11.04.2017 Views

Buiten de Orde 2009 Lente

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

BUITEN <strong>de</strong> ORDE<br />

“Gevaar voor elke burger in dit land is gegaran<strong>de</strong>erd”<br />

sche groepen in Rusland als <strong>de</strong> enorme<br />

druk om Boedanov te veroor<strong>de</strong>len vanuit<br />

<strong>de</strong> Russische oppositie, het Tsjetsjeense<br />

verzet en an<strong>de</strong>re lan<strong>de</strong>n op <strong>de</strong> Russische<br />

regering. Nadat Boedanov aanvankelijk<br />

niet toerekeningsvatbaar was verklaard op<br />

grond van psychologische expertise door<br />

<strong>de</strong>zelf<strong>de</strong> psychiater, die in <strong>de</strong> jaren ’70<br />

en ’80 mee had gewerkt aan <strong>de</strong> opsluiting<br />

van dissi<strong>de</strong>nten in psychiatrische inrichtingen,<br />

werd hij toch veroor<strong>de</strong>eld voor<br />

het verkrachten en vermoor<strong>de</strong>n van <strong>de</strong><br />

jonge Tsjetsjeense vrouw Elza Kungaeva,<br />

omdat <strong>de</strong> regering niet akkoord ging met<br />

het besluit van <strong>de</strong> rechtbank om hem vrij<br />

te spreken.<br />

Hoewel onsuccesvol, bracht <strong>de</strong> Boedanov<br />

campagne juist veel fascisten en nationalisten<br />

bij elkaar, die daarvoor niet met<br />

elkaar had<strong>de</strong>n samengewerkt. Een samenwerking<br />

die he<strong>de</strong>n wordt voortgezet in<br />

het ka<strong>de</strong>r van <strong>de</strong> beweging tegen illegale<br />

immigratie en <strong>de</strong> Russische marsen. Een<br />

opmerkelijke actie in het ka<strong>de</strong>r van <strong>de</strong><br />

Boedanov campagne was een raid op het<br />

kantoor van mensenrechtenorganisatie<br />

Memorial in Sint Petersburg, waarvoor later<br />

<strong>de</strong> hogepriester van <strong>de</strong> hei<strong>de</strong>nse Perun<br />

sekte, Golikov, werd veroor<strong>de</strong>eld. Het was<br />

in zekere zin het begin van anti-antifa<br />

activiteiten vanuit <strong>de</strong> neo-nazi scene, die<br />

zich voor die tijd vooral op het vervolgen<br />

van Afrikaanse en Aziatische stu<strong>de</strong>nten en<br />

religieuze en etnische min<strong>de</strong>rhe<strong>de</strong>n zoals<br />

Jo<strong>de</strong>n en Roma had gericht.<br />

ONDER VUUR<br />

Op 16 April 2004 werd Stas Markelov in <strong>de</strong><br />

Moskouse metro aangevallen en in elkaar<br />

geslagen door een groep neo-nazi’s, in<br />

het ka<strong>de</strong>r van <strong>de</strong>ze anti-antifa activiteiten.<br />

Het was een bewuste en doelgerichte aanval<br />

met als doel Stas te beroven van zijn<br />

mobieltje en zijn agenda en uiteraard een<br />

poging om hem af te schrikken. Dat dit<br />

feit niet op zichzelf staat bewijst <strong>de</strong> moord<br />

op professor Nikolai Girenko, 2 maan<strong>de</strong>n<br />

later op 19 Juni 2004. Girenko’s moor<strong>de</strong>naars,<br />

die inmid<strong>de</strong>ls<br />

terecht staan,<br />

beweren dat ze hem<br />

alleen maar wil<strong>de</strong>n<br />

afschrikken om<br />

hem te weerhou<strong>de</strong>n<br />

van zijn werk als<br />

getuige<strong>de</strong>skundige<br />

voor het Openbaar<br />

Ministerie in zaken<br />

tegen neo-nazi’s.<br />

Een an<strong>de</strong>r verklaard<br />

motief, wat aanmerkelijk<br />

dichter bij <strong>de</strong><br />

waarheid komt, is<br />

het verkrijgen van veel publiciteit om als<br />

politieke beweging meer indruk te maken.<br />

Toen Stas na <strong>de</strong> moord op <strong>de</strong> jonge antifacistische<br />

punker Alexan<strong>de</strong>r Rjoechin<br />

op 16 April 2006 optrad als advocaat<br />

van Rjoechins familie, ontving hij meer<strong>de</strong>re<br />

bedreigingen uit neo-nazi hoek. Op<br />

een van <strong>de</strong> neo-nazi websites verscheen<br />

<strong>de</strong> tekst “Markelov, jij bent na Girenko<br />

als volgen<strong>de</strong> aan <strong>de</strong> beurt”. Dit soort<br />

concrete persoonlijke aanwijzingen zijn<br />

eer<strong>de</strong>r uitzon<strong>de</strong>ring als regel. Gewoonlijk<br />

zijn oproepen om bepaal<strong>de</strong> personen te<br />

liqui<strong>de</strong>ren gericht tegen beken<strong>de</strong> politieke<br />

en maatschappelijke figuren, zoals<br />

<strong>de</strong> Oekraiense presi<strong>de</strong>nt Joesjtsjenko, <strong>de</strong><br />

Rabbi van Moskou Beer Lazar of <strong>de</strong> beken<strong>de</strong><br />

journalist Vladimir Pozner (Russische<br />

Paul Witteman), die allemaal terechtkwamen<br />

op <strong>de</strong> lijst van “vijan<strong>de</strong>n van het<br />

Russische volk”, samengesteld door LDPR<br />

parlementslid Kurjanovitsj en zijn me<strong>de</strong>werkers.<br />

.<br />

Ook <strong>de</strong> journaliste Anna Politkovskaja<br />

stond op <strong>de</strong>ze lijst. Politkovskaja en<br />

Markelov waren bevriend en werkten samen<br />

in een aantal zaken o.a. <strong>de</strong> zaak tegen<br />

een agent van <strong>de</strong> Russische oproerpolitie<br />

OMON met <strong>de</strong> bijnaam “Ka<strong>de</strong>t”, die actief<br />

betrokken was bij martelingen en verdwijningen<br />

in Tsjetsjenie en die Politkovskaja<br />

bedreigd had haar te zullen ontvoeren.<br />

Ongetwijfeld heeft Stas, zeker na <strong>de</strong> moord<br />

op Politkovskaja,<br />

afwegingen moeten<br />

maken en <strong>de</strong> risico’s<br />

voor zichzelf positief<br />

ingeschat, zelfs<br />

nadat er in Oktober<br />

van het afgelopen<br />

jaar (2008) een nazicomputerspel<br />

op het<br />

internet verscheen<br />

waarin hij figureer<strong>de</strong><br />

als het belangrijkste<br />

doelwit.<br />

Het feit dat <strong>de</strong><br />

moord op Stas veel<br />

weg had van een professionele liquidatie,<br />

door het gebruik van een pistool met<br />

geluid<strong>de</strong>mper, werpt veel vragen op en<br />

maakt veel emoties los. Moor<strong>de</strong>n zijn in<br />

Rusland aan <strong>de</strong> or<strong>de</strong> van <strong>de</strong> dag en politieke<br />

moor<strong>de</strong>n komen regelmatig voor. Jaarlijks<br />

wor<strong>de</strong>n er in Rusland meer dan 20.000<br />

mensen vermoord, waarvan het aantal<br />

politiek gemotiveer<strong>de</strong> moor<strong>de</strong>n slechts<br />

een frictie is. Geduren<strong>de</strong> <strong>de</strong> maand Januari<br />

<strong>2009</strong> wer<strong>de</strong>n er 16 mensen vermoord op<br />

grond van hun etnische afkomst door<br />

extreem-nationalistische jongeren*. Wat<br />

neo-nazi moor<strong>de</strong>n typeert is het veelal<br />

ontbreken van een concrete beweegre<strong>de</strong>n,<br />

het motief berust in <strong>de</strong> eerste plaats op<br />

haat en vijands<strong>de</strong>nken. Kenmerkend is<br />

ook dat neo-nazi’s herhaal<strong>de</strong>lijk kin<strong>de</strong>ren<br />

hebben vermoord en dat hun metho<strong>de</strong>s<br />

van moor<strong>de</strong>n met messen een soort<br />

ritueel karakter hebben. Slachtoffers met<br />

meer dan twintig messteken zijn niet<br />

ongewoon.<br />

VUURWAPENS EN TERREUR<br />

Het gebruik van vuurwapens door neonazi’s<br />

in Rusland is tot nog toe beperkt<br />

gebleven door <strong>de</strong> relatief hogere prijs, <strong>de</strong><br />

controle vanuit <strong>de</strong> overheid en <strong>de</strong> hogere<br />

strafmaat voor illegaal bezit en gebruik<br />

bij het plegen van strafbare feiten. Het is<br />

daarom niet verbazingwekkend, dat neonazi’s<br />

in het verle<strong>de</strong>n gebruik hebben<br />

gemaakt van vuurwapens uit <strong>de</strong> twee<strong>de</strong><br />

wereldoorlog, gevon<strong>de</strong>n en opgelapt door<br />

militariazoekers. Ook zijn er voorbeel<strong>de</strong>n<br />

van het gebruik van pneumatische pistolen,<br />

die zon<strong>de</strong>r veel rompslomp en voor<br />

een geringe prijs kunnen wor<strong>de</strong>n aangeschaft.<br />

Een belangrijke factor met het oog op<br />

vuurwapens en hun gebruik is dat ie<strong>de</strong>re<br />

Rus en Russin van 12 jaar en ou<strong>de</strong>r weet<br />

hoe je met een vuurwapen moet omgaan,<br />

omdat dit on<strong>de</strong>r<strong>de</strong>el is van het mid<strong>de</strong>lbare<br />

schoolprogramma. Daarnaast zijn er veel<br />

legale en illegale schietverenigingen en<br />

trainingskampen. Evenals in Europa en <strong>de</strong><br />

<strong>de</strong>monstratie 15 feb. in Moskou, met <strong>de</strong> portretten van Stas en Nastjr<strong>de</strong>n<br />

21

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!