PAOO Courant 1 - Forum, Instituut voor Multiculturele ontwikkeling

‘Ik hoop dat ze zelfstandige
wereldburgers
worden’
Wow! Kunnen wij
zulke hoge mensen in
het echt zien?
5 10
PAOO courant
zaterdag 16 juni 2007
www.paoo.nl
Platform allochtone ouders en onderwijs
Effect na één jaar PAOO: 22 lokale platforms en een landelijk platform
Bijna 400 allochtone ouders
actief in lokale platforms
Utrecht - Allochtone ouders
worden steeds actiever in het
onderwijs. Zo blijkt uit een tussentijdse
evaluatie van FORUM,
Instituut voor Multiculturele
Ontwikkeling. Allochtone ouders
organiseren zich in platforms en
zijn in toenemende mate betrokken
bij het onderwijs aan hun
kinderen. Scholen maken steeds
vaker gebruik van hun inzichten.
‘Ouders moeten begeleiden,
coachen en stimuleren’
De afkomst en taalachterstand van de
ouders en de vooroordelen van leerkrachten.
Die zorgen ervoor dat er
minder uit allochtone kinderen komt
dan erin zit. En dat is doodzonde.
Hun ouders moeten dat dus zien te
voorkomen. pag. 3
‘Huiswerkbegeleiding moet
gratis’
Zahia Benkadour vertelt over haar motivatie
om actief te zijn op de school
van haar kinderen. Ze zou willen dat
er veel meer allochtone ouders actief
worden op school. pag. 4
Dit is het effect van één jaar PAOO
(Platform Allochtone Ouders en Onderwijs),
een door het ministerie van
Onderwijs, Cultuur en Wetenschap
gefinancierd project om de betrokkenheid
en de participatie van allochtone
ouders in het onderwijs te vergroten.
‘Wat decennia lang niet gelukt is, daar
lijkt nu structureel verandering in te
komen’, vertelt Zeki Arslan, bedenker
en coördinator van het project. ‘We
hebben met het project een risico genomen,
want het is een inspannend
proces om allochtone ouders actief te
krijgen in het onderwijs. Gezien de ervaringen
van vroeger was de kans reëel
dat we er onvoldoende in zouden
slagen. Dat we nu een landelijk platform
hebben en 22 lokale platforms,
is het resultaat van keihard werken.
Onze medewerkers zijn vaak ’s avonds
en in het weekend op pad om de platforms
te begeleiden. Omdat de ouders
zelf ook druk zijn vergaderen die niet
tussen twee en vier ’s middags.’
Door heel Nederland
‘Het is best voortvarend gegaan het
afgelopen jaar, maar we zijn er nog
niet’, waarschuwt Arslan. ‘We willen
zeker dertig platforms en nog veel
meer ouders. Pas dan kunnen de platforms
zich ontwikkelen tot volwaardige
en vanzelfsprekende partners voor
scholen. We zullen de komende jaren
daarom hard moeten blijven werken.
Zoals ze in de sport zeggen: aan de
PAOO in een notendop
Een goed contact tussen school,
ouders en leerlingen werkt
positief door in de onderwijskwaliteit
en komt de leerprestaties en
maatschappelijke ontwikkeling
van kinderen ten goede. Het Platform
Allochtone Ouders en Onderwijs
is een landelijk project met
activiteiten in dertig steden. De belangrijkste
doelen:
• Versterking van de betrokkenheid
van allochtone ouders bij school
en onderwijs, en wel door:
• vertegenwoordiging van allochtone
ouders in bestaande organisaties
voor ouders in het onderwijs, en
Presentatie lokaal platform Almere, 23 mei 2007
top komen is al moeilijk, aan de top
blijven is nog veel moeilijker.’
Het aantal platforms en het aantal leden
groeit nog steeds. Onlangs heeft
het platform Almere zich gepresenteerd
en ook in Heerlen zijn ouders
bezig een platform op te richten. Groningen,
Leeuwarden, Tilburg, Maastricht,
Alkmaar, Lelystad en Haarlem
zijn ook steden waar platforms zullen
verrijzen. ‘Uiteindelijk willen we
in heel Nederland vertegenwoordigd
zijn’, zo licht Arslan de ambitie van
het project toe.
Intentieverklaring
Het project PAOO is voortgekomen uit
een intentieverklaring die organisaties
van ouders, leerlingen, personeel,
schoolleiders en werkgevers in het primair
en voortgezet onderwijs, en de
minister van OCW hebben getekend
in 2005. In die verklaring hebben de
organisaties besloten dat door het oprichten
van platforms van allochtone
• betere toerusting van ouders
en scholen met methoden en
materialen op maat.
De platforms zijn bedoeld voor
allochtone ouders met kinderen
in de voor- en vroegschoolse educatie
(VVE), het basisonderwijs en het
voortgezet onderwijs.
Interesse in deelname?
Op de achterzijde van deze krant
treft u een formulier waarmee u
zich kunt opgeven voor een van de
platforms.
Voor meer informatie: www.paoo.nl
ouders de school-ouderbetrokkenheid
dient te worden versterkt. Een goed
contact tussen school, ouders en leerlingen
werkt positief door in de onderwijskwaliteit
en komt de leerprestaties
en maatschappelijke ontwikkeling van
kinderen en jongeren ten goede. Het
ministerie heeft daarop aan FORUM
de opdracht gegeven om samen met
vier landelijke ouderorganisaties (NKO,
LOBO, Ouders & Coo en VOO), de islamitische
scholenorganisaties ISBO
en het Landelijk Overleg Minderheden
(LOM) een landelijk platform en lokale
platforms van allochtone ouders
op te zetten om gedurende vier jaar
activiteiten uit te voeren en initiatieven
te ontplooien.
Arslan: ‘Waar het om gaat is dat allochtone
ouders zich meer betrokken
gaan voelen bij het onderwijs van hun
kinderen en dat hun vertegenwoordiging
in medezeggenschapsraden,
ouderraden en schoolbesturen evenredig
wordt. Hun ervaring, inzicht en
inbreng is hard nodig om de onderwijskansen
van allochtone kinderen te
verbeteren. Participatie van allochtone
ouders is daarom geen luxe, maar
een noodzaak. Ook draagt het bij aan
sociale cohesie en veiligheid. Het onderwijs
is immers samen met de opvoeding
thuis de basis voor de maatschappij
van de generatie na ons.’
Vrijwilligers
Wat Arslan vooral graag wil benadrukken
is dat het allemaal vrijwilligers
zijn die in de platforms zitting
nemen. ‘Ik ben echt ontzettend trots
op deze ouders. Deelname aan een
platform kost behoorlijk wat tijd en
het zijn ouders met kinderen, dus zoveel
tijd is er vaak niet. Dit toont wel
het belang dat ouders eraan hechten
om hun stem te laten horen. En niet
alleen voor hun eigen kinderen, maar
juist ook voor andere. Ouders beseffen
heel goed dat hun kind deel is van een
Ouders hebben kinderen op
school, kunnen die eigenlijk
wel vrijelijk kritiek
leveren? De macht ligt
nog te veel bij scholen…
grotere sociale groep. Als de groep het
goed doet, is de kans dat hun kind het
goed doet een stuk groter.’
De platforms zijn echter ook kwetsbaar.
Ze draaien op vrijwilligers en
niet alle ouders kunnen de verantwoordelijkheid
aan of ze blijken toch
te weinig tijd te kunnen vrijmaken
naast hun werk en het gezin. ‘Het zijn
gewoon ouders net als u en ik. Ze zijn
met veel enthousiasme lid geworden
van een platform, maar zijn niet allemaal
gewend met schooldirecties of
een wethouder om de tafel te zitten.
Dat kan soms tegenvallen. Niet iedereen
houdt dat vol. Wel bieden wij
nieuwe platforms kadertrainingen aan
om ze daarin vaardiger en deskundiger
te maken’, licht Arslan toe.
Macht van scholen
‘Een ander kwetsbaar punt is de positie
die platforms hebben ten opzichte
van scholen. Het evenwicht tussen de
professionals en de ouders, die vrijwilliger
zijn, kan en moet beter. Ouders
hebben kinderen op school, kunnen
die eigenlijk wel vrijelijk kritiek leveren
op de directie of het schoolbestuur?
Wat zijn de gevolgen voor hun eigen
kind? Ik weet uit ervaring dat ouders
hiermee worstelen. De macht ligt nog te
veel bij scholen, vind ik. Ik stel daarom
voor dat het ouder-school contact op
gemeentelijk niveau wordt geregeld en
niet alleen op schoolniveau.’
‘Onze multiculturele toekomst
begint bij ons’
De discussie over integratie en inburgering
slaat te ver door. We moeten
terug naar de basis, betoogt Bulut
Erciyas. pag. 5
Beeldvorming over ouders
groot obstakel voor samenwerking
Leraren vinden het contact met
allochtone ouders vaak problematisch.
De grootste obstakels in de communicatie
blijken echter de vooroordelen
die leraren van ouders hebben en
het gebrekkige ouderbeleid van de
scholen. pag. 6
‘Ik wil een coach zijn en
een maatje’
Als voorzitter van het lokale platform
van allochtone ouders in Zwolle wil
hij vooral andere ouders stimuleren
meer betrokken te zijn bij het onderwijs.
Als ouder wil hij het beste uit
zijn kinderen halen, en er ook voor ze
zijn als ‘maatje’. Liban Mohamed over
school en opvoeding. pag. 9
Aanpassen aan ontwikkelingsfase
van kind
Haar dochter wil een eigen modezaak
in Parijs. Als moeder steunt ze
haar in die ambitie. Zoals ze haar
dochter in haar hele schoolloopbaan
al heeft ondersteund. Sámen met
school, benadrukt ze. Gladys Nede
vertelt. pag. 11
PAOO-congres 16 juni 2007

PAOO courant
zaterdag 16 juni 2007
Actieve ouders zijn onmisbaar
Precies een jaar geleden presenteerde het landelijk Platform
Allochtone Ouders en Onderwijs zich aan publiek,
pers en politiek. Wat zijn de doelen van het PAOO-project
en hoe is het opgezet?
PAOO-congres 16 juni 2007
Op 15 juni 2006 vond de presentatie
plaats van het project Platform Allochtone
Ouders en Onderwijs. Het
project heeft als doel om door middel
van het opzetten van één landelijk
platform en dertig lokale platforms de
zichtbaarheid, participatie en betrokkenheid
van allochtone ouders in het
basisonderwijs en voortgezet onderwijs
te bevorderen. Hierdoor ontstaat
een betere vertegenwoordiging en
adequate invloed van die ouders op
scholen.
Tijdens de bijeenkomst kreeg Maria
van der Hoeven, toenmalig minister
van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap
de brochure ‘Allochtone ouders
betrokken en actief in het onderwijs’
overhandigd. Er was grote belangstelling
voor de presentatie van vertegenwoordigers
van organisaties, politici
en vele betrokken ouders uit het landelijke
en de lokale platforms.
Platform Allochtone Ouders en
Onderwijs
Iedere ouder wil het beste voor zijn of
haar kind. Goed onderwijs is daarbij
van groot belang. De juiste schoolkeuze
en de inzet en aanleg van uw
kind zijn bepalend voor het succes van
de schoolloopbaan. Maar ook de betrokkenheid
van ouders bij de schoolloopbaan
van hun kind speelt een
zeer belangrijke rol. Ouders hebben
namelijk grote invloed op de schoolprestaties
van hun kinderen. Niet alleen
door van nabij hun vorderingen
te volgen, maar ook als actieve en
geïnteresseerde ´partners´ op school
en in het onderwijs. Echter, in deze
rol zijn vooral allochtone ouders nog
weinig zichtbaar en hoorbaar. Om hun
-onmisbare – betrokkenheid te vergroten
is het Platform Allochtone Ouders
en Onderwijs opgericht. Dit moet
ervoor zorgen dat allochtone ouders
voortaan beter vertegenwoordigd zijn
in de overlegstructuur en beter worden
toegerust voor participatie.
Het Platform Allochtone Ouders en
Onderwijs is een door het ministerie
van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap
gesteund project dat loopt van 2006
tot en met 2009. Het platform wil de
zichtbaarheid van allochtone ouders
vergroten en zo een goede basis leggen
voor een blijvende betrokkenheid
van die ouders bij de schoolloopbaan
van hun kind. Om dit doel te bereiken
worden één Landelijk Platform
en dertig Lokale Platforms opgericht
waarin allochtone ouders actief zijn.
Het Platform Allochtone Ouders en
Onderwijs is opgericht door FORUM,
de vier landelijke organisaties voor
ouders in het onderwijs, de samenwerkingsverbanden
van het LOM
(Landelijk Overleg Minderheden) en
de ISBO (Islamitische Scholen Besturen
Organisatie). Het secretariaat van
het project bevindt zich bij FORUM,
Instituut voor Multiculturele Ontwikkeling
in Utrecht.
Beter vertegenwoordigd, beter
toegerust
Allochtone ouders zijn ondervertegenwoordigd
in organisaties voor
ouders in het onderwijs en medezeggenschapsraden.
Daardoor staan ze
ook niet sterk in overleg met andere
De lokale platforms stellen elk jaarlijks een eigen plan
op om de onderwijskansen van kinderen en de participatie
van ouders te vergroten.
partijen (schoolbesturen, managers,
leerkrachten) die wél goed georganiseerd
zijn. Tegelijkertijd, en dat komt
mede door die afwezigheid in netwerken,
weten veel ouders weinig van alle
mogelijkheden om invloed op school
en onderwijs uit te oefenen. Vaak
leiden verschillende opvattingen en
verwachtingen in de praktijk tot verwarring
en miscommunicatie tussen
school en ouders. Het Platform Allochtone
Ouders en Onderwijs (PAOO)
Presentatie landelijk platform 15 juni 2006: Sadik Harchaoui toont minister Maria van der Hoeven de nieuwe PAOO-website
gaat die vertegenwoordiging en toerusting
integraal en op twee niveaus
versterken: landelijk en lokaal.
Landelijk platform: de motor
Als eerste stap is een landelijk platform
gevormd, de drijvende kracht
achter het project en het realiseren
van de doelen. In het platform hebben
bijna dertig allochtone ouders
zitting, en vertegenwoordigers van
de vier landelijke organisaties voor
ouders in het onderwijs. Het platform
zet strategieën uit, neemt initiatieven
en inventariseert methodieken en
producten die sinds 2000 ontwikkeld
zijn om de participatie van allochtone
ouders te versterken.
Lokale platforms: de praktijk
Voor het praktijkwerk komen in de
dertig grootste steden (de G30) lokale
platform van allochtone ouders
tot stand, representatief samengesteld
uit ouders van diverse afkomsten en
ondersteund door FORUM. Zij fungeren
als ´antennes´ en ´zenders´ naar
andere allochtone ouders, en hebben
een directe relatie met de andere onderwijspartners:
scholen, gemeente,
opleidingen, welzijnsinstellingen en
migrantenorganisaties. De lokale
platforms stellen elk jaarlijks een eigen
plan op om de onderwijskansen
van kinderen en de participatie van
ouders te vergroten. Dit activiteitenplan
wordt in samenwerking met de
partners in de gemeente uitgevoerd.
Mogelijke objecten van aanpak zijn
de ondersteuning van van kinderen
door ouders, de hoge schooluitval, de
communicatie tussen allochtone ouders
en leerkrachten, het onderwijsachterstandenbeleid
en de deelname
aan MR, OR en schoolbestuur.
De wisselwerking
Tussen ´landelijk´ en ´lokaal´ bestaat
een open communicatielijn en wisselwerking.
Het landelijk platform
‘Ik wil leren
met mijn kind’
Almere - Ze wil dat haar kind
over een jaar of tien aan een
prachtige loopbaan kan beginnen.
De basis daarvoor ligt op
de basisschool, vertelt Nadia el
Ghissassi, voorzitter van het
lokale platform.
Door Anneke Bainathsah
Zelf heb ik niet veel ondersteuning
nodig om betrokken te zijn
bij school. Maar ik vind dat allochtone
ouders vaak te weinig betrokken
zijn bij het onderwijs. Dat is de
reden dat ik in het platform ben
gegaan. Aan andere ouders vertel
ik over het belang van hun betrokkenheid
bij het onderwijs van hun
kinderen, namelijk dat ze op die
manier de ontwikkeling van hun
kind op school kunnen bijhouden.
De ideale school
Het onderwijs op de school van
mijn kind is goed. Maar de participatie
van allochtone ouders is niet
goed omdat ik denk dat de ouders
een andere benadering vragen dan
autochtone ouders.
Een ideale school is een school
waar de leraar goed contact onderhoudt
met de ouders. Waar een
kind zich goed kan ontwikkelen en
lesstof krijgt aangeboden die past
bij hun niveau.
draagt bruikbare methodieken en
ideeën voor ouderparticipatie aan, die
in de gemeentelijke praktijk worden
ingezet. Omgekeerd melden de lokale
platforms waar zij in hun steden nog
behoefte aan hebben, en zo nodig
worden landelijk nieuwe materialen
ontwikkeld. Samen leggen de platforms
de basis voor blijvende zichtbaarheid
en actieve betrokkenheid
van allochtone ouders op scholen en
in hun gemeente.
De ideale ouder
Een ouder die zich inzet om zijn
kind tot een goed ontwikkelde
burger op te voeden, dat is in mijn
ogen een ideale ouder.
Zelf probeer ik mijn kind ervan
bewust te maken hoe belangrijk
onderwijs is voor een goede succesvolle
toekomst. Daarom is het
basisonderwijs zo van belang: het is
de opstap naar het voortgezet onderwijs,
naar een goede loopbaan.
Ik hoop dat mijn kind daar over een
jaar of tien in geslaagd is.
Ik zou mijn kind in de toekomst
graag willen begeleiden op het
voortgezet onderwijs, en dan vooral
in de vakken die ik zelf helaas
niet goed genoeg beheers. Zoals
wiskunde.

PAOO courant
zaterdag 16 juni 2007
‘Ouders moeten hun kinderen op school
begeleiden, coachen en stimuleren’
‘De afkomst en taalachterstand
van de ouders en de vooroordelen
van leerkrachten. Die zorgen
ervoor dat er minder uit allochtone
kinderen komt dan erin
zit. En dat is doodzonde. Hun
ouders moeten dat dus zien te
voorkomen. En als ze niet weten
hoe, moeten ze om hulp vragen’,
vindt Jim Hotie. En dat kan.
Hotie is voorzitter van het Platform
Allochtone Ouders en Onderwijs
(PAOO). Over de doelstellingen
van het platform en
de drijfveren van de voorzitter.
Door Karin Fleuren
Ze zit nu in 4 atheneum, de oudste
dochter van Hotie. Als profiel heeft ze
natuur en gezondheid gekozen, toch
niet het gemakkelijkste. Daarvoor had
vier jaar geleden niemand zijn hand
voor haar in het vuur durven steken.
Integendeel, de basisschool dacht dat
er niet meer zou inzitten dan vmbotl,
misschien havo. Dat advies werd
ook aan de middelbare scholen doorgegeven.
Hotie was hoogst verbaasd.
Jaren op een rij was hij naar de ouderavonden
geweest. Steeds kreeg hij te
horen dat zijn dochter het goed deed.
En nu opeens dit.
Hij ging op zoek naar een middelbare
school die een gecombineerde brugklas
vmbo-tl/havo had. Dan kon zijn
dochter in elk geval meteen doorstromen
naar de havo wanneer bleek dat
ze toch hoger scoorde dan de basisschool
verwachtte. En dat gebeurde.
Het eerste jaar was nog niet voorbij
of ze kreeg al stof voor de havo. Een
jaar later maakte ze zelfs de overstap
naar het atheneum. Bij Hotie’s tweede
dochter herhaalde de geschiedenis
zich. Zij zit nu in de tweede klas van
het atheneum.
Jaren op een rij was hij
naar de ouderavonden
geweest. Steeds kreeg hij
te horen dat zijn dochter het
goed deed. En nu opeens
dit vmbo-advies
Vooroordelen
Hotie is niet de enige bij wiens kinderen
de overgang van basisschool naar
voortgezet onderwijs met horten en
stoten verliep. Hij kent talloze verhalen
van migrantenouders die hetzelfde
is overkomen. Hard maken kan hij
het niet, maar hij is ervan overtuigd
dat scholen vaak door een andere bril
naar allochtone kinderen en hun ouders
kijken: ‘Als ouders een lage opleiding
hebben, hebben leerkrachten
al snel een vooroordeel: hun kind zal
waarschijnlijk in het vmbo terechtkomen.
En omdat allochtone ouders
vaak een lage opleiding hebben, worden
met name de capaciteiten van
hun kinderen te laag ingeschat. Maar
ik heb het idee dat zelfs bij de kinderen
van allochtone ouders met een
hoge opleiding de meetlat lager wordt
gelegd.’
Vooroordelen zijn slechts één kant van
de medaille. Aan de andere kant is het
de houding van de ouders die deze
vooroordelen in stand houdt, vindt
de PAOO-voorzitter: ‘Allochtone ouders
zijn niet mondig. Ze vragen niet
waarom leerkrachten iets denken of
tot een bepaald besluit zijn gekomen.
Dat komt niet doordat ze dom zijn,
maar omdat ze niet goed Nederlands
kennen of niet weten hoe het Nederlandse
onderwijssysteem in elkaar zit.
Bovendien komen ze uit een cultuur
waarin het gebruikelijk is je bescheiden
op te stellen.’
Opdracht van minister
Ook in Den Haag was al langere tijd
duidelijk dat de prestaties van allochtone
leerlingen achterblijven bij die
van hun autochtone klasgenoten. Instellingen
als FORUM, Instituut voor
Multiculturele Ontwikkeling, hadden
al herhaaldelijk aan de bel getrokken.
Onderwijsminister Van der Hoeven
was uiteindelijk degene die de handschoen
opnam. Zij gaf FORUM de opdracht
om een project te ontwikkelen
met als doelstelling de betrokkenheid
van allochtone ouders bij school te
stimuleren. In juni 2006 installeerde
minister Van der Hoeven het landelijk
Platform Autochtone Ouders en Onderwijs,
kortweg PAOO. In het PAOO
zitten migrantenouders uit alle windstreken,
vertegenwoordigers van de
ouderorganisaties, VOO, het Landelijk
Overleg Minderheden en de Islamitische
Scholen Besturen Organisatie.
Naast het landelijke platform worden,
in samenspraak met Van der Hoeven,
in de dertig grootste steden lokale
platforms opgericht. Daarvan hebben
er inmiddels meer dan 20 gestalte
gekregen. Het landelijk platform
fungeert als denktank voor de lokale
platforms. Het formuleert een visie,
zet landelijke beleidslijnen uit en bedenkt
oplossingen voor hindernissen
die allochtone kinderen en ouders op
school ondervinden. Het wordt daarbij
gevoed door ervaringen van de lokale
platforms. Alle lokale platforms werken
autonoom en stellen hun eigen
prioriteitenlijst op. Staat daar een onderwerp
op dat (nog) niet als landelijk
probleem is aangemerkt, dan kunnen
ze daarvoor ook de hulp inroepen van
het landelijke platform.
Contact met school
Inmiddels werkt het landelijk platform
aan een visiedocument, waarin
de oorzaken voor de onderwijsachterstand
van allochtone kinderen worden
blootgelegd. Zo laten allochtone
ouders zich te weinig zien op school.
Verder kunnen ze niet meebeslissen
over de vervolgopleiding voor hun
kind. Het advies van de school en de
Cito-score zijn nu nog bindend. Ook
zijn er nauwelijks migrantenouders
vertegenwoordigd in medezeggenschapsraden,
ouderraden en schoolbesturen.
Om deze obstakels uit de weg
te ruimen, gaat het landelijk platform
beleid ontwikkelen, dat de lokale platforms
kunnen gaan uitvoeren.
Als het aan Hotie ligt, gaat het er nu
als eerste om de ouders de school in
te krijgen: ‘Leerkrachten zouden in
groep 1 al voor alle allochtone leerlingen
moeten nagaan wat hun ouders
weten over de Nederlandse samenleving.
Kennen ze het onderwijssysteem?
Hoe goed spreken ze Nederlands?
Van daaruit moeten ze kijken
welke begeleiding de ouders nodig
hebben en die vervolgens aanbieden.
Leerkrachten laten zo zien dat ze de
Wil je kind het in de
Nederlandse maatschappij
maken, kom dan op voor
jezelf en voor je kind.
Je moet er moeite voor
doen, maar het kan.
ouders serieus nemen. Ouders zullen
dan sneller een praatje maken met
de leerkracht over de vorderingen van
hun kind. En daar begint het contact
met school. Wanneer ouders laten
zien dat ze bereid zijn zich voor de
loopbaan van hun kind in te zetten,
stimuleert dat leerkrachten bovendien
een stapje harder te lopen voor die
kinderen.’
Hij stelt zich voor dat de lokale platforms
seminars organiseren voor scholen
in de regio en allochtone ouders.
Tijdens deze bijeenkomsten kunnen
ze leerkrachten erop wijzen met welke
aanpak ze meer bereiken bij allochtone
leerlingen en hun ouders. Maar
ook allochtone ouders kan worden
verteld hoe ze hun houding moeten
veranderen.
Kiene allochtonen
Hotie is gemiddeld zo’n vier uur per
week, als vrijwilliger, bezig met het
PAOO naast een drukke baan en de
opvoeding van zijn kinderen. Een
zware klus, maar toch wordt hij steeds
enthousiaster: ‘Ik vind het erg belangrijk
dat ouders hun kinderen op school
begeleiden, coachen en stimuleren zodat
ze later goed terechtkomen. Ouders
die niet weten hoe ze dat moeten
doen, wil ik helpen. Ik wil ze leren:
je moet er moeite voor doen, maar
het kan. Wil je kind het in de Nederlandse
maatschappij maken, kom dan
op voor jezelf en voor je kind. Maar
ook de scholen wil ik laten zien dat
ze het maximale uit allochtone kinderen
moeten halen. Nederland heeft
goedgeschoolde mensen nodig om in
de wereld mee te kunnen. Op kennisniveau
begint het nu al een achterstand
op te lopen. Dus maak gebruik
van kiene allochtonen. Die zijn er net
zoveel als autochtonen.’
Het PAOO krijgt tot 2009 subsidie van
het ministerie van OCW. Dan houdt
het op te bestaan. Hotie wil graag dat
op elke school een allochtone ouder
in de ouderraad of MR zit. Maar bovenal
moeten allochtone ouders dan
zelf in staat zijn hun weg naar en binnen
de school te vinden en weten hoe
ze kunnen opkomen voor de belangen
van hun kind.
Het PAOO is volgens Hotie alleen
maar een katalysator: ‘Give a man a
fish, you feed him for one day, teach
a man how to fish, you feed him for
life.’
(Bron: Inzicht, onderwijsmagazine van de Vereniging
voor Openbaar Onderwijs)
PAOO-congres 16 juni 2007
Tips vanuit de platforms voor meer actieve en betrokken ouders
Tip 1
Leden van de platforms wijzen andere ouders erop dat het
voor de ontwikkeling van het kind onmisbaar is dat zij
thuis en op school een actieve rol vervullen in de schoolcarrière
van het kind. Ouders moeten met de school meedenken
om het bereik onder ouders te vergroten.

PAOO courant
zaterdag 16 juni 2007
Lokale platforms
Platform Almelo
Opgericht mei 2007
Aantal leden 10 leden
Aantal bijeenkomsten 0
Grootste succes De oprichting van
het platform, dat nu hard bezig is zijn
presentatie voor te bereiden.
Contact Muammer Okyaz
E-mail almelo.paoo@live.nl
Platform Almere
Opgericht december 2006
Aantal leden 13 leden
Aantal bijeenkomsten 2
Grootste succes De presentatie in mei
2007: in de prachtige raadzaal van
Almere zetten de platformleden een
sterke presentatie neer.
Contact Nadia El Ghissassi
E-mail nadia.paoo@live.nl
‘Huiswerkbegeleiding
moet gratis’
Tips vanuit de platforms voor meer actieve en betrokken ouders
Tip 2
Het is van groot belang dat ouders al in een vroege fase
informatie krijgen over de mogelijkheden om hun kind in
zijn ontwikkeling te stimuleren en over voorschoolse educatie.
Consultatiebureaus hebben contact met de ouders
van kinderen jonger dan vier en zouden hier een actieve
en prominente rol in moeten spelen.
PAOO-congres 16 juni 2007
Platform Amersfoort
Opgericht december 2006
Aantal leden 15 leden
Aantal bijeenkomsten 2
Grootste succes Ouders die voor het
eerst in het openbaar optreden tijdens
de presentatie van het platform.
Contact Bilal Ceyhan
E-mail paoo@forum.nl
Amsterdam
Opgericht mei 2007
Aantal leden 24 leden
Aantal bijeenkomsten 1
Grootste succes Een zeer druk bezochte
oprichtingsbijeenkomst in de
Balie, waarbij veel nieuwe leden zich
hebben aangemeld en het gloednieuwe
platform zich heeft voorgenomen
na de zomer een presentatie te organiseren
richting onderwijs, ouders,
politiek en media.
Contact via FORUM, Anneke Bainathsah
E-mail a.bainathsah@forum.nl
Arnhem
Opgericht oktober 2006
Aantal leden 16 leden
Aantal bijeenkomsten 2
De themabijeenkomst over schooluitval:
ouders en scholen die voor het
eerst met elkaar zo uitgebreid over dit
thema in debat gingen; de uitkomsten
zijn verwerkt in een notitie die
zal worden gepresenteerd.
Contact Nevin Dikici
E-mail paoo-arnhem@hotmail.com
Venlo - Zahia Benkadour is voorzitter van het lokale platform in
Venlo. Ze vertelt over haar motivatie om actief te zijn op de school
van haar kinderen. Ze zou willen dat er veel meer allochtone ouders
actief worden op school.
Door Mohamed Bouyanzari
Ik zit in het platform omdat ik mijn
kinderen beter wil ondersteunen in
het onderwijs. Mijn kinderen zitten
op de basisschool en zelf zit ik in de
ouderraad. Zo hoop ik ouders te stimuleren
mee te doen aan activiteiten
op school. Niet alleen ouders op onze
school, maar ook andere ouders.
Op school
Mijn school spant zich heel erg in
om ouders bij de school te betrekken.
Vooral allochtone ouders worden gestimuleerd
om aan activiteiten mee te
doen die de school organiseert. Ook
geeft mijn school voorlichting over
het onderwijs dat de kinderen krijgen
en hoe het onderwijs in elkaar zit.
Voor de Turkse en Marokkaanse ou-
daarmee soms rekening houden. Pas
dan kunnen ze het vertrouwen van
het kind en de ouders winnen. Dat is
belangrijk want zonder vertrouwen,
lukt het niet om een kind goed te begeleiden.
Nog wat: op de ideale school is huiswerkbegeleiding,
zonder dat daar extra
kosten aan verbonden zijn. Vaak
moet je daarvoor betalen, maar sommige
ouders hebben dat geld niet terwijl
hun kind de huiswerkbegeleiding
wel hard nodig heeft.
De ideale ouder
De ideale ouder bestaat volgens mij
niet, maar ik vind dat ouders open
moeten staan voor de mening van
‘Luisteren en interesse tonen is heel erg
belangrijk, je moet weten wat er omgaat
in je kind ook al sta je er als ouder niet
honderd procent achter’
Maak goede
afspraken
Ouders kiezen bewust voor de school
van hun zoon of dochter. Een school
die aansluit bij de visie van ouders op
de maatschappij en levensbeschouwing.
De autonome school kan samen
met ouders bepalen welke koers gevolg
gaat worden.
Als lid van de ouderraad of medezeggenschapsraad
hebben ouders
een formele positie in de school en
bepalen ouders mede het beleid. Betrokken
ouders kunnen in hun positie
als achterban meedenken en mee beslissen.
Om te zorgen dat de formele
en informele positie van ouders in de
autonome school goed tot zijn recht
kan komen zijn er, naast de wettelijke
rechten en plichten die zijn vastgelegd
in de Wet Medezeggenschap scholen,
goede afspraken nodig tussen de ouders
en de school.
Ik pleit ervoor een beleidsplan ‘communicatie
met ouders en de rol van
ouders’ te ontwikkelen. Hierin kunnen
alle vormen van communicatie met
ouders worden omschreven. Zowel de
manier waarop er onderling wordt gecommuniceerd
als de frequentie van
contact momenten. Daarnaast kan er
een beschrijving worden gegeven van
Als lid van de ouderraad
of medezeggenschapsraad
bepalen ouders mede het
beleid van de school
de wederzijdse verwachtingen van de
ouders en de school. Op die manier
ontstaat er partnerschap in de school,
dé basis voor kwalitatief goed onderwijs.
Mijn organisatie, de LOBO, is één van
de vier landelijke organisaties voor
ouders in het basis-, speciaal en voorgezet
onderwijs in Nederland. Het
doel is het behartigen van de rechten
en belangen van ouders waarvan de
kinderen naar een school voor algemeen
bijzonder onderwijs gaan of
scholen die vallen onder de titel overig
bijzonder. De LOBO streeft naar
partnerschap tussen de school en de
ouders.
Jolanda Winkels, directeur LOBO
Platform Breda
Opgericht augustus 2006
Aantal leden 17 leden
Aantal bijeenkomsten 1
Grootste succes Het platform heeft
zich in februari 2007 heel goed gepresenteerd
met een sterk eigen verhaal;
de leden hebben alles zelf georganiseerd
en voorbereid.
Contact Jamila Chadili-Lamaarer
E-mail jamilachadili@live.nl
ders is er een tolk bij, zodat ze alles
goed kunnen begrijpen.
Ook ben ik heel tevreden over de begeleiding
van de kinderen op school.
Zelf begeleid ik een groepje bij het
lezen, dat is heet leuk. Ik zou willen
dat meer ouders zo actief zijn. Maar
om ouders zover te krijgen, blijft altijd
moeilijk.
De ideale school
De ideale school voor mijn kinderen
is een school waar de leerkracht heel
dicht bij de leerling staat. En als leerlingen
vast komen te zitten of andere
problemen hebben, dan worden ze
intensief begeleid. Leerkrachten moeten
ook op de hoogten zijn van de
culturen en de religies die er zijn, en
hun kinderen en discussies met hen
moeten voeren. Luisteren en interesse
tonen is heel erg belangrijk. Je moet
weten wat er omgaat in je kind ook al
sta je er als ouder niet honderd procent
achter.
Ik help mijn kinderen met opdrachten
die ze mee krijgen van school. Ik laat
ze deel nemen aan activiteiten waar
ze goed in zijn en die ze leuk vinden.
Het is een uitdaging om ze zelfverzekerd
te laten zijn, dat ze zelfvertrouwen
hebben en in zichzelf geloven.
Het kind moet weten dat hij altijd bij
zijn ouders terecht kan, dat hij door
moet gaan ook al valt het soms niet
mee, niet opgeven als hij zijn droom
wil bereiken. Doorzetten dus.

PAOO courant
zaterdag 16 juni 2007
Opinie
Een warm klimaat…
De discussie over inte-
gratie en inburgering slaat
te ver door. We moeten
terug naar de basis, betoogt
Bulut Erciyas.
Het eerste dat ik op de Pabo leerde
was het belang van het pedagogisch
klimaat. ‘Een goed pedagogische klimaat
is de belangrijkste voorwaarde
voor een goede leeromgeving.’ De
school moet zich aansluiten bij het
kind. Het kind het gevoel geven dat
het zich op school in een veilige en
warme omgeving bevindt. Net als
thuis. Thuis? Thuis is toch alles anders?
Andere taal, andere gewoonten.
Dat kan. Maar een goede leerkracht
geeft ook een kind dat thuis een
andere cultuur heeft, op school een
thuisgevoel.
Ik weet nog dat als wij een opdracht
moesten uitvoeren tijdens een stage,
wij eerst de beginsituatie moesten
bepalen. Van daaruit moet je gaan
werken. Dat geldt wat mij betreft nog
steeds: de school moet weten wat de
beginsituatie van het kind is en van
daaruit het onderwijs inrichten. Maar
gebeurt dat ook? Scholen verbieden
kinderen te praten in hun moedertaal
en vragen zich niet af wat dat betekent
voor het zelfbeeld van het kind.
‘Ze moeten zich maar aanpassen’, is
de meest gehoorde kreet van de laatste
jaren. Ook kinderen moeten daar
aan geloven. ‘Wat nou aansluiten bij
de belevingswereld van het kind?’ Alleen
als die belevingswereld ook de
hunne is. Anders moet het kind zich
maar aansluiten bij díe belevingswereld.
En niet te vergeten: ook de ouders
‘moeten maar eens leren hoe wij
hier in Nederland onze kinderen opvoeden’.
Het zijn kreten van een minderheid.
En we hollen met z’n allen al
jaren achter die minderheid aan.
De multiculturele samenleving is volgens
die kleine minderheid een mislukte
zaak. Hoezo? Ik vraag me af
of die er ooit geweest is. Onder een
multiculturele samenleving begrijp ik
gemeenschappelijke waarden en individuele
waarden. Een samenleving
waarin mensen begrip en respect voor
elkaars waarden en normen hebben.
Zo’n situatie hebben we helaas nooit
gehad in Nederland. De allochtonen
en autochtonen hebben altijd naast
en langs elkaar geleefd. Beide kanten
hebben te weinig moeite getoond om
elkaar te leren kennen en om tot gemeenschappelijke
waarden en normen
te komen. De multiculturele samenleving
bestaat niet, en heeft nooit
bestaan.
Dus is integreren het toverwoord. Als
iedereen geïntegreerd is zullen we een
veel betere samenleving krijgen. Alle
problemen met allochtonen zullen
vanzelf worden opgelost. Eigen identiteit?
Niks ervan… Mijn moeder is 59
jaar en moet verplicht ‘inburgeren’.
Ze woont al 28 jaar in Nederland. Ze
heeft drie zonen grootgebracht in Nederland
die nu allemaal een eigen gezin,
werk en huis hebben. Ze zijn alledrie
zogenaamd ‘goed’ geïntegreerd.
Mijn moeder spreekt heel slecht Nederlands
maar is tevreden met haar
leven. Ze gaat zelfs regelmatig koffie
drinken bij de autochtone buurvrouw.
Mijn moeder moet zich nu dus verplicht
integreren. De gemeente gaat
daar straks een hele smak geld tegenaan
gooien. Wat denkt u? Zal het lukken?
Zal mijn analfabete moeder slagen
voor de inburgeringcursus? Het
antwoord kan ik u alvast verklappen:
nee. Laten ze dat geld beter uitgeven
aan goed onderwijs voor mijn neefje
van vier die naar de basisschool gaat
en een taalachterstand heeft ten opzichte
van autochtone kinderen. Bij
hem weet ik zeker dat dit geld een
goede investering zal zijn. Niet bij
mijn moeder, laat haar.
Wat ik wil zeggen is dat de discussie
over integratie soms echt te ver
doorslaat. We blijven maar achter
die kleine minderheid aanrennen. We
vergeten daarbij het allesbepalende
‘veilige en warme leefklimaat’. Dát klimaat
begint al bij de basisschool. Dus
terug naar de basis… Een ‘goed pedagogisch
klimaat voor alle kinderen,
ook voor de Marokkaanse kinderen in
Overvecht’. En niet te vergeten: een
warm en liefdevol klimaat thuis. Want
wat ouders van school verwachten,
moeten ze ook thuis bieden. Laten we
daarom onze energie, onze tijd en ons
geld steken in de kinderen, want die
zijn onze toekomst, onze multiculturele
toekomst.
Bulut Erciyas is lid van het Landelijk Platform
Allochtone Ouders en Onderwijs
‘Ik hoop dat ze zelfstandige wereldburgers worden’
Zaanstad - Sadegül Günes
is lid van het landelijk platform
en voorzitter van het
lokale platform in Zaanstad.
Al jaren bestuurlijk
actief en een rolmodel voor
anderen.
Door Muzaffer Gülsen
Waarom zet u zich zo in voor het
project Platform Allochtone Ouders
en Onderwijs?
Ik zit sinds kort zowel in het landelijke
platform als in het lokale Zaanse
platform, omdat ik een bijdrage wil
leveren om de doelstellingen van het
platform te realiseren. Daarnaast zit ik
in de medezeggenschapsraad van een
basisschool en in de gemeenschappelijke
medezeggenschapsraad van de
openbare basisscholen in Zaandam.
Al met al ben ik al jaren bezig om
zowel op persoonlijke titel als in mijn
bestuurlijke functies de zichtbaarheid
van allochtone ouders te
vergroten en zo een goede basis
te leggen voor een blijvende
betrokkenheid van die ouders bij de
schoolloopbaan van hun kind.
Hoe gaat het op de school van
uw eigen kinderen?
Op de school van mijn kinderen zijn
goede voorzieningen getroffen om de
(taal)achterstand weg te werken en/of
te voorkomen, want er wordt in de
onderbouw gewerkt met het programma
Piramide. Het taalbeleid binnen de
school is goed. Wel is het jammer dat
het aantal leerlingen terugloopt, omdat
het een zwarte school is.
Wat is de ideale school voor uw
kind?
Een ideale school voor mijn kinderen
is dat er kwalitatief en kwantitatief
onderwijs gegeven wordt, waar mijn
kinderen zich veilig en thuis voelen.
Op die school zitten ideale leerkrachten
die de kinderen op lerende wijze
de juiste manieren leert.
En wat is een ideale ouder?
Een ideale ouder is iemand die een
begeleider en coach is die zo goed
mogelijk zijn of haar kinderen opvoedt,
zodat zij een volwaardig
bestaan hebben en als zelfstandige
wereldburgers door het leven kunnen.
Zelf probeer ik zo goed mogelijk een
open communicatie te hebben met
m’n kinderen en waar nodig zo goed
mogelijk bij te staan.
Waar moet uw kind over tien
jaar zijn, wat is uw ambitie?
De multiculturele samen-
leving is volgens die kleine
minderheid een mislukte
zaak. Hoezo? Ik vraag me
af of die er ooit geweest is.
Over tien jaar zullen mijn kinderen
hun studie succesvol afronden
en volwaardig in de maatschappij
participeren.
Lokale platforms
Den Haag
Opgericht april 2006
Aantal leden 14 leden
Aantal bijeenkomsten 3
Grootste succes Presentatie voor 80-
100 mensen met debat over de meerwaarde
van een lokaal platform.
Contact Aisah Manraj-Abdoel
E-mail paoo@forum.nl
Deventer
Opgericht september2006
Aantal leden 9 leden
Aantal bijeenkomsten 2
Grootste succes De druk bezochte
presentatie van het platform in het
stadhuis voor de wethouder, en de
paneldiscussie over het belang van
ouderparticipatie.
Contact Zubeyde Ceylan-Akman
E-mail zubeydeceylan@hotmail.com
Dordrecht
Opgericht mei 2006
Aantal leden 21 leden
Aantal bijeenkomsten 5
Grootste succes Ruim 120 aanwezigen
op een bijeenkomst in jan 2007,
dat heeft veel indruk gemaakt.
Contact Hamid Bazi
E-mail info@hamidbazi.nl
Eindhoven
Opgericht november 2006
Aantal leden 26 leden
Aantal bijeenkomsten 5
Grootste succes Sterke bijeenkomst
in januari 2007 over Cito-toets en
overgang van basisonderwijs naar
voortgezet onderwijs.
Contact Sara Villaricancio Llerena of
Marom Ayoubi
E-mail saravilla@hetnet.nl of
mayoubi@planet.nl
Platform Enschede
Opgericht mei 2006
Aantal leden 20 leden
Aantal bijeenkomsten 3
Grootste succes De themabijeenkomst
over schooluitval: grote opkomst, pittige
discussie met panel en zaal, en
achteraf veel complimenten.
Contact via FORUM, Anneke Bainathsah
E-mail a.bainathsah@forum.nl
PAOO-congres 16 juni 2007

PAOO courant
zaterdag 16 juni 2007
Beeldvorming over ouders groot
obstakel voor samenwerking
Leraren vinden het contact
met allochtone ouders vaak
problematisch. De grootste
obstakels in de communicatie
blijken echter de
vooroordelen die leraren
van ouders hebben en het
gebrekkige ouderbeleid van
de scholen.
Door Marijke Booijink
Leerkrachten én allochtone ouders
zien het leren van kinderen als een
gedeelde verantwoordelijkheid. Dat
blijkt uit een onderzoek naar de communicatie
tussen leerkrachten en allochtone
ouders op vier basisscholen
met overwegend allochtone leerlingen.
De geïnterviewde ouders waren
daarbij afkomstig uit zestien verschillende
landen en hadden een zeer variabele
opleidingsachtergrond. Deze
bevinding biedt een goede basis om
de onderlinge samenwerking te verbeteren.
De school moet daarbij de
eerste stappen zetten.
PAOO-congres 16 juni 2007
Spelletjes
Scholen weten vaak weinig van de
wensen en verwachtingen van ouders.
Daardoor varen zij in belangrijke
mate op het beeld dat zij zich van de
ouders gevormd hebben. Dit beeld is
vaak behoorlijk negatief. Leerkrachten
zijn er doorgaans wel van overtuigd
dat ouders school belangrijk vinden.
Toch denken de meesten dat er thuis
onvoldoende belangstelling is voor
wat het kind op school doet. Ook
zouden ouders onvoldoende zorgen
voor de benodigde randvoorwaarden,
zoals de kinderen op tijd naar bed
brengen en hun een goed ontbijt geven.
Verder worden kinderen, volgens
de leerkrachten, niet altijd op een
goede manier gemotiveerd om zich in
te zetten voor school. Ouders zouden
daarnaast hun ontwikkeling te weinig
stimuleren. Zo zei een leerkracht op
een van de onderzochte scholen: ‘Er
komt weinig motivatie vanuit huis en
de ouders vervullen geen voorbeeldfunctie.
Er worden geen spelletjes
gedaan en er wordt niet voorgelezen.
Het kind krijgt geen impulsen.’
Onduidelijke verwachtingen
Met zo’n beeld voor ogen zal een
leerkracht lage verwachtingen hebben
van samenwerking met ouders. Zo’n
beeld zal ook – bewust of onbewust –
invloed hebben op de manier waarop
gesprekken met ouders plaatsvinden
en hoe de leerkracht interpreteert wat
ouders zeggen. Dit versterkt de beeldvorming
vaak weer en zo leren ouders
en leraren elkaar en de mogelijkheden
die ze samen hebben nooit écht
kennen. De taalbarrière is een mooi
voorbeeld. Zo zei een leerkracht: ‘Bij
eenderde van de ouders weet je, als ze
weglopen, dat ze er niks van hebben
begrepen.’ Uit het onderzoek blijkt
echter dat slechts een kleine minderheid
van de ouders de Nederlandse
taal zó slecht beheerst, dat het niet
mogelijk is om zonder tussenkomst
van een tolk een gesprek te voeren.
Bovendien zijn dergelijke problemen
meestal goed op te lossen met hulp
van een persoon uit de omgeving van
de ouder.
Het taalprobleem wordt dan ook
schromelijk overschat, of de leerkracht
verwacht een hoger taalniveau dan
strikt genomen nodig is. Het risico bestaat
dat leraren zich laten verblinden
door de (vermeende) taalproblemen
en daardoor niet verder kijken naar
andere oorzaken.
Tips vanuit de platforms voor meer actieve en betrokken ouders
Tip 3
Een leerkracht kan de ontwikkeling van het kind beter
begeleiden als hij zich ook orienteert op de sociale
omgeving van het kind. Leerkrachten zouden dan ook tijd
moeten krijgen voor huisbezoeken.
Het taalprobleem
wordt schromelijk overschat,
het risico bestaat
dat leraren zich laten
verblinden
Vrijwel elke schoolgids maakt er melding
van dat de school goede contacten
met ouders belangrijk vindt.
Maar slechts weinig scholen werken
deze visie helder uit in ouderbeleid.
Ze vertalen de doelstellingen van
ouderbetrokkenheid vooral in een
zeer variërend aanbod van collectieve
ouderactiviteiten.De wijze waarop
de individuele oudercontacten vorm
krijgen, blijft hetzelfde. Onderwerpen
waarbij de onderlinge uitwisseling van
gegevens en samenwerking het meest
tot uiting komt, zoals de thuissituatie,
de opvoeding op school en thuis, en
de onderwijsondersteuning van ouders,
worden maar zelden besproken.
Als gevolg hiervan worden ouders
nogal eens afgerekend op onduidelijke
verwachtingen van scholen, terwijl
scholen zelf evenmin de voorwaarden
scheppen voor echte onderlinge samenwerking.
Dit roept natuurlijk de
vraag op of de school dan alle blaam
treft en ouders niets te verwijten valt.
Uiteraard vraagt een goede communicatie
en samenwerking eveneens investering
van de ouders. Ook zij laten
regelmatig de nodige steken vallen.
Het blijven hangen in de schuldvraag
werkt – in combinatie met de eerder
genoemde beeldvorming – echter
verlammend voor het verbeteren van
de onderlinge contacten. Het kader
waarbinnen ouders functioneren
wordt in grote mate bepaald door de
school. Zij heeft vanuit haar professionele
verantwoordelijkheid voor de
kwaliteit van het onderwijs een sturende
rol. Hierdoor beschikt zij over
de meeste mogelijkheden om deze relatie
te verbeteren. Wanneer de school
erin slaagt om een helder kader neer
te zetten, worden de verwachtingen
die zij van de ouders heeft duidelijk
en kunnen ouders er ook op aangesproken
worden wanneer zij zich onvoldoende
inzetten.
Ervaringsdeskundigen
Wat kan de school doen om in de dagelijkse
praktijk de onderlinge communicatie
te verbeteren? (Zie ook de
kolom hiernaast) Door te proberen de
heersende beeldvorming óver ouders
om te buigen naar wensen voor samenwerking
mét ouders, heeft een
school iets om concreet aan te werken.
Vragen die de school zich daarbij
kan stellen zijn: wanneer zouden
wij zelf tevreden zijn? Wat willen en
kunnen we zelf investeren in een beter
contact met de ouders? En waar
liggen onze grenzen en worden de
mogelijkheden tot samenwerking
beperkt? Vervolgens is het belangrijk
om de ontwikkelde visie duidelijk uit
te dragen, vanaf de eerste contacten
met de ouders, en deze lijn consequent
vast te houden.
Het relativeren van het taalprobleem,
hoe lastig dit ook kan zijn, geeft lucht
om creatiever met de taalbeheersing
van ouders om te gaan en te ervaren
dat je samen met enige inspanning
al heel ver komt. Je krijgt meer gelijkwaardigheid
en tweerichtingsverkeer
in de contacten door ouders te
benaderen als ervaringsdeskundigen
en hun bijvoorbeeld open vragen te
stellen over hun kennis van en hun
mening over het functioneren van
het kind. Ten slotte zouden de oudergesprekken
zodanig vorm moeten
krijgen dat ze bijdragen aan een gezamenlijke
visie op de ontwikkeling
van het kind. Zo ontstaat er een basis
om op terug te grijpen wanneer zich
problemen voordoen en je elkaar hard
nodig hebt om deze op te lossen.
(Bron: Didaktief, nummer 3 maart 2007)
Praktische aanbevelingen
voor scholen
Door vanaf de eerste dag te investeren
in de relatie met ouders,
plukt u er de hele schoolcarrière
de vruchten van. Neem voldoende
tijd voor de rapportbesprekingen
en ondersteun de informatie met
visuele voorbeelden (bijvoorbeeld
schoolwerk van het kind), zodat
een gemeenschappelijke visie op
de ontwikkeling van het kind
ontstaat. Wanneer zich eventueel
problemen voordoen, hebt u bovendien
een goede basis om op
terug te grijpen.
Ouders kunnen daadwerkelijk
het onderwijs van hun kinderen
ondersteunen, wanneer zij heel
concrete adviezen krijgen. Als u
bijvoorbeeld wilt dat kinderen
thuis lezen, geef dan duidelijke
informatie over hoe lang een kind
per dag moet lezen en welke boeken
geschikt zijn. Via een heenen-weer
kaart waarop wekelijks
aangegeven wordt wat het kind
thuis gelezen heeft, houdt u hierover
contact.
Geef vroegtijdige informatie (vóór
groep 8) over het voortgezet onderwijs
en de verwachte mogelijkheden
én onmogelijkheden
van de leerling. Zo hebben ouders
meer tijd om goed geïnformeerd
te raken en kunnen veel teleurstellingen
voorkomen worden.
Benieuwd naar meer aanbevelingen?
Bestel de handreiking Terug
naar de basis, mogelijkheden
voor het verbeteren van de communicatie
tussen leerkrachten en
allochtone ouders in het primair
onderwijs nu of download gratis
op www.kpcgroep.nl/oudersenschool!

PAOO courant
zaterdag 16 juni 2007
Lokaal Platform in Arnhem maakt vliegende start
OUDERS
PAKKEN
DRAAD OP
‘Het is ons als eerste in Arnhem
gelukt allochtone ouders en
scholen rechtstreeks met elkaar
te laten praten over de oorzaken
van schooluitval en wat ze
er aan kunnen doen. Ik vind dat
we het heel goed doen’, aldus
Nevin Dikici, voorzitter van het
Platform Allochtone Ouders en
Onderwijs in Arnhem. Over hun
vliegende start.
Door Karin Fleuren
Tijdens de vergadering van het platform
buigt Abbas zich naar voren om
zijn woorden kracht bij te zetten: ‘Er
zijn genoeg boeken geschreven over
hoe scholen met allochtone ouders
kunnen communiceren. Alleen leest
niemand die. Wij moeten dus geen
brief schrijven aan de scholen, maar
er zelf naar toe gaan om uit te leggen
wie we zijn en hoe wij denken dat ze
samen met de allochtone ouders de
schooluitval naar beneden kunnen
krijgen.’ Muzaffer Gülsen van Forum,
die de vergadering begeleidt, denkt er
net zo over: ‘Scholen moeten denken:
Verdomd, de allochtone ouders pakken
zelf de draad op.’ Op de scholen
afstappen dus.
Maar naar wie: de directeur, de coördinator
leerlingenzorg? Dan komt
Emballah met een idee. Hij stelt voor
na te gaan wanneer de verschillende
scholen een studiedag hebben. Op
zo’n dag zijn alle leraren aanwezig.
Door een korte presentatie te geven
over het platform en de doelstellingen,
bereiken ze meteen alle docenten.
Muzaffer wil daarnaast nog een
bijeenkomst organiseren, waarop
het platform zijn bevindingen over
schooluitval en adviezen om die terug
te dringen officieel aan onderwijswethouder
Hoeffnagel overhandigt.
Dan kan ook de pers worden uitgenodigd.
Voorzitter Nevin Dikici, sluit
de vergadering van het twaalfkoppige
platform in Arnhem, waarna iedereen
opvallend snel op zijn moedertaal
overschakelt.
‘Ouders en scholen hebben
precies dezelfde behoefte:
de ouders willen meer
betrokken raken bij school
en de scholen willen dat de
ouders hun gezicht laten
zien’
Landelijk platform
De geluiden worden steeds luider: allochtone
ouders voelen zich niet serieus
genomen door school. Scholen
klagen op hun beurt dat zij ondanks
activiteiten als koffieochtenden en kebabavonden
deze ouders niet kunnen
bereiken. Op initiatief van voormalig
onderwijsminister Van der Hoeven
is in 2006 het Platform Allochtone
Ouders en Onderwijs, kortweg PAOO,
opgericht om deze kloof te helpen
overbruggen. Het PAOO gaat op
zoek naar allochtone ouders die zich
in willen zetten voor de schoolloopbaan
van hun kind. Ook stimuleert
het platform hen om de Nederlandse
onderwijsstructuur te leren kennen en
om beter vertegenwoordigd te zijn in
ouder- en medezeggenschapsraden.
Het platform werkt op twee niveaus:
landelijk, vanuit Utrecht, en lokaal, in
dertig steden. Het is opgericht door
FORUM, Instituut voor Multiculturele
Ontwikkeling, de VOO en de drie
landelijke ouderorganisaties, de samenwerkingsverbanden
van het LOM
(Landelijk Overleg Minderheden) en
de ISBO (Islamitische Scholen Besturen
Organisatie).
Thema-avond schooluitval
In de Arnhemse Burgerzaal gaf wethouder
Hoeffnagel op 6 december
2006 het startschot voor het lokale
platform in Arnhem. De Burgerzaal
was op 22 maart 2007 opnieuw het
decor van de eerste themabijeenkomst
die het platform had georganiseerd,
over schooluitval. Uit onderzoek van
het platform in de maanden daarvoor
was gebleken dat dit probleem, net
als in veel andere steden, ook in Arnhem
groot is. In Arnhem gingen vorig
schooljaar zo’n 25 duizend kinderen
naar de basisschool en het voortgezet
onderwijs. Van hen verzuimden er
achthonderd; die werden althans bij
de gemeentelijke afdeling leerlingenzaken
aangemeld. In tweeënveertig
procent van de gevallen ging het om
zogenaamd signaalverzuim: spijbelen,
dat meestal duidt op andere problemen.
Van de achthonderd kinderen
was de helft allochtoon, terwijl zij
maar dertig procent van de schoolpopulatie
uitmaken.
Zo’n zestig aanwezigen, onder wie
de gemeente, allochtone ouders en
leerlingen en de vier scholen met het
hoogste verzuimpercentage, discussieerden
onder leiding van de platformleden
zelf over oorzaken van schoolverzuim,
schooluitval en oplossingen.
Nevin Dikici presenteert ‘haar’ platform aan politiek, pers en publiek
Zij kregen een aantal stellingen voorgeschoteld,
zoals: schooluitval komt
vooral voor onder allochtonen,
schooluitval is de schuld van ouders
en schooluitval is een maatschappelijk
probleem.
Dezelfde behoeftes
Eén ding werd al snel duidelijk. Dikici:
‘Ouders en scholen hebben precies
dezelfde behoefte: de ouders willen
meer betrokken raken bij school en
de scholen willen dat de ouders hun
gezicht laten zien. Maar ze weten niet
hoe ze bij elkaar kunnen komen. Ouders
hebben vaak het gevoel dat de
school van hen probeert af te komen.
Ik hoor vaak dat zij de indruk hebben
dat de rapportbespreking van hun
kind precies tien minuten mag duren,
terwijl een gesprek met autochtone
ouders volgens hen vaak uitloopt. Dat
zou juist andersom moeten zijn, omdat
allochtone ouders door hun taalachterstand
meer tijd nodig hebben
vragen te stellen. Een ander voorbeeld
van niet serieus genomen worden heb
ik zelf aan den lijve ondervonden.
Ik zit in de ouderraad van de school
waar mijn zoontje naar toe gaat. Ik
had de directeur persoonlijk uitgenodigd
om naar de startbijeenkomst en
themabijeenkomst te komen. Beide
keren is hij niet geweest, terwijl hij de
eerste keer zelfs had toegezegd. Dat
was een grote teleurstelling voor mij.
Daarentegen merken wij ook regelmatig
dat het voor een school averechts
kan werken om actief allochtone ouders
bij de school te betrekken. Autochtone
ouders kiezen er dan ineens
voor om hun kind niet op deze school
in te schrijven, omdat ze denken dat
er te veel allochtone leerlingen zijn.’
Conclusies en aanbevelingen
Tijdens de themabijeenkomst werden
meer conclusies getrokken. De
scholen moeten aan de ouders zelf
vragen hoe ze hen, gelet op de culturele
achtergronden en de waarden en
normen, het beste kunnen betrekken.
Verder willen allochtone ouders dat
de school duidelijk maakt wat ze van
de ouders op opvoedkundig gebied
verwacht. Bovendien willen ze tijdig
worden gewaarschuwd wanneer hun
kind spijbelt of niet goed meekomt op
school. Ook was men het erover eens
dat de allochtone leerlingencontactpersonen,
die zijn wegbezuinigd, weer
terug moeten komen. Juist zij hadden
goede contacten met de ouders opgebouwd.
De komende weken gaan de platformleden
aanbevelingen bij deze
conclusies formuleren. Ze kijken dan
vooral naar communicatiemiddelen
die in de praktijk al hebben bewezen
goed te werken.
Zo zijn er scholen die de rapporten
niet aan de leerlingen meegeven,
maar door de ouders laten ophalen.
Dat is een moment om contact met
de ouders te hebben. Wat ook goed
werkt, is dat de school bij spijbelen
meteen de ouders belt, in plaats van
een brief te schrijven.
Met deze conclusies en aanbevelingen
gaat het platform, zoals in de vergadering
afgesproken, langs de scholen
en vervolgens worden ze overhandigd
aan wethouder Hoeffnagel.
Zij kregen een aantal
stellingen voorgeschoteld,
zoals: schooluitval
komt vooral voor onder
allochtonen, schooluitval
is de schuld van ouders
en schooluitval is een
maatschappelijk probleem.
Meer dan tevreden
Wanneer het tegengaan van het
schoolverzuim op de rails staat, dienen
zich alweer de volgende twee
problemen aan: stageproblemen in
het vmbo, waardoor leerlingen dreigen
af te haken en een geringe deelname
van allochtone kinderen aan
de voor- en vroegschoolse educatie.
Daarover zullen de platformleden
na de zomervakantie hun licht laten
schijnen.
Voorlopig heeft het platform een
meer dan tevreden voorzitter: ‘Heel
belangrijk vind ik dat de gemeente
achter ons staat. Zo nemen we deel
aan het bestuurlijk overleg over onderwijs
in Arnhem en mochten we de
gemeentelijke adressenlijst gebruiken
om allochtone ouders voor de themabijeenkomst
uit te nodigen. De
uitnodigingen hebben we ook mede
namens de gemeente verstuurd. Dat
geeft ons meer status. Ik vertrouw er
daarom op dat het platform in 2009,
wanneer de subsidie afloopt, bij iedereen
in Arnhem bekend is en een
serieuze gesprekspartner is geworden.’
(Bron: Inzicht, onderwijsmagazine van de Vereniging
voor Openbaar Onderwijs)
PAOO-congres 16 juni 2007

PAOO courant
zaterdag 16 juni 2007
PAOO-congres 16 juni 2007
Lokale platforms
Platform Heerlen
Opgericht binnenkort
Aantal leden 8 voorbereidend
Aantal bijeenkomsten n.v.t.
Grootste succes n.v.t.
Contact via FORUM, Yasmin Seddiki
E-mail y.seddiki@forum.nl
Platform Helmond
Opgericht januari 2007
Aantal leden 15 leden
Aantal bijeenkomsten 1
Grootste succes De presentatie van
het platform waarbij veel lokale
politici en schooldirecties aanwezig
waren.
Contact Emine Pekbey
E-mail vtn.vertaalbureau@planet.nl
Platform Hengelo
Opgericht oktober 2006
Aantal leden 11 leden
Aantal bijeenkomsten 3
Grootste succes Heel veel belangstelling
tijdens de presentatie van het
platform aan politiek, onderwijs, andere
ouders en pers.
Contact Sevilay Dalli
E-mail paoo.hengelo@live.nl
Platform ‘s-Hertogenbosch
Opgericht januari 2007
Aantal leden 31 leden
Aantal bijeenkomsten 1
Grootste succes Het platform heeft
zich goed gepresenteerd: veel instellingen
benaderen het platform om samenwerkingsverbanden
aan te gaan.
Contact via Palet, Marom Ayoubi of
via FORUM, Yasmin Seddiki
E-mail mayoubi@palet.nl of
y.seddiki@forum.nl
Platform Leiden
Opgericht november 2006
Aantal leden 16 leden
Aantal bijeenkomsten 2
Grootste succes Een levendige discussie
tijdens de presentatie, de grote belangstelling
voor het platform vanuit
scholen, de actieve en zelfstandige voorbereiding
hiervan door het platform.
Contact Ayse Yavuztürk
E-mail paoo@forum.nl
Platform Nijmegen
Opgericht september 2006
Aantal leden 20 leden
Aantal bijeenkomsten 3
Grootste succes De themabijeenkomst
over de Cito-toets: de aanwezige
ouders waren heel erg tevreden
over de presentatie en de uitwisseling
van informatie.
Contact Mustapha El Karouni
E-mail paoo.nijmegen@gmail.com
Opinie
Een goede school laat zien wat ze doet
De inzichten van ouders
aanwenden om de kwaliteit
van het onderwijs te verbeteren,
dat moeten scholen
nastreven, vindt Irene van
Kesteren.
Uit onze contacten met allochtone
ouders is gebleken dat zij vaak niet
tevreden zijn over hun relatie met de
school van hun kinderen. De kloof
tussen school en ouders wordt veroorzaakt
door cultuurbepaalde verschillen
in opvatting over de taak van
de school én door een taalbarrière.
Voor het welzijn van kinderen is het
erg belangrijk dat álle ouders betrokken
zijn bij de school en dat scholen
ook open staan voor alle ouders. Daar
waar de communicatie tussen ouders
en school niet goed verloopt, kunnen
beide partijen actie ondernemen
om dit te verbeteren en tot een beter
partnerschap te komen.
Verschillen tussen ouders
Bij de Nederlandse Katholieke vereniging
van Ouders (de NKO) staat het
partnerschap tussen ouders en school
centraal. Ouders zijn immers niet de
enigen die hun kinderen opvoeden, dit
doen ze samen met de school van hun
kinderen. Als de relatie tussen ouders
en school niet goed verloopt, missen
scholen de kans om door de inzichten
van de ouders het onderwijs te ver-
beteren en missen ouders de kans om
hun invloed op school aan te wenden
in het belang van hun kind. Om het
partnerschap te verbeteren is het belangrijk
om in kaart te brengen wat de
wederzijdse verwachtingen zijn.
Niet iedere ouder kan en wil evenveel
tijd investeren om mee te helpen op
school. Ouders verschillen in hun behoeften
en mogelijkheden. Als scholen
daarvan tijdig op de hoogte zijn,
dan kunnen zij daar goed op inspelen.
Het is dus zinvol dat ouders en school
met elkaar in gesprek raken over het
kind en over elkaars verwachtingen.
De inschrijving van een kind op
school is hiervoor een mooi moment,
maar een dergelijk gesprek kan altijd
plaatsvinden.
Informatie uitwisselen
Verder is het belangrijk dat ouders
goed worden geïnformeerd over de
vorderingen van hun kinderen, en
over de kwaliteit van het geboden onderwijs.
Belangrijk is ook dat ouders
‘Ik wil andere ouders stimuleren’
Leiden - Ze straalt ambitie uit.
Als voorzitter van het lokale platform
wil ze er alles aan doen om
ouders actief te krijgen. Zoals ze
zichzelf voor haar eigen dochter
inspant. Want dat werkt, vertelt
Ayse Yavuzturk.
Door Muzaffer Gülsen
Ik zit in het platform van allochtone
ouders omdat ik ouderbetrokkenheid
heel erg belangrijk vind. Ik probeer
om andere ouders te stimuleren om
meer betrokken te raken bij school.
Wat dan belangrijk is, is dat ouders
weten hoe het onderwijssysteem in
Nederland werkt.
Mijn dochter zit nu op het mbo, richting
handel. Op dit moment gaat het
goed op school. Ze heeft mooie cijfers.
Maar ze heeft erg veel moeite
moeten doen om een leuke stageplek
te vinden in haar richting. Uiteindelijk
is het haar wel gelukt. Hierna naar het
hbo, hoop ik. Dan heeft ze kans op
een leuke en goede baan, en kan ze
zelfstandig zijn.
Ideaal
Goed onderwijs en extra hulp als het
Het is zinvol dat ouders
en school met elkaar in
gesprek raken.
De inschrijving van een
kind op school is hiervoor
een mooi moment.
nodig is, dat is voor mij een ideale
school. Met leraren die weten hoe ze
met leerlingen om moeten gaan. En
discipline natuurlijk.
Een ideale school kan niet zonder
een ideale ouder. Dat is volgens mij
iemand die zeer nauw betrokken is
bij het kind, interesse toont in school
en helpt met huiswerk als dit nodig
is. Ook goed luisteren, stimuleren en
ervoor zorgen dat je kind later gaat
studeren hoort daarbij.
Wat ik mis is eigenlijk dat er weinig
of geen allochtone ouders in de medezeggenschapraden
zitten. Scholen
zouden meer moeten doen om deze
ouders te benaderen of zij interesse
hebben. Op die manier kan daar verbetering
in komen.
Vooroordelen
Om een nog beter onderwijs te realiseren
zou ik willen dat scholen en
leraren de leerlingen beoordelen naar
de kwaliteiten en niet beoordelen naar
de afkomst. Ik weet namelijk dat dat
óók gebeurt en dat het niet goed is.
Allochtone leerlingen moeten de zelfde
kansen krijgen als autochtonen.
We moeten af van vooroordelen!
zelf gemakkelijk aan deze informatie
kunnen komen. Soms is het nodig om
informatie in de loop van het jaar opnieuw
te presenteren of op een andere
manier.
Als ouders naar
school gaan...
Op de eerste schooldag van mijn
kind stond een ouder mij op te
wachten bij de schooldeur. Zij was
mijn gidsouder, zei ze, en zou mij
wegwijs maken op school. Zoiets
had ik nooit verwacht. Met haar
ging ik naar de klas van groep 1.
Toen de klas was begonnen liet
zij mij de school zien. We liepen
nog even langs bij de directeur. We
dronken koffie. Zij vertelde dat zij
zelf ook ooit zo was opgevangen.
Dat vond ze zo plezierig, dat ze nu
gidsouder was geworden. En andere
dingen doet voor school. We
wisselden adressen en telefoonnummers
uit. Voor als er wat was.
Binnenkort zou ik haar weer zien.
Ze kwam mee met de leerkracht op
huisbezoek.
Toen werd gevraagd of
ik mee wilde helpen heb
ik geaarzeld. Ik zou het
wel leuk vinden, maar
om je nu direct al aan
te melden…
De eerste ouderavond - van een
serie van drie in zes weken - was
alleen met nieuwe ouders. Samen
met mijn gidsouder zocht ik een
plekje. Alle nieuwe ouders bleken
een gidsouder te hebben. Via hen
was het makkelijk andere ouders te
leren kennen. De gidsouders kenden
elkaar immers al. Op de avond
Een goede school wil aan ouders laten
zien wat ze doet en wat daarvan de
resultaten zijn. Dit kan via gesprekken
tussen de leerkracht en de ouder,
via het jaarverslag of via ouderavonden
of ouderpanels. Ook de MR, de
medezeggenschapsraad, heeft daarin
natuurlijk een rol. Wanneer de school
open is over haar beleid en ouders
werkelijk betrekt bij schoolzaken, dan
kunnen ouders een waardevolle bijdrage
leveren aan het verbeteren van
het onderwijs op school.
Irene van Kesteren is directeur van de Nederlandse
Katholieke vereniging van Ouders
werd verteld wat ik van school kan
verwachten en wat school van mij
verwacht. Dat was duidelijk en uitnodigend.
Ook werd nog eens verteld
waar de school voor staat. De
andere twee avonden gingen over
het komend jaar in groep 1, de ouderraad
en de medezeggenschapsraad.
Van tevoren had ik nooit gedacht
dat zoveel ouders meedoen
op school. En hoe belangrijk dat
wordt gevonden door het team.
Het schoolbestuur maakt het zelfs
voor ouders mogelijk om te leren!
Als je wat wilt leren om op school
mee te doen, dan kan dat.
Toen de eerste algemene ouderavond
werd gehouden ben ik gegaan.
Het was leuk om andere
ouders weer te spreken en mee te
praten over de activiteiten die kwamen.
Toen werd gevraagd of ik mee
wilde helpen heb ik geaarzeld. Ik
zou het wel leuk vinden, maar om
je nu direct al aan te melden… Mijn
gidsouder zei dat dat best kon. En
ik heb het gedaan. Nu spreek ik de
leerkrachten en de directeur vaker.
Ik begin te leren hoe de school
werkt. Ik ken nu veel meer ouders.
Als er iets mocht zijn met mijn kind
weet ik nu de weg. Eigenlijk zouden
alle ouders zo moeten worden
opgevangen. Dat is goed voor hen,
voor school en vooral voor hun
kind!
Rob Limper, directeur Vereniging voor
Openbaar Onderwijs

PAOO courant
zaterdag 16 juni 2007
‘Ik wil een
coach zijn en
een maatje’
Zwolle - Als voorzitter van het lokale platform van allochtone
ouders in Zwolle wil hij vooral andere ouders
stimuleren meer betrokken te zijn bij het onderwijs. Als
ouder wil hij het beste uit zijn kinderen halen, en er ook
voor ze zijn als ‘maatje’. Liban Mohamed over school en
opvoeding.
Door Anneke Bainathsah
Ik zit in het platform allochtone ouders in Zwolle omdat ik meer betrokken wil
zijn bij het onderwijs van mijn kinderen. En ik wil graag de betrokkenheid bij het
onderwijs van andere ouders vergroten. In het platform kan ik daaraan werken.
De ideale school
Mijn eigen kinderen bezoeken sinds vorig jaar een nieuwe school met een nieuw
onderwijsconcept: ‘natuurlijk leren’. Tot nu toe gaat alles naar wens. Er wordt
meer samengewerkt tussen school, ouders en kinderen, waardoor een goed onderwijsresultaat
wordt behaald, vind ik. En er is een goede, open communicatie.
Daar waar nodig worden accenten in het onderwijs en persoonlijke ontwikkeling
gelegd. Eigenlijk mis ik niks bij deze school.
Het belang van het kind voorop stellen en het maximale uit kinderen halen, dat
is wat een ideale school doet. En tegelijk respect voor elkaar bijbrengen. Leraren
die daarbij horen zijn leraren die elk kind afzonderlijk zien als individu en hem
ondersteunt in het opbouwen van een toekomst. Een ideale leraar maakt natuurlijk
geen onderscheid tussen kinderen en rassen.
De ideale ouder
Ik vind dat je als ouders keuzes moet durven maken. Keuzes in het belang van
je kind, want dat moet op de eerste plaats staan. Thuis proberen we onze kinderen
zoveel mogelijk te ondersteunen en te coachen om een goede volwassene
te worden. We willen niet alleen ouder en coach zijn maar ook een maatje:
iemand waarmee je alles kunt bespreken en die je op weg helpt bij het zoeken
naar oplossingen als er problemen zijn.
Ik durf te stellen dat ik in principe alles doe voor mijn kinderen. Want ik wil
dat ze over tien jaar tevreden kunnen terugkijken op en mooie en goed jeugd.
Ze moeten het gevoel hebben wij als ouders alles hebben gedaan om het beste
uit ze te halen. En, niet te vergeten, ze moeten trots zijn op zichzelf en hun
achtergrond.
Opinie
Tips vanuit de platforms voor meer actieve en betrokken ouders
Tip 4
Leerkrachten én ouders hebben beide een belangrijke rol
in de ontwikkeling van het kind. Individuele contacten
tussen de leerkracht en ouders zijn belangrijk om hierover
informatie uit te wisselen. Daarom is het nodig meer tijd
uit te trekken voor rapportbesprekingen. Deze gesprekken
zouden de vorm moeten krijgen van een dialoog.
Investeren in duurzaam
contact is dé manier om een
win-win situatie te creëren
tussen ouders en school,
zegt Habib El Kaddouri.
Een van de initiatieven om ouderbetrokkenheid
en ouderparticipatie
te stimuleren is de lancering van het
project Platform Allochtone Ouders en
Onderwijs. De Samenwerkingsverbanden
van het Landelijk Overleg Minderheden
nemen aan dit project deel
omdat het enerzijds appelleert aan
een groeiende bewustwording onder
allochtone ouders. Door de discussies
over schooluitval, onderadvisering bij
Cito-toets et cetera zijn allochtone
ouders zich in toenemende mate bewust
geworden van hun individuele
rol en verantwoordelijkheid, om samen
met de school te blijven werken
aan het schoolsucces van de kinderen.
Anderzijds zijn deze ouders terecht
kritisch over het gebrek aan een veilig
en representatief podium. Hun wensen
en verwachtingen ten aanzien van
de school als vormingsinstituut in de
samenleving, worden niet altijd serieus
genomen en op waarde geschat.
Daarom is het van groot belang dat er
Wilt u lid worden van een lokaal platform?
Wat vragen we van u als ouder?
Ouderparticipatie,
een gezamenlijk
belang
Wat bieden wij u?
vanuit een dialoogbenadering tussen
georganiseerde verbanden van allochtone
ouders en scholen geïnvesteerd
moet worden in duurzaam contact.
Met deze houding kunnen raakvlakken
gezocht worden en daarmee winwin
situaties benut worden. Lokale
platforms van allochtone ouders kunnen
hierin een belangrijke rol spelen.
Deze assertieve invalshoek van ouderparticipatie
kan een cumulerende
werking genereren in het belang van
kinderen, onderwijs en ouders. Om dit
committent ook voelbaar te maken is
het van groot belang dat:
• Het gezamenlijke belang van ouders
en onderwijs altijd als uitgangspunt
te nemen.
• De punten die op die scholen en
bij die ouders aandacht hebben zo
concreet mogelijk benoemen en
oppakken.
• Laagdrempelige voorwaarden scheppen
bij uitvoering van activiteiten.
• Actief en geschoold potentieel
onder allochtone ouders inzetten
om de matching te realiseren tussen
school en moeilijk bereikbare
ouders.
• Allochtone ouders gevoelig maken
om in schoolorganen zitting te nemen,
rekeninghoudend met hun
wensen en verwachtingen.
Ouderparticipatie zal een actueel
thema blijven in de toekomst. De
LOM-samenwerkingsverbanden zullen
het sentiment blijven uitstralen
dat actief burgerschap in feite betrokkenheid
in de samenleving impliceert
inclusief de betrokkenheid van ouders
op de school van hun kinderen.
w
Lokale platforms
Platform Rotterdam
Opgericht mei 2006
Aantal leden 13 leden
Aantal bijeenkomsten 4
Grootste succes Het platform heeft
zich indrukwekkend gepresenteerd in
november 2006 tijdens een grote stedelijke
conferentie; de platformleden
waren daarbij zeer actief.
Contact via FORUM, Yasmin Seddiki
E-mail paoo@forum.nl
Platform Schiedam
Opgericht april 2006, het allereerste
platform!
Aantal leden 15 leden
Aantal bijeenkomsten 2
Grootste succes Zeer druk bezochte
presentatie, met een interessante inleiding
van de wethouder.
Contact Ananthy Balasooriyan
E-mail paoo@forum.nl
Platform Utrecht
Opgericht januari 2007
Aantal leden 15 leden
Aantal bijeenkomsten 2
Grootste succes De presentatie van
het platform op 14 juni 2007.
Contact Wilco Adams
E-mail w.adams@cgu.nl
Platform Venlo
Opgericht september 2006
Aantal leden 18 leden
Aantal bijeenkomsten 2
Grootste succes De presentatie in jan
2007 met zo’n 80 aanwezigen.
Contact Zahia Ben Kaddour
E-mail paoo@forum.nl
Platform Zaanstad
Opgericht september 2006
Aantal leden 14 leden
Aantal bijeenkomsten 2
Grootste succes Themabijeenkomst
over schooluitval in aanwezigheid van
twee wethouders en vertegenwoordigers
van onderwijsinstellingen.
Contact Sadegül Günes
E-mail platform@live.nl
Platform Zwolle
Opgericht juni 2006
Aantal leden 11 leden
Aantal bijeenkomsten 2
Grootste succes Een boeiend en leuk
interactief debat over ouderparticipatie
tijden de presentatie.
Contact Liban Mohamed
E-mail paoozwolle@gmail.com
PAOO-congres 16 juni 2007
• U heeft één of meer kinderen op de voor- en vroegschoolse educatie (VVE)
of de peuterspeelzaal, in het primair onderwijs, het voortgezet onderwijs
of het speciaal onderwijs.
• U kunt zich in de Nederlandse taal uitdrukken.
• U bent bereid de vergaderingen van het platform bij te wonen en wilt zich
minimaal gedurende twee jaar inzetten voor het Lokaal Platform bij u in
de gemeente.
• De kans om een grote bijdrage te leveren aan de schoolloopbaan
van uw kind.
• De kans om een belangrijke rol te spelen in ouderparticipatie van allochtone
ouders in het algemeen.
• Professionele ondersteuning vanuit FORUM.
• Vergoeding van de voor de werkzaamheden gemaakte reiskosten.
(een inschrijfformulier treft u aan op de achterzijde van deze krant)

PAOO courant
zaterdag 16 juni 2007
Interview Yasmin Seddiki, begeleider lokale platforms allochtone ouders en onderwijs
‘Met één hand kun je niet klappen’
Allochtone ouders mondig
en deskundig maken. En ze
laten zien dat ze van waarde
kunnen zijn voor hun
kinderen. Net zoals ze dat
zelf is voor haar zoon van
veertien. Dát is wat Yasmin
Seddiki drijft.
Door Marco Peper
PAOO-congres 16 juni 2007
‘Twee weken geleden was ik in Heerlen.
Daar zijn acht ouders die graag
een platform willen opzetten. Ik vertelde
ze dat we op 16 juni een groot
congres organiseren waar alle leden
van de platforms voor zijn uitgenodigd.
Dus zij ook. Daar waren ze al
enthousiast over. Toen ik zei dat de
staatssecretaris komt en allerlei deskundigen,
dat er workshops zijn, en
ze een lunch en een diner krijgen,
reageerden twee Zuid Amerikaanse
moeders alsof er een wonder stond te
gebeuren: Wow! Krijgen wij de kans
om zulke hoge mensen in het echt te
zien? En kunnen we ook nog met ze
praten? We wonen al zo lang in Nederland,
maar zo’n kans hebben we
echt nog nooit gehad’, vertelt Yasmin
Seddiki, werkzaam voor FORUM
als begeleider van bijna tien (Tilburg
komt eraan) lokale platforms van allochtone
ouders. Ze doet dit werk
samen met haar collega’s Muzaffer
Gülsen, Anneke Bainathsah en Anass
Bendrif, die net is toegevoegd aan het
team.
Enorm veel vrije tijd
Het PAOO-team werkt vanuit Utrecht
en begeleidt nu tweeëntwintig platforms
in het hele land. Dat moeten er
uiteindelijk dertig worden. ‘Een zware
klus’, aldus Seddiki. ‘Het gaat erom
dat ouders zelf het belang inzien van
hun deelname aan een platform. Maar
ze verwachten ook wat terug. Dat het
Wow! Krijgen wij
de kans om zulke
hoge mensen in het echt
te zien? En kunnen we
ook nog met ze praten?
resultaat oplevert. Als de samenwerking
met de gemeente of de scholen
moeizaam verloopt, dan vinden sommigen
het moeilijk om enthousiast te
blijven. Ze steken er namelijk enorm
veel uren in, in hun vrije tijd. Dat vind
ik knap en daar heb ik veel waardering
voor. Niet iedereen ziet dat deze ou-
ders vaak wel twee keer per maand bij
elkaar komen om te vergaderen, terwijl
het oorspronkelijke plan was dit
eens per twee maanden te doen.’
Seddiki vertelt dat de samenwerking
soms niet zo heel moeilijk hoeft te
zijn. ‘Wanneer de ouders een bijeenkomst
organiseren voor andere ouders
hoeft iedere school eigenlijk maar vijf
ouders te bewegen daarheen te gaan.
Dat kunnen ze doen door onze posters
op te hangen, door onze uitnodigingen
onder ouders te verspreiden
of door ze persoonlijk aan te spreken.
Als tien scholen dat doen, heb je in
ieder geval al vijftig deelnemers op je
bijeenkomst. Zo moeilijk is dat toch
niet? Gelukkig zijn er genoeg scholen
en andere instellingen die hun medewerking
verlenen. Dit zijn de eerste
successen. Dan komen er meer ouders
bij het platform, worden ze krachtiger
en belangrijker als samenwerkingspartner.
Dan groeit zo’n platform.’
Op het schoolplein
De lokale platforms hebben onder andere
als doel meer allochtone ouders
te betrekken bij de school van hun
kinderen. Ze sporen ouders aan daar
tijd in te steken en leggen uit dat het
goed is voor de schoolprestaties van
hun eigen kinderen. Ook ligt daar een
taak voor scholen, vindt Seddiki: ‘De
ouders komen vaak twee keer per dag
op school. Bij het brengen en bij het
halen. Zeker bij de kleuters. Op die
momenten is het heel simpel contact
met ze te leggen. Directeur en leerkrachten
kunnen bijvoorbeeld op het
schoolplein staan en een praatje aanknopen.
Dan bouw je een band met
de ouders op. ’ Ik ervaar het zelf ook
heel positief. Over de geringe deelname
van allochtone ouders aan de
MR of OR zegt ze: ‘Allochtone ouders
moet je persoonlijk benaderen en ze
concreet ergens voor vragen. Of iemand
in de MR wil bijvoorbeeld. Laat
zien dat je denkt dat iemand dat kan.
En vraag niet in z’n algemeenheid of
er misschien íemand geïnteresseerd is.
Dan krijg je namelijk altijd dezelfde
ouders.’
‘Je moet niet vergeten dat veel allochtone
ouders een ander idee hebben
over school’, legt Seddiki het verschil
tussen allochtone en autochtone ouders
uit. ‘Voor allochtonen is school
het professionele instituut dat zorgdraagt
voor de leerprestaties van hun
kind. Dat hun eigen rol daarbij ook
cruciaal is, dat zien ze niet in, dat
hebben ze van huis uit niet meegekregen.
En dat is precies wat ik wil
Ouders komen twee keer
per dag op school. Bij het
brengen en bij het halen.
Op die momenten is het
heel simpel contact met
ze te leggen.
veranderen. Ik wil al die ouders laten
zien hoe ze door betroken te zijn bij
school, zoveel kunnen doen voor hun
kind. Zoals ze in Marokko zeggen:
met één hand kun je niet klappen.’
Tips vanuit de platforms voor meer actieve en betrokken ouders
Tip 5
Sommige ouders willen hun kind ondersteunen in hun
schoolloopbaan maar hebben hiervoor informatie van
school nodig. Ook kan het zijn dat de school vindt dat
ouders thuis meer ondersteuning moet bieden. Daarom
geven scholen ouders concrete informatie over hoe zij hun
kind kunnen stimuleren tijdens hun schoolloopbaan.
Mijn zoon motiveert me
Van Dordrecht naar Den Bosch, van
Den Haag naar Heerlen: Seddiki reist
kris-kras door het land om haar platforms
te begeleiden. Ook ’s avonds en
in de weekenden. ‘Maar het is zó hard
nodig, dat is mijn motivatie. Mijn eigen
zoon van veertien ziet me nu veel
minder. Ik ben laat thuis en vaak weg.
Maar hij weet precies waarom ik dit
doe. Ik wil voor anderen hetzelfde als
voor hem. Hij waardeert dat en begrijpt
me als geen ander. Mijn zoon
maakt het mogelijk dat ik dit werk
doe.’
Zelf heeft Seddiki zich altijd intensief
bemoeit met de school van haar zoon.
Ze wilde de ‘spelregels’ kennen en wat
van haar als ouder werd verwacht. Ze
is er nog altijd van overtuigd dat ze
invloed heeft op de schoolcarrière
van haar kind. ‘Als ik betrokken ben,
doet hij het beter en voelt hij zich
gesteund. Ik heb hem altijd begeleid.
Hoe vaak ben ik niet zijn lokaal binnengestapt
en heb de leerkracht gevraagd
hoe het gaat. Heel vaak. Ik wil
weten wat er op school gebeurt in al
die uren dat hij daar doorbrengt. Ik
wil weten hoe hij zich ontwikkelt. Ik
wil het beste voor hem.’
Ook lef
Wat ze zelf doet voor haar kind, wil
ze dat andere allochtone ouders ook
doen voor hun kinderen. Dat vergt
de durf om je mond open te doen.
Seddiki nodigt de ouders van haar
platforms daarom altijd uit voor allerlei
debatten, congressen en bijeenkomsten.
Ze wil de ouders kennis,
deskundigheid én lef bijbrengen. In
het PAOO-project krijgen ouders deze
mogelijkheden, vertelt ze. ‘Dit soort
kansen krijgen de ouders anders nooit.
Ik laat ze in panels zitting nemen, laat
ze iets presenteren, en moedig ze aan
hun mening te geven in openbare gelegenheden.
Ik wil ze mondig maken.
Bij lokale presentaties laat ik juist onervaren
ouders iets vertellen. Ze leren
op deze manier dat ze erop kunnen
vertrouwen dat ze worden gewaardeerd
om hun mening. Dat ze meetellen,
dat ze belangrijk zijn.’
10

PAOO courant
zaterdag 16 juni 2007
Opinie
Samenwerking
met ouders moet
concreter
Scholen moeten meer doen dan alleen rapporteren en informeren.
Ouders moeten volwaardige gesprekspartners
zijn. Beide partijen moeten daarom concrete afspraken,
vindt Houcine Haddouche.
De tijden zijn veranderd. Er zijn nieuwe ontwikkelings- en onderwijsconcepten
ingevoerd, waarbij het accent is komen te liggen op zo vroeg mogelijk in aanraking
komen met het leren (de voorschool), met zelfstandig leren, project gestuurd
onderwijs, studiehuizen en leren leren. De scholen zijn autonoom geworden,
ze moeten klantgericht gaan werken en daardoor met elkaar concurreren.
Het kan niet anders dan dat deze veranderingen consequenties moeten hebben
op de relatie ouders en school. De onderwijsinstellingen dienen ook een andere
rol toe te kennen aan ouders als het gaat om het onderwijsproces van het eigen
kind. Dit kan het beste door de wederzijdse verwachtingen en inspanningen van
school en ouders vast te leggen. De inspanningen moeten gericht zijn op het
beïnvloeden van het leerproces en het welbevinden van de leerling vanuit de
invalshoek van de school en het gezin. Deze twee partijen moeten opereren binnen
een duidelijke, afgebakende en herkenbare structuur met daarbinnen ieder
een eigen verantwoordelijkheid. De school is geacht om, vanuit haar didactische
en pedagogische opdracht, deze samenwerking te structureren
In de huidige praktijk worden ouders uitgenodigd voor een rapportgesprek. De
ervaring leert dat de gesprekken te kort zijn om van gedachten te wisselen over
de ontwikkeling van het kind en om concrete wederzijdse afspraken te maken.
Op deze avond worden mededelingen gedaan over de vorderingen van eigen
kind. Als de resultaten slecht zijn, gaan sommige ouders hun kinderen hard
aanpakken wat contraproductief kan werken. Ook organiseert de school de klassieke
collectieve ouderavonden. Tijdens deze avonden worden de gesprekken
met ouders ervaren als onpersoonlijke gesprekken. Dit werkt alleen anonimiteit
in de hand en vergroot de afstand tussen leerkrachten/ directie en ouders. Voor
de helderheid: deze informatieavonden zijn nodig, maar dienen afgestemd te
zijn op de doelgroep en een middel zijn ter ondersteuning van de individuele
contacten.
Dialoog met kind
én school
Rotterdam - Haar dochter wil
een eigen modezaak in Parijs.
Als moeder steunt ze haar in die
ambitie. Zoals ze haar dochter
in haar hele schoolloopbaan al
heeft ondersteund. Sámen met
school, benadrukt ze. Gladys
Nede vertelt.
Door Annet Hermans
Het stimuleren en motiveren van vaders
en moeders die als belangrijke
taak hebben om hun kinderen op te
voeden en te ondersteunen, dat vind
ik heel erg belangrijk. Daarom zit ik
in het landelijk Platform Allochtone
Ouders en Onderwijs. Er zijn genoeg
ouders die het goed doen maar er zijn
er ook veel die een steuntje in de rug
nodig hebben. Zeker nu het onderwijs
zo’n enorme ontwikkeling doormaakt.
De vernieuwingen zijn voor sommige
ouders zo ingewikkeld dat het moeilijk
is om hun kinderen daarin goed te
begeleiden.
Communicatie
Mijn dochter zit in het voortgezet onderwijs.
Een van de maatregelen die
ik bijzonder goed vind is dat wanneer
het kind ziek naar huis gaat de ouder
de school moet bellen op het moment
dat het kind thuis is gekomen. Ook als
het kind om de een of andere reden
niet aanwezig kan zijn, moet de ouder
de school bellen. Dit verkleint de
kans dat jongeren op straat hangen.
De school laat zien dat ze het contact
tussen ouders en school belangrijk
vinden. Toen een afspraak met een
leerkracht tijdens een ouderavond niet
doorging omdat hij ziek was, belde hij
zelf een paar weken later voor een
nieuwe afspraak.
Een minder leuke ervaring was dat
mijn dochter een toets had gemaakt
die meetelde voor het eindexamen. Ze
zag na afloop het cijfer dat hij voor de
toets noteerde. Uiteindelijk bleek het
officiële cijfer veel lager te liggen. We
hebben daar contact over gehad met
school en toen bleek dat het cijfer dat
mijn dochter had gezien een voorlopig
cijfer was. Een leerkracht moet zorgen
dat de leerling het cijfer niet ziet of
uitleggen dat het geen definitief cijfer
is. Dit voorbeeld geeft echt aan hoe
belangrijk communicatie is.
Als kinderen klein zijn ben
je veel bezig met regels,
orde en structuur. Later ga
je meer de dialoog met ze
aan. Je moet je aanpassen
aan de ontwikkelingsfase
van het kind.
Ideale school
Ik werk zelf in het onderwijs en zie
veel scholen. Een directie die zijn
team goed kan motiveren is heel belangrijk
voor een goede school. Maar
het komt voor dat een kind op een
goede school zit en dat het niet klikt
met de leerkracht. De relatie tussen
leerkracht en kind is een van de belangrijkste
factoren voor het welbevinden
van het kind en voor een succesvolle
ontwikkeling. Maar dit kan
geen criterium zijn voor de keuze van
een school. Ouders kijken naar klassengrootte,
resultaten, extra ondersteuning
voor zorgleerlingen.
De ideale leraar stimuleert het kind
en probeert zoveel mogelijk uit het
individuele kind te halen. Daarnaast
moet hij de vaardigheid hebben om
aan ieder kind voldoende aandacht te
schenken.
Ideale ouder
Vanuit het kind gezien is onvoorwaardelijke
steun het belangrijkst. De
ideale ouder brengt orde en structuur
aan en ondersteunt en begeleidt het
individuele kind thuis maar ook bij
zijn rol in de samenleving. Als ideale
ouder heb je oog voor het individuele
kind. Om dat te kunnen hoef je echt
niet hoogopgeleid te zijn: er zijn genoeg
hoogopgeleide ouders die niet
voldoende oog hebben voor het kind.
Succesvolle kinderen krijg je alleen
door veel met ze te praten. Als kinderen
klein zijn ben je veel bezig met
regels, orde en structuur. Later ga je
meer de dialoog met ze aan. Je moet
je aanpassen aan de ontwikkelingsfase
van het kind.
Over 10 jaar…
Het ideaalbeeld van mijn dochter is
dat ze na het examen dit jaar in twee
jaar de havo afrondt, gevolgd door de
modeacademie en daarna wil ze in
Parijs een zaak beginnen. Het belangrijkste
voor mij is niet dat ze die zaak
krijgt, maar dat ze kiest wat ze graag
wil en daarvoor gaat. Als ouder doe je
wat je kunt zodat ze haar ambitie kan
helpen waarmaken. Ik vind wel dat ze
in haar overweging moet meenemen
of er brood te verdienen valt in die
sector.
De school moet niet de pretentie hebben dat zij het
monopolie heeft op ‘het leren’ van kinderen.
Het gebeurt dat de schoolleiding de rol van ouders en van de samenwerking
school en ouders benadrukt. Wat er precies van de ouders wordt verwacht komt
vaak onvoldoende ter sprake, net zo min als de vraag welke rol ouders zelf
zouden willen spelen. Willen we verandering in de relatie school en ouders realiseren,
dan dient de school vanaf het begin de ouders te betrekken bij het leerproces
van het kind binnen een duidelijke structuur. Daartoe is een effectieve en
efficiënte communicatie onontbeerlijk.
De rol van ouders in het hele proces is die van een volwaardige gesprekspartner.
Scholen moeten meer doen dan alleen rapporteren en informeren. De school
dient ruimte te creëren om een tweezijdige relatie gestalte te geven en ook de
ervaring van ouders met hun kind op waarde te schatten. Dit begint met het
maken van wederzijdse afspraken over de te volgen route en de te behalen resultaten
door de leerling. Om ouders hiernaast ook in staat te stellen het leerproces
van het eigen kind goed te kunnen volgen, zijn meerdere gesprekken tussen
leerkracht, ouders en eventueel een mentor per jaar noodzakelijk. Met een dergelijke
werkwijze wordt het tweerichtingsaspect in de relatie benadrukt.
Dit partnerschap start bij een intakegesprek. School probeert een duidelijk beeld
te krijgen van de omgeving van het kind en het onderwijsondersteunend gedrag
van de ouders. Tijdens volgende gesprekken worden vorderingen en ontwikkelingen
van het kind besproken en concrete en haalbare afspraken gemaakt. Een
afspraak bijvoorbeeld over maatregelen om het leerproces te beïnvloeden. De afspraken
leggen de rol en de verantwoordelijkheden van school en ouders vast.
PAOO-congres 16 juni 2007
In dit partnerschap staan de leerling en zijn leerproces centraal. Ouders kunnen
zelf zaken inbrengen en nemen kennis van wat de school inbrengt. Noodzakelijk
hiervoor is dat school afstapt van het idee dat sommige ouders niet willen of dat
zij niet alles kunnen snappen. De school moet niet de pretentie hebben dat zij
het monopolie heeft op ‘het leren’ van kinderen.
Deze strategie maakt dat ouders kunnen meedenken, tijdig betrokken worden
bij het hele leerproces van het eigen kind. De school moet ook toestaan dat
ouders meekijken in de keuken van de school. Aan de andere kant vraagt deze
werkwijze meer van de ouders. Ze kunnen zich niet meer afzijdig houden en op
de school gaan leunen, maar zelf initiatief nemen en zich mede verantwoordelijk
voelen.
Natuurlijk zullen er ouders zijn met wie het voeren van een gesprek moeilijk zal
zijn. Het kan liggen aan de beheersing van de Nederlandse taal of aan de complexiteit
van het gehanteerde onderwijsjargon. Er zullen ook ouders zijn die het
moeilijk vinden om een gesprekspartner te zijn. Maar met enige creativiteit en
doorzettingsvermogen kunnen deze obstakels weggenomen worden. Wederzijds
respect, inzet en geduld van alle partijen zijn hierbij voorwaardelijk.
Houcine Haddouche is lid van Landelijk Platform Allochtone Ouders en Onderwijs
11

PAOO prikbord
Meer informatie of aanmelden?
Colofon
PAOO-congres 16 juni 2007
Wilt u meer informatie over het
project PAOO? Of bent u van plan
zich als ouder aan te melden voor
deelname aan een platform?
Neem dan contact op met:
FORUM, Instituut voor Multiculturele
Ontwikkeling
Telefoon (030) 297 43 21
PAOO Courant is een uitgave van FORUM, Instituut voor
Multiculturele Ontwikkeling
Coördinatie
Zeki Arslan en Annet Hermans
Fotografie
Vrijwel alle foto’s zijn van Mladen Piculic
© FORUM, juni 2007
Aanmeldformulier
Naam: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Voornaam: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Geslacht: man / vrouw (omcirkel wat van toepassing is)
Adres: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Postcode: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Plaats: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Telefoon: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
E-mail: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Is geïnteresseerd in deelname aan een lokaal platform.
Is geïnteresseerd in deelname aan het landelijk platform.
Samenstelling
Marco Peper
Productie
Projectbureau Apart
Vormgeving en opmaak
grafisch ontwerpbureau 1 plus 1
www.1plus1-ontwerp.nl
Aan deze uitgave werkten mee
Anneke Bainathsah, Anass Bendrif, Marijke Booijink,
Mohamed Bouyanzari, Bulut Erciyas, Muzaffer Gülsen,
Houcine Haddouche, Karin Fleuren, Habib El Kaddouri,
Irene van Kesteren, Rob Limper, Yasmin Seddiki, Jolanda
Winkels
Niets uit deze uitgave mag worden overgenomen, op
welke wijze dan ook, zonder schriftelijke toestemming
van de uitgever.
Postbus 201
3500 AE Utrecht
Telefoon (030) 297 43 21
Website www.forum.nl
12