De Nederlandse Golfkrant februari 2018

23
FLORA EN FAUNA OP
NEDERLANDSE GOLFBANEN (9)
WINTERGASTEN
Met de maand februari is de winterperiode nog niet teneinde, op het noordelijk halfrond is februari de
derde en laatste maand van de meteorologische winter. Dat het dan extreem koud kan zijn, mag blijken
uit het feit dat diverse elfstedentochten in de maand februari zijn verreden. En gedurende die tijd is het
noordelijker van ons, vaak erg koud, zo koud dat diverse vogelsoorten afzakken naar het zuiden. Zo komen
deze bij ons terecht en worden derhalve wintergasten genoemd of doortrekkers. Maar ook zijn er diverse
soorten die vanuit de noordelijke streken, in onze streek overwinteren zoals onze trekvogels nog zuidelijker
overwinteren. Het betreft hier volgens de Vogelbescherming 263 soorten (inclusief doortrekkers).
VREEMDE VOGELS
De vogelliefhebbers onder de golfers zullen in de
periode februari – maart, afhankelijk van het weer en
de temperatuur, uitkijken naar ‘vreemde vogels’. Soorten
die anders niet of zelden worden waargenomen.
En dit kan sterk verschillen per golfbaan. Dit wordt
nl. mede bepaald door de aanwezige biotopen en
het landschap waarin de baan is gelegen en het type
golfbaan. Soorten als de kleine zwaan, wilde zwaan,
rietganzen en rotgans, zwarte stern en visdiefje, zal
men slechts aantreffen op die golfbanen waar rijkelijk
water en grasland voorhanden is, in de lage landen.
De ruigpootbuizerd, kramsvogel, koperwiek en keep
daarentegen, in de hogere zandgebieden rijk aan bos
en bosschages en besdragende struiken. Ook soorten
als de bonte kraai, notenkraker, pestvogel of de klapekster
kunnen bij langdurig strengere winters worden
gesignaleerd.
VOEDERTAFEL
Met de toenemende belangstelling vanuit de golfbaanwereld
voor vogels op de golfbaan, zie je steeds
meer voedertafels nabij clubhuizen verschijnen. Door
de steeds zeldzamer wordende ‘ijstijden’ in onze huidige
winters, wordt het voeren op ijs in de buurt van
een wak, ook steeds zeldzamer.
Op de voedertafels kunnen echter leuke verrassingen
worden waargenomen. Niet altijd direct van echte
wintergasten, maar ook van rondtrekkende soorten
of meer schuwere soorten. Hierbij valt te denken aan
putters, kepen, zwarte mezen en kuifmees, maar ook
aan de boomklever en de grote bonte specht of zelfs
de notenkraker. En niet zelden laat zich hier dan ook
de sperwer waarnemen, op jacht naar een verse prooi.
RODE LIJST
Niet met alle potentiele wintergasten gaat het goed
en zo is de ‘rode lijst’ van de Vogelbescherming, dan
ook al gekomen tot een stand van 39 bedreigde soorten.
Hieronder ook de zgn. ‘doortrekkers’. Dit geldt
bv. ook voor de eerder genoemde ruigpootbuizerd.
Verder bv. ook voor de veldleeuwerik.
Invloed hierop heeft naast de klimaatsverandering,
ook de intensivering van de landbouw. Binnen de
golfbanen heeft de wijze van onderhoud, intensiteit
en gebruik van mest- en bestrijdingsmiddelen, zo wel
degelijk invloed op de biodiversiteit. Maai-, snoei- en
afvoerbeleid van vegetatie in de rough, al dan geen
begrazing en ruimte voor natuurontwikkeling, hebben
invloed op de aanwezige biotopen en daarmee direct
en indirect invloed op de bewoners en bezoekers als
dieren, insecten en vogels.
Committed to Green en GEO zijn hier van wezenlijk
belang, maar nog meer de monitoring (het waarnemen
en verzamelen van informatie gedurende langere
tijd met een bepaalde bedoeling) en concrete invulling,
begeleiding, uitvoering en controle (bewaking).
Met de erkenning alleen zijn we er niet en komen we
er ook niet!
Herman Berteler
Zie ook: www.golfbaanhandboek.nl/onderdeel/natuur
sperwer
klapekster
koperwiek
visdiefje
sijs
toendrarietgans
zwartemees
veldleeuwerik
staartmees
kramsvogel
Putter
grote bonte specht
keep
boomklever
staartmees