You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Artikel<br />
<strong>Bit</strong><br />
Magazine<br />
2009
fokkerij<br />
TeksT: Wendy Scholten FoTograFie: Lonneke ruesink<br />
DreSSuurfokkerij van Wim van Der LinDe<br />
Gezonde<br />
paarden<br />
in een commercieel jasje<br />
Dressuurliefhebbers komen van heinde en verre – zelfs met de veerboot – om de jonge<br />
paarden en veulens van fokker Wim van der Linde uit De Cocksdorp op Texel te kopen.<br />
Immers, Van der Linde fokt fraaie veulens met veel aanleg voor dressuur en een pedigree<br />
om je vingers bij af te likken. Hij vertelt over het probleem van het vinden van een goede<br />
hengst, de strijd tegen OCD en ongelijke voeten en de opbouw van zijn merrielijnen.<br />
bit nummer 176 2009
fokkerij<br />
echtgenote annemarie<br />
met de waterbestendige<br />
en strandvaste<br />
Ultra Large (v. Ferro)<br />
Texel, waar ze mee in<br />
de Z2 uitkomt.<br />
Wim van der Linde is zakenman. Hij verhuurt bungalows,<br />
fietsen, paarden voor strandritten en is eigenaar<br />
van een tankstation. Hij is ook dressuurpaardenfokker.<br />
een druk leven. je wordt enthousiast van zijn verhaal, dat hij<br />
in hoog tempo vertelt. ook zijn vrouw annemarie en dochter eva<br />
zijn helemaal weg van paarden. Dus aan de keukentafel gaat het<br />
gesprek bij familie van der Linde vaak over de 65 paarden en pony’s<br />
– waarvan er 48 worden ingezet voor fokkerij en sport en de overiges<br />
in ruitersportcentrum De krim lopen – die verspreid op texel lopen.<br />
als fokker wil hij een toppaard afleveren. Gezond en verpakt in een<br />
commercieel jasje.<br />
De familie leidt veel paarden zelf op. „Het is duur, maar je geeft daarmee<br />
je eigen stam een kans. Dat doet Leunus van Lieren ook met de<br />
nakomelingen van zijn hengst rubiquil. De stam van onze paarden<br />
was goed. fokker j. Strijker deed er qua sport alleen niks mee. Wij<br />
zijn ermee aan het werk gegaan en daardoor is het een bewezen<br />
stam geworden. Wij willen dat de paarden Z2 met winstpunten<br />
lopen. ik heb nu veulens met drie Z2-merries op een rij in hun pedigree.<br />
Dit maakt ze verkoopbaar. We zitten hier wel op texel en voor<br />
veel mensen zijn de afstand en de veerboot een drempel om de<br />
veulens te bekijken. Dan is het aan ons om voor zulke goede paarden<br />
te zorgen, dat ze tóch komen. mijn vrouw annemarie en dochter<br />
eva trainen de sportpaarden. Dat zijn er acht in totaal. eva rijdt<br />
met opartout texel intermédiaire i en annemarie rijdt ZZ-zwaar.<br />
Daarnaast rijden ze ook de jongere paarden. alleen bij slecht weer<br />
trainen ze in de rijbak. of de laatste tien minuten van een training,<br />
om even tussen de bordjes wat oefeningen te doen.” als eva en<br />
annemarie vanuit huis, waar de sportpaarden staan, de weg oversteken<br />
zijn ze al in het bos. Daar zijn talloze weides waar ze kunnen<br />
trainen. Ze krijgen les van instructrice en jurylid els Schotman. ook<br />
begeleiden moeder en dochter wel eens ruiters die een strandrit<br />
maken. Heel leerzaam voor de jonge paarden.<br />
normaal gesproken rijdt eva de jonge paarden. Door eva’s zwangerschap<br />
heeft Lotje Schoots de merries voor de iboP gereden. „Zij stelde<br />
onze elitemerrie belle Lady texel (v. krack C) voor en scoorde maar<br />
liefst 83 punten. Dat klikte zo goed dat we de merrie nu weer naar<br />
Lotje hebben gebracht, zodat ze haar kan trainen voor de Pavo Cup.”<br />
en ander paard waar Wim hoge sportverwachtingen van heeft, is de<br />
zesjarige Zip away texel (v. krack C). vorig jaar verkocht Wim dit paard<br />
bit nummer 176 2009<br />
»
fokkerij<br />
voor de helft aan het duo edward Gal en nicole Werner. „via via kwam<br />
ik in contact met nicole. Zij was wel geïnteresseerd in het paard. eva<br />
heeft Zip away beleerd, toen bleek dat zij zwanger was, moest ik een<br />
oplossing bedenken. en wat is een beter adres dan de stal van edward<br />
Gal, Hans-Peter minderhoud en nicole Werner? Laatst ben ik<br />
wezen kijken en toen stond Zip away naast totilas gestald. als hij<br />
het nou ook zo goed gaat doen als zijn buurman…”<br />
De handel is belangrijk. „als ik minder paarden verkoop, dan zal ik<br />
minder moeten fokken. Zo simpel is dat. Deden meer mensen dat<br />
maar. ik hoorde op een veulenveiling een fokker nog zeggen dat hij<br />
het niet erg vond dat zijn veulen maar 2.500 euro opbracht. Hij had<br />
immers maar twee merries en een hobby mag wat kosten. volgens<br />
mij is het dan beter om met een minder goede merrie niet te fokken.”<br />
ook bij van der Linde blijven de kosten zich het hele jaar door<br />
opstapelen – er gaat jaarlijks alleen al honderd ton stro doorheen –,<br />
dus moet er wel eens wat verkocht worden wat je graag had willen<br />
houden. met pijn in het hart liet van der Linde zijn blikvanger, de<br />
nationaal reservekampioene Wonder Lady texel, als drachtige driejarige<br />
veilen door eugène en Patrick reesink. De hamer viel op het<br />
bedrag van 155.000 euro. „ik was er chagrijnig van dat ik haar weg<br />
deed, maar na de verkoop sliep ik toch wel weer fijn. We hadden de<br />
stallen vol. mijn broer en ik maakten een rekensom en kwamen tot<br />
de conclusie dat dit niet goed ging. Door de opbrengst van Wonder<br />
Lady texel zag de jaarrekening er weer beter uit. voor mijn gevoel<br />
‘prutsen’ we maar een beetje, maar wat we tot nu toe hebben bereikt<br />
was natuurlijk wel de opzet.”<br />
De paarden worden<br />
veel buiten getraind.<br />
Dat kan ook goed op<br />
Texel. De andere amazone<br />
(links) is stalvriendin<br />
Mandy. Zij rijdt hier<br />
Zeestar Texel (v. Ferro).<br />
ook dit paard is Z2<br />
dressuur. Van der Linde<br />
wil al zijn fokmerries<br />
minimaal in de klasse<br />
Z2 hebben.<br />
veulenveilingen zijn voor van der Linde een interessante verkoopgelegenheid.<br />
Daarnaast speelt zijn website www.fokpaarden.nl een belangrijke<br />
rol. „We plaatsen foto’s en video’s en afgelopen jaar heb ik op<br />
die manier de meeste veulens verkocht. vier dressuurgefokte merrieveulens<br />
van jazz en ferro hield ik aan, hoewel ik ook springpaarden<br />
fok. beau tess Lady (v. verdi) werd afgelopen jaar kampioen bij de<br />
springmerries op de merriekeuring van noord-Holland. Door de<br />
nabuur-merrie gingen we vooral de dressuurrichting op, omdat dat<br />
qua bloedsopbouw goed paste. Het is mijn ogen dodelijk als je alleen<br />
maar dressuurbloed met dressuurbloed combineert. ik heb daarom<br />
springhengsten als burggraaf en farmer gebruikt. De laatste jaren<br />
zette ik jazz en ferro veel in, bewezen hengsten, waarvan je de nakomelingen<br />
gemakkelijk kunt verkopen. bij jonge hengsten loop je<br />
het risico dat ze worden afgekeurd op hun nakomelingen. en als jij er<br />
daar dan net eentje van op stal hebt staan, dan kun je die niet meer<br />
kwijt.” Die domper had Wim van der Linde in 2001 toen Ladalco<br />
(v. Ladykiller XX) op basis van zijn elfjarige kinderen door het kWPn<br />
werd ontslagen uit de dekdienst. „op dat moment denk je dat je een<br />
verkeerde keuze hebt gemaakt, waar je in je merrielijn last van blijft<br />
houden. achteraf gezien heb ik toch heel fijne merries van Ladalco<br />
gehad. eén werd Prix st. Georges, één Z-springen. We hebben een<br />
elitemerrie van Goodtimes x Ladalco, die door eva in één jaar tijd naar<br />
de Z2 gereden is. De overijsselse reservekampioen fokten we ook uit<br />
een Ladalco. Die hengst heeft toch veel goeds gebracht. op de laatste<br />
olympische Spelen sprongen drie paarden mee met Ladalco in<br />
de moederlijn. Dat zegt toch ook wat.”<br />
Dit jaar worden op texel twaalf veulens verwacht, van de hengsten<br />
krack C (v. flemmingh), oscar (v. Wolfgang), verdi (v. Quidam de<br />
revel), negro (v. ferro), rhodium (v. ferro), voice (v. De niro) eentje<br />
en van jazz maar liefst zes. „We krijgen er fijne, gezonde paarden van.<br />
Dochter eva rijdt de jonge paarden. Ze<br />
start intermédiaire met opartout Texel (v.<br />
TCN Partout). Hier rijdt ze Pride silvano<br />
Texel (v. silvano), waar ze mee in de ZZzwaar<br />
uitkomt.<br />
<br />
bit nummer 176 2009
fokkerij<br />
Het begon met Corieta<br />
van der Linde schaart zichzelf onder de ‘nieuwe lichting’ fokkers, maar<br />
haalt al jaren grote successen met zijn fokproducten. Zo fokte hij met de<br />
moeder van de langbenige schimmel jup (v. Democraat), die eind jaren<br />
’90 de sensatie in de hoogste dressuurregionen was met Sonja Gademan.<br />
Hij fokte lichte-tourdressuurpaarden als jeorieta (v. Ladalco) en de bruinbonte<br />
nrPS-goedgekeurde Sammartini (v. Samber). Hij had verschillende<br />
keren een nationale keuringstopper aan het touw en veilingen nemen<br />
graag zijn paarden in hun collectie op. en recent werden nog vier merries<br />
na hun iboP elite verklaard. Goede fokproducten beginnen met een stammoeder.<br />
De bron van het succes van van der Linde heet Corieta (nabuur<br />
x Pastrocio XX), een tweevoudig utv-merrie met de predikaten keur, preferent<br />
en prestatie uit de fokkerij van j. Strijker in Schoonloo. „ik verhuurde<br />
destijds fietsen, maar daar werd ik niet vrolijk van. ik had vroeger al wel<br />
wat paarden, maar geen goede. ik kon Corieta kopen, een stermerrie en<br />
hoogdrachtig van bergerac. Haar eerste veulen bij mij, Georita, werd later<br />
de moeder van tambourine (v. voltaire) , die afgelopen juni europees<br />
kampioen eventing bij de junioren werd.” Heorieta (v. Caritas), het tweede<br />
veulen van Corieta op texel, werd preferent, elite, prestatie en Z1-dressuur.<br />
„Haar dochter Lady texel (v. farmer) liep later ook in de Z1. Lady texel<br />
werd nationaal reservekampioen in 1996, net als haar ferro-dochter Wonderlady<br />
texel in 2006. toenmalig kWPn-hoofdinspecteur Gert van veen<br />
zei me dat hij diep in z’n hart mijn merrie op de eerste plek had willen<br />
hebben. Dat was goed om te horen. maar je kunt als fokker wel denken<br />
dat je goed bezig bent: de kWPn-heren bepalen en dus moet je scherp<br />
blijven.” inmiddels heeft Corieta tien kinderen gebracht die Z2-dressuur<br />
lopen of zelf hoger. en dat is bijzonder.<br />
bit nummer 176 2009
fokkerij<br />
aan te veranderen.” met het röntgenen werd 25 jaar geleden al begonnen.<br />
„ik had eens een paard uit een andere stam dat rammelde<br />
van de oCD en ik onderzocht of dat voorkomen had kunnen worden.<br />
bij Stal roelofs waren ze daar ook mee bezig. roelofs liet onderzoek<br />
doen naar het voer en liet daar koper, zink en mangaan aan toevoegen.<br />
Sindsdien voer ik dat mengsel ook. Daarnaast heb ik de paarden<br />
heel veel buiten lopen en voer ik ze veel bij. ideaal is de grond hier namelijk<br />
niet. Het is schapengrond met te weinig koper. ik kwam daar<br />
achter toen de paarden niet meer lekker in hun vel zaten en ik wel<br />
eens een paard met een krom been tegenkwam, al kan dat ook aan<br />
een verkeerde hengstkeuze hebben gelegen. We nemen nu regelmatig<br />
grondmonsters en ik plaats bakken met zout- en mineralenblokken<br />
in de wei. De paarden zitten er elke dag in te wroeten.” bij de nafok van<br />
zijn Caritas-merrie kwam van der Linde wel eens een bokhoef tegen.<br />
„Doordat we paarden met lange benen fokken, kunnen ze als veulen<br />
moeilijker bij het gras. Ze zetten de voorbenen ver uit elkaar en hebben<br />
daarbij een voorkeur welk been voor staat en welke achter, wat<br />
de kans op ongelijke voeten vergroot. Door elke dag twee meter hoog<br />
gras bij te geven, hoeven ze niet zo dicht bij de grond te grazen.”<br />
Fokker Wim van der Linden heeft 64 paarden die verspreid op Texel<br />
in de wei lopen of op stal staan en die hij zelf voert, bekapt en beslaat.<br />
samen met dochter eva volgde hij een kicursus in Utrecht<br />
en het scannen van de merries doen ze ook zelf.<br />
Het probleem wat ik echter krijg is: waar dek ik mijn jazz- en ferromerries<br />
straks mee? ik gebruik krack C wel eens. ik zou oscar en uphill<br />
kunnen kiezen, maar het zijn niet mijn favorieten. misschien moet<br />
ik voor een paar generaties wel mijn ogen dicht doen en in de toekomst<br />
weer een hengst met ferro-bloed inzetten. als er een springhengst<br />
is waar een knap dressuurpaard van komt, dan wil ik die ook<br />
nog wel proberen. iets met burggraaf- of voltaire-bloed. misschien is<br />
Hamlet wel wat, die geeft een mooi groot paard dat beweegt, of<br />
Diarado.” Het geluk is aan de zijde van de texelse fokker. Wim is één<br />
van de weinigen die komend jaar met een merrie naar Harskamp<br />
mag komen voor een rietje van totilas (v. Gribaldi). De eigenaren van<br />
totilas kiezen zelf een beperkt aantal merries uit voor hun zwarte wereldkampioen.<br />
De succesvolle merrie Lady texel (v. farmer) is er daar<br />
één van. „ik denk dat totilas wat bloed nodig heeft en deze merrie<br />
heeft dat. We hebben haar voorheen met ferro gedekt en dat leverde<br />
de topmerrie Wonderlady texel op. Die keuze was goed, maar ik denk<br />
dat totilas nog beter is. Hij is naar mijn idee wat luxer gebouwd dan<br />
ferro. Dus dit moet de perfectie combinatie zijn.”<br />
Het wonen op een eiland is niet altijd even handig als je zo fanatiek<br />
met de paardensport en -fokkerij bezig bent. „De overtocht met de<br />
boot kost geld en tijd. We klagen wel eens, maar aan de andere kant<br />
leven we ook van het toerisme. onderhand is texel ons handelsmerk<br />
geworden. eerst wilde ik onze paarden het toevoegsel vDL (van der<br />
Linde) meegeven, maar dit bestond al (van de Lageweg). vandaar dat<br />
onze fokproducten het toevoegsel texel hebben gekregen.” Gelukkig<br />
hoeft van der Linde niet wekelijks op pad met de paarden. „elke<br />
maand is er op texel een dressuurwedstrijd waar je kunt starten tot<br />
en met de klasse Z. voor subtopwedstrijden, keuringen en veilingen<br />
moeten we wel de oversteek maken. maar we gaan alleen van huis<br />
als we een winstpunt kunnen scoren. anders is het niet de moeite<br />
en tijd waard.”<br />
als zijn dochter eva en vrouw annemarie te druk zijn, dan neemt<br />
Wim de training van de paarden voor zijn rekening. Hij kiest voor<br />
conditietraining met de quad. Toen eva zwanger was, gaf hij haar<br />
paard opartout beweging. Hij op de quad en het paard erachteraan,<br />
dat gaat prima, zo zie je hier. ook de andere paarden snapten het<br />
gelijk. soms traint hij meerdere paarden tegelijk achter de quad.<br />
Wim van der Linde kiest niet graag voor Duitse hengsten. „ik gebruik<br />
liever een hengst die aan de gezondheidseisen van het kWPn voldoet.<br />
De ‘Duitse jazz’ heb ik ook nog niet gevonden. ik wil een wereldpaard,<br />
een zwarte of bruine waar ik voor val, zoals ik bij ferro deed.<br />
uiteindelijk wil ik het hoogst haalbare: een fantastisch sportpaard<br />
fokken. Het ultieme is de Grand Prix, al is die weg wel heel lang.” je<br />
kunt nog zoveel geld investeren in de fokkerij, als de fokproducten<br />
niet gezond zijn, dan gaat dat ten koste van de portemonnee van de<br />
fokker. „toen ik op een tribune iemand hoorde zeggen dat je bij mij<br />
kan kopen, omdat ik de paarden al jarenlang allemaal laat röntgenen,<br />
deed me dat goed. ondertussen denk ik dat ik de formule heb gevonden<br />
hoe ik een gezond paard kan krijgen en daar durf ik niets meer<br />
bit nummer 176 2009