Inkijkexemplaar het praktijkboekje

In deze uitgave staan de praktijkregels (rijopleiding) en daaruit voortvloeiende
aanbevelingen zorgvuldig verwerkt. Aan de samenstelling van deze uitgave is veel zorg besteed.
Desondanks kan er een onvolkomenheid zijn ontstaan. De uitgever is hiervoor niet aansprakelijk.
Waarschuwing! Dit boek is uitsluitend bestemd voor verkoop aan de consument. Het mag niet
door verhuur, uitlenen of anderzins aan derden in gebruik worden gegeven.
Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt door
ddeladrukotokopecroloopadereedaookoder
voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever.
© 2018 E.J. Flier
Ontwerp door ebvorming
HET
2

03
04
0
Inhoudsopgave
egevens
eera
Inleidinghoudadtoek
ledleeeorate
ledetlesoek
ledoueersterles
Fase 1
14-17 LES 1
18/19 LES 2
20 LES 3
21 LES 4
22/23 LES 5
24 LES 6
25/26 LES 7
27 LES 8
28-30 LES 9, 10, 11
Fase 2
31-35 LES 12
36-39 LES 13
40-42 LES 14
43-48 LES 15
49/50 LES 16
51/52 LES 17
53-56 LES 18
57 LES 19
58/59 LES 20
60/61 LES 21
Fase 3
62-65 LES 22
66-69 LES 23
70-72 LES 24
73-75 LES 25
76 LES 26
Fase 4
77-80 LES 27
81/82 LES 28
83/84 LES 29
85/86 LES 30
87/88 LES 31
Instappen - voorbereidingshandelingen - uitstappen
Wegrijden
Opschakelen
Stoppen
Stuurtechniek
Terugschakelen
Doorstart - rollenstop
Cruise control
Positie - Scan - Ruimtekussen
Kruispunten
Afslaan
Zijdelingse verplaatsingen
Controle voertuig
Hellingproef
Achteruitrijden (Recht - Bocht)
Vakparkeren (Vooruit - Achteruit)
Halve draai
Keren (D.m.v. Steken)
Fileparkeren (Vooruit - Achteruit)
Rotondes
Gescheiden rijbanen / éénrichtingswegen
Rijstrook wisselen
Autosnelweg
Klaverblad
Omkeeropdracht - Parkeeropdracht
Oriëntatiepunten
Navigatie
Clusteropdracht
Proefexamens / Situatiebevraging
3

Gegevens
AUTORIJLES BIJ:
Rijschool:
Adres:
Postcode / Plaats:
E-mail:
Rijinstructeur:
Mobiel:
Leerling:
Adres:
Postcode / Plaats:
Mobiel:
Geboortedatum:
.....................................................................................
.....................................................................................
.....................................................................................
.....................................................................................
.....................................................................................
.....................................................................................
.....................................................................................
.....................................................................................
.....................................................................................
.....................................................................................
.....................................................................................
Gezondheidsverklaring:
DigiD machtiging:
Theoriecertificaat behaald:
Aantekeningen
4

Datum taa ttaa Datum taa ttaa
5

Fase 1
Les
1
4
5
6
7
1. Instappen - voorbereidingshandelingen - uitstappen
2. Wegrijden
3. Opschakelen
4. Stoppen
5. Stuurtechniek
6. Terugschakelen
7. Doorstart - rollenstop
8. Cruise control
9. Positie
10. Scan
11. Ruimtekussen
Aantekeningen
6

Fase 2
Les
Middel
1
4
5
6
7
12. Kruispunten
13. Afslaan
14. Zijdelingse verplaatsing
15. Controle voertuig
16. Hellingsproef
17A. Achteruitrijden (Recht)
17B. Achteruitrijden (Bocht)
18A. Vakparkeren (Vooruit)
18B. Vakparkeren (Achteruit)
19. Halve draai
20. Keren (d.m.v. Steken)
21A. Fileparkeren (Vooruit)
21B. Fileparkeren (Achteruit)
Aantekeningen
7

Fase 3
Les
Middel
1
4
5
6
7
22. Rotondes
23. Gescheiden rijbanen - Eenrichtingswegen
24. Rijstrook wisselen
25. Autosnelweg
26. Klaverblad
Datum tussentijdse toets:
Naam rijinstructeur:
Naam examinator:
.......................................................
.......................................................
.......................................................
Ogentest:
Navigatie opdracht
Cluster opdracht
Voldoende
Onvoldoende
Vrijstelling bijzondereverrichtingen
Ja
Nee
Aantekeningen
8

Fase 4
Les
Middel
1
4
5
6
7
27. Omkeeropdracht - Parkeeropdracht
28. Orientatiepunten
29. Navigatie
30. Clusteropdracht
31. Proefexamens / Situatiebevraging
Datum examen:
Naam rijinstructeur:
Naam examinator:
.......................................................
.......................................................
.......................................................
Ogentest:
Navigatie opdracht
Cluster opdracht
Voldoende
Onvoldoende
Geslaagd?
Ja
Nee
Aantekeningen
9

INHOUD VAN DIT BOEK
Dit boek dient ter ondersteuning van al jouw praktijklessen. Je vindt er algemene
informatie over jouw eerste rijles en alle volgende lessen.
Daarnaast komen alle instructieonderdelen aan bod, zoals aangegeven op jouw
instructievorderingskaart. Alles wordt uitgelegd met behulp van tekst en illustraties.
De rijinstructeur zal je wekelijks huiswerkopdrachten meegeven, zodat je je thuis kunt
voorbereiden op de komende les. Deze huiswerkopdrachten kun je ook als naslagwerk
gebruiken na de lessen, zodat je het geleerde nog eens kunt bestuderen. Voordeel is
dat dit je veel tijd scheelt, omdat de rijinstructeur minder uitleg hoeft te geven tijdens
de rijlessen.
In dit boek zullen de verschillende lesonderdelen uitgelegd worden. De onderdelen
beginnen met ‘Wat’, ‘Waarom’ en ‘Hoe’. Dit houdt het volgende in:
1. ‘Wat’hetlesoderdeelooreeldleparkere
‘Waarom’ = de motivatie (waarom je dit lesonderdeel moet leren)
3 ‘Hoe’ = de complete handelingsanalyse
In de handelingsanalyse wordt stap voor stap uitgelegd hoe je het instructieonderdeel
moet uitvoeren. Zorg dat je deze handelingsanalyses uit je hoofd leert, dit scheeltveel
uitleg voor de rijinstructeur. Uiteindelijk ligt hier de tijdwinst.
Hierop staan de afspraken en de complete leergang vermeld. Op de leergang houdt
de rijinstructeur de vorderingen bij. Zo kun je zien welke huiswerkopdrachten je hebt
gekregen, hoe ver je gevorderd bent en waar je sterke- en aandachtspunten liggen.
10

ALGEMENE INFORMATIE
Hier vind je alle informatie die je moet weten vóór, tijdens en na je rijlessen. Zorg
dat je deze informatie doorleest en onthoudt. Het geldt namelijk voor elke rijles die
je hebt. Check deze punten elke keer voordat je de rijles start.
Zorg dat je vóór de rijles iets eet en drinkt. Dit bevordert jouw concentratie in de auto.
Autorijden op een lege maag is geen goed idee!
Zorg dat je voldoende uitgerust bent voordat je aan de rijles begint. Ook dit bevordert
jouw concentratie in de auto.
Zorg dat je jouw lesboek bij je hebt op het moment dat je rijles hebt. Op
de leskaart houdt de rijinstructeur jouw vorderingen bij. Tevens kan hij/zij daarop de
komende afspraken noteren.
Zorg ervoor dat je een identiteitsbewijs bij je hebt tijdens de rijlessen. Je moet je ten
allen tijde kunnen legitimeren.
Zorg dat je minimaal 10 minuten voordat de rijles begint klaar bent met de
voorbereidingen en klaar zit om de rijles te beginnen. Zo stap je rustig in de auto,
je hoeft je dus niet te haasten.
2
11

Inleiding
LESBOEK
Dit lesboek krijg je voor de eerste rijles. Voor in het lesboek vind je de leskaart, waar
onder andere de afspraken op staan, die je hebt gemaakt met de rijinstructeur. In
het lesboek vind je de complete leergang. De rijinstructeur houdt na elke les jouw
vorderingen bij op de leergang. Zo kun je zien hoe ver je gevorderd bent en waar je
sterke- en aandachtspunten liggen. Bij het invullen van de leergang wordt gewerkt
met cijfers.
Hieronder de uitleg:
Huiswerkopdracht
1.
Als er achter een instructieonderdeel een 1 staat, is dit jouw huiswerkopdracht.
4.
Doet op aanwijzing
Bij een 4 helpt de rijinstructeur je nog bij de uitvoering van dit onderdeel.
5.
Doet op minder aanwijzing
Bij een 5 voer je dit onderdeel uit met minder hulp van de rijinstructeur.
6.
Doet zonder aanwijzing
Bij een 6 voer je dit onderdeel uit zonder hulp van de rijinstructeur.
7.
Examenniveau
Bij een 7 voer je dit onderdeel uit op examenniveau.
Middel
Zoals te zien is op blz.7,8 en 9 in het "fase"schema staat voor de beoordelingscijfers
het woordje "middel". Gedurende de gehele opleiding werkt jouw rijinstructeur met
doel en middel.
Voorbeeld: je hebt leren sturen op een groot parkeerterrein en om te kijken of je ook
kunt sturen op hoge snelheid, kan de instructeur je de autosnelweg op sturen. Het
doel is dan niet om je op de autosnelweg (les 25) te leren rijden, maar de snelweg
wordt dan gebruikt als middel voor de stuurtechniek (les 5); om je te leren sturen op
hoge snelheid.
Het cijfer van de les (doel) komt dan in het vakje (middel) van de autosnelweg te
staan (zie onderstaand voorbeeld). Het voordeel van deze leermethode is dat niet alle
instructie onderdelen nieuw zijn voor jou, je hebt ze al eens gebruikt als middel om
een ander onderdeel aan te leren. We noemen dit overlappend oefenen.
12

JOUW EERSTE RIJLES
Jouw eerste rijles komt eraan! Iets waar je waarschijnlijk al een tijdje naar uit hebt
gekeken. Hieronder wordt jouw eerste rijles beschreven, zodat je weet waar je aan
toe bent. Zo kun je een stuk zekerder in de auto stappen en weet je wat je kunt
verwachten.
Jouw eerste lessen zullen plaatsvinden op een rustige locatie met weinig overig verkeer.
Hierdoor zal je snel wennen aan de auto. Ook je eerste rijles vindt plaats op een
rustige locatie. De rijinstructeur zit de hele weg naast je en zal eerst het instructieonderdeel
uitleggen. Vervolgens zal hij/zij het instructieonderdeel demonstreren (voor
doen).
Daarna ben jij aan de beurt en zal je met begeleiding van de rijinstructeur het
instructieonderdeel eigen maken. Dit oefen je net zo lang tot je het zelfstandig
kunt (zonder hulp van de rijinstructeur).
De eerste les zal in het kort als volgt verlopen:
1. Jouw rijinstructeur komt je thuis ophalen en rijdt naar een rustige locatie.
2. Op deze locatie krijg je uitleg over hoe de auto werkt. Vervolgens zal de
rijinstructeur dit voordoen.
3. Je zult de handeling die je voorgedaan met hulp van de rijinstructeur
uitvoeren.
4. Je zult stap voor stap leren hoe je de auto moet bedienen, net zo lang tot
dat je het zelfstandig kunt.
5. Aan het einde van de les wordt je thuis afgezet en maak je een nieuwe
afspraak voor de volgende les met de rijinstructeur.
Tijdens de eerste les zal je nooit voor de leeuwen worden gegooid. Zoals gezegd zal
je hulp krijgen van de rijinstructeur en zal je beginnen op een rustige locatie. Je zult
snel merken dat je de auto kunt bedienen.
Kortom: jouw eerste rijles is iets om naar uit te kijken!
Veel succes!
13

12
Kruispunten
KRUISPUNTEN
Wat?
Dit instructieonderdeel is niet nieuw meer voor je, het is al gebruikt als middel voor
de instructieonderdelen 6, 7, 9, 10 en 11. Er zijn twee verschillende soorten
kruispunten te onderscheiden:
1. Gelijkwaardig kruispunt
Een kruispunt zonder voorrangsborden en voorrangstekens.
2. Voorrangskruispunt
Een kruispunt met voorrangsborden en voorrangstekens.
Bij een gelijkwaardig kruispunt geldt de
algemene voorrangsregel: alle
bestuurders van rechts hebben voorrang!
Dit geldt dus niet voor voetgangers.
(Zie afbeelding 1).
Afbeelding 1
31

12
Kruispunten
Bij een voorrangskruispunt zijn verschillende voorrangsborden te onderscheiden:
1. Voorrangsweg
De gehele weg is een voorrangsweg
totdat je het bord einde voorrangsweg
krijgt. Binnen de bebouwde kom staat dit
bord voor het kruispunt, buiten de
bebouwde kom na het kruispunt.
Voorrangskruispunt
Op het bord wordt de zijweg
weergeven (links, rechts of beide). Alleen
op dit kruispunt geldt de voorrang en niet
zoals hiervoor op de gehele weg.
Op het moment dat je voorrang moet
verlenen, zijn er bij een voorrangskruispunt
haaientanden op het wegdek te
zien. Dit in combinatie met het bord hiernaast,
betekent dat je bestuurders op de
kruisende weg voorrang moet verlenen.
Er zijn 2 redenen waarom je kruispunten
leert tijdens de rijlessen:
1. Kruispunten komen het meest voor binnen het verkeer in Nederland.
2. Kruispunten en splitsingen van wegen zijn onderdelen met de meeste (dodelijke)
ongelukken.
Hoe?
Hierna zal aan de hand van de eerder besproken instructieonderdelen rollenstop,
positie, scan en ruimtekussen uitgelegd worden hoe je een kruispunt veilig nadert en
oversteekt.
32

12
Kruispunten
Houd op alle kruispunten
zoveel mogelijk rechts met
uitzondering van kruispunten
waar je zelf voorrang
moet krijgen.
(Zie afbeelding 2).
Afbeelding 2 Afbeelding 2
Scan
Ruim voordat je het kruispunt nadert (±200m) scan links, voor en rechts.
Zo kun je:
Op tijd zien met wat voor kruispunt je te maken krijgt.
Wat het zicht is op het kruispunt.
Zoals al eerder uitgelegd, als je
ruimtekussen 200m is maak je de eerste
scan. Een handige bestuurder maakt ook
gebruik van zijn ruimtekussen.
(Zie afbeelding 3).
Kijk naar de auto die van rechts komt.
Wanneer kun je beginnen op te rijden?
Als de auto op positie 1, of 3 is?
Het antwoord is positie 2, omdat je het
eerste gedeelte (het ruimtekussen)
dicht kunt rijden. Dit kan alleen als je je
aandacht goed verdeelt (scan) en zo zie
je dat deze onderdelen altijd met elkaar
te maken hebben.
Afbeelding 3
33

12
Kruispunten
Als je ruim van tevoren scant op een gelijkwaardig kruispunt en je hebt goed zicht, kun
je in dezelfde versnelling blijven rijden. (Zie afbeelding 4). Heb je te maken met slecht
zicht, dan moet je afremmen en terugschakelen, meestal naar de tweede versnelling.
(Zie afbeelding 5).
Afbeelding 4 Afbeelding 5
Nader je een gevaarlijk kruispunt (zie bord hiernaast)? Dan heb je ook
te maken met een gelijkwaardig kruispunt, maar dan met slecht zicht.
Aan te raden is om dit kruispunt te naderen in de tweede versnelling.
Verdeel zoveel mogelijk jouw aandacht en kijk niet te lang naar één
punt.
34

12
Kruispunten
Nog een punt van aandacht is het links afslaan op een gelijkwaardige T-splitsing.
(Zie afbeelding 6). De bestuurders die van rechts komen, hoeven aan niemand
voorrang te verlenen. Hun snelheid is vaak hoger dan op een gelijkwaardig
kruispunt, daar moeten zij voorrang geven aan bestuurders van rechts. (Zie afbeelding
7). Bij slecht zicht op een gelijkwaardige T-splitsing maak je gebruik van de rollenstop.
(Zie les 7).
Afbeelding 6
Afbeelding 7
35

12
Kruispunten
iermoeevoorrngverenenne
bereroerieneegen
voorrngrinnereiine
eeeverneingiebeeingeb
egoeienieegvrinne
ineeeeverneingovereene
ieooreenbegroeiingo
beboingnoeeeroenoie
e7
ereenieinee
nenbereenmgoreneni
ioorevooreeie
overeeioooeene
ieeneribnnn
Afbeelding
nienevooreie
moeenen
rigeemenmeeenoborie
beeingnmoeeeee
voorrngregeoeenvereenvoorng
nbereroerieneege
bennverieoenvoore
oreeeoreeernien
oevooreriingv
enoboromeeenegeno
voorrngrinenieeeoverien
inoovoorrngrinenrine
vereenveeongeengeberin
Afbeelding
36