April 2020 - Zorgbus Spreekuur op wielen

More documents

Recommendations

Info

DE ZORGBUS HOUDT SPREEKUURBen je ziek? Naar de huisarts. Iets gebroken? Naar het ziekenhuis. Medicijnen nodig?Even naar de apotheek. Voor wie papieren heeft, is in Nederland de basiszorguitstekend geregeld. Dat ligt heel anders voor mensen zonder verblijfspapieren.Zij mogen geen ziektekostenverzekering afsluiten en kunnen en durven nietzomaar naar de dokter. Maar ook deze mensen hebben recht op zorg! Daaromheeft Dokters van de Wereld de Zorgbus. Dit spreekuur op wielen is te vindenop locaties in Amsterdam, Rotterdam en Den Haag.De Nieuwe Herengracht in Amsterdam is eenvan de vaste locaties van de Zorgbus. Hetis ook een plek waar de verschillen tussenmensen heel erg zichtbaar zijn. Hier lopende “haves & have-nots” vlak langs elkaarheen. Aan de ene kant heb je de buitenlandsetoeristen, aan de andere kant vluchtelingenen migranten die in deze stad op straatleven. Ook zij zijn ver van huis, maar er valtvoor hen in ons land weinig te genieten.Twee wereldenVolgens de laatste schatting zijn er zo’n35.000 ongedocumenteerde migrantenin Nederland. Een groot aantal van henkan niet in hun levensonderhoud voorzien.Noodgedwongen leven zij daaromop straat, in leegstaande gebouwen, ofzwerven van opvanglocatie naar opvanglocatie.Vaak kunnen ze niet terug naar hunland van herkomst. Dokters van de Wereldhelpt mensen toegang te krijgen tot zorg.In het Wereldhuis aan de Herengrachtkrijgen deze ongedocumenteerde vluchtelingenen migranten een warme maaltijd,informatie, advies en scholing. Op donderdagmorgenstaat er bovendien de Zorgbus.Terwijl mensen in de rij staan voor hetgratis spreekuur, bestellen toeristen aande achterkant van het gebouw veganistischebroodjes en duurzame salades bij eenrestaurant naast museum de Hermitage. Albert,werkzaam bij het RIVM maar ook alsmedisch vrijwilliger vindt het soms lastigom te zien: “Onze mensen reizen niet meteen rolkoffer en ze hebben geen paspoort.Maar dat bepaalt niet of mensen een doktermogen zien. Het lichaam bepaalt dat.”Zorg met een glimlachElke week staat een groepje mannenen vrouwen bij de Zorgbus te wachtenmet kwalen en vragen. Soms zijn het vijfmensen, soms zijn het er vijfentwintig.Karim, chauffeur en gastheer, houdt inde gaten wie de volgende aan de beurtis en maakt met iedereen contact. Karimis geboren in Iran en functioneert alshet nodig is ook als tolk. Zijn zonnigeuitstraling doet het bij iedereen goed,zeker op natte dagen. Zelfs in de kouderegen heeft hij een brede glimlach: “Als jede situatie niet kunt veranderen, kun je ermaar beter om lachen.”Medisch vrijwilliger én werkzaam bij het RIVM, Albert geeft een consultIedereen is welkomAchterin de bus, die mede wordt gefi nancierddoor de Nationale Postcodeloterij, iseen mini-koffieruimte voor de twee medischevrijwilligers die de bus bemannen.Het hart van de bus is de spreekkamer,waar mensen zonder papieren terechtkunnen voor een consult met een medischof psychosociaal deskundige. En daarmeebedoelen we ook iedereen zonder papieren:van Eritrea en Somalië tot aan Brazilië,Afghanistan en Iran. De Zorgbus is er voorAbeo is eind twintig, ongedocumenteerd, en heeft last van zijn longen. Eerst gewooneen beetje, maar naarmate hij langer buiten leeft steeds meer. Deze winter had hijkoorts, en hoestte hij meer dan daarvoor. We sprakenhem terwijl hij wachtte op de Zorgbus. Hij vertelde dathij het liefst zelf de zorg in zou gaan: hij wil verplegerworden, naar school en aan het werk.Mohamed, een van onze artsen: “Ik bezoek nu twee eneen half jaar vluchtlocaties waar ongedocumenteerdenschuilen. Deze plekken waren stuk voor stuk tochtig,vochtig, en koud. In de winter zien we veel vaker infectieziekten,mede omdat mensen dan dicht opeen slapenin tentjes en dergelijke.”Karim, één van onze trouwe vrijwilligers die de Zorgbus rijdt daar waar we nodig zijnTOEGANG TOT ZORG VOOR ONGEDOCUMENTEERDENMensen zonder geldige verblijfspapieren kunnen in Nederlandgeen zorgverzekering afsluiten, maar hebben wel recht opmedisch noodzakelijke zorg. In de praktijk ondervinden ze allerleibarrières om aan zorg te komen. Dokters van de Wereldwerkt via bemiddeling, voorlichting, mobiliseren van zorgverlenersen beleidsbeïnvloeding aan het (structureel) verbeterenvan toegangsproblemen.13 spreekurenper week op 31 locatiesin 3 steden: Amsterdam,Rotterdam en Den Haagjaarlijks 90 vrijwilligers actief(chauffeurs, voorlichters,medici, psychologen)3.094 individuele consultenover 2019 in 2 zorgbussen envia de telefonische helpdeskinformeren en beïnvloedingvan beroepsgroepen en overheidBOUWEN AAN TOEGANG TOT ZORGJAAROVERZICHT 2019Een belangrijk deel van ons werk is hetvragen van aandacht voor mensen diegeen toegang tot zorg hebben. En dathebben we in 2019 volop gedaan. Doktersvan de Wereld kwam veelvuldig inhet nieuws met onze hulpverlening aankwetsbare mensen in Nederland, onzeacties op het gebied van anticonceptie,onze visie op de oorlog in Syrië en opde aanvallen op hulpverleners in oorlogsgebieden.Onze mondzorgcampagne zorgde -onder andere - voor aandacht bij NOSJournaal, RTL Nieuws en SBS Hartvan Nederland. Met de Mondzorgkaravaanreisden we naar Waddinxveen,Rotterdam, Amsterdam, Nijmegen,Den Haag en Groningen. Dankzij deDirecteur Arianne de Jong wordt geïnterviewddoor de landelijke pers over Mondzorgsteun van de Postcode Loterij konden wein onze mobiele tandartspraktijk duizendgratis mondzorgbehandelingen geven aanmensen die niet naar de tandarts konden.In Amsterdam en Nijmegen organiseerdenwe 22 groepsvoorlichtingen inZorgcafé’s. Zo konden we 236 mensenin een prettige omgeving voorlichtinggeven over toegang tot gezondheidszorgin Nederland, mondzorg enseksuele gezondheid. In Amsterdamgaven we afgelopen jaar voorlichtingaan 110 ongedocumenteerde migrantenvan allerlei komaf. Dit deden we inkerken, moskeeën, bij steunorganisaties,buurthuizen,huisartsenpraktijkenen op congressen. Ook vertelden wezorgprofessionals en niet-medischehulpverleners hoe en waarom zij zorgmoeten verlenen aan ongedocumenteerdemigranten. Tijdens landelijke congressenbereikten we met voorlichtingen 556 zorgverleners,onder wie huisartsen, ziekenhuismedewerkers,doktersassistenten,begeleiders en buddy’s. Zo maken we dezorg steeds een beetje beter toegankelijk.Ook op social media krijgen we steedsmeer vrienden. Dokters van de Wereld isactief op Facebook, Twitter, Instagram enLinkedIn. Met het groeiende aantal likesop Facebook steeg Dokters van de Wereldeind 2019 naar de 88e plaats van deFacebook Top 250 van goede doelen.Het aantal Instagram-volgers verdubbelde– zeer belangrijk voor de zichtbaarheidvan ons werk.Heeft u ons al ‘geliked’?2
VOOR DE REIZIGER ZONDER ROLKOFFERMedisch vrijwilliger Sandrine Vollebregt isnet terug van zes maanden hulp verlenenin de vluchtelingenkampen van Samos.Zij heeft daar het een en ander gezien van hetleed dat sommige mensen in de Zorgbus hebbenmeegemaakt. “Het is niet zo vreemd datde meest voorkomende problemen psychischzijn. Mensen hebben met name slaapproblemen.Zij hebben zo veel meegemaakt op deweg hier naar toe. Oorlog, armoede, honger,geweld. En in Nederland komt daar dan destress bij van onzekerheid. Mensen hebbennachtmerries, of slapen in een ruimte metmensen die nachtmerries hebben. Zij kunnenniet slapen door het nachtelijk geschreeuwvan anderen. We kunnen natuurlijk geenslaappillen uitgeven, dat zou hele slechtezorg zijn. We luisteren naar hen en lerenhen praten over wat er in hen omgaat.”HUISARTSENPOTJEDe Zorgbus staat ook bij congressenen bijeenkomsten van beroepsorganisatiesvoor het geven van voorlichting.Zo bereiken we per jaar zo’nvijfduizend professionele zorgverleners.We geven dan niet alleen voorlichtingover het werk dat wij doen,we mogen ook graag vertellen overde Regeling onverzekerbare vreemdelingen.Onder deze regeling kunnenzorgverleners in veel gevallen 80procent van de behandelingskostenvan ongedocumenteerde vluchtelingenterugvragen via het CAK.Vrijwilligster en huisarts in opleiding Sandrine geeft een patiënt uitlegdeze mensen, want gezondheidszorg is eenmensenrecht. Dit is in 1948 vastgelegd inde Universele Verklaring van de Rechten vande Mens. Het zal geen verrassing zijn dat ditrecht ons zeer aan het hart gaat.BasiszorgIn Nederland betekent dit dat iedereen rechtheeft op zorg zoals die onder de basisverzekeringvalt. Dit is bijvoorbeeld een bezoekaan de huisarts, vervolgzorg voor mensenmet diabetes type 2 en COPD en verloskundige,psychologische en tandheelkundigezorg. Ook mensen zonder geldige verblijfspapierenhebben hier recht op. In de praktijkis de toegang tot zorg voor hen echtergebarricadeerd met problemen. Zij kunnenzich bijvoorbeeld niet inschrijven bij een huisarts,omdat zij geen papieren hebben. Veelmensen zijn ook bang om naar de huisarts ofhet ziekenhuis te gaan, omdat zij denken datzij als ongedocumenteerde direct worden gearresteerd.Velen van hen hebben zelfs geengeld voor dingen die voor de meeste Nederlandersvanzelfsprekend zijn, zoals aspirine,pleisters en voorbehoedsmiddelen. En daarkomt dan de taalbarrière nog bovenop. Mensenspreken niet of nauwelijks Nederlands ofEngels. Vaak hebben ze ook geen idee hoe dezorg georganiseerd is in dit land.Lopend naar het ziekenhuisDe Zorgbus heeft dertien spreekurenper week, op 31 locaties in Amsterdam,Rotterdam en Den Haag. Naast een paarvaste standplaatsen, rijdt de bus ook langsBed Bad Brood-locaties, kraakpanden enverblijfplaatsen van We are Here. InternistAlbert werkt al twee jaar lang een halvedag per week op de Zorgbus in Amsterdam.Hij spreekt Nederlands, Engels, Portugeesen Spaans. “Onze belangrijkste taak isuitzoeken wat het probleem is dat iemandheeft en wie hem of haar verder kan helpen.Is het lichamelijk of psychisch? Moet ikdoorverwijzen naar de GGZ, de huisarts ofhet ziekenhuis? En als ik moet doorverwijzen,wie wil dan helpen?” Huisartsen hebbenhet vaak al druk met reguliere patiënten,dus rondbellen wie tijd heeft hoort ookbij het werk. En over de wachtlijsten vande GGZ kunnen we een boek schrijven. Hetpsychosociaal spreekuur zit altijd vol. Zelfseen verwijzing naar het ziekenhuis is niet zoeenvoudig als het klinkt. Albert herinnertzich een man die alle verschijnselen had vanmalaria. “Voor een defi nitieve diagnose enmedicatie moest hij echt naar het ziekenhuis.De man had geen geld voor een kaartje voorhet openbaar vervoer. Hij heeft de tien kilometernaar de dichtstbijzijnde eerste hulp tevoet afgelegd. Met malaria. En het was nogmaar de vraag of hij in het ziekenhuis ookecht geholpen zou worden.”Kwade invloedenDokters van de Wereld kan voor de Zorgbusrekenen op een grote groep vrijwilligers vanalle leeftijden. Sommige doen dit werk naasthun promotie of studie, anderen naast hunwerk of tijdens hun pensioen. Albert doet ditwerk omdat hij deze mensen graag wil helpenen omdat het werk veel breder is dan deinfectieziekten waarin hij is gespecialiseerd.“Naast psychische problemen zie ik ook heelveel mensen die dringend mondzorg nodighebben. De barrière in taal en cultuur maakthet soms lastig, maar ook interessant. Hetwas voor het eerst dat ik iemand tegenkwamdie zijn klachten toeschreef aan hekserij.”De Zorgbus betekent voor ongedocumenteerden in Nederland dus soms letterlijk hetverschil tussen leven en dood. En nu Covid-19 rondwaart, lopen zij zelfs extra gevaar.Daarom zetten wij alles op alles om juist nu deze kwetsbare mensen met onze bus tebereiken en toegang tot medische zorg te geven. Zolang het kan, zolang het moet, blijftde Zorgbus rijden!LOES, MOTOR VAN DE ZORGBUSZe boekt, ze belt, ze regelt en als er geen chauffeurs zijn, stapt ze zelf achter het stuur.Logistiek medewerker Loes Muilwijk vindt het zelf “een beetje overdreven” dat collega’shaar de motor van de Zorgbus noemen. Ze maakt trouwens ook de roosters voor de vrijwilligersen zorgt dat de voorraden bijgevuld blijven. En als het nodig is, fi kst ze de WiFi.“We hebben twee bussen en mijn werk is eigenlijk ervoor zorgen dat de bussen en devrijwilligers alles hebben om te kunnen rijden.” Ze houdt van de drukte en het regelwerk.“Ik word voor ieder wissewasje gebeld”. En ze houdt van het werk dat de Zorgbus doet.“Mensen zijn mensen en ze krijgen dezelfde klachten. Verblijfspapieren houden keelpijnniet tegen of verstopping. Ongedocumenteerde vluchtelingen krijgen ook diabetes oflongontsteking. Dan moeten ze ook zorg kunnen krijgen.”De motor van de zorgbus Loes en Karim houden altijd de moed erinDe Zorgbus op locatie in de binnenstadSLAPELOZE NACHTENDe mensen die voor lichamelijke problemen bij de Zorgbus komen, hebben vaak ook lastvan psychische klachten. Niet gek, want veel vluchtelingen komen uit landen waar hongeren geweld aan de orde van de dag zijn. De vreselijke dingen die ze daar meemaakten, zijnin een nieuw land niet ineens vergeten. En dat geldt ook voor de herinneringen aan degevaarlijke reis. In combinatie met de onzekere situatie en slechte omstandigheden waarinze in Nederland moeten leven, is dat een recept voor ellende.Hoe erg het is, ontdekte Sandrine Vollebregt toen ze tijdens haar opleiding tot arts driemaanden onderzoek deed naar de geestelijke gezondheid van bezoekers van de Zorgbus.Het meest voorkomende probleem blijkt slecht slapen: 84 procent moet het doen zondergoede nachtrust. Daarnaast voelt82 procent zich nerveus, gespannen ofbezorgd. En een derde van de mensengaf aan geregeld te overwegen een eindete maken aan hun leven. Sandrine zegt:“Dit is een kwetsbare groep mensen, metveel psychische klachten en traumatischeervaringen. Het geeft maar weer eens aanhoe belangrijk en hoe nodig psychosocialeondersteuning is.”17%24%13%27%13%life events van 54 ondervraagden psychologischehuiszoekende groep aug-nov 2018Anders GeweldStrijdSeksueelof oorloggeweldGevangenschapGevangenschapSeksueelStrijd of oorloggeweldGeweld Anders3
Page 1: april 2020De eigenarenDoktersvandew
Page 5 and 6: EERST BANG VOOR BOMMEN. NU VOOR COR

April 2020 - Zorgbus Spreekuur op wielen

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?