Covid-19 Snapshots - Nederlands

Wat betekent
Covid-19 voor
kledingarbeid(st)ers?

inhoud
#PayYourWorkers
liveblog statistieken
h&m
primark
nike
ON(DER)betaald IN de pandemie
PANDEMIC
nationale strijd in cambodja
covid-19 slaat overal toe

#PayYourWorkers
Verstoring van de toeleveringsketens, annuleringen van bestellingen en
overhaast opgelegde lockdowns in landen waar kleding geproduceerd
wordt, hebben een grote impact op de levens van kledingarbeid(st)ers.
Aangezien hongerlonen de norm zijn in de kledingindustrie, moesten
miljoenen kledingarbeidsters sowieso al knokken om te kunnen
overleven. Spaargeld hebben ze niet, schulden wel.
Doordat duizenden fabrieken tijdens de COVID-19-pandemie weken of
zelfs maandenlang gesloten waren, ontvingen veel van de arbeiders
slechts een deel van hun reguliere loon, als ze al betaald werden.

#PayYourWorkers
Uit ons in augustus gepubliceerde
onderzoek blijkt dat in sommige landen de kledingarbeiders in april
minder dan 25% van hun normale loon ontvingen en dat ze wereldwijd
tijdens de eerste drie maanden van de pandemie naar schatting tussen
2.7 en 4,9 miljard euro aan inkomsten misliepen.
Kledingmerken en -ketens moeten twee dingen doen om
ervoor te zorgen dat de werknemers die hun kleren maken
tijdens en na deze crisis worden betaald:
1 #PayUp : betaal bestellingen die
voor de pandemie zijn geplaatst volledig.
2. #PayYourWorkers : Zorg ervoor dat alle werknemers
tijdens de pandemie hun normale inkomen krijgen door de
Wage Assurance te publiceren en bij te dragen aan een
ontslaggarantiefonds.

#PayYourWorkers
De #PayUp-campagne heeft ervoor gezorgd dat meer dan twintig
merken toch hun bestellingen betaald hebben die aan het
begin van de pandemie in productie waren. Dat betekent dat de
werknemers ten minste een deel kregen van wat ze te goed hadden.
Het is tijd voor de merken om de volgende stap te zetten. We hebben
het sinds juni vriendelijk gevraagd. Waar wachten ze op?
Werknemers kunnen niet wachten.
H&M, Primark en Nike zijn drie van de merken die het vaakst klant zijn
bij fabrieken waar arbeiders niet betaald werden, of waar ze ontslagen
werden. Kledingarbeiders die loon moesten inleveren noemen ook veel
andere kledingmerken en -ketens, waaronder Bestseller
(Jack & Jones), Next, Arcadia (Topshop) en Inditex (Zara).
Om merken ter verantwoording te roepen, moeten we allemaal laten
zien dat het onaanvaardbaar is dat werknemers
tijdens de pandemie onbetaald blijven. Het is tijd voor actie.

liveblog statistieken
Clean Clothes Campaign heeft via de media en via het netwerk informatie
verzameld over de impact van de pandemie op de kledingarbeid(st)ers
wereldwijd.
De golf van annuleringen van bestellingen vanaf maart, toen de meeste
landen in Europa in een lockdown terechtkwamen, verergerde de al
schrijnende situatie van de kledingmedewerkers.
De liveblog die we sinds 17 maart voortdurend hebben bijgewerkt, toont
momentopnames van de gevolgen van de pandemie en bevat vooral
informatie uit de regio's waar ons netwerk het sterkst is.

liveblog statistieken
COVID-19
gerelateerde
schendingen van
arbeidsrechten
in de kledingindustrie
De in onze liveblog gerapporteerde overtredingen zijn maar het topje
van de ijsberg: veel gevallen hebben ons niet bereikt - omdat de
werknemers bang waren om zich uit te spreken, niet wisten
wie ze moesten aanspreken, of omdat de media hun zaak niet oppikten.
In de eerste zes maanden van de pandemie - we namen een steekproef
van 17 maart tot 5 september – noteerden we 193 gevallen van
schendingen van de rechten van werknemers.

liveblog statistieken
De niet-betaling van lonen was het vaakst gemelde probleem: in 72
gevallen. H&M, C&A, Next, Arcadia (Topshop), PVH (Calvin Klein, Tommy
Hilfiger) en Primark werden daarin het vaakst genoemd.
De verantwoordelijkheid van de merken gaat dus verder dan louter
bestellingen betalen: drie van deze merken - H&M, PVH en Next -
hebben al in maart en april aangegeven dat ze alle bestellingen
zouden betalen ondanks hun eerdere annuleringen. Toch vielen de
werknemers in hun toeleveringsketens tijdens de pandemie zonder
inkomen.
De merken zijn de machtigste schakel in de toeleveringsketen. Zij
moeten ervoor zorgen dat werknemers betaald worden.

liveblog statistieken
Soms behouden werknemers die niet betaald worden nog wel hun job,
maar in veel gevallen worden ze gewoon massaal ontslagen. Ofwel
omdat fabrieken failliet zijn, omdat ze geen verplichte bonussen
willen betalen, of om zich te ontdoen van “lastige” werknemers, zoals
vakbondsleden. In landen waar werkloosheidsverzekeringen of andere
vormen van sociale bescherming ontbreken, betekent ontslag vaak
honger.

liveblog statistieken
Aantal gevallen van "loonroof"
tijdens de pandemie zoals
vermeld in de liveblog, per
internationale keten
De liveblog geeft waardevolle informatie over de schendingen die
tijdens de pandemie enorm zijn toegenomen:
niet-betaling van lonen, massaontslagen, geen rekening houden met de
gezondheid van werknemers, schending van vakbondsvrijheid. H&M en
Primark komen vaak terug. Werknemers in de toeleveringsketen van
Nike lieten van zich horen omdat ze massaal werden getroffen.

liveblog statistieken
De grote meerderheid van de ontslagen werknemers krijgt niet de
ontslagvergoedingen waar ze wettelijk recht op hebben.
Ontslagvergoedingen worden betaald door de werkgever, maar die
krijgen meer en meer financiële problemen. De overheid
controleert ook niet of ontslagvergoedingen betaald worden.
In de gevallen van collectief ontslag en niet-betaling van de
ontslagvergoeding, werden H&M, Inditex (Zara), Bestseller (Vero
Moda), Mango, C&A en PVH het vaakst genoemd.

h&m
Het merk dat het vaakst genoemd wordt bij gevallen van nietbetaling
van loon of massaontslag tijdens de pandemie, is H&M:
één van de grootste fast fashion merken ter wereld. H&M betaalde
in een vroeg stadium al z’n bestellingen, maar dat is niet genoeg
om ervoor te zorgen dat werknemers tijdens de pandemie hun
volledige normale loon ontvangen.

h&m - WINDY
Kledingarbeid(st)ers van de Windy Group, die aan H&M en Zara levert,
hebben een symbolische hongerstaking gehouden en riepen op om
ontslagen werknemers opnieuw aan te nemen. In drie fabrieken van de
Windy Group zijn drieduizend arbeiders ontslagen. Toen de werknemers
van Saybolt Tex Ltd een vakbond probeerden op te starten, werden alle
1600 werknemers door het management op straat gezet. Bij Windy Wet
& Dry Process Ltd. werden 200 werknemers ontslagen nadat ze een
aanvraag hadden ingediend voor de erkenning van een vakbond bij het
Ministerie van Arbeid. Bij Tanaz Fashion Ltd. werden 1200 werknemers

h&m - WINDY
Deze werknemers kregen ook niet het loon en de ontslagvergoeding
waar ze recht op hadden. In Saybold Tex kregen de arbeiders 60% van
hun loon voor april uit een overheidsfonds, maar aangezien fabrieken
wettelijk geen recht hebben op een overheidsstimulans als ze
werknemers ontslaan zijn er sindsdien geen volledige lonen meer
uitbetaald. De ontslagen werknemers hebben ook niet de vergoeding
ontvangen waar ze recht op hadden. In Tanaz Fashion kregen de
arbeiders maar 60% van hun salaris voor mei en kregen ze geen
volledige ontslagvergoeding.

h&m - WINDY
“WINDY groep, leverancier van H&M en Zara, zette
3000 kledingwerkers op straat bij een illegale
fabriekssluiting en inkrimping tijdens deze
Coronacrisis. Ze betaalden zelfs niet de wettelijke
vergoeding. Deze 3000 werknemers zijn nu
werkloos, ze zullen moeite hebben om een nieuwe
baan te vinden en lijden honger."
Amirul Haque Amin, voorzitter van de National Garment Worker
Federation

H&M:
"Als gevolg van de lockdown in Bangladesh en de daling van de
consumentenvraag als gevolg van COVID-19, heeft de leverancier
waarnaar u verwijst twee eenheden die onder andere voor de H&M
Group produceren, gedeeltelijk gesloten. Alle werknemers die
getroffen zijn door de ontslagen hebben vergoedingen gekregen in
overeenstemming met de nationale wetgeving en de akkoorden met
de vakbonden".
We willen weten van H&M - Wat doen jullie om deze werknemers
te geven waar ze recht op hebben?
Fazlur Rahman, 35 jaar.
Tanaz Fashion.
Ontslagen.
Hij leent geld van
collega's die nog een job
hebben om zijn gezin met twee
kinderen te onderhouden.
WIE IS ER GETROFFEN?
h&m - WINDY

h&m - WINDY
WIE IS GETROFFEN?
Taslima Begum, 25 jaar.
Saybolt Tex.
Ontslagen.
Ze werkte vroeger tot
19 uur per dag om haar loon
van 8000 BDT ($94) te
verhogen tot 14.500 BDT
($171) per maand om haar
moeder en zoon op het
platteland te onderhouden.
via Dagens Nyheter

primark
Primark probeerde z’n verantwoordelijkheid voor het betalen van
bestellingen te ontlopen door een loonfonds te beloven. Enkele
maanden later heeft het bedrijf dan toch beloofd om de leveranciers
volledig te betalen. Maar kan Primark bewijzen dat de werknemers
die hun kleren naaien echt hun volledige loon hebben gekregen toen
fabrieken dicht gingen?

primark - MASSALE PROTESTEN
in bangladesh
Arbeiders blokkeren een
snelweg op 13 april 2020
tijdens een loonprotest.
Dit zijn niet dezelfde arbeiders
als hieronder vermeld.
Shutterstock/Sk Hasan Ali.
In april en mei gingen arbeiders in Bangladesh de straat op en
blokkeerden snelwegen om te protesteren tegen het besluit van de
regering dat fabrieken slechts 60-65% van hun loon
zouden moeten betalen.
Op 9 en 10 mei blokkeerden zo'n 4.000 arbeiders van Primarkleveranciers
Doreen Apparels Ltd en Doreen Garments Ltd een snelweg
en eisten hun volledige loon voor de maand april. De arbeiders drongen
erop aan dat de fabrieken zouden heropenen zodat ze terug
hun volledige loon zouden kunnen verdienen. De arbeiders trokken
zich terug toen het management verzekerde dat de fabrieken spoedig
zouden heropenen.

primark - massale protesten
"De baas zei: “De fabriek kan je niet houden
wegens gebrek aan de orders. Dus, we moeten
niet-permanente werknemers zoals jullie
ontslaan.” ... We hebben ze gevraagd hoe we
moeten overleven als we onze baan kwijt zijn, wat
we moeten eten, hoe we de huishuur zullen
betalen? Maar de baas antwoordde dat ze niets
kunnen doen, dat ze het zich niet meer kunnen
veroorloven om ons aan het werk te houden. ... De
directie gaf me 11.453 BDT [€113] in totaal, en zei
me niet meer terug te komen."
Een kledingarbeider van een fabriek in
Bangladesh die voor Primark produceert.

Beeld: Arbeiders blokkeren een
snelweg op 15 april 2020 tijdens een
loonprotest. Dit zijn niet dezelfde
arbeiders als hieronder vermeld.
Shutterstock/Sk Hasan Ali.
primark - massale protesten
in bangladesh
Andere werknemers uit Primark's toeleveringsketen gingen die dagen
ook de straat op. Werknemers van Rose Intimates Ltd, die ook aan
andere grote merken zoals Bestseller, Matalan en Peacocks levert,
sloten zich aan bij protesten en eisten hun volledige loon en de
mogelijkheid om weer aan het werk te gaan. Korte tijd later werden
meer dan 300 werknemers ontslagen - een derde van het
personeel. Ze kregen maar een deel van de vergoeding
waar ze recht op hadden.

primark - massale protesten
"Ik leef van dag tot dag. Mijn inkomen en uitgaven zijn
altijd bijna gelijk. Ik bespaar op mijn maaltijden om
meer geld naar mijn dochter en mijn moeder te
kunnen sturen. Ik kan niet minder spenderen dan ik
nu doe. ... Wanneer mijn buren naar hun fabrieken
vertrekken, kijk ik naar hen. Ik kan niet stoppen met
huilen ... Van wie zou ik geld kunnen lenen? Ik ben een
wees, mijn vader is overleden toen ik kind was en mijn
ooms zijn ook erg arme dagloners."
Een kledingarbeider van een fabriek in
Bangladesh die voor Primark produceert.

Beeld: Arbeiders blokkeren
een snelweg op 13 april 2020
tijdens een loonprotest. Dit
zijn niet dezelfde arbeiders
als hieronder vermeld.
Shutterstock/Sk Hasan Ali.
primark - massale
protesten in bangladesh
Werknemers van Fakir Knitwears Ltd. die aan Primark en H&M leveren,
voerden actie om een voorschot van 50% van hun loon voor de maand
mei en hun bonus voor het Suikerfeest.
Het fabrieksmanagement beloofde de lonen op tijd te betalen, maar
diende in plaats daarvan valse aanklachten in wegens vandalisme tegen
100 tot 150 arbeiders van de fabriek. Daarop arresteerde de politie
twee arbeiders. In juni bleven de arbeiders daarom protesteren tegen
de arrestatie van hun collega's en eisten ze dat ze opnieuw zouden
worden aangesteld.

Beeld: Werknemers blokkeren
een snelweg in mei 2020 in
Dhaka tijdens een loonprotest.
Dit zijn niet dezelfde arbeiders
als hierboven genoemd.
Shutterstock/Sk Hasan Ali.
primark - massale
protesten in bangladesh
We hebben voor het laatst van deze werknemers gehoord in mei en juni
en we willen nu weten van Primark: Wat is er sindsdien gebeurd?
Hebben ze het loon ontvangen waarop ze recht hadden?

nike
Werknemers vertellen ons dat ze onderbetaald en zelfs ontslagen
werden zonder wettelijk verplichte compensatie in fabrieken die voor
Nike produceren.
We steunen hun strijd en vragen Nike: “Je hebt betaald voor
bestellingen, maar hoe zit het met de lonen waarop de werknemers
recht hebben? Wat ga je daaraan doen?”

nike - pt victory ching luh
De Victory Ching Luh fabriek in Indonesië begon arbeiders te ontslaan
toen de eerste gevolgen van de pandemie voelbaar werden.
De eerste keer moesten ongeveer 500 ‘arbeiders in opleiding’ gaan. In
de volgende ontslaggolf werden bijna 5.000 werknemers ontslagen. De
vakbonden werden niet geraadpleegd. Vakbondsvertegenwoordigers
zeggen dat de ontslagen werden veroorzaakt doordat Nike bestellingen
introk.

nike - pt victory ching luh
Maar de fabriek bespaarde ook op de 17.000 resterende
werknemers. De vakbonden melden dat zij zich sinds juli verzetten
tegen bezuinigingen op werkdagen en lonen. De fabriek dreigt nog
eens duizenden werknemers op straat te zetten als de vakbonden
de loonsverlagingen niet accepteren.

nike - pt victory ching luh
vakbondsleider zegt:
"We vroegen het
management om uren en
overuren te schrappen in
plaats van werknemers, maar
ze zeiden dat de ontslagen
onvermijdelijk waren."
Meneer Suwandi Hekkindo, hoofd van
de GSBI vakbond
"De fabrieken
gebruiken COVID-19 als
excuus om arbeiders te
ontslaan en ergens
goedkoper opnieuw
op te starten."
Mr Ramidi, secretatisgeneraal
van SPN
"De schorsingsdagen zijn niet wat de werknemers
willen, maar dat is de beslissing van het bedrijf.
Dus het loonverlies moet worden gecompenseerd."
Emelia Yanti Siahaan, secretaris-generaal van GSBI

nike - pt victory ching luh
jemirah, operator en vakbondsleider
bij victory ching luh
"Nike, wij maken jullie schoenen
met onze handen. We maken ze
zoals jullie gevraagd hebben.
Daardoor hebben jullie winst
gemaakt. Enorme winst. Waarom
zwijgen jullie als jullie leverancier
ons loon verlaagt? Neem jullie
verantwoordelijkheid. Tijdens
een pandemie zijn jullie de eersten
die meer aandacht aan ons moeten
besteden. Werknemers zijn kapitaal.
Wat is het nut van de materialen
als niemand ze vormgeeft? Van de
machines als er niemand is
om ze te bedienen?"

nike - pt victory ching luh
“"Leg de last van de
gevolgen van COVID-19 niet
alleen op de schouders van
de werknemers."
via The Jakarta Post
Emelia Yanti Siahaan,
secretaris-generaal van GSBI

On(der)betaald in de
pandemie
Het rapport “On(der)betaald in de pandemie” berekende het
loonverlies van ongeveer 13 miljoen werknemers
in zeven landen.
De loonkloof is weliswaar gebaseerd op ruwe schattingen,
maar geeft aan hoeveel geld er nodig is
voor de volledige lonen van kledingarbeid(st)ers.
De berekeningen van de lonen zijn gebaseerd op het
minimummaandloon voor de kledingsector in elk van de
onderzochte landen. Veel werknemers vullen het minimumloon
echter aan met regelmatige overuren, bonussen
en andere vergoedingen.
In werkelijkheid is de kloof dus nog groter.

loonkloof - BANGLADESH
258 fabrieken
107 fabrieken
loonkloof
maart-mei:
424 miljoen
euro
Deze schattingen worden
toegelicht in het rapport
On(der)betaald in de pandemie
door Clean Clothes Campaign

CAMBODJA - LOONKLOOF
32 fabrieken
22 fabrieken
12 fabrieken
loonkloof
maart-mei:
105 miljoen
euro
Deze schattingen worden
toegelicht in het rapport
On(der)betaald in de pandemie
door Clean Clothes Campaign

loonkloof - INDIA
220 fabrieken
145 fabrieken
7 fabrieken
loonkloof
maart-mei:
220 miljoen
euro
Deze schattingen worden
toegelicht in het rapport
On(der)betaald in de pandemie
door Clean Clothes Campaign

loonkloof - INDONESIE
ë
78 fabrieken
38 fabrieken
loonkloof
maart-mei:
343 miljoen
euro
Deze schattingen worden
toegelicht in het rapport
On(der)betaald in de pandemie
door Clean Clothes Campaign

loonkloof - MYANMAR
48 fabrieken
12 fabrieken
loonkloof
maart-mei:
54,5 miljoen
euro
Deze schattingen worden
toegelicht in het rapport
On(der)betaald in de pandemie
door Clean Clothes Campaign

PAKISTAN - LOONKLOOF
32 fabrieken
23 fabrieken
6 fabrieken
loonkloof
maart-mei:
272 miljoen
euro
Deze schattingen worden
toegelicht in het rapport
On(der)betaald in de pandemie
door Clean Clothes Campaign

loonkloof - SRI LANKA
20 fabrieken
10 fabrieken
6 fabrieken
loonkloof
maart-mei:
20,5 miljoen
euro
Deze schattingen worden
toegelicht in het rapport
On(der)betaald in de pandemie
door Clean Clothes Campaign

de nationale strijd in cambodja
Werknemers, hun vakbonden en
activisten in Cambodja accepteren
de loonkloof die door de pandemie
is ontstaan niet. Tijdens de
lockdown werden fabrieken
wettelijk verplicht om maar 40%
van het loon te betalen. De
regering beloofde om nog eens
20% bij te dragen, waardoor de
arbeiders maar 60% overhielden,
en vaak minder omdat de
betalingen van de overheid niet
doorkwamen.
In juni kondigde de regering aan dat de tweejaarlijkse
anciënniteitsvergoedingen een jaar zouden worden uitgesteld, terwijl
veel werknemers op dit geld rekenden na maanden van onvolledige lonen.

nationale strijd in cambodja
Cambodjaanse vakbonden en ngo’s hebben berekend dat de kloof €64
per maand bedraagt voor de periode van verlaagde lonen. Ze vragen de
regering en merken met productie in Cambodja om ervoor te zorgen dat
werknemers zonder uitstel hun bonussen ontvangen, de loonkloof
wordt gedicht en alle ontslagen werknemers hun volledige
ontslagvergoeding krijgen.
Internationale solidariteit
voor hun campagne om
merken verantwoordelijk
te houden voor het
inkomen van de
werknemers in hun
toeleveringsketen is hard
nodig.
Hun campagne voor hogere lonen heeft geleid tot een povere verhoging
van €1,7 per maand bovenop het huidige loon van €160.

nationale strijd in cambodja
H&M, Primark en Nike laten produceren in Cambodja
33 fabrieken
22 fabrieken
12 fabrieken
Cambodjaans minimumloon 2020: 160 euro per maand

covid-19 slaat overal toe
De reacties van merken en ketens op de pandemie hebben wereldwijd
gevolgen voor werknemers: in de toeleveringsketens van H&M,
Primark en Nike in heel Azië, maar net zo goed in andere
toeleveringsketens en op andere continenten, zoals Afrika, Europa en
het Amerikaanse continent.
marokko
In Marokko, in de toeleveringsketen van Inditex - eigenaar
van Zara, Bershka, Stradivarius, Pull & Bear - ontvingen
arbeiders enkele maanden hun loon met vertraging, daarna
kregen ze helemaal geen loon meer en werd hun fabriek
volledig gesloten. De arbeiders van Le Grand Maghreb
Industrie verloren op één nacht hun job en kregen geen
enkele vorm van compensatie.

covid-19 slaat overal toe
roemenie
In Roemenië kregen veel
werknemers van de Tanex-fabriek,
die een aantal grote internationale
merken bevoorraadt, slechts de
helft van hun loon voor maart en
april [140 EUR], hoewel ze voltijds
voor de Tanex-fabriek werkten. De
enige vrouw die zich in het
openbaar over dit onrecht durfde
uit te spreken, Angelica, werd
lastiggevallen en ontslagen.
Publieke druk op het management, de klanten van Tanex (o.a.
Inditex) en de Roemeense regering zorgde ervoor dat de werknemers
hun achterstallige loon gekregen hebben. Angelica en drie andere
onstlagen arbeiders kregen hun volledige ontslagvergoeding.
Ook de vakbonden krijgen nu toegang tot de fabriek.

covid-19 slaat overal toe
Aida, 20 jaar, werkte voor een
fabriek die kleding maakt voor
The Children's Place. Haar loon
was sinds maart verlaagd van
€22 naar €8,5 per maand. Ze zei
dat haar werkgever de
werknemers had verteld dat het
bedrijf misschien failliet zou
gaan omdat The Children's Place
de bestellingen had geannuleerd.
ethiopiË
"Ik ben bang dat ik door de crisis mijn baan ga verliezen en uit
mijn huis word gezet als ik mijn huur niet kan betalen...
Er zijn steeds meer dagen waarop ik maaltijden oversla ... Vroeger
at ik groenten, nu eet ik meestal alleen nog maar
maaltijden van maïsmeel."
Foto: Kledingarbeid(st)ers in Ethiopië voor de pandemie. Shutterstock/Pinar Alver

covid-19 slaat over toe
In een fabriek in Yangon,
Myanmar, naaien 439 vrouwen
en 61 mannen jassen en broeken
voor Mango, Zara, Kiabi, New
Locker en Bestseller. De fabriek
sloot plots in maart nadat de
eigenaar het land was ontvlucht.
Dat gebeurde op de maandelijkse
betaaldag, en de werknemers
kregen geen loon of compensatie
voor het verlies van hun baan.
Volgens de eigenaar was het
faillissement het gevolg van de
COVID-19 crisis, waardoor er
geen grondstoffen
meer binnenkwamen uit China.
myanmar
De werknemers hebben recht
op 300 miljoen Kyat (bijna
200.000 EUR). Ze
protesteerden bij het Yangon
District Office om de veiling
van de activa, de betaling van
hun achterstallige lonen,
ontslagvergoedingen en sociale
zekerheidsuitkeringen te eisen.
De merken moeten ervoor
zorgen dat de arbeiders hun
loon en uitkeringen ontvangen
(incl. loon voor februari,
ontslagvergoeding en
opzegvergoeding).

tijd voor actie!
Vraag merken over de hele wereld, maar vooral
H&M, Nike en Primark : Do you #PayYourWorkers?
Door de COVID-19 pandemie en de reacties van
de merken daarop zijn we nóg verder verwijderd
van het ultieme doel: een leefbaar loon voor élke
kledingarbeid(st)er. In het FashionChecker
project hebben we onderzocht hoe ver
kledingmerken van dát doel verwijderd zijn en
hoe transparant ze zijn over hun keten en over
de lonen die er betaald worden. Want
kledingmerken zeggen soms dat zij zich
inzetten voor een leefbaar loon voor de kledingarbeid(st)ers in hun
keten, maar uit ons onderzoek blijkt dat ze nog ver van dat doel
verwijderd zijn.