Samen naar Beter #2

SAMEN
NAAR BETER
EILANDEN INSPIRATIEVOL & INNOVATIEF
OP WEG NAAR INTEGRALE ZORG
Nr. 2, juli 2022
Samenwerking is het meest krachtige instrument | Sneller de juiste zorg op de
juiste plek | Agenda voor een gelukkige oude dag

COLOFON
REDACTIERAAD
Esther Borsten, Dominiek
Rutters, Han Gloudemans,
Ilze Timmers, Marie Antoinette
Westra, Mariska Shekary-
Moonen, Marjan van Ledden-
Klok
HOOFDREDACTIE
Cynthia van Diejen -Bijloo
COPYWRITING
Kees van Rixoort
VORMGEVING
MNFotografie&Vormgeving
FOTOGRAFIE
Jaap Peeman
Debra Brouwn
SAMEN NAAR BETER
Dit tweede magazine is tot stand gekomen in samenwerking
met onderstaande partijen, met de wens om al uitgevoerde of
nog lopende innovatieprojecten in de zorgverlening op Goeree-
Overflakkee en Voorne-Putten zichtbaarder te maken.
Het laat tevens zien wat op het gebied van eilandelijke samenwerking
in de zorg al is bereikt en het inspireert voor verdere innovatieve
samenwerkingsprojecten.
Daarnaast geeft dit magazine alle partners en stakeholders inzicht
in hoe samenwerking loont op bijvoorbeeld het gebied van kostenefficiency
en patiëntvriendelijkheid.
UITGAVE
Paulina.nu
DRUK
Kranse Printwrx
OPLAGE
500 ex.
MET MEDEWERKING VAN:
Bert Graafland, Bram Bolle,
Edward Groenenboom, Eefke
Krutwagen, Elaine van Halderen,
Ellen Hoogervorst-van der Meer,
Haider Jan, Han Gloudemans,
Henk van Oostenbrugge,
Hermen Driece, Ineke Spruijt,
Iris van Groeningen, Jacqueline
Muilwijk-Kroes, Jochem Janssen,
Jorieke Molendijk-de Bruin,
Marcel Hoogerheide, Marie
Antoinette Westra, Marieke
van Werkhoven, Margriet
de Bruijne, Mariska Shekary-
Moonen, Marjan van Ledden-
Klok, Mark Krijgsman, Martine
Kooi, Rebecca Brosens, Saskia
Karremen, Sophia Batenburg,
Wijnand den Hertog, Wilhelma
Veenstra, Willie Bennik

In deze uitgave
• Voorwoord
• Samenwerken in de regio
Door echt samen te werken, kun je betere zorg leveren
• Dagbehandeling rapid recovery
‘s Morgens op de operatietafel, ‘s avonds weer thuis
• Gecombineerde Leefstijlinterventie
Gezonder gaan leven, daar kun je wel wat hulp bij gebruiken
• Taskforce GGZ wachtlijsten Zuid-Hollandse eilanden
Samenwerking is je meest krachtige instrument
• Dokters praten met dokters
Samen de zorg slimmer organiseren
• Meedenkconsult huisarts-specialist
Digitaal overleggen leidt tot beter advies
• Pilot Zorgcoördinatiecentrum Rotterdam-Rijnmond
Sneller de juiste zorg op de juiste plek
• Regionaal coördinatiepunt
Eén regionaal coördinatiepunt voor kortdurend verblijf ontzorgt enorm
• Eenduidige inhalatiemedicatie en -instructie
Een formularium voor een hele grote regio
• ‘t Dok Medisch Centrum geopend
Goede zorg dichtbij binnen een uitgestrekt adherentiegebied
• Uitvoeringsagenda ouderen Goeree-Overflakkee
Agenda voor een gelukkige oude dag als de zorgvraag toeneemt
• Boostercampagne Goeree-Overflakkee
Je zit samen in een snelkookpan en je hebt allemaal hetzelfde doel
• Zorgpad Dementie
Het zorgpad dementie is één groot samenwerkingspad
• PREM Chronische zorg
Huisartsenpraktijken scoren 8,3 met PREM Chronische Zorg
4
6
9
12
15
18
20
23
26
29
32
35
37
40
43
SAMEN NAAR BETER │ 3

VOORWOORD
Redactieraad
Vergrijzing, een toename van de vraag naar
acute zorg, een oplopend tekort aan medewerkers
en constante aandacht voor het in de hand
houden van de kosten. Dit alles brengt met zich
mee dat de zorg onder druk staat. Niet in de
laatste plaats de spoedzorg.
Hoe gaan we hiermee om? Hoe blijven we
goede zorg leveren? Zorg die het mogelijk
maakt, dat inwoners zelf de regie over hun eigen
gezondheid in handen hebben. Zorg die laagdrempelig
is en dichtbij. Inclusief essentiële
voorzieningen als spoedeisende zorg,
ouderenzorg én geboortezorg die 24 uur per
dag, 7 dagen per week dichtbij beschikbaar is,
dus ook als er direct zorg nodig is.
Dat kan door samen te werken. Als dat goed
gebeurt, ontlast het de patiënt en leidt het
tot zorg die meer persoonsgericht is. Als zorgverleners
elkaar en de inwoners kennen, neemt
de kwaliteit van de basiszorg toe en krijgt de
integrale zorg een impuls.
Dit en nog veel meer bewijst het: samen kunnen
we meer. Geen enkele organisatie kan de uitdagingen
alleen aan. Intensieve samenwerking
is een must om de volledige keten 24/7 van
goede - en (acute) zorg beschikbaar te houden
binnen de regio. Dichtbij de bewoners. En indien
hoogcomplex, en dus beter voor de patiënt,
soms wat verder weg in goede samenwerking
met andere ziekenhuizen.
Zo doelmatig mogelijk, door samen de
beschikbare mensen en middelen daar in te
zetten waar deze het meest nodig zijn. Door
steeds samen maatwerkoplossingen te vinden.
Dat is werken aan toekomstbestendige zorg.
Kansen zijn er genoeg. Laat u inspireren door de
voorbeelden in dit magazine.
Wij wensen u veel inspiratie, leesplezier en
bovenal succes!
In dit magazine vindt u diverse staaltjes van
innovatieve samenwerking op Goeree-Overflakkee
en Voorne-Putten. Van een digitaal
meedenkconsult tussen huisarts en specialist
tot een proef om zorgcoördinatie fysiek vorm te
geven. Van operaties in de dagkliniek tot de
opening van een nieuw medisch centrum in
Hellevoetsluis. Van een Regionaal Coördinatiepunt
Zuid-Hollandse Eilanden voor onder
andere tijdelijk verblijf bij acute zorgproblemen
tot het organiseren van een bliksemactie, zoals
de boostercampagne.
4

‘SAMEN KUNNEN WE MEER’
5

SAMENWERKEN IN DE REGIO
Goede zorg dichtbij │ Breed netwerk
Mariska Shekary-Moonen - medisch lid raad van bestuur CuraMare
Ellen Hoogervorst-van der Meer - lid raad van bestuur CuraMare
DOOR ECHT SAMEN TE WERKEN,
KUN JE BETERE ZORG LEVEREN
CuraMare werkt samen met tal van externe partijen. Op Goeree-Overflakkee,
maar ook daarbuiten. “We zijn onderdeel van een breed netwerk. De keten
wordt steeds beter”, zegt Mariska Shekary-Moonen, medisch lid van de raad van
bestuur van CuraMare.
“Zowel onze ouderenzorg als Het Van Weel-Bethesda Ziekenhuis, de ‘inner
circle’, werken nauw samen met andere VVT-instellingen en de eerstelijnszorg in
het werkgebied. Dat is de tweede cirkel. Hieronder vallen bijvoorbeeld Archipel
en projecten met huisartsen, zoals ‘Dokters praten met dokters’. In de derde
cirkel werken we samen met ziekenhuizen – met name met Spijkenisse Medisch
Centrum en het Maasstad Ziekenhuis, de regionale driehoek – en onder andere
de Samenwerkende Rijnmond Ziekenhuizen (SRZ). En dan is er nog een vierde
cirkel. De vierde cirkel is landelijk met onder andere de Samenwerkende Algemene
Ziekenhuizen (SAZ) en ActiZ, de brancheorganisatie voor zorgorganisaties in de
VVT. Iedere cirkel kent zijn eigen dynamiek en inhoud. De inner circle en de tweede
cirkel zijn, behalve strategisch, ook tactisch en operationeel, terwijl de derde en
de vierde cirkel vooral strategisch zijn en voor onder de aandacht brengen van
gezamenlijke problemen, standpunten, belangen en innovatieve oplossingen.”
Driehoek
“We hebben andere ziekenhuizen nodig om onze patiënten goede zorg te leveren.
Daarom zit CuraMare in een aantal samenwerkingsverbanden. We werken in een
soort regionale driehoek met het Spijkenisse Medisch Centrum en het Maasstad
Ziekenhuis. Wij zijn een algemeen ziekenhuis (basiszorg plus), Het Maasstad
Ziekenhuis is een STZ-ziekenhuis (topklinische zorg) en Spijkenisse Medisch
Centrum richt zich met name op de planbare zorg, zoals heupoperaties.”
“Het mooie van die driehoek is, dat je met elkaar een breed palet van curatieve
zorg biedt. Je vult elkaar aan. In coronatijd lagen de bedden van Het Van Weel-
Bethesda Ziekenhuis en Maasstad vol met COVIDpatiënten, terwijl in Spijkenisse
de reguliere operaties konden plaatsvinden. Daardoor zijn de wachtlijsten hier
minder hard gegroeid dan in andere ziekenhuizen. Een mooi voorbeeld van wat
6

samenwerking kan opleveren. Door samenwerking in een medisch specialistisch netwerk, zoals het
oncologisch netwerk Concord, kan een kleinschaliger ziekenhuis als Het Van Weel-Bethesda naast de
basiszorg iets extra’s bieden. Nog een mooi voorbeeld: intensivisten van Maasstad zijn ook intensivisten
in Het Van Weel-Bethesda Ziekenhuis. Daarmee creëren we hier een up-to-date IC en het verhoogt de
kwaliteit van de zorg. Zelf een volledig team van intensivisten aanstellen gaat niet, omdat de intensivisten
door de schaalgrootte in Het Van Weel-Bethesda Ziekenhuis niet aan alle eisen voor registratie kunnen
voldoen.”
“In het regionaal oncologisch netwerk bespreken onze dokters samen patiënten en komen ze tot
kwaliteitsrichtlijnen. Dat houdt de kennis scherp en stelt je in staat om met nieuwe ontwikkelingen aan
de gang te gaan. Als je op je eilandje blijft zitten, lukt dat niet. Bredere netwerken zijn ook bedoeld om
patiënten die je niet kunt helpen, laagdrempelig door te verwijzen. Zo gaat bijvoorbeeld iemand met een
ernstig multitrauma niet naar Het Van Weel-Bethesda Ziekenhuis, maar naar het Erasmus MC.”
“Steeds, bij ieder type zorg, denken we: waar is de patiënt op de juiste plek. Met het oog daarop is er ook
via de SRZ samenwerking op allerlei terreinen.”
‘WAT WE HIERMEE UITEINDELIJK WILLEN BEREIKEN IS:
GOEDE ZORG DICHTBIJ’
SAZ
“De Stichting Samenwerkende Algemene Ziekenhuizen of afgekort SAZ”, vervolgt Mariska, “is een
landelijke organisatie die opkomt voor de belangen van algemene ziekenhuizen en probeert deze op een
slimme manier te ondersteunen. Denk aan digitalisering. Ga je als individueel ziekenhuis zelf het wiel
uitvinden, dan betaal je je blauw aan grote marktpartijen. Als SAZ doen we dat anders en bundelen we
• Ouderenzorg + ziekenhuiszorg
• Eerstelijnszorg
• Ziekenhuiszorg in de regio Rijnmond
• Landelijk, bijvoorbeeld SAZ en ACTIZ
SAMEN NAAR BETER │ 7

onze krachten. Op dezelfde manier zijn we aan de slag gegaan met artificial intelligence.”
“De SAZ heeft bijvoorbeeld ook de Beter Dichtbij-app ontwikkeld voor de communicatie tussen het ziekenhuis
en de patiënt. De Nederlandse Vereniging van Ziekenhuizen (NVZ) heeft deze app nu ook in gebruik genomen.
Samen nadenken over goede antwoorden op vraagstukken die in de ziekenhuizen spelen: daar is dit netwerk
voor bedoeld. Het gaat over de gezondheidszorg van de toekomst. Het is noodzakelijk om daarover na te
denken en met creatieve oplossingen te komen. Gezamenlijk gaat dat het beste.” Momenteel is er binnen de
SAZ ook veel aandacht voor de uitdagingen in de spoedzorgketen.
Archipel
“Archipel is een samenwerkingsverband in oprichting voor de ouderenzorg op de Zuid-Hollandse Eilanden”,
zegt Ellen Hoogervorst-van der Meer, als lid van de raad van bestuur van CuraMare en verantwoordelijk
voor de thuis- en ouderenzorg. “Er ligt een enorme opgave voor de ouderenzorg. Daarom hebben de VVTorganisaties
op de Zuid-Hollandse Eilanden de handen ineen geslagen. Naast CuraMare gaat het bijvoorbeeld
om Careyn, Catharina thuis op Voorne, Argos, Aafje, de organisaties uit de Hoeksche Waard en Humanitas. We
hebben elkaar nodig.”
“Een aantal projecten is al gehonoreerd door het zorgkantoor. Die hebben bijvoorbeeld te maken met de
arbeidsmarkt, het beschikbaar houden van acute thuiszorg en het Programma Ouderen Voorne. Die projecten
brengen we samen in Archipel.”
“Denk ook aan een thema als laag volume hoog complexe zorg. Nu heeft elke VVT-organisatie misschien
vier of vijf jonge mensen met dementie, maar samen wel veertig of vijfenveertig. Dan is het beter om de
specialistische kennis en expertise te bundelen en één fijne plek voor deze bijzondere doelgroep te creëren.
Door echt samen te werken kun je betere zorg leveren.”
“Crisiszorg is ook zoiets. Moeten we dat allemaal zelf blijven doen of is het beter om samen op te trekken? Een
belangrijke uitdaging is de beschikbaarheid van voldoende gekwalificeerde zorgmedewerkers hier op de Zuid-
Hollandse Eilanden. Hoe kunnen we verpleegkundigen blijvend aan ons binden? Met dit soort vragen gaat
Archipel aan de slag. Het is gemakkelijker om dat samen te doen en om met één mond te spreken richting het
zorgkantoor en de beleidsmakers. Wat we hiermee uiteindelijk willen bereiken is goede zorg dichtbij.” ●
CuraMare - Woonzorglocatie
Bestenwaerd in Dirksland.
8
8

DAGBEHANDELING RAPID RECOVERY
Patiëntvriendelijk │ Kostenverlagend
Haider Jan - orthopeed, Rebecca Brosens - chirurg
Het Van Weel-Bethesda Ziekenhuis
’S MORGENS OP DE OPERATIE-
TAFEL, ’S AVONDS WEER THUIS
Goed voor de patiënt, goed voor het ziekenhuis en goed voor de financiën.
Medische ingrepen, die voorheen altijd een meerdaagse ziekenhuisopname
met zich meebrachten, zijn nu in één dag af te handelen. ’s Morgens naar het
ziekenhuis voor de operatie, ’s avonds weer naar huis. Twee voorbeelden uit Het
Van Weel-Bethesda Ziekenhuis.
Orthopedische prothese
“Vroeger kostte dit vijf dagen, sinds we
zijn begonnen met rapid recovery twee
dagen en nu is het mogelijk in één dag”,
zegt Haidar Jan, orthopedisch chirurg
in Het Van Weel-Bethesda Ziekenhuis.
Hij heeft het over het plaatsen van
een orthopedische prothese. Jan, een
van de vier chirurgen op de afdeling
orthopedie, is gespecialiseerd in heupen
kniechirurgie, inclusief sportletsels.
Hij is bovendien erg geïnteresseerd in
innovaties op operatief gebied én op
het gebied van patiëntenzorg.
“Zoals de dagkliniek: de patiënt wordt
’s morgens geopereerd en kan ’s avonds
veilig met ontslag. We zijn een aantal
maanden geleden met de pilot van start
gegaan. Uiteraard moesten we eerst
een aantal partijen bij elkaar brengen
om alles goed af te stemmen, zoals
verpleegkundigen, anesthesiologen,
anesthesiemedewerkers, fysiotherapeuten
en de coördinator van de afdeling
short stay. We hebben samen een
voorlopig werkprotocol opgesteld en
een symposium gehouden.” Patiënten
die in aanmerking komen voor de dagkliniek,
moeten voldoen aan een aantal
inclusiecriteria. Naast de medische
situatie gaat het om psychosociale
aspecten. Haidar Jan geeft een
voorbeeld: “Als je dezelfde dag naar
huis gaat, moet je thuis wel een
sociaal vangnet hebben. Ook moet de
medicatie goed geregeld zijn. Veiligheid
boven alles. Voor alleenstaanden en
veel oudere patiënten is de dagkliniek
geen optie.”
Inmiddels heeft de chirurg vijftien
patiënten middels een dagbehandeling
aan een nieuwe heup geholpen. “De
ervaringen zijn goed. We hebben de
inclusiecriteria harder gemaakt en extra
werk voor de specialist, de verpleging
en de fysiotherapeut efficiënt ingericht.
In de uitvoering is het intensiever. We
hebben de patiënten ook gevraagd naar
hun ervaringen. De feedback was over
het algemeen positief. In één of twee
SAMEN NAAR BETER │ 9

gevallen is het niet gelukt om de behandeling in één
dag af te ronden.”
Gevraagd naar het waarom van de pilot, noemt
Haidar Jan drie ‘pilaren’: de patiënt, het ziekenhuis
en de financiën. “Eén: de patiënt. Wij geloven echt in
het principe van rapid recovery. Een patiënt die een
nieuwe heup of knie krijgt is geen patiënt. Hij of zij
heeft geen aandoening. De operatie is bedoeld om
de kwaliteit van mobiliteit te verbeteren. Maar als
je lang in het ziekenhuis blijft, dan word je toch een
patiënt. Zonder je eigen bed, je eigen wc… Thuis in
je eigen omgeving is het beste, ook omdat er in het
ziekenhuis toch ook gevaar is voor infecties.”
Daarmee is Jan direct bij de tweede ‘pilaar’ van de
pilot dagkliniek beland. “Het ziekenhuis heeft te
maken met een problematiek rond de beddencapaciteit.
De wachtlijsten zijn toegenomen. Daar is
wat aan te doen, door patiënten sneller naar huis te
laten gaan.”
Tot slot de financiën. “Heup- en knieoperaties kosten
veel geld. De totale kosten zullen alleen maar toenemen
door de vergrijzing, terwijl de maatschappij
verwacht om zo lang mogelijk mobiel en actief te
blijven. Het aantal operaties zal dus stijgen. De
vergoeding kan dan onder druk komen te staan. Deze
pilot is proactief. Een operatie in de dagkliniek drukt
de kosten. Operatief is er geen verschil.”
Borstsparende operatie
Regionale samenwerking heeft ertoe geleid, dat het
aantal borstsparende operaties in dagbehandeling is
toegenomen in Het Van Weel-Bethesda Ziekenhuis.
Sinds 2014 bestaat er een intensief samenwerkingsverband
tussen vier ziekenhuizen in het Borstcentrum
ZuidHollandZuid: het ziekenhuis in Dirksland,
Medisch Centrum Spijkenisse, het Maasstad
Ziekenhuis en het Ikazia Ziekenhuis. “Een intensief
samenwerkingsverband, waar we als algemeen
ziekenhuis van profiteren en onze kwaliteit door
waarborgen”, zegt chirurg Rebecca Brosens. “We
bespreken alle patiënten met borstkanker wekelijks
in multidisciplinaire bespreking, zodat alle patiënten
dezelfde kwaliteit van zorg krijgen volgens de
landelijke richtlijnen. Voor gecompliceerde gevallen
sluit het Erasmus MC aan. Vanuit deze samenwerking
zijn verschillende projecten opgezet om de
borstkankerzorg te verbeteren.”
Een van de projecten die hieruit voortkwam, gaat
over borstsparende operaties middels
dagbehandeling. “Het Borstcentrum ZuidHollandZuid
deelt mee in het value-based health care-traject
borstkanker van de Santeon-ziekenhuizen. Dat
is een landelijke samenwerking van topklinische
ziekenhuizen. Uit de gegevens vanuit dit verband
kwam naar voren dat Het Van Weel-Bethesda
Ziekenhuis relatief weinig borstsparende operaties in
dagbehandeling verrichtte. Maar 7 procent, terwijl 80
procent van de patiënten van het Spijkenisse Medisch
Centrum dezelfde dag naar huis gaat. Waarom dat
verschil?”
Na de start van een pilot in 2021 is het percentage in
Het Van Weel-Bethesda Ziekenhuis gestegen naar 65
procent. “Borstsparende operaties in dagbehandeling
zijn fijn voor de patiënten, ze kunnen thuis slapen en
hebben minder kans op wondinfecties en trombose.
Het is veilig, zoals blijkt uit de ervaringen van andere
ziekenhuizen. Voor het ziekenhuis verlaagt dit de druk
op de beddencapaciteit en is het kosteneffectiever.
Een goede samenwerking tussen chirurgen,
verpleegkundigen, Mammacare en de afdeling
anesthesie is nodig om dit logistiek goed te laten
verlopen.”
Rebecca Brosens geeft aan dat dagbehandeling
niet in alle gevallen mogelijk is, bijvoorbeeld door
de planning van operaties in het ziekenhuis. “Als de
operatie om vijf uur ’s middags is, lukt het niet
om dezelfde dag naar huis te gaan. Dit geldt
bijvoorbeeld bij een patiënt met veel bijkomende
ziekten of wanneer deze zich postoperatief niet goed
voelt. Daarnaast is de thuissituatie van de patiënt
belangrijk. Zo moet er thuis opvang zijn de nacht na
de operatie. Ook moet duidelijk zijn wie je kunt bellen
als er vragen zijn.”
Door de verwachtingen van de patiënt nog beter te
managen en de logistiek in het ziekenhuis verder
te verbeteren, verwacht de chirurg tenminste 80
procent van de borstsparende operaties in Het Van
Weel-Bethesda Ziekenhuis in dagbehandeling te
kunnen uitvoeren. ●
10

‘WIJ GELOVEN ECHT IN HET
PRINCIPE VAN RAPID RECOVERY’
Orthopeed Haider Jan begeleidt een van zijn patiënten.
11

GECOMBINEERDE LEEFSTIJLINTERVENTIE
Motiveren │ Gewoontes afleren
Bert Graafland - huisarts, Eefke Krutwagen - huisarts, Ineke Spruijt -
somatisch praktijkondersteuner, Willie Bennik - (leefstijl)diëtist
GEZONDER GAAN LEVEN,
DAAR KUN JE WEL WAT HULP
BIJ GEBRUIKEN
Werken aan een gezonde leefstijl, dat is best lastig. Tenminste, als je het op
eigen houtje probeert. De leefstijlcoach kan helpen. Vanuit zowel regionale
huisartsenorganisatie Cohaesie als Zorggroep Haringvliet zijn in de regio de
Gecombineerde Leefstijl Interventie opgezet. Een programma dat bestaat uit
individuele gesprekken en groepsbijeenkomsten. De Dirkslandse huisarts Bert
Graafland en somatisch praktijkondersteuner Ineke Spruijt vertellen erover,
evenals leefstijlcoach Willie Bennik.
“Wij leggen uit hoe de Gecombineerde
Leefstijl Interventie (GLI) werkt en
proberen mensen te motiveren
om een stap te nemen, om iets te
bereiken door mee te doen aan dit
programma”, zeggen de huisarts en
de praktijkondersteuner. “Het gaat
om patiënten met diabetes, hart- en
vaatziekten of overgewicht. Ze komen
algauw in aanmerking voor deelname
aan de GLI: mensen met een BMI die
hoger is dan 30 en mensen met een
verhoogd risico op diabetes en hart- en
vaatziekten, die een BMI hebben van
25 of meer.”
Het hele plaatje
“Wij zien deze mensen vier keer per
jaar, wanneer ze op controle komen.
Dan praten we erover en brengen
we naar voren dat we kunnen
verwijzen naar een leefstijlcoach
die de GLI aanbiedt. Vaak krijgt
men al advies van een diëtist, maar
die houdt zich alleen bezig met de
voeding. Een leefstijlcoach kijkt ook
naar bijvoorbeeld beweging, stress,
slapen en ontspannen. Het hele
plaatje: de leefstijl. Dat komt bij de
GLI aan bod tijdens acht individuele
gesprekken, één op één en zestien
groepsbijeenkomsten. Het programma
duurt twee jaar. Het wordt vergoed
door de zorgverzekeraar, mits je
voldoet aan de criteria en deelnemers
betalen geen eigen bijdrage.”
“Het is moeilijk om je leven te veranderen,
om gewoontes af te leren en dat
vol te houden. Motivatie is heel
belangrijk. Toch zijn er ook mensen die
afhaken tijdens de GLI. Bijvoorbeeld
omdat ze zich niet prettig voelen in
een groep. De groepsbijeenkomsten
12

zijn echter ook belangrijk, want daarin deel je je
ervaringen en geef je elkaar tips.”
Succesverhalen
“De GLI is nieuw. We hebben al diverse patiënten
doorverwezen. Wij horen dat het goed werkt.
Er zijn voorbeelden van mensen die veertig of
vijftig kilo zijn kwijtgeraakt en daarmee ook hun
diabetes. Succesverhalen, al zijn er ook mensen
die meer hebben aan een diëtist, of aan een
regelmatige wandeling met de buurvrouw. De GLI
is er echt voor mensen die het niet lukt om zelf
hun leefstijl te veranderen. Zo’n programma helpt
bij de aanpak van een volksziekte die toeneemt.
Je ziet gezondheidsklachten, diabetes, veel stress
en onrust, ook onder jonge mensen, en je ziet veel
coronakilo’s. Door mee te doen aan de GLI kun je de
knop omzetten.”
‘DE LEEFSTIJLCOACH
BIEDT HANDREIKINGEN
EN MOTIVEERT’
Willie Bennik is naast (leefstijl)diëtist ook leefstijlcoach.
Haar praktijk heet ProVie-and en is gevestigd
in Achthuizen op Goeree-Overflakkee. Zij zoomt wat
verder in op de GLI.
“Er draaien groepen in Dirksland, Nieuwe-Tonge,
Ouddorp, Hellevoetsluis, Oostvoorne en Spijkenisse.
Per groep zijn er acht tot twaalf deelnemers. De GLI
bestaat uit een basisprogramma van acht maanden
en een onderhoudsprogramma van zestien maanden.
De thema’s in beide programma’s zijn identiek,
maar in de onderhoudsfase gaan we er wat dieper
op in en kijk je wat er is bereikt: waar stond je vorig
jaar, waar sta je nu en waar zitten de losse eindjes?”
“Sommige deelnemers vinden het intensief, terwijl
het voor anderen niet intensief genoeg is, omdat
ze elke week een bijeenkomst willen. De kracht van
dit programma is dat het twee jaar duurt. Als er
uitglijders zijn, kun je snel acteren. Dat voorkomt
een terugval.”
Ineke Spruijt - Praktijkondersteuner en
Bert Graafland - huisarts.
13

Hoofdbehandelaar
“Er zijn twee groepen die aanmerking komen voor
de GLI: mensen met een onderliggend ziektebeeld,
die regelmatig de huisarts of de praktijkondersteuner
bezoeken en mensen zonder onderliggend ziektebeeld,
die wat minder in beeld zijn. In principe blijft
de huisarts hoofdbehandelaar. Dus als wij merken
of horen dat deelnemers van de GLI bijvoorbeeld
duizelig zijn of afwijkende bloedsuikerwaarden
hebben, dan bespreken we met hem of haar om
contact op te nemen met de huisarts of praktijkondersteuner.
Mensen die ondanks alle inspanningen
niet afvallen, verwijzen we terug naar de huisarts.”
“We zijn in september 2019 begonnen met het
coachingprogramma. Corona heeft wel impact gehad.
We konden online verder en dat werkt, maar het
is niet vergelijkbaar met een face-to-face gesprek.
Toch wilden deelnemers het, omdat ze de noodzaak
zien om aan de slag te gaan. Juist in coronatijd,
toen je niet of minder kon sporten, thuis kwam te
zitten en meer de neiging had om toe te geven aan
verleidingen. Aan de andere kant zag je ook een grote
behoefte aan afvallen. Iedereen wist immers dat je
met overgewicht harder getroffen kon worden door
corona.”
Beter in je vel
“Of de GLI werkt? Je hebt harde en zachte doelstellingen.
De harde doelstelling is dat je na twee jaar vijf
tot tien procent gewicht hebt verloren. Dat is best
een uitdaging en niet iedereen haalt dat. Maar je
leert ook beter om te gaan met voeding, het belang
van bewegen, slapen en ontspanning. Dat zijn zachte
doelstellingen, die ervoor zorgen dat je beter in je vel
zit. Bijna iedereen vindt deelnemen aan een groep
spannend. Toch waren er ook mensen die de groep
misten tijdens corona. De kracht van een groep is
natuurlijk het uitwisselen van ervaringen, dat het
weleens lastig is, dat je niet alleen staat en dat je tips
en trucs krijgt. Je gaat bij de GLI zelf aan de slag met
je leefstijl, maar ook samen. De deelnemers zitten
in een appgroep en hebben tussendoor ook contact
met elkaar.”
“De leefstijlcoach biedt handreikingen en motiveert.
We werken aan de hand van verschillende werkvormen.
Sporten doen we niet. Wel hebben we
verbinding met de sportcombinatiefunctionaris van
de gemeente en met lokale partijen als Sport4all,
sportscholen en lokale sportverenigingen. We
stimuleren sport en bewegen en sluiten aan bij de
vormen van beweging die bij de deelnemer passen.
Dat kan ook bewegen onder begeleiding van de
fysiotherapeut zijn, als er bijvoorbeeld lichamelijke
klachten zijn.”
“De eerste groep is nu bijna klaar met het
programma. Niet iedereen heeft vijf tot tien procent
gewicht verloren, maar de zachte doelstellingen zijn
zeker gehaald. Mooi om te zien, ik geniet er echt van
om mensen op weg te helpen.” ●
Samenwerking
“We hebben momenteel zes leefstijlcoaches in de
regio”, zegt Willie Bennik. “We komen een paar keer
per jaar bij elkaar voor intervisie, om bij te praten en
elkaar scherp te houden, om samen te kijken wat goed
werkt en wat minder en om technische snufjes uit te
wisselen. We hebben alle zes een contract met
Zorggroep Haringvliet voor het uitvoeren van de GLI.
We werken dus samen met elkaar en met de zorggroep,
maar ook met de huisartsen en praktijkondersteuners,
die patiënten doorverwijzen en hen
regelmatig vragen hoe het met hun leefstijl gaat.”
14

TASKFORCE GGZ WACHTLIJSTEN ZUID-HOLLANDSE EILANDEN
Samenwerken | Terugdringen wachtlijsten
Marcel Hoogerheide - procesbegeleider taskforce GGZ vanuit Samergo,
Martine Kooi - bestuurder van zorggroep KIEK en voorzitter Taskforce
GGZ, Mark Krijgsman - psycholoog Youz / POH GGZ, Eefke Krutwagen -
huisarts
SAMENWERKING IS JE MEEST
KRACHTIGE INSTRUMENT
Filevorming bij de instroom, de doorstroom en de uitstroom. Dat zorgt
voor lange wachtlijsten in de GGZ, met name bij de wat complexere
diagnosegroepen.
“Het loopt al jaren de spuigaten uit en het is zeker niet alleen het probleem van
de GGZ, wat ook niet één, twee, drie is op te lossen”, zegt Marcel Hoogerheide.
Hij is procesbegeleider van de Taskforce GGZ wachtlijsten Zuid-Hollandse
Eilanden: een van de 29 regionale Taskforces, die door het ministerie van VWS
in het leven zijn geroepen om de GGZ-wachtlijsten aan te pakken.
In mei 2020 tekenden zorggroepen (huisartsen), gemeenten, GGZ-instellingen en
zorgverzekeraar CZ en Samergo (voormalig Steunpunt KOEL) een intentieverklaring.
Daarmee committeerden ze zich aan het programmaplan om op de Zuid-Hollandse
Eilanden aan de slag te gaan. We zijn nu twee jaar verder. In mei 2022 is de
evaluatie: wat heeft de Taskforce opgeleverd en hoe ziet het vervolg eruit?
Elkaar leren kennen
Marcel Hoogerheide begeleidt het proces vanuit Samergo, een organisatie die vorig
jaar is ontstaan door de fusie van twee Regionale Ondersteuningsstructuren (ROS),
te weten ZorgImpuls en Steunpunt KOEL, die zich bezighoudt met het ontwikkelen,
stimuleren en versterken van multidisciplinaire samenwerking in de zorg. Hij vertelt
over de “taal- en cultuurverschillen” tussen de partijen die samen aan tafel
kwamen te zitten om de Taskforce op de Zuid-Hollandse Eilanden vorm te geven.
“Ze moesten eerst elkaar leren kennen en vertrouwen en daarna leren samenwerken.
Want niemand kan het alleen. Het probleem van de wachtlijsten is
alleen samen op te lossen. En alleen samen kunnen we goede GGZ dicht bij de
doelgroepen organiseren.”
“Wij hebben een eigen doelstelling geformuleerd”, zegt Martine Kooi, bestuurder
van zorggroep KIEK en voorzitter van de stuurgroep Taskforce. “De wachtlijsten
reduceren tot nul is een illusie. Het is een complex logistiek vraagstuk. Capaciteit
is lang niet altijd de oplossing. Wij zijn gaan kijken naar wat ons verbindt. We
ontmoeten elkaar, sparren met elkaar en zijn gaan samenwerken. Dat is nodig,
SAMEN NAAR BETER │ 15

want we waren elkaar kwijtgeraakt. Huisartsen, gemeenten, GGZ…, ze zaten allemaal in hun eigen bubbel, uit
elkaar gegroeid door schaalvergroting, zogenaamde efficiency, financieringsstructuur en bezuinigingen.”
Consultatie werkt
“Onze focus ligt op samenwerken. De Taskforce is een overlegtafel, een denk- en doetafel. Onder de
stuurgroep hebben we twee werkgroepen: GGZ Volwassenen (18+) en GGZ Jeugd en Gezin (18-). Als dat
effect heeft op de wachtlijsten, dan is het winst. Maar het gaat ons dus in de eerste plaats om ontmoeting
en samenwerking. Onze doelstelling is: interface, namen en rugnummers kennen, de menselijke maat
terugbrengen. En dat heeft de Taskforce ook bereikt. De huisarts heeft het telefoonnummer van de psychiater
en kan deze consulteren. Dat is een gunstige ontwikkeling.” Marcel: “Consultatie werkt.”
Martine: “Verder is het belangrijk dat er praktijkondersteuners (POH) GGZ zijn in huisartsenpraktijken. Zij
versterken daar de GGZ-kennis en geven laagdrempelig, toegankelijk advies en begeleiding. Er zijn niet alleen
POH’s GGZ voor volwassenen, maar ook voor de jeugd, terwijl er in de Hoeksche Waard jeugdprofessionals
GGZ aanwezig zijn in de huisartsenpraktijk die nauw verbonden zijn met het jeugdteam. Dat leidt tot een
aanzienlijke afname van het aantal doorverwijzingen naar de specialistische GGZ en blijft de zorg ook vaker
dicht bij huis.
“Nu is de POH GGZ-jeugd een pilot in een aantal praktijken. Later willen we dat, met gemeenten en
zorggroepen, verder uitrollen. Doordat gemeenten
en huisartsen elkaar nu beter kennen, kunnen ze
het ook gemakkelijker over andere thema’s hebben,
zoals de huisvesting. Dat is bijvangst.”
‘ALLEEN SAMEN KUNNEN
WE GOEDE GGZ DICHT
BIJ DE DOELGROEPEN
ORGANISEREN’
Kortere wachtlijsten?
Een ander resultaat van de nieuwe wind, die er
dankzij de Taskforce waait, is dat de drie GGZinstellingen
Parnassia, GGZ Delfland en FortaGroep,
steeds meer samenwerken en onder andere zijn
gestart om de casuïstiek te bespreken van mensen
op de wachtlijst. “Ze benutten elkaars deskundigheid
en kijken naar mogelijkheden in plaats van naar
beperkingen”, zegt Marcel. “Nog een effect is het
besluit van Parnassia om gebiedsgericht te gaan werken, dichter bij de cliënt en de huisartsenpraktijk.”
De wachtlijsten zullen door de inspanningen van de Taskforce op den duur korter worden, verwachten
Martine en Marcel. “Het moet effect hebben op de instroom, de doorstroom en de uitstroom, maar dat is een
kwestie van de lange adem, volhouden en elkaar vast blijven houden op de ingeslagen weg. Wij kijken niet in
de eerste plaats naar de cijfertjes. Wij zijn erachter gekomen dat het om samenwerken gaat. Samenwerking is
het meest krachtige instrument wat je hebt.”
Foto pagina 17: Huisartsenpraktijk Oude-Tonge met Eefke Krutwagen en Mark Krijgsman.
16

UIT DE PRAKTIJK | POH GGZ jeugd - Goede basiszorg en een filter richting de GGZ
‘MINDER COMPLEXE VRAGEN RONDT MARK IN VIJF GESPREKKEN AF’
Mark Krijgsman is psycholoog bij Youz en POH GGZ jeugd in een aantal huisartsenpraktijken op Goeree-
Overflakkee, waaronder die in Oude-Tonge. “Het is een pilot vanuit de gemeente, bedoeld om de wachtlijst
voor de GGZ te verminderen en om dicht bij de huisarts te werken.”
Een van die huisartsen is Eefke Krutwagen. “Wij zijn benaderd voor de pilot, omdat we voldoende volume
hebben voor een spreekuur van een POH GGZ jeugd. Vroeger deed ik het veelal zelf. Het neemt best veel tijd
in beslag: de gesprekken, het vaststellen van de hulpvraag, de indicatie, de verwijzing, het vervolg… Het is een
lang traject.”
“Je kunt bovendien vastlopen als er ineens hulp nodig is. Meld je iemand aan bij het Team voor Jeugd en
Gezin, dan duurt het zes tot acht weken voordat er een intake is. Er gaat gemakkelijk drie maanden overheen
voordat er sprake is van daadwerkelijke hulp. De financiering van de jeugd-GGZ loopt via de gemeente. Via het
Team voor Jeugd en Gezin dus. Ik probeerde ook wel eens zelf te verwijzen naar een GGZ-instelling. Dat mag
wel, maar de gemeente heeft het liever niet.”
Effect
De pilot POH GGZ jeugd is vorig jaar gestart. De
huisarts ziet zeker effect: “Mark heeft een goed
gevulde agenda. Minder complexe vragen rondt
hij in vijf gesprekken af en ik heb het idee dat de
verwijzing naar de specialistische GGZ nu sneller
gaat.”
De POH GGZ jeugd zelf: “Dit ontzorgt de huisarts.
Ik heb de lijntjes, want ik werk al twaalf jaar in deze
regio. Dat versnelt het doorverwijzen. Bovendien
kan ik als psycholoog zelf de behandeling oppakken,
als er angstklachten zijn bijvoorbeeld. En we
overleggen samen – de huisarts en ik – of er andere
opties zijn, zoals medicatie, dan iemand direct
doorverwijzen naar de specialistische GGZ.”
Lagere drempel
“De ervaringen zijn goed. De drempel voor
jongeren is lager als ze hier in Oude-Tonge in de
praktijk van de huisarts terecht kunnen voor een
gesprek. De verwachtingen zijn uitgekomen. In één jaar tijd heb ik meer dan honderd kinderen gesproken in
vier praktijken, van wie tussen eenderde en eenvierde is doorverwezen. Dat is veel minder dan in de oude
situatie.”
Volgens Mark is de wachtlijst bij Youz nog steeds groot. Eefke: “Het is lastig te zeggen wat het effect op de
wachtlijst is vanuit één huisartsenpraktijk. Het belangrijkste is dat je hier basiszorg biedt, die beter is en filtert
richting de GGZ. Mocht je moeten wachten, dat kan de POH GGZ jeugd zorgen voor overbrugging. In plaats
van drie maanden op de wachtlijst, kun je volgende week bij Mark terecht. Dat is wel een verschil…”
Mark: “In de gesprekken probeer ik kinderen een goede ervaring mee te geven. Zodat ze geen weerstand
hebben als er toeleiding naar de GGZ nodig is.” ●
SAMEN NAAR BETER │ 17

DOKTERS PRATEN MET DOKTERS
Betere zorgkwaliteit | Samenwerking verhogen
Marjan van Ledden-Klok - kinderarts en voorzitter van de VMS van
Het Van Weel-Bethesda Ziekenhuis, Iris van Groeningen - internist,
bestuurslid VMS en voorzitter MSB van Het Van Weel-Bethesda
Ziekenhuis
SAMEN DE ZORG
SLIMMER ORGANISEREN
Met elkaar – huisartsen en medisch specialisten – kijken hoe je de kwaliteit
van de zorg kunt waarborgen en verhogen. Door samenwerking komen tot de
juiste zorg op de juiste plek. Dat is het idee achter ‘Dokters praten met dokters’,
een project waarmee de Vereniging Medische Staf (VMS) van Het Van Weel-
Bethesda Ziekenhuis, Zorggroep Haringvliet en regionale huisartsenorganisatie
Cohaesie recent zijn gestart.
“We zijn met het project begonnen tegen de achtergrond van de toekomst, waarin
onder andere door de vergrijzing veel meer zorg nodig is dan we nu aankunnen”,
zegt Marjan van Ledden-Klok, kinderarts en voorzitter van de VMS van Het Van
Weel-Bethesda Ziekenhuis. “Welke zorg moet waar gebeuren, bij de huisarts of in
het ziekenhuis, om optimaal voorbereid te zijn op een toekomst van schaarste en
krapte – dat willen we uitzoeken. De politiek stimuleert ons ook om dat te doen.
We willen de kwaliteit verbeteren en het plezier in samenwerken verhogen.”
In gesprek
“Werken aan de juiste zorg op de juiste plek is een landelijke trend”, zegt Iris van
Groeningen, internist, bestuurslid VMS en voorzitter van het Medisch Specialistisch
Bedrijf van Het Van Weel-Bethesda Ziekenhuis, die evenals Marjan als lid van
de projectgroep nauw betrokken is bij ‘Dokters praten met dokters’. “We zijn
als medisch specialisten en huisartsen met elkaar in gesprek. Er is behoefte aan
samenwerken. We kijken samen op een andere manier naar de zorg en hoe je die
slimmer kunt organiseren.”
‘WE WILLEN DE KWALITEIT VERBETEREN EN
HET PLEZIER IN SAMENWERKEN VERHOGEN’
Acht thema’s
Na een aantal gesprekken hebben de medisch specialisten en huisartsen besloten
18

Huisarts Bas Kreeft (l) en ziekenhuisartsen Christa Houkes en Jef Roest van de Spoedeisende Hulp
in Het Van Weel-Bethesda Ziekenhuis in Dirksland.
‘Dokters praten met dokters’ verder vorm te geven. Gezien de omvang van het project is externe hulp
ingeroepen van bureau Performation Healthcare Intelligence. Iris: “We hebben acht thema’s bepaald en daar
werkgroepen aan gekoppeld. Het gaat om de thema’s digitaal, ouderen, kinderen, diagnostiek, medicatie,
anderhalvelijnszorg, preventie en beweging.”
Kansrijke ideeën
De werkgroepen zijn aan de slag gegaan. Het resultaat is een hele lijst met ideeën. De meest kansrijke ideeën
komen als mogelijk project in een top 10, die Performation gaat doorrekenen. “Op dat punt zitten we nu”,
zegt Marjan. “Wat levert het op, voor de maatschappij en financieel? Gaat de kwaliteit omhoog? Gaan de
zorgkosten naar beneden? Gaat de patiënt erop vooruit? Dat willen we weten. De projectgroep, waarin
naast ons drie huisartsen zitting hebben, kijkt mee. En dat geldt ook voor de besturen van de zorggroepen en
CuraMare. De cliëntenraad is eveneens betrokken bij het project.” Als het doorrekenen achter de rug is, volgt
de verdere uitwerking en kan de zorgverzekeraar een concreet plan tegemoet zien. ●
De zorg slimmer organiseren kan ervoor zorgen, bijvoorbeeld door digitalisering, dat een patiënt met een
bepaalde aandoening niet per se elke drie maanden voor controle naar het ziekenhuis hoeft. Zeker niet als
er verder geen klachten zijn. Als de medische gegevens op afstand zijn te zien, kan alleen bij afwijkingen of
klachten een afspraak worden gemaakt bij huisarts of specialist.
SAMEN NAAR BETER │ 19

MEEDENKCONSULT HUISARTS-SPECIALIST
Samenwerken │ Kwaliteitsverbetering
Iris van Groeningen - internist, bestuurslid VMS en voorzitter MSB van
Het Van Weel-Bethesda Ziekenhuis, Edward Groenenboom - huisarts
Sommelsdijk, Margriet de Bruijne, programmamanager Arbeidsmarkt &
Innovatie van Cohaesie en projectleider meedenkconsult
DIGITAAL OVERLEGGEN LEIDT
TOT BETER ADVIES
Zou er een bloedonderzoek nodig zijn? Moeten we de medicatie misschien
stoppen of veranderen? Soms twijfelt de huisarts. Is hij of zij op de goede weg
met een patiënt? Even overleggen met een specialist kan verhelderend werken.
Dat kan telefonisch, maar een digitaal meedenkconsult via VIPLive kan sinds
eind 2021 een veel betere optie zijn.
Iris van Groeningen, internist, bestuurslid VMS en voorzitter MSB van Het Van
Weel-Bethesda Ziekenhuis: “Bij twijfel kan een huisarts de specialist bellen. Maar
als dat gebeurt, terwijl ik met de verpleegkundige bij een patiënt sta, dan is er
niet altijd de rust en de ruimte om goed te luisteren en af te stemmen. Meerdere
telefonische vragen onderbreken het werk in de kliniek.”
Gaat het om niet-urgente vragen – wat urgent is, is bestemd voor de spoedeisende
hulp – dan is een telefoontje niet noodzakelijk en kan de huisarts via VIPLive
een berichtje sturen naar de specialist. “Dan krijg ik bijvoorbeeld een vraag van
20
Huisarts Edward Groenenboom.

huisarts Edward Groenenboom over de hypertensie
van ‘mevrouw Jansen’: wat zou je adviseren? Dan
bericht ik bijvoorbeeld: Beste Edward, doe een 24-uurs
bloeddrukmeting, pas de medicatie aan of vraag een
extra laboratoriumonderzoek aan.”
Binnen 48 uur
“Via het meedenkconsult krijgt de huisarts een beter
advies, dat bovendien op schrift staat in het medisch
dossier. Het voordeel is ook dat de specialist niet wordt
gestoord tijdens het werk in de kliniek, maar op een
beter moment kan antwoorden via VIPLive. Er komt
binnen 48 uur een bericht terug. En voor deze digitale
consulten is via de zorgverzekeraar ook een vergoeding
geregeld voor de huisarts en het ziekenhuis.”
“Een specialist kan via het meedenkconsult ook een
stappenplan noemen. Werkt dit niet, doe dan dat.
Dat heeft als voordeel dat een patiënt minder snel
naar de poli hoeft te worden verwezen, als het
complexer wordt.”
Momenteel gebruiken huisartsen deze manier
van consulteren voor de specialismen interne
geneeskunde, cardiologie, longgeneeskunde,
kindergeneeskunde en neurologie. Uitrollen richting
alle andere vakgroepen staat op het programma.
Aan de andere kant – de advies vragende kant – kan
het meedenkconsult ook nog groeien: lang niet alle
huisartsen maken gebruik van deze mogelijkheid.
Internist Van Groeningen: “Je merkt dat het
meedenkconsult nog niet zo bekend is. Er kan nog
wel wat PR bij om dit op de kaart te zetten. Nu de
vergoeding door de zorgverzekeraar is geregeld – dat
is net gebeurd – zal dat het meedenkconsult wel
interessanter maken. Als het goed is uitgerold, kan dit
telefoontjes voorkomen en hebben specialisten tijd
om de huisarts in alle rust van een goed antwoord te
voorzien.”
Zwart op wit
Huisarts Edward Groenenboom in Sommelsdijk heeft
inmiddels enige ervaring met het meedenkconsult.
“Het is begonnen als een pilot op basis van
vrijwilligheid. Ik heb me ervoor aangemeld, omdat ik
er de voordelen van inzie. In de praktijk blijkt het een
Vergoeding en verdere uitrol
Het meedenkconsult is gestart als pilot van de
zorggroep Haringvliet en Het Van Weel-Bethesda
Ziekenhuis, afdeling cardiologie. Vorig jaar mei
zijn regionale huisartsenorganisatie Cohaesie
en Spijkenisse Medisch Centrum aangesloten.
Tegelijkertijd is het aantal vakgroepen
uitgebreid naar vijf. Naast cardiologie gaat het
om interne geneeskunde, longgeneeskunde,
kindergeneeskunde en neurologie.
Per 1 april 2022 is de vergoeding voor de specialist
en de huisarts geregeld via zorgverzekeraar
CZ. “Dat is mooi, want beiden steken tijd in het
digitale consult”, zegt Margriet de Bruijne,
programmamanager Arbeidsmarkt & Innovatie
van Cohaesie en projectleider meedenkconsult.
De stuurgroep, die de voortgang bewaakt,
bestaat uit bestuurders van de vier deelnemende
organisaties en specialisten. Daarnaast is er een
projectgroep met medewerkers.
“De financiering was een belangrijk onderwerp,
maar die hebben we nu dus voor elkaar door
afspraken te maken met de zorgverzekeraar. De
verwachting is dat er structurele financiering
komt. Ook zijn we bezig om het meedenkconsult
in een grotere regio mogelijk te maken.
Voorafgaand aan de financiering, werkten we
vanaf najaar 2021 samen met zorggroepen
Hoeksche Waard en Ridderkerk aan meedenkconsulten
voor de hele regio. Binnen enkele weken
tekenden we een overeenkomst met vijf ziekenhuizen
in de regio: naast Het Van Weel-Bethesda
Ziekenhuis en Spijkenisse Medisch Centrum zijn
dat Ikazia, Maasstad en Albert Schweitzer. Verder
gaan we het meedenkconsult verder uitrollen
naar andere specialismen.”
Margriet: “Het meedenkconsult zorgt voor
kwaliteitsverbetering. De specialist kan de tijd
nemen voor een antwoord en de kennis van de
huisarts, die de regiebehandelaar blijft, neemt
toe. En je kunt er (onnodige) verwijzingen naar
de tweedelijn mee voorkomen. Voor de patiënt
brengt het meedenkconsult geen extra kosten
met zich mee. Het valt namelijk niet onder het
eigen risico.”
21

prettige aanvullende manier te zijn om collega’s te consulteren.”
“Je overlegt digitaal met een specialist over een patiënt, waarbij de specialist inzage heeft in de
patiëntgegevens. Je kunt ook bijvoorbeeld een ECG meesturen als bijlage. Het is laagdrempelig en je krijgt
vrij snel antwoord. Een belangrijk voordeel is dat het advies van de specialist zwart op wit staat. Dat verkleint
de kans op misverstanden, want je voegt het toe aan het medisch dossier, slaat het op en kan het advies dus
altijd nalezen. Het meedenkconsult is goed voor de dossiervorming. Een ander belangrijk voordeel is dat het
kan voorkomen dat je een patiënt naar de polikliniek moet verwijzen.”
Faciliterende software
De Sommelsdijkse huisarts maakt tot nu toe gemiddeld ongeveer één keer per maand gebruik van deze
mogelijkheid. “Voor gerichte vragen aan een specialist, waarop je niet direct een antwoord nodig hebt, is het
meedenkconsult een prima manier. Je kan overleggen op een moment dat dit het beste uitkomt. Mijn wens is
dat we meer specialismen kunnen benaderen. Ook zou de software van mij iets gebruiksvriendelijker mogen
zijn. Dat je niet nog een keer extra moet inloggen bijvoorbeeld.”
“Goed dat de zorggroep Haringvliet – als coöperatief verband voor de zaken die de huisartsenpraktijk
overstijgen – deze vorm van teleconsultatie faciliteert. Daar hoort ook software bij en een vergoeding van de
zorgverzekeraar. Zo werk je aan gestructureerde zorg.” ●
22

PILOT ZORGCOÖRDINATIECENTRUM ROTTERDAM-RIJNMOND
Samenwerken | Opschalen, afschalen
Jochem Janssen - directeur HAP ‘t Hellegat
Hermen Driece - huisarts
SNELLER DE JUISTE ZORG OP
DE JUISTE PLEK
De ambulance die uitrukt en ter plekke eigenlijk niet nodig blijkt te zijn. De
huisarts die de drukke Huisartsenpost moet verlaten om een losgeschoten
katheter te verhelpen. Twee voorbeelden van niet de juiste zorg op de juiste
plaats. Hoe valt dit te doorbreken? Om antwoord te kunnen geven op deze vraag,
zijn in Nederland als pilot een aantal Zorgcoördinatiecentra gestart. De pilot in de
regio Rotterdam-Rijnmond is zojuist afgerond.
De pilot Zorgcoördinatiecentrum (ZCC) Rotterdam-Rijnmond is in 2019 voorbereid
en in maart 2021 gestart. Huisartsenpost ’t Hellegat, die spoedzorg levert in de
Hoeksche Waard en op Goeree-Overflakkee, was een van de initiatiefnemers.
Directeur Jochem Janssen: “Ik draag innovatie in de zorg een warm hart toe. Niet
alleen op digitaal gebied, maar ook als het gaat om het organiseren van de zorg. Je
kunt de zorg veel efficiënter maken door samenwerking in de keten.”
“Zo snel mogelijk duidelijk maken voor wie de zorgvraag is, dat is in feite de kern van
Zorgcoördinatie (ZC). Ik ben er een enorme voorstander van. Een ZCC kan helpen
de druk op de zorg het hoofd bieden en deze toegankelijk houden. Doordat de
vergrijzing en de toenemende vraag naar complexe zorg neemt de noodzaak alleen
maar toe.”
Veel inefficiëntie
“Onze triagisten zijn veel tijd kwijt, in de avond en het weekend, om een patiënt
op de juiste plek te krijgen. Dat is bijvoorbeeld voor iemand met psychische
problematiek, een verwarde persoon, heel lastig. Je bent er zo een halfuur, drie
kwartier mee bezig. Tijd die je niet kunt gebruiken om andere zorgvragers te
helpen. Aan het zoeken naar een verpleegbed ben je ook veel tijd kwijt. Of je krijgt
een telefoontje over iemand met een verstopte of losgeraakte katheter in een
verpleeghuis. Als de juiste zorgverlener er niet is, bellen ze ons en gaat de huisarts
erheen. Maar die is te hoog opgeleid om een katheter te verwisselen. Dat zou meer
een taak zijn voor bijvoorbeeld de wijkverpleegkundige. Zo is er veel inefficiëntie.
Tijdens de pilot ZCC Rotterdam-Rijnmond hebben we getest hoe het efficiënter kan
en hoe je de zorg kunt opschalen en afschalen.”
SAMEN NAAR BETER │ 23

Op één locatie
“Eerder hebben wij al een kleine pilot gedaan, samen met de meldkamer van de Veiligheidsregio Rotterdam-
Rijnmond. Die duurde drie avonden. De pilot waar we het nu over hebben was langduriger en met meer
partijen. Je hebt er wel een hoop geld voor nodig. Ambulancezorg Nederland (AZN) had het ervoor over,
samen met de zorgverzekeraar. AZN vond de pilot zo belangrijk, omdat het idee leeft dat ambulances veel
oneigenlijke ritten maken. De ironie is dat er tijdens de pilot meer ambulanceritten zijn gemaakt. Dat was
tijdens COVID, dus die uitkomst is niet representatief.”
“Er is voor gekozen om op één locatie samen te werken: de meldkamer van de Veiligheidsregio in Rotterdam-
Zuid. Dit omdat is bewezen dat de kwaliteit van de samenwerking exponentieel toeneemt als de fysieke
afstand afneemt. Als we het doen, doen we het goed, was de gedachte. Dus kropen we op zaterdag en
zondag van acht uur ’s ochtends tot drie uur ’s middags bij elkaar onder één dak: centralisten van de
meldkamer – voor de ambulancedienst, de politie en de brandweer –, triagisten van de Huisartsenposten
Rijnmond en ’t Hellegat én een regiearts van een HAP. Later is ook nog de Rotterdamse VVT (verpleeghuizen,
verzorgingshuizen en thuiszorg) aangeschoven. Vorig jaar zomer is er een pauze van enkele maanden geweest
omdat er door corona capaciteitsgebrek was.”
‘JE ZIT BIJ ELKAAR EN ER IS MEER REGIE EN OVERZICHT’
Resultaten
“De uitkomst van de pilot? Hoe vaak is de GGZ versneld ingeschakeld? Hoeveel oneigenlijke ambulanceritten
zijn er minder gemaakt? Dit soort vragen over de kwantitatieve resultaten zijn niet te beantwoorden. Wel is er
iets te zeggen over de kwaliteit van de samenwerking in de keten. Daar ben ik heel positief over: we snappen
elkaar en weten elkaar te vinden.”
“Ondanks het ontbreken van de kwantitatieve data, is er beweging om Zorgcoördinatie voort te zetten. Dat
vinden AZN, de zorgverzekeraars en politiek Nederland. HAP ’t Hellegat wil meedoen, maar niet meer fysiek
op één locatie in Rotterdam. Voor ons was het niet praktisch en leverde het onvoldoende op, ook omdat de
VVT in onze regio daar niet aanwezig was. Door vanuit de HAP te werken voorkomen we dat we een extra
arts en een extra triagist nodig hebben. Via een videoscherm kunnen we verbonden zijn met het ZCC en toch
laagdrempelig overleggen.”
“Verder willen we gaan werken aan betere samenwerking met de VVT van CuraMare. Dat zou heel goed in
Dirksland kunnen, waar wij een HAP hebben. Maar hoe we de samenwerking precies organiseren, dat gaan we
eerst uitzoeken.”
Opschalen en afschalen
Hermen Driece, sinds 2016 huisarts in Ooltgensplaat, zat enkele keren als regiearts in het ZCC. “Deze pilot
draait om kwaliteit, doelmatigheid en samenwerking. Het doel is de zorgvraag directer te beantwoorden,
ervoor te zorgen dat de juiste zorg sneller op de juiste plek komt. Dat kan opschalen of afschalen betekenen.
Bij het afschalen van ambulancezorg komt de regiearts in beeld. Die beoordeelt dan of de vraag iets is
voor bijvoorbeeld de huisarts of de VVT. Voor iemand met een hartinfarct die de huisarts belt, is juist weer
opschaling nodig.”
24

“In het ZCC kun je hier fysiek over overleggen. Je zit bij elkaar en er is meer regie en overzicht. Het werkt snel
en effectief. Bijvoorbeeld als je een acute hulpvraag krijgt van een suïcidale psychiatrische patiënt. Als je die
als huisarts aan de lijn krijgt, kun je niet veel beginnen, maar in het ZCC kun je snel de juiste zorg regelen door
bijvoorbeeld de GGZ in te schakelen. Je kunt snel handelen, ook als er reanimatie nodig is.”
“Lastiger is het punt van de verantwoordelijkheid. Ga je afschalen en blijkt een patiënt toch een hartinfarct te
hebben, dan kan het ingewikkeld worden. Dat houdt verband met het triagesysteem dat je hanteert.”
Directe lijnen
“De pilot ZCC is mij goed bevallen. Je leert op een andere manier te denken. Het is voor een dokter ook
wennen, omdat je meer samenwerkt en overlegt. Je denkt meer vanuit urgentie. Het kan heel hectisch zijn.
Niet vreemd als je bedenkt dat je als ZCC een regio met 1,2 miljoen inwoners bedient.”
“Door de pilot weten we elkaar in de keten beter te vinden. Je hoeft niet per se samen op één locatie te
zitten, als de directe lijnen en de snelle toegang maar blijven bestaan. Als dokter ben ik enthousiast over
Zorgcoördinatie, dat is duidelijk, maar ik weet niet of het bedrijfskundig verantwoord is om via een ZCC een
kwaliteitsverbetering te bewerkstellingen.” ●
25

REGIONAAL COÖRDINATIEPUNT
Centraal | Onafhankelijk
Marieke van Werkhoven - programmamanager Ouderen Voorne
Wijnand den Hertog - divisiemanager kortdurende zorg en behandeling
CuraMare
ÉÉN REGIONAAL COÖRDINATIE-
PUNT VOOR KORTDUREND
VERBLIJF ONTZORGT ENORM
Waar is een bed beschikbaar? Waar kan een kwetsbare oudere met een acuut
zorgprobleem terecht die een tijdelijk verblijf nodig heeft? Hoe weten vraag en
aanbod elkaar te vinden? Het is in de praktijk nog niet zo eenvoudig om dit soort
vragen gemakkelijk en snel te beantwoorden. Het Regionaal Coördinatiepunt Zuid-
Hollandse Eilanden (ZHE) brengt daar op Voorne-Putten en Goeree-Overflakkee
verandering in. Op 1 maart 2022 ging het van start.
Het Regionaal Coördinatiepunt ZHE
komt voort uit het Programma Ouderen
Voorne, dat draait sinds 2019. In
dit programma werken gemeenten,
huisartsen en zorgorganisaties samen.
Het gaat om de gemeenten Brielle,
Hellevoetsluis en Westvoorne, regionale
huisartsenorganisatie Cohaesie en
Zorggroep Haringvliet en de drie C’s:
Careyn, Catharina thuis op Voorne en
CuraMare. Het Programma Ouderen
Voorne initieert projecten die gericht zijn
op het toekomstbestendig maken van de
regionale ouderenzorg. Het Regionaal
Coördinatiepunt ZHE is een van die
projecten, waarmee het programma aan
de slag is gegaan.
Twee wensen
Marieke van Werkhoven, programma-
26

manager Ouderen Voorne, legt uit dat de realisatie
van het Regionaal Coördinatiepunt ZHE twee wensen
vervult. “De wens om een centraal aanmeldpunt voor
onder andere tijdelijk verblijf te hebben en de wens
om een beter beeld te krijgen van de capaciteit aan
beschikbare bedden. COVID maakte het lastig om het
Regionaal Coördinatiepunt ZHE op te zetten, maar we
hebben zeker niet stilgezeten in die periode. In 2020
is proefgedraaid met het bemiddelen van COVIDbedden.
De ervaringen hebben we meegenomen in
de verdere ontwikkeling.”
Het Regionaal Coördinatiepunt ZHE is ondergebracht
bij het zorgbemiddelingspunt van CuraMare. “Het
is een onafhankelijk punt”, benadrukt Wijnand
den Hertog, divisiemanager kortdurende zorg en
behandeling van CuraMare.
“De vraag was: moet er een nieuwe structuur komen
of gebruiken we een bestaande structuur om de
bemiddeling van eerstelijns verblijf toe te voegen?
Waarom zou je het moeilijk doen als het gemakkelijk
kan, was het idee, daarom is gekozen voor CuraMare
Zorgbemiddeling. Daarbij heb je het vertrouwen
nodig van alle betrokken partijen en moet je goede
afspraken maken en randvoorwaarden scheppen.”
Snel en transparant
Dat is gebeurd. De huisarts hoeft niet langer tal
van telefoontjes te plegen om een patiënt aan een
kortdurend verblijf te helpen. Eén melding volstaat
om de triage en bemiddeling in gang te zetten. “Een
triage-verpleegkundige ontvangt de aanvragen,
bepaalt de urgentie bij de hulpvraag en zorgt
vervolgens voor een vlotte doorstroming. Dit ontzorgt
de huisarts enorm én het zorgt ervoor dat de patiënt
snel en transparant op de juiste plaats terecht komt”,
aldus Marieke.
“Alles bij elkaar: een grote verbetering van het
proces. Niet voor niets hebben we afspraken met de
zorgverzekeraar kunnen maken over de financiering.
De zorgverzekeraar is er immers bij gebaat dat
er geen versnippering is en dat de beschikbare
zorg zo effectief mogelijk wordt ingezet.” De ICT is
gerealiseerd door ZorgDomein, dat voor huisartsen
een bekende ICT-organisatie is.
Verdere uitbouw
Het Regionaal Coördinatiepunt ZHE bemiddelt nu
voor eerstelijns verblijf bij CuraMare, Careyn en
het Buurtzorgpension, dat in het Medisch Centrum
Spijkenisse thuiszorg op een centrale plek levert.
Maar de ambitie is om in de toekomst ook andere
‘ALLES BIJ ELKAAR: EEN GROTE VERBETERING
VAN HET PROCES’
27

vormen van zorg onder te brengen bij het Regionaal
Coördinatiepunt ZHE.
Marieke: “Denk aan thuiszorg. Nu moet de huisarts
regelmatig bellen met diverse thuiszorgorganisaties
om ervoor te zorgen dat een patiënt thuis de goede
zorg krijgt. Met een centraal punt hoeft de huisarts
niet zelf op zoek en heb je, net als bij een kortdurend
verblijf, een beter beeld van de beschikbaarheid.
We zijn al met de thuiszorgorganisaties in overleg en
willen een pilot opzetten op Voorne.”
Naast thuiszorg gaat het Regionaal Coördinatiepunt
ZHE ook een rol kunnen spelen op het gebied van
langdurige zorg en crisiszorg. Vervolgstappen zijn in
voorbereiding en krijgen vorm als de structuur van de
centrale plek staat als een huis.
Meer inzicht
Naast de bemiddelende rol heeft het Regionaal
Coördinatiepunt ZHE ook een informerende rol. “Eén
telefoonnummer voor de beschikbare zorg in de regio
en voor informatie, dat is ontzettend belangrijk”, zegt
Wijnand.
Marieke: “Via het Regionaal Coördinatiepunt
ZHE krijg je meer inzicht in de zorgcapaciteit, de
behoeften en de tekorten in het regionale aanbod.
Deze data kunnen de betrokken partijen helpen
keuzes te maken bij capaciteitsvraagstukken.”
Nu bestaat het Regionaal Coördinatiepunt ZHE uit
één persoon, die tijdens kantooruren bereikbaar is en
op basis van expertise hulp kan bieden. Op termijn
verwachten Marieke en Wijnand een uitbreiding naar
een bereikbaarheid van 24 uur per dag, zeven dagen
per week. “Ook in de nacht kan er een crisissituatie
zijn. De huisartsenpost moet dan een plek zoeken.
Dat is lastig, zodat patiënten soms onnodig naar het
ziekenhuis gaan. Het zou goed zijn als het Regionaal
Coördinatiepunt ZHE ook dan kan bemiddelen naar
de juiste plek.”
Het project is geïnitieerd vanuit het Programma
Ouderen Voorne. Het ligt echter voor de hand
dat de bestuursstructuur op termijn verandert.
Het Regionaal Coördinatiepunt ZHE reikt immers
verder dan de grenzen van Voorne-Putten.
Goeree-Overflakkee is eveneens betrokken, en
richting Rozenburg, Hoogvliet en Pernis – die
onder Rotterdam vallen – lopen ook lijntjes.
Samenwerking en afstemming met Verwijshulp
010, het coördinatiepunt van Rotterdam en het
coördinatiepunt in oprichting in de Hoeksche Waard,
kan meerwaarde opleveren. ●
Bemiddeling nummer één
Op 1 maart ging het Regionaal Coördinatiepunt
ZHE van start. Dezelfde dag kwam de eerste
aanvraag binnen. Een huisarts die een plek zocht
voor een 88-jarige patiënt. De nieuwe voorziening
voor de bemiddeling van kortdurende zorg had het
snel voor elkaar.
“Dit gaat veel tijd schelen”, was de enthousiaste
reactie van de huisarts. Een dag later was er taart
voor de eerste succesvolle bemiddeling.
Om het Regionaal Coördinatiepunt ZHE onder de
aandacht te brengen, ontvingen alle huisartsen in
de regio een informatieve kubus. Begin maart was
er bovendien een webinar om het project toe te
lichten.
28

EENDUIDIGE INHALATIEMEDICATIE EN -INSTRUCTIE
Uniformiteit | Vermindering klachten
Jacqueline Muilwijk-Kroes - consulente astma/COPD en projectleider
ÉÉN FORMULARIUM VOOR EEN
HELE GROTE REGIO
______________
Inclusief de aan
hen verbonden
apotheken.
______________
Inclusief de
met hen
samenwerkende
ziekenhuizen in
de regio.
Lang niet alle patiënten met astma of COPD gebruiken hun inhalatiemedicatie
op de juiste manier. Sterker nog: 60 tot 70 procent maakt fouten bij de
inhalatie. Dat zorgt voor veel medicatieverlies én tal van patiënten die niet de
meest optimale behandeling ontvangen. Het regionaal formularium zorgt voor
aanzienlijke verbetering. Kort samengevat gaat het om de keuze van de juiste
toedieningsvorm uit een beperkt assortiment en een structurele begeleiding van
de patiënt.
Voor patiënten met astma of COPD is er een veelheid aan medicatie beschikbaar
in de apotheek. Talloze inhalatieapparaatjes, elk met een eigen instructie, zijn er
om de patiënt meer ‘lucht’ te geven en hun aandoening te stabiliseren. Welke
inhalator, ook wel device genoemd, het meeste effect heeft, hangt af van de
persoonlijke situatie.
Het belangrijkste is dat de patiënt de inhalator volgens recept inzet en inhaleert
conform de gebruiksaanwijzing. Dat valt in de praktijk dus nog niet mee. Sommige
inhalators moet je schudden voor gebruik, anderen juist niet. Bij sommige moet je
krachtig inhaleren, bij anderen rustig. De lichaamshouding tijdens het gebruik heeft
ook effect. Een goede werking valt of staat niet alleen met het kiezen uit de juiste
medicatie-groep, maar net zo belangrijk: wat kan de patiënt en welke inhalator
past het beste? Huisartsen van zorggroep Haringvliet, longartsen en apothekers op
Goeree-Overflakkee onderkenden dat en spraken in 2018 af om tot een eenduidige
werkwijze te komen op het gebied van inhalatiemedicatie.
Heldere overdracht
Die samenwerking leidde tot heldere afspraken over de keuze en het voorschrijven
van inhalatiemedicatie én de manier en frequentie van de inhalatie-instructie. De
patiënt krijgt in het eerste jaar minimaal vier keer instructie aangeboden vanuit de
huisartsenpraktijk en de apotheek.
Om de communicatie te verbeteren is een overdrachtsformulier bedacht, waarop
alle instructies zijn vermeld en waarop per instructie ruimte is om te vermelden
wat er goed gaat bij het inhaleren, inclusief de voorbereiding en wat er direct
daarna moet gebeuren. De patiënten nemen dit formulier steeds mee naar de
SAMEN NAAR BETER │ 29

diverse zorgverleners waar zij instructie krijgen,
zodat er sprake is van een heldere overdracht tussen
zorgverleners.
‘ALLES IS EROP GERICHT DAT
DE PATIËNT CENTRAAL STAAT’
Regionaal formularium
Dit Flakkeese model trok de aandacht in andere
regio’s, die deze werkwijze ook wilden gaan toepassen.
“Vanuit regionale huisartsenorganisatie Cohaesie
is in 2019 het initiatief gekomen om het Flakkees
Model een vervolg te geven op Voorne-Putten”,
zegt Jacqueline Muilwijk-Kroes, consulente astma/
COPD en projectleider. “We zijn een regionaal
overleg gestart en hebben samen opgetrokken om
een regionaal formularium te implementeren, de
inhalatiebegeleiding te verbeteren en tot een goede
overdracht te komen tussen zorgverleners. Alles is
erop gericht dat de patiënt centraal staat.”
Uniformiteit
Er is uitgegaan van het formularium dat op Goeree-
Overflakkee was ontwikkeld; het Flakkees Model. In
samenwerking met zorggroep Haringvliet en KIEK
is het formularium geïmplementeerd op Voorne-
Putten. Daarbij is adviserend huisarts Paul de
Vries een verbindende factor geweest. Margriet
Zaagman, longconsulente/longverpleegkundige, heeft
verschillende partijen met elkaar verbonden en heeft
alle wensen samengevat in één regionaal formularium.
Hans in ‘t Veen, longarts SFC en Robin van der Putten,
kaderarts astma/COPD hebben ondersteund.
“Inhoudelijk en wat betreft het aanbod van devices
is het regionaal formularium grotendeels hetzelfde
als in het Flakkees Model. Een verschil is dat astma
en COPD hier geen aparte categorieën zijn”, aldus
Jacqueline. ‘Regionaal’ betekent in dit geval niet alleen
Voorne-Putten, want “het is veel groter geworden”.
“De zorgverleners uit regio Rijnmond hebben Cohaesie
30

enaderd over hoe wij op Voorne-Putten het longformularium implementeren, ook zij werden enthousiast
over het formularium wat ontwikkeld is door de Flakkeese collega’s. Het ging verder en verder, zodat we nu
een mooi regionaal formularium en goede afspraken hebben voor een hele grote regio. We zijn trots op de
doelmatigheid en uniformiteit in de regio.”
Waar is het regionaal formularium doorgevoerd?
• Zorggroepen: Haringvliet, Hoeksche Waard, Rijmonddokters, Zel, Cohaesie, Kiek, PeriScaldes,
DrechtDokters
• Apotheken op Goeree-Overflakkee, Zeeland, Voorne-Putten, Rijnmond, Dordrecht, Hoeksche Waard
• Ziekenhuizen: Van Weel-Bethesda, Ikazia, Maasstad, Albert Schweitzer, Franciscus Gasthuis & Vlietland,
Reinier de Graaf Gasthuis, Spijkenisse Medisch Centrum, ADRZ
Preferentiebeleid
Volgens Jacqueline zijn er nog wel een paar losse eindjes. Ze noemt het preferentiebeleid van de
zorgverzekeraars. “Als een apotheker bepaalde inhalators niet mag leveren, kan dat de visie achter het
regionaal formularium in de weg staan en problemen opleveren bij de patiënt. Het is voor de patiënt niet
fijn om ineens te moeten inhaleren met een andere inhalator. Hierdoor kan therapie-ontrouw ontstaan,
waardoor er meer klachten kunnen ontstaan en een bezoek aan de spoedeisende hulp wordt vergroot
door longaanvallen. Wij hopen dat de zorgverzekeraars in de toekomst eerst met zorgverleners in de regio
Zuid-Holland zuidwest in overleg gaan, alvorens zij preferentiebeleid gaan toepassen en open staan voor de
unieke vorm van inhalatiebegeleiding die in het begin veel tijd kost, maar uiteindelijk zal leiden tot betere en
goedkopere zorg.”
Veel voordelen
“Het regionaal formularium, zeker in zo’n grote regio, is een belangrijke ontwikkeling met veel voordelen”,
vat Jacqueline samen. “Door het formularium ontstaat eenduidigheid. Er is een beperkt aantal inhalators
gekozen om het beheersbaar te houden voor de zorgverleners en patiënten. De werkzame stof is beschikbaar
in verschillende inhalators, waarbij gekeken is naar dezelfde techniek van inhaleren. Net zo belangrijk is de
inhalatie-instructie en -begeleiding. Want als de patiënt verkeerd inhaleert, gaat de efficiëntie verloren… De
patiënt is gebaat bij een optimale depositie van de medicatie. Eenduidige instructie en herhaling hiervan
beperkt de kans op onjuist inhaleren, vermindert de klachten, verbetert de kwaliteit van leven, wat uiteindelijk
ook kosten bespaart.” ●
SAMEN NAAR BETER │ 31

‘T DOK MEDISCH CENTRUM GEOPEND
Patiëntgericht | Samenwerken | Zorg dichtbij
Mariska Shekary-Moonen - medisch lid raad van bestuur CuraMare
Wilhelma Veenstra - afdelingshoofd ‘t Dok Medisch Centrum
Jorieke Molendijk-de Bruin - verloskundige
GOEDE ZORG DICHTBIJ
BINNEN EEN UITGESTREKT
ADHERENTIEGEBIED
Zorg dicht bij huis: dat is waar het bij ’t Dok Medisch Centrum in Hellevoetsluis
om draait. In het gloednieuwe pand – de officiële opening was op 20 september
2021 – kan de patiënt terecht voor eerstelijns- en tweedelijnszorg. De veelkleurige
samenwerking maakt bovendien laagdrempelig contact mogelijk tussen de
verschillende zorgverleners.
“Het adherentiegebied van het Van Weel-Bethesda Ziekenhuis bestaat uit Goeree-
Overflakkee, het westelijk deel van Voorne-Putten en een gedeelte van Schouwen-
Duiveland”, zegt Mariska Shekary-Moonen, medisch lid van de raad van bestuur van
CuraMare.
“Daar komen onze patiënten vandaan. We willen de zorg dicht bij huis leveren.
Daarom hebben we buitenpoli’s. Op Voorne is Medisch Centrum Brielle, waar allerlei
zorgverleners werken en elkaar ontmoeten. Denk aan huisartsen, de apotheek,
verloskundigen, fysiotherapeuten en specialisten van het ziekenhuis. Dat concept
werkt goed en heeft veel voordelen voor patiënten. Als ze een verwijzing hebben
voor een specialist, hoeven ze in veel gevallen niet naar het ziekenhuis in Dirksland
te reizen. Vanuit die gedachte is ook in Hellevoetsluis een gezondheidscentrum
geopend: ’t Dok Medisch Centrum.”
Zuinig met ruimte
Er speelt nog een gedachte mee. Mariska: “Het Van Weel-Bethesda Ziekenhuis is
heel compact en zeer efficiënt ingericht. We zijn er zuinig met de ruimte. Wat niet
per se in het ziekenhuis hoeft plaats te vinden, kan op een andere locatie, dicht bij de
patiënt.”
Het resultaat in Hellevoetsluis, ’t Dok Medisch Centrum, mag er zijn. Op een mooie,
centrale locatie is een breed scala aan zorgverleners werkzaam: twee huisartsenpraktijken,
een verloskundigenpraktijk, de apotheek, fysiotherapeuten, logopedisten,
diëtisten, psychologen en praktijken voor orthopedie en podotherapie.
Ook de tweede lijn is heel goed vertegenwoordigd – veertig procent van de zorg in
’t Dok Medisch Centrum is poliklinisch – met spreekuren van specialisten cardiologie,
chirurgie, dermatologie, gynaecologie, interne geneeskunde, kindergeneeskunde,
longgeneeskunde, neurologie, oncologie, orthopedie en revalidatie. Patiënten
32

kunnen er eveneens terecht voor bloedprikken en het laten maken van röntgenfoto’s.
’t Dok Medisch Centrum is ruim 2.500 vierkante meter groot, verdeeld over twee etages. De specialisten van
het Van Weel-Bethesda Ziekenhuis houden hun spreekuren op de begane grond.
“Zoals je wel vaker ziet”, zegt Mariska, “was het pand bij de opening al te klein. Daarom blijft onze oude
buitenpoli in Hellevoetsluis, Het Weergors, in gebruik voor oogheelkunde, KNO, kaakchirurgie en flebologie.
We hebben wat kleine aanpassingen aan het gebouw gedaan en de naam veranderd in Het Nieuwe Weergors.
Hoe het plaatje voor de toekomst er daar uitziet, moeten we nog bekijken.”
In verbinding
’t Dok Medisch Centrum is een illustratie van het feit dat het Van Weel-Bethesda Ziekenhuis werkt in
verbinding met allerlei zorgpartijen. “Dat kenmerkt het ziekenhuis”, zegt Mariska. “Het verbindt zich met
andere aanbieders om in het uitgestrekte adherentiegebied goede zorg dichtbij te brengen. De medische
centra in Brielle en Hellevoetsluis zijn met het oog daarop slimme oplossingen. We werken ook nauw
samen met het Spijkenisse Medisch Centrum, waarvan het Maasstad Ziekenhuis en het Van Weel-Bethesda
Ziekenhuis de eigenaren zijn.”
Behalve dat voor de patiënt op deze manier ‘het ziekenhuis dichtbij’ is, kan hij of zij ook profiteren van
het contact tussen zorgverleners uit de eerste- en tweede lijn. Dat is in een medisch centrum direct en
laagdrempelig. Even overleggen kan bij wijze van spreken in de wandelgangen, maar het kan ook gemakkelijk
wat meer gestructureerde vormen aannemen.
“Er zijn veel mogelijkheden om samen te werken tussen zorgverleners, maar het is er nog niet van gekomen”,
zegt Wilhelma Veenstra, afdelingshoofd van ’t Dok Medisch Centrum. “Dat is vooral te wijten aan COVID. Wel
is er in het medisch centrum samenwerking als het gaat om bijvoorbeeld het beleid rond mondmaskers.”
SAMEN NAAR BETER │33

Gezamenlijk spreekuur
De verloskundigen in ’t Dok Medisch Centrum, verloskundigenpraktijk Hellevoetsluis, werken als een van de
partners van de coöperatie Zuid aan Zee, nauw samen met de gynaecologen van Het Van Weel-Bethesda
Ziekenhuis. “Die samenwerking bestaat al sinds 2017 en staat los van ‘t Dok Medisch Centrum”, zegt
verloskundige Jorieke Molendijk-de Bruin.
“In het medisch centrum is nog geen samenwerking tussen ons en de gynaecoloog, maar het is wel een
wens. Niet voor als er acute zorg nodig is: wij kunnen een cliënt niet zomaar doorsturen naar de gynaecoloog,
die beneden spreekuur houdt. Dan schakelen we een spoedarts in. Maar een gezamenlijk spreekuur van
de verloskundige en de gynaecoloog heeft veel voordelen. Je biedt immers samen zorg en er is gezamenlijk
dossier. Als je samen een cliënt spreekt, geef je samen informatie en weet je van elkaar wie wat gezegd heeft
en doet. Dat geeft tijdwinst en verbetert de communicatie. Voor de cliënt is het ook fijn, want die hoeft niet
twee keer haar verhaal te doen”, aldus de verloskundige, die blij is met de nieuwe locatie en de mogelijkheden
die deze biedt. ●
‘ER ZIJN VEEL MOGELIJKHEDEN OM
SAMEN TE WERKEN TUSSEN ZORGVERLENERS’
34

UITVOERINGSAGENDA OUDEREN GOEREE-OVERFLAKKEE
Toekomstgericht | Samenwerken | Vitaal ouder worden
Han Gloudemans - bestuurder Zorggroep Haringvliet
Ellen Hoogervorst-van der Meer - lid raad van bestuur CuraMare
AGENDA VOOR EEN GELUKKIGE
OUDE DAG ALS DE ZORGVRAAG
TOENEEMT
In 2050 is een kwart van de inwoners van Goeree-Overflakkee 65 jaar of ouder.
Zijn de voorzieningen op het gebied van zorg, wonen en welzijn klaar voor
die ontwikkeling? Het antwoord is nee. Daarom zijn ambitieuze en concrete
stappen nodig. Die staan in ‘Lang zullen we gelukkig leven!’, een gezamenlijke
uitvoeringsagenda van zorggroep Haringvliet, CuraMare, Stichting ZIJN, Oost
West Wonen, de gemeente Goeree-Overflakkee en Paulina.nu. De ondertitel
luidt niet voor niets: ‘Gezamenlijk Goeree-Overflakkee voorbereiden op een
verouderende maatschappij’.
“Het aantal ouderen neemt toe. Hoe ga
je daarmee om, met de beperkte middelen
die er zijn en in de wetenschap
dat ze liefst zolang mogelijk zelfstandig
thuis blijven wonen?”, schetst Han
Gloudemans, bestuurder van Zorggroep
Haringvliet, de problematiek die
aanleiding is voor het opstellen van de
uitvoeringsagenda.
Totaalplaatje
Hij noemt de problematiek ‘heel breed’.
“De hele zorg heeft ermee te maken,
maar ook welzijn, de woningcorporatie
en de gemeente met de WMO. Dit gaat
ook over leefbaarheid en arbeidsmarkt.
Een totaalplaatje. Daarom is het mooi
dat er een structuur is ontstaan, waarin
alle betrokken partijen samenwerken
om de uitdaging op te pakken en
oplossingen te bedenken die effectief
zijn. Oplossingen die ervoor zorgen dat
de bewoners van Goeree-Overflakkee
een goede en prettige oude dag tegemoet
kunnen zien.”
“Als we niets doen, hebben we in 2040
een verdubbeling van de verpleeghuiscapaciteit
nodig. Twee keer zoveel
verpleeghuisplekken”, zegt Ellen
Hoogervorst-van der Meer, lid van de
raad van bestuur van CuraMare.
“Moeten we niet gaan bouwen? De
oplossing ligt maar gedeeltelijk in de
stenen. We hebben ook medewerkers
nodig, en dat terwijl de arbeidspopulatie
niet toeneemt, maar hooguit
stabiel blijft. Meer van hetzelfde is niet
de oplossing. We moeten werk maken
van ‘langer thuis blijven wonen’, meer
en andersoortige zorg en diensten,
zorgzame wijken en buurten en meer
woningen voor senioren.”
Handschoen opgepakt
Dat al die partijen op Goeree-Overflakkee
de handschoen hebben opgepakt
SAMEN NAAR BETER │ 35

om met deze uitdaging aan de slag te gaan, noemt
Ellen “cruciaal”. “Anders gaat de wal het schip keren
door oplopende wachtlijsten voor het verpleeghuis,
wat ook meer druk met zich mee brengt op
bijvoorbeeld de wijkverpleging, de huisarts, de
spoedeisende hulp en de mantelzorgers. Gelukkig
hebben we elkaar snel gevonden.”
“Met Oost West Wonen hebben we een inspiratiesessie
georganiseerd, waarin we het onder meer
hadden over tussenvormen tussen thuis wonen en
het verpleeghuis. Daarbij gaat het vooral over de
vraag hoe mensen gelukkig thuis kunnen blijven
wonen als de zorgvraag stijgt. Dan moet je zorg en
welzijn anders organiseren.”
‘MEER VAN HETZELFDE IS
NIET DE OPLOSSING’
Bewustwording
Volgens Ellen staat Goeree-Overflakkee ‘goed
voorgesorteerd’ als het om zorgzame wijken en
buurten gaat. “De sociale cohesie is goed, maar de
demografische ontwikkeling is minder goed. Logisch
dat we de uitvoeringsagenda beginnen met een
bewustwordingscampagne.”
“De bewustwordingscampagne is een van de
vijf programma’s die zijn gedefinieerd”, zegt Han
Gloudemans. “De campagne is bedoeld om mensen
bewust te maken van wat het betekent om ouder te
worden en waarmee je rekening moet houden om
zolang mogelijk de regie over je leven te hebben. Het
is verstandig om vroegtijdig te handelen.”
Een ander programma zoomt in op de link tussen
wonen, welzijn en zorg. “Welke oplossingen zijn
daar te verzinnen? Denk aan knarrenhofjes, waar
ouderen compacter bij elkaar wonen en ook
voor elkaar kunnen zorgen. Er moet echt een
ander woningaanbod komen. Maar denk ook aan
wijkconciërges en technische ondersteuning thuis,
zoals ICT en domotica.”
Vroegsignalering
“Programma nummer drie bestaat uit het versterken
van de vroegsignalering. Dan weet je hoe het met
iemand gaat en is een tijdige interventie mogelijk,
zodat die persoon langer thuis kan blijven wonen. Er
is nu wel signalering via de gemeente, de huisarts
en de welzijnsorganisatie, maar de samenhang
ontbreekt een beetje. Een idee is om inloopruimtes in
de wijken te creëren, waar je om raad kan vragen.”
“Positieve gezondheid is ook een programma van de
uitvoeringsagenda”, vervolgt Han. “Op welke manier
kijk je tegen gezondheid aan? Je kunt iemand met
een depressie een pilletje geven, maar je kunt ook
op een andere manier denken en kiezen voor een
aanpak die tot een positiever leven leidt. Bijvoorbeeld
via een zinvolle bezigheid, waar je voldoening uit
haalt. Dat en naar elkaar omkijken kan overbodige
medicalisering voorkomen.”
Programma nummer vijf, tot slot, is bedoeld om
tot een aanbod van zorg en diensten te komen, dat
aansluit bij de behoeften van ouderen die langer
thuis wonen.
Bij de aanpak hoort ook een strategie voor de
arbeidsmarkt. De inzet is om personeel naar Goeree-
Overflakkee te trekken én daar te houden.
Support
“Support van de zorgverzekeraar en het zorgkantoor
is belangrijk”, zegt Ellen. “Dan kunnen we sneller
stappen zetten.” Han: “Je hebt te maken met
allerlei regels, structuren en financieringsstromen.
Dat kan beperkend werken. De overheid en de
zorgverzekeraars zullen grenzen over moeten om
ons plan voor verbetering mogelijk te maken. Het
is dringend. Ik geloof heel erg in ons gezamenlijke
verhaal. En ik denk dat als het lukt om samen iets te
bereiken voor ouderen, we ook op andere vlakken
sneller kunnen schakelen. Denk aan jongeren, de
arbeidsmarkt…” 19 Mei was er een conferentie over
het vervolg van de uitvoeringsagenda. ●
In ‘Lang zullen we gelukkig leven!’ staan 4 ambities:
1. Gezond en vitaal ouder worden
2. Het verbeteren van de kwaliteit van wonen,
welzijn en zorg
3. Het behouden van voldoende tevreden
professionals en toegankelijke voorzieningen
4. Een goede besteding van middelen
Het uiteindelijke doel:
Goeree-Overflakkee vitaal houden.
36

BOOSTERSCAMPAGNE GOEREE-OVERFLAKKEE
Publieksgerijcht | Mega-operatie
Bram Bolle - manager chronische zorg Het Van Weel-Bethesda Ziekenhuis
Henk van Oostenbrugge - programmamanager gemeente G-O
Marie Antoinette Westra - regiomanager Zorggroep Haringvliet
‘JE ZIT SAMEN IN EEN
SNELKOOKPAN EN JE HEBT
ALLEMAAL HETZELFDE DOEL’
Het was een bliksemactie en een mega-operatie. Maar het was in de
eerste plaats een staaltje van doeltreffend samenwerken. CuraMare, de
gemeente Goeree-Overflakkee, de eilandelijke huisartsen, verenigd in de
Zorggroep Haringvliet en de Federatie Ondernemersverenigingen Goeree-
Overflakkee (FOGO), zorgden er in no-time voor dat ruim 11.500 eilanders een
boostervaccinatie ontvingen. Dicht bij huis, in De Staver. “We gaan het samen
regelen. En het gebeurde.”
Even terug in de tijd. Eind vorig jaar
kregen we te maken met een nieuwe
variant van het coronavirus: de
omikronvariant. Van deze nieuwe loot
aan de virusstam zou je minder ziek
worden. Maar de kans op besmetting
was veel groter. Het virus verspreidde
zich in een hoog tempo.
Code zwart?
Dat bracht grote onzekerheid met zich
mee. Neemt de druk op de zorg niet
nog meer toe? Zouden de ziekenhuizen
het wel aankunnen?
Een boostervaccinatie houdt het virus
in toom en helpt code zwart in de
ziekenhuizen te voorkomen, zo was de
gedachte. Opnieuw vaccineren dus.
Iedereen die minstens drie maanden
geleden zijn tweede vaccinatie had
ontvangen, of besmet was geweest
met het coronavirus, kon een extra prik
halen bij een vaccinatielocatie van de
GGD.
Bewoners van Goeree-Overflakkee
leken aangewezen te zijn op Zierikzee,
Hellevoetsluis of verder. MaarCuraMare,
de gemeente, de huisartsen en de
ondernemersverenigingen staken daar
een stokje voor. Boosteren prima, maar
wel in de buurt.
Zonder meer urgent
“We maakten ons echt zorgen en
hielden rekening met een pikzwart
scenario”, zegt Bram Bolle, manager
chronische zorg in het Van Weel-
Bethesda Ziekenhuis. “De situatie was
zonder meer urgent. Er was preventieve
actie nodig. Van de Nederlandse
Vereniging van Ziekenhuizen hadden
we het verzoek gekregen om te
inventariseren of we konden bijspringen
bij het vaccineren. We waren echter
beperkt in onze mogelijkheden, als we
het alleen en binnen de muren van het
ziekenhuis zouden doen.”
Na die constatering ging het snel.
CuraMare, waar Het Van Weel-Bethesda
Ziekenhuis onder valt, legde contact
SAMEN NAAR BETER │ 37

‘DE SITUATIE WAS ZONDER MEER URGENT.
ER WAS PREVENTIEVE ACTIE NODIG’
Henk van Oostenbrugge, Marie Antoinette Westra en Bram Bolle.
38

met de Zorggroep Haringvliet. De gemeente sloot
algauw aan en ook het bedrijfsleven zag het belang
van een boostercampagne op het eiland. Er kwam
een stuurgroep en er kwamen werkgroepen
voor onder meer de locatie, het personeel, de
communicatie, de registratie en het medische deel
van de mega-operatie.
Spannende vraag
“De timing was wel een complicatie”, zegt Henk
van Oostenbrugge, programmamanager sociale en
economische vitaliteit van de gemeente Goeree-
Overflakkee. “We zaten vlak voor het einde van het
jaar. Ga dan maar eens regelen om in vier dagen tijd
15.000 mensen te vaccineren...”
“Ik werd de maandag voor kerst gebeld met de
vraag of het te organiseren was. Spannende vraag.
Hoe pas je het ruimtelijk in? Hoe zorg je dat er tijdig
tafels, stoelen, scheidingswanden, internet et cetera
zijn? Mede dankzij de goede samenwerking met de
mensen van De Staver is het allemaal gelukt”, aldus
Henk, die eraan toevoegt dat de gemeente niet alleen
zorgdroeg voor de locatie, maar ook voor onder meer
de beveiliging en het regelen van het verkeer.
Onder hoge druk
“We moesten eerst afstemmen met de GGD”,
zegt Marie Antoinette Westra, regiomanager
eerstelijnszorg Goeree-Overflakkee bij de Zorggroep
Haringvliet. “Het was wel even spannend: gaat het
wel door, gaat het niet door? Uiteindelijk kregen we
groen licht van de GGD. Alles gebeurde onder hoge
druk.”
De uitdaging daarna was om iedereen tijdig een
uitnodiging te sturen. Ook dat lukte. Op donderdag
30 en vrijdag 31 december konden de 40-plussers
terecht in De Staver en een week later, op donderdag
6 en vrijdag 7 januari, de bewoners van 18 tot 39
jaar. In de uitnodiging stond op welke tijden ze
welkom waren. Dit om de toeloop zoveel mogelijk te
stroomlijnen. De indeling was gemaakt op postcode.
Voldoende personeel
Andere bottleneck: is er voldoende personeel te
vinden in zo’n beetje de drukste tijd van het jaar?
Marie Antoinette: “We hebben een oproep verspreid
en de eerste dag kwamen er, tot onze verrassing,
al honderd aanmeldingen binnen. Mensen van
zorgorganisaties, maar ook diëtisten, tandartsen,
apothekers, leden van serviceclubs, medewerkers van
de woningbouwvereniging en van scholen…”
Uiteindelijk meldden vijfhonderd mensen zich aan.
Meer dan genoeg om de vierhonderd diensten in
te vullen. Vervolgens was het nog een hele klus om
iedereen in korte tijd op te leiden en in te delen in
functies – registreren, prikken, EHBO, catering etc.
– en diensten. Dat laatste was bij uitzendbureau DS
People, ingeschakeld via de FOGO, in vertrouwde
handen.
“Het liep fantastisch”, zegt Bram. “Je zit met z’n allen
in een snelkookpan en je hebt allemaal hetzelfde
doel. Wat enorm heeft geholpen is dat je elkaar
gemakkelijk kunt vinden. Dat zó veel mensen op hun
vrije dagen in De Staver wilden staan, ja, dat gaf wel
echt een wij-gevoel.”
Ervaring helpt
“Het scheelt natuurlijk dat we de truc al een keer
hadden gedaan”, reageert Henk van Oostenbrugge
van de gemeente. “We hebben al twee jaar een
testlocatie en van begin maart tot begin juli 2021
was De Staver een vaccinatielocatie. 25.000 mensen
hebben zich daar toen laten vaccineren. Al die
ervaring helpt je snel op weg.” De vier boosterdagen
ervoer hij “als een vibe”.
Uiteindelijk kwamen ongeveer 11.500 mensen
naar De Staver voor een boosterinjectie. Daarnaast
kregen 160 eilanders de prik thuis. Vooral de eerste
dagen, toen de 40-plussers aan de beurt waren,
was het enorm druk. “Drie kwartier voordat de
deur openging, stonden de eerste mensen al voor
de deur. We hadden de eerste dag een wachtrij van
vierhonderd man. Maar met tien priklijnen hoefde
niemand langer dan een halfuur te wachten.”
Duidelijk: voor veel bewoners van Goeree-
Overflakkee, met name de senioren, was de barrière
om zich te laten boosteren weggenomen door deze
bliksemactie. “We zijn echt samen bezig geweest
voor de gezondheid van de bewoners op Goeree-
Overflakkee”, blikt Marie Antoinette terug. “En dat
werd gewaardeerd. Veel mensen kwamen met
cadeautjes en lovende reacties.” ●
SAMEN NAAR BETER │ 39

ZORGPAD DEMENTIE
Juiste zorg | Juiste moment
Sophia Batenburg - programmamanager zorg en welzijn Cohaesie
Elaine van Halderen - casemanager dementie
______________
Ketenzorg Netwerk
dementie ZHE
HET ZORGPAD DEMENTIE IS
ÉÉN GROOT
SAMENWERKINGSPAD
De wijkverpleegkundige, de huisarts en de praktijkondersteuner, de thuiszorg,
welzijn ouderen, het WMO-loket, de casemanager dementie, de geriater, de
neuroloog en de psychiater. Bij de zorg voor mensen met dementie kunnen
allerlei zorg- en hulpverleners betrokken zijn. Het zorgpad dementie is opgezet
om patiënten op Voorne-Putten en Rozenburg de juiste ondersteuning of zorg
te geven op het juiste moment. “We hebben het zorgpad dementie van de
eerstelijnszorg doorgetrokken naar de tweedelijn. Dat is uniek in Nederland”,
zegt Sophia Batenburg, programmamanager zorg en welzijn van regionale
huisartsenorganisatie Cohaesie.
“Het zorgpad dementie is een systeem, een schema, waarin alle professionals staan
die een patiënt met dementie omringen”, legt casemanager dementie Elaine van
Halderen uit. “Ook is beschreven wat hun taken zijn. Een stroomdiagram geeft
helder aan hoe het proces van diagnose tot ondersteuning eruitziet.”
In feite bestaat het zorgpad dementie uit twee zorgpaden. Elaine: “Zorgpad
1 is bedoeld voor de niet-pluisfase, de fase van beginnende dementie. De
ondersteuning is dan in handen van de wijkverpleging, de praktijkondersteuner,
welzijn ouderen en naar behoefte de casemanager dementie. Een crisissituatie is
niet te verwachten en specialistische zorg is in deze fase nog niet nodig. Is dat wel
het geval, dan gaat zorgpad 2 in en schakelt de huisarts de casemanager dementie
in. Met de eerstelijn redden we het niet langer en binnen afzienbare tijd zullen we
een opname moeten regelen.”
Snel doorpakken
Zowel bij zorgpad 1 als bij zorgpad 2 krijgen de zorg en ondersteuning vorm via
een individueel Zorgbehandelplan. Dit aan de hand van het Cyclusplan (op te
stellen in samenwerking met patiënt en mantelzorg), Do (uitvoeren interventies
door hulpverleners), Check (monitoren interventies in multidisciplinair overleg) en
Actualize (bijstellen behandelplan in samenwerking met patiënt en mantelzorg).
“Zo kun je goed in de gaten houden hoe de situatie zich ontwikkelt en of de
patiënt nog voldoende zelfredzaam is. Door de goede communicatie kun
je ook snel doorpakken als het nodig is. Het zorgpad dementie is één groot
samenwerkingspad”, aldus Elaine. “En het voorkomt dubbel werk”, zegt Sophia.
40

Elaine van Halderen en Sophia Batenburg.
‘DOOR DE GOEDE COMMUNICATIE KUN JE SNEL
DOORPAKKEN ALS HET NODIG IS’
Zorgpaden dementie zijn er al op meer plaatsen in
Nederland. Midden-Brabant bijvoorbeeld. Het is een
voorbeeld, waarvan de initiatiefnemers op Voorne-
Putten en Rozenburg – Cohaesie, Catharina, thuis op
Voorne, Careyn, Actief Zorg en Ketenzorg Dementie –
dankbaar gebruik konden maken.
Tweedelijn verweven
“Maar wij hebben het zorgpad uitgetekend dat
hier past”, leggen Sophia en Elaine uit. “Uniek is
bijvoorbeeld dat de casemanager dementie al sinds
2019 ook spreekuur houdt in het Spijkenisse Medisch
Centrum. Dat heeft geleid tot een uitstekende
samenwerking met geriatrie en neurologie. Die
afdelingen hebben meegedacht bij het opzetten
van het zorgpad. Geriatrie en neurologie hebben de
werkwijze geüniformeerd, waardoor het Spijkenisse
Medisch Centrum goed aansluit op het zorgpad. Op
die manier konden we het breder trekken en kan de
patiënt ook vanuit het Spijkenisse Medisch Centrum
een doorverwijzing krijgen naar de casemanager
dementie. De link met de tweedelijn zit verweven in
beide zorgpaden.”
Het proces op weg naar een zorgpad dementie is
gestart met een pilot in Zuidland en Heenvliet. Die
was in 2019. Een jaar later zou het uitrollen over
de regio plaatsvinden, maar door corona is dat niet
gelukt. Nu, in 2022, gebeurt dat alsnog. De gemeente
Nissewaard is er nauw bij betrokken en ook de
gemeente Hellevoetsluis is er enthousiast over.
Verkorte procedure
Volgens Elaine is de pilot in Zuidland en Heenvliet
goed uit de verf gekomen. “Soms is het wikken en
wegen of een patiënt bij de praktijkondersteuner
nog op de juiste plek is of naar de casemanager
dementie zou moeten, maar ik heb duidelijk gemerkt
dat de samenwerking veel sneller gaat en dat geldt
ook voor doorverwijzingen naar het ziekenhuis.
Casemanagers maken nu ook gebruik van VIPLive:
het informatiesysteem dat de huisartsen en het
ziekenhuis gebruiken.”
Sophia: “De lijnen zijn korter geworden. Als de
casemanager dementie de aanvraag doet is er al
SAMEN NAAR BETER │ 41

een verkorte procedure voor de WMOvoorziening
dagbesteding in de gemeente
Nissewaard.” Het streven is om dat ook
in andere gemeenten mogelijk te maken.
Overigens werken buiten de regio Voorne-
Putten en Rozenburg de gemeenten Goeree-
Overflakkee en Hoeksche Waard ook al met
zo’n verkorte procedure.
Geen acute situaties
“Het voordeel van het zorgpad dementie is
verder dat je acute situaties voorkomt. Je bent
voorbereid, iedereen is op de hoogte. Dan
kan het niet gebeuren dat je bijvoorbeeld op
vrijdagmiddag ineens wat moet regelen voor
een patiënt”, aldus Sophia. “Je hebt eerder een
beeld, ook van de zorg die nodig is. Met de
voorinformatie kan de casemanager dementie
dieper op de materie ingaan en is het mogelijk
om sneller in te springen. Voor de patiënt is dat
ook fijn. Die kent de casemanager al en hoeft
niet aan een nieuw gezicht te wennen als het
proces van dementie verder gaat. Dat maakt
het makkelijker en geeft de patiënt rust.”
Nu geldt het zorgpad dementie voor Voorne-
Putten en Rozenburg, Hoogvliet en Pernis.
Een uitrol richting Goeree-Overflakkee, de
Hoeksche Waard en Rotterdam behoort tot de
mogelijkheden. ●
De persoon op de foto heeft
geen relatie tot dit artikel.
42

PATIËNTENERVARINGSMETING
Meten is weten | Waardering patiënten
Sophia Batenburg - programmamanager zorg en welzijn Cohaesie
HUISARTSENPRAKTIJKEN
SCOREN 8,3 MET PREM
CHRONISCHE ZORG
Patiënten die een huisartsenpraktijk van regionale huisartsenorganisatie Cohaesie
of zorggroep Haringvliet bezoeken, omdat ze chronische zorg nodig hebben,
waarderen hun zorgverlener gemiddeld met het rapportcijfer 8,3. Dat is de
uitkomst van de PREM (Patient Reported Experience Measure) Chronische Zorg
over 2021.
Aan de patiëntervaringsmeting deden voor beide zorgroepen 32 huisartsenpraktijken
mee. Andere praktijken hadden net een tevredenheidsonderzoek onder patiënten
achter de rug of hielden pas op de plaats vanwege een aanstaande praktijkovername.
In totaal vulden 4431 patiënten de vragenlijst in. Dat komt neer op een respons
van 37,7 procent bij regionale huisartsenorganisatie Cohaesie en 37,4 procent bij
zorggroep Haringvliet. Het ging om patiënten met astma, COPD, diabetes, hart- en
vaatziekte of een verhoogd risico op hart- en vaatziekte. Ze konden hun mening
geven over de huisarts, de praktijk-ondersteuner, de assistent of een ketenpartner.
“Dit onderzoek is belangrijk om
te kunnen beoordelen of de zorg,
waarvan wij denken dat die goed
is, aansluit bij de wensen van de
patiënt”, zegt Sophia Batenburg,
programmamanager zorg en welzijn
van regionale huisartsenorganisatie
Cohaesie. “Het is ook een manier
‘MET HET UITVOEREN
VAN DIT ONDERZOEK ZIJN
WE ER NOG NIET’
om te onderzoeken op welke onderdelen winst is te behalen, zodat wij actie kunnen
ondernemen.”
Marie Antoinette Westra, regiomanager eerstelijnszorg Goeree-Overflakkee bij
zorggroep Haringvliet: “Met het uitvoeren van dit onderzoek zijn we er nog niet. Het
is belangrijk dat er ook opvolging aan de resultaten wordt gegeven. Daarom gaan we
patiëntenbijeenkomsten organiseren. De uitkomsten daarvan gebruiken we als input
voor spiegelbijeenkomsten met de huisartsenpraktijken.”
Een aandachtspunt dat uit de PREM 2021 naar voren komt is de toegang die
patiënten hebben tot het individueel zorgplan.
De PREM 2021 is bekostigd door zorgverzekeraars CZ en Zilveren Kruis.
Onderzoeksbureau NetQ analyseerde de vragenlijsten. ●
SAMEN NAAR BETER │ 43

WILT U MEER INFORMATIE OVER DE
INHOUD VAN DIT MAGAZINE?
Neem contact op met de betrokken
organisaties uit de redactieraad:
• Cohaesie
0181 301 220 / secretariaat@cohaesie.nl
• Zorggroep Haringvliet
0187 740 400 / secretariaat@zghv.nl
• CuraMare
0187 607 300 / info@curamare.nl
• Gemeente Goeree-Overflakkee
0187 475 555 / info@goeree-overflakkee.nl
• Paulina.nu
communicatie@paulina.nu