64 - Het leven van muziekuitgever John Brands ... - sixties generation

64 - Het leven van muziekuitgever John Brands
“ Hier was het begonnen. Daarboven op de eerste verdieping besloot ik de talentvolle Elements in
1967 een kans te geven. Ik liet Iramac een paar honderd gulden investeren in de studio-opname
van het liedje ‘The loves I had before’. John Brands had die kans gegrepen. Hoe zou het met hem
gegaan zijn als ik anders besloten had…
Als je over de muziekbusiness schrijft kom je, afgezien van artiesten, al gauw terecht bij flamboyante
managers, populaire diskjockeys en prominente personen uit de platenbusiness. Muziekuitgevers treden wat
minder op de voorgrond. Toch nemen ze een belangrijke plaats in en hebben die altijd ingenomen. Wie de
rechten bezit van liedjes kan er een goeie, zelfs dik-belegde boterham mee verdienen. John Brands is al veertig
jaar een succesvolle Nederlandse muziekuitgever. Op 16 februari 2011 vertelde hij me in Bussum over zijn
leven in de muziekindustrie.
John werd in 1946 in de radiostad Hilversum geboren. Maar hij groeide op in Woerden. John was de middelste
van drie kinderen, twee jongens en een meisje. Niemand in het gezin deed iets aan muziek, maar er werd via
de draadomroep en ‘Luxemburg’ wel naar de radio geluisterd. Op de lagere school ontdekte John dat hij van
zingen hield. Meestal waren dat liedjes als ‘De vier weverkens’. Maar in 1953 was er ineens ‘Seven Lonely
Days’. In die tijd had je nog geen hitparades. Het ging vaak meer om het liedje dan de uitvoerende artiest.
‘Seven Lonely Days’ was bekend van de Marlin Sisters, Georgia Gibbs en vooral van de inmiddels 86 jaar oude
Amerikaanse zangeres Bonnie Lou. Brands herinnert zich dat hij van de woorden niets begreep. Hij zong het
lied fonetisch, zoals hij het hoorde. Pas veel later begreep hij wat de betekenis was van de woorden die hij
indertijd zong.

Zanger van de Elements
Begin jaren zestig was Cliff Richard zijn favoriete artiest, vooral ‘Living Doll’. Dat was het eerste lied dat hij ooit
door een microfoon zong. Met wat jongens uit de buurt, onder wie Jack Smulders, richtte hij een eigen groep
op, de Scolding Firebirds. Ze oefenden aanvankelijk thuis door de microfoon op de radio aan te sluiten. Later
mochten ze repeteren in het bedrijf van de vader van de solo-gitarist. Die was directeur van een bank. De kluis
van die bank stond in de repetitieruimte. Dat was heel bijzonder, besefte hij nu.
Jack Smulders verhuisde naar Amersfoort. Hij werkte er als advertentieacquisiteur bij de krant. John, die in
Woerden woonde en werkte, werd weldra aangetrokken bij de Amersfoortse top veertig-groep de Elements,
waar Smulders bassist was geworden bij de oprichter en eerste zanger van de groep Bert Labrie. In 1966 werd
drummer Ilja Gort aangetrokken. De Elements werden behoorlijk populair dankzij hun vertolkingen van de
liedjes van de Beatles, Sam & Dave, en niet te vergeten ‘One September Day’ van zangeres Nina Simone. Ze
hadden veel werk. Tijdens een optreden bij Circus Boltini in Soest brachten ze het liedje ‘Sophietje, zij dronk
ranja met een rietje’ (bekend van Johnny Lion). Dat viel zo in de smaak bij mevrouw Boltini dat de groep voor
een hele serie optredens geëngageerd werd, zowel in het Circus als in de residentie te Soesterberg.
De Elements met zanger-gitarist John Brands deden er veel aan hun optreden zo perfect mogelijk te
verzorgen. Meestal traden ze een half uur achter elkaar op, gevolgd door een pauze. Ze componeerden
‘verbindings’-muziek zodat het ene nummer soepel in het andere overliep. De Elements werden zo goed betaald
dat John zich kon permitteren een tweedehands sportautootje aan te schaffen.
The Elements met John Brands (rechts)
John en ik konden het ons niet meer precies herinneren. Waarschijnlijk was het Jurg van Beem, technicus bij
Radio Veronica, die de Elements ontdekte. Ik was in 1967 werkzaam bij Iramac. Jurg liet me wat repertoire
horen dat John en andere leden van de groep geschreven hadden. Ik zag mogelijkheden en besloot de groep
onder contract te nemen. Iramac bracht twee singles uit, op het label Relax. De a-kant van de eerste single
heette ‘The loves I had before’ (1967gecomponeerd door Jack Smulders), van de tweede ‘Imagination’ (1968
compositie John Brands).

De opnamen werden gemaakt in de Haagse GTB-studio. Vooral bij ‘Imagination’ moest stevig geïmproviseerd
worden. De sessiemuzikanten, een groep strijkers, arriveerden veel te vroeg in de studio. Het was gebruikelijk
eerst de basistracks met de groep zelf op te nemen en dan pas eventuele strijkers. De ‘spook’-muzikanten,
zoals ze in die tijd genoemd werden, hadden nog een andere klus en wilden niet op hun beurt wachten. De
groep liet zich overreden. De opname van ‘Imagination’ begon derhalve met de gitaar van John en de strijkers.
Pas daarna werden de andere instrumenten en de zang op tape gezet. Het hoesje van de single was helemaal
in de stijl van de hippies die op dat moment de mode aangaven.
Hoewel de doorbraak uitbleef waren de Elements redelijk populair. Hun platen genoten heel wat
belangstelling van de media. Voor een gedeelte had dat te maken met zakelijke belangen. Jurg van Beem was
technicus bij Veronica. Dat betekende niet dat het muziekstation de platen automatisch grijs draaide, maar er
was natuurlijk wel enige aandacht. John wist bovendien nog dat hij tijdens een plaatopname een handtekening
zette onder een uitgave-contract. Omdat de Elements een liedje lieten uitgeven door Radio Luxemburg
garandeerde Huub Terheggen, verantwoordelijk voor de Nederlandstalige uitzendingen, dat hun plaat goed in
de programmering werd opgenomen. Diskjockeys als Peter Koelewijn en Felix Meurders moesten dat soort
deals honoreren.
Het hele verhaal uit de geschiedenis van de popmuziek kunt u leze op:
http://www.harryknipschild.nl/asp/invado.asp?t=show&id=1489
Tenslotte
Na het plezierige gesprek, het eerste in ruim 20 jaar, stapte John in zijn auto. Hij was druk in de weer met een
nieuwe deal. Ik liep in de prille lentezon door Bussum naar het station. Bij villa Sonnevanck, het voormalige
pand van Iramac op de Brediusweg, hield ik even stil. Hier was het begonnen. Daarboven op de eerste
verdieping besloot ik de talentvolle Elements in 1967 een kans te geven. Ik liet Iramac een paar honderd
gulden investeren in de studio-opname van het liedje ‘The loves I had before’(componist Jack Smulders). John
Brands had die kans gegrepen. Hoe zou het met hem gegaan zijn als ik anders besloten had…
Harry Knipschild
18 februari 2011