dat blatt - Niederdeutsche Bühne Neumünster

34
DAT BLATT THEATER
En Institutschoon, de al oolt is, man
betinunsTietjungblevenis–de
»Niederdeutsche Bühne Neumünster«
wörr in dat Johr 1923 vun Rudolf
Weißmann gründt, de ok bet hen na’t Johr
DAT BLATT OP PLATT 2/2009
NIEMÜNSTER
hett de Nees vörn
Een vun de besten nedderdüütschen Bühnen sitt in Niemünster.
Christa Heise-Batt stellt ehr vör
1928 as Leiter vun de Bühn arbeidt hett.
Vun 1928 an bet hen to 1960 – wat för’n
lange Tiet – harr Wilhelm Wetzig dat Leit.
Dorna keem Lothar Heinz. Em is dat to verdanken,
wat ut de »Niederdeutsche Bühne
„Fröhstück bi Kellermanns“
mit Renate Wedemeyer, Rolf Jungclaus
Neumünster« worrn is, bet hüüt to: een vun
de qualitativ besten Bühnen in de nedderdüütsch
Spraak. In’n Mai 1994 wörr Jürgen
Oerter sien Nafolger, un wat niet is in de
Geschicht vun de NBN: he arbeidt tosamen

mit en Leitungsteam. Disse Grupp hett sik
de Opgaav stellt, in de Tokunft nich blots
goot Theater vörtowiesen, nee, ok de Mööglichkeiten
breder to fächern un to verbetern
un dormit för de NBN den Platz in de Theaterlandschop
för Johrn to sekern. De Satzung
vun de NBN wiest op, dat de Bühn den
Zweck hett, dörch dat Theaterspelen de
nedderdüütsche Spraak to plegen, föddern
un to erhollen.
In dat Johr 1968 kreeg de Niederdeutsche
Bühne för ehrn groten Bidrag to dat Erhollen
vun de Nedderdüütsche Spraak un för
ehr anspruchsvull Theaterprogamm as eerste
un bet nu to eenzig Nedderdüütsche
Bühn den Kulturpreis der Stadt Kappeln. Al
een Johr vörher geev dat för de Bühn – in’n
Rahmen vun’n Theaterwettbewerb – den
Kulturpreis der »Lübecker Nachrichten«.
Al vör Johrn hett de Nedderdüütsche Bühn
neven ehr egen Regisseure ok professionelle
ranhaalt, üm de Qualität vun’t Theaterspeel
to verbetern. Al lange Tiet gifft dat op den
Speelplan neven de
Komödien, Schwänke
un Boulevardstücken,
de man so kennen
deit, tietkritische un
ok klassische Stücken to sehn. In jedeen
Speeltiet gifft dat tominnst en Inszeneern,
de dat bewiesen deit. Dat füng an 1961 mit
de Inszeneern »Driewsand« vun Ivo Braak
un is en johrlang Traditschoon worrn, as
to’n Bispill: 1985 »Afschaven« vun F. Mitterer
un 1989 »Mann up’n Hoff« vun Detleff
Wolff – dit Stück, wat in’t Johr 1944 in en
lütt Holsteener Dörp speelt un mit de
»Fremdarbeiters« to doon hett, hett de NBN
as eerste Bühn mit groot Erfolg opföhrt.
Wieter güng dat 1995 mit »Jagdball« vun
Bernard Farthmann or 2007 mit »Barfoot
bet an’n Hals« vun Sinclair/McCarten.
In’n Ogenblick hett de Bühn an de sösstig
Liddmaten. An de veertig Lüüd dorvun
warrt in den lopen Speelbedriev as Spelers
insett. De annern arbeidt as Inspizienten,
Souffleusen, Technikers, för den Bühnenbu
un wat sünst allns bi’t Theater so anfallen
deit.
Wichtig is ok dat Anwarven vun ni’e
Liddmaten; för dat Theaterspeel un för all
wichtig Arbeiten vör un achter de Bühn.
Lüüd, de op de Bühn ropwöllt, mööt
Grundweten in de plattdüütsch Spraak vörwiesen
könen un ok al mal op de Breed
stahn hebben.
All veer Weken
gifft dat ’n Premiere
> Neegste Siet: Interview mit Bühnenleiter Jürgen Oerter
Siet 1999 hett de Niederdeutsche Bühne
Neumünster en egen Speelsteed (NBN
Studio-Theater) in de Klosterstraße 12
in Neumünster mit 135 Plätz. Hier gifft dat
ok en Probebühn, de so utleggt is as de
Hauptbühn, en Holtwarksteed, en Malersaal
un en Fundus mit Möbelmang un Requisiten.
Veel Tokiekers hollt dit NBN Studio-
Theater för een vun de schöönsten in’n
Noorden. Se sünd denn dicht bi dat, wat op
de Bühn passeert un dat ganze Ambiente is
stimmig.
Afsehn vun all de Premieren vun de NBN,
de hier stattfindt, gifft dat sünndagsnomiddags
Klock veer ok en Veranstaltungsreeg,
de geern annahmen warrt: dat »Theater zur
Kaffeezeit«. Man ok besünners Veranstaltungen
un Lesungen hebbt jümmers en
hoge Tokiekertall. Dat Studio-Theater warrt
aver ok an anner Veranstalters vermeedt, as
dor sünd dat Kulturbüro vun de Stadt Niemünster
un an anner Theaterbedrievers. De
Hauptspeelsteed vun de NBN is dat »Theater
in der Stadthalle«
in Niemünster (mit
578 Plätz). Jedeen Inszeneern
vun de NBN
warrt jümmers vun
dingsdags bet sünnavends na de Premiere
hier speelt. Ok de Ooltjohrsavendpremieren
findt hier statt – dorna mit’n groten Theaterball.
In jedeen Speeltiet warrt söss egen Inszeneern
in den Speelplaan opnahmen. Dat is
för en Bühn vun disse Grött jümmers en
ni’e Rutföddern. Dat bedüüdt: all veer
Weken gifft dat ene Premiere. So kümmt dat
dörchut vör, dat bet to dree Ensembles
gliektiedig in de Probenarbeit sünd. Dat
gifft also ’n Dutt Minschen, de sik mit
Knööv, Könen un Tietopwand insetten
doot, denn groot wat betahlt warrt nich. Dat
gifft blots en »Opwandsentschädigung« vun
fief Euro pro Vörstellung för jedeen Mitspeler.
De NBN is so goot bekannt, dat se na de
Opföhrens in Niemünster dörch Schleswig-
Holsteen trecken deit. To sehn kriggt man
ehr ünner annern in Kiel, Eckernförde,
Kronshagen, Itzehoe, Ahrensburg, Süsel,
Lensahn, Molfsee un Bordesholm. Wenn
een dor hen will: in den BLATT-Terminkalenner
kann man sik klook maken, wat,
wann un wo de Bühn spelen deit.
Christa Heise-Batt
Fotos: Ermel
DAT BLATTTHEATER
„As Romeo un Julia“ mit (vun links) Axel Westphal,
Jürgen Goldkamp, Peter Kohrt.
„Dat Finster to’n Flur“ mit Bernhard Warnke,
Waltraut Brommann.
Frank Juds in „Wenn de Musikbox speelt“. De
Bühn in Niemünster weer de allereerste, de dit
Stück speeln dee
DAT BLATT OP PLATT 2/2009 35

36
DAT BLATT THEATER
DAT BLATT FRAAGT DEN VÖRSITTER JÖRGEN OERTER
Sünd Se mit de
Saison 2008/
2009 tofreden,
wat de Qualität
angeiht un ok de
Tokiekertallen?
Jörgen Oerter —
De letzte Speeltiet
is wohrhaftig
goot lopen. Wi
hebbt söss eegen Inszenierungen up de
Bühn bröcht un wi harrn bi 98 Vörstellungen
knapp ünner 18.000 Tokiekers. All
de Stücken sünd bi de Lüüd goot ankomen.
Besünners de beiden Ur-Opführungen:
»Wenn de Musikbox speelt« un »As
Romeo und Julia«, de speziell för de Nedderdütsche
Bühn Niemünster schreben
worrn sünd, hebbt groten Anklang funnen.
Wichtig för en Speeltiet is jümmer,
dat de Speelplan en »richtige Mischung«
hett un de Besökers tofreden nach Huus
gahn köönt.
Kriegt ji jümmer noch noog junge Lüüd an’t
Theaterspeel ran, un woans warrt de anworven?
— Noog junge Lüüd för Theater to begeistern,
is wohrlich nich eenfach. Dat gröttste
Problem is, dat de mehrsten vun de
jungen Lüüd keen Platt snacken köönt.
Liekers hebbt wi in de letzte Speeltiet
twölf Lüüd insett, de bi uns noch nich
speelt hebbt. Man mutt veel Werbung
moken un op de Lüüd togahn. In 2008
hebbt wi up den »Schleswig-Holstein-
Dag« en grote Aktion maakt un de Lüüd
Veel Huut in „Barfoot bet an’n Hals“ mit (vun links): Jürgen Goldkamp,
Jörgen Oerter, Ulli Thode, Dirk Bock, Niels Münz
DAT BLATT OP PLATT 2/2009
Polonaise na de Ur-Opföhrn vun „As Romeo und Julia“
persönlich ansproken. Ik kiek mi Vörstellungen
bi lütte Bühnen an, ik gah in’t
Schooltheater un ik versöök de jungen
Lüüd to övertügen, dat man Platt so as en
Fremdspraak lernen kann.
Wat maakt de Bühn för de „Fortbildung“ vun
ehr Amateurschauspelers un vun de Lüüd achter
de Bühn?
— En spezielle »Nachwuchsschulung« is
plaant. De Nedderdüütsche Bühn Niemünster
engagiert in jede Speeltiet tominst
twee, mennichmol ok dree
»professionelle Regisseure«, de sik denn
ok besünners üm den »Neen« kümmern
doot. Wichtig is de »Sprachregie« un ok,
dat de jungen Lüüd
en egen »Coach« an
de Siet hebbt. Bi de
»Neen« achter de
Bühn maakt wi dat
jüst so.
Woans kriegt ji dat
op de Reeg, mit en
Amateurtheater ok
noch op Tour to
gahn?
— Bi de Nedderdütsche
Bühn Niemünster
hett dat
Tradition, »över
Land« to fohrn.
Düsse Tradition
wüllt wi oprecht hollen un wi doot allns
dorför, dat wi ok in de neegsten Johrn
»buten« spelen köönt. In de letzte Speeltiet
hebbt wi to’n eersten Mol in Bredstedt
speelt un de Lüüd werrn heel begeistert.
»Op Tour« to gahn mookt eenfach Spooß
un dat is ok de Grund dorför, dat wi dat
ok up de Reeg kriegen doot.
Wat hebbt ji ju för de Speeltiet 2009/2010
vörnahmen?
— In de Speeltiet 2009/2010 ward wi wedder
söss egen Inszenierungen up den
Speelplan hebben. Mit den Klassiker
»Wieverregiment« fangt dat an. Denn
speelt wi de Komödie »Agathe un Ik«. To
Silvester hebbt wi Premiere mit »Geld verdarvt
den Charakter« un in’n Februar
bringt wi mit »Halsbreken Grappen« wat
ganz besünneret up de Bühn. Een Ur-Opführung
hebbt wi in 2010 ok. In’n März
steiht »Romeo un Julia« up den Speelplan.
Ok wenn de Lüüd den »olen Shakespeare«
kennen doot, so ward düt Stück anners
sien, as all de anneren vörher. Dat Stück
ward jüst för uns schreben. To’n Sluss von
de Saison hebbt wi noch »Champagner
to’n Fröhstück« op den Speelplan. Denn
mookt wi noch Lesungen to Wiehnachten
un ok ’n beten »Sommertheater«. Wi
hebbt uns vörnahmen, de Besökers ok
2009/2010 richtig goot to ünnerhollen!
Interview: Bernhard Koch