Samen voor de gehandicaptensport - Terugblik 2022

REGIO ARNHEM
SAMEN VOOR DE
GEHANDICAPTENSPORT
TERUGBLIK 2022
1

SAMEN VOOR DE
GEHANDICAPTENSPORT
Iedereen kan sporten en bewegen in de regio Arnhem.
De regio heeft daar de voetbalclubs, de fitnesscentra,
turnverenigingen, basketbalclubs, wandelgroepen,
zwemscholen en nog vele andere sportaanbieders voor. Maar
wat als je in een rolstoel zit en je kan niet door de deur van
de gymzaal? Wat als je door de harde muziek in de sportzaal
overprikkelt raakt? Wat als je door jouw slechte zicht niet een
wandeling door het bos kan maken? Wat als je niet zomaar
het zwembad in kan springen, maar daarvoor een lift nodig
hebt? Wat als je een beperking hebt en je niet zomaar overal
terecht kan om te sporten? Er zijn veel voorbeelden te noemen
waarom het voor sommige mensen niet zo vanzelfsprekend is
om te sporten en bewegen. Gewoon omdat ze net wat meer
aandacht of hulpmiddelen nodig hebben in vergelijking met al
die andere sporters in de regio.
De 10 gemeenten in de regio Arnhem zetten Uniek Sporten
in om ook voor deze mensen sporten en bewegen mogelijk
te maken. Dit doen we samen met tal organisaties vanuit
het (voortgezet) speciaal onderwijs, de zorg, de sport en
overige relevante en ondersteunende partijen zoals De
Onderwijsspecialisten, Klimmendaal Revalidatiespecialisten,
Special Heroes en NOC*NSF. We ondersteunen de
sportaanbieders, creëren samenwerkingen en laten op
evenementen mensen met een beperking genieten
van aangepast sporten. Zodat uiteindelijk iedereen de
mogelijkheden ziet in onze regio.
Samen zorgen we ervoor dat iedereen kan sporten en bewegen! Niet alleen in 2022,
maar ook in het aankomende jaar!
2

3

INHOUD
ORGANISATIE
DOELGROEP
SPORTAANBIEDERS
ONDERWIJS
ZORG
COMMUNICATIE
IN ÉÉN OOGOPSLAG
6
16
21
26
31
34
37
4

ORGANISATIE
EEN CENTRALE PLEK VOOR ALLE VRAGEN OVER GEHANDICAPTENSPORT
Uniek Sporten is landelijk de ‘1-1-2 van de gehandicaptensport’. Met andere woorden: heb je vragen over aangepast
sporten of alles wat hier mee samenhangt? Dan kun je terecht bij Uniek Sporten. In de regio Arnhem streven we ernaar
dat alle inwoners met een beperking, en hun omgeving, de weg naar Uniek Sporten weten te vinden. Via de website,
app of contact met de coördinatoren krijgen zij antwoord op hun sportvragen en worden drempels om te gaan – en te
blijven - sporten en bewegen, weggenomen.
Als we het hebben over mensen met een beperking, dan hebben we het globaal over één op de tien Nederlanders.
Binnen deze groep zijn er veel verschillende beperkingen en per individu zijn er altijd individuele wensen, behoeften en
onmogelijkheden. Om de vragen van mensen met een beperking naar wens te kunnen beantwoorden is Uniek Sporten
altijd op zoek naar maatwerk: speciaal wat speciaal moet, samen wat samen kan.
Het gaat om een relatief kleine en verspreide groep en daarom is het wenselijke de
gehandicaptensport voor de breedtesport regionaal te organiseren. Anders
gezegd: je kunt je afvragen of het wenselijk is dat in elke gemeente een
G-voetbalvereniging zit, wetende dat de doelgroep ‘verstandelijk
beperkten’ relatief klein is. Daar komt bij dat er voor deze
doelgroep relatief veel mogelijkheden zijn in verschillende
takken van sport. Om deze redenen worden deze sporten
‘gecentraliseerd’ aangeboden bij ‘slechts’ enkele
verenigingen.
6

GEMEENTEN LICHAMELIJKE VERSTANDELIJKE AANTAL INWONERS
HANDICAP (12%) HANDICAP (2,6%) (PER 1-1-2022)
ARNHEM 19.362 4.195 161.348
DOESBURG 1.329 288 11.077
DUIVEN 3.015 653 25.126
LINGEWAARD 5.636 1.221 46.965
OVERBETUWE 5.749 1.246 47.906
RENKUM 3.770 817 31.419
RHEDEN 5.251 1.138 43.761
ROZENDAAL 204 44 1.704
WESTERVOORT 1.797 389 14.971
ZEVENAAR 5.250 1.138 43.750
TOTAAL 51.363 11.129 428.027
AANTAL INWONERS MET EEN BEPERKING
Uniek Sporten richt zich op alle inwoners uit de regio Arnhem met een auditieve,- chronische,- lichamelijke,-
meervoudige,- motorische,- psychische,- verstandelijke,- en visuele beperking; inwoners met niet aangeboren
hersenletsel, gedragsproblematiek en Autisme Spectrum Stoornis.
In Nederland ervaart ruim 12% van de bevolking van 12 jaar en ouder één of meerdere matige of ernstige beperkingen
met betrekking tot zien, horen of mobiliteit. Daarnaast hebben ongeveer 440.000 inwoners een verstandelijke
beperking, wat neer komt op 2,6% van de bevolking (Alles over Sport, 2022). Als we kijken naar het inwonersaantal in de
regio, kunnen we een indicatie maken van het aantal mensen met een beperking.
SPORTDEELNAME STUK LAGER BIJ MENSEN MET BEPERKING
Helaas is sporten en bewegen (nog) niet voor iedereen
zo vanzelfsprekend als we dat we graag zouden willen.
Als er wordt gekeken naar de sportdeelname bij
mensen met een beperking loopt deze sterk achter in
vergelijking met mensen zonder beperking.
geven aan wekelijks te sporten. Vertegenwoordigers
of familieleden van mensen met een lichte of matige
verstandelijke beperking geven een lagere wekelijkse
sportdeelname voor hun naasten op (41% respectievelijk
28%) (Mulier Instituut, 2019).
Mensen met een lichamelijke beperking voldoen
minder vaak aan de beweegrichtlijnen dan mensen
zonder aandoening of beperking. In 2021 voldeden
Nederlanders van 12 jaar en ouder met een visuele
(33%) of een auditieve (26%) beperking vaker aan de
beweegrichtlijnen dan degene met een motorische
beperking (16%). De sportdeelname van mensen
met een lichamelijke beperking blijft achter bij die
van mensen zonder beperking. (Nivel, 2019 en
sportenbewegenincijfers.nl).
Mensen met een beperking ervaren verschillende
drempels om te sporten. Zo vallen mensen met een
verstandelijke beperking dikwijls tussen wal en schip. Dit
komt onder andere door beperkt inzicht in spelregels of
door problemen in sociaal opzicht.
Mensen met een lichamelijke beperking hebben gebrek
aan energie, gebrek aan mogelijkheden en faciliteiten
en hebben te weinig informatie. Ook vervoer naar de
activiteiten is een vaak voorkomende drempel die
wordt genoemd bij de verschillende doelgroepen.
Ook mensen met een verstandelijke handicap
bewegen weinig. De helft van de mensen met een
lichte verstandelijke beperking en zes op de tien
mensen met een matige verstandelijke beperking
De komende jaren wordt Uniek Sporten nog verder
doorontwikkeld om deze drempels weg te nemen,
en om nog meer mensen met een beperking te laten
genieten van sport en bewegen in de regio!
7

8

INTERVIEW
EVEN VOORSTELLEN: ESTÉE GERRITSEN
Hoi, ik ben Estée Gerritsen! Vanaf begin juni 2022 maak ik als parttime coördinator
aangepast sporten deel uit van het leuke Uniek Sporten team regio Arnhem. Graag stel ik
me aan jullie voor.
Als geen ander weet ik hoe fijn onbeperkt sporten is. Zelf ben ik door een lastige geboorte
geboren met CP. CP staat voor Cerebrale Parese, wat letterlijk vertaald hersenverlamming
betekent. Wat houdt dat nu precies in? De verbinding tussen mijn hersenen en spieren is
verstoord. Ik ben daardoor onder andere spastisch, is mijn reactiesnelheid vertraagd en kost
alles mij meer energie. Maar geloof me, mijn beperking is vandaag de dag echt mijn beperking
niet meer.
Mijn levensverwachting was niet zo rooskleurig. De artsen twijfelden of ik het überhaupt zou
halen en als ik het zou halen zou ik een ‘kasplantje’ worden. Niet in staat om te lopen, zitten,
spreken etc.
Nou die verwachting is allesbehalve waarheid geworden.
Mede dankzij de sport heb ik me lichamelijk enorm kunnen ontwikkelen door de jaren heen.
Niet alleen lichamelijk bracht de sport me veel, juist ook mentaal.
Op mijn zestiende werd ik geselecteerd voor De Paralympische spelen in RIO. Ik was voor het
eerst in mijn leven echt blij met mijn beperking.
Inmiddels beoefen ik geen topsport meer. Topsport is een fulltimebaan, die geen ruimte biedt
voor andere passies. Ik wilde graag mensen met een beperking echt verder helpen. Sporten
zal ik echter altijd blijven doen. Mijn zeilen en dagelijkse yoga- en wandelsessies houden mij
topfit.
Naast mijn werk bij Uniek Sporten heb ik ook mijn eigen onderneming genaamd Gelukkig
Uniek. Het onbeperkte gevoel dat sport mij destijds gegeven heeft gun ik iedereen met
een beperking. Dat is mijn motivatie geweest om mijn eigen praktijk te starten. Binnen
Gelukkig Uniek help ik kinderen, ouders en zorgprofessionals verder op het gebied van
handicapacceptatie. Ik geniet ervan om mensen met een beperking te mogen inspireren,
motiveren en begeleiden dat die beperking echt geen beperking hoeft te zijn!
Ik werk nu nog maar een paar maandjes bij Uniek Sporten, maar wat heb ik het onwijs naar
mijn zin. Wat mij betreft op naar weer een impactvol en fijn jaar!
Mocht je vragen hebben of kan ik iets voor je betekenen, schroom niet en mail me via
e.gerritsen@unieksporten.nl.
9

TERUGBLIK 2022
EEN VEELBEWOGEN JAAR MET MOOIE MOMENTEN!
10 jaar geleden werd de eerste versie van de website in de regio Arnhem gelanceerd. 10 jaar later maken we met
Uniek Sporten sport en bewegen voor mensen met een beperking elke dag een stukje toegankelijker.
Als we terugkijken op het afgelopen jaar, mogen wij en alle samenwerkingspartijen, tevreden zijn met de vele mooie
projecten en evenementen die we hebben kunnen realiseren. Denk hierbij aan de verschillende bijscholingen die we
hebben georganiseerd (pagina 22), het enthousiasme tijdens de twee sportdagen voor het speciaal (voortgezet)
onderwijs (pagina 26) en de blije gezichten tijdens tijdens het Special Sports Event in Overbetuwe (pagina 19). Ook
hebben we dit jaar weer mogen ondersteunen bij het opzetten van nieuw aangepast sportaanbod, een mooi voorbeeld
hiervan is Framerunning voor volwassenen (pagina..). In 2022 hebben we ook het lessenpakket Anders-dan-Anders
gelanceerd, hier lees je alles over op pagina..
We kijken terug op alle mooie momenten die we in 2022 hebben neergezet. En ook in 2023 blijven we communiceren,
informeren, inspireren en begeleiden om het voor iedereen mogelijk te maken om te sporten en bewegen!
10

TERUGBLIK 2022
VEINE DAGEN ZORGEN VOOR NIEUWE
CONTACTEN EN INSPIRATIE
Wie er was, had er geen spijt van. De Veine Dagen beurs
op vrijdag 11 november 2022, voor ouders van kinderen
met een beperking en voor zorgprofessionals, was een
succes. Dat vonden ook Jorien Harteman en Tanja Pijleman,
regioconsulenten voor Uniek Sporten in Arnhem en Gorinchem.
Ze genoten van de goede sfeer, de mooie gesprekken, het
netwerken en van mensen op weg helpen.
“Een tijdje geleden heb ik me aangemeld om Uniek Sporten tijdens
evenementen te ondersteunen”, zegt Tanja Pijleman. “Nu was
het zover. We stonden met een stand op Veine Dagen. De beurs
voelde heel goed, als een warm bad. Je bent er met elkaar en voor
elkaar. Het leuke is ook dat mensen overal vandaan kwamen. Uit
Amsterdam, Maastricht, Groningen. Dat had ik niet verwacht. Wat
ik het mooiste vond, is dat je de tijd hebt om goede gesprekken met
elkaar te hebben.”
HELPEN
Jorien, voor wie het ook de eerste keer was, deelt de ervaringen van
Tanja. “Het was superleuk, de sfeer was goed en iedereen stond
open voor informatie. Als je iemand aansprak had je gelijk een goed
gesprek. Mensen waren heel geïnteresseerd. Een moeder die dacht
dat haar dochter niet kon sporten vanwege haar beperkingen, heb
ik op de mogelijkheid van boccia gewezen, een bal- en werpspel.
‘Oh, maar dat kan ze misschien wel’, zei ze. Dat is toch mooi, dat je
mensen kunt helpen.”
AAN DE PRAAT
Helpen deed ze ook twee WMO-medewerkers van Gemeente Krimpenerwaard. “We raakten met elkaar aan de
praat over Uniek Sporten Uitleen. Dat kenden ze niet. Ze waren verrast toen ik liet zien dat het ook in hun gemeente
beschikbaar is. En wat ik opvallend vond, is dat ik sportaanbieders uit mijn eigen regio Arnhem tegenkwam, zoals
Medipoint. Ik heb er een contact aan overgehouden die ik nota bene afgelopen week heb gemaild voor een advies.”
WIJ-GEVOEL
Tanja denkt dat het voor elke regioconsulent nuttig is om met Uniek Sporten naar een beurs of ander event te gaan. “Ja,
dat moet je zeker een keer doen. Dan ga je buiten de bekende paden om en verbreed je je scope. Je spreekt mensen, je
krijgt andere vragen, je ziet nieuwe dingen. Volgend jaar ben ik er voor de volle 100% weer bij. En nu ik erover nadenk, bij
mij draagt het ook bij aan het wij-gevoel. Je voelt je onderdeel van een groter geheel. Je hebt niet het idee dat je er alleen
voorstaat. Dat voelt goed.
ONTWIKKELINGEN
Jorien vult aan: “De wereld staat niet stil. Er gebeurt van alles op ons gebied. Het is goed om daarvan op de hoogte te
blijven. Op een beurs zie je wat de nieuwste ontwikkelingen en trends zijn. Dat kan me helpen in mijn werk. Dat kan
me helpen om mensen met een beperking te helpen. Daar doe ik het voor. Daarbij is het ook goed om collega’s en
vakgenoten te ontmoeten en je netwerk uit te breiden.
11

TERUGBLIK 2022
REGIO ARNHEM OOK AANWEZIG TIJDENS LANDELIJKE DAG
Op maandag 10 oktober 2022 was de landelijke Uniek Sporten dag in Maarssen. Met meer dan 150
buurtsportcoaches uit het hele land werd kennis gedeeld, genetwerkt en inspiratie opgedaan op het gebied van
sporten en bewegen met een beperking. Uiteraard waren de drie coördinatoren van Arnhem ook aanwezig om
hun kennis te delen en nieuwe kennis op te doen.
Het ministerie van VWS opende de dag met het sportbeleid vanaf 2023. Daarna presenteerde Arjo Wijnhorst, oprichter
van Uniek Sporten, alle nieuwe ontwikkelingen rondom Uniek Sporten en werd er vooruit gekeken naar nieuwe
projecten. Aansluitend was er een mooi aanbod aan subsessies. Er waren verschillende workshops over het verbeteren
van de samenwerking tussen sport, zorg en het sociaal domein, ledenbinding vanuit Rabo ClubSupport tot mensen
in beweging krijgen via esports en een gave golfclinic waarbij deelnemers zelf konden ervaren hoe het is om te golfen
met een beperking regiocoördinator Jorien verzorgt één van deze subsessies: Hoe verbeter je de samenwerking tussen
sport en sociaal domein. Tijdens deze sessie werden goede voorbeelden besproken uit de regio Arnhem zoals de
samenwerking met WMO en met leefstijlcoaches. Coördinatoren Silvia en Estée sloten aan bij sessies over Esports,
gaming en de samenwerking tussen sport en zorg. De inspirerende dag werd afgesloten met een adembenemend en
levensecht verhaal van Hein Noortman en Wilco van Rooijen.
12

UITLEEN
“MIJN LICHAMELIJKE GEZONDHEID IS AL IN 3 WEKEN TIJD VERBETERD, DANKZIJ UNIEK
SPORTEN UITLEEN”
Uniek Sporten Uitleen is een dienst waarbij je een sport hulpmiddel voor een half jaar gratis kan lenen. Deze dienst
is beschikbaar in de gehele regio Arnhem (gemeenten Arnhem, Doesburg, Duiven, Lingewaard, Overbetuwe,
Renkum, Rheden, Rozendaal, Westervoort en Zevenaar). Ook Mirjam uit Arnhem maakt er in 2022 gebruik van en
het bevalt haar goed!
STEL JEZELF EENS VOOR
Mijn naam is Mirjam, 66 jaar, en ben woonachtig in
Arnhem. Drie jaar geleden kreeg ik rugklachten en nu weet
ik dat ik een stofwisselingsziekte heb waarbij progressie
tegengehouden kan worden met beweging. Vanwege de
rugklachten werd ik drie keer geopereerd en daar hield ik
een caudalaesie aan over. Dit betekent dat er zenuwen in
het onderste deel van mijn ruggenmerg zijn beschadigd.
Hierdoor zit ik in een rolstoel en kan ik nauwelijks lopen. In
het voorjaar kreeg ik een operatie waarbij mijn rechtervoet
in de goede stand is terug- en vastgezet. Mijn botten
bleken, aldus de chirurg, door drie jaar rolstoelleven erg
zacht te zijn. Naast een medicijn daarvoor is het ook het
beste om weer stappen te zetten. De perfecte oplossing
zou een framerunner zijn.
HOE KWAM JE IN AANRAKING MET UNIEK
SPORTEN UITLEEN?
Ik werd eerst getipt door St. Maartenskliniek waar ik
revalideerde, en toen heb ik de nieuwsbrief aangevraagd,
waarin de uitleen werd genoemd. Er werd een clinic
framerunnen in Zevenaar aangeboden, dat was te me
ver en zelfs ook gelijktijdig met mijn operatie afgelopen
voorjaar. Even later las ik over de Uniek Sporten App, en
daarin stond de mogelijkheid van uitleen. Daar stond dus
ook de framerunner tussen en dat was mijn kans. Het
duurde niet lang voordat iemand hem kwam brengen,
uitleggen en op maat zetten. Sindsdien ben ik een blij
mens.
HOE BEVALT DE FRAMERUNNER TOT NU TOE?
Het bevalt mij super! Precies wat ik voor mijn gezondheid
en conditie nodig heb! Ik heb de runner sinds oktober. Ik
gebruik hem nu dus al enkele weken. En ook ideaal dat de
runner bij mij thuis staat. Hierdoor kan ik er heel makkelijk
steeds even een ritje op maken, zodra het mooi weer is. Ik
loop nu een aantal keren in de week een stuk door de wijk
met de runner, en de route is al langer aan het worden. En
ik ben heerlijk buiten! Maar dan heb ik het nog niet eens
over de lichamelijke vooruitgang! Mijn conditie is in die
weken al zó verbeterd, mijn lijf stroomt beter door, benen
doen weer mee (minder kans op trombose en botzwakte,
etc.) en ook mijn spieren zijn al een stuk sterker geworden.
De fysiotherapeut zei vorige week nog: “Mirjam je hebt
nu al dikkere benen gekregen van de spieren”. Ik merk het
zelf ook want ik kan nu weer in de keuken aan het aanrecht
staan.
EN WAT ZIJN JOUW TOEKOMSTPLANNEN?
Ik heb de framerunner van Uniek Sporten Uitleen pas 1
maand. Ik kan het dus nog 5 maanden lenen. Daarna wil
ik heel graag zelf een runner aanschaffen. Dat zou me
zelfs gezondheidsklachten en -kosten besparen. Via de
regiocoördinator uit regio Arnhem kreeg ik al te horen dat
Uniek Sporten daar ook bij kan ondersteunen. Ik hoop dan
ook dat de mensen uit Arnhem mij in de toekomst nog veel
vaker met de framerunner langs zien komen.
13

UITLEEN
UNIEK SPORTEN UITLEEN
Uniek Sporten Uitleen zorgt ervoor dat mensen met een fysieke beperking sporthulpmiddelen kunnen
uitproberen. Door de beschikbaarheid van sportvoorzieningen vanuit een uitleenpool, kun je uit het brede aanbod
uiteindelijk de sport kiezen die het beste bij je past. In 2022 zijn veel nieuwe regio’s aangesloten, waardoor er op
dit moment een landelijke dekking is van bijna 80%. Dat betekent ook dat Uniek Sporten makkelijker landelijk kan
(en gaat) communiceren.
UITLEEN IN CIJFERS
• 5 verschillende hulpmiddelen zijn momenteel te leen middels Uniek Sporten Uitleen: een allround sportrolstoel, een
court rolstoel, een vastframe handbike, een aankoppelbare handbike en een running frame
• 15 inwoners uit regio Arnhem hebben in 2022 gebruik gemaakt van Uniek Sporten Uitleen.
• Gemiddeld is de verhouding 1 uitleentraject op ongeveer 63.000 inwoners. In 2022 zit regio Arnhem hier ver
boven met 1 op 28.000 inwoners. Regio Arnhem zit in 2022 dan ook ver boven het gemiddelde aantal uitlenen, in
vergelijking met andere regio’s.
• 9 WMO medewerkers waren in juni aanwezig bij een bijeenkomst over de Uitleen en Hulpmiddelen. Tijdens deze
bijeenkomst werden de mogelijkheden van Uniek Sporten Uitleen en Hulpmiddelen besproken. Tevens sloot ook
een ervaringsdeskundige aan om haar ervaringen over de Uitleen en het vervolgtraject te delen.
“Ik vind het een geweldig initiatief en ben blij dat ik de mogelijkheid krijg op deze manier kennis te
maken met aangepast sporten en om te zien of dit ook bij me past. Ga zo door!’’
14

HULPMIDDELEN
“MAMA, DIT IS HET. DIT IS HET!”
Sinds Signe rolstoelhockey heeft ontdekt, is ze opgeleefd. Ze heeft nu ook iets wat ze kan leren en waar ze goed
in kan worden. Ze kan zelfs dromen van het EK en WK. Een goede elektrische rolstoel gaat haar helpen om daar te
komen. Die werd mede gefinancierd door Uniek Sporten Hulpmiddelen. Moeder Caroline de Swart is er nog altijd
onder de indruk van en geniet als ze haar dochter ziet genieten.
“Signe heeft Collageen 6 Spierdystrofie. Een zeer
zeldzame spierziekte die bij één op de miljoen mensen
voorkomt. Of eigenlijk is het een bindweefselziekte. Het
vervelendste voor Signe is dat ze nooit heeft kunnen
lopen. Ze kon wel op haar knieën lopen, en dan ging ze
echt snel, maar dat gaat nu niet meer. Haar ziekte is
progressief. Gelukkig kan ze ondanks een vergroeiing
in haar armen goed met haar elektrische rolstoel
overweg.”
VERKOCHT
Sinds ruim een jaar heeft Signe rolstoelhockey
ontdekt. De eerste kennismaking daarmee was op
de Supportbeurs, waar het rolstoelhockeyteam
van TeamNL een clinic gaf. “We werden superwarm
ontvangen. Signe mocht gelijk verschillende rolstoelen
van spelers uitproberen, met een handstick en met een
t-stick. Haar eigen rolstoel gaat 6 kilometer per uur.
Deze gingen 18 kilometer per uur. ‘Mama, dit is het. Dit is
het!’ Ze was meteen verkocht. Eindelijk had ze een sport
gevonden die ze in haar eentje en samen met anderen
kon doen.”
ORANJE
Na de Supportbeurs volgde ze een training bij
hockeyclub Upward uit Arnhem, nota bene op 5
minuten van het ouderlijk huis. “Toen was het hek van
de dam. Er was geen weg meer terug. Ze had het alleen
nog over hockey. Vorig jaar zijn we zelfs naar het WK
Rolstoelhockey geweest, in Zwitserland. Wij hadden
geen vakantieplannen, mijn man houdt van de bergen,
en toen dachten we: dan gaan we daar toch heen. We
hebben alle wedstrijden gezien. Oranje, hetzelfde team
als op de Supportbeurs, werd tweede. Supergaaf was
het.”
OJEE…
Nu Signe de smaak te pakken had en er een nieuwe
rolstoel moest komen, wist Caroline waar ze moest
zijn. “Wie ik ook sprak bij Upward, iedereen wees me
op de mogelijkheid van Uniek Sporten. Dat ze sporters
met een beperking helpen met de financiering van een
sporthulpmiddel. Ik ben naar de site gegaan en moest
een aanvraag indienen. De moed zakte gelijk in mijn
schoenen. Ojee, weer een aanvraag. Voor je het weet
ben je twee jaar verder voordat alles rond is. Dat was de
ervaring die ik had.”
DANKBAAR
Dit keer ging het anders. “Anderhalf uur nadat ik de
aanvraag had ingediend, werd ik opgebeld door de
leverancier van de rolstoel. ‘Overmorgen zijn we bij jullie
om de hoek. Kunnen we langskomen voor een passing?’
Uiteindelijk hadden we binnen twee maanden de rolstoel
in huis. Een rolstoel van 18.000 euro die op 250 euro
na gefinancierd is door de Gemeente Arnhem en Uniek
Sporten. Soms geloof ik het nog steeds niet en denk
ik dat er iets verkeerd is gegaan. Ik ben in ieder geval
ongelooflijk dankbaar.”
15

DOELGROEP
UNIEKSPORTEN HULPMIDDELEN & CROWDFUNDING
UNIEK SPORTEN HULPMIDDELEN
De financiering van een sporthulpmiddel zoals een sportrolstoel of prothese is vaak een probleem. Waar moet je zijn
voor een vergoeding? En krijg je wel een vergoeding. Zonder (geschikt) sporthulpmiddel is sporten of bewegen voor
velen niet mogelijk. Onacceptabel vinden we dat. Daarom hebben we met steun van het ministerie van VWS Uniek
Sporten Hulpmiddelen opgezet. In 2021 is de dienst ‘hulpmiddelen’, van start gegaan. Landelijk gezien zijn er momenteel
312 sporthulpmiddelen verstrekt. De toekenning vanuit Uniek Sporten Hulpmiddelen staat op ongeveer € 1800.000,-.
UNIEK SPORTEN CROWDFUNDING
Crowdfunding faciliteert initiatieven die sporten en bewegen voor mensen met een beperking bevorderen. Op dit
platform kun je als organisatie zonder winstoogmerk jouw eigen crowdfundingcampagne starten. Om geld op te
halen voor de aankoop van zitwaterski’s, het organiseren van een G-voetbaltoernooi of wat dan ook. Je kan ook een
campagne steunen. Een aantal landelijke cijfers over crowdfunding:
• 51 projecten (93% succesvol)
• In 2022 zijn er 8 projecten gerealiseerd in regio Arnhem middels Uniek Sporten Crowdfunding
• Ruim € 90.000 opgehaald
• € 135.000 donaties
• 4.600 sporters bereikt
83 SPORTVRAGEN
Het afgelopen jaar zijn er 83 sportvragen
binnengekomen bij de coördinatoren
van Uniek Sporten regio Arnhem. Dit
aantal is hoger in vergelijking met 2021
(41 sportvragen).
16
D56 sportvragen succesvol beantwoord;
D12 sportvragen met resultaat onbekend;
D8 sportvragen niet succesvol beantwoord;
D7 sportvragen loopt het advies nog.

DOELGROEP
TIM’S ADVIES AAN VERENIGINGEN: “COMMUNICEER EN WEES CREATIEF”
Inclusief Sporten, een thema waar de laatste tijd veel over wordt gesproken en geschreven. Maar wat houdt dat nu
precies in? Eigenlijk heel simpel: het moet voor iedereen vanzelfsprekend zijn om te kunnen sporten en bewegen. Maar
daarvoor is een omslag in het denken en doen nodig. De 19- jarige Tim hoopt dan ook dat hij anderen met zijn verhaal
aan het denken zet!
ENTHOUSIAST EN SPORTIEF
Tim is slechthorend en slechtziend, maar net als alle
andere 19-jarigen zit hij op school en wil hij graag sporten.
Hij is namelijk ontzettend sportief en wil graag nieuwe
doelen behalen. “Tijdens het sporten ben je ergens mee
bezig, je kan dan ergens voor gaan. Het is eigenlijk een
soort videogame, al doe ik daar nooit aan. Ik vind het juist
leuk om bezig te zijn en mijzelf constant te verbeteren”,
aldus Tim. Zo begon hij op jonge leeftijd met hockey. Een
sport die bijna zijn hele familie had beoefend. “Ik deed het
vol enthousiasme en vond het heel erg leuk. Jaar na jaar, ik
hield van de sport”.
DENK NIET VOOR EEN ANDER MAAR GA IN
GESPREK…
Toch denken anderen dat het gevaarlijk is voor Tim om
te sporten. Na een wisseling in het bestuur moest hij
opeens stoppen met hockey. Helaas blijft het niet bij dit
ene verhaal. Bij meerdere verenigingen vinden trainers
of bestuur het te gevaarlijk voor de jonge Tim om te
sporten. Bij de ene club mag de fanatieke sporter geen
wedstrijden spelen van de trainer, en bij de andere club
vindt het bestuur het te riskant. Dit terwijl het in de jaren
daarvoor bij de hockey wel goed ging! Tim adviseert dan
ook om in gesprek te gaan met elkaar: “Ik had het prettig
gevonden als bestuursleden en trainers welwillend met
mij mee hadden gedacht aan een oplossing of andere
mogelijkheid. Hoe kunnen we er bijvoorbeeld samen voor
zorgen dat ik wél wedstrijden kan spelen?”
… EN WEES CREATIEF
Ook raadt hij verenigingen aan om creatief te zijn en
buiten de lijnen te denken. Zo heeft de slechthorende Tim
sinds 2015 een cochleair implantaat zodat hij beter kan
horen. De implantaat kan hij tijdens het sporten moeilijk uit
doen, omdat communiceren dan weer lastiger wordt. Een
helm op doen of douchen na het sporten werden opeens
drempels, waardoor hij moest stoppen met de sport die
hij op dat moment deed. Hoe creatief zijn we eigenlijk bij
de sport? “Mij werd verteld dat ik een bepaalde sport niet
kon doen, omdat ik niet aan bepaalde regels kon voldoen.
Maar hoe belangrijk is dat douchen na het trainen? Ik denk
zelf bijvoorbeeld dat ze prima een uitzondering konden
maken voor mij. Maar ook hier is nooit over nagedacht
of gesproken. Het zou mooi zijn als we meer in gesprek
gaan met elkaar. Ik wil graag dat anderen niet hetzelfde
overkomt als mij is overkomen.”
OP DE JUISTE PLEK BELAND
Tim vindt het nog steeds jammer dat hij sommige sporten
niet kan doen: “Waarom is het zo afhankelijk van personen
of je de mogelijkheid krijgt om je te ontwikkelen?”. Maar
gelukkig heeft hij nu, na vele pogingen, de juiste plek
gevonden: atletiek. Tijdens het hardlopen zijn de witte
lijnen goed zichtbaar voor hem, en de vereniging zorgt
ervoor dat hij tijdens wedstrijden altijd in baan 1 start.
Op de atletiekbaan kan hij doen wat hij altijd al zo graag
deed: nieuwe doelen behalen! “Elke wedstrijd heb ik weer
een nieuwe kans om mijn tijd te verbeteren en daar zet
ik mij optimaal voor in!”. Zo startte hij in maart 2021 nog
met een tijd van 1:00:68 op de 400 meter, maar in de
daaropvolgende zomer liep hij tijdens het NK al een mooie
58:28. Maar Tim blijft Tim: “Kan nog stukken beter!”.
17

BLOG VAN AMBASSADEUR ESMEEANNE
OP WEG NAAR DE SPECIAL OLYMPICS: HET OPENINGSWEEKEND... ÉÉN GROOT FEEST!
Eindelijk... eindelijk is het 10 juni! De opening van de SONS, de Special Olympics Nationale Spelen in Twente.
Eigenlijk was nu het moment van de Triathlon, maar dat kon niet doorgaan, dus nu een weekend knallen in het
zwembad. Tijdens dit evenement zijn er ruim 2 duizend sporters en 25 takken van sport.
De opening is bijzonder! Het begint met ons sporters die per provincie binnen komen en langs het publiek lopen - dat is
echt een kippenvel moment, en besef je dat het echt gebeurd dat je erbij bent. Mark Tuitert en een sporter brachten de
vlam binnen met de politie, touch run… net als bij de Olympische Spelen. Kjeld Nuis en een andere sporter deden het
afleggen van de eed: dat je eerlijk speelt en dat als je al mee doet je een winnaar bent. Professor Pieter van Vollenhoven
deed de officiële opening. Daarna nog even polonaise en dan op weg naar bed…
Zaterdag moesten we om 8 uur in het zwembad zijn. Eerst inzwemmen en om 9 uur begon de wedstrijd. Ik deed de
200 vrije slag en de 100 meter wissel. Alle twee de tijden waren redelijk… en op zich was ik wel tevreden. Ik had lekker
gezwommen.
‘s Avonds was de feestavond. Net een reünie, zo leuk en gezellig om iedereen weer te zien - we zien elkaar natuurlijk niet
zoveel maar ik heb wel vriendschappen gelegd in de jaren, en niet alleen met zwemmers. Ik vind dat echt leuk! Buiten de
wedstrijden hebben we contact via internet. Twee jaar geleden zou het in Den Haag zijn maar dat ging niet door i.v.m.
Corona - dus lang geleden dat we elkaar hadden gezien. Jannes kwam optreden en ik heb weer heerlijk genoten van de
gezelligheid!
Zondag de finales, weer 8 uur in zwembad. Na de feestavond is 6.15 vroeg opstaan, maar eerlijk, dit weekend is het
alleen maar leuk! Op beide afstanden heb ik zelfs mijn tijd verbeterd….en op de wissel een echt pr! Ik was helemaal
verbaasd.
Het was weer een mooi, gezellig en bijzonder weekend. Iedereen is hier gelijk, niks mijn best doen en moeilijk doen om
het te begrijpen, ontspannen samen sporten. .. al is het nog steeds fijn om te winnen, maar ik weet ook: door mee te
doen heb je al gewonnen!
Over twee jaar zijn de Special Olympics in Tilburg en Breda. Maar…. Heel bijzonder en super blij en trots dat ik onze drie
kleur eerst mag dragen in Berlijn! Ik mag namelijk mee naar de wereld spelen in Berlijn in juni 2023! Ik ga de Triathlon
doen. Enorm blij om deze uitdaging aan te gaan! Maar eerst nu 2 juli de triatlon in Holten… ik ben er klaar
OVER ESMEEANNE
18
“Ik ben EsmeeAnne, nu 23 jaar en woon
begeleid in Zevenaar sinds nu bijna 3 jaar.
Toen ik 14 maanden oud was kreeg ik de
diagnose epilepsie en verder werd bekend
dat ik aangeboren nier- darm afwijking
heb met onderliggende jeugdreuma. Door
mijn licht verstandelijke beperking leer
ik niet snel. Mijn beperking laat mij niet
belemmeren om te gaan sporten. Vanwege
de reuma ben ik al vroeg begonnen met
zwemmen en daar voelde ik me thuis, in het
water voel ik me vrij. Tijdens het zwemmen
kan ik mezelf zijn!”

SAMENWERKINGSPARTNERS
BLIJE GEZICHTEN TIJDENS DE VIERDE EDITIE VAN HET SPECIAL SPORTS EVENTS
OVERBETUWE!
Basketbal, voetbal, frame running, boogschieten en hockey. Een kleine greep uit het aantal sporten dat werd
aangeboden tijdens de vierde editie van het Special Sports Event op zondag 25 september. Tijdens deze sportdag
op Vitaal Sportpark De Pas in Elst konden jong en oud met een beperking kennismaken met allerlei soorten
sporten uit de omgeving.
De dag werd afgetrapt door Feline Klee
(Kinderburgemeester Lingewaard), Lara Baars
(Paralympisch atleet), Wijnte Hol (Wethouder
Sport Overbetuwe) en Aart Slob (Wethouder Sport
Lingewaard). Na de gezamenlijke warming up konden de
deelnemers alle aangeboden sporten gaan uitproberen.
Ook waren er twee optreden van theater groep Klare Taal
en zorgde de band Jukebox voor de muziek tijdens deze
sportieve maar ook vooral gezellige dag.
SPORTIEVE FAMILIE
Bij de familie Straathof in huis is het een gezellige boel.
De kinderen Anne, Tijn, Saar en Nout houden ouders Roel
en Marije goed bezig. Allemaal druk met school, maar
ook druk met sporten. Voetbal, turnen, gym, zwemmen,
hockey. Ja, zeker. Al deze sporten worden bij de familie
Straathof uitgeoefend. Saar, de 11-jarige dochter met een
beperking, beoefent er maar liefst drie! Helaas hebben
ze op dit moment een winterstop met hockey, maar
iedere week is zij bij Zwemvereniging Overbetuwe en de
Speciale Gym te vinden. In september 2022, tijdens de
Nationale Sportweek, was het gezin ook bij het Special
Sports Event te vinden. Een evenement dat iedere twee
jaar terugkeert naar Overbetuwe. Hier is Uniek Sporten bij
betrokken in een ondersteunende en adviserende rol. “We
zijn er naartoe gegaan omdat Tijn daar zelf heeft geholpen
vanuit de Judovereniging waar hij sportte. Saar deed al
aan twee sporten, dus ons doel was niet per se om nieuwe
sporten te vinden. We vonden het vooral heel leuk dat er
zo’n evenement georganiseerd werd! We zijn allemaal
anders, maar iedereen hoort erbij. En dat wordt zo mooi
zichtbaar op zo’n dag,” vertelt Marije enthousiast. “Op die
dag spraken we meerdere ouders en kinderen die graag
wilden hockeyen. Daardoor is nu een hockey-groepje
opgericht voor kinderen die niet zo goed tot hun recht
komen in de reguliere hockeyteams. Saar zit daar ook bij.”
Volgens Marije is het aangepast sportaanbod in
Overbetuwe super. “Er is voor iedereen wel iets te vinden
in de omgeving. En de trainers zijn geweldig. Ze hebben
veel geduld, maar doen ook lekker normaal. Ze doen heel
hard hun best om het voor iedereen leuk te maken.”
DOESBURG INFLATABLE RUN - MET EEN SPECIAAL UUR VOOR DE UNIEKE SPORTER!
De maatregelen zijn versoepeld, en eindelijk mag het weer! Op zondag 22 mei werd op de Turfhaven, de Doesburg
Inflatable Run georganiseerd! Een baan van 750 meter lang, vol met opblaasbare stormbanen. Een evenement
voor iedereen, ook voor de Unieke Sporter!
De dag startte met een “Uniek Uur”, speciaal voor deelnemers waarvoor samen met 100 deelnemers rennen teveel
prikkels geeft. Of als inwoners samen met een familielid die een lichamelijke of verstandelijke beperking hebben, rustig
over de banen willen klimmen. De stormbaan was tijdens dit uur voor maximaal 20 deelnemers geopend, uiteindelijk
deden er ongeveer 15 deelnemers met een beperking mee, exclusief begeleiders en familieleden. Deelnemers waren
zeer enthousiast en vonden het erg leuk. Zoals één familielid ook aangaf: “Fijn dat dit georganiseerd wordt! Wij hebben
nog nooit als familie gezamenlijk aan een dergelijk evenement meegedaan. Zonder dit Unieke Uur hadden we dat ook
nooit kunnen doen”.
19

SAMENWERKINGSPARTNERS
AVOND VAN DE UNIEKE SPORTER IN VELP
Jaarlijks organiseert Uniek Sporten regio Arnhem een netwerkbijeenkomst voor alle samenwerkingspartijen
binnen de gehandicaptensport. Voor deze avond hadden 32 partijen uit het werkveld zich aangemeld, zodat
zij ook de aankomende periode weer inspiratie en motivatie hadden om zich in te zetten voor mensen met een
beperking. Om er samen voor te zorgen dat de inwoners volledig meedoen in de maatschappij, ook op het gebied
van sport en bewegen. Vorig jaar was de bijeenkomst nog noodgedwongen digitaal, maar dit jaar gelukkig weer
ouderwets fysiek.
Een divers gezelschap had zich aangemeld voor deze
avond, waaronder partners uit de zorg, sportaanbieders,
gemeenten, sportbedrijven, regionale organisaties en
natuurlijk aangepaste sporters. Het werd een avond
waarbij de verschillende partijen werden geïnformeerd,
geïnspireerd, met elkaar kennismaakten en in gesprek
gingen met elkaar.
Middels een viertal workshops werd er deze avond een
divers programma aangeboden. Zo nam Clarinda van
Sport in Rheden ons mee in de wereld van Doelgroep
baden. Hoe kunnen we daar optimaal gebruik van maken?
Jeroen en Dianne van Kenniscentrum Sport en Bewegen
reikte kennis aan over hoe we buitenruimtes toegankelijker
kunnen maken voor inwoners met een beperking.
Maar naast theorie mochten we ook zelf gaan ervaren.
Twan van Basketball Experience NL begeleide de
aanwezigen tijdens het sporten in een rolstoel. Hoe voelt
dit nou en wat zijn de drempels? Niet alleen lichamelijke
beperkingen werden aangestipt maar ook autisme
kwam aanbod. Zo werden we door Marije en Silke van
De Onderwijsspecialisten meegenomen in de wereld
van autisme. We leerde wat verschillende krachten van
autisme zijn, hoe autisme de manier van denken beïnvloed
en hoe je hier je begeleiding op kan aansluiten.
Kortom, een geslaagde avond vol kennis en ervaring!
Deze avond kwam tot stand door de samenwerking
met verschillende partners en voor de partners,
sportaanbieders en mensen met een beperking. Deze
samenwerking is essentieel en daarom “samen zijn wij
Uniek Sporten!”
46 SPORTAANBIEDERS ONDERSTEUND
Op verschillende manieren zijn er 46 aanbieders één of
meerdere keren door Uniek Sporten ondersteund bij één of
meer van hun activiteiten. Bij onderstaande cijfers geldt dat
één sportaanbieder op meerdere punten ondersteunt kan
worden. Bijvoorbeeld na het opstarten van nieuw aanbod,
wordt er ook een koppeling gemaakt met een evenement ter
promotie van het nieuwe aanbod.
LANDELIJKE CIJFERS
(331 gemeenten)
4.200 sportaanbieders
7.000 activiteiten
4.800 locaties
8 aanbieders werden bezocht voor een kennismaking i.v.m. nieuw
aanbod op de website, nieuw kader of nieuwe coördinator;
42 aanbieders zijn ondersteund doormiddel van een bijscholing,
bij de koppeling met het (voortgezet) speciaal onderwijs,
fondsenwerving, promotie etc.;
9 aanbieders zijn ondersteund bij het opstarten van aangepast
sporten of dit traject loopt op dit moment nog;
1 aanbieder en/of initiatief werd ondersteund met het aanvragen
van een subsidie.
REGIONALE CIJFERS
(10 gemeenten)
149 sportaanbieders
240 activiteiten
156 locaties
20

SPORTAANBIEDERS
VEEL INTERESSE VOOR CLINIC FRAME RUNNING VOOR VOLWASSENEN!
In april startte de introductie Frame Running voor volwassenen, in Zevenaar. Vijftien enthousiaste deelnemers uit de
brede regio, hebben aan deze pilot deelgenomen.
DIVERSE GROEP DEELNEMERS
Zes weken lang trainen de deelnemers op zaterdag van 13:00 - 14:00 op het atletiekveld bij Sportpark Heerenmäten.
Het is een divers gezelschap, met zowel mannen als vrouwen, tussen de 30 en 60 jaar, en ze komen vanuit alle
windstreken: van Zevenaar, Doesburg en Duiven tot aan Arnhem en zelfs uit de gemeente Overbetuwe. Eén ding
hebben de deelnemers overeen; ze hebben allen een loopbeperking, waardoor het zelfstandig lopen niet meer gaat, of
lastig is. Én toch spreken deze deelnemers wekelijks af op een atletiekveld!
MET EEN LOOPBEPERKING TOCH NAAR HET ATLETIEKVELD
De sport Frame Running doe je op een frame met drie wielen, een zadel, een stuur en een borststeun. Je zit als het
ware zodat je benen je niet hoeven te dragen, maar wel je vooruit bewegen. In sommige gevallen kan dat heel hard
gaan. Zo wordt er ook al in competitieverband hardgelopen met een running frame. Naast het feit dat FrameRunning
zeer geschikt is om de conditie te verbeteren biedt het mensen ook de mogelijkheid onderdeel te worden van een
sportvereniging. Daarnaast geeft het ook een heerlijk vrij gevoel. Zoals één van de deelnemers ook aangeeft deze
zaterdag middag: “Het is zo lekker om even te rennen. Een sprintje trekken vinden de meeste het leukst”.
OOK NA DE ZOMERVAKANTIE
Zowel deelnemers als organisatie waren zo enthousiast dat er na de zomervakantie een doorstart heeft
plaatsgevonden. Romei Fysiotherapie en Liemers Breedtesport hebben er samen zin om dit verder op te pakken. Zo
bleek later in het jaar dat er zelfs zoveel interesse is dat er wordt gekeken naar een tweede groep FrameRunning voor
volwassenen.
21

SPORTAANBIEDERS
ENTHOUSIASME TIJDENS BIJSCHOLING ‘SPORTERS MET EEN VISUELE BEPERKING’
De afgelopen jaren komen er bij Uniek Sporten regio Arnhem steeds meer vragen binnen van inwoners met een visuele
beperking die willen sporten. Dit komt onder andere door het samenwerkingsverband Zichtbaar Sportief. Hierbij werken
De Oogvereniging, Bartiméus, Visio, NOC*NSF en Gehandicaptensport Nederland samen om de sportparticipatie
van blinden en slechtzienden te vergroten en belemmeringen weg te nemen. Hierbij is het uiteraard van belang dat de
sportaanbieders met de juiste kennis en deskundigheid deze doelgroep kunnen verwelkomen en begeleiden.
Uniek Sporten ondersteunt sportverenigingen op het gebied van aangepast sporten. Eén van de dingen die we daarin
doen, is het organiseren van deskundigheidsbevordering. Daarom werd er op donderdag 1 december een bijscholing
‘Sporters met een visuele beperking’ georganiseerd in samenwerking met Bartiméus.
THEORIE…
Er werd gestart met een theorie gedeelte: Visuele beperking, wat is dat? En welke gevolgen heeft een visuele beperking
voor het bewegen? Tevens worden de randvoorwaarden besproken voor deelname aan sport en beweegactiviteiten.
Welke aanpassingen zijn er in materiaal en sportfaciliteiten zodat ook inwoners met een visuele beperking kunnen
sporten en bewegen?
...EN PRAKTIJK
Daarna gingen de 17 aanwezigen aan de slag met het praktijk gedeelte, onder leiding van Mike Russchen, docent
lichamelijke oefening bij Bartiméus in Zeist. Met simulatiebrillen werden er rondjes gelopen, hardgelopen maar worden
ook tikspelen gespeeld. Tijdens deze activiteiten werd ervaren wat verschillende kleuren ballen voor effect hebben,
maar ook wat de juiste begeleiding kan betekenen. Kortom een zeer informerende avond, maar ook zeker een gezellige
avond aan al het gelach te horen!
SCAN DE QR CODE VOOR EEN IMPRESSIE VAN DE BIJSCHOLING
22

SPORTAANBIEDERS
AANGEPAST SPORTAANBOD OOK ZICHTBAAR IN SJORS SPORTIEF BOEKJES
Sjors Sportief, wie kent het boekje niet? In veel gemeenten in de regio Arnhem wordt het boekje uitgedeeld
aan alle basisschoolleerlingen. Een boekje waarin alle sportieve (en creatieve) aanbieders binnen de gemeente
de kans krijgen om hun sport te promoten. Dit doen zij door een kennismakingsactiviteit aan te bieden voor de
basisschooljeugd op regulier onderwijs.
UNIEK SPORTEN BADGE BIJ AANGEPASTE SPORTEN
Wist je dat ook activiteiten voor kinderen met een beperking worden toegevoegd? Zo zorgen we ervoor dat het
Sjors Sportief boekje ook bruikbaar is voor kinderen met een beperking. Een beperking of handicap hoeft zeker geen
belemmering te zijn om te sporten of te bewegen, dus ook zij moeten het boekje kunnen doorbladeren en zien bij welke
sportaanbieders ze terecht kunnen. Deze sporten kunnen de kinderen in de meeste gemeenten makkelijk herkennen
aan de badge van Uniek Sporten.
23

SPORTAANBIEDERS
SINDS KORT OOK ZITSKIËN IN ARNHEM!
Zit-skiën is een vorm van skiën die het ook voor mensen met een lichamelijke beperking mogelijk maakt om af
te dalen van de pistes. Bij Indoor Ski Arnhem is dit mogelijk op een Bi-Unique. Deze zitski heeft een frame met
twee ski’s, met daar bovenop een kuip gemonteerd, waarin de skiër plaatsneemt. Middels gordels kun je daar
onderweg niet uitvallen. Om het evenwicht te bewaren worden krukkenski’s gebruikt.
TRY OUT
Op zondag 16 oktober werd een Tryout van deze tak van sport georganiseerd bij Indoor Ski Arnhem (bij zwembad de
Grote Koppel). Tijdens deze Tryout werden de 17 aanwezigen begeleidt door ervaren zitski instructeurs in samenwerking
met de Stichting Samen Ontspannen. Een vijftal deelnemers heeft de voornemens om in de toekomst samen te komen
trainen met de zitski.
INVICTUS GAMES
Ook tijdens de Invictus Games in Den Haag werd er aandacht besteedt aan het zitskiën. De Invictus Games is een
internationaal sportevenement voor fysiek en mentaal gewonde militairen. In 2022 vonden De Games in Nederland
plaats.
Tijdens de Invictus Games vinden er verschillende side events plaats, van zitvolleybal tot golf en van klimmen tot skiën.
Voor deze laatste activiteit was ook Indoor Ski Arnhem aanwezig. Er stond een speciale ski simulator op het terrein. Hier
konden de aanwezigen hun ski-vaardigheden aanleren en verbeteren. Indoor Ski Arnhem was hierbij aanwezig zijn om
het zit-skiën te promoten.
Alle aanwezigen van de Invictus Games konden dus kennis maken met deze vorm van skiën, maar ook de inwoners uit
de regio Arnhem zijn van harte welkom om de zitki een keer te proberen. Bij Indoor Ski Arnhem staat de Bi-Unique zitski
altijd paraat!
24

SPORTAANBIEDERS
JEUGDTEAM ROLSTOELBASKETBAL RHEDEN WEER VAN START
Kinderen met een fysieke beperking zijn moeilijk in beweging te krijgen. Daar wil rolstoelbasketbalvereniging
de Rhedense Rollers iets aan doen. Het opzetten van een jeugdteam van 8 t/m 16 jaar in maart 2022 was een
initiatief dat al tot enkele aanmeldingen heeft geleid. De jeugdgroep is vanaf september 2022 van start gegaan.
SOCIAAL ISOLEMENT
Het is bekend dat jongeren met een fysieke beperking
veel meer tijd zittend doorbrengen dan anderen zonder
handicap. Doorgaans vinden zij bovendien moeilijk
aansluiting bij een sportvereniging. Hierdoor dreigt een
kind met een fysieke handicap in een sociaal isolement
terecht te komen, met alle gevolgen van dien voor het
totale functioneren en het welzijn van het kind.
GEKLEURDE BASKETBALLEN
Bij de Rhedense Rollers gaat het niet alleen om de sport en
het bewegen, maar ook om de gezelligheid en het plezier.
Zo zijn er voor de jeugd gekleurde basketballen. Sport
wordt een spel en andersom. Door in verenigingsverband
te bewegen krijgen de kinderen meer zelfvertrouwen.
Daarnaast ontwikkelen zij meer respect voor zichzelf en
voor anderen die ook moeten leren leven met hun fysieke
beperkingen.
IEDEREEN IS WELKOM
De trainingen voor de jeugd vinden wekelijks plaats in
Sporthal De Dumpel in Velp, op zaterdagochtend 10:00
en 11:30 uur. Iedereen is welkom om er eens te komen
kijken of om ter oriëntatie meteen een leuk spelletje
rolstoelbasketbal mee te doen. Er zijn voor dat doel extra
sportrolstoelen beschikbaar.
25

ONDERWIJS
SPORTDAG VOOR LEERLINGEN MET GEDRAGSPROBLEMATIEK EN AUSTISME
Op dinsdag 15 maart 2022 hadden leerlingen uit het zogenoemde cluster 4 onderwijs hun jaarlijkse sportdag. Op
een cluster 4-school zitten leerlingen met ernstige gedragsproblemen of psychiatrische stoornissen. In de regio
Arnhem staan meerdere cluster 4 scholen die worden uitgenodigd voor deze sportdag.
De aanwezige leerlingen begonnen enthousiast aan
een leuke dans warming-up mét Vita, de mascotte
van Special Heroes Nederland. Daarna hebben ze
kennis kunnen maken met vier verschillende sporten
die werden gegeven door regionale sportaanbieders.
Sommigen sporten waren bekend, maar anderen
waren nieuw voor de leerlingen. Zo was er: Voetbal
door Vitesse in samenwerking met Eldenia, Volleybal
door Aetos, Tafeltennis door MJ Tafeltennis in
samenwerking met ISVA en Bootcamp door Vitality
Duiven. Na een geslaagde dag gingen de leerlingen
moe maar voldaan naar huis met een medaille en
flyers van de sportaanbieders op zak.
STIMULEREN SPORTDEELNAME BIJ
KINDEREN MET EEN BEPERKING
Deze sportdag is georganiseerd omdat
sportdeelname van kinderen met een beperking
nog steeds achter loopt in vergelijking met kinderen
zonder een beperking. Door het organiseren van
deze sportdag hopen wij zoveel mogelijk kinderen
een leuke sportieve dag te bezorgen en hopelijk
ontdekken zij die ene sport of activiteit waar zij super
enthousiast van worden en plezier in vinden!
26

ONDERWIJS
ENTHOUSIASME EN PLEZIER TIJDENS SPORTDAG VOOR LEERLINGEN UIT CLUSTER 3
Op dinsdag 11 oktober organiseerde Uniek Sporten regio Arnhem i.s.m. Special Heroes een sportdag voor de
cluster 3 scholen uit de regio. Er deden tien klassen mee, die afkomstig waren van acht verschillende scholen
zowel SO als VSO. In de gymzaal van Sportcentrum Valkenhuizen in Arnhem konden de leerlingen kennismaken
met verschillende sporten die zij ook in hun vrije tijd kunnen doen.
TAFELTENNIS, SCHERMEN, (KICK)BOKSEN EN FREERUNNING
De 95 aanwezige leerlingen van verschillende scholen uit de omgeving deden mee aan vier verschillende
sportactiviteiten. Dankzij de tafeltennis tafels van MJ Tafeltennis en ondersteuning van Sportclub de Waag konden de
leerlingen kennismaken met verschillende spelvormen. Ballenzwevers, mikborden en gatendoeken waren leuk, maar
zoals één van de leerlingen bij het schuiftafeltennis zei: “ik wil hier niet weg, dit is veel te leuk!”.
Het schermen aangeboden door Scaramouche was ook erg interessant voor de leerlingen. Eerst werden verschillende
bewegingen geïntroduceerd en geoefend, maar uiteindelijk mochten de leerlingen ook in pak en met masker een partij
spelen. De leerlingen die in een rolstoel zaten konden kennismaken met rolstoelschermen.
Ook bij het (kick)boksen werd er rekening gehouden met de leerlingen in een rolstoel. Zij konden met behulp van
foamsticks en andere attributen verschillende stoten en slagen oefenen. Ook de andere leerlingen stonden op de mat
vol zelfvertrouwen en glimlachend de verschillende oefeningen uit te voeren dankzij het enthousiasme van trainer Mike
Wiegers.
Om niet het enthousiasme van de freerunning trainer van Aquila Agilis te vergeten! Met een geweldig parkours van
banken, trampolines, kasten en dikke matten konden de leerlingen deze tak van sport ervaren. Ook aan de leerlingen in
een rolstoel was weer gedacht, door hun tussen de oefeningen door te laten bewegen tijdens het spel ‘de vloer is lava’!
SAMENWERKING
De sportdag is tot stand gekomen door een
samenwerking van verschillende partijen.
Zo verzorgden sport- en beweegaanbieders
uit de regio de activiteiten, hierdoor is
doorstroming naar de wekelijkse lessen
ook mogelijk. Het CIOS in Arnhem zorgde
ervoor dat 23 studenten uit het 4e jaar
bewegingsagogie aanwezig waren ter
ondersteuning. Op deze manier maken
zij ook kennis met deze doelgroep en de
sportmogelijkheden voor deze leerlingen.
Ook waren er 6 studenten van VSO De Linde
uit Deventer aanwezig die het programma
Media P.A. volgen. Tijdens de sportdag
ervaren zij hoe het is om foto’s en video’s te
maken tijdens een sportevenement. Ook
voor hen een waardevolle ervaring voor
mogelijk hun toekomstige werkveld.
Kortom, samen zorgden we ook deze dag ervoor dat ‘iedereen kan sporten en bewegen, ongeacht handicap
of beperking’!
27

ONDERWIJS
WAAR KOMEN DEZE LEERLINGEN VANDAAN?
Voor de sportdagen worden SO en VSO scholen, uit de regio Arnhem uitgenodigd. De sportdag van oktober 2022 was
speciaal voor leerlingen uit cluster 3; dit zijn lichamelijk gehandicapte en/of verstandelijk gehandicapte en langdurig
zieke leerlingen. In de regio Arnhem zijn dit voornamelijk scholen van De Onderwijsspecialisten en vanuit Special
Heroes. Indien er ook andere cluster 3 scholen zijn, die niet onder deze partijen vallen worden deze ook benaderd om
aan te sluiten tijdens de sportdag.
Om een indicatie te krijgen van waar de leerlingen van deze sportdagen vandaan komen, zijn er twee figuren
toegevoegd. In het overzicht is te zien waar de scholen van De Onderwijsspecialisten staan. Daarnaast is er een
voorbeeld gegeven van één van de deelnemende scholen, waar de leerlingen vandaan komen. Hierin is te zien dat het
merendeel van de leerlingen van Het Prisma woonachtig is in de gemeente Arnhem, maar ook uit Rheden, Renkum,
Overbetuwe en de overige gemeenten komen.
28

SAMENWERKINGSPARTNERS
SPECIAL HEROES AAN HET WOORD
Carlijn Nijhof is sinds 1 november 2021 regionaal projectleider Gelderland bij Special Heroes waarbij zij zich richt
op het speciaal (voorgezet) onderwijs. Special Heroes maakt zich sterk voor de sociale, mentale en fysieke
ontwikkeling van mensen met een beperking door een gezonde en actieve leefstijl te stimuleren en een zo groot
en breed mogelijk aanbod te creëren op de gebieden sport en bewegen, kunst en cultuur, werk en participatie en
voeding en gezondheid.
“Toen ik in 2021 begon bij Special Heroes was op mijn tweede werkdag meteen de eerste gezamenlijke sportdag voor
het speciaal onderwijs. Ik kon meteen in het diepe springen en zien wat sport met kinderen doet. De spanning op de
gezichten van de kinderen en daarna het glunderen en de overwinning. Zo bijzonder en belangrijk om te zien, dit is waar
wij het voor doen! We willen kinderen kennis laten maken met verschillende sporten en daarmee zorgen dat ze iets
nieuws ontdekken en dat ze iets vinden wat ze blij maakt. Op deze manier groeit ook hun zelfvertrouwen en ontwikkelen
ze een gezonde leefstijl.
Het was ook meteen mijn eerste kennismaking met Uniek Sporten regio Arnhem, een hele fijne en waardevolle
samenwerking. Samenwerking binnen het aangepast sporten is belangrijk. Je ziet vaak kleine eilandjes en projecten
terwijl juist de verbindingen zoeken en het delen van expertise van grote meerwaarde is omdat er vaak sprake is van
maatwerk. Special Heroes en Uniek Sporten versterken elkaar hier in en weten elkaar goed te vinden en aan te vullen.
We zijn er samen voor de doelgroep”
OVERLEG MET WMO OVER UITLEEN
Op dinsdag 17 mei 2022 was er weer een overleg ingepland met de WMO medewerkers uit de regio Arnhem.
Medewerkers uit alle 10 de gemeenten in de regio Arnhem namen deel aan dit overleg. Er is gestart met een
korte update over wat Uniek Sporten doet, en de verschillende projecten en diensten die in de regio Arnhem
mogelijk zijn. Zo is er in 2022 een nieuw project gerealiseerd in samenwerking met Tworby. Er wordt gekeken
om kinderfietsen om te bouwen naar driewielfietsen, zodat kinderen op jongere leeftijd op een laagdrempelige
manier kennis kunnen maken met deze manier van bewegen.
Uiteraard worden ook de diensten Uitleen en Hulpmiddelen besproken. Inwoners kunnen middels deze diensten
verschillende sporthulpmiddelen gratis lenen om zo op een laagdrempelige manier een sport uit te proberen. De kosten
van deze hulpmiddelen worden helaas nog vaak als een drempel ervaren om te gaan sporten. Gelukkig kan Uniek
Sporten hulpmiddelen deze drempel (grotendeels) wegnemen.
Tijdens het overleg kwam ook Marieke aan het woord. Zij heeft het afgelopen jaar weer kennisgemaakt met het
buitensporten dankzij de Uitleen. Samen met Marieke ging de aanwezigen in gesprek over de voorwaarden waaraan
men moet voldoen om een sporthulpmiddel aan te vragen. Hieruit bleek dat de voorwaarden per gemeente nog al
verschillen.
Middels dit overleg zijn alle gemeenten weer op de hoogte gesteld van deze veranderingen en nieuwe projecten.
29

ONDERWIJS
LEERLINGEN MAKEN KENNIS MET GEHANDICAPTENSPORT DOOR LESSENPAKKET
‘ANDERS-DAN-ANDERS’
Hoe mooi zou het zijn als kinderen rolstoelbasketbal niet meer vreemd vinden, als kinderen begrijpen dat iemand
die blind is nog steeds kan hardlopen met extra begeleiding en dat ze begrijpen dat hun klasgenootje met autisme
het prettiger vindt om in kleinere en rustigere groepen te sporten?
Doesburg Beweegt, de Gelderse Sportfederatie en Uniek Sporten regio Arnhem zijn tot het idee gekomen om een
lessenreeks te ontwikkelen voor basisscholen. De kinderen uit groep 5 t/m 8 maken in 3 gymlessen kennis met
verschillende beperkingen en hoe je daarmee omgaat tijdens het sporten. Gehandicaptensport moet namelijk niet
alleen bekend zijn bij de doelgroep, maar iedereen moet bekend zijn met gehandicaptensport! Zo hopen alle partijen
meer begrip te creëren voor mensen met een beperking. In de klas, maar ook daarbuiten. Kortom, dat iedereen weet
dat je met een beperking ook prima kan sporten, maar misschien net iets anders-dan-anders.
HOE IS HET OM HARD TE LOPEN ALS JE BLIND BENT?
In 2022 hebben er verschillende pilots plaatsgevonden en zijn we van start gegaan met het uitdragen van het
definitieve lessenpakket in o.a. de gemeenten Doesburg, Rheden en Bronckhorst. Zo maakten de leerlingen tijdens
de eerste sportles kennis met wandelen en hardlopen met een visuele beperking. Na het volgen van de sportles, werd
samen met de leraar besproken hoe het is om te sporten met een beperking. Het gesprek kwam hierbij goed op gang;
van “wat knap dat mensen die blind zijn nog kunnen hardlopen”, tot “ik ken ook iemand met een beperking”. Tijdens
de tweede sportles wordt er kennisgemaakt met zitvolleybal, een sport die vooral wordt gespeeld door mensen
met een lichamelijke beperking. Met de leerlingen werd besproken dat je bij sommige sporten de spelregels wat aan
moet passen, maar dat je ook gebruik kan maken van hulpmiddelen zoals krukken of rolstoelen. In de derde les wordt
autisme nagebootst tijdens een potje trefbal. Ook studenten van de ALO hebben deze spelvorm uitgeprobeerd. Hierbij
hebben zij de frustraties die kinderen met deze beperking kunnen hebben, aan den lijve ondervonden. Eén van de ALO
studenten, die zelf geen autisme heeft, gaf aan dat wat hij heeft ervaren er wel heel dichtbij in de buurt kwam.
GROTER BEREIK IN DE TOEKOMST
Het lessenpakket wordt steeds breder verspreid, steeds meer gemeenten binnen de regio Arnhem maken kennis met
de sportlessen. Daarnaast hebben ook de regio’s Nijmegen, Stedendriehoek,
en zelfs Alkmaar aangegeven geïnteresseerd te zijn in het project. Samen met
leverancier MD Sports uit Apeldoorn wordt constant gekeken naar uitbreidingen
en vernieuwingen van het lessenpakket.
Op deze manier kunnen gebruikers van het
lessenpakket met het huidige materiaal (of
extra nieuw materiaal), weer een nieuwe les
over gehandicaptensport verzorgen.
ANDERS DAN
ANDERS
LES 3
NIVEAU 1
TREFBAL MET AUTISME
OPDRACHT
We spelen vandaag een potje trefbal met 4 ballen. Doe eerst alle
materialen aan die er voor ju lie klaarliggen (zie foto)
Iedereen doet een be letjesband om het hoofd
• Iedereen doet 1 polsband om de pols
Maak 2 teams en kies een veld. Zet 6 pionnen, blokjes of paaltjes neer
op de achterlijn, 3 achter elk team (zie opstelling).
Het doel van het spel is om bij het andere team 2 van de 3 pionnen om
te gooien. Hierbij kan je af worden gegooid. Je mag dan ook afweren.
DOEL VAN HET SPEL
Kinderen met autisme hebben continu prikkels om zich heen. Deze proberen wij na te
bootsen middels het constante geluid van be letjes om je heen en het polsbandje dat
vervelend zit om je pols.
Opstelling 1/3 gymzaal
Bent u zelf ook geïnteresseerd in dit
lessenpakket? U kunt contact opnemen
met Ivet Harperink van de Gelderse
Sport Federatie via ivet.harperink@
geldersesportfederatie.nl of via Jorien
Harteman van Uniek Sporten regio Arnhem
via j.harteman@unieksporten.nl.
Hardlopen
met een visuele beperking
HOE IS HET OM TE SPORTEN
MET EEN BEPERKING?
Een kennismaking met aangepaste sporten.
Er is namelijk heel veel mogelijk,
je moet het alleen wel weten!
Voetballen
met een lichamelijke beperking
Trefbal
met autisme
Waarom was het anders dan anders? Waarom was het anders dan anders? Waarom was het anders dan anders?
Wat was lastig tijdens het hardlopen?
Wat was lastig tijdens het voetballen? Wat was lastig tijdens het spel?
LES 2
NIVEAU 1
ZITVOLLEYBAL MET EEN
LICHAMELIJKE BEPERKING
OPDRACHT
Maak tweetalen en blaas een ba lon op. Ga op de grond zitten en probeer met
elkaar over te spelen door met je handen de ba lon naar de ander te tikken. Zorg
dat je bi len of romp de grond blijven raken op moment van spelen.
REGELS / UITBREIDINGEN
Ga verder uit elkaar of dichter naar elkaar toe
Speel met een ander lichaamsdeel de ba lon over (voeten, hoofd)
Speel over een net
• Lummelen met 1 tussenspeler
Opstelling
Wat was leuk tijdens het hardlopen? Wat was leuk tijdens het voetballen? Wat was leuk tijdens het spel?
30

ZORG
PRO PERSONA EN 4 ANDERE INSTELLINGEN LATEN CLIËNTEN WEER VOETBALLEN
TIJDENS ZAALVOETBALCOMPETITIE IN WOLFHEZE
Op vrijdagmiddag 21 oktober en 25 november vond in Wolfheze op het terrein van Pro Persona weer de ‘Zin In’
zaalvoetbalcompetitie plaats. Een competitie tussen verschillende organisaties die hulp bieden aan kinderen,
jongeren, volwassenen en ouderen met psychische problemen, psychiatrische ziektes, gedragsmatige
problematieken en vormen van autisme. Door dit voetbaltoernooi hebben de deelnemers weer wat om voor te
trainen en om naar uit te kijken!
TERUGKEREND EVENEMENT…
In het najaar van 2021 vond de eerste editie van de competitie plaats. Pro Persona was hierbij initiatiefnemer, waarbij
ze ondersteunt werden door een subsidie van het Renkums Sportakkoord. Zowel cliënten als begeleiders waren toen
erg enthousiast over dit initiatief van Pro Persona. De deelnemers speelde met veel plezier en enthousiasme, wat ook
merkbaar was in het publiek. Daar zaten zowel passerende cliënten van Pro Persona om hun team aan te moedigen,
maar ook het thuisfront van diverse deelnemers was uitgenodigd. Hieruit blijkt maar weer hoeveel een wedstrijd voor
mensen kan betekenen! Tijdens het tweede seizoen, is Pro Persona weer initiatiefnemer van de competitie en zullen de
wedstrijden plaatsvinden op het terrein in Wolfheze.
…MET STEEDS MEER BETROKKENHEID!
In het najaar van 2022 hebben AZC Wageningen, Iris Zorg, Woonzorgnet, Pluryn en uiteraard Pro Persona met
een groep cliënten deelgenomen aan de competitie. Dat is één instelling meer in vergelijking met vorig jaar toen
er 4 instellingen aansloten. Hieruit blijkt maar weer dat de betrokken partijen graag een stap willen zetten naar een
sportievere invulling van de dag. Door het trainen met een doel, en de wedstrijdspanning tonen sommige cliënten veel
meer emoties in vergelijking met een normale trainingssessie. Sport is dus niet alleen maar goed voor de lichamelijke
gezondheid, maar heeft ook zeker effect op de mentale gezondheid van de cliënten.
PLURYN NIEUWSFLITS OOK AANWEZIG!
Het Multimediateam van Pluryn was ook aanwezig tijdens de sportdag.
Zij zagen hoe de Oosterbeekse talentjes van Pluryn het tot een knappe
derde plaats schopten. Scan de code en bekijk de nieuwsflits!
31

ZORG
MEER ACTIVITEITEN BIJ ZORGINSTELLINGEN
• In september kwam circus Kiko langs bij Siza locatie Koningsland voor een circus workshop. De bewoners hebben
buiten allerlei verschillende activiteiten gedaan, zoals jongleren met borden en doeken, en diabolo. Kortom,
verschillende activiteiten waarbij er gewerkt wordt aan beweging, hand-oog-coördinatie, focus en concentratie.
• In september is de BeweegID box van Uniek Sporten naar één van de Siza locaties aan de Wekeromseweg in
Arnhem gegaan. Hier wonen 9 cliënten met een verstandelijke beperking waarbij het ouder worden centraal staat.
Met de BeweegID box konden de medewerkers kleine, simpele beweegspellen met de bewoners doen.
• Het hele jaar door hebben de bewoners van Zozijn aan de Kraakselaan in Doesburg kennis gemaakt met
verschillende sporten. Boksen, sport & spel, hockey, bootcamp en gym werden gegeven door verschillende
sportaanbieders uit de regio. Hierdoor kwamen de bewoners in beweging én maakten ze kennis met de
mogelijkheden!
32

ZORG
INSPIRERENDE FILM OVER GEHANDICAPTENSPORT BIJ SPORTHALLEN EN ZWEMBADEN
Uniek Sporten heeft een film gemaakt waarin ze inwoners willen inspireren en motiveren om te kijken naar wat
voor hun mogelijk is! Wat dacht je van pilates samen met je blindengeleidehond? Of rennen middels een running
frame?
Het is belangrijk dat iedereen wordt geattendeerd op deze mogelijkheden. De film wordt dan ook getoond op
verschillende beeldschermen door de regio heen. Heb je de film al voorbij zien komen in de hal van Valkenhuizen in
Arnhem? Of bij het Biljoenbad in Velp? Misschien heb je de film wel op een andere locatie in de regio voorbij zien komen?
Heb je de film nog niet gezien? Kijk deze dan direct via de QR code!
Wil je de film graag tonen op één van de beeldschermen bij jouw organisatie? Stuur dan een mail naar
regioarnhem@unieksporten.nl en wij sturen het bestand op. Samen zorgen we ervoor dat iedereen de
mogelijkheid heeft om te sporten en bewegen, ongeacht handicap of beperking.
33

COMMUNICATIE
PLATFORM UNIEK SPORTEN
LANDELIJK
In 2022 meer dan 455.000 bezoekers
Meer dan 22.600 volgers op sociale media
40.000 mensen worden per dag bereikt op sociale media
REGIO ARNHEM
Sinds 2017 wordt het platform van Uniek Sporten landelijk uitgerold. De website blijft één van de belangrijkste
communicatiemiddelen, met de sport-zoek-functie als belangrijke pijler.
In 2022 waren er 7540 unieke website bezoekers voor de regio Arnhem. Hiervan gaat 38% van de bezoekers naar het
nieuws. Verder klikt 22% van de bezoekers verder naar ´sport zoeken’ en 8% naar de crowdfundingpagina.
1278 abonnees ontvangen maandelijks de nieuwsbrief. Via deze digitale nieuwsbrief blijven lezers uit de regio Arnhem
op de hoogte van lokaal sportaanbod, evenementen en ander nieuws.
Daarnaast was er volop aandacht voor Uniek Sporten in onder andere Sjors Sportief, diverse lokale en regionale kranten
en magazines.
PODCAST LITO EN SILVIA
Lito Anker, paralympiër en ambassadeur Uniek Sporten regio Arnhem, en Silvia Bos, regio
coördinator Uniek Sporten regio Arnhem zijn te gast geweest bij de Podcast Inclusiecast van
het APCG. Waarbij ze in samen met Tim Kroesbergen in gesprek gingen over ‘toegankelijk
sporten’. Luister de podcast hier terug:
34

SAMENWERKINGSPARTNERS
BLIJE GEZICHTEN TIJDENS DE VIERDE EDITIE VAN HET SPECIAL SPORTS EVENTS
OVERBETUWE!
Basketbal, voetbal, frame running, boogschieten en hockey. Een kleine greep uit het aantal sporten dat werd
aangeboden tijdens de vierde editie van het Special Sports Event op zondag 25 september. Tijdens deze sportdag
op Vitaal Sportpark De Pas in Elst konden jong en oud met een beperking kennismaken met allerlei soorten
sporten uit de omgeving.
De dag werd afgetrapt door Feline Klee
(Kinderburgemeester Lingewaard), Lara Baars
(Paralympisch atleet), Wijnte Hol (Wethouder
Sport Overbetuwe) en Aart Slob (Wethouder Sport
Lingewaard). Na de gezamenlijke warming up konden de
deelnemers alle aangeboden sporten gaan uitproberen.
Ook waren er twee optreden van theater groep Klare Taal
en zorgde de band Jukebox voor de muziek tijdens deze
sportieve maar ook vooral gezellige dag.
SPORTIEVE FAMILIE
Bij de familie Straathof in huis is het een gezellige boel.
De kinderen Anne, Tijn, Saar en Nout houden ouders Roel
en Marije goed bezig. Allemaal druk met school, maar
ook druk met sporten. Voetbal, turnen, gym, zwemmen,
hockey. Ja, zeker. Al deze sporten worden bij de familie
Straathof uitgeoefend. Saar, de 11-jarige dochter met een
beperking, beoefent er maar liefst drie! Helaas hebben
ze op dit moment een winterstop met hockey, maar
iedere week is zij bij Zwemvereniging Overbetuwe en de
Speciale Gym te vinden. In september 2022, tijdens de
Nationale Sportweek, was het gezin ook bij het Special
Sports Event te vinden. Een evenement dat iedere twee
jaar terugkeert naar Overbetuwe. Hier is Uniek Sporten bij
betrokken in een ondersteunende en adviserende rol. “We
zijn er naartoe gegaan omdat Tijn daar zelf heeft geholpen
vanuit de Judovereniging waar hij sportte. Saar deed al
aan twee sporten, dus ons doel was niet per se om nieuwe
sporten te vinden. We vonden het vooral heel leuk dat er
zo’n evenement georganiseerd werd! We zijn allemaal
anders, maar iedereen hoort erbij. En dat wordt zo mooi
zichtbaar op zo’n dag,” vertelt Marije enthousiast. “Op die
dag spraken we meerdere ouders en kinderen die graag
wilden hockeyen. Daardoor is nu een hockey-groepje
opgericht voor kinderen die niet zo goed tot hun recht
komen in de reguliere hockeyteams. Saar zit daar ook bij.”
Volgens Marije is het aangepast sportaanbod in
Overbetuwe super. “Er is voor iedereen wel iets te vinden
in de omgeving. En de trainers zijn geweldig. Ze hebben
veel geduld, maar doen ook lekker normaal. Ze doen heel
hard hun best om het voor iedereen leuk te maken.”
35

COLUMN MATHIEU MAANDERS
Een paar weken geleden werd ik gevraagd om net als de afgelopen
jaren een column te schrijven voor het jaarverslag van Uniek Sporten.
Hier heb ik uiteraard direct bevestigend op gereageerd.
2022 was gelukkig weer een bijzonder druk jaar. Terug naar het nieuwe
normaal van voor corona. Alle bijeenkomsten weer fysiek, zonder
mondkapje in het openbaar vervoer en weer veel meer van huis op weg
naar afspraken in het land. In het begin best raar, maar nu vind ik het bijna
bijzonder als ik iemand buiten zie met een mondkapje. Het is weer bijna
zoals het vroeger (nou ja, voor maart 2020) was.
Omdat dit de derde keer op rij is dat mij gevraagd wordt om een column
te schrijven voor het jaarverslag, en er dus een patroon is ontstaan, wordt
het tijd dat ik mezelf eens wat uitgebreider voorstel zodat ik jou (de lezer
van deze column) kan laten zien dat het niet uit maakt wie je bent, hoe
je er uit ziet of wat je handicap ook is, iedereen kan het verschil maken.
Ook al heb ik weinig fysieke kracht, door een progressieve spierziekte, en
beweeg ik me voort in een elektrische rolstoel, ik heb de mogelijkheden
gecreëerd om op een aantal podia het verschil te kunnen maken.
Laat ik beginnen met mijn rol als ambassadeur voor Uniek Sporten. Ik
zet me graag in om mensen met een beperking en sporten met elkaar
te verbinden. Ik ben niet alleen ambassadeur van Uniek Sporten, ik
heb ook een rol heb in de gemeentelijke politiek, meer specifiek in de
gemeenteraad van Duiven als fractie assistent voor de PvdA. Vanuit
deze positie heb ik de mogelijkheid om bij het maken van beleid
rondom toegankelijkheid en inclusie betrokken te zijn. Door mijn kennis
en ervaring kan ik de mensen die bij de gemeente werken, maar ook
de mensen die in de gemeenteraad zitten, duidelijk maken hoe de
wereld er uit ziet als bijvoorbeeld lopen niet vanzelfsprekend is. Dat
toegankelijkheid niet alleen over het verlagen van drempels gaat, maar
met zoveel meer te maken heeft. Als bijvoorbeeld iemand met een
beperking wil sporten, moet er een hulpmiddel zijn, maar ook moet
deze persoon liefst zo zelfstandig mogelijk naar de sportvereniging of
sportschool kunnen. Daar ligt een belangrijke rol voor de gemeente,
maar ook voor de Provincie, want de Provincie gaat over het Openbaar
Vervoer. Dat is dan ook de reden dat ik voorzitter ben van de werkgroep
Flexvervoer, Inclusie en Toegankelijkheid van het ROCOV (Reizigers
Overleg Consumentenbelangen Openbaar Vervoer). Vanuit deze rol zet
ik me in om de positie van de reiziger met een beperking in het Openbaar
Vervoer waar nodig te verbeteren. Het gaat hierin om het hele openbaar
vervoer, dus de trein, bus, haltes, perrons, HaltetaxiRRReis en de
stationsgebouwen).
Als je weet dat ik hiernaast ook nog in de gehandicaptenraad zit,
VN-ambassadeur bij de Coalitie van Inclusie en adviseur brede
toegankelijkheid bij Zorgbelang Inclusief ben, in een aantal werkgroepen
binnen de gemeente zit en naast dit alles ook nog een privéleven heb,
begrijp je dat ik weleens de vraag krijg waar ik de tijd (maar bovenal de
kracht) vandaan haal. Het antwoord is heel simpel: elk succes, hoe klein
ook, geeft me een geweldige boost om door te gaan.
Mathieu Maanders
Achtergrond informatie Mathieu
Mathieu Maanders is 45 jaar oud
en zet zich veelvuldig in voor de
samenleving. Zo is hij
fractie assistent voor de PvdA in
de gemeenteraad van Duiven en
VN-Ambassadeur bij de Coalitie
voor Inclusie. Hij is lid van het
ROCOV (in deze rol komt hij op
voor de belangen van mensen
met een beperking in het OV in de
Provincie Gelderland)is hij adviseur
brede toegankelijkheid voor
Zorgbelang Inclusief. Mathieu
verlegt zijn sportieve grenzen samen
met zijn Personal Trainer van
SPORTIEFV, en is hij ambassadeur
voor Uniek Sporten.
Ondanks dat zijn progressieve
spierziekte hem meer en meer
belemmerd, vervuld hij deze indrukwekkende
lijst met functies.
Een veel gebruikte uitspraak van
Mathieu is: “Zolang mijn stem,
mijn hersenen en mijn elektrische
rolstoel het blijven doen, kan ik
me onuitputtelijk in blijven zetten
om de leefomstandigheden van
mensen met een beperking te
verbeteren!”
36

37

UNIEK SPORTEN 2022 IN ÉÉN OOGOPSLAG
Uniek Sporten is een aanpak die als doel heeft om meer mensen met een beperking in de regio Arnhem (en
inmiddels in heel Nederland) structureel te laten sporten en bewegen. In de infographic van 2021, die hiernaast is
afgebeeld, is de groei in één oogopslag zien.
Éen van de kerntaken van Uniek Sporten is de loketfunctie. In 2022 werden door de drie coördinatoren 83 sportvragen
beantwoordt van mensen die rechtstreek contact opnamen met het loket. Daarnaast bezochten zo’n 7540 unieke
bezoekers de website in 2022, waarvan de meerderheid, 2865 bezoekers, naar de nieuwsberichten gingen.
Ook het ondersteunen van het sport,- en beweegaanbod is een kerntaak waar de coördinatoren zich mee bezig
houden. We zien weer een kleine groei ten opzichte van vorig jaar ten aanzien van het aantal activiteiten. Zo waren
er in 2021, 242 sportlessen in onze regio, georganiseerd door 151 sportaanbieders. In 2022 waren er iets minder
sportaanbieders, namelijk 148 sportaanbieders, maar het aantal sportlessen waaraan mensen met een beperking
konden deelnemen steeg naar 245 sporten.
Tevens zijn 46 aanbieders in de regio Arnhem ondersteund. Zij zijn onder andere geholpen bij het opstarten van
aangepast sporten, werden er kennismakingsgesprekken gepland en werden sportaanbieders ondersteund bij het
aanvragen van subsidies.
Dankzij de samenwerking met de verschillende partners en alle inzet van trainers/coaches, vrijwilligers en professionals
wordt sporten en bewegen voor mensen met een handicap steeds meer bereikbaar en toegankelijk. Echter, dat sporten
en bewegen voor mensen met een beperking nog niet altijd vanzelfsprekend is, blijft een aandachtspunt waarvoor we
ons óók in 2023 moeten blijven inzetten!
CONTACTGEGEVENS
Coördinatoren aangepast sporten in de regio Arnhem:
Silvia Bos is contactpersoon voor de gemeenten Arnhem, Overbetuwe, Lingewaard en Zevenaar.
Te bereiken via s.bos@unieksporten.nl
Jorien Harteman is contactpersoon voor de gemeenten Doesburg, Renkum, Rheden en Rozendaal.
Te bereiken via j.harteman@unieksporten.nl
Estée Gerritsen is contactpersoon voor Duiven en Westervoort.
Te bereiken via e.gerritsen@unieksporten.nl
38

REGIO ARNHEM
Deze voortgangsrapportage is een uitgave van De Onderwijsspecialisten.
Redactie: Silvia Bos, Jorien Harteman en Estée Gerritsen
Grafische vormgeving en druk: Buro Zutphen
© 2023, De Onderwijsspecialisten

Je kunt meer
dan je denkt
Sporten en bewegen moet de normaalste zaak van de wereld zijn. Helemaal als je
een beperking hebt. Daarom is er Uniek Sporten; het sportplatform van Nederland
waar je alles vindt over sporten en bewegen met een beperking.
Op de site, in de app en bij het lokale sportloket vind je het geschikte beweeg- of
sportaanbod bij jou in de buurt en lees je alles over sport en lifestyle met inspiratie
van sporters door sporters.
WWW.UNIEKSPORTEN.NL
40