MCCM 72, pagina 27 - jeroenderwort.nl

Kalender
Tijd is een boeiend
onderwerp en vrijwel
niemand weet er alles over.
Ook in dit artikel worden
slechts enkele punten van
de tijdrekening aangestipt.
Er blijken meerdere jaren
te zijn en de volgende
eeuw begint pas in 2001.
De aanleiding voor dit artikel is een inzending
van 1. Dopmeijer. Hij zond ons
een leuk klein listinkje om te bepalen
op welke dag een bepaalde datum valt.
Hij ging uit van de volgende logische
gedachtengang: na elke maandag komt
een dinsdag, na elke dinsdag komt een
woensdag en zo verder, week na week
na week. .. Ook komt voor elke maandag
een zondag en voor elke zondag
komt een zaterdag ... Als ik nu uitreken
de hoeveelste dag het nu is, en ik weet
welke dag van de week het nu is, moet
ik ook gelijk weten of de eerste dag van
onze jaartelling een dinsdag of een vrijdag
is. Dit is een gezond idee en het
werd aldus uitgewerkt.
Help
Toen zijn schijf echter bij ons op de redactie
binnenkwam, sloeg mij al bij het
lezen van het etiket de schrik om het
hart. Waarom? Op de sticker stond de
tekst 'Eeuwigdurende kalender vanaf
het jaar 0'. Dat is al gelijk het eerste probleem:
dat jaar heeft nooit bestaan!
Intermezzo
In feite heeft natuurlijk nooit iemand bij
de geboorte van Jezus Christus gezegd:
'Laten we een nieuwe jaartelling beginnen.'
Inderdaad een nieuwe, want de
Joden hadden-en hebben-allang een
eigen jaartelling. Pas na de aardse tijd
van Christus kwam men in Rome op
het idee voor het toen prille geloof een
eigen jaartelling in te voeren, gebaseerd
op de veronderstelde geboortedatum.
Dit zal zo rond veertig tot vijftig jaar na
de geboorte geweest zijn. Klassiek is de
vraag aan kinderen welke munt vals is.
In een stapel oude munten ligt er dan
ook één bij met als produktiejaar SO vc.
Na de voorafgaande tekst begrijpt u nu,
dat ook de munt met het produktiejaar
. 30 nC vals moet zijn. Trouwens naar de
modernste inzichten zou Jezus Christus
in het jaar 4 vC geboren zijn, maar in ieder
geval tussen 7 vC en 3 vc.
Volgende eeuw start in 2001
Het eerste officiële jaar van onze jaartelling
is het jaar 1 en niet het jaar O. Daar
een eeuw honderd jaar lang is, begint
de eerste eeuw met het jaar 1 en loopt
tot en met het jaar 100, de tweede eeuw
beslaat de jaren 101 tot en met 200, en
zo verder. De twintigste eeuw speelt
zich dan ook af in de jaren 1901 tot en
met 2000. Wilt u dus gaan vieren dat de
eenentwintigste eeuw of zelfs het derde
MSX Computer & Club Magazine
nummer 72 -december '94 / januari '95
En wat daarmee samenhangt
millennium een aanvang neemt, zult u
wel moeten wachten tot 1 januari 200I.
De overgang 1999-2000 schijnt meer
mensen aan te spreken, maar dan gaan
we gewoon van het voorlaatste naar het
laatste jaar van deze eeuw / millennium.
De fout wordt begrijpelijk als we bedenken
dat we met onze eigen leeftijd wel
pas na één jaar zeggen dat het kind één
is. Daar kennen we dus het eerste jaar
en de leeftijd is nul. Deze eeuw begint
bijna elk jaar met 19-alleen het laatste
begint met 20-en toch spreken we over
de twintigste eeuw. Als u er even rustig
over nadenkt zal het wel duidelijk zijn,
maar verwarrend is het wel. Denk trouwens
niet dat een afspraak om het vanaf
nu anders te gaan doen veel uithaalt.
U verschuift alleen problemen, waarom
zou het eerste jaar na de geboorte van
Christus jaar 0 moeten zijn? Omdat dat
gemakkelijker is? Niet echt, want welk
jaar is er dan voor dat jaar O? Het jaar 0
vC? Bedenk ook eens dat als u nu bijvoorbeeld
34 jaar bent, u zich in uw 3S e
levensjaar bevindt, dat, naar u hoopt,
wordt besloten met uw 3S e verjaardag
om dan uw 36 e levensjaar in te gaan.
De meesten beginnen trouwens ook altijd
een paar seconden te laat met het elkaar
een gelukkig nieuwjaar toe te wensen.
Als u een normale klok heeft, die
om twaalf uur twaalf maal slaat en die
goed op tijd loopt, dan is het exact
twaalf uur bij de eerste slag van deze
twaalf slagen en bij de twaalfde slag is
het nieuwe jaar dus al bekant een volle
minuut oud.
Meer problemen
Het probleem van het niet bestaan hebben
van het jaar nul, is voor de bepaling
welke dag in de week het is echter niet
zo essentieel. Dat vergt slechts een kleine
correctie: controle op jaar O. Maar er
zijn meer problemen die bij onze inzender
onbekend waren. Hij ging er ten onrechte
van uit dat er elke vier jaar een
schikkeljaar is. Nu is uit eigen levenservaring
natuurlijk ook nooit iets anders
bekend dan elke vier jaar een dag extra
bij februari. Zijn er echter honderdjarige
MSX' ers met een erg goed geheugen
voor dit soort zaken, dan zouden zij
zich misschien kunnen herinneren dat
het jaar 1900 geen schrikkeljaar was.
De lengte van een jaar is astronomisch
vastgelegd door de draaiing van de aarde
om de zon. De lengte van een 1111.
9