versie 15-5-2011 - Stipel

!!! "#$%&'()*)+,()-./(01)2.30453)(!%&66 

Persoonlijke beschermingsmiddelen (PBM's) 

Veiligheidsmiddelen 

78&8&9677 

Werkkleiding 

VWI Activiteit 

G-01 Het werken aan of nabij gasvoorzieningsystemen 

G-02 Het graven en dichten van sleuven en werkputten (handmatig) x x x 

Het graven en dichten van sleuven en werkputten (machinaal) x x x x x 

G-06 Het plaatsen, verwisselen of verwijderen van gasmeters ! G25 x x x x x 

G-07 Het beproeven op dichtheid van binneninstallaties en meteropstellingen ! G25 x x x x 

G-08 Het ontluchten van binneninstallaties ! G25 x x x 

G-09 Het plaatsen, verwisselen of verwijderen van gasmeters HD of > G25 x x x x x 

G-10 Het repareren en onderhouden van LD meteropstellingen ! G25 x x x x x 

Idem bij verwisselen hoofdkranen onder druk x x x x x x 

G-11 Het aansluiten en in bedrijf nemen van LD-aansluitleidingen incl. meteropstellingen x x x x x 

G-12 Het beproeven op sterkte en dichtheid van LD-aansluitleidingen x x x x 

G-13 Het ontluchten van LD-aansluitleidingen x x x x x 

G-14 Het uitvoeren van werkzaamheden aan bestaande LD-aansluitleidingen incl. meteropstellingen x x x x x x x 

Idem bij werkzaamheden in besloten ruimten x x x x x x 

Idem bij werkzaamheden met vrije gasuitstroming x x x x x x x 

G-15 Het aanleggen en in bedrijf nemen van HD-aansluitleidingen x x x x x 

G-16 Het werken aan gaszadels en aftakkingen onder druk in LD-netten (met gasuitstroming) x x x x x x x x x 

G-20 Het in en uit bedrijf nemen van LD-leidingen, incl. eventueel duurzaam buiten bedrijf stellen x x x x x x 

G-21 Het in en uit bedrijf nemen van HD-leidingen, incl. eventueel duurzaam buiten bedrijf stellen x x x x x x x x 

G-22 Het beproeven op sterkte van HD- en LD-leidingen, incl. HD-aansluitleidingen x x x x x 

G-23 Het beproeven op dichtheid van HD- en LD-leidingen, incl. HD-aansluitleidingen x x x x x 

G-24 Het plaatsen en verwijderen van gasblazen in LD-leidingen x x x x x x x 

G-25 Het stoppelen van HD-leidingen x x x x x x x x 

G-27 Het knevelen van PE-leidingen in HD- en LD-netten x x x x x x 

G-28 Het lassen van aftakhulpstukken op PE in bestaande HD- en LD-netten x x x x x 

G-29 Het lassen van aftakhulpstukken op staal in bestaande HD- en LD-netten x x x x x x 

G-31 Het controleren van bekleding van HD- en LD-leidingen x x x x 

G-35 Het bovengronds gaslekzoeken x x x x 

G-36 Het veiligstellen van de omgeving en lokaliseren van gaslekken x x x x x x 

G-37 Het repareren van lekken in HD- en LD-leidingen x x x x x 

Idem bij werkzaamheden onder druk x x x x x x 

G-41 Het nemen van gasmonsters in HD- en LD-netten x x x x x 

G-42 Het bedienen van grondafsluiters in HD- en LD-netten x x x x x 

G-43 Het controleren van grondafsluiters en appendages in HD- en LD-netten x x x x x 

G-45 Het uitvoeren van KB-metingen x x x x 

G-46 Het aanbrengen van meetdraden voor kathodische bescherming op gasvoerende leidingen x x x x x x 

G-47 Het werken met aardgascondensaat x x x x 

G-50 Het betreden en het uitvoeren van niet-gastechnische werkzaamheden rond gastechnische bedrijfsruimten x x x x x 

Idem bij niet gastechnische werkzaamheden in de gastechnische bedrijfsruimten x x x x x 

G-51 Het uitvoeren van functionele inspecties aan gastechnische installaties en meteropstellingen > G25 x x x x x 

G-52 Het uitvoeren van gastechnische werkzaamheden in gastechnische bedrijfsruimten x x x x x 

G-54 Het in en uit bedijf nemen van gasdrukregel- en meetstations x x x x x x 

Noot 1: 

Noot 2: 

Aanvullende kleding voor laswerkzaamheden aan stalen leidingen: lasoverall, lasbril, lashelm/laskap en lashandschoenen 

Aanvullende kleding voor werken met aardgascondensaat: veiligheidslaarzen, brandvertragende wegwerpoverall, polyvinylalcohal (PVA) of neopreen (wegwerp)handschoenen en 

halfgelaatmasker met een filtrerend gelaatstuk A2. Bij kans op verneveling of spatten een volgelaatmasker in plaats van een halfgelaatmasker 

Antistatische en vlamvertragende werkkleding 

Antistatische, gladde, afsluitende en vlamvertragende werkkleding 

Veiligheidschoeisel of -laarzen 

Isolerend veiligheidschoeisel 

Veiligheidshelm 

Veiligheidsbril 

Sotbril 

Handschoenen 

Veiligheidkleding voor werkzaamheden langs de weg 

Gehoorbescherming 

Brandvertragende hoofdbescherming 

Aanvullende kleding voor laswerkzaamheden op staal: zie noot 1 

Aanvullende kleding voor werken met aardgascondensaat: zie noot 2 

Gassignaleringsapparatuur met akoestisch en optisch signaal 

Gasconcentratiemeter, 100% aardgas 

Gasdetectieapparatuur 

Zuurstofmeter 

Brandblusser (klasse A/B/C) van minimaal 2 kg 

Brandblusser (klasse A/B/C) van minimaal 6 kg 

Elektrisch geleidende overbruggingskabel

!!! "#$%&'()*)+,()-./(01)2.30453)(!%&66 

78&8&9677

Veiligheidswerkinstructie 

1. Doel. 

Het werken aan of nabij 

gasvoorzieningsystemen 

Het veilig werken aan of nabij gasvoorzieningsystemen. 

2. Toepassingsgebied. 

HD- en LD-gasvoorzieningsystemen. 

3. Aanwijzingen en opdrachtverstrekking. 

Documentnr. : G-01 

Datum/versie: 15-5-2011 

Blad : 1 van 6 

! De aanwijzing is afhankelijk van de uit te voeren werkzaamheden. 

! Opdrachtverstrekking door minimaal WV netten, via werkplan of raamopdracht. 

! Mate van toezicht is afhankelijk van het soort werk en staat in de geldende 

veiligheidwerkinstructies vermeld. 

4. Voorwaarden. 

! Deze werkinstructie beschrijft de algemene voorwaarden voor het veilig uitvoeren 

van werkzaamheden aan of in de nabijheid van gasvoorzieningsystemen. Deze 

voorwaarden worden verondersteld bekend te zijn en worden daarom niet meer 

vermeld in andere werkinstructies. 

! Werkzaamheden aan of in de nabijheid van gasvoorzieningsystemen dienen altijd te 

worden uitgevoerd volgens de VIAG met de daaraan verbonden geldende veiligheids 

werkinstructies. 

! Tijdens uitvoering van gastechnische werkzaamheden, waarbij ongecontroleerde 

uitstroming van gas kan plaatsvinden, moet men buiten de gevarenzone blijven. 

! Alle werkzaamheden aan of met asbesthoudende materialen vallen onder de 

bepalingen conform het besluit “Veilig werken met asbestcementleidingen” voor 

ondergrondse leidingen of conform het “Asbestbesluit” voor overige werkzaamheden 

aan of met asbesthoudende materialen. 

! Meetapparatuur, wat in de gevarenzone gebruikt kan worden, dient te voldoen aan de 

richtlijnen beschreven in de ATEX-norm en zijn voorzien van het EEx-kenmerk. 

5. Risico’s en maatregelen. 

Afhankelijk van de werkzaamheden zijn de meest voorkomende risico’s met de daaraan 

te treffen maatregelen: 

Risico: Ongecontroleerde uitstroming van gas. 

Maatregel: Ventileren, continu meten, zo nodig werkplek verlaten en melden aan de WV. 

Risico: Persoonlijk letsel en verstikking. 

Maatregel: Gebruik maken van PBM’s. 

Risico: Aanwezigheid van omstanders en/of dieren in de directe omgeving van de 

werkplek. 

Maatregel: Afbakenen van de werkplek, omstanders manen de werkplek te verlaten. 

Risico: Beïnvloeding van buitenaf, bijv. weersomstandigheden, verkeer. 

Maatregel: Werkonderbreking, paraplu, afzettingen volgens “Handboek 96b” van de 

CROW. 

Risico: Blokkering vluchtwegen. 

Maatregel: Vluchtwegen vrijhouden van obstakels. 

Opgesteld door: Procedure eigenaar: Goedgekeurd door: 

Werkgroep VIAG-VWI Contactgroep Veiligheidsregelgeving Taakgroep Infrastructuur







Risico: Brand en/of explosie. 

Maatregel: Geen ontstekingsbronnen in of in de omgeving van de werkplek, werkplek 

afbakenen d.m.v. verbodsborden “Open vuur verboden”. 

Risico: Schade aan kabels en leidingen. 

Maatregel: Voor aanvang graafwerkzaamheden KLIC-melding doen (eventueel 

calamiteitenmelding), werkplek zorgvuldig ontgraven. 

6. Middelen en apparatuur. 

! De vereiste PBM’s, afhankelijk van de werkzaamheden, zijn: 

o Antistatische, gladde, afsluitende en vlamvertragende werkkleding, waarbij 

voorkomen wordt dat uitstromend gas via openingen (o.a. bij de polsen, enkels en 

de hals) onder de kleding kan komen en zich daar kan ophopen. 

o Veiligheidsschoenen en/of veiligheidslaarzen. 

o Veiligheidshelm. 

o Veiligheidsbril en/of stofbril. 

o Gehoorbescherming. 

o Handschoenen. 

o Reflecterende kleding voor werken langs de openbare weg. 

o Brandvertragende hoofdbescherming voor werken, waarbij vrije gasuitstroming 

plaats vindt, behoudens bij het ontluchten van leidingen. 

o Aanvullende PBM’s voor gespecialiseerd werk zijn: 

o Laswerkzaamheden: lasoverall, lasbril, lashelm, laskap, lashandschoenen. 

o Werkzaamheden met condensaat: polyvinylalcohol of neopreen handschoenen, 

halfgelaatsmasker met filterend gelaatstuk A1 of volgelaatsmasker, 

veiligheidsbril, brandvertragende wegwerpoverall. 

o Werkzaamheden aan asbestcementleidingen: neopreen handschoenen, 

mondkap met P3-filter, brandvertragende wegwerpoverall. 

Onder werkkleding wordt verstaan de door het bedrijf verstrekte kleding, wat 

geschikt is voor het uitvoeren van de diverse werkzaamheden. 

Onderscheid kan worden gemaakt in: 

o Werkkleding (niet brandvertragende uitvoering) wat gedragen dient te worden bij 

het uitvoeren van werkzaamheden, waarbij geen kans aanwezig is op 

(on)gecontroleerde gasuitstroming. 

o Werkkleding (antistatisch en brandvertragend) wat gedragen dient te worden bij 

het uitvoeren van werkzaamheden, waarbij geringe kans aanwezig is op 


o Werkkleding (antistatisch, glad, afsluitend en brandvertragend) wat gedragen 

dient te worden bij het uitvoeren van werkzaamheden, waarbij kans aanwezig is 

op (on)gecontroleerde gasuitstroming. 

! Gassignaleringsapparatuur met akoestisch en optisch signaal. 

! Gasdetectiemeter. 

! Gasconcentratiemeter, 100% aardgas. 

! Zuurstofmeter. 

! Brandblusser (klasse A/B/C), minimaal 2 kg voor binnenshuis. 

! Brandblusser (klasse A/B/C), minimaal 6 kg voor werkzaamheden buiten. 

! Branddeken (blusdeken). 

! Verbodsborden “Open vuur verboden”. 









6.1 Definities. 

Gassignaleringsmeter: 

! Te gebruiken als persoonlijke alarmering t.b.v. werkzaamheden in opdracht van de 

netbeheerder. 

! De gassignaleringsmeter meet de aanwezigheid van gas. 

! De gassignaleringsmeter geeft een akoestisch en optisch signaal, wanneer een 

waarde van 10% LEL of hoger wordt bereikt (0,5 vol.% of 5000 ppm). 

Gasdetectiemeter: 

! Te gebruiken om een gaslekkage op te sporen. 

! Een gasdetectiemeter dient zelfaanzuigend te zijn. 

! Met een gasdetectiemeter wordt binnen het meetbereik van het meetinstrument de 

hoeveelheid gas in het gasluchtmengsel gemeten. 

! De gasdetectiemeter geeft een akoestisch en optisch signaal als er een 

gasluchtmengsel wordt gedetecteerd. 

Gasconcentratiemeter: 

! Te gebruiken om leidingen te ontluchten. 

! Met een gasconcentratiemeter wordt binnen het meetbereik van het meetinstrument 

de hoeveelheid gas in het gasluchtmengsel gemeten. 

! De gasconcentratiemeter dient een meetbereik tot 100% aardgas te hebben. 

Zuurstofmeter: 

! Te gebruiken om zuurstofgehalte in (besloten) ruimten te bepalen. 

! De zuurstofmeter geeft een akoestisch en optisch signaal als het zuurstofgehalte 

< 19% O2 wordt. 

7. Werkwijze. 

7.1 Te gebruiken veiligheidsmiddelen, gereedschap en meetapparatuur. 

! De Persoonlijke Bescherming Middelen (PBM’s) dienen conform de diverse 

veiligheidswerkinstructies te worden gedragen. 

! Voor alle uitvoerende werkzaamheden is het dragen van werkkleding en 

veiligheidsschoeisel verplicht. 

! Tijdens werkzaamheden, waarbij het gevaar voor oplopen van oogletsel bestaat, is 

het dragen van een veiligheidsbril verplicht. 

! Gebruik afzetmateriaal volgens de richtlijn “Handboek 96b” van de CROW. 

! Het te gebruiken handgereedschap dient in goede staat te verkeren. 

! Het elektrische gereedschap en de meetapparatuur dient periodiek gekeurd te zijn, 

en voorzien zijn van een sticker waarop de eerstvolgende keuringsdatum staat 

aangegeven. 

! Bij werkzaamheden op het terrein van derden kunnen aanvullende maatregelen 

worden geëist. 

7.2 Te nemen veiligheidsmaatregelen: 

! Werkzaamheden aan de gasvoorzieningssystemen mogen alleen plaatsvinden zonder 

vrije gasuitstroom, tenzij anders beschreven in een werkinstructie of montageinstructie. 

! Gasuitstroming dient altijd zoveel mogelijk voorkomen te worden. 

! Tijdens de uitvoering van gastechnische werkzaamheden, waarbij mogelijk gas kan 

uitstromen, moet gassignaleringsapparatuur continu ingeschakeld benedenwinds en 

binnen handbereik geplaatst worden. 

! Gastechnische werkzaamheden, waarbij de kans aanwezig is dat ongecontroleerde 

gasuitstroom kan plaatsvinden, dienen te allen tijde door tenminste twee personen te 

worden uitgevoerd. Deze personen dienen zodanig visueel contact met elkaar te 

houden dat in noodsituaties adequaat kan worden opgetreden. 









! Controleer voorafgaand aan de werkzaamheden op de aanwezigheid van 

ontstekingsbronnen en schakel deze uit of pas de werkzaamheden hierop aan. Denk 

hierbij ook aan mobiele telefoons, PDA’s e.d. en verder weggelegen 

ontstekingsbronnen zoals gevelkachels, elektrische schakelkasten, 

hoogspanningslijnen en bovenleidingen van tram en metro. 

! Daar waar bekend is dat in het verleden aardgascondensaat aangetroffen werd, dient 

nu gewerkt te worden conform VWI G-47 “Het werken met aardgascondensaat”. 

! Daar waar niet bekend is dat er aardgascondensaat aanwezig is, moet men wel 

bedacht blijven op het risico dat er aardgascondensaat aangetroffen kan worden. 

Indien tijdens de werkzaamheden vocht aangetroffen wordt, dient als volgt gehandeld 

te worden: 

o Ga in HD-leidingen als volgt te werk: Indien er vocht wordt aangetroffen, behandel 

dit dan als condensaat. 

o Ga in LD-leidingen als volgt te werk: Indien er vocht wordt aangetroffen, behandel 

dit dan als condensaat, tenzij duidelijk is dan het gaat om inwaterende lekkage. 

! Plaats de eventueel toe te passen verlichting buiten de gevarenzone. 

! Zet de werkplek zodanig en voldoende ruim af, zodat omstanders gewaarschuwd 

worden en buiten de werkplek blijven. Plaats, zo nodig, de borden “Open vuur 

verboden” en “Werk in uitvoering”. 

! Bij alle delen van een gasvoorzieningsysteem waaraan, waarmee of in de nabijheid 

waarvan werkzaamheden worden uitgevoerd, moet voldoende ruimte zijn om veilig te 

kunnen werken. De werkplek moet goed toegankelijk zijn, voldoende zijn verlicht en 

adequaat zijn afgeschermd. De ondergrond moet voldoende stabiel en vlak zijn om 

de werkzaamheden veilig te kunnen uitvoeren. 

! Neem de benodigde verkeersmaatregelen volgens “Handboek 96b” van de CROW. 

! Zet voorafgaande aan de werkzaamheden één (of meerdere ) brandblusser(s) (klasse 

A/B/C), bovenwinds geplaatst en binnen handbereik van de assisterende 

medewerker, gereed. 

! Er dienen tijdelijke afsluitmiddelen aanwezig te zijn om, indien nodig, het 

ongecontroleerd uitstromen van gas te stoppen. Het plaatsen van tijdelijke 

afsluitmiddelen mag alleen plaats vinden buiten de gevarenzone, dus ! 10% LEL. 

! Een goed begaanbare vluchtweg moet bekend en aanwezig zijn en worden 

vrijgehouden van obstakels; 

! De voor de werkzaamheden relevante (veiligheids)werkinstructies of werkplannen 

en/of bedieningsplannen moeten bij de uitvoerenden bekend te zijn en op de 

werkplek beschikbaar zijn. 

! Voer een LMRA (Laatste Minuut Risico Analyse) uit. 

! Afval dient op de juiste wijze opslagen en afgevoerd te worden. 

! Voor het (tijdelijk) verlaten van de werkplek moet deze veilig voor de omgeving 

worden achtergelaten. 

! Gebruik de arbeidsmiddelen en gevaarlijke stoffen op de juiste wijze. 

! De op de arbeidsmiddelen of anderszins aangebrachte beveiligingen worden op de 

juiste wijze gebruikt. 

! Draag de voorgeschreven PBM’s volgens instructie en op plekken die daarvoor op 

bijvoorbeeld gebodsborden aangegeven staan. 

! Til niet te zwaar en op de juiste manier. 

! Wanneer een gasdistributiestation verlaten wordt, moet de deur(en) van het station 

goed afgesloten zijn (controleren). 

! Op elke werkplek moet: 

o Alarm nr. in geval van een calamiteit bekend zijn. 

o EHBO doos moet op de werkplek beschikbaar zijn. 

o Inhoud EHBO doos moet van de juiste houdbaarheidsdatum zijn voorzien. 






7.3 Opstellen werkplan en bedieningsplan. 




! Alle werkzaamheden in het gasvoorzieningsysteem worden volgens een werkplan of 

raamopdracht uitgevoerd. 

! Alle bedieningshandelingen in het gasvoorzieningsysteem worden volgens een 

bedieningsplan of raamopdracht uitgevoerd. 

! In een werkplan worden de uit te voeren werkzaamheden en, om de 

geïnventariseerde risico’s te beheersen, de te nemen veiligheidsmaatregelen 

vastgelegd. Daarbij moet in het werkplan worden verwezen naar relevante 

veiligheidswerkinstructies, montage-instructies en/of veiligheidsvoorschriften. 

! In een bedieningsplan worden de uit te voeren bedieningshandelingen vastgelegd. 

! Beide plannen worden geautoriseerd door de WV, in bepaalde gevallen ook door de 

OIV. 

! Voor alle bedieningshandelingen, behalve de beperkte bedieningshandelingen, is 

toestemming van BD/meldpunt nodig. 

! De inhoud van de plannen dient voor aanvang van de werkzaamheden en/of 

bedieningshandelingen door de WV, of de PL in opdracht van de WV, aan alle 

uitvoerenden bekend te zijn gemaakt via een zogenaamde startwerkbespreking. 

! Na afloop van alle activiteiten dienen de plannen gereed te worden gemeld. 

! Bij onraad, onduidelijkheden en/of afwijkende situaties (bijv. beschadigingen) dient 

de WV te worden ingelicht. Deze beslist over de te nemen actie en informeert, indien 

noodzakelijk, BD/meldpunt en/of OIV. 

Opmerking: Conform de wettelijke regels dient een werkplan tot vijf jaar na uitvoering te 

worden bewaard. 

7.4 Beëindiging. 

! Lever de benodigde gegevens volledig op met de gewenste kwaliteit van de 

netbeheerder. 

! Lever de uitgevoerde activiteiten op: 

o Activiteiten via een werkplan: gereedmelding van het werkplan bij de WV. 

o Activiteiten via een raamopdracht: oplevering conform de bedrijfsafspraken. 

! Laat de werkplek netjes en veilig achter. 

8 Opmerkingen. 

! Om fouten bij de mondelinge overbrenging van informatie te voorkomen, moet de 

ontvanger de informatie naar de verzender herhalen. De verzender moet bevestigen 

dat de informatie juist is ontvangen en begrepen. 

! Een gasluchtmengsel is explosief binnen de grenzen van 5% en 15% gas. 

! Wanneer de gasconcentratie groter is dan 10% LEL (dit komt overeen met 0,5 vol% 

gas of 5000ppm) spreekt men van de gevarenzone. Ten gevolge van deze 

gasconcentratie kan er gevaar aanwezig zijn voor brand, explosie of verstikking. 

! Werkzaamheden binnen de gevarenzone zijn niet toegestaan. 

! Voor het bepalen van de gevarenzone dienen de onderstaande richtlijnen: 

o Het punt voor bepaling van de gasconcentratie bevindt zich 0,5 mtr. boven 

maaiveld of 0,5 mtr. boven de bodem van de ontgravingen. 

o Indien op de gemeten plaats de gasconcentratie lager blijft dan 10% LEL, moet 

ervan uitgegaan worden dat de gasconcentratie op maaiveldhoogte of op de 

bodem van de werkput hoger is. 

o In de omgeving van de werkplek en ook op de werkplek zelf mogen zich geen 

ontstekingsbronnen bevinden. Het materiaal en/of materieel moet explosieveilig 

zijn uitgevoerd. 

o De ontgravingen moeten ruim uitgevoerd worden. 









o Tijdens ontgraven continu blijven bepalen of de gasconcentratie op de meethoogte 

beneden de 10% LEL. 

o De werkzaamheden onmiddellijk staken of onderbreken wanneer de 

gasconcentratie hoger wordt dan 10% LEL. 

9 Referenties. 

! VIAG. 

! VWI G-47 Het werken met aardgascondensaat. 

! VCA. 

! Arbeidsomstandighedenwet. 

! NEN-normen. 

! Asbestbesluit. 

! VWI’s. 

! Bedieningshandleidingen 

! Montagevoorschriften. 

10 Bijlagen. 

! Geen. 




1. Doel. 

Het graven en dichten van 

sleuven en werkputten 

Het veilig graven en dichten van sleuven en werkputten. 




! Aanwijzing is niet van toepassing (leken). 

! Opdrachtverstrekking conform de relevante VWI. 

! Geen toezicht noodzakelijk. 





! Voor aanvang van graafwerkzaamheden moet er een KLIC melding gedaan zijn. 

! Bij aanvang van de graafwerkzaamheden dienen de KLIC gegevens ter plaatse 

beschikbaar te zijn. 

! Bij calamiteiten moet een calamiteitenmelding gedaan worden. Denk aan de 

terugmelding. 

! Bij machinaal graven dient er altijd een tweede man aanwezig te zijn om te kunnen 

voorgraven conform CROW richtlijn 280 “Zorgvuldig graven”. 

! In de directe omgeving van kabels en leidingen dient er handmatig gegraven te 

worden. 

! Als bij graafwerkzaamheden voorwerpen of stoffen worden aangetroffen, waarvan 

redelijkerwijs geacht kan worden dat dit gevaar opleveren voor de veiligheid en 

gezondheid van personen of het milieu moeten de werkzaamheden worden gestaakt 

en dient contact te worden opgenomen met de verantwoordelijke WV (en eventueel 

de grondeigenaar). 

! Indien de diepte van de sleuf/werkput meer dan 1 meter bedraagt, moeten 

aanvullende voorzieningen worden getroffen tegen het inkalven van de taluds. 

! Houdt rekening met de bewegingsvrijheid van het met werk belaste personeel. 


Risico: Persoonlijk letsel. 



werkplek. 



Maatregel: Werkonderbreking, afzettingen conform “Handboek 96b” van de CROW. 


Maatregel: Werkplek ruim en zorgvuldig ontgraven. 

Risico: Vervuilde grond. 

Maatregel: Werk stil leggen, waarschuwen WV en aanvullende maatregelen treffen, 

zonodig ook de grondeigenaar hierin betrekken. 









Risico: Inkalven van taluds. 

Maatregel: Juiste talud toepassen, aanvullende maatregelen treffen, zorgen voor veilige 

in- en uitgangen uit sleuf of werkput. 


! De vereiste PBM’s: werkkleding, veiligheidsschoeisel, helm (nabij graafmachine), 

gehoorbescherming, reflecterende kleding (bij werkzaamheden langs de weg). 

! Graafgereedschap/Graafmachine. 

7. Werkwijze. 

7.1. Voorbereiding. 

! Controleer of aan alle voorwaarden volgens punt 4 en de maatregelen volgens punt 5 

is voldaan. 

! Indien bij bovengenoemde controles afwijkingen worden geconstateerd, mag er niet 

met de werkzaamheden worden gestart, maar dient contact te worden opgenomen 

met de opdrachtgever. 

! Voer Laatste Minuut Risico Analyse (LMRA) uit. 

7.2.1 Uitvoering (graven). 

! Tref de noodzakelijke veiligheidsmaatregelen. 

! Sla de vrijkomende materialen zoals klinkers, tegels, keien, grond e.d. op voldoende 

afstand van de sleuf of werkput op. 

! Sla de vrijkomende grond per grondsoort gescheiden op. 

7.2.2 Uitvoering (dichten). 

! Dicht de sleuf/werkput zodanig dat de verschillende grondsoorten op hun 

oorspronkelijke plaats terugkomen. 

! Pas, indien noodzakelijk, grondverbetering toe. 

! Vul de sleuf/werkput aan weerskanten van de leiding gelijkmatig aan. 

! Verdicht handmatig bij een afstand van minder dan 0,2 m naast de leiding en minder 

dan 0,4 m boven de leiding. 

! Vul de sleuf of werkput laagsgewijs aan. 

! Verdicht de sleuf of werkput machinaal of handmatig in lagen van maximaal 0,3m. 

! Werk de aangevulde sleuf of werkput af met de vrijgekomen sleufbedekking. 

! Hef de genomen veiligheidsmaatregelen op. 

7.2. Beëindiging. 

! Registreer de benodigde gegevens. 










8. Opmerkingen. 

! Geen. 

9. Referenties. 

! NEN 7244-1. 

! Arbo-wetgeving 

! “Handboek 96b” van de CROW. 

! CROW richtlijn 280 Zorgvuldig graven. 

10. Bijlagen. 

! Geen. 







Het assisteren bij werkzaamheden aan of 

nabij gasvoorzieningsystemen 

1. Doel. 




Het veilig assisteren bij werkzaamheden aan of nabij gasvoorzieningsystemen. 




! De aanwijzing is minimaal VOP, maar is ook afhankelijk van de eisen zoals genoemd 

in de veiligheidwerkinstructie die betrekking heeft op de uit te voeren activiteit (bij 

bepaalde werkzaamheden is een hogere aanwijzing vereist). 

! De opdrachtverstrekking voor assistentie wordt gegeven door minimaal een WV- 

netten, via werkplan of raamopdracht. 

! Mate van toezicht is afhankelijk van het soort werk en staat in de geldende 

veiligheidwerkinstructies vermeld. 


! Werkzaamheden aan of in de nabijheid van gasvoorzieningsystemen dienen altijd te 

worden uitgevoerd volgens de VIAG met de daaraan verbonden geldende veiligheids 

werkinstructies. 

! Tijdens uitvoering van gastechnische werkzaamheden, waarbij ongecontroleerde 

uitstroming van gas kan plaatsvinden, moet men buiten de gevarenzone blijven. 

! Alle werkzaamheden aan of met asbesthoudende materialen vallen onder de 

bepalingen conform het besluit “Veilig werken met asbestcementleidingen” voor 

ondergrondse leidingen of conform het “Asbestbesluit” voor overige werkzaamheden 

aan of met asbesthoudende materialen. 

! De assisterende persoon dient geïnstrueerd te zijn in de werkzaamheden waarbij hij 

gaat assisteren. 

! De assisterende persoon dient zich strikt te houden aan de VIAG en de aanwijzingen 

van de PL. Daarbij mag de assisterende persoon zelfstandig geen werkzaamheden 

uitvoeren die zijn aanwijzing overschrijden. 


Afhankelijk van de werkzaamheden zijn de meest voorkomende risico’s met de daarvoor 

te treffen maatregelen: 






werkplek. 



Maatregel: Werkonderbreking, paraplu, afzettingen volgens “Handboek 96b” van de 

CROW. 












Maatregel: Geen ontstekingsbronnen in of in de omgeving van de werkplek, werkplek 



Maatregel: Voor aanvang graafwerkzaamheden KLIC-melding doen (eventueel 

calamiteitenmelding), werkplek zorgvuldig ontgraven. 


! De vereiste PBM’s, afhankelijk van de werkzaamheden, zijn aangegeven in de 

betreffende VWI, en kunnen zijn: 

o Antistatische, gladde, afsluitende en vlamvertragende werkkleding, waarbij 

voorkomen wordt dat uitstromend gas via openingen (o.a. bij de polsen, enkels en 

de hals) onder de kleding kan komen en zich daar kan ophopen. 

o Veiligheidsschoenen en/of veiligheidslaarzen. 

o Veiligheidshelm. 

o Veiligheidsbril en/of stofbril. 

o Gehoorbescherming. 

o Handschoenen. 

o Reflecterende kleding voor werken langs de openbare weg. 

o Brandvertragende hoofdbescherming voor werken, waarbij vrije gasuitstroming 

plaats vindt, behoudens bij het ontluchten van leidingen. 

o Aanvullende PBM’s voor gespecialiseerd werk zijn: 

o Laswerkzaamheden: lasoverall, lasbril, lashelm, laskap, lashandschoenen. 

o Werkzaamheden met condensaat: polyvinylalcohol of neopreen handschoenen, 

halfgelaatsmasker met filterend gelaatstuk A1 of volgelaatsmasker, 

veiligheidsbril, brandvertragende wegwerpoverall. 

o Werkzaamheden aan asbestcementleidingen: neopreen handschoenen, 

mondkap met P3-filter, brandvertragende wegwerpoverall. 

Onder werkkleding wordt verstaan de door het bedrijf verstrekte kleding, wat 

geschikt is voor het uitvoeren van de diverse werkzaamheden. 

Onderscheid kan worden gemaakt in: 

o Werkkleding (niet brandvertragende uitvoering) wat gedragen dient te worden bij 

het uitvoeren van werkzaamheden, waarbij geen kans aanwezig is op 


o Werkkleding (antistatisch en brandvertragend) wat gedragen dient te worden bij 

het uitvoeren van werkzaamheden, waarbij geringe kans aanwezig is op 


o Werkkleding (antistatisch, glad, afsluitend en brandvertragend) wat gedragen 

dient te worden bij het uitvoeren van werkzaamheden, waarbij kans aanwezig is 

op (on)gecontroleerde gasuitstroming. 





! Brandblusser (klasse A/B/C), minimaal 2 kg voor binnenshuis. 

! Brandblusser (klasse A/B/C), minimaal 6 kg voor werkzaamheden buiten. 

! Branddeken (blusdeken). 

! Verbodsborden “Open vuur verboden”. 






7. Werkwijze. 

7.1. Voorbereiding 




! Overtuig je ervan dat de PL heeft gecontroleerd of aan alle voorwaarden volgens punt 4 en 

de maatregelen volgens punt 5 is voldaan. 

! Overtuig je ervan dat de PL heeft gecontroleerd of het werkplan of de raamopdracht 

overeenkomt met de situatie ter plekke. 

! Indien bij bovengenoemde controles afwijkingen worden geconstateerd mag er niet met de 

werkzaamheden worden gestart maar dient door de PL contact te worden opgenomen met 

de WV. 

! Overtuig je ervan dat de PL een Laatste Minuut Risico Analyse (LMRA) heeft uitgevoerd. 

7.2. Uitvoering 

! Volg de aanwijzingen van de PL strikt op. 

! Verricht de werkzaamheden volgens de opdrachten van de PL; dit geldt ook ten aanzien 

van (delen) van werkzaamheden die op basis van de eigen aanwijzing zelfstandig zouden 

mogen worden uitgevoerd. 

7.3. Beëindiging 

! Verlaat de werkplek indien de PL dit aangeeft. 


! Geen. 


! VIAG. 

! VCA. 

! VWI’s. 


10. Bijlagen. 

! Geen. 



eiligheidswerkinstructie 

Het plaatsen, verwisselen of verwijderen 

van gasmeters ! G25 

1. Doel. 




Het veilig plaatsen, verwisselen of verwijderen van gasmeters ! G25. 


LD-gasvoorzieningsystemen. 


! Uitvoering door minimaal VOP-meters. 


! Mate van toezicht wordt door WV bepaald. 


! De werkplek is voldoende ruim, droog en verlicht. 

! De werkplek wordt voldoende geventileerd. 

! De gasconcentratie wordt voortdurend gemeten en mag niet hoger zijn dan 10% LEL. 

! Er dient voor de aanvang van de werkzaamheden visuele controle van de 

meteropstelling plaats te vinden. 

! Het werken aan een meteropstelling dient drukloos te gebeuren. 

! Voorafgaande aan het verwijderen van de gasmeter dient, indien van toepassing, een 

elektrisch geleidende overbrugging tot stand worden gebracht. 

! Er worden geen (de)montage werkzaamheden aan de binneninstallatie zelf 

uitgevoerd. 

! Overige werkzaamheden aan gasmeteropstellingen, waaronder werkzaamheden aan 

drukregelaars en B-kleppen, uitvoeren conform VWI G-10 “Het repareren en 

onderhouden van LD meteropstellingen ! G25, inclusief hoofdkranen”. 


Risico: Aanwezigheid van gas. 

Maatregel: Ventileren, continu meten, eventueel noodafdichting maken, zo nodig samen 

met bewoner werkplek verlaten en melden aan WV. 


Maatregel: Gebruik maken van PBM’s en apparatuur. 

Risico: Aanwezigheid van bewoners en/of huisdieren in de directe omgeving van de 

werkplek. 

Maatregel: Afbakenen van de werkplek, bewoners manen de werkplek te verlaten. 

Risico: Vonkvorming door potentiaalverschil. 

Maatregel: Elektrisch geleidende overbrugging aanbrengen. 


! De vereiste PBM’s: antistatische en vlamvertragende werkkleding, 

veiligheidsschoeisel. 


! Elektrisch geleidende overbruggingskabel. 

! Brandblusser (klasse A/B/C) van minimaal 2 kg. 






7. Werkwijze. 

7.1 Voorbereiding 




! Controleer of aan alle voorwaarden onder punt 4 en maatregelen onder punt 5 is 

voldaan. 

! Controleer of het werkplan of raamopdracht overeenkomt met de situatie ter plekke. 



met de WV. Dit geldt ook indien er fraude wordt geconstateerd. 


7.2. Uitvoering. 

7.2.1. Plaatsen gasmeter (niet bij nieuwbouw). 


! Plaats gasmeter conform montagehandleiding van de fabrikant. 

! Monteer bij toepassing van een datakabel van de gas- naar de e-meter deze volgens 

instructie fabrikant. Indien de uitvoering niet middels een stekkerverbinding tot stand 

kan worden gebracht, is tevens VWI E-69 “Het plaatsen, verwisselen, verwijderen 

van een elektriciteitsmeter/TF ! 3x80 A” van toepassing. 

! Controleer dichtheid binneninstallatie conform VWI G-07 “Het beproeven op dichtheid 

van binneninstallaties en meteropstellingen ! G25”. 

! Ontlucht de binneninstallatie conform VWI G-08 “Het ontluchten van 

binneninstallaties ! G25”. 


Note: 

Indien er (nog) geen binneninstallatie aanwezig is en er toch een gasmeter geplaatst 

moet worden, beproef dan alleen de meteropstelling (afhankelijk van bedrijfsprocedures). 

De meteropstelling dient dan aan de uitlaatzijde gasdicht te worden afgestopt. In dat 

geval beperkt de beproeving zich tot het onder gasdruk zetten van de gasmeteropstelling 

en het vervolgens controleren op dichtheid. 

7.2.2. Verwisselen gasmeter. 


! Controleer gasmeternummer versus adres en overige administratieve gegevens. 

! Demonteer, indien van toepassing, de datakabel van de gas- naar de e-meter deze 

volgens instructie fabrikant. Indien de uitvoering niet middels een stekkerverbinding 

tot stand is gebracht, dan geldt tevens VWI E-69 “Het plaatsen, verwisselen, 

verwijderen van een elektriciteitsmeter/TF ! 3x80 A”. 

! Sluit hoofdkraan en maak de binneninstallatie drukloos. 

! Breng, indien noodzakelijk, elektrisch geleidende overbrugging aan. 

! Verwijder bestaande gasmeter. 

! Controleer de hoofdkraan op lekkage en/of slecht afsluiten. Bij onvolkomenheden WV 

waarschuwen. 

! Plaats nieuwe gasmeter met nieuwe pakkingen conform montagehandleiding. 













! Controleer dichtheid binneninstallatie conform VWI G-07 “Het beproeven op dichtheid 

van binneninstallaties en meteropstellingen ! G25”. 



! Controleer de hoofdkraan op dichtheid. 


7.2.3. Verwijderen gasmeter. 





tot stand is gebracht, dan geldt tevens VWI E-69 “Het plaatsen, verwisselen, 


! Sluit hoofdkraan en maak de binneninstallatie drukloos. 


! Verwijder bestaande gasmeter. 

! Controleer de hoofdkraan op lekkage en/of slecht afsluiten. Bij onvolkomenheden de 

WV waarschuwen. 

! Dop de aansluitleiding af en controleer deze op dichtheid. 

! Plaats een afdichting op de aansluiting van de binneninstallatie. 









! Geen. 


! VIAG. 

! VWI G-01 Het werken aan of nabij gasvoorzieningsystemen. 

! VWI G-07 Het beproeven op dichtheid van binneninstallaties en meteropstellingen 

! G25. 

! VWI G-08 Het ontluchten van binneninstallaties ! G25. 

! VWI G-10 Het repareren en onderhouden van LD meteropstellingen ! G25, inclusief 

hoofdkraan. 

! VWI E-69 Het plaatsen, verwisselen, verwijderen van een elektriciteitsmeter/TF 

! 3x80 A. 


! Bedieningsvoorschriften. 

10. Bijlagen. 

! Geen. 




1. Doel. 

Het beproeven op dichtheid 

van binneninstallaties en 

meteropstellingen ! G25 




Het veilig beproeven op dichtheid van binneninstallaties en meteropstellingen ! G25. 


LD-gasvoorzieningsystemen en binneninstallatie van de klant ! G25. 








! Er worden geen (de)montage werkzaamheden aan de binneninstallatie uitgevoerd. 



Maatregel: Voldoende ventileren, continu meten, zo nodig hoofdkraan sluiten. 




werkplek. 






! Dichtheidsbeproevingsapparatuur. 


7. Werkwijze. 



is voldaan. 




met de WV. 

! Aansluitkranen zijn geopend en de toestelkranen gesloten. 












7.2.1. Beproeven met gas (meetnippel aanwezig). 


! Sluit meetapparatuur aan. 

! Zet hoofdkraan open. 

! Wacht tot de B-klep zich opent (indien aanwezig). 

! Zet installatie op bedrijfsdruk. 

! Sluit hoofdkraan. 

! Laat de druk in de binneninstallatie tot 23 mbar teruglopen. 

! Start drukmeting, voor beproevingsduur zie tabel 1a. 

! Registreer gemeten drukdaling. 

! Controleer bij iedere drukdaling separaat de meteropstelling op dichtheid. 

! Repareer eventuele lekkages aan de meteropstelling en voer de drukbeproeving 

opnieuw uit. 

! Stel volgens tabel 1a de vervolgactie vast. 

! Koppel meetapparatuur los. 

! Controleer de meetnippel op dichtheid. 


Tabel 1a: beproeving met gas 

Meteropstelling Meettijd Drukdaling Constatering Te ondernemen 

acties 

G4; G6 3 minuten " 3 mbar Minimaal of 

geen gaslek 

Zie 7.3.1 

> 3 mbar Mogelijk gaslek Zie 7.3.2 

G10; G16; G25 10 minuten " 3 mbar Minimaal of 

geen gaslek 

Zie 7.3.1 


7.2.2. Beproeven met lucht (geen meetnippel aanwezig). 


! Sluit meetapparatuur aan. 

! Breng de binneninstallatie op de vereiste druk (30 mbar). 

! Laat de druk stabiliseren gedurende dezelfde tijd als de meettijd. 

! Start drukmeting, voor beproevingsduur zie tabel 1b. 

! Registreer gemeten drukdaling. 

! Controleer bij iedere drukdaling separaat de meteropstelling op dichtheid. 

! Repareer eventuele lekkages aan de meteropstelling en voer de drukbeproeving 

opnieuw uit. 

! Koppel meetapparatuur los. 

! Monteer de gasmeter. 

! Controleer de meterkoppelingen op dichtheid. 








Tabel 1b: beproeving met lucht 

7.3. Vervolgacties. 

7.3.1. Actie bij minimaal of geen gaslek: 

! Informeer klant dat installatie in orde is. 

! Lever beproevingsrapport in bij de WV. 

7.3.2 Actie bij mogelijk gaslek: 

! Sluit de aansluitkranen. 

! Voer een nieuwe dichtheidsbeproeving uit volgens tabel 2. 

Tabel 2 





acties 

G4; G6 4,5 minuten " 3 mbar Minimaal of 

geen gaslek 

Zie 7.3.1 


G10; G16; G25 15 minuten " 3 mbar Minimaal of 

geen gaslek 

Zie 7.3.1 



acties 

G4; G6 Gas 3 minuten. " 1 mbar Akkoord Zie 7.3.1 

Lucht 4,5 minuten > 1mbar Gaslek Zie 7.3.3 

G10; G16; G25 Gas 10 minuten. " 1 mbar Akkoord Zie 7.3.1 

Lucht 15 minuten > 1mbar Gaslek Zie 7.3.3 

7. 3.3 Actie bij gaslek: 

! Laat hoofdkraan dicht staan. 

! Informeer klant dat: 

o Er een gaslek is geconstateerd. 

o De binnenleiding mogelijk niet veilig is. 

o De hoofdkraan dicht wordt gelaten. 

! Adviseer klant om de leiding te laten onderzoeken door een installateur. 

! Laat registratieformulier in tweevoud ondertekenen, 1 exemplaar is voor de klant. 

! Lever beproevingsrapport en registratieformulier in bij de WV. 

! Laat waarschuwingslabel/-sticker bij de hoofdkraan achter. 

















! Er dient een precisie meetinstrument te worden gebruikt; het standaard meetbereik 

dient 1,5 keer de beproevingsdruk te zijn, terwijl de nauwkeurigheidsklasse moet 

voldoen aan minimaal 0,25% van het standaard bereik. 

! Bij het verlaten van het pand de aangeslotene informeren over het opgeleverde werk. 

! Afhankelijk van de situatie of bij een drukdaling " 10 mbar wordt direct het 

contactpersoon van de netbeheerder ingelicht. Deze dient dan de gemeente (in casu 

de brandweer) te informeren. 

! Het beproevingsrapport en het eventuele registratieformulier gedurende minimaal 

drie maanden archiveren. 


! VIAG. 


10. Bijlagen. 

! Registratieformulier lekkage binneninstallatie. 



Rapport ten behoeve van registratie en 

melding van een lekkage van 

binneninstallaties bij 


Melding lekkage gasleiding/installatie 

Datum________________________________ 

Naam klant ____________________________ 

Documentnr. : G-07, bijlage 1 

Datum/versie : 15-5-2011 

Blad :1 van 1 

Adres _______________________________________ Nr. gasmeter ________________________ 

Postcode _____________________________________Meterstand _________________________ 

Plaats _____________________________________ Telefoon _________________________ 

Geachte klant, 

In uw gasleiding/installatie hebben wij een lekkage vastgesteld. 

De gemeten drukdaling in 3 minuten is________mbar. 

O Wij weten niet waar het lek zich bevindt. Uw gasleiding/installatie dient zo spoedig mogelijk door 

een bevoegd persoon te worden gerepareerd. Wij hebben de gastoevoer naar uw binnenleiding 

afgesloten door het sluiten van de hoofdkraan. 

Iedere lekkage veroorzaakt een mogelijk gevaar voor u en uw omgeving. 

O De drukdaling is " 10 mbar; deze lekkage veroorzaakt een gevaarlijke situatie voor u en 

uw omgeving. 

Vanwege dit gevaar hebben wij de gastoevoer afgesloten door het sluiten en vergrendelen van de 

hoofdkraan en wordt hiervan een melding gedaan aan de gemeente. 

Wij adviseren u dringend deze hoofdkraan pas te laten openen door een bevoegd persoon, nadat 

deze de gasleiding/installatie heeft gerepareerd en op gasdichtheid heeft gecontroleerd. 

Voor de veiligheid van uw gasinstallatie bent u zelf verantwoordelijk. 

In geval van gaslucht kunt u contact met ons opnemen via het storingsnummer 0800-9009 

Ondergetekende (klant) verklaart kennis te hebben genomen van het bovenstaande en zal 

zorgdragen voor herstel en controle van de gasleiding/installatie door een bevoegd persoon 

Medewerker Netbeheerder Gesproken met (namens) klant 

Naam____________________________________ Naam____________________________________ 

Handtekening______________________________ Handtekening


1. Doel. 

Het ontluchten van 

binneninstallaties ! G25 

Het veilig ontluchten van binneninstallaties ! G25. 


Binneninstallatie van de klant ! G25. 










! De plaats van ontluchten wordt voldoende geventileerd. 




Maatregel: Ventileren, continu meten, zo nodig, samen met bewoner, werkplek verlaten 

en melden aan WV. 




werkplek. 


Risico: Overmatige gasconcentratie tijdens ontluchten in toestel (explosie). 

Maatregel: Op juiste wijze ontluchten/ontsteken. 

6. Middelen en apparatuur 




7. Werkwijze. 



voldaan. 




met de WV. 






Het ontluchten van 

binneninstallaties ! G25 





! Ventileer de ruimte zoveel mogelijk en bewaak constant de aanwezige 

gasconcentratie door middel van meting. 

! Ontlucht: 

o door middel van een gaskomfoor. 

o via de cv-ketel. 

! Controleer of de toestellen correct blijven werken. 

! Hef de noodzakelijke veiligheidsmaatregelen op. 








! Geen. 

9. Referentie. 

! VIAG. 


10. Bijlagen. 

! Geen. 





van gasmeters HD of > G25 LD 

1. Doel. 




Het veilig plaatsen, verwisselen of verwijderen van gasmeters HD of > G25 LD. 




! Uitvoering voor gasmeter LD door minimaal VP, met assistentie van minimaal 

VOP. 

! Uitvoering voor gasmeter HD in stationsopstelling door minimaal AVP stations, met 

assistentie van minimaal VOP. 

! Uitvoering voor gasmeter HD in separate opstelling door AVP netten, met assistentie 

van minimaal VOP. 







! Er dient voor de aanvang van de werkzaamheden visuele controle van de 

meteropstelling plaats te vinden. 

! Het werken aan een meteropstelling dient drukloos te gebeuren. 

! Indien bij deze activiteiten het gasdrukregel- en meetstation buiten bedrijf moet 

worden gesteld, dan uitvoeren conform G-54 “Het in en uit bedrijf nemen van 

gasdrukregel- en meetstations”. 

! Voorafgaande aan het verwijderen van de gasmeter dient, indien van toepassing een 

elektrisch geleidende overbrugging tot stand te worden gebracht. 


! Voorafgaand aan de werkzaamheden controleren of de grondafsluiter bereikbaar en 

bedienbaar is. 



Maatregel: Ventileren, continu meten, eventueel noodafdichting maken, zo nodig samen 

met aanwezigen werkplek verlaten en melden aan WV. 



Risico: Aanwezigheid van aanwezigen en/of huisdieren in de directe omgeving van 

de werkplek. 













! De vereiste PBM’s: antistatische, gladde, afsluitende en vlamvertragende 

werkkleding, veiligheidsschoeisel. 



! Til- of hijsapparatuur. 


7. Werkwijze. 

7.1 Voorbereiding 


voldaan. 




met de WV. Dit geldt ook indien er fraude wordt geconstateerd. 



7.2.1. Plaatsen gasmeter. 


! Plaats gasmeter inclusief eventuele EVHI conform montagehandleiding van de 

fabrikant. 





! Breng een tijdelijk afdichting aan op de uitlaatzijde van de meteropstelling als de 

binneninstallatie niet door of namens de eigenaar in gebruik kan worden genomen. 

! Controleer de verbindingen van de meteropstelling op dichtheid. 

! Laat de binneninstallatie door of namens de eigenaar in bedrijf nemen. 


7.2.2. Verwisselen gasmeter. 





tot stand is gebracht, dan geldt tevens VWI E-69“ Het plaatsen, verwisselen, 


! Sluit hoofdkraan en laat de binneninstallatie door of namens de eigenaar drukloos 

maken. 


! Verwijder bestaande gasmeter inclusief eventuele EVHI. 


waarschuwen. 

! Plaats nieuwe gasmeter inclusief de eventuele EVHI conform montagehandleiding van 

de fabrikant. 









! Laat de binneninstallatie door of namens de eigenaar in bedrijf nemen. 

! Breng een tijdelijk afdichting aan op de uitlaatzijde van de meteropstelling als de 

binneninstallatie niet door of namens de eigenaar in gebruik kan worden genomen. 

! Controleer verbindingen van de meteropstelling op gasdichtheid. 



kan worden gebracht, is tevens VWI E-69“ Het plaatsen, verwisselen, verwijderen 



7.2.3. Verwijderen gasmeter. 



! Demonteer, indien van toepassing, de datakabel van de gas- naar de e-meter volgens 


is gebracht, dan geldt tevens VWI E-69“ Het plaatsen, verwisselen, verwijderen van 

een elektriciteitsmeter/TF ! 3x80 A”. 

! Sluit hoofdkraan en laat de binneninstallatie door of namens de eigenaar drukloos 

maken. 


! Verwijder bestaande gasmeter inclusief eventuele EVHI. 


waarschuwen. 

! Breng in overeenstemming met de bedrijfsinstructies een definitieve afdichting aan 

op de aansluitleiding en controleer deze op dichtheid. 

! Plaats een afdichting op de aansluiting van de binneninstallatie. 









! Geen. 


! VIAG. 


! VWI G-54 Het in en uit bedrijf nemen van gasdrukregel- en meetstations. 

! VWI E-69 Het plaatsen, verwisselen, verwijderen van een elektriciteitsmeter/TF 

! 3x80 A. 


! Bedieningshandleidingen. 

10. Bijlagen. 

! Geen. 




Het repareren en onderhouden van 

LD meteropstellingen ! G25, inclusief 

hoofdkranen 

1. Doel. 




Het veilig repareren en onderhouden van LD meteropstellingen ! G25, inclusief 

hoofdkranen. 




! Uitvoering door minimaal een VP. 

! Uitvoering vervangen drukregelaars en B-kleppen door minimaal VOP meters, mits er 

van rubberring of pakking verbindingen gebruik gemaakt wordt. 


! Mate van toezicht wordt door de WV bepaald. 




! De actuele netsituatie is bekend en deze is ter plaatse beschikbaar. 


! In geval van metalen leidingen dient, vóór het verbreken van de leiding, een 

elektrisch geleidende overbrugging te worden aangebracht. 

! Sluit ontstekingsbronnen zoveel mogelijk uit. 

! Bij het onder druk verwisselen van een hoofdkraan dient gebruik gemaakt te worden 

van een zonder gasuitstroming te plaatsen tijdelijk afsluitmiddel (bv. kraanblaasje, 

BOSTOP). 

! Wanneer het gebruik van een tijdelijk afsluitmiddel niet mogelijk is, dient de 

aansluiting drukloos gemaakt te worden. 

! Als de aansluitingleiding een diameter > DN 50 heeft, moeten de werkzaamheden 

drukloos worden uitgevoerd. 

! Wanneer er een grondafsluiter aanwezig is, dient deze te worden gesloten. Er mag 

dan geen ander afsluitmiddel worden gebruikt. 

! Alle overige werkzaamheden aan een meteropstelling dienen altijd drukloos te 

worden uitgevoerd. 






Risico: Aanwezigheid van omstanders en/of huisdieren in de directe omgeving van 

de werkplek. 









hoofdkranen 






werkkleding, veiligheidsschoeisel, veiligheidsbril (bij onder druk verwisselen van de 

hoofdkraan). 

! Gassignaleringapparatuur met akoestisch en optisch signaal. 


! Brandblusser (klasse A/B/C) van minimaal 2kg. 

! Tijdelijk afsluitmiddel (bijv. kraanblaas, BOSTOP). 

7. Werkwijze. 



is voldaan. 


! Controleer of alle benodigde materialen aanwezig zijn. 



met de WV. 



Plaatsen, verwisselen, verwijderen gasmeter. 

! Zie VWI G-06 “Het plaatsen, verwisselen of verwijderen van gasmeters ! G25”. 

Onder gasdruk wisselen hoofdkraan. 


! Plaats het tijdelijk afsluitmiddel. 

! Verwissel de hoofdkraan. 

! Verwijder het tijdelijk afsluitmiddel. 

! Controleer de verbindingen op dichtheid. 

! Beproef, indien er werkzaamheden aan de meteropstelling zijn uitgevoerd, de 

binneninstallatie en meteropstelling op dichtheid conform VWI G-07 “Het beproeven 

op dichtheid van binneninstallaties en meteropstellingen ! G25”. 




Overige werkzaamheden aan meteropstelling. 


! Maak de meteropstelling drukloos. 

! Voer de noodzakelijke werkzaamheden uit. 

! Maak de meteropstelling gasvoerend. 

! Beproef de binneninstallatie en meteropstelling op dichtheid conform VWI G-07 “Het 

beproeven op dichtheid van binneninstallaties en meteropstellingen ! G25”. 



! Hef de getroffen veiligheidsmaatregelen op. 






hoofdkranen 











! Geen. 


! VIAG. 


! VWI G-06 Het plaatsen, verwisselen of verwijderen van gasmeters ! G25. 


! G25. 

! VWI G-08 Het onluchten van binneninstallaties ! G25. 



10. Bijlagen 

! Geen. 



3Veiligheidswerkinstructie 

Het aansluiten en in bedrijf nemen 

van LD-aansluitleidingen incl. 

meteropstellingen 

1. Doel. 




Het veilig aansluiten en in bedrijf nemen van LD-aansluitleidingen incl. meteropstellingen. 




! Uitvoering door minimaal VP aanleg, met assistentie van minimaal VOP. 

! Uitvoering inbouwingen door minimaal AVP LD-netten, met assistentie van minimaal 

VOP-ondersteunend. 






! De actuele netsituatie is bekend en deze is ter plaatse beschikbaar. 


! De geveldoorvoering moet gasbelemmerend zijn uitgevoerd. 

! Het uitvoeren van grondwerkzaamheden conform VWI G-02 “Het graven en dichten 

van sleuven en werkputten”. 

! Het ontluchten dient op een veilige plek plaats te vinden, zodat de veiligheid van 

personeel, omstanders en goederen niet in gevaar komt. 

! Voor in bedrijfname van een LD-aansluitleiding moet er een sterkte- en 

dichtheidsbeproeving uitgevoerd zijn conform VWI G-12 “Het beproeven op sterkte 

en 

dichtheid van LD-aansluitleidingen”. De rapportages hiervan moeten beschikbaar zijn. 

Voor aanvullende bepalingen zie onder punt 8. Opmerkingen van deze VWI. 







werkplek. 





Maatregel: Geen ontstekingsbronnen op of in de omgeving van de werkplek, werkplek 













werkkleding, veiligheidsschoeisel, reflecterende kleding (bij werkzaamheden langs de 

weg). 



7. Werkwijze. 



is voldaan. 




met de WV. 




! Leg de leiding en monteer de aansluiting op de hoofdleiding. 

! Beproef de aansluitleiding op sterkte en dichtheid conform VWI G-12 “Het beproeven 

op sterkte en dichtheid van LD-aansluitleidingen”. 

! Voer de aanboring gasloos uit. 

! Maak vervolgens de leiding gasvoerend. 

! Zorg dat de gasmeteropstelling aan de uitlaatzijde gasdicht wordt afgestopt. 

! Beperk de beproeving tot het onder gasdruk zetten van de meteropstelling. 

! Controleer vervolgens de meteropstelling op dichtheid. 

! Ontlucht de aansluitleiding incl. meteropstelling conform VWI G-13 “Het ontluchten 

van LD-aansluitingen”. 

! Beproef een aanwezige binnenleiding niet op dichtheid. De beproeving hiervan blijft 

de verantwoordelijkheid van de installateur. 

! Zet daarom als netbeheerder geen gas op de installatie. 







! Laat bij het verlaten van de werkplek de aansluiting geblokkeerd en/of verzegeld 

achter volgens bedrijfsinstructie. 



Ten aanzien van de in de voorwaarden genoemde sterkte- en dichtheidsbeproeving is 

aanvullend van toepassing op een aansluitleiding die tijdelijk uit bedrijf is genomen: 

- indien er werkzaamheden zijn verricht aan een leiding moet deze op dichtheid 

worden beproefd. 

- indien een leiding langer dan 1 dag en korter dan 1 jaar uit bedrijf is geweest moet 

deze op dichtheid worden beproefd. 











- indien een leiding langer dan 1 jaar uit bedrijf is geweest moet deze op sterkte en 

dichtheid worden beproefd. 

- een nieuw leidingdeel moet altijd op sterkte en dichtheid worden beproefd. 

! VIAG. 

! NEN 7244-6. 


! VWI G-02 Het graven en dichten van sleuven en werkputten. 

! VWI G-12 Het beproeven op sterkte en dichtheid van LD-aansluitleidingen. 

! VWI G-13 Het ontluchten van LD-aansluitleidingen. 




10. Bijlagen. 

! Geen. 




Het beproeven op sterkte en dichtheid 

van LD-aansluitleidingen 

1. Doel. 




Het veilig beproeven op sterkte en dichtheid van LD-aansluitleidingen. 









! De actuele tekeningen zijn ter plaatse beschikbaar. 

! Een nieuw geïnstalleerde gasmeteropstelling of een gasmeteropstelling waaraan 

werkzaamheden zijn verricht, moet, voordat deze in gebruik wordt genomen, worden 

gecontroleerd op dichtheid conform VWI G-07 “Het beproeven op dichtheid van 

binneninstallaties en meteropstellingen ! G25”. 

! Een nieuw aangelegde aansluitleiding moet op sterkte en dichtheid worden beproefd. 

! Een bestaande aansluitleiding, waaraan werkzaamheden zijn verricht, moet alleen op 


! Na reparatie van een lekkage moet de gehele aansluitleiding vanaf de hoofdleiding op 


! Tijdens de sterktebeproeving van de aansluitleiding en vervolgens het op dichtheid 

beproeven, mogen zich alleen personen in de directe omgeving van de aansluitleiding 

bevinden, die met de beproeving zijn belast. Deze personen dienen zich op een 

veilige plaats op te stellen. 

! De meetapparatuur om de beproevingen uit te kunnen voeren, dient te voldoen aan 

de in tabel 1 opgenomen eisen. 

! De dichtheidsbeproeving vindt direct voorafgaand aan de inbedrijfname plaats. 

! De wijze van dichtheidsbeproeving wordt door de WV vastgesteld. 





werkplek. 





! De vereiste PBM’s: werkkleding, veiligheidsschoeisel, veiligheidsbril, reflecterende 

kleding (bij werkzaamheden langs de weg). 

! Sterkte- en dichtheidsbeproevingsapparatuur. 






7. Werkwijze. 






is voldaan. 




met de WV. 


7.2. Uitvoering sterktebeproeving. 


! Zorg dat de leiding tijdens de beproeving, om temperatuursinvloeden zoveel mogelijk 

te voorkomen, voor minimaal 80% afgedekt is met grond. 

! Beproef de aansluitleiding van het aftakpunt tot en met de hoofdkraan/afsluiter 

gedurende ten minste 5 minuten op sterkte door middel van een drukmeetproef met 

een druk van 1 bar. 

! Zorg dat de hoofdkraan tijdens deze beproeving in gesloten stand staat of in 

geopende stand en dan afgeblind is. 

! Zorg dat de leiding, inclusief de hierin opgenomen hulpstukken en appendages, niet 

kunnen vervormen, beschadigen of lek raken tijdens de beproeving. 

! Controleer de verbindingen, die niet met een drukproef kunnen worden 

gecontroleerd, separaat op dichtheid. 

! Herhaal de sterktebeproeving vanuit de meterkast tot het aftakpunt, als er een niet 

verklaarbare drukdaling plaatsvindt. 

7.3. Uitvoering dichtheidsbeproeving. 

! Voer de dichtheidsbeproeving uit volgens de methode van overdrukmeting, 

verschildrukmeting of visuele inspectie. 

! Breng de leiding op de beproevingsdruk. 

! Neem vervolgens een wachtperiode in acht om temperatuursverschillen te 

vereffenen. 

! Voer de beproeving uit volgens onderstaande tabel: 

Beproevingsdruk aansluitleiding 

Deelnet Nieuw Bestaand 

30 mbar 100 mbar 40 mbar 

100/200 mbar 200/300 mbar 200/300 mbar 

! Bepaal de leidinginhoud volgens tabel 2. 

! Bepaal vervolgens de daaraan gekoppelde beproevingsduur: 

o Beproevingsduur bij leidinginhoud < 80 liter minimaal 5 minuten. 

o Beproevingsduur bij leidinginhoud " 80 liter of " DN 100 conform VWI G-23 

“Het beproeven op dichtheid van LD-leidingen en HD-aansluitleidingen”. 

! Beschouw een aansluitleiding bij overdrukmeting als lekdicht als de beproevingsdruk 

constant blijft of tijdens de beproeving een verandering van de beproevingsdruk 

volledig te verklaren is door temperatuursveranderingen en/of 

luchtdrukveranderingen. 

! Ontlucht na de beproeving de aansluitleiding conform VWI G-13 “Het ontluchten van 

LD-aansluitleidingen”. 







7.4. Beëindiging werkzaamheden. 










Tabel 1: Eisen meetinstrument 

Type meetinstrument: Precisie meetinstrument 

Standaard meetbereik: 1,5 keer de beproevingsdruk 

Nauwkeurigheids Klasse: Minimaal 0,25 % van het standaard meetbereik 

Bedrijfsdruk gasnet 

30/100 mbar 

Testdruk Meettijd Afleesnauw- 

keurigheid 

Maximale 

meetfout 

Minimaal 

meetbereik 

Sterkte beproeving 1 bar 5 min 4 mbar 4 mbar 0-1,6 bar 

Dichtheidbeproeving 200mbar inhoud ! 80l inhoud > 80l 1 mbar 1 mbar 0-400 mbar 

5 min 

of > DN 90 

6 uur 

registrerend 

Tabel 2: Inhoud leidingen 

Inhoud in liters per meter leiding 

PVC SDR 41 

PE SDR 17,6 

Koper 

Staal 


Diameter in mm 25 32 40 50 63 75 90 

Inhoud in liters/m 0,35 0,6 1 1,7 2,7 4 5,6 

Diameter in mm 25 32 40 50 63 75 90 

Inhoud in liters/m 0,33 0,6 1 1,5 2,5 3,5 5 

Diameter in mm 15 22 28 35 42 54 - - 

Inhoud in liters/m 0,13 0,31 0,51 0,8 1,2 2,1 - - 

Diameter in mm #" 1" 1$" 1%" 2" 76,1 88,9 

Inhoud in liters/m 0,37 0,58 1 1,4 2,2 3,8 5,3 

! VIAG. 

! NEN 7244-6. 



! G25. 


! VWI G-23 Het beproeven op dichtheid van LD-leidingen en HD-aansluitleidingen. 









10. Bijlagen 

! Formulier opleverrapport. 






Rapport ten behoeve van het beproeven 

op sterkte en dichtheid van LDaansluitleidingen 

Algemene gegevens: 

Documentnr. : G-12, bijlage1 

Datum : 15-5-2011 

Blad : 1 

Straat …………………………………………………………. Huisnummer:………………………Postcode……………………..……… 

Plaats:………………………………………..……………….. 

Naam aannemer:…………………………………………. Naam monteur:…………………………………………….. 

Technische gegevens: 

Manometer-type:………………………………, meetbereik:…………………, klasse:…………………, nummer:……………………… 

Datalogger-type en merk:……………………………………, Registrerend instrument nummer:…………………………….…… 

Resultaten: Handmatige registratie 

Sterkte 

beproeving 

Dichtheid 

beproeving 

Algemeen Datum Tijdstip Beproevingsdruk 

Begin 

Eind 

Verschil 

Begin 

Eind 

Verschil 

Resultaten: Datalogging (digitaal bijgevoegd) 

Sterkte 

beproeving 

aansluitleiding 

Dichtheid 

beproeving 

aansluitleiding 

Dichtheidstest 

meteropstelling 

Algemeen Datum Tijdstip Beproevingsdruk 

Begin 

Eind 

Verschil 

Begin 

Eind 

Verschil 

Uitgevoerd 

Atmosferische 

druk 

Atmosferische 

De geteste leiding voldoet wel / niet aan de gestelde eisen 

druk 

Omgevings- 

temperatuur 

Omgevings- 

temperatuur 

Namens aannemer cq. netbeheerder Geaccepteerd door opdrachtgever, 

Naam:…………………………………………….. Naam:…………………………………………….. 

Datum: …………………………………………. Datum: ……………………………………………


Het ontluchten van LD-aansluitleidingen 

1. Doel. 

Het veilig ontluchten van LD-aansluitleidingen. 








! Opdrachtverstrekking door minimaal WV-netten, via werkplan of raamopdracht. 







! Het ontluchten dient op een veilig plek plaats te vinden, zodat de veiligheid van 

personeel, omstanders en goederen niet in gevaar komt. 

! Het ontluchten is mogelijk via de binneninstallatie, waarbij gebruik gemaakt wordt van 

een verbruikstoestel (bij voorkeur via het fornuis), of door gebruik te maken van een anti 

statische slang. 



Maatregel: Gastoevoer afsluiten. Indien dit niet mogelijk is werkplek verlaten en melden 

aan de WV. 




werkplek. 










weg). 


! Anti statische slang. 





Het ontluchten van LD-aansluitleidingen 

7. Werkwijze. 






is voldaan. 




met de WV. 




! Zet gasdruk op de aansluitleiding en zorg dat er aansluitend wordt ontlucht. 

! Houdt de uitmonding van de ontluchtingsslang onder continu toezicht. 

! Bepaal of de ontluchting voldoende: 

o Bij inhoud aansluitleiding < 80 liter is voldoende ontlucht als bij het uiteinde van 

de slang minimaal 10% LEL wordt gemeten. 

o Bij inhoud aansluitleiding ! 80 liter de gasconcentratie bepalen d.m.v. een 

gasconcentratiemeting conform VWI G-20 “Het in en uit bedrijf nemen van LDleidingen, 

incl. eventueel duurzaam buiten bedrijf stellen”. 

! Controleer na het ontluchten de gemonteerde verbindingen op dichtheid. 









! Geen. 


! VIAG. 


! VWI G-20 Het in en uit bedrijf nemen van LD-leidingen, incl. eventueel duurzaam 

buiten bedrijf stellen. 




10. Bijlagen. 

! Geen. 




Het uitvoeren van werkzaamheden 

aan bestaande LD-aansluitleidingen 

incl. meteropstellingen 

1. Doel. 




Het veilig uitvoeren van werkzaamheden aan bestaande LD-aansluitleidingen incl. 

meteropstellingen. 




! Uitvoering door minimaal VP, met assistentie van minimaal VOP. 










! In kruipruimten en andere besloten ruimten mogen nooit werkzaamheden worden 

uitgevoerd aan onder druk staande gasleidingen. Deze ruimten mogen niet betreden 

worden als er meer dan 10% LEL gemeten is of bij zuurstofpercentage < 19%. 

! Bij werkzaamheden aan aansluitleidingen, waarbij vrij gasuitstroming plaats vindt, 

dient altijd een werkplan opgesteld te worden. 

! Werkzaamheden aan aansluitleidingen met een diameter > DN 50, waarbij 

onderbreking plaatsvindt, moeten altijd drukloos worden uitgevoerd. 

! Bij definitief uit bedrijf nemen van de aansluitleiding dient ook de binneninstallatie 

drukloos te worden gemaakt. 







werkplek. 







Risico: Geopende toegang kruipruimte. 

Maatregel: Afbakenen, mangatwacht. 










Risico: Betreden kruipruimte. 

Maatregel: Meten en bewaken zuurstofconcentratie, gebruik maken van elektrische 

arbeidsmiddelen welke toegestaan zijn voor werken in besloten ruimten. 



werkkleding, veiligheidsschoeisel, stofbril, reflecterende kleding (bij werkzaamheden 

langs de weg), brandvertragende hoofdbescherming (bij werken met vrije 

gasuitstroming). 



! Zuurstofmeter (bij werkzaamheden in besloten ruimten). 


7. Werkwijze. 



is voldaan. 




met de WV. 




! Maak de aansluitleiding op de hoofdleiding drukloos. Indien hiervan afgeweken wordt 

dient dit in een werkplan gemotiveerd te worden. 

! Voer de werkzaamheden uit. 

! Maak, indien van toepassing, de geveldoorvoering gasbelemmerend. 

! Beproef, bij weer in gebruik name, de aansluitleiding op sterkte en dichtheid conform 

VWI G-12 “Het beproeven op sterkte en dichtheid van LD-aansluitleidingen”. 

! Maak vervolgens de leiding gasvoerend conform VWI G-13 “Het ontluchten van LDaansluitleidingen”. 

! Beproef bij werkzaamheden aan de meteropstelling vervolgens de binneninstallatie op 

dichtheid conform VWI G-07 “Het beproeven op dichtheid van binneninstallaties en 

meteropstellingen ! G25”. 

! Ontlucht zo nodig de binneninstallatie conform VWI G-08 “Het ontluchten van 



















! Geadviseerd wordt om bij werkzaamheden aan de meteropstelling ook voor aanvang 

van de werkzaamheden de binneninstallatie op dichtheid te beproeven. Reden is om 

vooraf vast te stellen of er manco’s aan de binneninstallatie zijn en de verbruiker 

hiervan in kennis te stellen. De verbruiker heeft zo gelegenheid zo spoedig mogelijk 

passende maatregelen te treffen. 


! VIAG. 

! NEN 7244-6. 




! G25. 

! VWI G-08 Het ontluchten van binneninstallaties ! G25. 






10. Bijlagen. 

! Geen. 




Het aanleggen en in bedrijf nemen 

van HD-aansluitleidingen 

1. Doel. 

Het veilig aanleggen en in bedrijf nemen van HD-aansluitleidingen. 


HD-gasvoorzieningsystemen. 


Documentnr. : G-15 



! Uitvoering door minimaal AVP-netten, met assistentie van minimaal 

VOP. 

! Opdrachtverstrekking door minimaal WV netten, via werkplan. 

! Mate van toezicht tijdens werkzaamheden aan het gasvoerende HD-net door de WV 

voortdurend. 

! Mate van toezicht overige werkzaamheden wordt door de WV bepaald. 




! De actuele netsituatie is aan de hand van tekeningen bekend en deze zijn ter plaatse 

beschikbaar. 










werkplek. 










weg). 








7. Werkwijze. 






is voldaan. 

! Controleer of het werkplan overeenkomt met de situatie ter plekke. 



met de WV. 




! Maak de verbinding op het gasvoerende HD-net conform VWI G-28 “Het lassen op PE 

in bestaande HD- en LD-netten” of VWI G-29 “Het lassen op staal in bestaande HD- 

en LD-netten”. Wordt de verbinding gemaakt door middel van een inbouwing dan 

geschiedt dit conform de VWI G-30 “Het uitvoeren van werkzaamheden aan metalen 

HD- en LD-leidingen, waarbij vonkvorming kan ontstaan”. 

! Beproef de gemaakte verbinding op sterkte en dichtheid conform VWI G-22 “Het 

beproeven op sterkte van HD- en LD-leidingen, incl. HD-aansluitleidingen” en 

VWI G-23 “Het beproeven op dichtheid van HD- en LD-leidingen, incl. HDaansluitleidingen”. 

! Leg de HD-aansluitleiding. 

! Beproef de HD-aansluitleiding op sterkte en dichtheid conform VWI G-22 “Het 

beproeven op sterkte van HD- en LD-leidingen, incl. HD-aansluitleidingen” en 

VWI G-23 “Het beproeven op dichtheid van HD- en LD-leidingen, incl. HDaansluitleidingen”. 

! Sluit de aansluitleiding aan op de gemaakte verbinding op het gasvoerende HD-net. 

! Controleer bij een stalen aansluitleiding de bekleding conform VWI G-31 “Het 

controleren van bekleding van HD- en LD-leidingen”. 

! Sluit de aansluitleiding aan op het afleverstation conform de bedrijfsinstructies. 

! Ontlucht de leiding conform VWI G-21 “Het in en uit bedrijf nemen van HD-leidingen, 

incl. eventueel duurzaam buiten bedrijf stellen”. 

! Neem het afleverstation in gebruik conform VWI G-54 “Het in en uit bedrijf nemen 

van gasdrukregel- en meetstations”. 




! Lever de uitgevoerde activiteiten op en meldt het werkplan gereed bij de WV. 



! Geen. 










! VIAG. 

! NEN 7244-6. 



! VWI G-21 Het in en uit bedrijf nemen van HD-leidingen, incl. eventueel duurzaam 


! VWI G-22 Het beproeven op sterkte van HD- en LD-leidingen, incl. 

HD-aansluitleidingen. 

! VWI G-23 Het beproeven op dichtheid van HD- en LD-leidingen, incl. 


! VWI G-28 Het lassen op PE in bestaande HD- en LD-netten. 

! VWI G-29 Het lassen op staal in bestaande HD- en LD-netten. 

! VWI G-30 Het uitvoeren van werkzaamheden aan metalen HD- en LD-leidingen, 

waarbij vonkvorming kan ontstaan. 

! VWI G-31 Het controleren van bekleding van HD- en LD-leidingen. 

! VWI G-54 Het in en uit bedrijf nemen van gasdrukregel- en meetstations. 




10. Bijlagen. 

! Geen. 




Het werken aan gaszadels en aftakkingen 

onder druk in LD-netten 

(met gasuitstroming) 

1. Doel. 




Het veilig werken aan gaszadels en aftakkingen onder druk in LD-netten (met 

gasuitstroming). 




! Uitvoering door minimaal VP, met assistentie van minimaal 

VOP. 


! Mate van toezicht voortdurend, de WV bepaalt wie toezicht houdt (moet minimaal 

AVP LD-netten zijn). 





! De gasconcentratie wordt voortdurend op maaiveldhoogte en benedenwinds gemeten 

en mag niet hoger zijn dan 10% LEL. Houdt hierbij rekening met wisselende 

windrichtingen. 

! Bij het plaatsen en verwijderen van gaszadels moet er vanuit worden gegaan dat er 

kortstondig werkzaamheden in de gevarenzone (>10% LEL) onder in de werkput 

worden verricht. 

! Waar redelijkerwijs de werkzaamheden zonder gasuitstroming plaats kunnen vinden, 

moeten deze gasloos uitgevoerd worden. 

! Het is niet toegestaan om PE laszadels onder druk te verwisselen. 

! Tijdens uitvoering van de werkzaamheden mag niet meer dan één persoon in de 

werkput aanwezig zijn, de VOP-ondersteunend dient van buiten de werkput 

assistentie te verlenen. 

! De werkzaamheden moeten zodanig zijn voorbereid, door het binnen handbereik 

gereed hebben van afdichtingsstoppen en hulpstukken, zodat de tijd van vrije 

uitstroming zoveel mogelijk wordt beperkt. 



! Met gaszadels worden zowel blaasgat-, aanboor- als aansluitzadels bedoeld, die 

bestemd zijn voor gasaansluitingen met een aanboring ! 50 mm. 

! Aftakkingen, als in deze veiligheidswerkinstructie bedoeld, zijn constructies, zoals 

stalen T-stukken, knieën, bochten e.d., vergelijkbaar met gaszadels. 

! Deze veiligheidswerkinstructie is niet van toepassing voor AC-leidingen. Het onder 

druk verwisselen van gaszadels en aftakkingen gemonteerd op AC-leidingen, waarbij 

gasuitstroming kan plaatsvinden, mag nooit worden uitgevoerd. 



Maatregel: Ventileren, continu meten, zo nodig werkplek verlaten. 













werkplek. 





Maatregel: Vluchtwegen vrij houden van obstakels. 






werkkleding, veiligheidsschoeisel, veiligheidsbril, reflecterende kleding (bij 

werkzaamheden langs de weg), brandvertragende hoofdbescherming. 





7. Werkwijze. 



is voldaan. 




met de WV. 




! Sluit, voordat een aansluitzadel of aftakking vervangen wordt, de hoofdkraan voor de 

gasmeter. 

! Vervang het zadel of aftakking, waarbij het uitstromen van gas zo veel mogelijk 

voorkomen moet worden door, waar mogelijk, gebruik te maken van een afsluitplug 

of een vergelijkbaar afsluithulpstuk. 

! Controleer de aansluitleiding op dichtheid conform VWI G-12 “Het beproeven op 

sterkte en dichtheid van LD-aansluitleidingen”. 

! Sluit de aansluitleiding aan op het zadel of aftakking, verwijder de afsluitplug en 

controleer de laatst gemaakte verbindingen op dichtheid. 

! Ontlucht de aansluitleiding conform VWI G-13 “Het ontluchten van LDaansluitleidingen”. 


















! Geen. 


! VIAG. 








10. Bijlagen. 

! Geen. 




Het in en uit bedrijf nemen 

van LD-leidingen, incl. eventueel 

duurzaam buiten bedrijf stellen 

1. Doel. 




Het veilig in en uit bedrijf nemen van LD-leidingen, inclusief eventueel duurzaam buiten 

bedrijf stellen. 




! Uitvoering door minimaal AVP LD-netten, met assistentie van minimaal 

VOP. 


! Mate van toezicht bij affakkelen, ontluchten of afblazen > DN 150 door de WV 

voortdurend. 

! Mate van toezicht bij affakkelen, ontluchten of afblazen ! DN 150 door minimaal AVP 

LD-netten. 

! Mate van toezicht overige werkzaamheden wordt door de WV bepaald. 





beschikbaar. 


! Voor uitvoering van deze werkzaamheden dient een bedieningsplan opgesteld te zijn. 








te worden: Indien er vocht wordt aangetroffen, behandel dit dan als condensaat, 

tenzij duidelijk is dan het gaat om inwaterende lekkage. 

! Voor in bedrijfname moet er een sterkte- en dichtheidsbeproeving uitgevoerd zijn 

conform VWI G-22 “Het beproeven op sterkte van HD- en LD-leidingen, incl. HDaansluitleidingen” 

en VWI G-23 “Het beproeven op dichtheid van HD- en LDleidingen, 

incl. HD-aansluitleidingen”. De rapportages hiervan moeten beschikbaar 

zijn. Voor aanvullende bepalingen zie onder punt 8. Opmerkingen van deze VWI. 

! Bij in bedrijfname van een leidingsysteem, welke bestaat uit 3 of meer uiteinden 

en/of een ring of kunstwerken, dient in het werkplan een ontluchtingsplan te zijn 

opgenomen. 

! Voor het gecontroleerd ontluchten, affakkelen of afblazen moet gebruik gemaakt 

worden van een metalen buis of een anti statische slang. Deze moet in een stabiele 

opstelling geplaatst zijn met een uitmonding op min. 2,50 mtr. boven het maaiveld 

met een ontstekingsvoorziening en tevens voorzien zijn van een afsluit mogelijkheid. 

! Het ontluchten, affakkelen of afblazen dient op een veilige plek plaats te vinden, 

zodat de veiligheid van personeel, omstanders en goederen niet in gevaar komt. 

! Bij te verwachten overlast, als open vuur, gaslucht en/of geluid, dient in het werkplan 

aandacht te worden geschonken aan in- en externe informatievoorziening (bijv. 

omwonenden, politie, brandweer en/of storingsmeldpost). 












Maatregel: Ventileren, continu meten, zo nodig werkplek verlaten en/of melden aan WV. 




werkplek. 










weg). 




7. Werkwijze. 

7.1 Voorbereiding. 

! Controleer of aan alle voorwaarden onder punt 4 en maatregelen volgens punt 5 is 

voldaan. 




met de WV. 



7.2.1. In bedrijf nemen. 


! Controleer, indien de leiding onder beproevingsdruk is achtergelaten, of de leiding 

nog op deze druk staat. 

! Controleer vervolgens of het leidingdeel gereed is om in gebruik te nemen. 

! Zorg dat de leiding drukloos wordt. 

! Sluit de afblaasinstallatie aan. 

! Vraag bij het meldpunt toestemming om de op handen zijnde bedieningshandelingen 

in het bestaande netdeel te mogen uitvoeren. 

! Voer de bedieningshandelingen uit en maak de doorverbinding met het nieuwe 

netdeel, eventueel met toepassing van een bypass ten behoeve van het 

gecontroleerd op druk brengen van het nieuwe netdeel. 










! Verwijder door ontluchten de in de leiding aanwezige lucht door een ononderbroken 

gasstroom, die aan het begin van de leiding wordt ingelaten en aan het einde van de 

leiding wordt afgeblazen (afblaaspunt). 

! Constateer, met behulp van een gasconcentratiemeter, dat het uitstromende gas vrij 

is van lucht. 

! Onderbreek, nadat 100% aardgas is geconstateerd, de gasstroom gedurende enige 

tijd, min. 5 minuten. 

! Breng de gasstroom weer op gang; nadat opnieuw 100% aardgas is geconstateerd, is 

het ontluchten gereed. 

! Neem het netdeel in bedrijf door de resterende bedieningshandelingen uit te voeren. 

! Informeer het meldpunt over de uitgevoerde werkzaamheden. 


7.2.2. Uit bedrijf nemen (drukloos). 


! Controleer of het uit bedrijf te nemen netdeel het juiste is conform tekeningen, en 

bepaal de methode van uit bedrijf nemen: affakkelen of afblazen. 

! Sluit de affakkel / afblaasinstallatie aan. 


te mogen uitvoeren. 

! Voer de bedieningshandelingen uit en koppel hierdoor het uit bedrijf te nemen 

leidingdeel los van het in bedrijf blijvende netdeel. 

! Maak de leiding drukloos door affakkelen of afblazen. 

! Controleer na het drukloos maken of er geen druk opbouw plaatsvindt of kan 

plaatsvinden. 

! Plaats deugdelijke afsluitmiddelen op de drukloze, losgekoppelde leidingeinden. 



7.2.3. Gasloos maken van een uit bedrijf genomen leiding. 

! Maak de leiding drukloos conform 7.2.2; het leidingdeel is nu gas gevuld maar 

drukloos. 

! Verdrijf, met behulp van lucht of een inert gas, het aardgas uit het gasloos te maken 

leidingdeel bijvoorbeeld door airmoven. 

! Meet met behulp van de gasconcentratiemeter de gasconcentratie bij het afblaaspunt, 

bij een gasconcentratie van ! 10% LEL is de leiding gasloos. 

! Plaats deugdelijke afsluitmiddelen op de gasloze, losgekoppelde leidingeinden. 




! Lever de uitgevoerde activiteiten op en meld het werkplan gereed bij de WV. 



Als de leiding in eigendom blijft bij de netbeheerder moet deze leiding daar geregistreerd 

blijven als zijnde buiten bedrijf gesteld. Anders de leiding overdragen aan de nieuwe 

eigenaar. 











aanvullend van toepassing: 

- Bij een leidingdeel dat maximaal 1 werkdag uit bedrijf is genomen: 

! en er zijn geen werkzaamheden aan de leiding verricht en er zijn geen 

verbindingen ontgraven: geen beproeving noodzakelijk. 

! en er zijn wel werkzaamheden aan deze leiding verricht of verbindingen 

vrijgegraven: wel een dichtheidsbeproeving met de visuele inspectie 

methode noodzakelijk. 

! en er zijn plaatselijk wel werkzaamheden uitgevoerd (bv. bij een storing of 

inbouw T-stuk): alleen een dichtheidsbeproeving met de visuele inspectie 

methode noodzakelijk voor wat betreft de gemaakte c.q. gerepareerde 

verbindingen. 

- Bij een leidingdeel dat 1 t/m 5 werkdagen uit bedrijf is genomen moet door de 

(O)IV bepaald worden of deze op dichtheid moet worden beproefd. 

- Bij een leidingdeel dat langer dan 5 werkdagen en korter dan een jaar uit bedrijf is 

geweest moet op dichtheid worden beproefd. 

- Bij een leidingdeel dat langer dan 1 jaar uit bedrijf is geweest moet op sterkte en 


- Bij een nieuw leidingdeel moet op sterkte en dichtheid worden beproefd. 


! VIAG. 

! NEN 7244-7. 



! VWI G-22 Het beproeven op sterkte van HD- en LD-leidingen, incl. 








10. Bijlagen. 

! Geen. 




1. Doel. 

Het in en uit bedrijf nemen van 

HD-leidingen, incl. eventueel 





Het veilig in en uit bedrijf nemen van HD-leidingen, inclusief eventueel duurzaam buiten 

bedrijf stellen. 


HD- gasvoorzieningsystemen. 


! Uitvoering door minimaal AVP netten, met assistentie van minimaal VOP. 


! Mate van toezicht bij affakkelen, afblazen, ontluchten, ontgassen door de WV 

voortdurend. 

! Mate van toezicht bij de overige gastechnische werkzaamheden wordt door de WV 

bepaald. 





beschikbaar. 










te worden: Indien er vocht wordt aangetroffen, behandel dit dan als condensaat. 

! Voor in bedrijfname moet er een sterkte- en dichtheidsbeproeving uitgevoerd zijn 

conform VWI G-22 “Het beproeven op sterkte van HD- en LD- leidingen, incl. HDaansluitleidingen” 

en VWI G-23 “Het beproeven op dichtheid van HD- en LDleidingen, 

incl. HD-aansluitleidingen”. De rapportages hiervan moeten beschikbaar 

zijn. Voor aanvullende bepalingen zie onder punt 8. Opmerkingen van deze VWI. 

! Bij in bedrijf name van een leidingsysteem, welke bestaat uit 3 of meer uiteinden 

en/of een ring of kunstwerken, dient in het werkplan een ontluchtingsplan te zijn 

opgenomen. 

! Voor het gecontroleerd ontluchten, affakkelen of afblazen moet gebruik gemaakt 

worden van een metalen buis. Deze moet in een stabiele opstelling geplaatst zijn met 

een uitmonding op min. 2,50 mtr. boven het maaiveld met een 

ontstekingsvoorziening en tevens voorzien zijn van een afsluit mogelijkheid. 

! Het ontluchten, affakkelen of afblazen dient op een veilige plek plaats te vinden, 

zodat de veiligheid van personeel, omstanders en goederen niet in gevaar komt. 

! Tijdens het ontluchten, affakkelen of afblazen dient de installatie onder direct toezicht 

te staan van minimaal een AVP netten. 

! Bij te verwachten overlast, als open vuur, gaslucht en/of geluid, dient in het werkplan 

aandacht te worden geschonken aan in- en externe informatievoorziening (bijv. 

omwonenden, politie, brandweer en/of storingsmeldpost). 












Maatregel: Ventileren, continu meten, zo nodig werkplek verlaten en/of melden aan WV. 



Risico: Gehoorschade. 

Maatregel: Gehoorbescherming. 


werkplek. 







Risico: Aanwezigheid van aardgascondensaat. 

Maatregel: Gebruik maken van extra PBM’s conform VWI G-47 “Het werken met 

aardgascondensaat”. 



werkkleding, veiligheidsschoeisel, gehoorbescherming, veiligheidshelm, reflecterende 





7. Werkwijze. 



voldaan. 




met de WV. 



7.2.1. In bedrijf nemen. 


! Controleer, indien de leiding onder beproevingsdruk is achtergelaten, of de leiding 

nog op druk deze staat. 

! Controleer vervolgens of het leidingdeel gereed is om in gebruik te nemen. 

! Zorg dat de leiding drukloos wordt. 

! Sluit de afblaasinstallatie aan. 











in het bestaande netdeel te mogen uitvoeren. 

! Voer de bedieningshandelingen uit en maak de doorverbinding met het nieuwe 

netdeel, eventueel met toepassing van een bypass ten behoeve van het 

gecontroleerd op druk brengen van het nieuwe netdeel. 

! Verwijder door ontluchten de in de leiding aanwezige lucht door een ononderbroken 

gasstroom, die aan het begin van de leiding wordt ingelaten en aan het einde van de 

leiding wordt afgeblazen (afblaaspunt). 

! Constateer, met behulp van een gasconcentratiemeter, dat het uitstromende gas vrij 

is van lucht. 

! Onderbreek, nadat 100% aardgas is geconstateerd, de gasstroom gedurende enige 

tijd, min. 5 minuten. 

! Breng de gasstroom weer op gang; nadat opnieuw 100% aardgas is geconstateerd, is 

het ontluchten gereed. 

! Neem het netdeel in bedrijf door de resterende bedieningshandelingen uit te voeren. 



7.2.2. Uit bedrijf nemen (drukloos). 


! Controleer of het uit bedrijf te nemen netdeel het juiste is conform tekeningen, en 

bepaal de methode van uit bedrijf nemen: uitbufferen, affakkelen of afblazen. 

! Sluit de affakkel / afblaasinstallatie aan. 



! Voer de bedieningshandelingen uit en koppel hierdoor het uit bedrijf te nemen 

leidingdeel los van het in bedrijf blijvende netdeel. 

! Maak de leiding drukloos door uitbufferen, affakkelen of afblazen. 

! Controleer na het drukloos maken of er geen drukopbouw plaatsvindt of kan 

plaatsvinden. 

! Plaats deugdelijke afsluitmiddelen op de drukloze, losgekoppelde leidingeinden. 



7.2.3. Buiten bedrijf stellen (gasloos). 

! Maak de leiding drukloos conform 7.2.2; het leidingdeel is nu gas gevuld maar 

drukloos. 

! Verdrijf, met behulp van lucht of een inert gas, het aardgas uit het gasloos te maken 

leidingdeel bijvoorbeeld door airmoven. 

! Meet met behulp van de gasconcentratiemeter de gasconcentratie bij het afblaaspunt, 

bij een gasconcentratie van ! 10% LEL is, is de leiding gasloos. 

! Plaats deugdelijke afsluitmiddelen op de gasloze, losgekoppelde leidingeinden. 







Als de leiding in eigendom blijft bij de netbeheerder moet deze leiding daar geregistreerd 

blijven als zijnde buiten bedrijf gesteld. Anders de leiding overdragen aan de nieuwe 

eigenaar. 











aanvullend van toepassing: 

- Bij een leidingdeel dat maximaal 1 werkdag uit bedrijf is genomen: 

! en er zijn geen werkzaamheden aan de leiding verricht en er zijn geen 

verbindingen ontgraven: geen beproeving noodzakelijk. 

! en er zijn wel werkzaamheden aan deze leiding verricht of verbindingen 

vrijgegraven: wel een dichtheidsbeproeving met de visuele inspectie 

methode noodzakelijk. 

! en er zijn plaatselijk wel werkzaamheden uitgevoerd (bv. bij een storing of 

inbouw T-stuk): alleen een dichtheidsbeproeving met de visuele inspectie 

methode noodzakelijk voor wat betreft de gemaakte c.q. gerepareerde 

verbindingen. 

- Bij een leidingdeel dat 1 t/m 5 werkdagen uit bedrijf is genomen moet door de 

(O)IV bepaald worden of deze op dichtheid moet worden beproefd. 

- Bij een leidingdeel dat langer dan 5 werkdagen en korter dan 1 jaar uit bedrijf is 

geweest moet op dichtheid worden beproefd. 

- Bij een leidingdeel dat langer dan 1 jaar uit bedrijf is geweest moet op sterkte en 


- Bij een nieuw leidingdeel moet op sterkte en dichtheid worden beproefd. 


! VIAG. 

! NEN 7244-7. 



! VWI G-22 Het beproeven op sterkte van HD- en LD- leidingen, incl. 








10. Bijlagen. 

N.v.t. 




1. Doel. 

Het beproeven op sterkte van 

HD- en LD-leidingen, incl. 

HD-aansluitleidingen 




Het veilig beproeven op sterkte van HD- en LD-leidingen, incl. HD-aansluitleidingen. 




! Uitvoering voor HD door minimaal AVP netten, met assistentie van minimaal 

VOP. 

! Uitvoering voor LD door minimaal AVP LD-netten, met assistentie van minimaal 

VOP. 






! Tijdens het op druk brengen en beproeven van de leidingsectie mogen zich geen 

personen in de sleuf of in de nabijheid van de leidingsectie bevinden, met 

uitzondering van de met beproeving belaste medewerkers. 

! Maatregelen nemen om risico’s van persoonlijk letsel te voorkomen. 

! Bij beproeven met lucht of een inert gas extra aandacht besteden aan de veiligheid 

van medewerkers en personen die zich in de nabijheid van de leidingsectie bevinden 

of kunnen komen, in verband met het mogelijk explosief bezwijken van de leiding. 

! De aansluitleidingen van de beproevingsapparatuur zo kort mogelijk houden en met 

zo weinig mogelijk verbindingen aanbrengen. 

! De leidingdelen, appendages en hulpstukken moeten voor minimaal 95% zijn 

afgedekt met voldoende grond of zand. 

! Leidingdelen, verbindingen en appendages die tijdens de beproeving niet zijn 

afgedekt, moeten zijn afgeschermd. 

! Onafgedekte leidingdelen, die niet trekvast zijn uitgevoerd, behoren zodanig vast 

gezet te worden dat verplaatsing tijdens de beproeving uitgesloten is. 





werkplek. 




Risico: Explosief bezwijken van de leiding. 

Maatregel: Maximale hoeveelheid energie in de leiding beperken. 











! De vereiste PBM’s: werkkleding, veiligheidsschoeisel, veiligheidshelm, veiligheidsbril, 

reflecterende kleding (bij werkzaamheden langs de weg). 

! Sterkte- en dichtheidsbeproevingsapparatuur, voorzien van registrerend meter. 

7. Werkwijze. 



is voldaan. 




met de WV. 




! Voer de sterktebeproeving uit met water of lucht c.q. inert gas als medium. 

! Voer de sterktebeproeving uit volgens de methode van overdrukmeting (1,5 x MOP). 

Gedurende de beproevingtijd mag de druk maximaal 10% dalen. Tijdens de 

sterktebeproeving mag er bijgevuld worden. 

! Voer de sterktebeproeving opnieuw uit, indien de drukdaling tijdens de beproeving 

met meer dan 10% is gedaald en de test ongeldig is,. 

! Beproef bovengrondse leidingen met water; als deze afgeschermd zijn mag ook met 

lucht beproefd worden. 

! Beproef hoge druk leidingen met water. Uitzonderingen hierop zijn: 1 bar leidingen, 

stalen 4 bar leidingen en leidingen als aangegeven in de tabel 1. Deze leidingen 

mogen ook met lucht worden beproefd. 

Tabel 1: Voorwaarden sterkte beproeving 4 en 8 bar leidingen met lucht. 

Voorwaarden sterktebeproeving 4 en 8 Bar bedrijfsdruk met lucht 

Diameter 

Pe 4 Bar 

St 8 Bar 

Pe 8 Bar 

Binnen bebouwde Buiten bebouwde Binnen bebouwde Buiten bebouwde 

DN kom 

kom 

kom 

kom 

100 onbeperkt onbeperkt < 60 m Onbeperkt 

150 < 60 m onbeperkt < 30 m < 60 m 

200 < 40 m onbeperkt < 15 m < 40 m 

250 < 25 m < 50 m < 10 m < 25 m 

300 < 15 m < 50 m < 5 m < 15 m 

400 < 10 m < 50 m < 5 m < 10 m 

Op afgesloten terreinen of in landbouwgrond geldt geen beperking mits binnen 25 meter geen 

bebouwing of openbare weg aanwezig is. 










! Stel aan de hand van tabel 2 de duur van de sterktebeproeving vast. 

Tabel 2: Beproevingstijden en drukken 

Leidingmateriaal: metaal en kunststoffen 

Beproevingsmethode: overdruk meting 

Beproevingsmedium: water, lucht of inert gas 

Leiding van kunststof 

Bedrijfsdruk 30 en 100 mbar 1 bar 4 bar 8 bar 

Beproevingsdruk 1 bar 2 bar 6 bar 12 bar 

Beproevingstijd Lucht/inert gas 0,5 uur 24 uur 24 uur 24 uur 

Beproevingstijd Water 0,5 uur 24 uur 24 uur 24 uur 

Leiding van metaal 


Beproevingsdruk 1 bar 2 bar 6 bar 12 bar 

Beproevingstijd Lucht/inert gas 0,5 uur 1 uur 1 uur 1 uur 

Beproevingstijd Water 0,5 uur 1 uur 1 uur 1 uur 

Specificaties meetapparatuur 


Meetbereik* 0-1,6 bar 0-3 bar 0-9 bar 0-16 bar 

Maximale meetfout 4 mbar 10 mbar 25 mbar 40 mbar 

24 uur 

Voor zover voldaan wordt aan tabel 1. 

* Het meetbereik mag de maximale waarden overschrijden, mits voldaan wordt aan de 

maximale meetfout. 

! Voor HD-aansluitleidingen geldt een beproevingsduur van minimaal 5 minuten mits 

de leidinginhoud ! 80 liter. Indien de leidinginhoud > 80 liter geldt als 

beproevingsduur tabel 2. 

! Verwijder, indien de leiding met water getest is, het water weer. 

! Beschouw de leiding als droog als de gewichtsvermeerdering van de laatste zachte 

foampig, ten gevolge van het opgenomen water, minder is dan 25%. 


















! De beproevingsinstallatie moet aan de volgende voorwaarden voldoen: 

o De meetapparatuur is veilig en lekdicht op de te beproeven leidingsectie 

aangesloten. 

o De meet- en aansluitleidingen tussen de meetapparatuur en de te beproeven 

leidingsectie zijn zo kort mogelijk en bevatten zo weinig mogelijk verbindingen. 

o Voordat met de beproeving wordt gestart moeten de aangesloten instrumenten, 

leidingen en verbindingen visueel worden gecontroleerd op dichtheid. 

o De meetapparatuur moet zodanig worden opgesteld dat deze tegen zoninstraling, 

wind of overige weersinvloeden zoveel mogelijk is afgeschermd en niet 

toegankelijk is voor onbevoegden. 

o Wanneer de beproevingsdruk is bereikt, moet de compressor/pomp worden 

losgekoppeld. 

! De beproevingsapparatuur moet aan de volgende voorwaarden voldoen: 

o De meetapparatuur kan de beproevingsdruk weerstaan. 

o Toegepaste manometers moeten voldoen aan EN 837-1, EN 837-2 en EN 837-3 en 

hebben een geldig calibratie-certificaat. 

! De compressor c.q. de pompinstallatie moet aan de volgende voorwaarden voldoen: 

o De compressor c.q. de pompinstallatie moet de vereiste druk, die voor de 

beproevingsdruk nodig is, kunnen leveren en zijn voorzien van een voor de druk 

en medium geschikte manometer. 

o De benodigde slangen en koppelingen moeten geschikt zijn voor het medium en de 

druk. 

o Tussen de compressor en de te beproeven leidingdelen moet een olie- en 

waterscheider zijn aangebracht. 

o Bij het op druk brengen van kunststofleidingen moet een eventueel te warm 

beproevingsmedium gekoeld worden. De temperatuur hiervan mag maximaal 

40 o C zijn. 


! VIAG. 

! NEN 7244-7. 





10. Bijlagen. 

! Geen. 




1. Doel. 

Het beproeven op dichtheid van 






Het veilig beproeven op dichtheid van HD- en LD-leidingen, incl. HD-aansluitleidingen. 




! Uitvoering voor HD door minimaal AVP netten, met assistentie van minimaal 

VOP. 

! Uitvoering voor LD door minimaal AVP LD-netten, met assistentie van minimaal 

VOP. 






! Er heeft een sterktebeproeving plaatsgevonden, behalve bij een visuele inspectie. 

! Tijdens het op druk brengen en beproeven van de leidingsectie mogen zich geen 

personen in de sleuf of in de nabijheid van de leidingsectie bevinden, met 

uitzondering van de met beproeving belaste medewerkers. 

! Maatregelen nemen om risico’s van persoonlijk letsel te voorkomen. 

! De aansluitleidingen van de beproevingsapparatuur zo kort mogelijk houden en met 

zo weinig mogelijk verbindingen aanbrengen. 

! Leidingdelen, verbindingen en appendages, die tijdens de beproeving niet zijn 

afgedekt, moeten worden afgeschermd. 

! Onafgedekte leidingdelen, die niet trekvast zijn uitgevoerd, behoren zodanig vast 

gezet te worden dat verplaatsing tijdens de beproeving is uitgesloten. 





werkplek. 





! De vereiste PBM’s: werkkleding, veiligheidschoeisel, veiligheidshelm, veiligheidsbril, 


! Sterkte- en dichtheidsbeproevingsapparatuur, voorzien van registrerende meters. 







7. Werkwijze. 






is voldaan. 




met de WV. 



7.2.1 Algemeen. 


! Voer de dichtheidsbeproeving uit na de sterktebeproeving. De dichtheidsbeproeving 

bestaat uit twee delen: 1 e . De dichtheidsproef (met lucht of inert gas). 

2 e . Bovengrondse lekdetectie in een later stadium. 

! Beproef de leidingsectie op dichtheid door het meten, registreren en beoordelen van 

de stabiliteit van de druk in de leidingsectie over een bepaalde periode. 

! Sluit de te beproeven leidingsectie af door middel van eindkappen, flenzen e.d. die 

minimaal geschikt zijn voor de beproevingsdruk. 

! Voorzie de te beproeven leiding van aansluitmogelijkheden t.b.v. meetapparatuur. 

! Scheid de te beproeven leidingsectie door deze los te koppelen van de bestaande 

gasvoerende leiding, of het aanbrengen van een steekflens. 

! Open de (eventuele) in de leidingsectie aanwezige afsluiters. 

! Dek minimaal 95% van de sectielengte met voldoende grond af om 

temperatuursinvloeden te voorkomen. Per te testen sectie mag de totale onafgedekte 

lengte maximaal 10 mtr. bedragen. 

! Herhaal de dichtheidsbeproeving als eventuele optredende drukdalingen of 

drukstijgingen, als deze buiten de waarden van tabel 1 vallen, redelijkerwijs niet door 

temperatuursverschillen of luchtdrukverschillen verklaard kunnen worden. 

! Start de tijdsduurmeting van de dichtheidsbeproeving nadat de druk in de leidingen is 

gestabiliseerd. 

! Houd rekening met een stabilisatietijd van 24 uur, maar deze is afhankelijk van 

diverse omstandigheden. 

! Bereken de tijd voor de dichtheidsbeproevingen met lucht of inert gas eventueel via 

bijlage G-23b “Bepalen beproevingsduur bij dichtheidsbeproeving. 

! Bepaal door de dichtheidsbeproeving onder bedrijfsdruk of de leidingsectie gasdicht 

is. De dichtheid is acceptabel als een eventuele lekkage kleiner of gelijk is aan de 

maximale waarde van de in tabel 1 berekende waarde. 

! Lever na het beproeven de leiding schoon op. 

! Neem na de beproevingen de leidingsectie direct in bedrijf conform VWI G-20 “Het in 

en uit bedrijf nemen van LD-leidingen, incl. eventueel duurzaam buiten bedrijf 

stellen” en VWI G-21 “Het in en uit bedrijf nemen van HD-leidingen, incl. eventueel 

duurzaam buiten bedrijf stellen”. 

! Als de leiding niet direct in bedrijf wordt genomen, moet de leidingsectie onder druk 

worden gehouden. Vóór het in bedrijf nemen moet worden gecontroleerd of de leiding 

nog op druk staat. 








7.2.2 Beproevingsmethodes. 




1 e . Overdrukmeting met vastlegging/registratie van omgevingtemperatuur en 

drukverloop in de leidingsectie. 

2 e . Verschildrukmeting met referentievat en differentiaalmanometer en 

vastlegging/registratie van omgevingtemperatuur en drukverloop in de leidingsectie. 

3 e . Visuele inspectiemethode met beoordeling op dichtheid. 

7.2.3 Overdrukmeting. 

! De overdrukmeetmethode voor de bedrijfsdrukken 1, 4, en 8 bar is slechts geschikt 

voor leidingsecties met een beperkte inhoud in verband met de benodigde 

beproevingstijd. Dit is afhankelijk van de NK-klasse van meetapparatuur. 

! De beproeving dient, opvolgend aan de sterktebeproeving met lucht c.q. inert gas te 

worden uitgevoerd. 

! De meting uitvoeren met een verschildrukmeter met een nauwkeurigheid 

conform tabel 2. 

! Nadat de druk en temperatuur van de leidingsectie zijn gestabiliseerd, kan met de 

beproeving worden begonnen. 

! Het volgende meten en registreren: 

o Beproevingsdruk. 

o Atmosferische druk (tenzij er t.o.v. van de absolute druk gemeten wordt). 

o Omgevingstemperatuur. 

7.2.4 Verschildrukmeting. 

! De leidingsectie gelijk met het referentievat op gelijke beproevingsdruk brengen. 

! Toepassing van lucht of inert gas als beproevingsmedium. 

! De meting uitvoeren met een verschildrukmeter met een nauwkeurigheid conform 

tabel 3. 

! De inhoud van het referentievat is minimaal 1500 maal de inhoud van de 

verbindingsslang tussen het referentievat en de verschildrukmeting. 

! Het referentievat moet zo worden ingegraven dat dit vat de temperatuurwisselingen 

van de te beproeven leiding volgt. 

! Bij de beproeving de leiding en het referentievat met minimaal 40 cm grond afdekken 

om invloeden van temperatuurswisselingen te voorkomen. 

! Nadat de temperatuur en druk in de leidingsectie en het referentievat is 

gestabiliseerd, wordt de verbinding tussen de te beproeven leidingsectie en het 

referentievat onderbroken door tussenschakeling van 

differentiaalmanometer/datalogger. 

! Het volgende meten en registreren: 

o Verschildruk. 

o Grondtemperatuur. 

! De grondtemperatuur meten met een temperatuurmeter, welke op minder dan 10 cm 

van de pijpwand wordt geplaatst, gemeten op de horizontale hartlijn van de pijp. 

! Het aantal grondthermometers bedraagt minimaal twee, afhankelijk van de 

leidinglengte. 

7.2.5 Visuele inspectiemethode. 

! Beproeving onder bedrijfsdruk (= beproevingsdruk) uitvoeren, waarbij de 

lekdichtheid van de verbindingen, visueel wordt gecontroleerd door gebruik van een 

door de netbeheerder goedgekeurd lekzoekmiddel. 

! Van toepassing op de volgende situaties: 

o Verbindingen tussen de nieuwe en bestaande leiding, z.g. montageverbindingen. 

o Saneringswerkzaamheden: bij toepassing van de werkmethode “gas meenemen”. 










o Reparaties/herstelwerkzaamheden. 

o Verbindingen in meet- en regelstations. 

! Verbindingen moeten vrij toegankelijk zijn. 

! Verbindingen moeten vrij zijn van vet, verf, bekleding, bescherming of andere 

belemmeringen. 

! Verbindingen visueel inspecteren op beschadigingen. 

! Direct na de dichtheidscontrole, de vloeistof van de leiding verwijderen d.m.v. goed 

schoon spoelen met water. 







! Laat om de dichtheidsbeproeving af te ronden binnen een periode van 2 tot 4 weken 

na het in bedrijf nemen van de leidingsectie, een controle uitvoeren op de 

aanwezigheid van mogelijke gaslekken volgens methode van bovengronds lekzoeken. 

In overleg met de netbeheerder kan van deze termijn worden afgeweken. 

7.4 Technische gegevens dichtheidsbeproeving met lucht of inert gas 

De tijd voor de dichtheidbeproeving wordt bepaald met de volgende formule. 

T = Tijd in uren 

I = Inhoud in m3 

MOP = Maximale bedrijfsdruk in (m)bar absoluut 

Pw = Werkelijke testdruk in (m)bar absoluut 

R = Kleinst meetbaar drukverschil (NK x meetbereik) in mbar (min. waarde 3 

mbar) 

Ql = Veiligheidscriterium 5 liter/uur 

Tabel 1 Toegestaan drukverlies 

Leidingmateriaal: metaal en kunststoffen 

Beproevingsmethode: overdruk meting en verschildrukmeting 

Beproevingsmedium: lucht of inert gas 

Bedrijfsdruk 30/100 

mbar 

1 bar 4 bar 8 bar 

Beproevingsdruk 200 mbar 1 bar 4 bar 8 bar 

Overdruk meting Toegestaan ! p "3 mbar "12 mbar "45 

mbar 

"75 mbar 

Verschildruk meting Toegestaan ! p "3 mbar "3 mbar "3 mbar "3 mbar 

Nb. Voor PE geldt een maximale beproevingsdruk van 6 bar met een toegestaan ! p van 

" 60 mbar 







7.4.1 Technische gegevens meetinstrumenten 




Het instrument moet voldoen aan de criteria genoemd in de tabellen 2 en/of 3. De 

temperatuur meting moet plaatsvinden met een meetnauwkeurigheid van 0,1˚ Celsius. 

Tabel 2 specificaties meetinstrument overdrukmeting 

Type meetinstrument: Precisie meetinstrument 

Standaard meetbereik: 1,5 keer de beproevingsdruk 

Nauwkeurigheids Klasse: Minimaal 0,25 % van het standaard meetbereik 

Bedrijfsdruk gasnet 30 / 100 mbar 1 bar 4 bar 8 bar 

Dichtheidbeproeving druk 200mbar 1 bar 4 bar 6/8 bar 

Minimaal meetbereik 0 - 400mbar 0 - 1,6 bar 0 - 6 bar 0 - 10 bar 

Maximale meetfout 1 mbar 4 mbar 15 mbar 25 mbar 

Tabel 3 specificaties meetinstrument verschildrukdrukmeting 

Type meetinstrument: Differentiaalmanometer. 

Minimale Nauwkeurigheids Klasse: 0,25 % Meetbereik 

Lagedrukgasnet 30 en 100 mbar 

Hogedrukgasnet 1 bar 4 bar 8 bar 

Dichtheidbeproevingdruk 200mbar 1 bar 4 bar 8 bar 

Afleesnauwkeurigheid 0,1 mbar 0,1 mbar 0,1 mbar 0,1 mbar 


! De beproevingsinstallatie moet aan de volgende voorwaarden voldoen: 

o De meetapparatuur is veilig en lekdicht op de te beproeven leidingsectie 

aangesloten. 

o De meet- en aansluitleidingen tussen de meetapparatuur en de te beproeven 

leidingsectie zijn zo kort mogelijk en bevatten zo weinig mogelijk verbindingen. 

o Voordat met de beproeving wordt gestart moeten de aangesloten instrumenten, 

leidingen en verbindingen visueel worden gecontroleerd op dichtheid. 

o De meetapparatuur moet zodanig worden opgesteld dat deze tegen zoninstraling, 

wind of overige weersinvloeden zoveel mogelijk is afgeschermd en niet 

toegankelijk is voor onbevoegden. 

o Wanneer de beproevingsdruk is bereikt, moet de compressor/pomp worden 

losgekoppeld. 

o Bij kunststofleidingen moet een te warm beproevingsmedium worden gekoeld. De 

temperatuur hiervan mag maximaal 40 °Celsius zijn. 

! De beproevingsapparatuur moet aan de volgende voorwaarden voloen: 

o De meetapparatuur kan de beproevingsdruk weerstaan. 

o Toegepaste manometers moeten voldoen aan EN 837-1, EN 837-2 en EN 837-3 en 

hebben een geldig calibratie-certificaat. 

! De compressor c.q. de pompinstallatie moet aan de volgende voorwaarden voldoen: 

o De compressor c.q. de pompinstallatie moet de vereiste druk, die voor de 

beproevingsdruk nodig is, kunnen leveren en zijn voorzien van een voor de druk en 

medium geschikte manometer. 

o De benodigde slangen en koppelingen moeten geschikt zijn voor het medium en de 

druk. 











! VIAG. 

! NEN 7244-7. 


! VWI G-20 Het in en uit bedrijf nemen van LD-leidingen, incl. eventueel duurzaam 


! VWI G-21 Het in en uit bedrijf nemen van HD-leidingen, incl. eventueel duurzaam 



! Bedieningshandleidingen 


10. Bijlagen. 

Tabel 4 

! Formulier Bepaling beproevingsduur bij dichtheidsbeproeving. 







Leiding materiaal Puldown 

INHOUDSBEREKENING 

lijst 

Leiding lengte Invulvak meter 

Leidinginhoud m3 Berekening 

BEREKENING BEPROEVINGSTIJD 

Deelnet/Bedrijfsdruk Pulldown 8 bar/6bar/4bar/1bar/200mbar 




STERKTEBEPROEVING 

Druk Koppelen aan bedrijfsdruk C14 en tabel 3 NEN7244-7 

Metaal 1 uur vast gegeven 

Kunststof 24 …0,5 uur… Koppelen aan bedrijfsdruk C14 en tabel 3 NEN 7244-7 

DICHTHEIDSBEPROEVING OVERDRUKMETING MET LUCHT/INERT GAS 

NK % FS testapp. Puldown 0,25/0,2/0,15/0,1/0,05/0,01 

Beproevingstijd dgn/uren/minuten Minimum waarde =15 MINUTEN 

!!! De beproevingstijd kan afwijken door verschil tussen testdruk en bedrijfsdruk!!!!! 

Te gebruiken formule voor deze tabel… 

T= 

inhoud x 

MOPxR 

Pwerk x Ql 

MOP 

= 1 

Pwer 

DICHTHEIDSBEPROEVING OVERDRUKMETING MET WATER 

beproevingsdruk koppelen aan bedrijfsdruk D14 

Stabilisatietijd 24 uur 

beproevingtijd 24 uur 

Max drukdaling 3 mbar Voorwaarde dat dit is te meten met de apparatuur 

Formule voor de testapparatuur…., 

MOPxR 

T= inhoud x 

Pwerk x Ql 

Inhoud m3 

R kleinst meetbaar drukverschil ( NK x meetbereik) in mbar 

!!! Minimale waarde = 3mbar !!! 

Pwerk Testdruk werkelijk absoluut 

Ql Veiligheidscriterium 5 liter per uur 



Bijlage bij Veiligheids Werk Instructie G-23 

Bepalen beproevingsduur bij dichtheidsbeproeving 

van LD en HD gasdistributieleidingen 

en HD aansluitleidingen Blad : 1 

5/18/11 

Documentnr. : G-23B 

Datum / versie : 15 februari 2010 

Status : Definitief 

Leidingmateriaal 

Leidinglengte meter Lengte opgegeven! 

Leidinginhoud Materiaal en lengte invoeren! m3 LET OP: leidingmateriaal! 

Deelnet/Bedrijfsdruk 30 mbar Bedrijfsdruk opgeven! 

Nauwkeurigheidsklasse beproevingsapparaat % Nauwkeurigheid opgegeven! 

DICHTHEIDSBEPROEVING OVERDRUKMETING MET LUCHT OF INERT GAS 

Beproevingsdruk 200 mbar LET OP: leidingmateriaal! 

STERKTEBEPROEVING - zie VWI G-22 

STABILISATIETIJD - zie VWI G-23 

BEPROEVINGSDUUR is mininimaal 15 minuten 

TOEGESTANE DRUKDALING - zie VWI G-23 

GEGEVENS VOOR BEREKENING BEPROEVINGSDUUR 

Beproevingsduur 

#VALUE! 

OPMERKINGEN 

BEPROEVINGSDUUR testapparaat kan afwijken door verschil tussen ingestelde testdruk en aangegeven bedrijfsdruk! 

dagen uren minuten 

#VALUE! #VALUE! #VALUE!


1. Doel. 

Het plaatsen en verwijderen van 

gasblazen in LD-leidingen 

Het veilig plaatsen en verwijderen van gasblazen in LD-leidingen. 







! Uitvoering door minimaal AVP LD-netten, met assistentie van minimaal VOP. 

! Opdrachtverstrekking door minimaal WV netten, via bedieningsplan. 

! Mate van toezicht ! DN 150 wordt door WV bepaald. 

! Mate van toezicht > DN 150 de WV voortdurend. 





beschikbaar. 





! Gasblazen dienen gasloos geplaatst te worden. Is dit om technische redenen niet 

mogelijk dan moeten er aanvullende veiligheidsmaatregelen in het werkplan worden 

opgenomen. 

! De werkzaamheden moeten zodanig worden voorbereid dat de onderbrekingstijd zo 

kort mogelijk is. 

! Een eventuele bypass dient gasloos geplaatste en verwijderd te worden. 

! Zorg altijd dat afdichtingstoppen en/of eindkappen onder handbereik aanwezig zijn. 

Het plaatsen van tijdelijke afsluitmiddelen mag alleen plaatsvinden buiten de 

gevarenzone, dus ! 10% LEL. 

! Een reserveblaas met een reservelans dient gebruiksklaar binnen handbereik 

aanwezig te zijn. 

! Bij hoofdleidingen waarbij de nominale diameter " DN 150 is, mag één gasblaas 

geplaatst worden, mits deze voorzien is van het QA-keurmerk van Gastec. Zo niet, 

dan dienen er twee gasblazen in serie geplaatst te worden. 

! Bij hoofdleidingen waarbij de nominale diameter > DN 300 is, dienen twee gasblazen 

in serie te worden geplaatst. De twee buitenste gasblazen dienen als eersten gasloos 

te worden geplaatst en ook weer als laatste te worden verwijderd. De twee binnenste 

gasblazen dienen van gelijkwaardige kwaliteit te zijn. 

! Blazen dienen zich onder direct toezicht van het met de uitvoering belaste personeel 

te bevinden; is dit niet het geval dan dient minimaal een VOP-ondersteunend toezicht 

te houden op de blazen. 



Maatregel: Ventileren, continu meten, toezicht op blazen, zo nodig werkplek verlaten en 

melden aan de WV. 












werkplek. 




Risico; Blokkering vluchtwegen. 







werkkleding, veiligheidsschoeisel, stofbril, reflecterende kleding (bij werkzaamheden 

langs de weg). 



! Apparatuur om gasblazen gasloos te plaatsen. 


7. Werkwijze. 



is voldaan. 




met de WV. 

! Controleer de gasblazen op eventuele beschadigingen. Bij beschadiging mag een 

gasblaas niet worden toegepast. 

! Controleer de goede werking van de manometer en de dichtheid van de gasblazen 

volgens specificaties van de fabrikant. 




! Controleer de buisdiameter en selecteer de juiste diameter van de boor / frees, BG 

opzetstukken en gasblazen conform de specificaties van de fabrikant. 



! Plaats 1 e gasblaas, drukmeten aan beide zijde van de 1 e blaas. 

! Plaats de andere buitenste gasblaas. 

! Maak het leidingdeel tussen de gasblazen drukloos. 

! Plaats, indien van toepassing, de 2 e blazen in het drukloos deel. 

! Zorg voor voldoende tussenruimte tussen de blazen en de plaats van 

werkzaamheden. 

! Bewaak de netdruk en de druk in de blazen tijdens de werkzaamheden. 

! Voer de overige werkzaamheden uit. 









! Vraag bij het meldpunt weer toestemming om de op handen zijnde 

bedieningshandelingen te mogen uitvoeren. 

! Verwijder de gasblazen, ontluchten op een veilige manier en plaats op minimaal 

2,5 mtr. boven maaiveld, tot de gasconcentratie weer 100% aardgas is. 

! Controleer verbindingen en appendages op dichtheid. 






8. Opmerkingen 

! Geen. 


! VIAG. 






10. Bijlagen. 

! Geen. 




1. Doel. 

Het stoppelen van HD-leidingen 

Het veilig stoppelen van HD-leidingen. 


HD-gasvoorzieningsystemen. 





! Uitvoering door in stoppelen gespecialiceerde medewerkers of bedrijven (mogelijk 

leken). 

! Uitvoering van alle bijbehorende gastechnische werkzaamheden door minimaal 

AVP netten, met assistentie van minimaal VOP. 

! Uitvoering bedieningshandelingen door minimaal AVP netten. 


! Mate van toezicht door de WV voortdurend. 





beschikbaar. 



! In het werkplan is tevens een noodplan opgenomen. In dit noodplan zijn de 

uitwijkmogelijkheden beschreven, welke bij het optreden van onvoorziene 

gebeurtenissen, genomen kunnen worden. 





Maatregel: Ventileren, continu meten, zo nodig werkplek verlaten, zo mogelijk noodplan 

in werking laten treden. 




werkplek. 

















! De vereiste BPM´s: antistatische, gladde, afsluitende en vlamvertragende 

werkkleding, veiligheidsschoeisel, veiligheidshelm, stofbril, reflecterende kleding (bij 

werkzaamheden langs de weg). 




7. Werkwijze. 



is voldaan. 



met de werkzaamheden worden gestart. 

! Controleer certificering lasser. 

! Controleer afsluiters t.b.v. noodplan op bereikbaarheid en bedienbaarheid conform 

VWI G-43 “Het controleren van grondafsluiters en appendages in HD- en LD-netten”. 




! Koppel, indien van toepassing, de KB af volgens bedrijfsinstructies. 

! Voer de laswerkzaamheden uit conform VWI G-28 “Het lassen van aftakhulpstukken 

op PE in bestaande HD- en LD-netten” of VWI G-29 “Het lassen van aftakhulpstukken 

op staal in bestaande HD- en LD-netten”. 

! Controleer de verbindingen t.b.v. het stoppelen conform VWI G-22 “Het beproeven op 

sterkte van HD- en LD- leidingen, incl. HD-aansluitleidingen” en VWI G-23 “Het 

beproeven op dichtheid van HD- en LD-leidingen, incl. HD-aansluitleidingen”. 

! Vraag bij het meldpunt toestemming om de op handen zijnde bedieningshandeling te 

mogen uitvoeren. 

! Plaats de stoppels volgens de in het werkplan opgenomen volgorde. 

! Voltooi de stoppelactiviteiten en lever het leidingdeel waar aan moet worden gewerkt 

drukloos op. 

! Maak, indien nodig, voor het onderbreken van de gasleiding een elektrische 

geleidende verbinding met aarde. 

! Laat de geplande werkzaamheden aan de gasleiding uitvoeren. 


bedieningshandeling te mogen uitvoeren. 

! Ontlucht het betreffende leidingdeel. 

! Verwijder de stoppelapparatuur volgens de in het werkplan opgenomen volgorde. 

! Controleer de verbindingen en appendages op dichtheid. 

! Herstel de buisbekleding volgens bedrijfsinstructies. 

! Sluit, indien van toepassing, de KB aan volgens bedrijfsinstructie. 




! Lever de uitgevoerde activiteiten op. 







! Geen. 

9. Referenties 




! VIAG. 







! VWI G-28 Het lassen van aftakhulpstukken op PE in bestaande HD- en LD-netten. 

! VWI G-29 Het lassen van aftakhulpstukken op staal in bestaande HD- en LD-netten. 

! VWI G-43 Het controleren van grondafsluiters en appendages in HD- en LD-netten. 




10. Bijlagen 

! Geen. 




1. Doel. 

Het knevelen van PE-leidingen 

in HD- en LD-netten 

Het veilig knevelen van PE-leidingen in HD- en LD-netten. 







! Uitvoering voor HD-netten door minimaal AVP netten, met assistentie van minimaal 

VOP. 

! Uitvoering voor LD-netten door minimaal AVP LD-netten, met assistentie van 

minimaal VOP. 


! Mate van toezicht in HD-netten de WV voortdurend. 

! Mate van toezicht in LD-netten wordt door de WV bepaald. 





beschikbaar. 



! Knevelen van PE-leidingen mag alleen worden toegepast als andere 

afsluitmethodieken redelijkerwijs niet gebruikt kunnen worden 

! Er mag alleen gereedschap gebruikt worden dat specifiek voor het knevelen is 

ontworpen. 

! Knevels dienen zich onder direct toezicht van het met uitvoering belaste personeel te 

bevinden; is dit niet het geval dan dient minimaal een VOP-ondersteunend toezicht te 

houden op de knevels. 

! Bij het knevelen van een leiding met dn > 63 mm of een bedrijfsdruk ! 1 bar moet de 

buis op twee plaatsen worden gekneveld. Het leidingdeel tussen de knevelplaatsen 

moet worden geventileerd. 

! Bij het knevelen van een leiding met dn " 63 mm en een bedrijfsdruk " 200 mbar 

mag de buis op één plaats worden gekneveld. 

! Bij buitentemperaturen lager dan 0°C en bij 1 e generatie PE-buis mag uitsluitend in 

noodgevallen gekneveld worden. De WV neemt hierin de beslissing. 

! Als niet bekend is welke PE-generatie buis het betreft, dan moet uitgegaan worden 

van 1 e generatie PE. 

! Als de wanddikte niet is af te leiden uit tekeningen en/of opschriften op de leiding, 

dan moet er een ultrasone wanddiktemeting worden uitgevoerd. 

















werkplek. 







weg). 




! Knevelapparatuur. 

7. Werkwijze. 



is voldaan. 




met de WV. 




! Bepaal de plaats van de knevel: 

o De afstand tot verbindingen moet ten minste 3 x DN zijn. 

o De afstand tot andere knevelpunten moet ten minste 6 x DN zijn. 

! Bepaal de wanddikte van de te knevelen buis. 

! Stel het knevelgereedschap in: 

o Leidingen met dn " 63 mm knevelen mag met hand bediend gereedschap 

o Leidingen met dn > 63 mm knevelen met hydraulisch bediend gereedschap. 



! Plaats de knevels volgens de in het werkplan aangegeven volgorde. 

! Voltooi de knevelactiviteiten en lever het leidingdeel waaraan gewerkt moet worden 

drukloos op. 

! Controleer na het drukloos maken of er geen drukopbouw plaatsvindt of kan 

plaatsvinden. 

! Voer de overig geplande werkzaamheden uit. 


bedieningshandeling te mogen uitvoeren. 

! Ontlucht het betreffende leidingdeel. 

! Verwijder de knevels. 

! Controleer de verbindingen en appendages op dichtheid. 











! Registreer de benodigde gegevens. De knevelplekken moeten worden vastgelegd. 




Bijzondere omstandigheden. 

Leidingmateriaal van 1 e generatie PE of dat bij een lagere buitentemperatuur dan 0 °C of 

langer dan 24 uur is gekneveld, moet binnen de termijn van één jaar worden vervangen. 

Snelheid dichtdrukken knevelapparaat (zie tabel 1). 

Norm voor dichtdrukken: altijd minimaal 1 minuut en een snelheid van







Tabel 2 – Afstand-schijven/ringen op knevelapparaat knevelfactor 80% (SDR 11). 

Diameter PE (mm) Wanddikte (mm) Dikte schijven / ringen (mm) 

SDR 11 

2 x wanddikte x 80% 

25 2.3 3.68 

32 3.0 4.80 

40 3.7 5.92 

50 4.6 7.36 

63 5.8 9.28 

75 6.8 10.88 

90 8.2 13.12 

110 10.0 16.00 

125 11.4 18.24 

160 14.6 23.36 

200 18.2 29.12 

Knevelfactor. 

Is de verhouding tussen onderlinge afstand drukrollen en wanddikte PE-buis. 

Een knevelfactor van 80% betekent dat met enige kracht de leiding wordt samengeperst. 

De onderlinge afstand tussen de drukrollen is kleiner dan 2x de opgetelde wanddikte. 

De wand wordt dus 20% ingedrukt. 

L= (2xWD) x knevelfactor/100%. 

L = onderlinge afstand tussen de drukrollen van het knevelapparaat. 

WD = wanddikte PE-buis. 

Standard Dimension Ratio SDR. 

Verhouding tussen buitendiameter van de buis en de wanddikte. 

1e generatie PE-buis. 

Gemaakt uit materiaal PE50 of PE63 en werd toegepast tot 1980. 

2e en 3e generatie PE-buis. 

Gemaakt uit materiaal PE80 of PE100 en wordt toegepast vanaf 1980. De aanduiding is 

op de buiswand aangegeven. 


! VIAG. 

! NEN 7244-2. 






10. Bijlagen. 

! Geen. 




Het lassen van aftakhulpstukken op PE 

in bestaande HD- en LD-netten 

1. Doel. 




Het veilig lassen van aftakhulpstukken op PE in bestaande HD- en LD-netten. 




! Uitvoering door een gecertificeerde PE-lasser (leek). 

! Uitvoering van alle bijbehorende gastechnische werkzaamheden voor HD-netten door 

minimaal AVP-netten, met assistentie van minimaal VOP. 

! Uitvoering van alle bijbehorende gastechnische werkzaamheden voor LD-netten door 

minimaal AVP LD-netten, met assistentie van minimaal VOP. 

! Opdrachtverstrekking HD-netten door minimaal WV-netten, via werkplan. 

! Opdrachtverstrekking LD-netten door minimaal WV netten, via werkplan of 

raamopdracht. 

! Mate van toezicht in HD-netten de WV voortdurend. 

! Mate van toezicht in LD-netten wordt door de WV bepaald. 





beschikbaar. 


! Alle werkzaamheden ten aanzien van elektrolassen mogen uitsluitend worden 

uitgevoerd door gecertificeerde PE-lassers. Het certificerend bedrijf dient CKB erkend 

te zijn. 

! De lascondities (las- en koeltijden) moeten worden aangehouden. 

! Tijdens het lasproces mogen zich geen personen in de werkput bevinden. 

! De toe te passen lasmethode is bepaald aan de hand van het op blad 3 opgenomen 

stroomdiagram 

! Het onder gasdruk lassen van aftakhulpstukken op PE met een SDR klasse boven 

17,6 in HD-netten is niet toegestaan. 








Maatregel: Ventileren, continu meten, zo nodig werkplek verlaten en melden aan de WV, 

zo mogelijk noodplan in werking laten treden. 




werkplek. 













Maatregel: Vluchtwegen vrij houden van obstakels. 







weg). 



! Lastransformator: Elektrolasmachine conform ISO 12176-2 met een 

uitgangsspanning 

van maximaal 50 V (Safety Very Low Voltage). 

7. Werkwijze. 



is voldaan. 




met de WV. 




! Schil de oxidehuid van de oppervlakte van de buis in de te lassen vlakken met 

daartoe vervaardigde schiller. Is dit niet mogelijk, dan mag er geschraapt worden 

met speciaal daartoe vervaardigde apparatuur. 

! Pas zo nodig buisklemmen toe om de buis rond gespannen te krijgen. 

! Maak de elektrolasverbinding. 

! Voer voor het doorboren van het zadel een sterkte- en dichtheidsbeproeving uit 

conform VWI G-22 “Het beproeven op sterkte van HD- en LD- leidingen, incl. HDaansluitleidingen” 

en VWI G-23 “Het beproeven op dichtheid van HD-en LD-leidingen, 

incl. HD-aansluitleidingen”. 














Stroomdiagram bepalen lasmethode PE leidingen 





! VIAG. 

! NEN 7244-2. 










10. Bijlagen. 

! Geen. 




Het lassen van aftakhulpstukken 

op staal in bestaande HD- en LD-netten 

1. Doel. 




Het veilig lassen van aftakhulpstukken op staal in bestaande HD- en LD-netten. 




! Uitvoering door een gecertificeerde lasser (leek). 

! Uitvoering van alle bijbehorende gastechnische werkzaamheden voor HD-netten door 

minimaal AVP-netten, met assistentie van minimaal VOP. 

! Uitvoering van alle bijbehorende gastechnische werkzaamheden voor LD-netten door 

minimaal AVP LD-netten, met assistentie van minimaal VOP. 

! Uitvoering bedieningshandelingen voor HD-netten door minimaal AVP-netten. 

! Uitvoering bedieningshandelingen voor LD-netten door minimaal AVP LD-netten. 


! Mate van toezicht bij HD-leidingen door de WV voortdurend. 

! Mate van toezicht bij LD-leidingen wordt door de WV bepaald, de WV bepaalt wie 

toezicht houdt (moet minimaal AVP LD-netten zijn). 





beschikbaar. 


! Lassen aan een gasleiding, onder bedrijfsdruk, mag alleen als de wanddikte dit 

toelaat en niet door corrosie is aangetast. 

! Voor deze laswerkzaamheden is een lasmethodebeschrijving (LMB) noodzakelijk. 

In deze beschrijving zijn alle benodigde lasparameters aangegeven, welke voor het 

veilig en juist maken van de las noodzakelijk zijn. 

Voor aanvang van de werkzaamheden moet de desbetreffende WV zich ervan 

overtuigen dat de lasmethodebeschrijving op het werk aanwezig is en gevolgd wordt. 

! De KB, indien noodzakelijk, voor aanvang laswerkzaamheden uitschakelen en na 

afronding van de werkzaamheden weer inschakelen. 








Maatregel: Ventileren, continu meten, zo nodig werkplek verlaten en melden aan de WV, 

zo mogelijk noodplan in werking laten treden. 












werkplek. 



Maatregel: Werkonderbreking, afzettingen conform “Handboek 96b” van de CROW, 

paraplu. 




Maatregel: Geen externe ontstekingsbronnen op of in de omgeving van de werkplek, 

werkplek afbakenen d.m.v. verbodsborden “Open vuur verboden”, 

voortdurend toezicht houden. 

Risico: Aanraakgevaar van onder spanning staande delen van een lasstroomcircuit 

(de elektrode en het werkstuk). 

Maatregel: Gebruik maken van elektrisch isolerende PBM’s, aanraken vermijden. 



werkkleding, veiligheidschoeisel, lasoverall, lasbril, lashelm/laskap, lashandschoenen, 




! Lastrafo en lasaggregaat. 

7. Werkwijze. 



is voldaan. 




met de WV. 

! Voer Last Minuut Risico Analyse (LMRA) uit. 



! Voer het laswerk uit conform vastgestelde lasmethode beschrijving (LMB). 

! Beproef de gelaste componenten conform VWI G-22 “Het beproeven op sterkte van 

HD- en LD- leidingen, incl. HD-aansluitleidingen” en VWI G-23 “Het beproeven op 

dichtheid van HD- en LD-leidingen, incl. HD-aansluitleidingen”. 












! Geen. 





! VIAG. 

! NEN 7244-3. 

! NEN 12732. 









10. Bijlagen. 

! Geen. 




Het controleren van bekleding van 

HD- en LD-leidingen 

1. Doel. 

Het veilig controleren van bekleding van HD- en LD-leidingen. 







! Uitvoering door minimaal VOP. 

! Opdrachtverstrekking door minimaal WV-netten, via werkplan of raamopdracht. 






! De te controleren buis moet droog zijn. 

! Afvonken mag niet gelijktijdig met andere werkzaamheden aan de leiding 

plaatsvinden. 

! De KB, indien noodzakelijk, voor aanvang werkzaamheden uitschakelen en na 

afronding van de werkzaamheden weer inschakelen. 







werkplek. 




Risico: Aanraakgevaar van onder spanning staande blanke delen. 

Maatregel: Gebruik maken van elektrisch isolerende PBM’s, aanraken vermijden. 


! De vereiste PBM’s: werkkleding, veiligheidschoeisel, handschoenen, reflecterende 


! Afvonk apparatuur. 






7. Werkwijze. 






is voldaan. 




met de WV. 




! Controleer de bekleding van de leiding bijv. door middel van afvonken. 

! Voer eventuele reparaties uit. 









Meetmethode. 

De vonklengte-methode wordt toegepast. 

Dat wil zeggen dat het afstellen van de vereiste vonklengte gebeurt met behulp van 

een "vonkbrug". 

De instelling van de vonklengte is afhankelijk van de soort bekleding en de dikte van 

de bekleding. Tijdens het afvonken dient men te controleren of de ingestelde waarde 

nog juist is. Dit omdat de accuspanning en/of de luchtvochtigheid kan veranderen. 

Vonklengte 

Het instellen van de vonklengte moet onder dezelfde omstandigheden plaatsvinden als 

het afvonken. 

In onderstaande tabel is voor enkele bekledingen vermeld op welke waarde de vonklengte 

ingesteld dient te worden. 

Vochtvorming. 









Als er zich voor de borstel/veer waterdruppels vormen tijdens het afvonken 

moet de buis droog worden gemaakt. 

Aarden. 

Vóór het afvonken dient men de aardkabel met een klem aan de stalen leiding te 

verbinden. (tekening 1) 

Als dit wegens een te grote overbruggen afstand moeilijk uitvoerbaar is, dient men 

zowel de aardkabel als de leiding door middel van een aardpin met de bodem te ver 

binden. (tekening 2) Of eventueel met een sleepketting. 

Bij reparaties kan voor het afvonken door middel van een aardpen via aarde contact 

gemaakt worden met de buis. (tekening 3) 


! VIAG. 

! NEN 7244-3. 






10. Bijlagen. 

! Geen. 




1. Doel. 

Het bovengronds gaslekzoeken 

Het veilig bovengronds gaslekzoeken. 








! De uitvoerenden zijn gecertificeerd volgens de certificeringsregeling van de 

“Meetprocedure voor bovengronds lekzoeken”. 




! De actuele netsituatie is aan de hand van tekeningen ter plaatse beschikbaar. 

! De te gebruiken gasdetectie apparatuur dient volledig te voldoen aan in de 

“Meetprocedure voor bovengronds lekzoeken” beschreven voorwaarden. 





Maatregel: Werkonderbreking, werken conform “Handboek 96b” van de CROW en de 

voorschriften van de wegbeheerder. 


! De vereiste PBM’s: werkkleding, veiligheidschoeisel, reflecterende kleding (bij 

werkzaamheden langs de weg). 

! Gasdetectie-apparatuur, geschikt voor bovengronds gaslekzoeken. 

7. Werkwijze. 



is voldaan. 




met de WV. 


! Controleer detectieapparatuur volgens de “Meetprocedure voor bovengronds 

lekzoeken” op goede werking. 

! Leg resultaten van deze controles vast in logboek. 

! Beoordeel continu of wordt voldaan aan de criteria genoemd in de “Meetprocedure 

voor bovengronds lekzoeken”. 

! Voer het gaslekonderzoek uit van de geselecteerde gasleidingen. 




Het bovengronds gaslekzoeken 




! Neem bij een lekindicatieklasse 1 onmiddellijk contact op met het contactpersoon van 

het netbeheerder. Deze bepaalt vervolgens in overleg met de gaslekzoeker de te 

nemen vervolgacties. 

! Betreed geen opstallen als de gasdetectie-apparatuur niet ATEX veilig is. 

! Neem contact op met de WV, als zich onvoorziene omstandigheden voordoen tijdens 

de werkzaamheden. 


! Registreer de benodigde gegevens 





! Geen. 


! VIAG. 

! NEN 7244-9. 


! Meetprocedure voor bovengronds lekzoeken. 

! „Handboek 96b“ van de CROW. 

10. Bijlagen. 

! Geen. 




Het veiligstellen van de omgeving 

en lokaliseren van gaslekken 

1. Doel. 




Het veilig veiligstellen van de omgeving en lokaliseren van gaslekken. 




! Uitvoering door minimaal AVP netten. 

! Als door de melder expliciet aangegeven wordt dat de gaslucht zich in de meterkast 

bevindt, is uitvoering door minimaal VP acceptabel. 




! De werkplek is voldoende verlicht. 

! De actuele tekeningen zijn ter plaatse aanwezig. 


! Indien bij de werkzaamheden een gasconcentratie >10% LEL wordt gemeten de 

gevarenzone verlaten en de WV raadplegen 

! Werkzaamheden in de gevarenzone zijn niet toegestaan. 

! Bij een gasluchtmelding binnen of nabij een gevel nooit aanbellen bij de betreffende 

panden. 

! Er zijn goede communicatiemiddelen beschikbaar. 

! De (eventuele) vluchtwegen moeten vrij toegankelijk zijn. 



! Gaslekken of gaslekindicaties, anders dan na het periodiek gaslekonderzoek, moeten 

worden behandeld als een lek met lekindicatie klasse 1. 




Risico: Bedwelming of verstikking. 

Maatregel: Gasdetectie apparatuur gebruiken en gevarenzone tijdig verlaten. 




werkplek. 



Maatregel: Werkonderbreking, afzettingen volgens “Handboek 96b” van de CROW. 















weg). 


! Gasdetectieapparatuur. 


! Afzet- en/of markeringsmaterialen. 

7. Werkwijze. 

Voorbereiding. 


is voldaan. 

! Controleer of de raamopdracht overeenkomt met de situatie ter plekke. 



met de WV. Vervolgens kan de WV een werkplan maken 

! Zorg dat meetapparatuur ingeschakeld is bij aankomst nabij de opgegeven locatie. 



! Parkeer het voertuig op veilige afstand van de opgegeven locatie. 


! Benader al metende met gasdetectieapparatuur de opgegeven locatie en blijf 

voortdurend meten (zie opmerkingen). 

! Bepaal de gevarenzone. Bij het bepalen van de gevarenzone moet het onderzoek zijn 

gericht op de locatie van de gasmelding en de naburige gebouwen, kruipruimten 

en/of ondergrondse kanalen. 

! Waarschuw, conform de bedrijfsprocedure, eventueel de WV. 

! Laat, indien nodig, de hulp van de politie en/of de brandweer inroepen. 

! Markeer de gevarenzone en zet deze af. 

! Maan personen binnen de gevarenzone deze zo snel mogelijk te verlaten. 

! Blijf alert op ontstekingsbronnen. 

! Meet voor het betreden van een gebouw de gasconcentratie in het gebouw. 

Afhankelijk van deze meting kunnen zich de volgende situaties voordoen: 

1. De gemeten gasconcentratie is ! 10% LEL dan de volgende maatregelen treffen: 

o Het gebouw niet betreden. 

o Eventuele personen in het gebouw manen het pand te verlaten. Voor 

evacueren zo nodig hulpdiensten laten inschakelen. Ook de WV informeren. 

o Maatregelen nemen om de gasconcentratie te verlagen. 

2. De gemeten gasconcentratie is < 10% LEL dan de volgende maatregelen nemen: 

o Het gebouw mag worden betreden. 

o De gasconcentratie dient na het betreden continu te worden gemeten. 

o Handel volgens situatie 1 wanneer de gasconcentratie op enige locatie in het 

gebouw ! 10% LEL wordt. 









3. Voor het meten van de gasconcentratie in een niet betreedbare meterruimte geldt 

het volgende: 

o Indien een gasconcentratie in de vrije ruimte (> 0,5 mtr. van gasleidingen en – 

componenten) kleiner dan 10% LEL wordt gemeten, dan kan de elektriciteit 

worden uitgeschakeld. 


componenten) tussen 10% LEL en 50% LEL wordt gemeten, dan moet de 

hoofdkraan worden gesloten. 


componenten) hoger dan 50% LEL wordt gemeten, dan moet het gebouw 

worden verlaten en gelden de bepalingen volgens situatie 1. 

! Voorkom zoveel mogelijk dat bij een gaslekkage buiten een gebouw het bovengronds 

uitstromende gas in een gebouw komt en/of via verbrandingstoestellen of andere 

ontstekingsbronnen kan worden ontstoken. Sluit eventueel ramen en deuren. 

! Meet, als een gasleklocatie op minder dan 2 meter van een gebouw is vastgesteld, 

direct de gasconcentratie in het gebouw, met name in de kruipruimten. 

! Onderzoek, nadat alle veiligheidsmaatregelen zijn getroffen, de oorzaak van de 

gaslekkage of de gaslucht. 

! Voer een dichtheidsbeproeving uit als het gaslek niet door meting of afzepen kan 

worden vastgesteld, conform VWI G-07 “Het beproeven op dichtheid van 

binneninstallaties en meteropstellingen " G25”, VWI G-12 “Het beproeven op sterkte 

en dichtheid van LD-aansluitleidingen” of VWI G-23 “Het beproeven op dichtheid van 

HD- en LD-leidingen, incl. HD-aansluitleidingen”. 

! Laat vervolgens conform VWI G-37 “Het repareren van lekken in HD- en LDleidingen” 

de oorzaak van de gaslekkage of gaslucht wegnemen. 

! Overleg met de WV als er geen gasleklocatie kan worden vastgesteld. 

! Hef, voor zover mogelijk, de genomen veiligheidsmaatregelen op. 









! Voor het bepalen van de gevarenzone dienen de onderstaande handreikingen 

gebruikt worden: 























! VIAG. 

! NEN 7244-9. 




" G25. 


! VWI G-23 Het beproeven op dichtheid van HD- en LD-leidingen, 

incl. HD-aansluitleidingen. 

! VWI G-37 Het repareren van lekken in HD- en LD-leidingen 








10. Bijlagen. 

Tabel gasconcentraties en zone indeling. 

P.P.M. 

% 

L.E.L. 

% 

GAS 




ZONE 

INDELING INFO 

1.000.000 100 

800.000 80 GEVARENZONE Bij meer dan 20% gas in lucht, ben je bij 

600.000 60 inademing binnen 10 seconden bewusteloos. 

400.000 40 VERSTIKKING 

200.000 20 

150.000 15 

130.000 13 GEVARENZONE 

110.000 11 Een gas-luchtmengsel is explosief tussen 

90.000 9 BRAND de grenzen van 5% en 15% gas in lucht. 

70.000 7 

50.000 100 5 EXPLOSIE 

40.000 80 4 Indien er een gasconcentratie gemeten 

30.000 60 3 wordt groter dan 10% LEL, is er sprake 

20.000 40 2 van de gevarenzone. 

10.000 20 1 GEVARENZONE Werkzaamheden binnen de gevarenzone 

9.000 18 9 zijn niet toegestaan. 

8.000 16 0,8 VENTILEREN 

7.000 14 0,7 

6.000 12 0,6 

5.000 10 0,5 

4.000 8 0,4 

3.000 6 0,3 

2.000 4 0,2 

1.000 2 0,1 NABIJHEIDSZONE 

500 1 0,05 De gasconcentratie voortdurend blijven 

400 0,8 0,04 TOEGANKELIJK meten. 

300 0,6 0,03 

200 0,4 0,02 

100 0,2 0,01 

10 0,02 0,001 

0 0 0 




Het repareren van lekken in HD- en 

LD-leidingen 

1. Doel. 

Het veilig repareren van lekken in HD- en LD-leidingen. 







! Uitvoering HD-leidingen en HD-aansluitleidingen: 

o Onder druk door minimaal AVP netten, met assistentie van minimaal 

VOP. 

o Drukloos door minimaal AVP netten. 

o Gasloos door minimaal VP. 

! Uitvoering LD-leidingen: 

o Onder druk door minimaal AVP LD-netten, met assistentie van minimaal 

VOP. 

o Drukloos door minimaal AVP LD-netten. 

o Gasloos door minimaal VP. 

! Uitvoering LD-aansluitleidingen: 

o Onder druk door minimaal VP, met assistentie van minimaal VOP. 

o Drukloos c.q. gasloos door minimaal VP. 

! Opdrachtverstrekking voor HD-leidingen door minimaal WV netten, via werkplan. 

! Opdrachtverstrekking voor LD-leidingen en drukloze HD-aansluitleidingen door 

minimaal WV netten, via werkplan of raamopdracht. 






beschikbaar. 


! Voor uitvoering van deze werkzaamheden dient een bedieningsplan opgesteld te zijn 

als de werkzaamheden invloed hebben op de bedrijfsvoering. 

! De eventuele gevarenzone is conform G-36 “Het veiligstellen van de omgeving en 

lokaliseren van gaslekken” afgebakend. 



! Ontstekingsbronnen buiten de gevarenzone houden. 

! Definitieve reparatie verdient de voorkeur boven een tijdelijke reparatie. 

! Na reparatie van een lekkage aan een aansluitleiding moet de gehele aansluitleiding 

vanaf de hoofdleiding op dichtheid worden beproefd conform VWI G-12 “Het 

beproeven op sterkte en dichtheid van LD-aansluitleidingen”. 

! Voorwaarden voor tijdelijke reparatie zijn: 

o Kleine en eenvoudige lekken. 

o Definitieve reparatie binnen tien werkdagen; indien niet mogelijk dan regelmatige 

controle op afdichten. 

! Deze veiligheidswerkinstructie is niet van toepassing voor AC-leidingen. Het onder 

druk repareren van lekken in AC-leidingen, waarbij gasuitstroming plaats vindt, mag 

nooit worden uitgevoerd. 





LD-leidingen 










werkplek. 





Maatregel: Vluchtwegen vrijhouden, in het bijzonder uit kopgaten en sleuven. 





! De vereiste PBM’s; antistatische, gladde, afsluitende en vlamvertragende werkkleding, 

veiligheidsschoeisel, stofbril (bij werkzaamheden onder druk), reflecterende kleding 

(bij werkzaamheden langs de weg). 



7. Werkwijze. 



is voldaan. 




met de WV. 




! Meet continu de gasconcentratie. 

! Graaf de leidingdelen vrij met in achtneming van de in hoofdstuk 8 beschreven 

richtlijnen. 

! Vraag, indien er bedieningshandelingen plaats moeten vinden, bij het meldpunt 

toestemming om deze bedieningshandeling te mogen uitvoeren. 

! Voer de herstelwerkzaamheden uit. 

! Controleer of de herstelwerkzaamheden het gewenste effect hebben opgeleverd door 

zich ervan te overtuigen dat er geen meerdere lekken kunnen zijn. 

! Meld, voor zover van toepassing, de werkzaamheden af bij het meldpunt, politie 

en/of brandweer. 





LD-leidingen 




! Laat door de WV bepalen hoe er opnieuw een gasdetectie uitgevoerd moet worden. 










! Voor het bepalen van de gevarenzone dienen de onderstaande richtlijnen: 















! VIAG. 

! NEN 7244-9. 




! VWI G-36 Het veiligstellen van de omgeving en lokaliseren van gaslekken 




10. Bijlagen. 

! Geen. 




1. Doel. 

Het nemen van gasmonsters in 

HD- en LD-netten 

Het veilig nemen van gasmonsters in HD- en LD-netten. 







! Uitvoering door minimaal een VOP. 

! De uitvoerenden zijn geïnstrueerd door het gecertificeerde bedrijf tot het nemen van 

gasmonsters. 







! Het nemen van gasmonsters gebeurt op de daarvoor speciaal gerealiseerde 

gasmonsternamepunten, die zich bevinden op diverse onderdelen van het 

gasvoorzieningsysteem. 

! De werkdruk waarmee de gasmonsternameapparatuur gevoed wordt, mag nooit 

hoger dan 100 mbar zijn. 







Maatregel: Geen ontstekingsbronnen op of in de omgeving van de werkplek, werplek 




veiligheidsschoeisel, gehoorbescherming. 

! Bij werkzaamheden aan installaties van derden kunnen aanvullende maatregelen 

worden geëist. 



! Specialistische gasmonsternameapparatuur. 




Het nemen van gasmonsters in 


7. Werkwijze. 






is voldaan. 




met de WV. 




! Houdt rekening met windrichting, windkracht, voldoende afstand tot gebouwen en 

mogelijke ontstekingsbronnen, daar er mogelijk sprake kan zijn van een geringe 

uitstoot van onverbrand gas. 

! Voer de werkzaamheden uit t.b.v. het nemen van het gasmonster. 

! Controleer de gebruikte gasmonsternamepunten op dichtheid. 









! Geen. 


! VIAG. 



10. Bijlagen. 

! Geen. 




Het bedienen van grondafsluiters in 


1. Doel. 

Het veilig bedienen van grondafsluiters in HD- en LD-netten. 







! Uitvoering afsluiters in HD-netten en HD-aansluitleidingen door minimaal AVP netten. 

! Uitvoering scheidingsafsluiters t.b.v. gasreduceerstations door minimaal AVP stations. 

! Uitvoering afsluiters in LD-netten door minimaal AVP LD-netten. 

! Uitvoering afsluiters in LD-aansluitleidingen door minimaal VP. 

! Opdrachtverstrekking voor bedienen van afsluiters in HD- en LD-netten door 

minimaal WV netten, via bedieningsplan. 

! Opdrachtverstrekking voor bedienen van afsluiters in HD- en LD-aansluitleidingen 

door minimaal WV netten, via bedieningsplan of raamopdracht. 



! De werkplek is voldoende ruim en verlicht. 



beschikbaar. 

! Het bedieningsplan is ter plaatse beschikbaar. Bij aansluitleidingen is een 

bedieningsplan niet vereist. 

! Voor het bedienen van afsluiters moet bekend zijn welke type afsluiter (kogel, schuif, 

plug, vlinderklep enz.) het betreft. Dit om het geschikte gereedschap te kunnen 

gebruiken. 

! Het bedienen van een afsluiter moet zó gebeuren dat er geen ontoelaatbare 

drukschommelingen in de voor- en achtergelegen netdelen kunnen ontstaan. 

! Een afsluitersleutel mag nooit onbeheerd achtergelaten worden op of bij een afsluiter. 



Maatregel: Continu meten, zo nodig werkplek verlaten en melden aan de WV. 







veiligheidsschoeisel, reflecterende kleding (bij werkzaamheden langs de weg). 


! Gasdetectieapparatuur. 




Het bedienen van grondafsluiters in 


7. Werkwijze. 






is voldaan. 

! Controleer of het bedieningsplan overeenkomt met de situatie ter plekke. 



met de WV. 






! Controleer na bediening, d.m.v. een detectiemeting, of de afsluiter niet lekt. 

! Controleer of het doel van de bedieningshandeling bereikt is. 

! Waarschuw bij onvolkomenheden de WV. 





o Activiteiten via een bedieningsplan: gereedmelding van het werkplan bij de WV. 




! Geen. 


! VIAG. 



10. Bijlagen. 

! Geen. 




Het controleren van grondafsluiters en 

appendages in HD- en LD-netten 

1. Doel. 




Het veilig controleren van grondafsluiters en appendages in HD- en LD-netten. 












! Het soort afsluiter en de maximale spindelverdraaiing is bekend bij de uitvoerenden. 







werkplek. 




Risico: Infectiegevaar bij onhygienische plaatsen of door ongedierte. 

Maatregel: Gebruik van handschoenen en werkkleding. 

6. Middelen en apparatuur 


veiligheidsschoeisel, reflecterende kleding (bij werkzaamheden langs de weg). 






Het controleren van grondafsluiters en 

appendages in HD- en LD-netten 

7. Werkwijze. 






is voldaan. 

! Controleer of het werkplan of de raamopdracht overeenkomt met de situatie ter 

plekke. 



met de WV. 




! Controleer of de aangetroffen situatie in overeenstemming is met de verstrekte 

tekeningen. 

! Voer de controlerende werkzaamheden uit, eventueel gevolgd door het benodigde 

correctieve onderhoud, aan straatpot, merkpaal e.d. 

! Controleer na de uitgevoerde werkzaamheden, d.m.v. een detectiemeting, of de 

afsluiter of appendage lekt. 









! Geen. 


! VIAG. 




10. Bijlagen. 

! Geen. 




1. Doel. 

Het uitvoeren van KB-metingen 

Het veilig uitvoeren van KB-metingen. 





Datum/versie:15-5-2011 


! Uitvoering door minimaal een VOP-toeganghebbend, met specialisatie KB-metingen. 




! Er wordt gewerkt met geïsoleerde aansluitklemmen. 

! De activiteiten worden uitgevoerd volgens de geldende bedrijfsvoorschriften en/of 

bedieningshandleidingen. 


Risico: Persoonlijk letsel t.g.v. aanraking van spanningsvoerende delen in het 

primaire circuit van de gelijkrichter, aard- of kortsluiting. 

Maatregel: Gebruik isolerende aansluitklemmen, isolerende schoenen, handschoenen. 

Risico: Persoonlijk letsel t.g.v. aanraking van spanningsvoerende delen van de 

leiding (door hoogspanningsbeïnvloeding) 

Maatregel: Gebruik isolerende aansluitklemmen, isolerende schoenen, handschoenen 


werkplek. 




Risico: Infectiegevaar bij onhygiënische plaatsen of door ongedierte. 

Maatregel: Gebruik van handschoenen en werkkleding. 


! De vereiste PBM’s: werkkleding, isolerend veiligheidsschoeisel, reflecterende kleding 

(bij werkzaamhedenen langs de weg. 

! Volt-/ampere/multimeter met geïsoleerde aansluitklemmen en meetkabels. 

! Handschoenen. 




Het uitvoeren van KB-metingen 

7. Werkwijze. 



Datum/versie:15-5-2011 



voldaan 



met de contactpersoon van het netwerkbedrijf. 

! Controleer of er hoogspanningslijnen of spoorlijnen op wisselspanning (HSL of 

Betuwelijn) in de buurt zijn, die hoogspanningsbeïnvloeding kunnen veroorzaken. 


7.2 Uitvoering. 


! Voer de metingen uit. 

! Voer in voorkomende gevallen kleine schoonmaakwerkzaamheden of reparaties uit. 




! Lever de uitgevoerde activiteiten op. 

! Laat de werkplek netjes achter. 


! Geen. 


! VIAG. 

! NEN 7244-1. 

! NEN EN 12954 Kathodische bescherming van metalen constructie in de grond of in 

het water - Algemene principes en toepassing van pijpleidingen. 

! NPR 2760 De wederzijdse beïnvloeding van buisleidingen en 

Hoogspanningsverbindingen. 



10. Bijlagen. 

! Geen. 




Het aanbrengen van meetdraden voor 

kathodische bescherming op 

gasvoerende leidingen 

1. Doel. 




Het veilig aanbrengen van meetdraden voor kathodische bescherming op gasvoerende 

leidingen. 












! De activiteiten worden uitgevoerd volgens de geldende bedrijfsvoorschriften. 

! Meetdraden worden niet aangebracht binnen 30 cm vanaf lassen. 






Risico: Persoonlijk letsel door verbranding. 





Maatregel: Geen ontstekingsbronnen op of in de omgeving van de werkplek, werplek 


Risico: Bezwijken leiding. 

Maatregel: Uitvoering activiteiten volgens geldende bedrijfsvoorschriften. 



werkkleding, veiligheidsschoeisel, veiligheidsbril, handschoenen. 



! Apparatuur benodigd voor het aanbrengen van meetdraden op leidingen. 




Het aanbrengen van meetdraden voor 

kathodische bescherming op 

gasvoerende leidingen 

7. Werkwijze. 






is voldaan. 




met de WV. 




! Controleer of de juiste leiding is geselecteerd. 

! Bevestig de meetdraden volgens de montagevoorschriften. 

! Voorzie de aansluiting van de meetdraden van een deugdelijke bekleding. 









! Geen. 


! VIAG 2006. 





10. Bijlagen. 

! Geen. 




Het werken met aardgascondensaat 

1. Doel. 

Het veilig werken met aardgascondensaat. 







! Uitvoering aan gasdrukregel- en meetstations door minimaal AVP stations, met 

assistentie van minimaal VOP. 

! Uitvoering aan HD-netten door minimaal AVP netten, met assistentie van minimaal 

VOP. 

! Uitvoering aan LD-netten door minimaal AVP LD-netten, met assistentie van minimaal 

VOP. 

! Opdrachtverstrekking voor stations door WV, via werkplan. 

! Opdrachtverstrekking voor HD- en LD-netten door minimaal WV netten, via werkplan. 







! Het condensaat mag alleen drukloos worden afgetapt. 

! Het afgetapte condensaat opvangen in hiervoor geschikte en afsluitbare 

opvangmiddelen. 

! Op de werkplek mag niet gegeten of gedronken worden 

! De kleding moet zodanig gedragen worden dat eventuele vloeistof niet in de 

handschoenen of laarzen kan lopen 







werkplek. 


Risico: Beïnvloeding van buitenaf, bijv. weersomstandigheden. 

Maatregel: Werkonderbreking. 











Risico: Gezondheidsschade door inademen of huidcontact (condensaat bevat o.a. 

benzeen, tolueen, xyleen en andere vluchtige stoffen. Deze zijn 

kankerverwekkend en/of sterk ontvettend). 

Maatregel: Extra ventilatie, gebruik maken van aanvullende PBM’s, afspoelen met water. 

Risico: Milieuverontreiniging door morsen. 

Maatregel: Niet onder druk aftappen, condensaat opvangen in afsluitbare container, met 

condensaat verontreinigde afvalmaterialen (het vervangen filter, poetdoeken 

enz.) inpakken in plastic zakken en deze met tape afdichten. 



werkkleding, veiligheidslaarzen, polyvinylalcohol of neopreen handschoenen, 

minimaal een halfgelaatsmasker met filtrerend gelaatstuk minimaal A1, 

veiligheidsbril, 

! Brandvertragende wegwerpoverall gedragen over de werkkleding. 

! Oogspoelfles. 



! Jerrycan met minimaal 5 liter water 

! Afsluitbaar opvangvat, geschikt voor het opslaan van aardgascondensaat. 

! Condensaatvanger. 

! Poetsdoeken. 

! Plastic zakken. 

7. Werkwijze. 



is voldaan. 




met de WV. 




! Hou het verdampingsoppervlak zo klein mogelijk en de verdampingstijd zo kort 

mogelijk. Dus een met condensaat verontreinigt filter snel in een plastic zak stoppen, 

dicht tapen en naar buiten brengen. Dop de uiteinden van eventueel verwijderde 

leidingdelen goed af. 

! Vang het condensaat op in een afsluitbaar potje met een zo klein mogelijke opening. 

Sluit dit potje zo snel mogelijk af. 

! Voorkom zo veel mogelijk het inademen van condensaat (vlak bij de bron is de 

concentratie vluchtige stoffen het hoogst!). 

! Reinig, de af te voeren, appendages, waarin zich condensaat heeft bevonden, met 

poetsdoeken en berg deze direct op in een plastic zak om dampvorming te 

voorkomen. 

! Reinig de handschoenen maar houd deze aan. 

! Reinig het met aardgascondensaat in contact gekomen gereedschap met water en 

zeep. 








! Verzamel het overige besmette materiaal (incl. filtrerend gelaatstuk, 

wegwerpoveralls, etc.) in plastic zakken en sluit deze goed af. 

! Plaats tenslotte alle besmette materiaal in een afsluitbaar afvalvat of -container, 

welke geschikt is voor het langer opslaan van aardgascondensaat. 

! Voer de resterende schadelijke dampen door middel van ventilatie af (± 15 minuten). 

! Hervat vervolgens de werkzaamheden waarbij de beschermende handschoenen 

noodzakelijk blijven. 

! Reinig de laarzen met water en zeep. 




! Lever het afvalvat of –container en de handschoenen als chemisch afval in. Zorg dat 

de verpakking niet kan breken of gaan lekken. 




Mocht er ondanks goede zorgen toch iets fout gaan, ga dan als volgt te werk: 

Bij brand: 

Indien er kans op schade aan lijf en/of goederen bestaat, blus dan met een poederblusser 

Bij inademing: 

Bij de volgende mogelijke verschijnselen: keelpijn, buikpijn, hoofdpijn, duizeligheid, 

misselijkheid en/of sufheid: frisse lucht, rust, zo nodig beademen, waarschuw bij klachten 

een arts of naar het ziekenhuis vervoeren 

Bij huidcontact: 

Verontreinigde kleding uittrekken, huid langdurig spoelen met water of afdouchen, 

raadpleeg bij blijvende lichamelijke klachten een arts 

Bij oogcontact: 

Eventueel contactlenzen verwijderen. Eerst langdurig spoelen met water, dan naar een 

arts vervoeren 

Bij inslikken: 

Mond spoelen (geen braken opwekken) en onmiddellijk naar een ziekenhuis vervoeren. 


! VIAG. 


! Chemiekaarten. 


10. Bijlagen. 

! Geen. 




Het betreden en het uitvoeren van nietgastechnische 

werkzaamheden in, op 

of aan gastechnische bedrijfsruimten 

1. Doel. 




Het veilig betreden en veilig uitvoeren van niet-gastechnische werkzaamheden in, op of 

aan gastechnische bedrijfsruimten. 




! Niet gastechnische werkzaamheden, zoals betreden gasruimte, aflezen van meters, 

verwisselen van lampen, beperkte bouwkundige en civieltechnische werkzaamheden, 

schoonmaken van vloeren, wanden enz. uitvoering door minimaal VOPtoeganghebbend. 

! Opdrachtverstrekking door een WV, via werkplan of raamopdracht. 


! Niet gastechnische werkzaamheden, zoals groenvoorzieningswerkzaamheden, 

bestratingswerkzaamheden, werkzaamheden aan afscheidingen enz., mogen door 

een leek uitgevoerd worden. 

! De wijze van opdrachtverstrekking wordt door IV bepaald, kan via werkplan of 

raamopdracht. 

! Bij werkzaamheden door een leek aan of binnen de gasruimte altijd via een werkplan. 

! Bij werkzaamheden door een leek buiten de gasruimte volstaat regelmatig toezicht 

door minimaal een AVP-stations. 

! Bij werkzaamheden door een leek binnen de gasruimte is permanent toezicht door 

minimaal een AVP-stations vereist. 




! Bij het betreden van een gastechnische bedrijfsruimte wordt de gasconcentratie 

gemeten en mag niet hoger zijn dan 10% LEL. 

! Bij het verblijven in de gasruimte dient de gasconcentratie voortdurend gemeten te 

worden en mag niet hoger zijn dan 10% LEL. 

! Gastechnische bedrijfsruimten mogen alleen zelfstandig ontsloten worden door 

personen met een geldige aanwijzing conform VIAG. 

! Indien door derden extra voorwaarden en/of instructies opgesteld zijn, dienen deze 

volledig opgevolgd te worden. 







werkplek. 







Het betreden en het uitvoeren van nietgastechnische 

werkzaamheden in, op 

of aan gastechnische bedrijfsruimten 





Maatregel: Vluchtwegen vrijhouden van obstakels, in het bijzonder uit gastechnische 

bedrijfsruimten. 


! De vereiste PBM’s: werkkleding en bij werkzaamheden in de gasruimte antistatische 

en vlamvertragende werkkleding, veiligheidsschoeisel, gehoorbescherming. 



7. Werkwijze. 



is voldaan. 




met de WV. 




! Meet bij het betreden van de gastechnische bedrijfsruimte de gasconcentratie. 

! Meet gedurende het verblijf in de gasruimte continu de gasconcentratie. Als de 

gasconcentratie gelijk of hoger dan 10 % LEL bedraagt, dient onmiddellijk de 

werkplek verlaten te worden en dient er contact met de WV opgenomen te worden. 

! Zet gedurende het verblijf in de gasruimte alle deuren open, en ze moeten tijdens de 

werkzaamheden in geopende stand vergrendeld blijven. 








! Zorg dat bij verlaten van de gebouwen en terreinen de deuren en hekken gesloten 

zijn. 


! Geen. 


! VIAG. 



10. Bijlagen. 

! Geen. 




Het uitvoeren van functionele inspecties 

aan gastechnische installaties 

en meteropstellingen > G25 

1. Doel. 




Het veilig uitvoeren van functionele inspecties aan gastechnische installaties en 

meteropstellingen > G25. 




� Uitvoering aan gastechnische installaties door minimaal een AVP stations, in 

voorkomende gevallen met assistentie van minimaal een VOP. 

� Uitvoering aan meteropstellingen > G25 door minimaal een VP. 

� Opdrachtverstrekking door een WV, via werkplan of raamopdracht. 

� Mate van toezicht wordt door de WV bepaald. 


� De werkplek is voldoende ruim, droog en verlicht. 

� De werkplek wordt voldoende geventileerd. 

� De actuele netsituatie is aan de hand van tekeningen ter plaatse beschikbaar. 

� De gasconcentratie wordt voortdurend gemeten en mag niet hoger zijn dan 10% LEL. 

� Voor uitvoering van deze werkzaamheden dient een bedieningsplan opgesteld te zijn. 

� Het in en uit bedrijf nemen van afleverstations heeft geen invloed op de 

bedrijfsvoering en behoeft daarom niet gemeld te worden aan het meldpunt. 

� Zet gedurende het verblijf in de gasruimte alle deuren open, en ze moeten tijdens de 


� Indien door derden extra voorwaarden en/of instructies opgesteld zijn, dienen deze 

volledig opgevolgd te worden. 

� Het uitvoeren van een functionele inspectie in betreedbare ruimten door één persoon, 

in plaats van door twee personen, is toegestaan mits: 

o Er geen (de)montagewerkzaamheden worden verricht. 

o Er gebruik gemaakt wordt van daarvoor geschikte arbeidsmiddelen/meetmiddelen. 







werkplek. 

















� De vereiste PBM’s: antistatische, gladde, afsluitende en vlamvertragende werkkleding, 


� Gassignaleringsapparatuur met akoestisch en optisch signaal. 

� Brandblusser (klasse A/B/C) van minimaal 6 kg. 

7. Werkwijze. 


� Controleer of aan alle voorwaarden volgens punt 4 en de maatregelen volgens punt 5 

is voldaan. 

� Controleer of de raamopdracht of het werkplan overeenkomt met de situatie ter 

plekke. 

� Indien bij bovengenoemde controles afwijkingen worden geconstateerd, mag er niet 


met de WV. 

� Voer Laatste Minuut Risico Ananlyse (LMRA) uit. 


� Tref de noodzakelijke veiligheidsmaatregelen. 

� Controleer de vindbaarheid en bedienbaarheid van de scheidingsafsluiters. 

� Vraag bij het meldpunt toestemming om de op handen zijnde bedieningshandeling te 


� Voer in overeenstemming met de bedrijfsinstructie de inspectie uit. 

� Vraag bij het meldpunt toestemming om de op handen zijnde bedieningshandeling te 


� Hef de genomen veiligheidsmaatregelen op. 


� Registreer de benodigde gegevens. 

� Lever de uitgevoerde activiteiten op: 



� Laat de werkplek netjes en veilig achter. 

� Zorg dat bij verlaten van de gebouwen en terreinen de deuren en hekken gesloten 

zijn. 


� Geen. 


� VIAG. 

� VWI G-01 Het werken aan of nabij gasvoorzieningsystemen. 

� NEN 1059. 

� “Handboek 96b” van de CROW. 

� Bedieningshandleidingen 

� Montagevoorschriften. 







10. Bijlagen. 




Tabel 1: Het minimaal aantal personen dat nodig is bij werkzaamheden gasdrukregel- en 

meetstations. 

Toegankelijke opstellingsruimte (bijv. 

Vrijstaand c.q. betreedbaar gebouw) 

Niet-toegankelijke opstellingsruimte 

(bijv. kastopstelling) 

In bedrijf Inspecties Toestandsafhankelijk Storing 

stellen A B C onderhoud 

2 1 2** 2 2** 1* 

1 1 1* 2 1* 1* 

* Indien er géén explosiegevaar kan optreden door het openen of demonteren van 

installatieonderdelen, waarbij gas kan vrijkomen. 

** Het uitvoeren van B-inspecties of toestandsafhankelijk onderhoud in betreedbare ruimten 

door één persoon (minimaal AVP stations), in plaats van door twee personen, is alléén 

toegestaan als aan de volgende voorwaarden is voldaan: 

- er is géén sprake van (de)montagewerkzaamheden; 

- er wordt gebruik gemaakt van geschikte arbeidsmiddelen/meetmiddelen; 

- vanuit een bedrijfsspecifieke RI&E blijkt dat de aan de betreffende werkzaamheden 

verbonden risico’s beheersbaar en aanvaardbaar zijn; 

- de persoon, die de inspectie of het onderhoud uitvoert, meldt zich direct vóór aanvang van 

het betreden van de ruimte bij de OIV of WV en meldt zich bij het verlaten /sluiten van de 

ruimte direct weer bij dezelfde OIV of WV. 




Het uitvoeren van 

gastechnische werkzaamheden in 

gastechnische bedrijfsruimten 

1. Doel. 




Het veilig uitvoeren van gastechnische werkzaamheden in gastechnische bedrijfsruimten. 




� Uitvoering van plaatsen, verwisselen of verwijderen van gasmeters ≤ G25 LD minimaal 

door VOP-meters, conform VWI G-06. 

� Uitvoering van plaatsen, verwisselen of verwijderen van gasmeters > G25 LD door 

minimaal VP, met assistentie van minimaal VOP, conform VWI G-09. 

� Uitvoering van plaatsen, verwisselen of verwijderen van gasmeters HD door AVP stations, 

met assistentie van minimaal VOP, conform VWI G-09. 

� Alle meterplaatsingen, verwisselingen of verwijderingen in opdracht van de WV, via 

werkplan of raamopdracht. 

� Overige uitvoering in gastechnische bedrijfsruimten door minimaal AVP stations, in 

voorkomende gevallen met assistentie van minimaal VOP. 

� Opdrachtverstrekking door WV, via bedieningsplan. 

� Indien er geen bedieningshandelingen plaatsvinden: Opdrachtverstrekking door WV, via 

werkplan of raamopdracht. 





� De actuele netsituatie is aan de hand van tekeningen bekend en deze zijn ter plaatse 

beschikbaar. 


� Gedurende het verblijf in de gasruimte alle deuren open zetten en ze moeten tijdens de 


� De werkzaamheden in gastechnische bedrijfsruimten dienen te worden uitgevoerd door 

minimaal het aantal personen zoals vermeld in tabel 1 onder Bijlagen. 

� Het in en uit bedrijf nemen van afleverstations heeft geen invloed op de bedrijfsvoering 

en behoeft daarom niet gemeld te worden aan het meldpunt. 







werkplek. 



















Maatregel: Gebruik maken van extra PBM’s conform VWI G-47 “Het werken met 



� De vereiste PBM’s: antistatische, gladde, afsluitende en vlamvertragende werkkleding, 




7. Werkwijze. 


� Controleer of aan alle voorwaarden volgens punt 4 en de maatregelen volgens punt 5 is 

voldaan. 

� Controleer of het werkplan of raamopdracht overeenkomt met de situatie ter plekke. 

� Indien bij bovengenoemde controles afwijkingen worden geconstateerd, mag er niet met 

de werkzaamheden worden gestart, maar dient contact te worden opgenomen met de 

WV. 

� Voer Laatste Minuut Risico Analyse (LMRA) uit. 



� Controleer de vindbaarheid en bedienbaarheid van de scheidingsafsluiters. 

� Neem eventueel het station uit bedrijf conform VWI G-54 “Het in en uit bedrijf nemen 

van gasdrukregel- en meetstations”. 

� Neem, indien de werkzaamheden dit toelaten, slechts een deel van de installatie (bijv. 

een straat) uit bedrijf door de inlaat- en uitlaatafsluiters te sluiten. Indien deze handeling 

van invloed is op de bedrijfsvoering, vraag dan bij het meldpunt toestemming om de op 

handen zijnde bedieningshandeling te mogen uitvoeren. Er dient dan een bedieningsplan 

opgesteld te worden. 

� Maak de straat drukloos. 

� Voer de geplande werkzaamheden uit. 

� Neem, indien van toepassing, de straat weer in bedrijf. Indien deze handeling van invloed 

is op de bedrijfsvoering, vraag dan bij het meldpunt toestemming om de op handen 

zijnde bedieningshandeling te mogen uitvoeren. 

� Neem, indien van toepassing, het station weer in bedrijf volgens VWI G-54 “Het in en uit 

bedrijf nemen van gasdrukregel- en meetstations”. 

� Hef de genomen veiligheidsmaatregelen op. 



� Lever de uitgevoerde activiteiten op: 

o Activiteiten via een werkplan/bedieningsplan: gereedmelding van het werkplan bij de 

WV. 













� Het uitvoeren van functionele inspecties wordt conform VWI G-51 “Het uitvoeren van 

functionele inspecties aan gastechnische installaties” uitgevoerd. 


� VIAG. 

� NEN 1059. 


� VWI G-47 Het werken met aardgascondensaat. 

� VWI G-51 Het uitvoeren van functionele inspecties aan gastechnische installaties. 

� VWI G-54 Het in en uit bedrijf nemen van gasdrukregel- en meetstations. 


� Bedieningshandleidingen. 

� Montagevoorschriften. 

10. Bijlagen. 


meetstations. 







2 1 2** 2 2** 1* 

1 1 1* 2 1* 1* 



** Het uitvoeren van B-inspecties of toestandsafhankelijk onderhoud in betreedbare ruimten door één 

persoon (minimaal AVP stations), in plaats van door twee personen, is alléén toegestaan als aan de 

volgende voorwaarden is voldaan: 



- vanuit een bedrijfsspecifieke RI&E blijkt dat de aan de betreffende werkzaamheden verbonden 

risico’s beheersbaar en aanvaardbaar zijn; 

- de persoon, die de inspectie of het onderhoud uitvoert, meldt zich direct vóór aanvang van het 

betreden van de ruimte bij de OIV of WV en meldt zich bij het verlaten /sluiten van de ruimte 

direct weer bij dezelfde OIV of WV. 




1. Doel. 


gasdrukregel- en meetstations 




Het veilig in en uit bedrijf nemen van gasdrukregel- en meetstations. 




� Uitvoering door minimaal AVP stations, in voorkomende gevallen met assistentie van 

minimaal VOP. 

� Opdrachtverstrekking door WV, via werkplan. 





� De actuele netsituatie is aan de hand van tekeningen bekend en deze zijn ter plaatse 

beschikbaar. 


� Voor uitvoering van deze werkzaamheden dient een bedieningsplan opgesteld te zijn. 

� Gedurende het verblijf in de gasruimte alle deuren open zetten en ze moeten tijdens 

de werkzaamheden in geopende stand vergrendeld blijven. 

� De werkzaamheden in gastechnische bedrijfsruimten dienen te worden uitgevoerd 

door minimaal het aantal personen zoals vermeld in tabel 1 onder Bijlagen. 







werkplek. 










Maatregel: Gebruik maken van extra PBM’s conform VWI G-47 “Werken met 











� De vereiste PBM’s: antistatisch, gladde, afsluitende en vlamvertragende werkkleding, 



� Gasconcentratiemeter, 100% aardgas. 


7. Werkwijze. 


� Controleer of aan alle voorwaarden onder punt 4 en maatregelen onder punt 5 is 

voldaan. 

� Controleer of het werkplan overeenkomt met de situatie ter plekke. 

� Indien bij bovengenoemde controles afwijkingen worden geconstateerd, mag er niet 


met de WV. 

� Voer Laatste Minuut Risico Analyse (LMRA) uit. 

7.2. Uitvoering . 

7.2.1. In bedrijf nemen (gasloos). 


� Controleer of het station gereed is om in bedrijf te nemen (tussen de ingaande- en 

uitgaande scheidingsafsluiter). 

� Plaats en sluit de afblaasinstallatie aan. 

� Vraag bij het meldpunt toestemming om de op handen zijnde bedieningshandelingen 

uit te mogen voeren. 

� Voer de ontluchting uit. 

� Constateer, met behulp van een gasconcentratiemeter, dat het uitstromende gas vrij 

is van lucht. 

� Onderbreek, nadat 100 volumeprocenten aardgas is geconstateerd, de gasstroom 

gedurende enige tijd, min. 5 minuten. 

� Breng de gasstroom weer op gang, nadat opnieuw 100 volumeprocenten aardgas is 

geconstateerd is het ontluchten gereed. 

� Wees alert op aardgascondensaat. 

� Sluit na de ontluchting de uitgaande scheidingsafsluiter en de uitgaande afsluiter van 

het regelstation. 

� Stel de regelinstallatie en de veiligheden af op de juiste instelwaarden volgens de 

bedrijfsrichtlijn. 

� Open de uitgaande scheidingsafsluiter en neem het station in bedrijf door het openen 

van de uitgaande afsluiter van het regelstation. 

� Meld de bedieningshandelingen gereed bij het meldpunt 

� Hef de getroffen veiligheidsmaatregelen op. 






7.2.2. In bedrijf nemen (drukloos). 





� Controleer of het station (tussen de ingaande- en uitgaande scheidingsafsluiter) of 

een deel van het station gereed is om in bedrijf te nemen. 


(in bedrijfname van het station) te mogen uitvoeren. 

� Open de afsluiter(s) aan de ingaande kant. 

� Stel de regelinstallatie en de veiligheden af op de juiste instelwaarden volgens de 

bedrijfsrichtlijn. 

� Open de afsluiter(s) aan de uitgaande kant. 

� Neem het station in bedrijf. 

� Meld de bedieningshandelingen gereed bij het meldpunt. 


7.2.3 Uit bedrijf nemen (drukloos). 


� Bepaal de methode van uit bedrijf nemen; uitbufferen, afblazen. 



� Sluit de ingaande afsluiter van het regelstation. 

� Sluit de uitgaande afsluiter van het regelstation. 

� Maak het regelstation drukloos. 

� Controleer op druk opbouw (het goed sluiten van de in- en uitgaande afsluiters van 

het regelstation). 

� Open, bij geen druk opbouw, de filterkraan en de inregelkraan (druk opbouw 

uitgesloten). 

� Sluit bij druk opbouw of werkzaamheden langer dan een werkdag de in- en uitgaande 

scheidingsafsluiter. 

� Maak dan beide leidingdelen ook drukloos via de afblaasinstallatie. 

� Controleer op druk opbouw. 

� Meld de bedieningshandelingen gereed bij het meldpunt. 


7.2.4 Uit bedrijf nemen (gasloos). 


� Bepaal de methode van uit bedrijf nemen: uitbufferen, afblazen. 



� Sluit de ingaande scheidingsafsluiter van het regelstation. 

� Sluit de uitgaande scheidingsafsluiter van het regelstation. 

� Maak het regelstation drukloos via de afblaasinstallatie. 

� Controleer op druk opbouw (het goed sluiten van de in- en uitgaande afsluiters van 

het regelstation). 

� Meld de bedieningshandelingen gereed bij het meldpunt 

� Scheid het station tenslotte van het gasvoorzieningssysteem. 












� Lever de uitgevoerde activiteiten op en meldt het werkplan gereed bij de WV. 


� Zorg dat bij verlaten van de gebouwen en terreinen de deuren en hekken gesloten 

zijn. 


� Het uitvoeren van functionele inspecties wordt conform VWI G-51 “Het uitvoeren van 

functionele inspecties aan gastechnische installaties” uitgevoerd 


� VIAG. 

� NEN 1059. 


� VWI G-47 Het werken met aardgascondensaat. 

� VWI G-51 Het uitvoeren van functionele inspecties aan gastechnische installaties. 


� Bedieningshandleidingen. 

� Montageinstructies. 

10. Bijlagen. 


meetstations. 







2 1 2** 2 2** 1* 

1 1 1* 2 1* 1* 



** Het uitvoeren van B-inspecties of toestandsafhankelijk onderhoud in betreedbare ruimten door 

één persoon (minimaal AVP stations), in plaats van door twee personen, is alléén toegestaan 

als aan de volgende voorwaarden is voldaan: 



- vanuit een bedrijfsspecifieke RI&E blijkt dat de aan de betreffende werkzaamheden 

verbonden risico’s beheersbaar en aanvaardbaar zijn; 

- de persoon, die de inspectie of het onderhoud uitvoert, meldt zich direct vóór aanvang van 

het betreden van de ruimte bij de OIV of WV en meldt zich bij het verlaten /sluiten van de 

ruimte direct weer bij dezelfde OIV of WV.

versie 15-5-2011 - Stipel

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

Delete template?

Save as template?