Prosjektskildring for boka “Oselvaren – den levande - Korpsweb

og oppmålingsarbeidet sitt. Båtar vert kjøpt inn til museum, det vert
laga dokumentarfilmar og teikna oppmålingsteikningar, men
rekrutteringa til båtbyggjaryrket stoppar opp – ein fleire tusen år
gamal tradisjon er i ferd med å døy ut, fleire ser problemet og ein
uorganisert skriveaksjon i blad og aviser byrjar.
24 Den fyrste livbøya
Fleire uforløyste initiativ endar med Bergen Husflidslag sine to
båtbyggjarkurs på Hordamuséet 1979-80 og 1981-82. Ei rekkje entusiastar
får fyrstehands kunnskap frå to av dei siste tradisjonbærarane som lever:
Jon Askvik og Karl Søvik. Diverre er ikkje konjunkturane på lag med dei
nye båtbyggjarane og berre to kursdeltakarar held fram med båtbyggjinga
som leveveg: Harald Dalland og Nils Olav Solbakken. Parallelt med dette
kjem andre aktørar på banen: Oselvarlaget i Os, kystlagsrørsla, Torgdagen i
Bergen og Kystsogevekene. Sjølv om enkelte pengedrypp frå det offentlege
og private gåver monnar når dei kjem, er det fyrst og fremst dugnadsånd og
idealistar som dreg det tyngste lasset.
25 Den andre livbøya
Prosessen som fører fram til etableringa av Oselvarverkstaden i 1997.
Oselvarverkstaden vert eit unikt kompetansesenter i europeisk samanheng
og eit viktig delmål for den no 60-70 år lange redningsaksjonen for
Oselvaren. Båtbyggjinga er berga med hjelp av spleiselaget Os kommune,
Hordaland Fylkeskommune og Norsk kulturråd. Unge båtbyggjarar står
klare til å tre inn i ein fleire tusen år gammal kunnskapstradisjon, men med
rammevillkåra til det moderne arbeidslivet: fast løn som det går å leva på.
Endeleg er det offentlege kome såpass på banen at det fortener litt
merksemd. Oselvaren er somme stader vorten pensum for elevar i
grunnskulen. Unge båtbyggjarar på Oselvarverkstaden går fem år i lære for
å tileigna seg alle løyndommane som ligg i byggjekunsten. Ulike
vitskapsfolk ser på båttypen frå ulike faglege ståstader. For fritidsfolket er
soga ofte at olde/bestefar fell frå og båten vert ofte ståande i naustet i
mange år. Etterkvart vil mange arvingar ta Oselvaren i bruk att, og då skal
båten vølast på rette måten, autentisitet vert viktig for folk og for nokre vert
Oselvaren eit statussymbol, eit teikn på kulturell kapital.
85