Rådgivingsmelding - Norsk Landbruksrådgiving Hordaland

Fanav. 245, 5244 FanaTlf: 98 24 58 30 • Faks: 55 91 88 89Bankgiro: 3411 23 62632Org.nr.: NO 882 348 792 MVAhttp://hordaland.lr.no • hordaland@lr.noRådgivingsmeldingNummer 9 ‐ 15. august 2011InnhaldHaustaleggGjødselprisar og gjødseltryggleikSurfôrprøver vikgare enn nokon gongPlantevern eer 2. slåForsøksverksemda 2011Søknadsfrist 20. aug Regionalt MiljøprogramFor lite fôr—hvetehalm utmerket l gjeldkyr og ungdyrHaustattleggTekst: Lise AustrheimDet er enno ikkje for seint å tenkje på haustalegg, men innan deifyrste dagane i september bør frøet vere i jorda. Det er vikg atgraset får d l å spire, vekse og utvikle røter l å samle opplagsnæringinnan vinteren set inn.For å kunne starte med jordarbeiding må jorda vere tørr og smuldre.Det spørst om vi får oppleve at jorda tørkar opp lstrekkeleg i haust,vêrmeldingane er ikkje lovande. Ei anna moglegheit er då å brakke ihaust og jordarbeide l våren. For at Glyfosaten skal gje god verknad,må graset vere i god vekst. Mange av rotugrasa går i dvale dlegareenn kulturgras, så ein bør komme i gang med brakking så fort det vertgod gjenvekst eer 2. slåen. Midten av september er siste frist.For dei som klarar å få sådd haustalegg, er det vikg å følgje med ogsjå kva slags ugras som spirar. Om det kjem mykje frøplantar av høymole,soleie eller vassarve, er det naudsynt å sprøyte. Vassarven veksmest heile året om temperaturen er høg nok, og kan komme l åkvele alegget om ein ikkje sprøytar i de.Markdag i Nordhordlandv/Gunnlaug Røthe og Lise AustrheimTid: Onsdag 24. august kl 19.30Stad: Langeland, Meland (300 meterfrå Frekhaug, re før Sagstad skule).Ulike ltak mot problemaske ugras ieng, alegg og beite. Ta gjerne medugras du har spørsmål om. Det blir ògkort info om surfôrprøver og grupperådgiving.Beitekvalitet og dyretettleik påfjellbeite.v/Øyvind Vatshelle, NLR HordalandTid: Torsdag 25. august kl. 19.00.Stad: Dimmelsvik, på Raude Kross sihya på Fjellhaugen.Vurderingar av beitekvalitet og diskusjonom moglege ltak i høve l agroingog beitepress.Eit ope møte for alle med interessefor ellbeiter. Arrangørar: Bjørnebølebeitelag, Norsk LandbruksrådgivingHordaland og Kvinnherad kommune,verksemd for samfunnsutvikling.Meir om møte og kurs frå andreorganisasjonar på side 4.JordprøverJordprøvesesongen startar i septemberog dei som har 4 og 8 år gamlejordprøver vert kontakta. Ynskjer dujordprøver og ikkje ”står for tur”? Taein telefon eller send ein e‐post l einav rådgjevarane våre.Kjøp og salDrekge kasjmirgeiter l salsGode beiteryddarar, godkjende for”Friskare geit”. Tlf 91714218, Kvinnherad1

GjødselprisarFelleskjøpa har avtala innkjøpsprisar på NPK‐gjødsel med Yara utaugust. Frå 1. september vil det verte avtala nye prisar som vararfram l årsskiet. På grunn av at den internasjonale gjødselmarknadener mindre føreseieleg og med større prissvingingar, gjeldavtalene no for kortare periodar enn før.Samanlikna med prisnivået i juli 2010, har innkjøpsprisane gå oppmed frå 15 l 44 %, avhengig av gjødseltype. Dei to Felleskjøpa somdeler vårt distrikt har i sumar operert med li ymse prisar for samegjødsel. Dee har samanheng med lagerbeholdning og i kva månaddei har kjøpt gjødsel frå Yara. På grunn av auka eerspørsel eergjødsel på verdsmarknaden og auka oljeprisar, har prisane sge, mendee kan snu igjen.Vi kjem aende med eksakte prisar for de ulike gjødselslaga i nesterådgivingsmelding og kan då presentere NPK‐prisane for resten av2011.GjødseltryggleikEer det tragiske bombeaentatetmot regjeringskvartalet har det vortemykje deba om tryggleiken kringgjødselkjøp. Ein ventar no ein ny gjennomgangav heile verdikjeda frå produksjonl lagring, sal og transport.EU har nylig skjerpa reglane på deeområdet, og Noreg følgjer eer lhausten gjennom EØS‐avtalen.Felleskjøpet Agri har allereie innførteit ny ltak som krev at alle somskal kjøpe gjødsel med meir enn 16 %Nitrogen må vere registrerte, ellerlate seg registrere.Eksplosjonspotensialet i mineralgjødseler generelt høgare di meir nitrogenden inneheld. Det er særleg gjødselslagetAmmoniumnitrat (AN) 34,4% N, som vert forhandla av FKRA,Fiskå Mølle og Gjødsel AS, som står ifare for å verte underlagd strengarerestriksjonar. Denne gjødsla kjemferdig sekka frå Aust‐Europa og vert ihovudsak lasta om frå skip og direktel trailer. I fleire land er denne gjødslaforbode å selje, og i andre land er denunderlagd så strenge restriksjonar atden ikkje er konkurransedykg imarknaden.Surfôrprøvar viktigare en nokon gongMed så ustabilt ver som vi har ha under slåane denne vekstsesongener det vikgare enn nokon gong å få ta ein prøve av surfôret.Energi innhaldet i surfôret avgjer kva krafôr ein bør fôre med,og gjæringskvaliteten seier mykje om kva fôropptak ein kan reknamed.I or innførte vi et pakkelbod for surfôrprøver. For kr 1450,‐ kjem viut og tek ut prøven med spesialbor, sender den og betalar analyseringfor næringsinnhald, gjæringskvalitet og mineralinnhald. Resultatafår ein presentert i lbakemeldingsskjemaet “Surfôrtolken” og vi gårgjennom temaet nærmare på grendamøte.Ynskjer du surfôrprøve?Skriv eller ring lMari Aker,Voss,mari.aker@lr.no, mob: 98245840Lise Austrheim, Stend,lise.austrheim@lr.no, mob: 98245831og ng prøvar så fort som mogleg, slikat vi får effekve dagar og kan lagefornuige køyreruter.I september har rådgivinga i Rogaland og Hordaland i samarbeid medlaboratoriet l Felleskjøpet Rogaland‐Agder vorte sams om å lby einkampanjepris for surfôrprøver. Landbruksrådgivinga slår av kr 100 forå ta prøven, og laboratoriet slår av 20 % på analysekostnadane.Pakkelbod for surfôrprøver i september = kr 1210,‐2

Ugrassprøyting mot vassarveAv Dag Arne Eide, NLR Sogn og FjordaneVassarve er eit stadig større problem. Dee er eit vintereiårig frøugrassom spirer heile sommaren og hausten, og som står vintergrønog klar l blomstring om våren. Køyreskader og trakk av beitedyr somt.d. hjorten er vikge årsaker l at denne også kjem i enga. Vi fårmykje spørsmål om sprøyng mot vassarve. Både Mekoprop, StaraneXL og Ally er bra. Generelt er alt ugras enklast å knekke mens det erlite, slik at sprøyng dleg vår er best, men også mellom slåane ogno eer 2. slå er aktuelt. Mekoprop (og l ein viss grad Starane) harein negav påverknad på overvinringa av graset og ein bør bruka lågdosemidla(f.eks. Ally) om ein sprøyter om hausten.Vi får også spørsmål om kvifor Express ikkje er godkjent i eng, menberre i gjenlegg og varig beite. Dee midlet er godt mot bl.a vassarveog løvetann, er billeg, og drep ikkje kløver. Express og dei andre lågdosemidlakan vere tøffe mot graset, og evt redusere avlinga li meirenn dei gamle, tradisjonelle midla. Grunnen l at Express ikkje er godkjentl bruk i eng, er at det ikkje er søkt om godkjenning l deebruk. I følgje importøren vil dee heller ikkje bli gjort.Einsidig bruk av lågdosemiddel over mange år kan utvikle resistens.Gral/Eagle, Harmony, Express og Ally er slike middel. Bruk av deigamle midla Mekoprop og Starane 180/Tomahawk m.fl av og l, vilbryte denne resistensfaren. I Felleskjøpetkatalogen er dei fleste midlaoppført med veldig god verknad mot vassarve.Korleis går det med attlegget?I Rådgivingsmelding nr. 7 synte me bilde av eit alegg der vassarvensåg ut l å bli eit problem. Alegget var sprøyta i starten av juni. Bildetl venstre er frå 10. juni og syner at vassarven begynner å gulne.Bildet l høgre er teke 10. august og viser ein einsleg vassarve foranreint gras. Enkelte plasser i alegget finst det bol med vassarve;gliper mellom sprøytedraga; såkalla heljedagar? Me følgjer opp deealegget neste år i slåen; får Express ein langvarig effekt her?Ally 50 STAlly har vore mykje brukt dei sisteåra. Framleis er dee midlet off‐labelgodkjentl bruk i grasmark (l 2013).Erfaringane mot høymole er sværtgode, og Ally er rimeleg i bruk. Takontakt om du ikkje har off‐label godkjenning;dee ordnar me raskt ogdet kostar berre eit par hundrelappar!HundekjeksHundekjeks er eit aukande problem.Harmony 50 SX og Mekoprop erbrukande mot hundekjeks på gjenveksten.Der ugraset står igjen ogblomstrar langs kantar, er lite hjelp i åsprøyte. Pussing av desse kantanemed ein blomstrande hundekjeks smulererplanta l å setje sideskot. Dethadde såleis vore ynskjeleg at Vegvesenetvar dlegare ute med kantslå.På namnet skal ingenskjemmastYaraLiva TM er Yaras globale varmerkefor kalsiumnitratprodukt eller kalksalpeterprodukt,som var vore vanlegenamn i det norske markedet. Det finstno varer med li ulik emballasje, menLiva TM TROPICOTE er altså det samesom vanleg Kalksalpeter TM .Mekoprop er eit kjemisk namn som vibrukar som fellesnamn på handelspreparataDuplosan Meko, OpcaMekoprop‐p m.fl.Starane 180 har vore i handel i mangeår, og finst i 3 liter. Felleskjøpet harslua å selje denne, men sel i stadenTomahawk i 5 liter. Starane 180 ogTomahawk er idenske middel. I lleggfinst det noko som heiterSpiire; dee er og same midlet.Starane XL er eit li anna middel. Dethar om lag same bruksområde, mener betre mot soleie og dårlegare motlauvkra enn Starane180/Tomahawk/Spiire.3