DIARIO DE SESIÓNS DO PARLAMENTO DE GALICIA

DIARIO DE SESIÓNS DO PARLAMENTO DE GALICIA
Número 68 VIII lexislatura Serie Pleno
Punto único.- Debate de totalidade do Proxecto de lei de
orzamentos xerais da Comunidade Autónoma de Galicia
para o ano 2011. 08/PL-0022 (52924)
Publicación iniciativa, BOPG núm. 337, do 20.10.2010
Publicación emendas á totalidade, BOPG núms. 354, do
15.11.2010, e 357, do 18.11.2010
Sesión plenaria
22 de novembro de 2010
Presidencia da Excma. Sra. D.ª Pilar Rojo Noguera
ORDE DO DÍA

SUMARIO
Ábrese a sesión ás dez e cinco minutos da mañá.
Debate de totalidade do Proxecto de lei de orzamentos xerais da Comunidade Autónoma de Galicia para o ano 2010.
(Punto único da orde do día.)
Presentación do proxecto de lei: Sra. conselleira de Facenda. (Páx. 4.)
A señora presidenta suspende a sesión ata as once e corenta minutos da mañá. (Páx. 15.)
Suspéndese a sesión ás once e seis minutos da mañá.
Retómase a sesión ás once e corenta e un minutos da mañá.
Debate e votación das emendas á totalidade que postulan a devolución global do orzamento ou de calquera sección ou
axente xestor de gastos.
Defensa das emendas: Sr. Aymerich Cano (BNG) (Páx. 15.) e Sr. Vázquez Fernández (S). (Páx. 27.)
Intervención da Xunta: Sra. conselleira de Facenda. (Páx. 31.)
Rolda dos grupos parlamentarios para fixar posicións: Sr. Ruíz Rivas (P). (Páx. 39.)
Rolda de réplica: Sr. Aymerich Cano (BNG) (Páx. 43.) e Sr. Vázquez Fernández (S) (Páx. 45.)
Intervención da Xunta: Sra. conselleira de Facenda. (Páx. 47.)
A señora presidenta somete a votación as emendas á totalidade que postulan a devolución global do orzamento, formuladas polo Grupo
Parlamentario do Bloque Nacionalista Galego e polo dos Socialistas de Galicia respectivamente. (Páx. 49.)
Votación da emenda número 1 do G. P. do Bloque Nacionalista Galego, á totalidade, que postula a devolución global do orzamento: rexeitada
por 37 votos a favor, 38 en contra e ningunha abstención. (Páx. 50.)
Votación da emenda número 1 do G. P. dos Socialistas de Galicia, á totalidade, que postula a devolución global do orzamento: rexeitada por
37 votos a favor, 38 en contra e ningunha abstención. (Páx. 50.)
Votación conxunta das emendas á totalidade do G. P. do Bloque Nacionalista Galego (da núm. 2 á 50) que postulan a devolución de seccións
e axentes xestores de gastos: rexeitadas por 37 votos a favor, 38 votos en contra e ningunha abstención. (Páx. 50.).
Votación conxunta das emendas á totalidade do G. P. dos Socialistas de Galicia (da núm. 3 á 32) que postulan a devolución de seccións e
axentes xestores de gastos: rexeitadas por 37 votos a favor, 38 votos en contra e ningunha abstención. (Páx. 50.).

Suspéndese a sesión ás tres e dous minutos da tarde.
Retómase a sesión ás catro e trinta e un minutos da tarde.
Debate e votación das emendas que modifican a contía global dos orzamentos ou que transfiren créditos entre seccións.
Defensa das emendas: Sr. Blanco Álvarez (BNG) (Páx. 50.) e Sr. Fernández Leiceaga (S). (Páx. 57.)
Intervención da Xunta de Galicia: Sra. conselleira de Facenda. (Páx. 63.)
Rolda dos grupos parlamentarios para fixar posicións: Sr. Puy Fraga (P). (Páx. 68.)
Rolda de réplica dos grupos emendantes: Sr. Blanco Álvarez (BNG) (Páx. 71.) e Sr. Fernández Leiceaga (S).(Pax. 72.)
Intervención da Xunta: Sra. conselleira de Facenda. (Páx. 73.)
Os señores Blanco Álvarez (BNG) e Fernández Leiceaga (S) solicitan novamente a palabra, que lles é denegada pola señora presidenta.
(Páx. 75.)
Votación das emendas 1 á 6, do G. P. do Bloque Nacionalista Galego, que modifican a contía global dos orzamentos: rexeitadas por 37 votos
a favor, 38 votos en contra e ningunha abstención. (Páx. 75.).
Votación da emenda número 2, do G. P. dos Socialistas de Galicia, que modifica a contía global dos orzamentos: rexeitada por 37 votos a
favor, 38 votos en contra e ningunha abstención. (Páx. 75.).
Votación das emendas números 7 á 37, do G. P. do Bloque Nacionalista Galego, que transfiren créditos entre seccións: rexeitadas por 37
votos a favor, 38 votos en contra e ningunha abstención. (Páx. 75.).
Votación da emenda do G. P. dos Socialistas de Galicia que transfire créditos entre seccións: rexeitada por 37 votos a favor, 38 votos en
contra e ningunha abstención. (Páx. 75.)
A señora presidenta anuncia que, rexeitadas as emendas á totalidade e fixada a contía global dos estados de gastos e de ingresos, este
proxecto de lei se trasladará á Comisión 3.ª e seguirá a súa tramitación correspondente, consonte o disposto no artigo 114.4 do Regulamento
da Cámara. (Páx. 75.)
Remata a sesión ás seis e cincuenta minutos da tarde.
SUMARIO

DIARIO DE SESIÓNS DO PARLAMENTO DE GALICIA
Ábrese a sesión ás dez e cinco minutos da mañá.
A señora PRESIDENTA: Bos días. Prego ás súas señorías
que vaian, por favor, ocupando os seus escanos.
Señorías, ábrese a sesión.
A orde do día está publicada no Boletín Oficial do Parlamento
de Galicia, polo que non se procede á súa lectura.
Non se xustificaron inasistencias. Por tanto, entramos, señorías,
na orde do día.
Punto único.– Debate de totalidade do Proxecto de lei de
orzamentos xerais da Comunidade Autónoma de Galicia
para o ano 2011
A señora PRESIDENTA: Para a presentación deste proxecto
de lei ten a palabra a conselleira de Facenda, a señora Fernández
Currás.
A señora CONSELLEIRA DE FACENDA (Fernández Currás):
Moitas grazas, presidenta.
Presidente, conselleiros, señoras e señores deputados.
Comparezo hoxe no Parlamento co obxecto de presentar
os orzamentos correspondentes ao 2011. Estes son os segundos
orzamentos desta lexislatura, uns orzamentos construídos
para un momento clave, na recente historia económica
de Galicia, elaborados nun gran momento de incerteza pero
co optimismo e coa confianza da recuperación económica
para Galicia.
Hoxe podemos ver xa con perspectiva a evolución histórica
desta gran depresión que asolou a nosa economía, pero
hoxe xa podemos ver tamén con moderado optimismo o
camiño da recuperación.
Foi en agosto de 2007 cando os mercados de crédito
interbancario se conxelaron e iniciaban unha crise financeira
con resultados tan negativos e profundos que aínda hoxe
están a prorrogar os seus efectos, efectos que están a sufrir
especialmente as pequenas e medianas empresas e que se
manifestan con especial crueldade para aqueles que perderon
o seu posto de traballo.
Número 68
22 de novembro de 2010
Durante o segundo semestre do 2008, a crise financeira
golpeou con forza a economía real, con caídas de actividade
e emprego que se foron acentuando ao longo do 2009.
Durante este ano a crise terminou por trasladarse ás administracións
públicas tamén, cunha caída de ingresos descoñecida
ata este momento, nun momento no que todas as
administracións públicas puxemos en marcha ambiciosos
programas de estímulos e que significou pechar o exercicio
2009 cun déficit do conxunto das administracións públicas
do 11,2 %. Hoxe as dispoñibilidades de crédito son limitadas
para apoiar a expansión dos negocios e dende logo necesitan
mellorar. O noso mercado de traballo segue mantendo
diferencial positivo respecto ao da media estatal, pero tamén
debe mellorar.
Os mercados internacionais manteñen a súa presión
sobre países como Irlanda e Portugal, un aviso serio, realmente
serio, que nos debe manter no camiño da austeridade,
o realismo e o rigor orzamentario.
O Goberno galego é perfectamente consciente de que a
recuperación dos niveis de actividades anteriores, anterior
á crise, non vai ser inmediata. Sería pedir de máis, especialmente
se temos en conta as políticas vacilantes que está
adoptando o Goberno central, pero afronta o futuro con
optimismo, porque nos mantemos firmes no cumprimento
dos nosos plans económicos, apoiando os nosos sectores
produtivos malia as enormes dificultades de financiamento.
Porque garantimos a estabilidade orzamentaria do
Reino de España e hoxe somos unha das poucas comunidades
autónomas que cumpre os obxectivos asignados,
porque facemos fronte a menores custos financeiros, ao
manter un elevado grao de solvencia que nos permita navegar
por augas máis tranquilas e dende logo porque a economía
galega comeza a equilibrarse, ata o punto de que o
PIB observado para o 2011 iguala xa o PIB tendencial para
esta economía.
Este orzamento segue a senda marcada no orzamento do
2010: un proxecto de Goberno firme, comprometido coa solvencia
da Facenda pública autonómica, e coa sostibilidade
financeira dos servizos públicos fundamentais e do Estado
do benestar, unha administración máis áxil e reducida, que
poida xestionar un proxecto común que sexa quen de impulsar
a nosa comunidade autónoma, con confianza e sen complexos,
na senda converxente de Europa.
4

Número 68
22 de novembro de 2010
Este orzamento supón un esforzo histórico, de todas e
cada unha das consellerías. As consellerías non sociais, que
non teñen gastos sociais, teñen recortes; representan un
sacrificio próximo ao 24,7 %; unha contención que debe
preservar o debido equilibrio, co adecuado financiamento
dos servizos públicos esenciais e dende logo sen penalizar a
recuperación económica e a competitividade desta comunidade
autónoma a longo prazo.
Un esforzo que se manifesta a través da política de ingresos,
ao reducir de forma selectiva a presión fiscal sobre os
cidadáns e as empresas, destinado a facilitar a recuperación
económica do sector privado e, polo tanto, apostando pola
mellora dos recursos tributarios, pola eficiencia do noso sistema
tributario, perseguindo a ampliación das bases tributarias
e mellorando os procedementos de xestión.
Este esforzo, sen precedentes, maniféstase na redución
dun 3,8 % do gasto non financeiro para o ano seguinte. Gastamos
menos na administración e máis na prestación dos servizos
aos cidadáns. Reducimos o gasto improdutivo e eliminamos
ineficiencias. Apostamos pola optimización dos
recursos e a creación de valor ao cidadán. E unha mostra é
precisamente a política de redución de gasto de persoal:
reducimos altos cargos e persoal eventual, pero tamén invertemos
a curva de crecemento de persoal do conxunto da
administración pública. Fronte a crecementos próximos ao 9
% dos catro anos precedentes, levamos xa unha tendencia
decrecente que chega ao 2 % no 2010 unicamente, e este
exercicio unha rebaixa de 4,15 % dos gastos de persoal, en
relación ao ano 2010. Optimizamos para crear valor. Non
renunciamos a continuar na senda de crecemento. No 2011
–como digo– igualaremos o PIB tendencial.
Pero, ademais, cómpre aproveitarmos a crise para incrementar
o potencial da nosa economía, mellorarmos a nosa
competitividade a través de investimentos en capital tecnolóxico,
a conectividade, para o que incrementamos o noso
investimento en TIC un 7,5 %.
Mantemos o noso investimento en infraestruturas viarias,
aproveitando as fórmulas de financiamento a través das
PFI e do pago aprazado, porque o futuro se xoga agora. Para
iso o Goberno galego segue apostando polo control do gasto.
Fixemos unha análise de todas as políticas de gasto de acordo
cos obxectivos fixados no Plan estratéxico Galicia 2010-
5
DIARIO DE SESIÓNS DO PARLAMENTO DE GALICIA
2014: Horizonte 2020. Realizamos unha proxección estratéxica
e cumprímola neste orzamento. Orzamentamos en termos
base cero e fixamos indicadores de seguimento para
supervisar a contribución destes orzamentos á recuperación
económica, toda unha garantía para ofrecer un gasto máis
sensato e unha aplicación máis eficiente dos recursos públicos.
Quero facer unha breve exposición da situación económica,
a nosa e a do entorno. Sinalarei os obxectivos e prioridades
do orzamento 2011 e rematarei destacando a proxección
estratéxica do orzamento no marco do Plan estratéxico
Galicia 2010-2014: Horizonte 2020.
Respecto á situación económica, é dende logo difícil esaxerar
sobre o tamaño das dificultades que hoxe afrontamos
todas as administracións públicas, unha situación que todos
hoxe asumimos e mesmo recoñecemos que formará parte do
escenario económico dos próximos anos, un escenario no
que os novos problemas requiren de novas actitudes –os
retos son xa diferentes e as solucións clásicas xa non serven,
quedan obsoletas antes mesmo de se aprobaren–.
A crise financeira internacional xorde en agosto de 2007.
En Galicia os efectos trasládanse á actividade con toda a
forza no terceiro trimestre do 2008. Este terceiro trimestre
abriu unha serie de seis trimestres ininterrompidos con crecementos
negativos, unha serie que remata no derradeiro trimestre
do 2009.
Hoxe, xa coñecido o resultado do terceiro trimestre,
Galicia leva tres trimestres continuados crecendo e terminará
o ano cunha taxa de crecemento interanual positiva. Podemos,
xa que logo, dar por pechada, polo menos tecnicamente,
a peor recesión dende a Segunda Guerra Mundial. Para o
conxunto de España esta serie comezou no segundo trimestre
do 2008 e arrastrou sete trimestres consecutivos de crecementos
negativos. A diferenza de Galicia, a previsión é
que peche o 2010 cunha taxa de crecemento negativa do
–0,3 %.
¿Como reaccionamos antes esta serie de trimestres de
crecemento negativo e ininterrompida? Pois, dende logo, sen
previsión ningunha. Foi inevitable. Pois permítanme que o
dubide. Eran moitas xa as voces de alarma manifestadas
dentro e fóra do territorio nacional e mesmo dentro desta

DIARIO DE SESIÓNS DO PARLAMENTO DE GALICIA
comunidade autónoma. Non teño que lembrar nesta Cámara
a cantidade de veces que se advertiu de que o que fora xa
non era. Os orzamentos do 2008-2009 descoñeceron absolutamente
a realidade económica circundante, uns orzamentos
que deste xeito eran pouco útiles para afrontar unha situación
que ningún caso contemplaban e non contemplaron nin
no seu deseño nin na súa execución. É dicir, esqueceron o
papel que lle corresponde á política económica dun Goberno.
Esqueceron que precisamente os orzamentos son o instrumento
máis importante da política económica dun Goberno,
útiles para o éxito, sen dúbida, pero desgraciadamente
determinantes do fracaso desa política económica se non
acertan.
Teñen a obriga de fixar o límite máximo de gasto que
unha administración pode recoñecer durante o correspondente
exercicio económico e tamén o de facer unha previsión
realista dos ingresos que se prevexan recadar. Pois ben,
os orzamentos do 2008-2009 non souberon cal era o nivel
máximo de gasto que podían comprometer nin quixeron
acertar coa previsión de ingresos.
Un grave erro de diagnóstico, ao que loxicamente acompañou
un grave erro no tratamento. É certo que se trataba
dun erro inducido por unha política económica do Goberno
central que resultaba bastante errática e que rematou agravando
a situación económica financeira das comunidades
autónomas. O inicio da crise tratouse como unha crise de
demanda, á que se aplicou unha política de incentivos fiscais
e incremento do gasto público sen precedentes. Nesta política
xogaban un papel fundamental as outras administracións
territoriais. Estamos falando das corporacións locais e das
comunidades autónomas, que foron utilizadas como instrumentos
de política económica para cebar a demanda. E isto
é fundamental de querermos comprender por que entre principios
de 2008 e a metade do 2010, na fase máis espectacular
do axuste do emprego, as administracións públicas incrementaran
os seus efectivos en 212.000 persoas; nada máis e
nada menos que 182.000 foron empregos novos creados
polas comunidades autónomas. Un comportamento procíclico
dende logo alleo á realidade. Os ingresos fiscais dos anos
2005-2007 eran extraordinarios, pero remataron financiando
a expansión do gasto estrutural.
Os anticipos dos anos 2008-2009 estaban inflados, moi
inflados, e contribuíron a agravar a posición fiscal das admi-
Número 68
22 de novembro de 2010
nistracións territoriais, particularmente a das comunidades
autónomas.
Incrementamos o déficit estrutural. Asumimos compromisos
de gasto que dificilmente son compatibles coa devolución
das liquidacións negativas que hoxe temos que
enfrontar.
Nesta situación o novo Goberno galego, nada máis tomar
posesión, adoptou medidas de corrección. Puxemos en marcha
políticas de austeridade que financiaron políticas de estímulo
para contribuírmos ao mantemento da demanda durante
o final do ano 2009, unha recta final de ano verdadeiramente
dramática, que se manifestou sobre todo no segundo
trimestre.
Dende o primeiro día tamén afrontamos a recta final da
negociación do novo sistema de financiamento das comunidades
autónomas, onde sempre dixemos, por certo, que non
era o momento de revisar o sistema de financiamento das
comunidades autónomas, tendo en conta a crise e a incerteza
na que estabamos inmersos. As liquidacións negativas
serviron de panca para impoñerlles ás comunidades autónomas
este sistema, e hoxe, antes dun ano, o propio Goberno
dá por fracasado o sistema ao non cumprir os seus compromisos
no primeiro ano de aplicación.
Respecto á situación económica de España, temos que
ter en conta que a situación exterior favorece o crecemento
de España no seu conxunto, que vén marcada pola recuperación
dos países emerxentes e Estados Unidos e que favorece
o crecemento da economía mundial; no 2010, un 4,8 %; no
2011, un 4,2 %. Non obstante, o crecemento en Europa vai
ser máis feble, 1,7 % no 2010 e 1,5 % no 2011.
A economía española, que rematara o ano 2009 cun descenso
do PIB do –3,7 %, sufriu a debilidade da demanda,
que se transmitiu con forza aos mercados laborais e deu
lugar a importantes aumentos das taxas de paro. Ao longo do
2010 o comportamento contractivo foise suavizando, aínda
que a lenta recuperación da actividade non foi quen de
devolver a actividade laboral aos signos positivos.
As previsións de crecemento do 2010 son, para España,
negativas, cun decrecemento do PIB do –0,3 %, achegándose
ás taxas de paro ao 20 %. Para o 2011 a posición de con-
6

Número 68
22 de novembro de 2010
senso dos organismos internacionais e nacionais prevé un
crecemento do 0,7 % e do 19,6 % en taxa de paro.
Galicia terminará o ano –como antes sinalei– con taxas
de crecemento positivo, tal e como previmos nos orzamentos
2010. Despois de pechar o segundo trimestre en positivo,
as previsións apuntaban á posibilidade de crecemento intertrimestrais
negativos na segunda parte do 2010 pola incerteza
provocada pola suba do IVE e tamén pola rebaixa dos
salarios. Non obstante, a economía europea experimentou
unha recuperación maior da esperada, situación que beneficiou
a economía española e tamén a galega.
Quero destacar que as exportacións rexistradas nas
aduanas, ata agosto, creceron case un 11 % respecto ao
mesmo período do ano 2009. O Xacobeo confirmou as
boas expectativas respecto á achega da actividade económica,
e quero destacar especialmente a súa contribución
espectacular neste terceiro trimestre, incrementando o
número de viaxeiros e pernoctacións cun crecemento do
12,6 %, así como un incremento de chegada a viaxeiros por
avión do 6 %.
Galicia terminará o 2011 cun crecemento do 1 % e
unha taxa de paro do 15,1 %, polo que manteremos o diferencial
con España. Producirase, polo tanto, un diferencial
positivo de 0,3 puntos no crecemento da economía galega
con respecto a España. Na última década o crecemento da
economía galega foi superior ao da economía nacional
nunha media ao redor do 0,5 %. Esperamos no 2011 que
se poida repetir un diferencial positivo en torno a esta
media.
O sector industrial presenta un mellor comportamento
durante os últimos anos, comportamento que se confirma ao
longo do 2010: o IPI crece en Galicia un 2,7 % no que vai
de ano, fronte a 1,2 % de media en España.
O comercio exterior creceu un 16 % no primeiro trimestre
e case un 9 % no segundo trimestre, o que confirma o
impulso da demanda externa e a recuperación. O sector servizos
de mercado tamén está a comportarse mellor que a
media nacional. É certo que parte deste comportamento é
imputable ao impulso do Xacobeo, pero tamén é certo que
os datos reflicten un mellor comportamento ao longo dos
últimos anos.
7
DIARIO DE SESIÓNS DO PARLAMENTO DE GALICIA
A taxa de paro do terceiro trimestre do 2010 foi en Galicia
do 14,9 %, 4,9 puntos inferior á nacional, que foi de 19,8
%. Con respecto ao trimestre anterior, rexistrouse unha
melloría, de sete décimas, tamén superior á melloría nacional,
de tres décimas. No que vai de ano a taxa de paro sitúase
en media do 15,3 %, 4,7 puntos inferior á estimada a nivel
nacional. Sendo esta unha taxa mellorable, sen dúbida, Galicia
é unha das comunidades autónomas –a sexta– que mellor
resiste a crise en termos de emprego.
Polo que se refire á análise orzamentaria, comezando
polos ingresos, teño que dicir que os ingresos procedentes
do novo modelo de financiamento requiren unha análise global,
porque os incrementos producidos nas porcentaxes de
cesión dos impostos determinan crecementos do capítulo I e
II, en conxunto un crecemento de 1.557 millóns de euros,
pero, claro, este orzamento vese compensado cunha mingua
das transferencias correspondentes a esta comunidade autónoma
en 1.801 millóns de euros.
Así, no seu conxunto, o total de recursos procedentes do
novo modelo de financiamento supoñen 244 millóns de
euros menos que no 2010, que en termos porcentuais supón
unha caída do 3,7 %, o que contribúe de xeito moi importante
ao primeiro pagamento da liquidación negativa correspondente
ao 2008, por importe de 115 millóns de euros.
Para enfocar a evolución do sistema de financiamento e
a súa importancia, quero destacar dúas notas. En primeiro
lugar, que o sistema de financiamento supón para esta comunidade
autónoma un 83 % dos ingresos non financeiros. En
segundo lugar, que en termos reais o financiamento de hoxe
supón volver de feito ao financiamento do que dispoñiamos
no 2004, un salto de seis anos nos ingresos, cunha estrutura
de gastos sobrealimentada.
Con estas cifras, a defensa do interese xeral de Galicia no
relativo ao anticipo de Fondo de Cooperación correspondente
ao 2011 cobra toda a súa importancia, xa que estamos a
falar nada máis e nada menos que doutros 243 millóns de
euros, que, no caso de que non sexan anticipados, supoñerían
unha caída de 244 máis 243, 487 millóns de euros, que en
termos porcentuais suporía unha rebaixa do 7,4 %.
Polo que se refire ao endebedamento desta comunidade
autónoma, este Goberno dende a súa chegada caracterizouse

DIARIO DE SESIÓNS DO PARLAMENTO DE GALICIA
polo seu compromiso coa estabilidade orzamentaria. A nosa
actitude foi sempre de total lealdade e cumprimos cos acordos
adoptados no seo do Consello de Política Fiscal e Financeira.
A maior contribución que pode facer esta comunidade
autónoma para garantir a súa solvencia é cumprir coa estabilidade
orzamentaria; non todos poden dicir o mesmo.
Quero poñer en valor hoxe a xestión financeira da Xunta
de Galicia do último ano e medio, porque adiantamos con
tempo parte dos problemas que hoxe son compartidos polo
resto das comunidades autónomas e mesmo polo Goberno
central. Non hai nada máis que acudir á prensa nacional para
ver as dificultades que están a sufrir algunhas comunidades
autónomas para colocar nos mercados as súas emisións de
débeda pública. A día de hoxe esta comunidade autónoma
ten executado o 100 % do seu programa anual de endebedamento,
co cal nós non temos eses problemas.
No ano 2010, en consonancia cunha política fiscal
expansiva, dada a situación económica do país, o endebedamento
autorizado para as comunidades autónomas foi inicialmente
do 2,5 %, ao que lle tiñamos que engadir o 0,25 %
destinado a golden rule, en total, un 2,75 % do PIB, que no
caso de Galicia supón 1.522 millóns de euros de endebedamento
neto adicional.
Polo que respecta ao ano 2011, as presións sufridas pola
economía española, así como as doutros países da Unión
Europea no que respecta á súa capacidade para pagar os
compromisos asumidos, é dicir, a capacidade de devolver o
que nos prestaron, determina que tanto entidades privadas,
organismos internacionais como a propia Unión Europea, en
prol dunha estabilización financeira, nos limiten o uso ao
endebedamento.
Consecuencia disto foi que se revisou o obxectivo de
estabilidade orzamentaria no seo do Consello de Política
Fiscal e Financeira, xa de cara ao 2010, rebaixándose do 2,5
% ao 2,4 %, e para o 2011 tivemos unha rebaixa do 1,7 % ao
1,3 %, que representa un endebedamento neto de 738
millóns de euros, é dicir, 589 millóns de euros menos que os
correspondentes ao 2010.
Neste escenario un Goberno responsable debe actuar con
sentido común. Temos dúas solucións: incrementar a carga
fiscal, xa moi elevada, ou mellorar o cumprimento das obri-
Número 68
22 de novembro de 2010
gas fiscais existentes. Nós optamos pola segunda opción, e
optamos por mellorar as condicións fiscais daqueles sectores
que son vitais na mellora da nosa economía e polo tanto
vitais na recuperación dos nosos ingresos.
Calquera outro comportamento queda afastado da realidade
e pouco contribuirá para encontrar algunha solución;
máis ben seguirán achegando recursos escasos, se non novos
problemas, novos desaxustes e máis pobreza. A proba é o
éxito das medidas fiscais impulsadas pola Xunta de Galicia.
A primeira, a rebaixa selectiva dos impostos da vivenda, permitiu
incrementar un 31 % o número de operacións de
adquisicións de vivenda, usadas polos colectivos beneficiarios
da medida. Os mozos menores de 36 anos e as familias
numerosas, nun contexto de leve mellora do mercado da
vivenda de segunda man, duplicaron a compra de vivenda
ata o pasado verán. Esta medida tamén tivo un impacto positivo
no caso das operacións de vivendas novas, que nun contexto
de caída en Galicia no primeiro semestre do ano
aumentaron estes colectivos un 14,8 %.
A recuperación deste imposto –transmisións patrimoniais–,
por todos os conceptos, é evidente, cunha previsión
de peche de 20 millóns de euros sobre o inicialmente orzamentado.
Estes son os datos. Non traballamos nin coa demagoxia
nin coa dialéctica ideolóxica. Practicamos políticas de estímulo
fiscal que achegan beneficios netos á Facenda pública,
equidade ao sistema fiscal e beneficios indubidables á economía.
Datos certos son os que vemos na liquidación do
2008, que quedou con 156 millóns de euros por debaixo e no
2009 con 134 millóns de euros menos no imposto sobre
transmisións patrimoniais e actos xurídicos documentados.
Case 300 millóns de euros menos en dous anos, que ilustra
claramente dúas formulacións completamente diferentes
para dous gobernos tamén completamente diferentes.
Aínda que este derradeiro mes arrastra o efecto da suba
do IVE, cunha caída da vivenda nova do 15 %, a vivenda
usada presenta un aumento das vendas do 8 %, un comportamento
ben diferente que respalda a política deste Goberno
neste eido.
Para o ano 2011 non igualaremos o imposto sobre transmisións
patrimoniais ao IVE. E este é un dato que xulgo moi
8

Número 68
22 de novembro de 2010
importante, xa que outras comunidades autónomas si que o
soben, si que igualan estes dous impostos. Nós apostamos
pola mellor xestión de recursos tanto nos gastos coma nos
ingresos. Non esiximos sacrificios a todos, os sacrificios
asumímolos nós, e continuamos na senda de novas rebaixas
da man de novas deducións fiscais.
Imos poñer en marcha un plan especial de actuacións de
comprobación de tributos que desenvolverán os departamentos
da Consellería de Facenda e as oficinas liquidadoras
de distrito hipotecario. O obxectivo é reducirmos os tempos
de tramitación dos expedientes, mellorando a eficacia na
xestión e a comprobación dos feitos impoñibles correspondentes
ao imposto sobre transmisións patrimoniais, ao
imposto sobre actos xurídicos documentados, ao imposto
sobre sucesións e doazóns, que nestes intres teñen unha
media de comprobación arredor de 2,5 anos ou 3 anos.
Trátase de acercar a comprobación da administración ao
momento de realización do feito impoñible, coa conseguinte
mellora de recadación que este feito sempre demostra.
Esta mellora é tan importante que estimamos nuns 70
millóns de euros para o ano 2011 e 80 millóns de euros para
o 2012, 150 millóns de euros máis; certamente, é máis que
25 millóns de euros doutras alternativas.
Polo que respecta ás actuacións de comprobación para o
ano 2011, as que se van realizar no 2011, estímanse en
29.000 novas actuacións, actuacións engadidas ao ritmo normal
de funcionamento da administración, no que se refire ao
imposto sobre sucesións e doazóns, e 98.061 novas actuacións
no imposto sobre transmisións patrimoniais e actos
xurídicos documentados.
En termos porcentuais, respecto á media dos dous exercicios
anteriores, o incremento das actuacións de comprobación
no imposto sobre sucesións e doazóns será arredor do
79 % e no imposto sobre transmisións patrimoniais e actos
xurídicos documentados do 50 %.
Temos como obxectivo dentro deste orzamento a sostibilidade
e mellora dos servizos públicos. Estes orzamentos
non dan as costas ás dificultades, afrontan con realismo cada
un dos grandes desafíos. Recoñecemos os problemas como
primeiro paso para solucionalos e nunca nos poñeremos de
perfil ante eles. Facémolo hoxe e fixémolo en xullo do 2009
9
DIARIO DE SESIÓNS DO PARLAMENTO DE GALICIA
ao reorientar o orzamento do 2009 e tamén o fixemos ao reorientar
o orzamento do 2010 cando faltaron 200 millóns de
euros.
Quero recordar tamén os elementos fundamentais sobre
os que se construíron os orzamentos do 2010, unhas contas
rigorosas, racionais e austeras. Todos estes elementos hoxe
forman parte do acervo orzamentario do Goberno de España
e acompañan ás da maioría das comunidades autónomas.
Este modelo responde ao firme compromiso do Goberno de
facer fronte á crise con realismo e responsabilidade, coa
mirada posta máis aló da crise, para o que contamos cun instrumento
inestimable que non é outro que o Plan estratéxico
2010-2014: Horizonte 2020. Non podemos perder de vista
que esta crise non deixa de ser unha oportunidade para
afrontar reformas económicas e administrativas que melloren
a nosa competitividade de cara ao futuro, melloras que
en tempos de prosperidade –todos somos conscientes– son
difíciles de afrontar con éxito porque ninguén as quere.
Tres de cada catro euros están destinados a gasto social.
Este orzamento responde ao momento en que vivimos, no
momento en que os galegos e galegas necesitan unha potente
rede de protección social. Estes orzamentos destinan tres
de cada catro euros a reforzar e garantir os servizos públicos
básicos. Un compromiso histórico, cun incremento do peso
do 5 % respecto ao ano anterior; un compromiso que, dende
logo, quero poñer en valor nesta Cámara, e quéroo poñer en
valor porque incrementamos o peso pero tamén facemos un
extraordinario esforzo de optimización dos recursos. Conseguimos
mellorar os servizos públicos esenciais, os custos de
prestación e a súa cobertura; creamos valor para os galegos.
Neste punto teño que agradecer especialmente a todo o
persoal sanitario, ao persoal docente e tantos e tantos traballadores
públicos a súa xenerosidade, comprensión e solidariedade
nun momento no que a sociedade galega así llelo
pide e que, dende logo, este Goberno agradece. (Aplausos.)
Sen este esforzo –non teñan dúbida– hoxe non sería viable
manter o mesmo nivel de servizos públicos sen esixirlles
novos sacrificios aos cidadáns. Unha mostra de conciencia
cívica que di moito dos traballadores públicos, dos seus
valores solidarios e da súa vocación de servizo.
Queda moito por facer, pero o compromiso é o de afrontar
os cambios estruturais que fagan de Galicia unha socie-

DIARIO DE SESIÓNS DO PARLAMENTO DE GALICIA
dade moderna. Isto queda reflectido na estrutura dos gastos
deste orzamento. Por primeira vez atende unha xerarquización
baseada nunha estratexia económica concreta a medio e
longo prazo. As políticas públicas encádranse dentro de
cinco eixes prioritarios de actuación, que serán destinadas á
superación das debilidades e ao aproveitamento das oportunidades
que se lle presentan a Galicia nun mundo cambiante,
globalizado e competitivo que require de novas actitudes
e formas de colaboración.
Nuns orzamentos tan axustados, que teñen unha caída do
10,8 %, fomos quen mesmo de incrementar algunhas partidas
que consideramos estratéxicas. Así, ademais de blindar
o gasto social en educación e sanidade, incrementamos un 7
% as partidas destinadas a xustiza, e un 12 % para fomentar
a internacionalización. Queremos que as nosas empresas
sexan máis resistentes de cara ao futuro para afrontar outros
momentos complicados que poidan vir. E o mesmo facemos
cos autónomos. Aumentamos en 4 millóns de euros, ata 23
millóns, os fondos de apoio aos autónomos para que non só
non teñan que abandonar a súa actividade senón para que
outros moitos que agora perden posibilidades de emprego
por conta allea conten co respaldo suficiente para poder
montar a súa propia empresa e labrar o seu futuro e doutros
que os poidan acompañar. Niso traballamos.
Quero destacar nesta estratexia a aposta firme e decidida
polo eixe 3 do Plan estratéxico Galicia 2010-2014, a economía
do coñecemento, que medra un 3 %. Como obxectivo
estratéxico, a economía do coñecemento aborda un dos elementos
actuais para avanzar no camiño da competitividade
que non é outro que o crecemento intelixente, propio dunha
economía baseada no coñecemento e a innovación. Galicia
debe impulsar a economía do coñecemento, aplicala ás necesidades
do tecido empresarial da rexión investindo onde
maiores vantaxes e rendemento lle poida achegar á economía.
Debemos loitar por gañarmos posicionamento no conxunto
da economía europea e por convertérmonos no referente
de excelencia naqueles sectores nos que Galicia presente
vantaxes comparativas. E esta é unha política
transversal como ningunha.
O Plan galego de I+D+i súmase aos esforzos no apoio á
investigación nas universidades, na rede sanitaria pública ou
no campo realmente importante como a xestión do talento.
Neste senso quero destacar o Proxecto Xiga, que ten como
Número 68
22 de novembro de 2010
obxectivo captar e xestionar talento innovador para as
empresas galegas, cun efecto multiplicador a medio e longo
prazo realmente destacable.
Quero destacar o desenvolvemento de actividades de
I+D+i nos sectores agrario, gandeiro e forestal e no sector
pesqueiro do medio mariño. Un importante esforzo neses
sectores que presentan vantaxes comparativas para Galicia e
que imos aproveitar.
O obxectivo marcado para o 2014 é chegar ao 1,5 % do
PIB en investimento público e privado dende a situación na
que estamos agora. Para mellorar o financiamento introducimos
para o 2011 unha novidade: poñemos á disposición das
empresas 20 millóns de euros en préstamos reintegrables, co
obxecto de que ningún proxecto quede sen financiamento en
Galicia.
No sector das TIC destaco brevemente actuacións novidosas
como o Proxecto Abalar, que por segundo ano terá un
importante respaldo orzamentario, co obxecto de achegar ao
uso cotián da tecnoloxía 20.000 novos alumnos, cun novo
concepto da educación: o centro educativo dixital.
E non quero esquecer a Axenda Dixital de Galicia, un
proxecto global que permitirá impulsar o crecemento económico
a través das novas tecnoloxías. Un proceso ambicioso
que lles permitirá competir ás empresas galegas, estean onde
estean, nas mesmas condicións que no resto de Europa.
Cómpre termos en conta que os procesos educativos –xa en
marcha– e a Axenda Dixital permitirannos que o emprego
das TIC supere o 42 % actual, realmente baixo, e chegue ao
55 % no ano 2014.
E, dende logo, un obxectivo esencial deste orzamento é
seguir na senda da consolidación fiscal. Dende o primeiro
momento este Goberno fixou o seu compromiso coa estabilidade
orzamentaria e a solvencia das finanzas públicas
como estratexia de crecemento. Hoxe podo dicir aquí, con
orgullo, que somos unha comunidade autónoma respectada
polo seu compromiso co rigor orzamentario e o cumprimento
escrupuloso do obxectivo de estabilidade. Xa lles adianto
que Galicia será unha das poucas que peche o exercicio 2009
cumprindo o obxectivo de estabilidade orzamentaria. E esa
é a verdadeira contribución da política económica para o
conxunto do Estado de cara a previr graves problemas deri-
10

Número 68
22 de novembro de 2010
vados dos mercados de capital, da erosión do renting e das
subas de impostos no futuro próximo.
Galicia é hoxe un exemplo que debería seguir o Goberno
de España: rigor, austeridade e responsabilidade. Os mercados
vixían cada semana o que gastamos e como o gastamos.
E se tan importante é manter a estabilidade tamén o é
manter a actividade económica privada. O orzamento da
Comunidade Autónoma apenas representa o 20 % do PIB
galego. Necesitamos un entorno emprendedor onde a
demanda de crédito público non dificulte o acceso de crédito
ás empresas privadas, e tamén é importante que os impostos
non lastren o crecemento económico.
Un elemento esencial ao que tanto me referín é, sen dúbida,
o de manter un sistema fiscal estable que non penalice o
crecemento. Se queremos ser optimistas de cara ao futuro, se
queremos garantir a sostibilidade do Estado de benestar tal e
como o coñecemos hoxe, debemos adoptar as políticas axeitadas
que impulsen un crecemento rápido. Non parece moi
axeitado afrontar novas subas impositivas cunha demanda
tan debilitada. Algunhas comunidades autónomas apostaron
por elevar o marxinal do IRPF ata o 50 %; en Galicia apostamos
por rebaixas selectivas de impostos co obxectivo de
non deprimir aquelas actividades que contribúen ao sostemento
dos nosos ingresos, asociados fundamentalmente ao
sector inmobiliario. Pero, ademais, introducimos rebaixas
vía deducións, para favorecer a capitalización das empresas,
o autoemprego ou o sector forestal, como un sector estratéxico
desta comunidade autónoma.
Pola contra, si fixemos un extraordinario esforzo en
materia de loita contra a fraude, ata case dobrar os ingresos
dos exercicios anteriores. A fraude fiscal non só ocasiona
unha diminución dos recursos senón que os seus efectos
exceden dos estritamente recadatorios, xa que alteran a progresividade
dos impostos e modifican os seus efectos redistributivos.
A loita contra a fraude fiscal permite, ademais,
evitar as distorsións dos mercados que causan competencia
desleal.
Porque cremos que temos marxe de manobra –aínda
temos marxe de manobra– na mellora do cumprimento e
xestión das obrigas fiscais existentes, antes de esixirlles
novos sacrificios aos contribuíntes, debemos mellorar a xestión
dos xa existentes. Por iso poñemos en marcha a Axen-
11
DIARIO DE SESIÓNS DO PARLAMENTO DE GALICIA
cia Tributaria Galega, co obxecto de mellorar o cumprimento
voluntario das obrigas fiscais. Apostamos pola modernización
da Administración tributaria mediante a optimización
dos recursos dispoñibles, reducíndolles aos contribuíntes os
custos de cumprimento das súas obrigas fiscais. Reducimos
burocracia, facilitamos o cumprimento telemático e aumentamos
a recadación a través dun plan especial que achega a
estes orzamentos 70 millóns de euros.
Respecto ás políticas sectoriais, foron trazadas da man
do Plan estratéxico Galicia 2010-2014: Horizonte 2020. O
primeiro eixe é precisamente a cohesión social, benestar e
calidade de vida. Un piar sobre o que se asenta a prestación
de servizos esenciais para garantir o benestar social; a igualdade
de acceso aos servizos públicos básicos de calidade na
sanidade, na educación, na dependencia, e que constitúen a
salvagarda en última instancia dun modelo social estable e
produtivo.
Alguén discutiu que formase parte do Plan estratéxico,
pero eu creo que un crecemento integrador debe contemplar
a cohesión do conxunto da sociedade e evitar as circunstancias
e factores que aumentan o risco de marxinalidade e
pobreza de determinados colectivos da poboación ou daqueles
individuos sometidos a circunstancias adversas durante
un tempo prolongado. En tempos de crise a cohesión social
constitúe a prioridade deste Goberno, e a ela adicamos tres
de cada catro euros.
A sanidade é unha das prestacións públicas de maior
transcendencia para os cidadáns. Necesitamos manter un sistema
de financiamento sustentable que garanta a viabilidade
dunha asistencia sanitaria de calidade, sometida cada vez
máis a novas esixencias, non só pola incidencia do benestar
e pola cantidade de recursos empregados senón tamén pola
incidencia que o envellecemento ten sobre esta comunidade
autónoma, especialmente no ámbito sanitario. Para iso
afrontamos a mellora de procedementos e a incorporación de
novas tecnoloxías, que deben vir acompañadas dunha actitude
diferente por parte da sociedade, do sistema no seu conxunto
e desta propia Cámara, ante a importancia do servizo
e repercusión social deste e, por suposto, do seu custo.
A modernización da sanidade galega e a creación de
novas infraestruturas consolídase como unha oportunidade
para avanzar na dinamización económica e creación de

DIARIO DE SESIÓNS DO PARLAMENTO DE GALICIA
emprego. Xa non falamos de gasto senón de investimento en
sanidade.
O Goberno galego construirá 22 novos centros de saúde,
3 deles co financiamento tradicional e outros 19 centros con
prazo aprazado, cun investimento total de 51 millóns de
euros. Ademais, destinaranse outros 2,2 millóns de euros a
reformas, ampliacións e mellora dos centros de saúde existentes.
O novo hospital de Vigo recibe durante o 2011 75
millóns de euros, máis 15 millóns de gastos xerais do proxecto;
e están consignados tamén 4 millóns de euros para o
novo hospital de Pontevedra. Arredor de 14 millóns de euros
destinaranse durante o 2011 a plans directores e outras
actuacións en centros hospitalarios como é o Complexo Universitario
da Coruña ou o Plan director do Complexo Hospitalario
Arquitecto Marcide.
O gasto en sanidade gaña peso neste orzamento, nada
máis e nada menos que un 2,3 %, máis do conxunto do gasto
non financeiro, ata supoñer case o 40 % deste gasto non
financeiro. En termos absolutos homoxéneos, unha vez
deducida a rebaixa de persoal, concertos e farmacia, o orzamento
en sanidade gaña case un 2 %, un total de 70 millóns
de euros máis.
En educación apostamos por unha educación de calidade
e en igualdade de oportunidades, que é un dos máis grandes
factores de cohesión social, sen dúbida. O futuro depende da
mocidade e do seu benestar. Mellorar a calidade dos sistemas
educativos é o comezo para resolvermos os problemas
do elevado grao de desemprego xuvenil e o excesivo número
de abandono escolar. A educación e os esforzos na formación
de capital humano son fundamentais para garantirmos
a participación no mercado laboral e a inclusión social,
así como para aumentar a competitividade de Galicia.
Este orzamento incrementa o peso da Consellería de
Educación nun 1 %; pasa do 23,25 % no 2010 ao 24,24 %
no 2011. Teño que destacar o Plan galego de potenciación
das linguas estranxeiras, que medra un 11,2 %; increméntanse,
entre outras, as partidas destinadas a formación de
profesorado en linguas, un 13,8 %. A integración das TIC no
sistema educativo galego, fundamentalmente a través do
Proxecto Abalar, é outra das liñas estratéxicas que se manteñen,
malia a crise económica, cun incremento do 7,2 %. E,
por último, destacar as partidas destinadas aos comedores
Número 68
22 de novembro de 2010
escolares, nun escenario de restrición, ata elevar a contía
presupostada a máis de 24 millóns de euros, é dicir, un 4,3
% máis, exactamente 10 millóns de euros máis que no 2007.
Respecto ao benestar social, a dependencia medra un 3
%. En concreto, destinarase un total de 360 millóns de euros,
8 millóns máis que no 2010. Con esta cifra garántese a atención
a 37.000 dependentes, 23.000 deles na presente lexislatura.
Case multiplicamos por tres o número de atendidos en
ano e medio e ao mesmo tempo consolidamos un sector económico
de futuro, definido no Plan estratéxico de Galicia,
que non é outro que a economía do benestar, xerador de postos
de traballo e riqueza de cara ao futuro.
Respecto ao eixe 2, de dinamización económica e calidade
de vida, este obxectivo persegue a realización dunha
política de infraestruturas de transporte que faga unha Galicia
permeable, aberta e conectada cos espazos económicos
europeos e mundiais. A característica de Galicia como
rexión periférica esixe unha rede de transportes que facilite
a mobilidade de persoas e mercancías e o acceso aos mercados,
axilizando tempos e diminuíndo os custos de acceso.
Infraestruturas que son esenciais para o crecemento, para o
mantemento da actividade económica, nunha época de caída
da actividade privada, é un factor esencial para a competitividade
futura da nosa economía. Incluso en épocas de tanta
dificultade decidimos protexer o investimento dos recortes e
apostar por fórmulas de financiamento aprazado. No 2011
executaremos 128 millóns de euros en fórmulas de pagamento
aprazado para executar a autovía da Costa da Morte,
a autovía 52-Celanova e a autovía do Morrazo.
Estes orzamentos permitirán manter un elevado grao de
execución da obra pública, xa que, ademais, executaranse as
obras de Curro-Vilagarcía, a autovía do Baixo Miño, A
Ramallosa-A Estrada, terceira ronda da Coruña, Nadela-
Sarria, Brión-Noia e o acceso á PLISAN en Salvaterra. Son
en total 170 novos quilómetros, cun orzamento de 794
millóns de euros. Ademais, equivale á execución do 94 %
dos quilómetros comprometidos no Plan MOVE.
Se exceptuamos as exportacións provenientes dos dous
sectores da actividade do automóbil e téxtil, as pemes galegas
non teñen o nivel adecuado de internacionalización. A
promoción exterior das empresas galegas e a súa saída aos
mercados exteriores é básico para que as empresas poidan
12

Número 68
22 de novembro de 2010
medrar en dimensión e incentivar a competitividade. Nesta
dirección a internacionalización e a apertura en réxime de
competitividade das empresas galegas constitúe dentro do
Plan estratéxico un obxectivo de primeiro rango para o Igape.
Na aposta de internacionalizar as nosas empresas, achegamos
máis recursos, incrementamos un 12 % os orzamentos.
Tamén teño que destacar os programas de financiamento
do Igape para axudar a paliar as dificultades de acceso ao
crédito, priorizando a súa implementación en relación co
número de postos de traballo e tratando de salvagardar aqueles
sectores que sexan estratéxicos para esta comunidade
autónoma.
Quero destacar o compromiso cos sectores básicos como
é o naval, o apoio á Factoría Naval de Marín, ou a Vulcano,
que constitúen exemplos verdadeiramente ilustrativos.
Dentro do marco de austeridade destaca un sector estratéxico,
definido no Plan estratéxico, que non é outro que o
compromiso económico co impulso do vehículo eléctrico.
E ¿que non dicir do sector eólico? 10.000 postos de traballo,
6.000 millóns de investimentos e 1.000 millóns de
euros de recadación. (Aplausos.)
Respecto á economía do coñecemento, xa me remito ao
relatado ata o de agora.
E quero destacar o eixo 4, do equilibrio territorial. O
fomento da competitividade empresarial e os plans de reequilibrio
territorial recibirán tamén concretos e importantes
apoios focalizados en Ourense, Lugo, a Costa da Morte e
Ferrol. Manteremos os apoios aos grandes investimentos
empresariais e a base das axudas a proxectos emprendedores
con importantes facilidades para que calquera iniciativa viable
poida ser obxecto de axuda. Ademais, buscamos equilibrar o
territorio, priorizando o investimento por habitante nas provincias
interiores, as máis desfavorecidas, buscando a cohesión
territorial, co obxectivo de que Galicia, cidade única á
que aspiramos no Plan estratéxico 2010-2014: Horizonte
2020, permita que un cidadán galego teña as mesmas posibilidades,
independentemente de onde resida. (Aplausos.)
Por iso, se temos en conta os investimentos, sumados aos
da Administración xeral e os entes dependentes, o investi-
13
DIARIO DE SESIÓNS DO PARLAMENTO DE GALICIA
mento por habitante será o vindeiro ano de 1.051 euros na
provincia de Ourense; 1.033 euros na provincia de Lugo,
case o dobre que o que imos destinar a Pontevedra, 646
euros por habitante, e á Coruña, 596 euros. Isto si contribúe
ao reequilibrio e habitar unha Galicia de dúas velocidades.
Por último, o eixe 5, administración austera, eficiente e
próxima ao cidadán, constitúe unha liña destinada a acadar
unha administración moderna que xere valor ao cidadán.
Este Goberno está a optimizar os recursos materiais e humanos.
Para iso estamos a levar a cabo un ambicioso plan de
modernización da Administración pública mediante o
emprego de novas tecnoloxías para revisar sistemas e procedementos
de xestión en todos os ámbitos. Trátase no conxunto
do eixe de impulsar reformas administrativas que eliminen
trabas á iniciativa emprendedora e que lle dean prioridade
á austeridade e racionalidade do gasto administrativo.
Non é un gasto para nós, non é un gasto de dentro, é un gasto
para os cidadáns. O fomento das TIC no seo da administración
ten un triplo efecto: permite a provisión de servizos de
calidade a un menor custo; contribúe á extensión das novas
tecnoloxías; e tamén, no seu dobre papel como demandante
de provedor de servizos, é un axente crucial á hora de conformar
un potente sector galego da información.
Destaco tamén a forte aposta da Xunta de Galicia pola
Administración de xustiza, cuxas partidas se incrementan un
7 % no vindeiro ano.
Señorías, todos somos conscientes das dificultades dos
últimos dous anos e medio, das dificultades que están atravesando
os nosos empresarios, os autónomos, os que poñen
en xogo cada día o seu patrimonio, os que perden o seu posto
de traballo. Para eles traballamos, para minimizar o impacto
dunha crise nunca coñecida. Os segundos orzamentos desta
lexislatura reflicten o firme compromiso deste Goberno de
empregar todos os mecanismos dos que dispón para saír da
crise. E dígoo alto e claro: hoxe somos optimistas, pecharemos
o exercicio 2010 con taxas de crecemento positivas.
Hoxe podemos confirmar os efectos positivos que está a
proporcionar o Xacobeo sobre a nosa economía.
Ás dificultades xa previstas no orzamento 2010 tivemos
que xestionar un recorte adicional no gasto público galego esixido
polo Goberno de España de 200 millóns de euros, e logo

DIARIO DE SESIÓNS DO PARLAMENTO DE GALICIA
facer fronte ao recorte dos salarios que derivaron do decreto
lei do Goberno central. Unha medida que permite afrontar,
dende logo, con máis marxe de manobra estes orzamentos
polo aforro xerado, pero que afectará aos recursos dos que
imos dispoñer vía ingresos. A mellora da demanda externa
compensará en parte a caída da demanda interna e pecharemos
con crecemento positivo 2010. No 2011 seguiremos
mantendo a solidariedade e blindando o estado de benestar.
Presentamos uns orzamentos ambiciosos, útiles, pensando
en todos os galegos e as galegas. Non cremos na política
de abandono aos cidadáns, non cremos na política baseada
en esixencias e sacrificios unicamente para eles. O discurso
do sacrificio é un discurso do empobrecemento controlado
de todos os sectores. Iso xustifica a subida do IVE, a subida
do ITP, a rebaixa de salarios e a rebaixa de pensións. Os
galegos e as galegas xa se sacrifican da mañá á noite traballando,
os empresarios loitando polas súas empresas e os
pensionistas xa se sacrificaron dabondo ao longo da súa
vida. Nós non pedimos sacrificios, achegamos solucións e
traballo; aforramos en estrutura e burocracia; investimos en
sanidade, educación, xustiza e benestar.
Desde o realismo e a austeridade no gasto e o respecto
pola disciplina financeira, os orzamentos para o 2011 dispoñen,
manteñen íntegras e aínda melloran as prestacións
sociais en materia de sanidade, educación, asistencia social
e nos terreos laborais e de fomento do emprego. Os orzamentos
están inspirados polas prioridades marcadas no Plan
estratéxico. A orientación do mesmo xerarquiza en favor das
reformas e das actuacións nos sectores de futuro, especialmente
no desenvolvemento da investigación e innovación,
na construción de infraestruturas para a sociedade da información
e nas redes de transporte.
No fomento da actividade empresarial concéntranse os
esforzos en propiciar un maior grao de apertura desta economía.
Dende o lado da economía da oferta a propia Administración
da Comunidade fará un esforzo de gran dimensión
nos campos da organización e xestión dos seus propios
recursos, dende o ámbito da función pública ao establecemento
dunha dirección cara a obxectivos e os logros dunha
e-administración.
Os compromisos coa sociedade e a confianza nas súas
posibilidades trazan uns orzamentos que deben servir para
Número 68
22 de novembro de 2010
manter un diferencial positivo no comportamento dos mercados
laborais e da actividade produtiva e así avanzar cara a
unha Galicia máis próspera.
Antes de pedir máis impostos e máis sacrificios, temos
que aplicar o sentido común e contemplar con mirada crítica
as nosas propias organizacións. Porque, se miramos, atopamos,
encontramos mellores opcións para aforrar recursos e
para mellorar os servizos que subir os impostos. A Xunta de
Galicia elaborou estes orzamentos no marco estratéxico Galicia
2010-2014, fixando obxectivos para cada partida orzamentaria
e asignando indicadores de seguimento. Por primeira
vez a comunidade autónoma conta cun potente instrumento
de planificación económica no medio e longo prazo.
Debemos saber onde imos e como queremos chegar. O Plan
estratéxico proporciona luz onde antes se camiñaba a cegas.
Quero rematar destacando o extraordinario esforzo que
facemos coas universidades. Non trasladamos a baixada dos
nosos recursos ás universidades. E este orzamento financiará
un novo modelo universitario, un novo modelo de financiamento
universitario, ao que vai achegar 28 millóns de
euros máis, recursos adicionais de 28 millóns de euros. Un
incremento de 6.281 euros por matrícula –perdón: esa era a
cifra correspondente ao 2010: 6.281 euros por matrícula–,
incrementamos ata chegar a 6.487 euros por matrícula no
2011. Cando as matrículas andan arredor de entre 1.000 e
1.300 euros, creo que é manifesto o esforzo que está facendo
a Xunta. Un compromiso que supón unha achega extraordinaria
de 66 millóns de euros no que vai de lexislatura.
E tamén mantemos o compromiso coas entidades locais,
continuando co financiamento que tiñan no 2008 e que
supón 30 millóns adicionais nestes dous últimos orzamentos.
Somos a segunda comunidade autónoma, despois de
Canarias, que máis investimos nos concellos, cunha achega
de 45 euros por habitante, cando a media das comunidades
autónomas é de 17 euros por habitante.
En definitiva, garantimos estabilidade, solvencia e prestacións
públicas nuns orzamentos austeros, realistas e rigorosos,
que son para Galicia e os galegos os cimentos da recuperación
na confianza. Nun momento de dificultade e incerteza
estes orzamentos xeran confianza no futuro, solvencia e
respostas aos problemas presentados. Porque é o momento
de achegar solucións e non de aprazar os problemas.
14

Número 68
22 de novembro de 2010
Máis nada e moitas grazas. (Aplausos.)
A señora PRESIDENTA: Moitas gracias.
Suspendemos a sesión ata as once e corenta horas.
Moitas gracias.
Suspéndese a sesión ás once e seis minutos da mañá.
Retómase a sesión ás once e corenta e un minutos da
mañá.
A señora PRESIDENTA: Reiníciase a sesión.
Debate e votación das emendas á totalidade que postulan
a devolución global do orzamento ou de calquera sección
ou axente xestor de gastos
A señora PRESIDENTA: Comezamos, en primeiro lugar,
co grupo primeiro; isto é, co debate e votación das emendas
á totalidade que postulan a devolución global do orzamento
ou de calquera sección ou axente xestor de gastos.
Trátase dun debate acumulado, ao abeiro do artigo 130.1,
co alcance previsto no punto 3 do artigo 112 e para os efectos
do punto 4 do artigo 114 do Regulamento.
As emendas presentadas polo Grupo Parlamentario do
Bloque Nacionalista Galego son as seguintes: de devolución
global, a número 1; e á totalidade das seccións e axentes xestores
do gasto: emendas números da 2 á 50. Polo Grupo Parlamentario
dos Socialistas de Galicia, as emendas presentadas
son as seguintes: de devolución global, a número 1; e á
totalidade das seccións e axentes xestores do gasto: emendas
3 á 32.
Comezamos, pois, coa rolda para a defensa das emendas.
Ten a palabra, en primeiro lugar, polo Grupo Parlamentario
do Bloque Nacionalista Galego, o señor Aymerich
Cano, por un tempo máximo de 45 minutos.
15
Moitas gracias.
O señor AYMERICH CANO: Gracias, señora presidenta.
DIARIO DE SESIÓNS DO PARLAMENTO DE GALICIA
Señora conselleira, en termos orzamentais están vostedes
cruzando xa o ecuador do seu mandato. Este é o seu segundo
orzamento e, por tanto, van sendo horas de que fagamos
balance da súa xestión e de que analicemos en que medida
as contas que hoxe presentan responden ás necesidades do
país; non ás dos mercados, non, ás do país, ás dos galegos e
ás das galegas.
Podemos comezar, se lle parece, pola súa propia presentación,
a carta coa que vostede se dirixe a aqueles que entren
na páxina web da consellería para consultar os orzamentos.
Di vostede alí: “Galiza é hoxe unha comunidade fiable para
os investidores, para as entidades financeiras, que cumpre o
obxectivo de estabilidade orzamental e que paga antes que
ninguén aos seus provedores”. Toda unha declaración de
intencións e, se mo permite tamén, de prioridades. En todo
caso, e antes de entrar niso, algunhas cuestións sobre estas
afirmacións.
Cuestionar qué entende vostede e o Goberno do que fai
parte por “fiabilidade para os investidores”. Non sei se se
refire aos propietarios desas sociedades de investimento
colectivo ás que vostedes –logo falaremos diso– lles fan un
agasallo fiscal inexplicable nestes orzamentos. Supoño
tamén que a referencia ás entidades financeiras hai que
entendela feita máis ben aos seus directivos, blindados por
vostedes nos seus cargos, suba de salarios incluída, e sen lles
esixir ningunha responsabilidade. E a iso de que pagan vostedes
antes ca ninguén, eu diríalle que falen vostedes cos
centros públicos do ensino –hai aquí rapaces dun instituto de
Noia–, que llelo diga tamén aos bolseiros, que teñen que
padecer os atrasos da Xunta; ou, en fin, que llelo diga a eses
dependentes –máis de 37.000– que esperan por unha prestación
que tampouco vai chegar no ano 2011.
En calquera caso, señora conselleira, o que interesa
agora salientar non é tanto o que vostedes din como –e iso
pasou no seu discurso– o que vostedes propositadamente
agachan, o que non din. Coidáronse moito, vostede e o señor
Núñez Feijóo, de falar do emprego na presentación dos orzamentos.
E non é de estrañar, a creación de emprego non é
unha prioridade para o seu Goberno, e isto, a pesar de ser a
máis grave consecuencia da crise, é a principal preocupación
dos galegos e das galegas. É unha realidade que desde que
vostedes gobernan en Galiza hai 36.000 parados máis e
50.000 empregos destruídos. É unha realidade que desde que

DIARIO DE SESIÓNS DO PARLAMENTO DE GALICIA
vostedes gobernan Galiza rexistra o terceiro peor comportamento
do Estado en evolución do desemprego, só superada
por outras dúas comunidades autónomas do Partido Popular:
Murcia e La Rioja. Pero –xa o dixo vostede– o emprego é
secundario; o importante é cumprir co sacrosanto déficit
cero e merecer a confianza dos mercados.
E o certo é que levamos xa máis de dez anos de aplicación
do dogma de estabilidade orzamental no Estado español
e as consecuencias están á vista. Mesmo así o señor
Núñez Feijóo –o seu xefe– segue esgrimindo como gran
mérito do seu Goberno sermos –segundo el– un país solvente;
xa llo digo, pregúntello aos dependentes. E isto ponnos
sobre a pista dos verdadeiros obxectivos das súas políticas;
unhas políticas –recoñezámolo– nada orixinais, unhas políticas
nas que nin o desenvolvemento económico nin a cohesión
social son para vostedes unha prioridade. O primeiro é
dar boa imaxe diante dos mercados, conter o déficit, recortar
salarios, precarizar o emprego e –dise– co fin de atraer os
capitais foráneos. Certamente, esa eufemisticamente denominada
“consolidación fiscal” podería lograrse incrementando
os ingresos tributarios, por exemplo, incrementando
gravames sobre os ingresos e os rendementos do capital e
non recortando o gasto público. Mais vostedes razoan: subir
os impostos escorrentaría o investimento, e, ademais, o
recorte do gasto público –isto é o que xa non din– ten unha
vantaxe engadida, permite abrir novos espazos de negocio
para o investimento privado e ir pouco a pouco derrubando
un estado de benestar que xa o dan por insustentábel en termos
financeiros. O Goberno español comeza polo recorte
das pensións. Vostedes van xa na privatización dos servizos
sociais e detrás irán –ese é o seu proxecto– a sanidade e o
ensino público.
É un feito –estámolo comprobando agora tamén en Irlanda–
que estas políticas de axuste, estas políticas de austeridade
recesiva, producen desemprego e producen desigualdade.
Mais non se trata de feitos secundarios, non se trata de
danos colaterais non queridos. Ben pola contra, eses efectos
de desemprego, recesión e desigualdade son os obxectivos
destas políticas. Téntasenos convencer de que canto máis
duro é o tratamento, canto máis intensa sexa a dor, durará
máis a recuperación. En certo modo é coma se na economía
volveramos a métodos medievais como a sangría. Sabe vostede
que na medicina medieval se sostiña que a sangría era
o remedio universal para todo tipo de males, que todas as
Número 68
22 de novembro de 2010
doenzas estaban provocadas por un desequilibrio dos humores
corporais; e que, por tanto, houbese unha febre ou un
arrefriado, había que sangrar o paciente. Ben, hoxe a ciencia
médica sabe que a sangría o único que fai é debilitar o organismo,
baixar as defensas, facilitar as infeccións e dificultar,
atrasar a súa recuperación. Mais sorprendentemente, contra
toda evidencia, os economistas oficiais seguen receitando
sangrías, seguen afirmando o seu poder terapéutico. Iso si,
cóidanse moi moito de que se lles aplique a eles ese tratamento.
Do señor Botín ao señor David Taguas, pasando
tamén polo noso Fontenla e a avultada nómina dos que, ao
tempo que aconsellan austeridade de recortes para os
demais, asegúranse para eles unha boa posición de privilexio
a costa do erario público. Os cartos que se lles recortan aos
dependentes hainos, e en boa medida, para axudar os bancos;
os cartos que se lles negan aos pensionistas hainos, e
tamén en gran medida para axudar as concesionarias de
autoestradas. E aí, e en todas estas medidas, en Madrid ou en
Galiza, coinciden –e non por casualidade– PP e PSOE.
É evidente que as cousas non se formulan abertamente
así, é evidente que hai que disimulalas detrás de palabras
enganosas para que a xente non se alarme. E, aínda que a
xente xa non pique, onte en Santiago encheron as rúas –desta
vez si que estaban as rúas cheas–, 40.000 persoas protestando
contra os seus proxectos de privatización sanitaria. Vostedes
teiman en disfrazar a realidade cunha particular neolingua.
Retorcer a linguaxe para enganar, para desviar a
atención ou para gañar a adhesión da poboación é algo que
vén de vello. Quen denomina, domina. E xa advertía Victor
Klemperer que a resistencia á barbarie comeza por cuestionar
o uso retorcido, o uso propagandístico das palabras e por
lles devolver o seu verdadeiro significado.
Por tanto, se lle parece, señora Currás, podemos utilizar
como guión desta intervención, desta análise dos orzamentos,
os slogans nos que vostedes, no seu particular nodo, tentan
vender os orzamentos. Din vostedes que estes son uns orzamentos
realistas e austeros, din vostedes que estes son uns
orzamentos eficaces cos que encarar a senda do crecemento
no ano 2011, din vostedes que estes son uns orzamentos eficientes
porque non se pode gastar o que non se ten, din vostedes
que estes son uns orzamentos solidarios porque apostan
seica polo gasto social. E, en fin, poderiamos dicir que son
tamén uns orzamentos máxicos ou milagreiros porque permitirán
–nas súas palabras– facer máis con menos.
16

Número 68
22 de novembro de 2010
Vaiamos, se lles parece, ao realismo que vostedes refiren
especialmente aos ingresos. E, mire, cando imos ao apartado
de ingresos dos orzamentos, vemos ben ás claras cal é a orientación
ideolóxica do seu Goberno e cal é a motivación ideolóxica
tamén dos recortes que vostedes aplican. Desde logo,
alén da negativa evolución dos ingresos tributarios aos que
logo me referirei, é unha causa claramente ideolóxica que
explica que é máis das tres cuartas partes no axuste do estado
de gastos; un dogma que non é privativo seu, que vostedes
comparten con outros grupos, como é a limitación do endebedamento.
No ano 2010 a Xunta recorreu ao endebedamento
por importe de 2.047 millóns de euros; no ano 2011 este
recurso recórtase en 902,8 millóns, só poderán endebedarse
por importe de 1.144,9 millóns de euros. ¿Cal é a causa desta
limitación? A causa é, nin máis nin menos, que vostede votou
a favor no Consello de Política Fiscal e Financeira desta limitación
de endebedamento proposta polo Goberno español
máis alá mesmo do que establece a Lei de estabilidade orzamental.
E fíxoo en coherencia coas teses do seu partido, coas
teses do Partido Popular, que considera insuficientes os recortes
que está a aplicar o Goberno de Zapatero e que reclama
que por lei se poña un límite de gasto ás comunidades autónomas.
O resto do recorte, até os 1.177 millóns de euros, responde
á deliberada atonía dos recursos dos tributos propios e
ao resultado negativo dese sistema de financiamento que vostede
tamén asinou. Porque vostede apoiou ese sistema co
argumento de que, ao parecer, aportaba máis recursos a Galiza,
máis recursos que logo neste orzamento non aparecen, e
que, a pesar desta drástica limitación da capacidade de endebedamento
que vostedes compensan endebedándonos aínda
máis a través desas parcerías, desas concesións privadas de
hospitais, de obras públicas e de centros de saúde, vostede
renuncia a exercer as súas competencias normativas –que as
ten– sobre os tributos galegos. Ben ao contrario, vostede deixa
que o balance recadatorio vaia mirrando pouco a pouco, e só
actúa marxinalmente sobre a distribución da carga tributaria,
e actúa para que esa distribución sexa cada vez máis inxusta,
sempre a favor dos que máis que teñen.
Poreille algúns exemplos. Nestes agasallos fiscais aos
máis ricos, temos que citar, en primeiro lugar, as sucesivas
modificacións do imposto sobre transmisións patrimoniais e
actos xurídicos documentados; unhas desgravacións que
facilitan a adquisición de primeiras, segundas e ulteriores
vivendas sen lle pór límite ao prezo das mesmas e sen atender
tampouco ao rendemento dos seus beneficiarios.
17
DIARIO DE SESIÓNS DO PARLAMENTO DE GALICIA
Vostedes din: o tributo vai ben; esta desgravación ten
efectos positivos. Ten efectos positivos, efectivamente, para
as construtoras, non os ten para a maioría dos galegos e das
galegas, que seguen vendo imposible acceder a unha vivenda
digna. Aí se insire tamén, en contra da promesa do seu
xefe, a introdución de dous novos tributos sobre a auga: un
tributo sobre o uso e outro sobre o coeficiente de vertedura.
Dixera o seu xefe: non imos establecer máis impostos. Aquilo
de “lean os meus labios: non máis impostos”; agora temos
un imposto máis, iso si, un imposto que van pagar todos os
galegos, especialmente os das zonas rurais, con independencia
de cal sexa a súa capacidade económica; unha reforma
impositiva regresiva similar ao incremento do IVE realizado
polo Goberno español.
E nesta concepción regresiva da fiscalidade enmárcanse
tamén outros beneficios fiscais, o que chaman vostedes
“desgravacións fiscais selectivas”, que chamaba o meu compañeiro
Fernando Blanco máis ben “selectas” por quen son
os seus beneficiarios; por exemplo, aquelas que se dirixen a
quen invista no capital de empresas que non existen. Vostedes
contemplan nos orzamentos unha desgravación fiscal
para quen invista no capital de empresas cotizadas no Mercado
Alternativo Bursátil. Neste momento en Galiza, que
nós saibamos, só hai unha empresa, unha, que ten intención
de cotizar nese Mercado Alternativo Bursátil. A non ser que
vostedes se estean referindo ás máis de 3.000 sociedades de
investimento colectivo, ás máis de 3.000 Sicav, que si están
cotizando neste Mercado Alternativo Bursátil, entre as que
hai algunhas galegas. Porque, claro, se vostedes o que fan é
meter nos orzamentos unha desgravación para favorecer as
Sicav, que, que nós saibamos, non crean nin emprego nin
actividade económica en Galiza, eu creo que queda ben ás
claras cales son as súas intencións.
E terá que explicarnos tamén, falando dos ingresos,
señora conselleira –acaba de prometer 10.000 novos empregos
como consecuencia dese concurso eólico–, como é que
tendo aí a adxudicación de 2.400 megavatios eólicos, se
reduzan neste orzamento nun 8% as previsións de recadación
do canon eólico a respecto das previsións iniciais do
ano 2010. Acaban de adxudicar máis megavatios e reducen
a recadación do canon eólico. Terá tamén que nolo explicar;
porque, desde logo, a maioría dos galegos isto non o entenden.
Non aparecen por ningún lugar os 1.000 millóns de
euros que seica din que van recadar coa adxudicación do

DIARIO DE SESIÓNS DO PARLAMENTO DE GALICIA
novo negocio eólico e o que hai, iso si, é un recoñecemento
implícito de que a súa sectaria anulación do concurso anterior
para facer o mesmo –barallar e repartir cartas outra vez
en beneficio das súas empresas amigas– vai pór en cuestión
a viabilidade destes aproveitamentos e vai pór en cuestión o
retorno que os mesmos deben ter para o país.
A recadación por tributos cedidos é certo que medra en
1.547 millóns a respecto do ano 2010, mais isto non se debe,
señora conselleira, a que vostede fixera uso da escasa capacidade
normativa que ten, débese á evolución do sistema de
financiamento e basicamente débese ao incremento do IVE
promovido polo Goberno español en maio deste ano.
O incremento, como digo, obedece á suba do IVE, pero
vostede xa renunciou a apoiar a emenda do Bloque Nacionalista
Galego para incrementar o IRPF para aqueles que
gañan máis de 100.000 euros. Teñen unha curiosa concepción
da xustiza tributaria. En todo caso, ese sistema de financiamento
autonómico que vostede apoiou porque dixo que
aportaba máis recursos para Galiza, o seu saldo –xa o recoñeceu
na súa intervención– é claramente negativo. As transferencias
condicionadas baixan 1.690 millóns de euros, e as
incondicionadas fano en 130.
O Bloque Nacionalista Galego, señora conselleira, vén
advertindo dende hai dez anos, cando o señor Aznar aprobou
aquel sistema que se chamaba definitivo e que é base do sistema
actual, que este era un mal negocio para Galiza.
Lamentamos –créame de verdade– ter acertado no diagnóstico.
Mais, en fin, a falta doutros argumentos cos que defender
os orzamentos, vostedes este ano sacaron un coello da
chistera, sacaron a Axencia Tributaria. En realidade, esta
Axencia Tributaria non é máis que a reconfiguración da
Dirección Xeral de Tributos sen lle poñer nin máis recursos
humanos nin lle asignar máis recursos materiais, simplemente
ilusionismo orzamental de última hora, pero, se vostede
quere de verdade combater a fraude fiscal, ten moito
traballo que facer; de verdade, ten moito.
E vou citar os seus propios datos: de acordo co índice de
eficacia na xestión recadatoria –datos publicados pola súa
propia consellería; poden consultarse na páxina web da Consellería
de Facenda–, o índice de eficacia na xestión recada-
Número 68
22 de novembro de 2010
toria da Xunta reduciuse en 3,6 puntos entre os anos 2009 e
2010. Este índice era do 85,2% no ano 2009 e do 81,6% no
primeiro trimestre do ano 2010, que son os últimos datos dos
que dispoñemos. Polo tanto, temos moito que mellorar, pero
non é que estean mellorando, están empeorando. O índice de
xestión recadatoria, o índice, por tanto, de combate á fraude
fiscal desde que vostedes gobernan empeora, baixa.
Falando de economía mergullada, o último informe do
Consello Económico e Social tamén lanza unha voz de alarma:
¿como é posible que, se no ano 2009 o consumo baixa
en Galicia un 0,4%, a recadación por IVE retroceda un 34%,
case cen veces máis? Aquí tamén habería que analizar –xa
sei que esta nova Axencia Tributaria non ten competencias,
que son da outra, pero van actuar en coordinación–, eu creo
que conviría combater esa fraude fiscal que existe. Tamén
datos da súa propia consellería: o índice de autonomía fiscal
entre 2009 e 2010 acumula tamén unha caída de máis de
doce puntos a respecto do primeiro trimestre do ano 2009.
Mais vaiamos, entón, se lle parece, ao apartado de gastos.
Vostedes, cando falan dos gastos, din que estes son uns
orzamentos austeros –a austeridade é unha palabra que non
sacan da boca–. Por austeridade podemos entender a eliminación
de gastos superfluos e a concentración de recursos no
esencial. Se entendemos a austeridade así, desde logo estes
orzamentos non son austeros en absoluto, porque estes orzamentos,
se algo reducen, son os gastos de capital. Os gastos
de capital –investimentos reais, capítulo VI, transferencias
de capital, no capítulo VII– redúcense en 803 millóns de
euros. Experimentan unha redución do 33,4% con relación
ao orzamento inicial do ano 2010. E esta redución dos gastos
de capital multiplica por 10 a redución dos gastos correntes.
A redución dos gastos correntes é apenas dun 3%.
E, dentro destes gatos correntes, son os gastos de funcionamento
da Administración, en contra do que vostede vén de
afirmar, os que menos baixan: gastos de funcionamento da
Administración, capítulo I e capítulo II. De feito, gañan peso
no conxunto do orzamento: no ano 2009 supuñan o 30,22%
do orzamento e este ano supoñen case o 34% do orzamento.
Ben, se por austeridade entendemos a eliminación de
gastos superfluos, como lle dicía, de cordo cunha adecuada
priorización dos obxectivos de gasto, esta austeridade que
vostedes practican é, como mínimo, selectiva. Non hai car-
18

Número 68
22 de novembro de 2010
tos para bolsas de estudo, pero se dedican 2 millóns de euros
para eliminar libros en galego. Non hai cartos para atender
novos dependentes, mais a Consellería de Traballo vai gastar
no ano 2011 máis de 2 millóns de euros en publicidade,
e os gastos de funcionamento burocrático do Consorcio
Galego de Servizos de Igualdade e Benestar elévanse de
800.000 a 1.9 millóns de euros. Polo demais, é sintomático
e contradí todo o que vostede dixo na súa intervención anterior
que a consellaría que menos reduce o seu orzamento
sexa precisamente a Consellaría de Presidencia, a consellaría
encargada de soster o funcionamento interno da Administración.
Para nós, señora conselleira, unha administración austera
é aquela que é quen de conseguir melloras de eficiencia;
é dicir, aquela que con menos recursos é capaz de garantir un
mesmo nivel de provisión de bens e servizos públicos. Mais
esa, como comprobaremos a seguir, tampouco parece ser a
súa idea. O seu particular concepto de austeridade, combinado
co slogan de eficacia e de eficiencia, combínase na
principal premisa deste Goberno: facer máis con menos. Xa
vimos como os gastos de funcionamento da Administración
gañan peso no conxunto do orzamento, e isto desmonta as
súas pretensións de eficiencia; mais a eficacia debemos procurala
no grao de cumprimento das políticas públicas.
Hai uns días recibimos neste Parlamento un informe procedente
da Intervención Xeral da Comunidade Autónoma
dependente da súa consellaría, que é o Informe de liquidación
da Conta xeral correspondente ao exercicio 2009. Deste
informe tírase que no seu primeiro exercicio o Goberno da
eficacia, o seu Goberno, apenas foi quen de executar 87,5%
dos orzamentos, cun saldo de máis de 1.069 millóns de euros
en remanentes de crédito non comprometidos. Destes 1.069
millóns de euros a maioría, 650 millóns, corresponden a
investimentos reais, investimentos que estaban no orzamento
e que vostedes non executaron.
Ese mesmo informe –vostedes falan de burato– di outra
cousa tamén. Ese mesmo informe di que no ano 2009 os
ingresos da Xunta superaron en 340 millóns os ingresos inicialmente
previstos no orzamento para o ano 2009; é dicir,
que remataron vostedes o exercicio do ano 2009 con 340
millóns de euros en ingresos, máis dos que o Goberno bipartito
previra neses orzamentos. Isto quere dicir –aquí está o
dato, señora conselleira– que no ano 2009 non houbo bura-
19
DIARIO DE SESIÓNS DO PARLAMENTO DE GALICIA
to; no ano 2009 non houbo burato. Se vai haber burato no
ano 2010 aínda non o sabemos, xa depende de vostedes. O
que si sabemos é: 2.000 millóns de euros que xa temos en
débedas por infraestruturas con financiamento privado, que
serán máis de 1.500, de se cumpriren as previsións dese
pagamento aprazado –como vostede piadosamente lle
chama–, contempladas no orzamento para o ano 2011.
Este cadro está contido no seu Plan estratéxico. Aquí
vese: estamos en 1.000 millóns, xa acumulados no ano
2010, teremos 1.000 millóns no ano 2011 e subiremos 500
millóns no 2012, 540 no 2013 e outros 540 no 2014. Todo
con pagamento aprazado, con privatización de infraestruturas,
privatización de hospitais, privatización de centros de
saúde. O que nos gustaría é que nos explicase que vai supoñer
isto, que hipoteca vai supoñer isto sobre os orzamentos.
Di o señor Núñez Feijóo que el non vai deixar hipotecas
para os gobernos que veñan despois. Non, vai deixar máis
de 2.500 millóns de euros en pagamento aprazado, en débeda
pública.
E miren, en 2009 ese seu Goberno da eficacia foi moi
eficaz en gastar o 100% dos gastos de persoal, o 98% dos
gastos en bens correntes e servizos –esa era a austeridade–,
pero non foi capaz de executar máis que o 58% dos investimentos.
Investimentos que en situacións, en conxunturas de
crise como a actual, son fundamentais para crear emprego e
para crear actividade económica. Pero vexamos que consellarías
con responsabilidades directas na recuperación económica
–está aquí o señor Guerra– no ano 2009 apenas executaron
o 66% do orzamento; consellarías como a Consellaría
de Medio Ambiente, Territorio e Infraestruturas apenas
foron capaces de executar o 71% do orzamento. Marchou a
señora Mato. A súa consellaría non foi capaz de executar
máis que o 77% do seu orzamento no ano 2009, e a Consellaría
do Mar, apenas o 42%. Esta debe ser a eficacia; a eficacia
é unhas contas solventes, deixando sen atender as
necesidades dos galegos. Aínda non coñecemos –xa lle
dicía– a liquidación do ano 2010. Con todo, os datos que
coñecemos non pintan ben. A 30 de xuño a Consellaría de
Economía e Industria, que se supón que é o brazo armado de
Goberno na loita contra a crise –brazo armado co Igape–
apenas executara o 12,12% do seu orzamento. Non é de
estrañar que aínda non convocaran as axudas para o programa
de recursos humanos do Incite, do que dependen a
inmensa maioría dos investigadores deste país.

DIARIO DE SESIÓNS DO PARLAMENTO DE GALICIA
En todo caso, para saber qué é iso de facer máis con
menos podemos ir ao Informe do Consello Económico e
Social correspondente ao ano 2009. Este informe dános
unha imaxe fiel do que é facer máis con menos. Vou ler literalmente:
Os hospitais do Sergas rexistraron, a diferenza do
acontecido no ano anterior, ano 2008, “unha diminución do
número de intervencións realizadas” –facer máis con
menos–. E di: “Consecuentemente, nese ano produciuse un
incremento tanto do número de pacientes en listas de espera
estrutural como da súa demora media”.
Este sábado o señor Feijóo, intentando anticiparse ao
éxito da manifestación que onte percorreu as rúas de
Compostela, declarou que esta ía ser a lexislatura da sanidade.
A xulgar pola manifestación de onte, dende logo
non será por vostedes, será polos 40.000 galegos e galegas
que onte encheron Santiago que nesta lexislatura se
manteña a sanidade pública e se manteñan os dereitos
sociais neste país.
Pero vostedes dicían tamén que estes son uns orzamentos
solidarios, uns orzamentos que nos permitirán encarar a
saída da crise no ano 2011. Vostede no ano 2010 dixera algo
que agora xa non se atreveu –é lóxico– a dicir. Dixera no ano
2010: “Neste exercicio a Xunta valerase de políticas cun
marcado carácter anticíclico, apurará as fontes de ingreso e
dirixirá as prioridades de gasto ao mantemento dos tecidos
económicos”. No ano 2011 xa intentan utilizar outro tipo de
argumentos porque estes, evidentemente, non aparecen no
orzamento. O argumento é a blindaxe do gasto social; deixemos
falar o seu xefe. Di o seu xefe: “O orzamento blinda
a política social. Nunca na historia dunha comunidade autónoma
uns orzamentos públicos dedican o 75% á sanidade, á
educación e aos servizos sociais”. É falso. Se collemos as
partidas para sanidade, educación e servizos sociais, suman
bastante menos que o 75% do orzamento. Mais, mesmo así,
¿cal é a realidade? A realidade é que vostedes recortan nestes
orzamentos 1.177 millóns de euros con relación ao orzamento
inicial do ano 2010.
Vexamos como se reparte ese recorte, porque na distribución
dese recorte veremos ben reflectidas as súas prioridades.
Hai seis grupos de políticas afectadas, o primeiro
deles serían as políticas sociais. As políticas sociais experimentan
o 40% do recorte total. Nas políticas sociais, en ensino,
en educación, en servizos sociais, en vivendas, recortan
Número 68
22 de novembro de 2010
vostedes 476 millóns de euros; 476 millóns de euros que
supoñen 187 millóns de euros menos para a sanidade. Programas
como os de saúde pública e o Plan de drogas practicamente
desaparecen destes orzamentos. Iso é a lexislatura
da sanidade. E isto, por certo, a pesar da advertencia que vén
de facer o Observatorio Europeo sobre Drogas, dicindo, no
seu relatorio anual, advertindo do perigo de que as políticas
de austeridade recorten as respostas eficaces contra as drogas
nun momento de crise no que o seu uso está a se incrementar.
A vostedes tanto lles ten qué pase coas drogas neste
país, o importante é reducir o gasto.
As listas de espera medran, reducen un investimento en
infraestruturas sanitarias en 60 millóns de euros, abrindo a
porta –xa o dixo vostede– á privatización de hospitais e centros
de saúde. E o curioso é que reducen tamén o gasto en
persoal en 51 millóns de euros: 20 millóns na atención primaria,
31 millóns de euros menos na atención hospitalaria.
Van reducir, señora conselleira, o persoal sanitario; iso si,
podemos desde aquí enviar unha mensaxe de tranquilidade
aos familiares dos altos cargos do Sergas porque para eles o
recorte non vale, eles seguirán aprobando con nota as oposicións
de ingreso no Sergas.
O mesmo podemos dicir da educación. Na educación
recortan vostedes 157 millóns de euros. Para combater o
abandono escolar, gran compromiso deste Goberno, 31.000
euros; é todo o que hai para combater o abandono escolar.
Eliminan os orzamentos para o programa Preescolar na casa,
se cadra porque, claro, o daban en galego. Reducen as bolsas
e reducen tamén as axudas para os comedores xestionados
polas ANPA, rebaixan en 24 millóns de euros o financiamento
das universidades. E para o ensino privado, por
certo, tamén se incrementan os orzamentos. Os orzamentos
da educación teñen dúas prioridades: atacar o galego e
mellorar a situación do ensino privado. Por iso é o ensino
privado quen leva a maioría das concesións do Programa
Avalar, a maioría das aulas trilingües e tamén a maioría do
financiamento.
¿Como é posible, señora conselleira, que nestes tempos
reduzan un 70% as partidas para programas de igualdade no
ensino ao tempo que destinan 322.000 euros para campañas
publicitarias –din– de sensibilización e fomento da igualdade
de oportunidades? Esta é a súa particular concepción da
austeridade: diñeiro para propaganda, diñeiro para a difusión
20

Número 68
22 de novembro de 2010
de campañas, e logo eliminación das partidas para levalas á
práctica.
Podemos falar tamén do benestar. No benestar reducen
os orzamentos en 25 millóns de euros, deixando á vista a
verdadeira fasquía do seu Goberno, a crueldade e a máis
absoluta falta de compromiso con aqueles que con máis
dureza experimentan as consecuencias da crise. Reducen
drasticamente a dotación do Plan galego de inclusión social.
Este plan simplemente se mantén porque ten financiamento
do Fondo Social Europeo até o ano 2013. Eliminan a subvención
para o mantemento das equipas de inclusión nas
cidades e no Consorcio da Mariñas. ¿Saben canto hai neste
orzamento para atender as persoas sen fogar, ese compromiso
coa cohesión social? 150.000 euros. O ano pasado había
347.000.
E podemos falar da dependencia. Mire, na dependencia
non é que non haxa cartos para atender a novos dependentes,
xa hai 37.000 neste momento con dereito a prestación recoñecida
que están en espera, é que non hai cartos nin sequera
para atender os dependentes que xa teñen recoñecida a súa
prestación, non chega. Reducen ademais vostedes –tanto que
falan da familia– de 5 millóns –4,9 millóns– a 2,7 millóns a
axuda complementaria para a desgravación por fillo a cargo.
Dixo a señora conselleira de Benestar que a redución era
porque había moita fraude, pero é que non é só aí, tamén
reducen a menos da metade a dotación para o acollemento
familiar. No orzamento para o ano 2011 o acollemento familiar
leva unicamente 146.000 millóns de euros. Este é o seu
compromiso, desde logo, coas familias acolledoras e cos
nenos que non teñen familia: metelos en institucións.
Podemos tamén falar da vivenda. No citado informe para
o ano 2009, o Consello Económico e Social –e isto tamén
debe ser facer máis con menos– constata o seguinte: no ano
2009 houbo unha forte caída da construción de vivendas de
protección oficial en Galiza. O número de vivendas de protección
oficial iniciadas en 2009 descendeu, con relación ao
ano anterior, un 47,2%, en tanto que o número de vivendas
de protección oficial rematadas caeu un 35,2%; isto no seu
primeiro ano de goberno. Mais, mesmo así, vostedes recortan
os seus orzamentos en vivenda nun 40%, 65 millóns de
euros menos. Non é só que abandonen a construción de
vivenda protexida, que abandonen programas como os de
erradicación do chabolismo –por certo, a convocatoria para
21
DIARIO DE SESIÓNS DO PARLAMENTO DE GALICIA
o ano 2010 aínda non se publicou–, senón que, ademais, a
vostedes o que lles interesa non é o acceso á vivenda, o que
lles interesa é sanear, como lle dicía, as contas de resultados
das súas construtoras e promotoras de cabeceira. Esta é a súa
prioridade, non a vivenda como un dereito, si a vivenda
como un negocio.
Dicía vostede que estes orzamentos son os que van permitir
encarar no ano 2011 a saída da crise; mais se vemos
como recortan tamén as partidas destinadas ás políticas económicas
sectoriais, a verdade é que non acertamos a ver cal
vai ser este camiño de saída. Aquí hai dous grandes grupos:
no caso das políticas económicas sectoriais recortan 269
millóns de euros; no caso das políticas territoriais, 242
millóns de euros menos con relación ao ano 2010.
Vexamos que é o que sucede. No medio rural recortan
126 millóns de euros. Co recorte desaparece o apoio ao sector
lácteo, desaparece na práctica o Plan de infraestruturas
rurais en tanto que a Lei de acompañamento liquida, podemos
dicir que con aleivosía e nocturnidade, o Banco de
Terras.
O abandono do sector da pesca e do marisqueo tamén é
comprobábel nos orzamentos da Consellaría do Mar. As
políticas pesqueiras experimentan unha redución de case o
16%, en tanto que os programas de infraestruturas portuarias
e pesqueiras se reducen nun 40%. É certo, as prioridades
deste Goberno en materia do mar, son outras: a construción
dunha goleta, a construción de portos deportivos e continuar
coa subvención, o despezamento de buques.
As políticas industriais e de desenvolvemento empresarial
das que vostede fachendeaba na súa intervención experimentan
unha redución próxima ao 31%, redución similar á
que se aplica ás políticas comerciais e turísticas, baixan un
33%, e isto no ano en que vai entrar en vigor a nova Lei de
comercio, claramente favorábel ás grandes superficies
comerciais. Aproban vostedes unha lei favorábel ás grandes
superficies comerciais e reducen ao mesmo tempo as partidas
para axudar o comercio tradicional.
Pola súa parte, vostede falou do equilibrio territorial
como un dos eixes de actuación deste Goberno. O señor
Núñez Feijóo viaxa por Ourense, por Lugo, pola Costa da
Morte, por Ferrolterra, prometendo plans especiais de

DIARIO DE SESIÓNS DO PARLAMENTO DE GALICIA
impulso. Pois, xa me dirá con que cartos. Os cartos para a
promoción de solo empresarial redúcense nun 53%, convertendo
todos ese plans –Lugo Impulsa, Ourense Impulsa,
Revive Costa da Morte, Revive Ferrol– en papel mollado.
E, mire, cando vostede presume do I+D+i e da economía
do coñecemento, eu creo que debería ser algo máis rigoroso.
É certo que no eixe 3 dese Plan estratéxico que este grupo
non apoiou se recolle, pois, de todo, porque neste eixo 3, de
economía do coñecemento, recóllese: cobertura informativa
e apoio á comunicación social, que son os gabinetes de prensa
e as axudas aos medios que ten a Presidencia da Xunta
–eu creo que isto non é economía do coñecemento; sobe bastante,
pero isto non é economía do coñecemento–; recóllese
tamén a Radio e a Televisión de Galiza –está ben; nós estamos
de acordo con este medio público, con que se manteña,
ademais, como público, pero, bueno, isto non é exactamente
economía do coñecemento–; recóllese tamén isto que lle
chaman fomento da sociedade da información e do coñecemento.
Isto sobe, sobe de 50 millóns a case 60 millóns de
euros. Pero ¿sabe que meten aquí, señora conselleira? Aquí
o que meten é a compra de ordenadores e de sotfware privativos,
de software de Microsoft. Este ano hai 60 millóns de
euros nos orzamentos para comprar ordenadores, comprar
ordenadores para a Xunta e comprar ordenadores con software
privativo.
Pero, mire, o que é I+D+i, o que é investigación, baixa,
baixa case un millón de euros; entón, a investigación universitaria,
porque os gastos de I+D+i baixan 20 millóns de
euros. Dígame vostede onde está a aposta pola economía do
coñecemento, onde está ese Plan galego de I+D+i que tiña
que estar xa elaborado para entrar en vigor o 1 de xaneiro do
ano 2011, onde está a Axencia Galega de Innovación, que
non aparece nestes orzamentos. O único que hai, xa llo digo,
é un recorte do 15,23% nos gastos de I+D+i: 20 millóns de
euros menos. Esta é a súa aposta pola sociedade do coñecemento.
E as políticas territoriais, recortes próximos en todas
elas, o 30% con relación ao ano anterior. En infraestruturas,
recortan 172 millóns de euros; en actuacións ambientais, 60
e 51 millóns de euros; en ordenación do territorio, recortan
20 millóns de euros. Estes recortes anuncian un ano 2011
cun maior caos urbanístico, con máis desorde territorial e
menor protección ambiental; iso si, propaganda que non
Número 68
22 de novembro de 2010
falte, nos orzamentos recóllense máis de 4 millóns de euros
para unha partida que vostede nos poderá explicar despois:
desenvolvemento do Plan hidrolóxico e a súa divulgación;
unha partida de gasto publicitario de 4 millóns de euros.
Unha boa mostra, como lle dicía, de austeridade e da adecuada
priorización do gasto.
Abandonan totalmente o transporte público. A redución
do investimento en infraestruturas viarias abre a porta aínda
máis á súa privatización a través de fórmulas concesionarias
que nos condenan a todos os galegos a pagar até catro veces
o custo desas vías. E, por certo, eu convídoa a que despois,
na súa intervención, nos afirme que aquí, con esas vías que
teñen peaxe na sombra, non vai pasar o que xa está sucedendo
en Portugal, que a peaxe que hoxe está na sombra non
acabará por saír á luz, e ten vostede que asumir ese compromiso
porque non sería a primeira vez. Cun goberno do Partido
Popular, unha vía, unha autovía entre Carballo e A
Coruña, que tamén se abrira libre de peaxe, acabou con cabinas
e acabou cos condutores tendo que pagar o traxecto.
E, por suposto, vostedes tamén recortan as políticas culturais
e lingüísticas. O recorte aquí é de 56 millóns de euros.
Destaca a particular cruzada deste Goberno contra o galego,
recortan 6,4 millóns de euros, imos arrastrando xa unha
redución próxima ao 50% desde os últimos orzamentos do
bipartito. Recortan tamén as políticas culturais, en 37
millóns de euros, un 31,43% menos.
E, desde logo, eu diríalle, se ten a ben, e para que convenza
o seu xefe, que repare nunha cousa. Esta guerra contra
a lingua e a cultura de Galiza ten consecuencias negativas
no ámbito da autoestima, no ámbito político, pero tamén
no ámbito económico. Saiba vostede que o Decreto contra o
galego supón un torpedo na liña de flotación das editoriais
galegas, saiba vostede que esta rebaixa drástica dos orzamentos
culturais pon en risco as industrias culturais de Galiza,
que representan o 4% do noso produto interior bruto. A
súa neste ámbito, señora conselleira, é unha política suicida,
e unha política suicida en todos os sentidos.
Desde logo, á vista destas cifras, non sabemos cal é a súa
estratexia para enfrontar a crise, a non ser que esta sexa agardar
por unha recuperación espontánea do sector da construción
á calor da súas desgravacións fiscais ou quizais esperar
o despegue sideral desas Sicav, ás que vostedes tamén aga-
22

Número 68
22 de novembro de 2010
sallan con outra desgravación fiscal, ou se cadra a saída da
crise depende de que no gran burato, ese que hai na fosa
atlántica, haxa hidrocarburos en cantidades suficiente. Quizais
o gran burato é a única esperanza do Goberno galego
para saír da crise.
Mais, no entanto, o único que fan, máis que propor saídas
á crise, é botarlle as culpas ao Goberno español. E, mire,
eu non serei quen exculpe o Goberno español, eu non serei
quen xustifique ou quen apoie as súas políticas, mais a súa
responsabilidade, a responsabilidade do Goberno de Zapatero,
non nos absolve a vostedes por ter deixado o país á valga,
o país desamparado, no medio da crise económica e da crise
social máis grave dos últimos tempos. Esa é a súa responsabilidade,
e a ela, desde logo, non están respondendo.
En todo caso, señora conselleira, señorías, hai alternativa.
As situacións complexas –e a crise actual, desde logo, é
unha delas– non admiten solucións simples e solucións dogmáticas
como a que este orzamento nos propón: recortar o
gasto, facer máis dura a vida dos galegos e das galegas, e
esperar, como no caso das sangrías, que a recuperación veña
por si soa. Saír da crise vai requirir, sen dúbida, traballo e
esforzo, mais hai que poñerse a esforzarse e hai que poñerse
a traballar xa, hai que comezar xa andar e non esperar a que
o temporal escampe. Se o noso autogoberno político e financeiro
é limitado, temos que traballar para alargalo, e temos
que facelo por medio dun novo estatuto, temos que facelo
por medio da negociación de novas transferencias e temos
que facelo tamén traballando no Estado e en Europa para
mudar políticas e deseños contrarios aos intereses de Galiza
e contrarios aos intereses da inmensa maioría dos galegos,
comezando pola revisión do sistema de financiamento. Ese
sistema xa está sendo cuestionado polos partidos cataláns,
incluído o Partido Popular. ¿Por que a Xunta de Galiza, por
que o Partido Popular no Congreso e no Senado, non avanza
nesta reforma do sistema nun sentido que sexa favorable
aos nosos intereses máis alá simplemente de cuestionar uns
prazos de devolución dos anticipos que vostedes asinaron?
Mais mesmo, dentro do actual marco de autogoberno,
hai marxe, hai marxe para outra política que blinde de verdade
os servizos públicos, hai marxe para outra política que
apoie de verdade a economía produtiva e a creación de
emprego, e para facelo respectando o noso territorio e utilizando
de forma sustentábel os nosos recursos naturais. Hai
23
DIARIO DE SESIÓNS DO PARLAMENTO DE GALICIA
marxe si, a condición de que o Goberno mude a súa escala
de prioridades e se decida por defender os intereses da maioría
social. Hai marxe para actuar sobre os ingresos, cuestionando
un sistema de financiamento que, como lle dixen, xa
está sendo cuestionado mesmo polo seu partido, e perseguindo
de verdade a fraude fiscal e repartindo dunha forma
máis xusta as cargas tributarias: que paguen máis os que
máis teñen.
Hai marxe para actuar sobre os gastos, aplicando unha
verdadeira política de austeridade que elimine os gastos
superfluos e mellore o rendemento da Administración, sen
merma, todo o contrario, da calidade das prestacións e dos
servizos públicos. Hai marxe para reducir a externalización
de servizos e o gasto publicitario. Hai marxe para desistir
das concesións viarias e sanitarias previstas e para renegociar
as condicións das xa realizadas en beneficio do interese
público, por exemplo, facendo que a taxa de rendibilidade
destas concesións para os seus concesionarios non poida
superar a taxa de xuro da débeda pública. Hai marxe se se
pon como obxectivo prioritario da acción do Goberno a creación
de emprego e a protección social, porque o incremento
do emprego incrementa os ingresos fiscais e porque os
servizos sanitarios e sociais son intensivos en creación de
emprego e en benestar. Hai marxe para investir en infraestruturas
como as de transporte público, que vertebran o territorio
e reducen a dependencia do transporte privado, para
facilitar as actividades produtivas, o crédito que as entidades
financeiras privadas lles están negando, e hai marxe para
actuar –como non fai este orzamento– polo ensino público e
pola investigación e o desenvolvemento, para que a mellora
da nosa competitividade non se basee simplemente nos baixos
salarios senón na formación das persoas e dos procesos
produtivos.
Mais isto esixe un cambio de actitude. Para isto hai que
colocar os intereses de Galiza por diante dos ditados dos
mercados, e non é iso o que está facendo este Goberno. Para
iso hai que antepoñer o pleno emprego ao déficit cero, e non
é iso o que está facendo este Goberno. Para iso hai que primar
o servizo público sobre o lucro privado, e non é iso o
que está facendo este Goberno. E para iso tamén é preciso
un cambio de actitude cara á nosa lingua e cultura nacionais,
porque necesitamos confianza nas posibilidades do país, e é
aí, na nosa identidade, onde encontraremos a enerxía precisa
para saír da crise.

DIARIO DE SESIÓNS DO PARLAMENTO DE GALICIA
Lamentablemente, señora conselleira, non é isto o que
vostedes nos propoñen, non é nada disto o que conteñen os
orzamentos que hoxe vostede presentou na Cámara. Estes
orzamentos apenas anuncian máis paro, máis recesión e
máis desigualdades para o ano 2011. Son uns orzamentos
feitos ao ditado dos seus amigos e ao ditado dos mercados,
e non á medida das demandas sociais. Por iso presentamos
esta emenda de devolución ao conxunto do orzamento e a
cada unha das súas seccións, para que o pensen outra vez e
traian a esta Cámara uns orzamentos feitos á medida do país.
Máis nada polo de agora. Moitas grazas. (Aplausos.)
A señora PRESIDENTA: Moitas gracias, señor Aymerich.
Para a defensa das emendas ten a palabra, polo Grupo
Parlamentario dos Socialistas de Galicia, o señor Vázquez
Fernández.
O señor VÁZQUEZ FERNÁNDEZ: Moitas gracias, señora
presidenta.
Señoras e señores deputados, a política económica é a
base da política galega. Os orzamentos son o sustento do
país e representan, como ningunha outra cousa, a aspiración
de todas as galegas e todos os galegos para desenvolverse e
poder vivir. Non cabe dúbida ningunha de que con estes
orzamentos, señor presidente, que hoxe se nos presentan, o
2011 será para moitos galegos un ano de malvivir.
O Proxecto de lei de orzamentos xerais da Comunidade
Autónoma para o ano 2011 confirman o fracaso da política
da Xunta ante a crise e anticipan máis paro, menos servizos
públicos e ningunha esperanza para o futuro do noso país.
Estes orzamentos son a plasmación da impotencia, da falla
de proxecto e da máis absoluta incapacidade de xestión dos
bens públicos de Galicia. Deberían ser o motor para a saída
da crise, pero está claro que estes orzamentos son un motor
que non funciona.
Con estas contas, e sobre todo coa distribución, dificilmente
poderemos acadar a previsión do crecemento do 1 %
que se anticipa. E, o que é peor, sitúannos nun horizonte
cheo de nubarróns cara ao futuro, porque vostedes desbotan
a posibilidade de ir sentando as bases dun crecemento sostible
baseado na produtividade, na competitividade, no coñe-
Número 68
22 de novembro de 2010
cemento e na innovación. Nada disto se reflicte no orzamento
que hoxe analizamos. Supón todo o que vemos a confirmación
dun augurio anticipado no mes de xullo por vostede,
presidente Feijóo. Dixo claramente no mes de xullo:
“No sé como cerrar las cuentas del 2011. No vamos a poder
atender los servicios públicos”. Bueno, vostede dicía que
non sabía cadrar as contas de 2011, e a verdade é que non as
cadrou. Converteu estes orzamentos nun axuste de contas ás
políticas sociais deste país. (Aplausos.) Converteu vostede
estes orzamentos nos que, dentro do modelo clásico dos partidos
máis conservadores, aproveitan a crise económica para
desmontar os servizos públicos e privatizalos. A máxima
sempre é a mesma: cambiar o servizo polo beneficio.
Sabemos todos que estamos nun contexto difícil, pero os
medios cos que conta Galicia debemos centralos no apoio
aos sectores produtivos, á creación de emprego e, dende
logo, ao mantemento dos servizos públicos esenciais. Porque,
aínda que teñamos menos medios, debemos conseguir,
e é posible, que sexan verdadeiramente eficientes e que sirvan
para resolver os principais problemas do país.
Antes de elaborar uns orzamentos, señora conselleira e
señor presidente, é preciso saber qué é ao que teñen que
atender. O diagnóstico da situación actual de Galicia, en termos
laborais, podémolo resumir en catro puntos moi sinxelos:
223.894 homes e mulleres galegas no paro; anúlase por
completo o diferencial positivo que tiñamos en Galicia con
respecto a España. Un descenso da ocupación de 32.400 persoas,
21.131 asegurados menos á Seguridade Social e
18.104 traballadores que están afectados por un ERE. Oíla
falar a vostede esta mañá, conselleira, e escoitar estes datos,
parece que falamos de países distintos.
Pero imos aos termos sociais, cal é a realidade que atopamos
neste momento. Hai 30.000 mulleres e homes traballadores
do mar que a día de hoxe están absolutamente desprotexidos
fronte a un accidente laboral por primeira vez en
moitos anos; 80.000 familias foron obrigadas a pagar os seus
libros de texto cando están vivindo a crise máis dura despois
da Segunda Guerra Mundial, como di vostede; 120.000 galegas
e galegos esperando por probas diagnósticas nunha sanidade
pública, señor presidente, que a raíz do de onte só lle
pido unha cousa: reflexione, pense, non hai ninguén capaz
de mover o que se moveu onte. Señor presidente, non faga
da arrogancia e da prepotencia unha ferramenta de traballo.
24

Número 68
22 de novembro de 2010
Onte, de maneira transversal, de toda Galicia, desde a Mariña
lucense ata A Garda, veñen miles de mulleres e de homes
a mandarlle unha mensaxe clara: Goberno e presidente, así
non. (Aplausos.) Vostede pode seguir usando o modelo político
de que disto sei eu, e xa sei eu como se arregla, ou debe
facer unha proba do que dixo sempre: imos escoitar o que
nos están dicindo os galegos.
Pero imos seguir diagnosticando este país, conselleira:
38.000 novos dependentes que están agardando por unha
axuda que pasou de dicirse que en tres meses se lles pagaba
a dicirlles que non se lles vai aboar, así de sencillo e de fácil.
280.000 mozos e mozas saben que non van ter servizo de
Noitebús, incrementando o risco de morte nas fins de semana,
principal causa de morte dos xóvenes neste país. Centos
de profesores, de médicos, de ATS, de persoal do sistema
público educativo que perden os seus contratos por mor de
recortes en educación e en sanidade.
Estes son os problemas de Galicia, das galegas e dos
galegos, aos que tiñan que dar resposta estes orzamentos.
Pero a fórmula para resolvelos é un descenso en promoción
de emprego de máis de 32 millóns de euros e un recorte
social en servizos públicos de máis de 600 millóns de euros.
Estes orzamentos, señorías, son a sentenza de morte da recuperación
económica e dos servizos públicos esenciais deste
país.
Recórdolle, señor presidente, que estes son os orzamentos
de 2011 que confirman a partitura pola que vai dirixir o
seu Goberno os dous terzos da súa lexislatura. Xa non é a
chegada, xa non é o ecuador, cando rematen os orzamentos
que estamos analizando hoxe xa soamente lle queda pouco
máis dun ano de goberno. Por iso que xa non hai marxe á
improvisación nin marxe ao aprazamento de toma de decisións.
Dentro de catro meses, cando cheguemos ao ecuador
desta lexislatura, imos ver que o único que fixo todo este
tempo foi crear máis paro, destruír emprego, abandonar sectores
produtivos, desmantelar o sistema de servizos públicos
esenciais; e, iso, si, sempre acompañado como música de
fondo dun ataque frontal ao noso idioma e dunha clara actitude
de clientelismo político que botou por terra a súa promesa
de ética e de transparencia.
Os orzamentos non resolven ningún dos problemas de
Galicia, pero agochan na letra pequena un intento novo nos
25
DIARIO DE SESIÓNS DO PARLAMENTO DE GALICIA
últimos anos e que me parece incrible: usurpar a soberanía
desta Cámara introducindo cambios lexislativos en materias
tan sensibles como a ordenación urbana, a función pública,
o canon eólico ou o Banco de Terras, que só reflicten unha
disxuntiva, ou é un elemento de improvisación ou é un elemento
de vulneración democrática da Cámara deste país.
Vostede sabe perfectamente e temos informes –ambiguos,
pero que, se os quere ler un ben, póñeno moi claro–, que o
CES ten que dicir que non poden levar adiante estes procesos,
que a Asesoría Xurídica –e desde aquí manifesto a miña
sorpresa polo seu silencio– non pode estar calada cando vostedes
reformen catro leis sen informes xurídicos que dean
aval a este país. (Aplausos.)
En definitiva, señor presidente, os orzamentos da Xunta
para o 2011 son –e non imos andar con palabras complicadas–
un engano, do principio ao fin, ás galegas e aos galegos.
Primeiro, porque é un orzamento insostible, porque
remataremos esta lexislatura –señora conselleira, señor presidente,
conten a verdade, que a vostedes lles gusta moito a
verdade– co triplo de débeda coa que recibiron vostedes este
Goberno. Porque resulta, señora conselleira, que parece que
a débeda, por un lado a pública, a privada por outro... Non,
pero mire, hai un problema, hai que pagar as dúas. Sume por
aquí ou sume por alí, van rematar vostedes con cerca de
11.000 millóns de euros, deixando hipotecado o futuro deste
país e deixando, sobre todo, sen sentar as bases de cambio
do modelo económico.
É un orzamento cheo de incertezas. O recoñecemento
das propias previsións vén demostrar –cando falan vostedes
dun desemprego do 15%, hoxe mesmo xa estamos por riba
dese 15%– o fracaso daquelas previsións realistas que a vostedes
tanto lles gustaban. Pero sobre todo, conselleira e presidente,
estes orzamentos certifican a parálise da modernización
deste país, nomeadamente das infraestruturas de comunicación
estratéxicas, das medioambientais, e é aquí onde a
súa responsabilidade como xestor, como planificador e
como responsable político alcanza o seu máis alto expoñente.
Este orzamento que vostede presenta é a combinación de
vinte meses de paralización de infraestruturas, de dilación de
investimentos previstos, de anulación de obras licitadas e
adxudicadas, de presentación de plans que xa nacen mortos,
e dunha realidade virtual que vostedes intentan vender ago-

DIARIO DE SESIÓNS DO PARLAMENTO DE GALICIA
chando a súa incapacidade. É curioso como vostedes se rasgan
as vestiduras porque o Ministerio de Fomento só reduce
un 11% en Galicia, cando vostedes, na consellaría máis
potente economicamente, reducen un 30% en infraestruturas,
un 64% en mobilidade e un 57% no IGVS. Cando se supón
que isto tiña que ser o elemento tractor das políticas estratéxicas,
a vostedes non lles vale un 11 % en España e reducen
un 30 % en Galicia. Pero ademais imos consolidar a caída de
licitación de obra pública no 2010 –que daba gusto oíla a vostede
falando dese país das marabillas–, vai ser o segundo
peor ano na licitación de obra pública deste país.
Mire, con estes orzamentos, lonxe de allanar o camiño,
empeorámolo, queda en dique seco o desenvolvemento
social, o equilibrio territorial, o sistema económico, nin
comunicacións. ¿Que ía ser de todas as propostas de infraestruturas?
Pero, conselleira, ¿onde queda o saneamento das
rías?, ¿onde queda a política de residuos?, ¿onde queda a
rexeneración urbana?, ¿onde queda o acceso á vivenda, o
solo industrial ou as políticas de mobilidade? Este país
empeza a camiñar en retroceso. Ninguén lle pide milagres,
presidente, pero si un mínimo de rigor e de capacidade de
xestión e de eficacia. Que utilice a capacidade de investimento
para deixar unha Galicia máis forte e mellor preparada
para o futuro; que utilice a potencia normativa deste país
para garantir un ámbito no territorio, para protexer e poñer
en valor o noso patrimonio natural e para axilizar a relación
entre os administrados e as institucións.
Mire, dende o 2009 limitáronse a paralizar as obras, a
adiar ou anular os proxectos e a converter nun escándalo as
licitacións.
En canto á produción normativa eu soamente lle quero
recordar dúas que incumpren sistematicamente o que vostede
veu dicir. Caracterízase por unha ocultación da información,
polo enfrontamento cos concellos e pola utilización
das normas e o sistema normativo para unha cousa contraria
sempre á que di: para facer caixa. A voracidade deste Goberno
leva a unha subida do canon de residuos, a unha previsión
de subida da auga absolutamente intolerable, e vostedes propoñen
que unha maneira de saír da crise é que os cidadáns
paguen máis polo lixo e polas augas.
Cando falamos da axenda oculta a través da Lei de acompañamento
o que vén facer, á parte de vulnerar a soberanía
Número 68
22 de novembro de 2010
desta Cámara, é volver na Lei do solo ao modelo de barra
libre. Vostedes acaban de aprobar unha reforma da Lei do
solo que agora xa tampouco lles vale. A fórmula de utilidade
pública que pretende modificar os usos permitidos non é
nin máis nin menos que eliminar cautelas e converter a
transformación urbanística na defensa dos valores obxecto
de protección.
Señor presidente, ¿vostede cre que é normal cambiar a
Lei do solo na Lei de acompañamento dos orzamentos?
¡Home!, eu creo que está acadando vostede un nivel de vulneración
que a verdade non temos por onde collelo.
Mire, os orzamentos danlle un golpe tremendo ás comunicacións
e á vertebración territorial de Galicia. Son a certificación
da parálise da obra pública en Galicia, señor conselleiro
e señor presidente. E sobre todo están marcando unha
clara discriminación, intolerable, con todas as estruturas
urbanas. Estes orzamentos, desde logo, señor presidente,
nunca serán os orzamentos da mobilidade. A pesar dos vídeos,
dos actos protocolarios, do enésimo asinamento do
mesmo convenio, caen os investimentos, pero tamén as
transferencias, por riba dun 60 %. Hai un dato –seguro que
non é importante, pero é simbólico–, mire, a redución sen
precedentes do transporte público fai que lle dedique máis
cartos o Concello de Vigo ou o da Coruña ao transporte que
vostedes para toda Galicia. Está claro que desaparecen as
axudas á formación de transportistas, subvención de transporte
ferroviario e, ¿que dicir, señora conselleira, señor presidente,
desa expectativa que tanto venderon vostedes de
metros lixeiros para A Coruña e para Vigo, que, para sorpresa
de todos, van dotados con 178.000 euros? ¡Metro pequeniño,
presidente, metro pequeniño! Non hai maneira de facer
unha cousa e facer a outra. Tiren de norte.
Señor presidente, nun ton distendido permita que me
poña un pouco máis serio no seguinte. Vostedes sorrindo
feren de morte a seguridade viaria deste país; de morte. E a
palabra morte no dobre sentido: individual e colectivamente.
Nin Noitebús nin liñas convencionais nin reparto equitativo
na mellora de estradas. Convivimos coa morte nas nosas
estradas, pero temos que resistirnos a que esa política se converta
en algo normal. Como é posible noutros ámbitos,
cando as políticas de aluguer e de rehabilitación, elementais
para sacar adiante a este país, dicímolo todos: non volverá
haber moita construción, pero imos investir en alugueres e
26

Número 68
22 de novembro de 2010
imos investir en rehabilitación. ¿Que din estes orzamentos?
Reducen os investimentos para rehabilitación en cascos históricos
e rural nun 69%, baixan as axudas de rehabilitación
e reducen un 40% as axudas aos propietarios para alugueres;
reducen un 70% as axudas de concellos para rehabilitación;
incrementan os fondos estatais un 19% para aluguer e vostedes
diminúenas nun 15%. Non é un problema cuantitativo, é
que andan ao revés. No de vivenda xa non lle quero dicir
nada máis, creo que está perfectamente definido.
E permítanme que fale do elemento clave que nos vai tratar
de unir a todos. O principal problema das galegas e dos
galegos, señorías, é o emprego. E ¿que pasa co emprego?
Para empezar, permítanme que empece por un tema que
parece menor, pero para min non é menor. Cando vostede o
día anterior a irse de vacacións firma un acordo do diálogo
social, saca peito dicindo que é o gran acordo. Bueno, pois
recórdolle hoxe que os sindicatos lle din que ese diálogo
social e ese acordo é unha fraude porque non leva dotación
orzamentaria nestes orzamentos. (Aplausos.) Polo tanto,
vostedes xa empezan mal, e conseguimos que, curiosamente,
a aportación de fondos propios para políticas activas de
emprego se reduza, en plena crise económica, nun 70%,
conselleira, nun 70%. A vostedes os 224.000 desempregados
e desempregadas pouco parece que lles importen. Gustaríame
saber como van actuar vostedes para baixar o desemprego.
As únicas ferramentas que temos para cambiar isto está
claro que son unhas políticas activas, e sobre todo entendendo,
conselleira –á parte de todo o condimento que vostede lle
queira poñer–, que nos últimos meses o crecemento do desemprego
en España, a media, é do 1,7%, e en Galicia é do
3,6%, o resto adórneno como queiran.
Reducimos as políticas de emprego en máis de 32
millóns de euros. Está claro que á conselleira de Traballo
isto non lle interesa. Pero conseguimos tamén un récord
importante, conselleira, pasamos de investir 1.124 euros por
parado a 444 euros por parado. Curiosamente, oíndoa falar
esta mañá, eu tiven que repasar todo e documentalo, e dixen:
¡a ver se me equivoco! Mire, voullo dicir literal para que
tome nota: Programa 322B, intermediación e inserción laboral
–importante, ¿non?– baixa un 25%. Programa 322C,
fomento do emprego autónomo do mercado de traballo
–dixo autónomo cinco veces– baixa o 27%. (Aplausos.)
Entón aquí non vale, conselleira, vir contarnos a todos
macrocifras cando buceamos nos orzamentos e vemos que
27
DIARIO DE SESIÓNS DO PARLAMENTO DE GALICIA
vostede vai claramente aí. Pero, por se fora pouco, outro
motor do emprego, como son as políticas de formación laboral,
soamente se recortan nun 83,7%. Conselleira de Facenda
–que non está, presidente–, está claro que o 2011 vai ser
moi mal ano para os parados neste país. Está claro que o
Goberno decidiu... (Interrupcións.) claro, claro...
A señora PRESIDENTA: Silencio, por favor.
O señor VÁZQUEZ FERNÁNDEZ:... –tranquilo, señor presidente–
seguro que a culpa dos parados neste país e de que
non teñan traballo ímola ter os da oposición. (Interrupcións.)
Si, si.
Señor conselleiro, señor presidente, mire, temos un problema
que non é menor. Da crise na que estamos, señor presidente,
non se sae con mentiras nin con insultos, sáese con
políticas activas de emprego. (Aplausos.) E iso non o sabe
facer. Podemos seguir afondando en datos, porque parece
que isto ten xa carácter interactivo, como debe ser.
O Igape, industria e comercio, señor conselleiro, caen
vostedes un 12% do Igape. Oíndo falar á conselleira parecía
que: tranquilos todos, que isto xa vai ben. Mire, o Plan de
mellora da competitividade, total nada, só baixa un 60%, e
resulta que están encantados. E, conselleira, vostede lle
vende a este país, vostede e o presidente lle venden que tranquilos
todos, que xa chegou o Plan eólico, que vai cubrir
toda Galicia do maná económico e xa está todo arreglado.
Un plan eólico, conselleira, conselleiro e presidente –recórdolles–,
nun momento onde o consumo enerxético está polo
chan, o financiamento imposible e as primas caendo. Si, si,
e as primas caendo, a enerxía renovable, porque as hai que
pagar no recibo da luz de todos os cidadáns, ¿verdade?
Entón empece a dicirlle a verdade á xente. Non vale pedir
que baixe o recibo da luz e dicir que se primen máis as renovables
para especular economicamente coa enerxía renovable.
(Aplausos.) Non vale, señor presidente.
Miren, vostedes e todos os manuais que temos en economía
nolo poñen moi sinxelo, din: ¿como se sae da crise?
Investindo en coñecemento, investindo en investigación,
investindo en innovación; e imos ver como van os datos
deste orzamento en coñecemento, investigación e en innovación.
Pois moi fácil, á parte dos anuncios na Televisión
galega e nas marquesiñas, cae en economía e en industria o

DIARIO DE SESIÓNS DO PARLAMENTO DE GALICIA
27% o investimento en innovación, investimento e desenvolvemento.
Por iso que non temos moito máis por que escaparlle
a este problema, conselleiro, non cadran as contas.
Vostedes predican unha cousa e fan unha cousa completamente
distinta.
Vostedes falaban de que en I+D+i tiñamos que tratar de
acadar o 1% do produto interior bruto, e está caendo claramente
por debaixo del. Citamos claramente, dentro do I+D+i,
un tema que a vostede, señor conselleiro, tamén lle dará un
sorriso –ao presidente, seguro–. É para rir e sorrir que os
3.000 investigadores que viven da investigación neste país
aínda non saiban o que lles vai pasar o 1 de xaneiro do ano
próximo. ¿É de risa, verdade? Temos 3.000 investigadores
que, despois de anular o Plan Incite ou despois de estarse
tirando o Plan de I+D+i á cabeza entre Educación e Industria,
eles agochados e estupefactos sen saber o que lles vai pasar.
En sanidade, conselleira, soamente permítanme que lles
faga unha reflexión. Cando miles de persoas de todas as ideoloxías
lle están mandando unha mensaxe, vostede siga por
aí. Mire, por moitas voltas que lle dea, deixámoslle para
adxudicar en 380 millóns de euros o Hospital de Vigo, só
tiñan que firmar o concurso. E sacaron adiante un concurso
que lle vai custar a todos os galegos 1.270 millóns de euros.
E despois vostedes, cando falan, ¡é que temos que aforrar!
Pero imos aforrar. Estamos orgullosos de que aforramos 6
millóns, ¡pero se podemos aforrar 800 millóns! ¡Claro!, o
que pasa é que aí si que vai adquirir un problema. Non lle
pode regalar unha macroconcesión por trinta anos e privatizar
de facto a sanidade deste país. (Aplausos.) Non o pode
facer. ¿Cal é a realidade? Mire, conselleira, a realidade é que
pode subir aquí e contar o que vostede queira, pero os datos
son: 50.000 pacientes esperando intervencións cirúrxicas;
250.000 galegas e galegos esperando unha primeira consulta
e 120.000 galegos esperando unha proba diagnóstica. E
para arreglar todo isto baixámoslle á sanidade 200 millóns
de euros. Fácil, ¿non? ¡Enténdeo calquera! Ou sexa, estamos
na UVI e para arreglalo retirámoslle a corrente á UVI, que
non funcionen os aparellos. Claro, é que isto é unha loucura,
señor presidente. Onde vostede acaba de falar aquí que en
sanidade imos poñer... Se é moi fácil, non poñan nada; sencillamente
non quiten. (Aplausos.) E ¿que están quitando?
Pois mire, conselleira, para empezar vostede tiña a obriga de
saber que, se se paraliza o Plan de mellora da atención primaria
–e dígollo como profesional da sanidade e como cida-
Número 68
22 de novembro de 2010
dán–, satúranse os hospitais e bloquéase a asistencia hospitalaria.
Entón, paralizando o Plan de atención primaria, o
Plan de saúde mental, o Plan de atención integral de saúde
da muller e o Plan autonómico de coidados paliativos, ¿para
que quere máis plans? Deixe funcionar estes, que son os que
precisan o necesario.
E en gasto farmacéutico –que está vostede tan ilusionada
con ese modelo farmacéutico– só lle vou dar un dato, conselleira.
Mire, en setembro de 2008 eramos a segunda comunidade
que mellor contiña o gasto farmacéutico a través de
receita, e no ano 2010 pasamos de ser a segunda comunidade
a ser a comunidade dezaseis. Entón temos un problema,
conselleira, non hai que sacar cortinas de fume, o que temos
é que usar os mecanismos que temos e poñelos en marcha.
En educación, señoras e señores deputados, cando todos,
todos, todos estamos repetindo que deste problema económico
só se sae co coñecemento, mellorando as capacidades
de educación, nós non podemos entender como vostedes o
que fan é estar atacando de novo o modelo de educación
pública. Non lles vou entrar porque a vostedes non lles
importa. Non lles importa que diminúa un 36% o programa
de fomento da lingua galega, dou por descontado que para
vostedes con iso non pasa nada. Vostedes á lingua galega
xuráronlla e van acabar con ela. Non van acabar con ela, van
intentar acabar con ela.
Pero é máis importante que en ensinanzas universitarias,
señorías, que é onde temos que centrar a principal fonte de
coñecemento para saír adiante, vostedes reducen o 6,78%.
Claro, pero é que, se lle acumulamos o que reduciron o ano
pasado, as nosas universidades xa se reduciron nun 12,45%. E
despois temas menores para vostedes, como que a partida de
bolsas ao alumnado universitario só experimenta un decrecemento
do 48%. En I+D+I caemos tamén un 25% no mundo
universitario. E noutros temas tamén, que son pouco importantes
para vostedes, como son os servizos complementarios
de comedor escolar, hai unha caída do 28% nas axudas ás
ANPA para xestionar os comedores escolares. Por último,
destaca a redución nos programas de secundaria e formación
profesional, e debermos recordarlles a todos vostedes que é
clave, para saír adiante, fomentar a formación profesional.
Permítanme que acabe o capítulo de educación cun elemento
sinxelo. Para vostedes –cando os oio falar a Esperan-
28

Número 68
22 de novembro de 2010
za Aguirre e a vostedes– a educación é o principal. Bueno, é
curioso que en prevención do abandono escolar producen
unha caída do 21,48%. Señores, isto non hai por onde collelo.
Sencillamente non hai por onde coller estes orzamentos.
En benestar e en atención social, ¿como imos analizar
este tema se vemos claramente que para vostedes xa non é
un problema? Porque xa o dixo a conselleira, acabou a
dependencia. Pasamos de haberá dependencia para todos en
tres meses, a acabou a dependencia. Eu curiosamente, da
maneira que queiramos, ou poñendo prazos que despois non
poidan cumprir os que teñan que demandala ou poñendo
desculpas de que non temos recursos, o que si está claro é
que hai 38.000 dependentes en Galicia e que no ano 2011,
como moito, vanse atender 1.500, e o demais é literatura.
Por certo, “é que non nos mandan cartos desde Madrid”,
frase preferida, estribillo de todas as cancións populares.
Pois sobre ese estribillo quérolle recordar que os fondos
estatais para a dependencia aumentan en 12 millóns de euros
e os fondos da Xunta diminúen en 4 millóns de euros, por iso
que... (Aplausos.)
Señorías, falando de medio rural e de medio ambiente,
imos resumilo rápido e claro: máis impostos ás familias,
máis impostos aos concellos, menos política ambiental e
máis risco de sancións comunitarias. Máis impostos ás familias,
si, díganllelo claro e alto: vanlle subir a auga ás familias
galegas un 140%. Máis impostos aos concellos e, sobre
todo, van convertelos nos axentes recadadores para que lles
cobren aos cidadáns e lles manden a vostedes os cartos.
Menos política ambiental. Mire, aquí case nos alegramos,
e vóullelo explicar. No Plan de residuos, que propoñían
500 millóns, só poñen 5 millóns. Case é mellor, porque
eran para fomentar a incineración, eran para ir en camiño
absolutamente distinto de por onde nos mandan as directivas
europeas. Pero, a pesar de todo, o que está claro é que para
vostedes a política medioambiental desapareceu.
Mire, Aguas de Galicia cae 130 millóns de euros. Claro,
falamos de millóns que xa dá igual. ¿Que quere dicir isto?
Que non hai novas depuradoras para as rías, que os bancos
marisqueiros non teñen nin unha soa posibilidade de mellorar
a través do saneamento de augas residuais, e quere dicir
que se vai incumprir de novo a Directiva marco da auga
neste país. Nin un só euro, señor presidente, para conservar
29
DIARIO DE SESIÓNS DO PARLAMENTO DE GALICIA
espazos naturais nin para medidas compensatorias de espazos
protexidos nin para ampliación de Rede Natura. Titulares
e portadas, todas; euros, cero. Recórdolle que o 7 de
decembro deste ano remata o sistema para aprobar os LIC da
rexión atlántica.
En desenvolvemento do medio rural, permítanme que lles
diga que vostedes o mundo rural, orzamentariamente, tamén
decidiron que hai que borralo, imos borralo. E, dende logo,
apuntaban maneiras cando nun consello da Xunta recente
toman unha das decisións para min máis dramática polo simbolismo
que ten, cando vostedes deciden volver condenar
este país a que non haxa unha soa esperanza de acabar co
minifundio e sacan do medio unha ferramenta como é o
Banco de Terras. É imposible sacar adiante un país atomizado,
con case 14 millóns de parcelas. Houbo un Goberno que
tomou a decisión de intentar poñer orde e crear un espazo
para sacar adiante isto, e vostedes, sen ningún tipo de pudor,
métenlle un plumazo e anulan o Banco de Terras sen unha
soa alternativa que faga concibir unha esperanza para iso.
Cando levan este tempo gobernando, vemos que prometen
unha lei de mobilidade que segue enterrada aí. Paralizan
o Banco de Terras e recortan un 38% as políticas de fixación
de poboación no mundo rural, ¿para que as queremos? Evidentemente,
hai unha cousa que non lles interesa a vostedes,
é o reequilibrio territorial. Vostedes móvense mellor nunha
Galicia interior dependente e subsidiada, onde haxa que ir
pedir un favor e pagalo con votos.
No sector pesqueiro soamente lle vou facer unha pregunta,
porque o tempo apremia. Gobernan o 2009, gobernan
o 2010, gobernan o 2011, só unha pregunta, conselleira
–¿non está?–: ¿do Plan de acuicultura, que? ¿Onde está o
Plan de acuicultura que nos ía sacar de pobres a todos?
¿Onde está o Plan de acuicultura que ía revolucionar este
país? Cero euros, cero euros. Decae un 26% e van chegar a
un recorte do 50%. Non lles quero afondar na crueldade particular
de suprimir o seguro colectivo de accidentes do mar.
Se alguén pode subir a esta Cámara e recoñecelo... Só unha
cousa, ¿é certo ou non é certo que a día de hoxe 30.000
homes e mulleres están sen ningún tipo de seguro colectivo
de accidentes laborais?
En Portos de Galicia non perdamos moito tempo: era
estratéxico, ía ser a revolución, e cae nunha porcentaxe do

DIARIO DE SESIÓNS DO PARLAMENTO DE GALICIA
51%. Temos claro que para este Goberno o sector pesqueiro
é un elemento que define moi ben a que se destinan a maior
parte dos recursos: ao desguace da frota. A clave é destinar
o diñeiro a desmontar a nosa frota. Calquera cousa menos
poñer en marcha políticas de I+D, políticas de innovación e
políticas de complicidade co sector.
Dos concellos, oíndoa falar, dixo vostede unha frase intelixente.
Dixo moitas intelixentes, pero dixo unha frase que era
tamén particularmente sorprendente: Conseguimos llevar la
financiación al mismo nivel del año 2008. É unha maneira de
dicir que lles sacamos cartos aos concellos. E ¿por que lles
sacan cartos? Porque pasaron de 120 millóns a 114 millóns.
Retíralles vostede 6 millóns de euros a estes concellos.
Mire, os concellos, señora conselleira, veñen marcados
por unha cousa que para moitos dos que estamos na Cámara
e pasamos pola vida local é moi fácil de explicar. Vostedes
están desprotexendo este país, vostedes están desprotexendo
os cidadáns deste país, vostedes están desprotexendo os
autónomos e as empresas. E cando están desprotexidos non
veñen chamar á porta da conselleira de Facenda, van chamar
á porta dos alcaldes, van chamar aos concellos e van dicirlles:
non temos para comer, non temos emprego, non temos
axuda domiciliaria. E ¿sabe o que van facer os alcaldes?
Atendelos. Vanos atender, claro. (Aplausos.) E vanos atender
sen que vostedes teñan recursos. Vostedes sigan nas cifras,
vostedes sigan cadrando cifras, pero os cidadáns non son
cifras, son persoas. E non pode ser un sistema impositivo,
conselleira, onde están orgullosos de rebaixarlles impostos
aos que teñen moito. Pero se é o revés, ¡hai que meterlles
impostos aos que teñen moito para darlles recursos aos que
teñen pouco! Non, si, si, claro. É que vostedes están facendo
un elemento distinto.
Miren, quédanme cinco minutos para rematar, e á parte
de agradecerlles que me permitiran falar con certa tranquilidade,
que non era moi habitual en vostedes, quero darlles
unha visión.
Mire, presidente, estes orzamentos teñen un problema,
que xa nacen mal. Non nacen mal porque teñamos poucos
recursos, que é un motivo. Non nacen mal porque teñamos
ideas diferentes, que podía ser. Nacen mal porque vostede,
señor presidente, decidiu non ter un gran acordo de país.
Nacen mal porque a vostede, señor Feijóo, e a vostedes, que
gobernan, na súa arrogancia, na súa prepotencia, parécelles
que sós van dar sacado adiante este país, e este país, cos desempregados,
coa sanidade, creo que máis ca nunca necesita
un acordo de país, necesita que sentemos e falemos, necesita
que sexamos capaces de buscar puntos de encontro, pero
vostedes non queren falar de puntos de encontro, vostedes
converteron estes orzamentos en márketing ideolóxico a
custa das necesidades dos cidadáns. ¿Como vai crer alguén
serio que, se nos faltan 1.100 millóns de euros, para arreglalo
baixemos os impostos? Claro, pero bueno ¿1.200? Perdón,
xa que o di, faltan máis, porque meteron 240 que non
os vai ter. Ou sexa que (Aplausos.) póñalle entón 1.500, si,
si. Claro, ¡home!... (Murmurios.) (Interrupcións.)
A señora PRESIDENTA: Silencio, por favor.
O señor VÁZQUEZ FERNÁNDEZ: claro é que facer os orzamentos...
Revoluciónanse. (Murmurios.) (Interrupcións.)
A señora PRESIDENTA: Silencio, por favor.
Número 68
22 de novembro de 2010
O señor VÁZQUEZ FERNÁNDEZ: Mire, si, home, si, pero se
vostedes teñen un problema pequeno e grande. Vostedes
teñen un problema pequeno para vostedes, pero grande para
este país: contan as mentiras e por encima crenas. Porque o
problema non é só contar mentiras, é que contan as mentiras
e despois escríbenas e véndenas. ¿Pero non lles chegou bastante
todo o que lles levan dito cando contan mentiras, que
teñen que meter a marcha atrás sistematicamente en todo?
Siga inventando, siga inflando presupostos, vostede que vai
de xestor. (Murmurios.) (Interrupcións.)
Mire, eu creo que nós temos unha proposta. Véxoos un
pouco alterados, cando falen vostedes, entón non sei que vai
pasar. Mire, nós temos unha maneira distinta de entender
este país e presentamos emendas, conselleira e señor presidente.
Nós pretendemos –seguro que non é unha fórmula
perfecta– crear emendas, 460 emendas, por importe de 478
millóns de euros, que seguramente serán discutibles, como é
discutible o seu orzamento.
¿Que sería pouco discutible e que desexarían os cidadáns
deste país? Vernos unidos sacando Galicia adiante. Vernos
traballando xuntos por un orzamento que no momento de
maior crise deste país o sacase adiante. Pero claro, ¿como
nos podemos xuntar, conselleira, presidente, se vostedes en
30

Número 68
22 de novembro de 2010
vez de camiñar cara adiante están camiñando cara atrás?
Non invisten en coñecemento nin invisten en infraestruturas
estratéxicas nin invisten en educación nin invisten en universidades
nin en políticas activas de emprego nin en protección
medioambiental, pero ¿como vai haber alguén que
se una con vostedes para sacalo adiante?
Mire, quédanlles tres meses e medio para chegar ao ecuador
desta lexislatura. Pode seguir usando o estribillo de que
isto non é culpa miña, pode. Incluso ao mellor lle dá unha
certa rendibilidade electoral, pode. Pero este país está empezando
a estar atónito de ver como o seu Goberno non é que se
poña de perfil, conselleira, ¡agáchase! Este Goberno agáchase
diante da crise deste país, e sobre todo non hai unha soa liña
estratéxica que xere unha esperanza de como saímos adiante.
Lendo estes orzamentos coa mellor vontade do mundo de chegar
a un acordo, non haberá ninguén neste país que sexa capaz
de dicir: temos unha maneira de enfrontar a crise, porque
están dicindo unha cousa, presidente, e está facendo orzamentariamente
a contraria. Porque está dicindo que hai que
saír unidos co coñecemento, que non podemos competir en
salarios baixos nin en precariedade laboral, e ao mesmo
tempo ten 3.000 investigadores angustiados que non saben o
que lles pasa o 1 de xaneiro do ano que vén. E recórtalles vostede
o diñeiro ás universidades, e reduce as políticas activas
de emprego, e deixa desprotexidos os dependentes deste país,
e porque unha das pedras angulares do noso Estado de benestar,
onde máis ou menos todos fomos convivindo, como é a
nosa sanidade, está xerando unha mobilización transversal en
toda Galicia porque non quere ninguén que vostede lle regale
a columna principal do Estado de benestar ás empresas privadas.
Non o quere ninguén, presidente. Eu soamente lle pido
que pare e levante a cabeza un pouco, que miremos para os
intereses deste país, e con todo o respecto á conselleira, que
mo ten, ninguén ten dogmas infalibles para resolver os problemas
deste país. Bueno, si, poden seguir aí, poden seguir
tirando e tensionando Galicia, poden. Poden, poden, si. Mire,
eu recórdolle que Fraga gobernou neste país dezaseis anos.
Vostede en menos de dous anos encheu as rúas de Santiago
catro ou cinco veces... (Murmurios.)
A señora PRESIDENTA: Vaia rematando, por favor, señor
Vázquez.
O señor VÁZQUEZ FERNÁNDEZ: E ¿para que as encheu?
Para defender a lingua galega, para defender a educación
31
DIARIO DE SESIÓNS DO PARLAMENTO DE GALICIA
pública e para defender a sanidade pública. Por iso que a min
non me dá ningunha risa. Paréceme triste e patético que
sigan vostedes tan tranquilos cando este país está pasando o
peor momento económico dos últimos trinta anos; e o máis
grave, cando hai un goberno que nin sabe nin quere sentar as
bases para saír desta crise.
Moitas gracias a todos. (Aplausos.)
A señora PRESIDENTA: Moitas gracias.
Intervención da Xunta de Galicia.
Ten a palabra a conselleira de Facenda.
A señora CONSELLEIRA DE FACENDA (Fernández Currás):
Moitas grazas, señora presidenta.
Señorías.
Eu intentarei responder á maioría das imprecisións que
dixeron. En primeiro lugar, respecto dos tempos de pagamento.
Mire, estamos cumprindo co compromiso que fixemos
de pagar en menos de 45 días. Ocorre que o que comprometemos
é facer un rexistro de facturas, as facturas son
os capítulos II e VI; e estamos pagando esas facturas nun
tempo medio de 29 días.
Respecto do comportamento do emprego, vostede falaba,
señor Aymerich, de que eramos un desastre e que eramos
a terceira comunidade autónoma con peor comportamento
en termos de emprego. Non, somos a sexta que mellor resiste
en termos de emprego e imos pechar o exercicio orzamentario
2010 cun diferencial en taxa de paro de 4,5 puntos
co Estado. Quere dicir que, no caso de que o Estado tivese a
mesma taxa de paro que nós, estariamos falando dun millón
de parados menos, e que se nós tivésemos a mesma taxa de
paro que ten o Estado, teriamos 56.000 parados de máis.
Os impostos do capital. Eu non sei de que impostos fala.
Ben, teño máis ben algunha idea, á vista das emendas que
propuxeron incrementando a recadación tributaria. Certamente,
parece mentira que estivesen catro anos no Goberno
e manexando a mesma Lei de réxime financeiro e orzamentario
que teño eu, a mesma, xa que non mudou dende hai
moitos anos. E tamén é sorprendente que non coñezan as

DIARIO DE SESIÓNS DO PARLAMENTO DE GALICIA
competencias desta comunidade autónoma, xa que nós non
temos competencias sobre os rendementos de capital. Non
temos competencias para incrementar a base impoñible do
aforro, a base impoñible especial, e, loxicamente, non temos
competencia no resto dos rendementos de capital, xa que,
non sei se lembran que o imposto sobre o patrimonio foi
suprimido polo Goberno central. Eu non teño posibilidade
de facerlle fronte a esa capacidade normativa.
Respecto dos pensionistas, nós o que facemos cos pensionistas
é subirlles.
Os ingresos. Bótanlle a culpa ao endebedamento. Certamente
non teño moi claro se queren máis ou menos endebedamento,
porque, por unha banda, eu votei a favor dunha
restrición para o endebedamento conxunto das administracións
públicas. Certamente, xa falei moitas veces de que
fixen un si crítico no sentido de que o que votabamos era o
conxunto do endebedamento do país, e dentro diso propoñiamos
unha distribución, mesmo dentro da cifra conxunta
para as comunidades autónomas, para que se respectasen as
distintas condicións desas comunidades autónomas. Certamente,
vostedes terán que comprender que non é o mesmo
un comportamento financeiro como o que ten esta comunidade
autónoma ca outros comportamentos de comunidades
autónomas que están pechando cun 3,5% de déficit ou un
5%. Mesmo xa por non mirar as tremendas ideas que están
tendo outros ou emitir débeda pública ao 7,5%.
E, por outra parte, como lle dicía, reclama máis endebedamento,
porque está dicindo que o pagamento adiado
supón débeda pública e que iso é un problema. Pois non sei
moi ben cal é a postura.
Respecto do sistema de financiamento, pois miren, eu
abstívenme no sistema de financiamento. Por certo, ¿lembra
vostede que fala de que rematamos o 2009 con 300 millóns
máis de ingresos? ¿Sabe de onde viñeron? Dos 342 millóns
de euros de recursos adicionais que proveñen dese sistema de
financiamento. Ocorre que unha cousa é o que asinamos e
outra cousa é o cumprimento dese sistema de financiamento
que está dando o Estado. Logo estendereime neste asunto.
Renunciamos ás subas de impostos. Ben, eu creo que xa
no meu discurso tentei explicar cal é a política tributaria
desta comunidade autónoma –logo estendereime máis neste
Número 68
22 de novembro de 2010
asunto–. Pero quero lembrarlle que o efecto da Lei do
imposto sobre sucesións e doazóns, lei entrada en vigor en
setembro do 2008, supuxo sacrificar a recadación dese
imposto nada máis e nada menos que un 50 %, esa non a
aprobamos nós.
Respecto do MAB, eu non teño moi claro ao que se está
referindo, que o MAB sexan as SICAV. A bonificación da que
están falando está perfectamente reflectida, por certo, é unha
dedución destinada aos investidores, aos subscritores de
accións ou participacións nas empresas MAB ou en calquera
outra empresa que incremente o seu capital. O canon eólico
de momento non o podemos recadar, porque, claro, require
que os molinillos estean funcionando, e aínda acaba de facerse
a resolución do concurso. Respecto do canon da auga, este
orzamento non se refire á aprobación ou non do canon do
auga, o que require é un desenvolvemento regulamentario
preciso. Pero, certamente, téñolle que lembrar que ten un
compoñente fixo e un compoñente variable que está en función
dos membros da unidade familiar. E que, por outra parte,
as subministracións para os pozos e os usos agrarios e forestais
están exentos, co cal as circunstancias subxectivas están
perfectamente contempladas neste tipo de ingreso.
Respecto do gasto, falaba vostede da Consellería da Presidencia,
que era a campiona do crecemento do seu gasto. Eu
téñolles que lembrar que a maioría, o 50% dese gasto, dese
orzamento, vaise destinar nada máis e nada menos que a
xustiza. Non sei se vostede considera ou non que a xustiza é
un servizo público esencial. E que, por outra parte, era unha
consellaría ben apalancada, como consecuencia das débedas
que lle deixaron vostedes. A Conta Xeral está dicindo que
deixamos 1.600 millóns de euros sen executar. ¿É que non
se lembran que faltaban? Faltaban 1.200 millóns de euros.
Na sanidade eu téñolle que dicir que, mire, o gasto en
sanidade medra en atención primaria un 37%. Na prioridade
1 reducíronse entre 20 e 40 días os tempos de espera; o persoal
redúcese un 3,5%. Eu non sei se vostede lembra que
temos un decreto que obriga a esta comunidade autónoma a
baixar un 5% a masa salarial, pois nós fixemos un esforzo
precisamente coa sanidade, porque unicamente rebaixamos
un 3,5%.
Respecto dos plans de prevención de drogas, téñolle que
dicir que no Estado practicamente desaparecen, teñen unha
32

Número 68
22 de novembro de 2010
rebaixa do 16%. Nós non rebaixamos nada, ocorre que os
plans de prevención están nunha partida xeral, conxunta,
destinada á Fegamp. O gasto en sanidade redúcese un
3,49%, logo de descontar, loxicamente, o efecto do axuste de
persoal do que estou falando. A media das comunidades
autónomas, alomenos doce comunidades autónomas cuxos
orzamentos coñecemos, é do 4%. Tamén teño que dicirlles
que, claro, o axuste medio das comunidades autónomas é do
6,5%, tal e como publicara o xornal Cinco Días. Ocorre que
dentro desa media computa o País Vasco, cuxo orzamento é
o único que medra en toda España, crece un 0,7%. E as
comunidades autónomas que máis baixamos somos Canarias
e Galicia, Galicia cun axuste –como vostedes saben– do
10,8%. Pero ocorre que no conxunto do 10 ou o 11 esta
comunidade autónoma é quen máis baixou de todo o Estado
español, é quen máis baixou. Levamos un axuste conxunto
do 14% dos gastos non financeiros.
Fala vostede de que a austeridade é unha entelequia. Pois
mire, eu non sei se lle chama entelequia a ter unha redución
de altos cargos do 31%, de persoal eventual do 24%, de atencións
protocolarias ou representativas do presidente do 12%,
do resto das consellarías do 40%, publicidade e propaganda
do 40%, reunións e conferencias do 28%, estudos e traballos
técnicos do 27%. E, aínda por riba, a evolución de publicidade
e propaganda téñolle que dicir que, conforme á comparanza
do 2009, temos unha rebaixa do 40%, por non dicir
como se conteñen os gastos dedicados a asistencias técnicas
por parte deste Goberno, onde vostedes tiñan un crecemento
insoportable e insostible.
Respecto do índice de eficacia de recadación, este índice
–ese do que vostede fala e o que está publicado– é o correspondente
ao segundo trimestre, e non se pode facer unha
avaliación por semestre, temos que esperar ao ano, ao peche
do ano, xa que os impostos –e logo falarei tamén dos impostos–
teñen a propia mecánica de liquidación, están influídos
fundamentalmente polos aprazamentos e fraccionamentos
de pago. A recadación desta comunidade autónoma, os datos
que vostede coñece, que están citando, son precisamente os
datos publicados pola Axencia Tributaria, que, como saben,
nós non temos moitas posibilidades na maioría da cesta dos
ingresos que publican nos xornais. Pero, mire, Galicia recuperou
708 millóns dos 2.197 perdidos en recadación fiscal.
Iso débese a moitas causas, pero, loxicamente, non é desprezable
o maior crecemento que ten esta comunidade autó-
33
DIARIO DE SESIÓNS DO PARLAMENTO DE GALICIA
noma e o efecto Xacobeo, ao que xa me referín moitas
veces.
Pero, mire, tamén en sanidade teño que dicirlle que esa
preocupación que vostedes teñen polo financiamento e
infraestruturas poderiamos arranxala a través do catálogo de
medicamentos, unha iniciativa do Parlamento de Galicia,
nun exercicio de responsabilidade, encarada ou enfocada a
unha prescrición máis eficiente e que permitirá aforrar cen
millóns de euros.
Respecto do modelo que está vostede criticando, teño
que dicir que teño aquí un titular do Faro de Vigo: “Trinidad
Jiménez elogia el nuevo hospital de Mallorca, con un modelo
similar al vigués”. Polo tanto, non sei se sería tan criticable
ese modelo de financiamento.
En educación baixamos un 6%, tendo en conta o axuste
de gasto de persoal, que, como saben, en educación é máis
forte, e tendo en conta que hai maior proporción de funcionarios
do Grupo A que noutras áreas de servizos prestados
por esta Comunidade Autónoma. Pero o orzamento medra o
1%, o resto das comunidades autónomas baixan ese orzamento
en media un 5%, co cal estamos falando dunha diferencia
dun punto, e mesmo volvo dicirlles que esta Comunidade
Autónoma fixo un axuste orzamentario segundo vostedes
–en aplicación do Real Decreto– excedido, xa que
estendíamos o efecto aos concertos.
Transporte e vivenda. Pois mire, eu non sei se vostedes
saben que todas as autovías que se fixeron se están pagando
actualmente con peaxe na sombra. No transporte, os presupostos
xerais do Estado reflicten unha caída de investimentos
nun 31% respecto ao 2010. O transporte por estrada baixou
un 50%, ferrocarril 21%, os portos 18%, os aeroportos
28%. En vivenda, Madrid baixa o orzamento dedicado a
vivenda un 19,3%, elimínanse as axudas directas á vivenda
e ás oficinas de rehabilitación. O IGVS mantén, no actual
momento de crise, as dotacións dirixidas a garantir e facilitar
o acceso á vivenda aos cidadáns, ben sexa a través de
vivendas de nova construción, en compravenda ou alugueiro,
como a través de rehabilitación de parques de vivendas
xa existentes.
Falabamos tamén de que deixarmos de facer investimentos,
de que o recorte das infraestruturas é extraordinario, que

DIARIO DE SESIÓNS DO PARLAMENTO DE GALICIA
temos un recorte no que non están tendo en conta as fórmulas
de pago aprazado e o investimento a través da SPI, e
cifran ese recorte nun trinta e tantos por cento. Eu téñolle
que dicir que tamén hoxe en La Opinión aparece un titular
que di: “La inversión del Gobierno en obras públicas cae un
65% en los recortes presupuestarios inversión directa del
Estado en esta comunidade autónoma”.
Respecto da Lei do solo, pois miren, os terreos adquiridos
en Taboadela, Val de Rábade e Tamagos eran rústicos, de
protección agropecuaria. ¿Que pasaría con eses cartos investidos
polo bipartito?
Respecto das políticas de emprego, teño que dicir que se
incrementa o apoio aos autónomos e ás cooperativas, e facemos
unha clara aposta pola formación. Pero, mire vostede, o
orzamento do Estado dedicado ao fomento do emprego
baixa nada máis e nada menos que 430 millóns de euros.
A licitación. Pois mire vostede, facendo unha comparanza
sobre xaneiro-xuño de 2009, a Administración xeral reduce
investimentos en Galicia un 42,1%, os concellos un
23,1% e a Comunidade Autónoma de Galicia medra un
46,9%. Falaban tamén de algo que non vou tratar porque
creo que temos un debate específico, que é a Lei de medidas,
a Lei de acompañamento. Unicamente quero dicirlle que con
data de 19 de novembro de 2010 entrou nesta Cámara o
informe relativo á incorporación do Ditame do Consello
Económico e Social na tramitación do referido proxecto, o
informe sobre a modificación do texto refundido da Lei de
Función Pública de Galicia e o informe da Asesoría Xurídica
Xeral en relación coa tramitación do Proxecto de lei de
medidas fiscais e administrativas, co cal poden vostedes
consultar eses informes.
Pero ademais eu na miña intervención falaba dun instrumento,
precisamente o principal instrumento de política económica.
Pero ocorre que este instrumento de política económica
require un exercicio de planificación continua, é por
iso polo que se encadra nun escenario plurianual que transcende,
loxicamente, o momento no que se está facendo o
orzamento, require estar revisándoo continuamente e mesmo
reorientándoo, para iso hai mil mecanismos técnicos. Nunha
situación político- administrativa como a que ten este país, e
cun sistema de financiamento descentralizado, loxicamente
ocorre que temos que estar pendentes do escenario macroe-
Número 68
22 de novembro de 2010
conómico que debuxa o Estado, temos que ter como referencia
este escenario macroeconómico, pero, loxicamente,
ese ter como referencia non é facer mero seguidismo dese
escenario macroeconómico, require unha análise crítica.
Eu contaba que a política orzamentaria desta Comunidade
Autónoma nos anos 2008-2009 se debe en parte a un erro
inducido, derivado da política errática do Goberno central,
unha política errática que utilizou precisamente os concellos
e as comunidades autónomas como instrumentos de política
económica. Ocorre que así como no caso dos concellos ese
era un plan pactado a través dos famosos plans FEIL, que
non foron ou non deron todo o resultado esperado, non podemos
dicir o mesmo das comunidades autónomas, porque non
sabemos que fixeron con nós. Non sabemos se obedecía a un
plan premeditado, se foi unha ausencia total de planificación,
se foi un erro neglixente ou doloso, non o sabemos.
Dende logo, parece que o Goberno central non se quixo
enterar onde estabamos, parece que descoñeceron a complexidade
económica e financeira deste país, as peculiaridades
propias do orzamento, o feito de que as administracións
territoriais son vasos comunicantes precisamente con ese
orzamento estatal. Descoñeceron o feito de que esas administracións
territoriais son os piares do Estado de benestar e
executan a maior parte do gasto público neste país. E tamén
descoñeceron a complexidade do sistema de financiamento
e mesmo as súas propias regras de funcionamento.
Eu dicíalles que era un erro, si, sobre todo incluso
seguindo a propia lóxica do Goberno central, porque se do
que se trataba era de cebar a bomba da demanda, tiñan unha
oportunidade, que era utilizar as transferencias finalistas en
lugar de botar man do sistema de financiamento, que ten
outra finalidade, garantir a suficiencia financeira e a estabilidade
desta comunidade autónoma precisamente para
garantir a prestación de servizos públicos fundamentais.
As transferencias finalistas, caso de ser utilizadas, terían
unha lóxica engadida, xa que se poderían reorientar aqueles
gastos que este país máis necesitaba, que eran precisamente
os investimentos. Sen embargo, utilizando o sistema de
financiamento, nin sequera houbo garantía de que os cartos
que viñeron de máis a esta Comunidade Autónoma se utilizasen
na prestación de servizos públicos fundamentais, porque
non hai ningún mecanismo no sistema de financiamento
que garanta precisamente a dedicación aos servizos públi-
34

Número 68
22 de novembro de 2010
cos fundamentais. A proba é a consolidación do gasto
corrente que temos, medrando en cifras de arredor do 9% en
gastos de persoal, e a proba é tamén o volume inxente de
asistencias técnicas, que moitas delas consolidaron vía sentencia
xudicial en gasto corrente.
Pero miren, así como no caso do Estado o utilizar transferencias
finalistas ou ben inflar as entregas a conta tiña a
mesma consecuencia financeira, que foi o endebedamento,
xa que fixeron un orzamento irreal ao que os ingresos non
ían chegar, pero eses ingresos irreais podían financiar tanto
as transferencias finalistas como as entregas a conta maiores
do que correspondía á situación económica real. O resultado
é que, se non hai ingresos, houbo endebedamento, e o resultado
foi pechar cun 9,2% de déficit que ten o Estado no
2009. Pero así como para eles era indiferente utilizar unha
ou outra fórmula e o resultado era o endebedamento, para
esta Comunidade Autónoma a diferencia non foi neutral, a
diferencia consiste en que temos que devolver 2.500 millóns
de euros. A nosa petición era perfectamente coherente con
isto: xa que o Estado xa estaba endebedado, podiamos
acompasar as devolucións desas liquidacións negativas precisamente
ao ritmo de amortización da débeda xa contraída.
Certamente, claro, non sei por que iamos supoñer que se
o Estado descoñecera as regras de funcionamento do sistema
de financiamento das comunidades autónomas, que é complexo,
ía acertar nas sutilezas da contabilidade nacional e
das regras do SEC 95, que non é menos complexo. É precisamente
o que está pasando.
Eu invítoos a intentar cadrar o resultado orzamentario e
o resultado en termos de contabilidade nacional que se deriva
dos orzamentos xerais do Estado 2011; estamos falando
dun 4,8 por un lado de déficit ou de un 2,3 por outro. A diferenza,
os 20.000 millóns de euros de axuste que corresponden
á devolución das liquidacións negativas.
Pero, ocorre que, sorprendentemente, con esas liquidacións
negativas, ¿que é o que vai facer o Estado? Pois mire,
eu non o teño confesado, pero hai que botar unha ollada ao
informe eonómico-financeiro, á conta financeira que acompaña
o orzamento do Estado, onde vemos que hai unha diferenza
entre capacidade e necesidade de endebedamento e o
endebedamento neto deses 20.000 millóns de euros. Quere
dicir que o Estado se vai endebedar outra vez por esas liqui-
35
DIARIO DE SESIÓNS DO PARLAMENTO DE GALICIA
dacións negativas. Un mesmo gasto xerou endebedamento
no 2009 e vai xerar endebedamento do Estado no 2011. Non
sei se esta é a conduta máis recomendable para o momento
que está vivindo o país, especialmente se temos en conta que
xa Bruxelas deseñou un novo procedemento para o protocolo
de déficit excesivo para sancionar precisamente os graves
desequilibrios macroeconómicos existentes nun país, e o
comisario Olli Rehn precisamente citou o caso de España.
Pois ben, estas son algunhas das consecuencias precisamente
dunha política económica errática. Pero eu dicíalles
que non bastaba con facer política seguidista, e que nalgunha
medida estas consecuencias de hoxe, 2.500 millóns de
euros, eran consecuencia do Estado. Pero non abonda esta
explicación, porque, miren, esta Comunidade Autónoma
reclama continuamente o exercicio da autonomía financeira.
É lóxico, ten dereito a esa autonomía financeira, pero ocorre
que hai que exercela, e tamén hai que saber pagar as consecuencias
do mal exercicio da autonomía financeira.
Cando digo que hai que mirar o cadro macroeconómico
do Estado, hai que facelo con visión crítica. Nós, desde logo,
non cremos as previsións do orzamento do Estado, e dicímolo.
Nós dixemos que no 2009 era un orzamento irreal, e
foino. Pois ese exercicio de madurez financeira o que requiría
é precisamente esa estratexia que puido ser da man do
Estado e non foi. É dicir, incrementar as transferencias finalistas
para cebar a bomba da demanda vía investimentos puidérono
facer vostedes. Porque, claro, é moi cómodo abrir as
mans aos cartos que chegan do papá Estado sen cuestionarse
que é o que está pasando. Porque ¿como non se pode facer
nada cando empeza a serie de sete trimestres seguidos de
decrecemento, de crecemento negativo? ¿Como se pode non
facer nada? ¿Como o Estado, que ten o Goberno, que é o que
ten que estar planificando continuamente, non se adianta a
esa situación e fai acopio de investimentos, que é o que
había que facer, facer acopio de investimentos, e, en lugar
diso, consolidación de gasto corrente e incremento das
infraestruturas?
Miren, na porcentaxe de crecemento entre o 2006 e o
2008, nove de cada dez euros foron destinados a consolidar
gasto corrente. E ¿que ocorreu cos investimentos que necesita
tanto esta Comunidade Autónoma? Pois que os crearon
para nós, e agora critícanos; agora que temos que buscar fórmulas
que complementen o orzamento, critícanos. Pois

DIARIO DE SESIÓNS DO PARLAMENTO DE GALICIA
miren, a alternativa é non facer nada, como vostedes; é non
facer nada. Este tipo de decisións son as que sacrifican o crecemento
a medio e longo prazo, son as que sacrifican a converxencia
coa media da Unión Europea, que é o que temos
facer.
Pero, miren, nesta situación de vaivéns, e xa que me
falan do sistema de financiamento, que eu son culpable de
todos os males, téñolles que dicir que hai unha diferenza
entre o 22 de decembro de 2009, data na que se asinou o sistema
de financiamento, e o 6 e o 7 de maio de 2010, onde
houbo unha reconversión de Bruxelas. Novamente, ante esa
reconversión, as iras enfócanse directamente contra as
comunidades autónomas, especialmente aquelas comunidades
autónomas que temos maior dependencia do Fondo de
Suficiencia e dos recursos adicionais prometidos. Desapareceron
os fondos adicionais do 2010, desapareceu o Fondo de
Cooperación; e o Fondo de Suficiencia vén tan recortadiño
que sorpresivamente non sabemos qué é o que fixeron, porque
non ten nada que ver coa garantía de statu quo prometida
na comisión bilateral que eu asinei.
Pero, miren, a operación é ben sinxela. Ocorre que o
Estado prometeu poñer enriba da mesa 11.700 millóns de
euros adicionais para o novo sistema de financiamento. Iso
non era unha dádiva ou un agasallo do Estado, non, non, iso
foi consecuencia da negociación das comunidades autónomas,
que lle demostraron ao Estado que o antigo sistema de
financiamento, ese sistema de financiamento que tanto critican
e cuxa aplicación foi tan boa para esta comunidade autónoma,
lle daba ao Estado 11.000 millóns de euros máis dos
que lle correspondían segundo o gasto que el mesmo tiña a
obriga de exercer; co cal, foron os cartos que puxeron enriba
da mesa. Pero chega o primeiro ano de aplicación, o
100% dese novo sistema de financiamento, e, mire, a propia
ministra, ao falar do orzamento na presentación da rolda de
prensa, dixo que os ingresos non financeiros tiñan unha mingua
do 12,5% como consecuencia do incremento da porcentaxe
de cesión dos tributos correspondentes ás comunidades
autónomas. O que non dixo tan clariño é que os gastos de
transferencia correspondentes tamén a esas comunidades
autónomas diminuíran un 46,7%. ¿Saben cal é a diferenza?
¿Saben cal é a diferenza? Pois 12.000 millóns de euros de
máis que leva o Estado no orzamento de 2011. Certamente
parécense moito: 11.700 millóns, 12.000 millóns de euros
parécense moito. Pero, miren, ocorre que isto non é máis que
Número 68
22 de novembro de 2010
un vaivén e que nada ten que ver co que asinaron con nós, e
voullo demostrar.
No Consello de Política Fiscal e Financeira –acta 72 do
Consello de Política Fiscal e Financeira–: El señor consejero
de Economía y Hacienda de la Comunidad de Madrid,
Antonio Beteta, plantea lo siguiente: “La primera de las
cuestiones que aquí hay que debatir es que se indica el
carácter potestativo de los anticipos de los recursos adicionales
y fondos de convergencia. Entendemos nosotros que el
Acuerdo 6 del 2009, multilateral, dice “concederá”, hablando
de los anticipos, no “podrá conceder”. Es decir, hay una
rebaja en los términos de obligatoriedad. Entendemos que
los anticipos no son potestativos sino que es algo que tiene
que ver con el grado de obligatoriedad en relación con los
servicios que están llamados a financiar, los anticipos del
70, 85 y 100%. Sin embargo, podemos observar como en la
disposición transitoria segunda del proyecto de ley –está
hablando de la Lofca– se suprime la referencia a estos porcentajes,
y queda el cálculo a los anticipos en una completa
indefinición.
Respuesta del secretario de Estado de Hacienda, Carlos
Ocaña:
Nosotros lo que hemos hecho es decir que pueden pagarse;
es decir, habilitamos a la Administración para establecer
esos anticipos. Esto es más que suficiente, y luego en la Ley
de presupuestos, por ejemplo en el Proyecto de ley de presupuestos
para el 2010, incluimos esos anticipos a cuentas.
No veo el motivo de preocupación, pero si a ustedes les preocupa
y si fuera esta la posición mayoritaria ciertamente no
tendríamos ningún inconveniente en aceptar que se establezca
de esa manera, pero de nuevo nos parece innecesario.
Non nos plantearía ningún problema que la redacción
de la ley fuese la que usted propone pero lo vemos innecesario.
No deberían ustedes desconfiar, puesto que el acuerdo
del Consejo de Política Fiscal y Financiera ya recoge
esos compromisos.
Ya lo vemos, el Fondo de Cooperación que el señor Vázquez
ya me anuncia, ratificando al señor secretario de Estado
de Hacienda, que no van a llegar. Bueno, pues esta es la
apuesta que hacemos por este país, esta es la política seguidista
del Gobierno central, en vez de defender los intereses
que corresponden ciertamente a esta comunidad autónoma.
36

Número 68
22 de novembro de 2010
Pero mire, tengo que hablarles de política tributaria…
(Murmurios.) (Interrupcións.) Certamente, xa falo, perdón,
é que estaba lendo a literalidade da acta. (Murmurios.) Perdón,
señor Lobeira, por se o secretario de Facenda, Carlos
Ocaña, non recoñecía as súas verbas, porque para min son
importantes, ¡eh! (Aplausos.)
Ben, dicía que teño que falarlles de política tributaria.
“Miren, non é o momento de facer grandes reformas fiscais”,
ministra de Economía e Facenda, dixit. Pois ben, loxicamente,
os seus colaboradores discrepan abertamente dela.
O Instituto de Estudos Fiscais vén de publicar un estudo de
socioloxía tributaria onde di que a percepción da fraude está
medrando entre a poboación e que mesmo medran as condutas
xustificativas da fraude entre os empresarios e profesionais.
Tamén o Instituto de Estudos Fiscais vén de publicar
un estudo sorprendente que recomenda baixar o tipo
efectivo de impostos sobre sociedades incrementando as
bases tributarias. Isto dío alguén tan pouco sospeitoso como
Albi. Eu estou de acordo co plantexamento, e estou de acordo
con algo máis. Tamén teriamos que revisar os gastos
deducibles, tamén o teriamos que facer, porque ocorre que ás
veces miramos ao noso redor e copiamos, e copiamos mal.
Nós temos unha deducibilidade sen límite dos gatos que
corresponden ás operativas holding para favorecer os investimentos
no estranxeiro. ¿Que fixemos? Copiar mal de
Holanda porque eles non desprotexeron a base impoñible
permitindo a redución sen límite destes gastos financeiros, e
eles, loxicamente, non tiveron ese efecto pernicioso sobre o
déficit por conta corrente que supón un apalancamento excesivo
do sector privado.
Pásanos que ás veces miramos equivocadamente ao
noso redor. O G-20 ás veces utiliza a Unión Europea coma
se fose unha única rexión e teñen realidades moi distintas.
Pero parece que en España tamén confundimos a Europa dos
27 como unha única rexión porque nos dedicamos a xustificar
o que fai Europa para aplicar nós o que nin responde á
mesma realidade económica nin responde ao mesmo crecemento
económico ou á mesma fase do ciclo económico.
Subir os impostos argumentando que temos menos presión
fiscal que a media da Unión Europea é unha falacia,
porque é descoñecer a nosa realidade económica e é descoñecer
tamén que a presión fiscal é función inmediata da
recadación tributaria. Por exemplo, se nos fixamos en Dina-
37
DIARIO DE SESIÓNS DO PARLAMENTO DE GALICIA
marca, España ten un 18% menos de presión fiscal que
Dinamarca, pero ten máis esforzo fiscal. ¿Por que? Porque
temos a metade de renda media per cápita. Pero mire, se nos
fixamos por exemplo, en Francia, Francia no 2009 tiña un
76% da ratio da débeda pública e España un 54%. No entanto,
se vemos a forma de financiar esa débeda pública, hai
unha ratio bastante significativa, que é a débeda pública en
ingresos coactivos. Pois ben, nesa ratio gaña España porque
temos un 79 fronte a un 76 de Francia.
Ocorre que estou intentando demostrarlles que sobre o
que hai que incidir é sobre a recadación tributaria non sobre
o tipo de gravame. Loxicamente, nestes efectos hai que
observar as estatísticas con profundidade, non quedar na
mera superficie, porque tamén falaba o señor Aymerich de
que tiñamos unha baixada de recadación no 2009. Supoño
que se estaba referindo ao IVE. Pero mire, como unha
mesma explicación non pode servir para unha cousa e a contraria,
ocorre que no 2009 baixou moito a recadación do
IVE, pero ¿sabe por que baixou a recadación do IVE? Como
consecuencia das medidas discrecionais adoptadas polo
Estado e que foron soportar nun mesmo ano dúas devolucións
do IVE. Estamos falando de 6.500 millóns de euros
menos, que agora pretenden reflectirnos a nós. Esta foi a
desculpa que se utilizou para subir o IVE dous puntos. Por
certo, cada vez que están falando da pouca rebaixa do gasto
corrente nas comparanzas co 2009 deberían de ter isto en
conta. Temos que pagar dous puntos máis de IVE, non é
pouco.
Pero, miren, o secretario de Estado, despois de presumir
sistematicamente sobre que a recadación do IVE de setembro
estaba incrementadísima respecto da mesma recadación
de setembro do 2009, máis aló do efecto anuncio propio de
xullo, tivo que chegar o presidente do Goberno dicindo que
estabamos a piques de volver á recesión. É que, loxicamente,
este comportamento non se compadece coa realidade,
porque temos unha baixada do consumo interior do 1,1%,
temos unha baixada da demanda interna do 1,4%. Non sería
porque non houbese voces autorizadas que o dixeran. O
mesmo Nobel Robert Lucas dixo que subir impostos en
plena crise é un erro. Pero o Fondo Monetario Internacional
vén dicindo que os recortes deben vir da man doutro lado,
porque o peor que pode facer un país de cara ao seu crecemento
é recortar os investimentos e ao tempo subir os
impostos, que é precisamente o que estamos facendo.

DIARIO DE SESIÓNS DO PARLAMENTO DE GALICIA
Pero mire, dicíalles que esta política nos afecta directamente,
e aféctanos ao crecemento, porque miren, na medida
en que a demanda interna do país está baixando, pois nós,
nas nosas relacións comerciais, somos co resto de España
precisamente demanda interna. España pode cumprir as súas
previsións de crecemento –0,3%, pero fallou na composición
desa previsión de crecemento, xa que ese crecemento
non se debe ao incremento da demanda interna, como dixo,
senón que é consecuencia da achega do sector exterior. Nós
tamén imos cumprir as nosas previsións de crecemento,
como consecuencia dese mellor comportamento de achega
exterior e como consecuencia do efecto xacobeo.
E dicíalles tamén que esta política de enganar, de falta de
transparencia na recadación do IVE, nos está afectando o
sistema de financiamento, porque, miren, fai un axuste no
Fondo de Suficiencia do efecto IVE global. Axustan de
golpe o 2009, o 2010 e o 2011, cando todos saben que as
regras de funcionamento do sistema de financiamento das
comunidades autónomas require precisamente un axuste
cando se liquida; é dicir, o 2010 e o 2011 aínda non están
liquidados.
Polo tanto, eu creo que estou en condicións de demostrarlle
que o realmente interesante para esta comunidade
autónoma é reclamar eses 243 millóns correspondentes ao
Fondo de Cooperación fronte ás propostas de incrementar
unha recadación de 25 millóns de euros que se xustifican
nunha suba da recadación, loxicamente, e nunha maior equidade,
nunha maior xustiza distributiva. Pois ben, permítanme
que dubide desa maior xustiza distributiva, porque,
miren, a maioría das rendas superiores aos 60.000 euros que
vostedes propoñen, un 80% proceden de rendas de traballo,
e un 5% de base impoñible de aforro, sobre a que non temos
competencias, e un 8% de actividades empresariais ou profesionais;
co cal, eu máis ben penso que estes non son os
ricos que vostedes queren e máis ben penso que a reforma
estrutural que está adiando a ministra de Economía e Facenda
si que se ten que enfrontar.
Pero unha proposta deste tipo, 25 millóns de euros,
incrementando os impostos a eses ricos, eu creo que é unha
visión curtopracista; é a diferenza de enfoque de contar, considerar,
que o orzamento é unha conta en vez de considerar
que é un instrumento de política económica; é a diferenza de
fixarse exclusivamente nos 9.708 millóns de euros que
Número 68
22 de novembro de 2010
temos para gastar en lugar de observar os 54.000 millóns de
euros, que é o PIB galego; é a diferenza de quedar no 20%
do PIB que supón o orzamento galego fronte ao 80% restante
que temos a obrigación de coidar e incentivar.
Pero cando lles dicía que esta reforma que propón non é
equitativa nin xusta, aínda por riba téñolles que dicir que os
cálculos que fan están mal feitos. Por levar a un terreo neutral
a polémica, vou citar os estudos que fan outros.
Mire, Funcas presentou en 2009 un traballo coordinado
polo catedrático de Economía Aplicada, José Félix Sanz,
cunha base de datos moi potente, un simulador, que dicía
que no caso de subir 7 puntos o marxinal do IRPF España
recadaría 1.300 millóns de euros máis. A parte correspondente
a Galicia sería precisamente 42 millóns de euros. Pero
hai que recordar que Galicia unicamente ten competencias
sobre a metade da comunidade autónoma, co cal, en vez de
7, estariamos falando de 3,5 puntos. Co cal, en vez de 42
millóns, teriamos 21 millóns de euros. Pero é que a proposta
de Funcas é subir 3,5 puntos o marxinal e as propostas,
tanto do PSOE como do BNG, son moi inferiores. Co cal,
non chegariamos nin a eses 25, quedarían no sumo en 21
millóns. Pero, ademais, temos outras estimacións que fan
precisamente comunidades autónomas como a andaluza. A
propia conselleira de Economía e Facenda dixo que a estimación
da proposta andaluza eran 31,5 millóns de euros. Se
temos en conta que Andalucía ten 2,5 veces a nosa recadación
fiscal, pois non chegariamos nesta comunidade autónoma,
facendo a proporción correspondente, nin a 12 millóns
de euros. En calquera caso, falemos de 25, 20 ou 12,5, a
comparanza que hai que facer é iso: fronte a 250 millóns de
euros do Fondo de Cooperación, dez veces máis.
Pero, é máis, o resto das emendas presentadas, referidas
aos ingresos, descoñecen totalmente a mecánica de liquidación
dos tributos, porque o que fan é extrapolar a recadación
dos dereitos recoñecidos a 31 de xuño –quero pensar que era
a 30 de xuño–, pero o duplo á fin do exercicio, esquecéndose
de que a propia Lei de réxime financeiro e orzamentario
manda anular as liquidacións adiadas e os fraccionamentos
de pago. Pero é máis, nos tributos sobre xogo, xa cometen
un erro técnico incrible porque dentro dos 55 millóns de
dereitos recoñecidos, 45 millóns de euros corresponden ás
maquinas recreativas, e as máquinas recreativas liquídanse
integramente en marzo; co cal, é imposible multiplicar por
38

Número 68
22 de novembro de 2010
dous a 30 de decembro. Pero sorprende que neste afán recadatorio
se esqueceran de constatar que no orzamento están
engadidos 70 millóns de euros máis que corresponden ao
Plan especial; 70 millóns de euros máis. Pódolle dicir como
fixemos as contas, eu si podo dicir como fixemos as contas:
dende logo, ben rigorosas.
Porque, miren, a previsión inicial, antes do Plan especial,
era de 120,7 millóns de euros para impostos sobre sucesións,
156,8 millóns para transmisións patrimoniais e 163,2
millóns para actos xurídicos documentados. Eran unhas previsións
precisas seguindo a mecánica de liquidación dos propios
impostos, porque téñolle que dicir que o imposto sobre
sucesións e doazóns está afectado pola Lei 9/2008, cuxa
memoria económica cifraba precisamente a perda de recadación
nun 50% dese imposto. O efecto estase vivindo no
tempo. ¿Por que? Porque xa lles dixen que esta comunidade
autónoma ten unha bolsa de traballo de entre 2,5 e 3 anos
pendente de liquidar; e neses pendentes de liquidar conviven
a lei antiga e mais a lei nova.
Respecto do imposto sobre transmisións patrimoniais,
está medrando en toda España, co cal aquí tamén medra.
Pero non pasa así co de actos xurídicos documentados, porque
o que se reactiva precisamente é o mercado de segunda
man, aínda que o de primeira man está tamén medrando en
menos proporción. E o mercado de segunda man non leva
actos xurídicos documentados. Ademais, as vivendas novas
que se están vendendo son precisamente vivendas que estaban
en stock, é dicir, polo tanto, o ciclo urbanístico está afectando
a liquidación do imposto sobre actos xurídicos documentados,
que rebaixa en toda España un 20%. Co cal, se lle
engadimos as 127.000 novas actuacións de comprobación
que implican o Plan especial, chegamos a unha cantidade de
175,7 imposto sobre sucesións e doazóns, 164,3 transmisións
patrimoniais e 170,7 actos xurídicos documentados.
En total, 510,7 millóns, fronte aos 440,7 millóns; un incremento
de 70 millóns de euros.
Polo tanto, fágolles unha nova proposta: se queren seguir
facendo política seguidista co Estado e non apoiarnos na
reclamación do Fondo de Cooperación, fágano; xa veremos
nós, utilizando todos os instrumentos que temos na man
–que imos utilizar, sen dúbida, imos recorrer, se non chegan
eses cartos, como di o señor Vázquez–... Pero apoien estes
orzamentos que achegan 70 millóns de euros máis fronte aos
39
DIARIO DE SESIÓNS DO PARLAMENTO DE GALICIA
25 que propoñen vostedes. Falo de 150 millóns de euros en
dous anos.
Máis nada e moitas grazas. (Aplausos.)
A señora PRESIDENTA: Moitas gracias, señora Currás.
Rolda de portavoces.
Ten a palabra, en representación do Grupo Parlamentario
Popular de Galicia, o señor Ruíz Rivas.
O señor RUÍZ RIVAS: Señora presidenta.
Señorías, en primeiro lugar, agradecerlle ao señor Vázquez
que estea aquí no Parlamento e que nos poida escoitar.
A verdade é que eu creo que para vostede ten que ser bastante
difícil, ¿verdade? vir falar de presupostos, porque a
credibilidade dun socialista falando de números e de economía
a verdade é que é bastante pequena. Por iso eu creo que
vostede falou con tan pouca confianza, con tan pouco convencemento.
Eu diría... (Interrupcións.)
A señora PRESIDENTA: ¡Silencio, por favor!
O señor RUÍZ RIVAS:... que o señor Pachi Vázquez falou
coa mesma confianza que o pobo galego ou que o pobo
español ten nos gobernos do señor Rodríguez Zapatero ou
nel mesmo. (Aplausos.)
Pois ben, a min a verdade é que me parecería case simpático
–se non fora grotesco– escoitar un socialista falando
de déficit, falando de débeda, falando de paro, cando colleron
a España co 8% de paro e deixárona no 20%, cando
colleron o Estado con superávit e deixárono cun déficit do
10%, cando colleron o Estado cunha débeda do 40% e deixárono
nunha débeda do 60%. Digo que resultaría gracioso,
se non fora grotesco, porque tamén escoitei o mesmo señor
Vázquez falando de medio ambiente, de depuración, cando
non foi capaz en catro anos de deixar en funcionamento
unha soa depuradora nas rías. (Aplausos.) Por iso, a verdade
é que resultaría tamén grotesco o ver como precisamente
vostedes, que son responsables coas contas de Galicia dos
anos 2008 e 2009, e no Estado dos anos 2008 e 2009, dos
problemas que temos nin máis nin menos nas contas públicas.
Vostedes son responsables.

DIARIO DE SESIÓNS DO PARLAMENTO DE GALICIA
Pois ben, eu o primeiro que quería facer é felicitar o presidente
da Xunta pola súa valentía. (Aplausos.) Si, felicitalo
porque por primeira vez na historia nun ano electoral vostedes
foron incapaces de dicir que estes presupostos eran electoralistas.
(Aplausos.) Eu téñolle que dicir: si, señor presidente,
vostede está facendo uns presupostos útiles, e uns presupostos
responsables, e uns presupostos que van servir para
Galicia e non van servir para manter un goberno como teriamos
que soportar se seguiran gobernando os bipartitos que
ata aquí tiñamos. Se foron quen de discutir repartindo abundancia,
¿quen se pon na pel dos galegos para saber o que
nestes momentos –que, pola súa mala xestión, tivemos que
reducir por segunda vez os presupostos–..., como estarían
vostedes agora tirándose os trastos á cabeza? Eu creo que
nin os Montesco nin os Capuleto a verdade terían nada que
envexarlle ao que en Galicia estaría pasando.
Pois ben, eu creo que precisamente se algo teñen estas
contas é que nacen do realismo, e que nacen, ademais, sabendo
que as previsións irreais, que os xogos de artificio, para o
único que serven é para que se volvan en contra dun mesmo
e para chegar aos niveis que temos nestes momentos de problemas
presupostarios, froito desa falta de rigor. Pois ben,
estes presupostos teñen o rigor necesario, teñen a austeridade
necesaria, están impresos nin máis nin menos na eficiencia
que responde a unha planificación, non só a curto senón
tamén a medio prazo, a través de, por primeira vez tamén na
historia de Galicia, que estes presupostos recollan e se encadren
dentro dun plan estratéxico, que vai racionalizar o que é
todo o gasto da Xunta e vai priorizar o importante, o gasto
social, os investimentos produtivos e os sectores que máis
necesitan ese apoio por ser potencial de futuro. (Aplausos.)
Pois ben, estiveron os grupos da oposición hora e media
falando aquí. Xa sabemos que os presupostos son malísimos,
son moi malos. Pero, ¿cal é a súa proposta? Porque só escoitamos
unha, que era sacarlles aos galegos 250 millóns de
euros que están nestes presupostos e que vostedes lles retiran
precisamente porque non son quen de dicirlle ao seu
compañeiro Zapatero que faga o que ten que facer co Fondo
de Cooperación e que non lle mande nin máis nin menos e
agrave a situación do resto das administracións para intentar
tapar un déficit que é seu e que, ademais, xerou el.
Pois ben, vostedes son tan incoherentes que viñeron aquí
criticar unha cousa e criticar a contraria. Pois ben, critican
Número 68
22 de novembro de 2010
que non nos endebedamos e critican o pago aprazado. Critican
vostedes que privatizamos pero son os primeiros que
apoian as grandes multinacionais. (Aplausos.) Pois ben, eu
téñolle que dicir, seguindo aquel programa infantil de Epi e
Blas: ¿que es privatizar? Pois privatizar é o Sogaserso, por
exemplo; privatizar é deixar en mans privadas o 60%, e fóra
do control público; privatizar é, por exemplo, o sistema de
citacións, facelo a través dunha empresa privada. Iso é privatizar,
o resto... (Murmurios.) Non, mire, antes diso, entón,
vou adiantar. Íallo sacar máis tarde. Mire: “Trinidad Jiménez
elogia el nuevo hospital de Mallorca con un modelo similar
al vigués”. (Aplausos.) Como aquí depende do que faga
cada un para que [...] pois, efectivamente.
Pero teño moitas máis cuestións nas que vostedes son
unha incoherencia continua. Defenden unha cousa e maila
contraria; os que pola mañá son amigos, pola tarde xa son
inimigos; dánllelo aos seus amigos, dánllelo aos mesmos
que llelo demos nós. Non hai quen os entenda.
Pero, mire, eu creo que vostedes aquí tiñan que vir pedir
explicacións; explicacións nin máis nin menos de que fixeron
cos 1.200 millóns de euros que agora non ten o Goberno
e vostedes tiñan. ¿Que fixeron? Eu creo que fixeron pancartas,
que son as que utilizan nin máis nin menos agora.
Porque, ¿por que non fixeron vostedes hospitais? ¿Por que
non foron capaces vostedes de poñer en funcionamento o
hospital do que xa deixamos as obras en marcha? ¿Que fixeron
vostedes en época de bonanza económica? ¿Como teñen
a cara de vir aquí dicir todo o que dixeron se vostedes son os
culpables do maior fiasco económico da historia de Galicia?
(Aplausos.)
Mire, señor Vázquez, vostedes colleron unha Galicia que
crecía e deixaron unha Galicia con –3,3 %, en recesión, e
nestes momentos este ano xa posiblemente, ao finalizar o
ano, esteamos en taxas positivas. E con estes presupostos,
que son menores, imos de novo crecer por enriba do Estado,
como levamos crecendo tres trimestres, e imos acabar crecendo
ao final do ano 2010 un 1%. Non me estraña que poña
esa cara porque creo que nestes momentos crecer máis que
o Estado non debe ser moito mérito. (Aplausos.) Pero,
bueno, si o é porque, co que vostedes fixeron, podiamos
levar o mesmo camiño. Díxoo a señora conselleira: de ter as
mesmas taxas que tiñan vostedes de paro no Estado, habería
55.000 parados máis. Polo tanto, chitón.
40

Número 68
22 de novembro de 2010
Mire, a verdade é que con estes presupostos o que había
que intentar é o que se fai, que é nin máis nin menos que
blindar as prestacións públicas, evitar unha fortísima caída
dos investimentos privados; e, sobre todo, non traspasarlles
a crise aos cidadáns a través do que vostedes sempre fan e
encontran, que é subir os impostos. Por certo, sempre que en
Galicia se baixaron os impostos vostedes votaron en contra.
Señor Aymerich, o IVE, esa recadación de dous puntos
que agora o Estado incrementou –por certo, un imposto moi
progresista, ¿verdade?–, iso vai nin máis nin menos que para
o Estado. Se hai un incremento nese concepto é porque a
participación de Galicia pasa do 30% ao 50%. Pero a suba,
para Zapatero e sus [...]; é dicir, para todos aqueles que o
defenden. Dito iso, eu creo que o mellor que podían facer
vostedes aquí era, en vez de pedir que lles saquemos cartos
aos galegos, que xa bastante desgraza teñen téndollelos que
sacar por segundo ano consecutivo, é defender o Fondo de
Cooperación, cuestión que non fixeron. Iso si, defenderon o
sistema de financiamento como se aí lle fora a vida.
Mire, eu creo que Galicia cumpriu o Pacto de estabilidade.
E, con todo, cumprindo o Pacto de estabilidade, se lle
poñen límites á súa capacidade de endebedamento: –800
millóns. Dá igual que se cumpra que que non se cumpra; a
todo o mundo rebáixaselle esa cantidade de endebedamento.
¿Que diría o educado señor Zarrías cando, nin máis nin
menos, tratan a Galicia igual que a aquelas comunidades que
se saltaron a la torera o Pacto de estabilidade? O señor
Zarrías seguramente se acordaría –non vou dicir de quen
porque esa calidade soamente a ten o propio señor Zarrías–.
Pero, mire, hai dúas administracións: a que paga e a que
non paga. A que paga é a que dá credibilidade, a que paga é
a que dá estabilidade, a que paga é a que dá confianza, a que
paga é, precisamente, a primeira que está en disposición de
saír da crise; esa é a galega. A que non paga é nin máis nin
menos a súa, a do señor Zapatero. (Aplausos.)
Vostedes, por certo, din que deixaron practicamente llave
en mano o hospital de Vigo. Recórdolle que o de “chave en
man” era unha maqueta, por se non o saben; iso foi o que
deixaron vostedes. Pois ben, o que lle teño que dicir é que a
Xunta de Galicia é quen por primeira vez na historia de Galicia
de que, de cada 100 euros, 75 vaian ao gasto social. É un
esforzo importante. ¿E queren que lles diga máis? Pois ben,
41
DIARIO DE SESIÓNS DO PARLAMENTO DE GALICIA
ese gasto social tradúcese na sanidade, que nestes momentos
ten nin máis nin menos que 25.000 usuarios máis que tiña
con vostedes; unha sanidade que ten 10.000 intervencións
máis que tiña con vostedes; unha sanidade que é quen de
reducir as listas precisamente naqueles que son prioritarios,
deixándoos en 21 días. Polo tanto, mire, sigan vostedes
defendendo as grandes multinacionais, non defendan o aforro,
non defendan a eficiencia no gasto, (Aplausos.) e sigan
vostedes sendo defensores de quen realmente o son.
Sígolle agradecendo ao señor Vázquez que estea aquí
despois de todo o que está escoitando. Pois ben, xa que
escoita, apoien vostedes o catálogo e tamén apoien, como
facían en Baleares, a utilización do PPI como o estamos
facendo para dotar o 50% máis de camas en Galicia, ou
como facemos cun 20% máis cos centros de saúde.
E, ben, seguimos falando de gastos sociais, porque en
gasto social blindamos a risga, e seguimos blindando o que
son as axudas de emerxencia social; e seguimos incrementando
o que son os gastos para dependencia, a pesar de que
o Estado rebaixa a súa colaboración e a pesar de que o Estado
deixa de transferir 200 millóns, que, de transferilos, faría
que non houbera nin un só dependente esperando. Pois, a
pesar diso, 20.000 dependentes máis cobrando dos que vostedes
tiñan cando se foron. E temos 1.300 prazas novas en
escolas infantís. É un plan concertado que fai que os concellos
non volvan unha vez máis pagar a crise. Pois ben, tamén
facemos esa educación que tanto criticaron e á que tanto quixeron
poñer unha mecha, e nunca foi tan tranquila a apertura
dun curso como este ano. Pois ben, imos seguir traballando
pola implantación de linguas estranxeiras, de novas tecnoloxías;
e imos seguir apostando pola universidade: case
400 millóns; 2.000 millóns en cinco anos. E por se acaso
alguén se quere atribuír falar en representación dos reitores,
dicir que o reitor vigués “ve una buena noticia los presupuestos
gallegos para las universidades”. Polo tanto, a súa
credibilidade segue caendo por onde sempre estivo, ao ras
do chan.
E facemos que, a pesar de todas estas limitacións, sexamos
quen de que non caia drasticamente o investimento. E
así pódolle dicir nin máis nin menos que, primeiro, van axudar
a reequilibrar, cun gasto por habitante moi superior nas
provincias de Ourense e Lugo, co que son as máis desenvolvidas
da Coruña e Pontevedra, con precisamente unhas

DIARIO DE SESIÓNS DO PARLAMENTO DE GALICIA
ratios que case dobran nalgúns casos. Iso é reequilibrio, o
resto é predicar de boquilla. Pois ben, logramos case 1.000
millóns de euros, un 21% menos, si, é verdade, pero o seu
amigo, don Pepe Blanco, baixa un 37%. Por certo, que xa
nos empezamos a preocupar moi seriamente de se vai cumprir
cos seus compromisos –que recordo que son compromisos
porque non fixeron o que tiñan que facer en tempo e
forma– para co AVE galego. A nós parécenos realmente moi
ben, ¿verdade?, que vaia nin máis nin menos ao lugar onde
estaban os culpables da crise, onde estaban os tiburóns, a
Wall Street; agora vaille pedir nin máis nin menos que sexa
o que lle solucione a solvencia para as infraestruturas.
(Aplausos.) Eu creo que se o fixera calquera outra persoa
que non fora o señor Pepe Blanco deberíanlle vostedes chamar
PP Blanco. Pero, bueno, ¡alá vostedes!
Mire, nós estamos apostando nin máis nin menos que pola
reactivación económica, estamos apostando pola mellora da
competitividade, estamos apostando pola innovación, pola
internacionalización. Aquí fomos quen de desbloquear un proceso
que non ía a ningunha parte, como é nin máis nin menos o
do sector eólico. Nestes momentos temos o plan industrial máis
importante da historia de Galicia, con máis de 6.000 millóns, e
un canon que vai repercutir non só nas arcas da Xunta de Galicia
senón dos propietarios e dos concellos. Por iso eu creo que
vostedes teñen que ser conscientes de que moitas das cousas
que estamos a vivir son históricas, como é histórico o reducir o
gasto corrente, como é histórico, reducir o gasto en persoal; si,
a pesar da suba do 2% nese IVE; como é histórico reducir o que
son os altos cargos, como é histórico reducir consellerías, como
é histórico reducir o parque móbil, como é histórico que por primeira
vez, despois dun Goberno bipartito, se teña esa sensatez
suficiente para cambiar a deriva na que vostedes nos meteran e
ir pola senda que temos que ir da racionalidade no gasto e da
austeridade. E por se acaso queren falar dalgunha cousiña,
¿saben o que vostedes deixaron? 12.000 funcionarios máis, eses
si que deixan gasto. Pois ben, a pesar diso, somos quen de
seguir apertando o que son os gastos correntes.
O tempo, evidentemente, non é a súa hora e media...
A señora PRESIDENTA: Vaia rematando, por favor, señor
Ruíz.
O señor RUÍZ RIVAS: Non me faga rematar, señora presidenta,
cando aínda estamos practicamente nos quince minutos.
Simplemente eu téñolle que dicir, entón, dúas cousas ao
señor Vázquez. Olvídase vostede de que as calles de Santiago
se encheron moitas máis veces que catro: enchéronse co
Xacobeo, precisamente iso que boicotearon os socialistas e
vostedes mesmos. (Aplausos.)
Mire, pero, á parte diso, voulle dicir –e así remato– que si
que estou de acordo en dúas cuestións que dixo o señor Vázquez:
que é preferible que a xente pague os impostos –¿verdade,
señor Vázquez?– a subilos. (Risos.) É mellor que os pague.
Pois que os vaian pagando quen non os pagan. E a segunda que
lle teño que dicir, señor Vázquez, é que, efectivamente...
A señora PRESIDENTA: Remate, por favor, señor Ruíz Rivas.
O señor RUÍZ RIVAS:... –remato, señora presidenta–, da
crise non se sae con mentiras nin insultos. Segunda gran verdade
que vostede dixo. Seguimos esperando que lle pida
perdón á señora conselleira de Sanidade e aos miles e
millóns de crentes que hai en España por mofarse das súas
crenzas. (Aplausos.)
A señora PRESIDENTA: Moitas gracias, señor Ruíz Rivas.
O señor RUÍZ RIVAS: Seguimos esperando que vostede
lle pida desculpas ao señor Agustín Hernández. Seguimos
esperando que vostede lle pida desculpas á periodista da
TVG á cal faltou.
A señora PRESIDENTA: Moitas gracias.
O señor RUÍZ RIVAS: Polo tanto, efectivamente, hai dous
modelos: o do despilfarro, o de botarlle a culpa aos demais...
A señora PRESIDENTA: Señor Ruíz Rivas.
Número 68
22 de novembro de 2010
O señor RUÍZ RIVAS:... de todas e cada unha das desfeitas
que fai, e o modelo... (O señor Ruíz Rivas pronuncia palabras
que non se perciben.)
A señora PRESIDENTA: Remate, por favor. (O señor Ruíz
Rivas pronuncia palabras que non se perciben.) Xa non ten
a palabra, señor Ruíz.
(O señor Ruíz Rivas pronuncia palabras que non se perciben.)
(Aplausos.)
42

Número 68
22 de novembro de 2010
Polo Bloque Nacionalista Galego ten a palabra o señor
Aymerich Cano.
O señor AYMERICH CANO: Moitas gracias. (Risos.)
Señorías.
Señor Núñez Feijóo, en dous anos pasou vostede da prepotencia
de que esta crise a solucionaba en 45 días á impotencia;
a dicir: a ver se escampa, a ver se o Xacobeo o podemos
ampliar outro ano máis, porque, desde logo, estratexias
para combater a crise, ningunha.
Eu xa falei na miña primeira intervención deses predicadores
da austeridade para os demais. Vénme á cabeza –hai
dúas semanas escasamente– unha entrevista que lle facía
Iñaki Gabilondo a David Táboas, este que foi director da
Oficina Económica da Moncloa e que agora é o presidente
de Seopán –non, non tamén para vós–, que agrupa as grandes
construtoras do Estado. E nesa entrevista David Táboas
empezaba dicindo que é necesario rebaixar os salarios, necesario
recortar as pensións, que está moi ben esta política que
segue o Goberno español desde a viraxe de maio, desde
aquela noite no Ecofin, e que, ademais, era bo que se axudase
ás pobres concesionarias de autoestradas porque as
pobres non chegan a fin de mes. E a esa medida de 600
millóns de euros para as autoestradas de peaxe nos orzamentos
do Estado non votan unicamente a favor os destas
bancadas, vota tamén a favor no Congreso o Partido Popular;
diñeiro que lle negan á dependencia, pero haino para as
concesionarias de autoestradas, diñeiro que recortan en sanidade,
pero haino para concesionarias de autoestradas, igual
que o houbo antes para os bancos, igual que houbo antes
para tapar canto burato había dos que realmente produciron
a crise. E vostedes convertéronse exactamente a ese credo,
ao credo dos que predican a austeridade para os demais pero
buscan un lugar ao sol, ao sol dos orzamentos públicos, ao
sol do erario público.
Xa que vostede falou de como comezou a crise, ¿lembran
aqueles meses do ano 2007, aqueles meses do ano
2008, cando todos eramos keynesianos? ¿Lembra aqueles
meses? ¿Lembra aqueles meses cando o presidente da
CEOE pedía unha paréntese na economía de mercado porque,
en fin, había que, co diñeiro público, axudar estas
pobres empresas financeiras que non chegaban a fin de mes?
43
DIARIO DE SESIÓNS DO PARLAMENTO DE GALICIA
Daquela non se falaba de austeridade, daquela non había
límites ao déficit público, e a Unión Europea facía cantas
excepcións fosen necesarias. ¿Que facían falta 150.000
millóns para os bancos? Para adiante. Pero vostedes, señores
do Partido Popular, votaron a favor no Congreso –o Bloque
Nacionalista Galego non– de darlles eses cartos aos bancos.
Vostedes si. Daquela no 2008 tamén se votou no Congreso a
eliminación do imposto sobre o patrimonio. Vostedes votaron
a favor da eliminación do imposto sobre o patrimonio, o
Bloque Nacionalista Galego non. E se vostedes non apoiaron
os últimos recortes, os últimos axustes do señor Zapatero,
non é porque non estean de acordo con eles. Xa o dixo o
outro día o señor Rajoy saíndo dunha entrevista con Botín
–o que manda realmente neste país–, e o que dixo foi que
eses recortes eran insuficientes. Vostedes non apoian os
recortes de Zapatero porque lles parecen pouco, aínda queren
máis, e iso é o que están aplicando nestes orzamentos.
Porque nestes orzamentos a crise actúa para vostedes
como escusa para apertarlles máis as caravillas aos de abaixo,
como escusa para privatizar os servizos públicos, como
escusa para recortar prestacións públicas. E é de verdade,
señora conselleira, unha vergoña que vostede presuma aquí
de que Galiza é, só precedida por Canarias, a que máis recorta.
Presuma de ter os salarios máis altos, presuma de ter un
nivel de protección social elevado, presuma de ter as pensións
medias máis altas. Non, presume de sermos os que
máis recortamos o orzamento. E o recorte vai –xa llo dixen
antes– sobre todo á protección social. ¿Sabe como recortan?
Voullo dicir eu: na memoria dos orzamentos recoñecen vostedes
que este ano 2011, como consecuencia do agravamento
da crise, vai haber un incremento do 18% nas solicitudes
de risga. Loxicamente, se hai un incremento do 18% nas
solicitudes de risga, vostedes deberían incrementar na
mesma medida a partida destinada a financiar a risga. ¿Sabe
o que fan? Conxelan a partida.
Din vostedes: este ano, como consecuencia do incremento
da crise, vai haber un 151% de incremento nas axudas de
emerxencia social, aquelas que se dan por unha vez para
quen non pode pagar a luz, non pode pagar o aluguer. ¿Sabe
canto incrementan este ano as axudas de emerxencia social
nos orzamentos? ¿Sábeo vostede? Cero, conxelan tamén a
partida. Así é moi fácil recortar, así é moi fácil presumir de
recortes, deixando as necesidades sociais sen cubrir, deixando
a xente –que non ten a culpa da crise pero si está pagan-

DIARIO DE SESIÓNS DO PARLAMENTO DE GALICIA
do as súas consecuencias– ao pairo, sen o abrigo do Goberno,
incumprindo o pacto social fundamental.
Pero falou vostede, señora conselleira, de ingresos, de
impostos. Mire, ¿que se incrementou a compra de vivendas?
Pero teremos que analizar quen compra e quen queda sen
comprar. Pois comprarán vivendas amparándose nas súas
desgravacións os que máis teñen. Quedan sen comprar os
prexudicados pola eliminación, na práctica, da protección de
vivenda, pola eliminación, na práctica, dos programas de
protección oficial.
Di vostede que non sabe de que lle falo cando lle digo
das empresas que cotizan no Mercado Alternativo Bursátil.
Pois, mire, é o artigo 1.4 da Lei de acompañamento: Dedución
por investimento en accións de entidades que cotizan
no Mercado Alternativo Bursátil, 20% das cantidades investidas,
cun límite de 4.000. Si, no segmento de empresas en
expansión. ¿Pode dicirme cantas empresas galegas están
nesta categoría? ¿Cantas? Cero, ningunha. Pero, iso si, metemos
a desgravación. Ningunha, hai Sicav, pero eu supoño,
¡home! que os propietarios das Sicav galegas non necesitarán,
aínda por riba, outra desgravación.
Falou de débeda pública. Mire, voulle dicir, a débeda
pública estase pagando en torno do 4% ou, se sube, do 5%.
Ben, ¡home!, estaría moito mellor, efectivamente, que a consolidación
fiscal a fixeramos incrementando a recadación
tributaria. ¿Pode dicirme vostede en torno a canto está a rendibilidade
que ten para os concesionarios de obras privatizadas,
infraestruturas, hospitais esa operación? Non está en
torno ao 4% ou ao 5%, o rendemento anual que sacan é do
12%, do 13% ou do14%. Pois si, eu prefiro emitir débeda
pública a non estar hipotecando as finanzas galegas para
moitos anos e de forma irresponsable como consecuencia da
privatización de hospitais, centros de saúde e autoestradas.
Pois é moi fácil, a conta élle moi fácil de botar, pero, claro,
como consecuencia desa operación, a parte de que vostedes
quedan ben cos seus patrocinadores, os galegos pagaremos
catro veces o hospital de Vigo, catro veces a autoestrada da
Costa da Morte, etc., etc., como xa pagamos máis de catro
veces a autoestrada do Atlántico. Esa é a súa fórmula, non é
desde logo a do Bloque Nacionalista Galego.
E fala de gastos. Di: Tres de catro euros van para gatos
social. Falso. Tres de cada catro euros van para gasto corren-
Número 68
22 de novembro de 2010
te, para gasto corrente, para comprar ordenadores, 77
millóns de euros no fondo de imprevistos da Consellaría de
Sanidade. ¿De imprevistos para que? Setenta e sete millóns
de euros. Con ese diñeiro podíanse estar facendo centros de
saúde sen necesidade de acudir ao financiamento privado,
pero vostedes queren acudir ao financiamento privado. Non
é unha cuestión económica, é unha cuestión política, ideolóxica,
a que os fai acudir a vostedes á privatización.
Pero, miren, falamos de como pretenden vostedes saír da
crise, e falan vostedes do que fai o Estado. Eu xa lle dixen
que nós non apoiamos esa política que segue Zapatero, pero
é que vostedes apoian e complementan esa política. Si, si
–Señor presidente, por favor, debe dar exemplo–.
Se Zapatero reforma o mercado laboral para precarizar o
emprego e facilitar o despedimento, a Xunta de Galiza complementa
esas políticas reducindo o diñeiro que afecta nos
orzamentos as políticas activas de emprego; ese é o complemento.
¿Os orzamentos do Estado reducen os cartos dedicados
á protección social? Si, pero vostedes tamén reducen os
cartos dedicados á dependencia. E voulle poñer un exemplo
moi fácil, vostede que sabe de números máis ca min. Mire,
neste momento en Galiza hai 21.000 dependentes que reciben
o servizo de libranzas, ben libranza de coidador no contorno
familiar ou libranzas de servizo. Se hai 21.000, é fácil,
multiplique por 5.000, que é a media do que custan as libranzas
anualmente. Dános 105 millóns de euros, ¿verdade?
¿Sabe canto hai orzado para libranzas nestes orzamentos
para o ano que vén? 92 millóns de euros. É que non é que
vostedes non teñan cartos para admitir novos peticionarios
no sistema, é que non teñen nin sequera cartos nos orzamentos
para atender os que xa teñen recoñecida esa prestación.
Así –vólvollo repetir– é moi fácil recortar.
Pero, mire, parece que a crise –e xa remato– está afectando
principios fundamentais, xa non vou dicir do Estado
de dereito, vou dicir dunha sociedade civilizada; aquilo de
que os pactos deben cumprirse, os acordos están para ser
cumpridos, pacta sunt servanda.
Pois ben, votedes quéixanse de que o Goberno central
incumpre o acordo que vostedes asinaron de financiamento
autonómico, que asinaron en contra da maioría deste Parlamento.
Bueno, pois vostedes saberán o que asinaron. Pero
hai tamén sindicatos, comisións e UGT, que asinaron con
44

Número 68
22 de novembro de 2010
votedes o acordo para o diálogo social –a CIG xa non o asinou,
con bo criterio, vendo o que está pasando– que agora
denuncian que vostedes están incumprindo ese diálogo
social, eses acordos, porque nos orzamentos non aparecen
reflectidos os compromisos, que nos orzamentos faltan cen
millóns de euros para loitar contra a sinistralidade laboral,
para mellorar a protección social; outro acordo que se
incumpre.
Pero ¿sabe cal é, señoría...
A señora PRESIDENTA: Vaia rematando, señor Aymerich.
O señor AYMERICH CANO: ... –xa remato, señora presidenta–
o acordo fundamental que estes orzamentos e este
Goberno do que vostede fai parte incumpre? O acordo fundamental
é o que debe ligar o Goberno cos cidadáns, o pacto
social fundamental de que o Goberno responda aos intereses
da maioría dos cidadáns, non aos intereses dos mercados ou
non aos intereses dos patrocinadores do partido que goberna.
Que o Goberno responda aos intereses da maioría dos
cidadáns, e a maioría dos cidadáns en Galiza non queren
recortes; a maioría dos cidadáns en Galiza non queren un
goberno que presuma de recortar mentres as necesidades
sociais están desatendidas...
A señora PRESIDENTA: Remate, señor Aymerich.
O señor AYMERICH CANO:... queren servizos públicos,
queren protección social, queren emprego de calidade e queren
un país ordenado. Por iso non somos nós é a maioría da
sociedade galega que rexeita eses orzamentos e a que lle
pide que os devolvan.
Máis nada e moitas grazas. (Aplausos.)
A señora PRESIDENTA: Moitas gracias, señor Aymerich.
Polo Grupo Parlamentario dos Socialistas de Galicia ten
a palabra o señor Vázquez Fernández.
O señor VÁZQUEZ FERNÁNDEZ: Gracias, señora presidenta.
Señora conselleira, señor presidente da Xunta, hai un
dato que é clave para entender o que está pasando nestes
orzamentos. Galicia ten unha crise, vostede é o presidente de
45
DIARIO DE SESIÓNS DO PARLAMENTO DE GALICIA
Galicia; vostede ten unha crise. E a clave é que vostede non
quere saír na foto da crise. Vostede externalizou a xestión do
presidente e parece coma se isto da crise de Galicia non vai
co presidente: ou Zapatero ou a oposición ou Europa ou
Obama, pero o presidente de Galicia non ten nada que ver
cos problemas das galegas e dos galegos.
A función do Goberno galego, señor Feijóo, é resolver os
problemas de Galicia. Estes problemas só se resolven cunha
política axeitada que teña claramente unha base económica.
Dende hai case dous anos, esta é a súa responsabilidade,
pero, por desgraza, para os parados, para os xóvenes, para os
doentes, para os dependentes, para os estudantes e para as
empresas, vostede renuncia a solucionar os problemas, mentres,
de xeito irresponsable, dedica toda a súa enerxía a buscar
culpables alleos e a desaparecer da foto da crise deste
país.
Señor presidente, todos temos dificultades, pero, evidentemente,
cando vostede chegou ao poder a lombos desta
crise, comprometeu que ía solucionar o desemprego en 45
días. Non só ten 32.600 empregados máis que cando comezou,
senón que vostede lle anunciou a Galicia que era o
garante do futuro. ¡Home!, tanto llo anunciou que o firmou,
e presentou un contrato con Galicia. Eu pídolles a todos vostedes,
señores deputados, que repasemos o contrato con
Galicia do señor Feijóo. Señora conselleira, señora conselleira,
(Aplausos.) o problema é que vostede, cando fixo os
orzamentos, non se acordou de ler o contrato do señor presidente
con Galicia, porque, se o lera, fala en primeiro lugar
dun contrato para resolver os problemas de emprego. E
cando vostede traduce os orzamentos, a maior redución vai
ás políticas activas de emprego.
Falaba dunha estratexia económica, e a estratexia económica
o que está claro é que só se presenta con recortes a todo
aquilo que fale de innovación, que fale de investimento e
que fale de autónomos.
Falaba de austeridade, e curiosamente só medran as consellerías
como a de Presidencia e, dende logo, o número de
asesores do presidente segue sen baixar. Aí non hai recorte
nin hai austeridade. Falaba de fiscalidade, pero, evidentemente,
a fiscalidade segue sen ser un elemento de confrontación.
Fala de sanidade con garantías. ¿Para quen? ¿Para
quen son as sanidades? ¿Para quen é a sanidade con garantí-

DIARIO DE SESIÓNS DO PARLAMENTO DE GALICIA
as? Fala dunha lei de dependencia efectiva, 38.000 homes e
mulleres deste país que non van ter dereito a ningún tipo de
dependencia. Opcións de conciliación: desaparecen todas as
políticas de igualdade, a lei de igualdade no traballo, e desaparece
o servizo para a igualdade que tiñamos sempre neste
país.
Fala vostede de que ía poñer a xuventude en primeiro
plano. Repasen os orzamentos e vexan qué futuro lles espera
aos xóvenes deste país en educación, en formación profesional,
en investigación. Falaba –¡que crueldade!– de equilibrio
territorial, e acaba de dicirnos, señor presidente, o candidato
non nato a Ribeira, cando falou neste momento, dille
aquí a todos que o equilibrio territorial [...]. Nos orzamentos
territorializados, 180 millóns de euros para Coruña, 170
millóns de euros para Pontevedra, 50 millóns de euros para
Ourense e 80 millóns de euros para Lugo. De equilibrio,
nada. (Aplausos.)
Falabamos no contrato, compañeiros, de políticas de
medio ambiente, de ligar a política territorial e o medio
ambiente, e de facer o desenvolvemento sostible un principio
irrenunciable en todas as áreas de goberno. Pásello, por
favor, ao conselleiro de Política Territorial e de Medio
Ambiente.
En innovación e en empresa, vostedes falan tamén de
poñela como un dos elementos clave, e permítanme que me
pare soamente un momento co conselleiro de Industria para
pedirlle por favor por Galicia, polos traballadores e por
todos nós, que deixe de facer o ridículo co da planta de baterías
de Mitsubishi, que deixe de facer o ridículo. O outro día
estaba en Ferrol e visitáronme os compañeiros de Narón:
¡Oe, que vén para aquí!; os de Vilanova: que vai para aquí;
os de Sanxenxo: que vén para aquí; os de Tomiño, que vén
para aquí; os de Nigrán, que vén para aquí. Imaxine, señor
presidente, a cara dos xaponeses (Aplausos.) Estarán dicindo
unha pregunta moi sinxela, señor presidente, e estarán
dicindo unha pregunta clave: ¿quen manda aquí? ¿Quen dirixe
este país? ¿Quen pon en marcha a política e a estratexia
empresarial dun país onde, cando nos están avisando e dicindo
que nos mandan neste momento a mellor infraestrutura
industrial para falar de futuro, resulta que andamos cada un
deste país mirando e levantando o dedo ¡eu, eu...! Oia, señor
presidente, déixese de andar de viaxe e resolva isto (Aplausos.)
Isto si que é un problema, un problema que teñen aquí.
Bueno, o tempo, conselleira, a vostede non, como acabamos
de comprobar, pero a nós si nos está moi limitado. Innovación,
reforma da Administración, identidade e liberdade.
Identidade e liberdade, apartado 13 do contrato do presidente
da Xunta con Galicia: “Comprométome a recuperar os
consensos en torno aos nosos símbolos identitarios, especialmente
no idioma”. Duro, ¿eh? Liberdade, rexeneración
democrática...
Bueno, señor presidente, mire, para rematar, eu creo que
estes orzamentos ao que renuncian é á maior, renuncian a
sacar adiante este país. Vostede decidiu non asumir a crise
como un problema propio. Ás veces dá a sensación de que
vostede ata vive ben no medio desta crise, porque a fin de
semana, o venres, colle o avión, e vaille contar aos outros
como se sae da crise, a Cataluña, ao País Vasco... A todos os
sitios lle vai explicar que vostede sabe como se sae desta
crise, pero en Galicia nin só pon unha solución encima da
mesa nin nos orzamentos é capaz de dar unha soa medida
para saír adiante. Mire, ¿sabe cal é a proposta que lle mandamos
a través das emendas?: Desta crise só se sae investindo
na sociedade do coñecemento, investindo en innovación,
investindo en educación, investindo en políticas activas de
emprego, nas axudas a autónomos e pequenas empresas,
pero, sobre todo, sáese tamén –e necesitamos saír, señor presidente–
garantindo as políticas sociais en educación, en
sanidade e en dependencia, e, dende logo, garantindo a protección
medioambiental.
Creo que quedan momentos para seguir traballando
todos. Podemos saír aquí, señor presidente, señora conselleira,
señor voceiro, a meter bulla, iso faino calquera...
(Risos.) Así nunca vai chegar a ser alcalde de Ribeira,
(Aplausos.), ese é o seu problema. (Murmurios.)
A señora PRESIDENTA: Silencio, por favor.
Número 68
22 de novembro de 2010
O señor VÁZQUEZ FERNÁNDEZ: Vostede pode escollelo.
Pero neste momento aquí estase falando do futuro económico
deste país. E o futuro económico deste país ten unha
crueldade moi particular: unha conselleira, señora conselleira,
que fai o que lle mandan. E o que lle mandan é un axuste
de contas con este país. Non cadran as contas, vostedes
veñen aquí a axustarlles as contas a sectores deste país que
cren no público, que cren na sanidade pública, que cren na
46

Número 68
22 de novembro de 2010
educación pública. E veñen facelo, conselleira e presidente,
como fan sempre os partidos conservadores: aproveitamos a
crise e cambiamos o servizo polo beneficio. (Aplausos.)
Aproveitamos a crise e nese momento, señora conselleira,
vostedes o que van facer é dicir: como isto está moi mal, o
que teña cartos que veña e que o arregle.
Mire, señor presidente, eu quero pedir, claramente, que
pense que en fronte hai un partido, que é o socialismo galego,
que está pendente de que vostede poña encima da mesa
unha proposta para sacar adiante este país. Que queremos
falar con vostede de emprego, que queremos falar con vostede
de sanidade, que queremos falar con vostede de política
territorial. E, señora conselleira e señor presidente, os atallos
nunca son bos: escoller a Lei orzamentaria para meter de
rondón cambios estruturais deste país só transmite unha
cousa: improvisación. Vostedes están saíndo desta crise con
improvisación e esperando que escampe.
A señora PRESIDENTA: Remate, por favor, señor Vázquez.
O señor VÁZQUEZ FERNÁNDEZ: Pero neste país hai centos
de miles –remato, señora presidenta– de homes e mulleres
que están esperando unha cousa que soa tan normal que ata
dá risa dicila: están esperando por un presidente e por un
Goberno que se poña a resolver os problemas deste país.
Nada máis e moitas grazas. (Aplausos.)
A señora PRESIDENTA: Moitas grazas.
Para o peche do debate ten a palabra a conselleira de
Facenda.
A señora CONSELLEIRA DE FACENDA (Fernández Currás):
Moitas grazas, señora presidenta.
Señor Vázquez, fala vostede de improvisación. Certamente
non sei que improvisación, supoño que esa é a folla
de ruta que ten xa aprendida porque é a que vostedes practican.
Pero este Goberno non improvisa nada, este Goberno
fai unha planificación seria, rigorosa, constante, realista,
acertada. Temos unha folla de ruta económica por primeira
vez na historia desta comunidade autónoma. (Aplausos.)
(Murmurios.)
47
DIARIO DE SESIÓNS DO PARLAMENTO DE GALICIA
A señora PRESIDENTA: Silencio, por favor.
A señora CONSELLEIRA DE FACENDA (Fernández Currás):
Señor Vázquez, fala de negociacións. Eu non sei que negociacións
pretende e non sei se terá falado con outros conselleiros.
Polo que a min respecta, eu unicamente téñolle que
dicir que levo dous orzamentos, dous orzamentos, por primeira
vez na historia desta comunidade autónoma, negociados
cos axentes sociais e os grupos políticos. (Aplausos.)
Aínda hoxe estou esperando as súas propostas, aínda hoxe.
(Aplausos.) (Murmurios.) Que no seu momento dixeron que
xa no debate parlamentario xa me enteraría do que propoñían
o BNG mais o PSOE. Ben, pois así o fixen; eu, dende
logo, estudo atentamente –como xa puideron comprobar na
miña réplica– as emendas que fixeron.
Certamente, cando eu volvín requirir o apoio dos axentes
sociais e mais os grupos parlamentarios de cara a unha nova
aldraxe que se está facendo con esta comunidade autónoma
da man da negación dun dereito recollido na Comisión bilateral,
que é o Fondo de Cooperación, 243 millóns de euros,
todos apoiaron a nosa proposta menos o PSdeG. Claro, loxicamente,
xa sabiamos que o señor Vázquez tiña información
privilexiada e que hoxe confesa na Cámara: non van vir os
cartos correspondentes ao Fondo de Cooperación.
Mire, cando falamos de equilibrio territorial, no eixe 4
do Plan estratéxico, equilibrio territorial, estamos falando de
investimento por habitante. Eu non sei –recoñezo que teño
máis facilidade para as contas–, pero é o investimento por
habitante en Ourense ou en Lugo o duplo que en Pontevedra
e A Coruña.
O gasto en I+D+i. Mire, sabemos que queremos mudar o
modelo de crecemento, e nós facemos unha aposta por iso.
Certamente esta é unha necesidade compartida por todo o
país: temos que incrementar a competitividade, temos que
seguir afondando no I+D+i. Pero, miren, esta comunidade
autónoma baixa un 0,8 % as achegas correspondentes ao
I+D+i, e o Estado rebaixa nada máis e nada menos que un
8,37 %.
Respecto ás colaboracións público-privadas, eu téñolle
que dicir, señor Aymerich, que certamente, cando vostede
está falando, está comparando débeda pública coas TIG
correspondentes proxectos, non son magnitudes homoxéne-

DIARIO DE SESIÓNS DO PARLAMENTO DE GALICIA
as; loxicamente non son magnitudes homoxéneas; porque,
mire, as colaboracións público-privadas non é unicamente un
pago adiado, está pagando o custo correspondente á construción,
á reposición e mantemento e ademais aos custos financeiros
correspondentes. Co cal alomenos temos tres magnitudes
que comparar; non é o mesmo o custo da débeda pública
como tampouco o é o custo correspondente ao endebedamento
privado. Xa sabemos que a débeda pública ten en principio
unhas garantías maiores. Pero a ese custo da débeda
pública témoslle que engadir os outros: a reposición, o mantemento,
loxicamente o beneficio industrial do contratista
correspondente á construción; son moitos custos a comparar.
Respecto á rebaixa do gasto social e mesmo os recortes
en sanidade, ben, eu xa estou un pouco cansa, (Murmurios.)
porque levamos toda a mañá dirimindo ao respecto. Pero,
miren,... (Interrupcións.)
A señora PRESIDENTA: Silencio, por favor.
A señora CONSELLEIRA DE FACENDA (Fernández
Currás):... sorprende que, nun orzamento que todo o mundo
di que baixa en sanidade, a proposta do BNG sexa precisamente
que desaparezan os imprevistos para sanidade. ¡Que
área xustifica máis imprevistos que sanidade, as substitucións!
(Interrupcións.) Un evento, un imprevisto como pode
ser a gripe... (Interrupcións.)
A señora PRESIDENTA: Silencio, por favor.
A señora CONSELLEIRA DE FACENDA (Fernández
Currás):... a gripe A, 25 millóns de euros que custou a gripe
A. Pero, claro, non sei se é máis lóxica a emenda que presenta
o PSdeG de recortar 96 millóns de euros para o Sergas,
recortar 96 millóns de euros para o Sergas.
Mire, respecto á dependencia, non se preocupe. Ocorre
que no caso da dependencia –non sei se se lembran– hai un
cofinanciamento. E nós poñemos os cartos enriba da mesa,
está o 70 % dos cartos que nos corresponden; o Estado, de
momento, nin se sabe. Pero non se preocupe, que se os cartos
do Estado chegan eu teño o firme compromiso de xerar
os fondos correspondentes para a dependencia. (Interrupcións.)
(Aplausos.)
A señora PRESIDENTA: Silencio, por favor.
Número 68
22 de novembro de 2010
A señora CONSELLEIRA DE FACENDA (Fernández Currás):
Miren, señorías, estes son uns orzamentos realistas. Son realistas
porque non incorren nunhas previsións que ninguén as
pode soster. Cumprimos coas previsións de crecemento que
xa anunciamos nesta Cámara en maio de 2009, pois pechamos
co mesmo decrecemento que xa anunciaramos en maio
de 2009. Nos orzamentos de 2010 imos cumprir as nosas
previsións de crecemento, co cal os nosos presupostos si que
son realistas.
Pero é máis –non é que o diga eu–, é que a economía
galega ten moitos signos de resistencia, vai mellor que a economía
española. E, mire, dío Caixa Galicia, nada máis e
nada menos, os expertos de Caixa Galicia –que, por certo,
non son moi sospeitosos tampouco–. Demostran que o sector
industrial medra un 4,5 %, máis do duplo que España; o
sector turístico ten un magnífico comportamento debido ao
efecto Xacobeo; a ocupación hoteleira ten 4 puntos debido
ao efecto Xacobeo; o tráfico aéreo de pasaxeiros medrou o
9,2 %; e as exportacións achegan un rendemento neto de 358
millóns, unha vez feitas as compensacións das balanzas
comerciais correspondentes.
Son austeros, sen dúbida, son austeros. Facemos un
esforzo extraordinario de contención nas consellerías non
sociais, unha redución do 24,7 %. Son sociais, fan o maior
esforzo da historia desta comunidade autónoma. Que, por
certo, ese 75 % do que vostede falaba certamente é gasto
social; pero o gasto social tamén inclúe traballo, emigración,
igualdade. Certamente os servizos públicos fundamentais,
aos que vostede se refería, teñen na composición no orzamento
de 71,4 %, é dicir, 3,4 puntos máis que o ano pasado,
68 fronte ao 71,4 %.
E teñen, si, señorías, un forte axuste nos investimentos,
que mitigamos coas colaboracións público-privadas. Unhas
colaboracións público-privadas que certamente eu non sei
por que xeran tanta polémica. Non escoitei, dende logo, un
rechazo (Interrupcións.) ao modelo de colaboración público-privada,
non escoitei o modelo.
Falan da privatización dos servizos sociais. Ben, a xestión
directa aos servizos sociais está contemplada na Lei de
servizos sociais de Galicia, 13/2008, aprobada por vostedes
por certo. Por iso sorpréndeme que vexan tan problemático
este aspecto; sobre todo chama a atención que o critiquen
48

Número 68
22 de novembro de 2010
tanto cando nos municipios onde vostedes gobernan este sistema
de xestión indirecta está a ser utilizado dende hai
tempo. Pontevedra, gobernada polo BNG, ten externalizada
a axuda no fogar, ao igual que Ourense e Santiago, por poñer
algúns exemplos.
Pero, miren, incerteza de cara ás colaboracións públicoprivadas.
Pois mire, si, certamente, eu prefería ter os cartos
no capítulo 6, loxicamente. Pero é que estamos falando de
facer ou non facer, entre outras cousas, porque non temos o
apoio necesario para reclamar os cartos en Madrid que nos
corresponden.
Os proxectos suxeitos ao cambio tecnolóxico loxicamente
presentan unha prima de risco pola evolución tecnolóxica.
As normas contables do SEC 95 tamén introducen incertezas.
Pero eu quero que saiban que esta comunidade autónoma
sométese voluntariamente ao ditame previo, que non é
nin preceptivo nin vencellante, do Grupo INE-Banco de
España e a IGAE. E ata o de agora todos os proxectos licitados
teñen ese informe.
A crise, loxicamente, reflicte unha maior proporción de
risco e traslada unha posibilidade de dificultades de financiamento
–somos conscientes–; co cal o que temos que procurar
é que a administración licitadora, é dicir, nós, teñamos
un alto renting, sexamos quen de cumprir os nosos compromisos,
esixamos e teñamos a solvencia técnica suficiente
para construír proxectos atractivos.
O deseño do mapa de riscos ten que ser o adecuado, ten
que facer unha distribución entre os riscos de demanda, dispoñibilidade
e construción axeitada para o socio privado.
Ten que medir o risco-proxecto, de tal forma que os financiadores,
os que aporten o financiamento deste proxecto,
teñan unha adecuada formulación de modelo que faría innecesario
unha achega adicional por parte da administración
pública, co risco conseguinte de consolidación no balance
das administracións públicas, que é o que non queremos. A
correcta distribución dos riscos e a correcta definición do
proxecto e do modelo garantirá que non consolide nas contas
públicas. E, loxicamente, unha mellor definición do contrato
dará maior seguridade xurídica ao socio privado.
Miren, a secretaria de Infraestruturas, Inmaculada Rodríguez
Piñeiro, di que levamos catro meses adicados en exclu-
49
DIARIO DE SESIÓNS DO PARLAMENTO DE GALICIA
siva a falar con entidades financeiras; vimos que ninguén
asume o risco de demanda e buscamos un modelo en que
non se transfire o risco das explotacións. Con vistas no PEI
tiñamos que garantir dúas cousas: que as obras fosen financiables
e que non computaran en déficit. E conclúe: percibo
apetito inversor para participar no PEI.
Eu non teño por que dubidar das palabras da secretaria
xeral de Infraestruturas. Son consciente de que todas
as administracións públicas estamos competindo precisamente
por esta forma de xestionar, polo financiamento
correspondente ás colaboracións público-privadas. Por
iso, asumo que temos diante un novo reto, e ese novo reto
asumímolo. ¿E como o asumimos? Pois precisamente
porque seremos quen de captar ese financiamento, dado
que esta comunidade ten un bo renting, esta comunidade
cumpre os seus compromisos e esta comunidade ten uns
técnicos que teñen a suficiente capacidade e solvencia
técnica como para definir os proxectos que esta Galicia
necesita.
Porque os orzamentos que hoxe presentamos nesta
Cámara son os mellores orzamentos que se poden facer
neste momento, pídolles loxicamente a confianza desta
Cámara e que apoien este proxecto de orzamento.
Máis nada e moitas grazas. (Aplausos.)
A señora PRESIDENTA: Moitas grazas, conselleira.
Pasamos á votación das emendas do grupo 1. Pechamos
as portas.
Comezamos coa votación das emendas á totalidade que
postulan a devolución global do orzamento, comezando pola
emenda do Grupo Parlamentario do Bloque Nacionalista
Galego.
Votamos.
Hai un fallo no sistema de votación. Eu véxoo aquí na
miña pantalla, pero non aparece nas pantallas; entón... Supoño
que as súas señorías teñen intermitentes os paneis cando
eu dixen que votabamos... Non, agora non, fai un momento
si que estaban porque eu estou vendo a votación na pantalla
pero non sae nas pantallas altas.

DIARIO DE SESIÓNS DO PARLAMENTO DE GALICIA
Se lles parece, dinme que teñen que volver reconducir o
ordenador, que tardariamos dous minutos; se lles parece,
votamos á man alzada, que eu creo que estamos aquí –polo
que eu sei– os 75 deputados presentes, e, se lles parece, imos
gañando tempo e votamos entón a emenda do Grupo Parlamentario
do Bloque Nacionalista Galego.
Votamos, por favor, á man alzada.
Votación da emenda número 1 do G. P. do Bloque Nacionalista
Galego, á totalidade, que postula a devolución global
do orzamento.
Efectuada a votación, deu o seguinte resultado: votos a
favor, 37; votos en contra, 38.
O resultado da votación é negativo.
En consecuencia, queda rexeitada.
Votación da emenda número 1 do G. P. dos Socialistas de
Galicia, á totalidade, que postula a devolución global do
orzamento. Efectuada a votación, deu o seguinte resultado:
votos a favor, 37; votos en contra, 38.
O resultado da votación é negativo.
En consecuencia, queda rexeitada.
A señora PRESIDENTA: Votamos a continuación a votación
conxunta das emendas á totalidade que postulan a devolución
de seccións e axentes xestores de gastos. Comezamos
polas emendas do Grupo Parlamentario do Bloque Nacionalista
Galego.
Votación conxunta das emendas á totalidade do G. P.
do Bloque Nacionalista Galego (da núm. 2 á 50) que postulan
a devolución de seccións e axentes xestores de gastos.
Efectuada a votación, deu o seguinte resultado: votos a
favor, 37; votos en contra, 38.
O resultado da votación é negativo.
En consecuencia, quedan rexeitadas estas emendas.
Votación conxunta das emendas á totalidade do G. P. dos
Socialistas de Galicia (da núm. 3 á 32) que postulan a devolución
de seccións e axentes xestores de gastos
Efectuada a votación, deu o seguinte resultado: votos a
favor, 37; votos en contra, 38.
O resultado da votación é negativo.
Número 68
22 de novembro de 2010
En consecuencia, quedan rexeitadas as emendas.
Suspendemos por tanto a sesión ata esta tarde ás dezaseis
trinta horas.
Moitas grazas e desculpen os fallos electrónicos.
Suspéndese a sesión ás tres e dous minutos da tarde.
Retómase a sesión ás catro e trinta e un minutos da
tarde.
A señora PRESIDENTA: Señorías, boas tardes. Vaian ocupando,
por favor, os seus escanos.
Reiníciase a sesión. Corresponde neste intre entrar no
grupo 2.
Debate e votación das emendas que modifican a contía
global dos orzamentos ou que transfiren créditos entre
seccións.
A señora PRESIDENTA: As emendas presentadas son as
seguintes: emendas que modifican a contía global dos orzamentos,
polo Grupo Parlamentario do Bloque Nacionalista
Galego emendas número de 1 a 6, e Grupo Parlamentario
dos Socialistas emenda número 2. Emendas que transfiren
créditos entre seccións, do Grupo Parlamentario do Bloque
Nacionalista Galego emendas da 7 á 37, e o Grupo Parlamentario
dos Socialistas de Galicia emenda número 2.
Comezamos pois coa rolda de defensa das emendas. Para
a defensa das emendas ten a palabra polo Grupo Parlamentario
do Bloque Nacionalista Galego o señor Blanco Álvarez.
O señor BLANCO ÁLVAREZ: Señora presidenta, señorías.
Señora conselleira.
50

Número 68
22 de novembro de 2010
Imos debater hoxe duns orzamentos, dos orzamentos do
ano 2011, orzamentos históricos, sen parangón, con planificación
económica por primeira vez na historia de Galiza. Eu
non sei o que opinará o señor Fraga, que gobernou durante
dezaseis anos. Seguramente ao señor Fraga agora iso xa non
lle importe moito, pero ao vicepresidente e hoxe presidente
supoño que lle importará máis, porque isto é tanto como presupoñer
que o anterior Goberno, os gobernos do Partido
Popular, facían os orzamentos ao tuntún, xuntábanse alí no
Consello de conselleiros e ían dicindo: doulle unha e quítasme
outra. A verdade é que eu creo que foron, con todo, bastante
máis rigorosos evidentemente ca iso. Eu supoño que no
debuxo que fixo vostede esta mañá sobre a situación de
Galiza, unha situación máis que ilusionante, eu falaría de
ilusoria.
Pero, en todo caso, imos debater sobre uns orzamentos
que é un documento político: establecen prioridades, marcan
obxectivos, estratexias. E digo que imos falar dun documento
político e que polo tanto a miña intervención tamén vai
ser unha intervención política. E dígoo porque fai uns días,
nunha Comisión deste Parlamento, había unha portavoz do
Grupo Popular que me achacaba vir a este Parlamento a
facer política, e eu voulle dicir que, efectivamente, eu veño
facer política neste Parlamento; outras non sei a que veñen,
eu veño facer política desde logo. Eu non quería nomear
quen era esa persoa, pero, como ela se acaba de nomear, en
todo caso xa todos o sabemos.
Claro que vou facer unha intervención política. E o primeiro
que hai que falar para situar estes orzamentos –e
fíxoo vostede tamén perante a mañá– é debuxar o escenario
no que se teñen que desenvolver. Un escenario efectivamente
de crise económica, de crise económica moi pouco
analizada por certo, moi pouco buscada –¿quen son os responsables
desta crise económica?–, que fai moi boa unha
viñeta que debuxaba El Roto, ese debuxante que publicaba
as súas páxinas, que publica as súas páxinas, que poñía na
boca dun banqueiro a seguinte frase: “A operación foi un
éxito, conseguimos que pareza unha crise o que foi un vulgar
saqueo”.
E, efectivamente, diso estamos a falar. Os saqueadores,
aqueles que especularon, produciron como consecuencia
que hoxe a maioría social dos países –e tamén en Galiza–
teñan que soportar unha crise que os afecta a eles si directa-
51
DIARIO DE SESIÓNS DO PARLAMENTO DE GALICIA
mente en termos de emprego, en termos de calidade de vida,
en acceso aos servizos públicos e polo tanto á sociedade do
benestar.
Facía vostede á mañá tamén –como é necesario nestes
orzamentos– un primeiro debuxo dos ingresos. Os ingresos
nestes orzamentos son unha parte importante. Vostede falou
dalgunhas cuestións; eu tamén quero facer referencia especialmente
a elas.
En primeiro lugar, a financiación autonómica. Señora
conselleira, vostede sabe que nós fomos absolutamente críticos
con este sistema de financiación. Alertabamos de que
ía ter unha repercusión claramente negativa sobre a economía
galega, sobre o desenvolvemento socioeconómico galego.
Dixemos que había que estar en contra, posicionámonos
así neste Parlamento e démoslle a vostede a confianza para
debater, para discutir, para lograr a nivel de Estado unha
financiación que respondera aos criterios que este Parlamento
tiña manifestado por unanimidade.
Non foi así, non foi así. Este financiamento autonómico
non é o que Galiza necesita, pero é que, ademais diso, ademais
diso, os incumprimentos que di vostede que se están a
producir minguan mesmo o que vostede firmou alí e avalou.
E, polo tanto, estamos ante unha situación onde o nivel de
ingresos de Galiza cae, evidentemente, e estamos a falar que
a financiación autonómica ademais é o 83% dos ingresos
non financeiros da Xunta de Galicia; é dicir, que é esencial,
é importantísimo ter acaído un modelo de financiación que
respostara ás necesidades do país. Isto non foi conseguido
por parte do Partido Popular, polo Goberno do Partido Popular,
e polo tanto hoxe temos un sistema de financiación que
penaliza claramente isto.
Pero hai un segundo aspecto. Eu xa lle dixen con claridade
e manifesteino: nós si estamos por endebedarnos máis,
para atender á sociedade do benestar, para impulsar economicamente
ao país, e polo tanto o nivel de endebedamento
diciamos que non podía estar limitado, non estamos de acordo
con esa limitación, e mesmo poñiamos enriba da mesa as
modificacións na política monetaria, na política económica
da Unión Europea a respecto do que se chamaba rexións
obxectivo 1, é dicir, que puideramos aumentar o noso límite
de endebedamento para dar cumprida resposta ás diferenzas
que existen entre estes territorios e polo tanto cara a unha

DIARIO DE SESIÓNS DO PARLAMENTO DE GALICIA
converxencia real do conxunto das nacións de Europa. Pero
isto tampouco foi tido en conta por parte do Goberno.
E fixo vostede despois unha interpretación claramente
maniquea. Dixo: había que elixir entre a suba de impostos ou
o combate á fraude fiscal, e nós eliximos o combate á fraude
fiscal. Señora conselleira, o combate á fraude fiscal non
se elixe: hai que dalo continuamente, e iso non ten nada que
ver coas políticas fiscais que se poñen en marcha nunha
situación de crise. Porque, ademais, nin sequera é certo que
vostedes non suban os impostos. Non só soben senón que os
crean. Estamos diante, por exemplo, do canon de auga, de
canon de vertido –que se vai poñer, iso si, pasadas as eleccións
municipais, grazas a unha emenda do Partido Popular–,
que vai facer que o recibo da auga se incremente para
o conxunto dos galegos e das galegas. Polo tanto, están
actuando claramente na carga fiscal que van soportar a
maioría dos galegos e das galegas; iso si, sen ter en conta en
ningún caso o seu nivel de renda, o seu patrimonio e as súas
necesidades; vostedes equiparan a todos do mesmo xeito.
Contra isto nós poñemos enriba da mesa unha suba de
impostos –nós non nos avergoñamos diso–, unha suba de
impostos aos que máis gañan. E por iso, nestas emendas que
presentamos, neste texto alternativo aos seus orzamentos,
poñemos enriba da mesa unha subida no tramo autonómico do
IRPF que pode supoñer –podemos discutir canto pode supoñer,
aínda que xa o temos discutido en máis ocasións– 25 millóns
de euros para as arcas galegas. 25 millóns de euros, neste
momento e coa situación de recorte que vostede debuxou, son
moi importantes para poñer en marcha desde políticas sociais
a políticas de I+D+i ou de impulso aos sectores produtivos.
E, polo tanto, é importante saber cal é o camiño a seguir,
porque o camiño a seguir non é a rebaixa de impostos, que
vostedes por certo tampouco puxeron en marcha; é que
aqueles que máis gañan teñan unha carga fiscal maior para
axudar nun momento de dificultades coma neste. Poderiamos
falar doutro tipo de impostos, pero é certo que por unha
escasa competencia nas políticas fiscais e nas políticas económicas
de Galiza –que se corresponde ademais cun Estatuto
que claramente non nos dá competencias– moitas delas
non se poden poñer en marcha.
Que non se poden poñer en marcha pero que despois
teñen un efecto na economía galega. Por exemplo: ¿como
Número 68
22 de novembro de 2010
cambiaría o mapa de ingresos da Xunta de Galiza se as
empresas enerxéticas que están neste país desde fai moitos
anos traballando, desde a hidráulica, a eólica, a minihidráulica,
as térmicas, estiveran cotizando os seus impostos en
Galiza, e non explotando os nosos recursos aquí e declarando
os seus impostos en Cataluña, en Madrid ou onde sexa,
pero non aquí? Iso é algo que, evidentemente, tamén tiña
que ser modificado. Se están a explotar os recursos aquí, que
paguen aquí os seus impostos. Ese é o mecanismo para
garantir tamén un nivel de ingresos acaído.
Polo tanto, estamos xogando nun escenario que vostedes
debuxan con moi pouca marxe de manobra. Aínda así, veremos
a continuación como dentro mesmo deste orzamento se
poden facer cambios que dalgunha maneira poñen enriba da
mesa un novo modelo, mesmo dentro do estrito campo de
xogo que efectivamente vostedes poñen enriba da mesa por
non cambiar estes aspectos.
Aspectos que afectan a todos, desde o decreto do carbón,
as caixas galegas, a Vulcano, ao eólico, por certo, que acaban
vostedes de adxudicalo e eu creo que están obviando ou
ignorando algo moi importante, e é que a nivel de Estado
existe un rexistro de preasignacións e que se ese rexistro de
preasignacións non inclúe o reparto de eólico que se fixo hai
uns días non van ter primas e polo tanto non hai nin plans
industriais nin xeración de emprego, nin sequera desenvolvemento
do sector eólico, unha lei por certo que se puxo en
marcha cando vostedes eran xa responsables do Goberno.
Non se poden botar as campás a voar cando resulta que quen
ten a chave dese reparto non son vostedes, é o Estado a través
dese rexistro de preasignacións, que en todo caso haberá
que ver como se desenvolve. Pero este é o escenario no
que se move a economía galega, e aí é precisamente onde hai
que actuar.
Mire, eu botei en falta sinceramente, o Bloque Nacionalista
Galego botamos en falta á mañá na súa intervención
palabras –e díxenllo tamén na primeira intervención na
Comisión–; fala vostede de solvencia, de estabilidade orzamentaria,
pero non se fala dos aspectos que están preocupando
realmente aos galegos. ¿E cales son? O emprego.
¿Cal é? A pobreza. ¡Oia! Hoxe mesmo se publicaba que hai
55.000 familias galegas que necesitan axuda para comer
todos os días. ¡Home!, algo destes orzamentos terá que ir
dirixido a esa xente, algo destes orzamentos terán que ir diri-
52

Número 68
22 de novembro de 2010
xidos aos que perderon o emprego. E como consecuencia da
perda de emprego, fican moitos casos de exclusión social. A
diferenza entre estar nos niveis de pobreza, ou nos niveis
máis acaídos de vida, é o emprego, é o elemento que delimita,
é a liña vermella que delimita estar nun proxecto de
inclusión social ou non. Non é a formación xa, non é nada
máis que o emprego.
¿Por que non se fala de emprego? ¿Por que non se fala
de pobreza, se estes son os problemas que hoxe os galegos e
as galegas están poñendo enriba da mesa? Seguramente porque
iso se contradí con parte do que vostede di. Hoxe presumiu
de ser os que menos se endebedaban despois de Canarias.
¿Realmente iso é algo que vostede ten que poñer aquí
como valor? O que haberá que poñer como valor é se o
endebedamento que se leva adiante serve para manter o
Estado de benestar, serve para impulsar a nosa economía.
Ese é o debate primordial. Non é quedar ben orzamentariamente,
non é dicir que teñamos credibilidade ante mercados
que son os responsables da crise económica na que estamos.
¿Ou é que fai escasamente un ano non diciamos que
había que mudar as regras de xogo das grandes entidades
financeiras, que había que regulalas, que había que vixialas,
porque fan trampas? Por certo, fixeron moitas, pero ningún
desde logo tivo responsabilidades.
Porque isto dá despois un debate absolutamente falso.
Mire, aquí ninguén cuestiona que lle deamos miles de
millóns de euros á banca. Argumento: son para salvar o sistema
global –bastante abstracto, por certo–. Agora, cando as
subvencións teñen un carácter social, entón fálase de derroche,
de gasto, de pouca austeridade. ¡Oia!, se precisamente
as axudas van dirixidas á maioría social, a esa maioría social
que é a que pon os recursos para facer precisamente estes
orzamentos.
Polo tanto, temos que priorizar, e uns orzamentos teñen
contido ideolóxico, e estes son uns orzamentos que avanzan
nas privatizacións e desmontan os servizos públicos, clarisimamente
e en todos os campos de actuación, como iremos
agora precisamente mirando.
Desde o Bloque Nacionalista Galego puxemos en marcha
unha emenda que pon enriba da mesa 357 millóns de
euros. E eu quero seguir o seu fío argumental. Nós non com-
53
DIARIO DE SESIÓNS DO PARLAMENTO DE GALICIA
partimos, non apoiamos o seu Plan estratéxico, porque diciamos
que non estabamos de acordo con moitos puntos, con
moitos obxectivos –non tanto obxectivos senón a maneira
de levalos adiante–, e polo tanto porque iso era avalar tamén
a súa política económica.
Vostedes o dixeron ademais na presentación dese Plan
estratéxico: este Plan estratéxico é a teoría dos orzamentos
do ano 2011; efectivamente o é, e irémolo mirando. Non
apoiamos aquel Plan estratéxico e tampouco imos apoiar
desde logo estes orzamentos. Porque miren, ¿cal é a realidade?
A realidade é que, dos cinco eixes estratéxicos que vostedes
poñen en marcha, unha cuestión é o que din e outra é
o que fan.
E vou comezar polo primeiro, cohesión social, benestar
e calidade de vida. E neste obxectivo póñense unha serie de
liñas estratéxicas: a revitalización demográfica, as prestacións
sanitarias públicas, o acceso á educación e á cultura,
impulsar a igualdade de oportunidades e a inclusión social.
¿E que nos din estes orzamentos? Pois estes orzamentos dinnos
que hai 55.000 familias que reciben axuda para comer
todos os días. Estes orzamentos dinnos que se suprimen os
equipos de inclusión social nas cidades. Estes orzamentos
dinnos que hai unha dramática redución dos plans de inclusión
social. Estes orzamentos e outros informes dinnos que
a nivel de sanidade hai 6.800 operacións menos que no ano
anterior, no ano 2009; non o di o Bloque Nacionalista Galego,
dío o Informe do Consello Económico e Social. Dinnos
que hai 227.000 persoas esperando unha primeira consulta
–das publicadas por certo, aínda non sabemos as que vostedes
non publican–. Que rebaixan o capítulo de persoal en
sanidade para mercar ordenadores. ¿Van atender agora os
ordenadores aos pacientes? É o momento de facer ese investimento
¿ou é o momento de poñer servizos e, polo tanto,
capacitación na sanidade pública para atender neste momento
a esas listas de espera interminables?
Pero é que vostedes, que tamén apostan aquí por unha
educación trilingüe, suprimen o 35,14 % das bolsas de
aprendizaxe en inglés. Nas bolsas de FP –iso que dicían vostedes
hai uns días, que é o modelo que hai que impulsar para
vincular empresa-formación–, a realidade é que vostedes a
baixan un 53 %. As bolsas para alumnado universitario redúcense
nun 50 % case. Recórtanlles o 35 % aos comedores
escolares. É curioso: quítanlle 90.000 euros a Preescolar na

DIARIO DE SESIÓNS DO PARLAMENTO DE GALICIA
Casa, pero non teñen ningún problema nesta época de recortes
de darlle 100.000 á Fundación Camilo José Cela, que,
como todo o mundo sabe, está xestionada con eficiencia, eficacia
e austeridade. Esta é a realidade, mentres gastan 2
millóns de pesetas en libros para poñelos en español. Ou
350.000 euros –aquí si, para os centros privados– para ensinanza
do inglés. O que reducen nos centros públicos de
inglés póñeno no concertado.
Polo tanto, hai unha clara contradición ademais no que
vostedes poñen nestes orzamentos e o que vostedes están a
poñer no Plan estratéxico.
Por iso nós facemos unha emenda, por iso con estes
recursos que nós detraemos doutras partidas poñemos en
marcha un plan de acción social de verdade, con bolsas a
alumnos universitarios por millón e medio, con máis de 3
millóns para comedores escolares, para a mellora dos centros
de ensino, para os reforzos do profesorado, para mellora
da FP, para as industrias culturais 4 millóns de euros. A
cultura tamén é unha industria e soporta neste país ademais
unha industria importante, tanto en termos de produción
como de emprego; parece a gran esquecida, desde logo,
desde o Goberno do Partido Popular.
Para o reforzo das políticas de atención á dependencia,
máis de 14 millóns de euros. ¡Oia!, eu lembro que hai ano e
medio, cando se falaba de dependencia, e aparecían por certo
nos medios de comunicación persoas que aínda non o tiñan
recollido, que aínda non estaban recoñecidas, que ía retrasado,
unha gran resposta en boa parte mediática sobre este tema.
Chegan vostedes e non deixa de ser sorprendente: sae unha
conselleira dicindo que non vai haber máis axudas –o cal non
se entende moi ben, porque, como vostede sabe, este é un
dereito– e ademais agora o pon nestes orzamentos, porque
efectivamente se reducen, non hai nin para atender aos que
hai. ¿Ese é o modelo de dependencia que vostedes querían
poñer en marcha? ¿Esa era a atención que ían dar a todos?
¡Home!, eu creo que é evidente que a vostedes se lles
acabaron as ideas no mesmo momento en que empezaron a
gobernar. E as solucións á crise e a todas as problemáticas
que dela se xeraban, desde a exclusión social, desde o desemprego,
realmente aparecen desaparecidas. Contra todo
isto nós poñemos en marcha un plan de máis de 150 millóns
de euros para atender precisamente alí onde vostedes están
Número 68
22 de novembro de 2010
deixando de atender, e, polo tanto, para continuar co compromiso
que se tiña adquirido con estes sectores.
Hai un segundo eixe, que era a dinamización económica,
o crecemento e o emprego. Falan vostedes de potenciar a
competitividade dos sectores, as estratexias, a innovación;
de mellorar a calidade e a cualificación dos traballadores.
Pero, ¿cal é a realidade neste momento desta situación?
Mire, falaba vostede á mañá dos autónomos e do ímprobo
esforzo que estaban a facer para atendelos, tanto aos autónomos
como ao comercio. Poñamos datos enriba da mesa,
enriba da mesa. Unha redución de apoio ao sector comercial,
ao pequeno sector comercial, de máis do 30 %. ¿Esta é a
maneira de apoiar ao sector comercial nun momento onde
efectivamente hai dificultades? Porque a dificultade que ten,
que é a busca de financiación, de activo circulante, en moitos
casos, en moitos casos tampouco está resolta. E vostede
recoñecíao precisamente na súa intervención cando dicía
que os problemas de crédito aínda non están resoltos. Se non
están resoltos, haberá que facer un esforzo moito maior, a
través do Igape, a través da propia consellería, para garantir
que, efectivamente, poidan acceder a ese crédito. Non o hai
tampouco enriba da mesa.
Apostan pola vialidade. ¿Onde está a aposta polo transporte
público? Nin referencias cara a un elemento esencial
de comunicación, nin nada en aeroportos ou portos, nin decisións
de puro aspecto económico, nin outras que en todo
caso poden avanzar: reclamar a competencia sobre aeroportos
ou sobre portos, para poder poñer nós en marcha unha
política que, cando menos, sexa crible, en contra do que
estamos a asistir agora mesmo coa negociación das liñas de
baixo custo. ¿Ese é o modelo?
Bueno, contra todo isto, contra todo isto, desde logo nós
queremos poñer enriba da mesa aspectos concretos, aspectos
que, dalgunha maneira, incidan precisamente nesa dinamización
económica e no emprego. E, polo tanto, aí é onde hai
que facer un maior esforzo económico e onde nós o facemos.
Vostedes reducen 136 millóns de euros. ¿É que o emprego
non é unha das preocupacións deste Goberno? Nós, desde
logo, cremos que si, e, nese sentido, temos que poñer en
marcha un plan que, dalgunha maneira, impulse un plan de
emprego con máis de 50 millóns, que dea cobertura precisamente
á situación na que se atopan tamén moitas persoas
como consecuencia de acadar o desemprego.
54

Número 68
22 de novembro de 2010
Pero falemos tamén dos sectores produtivos, eses que
nomean vostedes tamén nos sectores estratéxicos. Mire, no
Plan estratéxico o mundo rural desaparece e, polo tanto, non
é de estrañar tamén que teña unha resposta nestes orzamentos.
Mesmo vostedes renuncian a incorporar 25 millóns de
euros do Feader para non cubrir. ¡Oia!, vostede á mañá dicía
que, no caso de que fixera falta, vostede ía poñer enriba da
mesa cartos para unha determinada actuación. Eu botei en
falta que non dixera o mesmo cando falaba do Fondo de
Continxencia e dicía vostede que se pode dar unha gripe A.
¡Home!, supoño que se se dá unha gripe A tamén contaremos
–ou algunha variante– coa conselleira de Economía ou de
Facenda para buscar eses fondos, ¡eh! Unha actuación
extraordinaria haina en calquera momento.
¿Non podemos buscar fondos para coller eses 25 millóns
de euros que veñen da Unión Europea e poñer en marcha
políticas que, nun momento ademais de grave deterioro do
mundo rural, tanto no sector lácteo, no sector cárnico, no
sector forestal e na súa propia estruturación de cara ao futuro,
teñan un plan que, dalgunha maneira, impulse social e
economicamente esas zonas? Pois vostedes tampouco o
poñen enriba da mesa. Retíranlle case 140 millóns de euros
á Consellería de Medio Rural.
E a pregunta que surxe é: se vostedes non apostan polo
mundo rural, ¿onde está o reequilibrio territorial? ¿En que
condicións se vai desenvolver ese reequilibrio territorial?
¿Cun mundo rural desaparecido, sen servizos, sen utilización
das novas tecnoloxías –que pasaremos a falar en todo
caso despois–? Vostedes non teñen ningunha aposta polo
mundo rural. E como non a teñen, como non a teñen, o de
plantexar o reequilibrio territorial é unha falacia, non é real
nin responde a ningunha consignación presupostaria que,
cando menos, o defenda e o avale.
Pero onde vostedes xa rizan o rizo –isto hai que recoñecérllelo,
porque a veces para dicir estas cousas hai que
ter certo cuajo– é a súa aposta pola economía do coñecemento.
Vostedes quítanlle 20 millóns de euros a I+D+i e
din que a súa aposta segue adiante, e cobren ademais boa
parte desa aposta da economía do coñecemento comprando
ordenadores a Microsoft, con software de Microsoft, para a
propia administración. Esa é a súa aposta polas TIC, esa é
a súa aposta pola economía do coñecemento. Hoxe vímola
aquí, tivemos que votar á man alzada porque ante este pre-
55
DIARIO DE SESIÓNS DO PARLAMENTO DE GALICIA
suposto ata os propios ordenadores deben protestar, esta é
a realidade.
Non hai ningunha aposta, ningunha aposta, pola I+D+i,
ningunha. Pero tanto é así que non hai ningunha, ¡oia!, é que
acaba de saír: a inversión en I+D desplómase en Galiza e cae
un 10 % no ano 2010. E agora cae máis, moito máis, posto
que nin sequera a iniciativa privada nin a pública fan esa
aposta. E vostede, en vez de activar consignacións orzamentarias
para impulsar esas políticas de I+D+i, na que todos
coincidimos que efectivamente é o motor do modelo, do
cambio produtivo, e, se non, non o hai, pois realmente non
hai aposta. E o que estamos diante, pura e llanamente, é
dunha falta absoluta de recursos para as universidades, para
as empresas, para a contratación dos investigadores.
Pero vostede foi máis alá; é que vostede dixo: temos un
Plan de I+D+i. Non, vostedes non teñen ningún Plan de
I+D+i; o plan, o único que hai neste momento é o plan do
Goberno anterior, que, por certo, vostedes non aplicaron
–non sacaron as subvencións, non sacaron as bolsas–, e o
que están a producir é unha absoluta situación de indefensión
nos investigadores, que non saben xa que liña continuar.
Non foron capaces sequera de cumprir no último tramo
–que xa remataba este ano– o Plan galego de I+D+i, que, por
certo, naceu do acordo de empresas, de universidades, da
propia administración e de todos os que actúan nese campo.
Non foron capaces de poñer un plan galego de I+D+i en
marcha. E a pregunta é: ¿é crible un Goberno que di que esa
é a súa aposta esencial e en ano e medio non é capaz de
poñer en marcha un plan?, ¿que en ano e medio non é capaz
de sacar as axudas para os investigadores?, ¿que non continúa
coa carreira investigadora? Eu creo que a súa aposta
polo I+D+i é unha aposta absolutamente falsa, como perfectamente
reflicten estes orzamentos.
Por iso desde o Bloque Nacionalista Galego si poñemos
en marcha un Plan de I+D+i con 25 millóns de euros, con
transferencias de capital, con transferencias correntes para
as universidades, tamén para as empresas, tamén para axudas
á investigación. E poñémolo en marcha porque nós si
acreditamos que efectivamente o cambio de modelo produtivo,
a capacidade que vai ter o país para desenvolverse
social e economicamente no futuro, ten que ser pivotado
sobre este tipo de políticas. Porque sen este tipo de políti-

DIARIO DE SESIÓNS DO PARLAMENTO DE GALICIA
cas o modelo seguiría sendo o mesmo, pero cun problema,
e é que os dous tractores da economía, que podían ser ou
foron no seu momento a construción e o turismo, agora
mesmo, desde logo, a construción non vai ser esa locomotora,
e o turismo tamén, cunha maior competencia, se non
sofre cambios importantes, indubidablemente tampouco o
vai ser.
A única aposta de futuro que realmente sexa capaz de
transformar os nosos sectores primarios con industria, con
transformación, de cara ao futuro é unha clara política de
I+D+i. E as políticas de I+D+i non se inventan no momento,
necesitan do medio e do longo prazo para dar resultados.
Vostedes fixeron durante este ano e medio de goberno unha
absoluta paralización destas políticas, e, polo tanto, os resultados
non se van percibir só agora –que xa se perciben, como
estamos a ver– senón de cara ao futuro.
Falaban vostedes tamén, nesas liñas estratéxicas e nestes
orzamentos, da sostibilidade ambiental e o equilibrio territorial.
Desde logo, un non deixa de sorprenderse, despois das
políticas que están implementando vostedes a respecto da
protección do territorio ou incluso da vivenda pública, da
vivenda de protección, case desaparecidas nestes orzamentos
na súa totalidade, substituídas por axudas ou desgravacións
fiscais que benefician a outros e que menos mal que
este Parlamento –e ademais unha iniciativa do Bloque
Nacionalista Galego– tivo que cortar para evitar que se dera
a circunstancia de que esas axudas beneficiaran a aqueles
que compraban a segunda, a terceira, a cuarta ou a quinta
vivenda; foi precisamente unha emenda do Bloque Nacionalista
Galego quen puxo algo de sentido nesa lei, inxusta
aínda así.
Pero é que, ademais, falan vostedes de eficiencia enerxética,
e non deixa de sorprender porque unha aposta do anterior
Goberno non só polo eólico senón polas enerxías procedentes
da biomasa está paralizada na práctica pola Consellería
de Economía e Industria. E non só paralizada, senón que,
ademais, lles foi dicir aos propios promotores que se foran
buscando avogados porque tamén tiñan intención de paralizala.
¿Onde vai a súa aposta?
No eólico xa sabemos. Paralizaron un concurso que claramente
demostrou que estaba perfectamente, perfectamente
estruturado, que era absolutamente legal e que ademais a
Número 68
22 de novembro de 2010
participación pública xa temos unha sentenza que a avala
–que parece ser que ese era o seu gran problema, a súa gran
batalla xurídica: a participación pública–. Iso, todo o que lles
soa a público evidentemente os asusta moito. Pero non hai
tampouco ningún plan que modificara nada do plantexado
con anterioridade. Paralización do concurso eólico, paralización
da biomasa. Iso si, agora aquí poñen que hai que buscar
eficiencia enerxética e que hai que continuar pola aposta das
renovables. Como aposten vostedes así, desde logo o temos
claro.
Pero hai ademais un quinto punto: a austeridade, a eficiencia
e unha administración próxima ao cidadán. A austeridade
ten moitas sinonimias, unha delas é a mortificación.
E efectivamente nesa vostedes están mortificando claramente
a moitos galegos e galegas, que ven como se vai diminuír
o Estado de benestar, que ven como se reducen os servizos
públicos e que ven como a economía non avanza e o desemprego
avanza sen parangón.
Pero hai unha proba clara do que eu lles dicía, de cales
eran os obxectivos destes orzamentos, e é avanzar na privatización.
É curioso –fíxese vostede– pois redúcense os recursos
para a Policía Autonómica pero increméntanse os recursos
para a seguridade privada. É dicir, mesmo nisto vostedes
poñen a súa impronta ideolóxica, avanzan a privatización
mesmo da policía. Non teñen vostedes límites; son, desde
logo, neoliberais no sentido máis amplo da palabra.
Mire, en Alemaña neste momento a CDU –non creo que
estea moi próxima ideoloxicamente– defende que non se
poden baixar os impostos, que hai que mantelos para manter
o Estado de benestar. Só eses liberais ou os máis neoliberais
desa conformación que hai hoxe en Alemaña propoñen baixadas
de impostos. Nós, desde logo, cremos que os impostos
son para redistribuír a riqueza, e polo tanto teñen que
actuar sobre os que teñen máis. É que non tiñan que ter desaparecido
en moitos casos impostos que gravaban patrimonio,
sucesións e doazóns, rendas altas, rendas do capital.
Porque precisamente a función da política fiscal...
A señora PRESIDENTA: Vaia rematando, por favor, señor
Blanco.
O señor BLANCO ÁLVAREZ: ... é unha redistribución desa
riqueza.
56

Número 68
22 de novembro de 2010
Vostedes fixeron o contrario, pero non todo o contrario,
porque o contrario en todo caso sería baixar impostos e vostedes
non os baixaron. O seu discurso de baixar impostos é
absolutamente falso, ¿a quen lle baixaron vostedes os
impostos? Debe estar trabucada por aquel contrato e aquela
proposta electoral do señor Feijóo que dicía que lles ía baixar
os impostos a 600.000 galegos. Oia, iso foi antes das
eleccións, despois das eleccións nunca se volveu falar. Vostedes
aos únicos aos que lles baixaron os impostos...
A señora PRESIDENTA: Remate, por favor, señor Blanco.
O señor BLANCO ÁLVAREZ: ... son aos que van comprar
casas, tres, catro ou cinco, pero ao conxunto dos galegos e
das galegas –é bo que se saiba– vostedes subíronlles os
impostos a través do canon da auga. Isto é en definitiva o
que fan. E isto é en definitiva o que son estes orzamentos:
uns orzamentos para privatizar, para avanzar na privatización,
para introducir fórmulas de canon privadas...
A señora PRESIDENTA: Moitas grazas, señor Blanco.
O señor BLANCO ÁLVAREZ: ... que responden non só ao
obxectivo de que sexan esas empresas as que fagan esas
obras, senón abrir o camiño da privatización dos servizos
públicos. E aí, desde logo, nunca estará o Bloque Nacionalista
Galego.
Moitas grazas. (Aplausos.)
A señora PRESIDENTA: Moitas grazas.
Polo Grupo Parlamentario dos Socialistas de Galicia ten
a palabra o señor Fernández Leiceaga.
O señor FERNÁNDEZ LEICEAGA: Boas tardes, señoras e
señores deputados.
Señora presidenta.
Señora conselleira.
Estamos nun momento decisivo, tense dito esta mañá,
pero nun momento en que varios camiños son posibles. Nestes
trinta e cinco anos de democracia, en que vivimos unha
forte expansión da nosa economía, con algunhas conxuntu-
57
DIARIO DE SESIÓNS DO PARLAMENTO DE GALICIA
ras adversas, nunca seguramente houbo a incerteza que
agora pesa sobre o noso futuro. ¿Imos ser capaces de manter
o noso modelo social? ¿Vai persistir o dinamismo que nos
permitiu progresar nas últimas décadas? ¿Vivirán mellor os
nosos fillos ou cando menos igual do nivel de benestar que
podemos ter nós hoxe?
Hai setenta e cinco anos aproximadamente, un ilustre
economista chamado Maynard Keynes disertou nunha situación
parecida á que agora vivimos nunha célebre conferencia
que pronunciou no Madrid republicano, titulada “As
posibilidades económicas dos nosos netos”. A súa resposta
foi moi positiva, sobre todo pola gran confianza que tiña na
pulsión transformadora do progreso técnico, da innovación.
Hoxe seguimos compartindo a certeza de que é na innovación
onde está a clave do futuro, o motor do cambio. Pero
temos que ser algo máis cautos polas incertezas que pesan
sobre o futuro do proceso de integración europeo ou sobre a
aguda conciencia dos límites do crecemento determinado
pola escaseza de recursos. Permanece unha certeza, a certeza
de que o futuro está nas nosas mans, que non hai nada
escrito sobre as posibilidades económicas dos nosos fillos ou
dos nosos netos, de que depende de nós mesmos, dos nosos
acertos, dos nosos erros e compromisos; pero tamén do noso
esforzo, da nosa decisión, da nosa pericia e da calidade da
acción do Goberno.
¿Onde estamos en Galicia nesta situación crítica? Sen
dúbida nas últimas décadas temos feito un novo camiño de
converxencia coa economía española e a europea, que tivo
entre os anos 2005 e 2009 a súa expresión máis acabada.
Pero agora arrastramos dous anos de bloqueo e de dificultades.
¿Seremos capaces de volver a esa senda de converxencia?
¿Seremos capaces de combinar o crecemento intensivo
baseado na produtividade co crecemento extensivo para non
perdermos densidade no conxunto de España e de Europa?
Enfrontamos a enorme dificultade de gañar en eficiencia e
impulsar o crecemento, de reducir o nivel de endebedamento
público e privado, ao mesmo tempo que temos que facer
un gran esforzo inversor.
O prognóstico máis desalentador é o que afecta o mercado
de traballo. Caeu –como vostede ben sabe– a ocupación
o dobre que en España no último ano. No nivel de ocupación
estamos outra vez como a principios do ano 2005 en termos
EPA, todos os postos de traballo netos creados durante a

DIARIO DE SESIÓNS DO PARLAMENTO DE GALICIA
expansión coincidente co Goberno progresista foron xa eliminados,
e o peor parece estar por chegar, sobre todo para os
xoves que afrontan a difícil incorporación ao mercado laboral.
E sen recuperación laboral non haberá recuperación
demográfica, nin pola vía da emigración nin pola vía da
natalidade. Xustamente a resposta malthusiana é a resposta
privada ao escaso dinamismo económico. E o dinamismo do
mercado de traballo é unha condición necesaria, nunca suficiente,
para a recuperación poboacional.
Para completar este panorama rapidamente, está a difícil
cuestión da sustentabilidade das finanzas públicas. A caída
dos fondos europeos despois do 2003 –vostede sabe perfectamente
que representan case 400 millóns de euros neste
orzamento– e a difícil situación, a difícil conxuntura que ten
a Facenda española van comprometer adicionalmente a
capacidade de investimento da Xunta de Galicia. Por iso hai
que saber concentrarse no esencial, impulsar unha efectiva
política de austeridade, descoñecida ata o de agora, e de procura
da calidade e da eficiencia nas decisións públicas.
Sobre todo se queremos –e nós queremos– completar a construción
dun sistema de benestar digno dese nome, que preserve
e mellore o noso modelo social e que reduza o risco
individual diante das continxencias da vida, aumente a cohesión
social e a igualdade de oportunidades.
É un tempo de austeridade –dicíase antes, nós compartímolo–
pero tamén é un tempo de liderado, de procura da eficiencia,
de reforzamento das complicidades sociais e políticas,
de pensar de verdade no longo prazo, de aplicar a inventiva
para atopar en cada problema unha oportunidade e de
facer cambios no modelo de organización socioeconómica,
que sen custos excesivos melloran a eficiencia da nosa organización
social, da nosa organización económica.
Se este é o meu diagnóstico entenderán vostedes que
estea ben preocupado polos orzamentos do ano 2011. Porque
non responden a estes retos, porque non están en consonancia
co diagnóstico da situación que acabamos de esbozar.
Desde logo, o que non hai que facer é optar pola pasividade.
É unha manifesta irresponsabilidade desde a privilexiada
atalaia da Xunta de Galicia comentar as xogadas como unha
afeccionado máis en vez de utilizar todas as bazas para gañar
o partido. No curto prazo hai que atender ás urxencias da
situación, tendo claro sempre que o norte é incrementar a
eficiencia con equilibrio social.
Número 68
22 de novembro de 2010
A Xunta de Galicia ten as competencias plenas para
poder actuar sobre os factores produtivos e que estes sexan
máis eficientes. E ten as competencias plenas para en políticas
sociais garantir o equilibrio. Imos ver se o fai ou non este
orzamento.
Empecemos xustamente polo mercado de traballo. Pasamos
dunha previsión de gasto no ano 2009 de 421 millóns a
354 tan só no ano 2011, pero este recorte aplícase sobre un
número de desempregados crecente. Aínda máis, se temos
en conta que estas políticas están financiadas, primeiro, por
transferencias do Goberno de España e, despois, polo Fondo
Social Europeo, podemos coñecer o esforzo específico que
fai cos seus recursos a Xunta de Galicia. Pois ben, desde o
ano 2009 o esforzo específico da Xunta de Galicia en políticas
activas de emprego reduciuse un 40 %, e o esforzo por
desempregado reduciuse a menos do 30 % –non un 30 %,
non, a menos dun 30 %– do que existía no ano 2009. ¿Queren
dicirme vostedes que están facendo unha política que ten
en conta o principal problema que preocupa aos cidadáns,
que é o problema do desemprego? Simplemente os datos
indican todo o contrario. E iso é xustamente o que, nun
documento que fixeron público recentemente avaliando os
orzamentos do ano 2011, os sindicatos Comisións e UXT lle
dicían clara e rotundamente á sociedade.
Pero ao mellor estamos buscando mal, ao mellor a acción
política da Xunta de Galicia orientouse noutra dirección,
para prestar apoio a sectores produtivos específicos, para
axudar ao sector primario en dificultades, a moitas ramas
industriais que están nunha conxuntura adversa, ás industrias
auxiliares da construción. O orzamento do 2011 dános
tamén unha resposta negativa, pois os programas de apoio
público aos sectores produtivos e de desenvolvemento
empresarial descenden masivamente 208 millóns de euros,
destacando algúns programas, como a caída de infraestruturas,
equipamento no medio rural ou a fixación da poboación
no medio rural.
Pero ao mellor buscamos mal e as prioridades están na
sociedade do coñecemento. Pero o orzamento do ano 2011
dános de novo unha resposta negativa, unha redución do 27
% no Plan galego de I+D+i. Galicia cae desa fronteira simbólica
do 1 % do PIB que superara en 2008, mentres continúa
o esforzo incrementado en termos públicos do conxunto
de España en relación co PIB.
58

Número 68
22 de novembro de 2010
Debemos seguir buscando, ao mellor as prioridades están
na capitalización en termos físicos. Pero os orzamentos indican
tamén algo diferente: entre 2010 e 2011 a caída nun 36
% en investimentos e transferencias de capital, a máis espectacular
de toda a historia da autonomía de Galicia. Non se
van poñer en marcha novos proxectos con cargo aos orzamentos
deste exercicio. O Goberno da Xunta vaise limitar a
completar con atraso os proxectos que puxo en marcha o
Executivo anterior e este non foi quen de parar.
E o resto, o impulso modernizador prometido, a aplicación
de recursos importantes en termos de infraestruturas,
¿onde está? Vou poñer só dous exemplos: a autovía Carballo-Berdoias,
que foi anulada, volveu licitarse e foi anulada
outra vez, e da que agora nada sabemos; pero xa consumiu
este Goberno o 40 % do seu tempo e aínda non está nin
sequera licitada esta que constituía unha das súas prioridades.
Ou a ampliación do hospital de Pontevedra, transmutada
nun novo hospital, que consumirá moitos máis recursos,
pero que segue sen ter nin unha data prevista para o seu
comezo.
O señor presidente da Xunta vai pasar tristemente á historia
desta comunidade autónoma por ser o presidente do
parón da modernización de Galicia. E, en todo caso, as
novas licitacións de certa importancia serán baixo fórmulas
de colaboración público-privada, procedemento máis caro,
máis ineficiente e non sostible nin transparente. De momento,
por certo, sen estar traballando as máquinas en ningunha
das anunciadas, e xa pasaron dezaoito meses de goberno. E
o máis importante: non hai garantía sobre o rendemento dos
investimentos efectuados, que sexa maior que o seu custo,
nin da súa sostibilidade, máis ben todo o contrario.
Pero ao mellor estamos sendo parciais e estamos buscando
onde non debemos, ao mellor a prioridade deste orzamento
ten sido manter incólume o sistema de benestar, quizais.
Pero os datos de novo indican outra cousa. Xa se dixo
esta mañá: se sumamos a produción de bens públicos de
carácter social, acción social e vivenda redúcense en 600
millóns os recursos destinados a esta gran área. Aínda tendo
en conta a caída do nivel salarial dos funcionarios, resulta
que a redución ronda os 400 millóns de euros. ¿Saben vostedes
canto se pode facer con 400 millóns de euros? Pois
seguramente solucionar dun plumazo as listas de espera
sanitarias, ou seguramente colocar 10.000 mestres adicio-
59
DIARIO DE SESIÓNS DO PARLAMENTO DE GALICIA
nais en atención primaria, se isto fora preciso; pódese repartir
doutra maneira. E este recorte ademais aplícase a todas
partes: en educación, 156 millóns de euros; en sanidade,
183.
¿E que sucede mentres tanto coas listas de espera hospitalarias?
Que se disparan, como lembra o Consello Económico
e Social. ¿E coa atención primaria? Que empeoran
substancialmente as condicións. E mentres estimulan os
concertos e introducen os capitais privados no corazón das
infraestruturas da sanidade pública. Se aquí non hai unha
estratexia programada de deterioración pública e privatización
do sistema sanitario, a verdade é que están acertando
demasiado.
¿E en protección e promoción social? Pois o recorte, de
novo, 58 millóns de euros. Pensen vostedes que hai 2.000
galegos en situación de exclusión social que se van ver
directamente afectados pola desaparición da partida do Plan
de inclusión social para as cidades, anulándose os equipos
técnicos que efectuaban a busca de emprego ou a xestión das
axudas. Pensen que o Plan de acción xitana, as persoas sen
teito ou o acollemento familiar reducen á metade as súas
partidas no momento de máxima emerxencia social en Galicia.
Vexan vostedes a risga. Na propia memoria do orzamento
prevese un incremento de 1.000 persoas no número
de persoas merecentes de atención, un 18%, pero o orzamento
segue igual, e un incremento do 151% nos perceptores
de axuda social da emerxencia, pero o orzamento segue
igual.
En vivenda, a rebaixa do último ano dos programas de
vivenda ascendeu a 65 millóns de euros, tanto en fomento de
rehabilitación como na calidade da vivenda como no acceso
á vivenda. Son recortes sistemáticos, xeneralizados e cegos
que nos fan retroceder nos dereitos sociais, na protección
social, na produción de bens públicos.
Recortes brutais tamén en materia de igualdade. E vou
dar só un dato: o Programa de igualdade de oportunidades
pasa de 33,5 millóns en 2009 a 6,7 no ano 2011. (Aplausos.)
Por outro lado, agudízase a insostibilidade das contas
públicas autonómicas polo nivel de aforro público. O aforro
neto representa apenas o 6% dos gastos de capital. Sen aportes
externos e sen endebedamento a Xunta de Galicia non

DIARIO DE SESIÓNS DO PARLAMENTO DE GALICIA
podería apenas investir nada. Así o aforro corrente desplómase
desde o ano 2009. Se descontamos o efecto da caída no
nivel salarial dos funcionarios públicos, ese aforro estaría
próximo a cero, o que evidencia o rendemento nulo das políticas
de austeridade. Pero tamén hai un problema a medio e
longo prazo polo aumento da débeda e a sobredimensión e
incorrecta orientación do financiamento privado, non só porque
continúa aumentando a débeda pública formalizada
senón porque a isto hai que engadirlle a devolución de anticipos
á Administración xeral do Estado e a débeda encuberta
do financiamento público privado para investimentos, en
caso de que isto se realice. Por dar só un dato, a cada familia
galega, vaille corresponder ao final do mandato unha
débeda da orde de 10.000 euros ao remate da lexislatura en
tres cuartas partes xerada durante o seu período de goberno.
Dez mil euros que teñen que ser pagados, porque a débeda,
ao final, hai que pagala, e pódese pagar con crecemento,
pero, se non hai crecemento, terán vostedes que atopar outra
fórmula, e non pode ser outra que a subida de impostos.
¿Que propoñemos, por tanto, dende o Grupo Socialista
nesta situación? Pois establecer prioridades adaptadas á conxuntura:
non se me ocorren outras que o emprego e os servizos
básicos e reflectilas no orzamento; ter ambición, ademais,
na política de ingresos para dispor dos recursos precisos
para desenvolver estas políticas. Sabemos que é posible
organizar doutra maneira o orzamento, e demostrámolo
cambiando máis de 500 millóns de euros, movendo máis de
500 millóns de euros, e establecendo xustamente os recursos
precisos para estas prioridades.
A previsión de ingresos nos tributos propios ou cedidos
está por debaixo do razoable. Esta falta de ambición da
Xunta de Galicia só se xustifica cunha estratexia preventiva
para poder pechar o orzamento sen dificultades, facilitando
a xestión das contas, pero ten custos serios en termos de
oportunidades sociais perdidas; unha lóxica contable que
prexudica notablemente os cidadáns. Xa o diciamos o ano
pasado, e os documentos da propia Xunta de Galicia parecen
darnos a razón. Na memoria deste ano do orzamento indícase
que a evolución da recadación é moito mellor que as previsións
efectuadas, e indícase tamén que a isto hai que
sumarlle, cando menos, 70 millóns adicionais derivados de
melloras na xestión. O curioso é que con este recoñecemento
e esta previsión se volve incorrer no mesmo erro neste
exercicio. En sucesións, por exemplo, as previsións de
Número 68
22 de novembro de 2010
ingresos para o 2011 son inferiores aos dereitos recoñecidos
nos seus primeiros meses do 2010. Non nos parece unha
estratexia sensata; non nos parece cando, ademais, se publicita
a axencia tributaria, que se crea a través da Lei de acompañamento
–que veremos mañá–, e que debería favorecer,
por tanto, unha maior recadación. Saben vostedes da nosa
insistencia en arrancar un compromiso ao Goberno galego
de priorizar o combate contra a fraude fiscal, unha insistencia
que levou a votacións neste Pleno, votacións en contra
por parte do Grupo Popular con argumentos estraños sobre a
súa inoportunidade en tempos de crise. Chama poderosamente
a atención que a creación da Axencia Tributaria non
suscite ningún sobresalto na estimación de ingresos; ao contrario
que esta siga sendo inferior ao razoable. É a mellor
demostración de que se trata dunha operación de márketing
á que non se lle quere dar contido no ano 2011. Pero a nosa
aposta é radicalmente diferente, e verémolo mañá á hora de
discutir a Lei de acompañamento.
Por outro lado, propoñemos unha modificación nos tipos
a aplicar nos tramos máis altos do IRPF que terá o seu correlato
na correspondente modificación da Lei de medidas fiscais
e administrativas. Esta iniciativa pretende equilibrar o
reparto da carga fiscal da crise. Os sectores sociais máis
débiles son, sen dúbida, os máis afectados polos axustes nos
gastos. Por este motivo, o noso grupo cre que para garantir a
cohesión social e a solidariedade, mentres se reinicia a
modernización de Galicia, é o momento de utilizar a nosa
autonomía fiscal para acadar máis recursos; algo que nos
colocaría en sintonía con outras comunidades autónomas.
Galicia está –e vostedes sábeno perfectamente– entre as
áreas de menor tributación relativa. Hoxe estamos nunha
situación de emerxencia fiscal, da que este orzamento é unha
proba clarísima. Deixen a estratexia de ilusionismo fiscal de
curto percorrido e acepten a necesidade de actuar tamén
sobre os ingresos para ter unha facenda máis sostible e un
reparto dos custos da crise máis equitativo.
Pero os ingresos necesarios para financiar as actuacións
propostas proceden tamén de actuar con decisión sobre os
gatos correntes non eficaces e sobre algúns gastos de investimento.
A redución de gatos, por exemplo, en investimentos
inmateriais e en partidas non eficientes permite liberar
importantes recursos. Eu creo que este orzamento 2011 non
traduce suficientemente o carácter excepcional da situación
orzamentaria. Se utilizamos a clasificación funcional do
60

Número 68
22 de novembro de 2010
orzamento, e eu preguntase onde deberían aplicarse con
máis intensidade os recortes para exercer realmente unha
política de austeridade, seguramente vostedes me dirían que
nos gastos burocráticos, na función da Administración xeral.
Pois ben, é xustamente nesta función da Administración
xeral –que é onde deberían concentrarse os esforzos de austeridade–
onde o nivel de gasto en termos absolutos no ano
2011 é igual ao do ano 2010; igual. Aquí non hai ningún
recorte, non hai ningún axuste. Se deixamos a clasificación
funcional e imos a algo máis expresivo, que é a clasificación
orgánica, vemos que a única consellería que aumenta a súa
capacidade de gasto é a Consellería de Presidencia. Debe
haber aquí algo de carácter estratéxico que a min me escapa
nos gastos da Consellería de Presidencia, porque é a única
que merece unha atención especial nun momento tan delicado
coma este en tempos de crise. E a verdade é que creo que
a explicación hai que buscala fóra do Goberno, hai que buscala
na condición de secretario xeral do Partido Popular de
Galicia nun ano electoral do señor Rueda. (Aplausos.) Iso é
o estratéxico, o núcleo político do gabinete. Trátase máis da
economía política do poder da Xunta de Galicia que de dar
resposta ás necesidades dos cidadáns.
E agora permítanme explicar a aplicación das prioridades;
en primeiro lugar, o reforzamento das políticas sociais básicas.
Marcámonos o obxectivo de manter o nivel de gasto en
termos absolutos, tendo en conta a redución salarial dos funcionarios,
porque non debemos deixar desatendidos en
momentos de dificultades os cidadáns que máis o precisan. En
educación, aplicamos 55 millóns de euros adicionais. Traducíndoo
ao persoal, sabendo que non todo é persoal, pero traducíndoo
ao persoal, para darnos unha idea, isto significaría
arredor de 1.100 mestres a maiores en educación primaria ou
na ESO. Con dúas liñas estratéxicas: a primeira, converter a
crise nunha panca para o futuro. Coñecen vostedes que as dificultades
de mercado de traballo teñen levado a moitos xóvenes
outra vez ás aulas, ou a prolongar os seus estudos. É unha
boa decisión porque permitirá saír da crise con máis capital
humano aos que rematen felizmente os estudos e tamén con
máis oportunidades de emprego. Pero a Administración educativa
non debería ollar para outro lado. Saben tamén que o
Ministerio de Educación ten feito un esforzo para ampliar as
bolsas. Infelizmente, a consellería vai noutra dirección. Por
iso apostamos pola posta en marcha dun programa de bolsas
destinadas á recuperación de estudos de mozos e mozas con
dificultade de inserción laboral e para familias en grave situa-
61
DIARIO DE SESIÓNS DO PARLAMENTO DE GALICIA
ción de desemprego. Por iso tamén apostamos pola posta en
marcha dun plan especial de formación profesional. Ademais,
apoiamos o reforzamento da investigación e da innovación,
cun programa de consolidación da carreira profesional dos
investigadores que permita reter en Galicia a xóvenes prometedores
no ámbito científico e técnico.
E a segunda das estratexias no ámbito educativo ten que
ver con reforzar a calidade e con combater o fracaso escolar.
O fracaso escolar segue a ser demasiado alto en Galicia. Un
de cada catro alumnos experimenta o que podemos chamar
“o abandono escolar temperán”, cando o obxectivo da estratexia
de Lisboa é de que sexa un de cada dez. Por iso debemos
facer un esforzo con programas de reforzo que limiten
este abandono e que aumenten os nosos recursos para a ensinanza
de idiomas ou para outros elementos de aumento da
calidade. E aínda facemos un esforzo no incremento dos
fondos para a normalización lingüística para manter o nivel
de apoio ao uso da lingua galega.
Tamén é posible aumentar considerablemente os recursos
destinados á sanidade. Non se trata só de destinar máis
fondos. Sen cambiar a deficiente xestión e sen cambiar seguramente
o conselleiro e o seu equipo ter máis recursos resolvería
moi pouco. Trátase de facer unha xestión máis eficiente
que garanta a sostibilidade do sistema de saúde sen reducir
dereitos ou calidade. E destinamos eses recursos á
mellora asistencial, tanto en atención primaria como en
especializada, e a reforzar o programa de investimentos,
para poder cumprir os plans funcionais coa modernización
dos hospitais, así como para reintegrar á esfera pública os
centros de saúde e hospitais da comunidade autónoma.
Aínda estamos a tempo de evitar unha torpeza maior que
afectará moi negativamente a calidade asistencial e pesará
como unha lousa sobre o equilibrio das contas do Sergas no
futuro. As fórmulas de colaboración público-privadas na
sanidade son ineficientes e onerosas. Se de verdade queren
aplicar a austeridade á xestión sanitaria e non están animados
por un ánimo ideolóxico de privatización, reflexionen e
dean marcha atrás nese camiño, escoiten os que onte ocuparon
as rúas de Santiago e clamaron por un cambio nesa
dirección. Aínda estamos a tempo.
Na área de benestar, aumentamos a capacidade de gasto
en 46 millóns de euros, para repoñer os programas de inclu-

DIARIO DE SESIÓNS DO PARLAMENTO DE GALICIA
sión social, para reforzar a risga con eses fondos. Sería posible
aumentar o número de beneficiarios nun 65% para incrementar
os fondos destinados ao cumprimento da Lei da autonomía
persoal. Sabemos que non é dabondo co que nós
poñemos, pero trátase de non deixar sen expectativas razoables
os dependentes que hoxe están maltratados polo sistema,
e para un programa de construción de infraestruturas
sociais de carácter público. Tamén para pór en marcha un
programa de rehabilitación e de acceso á vivenda, porque
aquí, como na risga, existe un grave incumprimento dos
acordos do diálogo social.
Adicionalmente incluímos 1,8 millóns de euros nas axudas
á cooperación internacional para manter simplemente a mesma
intensidade no esforzo que no ano precedente. Galicia está na
cola das comunidades autónomas. E os tres grupos parlamentarios
asinamos hai menos dun mes un pacto pola pobreza, e,
se queremos ser consecuentes con esa sinatura, debemos,
cando menos, aceptar este incremento suave dos programas de
cooperación. O máis grave é que a Xunta de Galicia, como
dicía antes, ten renunciado a activar as enerxías sociais que lle
permitan saír da crise en mellores condicións.
En relación coas políticas activas de emprego, ¿saben o
que di Comisións Obreiras nun documento recente en relación
co cumprimento do acordo do diálogo social, nese
documento? Pois que non cumpre con este orzamento, que
os acordos firmados en xullo son papel mollado, xa a día de
hoxe e que faltan recursos en incentivos para a contratación
ou nas partidas de fomento do emprego. Por iso nós aplicamos
eses recursos nas nosas emendas. Pero tamén activamos
programas destinados ás empresas e autónomos nos diversos
sectores, con programas orientados a aqueles que están con
máis dificultades ou incertezas, con apoio ao sector primario,
cun plan de emprego forestal e programas de axuda ao
sector pesqueiro artesanal.
A caída no nivel de investimentos da Xunta de Galicia no
ano 2011 é dun 35%, prolongando a tendencia do ano precedente;
unha pauta similar á experimentada polos gastos en
transferencias de capital.
A nosa opción, que está plasmada tamén na emenda
transversal, ten tres compoñentes principais: o primeiro, elevar
o nivel absoluto de investimento en 261 millóns de
euros, acometendo melloras de mobilidade nas áreas urba-
Número 68
22 de novembro de 2010
nas de Galicia amplamente demandadas e que en xeral resolven
dificultades de conexión ou problemas de conxestión
serios, así como desenvolver infraestruturas ambientais
como a rexeneración do río Umia, o tratamento dos lodos da
ría do Burgo ou actuar sobre os espazos naturais afectados
polos incendios.
En segundo lugar, integrando –como dicía antes– no
ámbito público todos os investimentos das áreas sociais,
hospitais, centros de saúde e centros de alta resolución en
sanidade, centros de día e outros equipamentos sociais, que
non son os idóneos, na nosa opinión, para establecer modelos
de colaboración público-privada.
E, en terceiro lugar, utilizar parcialmente as previsións
de financiamento público-privado para impulsar infraestruturas
imprescindibles de artellamento territorial básico, parcialmente
para mellorar a sostibilidade das contas públicas
pero utilizándoas para conseguir impulsar o artellamento
territorial en Galicia.
Por último, neste breve repaso, permítanme que faga
algún comentario sobre as nosas propostas en relación coa
colaboración cos concellos. Pese á retórica e ás declaracións
públicas, o tratamento que os orzamentos da Xunta dan ás
necesidades das entidades locais é moi deficiente. Redúcese
o financiamento incondicionado en 6 millóns de euros, redúcense
substancialmente as subvencións e axudas específicas
e non se avanza no cumprimento do Pacto local; contrastando
todo isto co aumento que si ten a participación municipal
nos ingresos do Estado e que para o conxunto dos concellos
de Galicia –así figura no orzamento– é de 49 millóns de
euros. Propoñemos, polo tanto, na nosa emenda incrementar
a participación incondicionada nos ingresos da Xunta de
Galicia en 31 millóns que proceden parcialmente –parcialmente
só– da transformación de subvencións específicas en
financiamento incondicionado, reforzando así a autonomía
municipal e reducindo o grao de discrecionalidade na concesión
de axudas, consignando 6 millóns de euros procedentes
do imposto ambiental aos encoros como transferencias
aos concellos afectados, e reforzando algunhas áreas da cooperación
entre a Administración autonómica e local, singularmente
en materia de emprego, con 14,5 millóns de euros.
Todo isto conforma unha alternativa diferente á súa.
Establecidas as nosas prioridades, somos capaces de atende-
62

Número 68
22 de novembro de 2010
las con recursos procedentes do propio orzamento. No seu
caso, non había nin prioridades claras nin austeridade nin
atención á crise nin cumprimento do diálogo social nin cumprimento
dos acordos asinados no mes de xullo nin respecto
aos dereitos sociais básicos e ás políticas de benestar.
E, fronte a isto, nós presentamos unha emenda que é factible,
que non provoca dificultades de funcionamento na
Xunta de Galicia, que restablece o gasto social, que permite
cumprir cos acordos do diálogo social que vostedes asinaron,
que reforza substancialmente as políticas activas de emprego
e a atención social básica, que renuncia a privatizar os investimentos
sanitarios e que atende a igualdade e os compromisos
adquiridos en materia de cooperación internacional. Aínda
están a tempo, voten a favor desta emenda e mellorarán substancialmente
o orzamento presentado. Pero, sobre todo –e isto
é o máis importante–, mellorarían no ano 2011 a condición e
as expectativas de futuro dos cidadáns de Galicia.
Moitas gracias. (Aplausos.)
A señora PRESIDENTA: Moitas gracias.
Intervención da Xunta de Galicia.
Ten a palabra a conselleira de Facenda.
A señora CONSELLEIRA DE FACENDA (Fernández Currás):
Moitas grazas, presidenta.
Señorías, boas tardes.
Os axustes que levo escoitado ao longo desta tarde pola
oposición coinciden, dende logo, nun elemento esencial e
obvio: descoñecen a realidade que temos de cara aos ingresos.
Esa é a razón pola que nas emendas teñen que incrementar
os ingresos. Porque, loxicamente, na medida en que
as emendas non poden supoñer incremento de gastos nin
minoración dos ingresos, temos que debuxar maiores ingresos
para facer o xogo que están describindo. Pero, ben, ocorre
–e xa o dixen á mañá– que esas previsións de ingresos
non teñen ningunha base nin soporte na realidade desta
comunidade autónoma.
Hai unha coincidencia de reclamar unha suba de impostos
vía incremento diferencial do tipo de gravame marxinal
63
DIARIO DE SESIÓNS DO PARLAMENTO DE GALICIA
do IRPF, pero descoñecen o contido das rendas salariais que
temos nesta comunidade autónoma. En Galicia a cota resultante
da autoliquidación polo IRPF correspondente aos tramos
superiores é unicamente do 29%, fronte á porcentaxe do
38% nacional e do 41,3% catalá. Estou utilizando precisamente
os cálculos feitos pola Administración catalá, onde,
loxicamente, podemos ver que hai unha distribución de rendas
moi distinta nesta comunidade autónoma á doutros
ámbitos do país. E tamén quero dicir que estes cálculos que
derivan das estadías publicadas pola Axencia Tributaria utilizan
tramos globais de renda, e eses tramos globais de renda
refírense á base liquidable xeral. E temos que ter en conta
que precisamente o tipo de gravame se aplica sobre esa base
liquidable xeral. Pero cando estamos falando, no caso de
Galicia, do 29,8%, o que estamos incluíndo é a base impoñible,
que se refire á base impoñible xeral máis á do aforro.
Co cal, tendo en conta que non temos competencias normativas
sobre a base impoñible do aforro e tendo en conta que
aínda habería que descontar as deducións correspondentes
ao mínimo persoal e familiar, pois xa a porcentaxe do 29%
baixa, loxicamente, ata un punto que teriamos que chegar
para obter a recadación proposta ás rendas medidas nestes
termos superiores a 30.000 euros. Non sei se isto é –como
digo– o concepto de progresividade que propoñían.
Pero o Partido Socialista de Galicia estaba referíndose
agora á falta de ambición no cálculo dos ingresos que facemos
nestes orzamentos. Tamén aclarei xa que ocorre que
están facendo unha mera extrapolación dos dereitos recoñecidos
a 30 de xuño de 2010. É unha mera extrapolación porque
pode seguir a senda correspondente a calquera outro
orzamento a ver se o segundo semestre é o duplo dos dereitos
recoñecidos no primeiro semestre. Porque, como digo, a
Lei de réxime financeiro e orzamentario obriga a facer as
anulacións correspondentes dos dereitos recoñecidos nas
cantidades correspondentes aos aprazamentos e fraccionamentos
de pago. É un concepto discutible. Eu mesma podo
dicir que é un concepto discutible porque están convivindo
no mesmo orzamento un criterio de devengo máis un criterio
de caixa. É dicir, no circuíto correspondente aos fondos
procedentes da Unión Europea levamos un criterio de
devengo; os dereitos recoñecidos coinciden coas certificacións.
Pero no caso dos tributos xestionados por nós, iso non
é así, e non é así nunca. Poden seguir a pista correspondente
a eses 40 millóns de euros procedentes dunha das últimas
liquidacións correspondentes ao imposto sobre o patrimonio

DIARIO DE SESIÓNS DO PARLAMENTO DE GALICIA
que fixo esta comunidade autónoma, que aparecen e desaparecen
do orzamento, e é a mesma liquidación. Loxicamente,
na medida en que está suspendida por estar recorrida, aprazada
ou fraccionada, anúlase á fin do exercicio.
E xa lles contei tamén do descoñecemento absoluto da
liquidación correspondente aos tributos sobre o xogo,
onde os dereitos recoñecidos no primeiro semestre coinciden
practicamente co 100% dos tributos que se recadarán
ao longo do exercicio. Porque estamos falando dunha
liquidación anual que se practica no mes de marzo e cunha
obriga única de ingresar o 25% correspondente ao primeiro
pago fraccionado desa liquidación. Pero o dereito recoñecido
abrangue ao 100% da liquidación; co cal, é practicamente
o mesmo a cantidade que temos a 30 de xullo co
que imos ter a 31 de decembro do ano natural correspondente.
Falan da loita contra a fraude fiscal. Loxicamente, nós
compartímola. Non é unha elección –dicía o señor Blanco–,
temos que exercer continuamente a loita contra a fraude fiscal.
Pero facémolo. O 2009 pechou con 10 millóns máis que
o 2008, derivados de actuacións inspectoras. Pero o 2010 vai
pechar con outros 10 millóns adicionais. Imos pechar, a 31
de decembro, con 25 millóns procedentes de actuacións
derivadas da loita contra a fraude, de actuacións derivadas
da inspección.
Din que introducimos a Axencia Tributaria como unha
mera estratexia de márketing. Certamente, a min paréceme
que é unha visión moi pobre dunha iniciativa proposta polos
grupos desta Cámara, ben antes ben agora, e que, loxicamente,
é unha forma de organización e optimización de
recursos que intenta acadar unha maior eficiencia na xestión
do sistema tributario que compete a esta comunidade autónoma.
Non estamos falando dunha visión marquetiniana de
mudar o nome correspondente á Dirección Xeral de Tributos,
non é iso, porque a organización correspondente a esta
comunidade autónoma no ámbito do sistema tributario
abrangue a Dirección Xeral de Tributos, cinco departamentos
territoriais, cinco zonas de recadación e nada máis e nada
menos que 42 oficinas liquidadoras de distrito hipotecario.
Eu creo que todo iso se pode organizar mellor, se pode organizar
doutro xeito, e iso, precisamente, é o que pretendemos
coa reforma que introducimos na creación da Axencia Tributaria.
Número 68
22 de novembro de 2010
Pero, é máis, dicíalle que vostedes propoñen unha suba
de impostos da man do incremento dos tipos impositivos.
Pois eu o que lles estou dicindo é que é moito máis efectivo
acercar a comprobación administrativa ao momento do
devengo do feito impoñible correspondente, que é precisamente
o que pretendemos facer co plan especial que estamos
poñendo hoxe enriba da mesa. Pero, miren, non é que o diga
eu, é que o di a OCDE, é que o di a Unión Europea. É moi
sinxelo, hai dúas formas de evasión dos impostos: a evasión
na fase da declaración dos feitos impoñibles, a ocultación
dos feitos impoñibles; e hai outra forma, que son as sucesivas
fórmulas de evasión de impostos na fase de recadación
destes impostos. Pois ben, acercando a comprobación administrativa
ao feito impoñible, o que facemos é precisamente
apostar por unha mellora da recadación. E, aínda por riba, eu
penso que este é un momento delicado; estamos todos conformes
con que este é un momento delicado. No 2012, aínda
que teñamos a lousa de devolver nada máis e nada menos
que 500 millóns de euros, consecuencia desa débeda –hoxe
si recoñecida polo Partido Socialista de Galicia, esa débeda
que nos deixaron–, aínda así van chegar fondos adicionais
que de momento nos quitaron. Os recursos adicionais
correspondentes ao 2010 dixeron que surtirían efecto por
primeira vez no 2012. Pero é que o sistema de financiamento
–ese que tan mal funciona, certamente; eu estou de acordo,
funciona moi mal, especialmente cando non se cumpren
os compromisos contraídos–, como saben, fai unha liquidación
definitiva, transcorridos dous anos dende as entregas a
contas. Pois o comportamento dos tributos desta comunidade
autónoma no 2010 é moitísimo mellor que o do resto de
España: somos a segunda comunidade autónoma en recadación
na maioría dos tributos. Pois ben, esas cantidades que
se deben ao mellor comportamento económico desta comunidade
autónoma, que se deben ao efecto xacobeo nunha
grande parte, chegarán da man desa liquidación definitiva
que fagan correspondente ao 2010 e que chegará no 2012.
Co cal, é lóxico que adiantemos o circuíto financeiro
económico que corresponde aos tributos que xestionamos
nós, e facémolo, ao tempo que tamén melloramos e adiantamos
o circuíto financeiro que corresponde aos fondos estruturais,
e facémolo co FCI, facémolo con Feder e facémolo,
na medida das nosas posibilidades, co Feader, aínda que si,
certamente, a Consellería de Medio Rural baixa e que todas
as consellerías baixan, pero baixa nunha menor proporción
que o que baixan outras.
64

Número 68
22 de novembro de 2010
A proposta que fan volve ao incrementalismo. Debuxan
unhas políticas de gasto que recollen un financiamento sustentable,
ben porque se recollen uns ingresos máis propios
dos anos de bonanza ou porque se propón minorar partidas
de gasto inexistentes ou que afectan ao financiamento finalista,
ben sexan fondos procedentes do Estado ou fondos
procedentes da Unión Europea. Aínda queda máis confusa
unha previsión incrementalista de ingresos cando se propón
eliminar as partidas destinadas aos recadadores de zona ou
aos axentes mediadores; partidas que están asociadas aos
ingresos efectivos que os fan posibles.
A proposta do Bloque de incrementar os tipos do IRPF
para rendas superiores a 60.000 euros pretende ingresar 25
millóns. Dificilmente chegariamos aos 20, xa o demostrei.
Se a proposta é chegar a recadar 25 millóns co tramo que
están propoñendo, teriamos que baixar aos 30.000 euros. O
Goberno galego renuncia a esixir aos galegos máis sacrificios,
pero non renuncia a conseguir recursos para a sanidade,
a educación ou o benestar, por iso, só en material de oficina
–esa austeridade que vostedes din que non temos–, en
vestiario, en publicidade, aforramos 21 millóns de euros
máis do que vostedes gastaban. Pero miren, tamén en asistencias
técnicas temos un aforro extraordinario. Estamos
neste momento no nivel de asistencias técnicas que correspondeu
ao 2005, fronte aos crecementos do 2007, 2008 e
2009, cunha curva de crecemento deste teor. Hoxe estamos
en 190 millóns, cando no 2008 estaban en 284 millóns.
Mire, estas son dúas formas completamente diferentes e
ilustrativas de afrontar a xestión da Administración pública.
Para o ano 2011 a Comunidade Autónoma de Galicia xestionará
un orzamento que, por segundo ano consecutivo,
baixa, e o conxunto é unha rebaixa do 14% respecto do
2009. Cada ano estamos a construír un orzamento inferior ao
do ano pasado. Esta dinámica non se prevé que continúe nos
próximos anos, se non, non resultaría posible. O que si é
certo é que o pagamento ás liquidacións negativas lastrará,
sen dúbida, os orzamentos futuros desta comunidade autónoma.
O certo é que pasamos dunha cultura orzamentaria
incrementalista, coa súa dinámica, cos seus procesos, e que
soporta un discurso que hoxe sinceramente non parece sostible,
e dígoo porque as comunidades autónomas xestionamos
servizos públicos e financiamos necesidades básicas
para a cohesión social, e non, dende logo, nunha porcentaxe
pequena. O 90% do gasto corrente desta comunidade autó-
65
DIARIO DE SESIÓNS DO PARLAMENTO DE GALICIA
noma, capítulos I, II e IV, dedícase a gasto social; servizos
cuxo catálogo de prestacións non corresponde definir a esta
comunidade autónoma enteiramente; en gran parte vén definido
polo Goberno do Estado.
Cumprimos escrupulosamente as obrigas asumidas, e o
desafío da Xunta é garantir o financiamento e a calidade da
prestación destes servizos. Melloramos na prestación e
tamén garantimos a sostibilidade financeira das prestacións.
Estes deben ser, sen dúbida, os nosos obxectivos. Para iso
debemos xestionar unha estrutura que creceu nos derradeiros
anos ao amparo duns recursos que non volverán a curto
prazo. Neste terreo debemos optimizar os recursos, e iso é o
que se fixo no orzamento do 2011. Non estamos a poñer
menos recursos, estamos a optimizar os dispoñibles, se ben
é certo que unha rebaixa nos custos de persoal facilita a tarefa.
Calquera dende logo o pode entender e non estou falando
de lugares comúns, estou falando de sentido común. O
que, dende logo, non é de sentido común é investir na construción
de centros de terceira idade, garderías, centros de
saúde, centros de día ou edificios administrativos durante os
últimos anos e agora renunciar ao mantemento destes servizos.
O Bloque está propoñendo pasar de 3,2 millóns de euros
a 270.000 euros en gasto e mantemento de inmobles. Tamén
parece absurdo reducir máis de 15 millóns en gastos de
lavandería, xestión de residuos, transporte ou laboratorios no
Sergas, uns 9,5 millóns de equipamento informático do Sergas,
dos que 7 xa están comprometidos. É máis absurdo eliminar
a partida para as [...] do hospital de Pontevedra, ou
gastos do 640 do programa 571A, financiados con fondos
finalistas do Plan Avanza, ou os gastos do 313B financiados
co Fondo Social Europeo, ou do programa 512B, con fondos
finalistas do Estado. Como tamén o é a súa primeira partida
informática nos centros escolares, as transferencias aos centros
concertados, sen ofrecer financiamento de novas prazas
nos centros públicos. Algunha solución habería que buscarlle
ou algún posto tería isto.
Eliminan partidas xa comprometidas na SPI, ben que
aparecen nos orzamentos para facer fronte aos pagos de
peaxe na sombra ou ben no retorno das infraestruturas da
SPI. No orzamento tamén suprimen 2,1 millóns de euros dos
que están comprometidos no Plan de sistemas de información
da consellería no programa 511A. En materia de viven-

DIARIO DE SESIÓNS DO PARLAMENTO DE GALICIA
da, o orzamento do Instituto Galego da Vivenda e Solo permite,
no actual momento de crise, manter as actuacións dirixidas
a garantir e facilitar o acceso á vivenda aos cidadáns
de Galicia, ben sexa a través de vivendas de nova construción
en compravenda ou alugueiro como a través de rehabilitación
do parque de vivendas xa existentes.
A Xunta de Galicia mantén as axudas existentes, tanto as
financiadas exclusivamente con fondos propios como as
complementarias do Plan de vivenda de rehabilitación 2009-
2012. Pola contra, o Goberno de España elimina en 2011 a
axuda estatal directa a entrada, as axudas á promoción e solo
residencial, e reducirá de maneira drástica as axudas á promoción
de vivendas protexidas en alugueiro.
No 10% dos recursos restantes, non dedicados a mantemento
do gasto social, destacan en primeiro lugar as transferencias
ás outras administracións públicas –as universidades
e as entidades locais–, nas que o esforzo do Goberno
galego ten especial relevancia, sen dúbida. O financiamento
ás entidades locais mantense igual que no ano 2009, e tamén
no actual. Se temos en conta que este financiamento evoluciona
en función dos ingresos non financeiros da Comunidade
Autónoma, o esforzo dende logo é incuestionable,
posto que os ingresos desta Comunidade Autónoma baixan
–xa o saben– e as cantidades dedicadas ás universidades non
baixan nada. Achegamos 30 millóns de euros adicionais en
dous anos.
A preocupación pola Administración local non queda
moi clara cando se propón eliminar parte do Fondo de Compensación
Ambiental, que lle achega aos concellos, 11,6
millóns de euros, ou diminúen o financiamento directo en 6
millóns. As universidades constitúen unha prioridade para
este Goberno e tamén mantemos o financiamento, malia a
caída dos recursos. Nestes dous anos, 66 millóns de euros
máis.
Imos pasar dun financiamento por matrícula de 4.327
euros no 2006 a un financiamento por matrícula de 6.487
euros no 2011. O resto das transferencias de investimentos
deben ser priorizadas. Debemos someter todos os proxectos
a unha análise seria que garanta unha asignación axeitada de
recursos. Para iso establecemos unha serie de indicadores e
marcamos unha priorización na política de fomento. Debemos
avanzar no deseño de incentivos máis individuais e
Número 68
22 de novembro de 2010
incorporar mecanismos de responsabilidade que permitan a
avaliación de resultados. O Plan estratéxico 2010-2014
fomenta, deseña, unha ferramenta básica para isto. Quero
asegurar que en todo caso un proxecto solvente, rigoroso e
xerador de riqueza e emprego contará co apoio da Xunta de
Galiza sempre. O Goberno pon a disposición 20 millóns de
euros en préstamos reintegrables para facer fronte a proxectos
innovadores. Tamén se propón trasladar parte deste
fondo a outros usos ou alternativas, o cal non sería posible
sen impactar directamente no déficit.
O mesmo compromiso que mantemos en materia de
investimentos. Ningún proxecto dos comprometidos se vai
paralizar. Entregaremos fórmulas de financiamento a través
da SPI e pagamento aprazado, para afrontar o reto de rematar
a lexislatura cumprindo todos os compromisos.
O Grupo dos Socialistas propón a redución do Plan de
saneamento local da ría de Arousa marxe dereita, o servizo
de explotación e mantemento da rede fronómica de Galiciacosta,
a realización do Plan hidrolóxico Galicia-costa, a creación
dun rexistro de seguridade de presas e encoros, a elaboración
dun plan de saneamento local da ría do Burgo, o
Plan rexional de lodos e depuradoras de augas residuais de
Galicia e o desenvolvemento do programa de seguimento
ambiental no Plan de desenvolvemento de Galicia. Realmente
debemos manter o compromiso co investimento no
medio ambiente, pero tamén temos que manter o compromiso
co sentido común e o rigor. A situación orzamentaria
supón unha minoración no crédito inicial do orzamento
organismo autónomo de Augas de Galicia. Obrigará a unha
mellor xestión do orzamento durante o ano para conseguir
un investimento efectivo e similar ao dos anos anteriores.
Para o 2011 órzanse na Administración hidráulica 113
millóns de euros en gastos de capital. Por suposto, o Goberno
galego traballará para dar cumprimento no 2012 aos
obxectivos da Directiva marco da auga, co establecemento
dos plans hidrolóxicos para conseguir o bo estado das masas
de auga no 2015 e para mellorar o acceso ao abastecemento
en calidade e en cantidade, como establece o Plan agua.
Tamén temos o reto de manter a estabilidade orzamentaria,
non só no orzamento inicial, senón tamén na execución.
E quero destacar isto especialmente: pechamos o 2009 cumprindo
o obxectivo de estabilidade orzamentaria, pechare-
66

Número 68
22 de novembro de 2010
mos o 2010 cumprindo o obxectivo de estabilidade orzamentaria
e comprometemos no 2011 o cumprimento do
obxectivo de estabilidade orzamentaria.
O Grupo Socialista, malia facer unha acendida defensa
da sanidade pública, minora un orzamento corrente do Sergas
en 96 millóns de euros. Estamos falando das retribucións
dos facultativos, da radioloxía, que traballa nos hospitais do
sur de Galicia a través de Galaria, das partidas que recollen
os gastos en farmacia hospitalaria, da xestión de residuos
hospitalarios, dos transportes hospitalarios, da reprografía,
mantemento e [...] médico, lavandería, protección radiolóxica
e soporte informático dos laboratorios hospitalarios.
E xa quero facer unha serie de reflexións sobre o Fondo
de Continxencia. Temos unha proposta para adoptalo na
Administración xeral, para facer fronte a desviacións que
non se prevén; en cambio temos outra para eliminar o Fondo
de Continxencia correspondente ao Sergas.
O certo é que no Sergas é onde temos que financiar as
desviacións lóxicas en persoal sanitario, gastos hospitalarios
e receitas farmacéuticas. Parece pouco responsable en
defensa da sanidade pública reducir máis gasto de persoal,
farmacia hospitalaria ou receitas sen achegar alternativas.
En cambio, si que encontramos unha proposta socialista para
incrementar en 15 millóns as transferencias aos concellos
para promover hábitos saudables, ademais dun elenco de
gastos financiados con fondos finalistas do Estado: o Feader,
o FEP, o Fondo Social, o Feder e incluso o FCI. Este Goberno
actúa con máis rigor ou actúa con responsabilidade na
defensa do interese público de Galicia. É inflexible na
defensa dos intereses de Galicia en Madrid, pero cumprindo
todos os seus compromisos, todos con lealdade e responsabilidade.
E só se poden cumprir os compromisos asumidos
xestionando eficazmente, fixando obxectivos, establecendo
indicadores, controlando o gasto e dando cada día máis
transparencia á xestión pública.
No debate da repartición de competencias entre administracións,
quero destacar unha nota realmente curiosa: non
temos competencias para determinar os dereitos sociais,
pero financiamos o seu desenvolvemento; non aprobamos a
Lei de dependencia, pero estamos comprometidos co seu
financiamento; non determinamos as prestacións farmacéuticas,
pero apostamos pola súa racionalización e sostibilida-
67
DIARIO DE SESIÓNS DO PARLAMENTO DE GALICIA
de en beneficio do usuario. Hoxe podemos ver nun gran desafío
a prescrición orientada con claridade ás posicións que
ten cadaquén. Ante unha situación difícil, complicada e descoñecida,
as administracións públicas non temos outra
opción que adaptarnos a este novo ámbito, a novos retos; un
novo ámbito, unha nova xestión, un novo enfoque.
Eu quero dicir que resulta paradoxal que, fronte ao esforzo
sen precedentes desenvolto pola Xunta en materia de planificación
e definición de obxectivos, as emendas sigan centrándose
nos recursos ou inputs.
Non quero dicir, cando falo do esforzo feito sen precedentes,
que os anteriores gobernos fixeran un orzamento ao
chou, sen dúbida, pero que dúbida cabe que a calidade técnica
definida no Plan estratéxico Galicia 2010-2014-horizonte
2020, cando digo que é un instrumento serio de planificación
e que é unha verdadeira orientación a un orzamento
por resultados, logo de cacarexar aquí que no 2008 e no
2009 por primeira vez tiñamos un orzamento por obxectivos
e por resultados, o certo é que poden vostedes comprobar as
correspondentes fichas deses orzamentos e poden ver claramente
a diferenza.
Miren, por poñer un exemplo, no 2009 o Programa
131A, Dirección e servizos sociais de xustiza, tiña un obxectivo
estratéxico: proporcionar medios materiais á Administración
de xustiza, atendendo aos gastos xerais, primordialmente
en materia de oficina, traballos técnicos e traslados. E
o obxectivo operativo era o seguinte: financiar gastos de
material de oficina, traslados e traballos técnicos. Ben, un
obxectivo operativo certamente peculiar.
A diferenza co 2011 é a seguinte: Programa 131A, Reforzo
da Administración de xustiza, aumentando os medios
humanos e materiais. O obxecto é mellorar a organización e
axilizar os proxectos e o tempo de resposta, e os obxectivos
operativos son actuacións de medición como mecanismos de
solución de conflitos distintos ao proceso xudicial, asistencia
xurídica gratuíta, axudas a corporacións locais, secretarías
de xulgados de paz, convenio co Ministerio do Interior e
vixilancia das sedes xudiciais, implantación da nova oficina
xudicial.
Pero se falamos do Programa de dependencia, por exemplo,
dentro do eixe 1, Cohesión social, benestar e calidade de

DIARIO DE SESIÓNS DO PARLAMENTO DE GALICIA
vida, temos unha acción definida, destinada á concesión e
funcionamento de centros públicos para persoas con dependencia,
á que acompaña inmediatamente un indicador: prazas
consolidadas e novas prazas, ou ampliar o grao de cobertura
na atención de persoas en situación de dependencia
mediante a dotación de novas prazas e novas libranzas, á que
acompaña tamén o indicador de novas persoas atendidas no
ano. Comparen a situación co orzamento do 2009.
O seu obxectivo estratéxico era a promoción da autonomía
persoal; o obxectivo operativo, incremento dos recursos.
¿A vostedes parécelles que isto é un obxectivo operativo? E
a continuación as accións eran: gastos de persoal, capítulo I;
gastos de bens correntes e servizos, capítulo II, gastos de
transferencias correntes, capítulo IV. Ben, eu penso que o
rigor técnico, a forma de orzar, ten, desde logo, un cambio
inestimable. Xa non caben as solucións clásicas, non cabe
manipular as contas para evitar afrontar os retos, non cabe
debuxar ingresos ou aprazar as solucións aos problemas,
debemos afrontar un novo escenario con realismo, sen
poñernos de perfil ante os problemas xurdidos. Non temos
outra alternativa que afrontar unha administración máis
pequena con funcionamento máis flexible que achegue unha
xestión máis áxil e eficiente; unha administración que, en
definitiva, achegue valor ao contribuínte, confianza aos
empresarios, calidade nos servizos aos usuarios, solvencia
aos mercados e responsabilidade interxeracional. Estes orzamentos
cumpren con todos e cada un destes requisitos.
Máis nada e moitas grazas. (Aplausos.)
A señora PRESIDENTA: Moitas gracias, conselleira.
Polo Grupo Parlamentario Popular de Galicia ten a palabra
o señor Puy Fraga.
O señor PUY FRAGA: Boas tardes, señora presidenta,
señorías, señora conselleira.
Estamos discutindo dous bloques de emendas alternativas
aos orzamentos que teñen algúns elementos comúns,
como, por exemplo, a suba de impostos, en especial o IRPF,
pero que entre si presentan profundas diverxencias.
A min gustaríame facer, no breve tempo do que dispoño,
unha análise da súa congruencia, da verosimilitude do dis-
Número 68
22 de novembro de 2010
curso que incorporan no conxunto das emendas transversais
presentadas polas dúas forzas políticas.
Esta mañá o portavoz do Bloque tivo a ben citar a Víctor
Klemperer, o admirado Victor Klemperer, autor de A lingua
como arma. Permítanme que cite tamén a outro teórico da
análise do discurso, don José Ortega y Gasset, que dixo
aquilo de: “Lo que suele llamarse inverosimilitud no es un
inconveniente en el género novela, basta con que haya congruencia.
La verosimilitud estética es la congruencia interna
del microcosmos creado por el autor, no la coincidencia
del libro con la realidad, con el detalle del mundo que hay
fuera”.
Pois ben, hai dous aspectos, polo tanto: a verosimilitude
entendida como congruencia interna, ou que coincida isto,
que sexa congruente, co mundo que hai fóra. A diferenza da
novela certamente, os orzamentos teñen que ser congruentes
co mundo que hai fóra, porque non estamos no mundo da
ficción, senón no mundo das realidades ben tanxibles.
Ben, ás emendas do BNG hai que recoñecerlles que son
verosímiles desde o punto de vista da congruencia interna, o
que queren é máis gasto, non someterse ao que chaman “a
ditadura dos mercados”, ao que se chama “o sacrosanto déficit
cero”; en definitiva, non están a favor da Unión Europea
do euro, que é a que impón precisamente estas restricións ao
déficit público. Eles prefiren que haxa máis déficit público,
queren subir os impostos e queren que todo financiamento
en etapa de crise se financie con débeda e con déficit. Evidentemente,
isto mantén unha congruencia, a mesma congruencia
que, por certo, estes días saía na prensa cando o
Bloque Nacionalista Galego hai vinte e cinco anos se pronunciaba
contra a entrada na Unión Europea, pero, evidentemente,
carecen claramente da incongruencia co momento
no que estamos, co mundo que hai aí fóra, coa crise que
padecemos, que certamente non é unha crise estritamente de
demanda, senón que é unha crise financeira en boa medida
motivada polo déficit, tanto polo déficit público como polo
déficit privado, que está levando a un endebedamento; un
endebedamento público que está xerando un efecto expulsión
dos recursos, dos escasos recursos que hai, e aí está a
mostra da famosa emisión de bonos por parte da Generalitat
de Cataluña, que tivo un éxito clamoroso, evidentemente
pagando o 3,5, un custo real para a propia Comunidade
Autónoma do 7. Entón, aparecen os recursos, pero, eviden-
68

Número 68
22 de novembro de 2010
temente, os recursos que van pagar ese endebedamento non
se invisten no tecido social, nas pequenas e medianas empresas,
nin sequera nas grandes empresas que cotizan en bolsa.
Ese endebedamento que vacía os mercados de máis cartos,
evidentemente, leva a un menor nivel de investimento, e,
polo tanto, a hai máis paro e a unha caída aínda maior do
consumo.
Evidentemente, nós consideramos que, dentro das marxes
que marca a Unión Europea e os acordos que España asinou
coa Unión Europea, hai que ir ao endebedamento, nin
máis nin menos que esa é a cuestión. Evidentemente, non
debemos de endebedarnos máis para cumprir cos acordos, e
tampouco menos, porque, entón, os custos do endebedamento
dos demais os sufrimos nós sen beneficiarnos das
vantaxes que dá o propio endebedamento. En definitiva,
como novela, como ficción, estaría ben, pero realmente
pouco congruente co mundo que hai aí fóra.
As do Partido Socialista, ademais de incongruentes, son
fondamente inverosímiles, carecen mesmo desa verosimilitude
estética de esquerdas da que falaba Ortega en relación
coas novelas. Permítanme que lles saliente algunhas das
incongruencias que nós vimos nas emendas presentadas polo
Grupo Socialista. A primeira que presentan, con relación aos
ingresos, o que pide é directamente que suprimamos do
orzamento 242,65 millóns de euros correspondentes ao
Fondo de Cooperación. Inmediatamente comezan a pedir
máis ingresos, por exemplo, 145 por tributos propios, 25 por
impostos sobre a renda –por certo, os mesmos que pide o
Bloque, pero con tipos distintos, o cal lle dá a razón á conselleira
cando di que, realmente, con eses escalóns que puxeron,
é imposible calcular canto ía ser a recadación– e 28
máis en ingresos patrimoniais, por exemplo, por venda de
solares do IGVS nun momento en que xa sabemos que o
mercado inmobiliario está boiante. Total, 198 millóns de
euros. A continuación, o que cabía esperar é que eses 198
millóns de euros fosen para substituír o gasto da Xunta polos
242 millóns de euros que din que hai que suprimir do orzamento,
pero non o fan, non fan iso; ao revés, seguen metendo...
Claro, pero, entón, sacan 242 e meten 198, pero, ao
mesmo tempo, en gastos poñen 51 máis para educación, 165
máis para sanidade, 49 para benestar e vivenda, 56 para políticas
activas de emprego. Total, 321 millóns de euros. Se
vostedes a recadación adicional a dedican ou ben a suplir o
Fondo de Cooperación ou ben a amortizar débeda, xa que
69
DIARIO DE SESIÓNS DO PARLAMENTO DE GALICIA
están tan preocupados polo crecemento da débeda pública de
Galicia, un podería ver certa congruencia interna no discurso.
Pero non, ¿que é o que fan? Á parte de que son os únicos
que non defenden que teñamos dereito ao Fondo de Cooperación
e veñen aquí anunciar decisións que aínda non están
adoptadas... E, de feito, imos ter dentro de pouco un consello
de política fiscal e financeira e quero lembrar que se nos
queren descontar 242 millóns de euros por unha débeda, que
era do ano 2008, de 111 millóns de euros; é dicir, que pagar
unha débeda de 111 millóns con 242, evidentemente, as contas
non lles darían.
Pero, en todo caso, se eses cartos non existen e vostedes
teñen máis ingresos, un cabería esperar, nesa lóxica, que
substituíran unha cousa pola outra. Non só non o fan, senón
que incrementan en 321 millóns de euros o gasto. É dicir,
volvemos ao de sempre, aos orzamentos do 2008 ou do
2009. O peche do exercicio de contabilidade nacional da
Xunta para o 2009 confirmou o famoso burato de 2.200
millóns de euros, que vén de orzar por riba do que se ingresa
e de presupostar gastos que non teñen cobertura orzamentaria.
Evidentemente, nós a iso non imos ir.
Pero, ademais de ser incongruentes, ademais de carecer
desa inverosimilitude interna, son incongruentes co mundo
externo. Esta mañá xa se dixo: critican as PPP para a sanidade,
cando: “La ministra de Sanidad, Trinidad Jiménez,
felicitó al Gobierno de Baleares por el extraordinario hospital
de Son Espases, en Mallorca. Es un ejemplo” –entrecomilñado,
no periódico–... “Es un ejemplo –dijo en una
visita a las instalaciones– del magnífico nivel de excelencia
del sistema nacional de salud y del compromiso con la sanidad
pública”. Ben, vostedes seguen convocando manifestacións
e participando en manifestacións contra o que fan os
socialistas en Baleares. (Aplausos.)
Segunda incongruencia. Están todo o día meténdose con
que reducimos o gasto. Mire o que di o Libro amarelo dos
orzamentos do Estado, di: “La distribución del gasto autonómico”
–é o deste ano– “analizada confirma que, pese al
carácter eminentemente social de los presupuestos autonómicos,
todavía existe un margen para que las comunidades
autónomas contribuyan al proceso de consolidación fiscal
–recorte ás comunidades autónomas–” confirmado la semana
pasada por el señor Carlos Ocaña, secretario de Estado
de Hacienda”. Dixo literalmente –entrecomiñado–: “De la

DIARIO DE SESIÓNS DO PARLAMENTO DE GALICIA
misma forma, ha pedido más esfuerzos para reducir el déficit
en la parte del gasto sin marcado carácter social, cuyas
partidas se destinan a inversiones o empresas públicas. Es
sensato que empiecen por ahí”. Isto é o que di o secretario
de Estado socialista. Pero engadiu: “Así, aínda así, considerou
probable que as comunidades autónomas tamén se
verán obrigadas a realizar outro tipo de axustes na parte dos
seus orzamentos destinados ao gasto social, con medidas
que xa se están debatendo e que algunhas comunidades
autónomas solicitaron, como el copago sanitario” –por
certo, suxestión do conseller socialista da Generalitat de
Cataluña– “ou o desenvolvemento máis lento da Lei da
dependencia”.
Ao final, iso é o que está a pasar, que nos transfiren 6.000
millóns de euros polo sistema de financiamento autonómico,
e o custo de sanidade, educación e servizos sociais en Galicia
é 6.400; é dicir, 400 millóns menos dos que nos aportan
para as políticas sociais.
E, ademais, finalmente, tamén son incongruentes na
débeda. Seguen criticando o endebedamento cando, insisto,
nós imos polo libro, que é xusto o que hai que facer. Se ese
é o compromiso, non debemos ir máis aló porque outros se
beneficiarían da vantaxe de emitir débeda e nós sufririamos
tamén os custos totais da solvencia de España. Insisto, unha
incongruencia total que, ao final, é unha incongruencia coa
situación. Un goberno que cumpre coa lealdade institucional,
é dicir, que cumpre cos pactos do propio Estado, resulta
que é criticado aquí porque recorta o gasto público. Resulta
que o que temos é unha posición que critica o que o seu
Goberno, da súa mesma cor, nos está dicindo que fagamos
desde o Goberno central. (Aplausos.)
Ben, pois mentres esta fin de semana o señor Zapatero
dicía algo moi interesante nunha longa entrevista: É que
estamos volvendo... Dixo: “Hemos vuelto a unos niveles de
riqueza equiparables a los que teníamos en 2006”. Ese é o
resultado da súa política económica: estamos no 2006. Comparemos
cales son as prioridades de gasto dunha e outra
administración para o ano 2006. Alta dirección da Comunidade
Autónoma: bipartito, 41 millóns; este Goberno, 38
millóns; Administración xeral, 74; este Goberno 71; Xustiza,
94; este Goberno, 106. Se suman Xustiza e Administración
xeral, verán por que sobe a Consellería de Presidencia.
Se non queren darse conta de que é Presidencia e Xustiza
pois tampouco hai máis problema que facer. Sanidade, 3.300
vostedes; 3.500 este; Educación, 2.000 vostedes; 2.000, este
Goberno. E poderiamos seguir así, vendo como cambiaron
as cousas. Temos o orzamento do 2006, pero tamén cambiaron
as prioridades.
Concluímos volvendo ao inicio, non é unha alternativa
congruente nin verosímil, salvo no caso da estética do Bloque,
e simplemente volver a Klemperer, á forza das palabras,
que nos deixa no ano 2006, cuns orzamentos de volume do
ano 2006, e resulta que agora nos bota a culpa de que reducimos
o gasto público por ideoloxía. Quen consolida 12.000
funcionarios, que entón era máis gato en benestar, agora di
que sobe o gasto corrente, o gasto en persoal, cando se lles
pagan os salarios; quen conxela as pensións, quen recorta os
fondos das autonomías...
A señora PRESIDENTA: Vaia rematando, por favor.
O señor PUY FRAGA:..., quen promove un sistema de
financiamento autonómico que beneficia as comunidades
con máis renda e quen, ademais, non o cumpre, acúsanos a
nós de facer políticas antisociais, de recortar o gasto e de non
equilibrar o territorio. Iso si que é manipular a linguaxe.
Nós rexeitaremos por iso estas emendas e apoiaremos
uns orzamentos que son eficaces, que van facer que Galicia
o ano que vén xa teña un crecemento positivo dun punto, na
confianza de que ao seguinte se poida crear emprego, cando
recibimos a economía, caendo un 3,3% do noso PIB...
A señora PRESIDENTA: Remate, por favor, señor Puy.
O señor PUY FRAGA:...; uns orzamentos que son leais co
proxecto europeo e que están sobre todo comprometidos co
benestar social e cos sectores estratéxicos da nosa comunidade
autónoma.
Moitas gracias. (Aplausos.)
A señora PRESIDENTA: Moitas gracias, señor Puy.
Rolda de réplica. (Pausa.)
Número 68
22 de novembro de 2010
Polo Grupo Parlamentario do Bloque Nacionalista Galego
ten a palabra o señor Blanco Álvarez.
70

Número 68
22 de novembro de 2010
O señor BLÁNCO ÁLVAREZ: Señora presidenta, señorías, a
lealdade do Bloque Nacionalista Galego é con Galiza, en
primeiro lugar. E se iso axuda a unha construción europea
que se dea noutras circunstancias e non como a que se está a
dar, de claros desequilibrios e de claras diferenzas, evidentemente,
haberá que cambiar esa Unión Europea, como eu
creo que cada vez é unha idea que xa agroma na maior parte
da sociedade e na maior parte dos europeos e das europeas.
Pero, en todo caso, este é o Parlamento galego, e estamos
para ser leais co país, cos galegos e coas galegas. E, como
tamén dicía Ortega e Gasset –que non é un filósofo que me
entusiasme pero tamén ten, evidentemente, frases ás que hai
que facer referencia–, a verdade sempre ten utilidade. E eu
creo que nesta tribuna, por parte do Partido Popular, se ten
feito pouco por cumprir precisamente isto da verdade, porque
se están a dar datos que, cando menos, nos sorprenden.
Di vostede agora... Vostede xa dixo dúas cantidades de funcionarios:
12.000 e 14.000. ¡Home!, haberá que poñerse de
acordo en cantos son. Eu creo que á función pública só se
achega un por concurso ou por oposición. Dígame onde
están as prazas deses 12.000 ou 14.000, porque en cada
momento fala de 12 ou de 14. Dígame onde están esas prazas
durante eses catro anos porque, do contrario, evidentemente,
estamos ante unha nova falla á verdade.
Pero hai algunhas cuestións das que si me gustaría falar.
Por exemplo, cando vostedes din o do investimento aos
pagos público-privados, e din que este vai ser un mecanismo
que o permita, voulles ler algo que di –fíxese vostede– unha
consultora como Price Waterhouse –por certo, moi próxima,
parece ser, a este Goberno–: “Os mercados de crédito practicamente
teñen desaparecido. As perspectivas a curto prazo
seguen sendo sombrías. Concluiranse poucos contratos PPP
e moitos deles xa se teñen suspendido”. É dicir, que un dos
mecanismos que vostedes poñen nestes orzamentos para
facer financiamento, á parte de ser máis caro, á parte de
endebedar máis o país de cara ao futuro, a maiores, ademais,
parece ser que non ten viabilidade, e, polo tanto, vai cuestionar
boa parte dos investimentos previstos nos propios
orzamentos.
Despois, algunhas cuestións que non deixan, desde logo,
de chamar a atención. Aquí non se explicou o do Mercado
Bursátil Alternativo. ¿Para quen é ese tipo de desgravación,
que parece ser que é dirixida a empresas galegas que estean
dentro do Mercado Bursátil Alternativo? Nós afirmamos
71
DIARIO DE SESIÓNS DO PARLAMENTO DE GALICIA
aquí que non hai ningunha. Sería bo que viñeran aquí e nos
dixeran cantas, como y para que, porque, se están establecendo
vostedes declaracións fiscais para un tipo de investimento
deste tipo, o mínimo é explicarlles aos galegos e ás
galegas se é que existen esas empresas galegas no Mercado
Bursátil Alternativo, porque, se non existen, é unha nova
falla á verdade e, polo tanto, iso si que non ten utilidade.
E sería bo que falaran tamén doutros aspectos. Mire,
parece ser que a emenda que, en todo caso, pon o Bloque
Nacionalista Galego de subirlles ás rendas máis altas... Por
certo, señora conselleira, de máis de 100.000 euros, non
60.000; é dicir, 16 millóns das antigas pesetas. Creo que é
unha cantidade de renda na que se pode facer un esforzo.
Vostede di que non son 25, que son 20. Bueno, se é así e a
aceptan, eu estou disposto a facer unha redución nesta emenda
para que, efectivamente, quede en 20 e poidamos poñer
en marcha estas emendas. Porque, de 357 millóns de euros,
vostedes só cuestionaron, en todo caso, dentro da emenda do
Bloque Nacionalista Galego, 5 millóns de euros. Seguramente
poderiamos chegar a acordos se houbera realmente
unha modificación deste orzamento.
Saben vostedes que noutros aspectos, evidentemente,
nós estamos polo labor. Sobre o Fondo de Cooperación xa
nos temos pronunciado, non é nada novo; que nolo paguen,
e que, ademais, cambien o sistema de financiamento. Porque
tamén ten que ser consciente dunha cousa, quen foi negociar
alí foi o Goberno galego, co apoio deste Parlamento; son
vostedes tamén responsables dos resultados. ¡Home!, mire,
na lexislatura anterior o Goberno galego era responsable de
case todo o que sucedía no país e mesmo no mundo. Agora
vostedes non son responsables de nada, agora vostedes
dedícanse, iso si, a atacar sistematicamente ou a criticar o
Goberno do Estado tamén naqueles aspectos nos que, evidentemente,
hai que criticalos –e son moitos tamén–, pero o
que non o utilizamos é como desculpa da nosa inacción e
como desculpa de presentar uns orzamentos que claramente
avanzan –e eu dicíao– pola privatización ou pola desaparición
dos servizos públicos.
Mire, non puido cuestionar ningunha das cuestións que eu
lle dicía. Dicía: Son congruentes, son solventes. ¿Con quen?,
¿cos galegos e coas galegas? ¿Son solventes cos universitarios
que non van ter becas? ¿Son solventes cos comedores
escolares, que se reducen? ¿Son solventes cunha sanidade na

DIARIO DE SESIÓNS DO PARLAMENTO DE GALICIA
que se precariza, ademais, a atención primaria, que todos
coincidimos en que é o elemento esencial para a redución das
listas de espera? ¿Son congruentes e son solventes cos miles
de galegos e galegas que están pendentes da aplicación da Lei
de dependencia, aos que vostedes xa lles din que non? ¿E son
solventes ou congruentes coas políticas de I+D+i?...
A señora PRESIDENTA: Vaia rematando, por favor, señor
Blanco.
O señor BLÁNCO ÁLVAREZ: Subir a este Parlamento a
dicir que as políticas de I+D+i son unha prioridade para este
Goberno non é só unha falla á verdade, é unha absoluta mentira;
é mentir como bellacos. E iso, desde logo, non é o que
nós imos apoiar.
Mire, nós puxemos enriba da mesa unha emenda que claramente
modifica substancialmente os obxectivos, as prioridades
deses orzamentos; que aposta pola creación de emprego,
que aposta polo mantemento do Estado de benestar; que
aposta...
A señora PRESIDENTA: Vaia rematando, por favor.
O señor BLÁNCO ÁLVAREZ:... polas políticas de I+D+i
como vector do cambio do modelo produtivo. Vostedes
apostan por privatizar, privatizar e privatizar e facer dos servizos
públicos un negocio. Nós nunca estaremos aí.
Moitas grazas. (Aplausos.)
A señora PRESIDENTA: Moitas gracias, señor Blanco.
Polo Grupo Parlamentario Socialista ten a palabra o
señor Fernández Leiceaga.
O señor FERNÁNDEZ LEICEAGA: Moi rapidamente,
algunhas cuestións, antes de nada, para aclarar; sobre todo
para aclararlle ao portavoz do Grupo Popular qué é o que
queremos dicir.
Dinos que nós, con estes 242,65 millóns, non facemos un
uso razoable disto, porque, por unha parte, hai que suprimilos...
Non, non, nós o que dicimos, voullo ler, é que debería
ser vinculada esa cantidade a partidas específicas de gasto e
obxecto de retención mentres non fose modificada a situa-
ción. Iso é o que dicimos. O que dicimos é xustamente que
debe reterse por un principio de prudencia, porque, como
ben sabe a conselleira –porque temos nós a comunicación–
desde a Administración xeral do Estado –foi entregada por
vostede– comunicaron que eses fondos non ían vir. Esa é a
situación a día de hoxe comunicada pola Administración
xeral do Estado. ¿Que a min me gustaría que viñeran? Por
suposto, pero a día de hoxe sábese que non van vir. Fagan
vostedes unha retención e apliquen un principio de prudencia.
Non lle dicimos que o supriman, non é iso, o que lle
estamos dicindo é que fagan unha retención.
Segunda cuestión, en relación cos ingresos. Eu limitareime
a ler a páxina 33 da súa memoria. Na páxina 33 di: “Este
imposto” –o de sucesións e doazóns– “mantén, como en
anos precedentes, un bo comportamento recadatorio, moi
por enriba do orzado”. “Segundo, ademais, como medida
anticíclica, vaise propoñer a realización dun plan especial, e
isto cífrase en 70 millóns”. ¿E agora dime vostede que nós
facemos unhas previsións en exceso despois disto? Non,
non, o que pasa é que seguramente hai algunha conexión
entre os 242 millóns e esta forma de presupostar os ingresos
propios. Seguramente hai algo disto.
Terceira cuestión en relación co portavoz do Partido Popular.
Non pode vir aquí a facernos a nós solidarios de todo o
que fan os socialistas en todos os puntos de España e ao
mesmo tempo vostede desolidarizarse de todo o que faga o
Partido Popular noutras partes de España. (Aplausos.) ¿Ou
vostede está a favor das entrevistas, do que dicía o señor
Rajoy na famosa entrevista de El País –por falar de entrevistas–
cando citaba a Cameron como o seu referente e o seu
guía, o Cameron que vai despedir a non sei cantos miles de
funcionarios e subir o IVE en tres puntos? (Aplausos.) Claro,
é que hai que xogar con armas razoables. E, por certo, vostede
sabe perfectamente que o famoso hospital de Baleares foi
impulsado polo Partido Popular cando gobernaba as illas,
sábeo perfectamente. (Aplausos.) (Murmurios.) (Pronúncianse
palabras que non se perciben.) ¡Tranquilos, tranquilos!
A señora PRESIDENTA: Por favor, silencio.
O señor FERNÁNDEZ LEICEAGA: En fin...
Número 68
22 de novembro de 2010
E non me contestaron a nada. Eu pídolles un pronunciamento
expreso en relación cos famosos acordos de diálogo
72

Número 68
22 de novembro de 2010
social do mes de xullo. Para animar esa resposta, voulles ler
o que din Comisións e UGT nun documento conxunto sobre
as políticas activas de emprego; dous parágrafos nada máis.
Primeiro: “Rexeitamos” –din os sindicatos– “o drástico
recorte dos recursos das políticas de emprego, que sofren
unha caída brutal”. Segundo parágrafo: “O presidente da
Xunta de Galicia en 2011 xa terá consumido máis da metade
da súa lexislatura” –en realidade son dous terzos, a finais
de 2011– “e aínda non empezou a cumprir co que definiu o
principal obxectivo do seu Goberno: reducir o desemprego”.
Isto é o que din. E Comisións Obreiras, nun documento que
se fixo público estes días, cifra nestas materias, emprego,
formación, igualdade, etc., en 100 millóns de euros os que
deben incrementarse ao orzamento para cumprir cos acordos
do diálogo social do mes de xullo. Un orzamento que xa
empezara a realizarse nese momento e que, con todo, é incapaz
de dar cumprimento a acordos que asinou o seu Goberno
a verdade é que ten un cualificativo; non sei como chamalo,
pero, en todo caso, fraudulento en relación con eses
acordos, cando poucos meses despois resulta que non dá
cobertura a aqueles que asinan solemnemente cos sindicatos
deste país.
Por tanto, nós imos manter as nosas emendas. Cremos
que melloran substancialmente o orzamento do ano que vén,
modifican as prioridades, establecen claramente as prioridades,
danlle respaldo orzamentario, utilizan os recursos para
favorecer o crecemento, a igualdade, reforzar os servizos
sociais básicos, aumentar a capacidade de investimento da
Xunta de Galicia e resolver algúns dos problemas, como en
materia de financiamento público-privado de hospitais, vostedes
estannos metendo, pero pagaremos o conxunto dos
galegos, incluso cando vostedes xa non estean ao cargo da
Xunta de Galicia.
Moitas gracias. (Aplausos.)
A señora PRESIDENTA: Moitas gracias.
Rolda de peche.
Ten a palabra a conselleira de Facenda, a señora Fernández
Currás.
A señora CONSELLEIRA DE FACENDA (Fernández Currás):
Moitas grazas, señora presidenta.
73
DIARIO DE SESIÓNS DO PARLAMENTO DE GALICIA
Miren, señorías, non nos damos posto de acordo nos
ingresos porque non queremos poñernos de acordo nos
ingresos. Iso é certamente así.
Vostedes insisten na extrapolación que fan e en que estamos
recortando os ingresos, ou que estamos xogando cos
ingresos, e en que algo ten que ver co que falte ao Fondo de
Cooperación. Miren, creo que xa expliquei polo miúdo
como si que facemos unhas previsións realistas e tecnicamente
impecables. (Murmurios.) É que certamente... Especialmente
no imposto sobre sucesións e doazóns, o que
fallou foi precisamente a previsión que fixeron de merma da
recadación do 50% no primeiro exercicio correspondente. E
xa lles estou dicindo que aquí hai un efecto diluído no
tempo que non chegou –como xa dixemos– no 2010 e que
vai afectar no 2011. Esa baixada de impostos que agora lles
parece tan estraña, porque nun momento onde os ingresos
sobraban por todas as partes, como consecuencia dunha
débeda que agora temos nós, entón, si que era socialista baixar
os impostos.
Pero, miren, con respecto ao Fondo de Cooperación –que
hoxe xa temos moi claro que non acompañan a este Goberno
na súa reclamación; hoxe deixouno moi claro tanto o
señor Vázquez na súa intervención como agora mesmo vostede
mesmo, señor Leiceaga, que non acompañan esa reclamación,
ese deber, ese dereito que ten esta Comunidade
Autónoma–, ocorre que din que deberiamos, por prudencia,
facer unha retención de crédito por se non chega. Pero,
miren, ocorre que a propia LOFCA, mais o Acordo 6/2009,
mais a acta 72, que lin aquí á mañá, dispoñen que eses anticipos
procedentes dos fondos de converxencia se poderán
conceder vía anticipos de tesourería. Quere dicir que en calquera
momento do exercicio orzamentario, xa non digo na
tramitación dos orzamentos xerais do 2011, que aínda falta a
tramitación, aínda falta a súa aprobación; pero xa non digo
antes do 27 ou 28 de decembro, en que se aproben, porque
sabemos que se van aprobar, esas políticas activas de emprego
que tanto critican a esta Comunidade Autónoma... A min
tamén me gustaría moito mellorar, e poderiamos mellorala
de ter o compromiso que se ten en Madrid co Goberno
vasco. De ter ese compromiso, aquí estariamos falando doutra
situación, pero, claro, xa sabemos que a ministra argumenta
que é unha obriga do Goberno aprobar ante todo os
orzamentos, aínda que teña que venderse dunha forma tan
escandalosa ao resto das comunidades autónomas. E, como

DIARIO DE SESIÓNS DO PARLAMENTO DE GALICIA
lles dicía, eses anticipos de tesourería pódense acordar en
calquera momento. De feito, a compensación do imposto
sobre o patrimonio –que xa chegou a esta Comunidade
Autónoma no exercicio do 2009– veu da man dun anticipo
de tesourería que non estaba orzado, que non estaba contido
nos orzamentos do 2009 nin no do 2010; veu da man dun
anticipo de tesourería. Co cal, non hai ningunha razón técnica
para que non chegue ese Fondo de Cooperación.
Respecto da pregunta que facía o señor Blanco do incremento
de efectivos, se 12.000 ou 14.000, ao que fixo referencia
o señor Puy, depende unicamente do ano que manexemos.
Pero eu pódollo dicir doutro xeito; é dicir, podo
cuantificar ese incremento. Mire, incremento de 243 millóns
no 2007, 269 millóns no 2008 e 248 millóns no 2009. Si,
12.000 novos contratos asinados durante ese tempo. (Murmurios.)
Os orzamentos que hoxe se debaten son uns orzamentos
que se comezaron a elaborar dende hai xa moitos meses,
moito antes do que é o período habitual. Eramos perfectamente
conscientes de que o ano 2011 viría cheo de dificultades.
Aínda que a economía encaraba a senda á recuperación,
asumiamos unha limitación moi significativa da capacidade
de gasto. O Goberno de España esforzouse en reducir aínda
máis as nosas previsións. Actuamos con responsabilidade na
defensa do interese xeral e negociamos ante a Administración
do Estado unha maior dispoñibilidade de recursos. Asumimos
o novo escenario de consolidación fiscal e incluso
sempre pedimos maior compromiso coa sostibilidade das
finanzas públicas. Pero iso é perfectamente compatible coa
defensa dos compromisos asumidos por esta Comunidade
Autónoma e é perfectamente compatible cunha relación
baseada na confianza mutua, na lealdade institucional e no
comportamento do Estado. Ante esta nova situación, mantemos
unha senda de recursos ao endebedamento pactada que
permitise que a solvencia da Comunidade Autónoma se
mantivese na mellor posición posible e se traducise nun
financiamento equilibrado e de custo mínimo. Configuramos
un marco de planificación e programación que permitise
unha asignación de recursos con óptica de obxectivos a
medio e longo prazo; construímos sistemas de avaliación e
control que fagan que os efectos do gasto rendan o máximo
e defendemos un sistema fiscal que non incremente os esforzos
dos contribuíntes. Porque o importante é optimizar o sistema
fiscal actual para que aumente a eficacia da recadación
e apoiar a recuperación a través das rebaixas selectivas de
impostos.
Para iso estes orzamentos son os mellores orzamentos
autonómicos posibles para este ano, para o 2011, primeiro,
porque optimizan as fontes de ingresos, aumentando a eficacia
da recadación dos tributos xestionados pola Xunta sen
aumentar a presión fiscal sobre os contribuíntes; acudindo á
débeda dentro dun escrupuloso cumprimento do obxectivo
de estabilidade orzamentaria, en coherencia coas esixencias
propias da Unión Europea. Segundo, porque son os primeiros
orzamentos que marcan a totalidade dos gastos dentro
dunha estratexia económica a medio e longo prazo; unha
estratexia apoiada na avaliación e na eficacia dende o primeiro
euro para xestionar con criterios de austeridade e
racionalidade do gasto, camiñando cara a uns orzamentos
dirixidos ao cumprimento dos obxectivos. E, por último,
porque, sendo uns orzamentos construídos nun escenario de
crise, serán quen de manter no curto prazo os servizos públicos
básicos para os cidadáns nestes difíciles momentos. Pero
tamén serán quen de proporcionar estímulos suficientes aos
sectores e actividades produtivas para que a economía galega
recupere a senda de crecemento e manteña un diferencial
positivo con respecto á media da economía española. E,
finalmente, porque son quen de priorizaren obxectivos estratéxicos
como a economía do coñecemento.
Por iso hoxe presento un instrumento destinado a proporcionar
á sociedade galega os servizos que lle aportan
cohesión social, que contribúen a dotar a nosa economía de
confianza nos emprendedores nos nosos mercados financeiros;
señorías, uns orzamentos realistas, austeros, sociais e
solventes.
Máis nada e moitas grazas. (Aplausos.)
A señora PRESIDENTA: Moitas gracias.
(Pide a palabra o señor Blanco Álvarez.)
Número 68
22 de novembro de 2010
¿Para que pide a palabra, señor Blanco? (O señor Blanco
Álvarez pronuncia palabras que non se perciben.)
Vostede estivo no debate, non sei que cuestión de orde
quere plantexar. (O señor Blanco Álvarez pronuncia palabras
que non se perciben.)
74

Número 68
22 de novembro de 2010
Señor Blanco, esta cuestión xa foi tratada e foi confirmada
co letrado. E este debate faise como se fixo sempre.
Por tanto... (Murmurios.), poden dicir o que queiran, pero é
así.
Entón, esta Presidencia entende que non hai cuestión de
orde e, se lles parece, imos proceder á votación das emendas.
(Interrupcións.)
Por favor, prego silencio. (Pronúncianse palabras que
non se perciben.) (Pide a palabra o señor Fernández Leiceaga.)
¿Si, señor Leiceaga?
Por favor, silencio.
Señor Leiceaga. (O señor Fernández Leiceaga pronuncia
palabras que non se perciben.) Se é do mesmo, xa está.
Ben, ¿para que quere a palabra?
Déanlle voz, por favor, ao escano do señor Leiceaga.
O señor FERNÁNDEZ LEICEAGA: Como vostede sabe,
están presentadas dúas emendas diferentes. Pero, no noso
caso, non houbo oportunidade de posicionarse en relación
coa emenda do BNG, e iso debe merecer un turno específico
que non foi mantido neste debate.
A señora PRESIDENTA: Señor Leiceaga, vostede estivo no
debate e tivo tempo para posicionarse en relación co que
vostede quixera no debate. (Murmurios.) Ninguén lle di do
que ten que falar vostede no seu turno. (Murmurios.) Por
tanto, se lles parece, imos proceder á votación das emendas
do Grupo dos...
Pechamos as portas.
Comezamos pola votación das emendas que modifican a
contía global dos orzamentos. En primeiro lugar, as emendas
do Grupo Parlamentario do Bloque Nacionalista Galego, da
1 á 6.
Votación das emendas 1 á 6 do G. P. do Bloque Nacionalista
Galego, que modifican a contía global dos orzamentos.
Efectuada a votación, deu o seguinte resultado: votos a
favor, 37; votos en contra, 38.
75
DIARIO DE SESIÓNS DO PARLAMENTO DE GALICIA
O resultado da votación é negativo.
En consecuencia, quedan rexeitadas estas emendas.
Votamos a continuación as emendas do Grupo Parlamentario
dos Socialistas de Galicia, en concreto a emenda
número 2, que modifica a contía global dos orzamentos.
Votación da emenda número 2 do G. P. dos Socialistas de
Galicia, que modifica a contía global dos orzamentos.
Efectuada a votación, deu o seguinte resultado: votos a
favor, 37; votos en contra, 38.
O resultado da votación é negativo.
En consecuencia, queda rexeitada esta emenda.
Votamos a continuación as emendas que transfiren créditos
entre seccións, comezando polas emendas do Grupo
Parlamentario do Bloque Nacionalista Galego números 7
á 37.
Votación das emendas números 7 á 37 do G. P. do Bloque
Nacionalista Galego, que transfiren créditos entre seccións.
Efectuada a votación, deu o seguinte resultado: votos a
favor, 37; votos en contra, 38.
O resultado da votación é negativo.
En consecuencia, quedan rexeitadas estas emendas.
Votación da emenda do G. P. dos Socialistas de Galicia
que transfire créditos entre seccións.
Efectuada a votación, deu o seguinte resultado: votos a
favor, 37; votos en contra, 38.
O resultado da votación é negativo.
En consecuencia, queda rexeitada esta emenda.
Rexeitadas as emendas á totalidade, fixada a contía global
dos estados de gastos e de ingresos, dáse traslado deste
proxecto de lei á Comisión 3.ª, Economía, Facenda e Orza-

DIARIO DE SESIÓNS DO PARLAMENTO DE GALICIA
mentos, para proseguir a súa tramitación, de conformidade
co disposto no artigo 114.4 do Regulamento da Cámara.
Levántase a sesión.
Moitas gracias.
Remata a sesión ás seis e cincuenta minutos da tarde.
Número 68
22 de novembro de 2010
76

DIARIO DE SESIÓNS DO PARLAMENTO DE GALICIA
RELACIÓN DE DEPUTADAS E DEPUTADOS PROCLAMADOS ELECTOS POR ORDE ALFABÉTICA
1.- Acuña do Campo, Carmen (PSdeG-PSOE)
2.- Adán Villamarín, María do Carme (BNG)
3.- Álvarez Chao, Emma (PP)
4.- Arias Veira, Pedro (PP)
5.- Aymerich Cano, Carlos (BNG)
6.- Baamonde Díaz, Agustín (PP)
7.- Balseiro Orol, José Manuel (PP)
8.- Baltar Blanco, José Manuel (PP)
9.- Barcón Sánchez, Mar (PSdeG-PSOE)
10.- Barros Sánchez, Natalia (PP)
11.- Blanco Álvarez, Fernando Xabier (BNG)
12.- Bouza Santiago, Ana Luisa (BNG)
13.- Burgo López, Concepción (PSdeG-PSOE)
14.- Cajide Hervés, María del Carmen (PSdeG-PSOE)
15.- Caride Estévez, María José (PSdeG-PSOE)
16.- Castiñeira Broz, Jaime (PP)
17.- Cerviño González, Francisco (PSdeG-PSOE)
18.- Cobián Fernández de la Puente, Pablo (PP)
19.- Díaz Lugilde, Yolanda (PP)
20.- Díaz Pardo, Ángeles (PP)
21.- Escribano Rodríguez, Javier (PP)
22.- Fernández Fernández, Rosendo (PP)
23.- Fernández Leiceaga, Xoaquín María (PSdeG-PSOE)
24.- Fervenza Costas, José (PP)
25.- Fraga Santos, Silvia (PSdeG-PSOE)
26.- Francisco Rivera, Juan Carlos (PSdeG-PSOE)
27.- Gallego Calvar, Carmen (PSdeG-PSOE)
28.- Gallego Lomba, Manuel (PSdeG-PSOE)
29.- García López, José Antonio (PP)
30.- García Pacín, Isabel (PP)
31.- Goldar Güimil, Jesús (PP)
32.- Gómez Alonso, Alejandro (PP)
33.- Lage Tuñas, José Manuel (PSdeG-PSOE)
34.- Lobeira Domínguez, Bieito (BNG)
35.- López Campos, José Carlos (PP)
36.- López Rodríguez, Dámaso (PP)
37.- López Vidal, Pablo Xavier (PSdeG-PSOE)
38.- López-Chaves Castro, Ignacio Javier (PP)
39.- Losada Álvarez, Abel (PSdeG-PSOE)
40.- Meijón Couselo, Guillermo (PSdeG-PSOE)
41.- Méndez Romeu, José Luis (PSdeG-PSOE)
42.- Negreira Souto, Carlos (PP)
43.- Novoa López, Enrique (PP)
44.- Núñez Feijóo, Alberto (PP)
45.- Oubiña Solla, Rosa (PP)
46.- Paz Franco, María Tereixa (BNG)
47.- Piñeiro Martínez, Marisol (PP)
48.- Pontón Mondelo, Ana Belén (BNG)
49.- Pose Mesura, Modesto (PSdeG-PSOE)
50.- Prado del Río, Paula (PP)
51.- Puy Fraga, Pedro (PP)
52.- Quintana González, Anxo Manuel (BNG)
53.- Quintas Álvarez, María (PSdeG-PSOE)
54.- Rego González, Ismael (PSdeG-PSOE)
55.- Rodríguez Arias, Marta (PP)
56.- Rodríguez González, Román (PP)
57.- Rodríguez Miranda, Antonio (PP)
58.- Rojo Noguera, Pilar (PP)
59.- Romero Fernández, Cristina (PP)
60.- Ruíz Rivas, Manuel (PP)
61.- Sánchez Montenegro, Isabel (BNG)
62.- Santalices Vieira, Miguel (PP)
63.- Seoane Romero, María (PP)
64.- Sestayo Doce, Beatriz (PSdeG-PSOE)
65.- Soneira Tajes, María Soledad (PSdeG-PSOE)
66.- Súarez Canal, Alfredo (BNG)
67.- Sueiro Pastoriza, Alberto (PP)
68.- Táboas Veleiro, Teresa (BNG)
69.- Tomé Roca, José (PSdeG-PSOE)
70.- Valcárcel Gómez, Marta (PP)
71.- Varela Sánchez, Ricardo (PSdeG-PSOE)
72.- Varela Suanzes-Carpegna, Daniel (PP)
73.- Vázquez Fernández, Manuel (PSdeG-PSOE)
74.- Verdes Gil, Sonia (PSdeG-PSOE)
75.- Viéitez Alonso, Henrique (BNG)

DIARIO DE SESIÓNS DO PARLAMENTO DE GALICIA
Edición e subscricións: Servicio de Publicacións do Parlamento de Galicia.
Hórreo, 63. 15702. Santiago de Compostela. Telf. 981 55 13 00. Fax. 981 55 14 25