Lindeiros Nov.pdf

16 ANTONTE
A Biblioteca América da Universidade de Santiago
Unha xoia escondida no centro de Fonseca
A universidade compostelá
pode proporcionar infinidade
de lugares, estancias e edificios
para publicacións relacionadas
co patrimonio, máis de 500
anos de antigüidade dan para
moito, aínda que hoxe presentamos
unha algo máis próxima
no tempo e que nos lembra que
os que se van nunca esquecen a
súa terra.
A biblioteca América está situada
na actualidade no Pazo
de Fonseca, onde naceu a universidade,
e pódese coñecer
dentro do programa de visitas
guiadas que a institución organiza
a diario. A historia desta
colección data de principios do
século XX; Gumersindo Busto,
emigrante galego afincado
en Buenos Aires, escribano de
profesión ten a idea en 1904 de
crear unha Universidade Libre
Hispanoamericana que se integrase
na compostelá; 3 anos
despois, e a pesar de ter moitos
apoios, decide reconverter o
proxecto e centrarse tan só nunha
das suas partes: a creación
dunha biblioteca - Museo Americanista,
para ela xa recibira
infinidade de doazóns como
libros, folletos e obxectos diversos
cuxo número aumentaba día
a día.
Coa intención de que se inaugure
o 25 de maio do 2010,
centenario da independencia de
Arxentina (ainda que finalmen-
te a apertura no tería lugar ata
1926), Busto ponse en contacto
co reitor da universidade,
Cleto Troncoso, quen lle ofrece
todo o seu apoio aínda que
lle recomenda que contacte
tamén co Ministerio de Instrución
Pública e Belas Artes de
quen dependen as bibliotecas
Universitarias. O traballo de
Gumersindo solicitando colaboracións
comeza en 1907 por
toda Latinoamérica aínda que
onde atopa máis recursos é no
seu lugar de residencia, Arxentina;
diferentes institucións
do país achegaron fondos, outras
persoas e institucións, con
contas en distintas librarías,
deron instrucións para que se
comprasen certos volumes con
cargo ás devanditas contas, e
outros fixeron as súas achegas
de forma directa; paisanos
galegos, como o seu colega de
profesión, o escribano Ricardo
Conde Salgado e arxentinos de
distinta dedicación profesional
e adscrición política, como
Emilio Mitre, propietario e
co-director do veterano diario
porteño La Nación, o libreiro
Juan Roldán, de Buenos Aires
e outros doantes da Prata remítenlle
tamén diferentes obras
das súas bibliotecas particulares.
Aos poucos Gumersindo
Busto consegue que cheguen
fondos doutros países como
Cuba, Uruguai ou Mexico entre
outros; ao redor de 1909 os
envíos de fondos non chegaban
só á casa de Busto se non que
tamén o facían directamente
a Santiago, aquí o xefe da biblioteca
universitaria M. Feijoo
Poncet púñase a disposición do
proxecto e preparaba todo para
o momento de inaugurar a biblioteca;
este ano incorpóranse
tamén ao envío de fondos novos
países como Ecuador, Chile,
Porto Rico ou Estados Unidos
a través da Hispanic Society of
America de Nova York.
Este é un pequeno resumo de
como comezou todo, a día de
hoxe a biblioteca atesoura máis
de 30.000 volumes e peza de
incalculable valor; serviu para
Lindeiros
definir fronteiras entre países
que tiveron que recorrer a algún
dos seus libros para dirimir
as súas disputas, os estudosos
da historia de América atopan
aqui unha fonte inesgotable de
información que, en ocasións,
non poden nin sequera atopar
nos seus países de orixe; pero
ademais a Biblioteca América
é un dos recintos máis fermosos
da cidade xunto con outra biblioteca
inigualable: a da facultade
de Historia, aínda que esa
deixarémola para outro número
de Lindeiros.
Fonte: Pilar Cagiao Vila, Lindeiros.