qronika169
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
294 69 77; qronikaqronika@gmail.com<br />
`realurad, es sakiTxi im WrilSi ar<br />
ganixileba, rom umjobesia Tua ara<br />
qveynisTvis SemoviRoT wminda saparlamento<br />
mmarTveloba. am SemTxvevaSi saTanado<br />
cvlilebebi unda Sevides prezidentis<br />
uflebamosilebaSi... amitom vimeoreb:<br />
problema ivaniSvilsa da prezidents Soris<br />
dapirispirebaa. swored es SeiZleba<br />
safuZveli gaxdes sakonstitucio<br />
cvlilebebisTvis, rom parlamenti irCevdes<br />
qveynis meTaurs. xazs vusvam, rom normalur<br />
SemTxvevaSi parlamenti SeiZleba, irCevdes<br />
saxelmwifos meTaurs, magram, isev da isev,<br />
ar dagvaviwydes, rom aseT qveynebSi<br />
Camoyalibebuli demokratiuli politikuri<br />
reJimi muSaobs gansxvavebiT<br />
saqarTvelosgan, radgan<br />
Cveni qveyana,<br />
jer kidev, gardamaval<br />
periodSi imyofeba~<br />
magram saqarTveloSi cvlilebebis<br />
Setanisas problema<br />
im mxrivaa, rom baton ivaniSvilsa<br />
da prezident margvelaSvils<br />
Soris garkveuli dapirispireba<br />
arsebobs. cvlilebebi<br />
swored amitom xorcieldeba,<br />
rom aq raRac pirovnul<br />
davasTan gvaqvs saqme.<br />
realurad, es sakiTxi im<br />
WrilSi ar ganixileba, rom umjobesia<br />
Tua ara qveynisTvis<br />
SemoviRoT wminda saparlamento<br />
mmarTveloba. am SemTxveva-<br />
Si saTanado cvlilebebi unda<br />
Sevides prezidentis uflebamosilebaSi...<br />
amitom vimeoreb: problema<br />
ivaniSvilsa da prezidents Soris<br />
dapirispirebaa. swored es<br />
SeiZleba safuZveli gaxdes sakonstitucio<br />
cvlilebebisTvis,<br />
rom parlamenti irCevdes<br />
qveynis meTaurs.<br />
xazs vusvam, rom normalur<br />
SemTxvevaSi parlamenti SeiZleba,<br />
irCevdes saxelmwifos me-<br />
Taurs, magram, isev da isev, ar<br />
dagvaviwydes, rom aseT qveyneb-<br />
Si Camoyalibebuli demokratiuli<br />
politikuri reJimi muSaobs<br />
gansxvavebiT saqarTvelosgan,<br />
radgan Cveni qveyana, jer<br />
kidev, gardamaval periodSi<br />
imyofeba.<br />
_ am yvelafris gaTvaliswinebiT,<br />
dRes am reformis ganxorcieleba<br />
ramdenad auci-<br />
lebelia?<br />
_ dRes am cvlilebis ganxorcieleba<br />
misaRebi ar aris.<br />
Tu raRac axali reformebi<br />
SeiZleba ganxorcieldes, maSin<br />
es cota sxva mimarTulebiT unda<br />
moxdes: sasamarTlo sistemis<br />
demokratizacia, usafrTxoebis<br />
sistemis reformireba;<br />
SeiZleba saubari iyos adgilobrivi<br />
TviTmmarTvelobis er-<br />
TeulebisTvis damatebiTi uflebamosilebis<br />
miniWebaze da<br />
sxva iseT sakiTxebze, romelic<br />
qveynis Semdgomi politikuri<br />
Tu socialur-ekonomikuri ganviTarebisTvis<br />
sasargeblo iqneba.<br />
amitom dRes misaRebi ar<br />
N38(169) 25.10-31.10.2016 w.<br />
aris sakiTxze msjeloba, prezidenti<br />
parlamentma unda air-<br />
Cios, Tu mosaxleobam? es yvelaferi<br />
swored rom dapirispirebas<br />
ukavSirdeba da ara<br />
sakiTxis ganxilvas qveynis Semdgomi<br />
politikuri, samarTlebrivi<br />
Tu ekonomikuri ganvi-<br />
`bolo wlebSi saqarTvelos konstituciaSi<br />
Setanili cvlilebebis Sedegad (sul 44<br />
Sesworeba ganxorcielda), prezidentis<br />
uflebamosileba SedarebiT Seikveca. amis<br />
miuxedavad, roca prezidenti SeiaraRebuli<br />
Zalebis umaRlesi mTavarsardalia, uSiSroebis<br />
sabWos xelmZRvanelobs da qveynis Tavdacvisa<br />
da usafrTxoebis politikaze pasuxismgebelia,<br />
aseve sagareo urTierTobebze konstituciis 73-<br />
e muxlis mixedviT, mgonia, es<br />
uflebamosilebani, met-naklebad, adekvaturad<br />
aris gansazRvruli, imis gaTvaliswinebiT, rom<br />
prezidenti qveynis mosaxleobis mier aris<br />
arCeuli. vimeoreb: prezidentis funqciebi<br />
premierisa da mTavrobis funqciebisgan<br />
mkveTrad gamijnulia, amitom misi dRevandeli<br />
funqciebidan gamomdinare, prezidents isev<br />
saqarTvelos mosaxleoba unda irCevdes~<br />
Tarebis WrilSi.<br />
_ evropuli qveynebis<br />
gamocdileba axseneT...<br />
_ evropa rom aviRoT, rig<br />
qveynebSi, magaliTad, avstria-<br />
Si, fineTsa an irlandiaSi prezidents<br />
mosaxleoba irCevs. germaniaSi<br />
parlamentis orive<br />
palata irCevs. magram aqac mTa-<br />
`prezidentis arCevis sakiTxze msjelobisas uSveben arsebiT Secdomebs.<br />
arCevis wesi meoradia, pirveladi aris prezidentis movaleoba da<br />
funqciebi. swored funqciebi ganapirobebs arCevis wess da ara piriqiT.<br />
prezidentis uflebamosilebebs calke, konstitucia gansazRvravs. Tqma<br />
imisa, rom arCevis wesis SecvliT prezidents arTmeven mis uflebebs, an<br />
xdian ufro Zalauflebis mqones, arasworia. Tqven Tu SexedavT<br />
saparlamento respublikebs, udides nawilSi prezidenti ar airCeva<br />
pirdapiri wesiT, Tumca arc parlamenti irCevs. saxelmwifoTa nawili<br />
prezidents irCevs parlamentis, xolo nawili amrCevTa kolegiis mier.<br />
amrCevTa kolegiaSi Sedian parlamentis wevrebi da qveynis<br />
teritoriuli erTeulebis warmomadgenlobiTi organos mier arCeuli,<br />
erTi imdeni delegati. pirdapiri wesiT arCeul pirs xSirad uCndeba<br />
garkveuli tipis ambiciebi. aman SesaZloa, arcTu sasurveli politikuri<br />
krizisi Seqmnas. amitom mimaCnia, rom prezidenti unda iyos arCeuli<br />
arapirdapiri wesiT, Tumca ara mxolod parlamentis, aramed amrCevTa<br />
kolegiis mier. Tu parlamenti irCevs, maRali kvorumiT unda airCios<br />
da ara erTpartiulad. axla iseTi mdgomareobaa, rom prezidentis<br />
parlamentis mier arCeva, SesaZloa, saxifaTo aRmoCndes~<br />
vari sakiTxi iasaa, rom orive<br />
SemTxvevaSi Cven saqme gvaqvs<br />
Camoyalibebul demokratiul<br />
qveynebTan, _ sadac demokratiuli<br />
politikuri reJimi arsebobs<br />
da, Sesabamisad, iq sakonstitucio<br />
cvlileba Tu ganxorcielda,<br />
aRniSnul demokratiul<br />
institutebs safrTxe<br />
saerTod ar emuqreba.<br />
CvenTan, saqarTveloSi, problemaa,<br />
rom aRniSnuli sakonstitucio<br />
cvlileba SeiZleba,<br />
ubralod, erTi adamianis raRac<br />
pirovnul ambiciebs emsaxurebodes.<br />
amitom aq mTavari<br />
aqcenti imaze unda gakeTdes,<br />
rom qveyanaSi damyardes demokratiuli<br />
politikuri reJimi,<br />
radgan dRes saqme gvaqvs<br />
naxevradavtoritarul politikur<br />
reJimTan, romelic qveyanaSi<br />
demokratiuli instituciebis<br />
ganmtkicebas, kanonis<br />
uzenaesobasa da saqarTvelos,<br />
rogorc samarTlebrivi saxelmwifos<br />
Camoyalibebis process<br />
xels ar uwyobs.<br />
_ magram prezidentis dRe-<br />
vandeli uflebamosilebebi<br />
ramdenad pasuxobs qveynis de-<br />
mokratiuli<br />
ganviTarebis<br />
moTxovnebs?<br />
_ es uflebamosilebebi namdvilad<br />
Seesabameba saqarTvelos<br />
konstutucias da qarTveli<br />
xalxis nebas. imas vgulisxmob,<br />
rom kompetenciebi gamijnulia<br />
prezidentsa da premiers<br />
Soris. prezidenti qveynis<br />
samxedro Zalebis umaRlesi<br />
mTavarsardalia, xelmZRv-<br />
vaxtang xmalaZe<br />
anelobs erovnuli uSiSroebis<br />
sabWos da aseve sagareo politikisa<br />
Tu erovnuli usafrTxoebis<br />
sakiTxebSi mTavari pasuxismgebeli<br />
piria.<br />
isic unda aRiniSnos, rom<br />
bolo wlebSi saqarTvelos konstituciaSi<br />
Setanili cvlilebebis<br />
Sedegad (sul 44 Sesworeba<br />
ganxorcielda), prezidentis<br />
uflebamosileba SedarebiT<br />
Seikveca. amis miuxedavad,<br />
roca prezidenti SeiaraRebuli<br />
Zalebis umaRlesi<br />
mTavarsardalia, uSiSroebis<br />
sabWos xelmZRvanelobs da qveynis<br />
Tavdacvisa da usafrTxoebis<br />
politikaze pasuxismgebelia,<br />
aseve sagareo urTierTobebze<br />
konstituciis 73-e muxlis<br />
mixedviT, mgonia, es uflebamosilebani,<br />
met-naklebad,<br />
adekvaturad aris gansazRvruli,<br />
imis gaTvaliswinebiT, rom<br />
prezidenti qveynis mosaxleobis<br />
mier aris arCeuli. vimeoreb:<br />
prezidentis funqciebi<br />
premierisa da mTavrobis funqciebisgan<br />
mkveTrad gamijnulia,<br />
amitom misi dRevandeli<br />
funqciebidan gamomdinare,<br />
prezidents isev saqarTvelos<br />
mosaxleoba unda irCevdes.<br />
_ arasamTavroboebma pro-<br />
dasavlur politikur Zalebs<br />
mouwodes, rom meore turSi<br />
opozicias mxari dauWiron,<br />
raTa es sakonstitucio umravlesoba<br />
mainc ar gaformdes.<br />
am sakiTxTan dakavSire-<br />
biT Tqveni pozicia rogoria?<br />
_ gasagebia, rom samoqalaqo<br />
sazogadoebis garkveuli nawili<br />
mxars uWers aRniSnul ideas,<br />
raTa „ocnebam” parlamentSi<br />
sakonstitucio umravlesoba<br />
ver moipovos. Tumca, meore<br />
mxriv, problemas is warmoadgens,<br />
rom ar mgonia, bevrma<br />
politikurma partiam aRniSnul<br />
iniciativas mxari dau-<br />
Wiros. am SemTxvevaSi SesaZlebelia,<br />
isini mosaxleobis garkveulma<br />
nawilma aRiqvas, rogorc<br />
„nacionaluri moZraobis”<br />
sateliti partiebi. bevr partias,<br />
igive „respublikur partias”,<br />
„Tavisufal demokratebs”<br />
es ar awyobT da amitom<br />
ar mgonia, rom aRniSnulma<br />
ideam<br />
praqtikaSi<br />
realuri<br />
ganxorcieleba<br />
hpovos.<br />
11