igua∞u - paisagem humana na tríplice fronteira
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
igua u
paisagem humana na tríplice fronteira
ta’anga hai
∞
marcelo marinho | henrique gazzola
igua
∞
u
APOIO:
INCENTIVO:
Esta iniciativa é realizada pela sociedade civil com recursos do Fundo Municipal de Incentivo Cultural
igua u
paisagem humana na tríplice fronteira
ta’anga hai
∞
marcelo marinho | henrique gazzola
marcelo marinho e henrique gazzola
rocío esther gonzález fariña
laura ferreira, nathalie husson granzotto, claimar granzotto, luciano d'miguel
bruno lopez petzold, mariela melgarejo, jezuino oliveira, rogerio ferrari
sesc foz do iguaçu, ecomuseu, unila, fundação cultural de foz do iguaçu
dilayorganci, iconcheese, afy studio, phạm thanh lộc, astoe design (ícones, The Noun Project)
e em especial todas as queridas pessoas que aceitaram participar
deste projeto com suas imagens únicas e insubstituíveis
kunda livraria universitária
r. alm. barroso, 1473 ‐ foz do iguaçu, pr, brasil, +55 45 3523‐4606
Catalogação elaborada pelo Setor de Tratamento da Informação
da Biblioteca da UNILA
M338t Marinho, Marcelo.
igua∞u [recurso eletrônico]: paisagem humana na tríplice fronteira / Marcelo
Marinho, Henrique Gazzola. ‐ Foz do Iguaçu: [Kunda], 2021.
1 arquivo; PDF.
Obra disponível também em formato impresso.
ISBN: 978‐65‐993001‐1‐0 (e‐book)
1. Fotografias – Tríplice fronteira. 2. Paisagens. I. Gazzola, Henrique. II. Título.
Bibliotecária Lucia Giacomoni CRB 9/1799
CDU: 77(81+82+893)
CDD: 770.818 289 3
‐
asoje
pytasohabitam
puesParanáraízprecári
osconllevaríaconvivemnesseoj
uehévaprofundoenItaipúferramentam
bohapyampliojejapoexuberânciaoñondiveiden
titáriotuichaitereivePecircunstânciasCiudadfluxosParag
uáiexperienciasunaelasMedioremotoscisuraoutroestemercado
riasassumiremcomercioafetivamediantegigantismodeslocarindescript
iblereconstruçãoeminterculturalidadkoyguatreskuéraÁfricamecánicoseuhasaha
Asiaguiumaexistenciaisimaginariaaduaneroscrimesñañandulatinoamericanoguasupain
elembalseampliarecíprocooñepronunciavéntemaentidadoñembojehe’aouproductivagua
peaindaprácticamásykyhyjeTodoseñasconstituyeferrireconstrucciónporsegmentomar
casheñóipaisajeTalenormeapresentacomérciotímidopo’itensiónconurbaciónlimitarI
guaçususcartografiatransnacionalmigratoriovidaomyasakãodesembocadessetem
orespyahapyreaaunqueestablecentransitoriaoñepromoveestadoreheveikatúta
vaoñembyechakávaprocessoFozentidadecatalisaraquíciudadesidentitariaguic
asopueblostejidoikoygua’imívaretenciónkuérapeEnComohapanelajudasse
mdiscursopromoçãoespaciaistransnacionalpekatuĩnteoscorrediçaidentit
áriasconvergenciarepresentaoutraskuaatycooperativaguiprodutivasha
kate’ỹ:ríosUnaquenumacircunstanciasconflitivashasývaperoAprática
propriamenteconflictomba’etetyrõñamboyvyhacomplementadosa
utorreconhecimentoOrientetambiénapopa’ỹvafragmentondivec
omunidadeacanhadodesconhecimentoAvakuérasonfísicament
eacumuladasamplomulticulturalesapartadasapytépePuerto
mesm
ogeneraparcadi
stintasta’ãngaiteestanq
ueñemoambueñupysoheñóirõcom
binarseentalheagregarcompartenAsÑacon
tribuimokõijeikohaomongorávaresultadoéhikuáiayu
daríancontrolesautóctonascondiciónrelacionesbieneau
tóctonescatalizarconjuntodesembocarcrímenesindescri
tívelcomoñembyatýguifotográficoproyectoenergíascuen
tareconocimientoorekóvaaduanaguadiscursostetãryrufij
acióncomunidadhumanosfotografíasha’etépeesescurridiz
apassagemomba’apóvaduaspossibilidadepeposiblesLoshe
ndaOdelgadosLasñamoĩ’amõ’aflujossuspendidalimitadosin
terculturalesdesarrollopuntostekohápedointerculturalidade
peasuturaEsteojehaipopenóvafronteirajustapostasojuhegui
oportunokoEuropaexclusivamentefuerteurbanopeampliame
ntedesdeha’etévaichaParaguaitraçosojehechaukaserelaçõesp
oderiamopaDesseikatúvavistaspromovertávakuérafocoLatinal
ugarpontesijetu’uveUpemódicaoñembojáva’akueijojaha’ỹvam
baretecontrolhumanadifusosIguazuaduaneirosintercomunitari
osavaysyrypalpávelidentidadesko’ãíchatekoavyoikóvareveinclu
solibromiembrofronterizasresultartodaItaipuUmirelaciónnegativ
amentefrágilesdosmutuoespacialparaomoñorairõñanepytyvõijeh
eacentuadata’ãngapy’ãicharazãomecânicoserviciokuérarenteTrípl
icerasgosajaamplamenteestánaúnoikoévaconvencionalkuaapyñam
ombe’ucasitransitóriahechoPoravaros:compartilhamentodiferentes
daignoranciaamaroEntrehasaha’iTriplejoajupodríanconcibeojapógui
yuxtapuestasPeteĩntelastetãmbopyespacioYguazúArgentinadelitosenge
ndraBrasilmigratoriosinterpersonalesotraídasmborayhutérminoskondic
iónarandukahekóvaproductivasenergiascontribuirimagináriacondiçãoY
tusãingoTavyomyañapalpablebienesboatotroterritóriosegmentosocon
tribuicooperaciónexuberanciaculturalesladoasysimbólicatávaconven
cionalguinasavakuérareoñembyatývatomacaberiatensiónpedessess
ãoiñaranduka’atyrepresarloseríadeliberadamentemulticulturalidad
ñemuserviçosexponencialmentetrêsmutuareheojehe’apoisfuerza
afetamseoĩporãeventualparecemcrearoñembojoajuteniendointe
rétnicasparecenoñembyaidiversahetaojotopapeloesseenergíac
omunidadesserviciosjapyahainterculturakuéraconñaikũmbyde
situaciónñemoñe’ẽtransfronteiriçaLatinapedecenasAméricass
edesenvolvimentoupévareumiquaseambuenguéraestabelec
emsugieredezenascosturacosmopolitasuvoluntariamentefis
icamenteoñelimitatávapepehẽguetecerinteraccionesinteg
raciónhumanomembrosohejánedelgadaskásopejojaha’ỹv
akóvamarcodesplazardiversidadesetniastravéscontrast
esmayoryvyijapopyre’ỹvaprecariosprocesoFronteratroc
ascooperativaTodahínavivenexistencialescidadesmuc
homasomboja’óvamútuointercambioseresregionesur
banoafectivopasajeterminamoporomondýivacultura
iscomopuentesjekuaatylimitanko’ãndaikatúiva
encontramipahaoutrosojejaposeteguiguá
vaEnergíapeteĩeixoaveipypukuconti
nenteoĩmeraẽtensãoAsiafronte
raflujoconurbaçãohagũao
jeiikuatúvamõ’atran
siciónotrosemer
genciainte
rpass
o
igua∞ú: paisajes, pasadizos, personas
Una y diversa, América Latina se concibe como una entidad imaginaria y corrediza, en permanente estado de
reconstrucción. Esa condición es aún más pronunciada en las regiones fronterizas: en el caso de la Triple
Frontera (Paraguay, Argentina y Brasil), a pesar de su fuerte potencial geográfico de conurbación, tres ciudades
limítrofes (Ciudad del Este, Puerto Iguazú y Foz do Iguaçu) se encuentran físicamente yuxtapuestas, pero apartadas por
la profunda cisura operada por los ríos Paraná e Iguazú. Entre ellas, los puntos de sutura son frágiles, precarios y avaros:
dos puentes delgados y un tímido ferry boat, complementados con controles migratorios y aduaneros, los cuales terminan
por represar el enorme potencial de flujos interculturales. Tal potencial es exponencialmente mayor en este espacio
urbano único en América Latina, en función de las decenas de etnias que ahí cohabitan, con sus experiencias de vida
autóctones o traídas desde los puntos más remotos de América, Europa, África, Medio Oriente y Asia.
Como consecuencia del embalse de estos flujos de trueques propiamente humanos, se ven afectados
negativamente los intercambios intercomunitarios, interétnicos e incluso interpersonales, que terminan limitándose casi
exclusivamente a bienes y servicios, dificultando el conocimiento mutuo y el autorreconocimiento. Este hecho resulta en
una amplia retención de energías productivas que, en otras circunstancias, podrían combinarse para promover
un desarrollo cosmopolita de este espacio de vida. Las energías así acumuladas parecen desembocar en una tensión
casi palpable, aunque indescriptible, en el marco de las relaciones que se establecen entre miembros y segmentos de la
comunidad transfronteriza. La ignorancia recíproca genera identidades en conflicto, temores difusos y módica cooperación
mutua.
Para contribuir a la fijación transitoria de una cartografía identitaria en este espacio transnacional, sería oportuno agregar
puntos de costura que ayudarían a tejer un tejido afectivo entre las diferentes comunidades que comparten este lugar
ampliamente multicultural. El presente proyecto se presenta como una herramienta de costura simbólica, pues
el conjunto de fotografías podría contribuir a explicar puntos de convergencia y mutuo intercambio de rasgos
culturales y existenciales, lo que conllevaría a la eventual emergencia de señas de identidad espacial en este fragmento
del continente latinoamericano, con vistas a promover la integración y el conocimiento mutuo entre los pueblos que habitan
este territorio de todas las diversidades y contrastes posibles. En otros términos, el autoconocimiento y el reconocimiento
mutuo a través de un amplio panel fotográfico podrían catalizar el proceso de transición de una multiculturalidad
suspendida a una interculturalidad cooperativa. Por otro lado, este libro se enfoca voluntariamente en el ser humano,
mientras busca desplazar el discurso de la Triple Frontera de su eje convencional: la exuberancia natural de las Cataratas, el
gigantismo mecánico de Itaipú, el comercio de bienes globalizados y la práctica de delitos y crímenes.
Todo paisaje es pasaje, toda frontera es humana.
6
8
ygua∞ú: ñupyso, hasaha’i, ava
Peteĩnte ha avei oikoéva, América Latina heñói peteĩ entidá ta’ãngapy’ãicha ha oku’éva, omba’apóva ijehe katuĩnte.
Pe kondición oñepronunciavéntema ko’ã tetãmbopy tendanguérape: Triple Frontera (Paraguái, Argentina ha Brasil)
kásope, hikuái oguerekógui potencial geográfico de conurbación mbarete, mbohapy táva limítrofes (Ciudad del Este,
Puerto Iguazú ha Foz do Iguaçu) ojotopa ha oñembojoaju fisicamente, avei ojei ojuhegui ysyry Paraná ha Yguazú
ojapógui cisura pypuku ijapytepekuéra. Umi távape, umi mba’e oñembojáva’akue ikangy, oĩ asy ha hakate’ỹ: mokõi
hasaha po’i ha peteĩ ferry boat koygua, ojehe’a control migratorio ha aduanagua ndive, umi ipahápe omongoráva
pe potencial guasu orekóva umi flujo intercultura-kuéra. Upe potencial tuichaitereive ko espacio urbano-pe
ijojaha’ỹva América Latina-pe, oguerekógui heta ava oikóva oñondive, iñaranduka’aty hekoguakuéra reheve ha umi
oikumbyva’ekue opa tenda América, Europa, África, Medio Oriente y Asia-gui.
Avakuéra ñemoambue oñembyatýgui oñembyai intercomunitarios intercambio-kuéra, interétnicos ha avei
interpersonales, ipahápe oñelimita biene ha servicio-kuérarente, upévare ijetu’uve kuaaty ojuehéva ha
autorreconocimiento. Ko mba’e ipaha retención guasu energía productiva-guape, umi ikuatúvamõ’a peteĩ situación
iñambuévape oñembojehe’a oñepromove hagũa peteĩ desarrollo cosmopolita ko tekohápe. Energía kuéra ko’ãícha
oñembyatýva ha’etévaicha odesemboca peteĩ tensión-pe ikatúva ñañandu, pero ndaikatúiva ñamombe’u, pea
hína oiko relación ojejapóvare miembro ha segmento de la comunidad transfronteriza-kuéra ndive. Tavy ojuehéva
omoñorairõ identidad kuérape, ojeha kyhyje hasýva ñaikũmby ha cooperación ikoygua’imíva.
Ñacontribui hagũa pe fijación transitoria cartografía identitaria-gui reve ko tenda transnacional-pe, ha’etépe
ñamoĩ’amõ’a puntos ñamboyvyha ikatútava ñanepytyvõ japyaha hagũa mborayhu pyahapyre ava ambuenguéra
ndive omboja’óva ko tenda multicultural guasu. Ko apopyrã kóva ojehechaukase peteĩ ñamboyvyha tembiporuícha
oñembyechakáva, ta’ãngaite atykuéra ikatúva ocontribui omyasakã hagũa puntos de convergencia ha rasgos
culturales ojuehéva ñemoambue ha jeikoha rehe, ko mba’e ohejáne sapy’a heñóirõ señas de identidad espacial ko
tetãryru latinoamericano pehẽgue, oñemotenondéta joaju ha kuaapy ojuehéva távakuéra apytépe, umi hekóva ko yvy
mba’etetyrõ ha oĩmeraẽ jojaha’ỹva. Ambue ñe’ẽme, autoconocimiento ha jekuaaty ojuehéva oikóva ta’ãngaite panel
mediante ikatu omyaña apopa’ỹva transición peteĩ multiculturalidad oñesaigóva peteĩ interculturalidad cooperativagui
rehegua. Ambue tenda ñama’ẽrõ, ko aranduka ojejaposeteguiguáva ojepytaso avakuérare, oheka aja omongu’e
hagũa Triple Frontera ñemoñe’ẽ henda convencional-gui: Ytusãingo porã ijapopyre’ỹva oporomondýiva, Itaipu
ku’ekavoñambu ipopenóva, biene globalizado kuéra ñemu ha tekoavy ha jeporojuka jejapo.
Opa ñupyso ha’e hasaha’i, opa tetãmboapy ha’e ava rehegua.
Una e diversa, a América Latina concebe-se como uma entidade imaginária e corrediça, em permanente estado de
reconstrução. Tal condição é ainda mais acentuada em regiões fronteiriças: no caso da Tríplice Fronteira (Paraguai,
Argentina e Brasil), apesar de seu forte potencial geográfico de conurbação, três cidades limítrofes (Ciudad del Este,
Puerto Iguazu e Foz do Iguaçu) encontram-se fisicamente justapostas, mas apartadas entre si pelo profundo entalhe
operado pelos rios Paraná e Iguaçu. Entre elas, os pontos de sutura são frágeis, precários e avaros: duas delgadas
pontes e um acanhado ferry boat, complementados por controles migratórios e aduaneiros, os quais terminam por
represar o enorme potencial de fluxos interculturais. Tal potencial é exponencialmente maior nesse espaço
urbano único na América Latina, em razão das dezenas de etnias que aí convivem, com suas experiências de
vida autóctones ou trazidas dos mais remotos pontos das Américas, Europa, África, Oriente Médio e da Ásia.
Como resultado do represamento desses fluxos de trocas propriamente humanas, afetam-se negativamente
as trocas intercomunitárias, interétnicas e mesmo as interpessoais, que terminam por se limitar quase
exclusivamente a mercadorias e serviços, dificultando o conhecimento mútuo e o autorreconhecimento identitário.
Desse fato decorre uma ampla retenção de energias produtivas que, em outras circunstâncias, poderiam se enfeixar
para promover um desenvolvimento cosmopolita desse espaço de vida. As energias assim acumuladas parecem
resultar numa tensão quase palpável – ainda que indescritível – nas relações que se estabelecem entre os membros
e segmentos da comunidade transfronteiriça. O desconhecimento recíproco engendra identidades conflitivas,
medo difuso e parca cooperação mútua.
Para contribuir à fixação transitória de uma cartografia identitária nesse espaço transnacional, caberia agregar
pontos de costura que ajudassem a tecer uma trama afetiva entre as distintas comunidades que compartilham
esse lugar amplamente multicultural. O presente projeto se apresenta como ferramenta de costura simbólica, pois
o conjunto de fotografias poderá contribuir para explicitar pontos de convergência e compartilhamento mútuo de
traços culturais e existenciais, os quais carreariam a possibilidade de se assumirem como marcas identitárias
espaciais desse fragmento do continente latino-americano, com vistas à promoção da integração e do conhecimento
mútuo entre os povos que habitam esse território de todas as diversidades e contrastes possíveis. Em outros termos,
o autoconhecimento e o reconhecimento mútuo por meio de um amplo painel fotográfico poderiam catalisar o
processo de passagem da multiculturalidade estanque à interculturalidade cooperativa. Por outro lado, este livro
toma voluntariamente seu foco em seres humanos, enquanto busca deslocar o discurso sobre a Tríplice Fronteira de seu
eixo convencional: a exuberância natural das Cataratas, o gigantismo mecânico de Itaipu, o comércio de mercadorias
globalizadas e a prática de crimes e contravenções.
Toda paisagem é passagem, toda fronteira é humana.
igua∞u: paisagens, passadouros, pessoas
12
15
16
19
20
23
XXXX
24
XXXX
27
28
30
33
35
37
39
40
43
44
46
49
50
52
54
56
XXXX
58
61
63
64
66
69
71
73
75
76
79
82
84
86
88
90
92
95
97
98
101
103
104
107
. . .
. .
. . .
. t
. o
t o
o
p
d
d
a
o
a
.
.
. p
ñ
p a
u p
a i s j e
a
s a g e
y s o .
h
.
a
m
’
e
.
e
s
é
.
. p
.
. h
a s a j e
s a h
p a s g
a
,
e
’
.
m
i
t
,
,
o
.
. .
d a . . f r
o p
a . t e
t o d
t
a
ã
o
.
m
n
f
r
b
t
o
o a
e r
. e s
p y .
.
h
n t e r a
.
a
h
é
’
u
.
e
m
h
.
a
a n a . . .
u m
n a . .
v a r e h
.
e
.
.
g
u
a
08
py
ar
br
13
16
18
37
40
60 30
71
23
52
33
86
39
15
24
57
34
47
44
53
42
64
70
75
51
12
61
76
21
56
59
49
11
41
62
67
68
63
55
48
36
28
20
17
19
50
22
25
32
26
14
38
45
35 46
07
58
66
72
74
77
79
78 80
81
82
83
85
87
88
89
90
92
91
94
93
96
95
98
100
97
102
101
103
104
73
106
105
ygua∞ú, ñupyso ojejapo jeýva (pandemia ipahaite rehegua)
Ko aranduka rojapo aja, oremondýi ko yvytuvai pandemia rehegua ojokóva rete ha akãngeta tetãnguéra apytépe,
macrorregiones, tavakuéra, tavapykuéra, avakuéra, anambetanguéra ha tekove: COVID 19. Ore roho kuri tupápe roke
hagũa peteĩ apopyrã joaju rehegua ta’ãngaite rupi ore akãme ha ropu’ã rotopa tetãmboapy oñembotypáva ta’ãnga:
mba’éicha ore ikatúta kuri rombohetapya’e pe ta’ãngaite aty roiporavo porãve hagũa umi omoambuéva ha omopavẽva
Triple Frontera tekove ta’ãnga, ko’ága hasy asýpe oñemboja’óva víru kyse ro’ỹsame?
Roiporavo sa’ive ta’ãngaite ore kuaaha’ãrãme, romohenda jey ore rape ñepyrũmby: peteĩ aty apesỹi ohechaukáva oreve
umi tekove marandeko ha’etévaicha ojotopa pokuéra jerokyhápe ojapyhy ha okuave’ẽ jave, umi po omboyvýva hasaha
kañy ha nereimo’ãiva, opyaháva vasos ikatúva ombojupyty opa ava omboja’óva peteĩ humus, yvy sy. Ysyrýicha ombojeíva
ha ombojoajúva tavakuéra, umi líneas ohasáva pokuéra mbytetepe ome’ẽ hagũa peteĩ mombe’u ñe’epotýva rehegua
hospitalaria convivencia contrastes-gua rehe.
Upéicha avei COVID 19 ombojei mbaretépe Paraná ysyry tembe’ynguéra, mokoĩha hasaha osẽ pe ysyry ári, ojedestináva
oñembohasa hagũa producto agrícula térã industrializado kuéra meme. Movy ára rire, vetas pyahu asfalto rehegua
ojapóta upe pyahapyre maleable ko tenda protoconurbado-gui, omoambuete pe ava ñupyso ko’ága rohechaukátava ko
sapy’aguáva apopyrã oikũmbýva Triple Frontera tekove ára ha ára rehegua, ta’ãnga rupi, peteĩha cuartel Siglo XXI-guagui.
110
igua∞ú, paisajes que se recomponen (posdata pandémico)
En pleno transcurso de elaboración de este libro, nos sorprendió la tormenta pandémica que bajó cancelas físicas e
imaginarias entre países, macrorregiones, ciudades, barrios, comunidades, familias e individuos: el COVID 19. Nos
fuimos a dormir con un proyecto de integración por medio de imágenes y despertamos con la imagen de fronteras
infranqueables: ¿cómo hubiéramos podido multiplicar la colección de retratos para mejor seleccionar aquellos que
singularizarían y universalizarían la imagen de la vida en la Triple Frontera, ahora dolorosamente desmembrada por la fría
lámina del virus?
Con opciones menos amplias para la investigación fotográfica, rearticulamos nuestro horizonte inicial: una delicada
selección terminó por revelarnos que las historias de vida parecen converger en la coreografía de manos que acogen u
ofrendan, manos que cosen pasajes secretos e insospechados, que tejen vasos comunicantes entre seres humanos que
aquí comparten el mismo humus, tierra madre. Como si fueran ríos que separan y coligan ciudades, las líneas surcadas en
las palmas de las manos se ofrecen como una poética narración sobre la hospitalaria convivencia de los contrastes.
Al mismo tiempo que el COVID 19 aparta violentamente las márgenes del río Paraná, un segundo puente emerge sobre
esas aguas, destinado principalmente al paso de productos agrícolas o industrializados. En poco tiempo, nuevas vetas de
asfalto surcarán el tejido maleable de este espacio protoconurbado, alterando definitivamente el paisaje humano que,
por el momento, presentamos en esta propuesta transitoria de interpretación imagética de la vida cotidiana en la Triple
Frontera, en el primer cuartel del Siglo XXI.
igua∞u, paisagens que se recompõem (posfácio pandêmico)
Em pleno curso de realização deste livro, fomos surpreendidos pela tormenta pandêmica que baixou cancelas físicas e
imaginárias entre países, macrorregiões, cidades, bairros, coletividades, famílias e indivíduos: o COVID 19. Fomos dormir
com um projeto de integração por imagens e acordamos com a imagem de fronteiras intransponíveis: como poderíamos
multiplicar a coleção de retratos para melhor selecionarmos aquelas que singularizariam e universalizariam a imagem da
vida na Tríplice Fronteira, agora dolorosamente desmembrada pelo gume frio do vírus?
Com opções menos abrangentes de registro fotográfico, rearticulamos nosso horizonte inicial: uma seleção delicada
terminou por nos revelar que as histórias de vida parecem convergir na coreografia de mãos que acolhem ou oferendam,
mãos que costuram passagens secretas e insuspeitas, que tecem vasos comunicantes entre seres humanos que aqui
compartilham o mesmo húmus, terra mãe. Como se fossem rios que separam e coligam cidades, as linhas sulcadas nas
palmas das mãos se oferecem como uma poética narrativa sobre a hospitaleira convivência de opostos.
Ao mesmo tempo em que o COVID 19 afasta com violência as margens do Rio Paraná, uma segunda ponte vai emergindo
sobre essas águas, destinada sobretudo à passagem de produtos agrícolas ou industrializados. Em pouco tempo, novas
costuras asfálticas sulcarão o tecido maleável desse espaço proto-conurbado, alterando definitivamente a paisagem
humana que por ora apresentamos nesta proposta transitória de interpretação imagética da vida cotidiana na Tríplice
Fronteira, no primeiro quartel do Século XXI.
Esta iniciativa cultural recebeu recursos do Fundo Municipal de Incentivo Cultural por meio
de edital realizado pela Prefeitura de Foz do Iguaçu e Fundação Cultural de Foz do Iguaçu.
APOIO:
INCENTIVO:
Esta iniciativa é realizada pela sociedade civil com recursos do Fundo Municipal de Incentivo Cultural
9 786599 300110