Emsa Kullanım Kılavuzu - Emsa Jeneratör
Emsa Kullanım Kılavuzu - Emsa Jeneratör
Emsa Kullanım Kılavuzu - Emsa Jeneratör
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
D‹ZEL MOTORLU JENERATÖR GRUBU<br />
KULLANMA VE BAKIM EL K‹TABI
D‹ZEL MOTORLU JENERATÖR GRUBU KULLANMA VE BAKIM EL K‹TABI<br />
SAYIN EMSA JENERATÖR KULLANICISI;<br />
Öncelikle, <strong>Emsa</strong> <strong>Jeneratör</strong>’ü seçti¤iniz için teflekkür ederiz.<br />
Bu Kullanma ve Bak›m El Kitab› sizlere <strong>Emsa</strong> <strong>Jeneratör</strong> Sistemi’ni tan›tmak amac›yla haz›rlanm›fl ve gelifltirilmifltir.<br />
Bu kitap jeneratörün yerleflimi, çal›flt›r›lmas› ve bak›m› hakk›nda genel bilgiler vermektedir. Ayr›ca alm›fl oldu¤unuz jeneratörle<br />
ilgili genel bilgiler, tablolar ve flemalar da verilmifltir.<br />
Genel emniyet tedbirlerini almadan jeneratörünüzü asla çal›flt›rmay›n›z, bak›m ve onar›m yapmay›n›z.<br />
2
1. G‹R‹fi ....................................................................................1<br />
2. EMN‹YET ...................................................................................2<br />
2.1 Genel ............................................................................2<br />
2.2 Yerleflim, Tafl›ma ve Çekme ................................................2<br />
2.3 Yang›n ve Patlama ............................................................2<br />
2.4 Mekanik ........................................................................3<br />
2.5 Kimyasal ........................................................................3<br />
2.6 Gürültü ...........................................................................3<br />
2.7 Elektriksel .......................................................................4<br />
2.8 Elektrik Çarpmalar›na Karfl› ‹lk Yard›m ..................................4<br />
3. GENEL TANIM ...........................................................................6<br />
3.1 <strong>Jeneratör</strong> Tarifi ve Tan›m› ...................................................6<br />
3.2 Dizel Motor ....................................................................6<br />
3.3 Motor Elektrik Sistemi ........................................................6<br />
3.4 So¤utma Sistemi ...............................................................6<br />
3.5 Alternatör ........................................................................6<br />
3.6 Yak›t Tank› ve fiase ...........................................................6<br />
3.7 Titreflim ‹zolatörleri ...........................................................6<br />
3.8 Susturucu ve Egzost Sistemi ................................................6<br />
3.9 Kontrol Sistemi .................................................................6<br />
4. YERLEfiT‹RME, KALDIRMA VE DEPOLAMA.....................................8<br />
4.1 Genel ............................................................................8<br />
4.2 Kabin .............................................................................8<br />
4.3 <strong>Jeneratör</strong>ün Tafl›nmas› .......................................................8<br />
4.4 <strong>Jeneratör</strong> Yerinin Seçimi ....................................................8<br />
4.5 Titreflim ‹zolasyonunun Tesisi ..............................................9<br />
D‹ZEL MOTORLU JENERATÖR GRUBU KULLANMA VE BAKIM EL K‹TABI<br />
‹Ç‹NDEK‹LER<br />
3<br />
4.6 Yanma Havas› Girifli .........................................................9<br />
4.7 So¤utma ve Havaland›rma ................................................9<br />
4.8 Egzost .........................................................................10<br />
4.8.1 <strong>Jeneratör</strong> Odas› Boyutlar›.........................................11<br />
4.9 Yak›t Sistemi .................................................................13<br />
4.9.1 Günlük Yak›t Tank› ................................................13<br />
4.9.2 Ana Yak›t Tank› ....................................................14<br />
4.9.3 Yak›t Yolu ............................................................14<br />
4.10 <strong>Jeneratör</strong>de Kullan›lan Ya¤ ve Antifriz ..............................16<br />
4.10.1 Viskozite-S›cakl›k Diyagram› ..................................16<br />
4.11 Aküler ........................................................................17<br />
4.11. 1 Bak›ml› Tip Aküler ..............................................17<br />
4.11.1.1 Aküye ‹lk Asitli Suyun Doldurulmas› ................17<br />
4.11.1.2 Akü Bak›m› ..............................................17<br />
4.11.1.3 Akünün Test Edilmesi .................................17<br />
4.11.1.4 Hydrometre Testi .......................................18<br />
4.11.2 Bak›ms›z Tip Aküler ..............................................18<br />
4.12 Elektrik Ba¤lant›lar› .......................................................18<br />
4.12.1 Kablaj ..............................................................18<br />
4.12.2 Koruma..............................................................18<br />
4.12.3 Yükleme ............................................................18<br />
4.12.4 Güç Faktörü .......................................................19<br />
4.12.5 Topraklama/Topraklama fiartlar› ...........................19<br />
4.12.6 Paralel Çal›flt›rma.................................................19<br />
4.12.7 ‹zolasyon Testi.....................................................19<br />
4.13 Ses Susturucusu ...........................................................21
D‹ZEL MOTORLU JENERATÖR GRUBU KULLANMA VE BAKIM EL K‹TABI<br />
4.1 3.1 Egzost Susturucular› .............................................21<br />
4.13.2 Kabinler .............................................................21<br />
4.13.3 Di¤er Ses Susturucular›..........................................21<br />
4.14 Römorklu <strong>Jeneratör</strong>lerin Çekilmesi ....................................21<br />
4.14.1 Çekme ‹çin Haz›rl›k..............................................21<br />
4.14.2 Çekme.............................................................. 21<br />
4.14.3 Park Etme ..........................................................21<br />
4.15 Depolama ...................................................................21<br />
4.15.1 Motorun Depolanmas› .........................................21<br />
4.15.2 Alternatörün Depolanmas›......................................21<br />
4.15.3 Akünün Depolanmas› ...........................................21<br />
4.16 Motor Blok Suyu Is›t›c›s› .................................................21<br />
5. JENERATÖR BAKIMI .................................................................22<br />
6. JENERATÖRÜ ÇALIfiTIRMADAN ÖNCE YAPILMASI GEREKEN<br />
KONTROL VE ‹fiLEMLER .............................................................22<br />
7. JENERATÖR KONTROL S‹STEMLER‹ ............................................22<br />
8. JENERATÖRLER‹N ÇALIfiTIRILMASI .............................................23<br />
8.1 Otomatik Kumandal› <strong>Jeneratör</strong>ün Çal›flt›r›lmas› ......................23<br />
8.1.1 DKG 307 Kontrol Paneli ile Çal›flt›r›lmas›....................23<br />
8.1.2 EOAM 210 FD-FL Kontrol paneli ile çal›flt›r›lmas›..........23<br />
8.1.3 AMF 4.0 Kontrol Paneli ile Çal›flt›r›lmas›.....................23<br />
8.2 Manuel Kumandal› <strong>Jeneratör</strong>ün Çal›flt›rmas›..........................23<br />
8.3 Çal›flt›rmada dikkat edilecek hususlar..................................23<br />
9. OTOMAT‹K TRANSFER C‹HAZLARI TANITIMI ve<br />
KULLANMA TAL‹MATLARI..........................................................24<br />
9.1 DKG 307 Otomatik Transfer Cihaz› ...................................24<br />
9.1.1 Dijital Göstergeler ..................................................24<br />
9.1.2 EOAM 210 FD-FL Otomatik Transfer Cihaz›................24<br />
9.1.3 AMF 4.0 Otomatik Transfer Cihaz› ...........................24<br />
4<br />
10. KUVVET PANOSUNUN YER‹ VE YERLEfiT‹R‹LMES‹ .....................26<br />
11. ALTERNATÖR ARIZALARI VE G‹DER‹LMES‹ ................................27<br />
12.D‹ZEL MOTOR ARIZALARI VE G‹DER‹LMES‹ ................................28<br />
13.PER‹YOD‹K BAKIM TAL‹MATI.....................................................30
1.G‹R‹fi<br />
<strong>Emsa</strong> <strong>Jeneratör</strong>; so¤utma suyu ve antifrizi, yak›t›, ya¤lama ya¤› ve<br />
flarjl› akünün sa¤lanmas› durumunda, götürüldü¤ü yerde hemen<br />
devreye verilecek flekilde dizayn edilmifltir.<br />
Uzun y›llar›n verdi¤i deneyim ile EMSA, verimli, güvenilir ve kaliteli<br />
jeneratörler üretir.<br />
Bu Kullanma ve Bak›m El Kitab›, kullan›c›n›n jeneratörü kolayca<br />
kullanmas› ve bak›m›n› yapmas›na yard›m amac›yla haz›rlanm›flt›r.<br />
Bu kitapta verilen tavsiye ve kurallara uyulmas› halinde jeneratör uzun<br />
süre Maksimum performans ve verimde çal›fl›r.<br />
Kirli ve tozlu ortamda jeneratörün düzenli çal›flmas›n› sa¤lamak<br />
amac›yla daha s›k bak›m yapmaya dikkat edilmelidir.<br />
Her zaman ayarlar ve onar›mlar, yetkili ve e¤itimli kifliler taraf›ndan<br />
yap›lmal›d›r. Her jeneratör,flase üzerine yap›flt›r›lm›fl etiket üzerinde<br />
gösterilen bir model ve seri numaras›na sahiptir. Ayr›ca bu etiket<br />
üzerinde jeneratörün imalat tarihi, gerilimi, ak›m›, kVA cinsinden<br />
gücü, frekans›, güç faktörü ve a¤›rl›¤› verilmifltir.<br />
Bu etiket bilgileri yedek parça sipariflli, garantinin ifllemesi veya servis<br />
sa¤lanmas› için gereklidir.<br />
D‹ZEL MOTORLU JENERATÖR GRUBU KULLANMA VE BAKIM EL K‹TABI<br />
5<br />
Jen - Set Tipi<br />
Motor Tipi<br />
Alternatör Tipi<br />
Güç (kVA)<br />
Frekans (Hz.)<br />
H›z (rpm)<br />
A¤›rl›k (kg)<br />
Jen - Set Seri No<br />
Motor Seri No<br />
Alternatör Seri No<br />
Voltaj (V)<br />
Amper (A)<br />
Cos Φ<br />
Üretim Y›l›<br />
EMSA Elektromotor Alternatör San. Tic. A.fi.<br />
Meclis Mah. Teraziler Cad. No:37 Sarıgazi/İstanbul Tel: +90 216 420 00 03 (pbx) Fax: +90 216 364 45 00<br />
e-mail: info@emsa-jenerator.com.tr www.emsa-jenerator.com.tr<br />
fiekil 1.1 EMSA <strong>Jeneratör</strong> Etiketi
2.EMN‹YET<br />
2.1. GENEL<br />
<strong>Jeneratör</strong>ün do¤ru kullan›lmas› halinde tamamen güvenli olacak flekilde<br />
dizayn edilmifltir. Bununla birlikte güvenlik sorumlulu¤u jeneratörü<br />
kuran, iflleten ve bak›m›n› yapan kiflilere aittir. E¤er belirtilen güvenlik<br />
önlemleri uygulanm›fl ise kaza ihtimali çok azd›r. Herhangi bir teknik<br />
operasyon veya ifllem yapmadan önce gerekli emniyeti sa¤lamak<br />
operasyon veya ifllemi yapan kifliye aittir. <strong>Jeneratör</strong> yaln›zca yetkili<br />
ve e¤itimli kifliler taraf›ndan çal›flt›r›labilir.<br />
UYARILAR<br />
D‹ZEL MOTORLU JENERATÖR GRUBU KULLANMA VE BAKIM EL K‹TABI<br />
• <strong>Jeneratör</strong>e bak›m yapmadan veya jeneratörü çal›flt›rmadan önce<br />
kitaptaki tüm uyar›lar› okuyunuz ve anlay›n›z.<br />
• Bu kitaptaki prosedür, talimat ve güvenlik önlemlerine uyulmamas›<br />
halinde kaza ve yaralanmalar›n olmas› muhtemeldir.<br />
• Bilinen emniyetsiz bir durumda jeneratörü asla çal›flt›rmay›n›z.<br />
• E¤er jeneratörde emniyetsiz bir durum var ise, tehlike uyar›s› koyunuz<br />
ve akünün negatif (-) kutbunun ba¤lant›s›n› keserek bu olumsuz durum<br />
düzeltilene kadar jeneratörün çal›flmas›n› engelleyiniz.<br />
• <strong>Jeneratör</strong>e bak›m veya temizlik yapmadan önce akünün<br />
6<br />
negatif (-) kutbunun ba¤lant›s›n› kesiniz.<br />
• <strong>Jeneratör</strong>,standartlar›na uygun flekilde yetkili servislerce kurulmal›<br />
ve çal›flt›r›lmal›d›r.<br />
2.2. YERLEfi‹M, TAfiIMA VE ÇEKME<br />
• Kitapta 4.Bölüm jeneratörün yerlefltirilmesi, kald›rma ve depolama<br />
konular›n› kapsamaktad›r. <strong>Jeneratör</strong>ü tafl›madan, kald›rmadan,<br />
yerlefltirmeden veya römorklu jeneratörü çekmeden önce bu bölümü<br />
okuyunuz. Afla¤›daki emniyet tedbirlerini dikkate al›n›z.<br />
UYARILAR<br />
• Elektriksel ba¤lant›lar›, ilgili standartlara uygun flekilde yap›n›z. Bu<br />
standartlara topraklama ve toprak hatalar› da dahildir.<br />
• <strong>Jeneratör</strong>ler için yap›lan yak›t depolama sistemlerinin ilgili kodlara,<br />
standartlara ve di¤er gereklere uygun flekilde kuruldu¤undan emin<br />
olunuz.<br />
• Motor egzost gazlar› personel için tehlikelidir. Kapal› mahallerde<br />
bulunan bütün jeneratörlerin egzost gazlar› ilgili standartlara uygun<br />
s›zd›rmaz siyah borular ile d›flar›ya at›lmal›d›r. S›cak egzost susturucusu<br />
ve egzost borular› yanabilecek maddelerin temas› ve personelin<br />
dokunmas›na karfl› korunmal›d›r. Egzost gaz›n›n tehlikesiz olarak<br />
d›flar› at›lmas›n› sa¤lay›n›z.
• <strong>Jeneratör</strong>ü, alternatör ve motor kald›rma halkalar›n›<br />
kullanarak kald›rmay›n›z. <strong>Jeneratör</strong>ü kald›rmak için<br />
flasede bulunan kald›rma noktalar›n› kullan›n›z.<br />
(fiekil 4.1)<br />
• Kald›rma araçlar› ve destek yap›lar›n›n sa¤lam<br />
ve jeneratörü tafl›yabilecek kapasitede oldu¤undan emin olunuz.<br />
<strong>Jeneratör</strong> kald›r›ld›¤› zaman, tüm personel jeneratör etraf›ndan uzak<br />
tutulmal›d›r. Römorklu jeneratörü çekerken tüm trafik kurallar›na<br />
standartlara ve di¤er düzenlemelere dikkat ediniz. Bunlar›n içinde<br />
yönetmeliklerde aç›kça belirtilen gerekli donan›mlar ve h›z s›n›rlar›<br />
da vard›r.<br />
• Personelin mobil jeneratör üzerinde seyahat etmesine izin vermeyiniz.<br />
Personelin, çekme demiri üzerinde veya mobil jeneratör ile çekici<br />
araç aras›nda durmas›na izin vermeyiniz.<br />
• Özel olarak dizayn edilmedikçe jeneratörü tehlikeli olarak<br />
s›n›fland›r›lan bir çevrede kurmay›n›z ve çal›flt›rmay›n›z.<br />
2.3. YANGIN VE PATLAMA<br />
• <strong>Jeneratör</strong>ün bir parças› olan yak›t ve duman tutuflabilir ve patlayabilir.<br />
Bu maddelerin depolanmas›nda uygun önlemlerin al›nmas›, yang›n<br />
ve patlama riskini azalt›r. BC ve ABC s›n›f› yang›n söndürücüler el<br />
D‹ZEL MOTORLU JENERATÖR GRUBU KULLANMA VE BAKIM EL K‹TABI<br />
7<br />
alt›nda bulundurulmal›d›r. Personel bunlar›n nas›l kullan›ld›¤›n› bilmelidir.<br />
UYARILAR<br />
• <strong>Jeneratör</strong> odas›n› uygun flekilde havaland›r›n›z.<br />
• <strong>Jeneratör</strong>ü, jeneratör odas› ve zeminini temiz<br />
tutunuz. Yak›t, ya¤, akü elektroliti veya so¤utma<br />
suyunun etrafa dökülmesi durumunda, dökülen yeri<br />
derhal temizleyiniz.<br />
• Yan›c› s›v›lar› motorun yak›n›nda bulundurmay›n›z.<br />
• Yak›t›n etraf›nda alev, k›v›lc›m, sigara içmek gibi yanmaya sebebiyet<br />
verebilecek olaylara izin vermeyiniz.<br />
• Akü ba¤lant›s›n› yapmadan veya akü ba¤lant›s›n› sökmeden önce<br />
akü flarj cihaz›n›n beslemesini kesiniz.<br />
• Ark olay›ndan kaç›nmak için topraklanm›fl iletken<br />
nesneleri terminaller gibi elektri¤e maruz kalan<br />
bölgelerden uzak tutunuz. K›v›lc›m veya ark, yak›t›<br />
tutuflturabilir.<br />
• Motor çal›fl›yor iken yak›t tank›n› doldurmay›n›z.<br />
• Yak›t sisteminde yak›t s›z›nt›s› varsa jeneratörü çal›flt›rmay›n›z.
• Herhangi bir yang›n an›nda personelin kolay ç›k›fl› için acil ç›k›fl<br />
kap›s› olmal›d›r.<br />
2.4. MEKAN‹K<br />
<strong>Jeneratör</strong>, hareketli parçalardan korunmak için muhafazalar›yla birlikte<br />
dizayn edilmifltir. Buna ragmen jeneratör mahallinde çal›fl›rken di¤er<br />
mekanik tehlikelerden personeli ve cihazlar› korumak için önlem<br />
al›nmal›d›r.<br />
UYARILAR<br />
• Emniyet muhafazalar› ç›kar›lm›fl halde jeneratörü<br />
çal›flt›rmay›n›z. <strong>Jeneratör</strong> çal›fl›yorken bak›m yapmak<br />
veya baflka bir sebepten dolay› emniyet<br />
muhafazas›n›n yan›na veya alt›na ulaflmaya<br />
çal›flmay›n›z.<br />
• El, kol, uzun saçlar, tak›lar, sarkan elbise parçalar›, jeneratörün<br />
hareketli parçalar›ndan uzak tutulmal›d›r.<br />
Dikkat: Baz› hareketli parçalar aç›k bir<br />
flekilde görülmemektedir.<br />
D‹ZEL MOTORLU JENERATÖR GRUBU KULLANMA VE BAKIM EL K‹TABI<br />
• <strong>Jeneratör</strong> odas›n›n kap›s›n› kapal› ve kilitli tutunuz.<br />
8<br />
• S›cak yak›t, s›cak so¤utma suyu, s›cak egzost gaz› duman›, s›cak<br />
yüzeyler ve keskin köflelere temastan kaç›n›n›z.<br />
• <strong>Jeneratör</strong> mahallinde çal›fl›rken koruyucu elbise ve malzemeleri<br />
kullan›n›z.<br />
• So¤utma suyu so¤uyana kadar radyatör dolum<br />
kapa¤›n› açmay›n›z. Radyatör kapa¤›n› tamamen<br />
açmadan önce yüksek buhar bas›nc›n›n azalmas›<br />
için kapa¤› yavafl yavafl gevfletiniz.<br />
2.5. K‹MYASAL<br />
<strong>Jeneratör</strong>de kullan›lan ya¤lar, yak›tlar, so¤utma<br />
sular› ve akü elektrolitleri endüstriyel tiptir. Uygun<br />
kullan›lmazlarsa personele zarar verebilirler.<br />
UYARILAR<br />
• Yak›t›, ya¤›, so¤utma suyunu ve akü elektrolitini deri ile temas<br />
ettirmeyiniz ve yutmay›n›z. E¤er kazayla yutulur ise t›bbi tedavi için<br />
derhal yard›m isteyiniz. Deri ile temas halinde temas bölgesini sabunlu<br />
su ile y›kay›n›z.<br />
• Yak›t veya ya¤ bulaflm›fl elbise giymeyiniz. Aküyü haz›rlarken aside
dayan›kl› bir önlük, yüz maskesi ve koruyucu gözlük tak›n›z. Deriye<br />
veya elbiseye akü elektrolitinin dökülmesi durumunda dökülen yeri<br />
bol miktarda bas›nçl› su ile hemen temizleyiniz.<br />
2.6. GÜRÜLTÜ<br />
Ses izolasyon kabini ile donat›lmam›fl<br />
jeneratörlerin ses fliddeti 105 dBA'dan fazlad›r.<br />
85 dBA'dan fazla ses fliddetine uzun süreli maruz<br />
kalma, iflitme için tehlikelidir.<br />
UYARILAR<br />
• <strong>Jeneratör</strong> mahallinde çal›fl›rken kulakl›k tak›n›z.<br />
2.7.ELEKTR‹KSEL<br />
Elektrikli cihazlar›n etkili ve emniyetli çal›flmas›, bu cihazlar›n do¤ru<br />
bir flekilde yerlefltirilmesi, kullan›lmas› ve bak›m›n›n yap›lmas› ile<br />
sa¤lan›r.<br />
UYARILAR<br />
• <strong>Jeneratör</strong>ün yüke ba¤lant›s›, bu konuda e¤itimli<br />
ve kalifiye olan yetkili bir servis taraf›ndan, ilgili<br />
elektrik kodlar›na ve standartlar›na uygun bir<br />
D‹ZEL MOTORLU JENERATÖR GRUBU KULLANMA VE BAKIM EL K‹TABI<br />
9<br />
flekilde yap›lmal›d›r.<br />
• <strong>Jeneratör</strong>ü çal›flt›rmadan önce (buna mobil jeneratörler de dahil)<br />
jeneratörün topraklanmas›n›n yap›ld›¤›ndan emin olunuz.<br />
• <strong>Jeneratör</strong>e yük ba¤lant›s› yapmadan veya jeneratörden yük<br />
ba¤lant›s›n› sökmeden önce jeneratörün çal›flmas›n› durdurunuz ve<br />
akü negatif (-) terminalinin ba¤lant›s›n› kesiniz.<br />
• Islak veya sulu bir zeminde duruyor iken yük ba¤lant›s›n› yapmaya<br />
veya yük ba¤lant›s›n› kesmeye kalk›flmay›n›z.<br />
• <strong>Jeneratör</strong> üzerindeki iletkenlere, ba¤lant› kablolar›na ve elektrikli<br />
parçalara vücudunuzun herhangi bir k›sm› ile veya izole edilmemifl<br />
herhangi bir nesne ile temas etmeyiniz.<br />
• Yük ba¤lant›s› yap›ld›ktan sonra veya yük ba¤lant›s› söküldükten<br />
sonra alternatör terminal kapa¤›n› yerine tak›n›z. Kapak emniyetli bir<br />
flekilde yerine tak›lmad›kça jeneratörü çal›flt›rmay›n›z.<br />
• <strong>Jeneratör</strong>ü gücüne ve elektrik karakteristiklerine uygun yüklere ve<br />
elektrik sistemlerine ba¤lay›n›z.<br />
• Tüm elektrikli ekipmanlar› temiz ve kuru tutunuz. ‹zolasyonun afl›nd›¤›,<br />
çatlad›¤› ve k›r›ld›¤› yerlerdeki elektrik tertibat›n› yenileyiniz. Afl›nm›fl,<br />
paslanm›fl ve rengi gitmifl olan terminalleri yenileyiniz. Terminalleri<br />
temiz tutunuz ve ba¤lant›lar› s›k› yap›n›z.
• Tüm ba¤lant›lar› ve bofltaki kablolar› izole ediniz.<br />
• Elektrik yang›nlar›nda BC veya ABC s›n›f› yang›n söndürücüler<br />
kullan›n›z.<br />
2.8. ELEKTR‹K ÇARPMALARINA KARfiI ‹LKYARDIM<br />
UYARILAR<br />
D‹ZEL MOTORLU JENERATÖR GRUBU KULLANMA VE BAKIM EL K‹TABI<br />
• Elektri¤e maruz kalm›fl kifliye, elektrik kayna¤›n› kapatmadan önce<br />
ç›plak elle dokunmay›n›z.<br />
• E¤er mümkünse elektrik kayna¤›n› devre d›fl› ediniz. Bu mümkün<br />
de¤il ise elektrik fiflini çekiniz veya elektrik kablosunu elektri¤e maruz<br />
kalan kifliden uzaklaflt›r›n›z.<br />
• E¤er bunlar da mümkün de¤il ise, kuru yal›tkan madde üzerinde<br />
durunuz ve tercihen kuru tahta gibi yal›tkan bir madde kullanarak,<br />
elektri¤e maruz kalan kifliyi iletkenden uzaklaflt›r›n›z.<br />
• E¤er kazazede nefes al›yor ise, kazazedeyi afla¤›da tan›mland›¤›<br />
gibi iyileflme pozisyonuna getiriniz.<br />
• E¤er elektri¤e maruz kalan kifli bilincini kaybetmifl ise, ay›ltmak<br />
için afla¤›daki ifllemleri uygulay›n›z.<br />
10<br />
SOLUNUM YOLUNU AÇMAK<br />
Kazazedenin bafl›n› geriye do¤ru e¤iniz ve çenesini<br />
yukar› kald›r›n›z. Kazazedenin a¤z›na veya<br />
bo¤az›na kaçm›fl olabilecek takma difl, sak›z,<br />
sigara gibi nesneleri ç›kar›n›z.<br />
NEFES ALMA<br />
Kazazedenin nefes al›p almad›¤›n›, görerek dinleyerek ve hissederek<br />
kontrol ediniz.<br />
KAN DOLAfiIMI<br />
Kazazedenin boynundan nabz›n› kontrol ediniz.<br />
E⁄ER NEFES ALAMIYOR FAKAT NABIZ VAR ‹SE<br />
Kazazedenin burnunu s›k›ca kapat›n›z.<br />
Derin nefes alarak dudaklar›n›z› kazazedenin<br />
dudaklar› ile birlefltiriniz.<br />
Gö¤üs kafesinin yükseldi¤ini gözleyerek a¤›zdan<br />
yavaflça üfleyiniz. Sonra üflemeyi b›rakarak gö¤üs kafesinin tamamen<br />
inmesine izin veriniz.Kazazedeye dakikada ortalama 10 defa nefes<br />
veriniz.
E¤er yard›m ça¤›rmak için kazazede yaln›z<br />
b›rak›lacaksa, 10 defa nefes vererek k›sa zamanda<br />
geri dönünüz ve nefes verme ifllemine devam<br />
ediniz.<br />
Her 10 nefes verme iflleminden sonra nabz› kontrol<br />
ediniz.<br />
Nefes al›p vermeye bafllad›¤› anda kazazedeyi<br />
iyileflme pozisyonuna getiriniz.<br />
NEFES ALAMIYOR VE NABIZ YOK ‹SE<br />
T›bbi yard›m isteyin veya en yak›n sa¤l›k kuruluflunu<br />
aray›n›z. Kazazedeye iki defa nefes verin ve<br />
afla¤›daki gibi kalp masaj›na bafllay›n.<br />
Gö¤üs kafesinin birleflme yerinden 2 parmak<br />
yukar›ya avuç içini yerlefltiriniz.<br />
Di¤er elinizi de parmaklar›n›z› kitleyerek yerlefltiriniz.<br />
Kollar›n›z› dik tutarak, dakikada 15 defa 4-5 cm<br />
afla¤› do¤ru bast›r›n›z.<br />
T›bbi yard›m gelene kadar 2 nefes verme ve 15<br />
kalp masaj› ifllemini tekrar ediniz.<br />
D‹ZEL MOTORLU JENERATÖR GRUBU KULLANMA VE BAKIM EL K‹TABI<br />
11<br />
E¤er kazazedenin durumunda düzelme görülürse, nabz›n› kontrol<br />
ederek nefes vermeye devam ediniz. Her 10 nefes verme iflleminden<br />
sonra nabz›n› kontrol ediniz.<br />
Nefes al›p vermeye bafllad›¤› anda kazazedeyi, iyileflme pozisyonuna<br />
getiriniz.<br />
‹Y‹LEfiME POZ‹SYONU<br />
Kazazedeyi yan yat›r›n›z.<br />
Solunum yolunun aç›k olmas›n› sa¤lamak için<br />
çenesini ileriye do¤ru bakacak flekilde bafl›n› e¤ik<br />
tutunuz.<br />
Kazazedenin öne veya arkaya do¤ru yuvarlanmamas›n› sa¤lay›n›z.<br />
Nefes al›p vermesini ve nabz›n› düzenli bir flekilde kontrol ediniz.<br />
E¤er ikisinden biri durursa yukar›daki ifllemleri tekrarlay›n›z.<br />
UYARILAR<br />
• Kazazedenin bilinci tekrar yerine gelene kadar, su gibi s›v›lar<br />
vermeyiniz.
3.GENEL TANIM<br />
3.1. JENERATÖR TAR‹F‹ VE TANIMI<br />
<strong>Emsa</strong> <strong>Jeneratör</strong>, yüksek kalite ve güven sa¤lamak amac›yla bir bütün<br />
olarak dizayn edilmifltir. fiekil 3.1 tipik bir jeneratörün ana parçalar›n›<br />
göstermektedir. Fakat her jeneratör, ana parçalar›n›n konfigürasyonu<br />
ve büyüklü¤üne göre baz› farkl›l›klar gösterir. Bu bölüm jeneratör<br />
grubunun parçalar›n› k›saca tan›mlamaktad›r. Daha genifl bilgi bu<br />
kitab›n daha ileri bölümlerinde verilmifltir. Her jeneratörde o jeneratöre<br />
ait bir etiket (fiekil 1.1) flase üzerine yap›flt›r›lm›flt›r. Bu etiket, jeneratörü<br />
ve jeneratörün çal›flma karakteristiklerini tan›mlayan bilgileri içermektedir.<br />
Bu bilgiler model numaras›, seri numaras›, alternatör gerilimi ve<br />
frekans›, kVA olarak ç›k›fl gücü, a¤›rl›¤› ve üretim y›l› gibi bilgilerdir.<br />
Model ve seri numaras› yaln›zca o jeneratörü tan›mlamaktad›r ve<br />
garantinin ifllemesi, servis ve yedek parça istendi¤i durumlarda gerek<br />
duyulur.<br />
3.2. D‹ZEL MOTOR<br />
D‹ZEL MOTORLU JENERATÖR GRUBU KULLANMA VE BAKIM EL K‹TABI<br />
<strong>Jeneratör</strong>e hareket veren dizel motor (1) özellikle jeneratörler için<br />
üretildi¤inden ve güvenilir oluflundan dolay› seçilmifltir. Motor 4<br />
zamanl› endüstriyel a¤›r hizmet tipidir ve güvenilir bir enerji sa¤lamak<br />
için tüm aksesuarlar üzerinde verilmifltir. De¤iflebilir kuru tip hava<br />
filtresi, mekanik veya elektronik motor h›z kontrol governörü bu<br />
aksesuarlardan baz›lar›d›r.<br />
12<br />
3.3. MOTOR ELEKTR‹K S‹STEM‹<br />
Motor elektrik sistemi, negatif toprakl› 24 veya 12 V D.C.'dir. Bu<br />
sistem elektrikli marfl motoru, akü ve akü flarj alternatöründen<br />
oluflmaktad›r. 12 V elektrik sistemi için bir, 24 V elektrik sistemi için<br />
iki adet bak›ms›z tip starter akü verilmektedir. E¤er istenirse di¤er tip<br />
aküler de verilebilir. Aküler 4. bölümünde daha genifl olarak<br />
aç›klanm›flt›r.<br />
3.4. SO⁄UTMA S‹STEM‹<br />
Motor so¤utma sistemi, hava so¤utmal› veya su so¤utmal›d›r. Hava<br />
so¤utmal› bir sistem, motoru so¤utmak için motorun içine so¤uk hava<br />
veren yüksek bir fan içermektedir.<br />
Su so¤utmal› sistem radyatör (3), fan, devir-daim pompas› ve<br />
termostattan meydana gelmektedir.<br />
Alternatörde alternatör sarg›lar›n› so¤utmak için dahili bir fan mevcuttur.<br />
3.5 ALTERNATÖR<br />
<strong>Jeneratör</strong>ün ç›k›fl gerilimi ve gücü IP 21-23 koruma standard›nda<br />
(tanecik ve damlamaya karfl› korumal›) kafes korumal›, kendinden<br />
ikazl›, kendinden regülasyonlu, f›rças›z alternatör (4) taraf›ndan üretilir.<br />
Alternatör üzerine çelik sactan yap›lm›fl terminal kutusu (5) monte<br />
edilmifltir.
3.6 YAKIT TANKI VE fiASE<br />
Motor ve alternatör çelik bir flase (6) üzerine monte edilmifltir.<br />
fiase içinde yak›t tank› (7) mevcuttur (Yak›t tank› kapasiteleri için<br />
Tablo 4.2' ye bak›n›z.)<br />
3.7.T‹TREfi‹M ‹ZOLATÖRLER‹<br />
Motorun titreflimini azaltarak jeneratörün yerlefltirildi¤i zemine titreflimi<br />
iletmesini önlemek için titreflim izolatörleri (8) kullan›lm›flt›r. Bu izolatörler<br />
motor ve alternatör aya¤› ile flase aras›na yerlefltirilmifltir. ‹stenirse<br />
flase ile zemin aras›na da özel izolatörler kullan›labilir.<br />
3.8 SUSTURUCU VE EGZOST S‹STEM‹<br />
Egzost susturucusu (2) jeneratör ile birlikte ve/veya montaj için ayr›ca<br />
verilmifltir. Susturucu ve egzost sistemi motordan yay›lan gürültüyü<br />
azalt›r ve emniyetli ç›k›fl için egzost gaz›n› yönlendirir.<br />
3.9 KONTROL S‹STEM‹<br />
Manuel veya otomatik kontrol sistemi ve panosu (9) jeneratörü<br />
muhtemel ar›zalardan korumak, jeneratörün ç›k›fl›n› ve çal›flmas›n›<br />
kontrol etmek amac›yla jeneratör üzerine yerlefltirilmifltir. Bu sistemler<br />
hakk›nda 7. bölümde daha detayl› bilgi verilmifltir.<br />
D‹ZEL MOTORLU JENERATÖR GRUBU KULLANMA VE BAKIM EL K‹TABI<br />
13
1<br />
3<br />
2<br />
1. Dizel motor<br />
2. Egzoz<br />
3. Radyatör<br />
4. Alternatör<br />
D‹ZEL MOTORLU JENERATÖR GRUBU KULLANMA VE BAKIM EL K‹TABI<br />
8 7 4<br />
fiekil 3.1 Tipik jeneratör grubu<br />
5. Terminal kutusu<br />
6. fiase<br />
7. Yak›t tank› (fiase içerisinde)<br />
8. Titreflim izolatörleri<br />
14<br />
6 9<br />
9. Kontrol panosu<br />
5
4.YERLEfiT‹RME, KALDIRMA VE DEPOLAMA<br />
4.1 GENEL<br />
<strong>Jeneratör</strong>ün boyutlar›n›n bilinmesinden sonra jeneratörün yerlefltirilmesi<br />
için plan haz›rlanabilir. Bu bölüm jeneratörün etkin ve emniyetli<br />
yerlefltirilmesi için gerekli ve önemli faktörleri içermektedir.<br />
D‹ZEL MOTORLU JENERATÖR GRUBU KULLANMA VE BAKIM EL K‹TABI<br />
fiekil 4.1 <strong>Jeneratör</strong>ün vinç ile kald›r›lmas›<br />
15<br />
4.2 KAB‹N<br />
<strong>Jeneratör</strong>, bir kabin içine kondu¤unda tafl›ma ve yerlefltirme büyük<br />
ölçüde kolaylaflacakt›r. Kabin, jeneratörü yetkisiz kiflilerin kullanmas›na<br />
ve d›fl etkenlere karfl› korur.
4.3 JENERATÖRÜN TAfiINMASI<br />
<strong>Jeneratör</strong> flasesi, özellikle jeneratörün tafl›nmas›n› kolaylaflt›rmak için<br />
dizayn edilmifltir. <strong>Jeneratör</strong>ün yanl›fl kald›r›lmas› parçalarda ciddi<br />
hasarlara yol açabilir.<br />
<strong>Jeneratör</strong>, forklift kullan›larak kald›r›labilir. Forklift ile tafl›ma esnas›nda<br />
oluflabilecek hasar› önlemek için mutlaka flase ile forklift aras›na bir<br />
tahta koyunuz. Forklift b›çaklar›n›(kollar›n›) jeneratörün flasesinin alt›na<br />
dikkatli bir flekilde yerlefltiriniz. Her iki flase kolunun forklift b›çaklar›<br />
üzerinde olmas›na dikkat ediniz.<br />
UYARILAR<br />
D‹ZEL MOTORLU JENERATÖR GRUBU KULLANMA VE BAKIM EL K‹TABI<br />
- <strong>Jeneratör</strong>ü motor veya alternatör kald›rma halkalar›n› kullanarak<br />
kald›rmay›n›z.<br />
- <strong>Jeneratör</strong>ün a¤›rl›¤›na uygun kald›rma teçhizat› kullan›n›z.<br />
- <strong>Jeneratör</strong> tafl›ma amac›yla kald›r›ld›¤›nda, personeli jeneratörden<br />
uzak tutunuz.<br />
- Kabinli veya kabinsiz jeneratör kald›r›l›rken flase üzerindeki kald›rma<br />
mapas› deliklerini kullan›n›z.<br />
- <strong>Jeneratör</strong> setini kald›rmak için kullan›lacak olan çelik halat veya<br />
zincirin jeneratör setine temas etti¤i k›s›mlara zarar gelmemesi için<br />
gerekli önlemleri al›n›z.<br />
16<br />
4.4 JENERATÖR YER‹N‹N SEÇ‹M‹<br />
<strong>Jeneratör</strong>ün konaca¤› yerin seçimi yap›l›rken afla¤›daki faktörler göz<br />
önüne al›nmal›d›r:<br />
-Yeterli havaland›rma olmal›d›r.<br />
-Ya¤mur, kar, sel suyu, direkt gün ›fl›¤›, dondurucu so¤uk ve afl›r›<br />
s›cakl›k gibi unsurlara karfl› korumal› olmal›d›r.<br />
-Afl›nd›ran veya iletkenlik sa¤layan toz, iplik, duman, ya¤ duman›,<br />
buhar ve motor egzost duman› gibi havadan tafl›nan zararl› maddelere<br />
karfl› korumal› olmal›d›r.<br />
-<strong>Jeneratör</strong> oda zemini düzgün ve sa¤lam olmal›d›r.<br />
-A¤aç veya direk gibi devrilebilecek nesnelerin çarpmas›na karfl›<br />
korumal› olmal›d›r.<br />
-<strong>Jeneratör</strong>ün so¤utulmas›, servis ve bak›m yap›labilmesi için jeneratör<br />
etraf›nda en az 1 metre ve jeneratör üzerinde en az 2 metre boflluk<br />
olmal›d›r.<br />
-<strong>Jeneratör</strong>ü odaya tafl›yabilmek için jeneratörün geçebilece¤i uygun<br />
bir yol olmal›d›r.<br />
-Yetkisiz kiflilerin jeneratör mahalline giriflleri s›n›rland›rmal›d›r.<br />
E¤er jeneratörü binan›n d›fl›na koymak gerekiyor ise, jeneratör bir<br />
kabin veya bir oda içerisine konmal›d›r. Ayr›ca jeneratörün geçici<br />
olarak binan›n içinde veya d›fl›nda çal›flt›r›lmas›nda kabin kullan›lmas›<br />
faydal›d›r.<br />
Tipik bir jeneratör grubunun bodrum yerleflim plan› fiekil 4.4' de<br />
verilmifltir.
4.5 T‹TREfi‹M ‹ZOLASYONUNUN TES‹S‹<br />
<strong>Jeneratör</strong>, motor ve alternatörün akuplaj›ndan sonra motor-alternatör<br />
ayaklar› ile flase aras›na titreflim izolatörleri kullan›lmal›d›r.<br />
<strong>Jeneratör</strong> Temeli: <strong>Jeneratör</strong> zemini için 15-20 cm yüksekli¤inde ve<br />
en az jeneratör boyutlar›nda betonarme bir temel olmal›d›r. Betonarme<br />
sert ve sa¤lam bir zemin sa¤layarak titreflimi azalt›r. Temelin oturdu¤u<br />
zemin, temelin ve jeneratörün ›slak a¤›rl›¤›n› kald›rabilecek yap›da<br />
olmal›d›r. E¤er jeneratör zeminden yukar›ya yerlefltirilecekse binan›n<br />
yap›s› jeneratörü, yak›t deposunu ve di¤er aksesuarlar›n› kald›rabilecek<br />
kapasitede olmal›d›r. <strong>Jeneratör</strong> odas› zaman zaman ›slak olan bir<br />
yer ise jeneratör zemini yükseltilmelidir. Böylece flasenin afl›nmas›<br />
azalt›lm›fl olur.<br />
4.6 YANMA HAVASI G‹R‹fi‹<br />
Motor yanma havas› mümkün oldu¤unca temiz ve so¤uk olmal›d›r.<br />
Yanma havas› jeneratörün bulundu¤u ortamdan motora monte edilen<br />
hava filtresi vas›tas›yla çekilir. Fakat bazen toz, pislik ve s›cakl›k gibi<br />
koflullardan dolay› jeneratör etraf›ndaki hava uygun olmayabilir. Bu<br />
durumlarda bir hava girifl kanal› ba¤lanabilir. Bu kanal motor<br />
üzerindeki hava filtresine temiz havay› d›fl ortamdan veya baflka bir<br />
odadan sa¤lar.<br />
D‹ZEL MOTORLU JENERATÖR GRUBU KULLANMA VE BAKIM EL K‹TABI<br />
17<br />
4.7 SO⁄UTMA VE HAVALANDIRMA<br />
Motor ve alternatör ›s› yayarak ortam s›cakl›¤›n›n artmas›na sebep<br />
olurlar. S›cakl›¤›n artmas› ise jeneratörün çal›flmas›n› olumsuz yönde<br />
etkiler. Bu nedenle motor ve alternatörün so¤uk tutulmas› için yeterli<br />
havaland›rman›n sa¤lanmas› gerekir. Hava ak›fl›n›n fiekil 4.4'de<br />
görüldü¤ü gibi olmas› gerekir. Hava alternatör taraf›ndan jeneratör<br />
odas›na girmeli, motor üzerinden ve radyatör içerisinden geçerek<br />
çad›r bezinden körük tipinde esnek bir branda yard›m›yla odadan<br />
ç›kmal›d›r. E¤er s›cak havan›n odan›n d›fl›na at›lmas› için bir branda<br />
kullan›lmaz ise fan, s›cak havay› jeneratör odas›na yayarak so¤utman›n<br />
etkinli¤ini azalt›r.<br />
fiekil 4.2 Sapt›rma kanallar› ile radyatörden at›lan havan›n<br />
yönlendirilmesi
Radyatör s›cak hava at›fl kanal› veya bacas›nda keskin köfle<br />
yap›lmas›ndan kaç›n›lmal›d›r (fiekil 4.3).D›flar› at›lan havay› döndürmek<br />
için yönlendirici flekilde düzenleme yap›lmal›d›r (fiekil 4.2).<br />
fiekil 4.3 Zay›f havaland›rma tertibat›<br />
D‹ZEL MOTORLU JENERATÖR GRUBU KULLANMA VE BAKIM EL K‹TABI<br />
Odaya hava giriflinin ve odadan hava ç›k›fl›n›n kolay olmas› için<br />
hava girifl ve ç›k›fl pencerelerinin yeterince büyük olmas› gerekir.<br />
Kaba bir hesapla hava girifl ve ç›k›fl pencereleri radyatör alan›n›n<br />
en az 1.5 kat› büyüklü¤ünde olmal›d›r. <strong>Jeneratör</strong>ün hava flartlar›ndan<br />
etkilenmemesi için girifl ve ç›k›fl pencerelerinin panjurlar› olmal›d›r.<br />
Bu panjurlar sabit olabilir ancak so¤uk iklimler için hareketli olmas›<br />
tercih edilmelidir. <strong>Jeneratör</strong> çal›flt›r›lmad›¤›nda panjurlar kapat›labilir.<br />
Böylece ilk çal›flt›rma ve yüke vermeyi kolaylaflt›ran s›cak hava odada<br />
kal›r. Otomatik kontrol sistemli bir jeneratör odas›nda e¤er panjurlar<br />
hareketli ise bunlar otomatik olarak hareket ettirilebilir. Bu sayede<br />
motorun çal›flmaya bafllamas›yla birlikte panjurlar›n hemen aç›lmas›<br />
18<br />
ve motorun durmas›yla da panjurlar›n kapanmas› sa¤lanabilir.<br />
4.8 EGZOST<br />
Motor egzost sisteminin amac›, egzost duman›n› tehlike veya<br />
rahats›zl›¤a sebebiyet vermemesi için odan›n d›fl›na sevk etmek ve<br />
gürültüyü azaltmakt›r. Motorun gürültü seviyesini azaltmak için uygun<br />
bir egzost susturucusu egzost borusuna tak›lmal›d›r.<br />
UYARILAR<br />
• Motor egzost gaz›n›n solunmas› tehlikelidir. Kapal› mahallerde<br />
bulunan bütün jeneratörlerin gazlar›, standartlara uygun flekilde<br />
s›zd›rmaz borularla odan›n d›fl›na at›lmal›d›r.<br />
• S›cak egzost susturucusu ve egzost borusunu<br />
yan›c› maddelerden uzak tutunuz ve personelin<br />
emniyeti için muhafaza alt›na al›nmas›n› sa¤lay›n›z.<br />
• Egzost sistemi dizayn edilirken, geri bas›nc›n,<br />
motor imalatç›s›n›n izin verdi¤i geri bas›nç de¤erini<br />
aflmamas›na dikkat edilmelidir. Afl›r› geri bas›nç motorun hasar<br />
görmesine neden olur. Geri bas›nc› azaltmak için egzost borular›<br />
mümkün oldu¤unca k›sa ve düz olmal›d›r.<br />
Gerekli olan her dirsek, boru iç çap›n›n en az 1.5 kat› yar›çap›nda<br />
bir kavise sahip olmal›d›r. Her 6 metre'de veya 3 dirsekte boru çap›<br />
1 inch daha büyük boru kullan›lmas›, egzost geri bas›nc›n› düflürmek<br />
için uygun olacakt›r.<br />
• Motor titrefliminin egzost boru sistemine ve binaya iletilmesini
önlemek için ve ›s›nmadan dolay› genleflme için egzost manifoldu<br />
ve egzost boru sistemi aras›na esnek bir ba¤lant› kullan›lmal›d›r.<br />
• Egzost borular›n›n a¤›rl›¤› motor manifolduna ve turbo flarj ç›k›fl›na<br />
ölü a¤›rl›k olmamas› için çevre yap›lardan desteklenmelidir. Egzost<br />
sisteminin a¤›rl›¤› binaya verilmelidir. Bu ifl için gerdirme eleman›<br />
kullan›labilir.<br />
• <strong>Jeneratör</strong> odas› içine yerlefltirilmifl olan egzost sisteminin parçalar›<br />
D‹ZEL MOTORLU JENERATÖR GRUBU KULLANMA VE BAKIM EL K‹TABI<br />
fiekil 4.4 Tipik jeneratör grubu bodrum yerleflim plan›<br />
19<br />
gürültü seviyesini ve yay›lan ›s›y› azaltmak için izole edilmelidir.<br />
Susturucu ve egzost borular› yan›c› maddelerden uza¤a yerlefltirilmelidir.<br />
• Aç›k olan egzost ç›k›fl›na ya¤mur giriflini önlemek için de¤iflik<br />
uygulamalarda flape tipi karfl›t a¤›rl›kl› ya¤mur kapaklar› kullan›labilir.<br />
• Her jeneratörün kendine ait bir egzost sistemi olmal›d›r. Bir tek<br />
egzost borusu kullanarak jeneratörlerin egzost ç›k›fllar› birlefltirilemez.<br />
• Egzost malzemesi metal borudan olmal›d›r.
4.8.1 JENERATÖR ODASI BOYUTLARI<br />
D‹ZEL MOTORLU JENERATÖR GRUBU KULLANMA VE BAKIM EL K‹TABI<br />
20<br />
Tablo 4.1 <strong>Emsa</strong> aç›k tip dizel jeneratör boyutlar›, oda boyutlar›, hava girifl ve<br />
ç›k›fl pencerelerinin boyutlar› ve egzost borusu çap› ölçüleri.<br />
fiekil 4.5 jeneratör odas›nda verilen harflere bak›n›z.<br />
Not: Remote radyatörlü gruplar için lütfen yetkili bayimizle görüflünüz.
4.9 YAKIT S‹STEM‹<br />
<strong>Jeneratör</strong> yak›t sistemi motora sürekli olarak temiz yak›t sa¤lamal›d›r. Yak›t<br />
sistemi günlük yak›t tank›, yak›t hortumlar› ve anayak›t tank›ndan oluflur.<br />
UYARILAR<br />
• <strong>Jeneratör</strong>lerin yak›t depolama sistemleri standartlara uygun olmal›d›r.<br />
• Yak›t›n etraf›nda alev, k›v›lc›m yada sigara içmek gibi yanmaya sebebiyet<br />
verebilecek olaylara izin vermeyiniz.<br />
D‹ZEL MOTORLU JENERATÖR GRUBU KULLANMA VE BAKIM EL K‹TABI<br />
fiekil 4.5 <strong>Jeneratör</strong> odas›<br />
21<br />
4.8.1 Günlük Yak›t Tank›:<br />
Günlük yak›t tank› jeneratörün ihtiyac› olan günlük yak›t›<br />
kullan›ma haz›r tutar. Bu nedenle günlük yak›t tank›<br />
jeneratör odas›nda bulunmal›d›r. <strong>Jeneratör</strong>ün çelik flasesi<br />
günlük yak›t tank›n› depo edecek flekilde depo-flase<br />
olarak imal edilmifltir (880 kVA'ya kadar).<br />
Not: Daha büyük güçler için lütfen yetkili sat›fl temsilcilerimizle görüflünüz<br />
(Tablo 4.2).
D‹ZEL MOTORLU JENERATÖR GRUBU KULLANMA VE BAKIM EL K‹TABI<br />
22<br />
Tablo 4.2 <strong>Jeneratör</strong> gruplar›na ait yak›t tank› kapasiteleri ve tam yükte yak›t<br />
sarfiyatlar›.
4.9.2 Ana Yak›t Tank›:<br />
<strong>Jeneratör</strong>ün daha uzun bir süre çal›flt›r›lmas› için günlük yak›t tank›na<br />
ek olarak ana yak›t tank› ba¤lanabilir.<br />
Ana yak›t tank›, dolum ve bak›m›n›n kolay yap›labilmesi için oda<br />
d›fl›nda uygun bir yere konmal›d›r. Fakat so¤uk ortamlarda viskozitenin<br />
artmas›yla yak›t ak›fl› s›n›rlanaca¤› için ana yak›t tank› afl›r› so¤uk<br />
ortamlara b›rak›lmamal›d›r. Buharlaflma, genleflme veya tanka yak›t<br />
dolumu esnas›nda oluflan hava bas›nc›n› azaltmak için yak›t tank›n›n<br />
üzerine bir hava firar ç›k›fl› konmal›d›r. Bu hava firar ç›k›fl› yak›t tüketimi<br />
esnas›nda tank içerisinde vakum oluflmas›n› da önler. Yak›t tank›n›n<br />
alt› bir e¤ime sahip olmal›d›r.Böylece su ve tortunun<br />
bir noktada toplanmas› sa¤lanarak yak›t sistemine zarar vermesi<br />
önlenir. Su ve çökeltiyi boflaltmak için yak›t tank›n›n en alt noktas›na<br />
bir boflaltma vanas› konmal›d›r.<br />
4.9.3 Yak›t Yolu:<br />
Çevre koflullar›na dayanan siyah çelik borular veya esnek hortumlar<br />
gibi yak›ta uyumlu maddeler, yak›t borulamas›nda kullan›labilir. Motor<br />
titrefliminin sebep oldu¤u s›z›nt› ve zararlardan kaç›nmak için motor<br />
ile yak›t tank› aras›na esnek yak›t hortumlar› ba¤lanmal›d›r. Yak›t<br />
besleme hatt›, yak›t›, yak›t tank›n›n dibinden en az 50 mm yukar›s›ndan<br />
ve yak›t geri dönüfl hatt›ndan uzak bir noktadan almal›d›r.<br />
D‹ZEL MOTORLU JENERATÖR GRUBU KULLANMA VE BAKIM EL K‹TABI<br />
23<br />
YAKIT BORUSU TAVS‹YELER‹<br />
<strong>Jeneratör</strong> Stand Maksimum Maksimum Maksimum Boru Tavsiye Edilen<br />
By Gücü Yak›t Borusu Dikey Yükseklik Fittings Eleman› Boru Çap›<br />
(kVA) Uzunlu¤u (m) (m)<br />
Say›s›<br />
(inch)<br />
0-800<br />
6<br />
0,9<br />
6<br />
1 "<br />
800-1500<br />
6<br />
0,9<br />
6<br />
1 1/2"<br />
1500-2200<br />
6<br />
0,9<br />
6<br />
2"<br />
Tablo 4.3 Tavsiye edilen yak›t tesisat› boru çaplar› tablosu<br />
UYARILAR<br />
•Yak›t sistemi için galvanizli boru kullanmay›n›z.<br />
•Yak›t tanklar›n› tamamen doldurmay›n›z. Yüksek ortam s›cakl›klar›nda yak›t›n<br />
genleflebilmesi için yak›t tank kapasitesinin %6's› kadar bir boflluk b›rak›n›z.<br />
•Motor durdu¤unda yak›t borular›ndan motora do¤ru yerçekiminden dolay›<br />
tabii ak›fl olmamal›d›r.<br />
•Uygun bir motor çal›flmas› için yak›t s›cakl›¤› kritik bir faktördür. 71°C'nin<br />
üstündeki yak›t ›s›s›, genleflme nedeni ile beher hacme düflen ›s› muhtevas›n›<br />
düflürdü¤ünden motor ç›k›fl gücü azal›r.<br />
•Ana yak›t tank›ndan günlük yak›t tank›na ba¤lant› borusu, günlük tank<br />
besleme borusundan büyük veya eflit olmal›d›r.<br />
•Yak›t sistemi hatt›nda su ay›r›c› ön filtre kullan›lmas› enjektörleri ve yak›t<br />
pompas›n› koruyacakt›r.<br />
•Ana yak›t tank›, günlük yak›t tank›ndan yukar›da veya afla¤›da olabilir.<br />
Standby jeneratör gruplar›na göre monte edilecek yak›t tanklar› uygulamalar›nda<br />
her daim yak›t pompas› girifline pozitif statik yak›t bas›nc› uygulanmas› gerekir.
D‹ZEL MOTORLU JENERATÖR GRUBU KULLANMA VE BAKIM EL K‹TABI<br />
fiekil 4.6 Ana yak›t tank›ndan günlük yak›t tank›na tipik genel yak›t borulama montaj›<br />
1. Dolum kabini<br />
2. Ana yak›t tank›na dolum hatt›<br />
3. Haval›k<br />
4. Ana yak›t tank› seviye göstergesi<br />
5. Ana yak›t tank›<br />
6. Boflaltma vanas›<br />
7. Yak›t-s›v› toplama tank›<br />
8. Ç›k›fl vanas›<br />
9. Günlük yak›t tank›na giden besleme hatt›<br />
10. Elektrikli yak›t transfer pompas›<br />
24<br />
11. Elektrikli yak›t kesme vanas›<br />
12. Yak›t-s›v› toplama tank›<br />
13. Günlük yak›t tank› (flase içerisinde)<br />
14. Yak›t seviye kontrol sviçleri<br />
15. Manuel dolum ve haval›k<br />
16. Yak›t seviye göstergesi<br />
17. Boflaltma vanas›<br />
18. Yak›t s›z›nt› alarm›<br />
19. Motor yak›t filtresi<br />
20. Motor yak›t pompas›
fiekil 4.7 Yak›t tank› motorun afla¤›s›na yerlefltirilmifl tipik yak›t flemas›<br />
Yak›t tank› yüksekli¤inin krank mili merkezinden 2 m. üzerinde olmas›<br />
durumunda check valfler kullan›lmas› gerekir. Maksimum yak›t seyivesi<br />
krank mili merkezinin üzerinde 2 m.'yi aflamaz ve minimum yak›t<br />
seviyesi yak›t enjeksiyon pompas›n›n en az 15 cm. üzerinde olmal›d›r.<br />
E¤er yak›t seviyesi 2 m.' yi aflar ise motorda hasar meydana gelebilir.<br />
Yak›t seviyesi 15 cm.'den afla¤›da ise yak›t pompas› giriflinde uygun<br />
yak›t bas›nc› sa¤lanamayacakt›r. Baflka bir flekilde, tank yak›t seviyesi<br />
enjektörlerden yukar›da olmamal› ve yak›t pompas›ndan 80 cm.'den<br />
fazla afla¤›da olmamal›d›r.(fiekil 4.7)<br />
E¤er yak›t tank› enjektörlerden yaklafl›k 1.5 m. yüksekli¤e ç›kart›l›rsa<br />
ilave olarak 2 adet check valf (fiekil 4.8) de oldu¤u gibi motoru<br />
hidrolik kilitlemeden korumak için konur. Bu valflerin koruma kapasitesi<br />
0' dan 1.5 m. yüksekli¤e kadard›r. E¤er yak›t tank› 1.5 m.'den<br />
yukar›da olacaksa flot tank› konmas› gerekir. Uza¤a ve yüksekte<br />
D‹ZEL MOTORLU JENERATÖR GRUBU KULLANMA VE BAKIM EL K‹TABI<br />
25<br />
monte edilmifl tank (fiekil 4.9) da gösterilmifltir. Motor seviyesinin<br />
alt›nda uza¤a konmufl olan yak›t tank› (fiekil 4.10) da gösterilmifltir.<br />
fiekil 4.8 Yak›t geri dönüflün yaklafl›k 1500 mm yukar›s›na konan yak›t tank›<br />
ve çek valf ba¤lant›s›<br />
fiekil 4.9 Yükseltilmifl yak›t tank› ile kullan›lan flot tank›
fiekil 4.10 1500 mm' den afla¤›ya yerlefltirilmifl yak›t tank›<br />
4.10. JENERATÖRDE KULLANILAN YA⁄ VE ANT‹FR‹Z<br />
Dizel motorlar›n ya¤lama sistemi motorun en önemli k›s›mlar›ndan<br />
biridir. Do¤ru yap›lan motor bak›m› (ya¤ de¤iflim periyotlar›, filtre<br />
de¤iflim periyotlar› ve kullan›lan ya¤›n tipinde gereken dikkatin<br />
gösterilmesi) motorun ömrünü uzat›r ve motorun kullanma maliyetini<br />
azalt›r.<br />
Kullan›lmas› tavsiye edilen;<br />
Ya¤ 15W40 Turbo Dizel, Antifriz Super 4 mevsim.<br />
4.10.1. Viskozite-S›cakl›k Diyagram›:<br />
D‹ZEL MOTORLU JENERATÖR GRUBU KULLANMA VE BAKIM EL K‹TABI<br />
Kullan›lan ya¤›n bulundu¤unuz bölgedeki s›cakl›klarla uyumlu olmas›n›<br />
afla¤›daki çizelgeden kontrol edebilirsiniz.<br />
26<br />
Setinizin radyatörüne fabrika ç›k›fl›nda antifriz konulmam›flt›r.<br />
Radyatörünüze su konurken asgari %35 oran›nda antifriz konulmal›d›r.<br />
Motorunuzda yaz ve k›fl antifrizli su kullanman›z motorunuzun ömrü<br />
ve su kanallar› aç›s›ndan büyük önem tafl›maktad›r.<br />
4.11 AKÜLER<br />
4.11.1 BAKIMLI T‹P AKÜLER: UYARILAR<br />
Akülerin etraf›nda alev, k›v›lc›m, sigara içmek gibi yanmaya sebebiyet<br />
verebilecek olaylara izin vermeyiniz. Aküyü haz›rlarken aside dayan›kl›<br />
bir önlük, yüz maskesi ve koruyucu gözlük tak›n›z. Deriye veya<br />
elbiseye akü elektrolitinin dökülmesi durumunda derhal dökülen yeri<br />
hemen bol miktarda bas›nçl› su ile temizleyiniz. Akü üzerinde iletken<br />
aletleri kullanmadan önce elinizdeki ve bile¤inizdeki zincir, yüzük<br />
gibi ziynet eflyalar›n› ç›kar›n›z.
Akü ba¤lant›s›n› yaparken en son negatif terminal ba¤lanmal›, akü<br />
ba¤lant›s›n› sökerken ise önce negatif terminal aküden sökülmelidir.<br />
Aküye su koyma ifllemi ve akü bak›m› aç›k havada yap›lmal›d›r.<br />
Aküler jeneratöre mümkün oldu¤unca yak›n konmal›d›r. E¤er aküler<br />
jeneratörden uzak noktalara konulursa voltaj düflmesine neden olur.<br />
Bu da akülerin motor marfllama kapasitelerini düflürür.<br />
4.11.1.1 Aküye ilk asitli suyun doldurulmas›<br />
Akü kapaklar›n›n üzerindeki koruyucu örtüyü ç›kar›n›z.<br />
Hava at›fl kapaklar›n› sökünüz.<br />
20 °C'de özgül a¤›rl›¤› 1.280 olan temiz akümülatör asidi ile<br />
plakalann üst noktas›n›n 15 mm yukar›s›na kadar aküyü doldurunuz.<br />
Akü ve asit ›s›s› 10 °C'nin üzerinde olmal›d›r.<br />
15 dakika kadar aküyü bekletiniz. Sonra akü gözlerinde (ceplerinde)<br />
k›z›flma bafllayacak ve elektrolitin yüzeyine gaz kabarc›klar›<br />
yükselecektir. Hava at›fl kapaklar›n› yerine tak›n›z.<br />
En az 15 dakika bekledikten sonra bir hydrometre ile aküyü kontrol<br />
ediniz.<br />
Minimum flarj süresi 6 saattir. fiarj ak›m› ve elektrolit seviyesini 1'er<br />
saat arayla kontrol ediniz. 1 saat süreyle de¤iflme görülmez ise flarj<br />
olmufltur.<br />
fiarjdan 2 saat sonra elektrolit seviyesini kontrol ediniz ve gerekiyorsa<br />
plakalar›n 10 mm üzerinde olacak flekilde saf su ilave ediniz.<br />
4.11.1.2 Akü Bak›m›<br />
Akünün üzerini ve terminallerini temiz tutunuz. Akü terminallerini ve<br />
D‹ZEL MOTORLU JENERATÖR GRUBU KULLANMA VE BAKIM EL K‹TABI<br />
27<br />
ba¤lant›lar› dikkatli bir flekilde vazelinle kaplay›n›z. Terminalleri iyi<br />
bir flekilde s›k›n›z. Elektrolit seviyesini düzenli olarak kontrol ediniz.<br />
Elektrolit seviyesi her zaman plakalar›n 10 mm üzerinde olmal›d›r.<br />
fiarj alternatörü kay›fl›nda afl›nma olup olmad›¤›n› ve kay›fl›n gerginli¤ini<br />
düzenli olarak kontrol ediniz. Akünün flarjs›z kalmamas›na dikkat<br />
ediniz.<br />
4.11.1.3 Akünün Test Edilmesi<br />
Aküyü test etmeden önce gözle kontrol yap›lmal›d›r. Zaman içinde<br />
akü kutup bafllar› ve ba¤lant› noktalar›nda oksitlenme olur. Oksitlenme,<br />
akü kutup bafllar›n› afl›nd›r›r ve flarj› engeller. Ba¤lant›y› söküp kaynar<br />
su ile oksidi temizleyiniz. Daha sonra ba¤lant›y› yeniden yaparak<br />
vazelin ile kaplay›n›z.<br />
Gevflek ba¤lant›ya izin vermeyiniz.<br />
4.11.1.4 Hydrometre Test<br />
Akü içerisindeki sülfirik asidin özgül a¤›rl›¤› ve flarj durumu bir<br />
hydrometre kullan›larak ölçülebilir.<br />
Akü su seviyesi azalm›fl ise dam›t›lm›fl su ilave etmeyiniz. Yaln›zca<br />
saf su kullan›n›z.<br />
Hydrometrenin f›ç› k›sm›n› dik tutarak yeterli miktarda elektroliti yukar›<br />
do¤ru çekiniz. Tüp içerisinde serbest yüzme olmal›d›r. Okuma göz<br />
hizas›nda yap›lmal›d›r.De¤erlendirme afla¤›daki gibidir;
1.270 1.280 özgül a¤›rl›kl› tam flarjl›<br />
1.2201 230 özgül a¤›rl›kl› yar› flarjl›<br />
1.150 1.220 özgül a¤›rl›kl› deflarj olmufl.<br />
4.11.2 Bak›ms›z Tip Aküler:<br />
D‹ZEL MOTORLU JENERATÖR GRUBU KULLANMA VE BAKIM EL K‹TABI<br />
Akülerin flarjs›z kalmamas›na ve elektriksel ba¤lant›lar›n›n do¤ru<br />
yap›ld›¤›na emin olunuz. Bunun d›fl›nda bu aküler herhangi bir bak›m<br />
gerektirmez.<br />
4.12 ELEKTR‹K BA⁄LANTILARI:<br />
Elektrik ba¤lant›lar› ve bak›m› tamamen kalifiye ve tecrübeli yetkili<br />
servisler taraf›ndan yap›lmal›d›r.<br />
UYARI<br />
• Elektrik ba¤lant›lar›n› ilgili elektrik kodlar›na ve stardartlar›na uygun<br />
yap›n›z.<br />
4.12.1 Kablaj:<br />
<strong>Jeneratör</strong>ün üzerindeki titreflimden dolay› elektriksel ba¤lant›lar esnek<br />
kablolar ile yap›lmal›d›r. Kablolar, kablo kanallar›na yerlefltirilmeli<br />
ve jeneratör ç›k›fl gerilimine ve ak›m›na uygun olmal›d›r. Kablo kesitine<br />
karar verirken, ortam s›cakl›¤›, yerleflim metodu, di¤er kablolara<br />
yak›nl›¤› gibi durumlar için toleranslar verilmelidir. Bununla beraber<br />
kablolar TSE veya VDE standartlar›na uygun seçilmelidir.<br />
28<br />
Tüm ba¤lant›lar›n do¤rulu¤u dikkatli bir flekilde kontrol edilmelidir.<br />
Afla¤›da ak›m kapasitelerine göre kablo kesitleri ve jeneratör güçlerine<br />
göre tavsiye edilen kablo kesitleri verilmifltir. (Tablo 4.5, Tablo 4.6)<br />
Tesisin planlama safhas›nda harmoniklerin üretilmesi ve miktar›n<br />
önceden tahmin edilmesi mümkün olmad›¤›ndan Nötr iletkenleri ya<br />
yüksek de¤erlerde boyutland›r›lmal› ya da nötr iletkeninin kesiti en<br />
az faz iletkeni kesitinde olmal›d›r.<br />
Kablo seçimi s›ras›nda dikkat edilmesi gereken bir hususta yükle<br />
jeneratör aras›ndaki mesafe ile birlikte demerajl› yüklerin (elektrik<br />
motoru gibi) olup olmad›¤›d›r.Alçak gerilim flebekelerinde, e¤er<br />
mesafe çok uzun ise demeraj an›nda gerilim düflümü çok artaca¤›ndan<br />
dolay› yük taraf›nda voltaj istenmeyen seviyelere kadar düflebilir.<br />
Bunu önlemek için afla¤›da verilen formül yard›m›yla daha uygun<br />
kesitli yük kablosu seçilebilir.<br />
Δu= √3x L x I x (R Cosϕ+ X Sinϕ)<br />
Δu= Mutlak gerilim düflümü (Volt)<br />
L= Hatt›n uzunlu¤u (m)<br />
I= Hat ak›m› (A)<br />
R= Kablonun rezistans› (ohm/m)<br />
X= Kablonun reaktans› (ohm/m)<br />
Alçak gerilim flebekelerinde ve mesafe k›sa ise;
Ak›m biliniyor ise, 1,73.L.I.Cosϕ formülü ile<br />
k.Δu<br />
Güç biliniyor ise, L.P. formülü ile uygun kesitli yük<br />
kablosu seçilebilir. k.Δu.U<br />
A= Hatt›n kesiti (mm2 )<br />
L= Hatt›n uzunlu¤u (m)<br />
I= Hat ak›m› (A)<br />
Δu = % gerilim düflümü (Kuvvet hatt› için %3 de¤erini aflmamal›d›r.)<br />
k= ‹letkenlik (Bak›r için k=56).<br />
P = Güç (W)<br />
U = fiebeke fazlar aras› gerilimi (V)<br />
4.12.2 Koruma:<br />
Da¤›t›m sistemi ile jeneratöre ba¤lanan kablolar afl›r› yük veya k›sa<br />
devre durumunda ba¤lant›y› otomatik olarak kesecek bir devre kesici<br />
flalter ile korunmufltur.<br />
4.12.3 Yükleme:<br />
Elektrik da¤›t›m panosu planlan›rken jeneratöre dengeli yük verilmesini<br />
sa¤lamak oldukça önemlidir. E¤er bir fazdaki yük di¤er fazlardaki<br />
D‹ZEL MOTORLU JENERATÖR GRUBU KULLANMA VE BAKIM EL K‹TABI<br />
29<br />
yüklerden çok ise, bu durum alternatör sarg›lar›n›n afl›r› ›s›nmas›na,<br />
fazlar aras› ç›k›fl voltaj›n›n dengesiz olmas›na ve sisteme ba¤l› olan<br />
hassas trifaze (3 fazl›) cihazlar›n hasar görmesine sebep olur. Hiç<br />
bir faz ak›m› jeneratörün nominal ak›m›n› aflmamal›d›r. Bu yükleme<br />
flartlar›n›n yerine getirilmesini sa¤lamak için mevcut da¤›t›m sistemi<br />
tekrar düzenlenebilir.<br />
4.12.4 Güç Faktörü:<br />
Yükün güç faktörünün 0.8 ile 1.0 aras›nda olmas› durumunda<br />
jeneratör, belirtilmifl olan gücü verir ve uygun bir flekilde çal›fl›r. E¤er<br />
yükün güç faktörü 0.8'in alt›nda ise jeneratör afl›r› olarak yüklenir.<br />
Bu ileri güç faktörünün önlenmesi için kondansatörler gibi güç faktörü<br />
düzeltme elemanlar› kullan›labilir. Ancak bu gibi durumlarda jeneratör<br />
yüke verildi¤inde, güç faktörü düzeltme elemanlar› devre d›fl›<br />
b›rak›lmal›d›r.<br />
4.12.5 Topraklama/Topraklama fiartlar›:<br />
Elektrik cihazlar›n izolasyonunda meydana gelebilecek ar›zalar,<br />
zedelenmeler cihazlar›n ana ak›m devresi d›fl›nda enerji sistemi ile<br />
ilgili olmayan metal k›s›mlar›n›n gerilim alt›nda kalmas›na neden olur.<br />
Kimi zaman gerilim seviyesinin afl›r› de¤erlere ulaflmas›yla cihaz›n<br />
delinme gerilimine maruz kalmas› nedeni ile izolasyon delinerek, bu<br />
yal›tkan k›s›mlar›n de gerilim alt›nda olmas›na neden olur. Gerek<br />
insan hayat›n›, gerekse cihazlar› korumak amac›yla topraklama<br />
yap›l›r.
‹yi bir topraklamadan beklenenler:<br />
•Kesintisiz ve sürekli olmas›<br />
D‹ZEL MOTORLU JENERATÖR GRUBU KULLANMA VE BAKIM EL K‹TABI<br />
•Ar›za ak›mlar›n› tafl›yabilecek kapasitede olmas›<br />
•Gerilim düflümünü s›n›rl› seviyede tutacak yeterlilikte düflük empedansl›<br />
olmas›<br />
•Toprak yay›lma direncinin düflük de¤erde olmas›<br />
•Toprak özgül direncinin küçük olmas› olarak s›n›rlanabilir.<br />
Elektrik flirketlerinin flebeke çeflitleri olarak farkl› topraklama biçimleri<br />
bulunmaktad›r. Bu nedenle dünyan›n farkl› yerlerindeki elektrik flirketleri<br />
iletim ve da¤›t›m güç sistemlerini de TT, TN ve IT sistemlerinden<br />
kendilerine uygun olan› seçerler.<br />
TN tipi flebekeler günümüzde en yayg›n olarak kullan›lan flebeke<br />
türüdür. Bu tür flebekelerde flebekenin y›ld›z noktas› topraklan›r.<br />
Cihazlar›n gövdeleri ve metal k›s›mlar koruma iletkeni PE ye ba¤lan›r.<br />
PE de y›ld›z noktas›ndaki toprakl› k›s›mla ba¤lant›l›d›r.<br />
Faz-toprak temas› halinde, PE veya PEN koruma hatlar› ve ba¤l›<br />
cihazlar›n topra¤a karfl› gerilimleri yükselir. Bu gerilimlerin de¤eri RB<br />
direncinin 2 ohm dan küçük tutulmas› ile istenilen de¤ere yani izin<br />
verilen temas geriliminin alt›nda bir de¤eri sa¤layabilir.<br />
30<br />
fiekil 4.11 TN Tipi fiebeke<br />
Topraklama tesisinin projelendirmesinde;<br />
•Topraklama tesisinin yeri belirlenir.<br />
•Toprak özgül direncinin belirlenmesi için ölçme ifllemleri yap›l›r.<br />
•Yap›lacak topraklamada kullan›lacak elektrot tipi belirlenir.<br />
•Tesisin k›sa devre ak›m› ve sisteme ba¤lanacak koruma elemanlar›n›n
D‹ZEL MOTORLU JENERATÖR GRUBU KULLANMA VE BAKIM EL K‹TABI<br />
31<br />
Tablo 4.6 <strong>Jeneratör</strong> gücüne göre kablo seçim tablosu
açma süresi tespit edilir.<br />
•Yay›lma direnci hesaplan›r.<br />
•Topraklama iletkeni kesit hesab› yap›l›r.<br />
D‹ZEL MOTORLU JENERATÖR GRUBU KULLANMA VE BAKIM EL K‹TABI<br />
•Yap›lan seçimin ve hesap de¤erlerin do¤rulu¤u denetlenir.<br />
•Ad›m ve temas gerilimleri hesaplanarak düflünülen sistemin uygunlu¤u<br />
araflt›r›l›r.<br />
‹flletmeye al›nmadan önce bütün iletkenler ve ba¤lant› noktalar› el ve<br />
gözle muayene edilir.<br />
Topraklama direnci Rt < 4 ohm olmal›d›r. Bu de¤er sa¤lanam›yor<br />
ise yukar›da yaz›l› ifllemler tekrar yap›larak toprak direnci de¤eri<br />
uygun hale getirilmelidir.<br />
<strong>Jeneratör</strong> sisteminde topraklama yap›l›rken; dikkat edilmesi gereken<br />
en önemli konu ise, flebeke topraklamas› ile jeneratör için yap›lan<br />
topraklama alanlar›n›n birbirinden en az 20 m mesafe de yap›lmas›d›r.<br />
Bu mesafe topraklama sistemlerinin birbirinden etkilenmesini engellemek<br />
içindir.<br />
En s›k kullan›lan çubuk topraklay›c› ile yap›lan topraklama sistemlerinde<br />
ise kullan›lan çubuk topraklay›c›lar›n boylar› ile aralar›nda ki mesafeler<br />
önemlidir. Birden fazla çubuk topraklay›c› ile yap›lan topraklama<br />
32<br />
sistemlerde çubuklar›n çak›lma mesafe aral›klar› en az iki çubuk<br />
mesafesi kadar olmal›d›r. 1,5 m boyunda çubuk topraklay›c› kullan›lan<br />
bir topraklama da di¤er çubuk ilk çak›lan çubuktan en az 3 m mesafe<br />
ileriye çak›lmal›d›r.<br />
<strong>Jeneratör</strong>ün gövdesi özellikle topraklanmal›d›r. Titreflimden dolay›<br />
meydana gelebilecek kopmalar› önlemek için toprak ba¤lant›s› esnek<br />
olmal›d›r. Topraklama kablolar› standartlar› karfl›lamal› ve en az›ndan<br />
tam yük ak›m›n› tafl›yabilecek kapasitede olmal›d›r.
4.12.6 Paralel Çal›flt›rma:<br />
Standart bir jeneratörü di¤er jeneratörler ile veya flebeke ile paralel<br />
çal›flt›rmak için ekstra teçhizatlar ba¤lanmal›d›r.<br />
4.12.7 ‹zolasyon Testi:<br />
Firmam›zdan al›nan jeneratörlerin uzun süre çal›flt›r›lmadan beklemesi<br />
durumunda izolasyon testi yap›lmal›d›r. <strong>Jeneratör</strong>ün uzun süre<br />
çal›flt›r›lmadan beklemesi durumunda çal›flt›rmadan önce sarg›lar›n<br />
izolasyon direncini test ediniz. Bu esnada Otomatik Voltaj Regülatörünün<br />
(AVR) ba¤lant›s›yla tüm kontrol amaçl› ba¤lant›lar sökülmelidir. Döner<br />
diyotlar da k›sa devre edilmeli veya ba¤lant›s› sökülmelidir. 500<br />
V'luk bir Megger veya benzer bir ölçü aleti kullan›labilir. Meggeri<br />
ç›k›fl terminali ile toprak (flase) aras›na ba¤lay›n›z. Izolasyon direnci<br />
topra¤a göre 1 MΩ'dan fazla olmal›d›r. Izolasyon direncinin<br />
1 MΩ'dan az olmas› durumunda alternatör sarg›lar› kurutulmal›d›r.<br />
4.13 SES SUSTURUCUSU<br />
Günümüzde jeneratörlerin gürültüsünü kontrol alt›na almak, gittikçe<br />
önem tafl›maktad›r. <strong>Jeneratör</strong>ün ses seviyesini kontrol alt›na almak<br />
için de¤iflik ekipmanlar mevcuttur.<br />
UYARILAR<br />
• <strong>Jeneratör</strong> mahallinde çal›fl›rken kulakl›k tak›n›z.<br />
D‹ZEL MOTORLU JENERATÖR GRUBU KULLANMA VE BAKIM EL K‹TABI<br />
33<br />
KES‹T AKIM KAPAS‹TES‹<br />
mm 2 TOPRAK HAVA<br />
4 x 2.5 36 25<br />
4 x 4 46 34<br />
4 x 6 58 44<br />
4 x 10 77 60<br />
4 x 16 100 80<br />
3 x 25/16 130 105<br />
3 x 35/16 155 130<br />
3 x 50/25 185 160<br />
3 x 70/35 230 200<br />
3 x 95/50 275 245<br />
3 x 120/70 315 285<br />
3 x 150/70 355 325<br />
3 x 185/70 400 370<br />
3 x 240/120 465 435<br />
Tablo 4.5 PVC izoleli YVV (NYY) 0.6/1 KV VDE normlar›na ve<br />
TSE'ye uygun kablolar›n ak›m tafl›ma kapasitelerine göre kablo kesitleri<br />
4.13.1 Egzost Susturucular›:<br />
Egzost susturucusu motordan yay›lan ses seviyesini düflürür (Bölüm<br />
4.8).
4.13.2 Kabinler:<br />
Ses izolasyon kabinleri, jeneratörün gürültü seviyesini düflürürler.<br />
4.13.3 Di¤er Ses Susturucular›:<br />
Bina içerisindeki jeneratörler için ses panjurlar›, fan susturucular›, ses<br />
emici duvarlar gibi di¤er ekipmanlar da kullan›labilir. Bunlar da<br />
jeneratörün gürültü seviyesini düflürürler.<br />
4.14 RÖMORKLU JENERATÖRLER‹N ÇEK‹LMES‹<br />
4.14.1 Çekme ‹çin Haz›rl›k:<br />
Çekici arac›n ve römorklu jeneratörün üzerindeki tüm ba¤lant›<br />
elemanlar› gevflek somun, e¤ilmifl metal, çatlak, afl›nma, afl›r› y›rt›k,<br />
gibi durumlar için kontrol edilmelidir.<br />
Tüm lastiklerin durumlar›n› kontrol ediniz. Tüm flafl lambalar› ve farlar›n<br />
çal›flt›¤›n› kontrol ediniz.<br />
4.14.2 Çekme:<br />
Römorklu jeneratörü çekerken römorkun a¤›rl›¤›n›n manevra ve durma<br />
mesafesini etkileyece¤ini unutmay›n›z.<br />
UYARILAR<br />
D‹ZEL MOTORLU JENERATÖR GRUBU KULLANMA VE BAKIM EL K‹TABI<br />
•Römorklu jeneratörü çekerken tüm trafik kurallar›na, standartlar›na<br />
ve di¤er düzenlemelere uyulmal›d›r. Bunlann içinde yönetmeliklerde<br />
aç›kça belirtilen gerekli donan›mlar ve h›z s›n›rlar› da vard›r.<br />
34<br />
Personelin mobil jeneratör üzerinde seyahat etmesine izin vermeyiniz.<br />
•Personelin çekme demiri üzerinde veya mobil jeneratör ile çekici<br />
araç aras›nda durmas›na izin vermeyiniz.<br />
•E¤imli ve yumuflak araziden ve çukur, tafl gibi engellerden kaç›n›n›z.<br />
•Geriye do¤ru manevra yaparken mobil jeneratörün arkas›ndaki ve<br />
alt›ndaki zeminin temiz oldu¤undan emin olunuz.<br />
4.14.3 Park Etme:<br />
Römorklu jeneratörü a¤›rl›¤›n› kald›rabilecek kuru bir zemine park<br />
ediniz. E¤er e¤imli bir yere park edilecekse, afla¤› do¤ru kalmas›n›<br />
önlemek için yokufla çarpraz olarak park ediniz. 15°'yi aflan bir<br />
zemine park etmeyiniz.<br />
4.15 DEPOLAMA<br />
Motor ve alternatörün uzun süreli depolanmas›n›n zararl› etkileri<br />
olabilir. Bu etkiler jeneratörü uygun bir flekilde haz›rlayarak ve<br />
depolayarak minimuma indirilebilir.<br />
4.15.1 Motorun Depolanmas›:<br />
Motor için motoru temizleme ve koruyucu s›v›lar› içeren bir motor<br />
koruma prosedürü uygulanabilir.
4.15.2 Alternatörün Depolanmas›:<br />
Alternatör depolan›rken sarg›larda nem oluflur. Bu nemi azaltmak için<br />
jeneratörü kuru yerde saklay›n›z. Sarg›lar› kuru tutmak için mümkünse<br />
havay› ›s›t›n›z. Uzun süre kullan›lmam›fl olan alternatör kullan›lmadan<br />
önce izolasyon testinden geçirilmelidir (Bölüm 4.12.8).<br />
4.15.3 Akünün Depolanmas›:<br />
Akü depolan›rken 8 haftada bir kontrol edilmeli, gerekirse tamamen<br />
flarj edilmelidir.<br />
4.16 MOTOR BLOK SUYU ISITICISI<br />
Motorun çabuk start almas› ve yükü üzerine alabilmesi için blok (ceket)<br />
suyu ›s›t›c›s› kullan›l›r.Is›t›c›, jeneratör çal›flm›yorken motorun ceket<br />
suyunu ›s›t›r. Bu sebeple ›s›t›c› her mevsim devrede olmal›d›r.<br />
Otomatik devreye giren jeneratörlerde blok suyu ›s›t›c›s› vard›r. Manuel<br />
jeneratörlerde opsiyoneldir.<br />
5. JENERATÖR BAKIMI<br />
‹yi bir bak›m program› jeneratörün ömrünü uzat›r.<strong>Jeneratör</strong>e hangi<br />
zamanlarda hangi bak›mlar›n yap›lmas› gerekti¤i Periyodik Bak›m<br />
D‹ZEL MOTORLU JENERATÖR GRUBU KULLANMA VE BAKIM EL K‹TABI<br />
35<br />
Çizelgesi' nde verilmifltir. Periyodik Bak›m Çizelgesi her jeneratör ile<br />
birlikte verilmektedir. Bak›m ve onar›m yaln›zca yetkili ve servislikler<br />
taraf›ndan yap›lmal›d›r. Yap›lan bak›m ve onar›mlar›n sonuçlar›<br />
Periyodik Bak›m Çizelgesi' ne kaydedilmelidir. Genel olarak jeneratör<br />
her zaman temiz tutulmal›d›r. Su, yak›t ve ya¤ gibi maddelerin<br />
jeneratörün üzerinde ve içinde toplanmas›na izin vermeyiniz. <strong>Jeneratör</strong><br />
zeminini her zaman temiz tutunuz.<br />
6.JENERATÖRÜ ÇALIfiTIRMADAN ÖNCE YAPILMASI GEREKEN<br />
KONTROL VE ‹fiLEMLER<br />
• Motor ve jeneratörü genel olarak gözle muayene ediniz. Belirlenmifl<br />
bir yerinde jeneratörün bulundu¤u mahale hava emiflinin kolayca<br />
yapabilmesini sa¤lay›n›z.<br />
• Radyatör kapa¤›n› açarak su seviyesine bak›n›z. Eksik ise su ilave<br />
ediniz. Su seviyesi su doldurma bo¤az›ndan 30'mm afla¤›da olmal›d›r.<br />
• Bölgenin en so¤uk hava flartlar›na göre motorun so¤utma suyunda<br />
antifiriz bulunmal›d›r. %50 antifiriz ve %50 su kanfl›m› her bölgede<br />
uygun korumay› sa¤layacakt›r.<br />
• Hava filtre göstergesini kontrol ediniz. Gerekiyorsa hava filtresini<br />
de¤ifltiriniz. Radyatörün pencere panjurlar›n› aç›k tutunuz.<br />
• Varsa motor ve alternatör üzerinde bulunan anahtar, tak›m, üstüpü,<br />
k⤛t v.s. gibi yabanc› maddeleri kald›r›n›z.
D‹ZEL MOTORLU JENERATÖR GRUBU KULLANMA VE BAKIM EL K‹TABI<br />
• Günlük yak›t deposundaki yak›t seviyesine bak›n›z. Yetersiz ise<br />
yak›t ilave ediniz. Ya¤ çubu¤u ile motor ya¤ seviyesine bak›n›z.<br />
Yetersiz ise uygun olan ya¤› ilave ediniz. Ya¤ maksimum seviye<br />
çizgisine yak›n olmal›d›r.<br />
• K›r›k, çatlak, kopuk, s›z›nt›, gevfleklik olup olmad›¤›na bak›n›z.<br />
Ar›za var ise ar›zay› gidermeden jeneratörü çal›flt›rmay›n›z.<br />
• Devre kesici ç›k›fl flalterinin devre d›fl› (OFF) pozisyonunda oldu¤unu<br />
kontrol ediniz.<br />
• Acil stop dü¤mesinin bas›l› olmad›¤›n› kontrol ediniz.<br />
• E¤er bak›ml› tip akü kullan›yorsan›z akü kapaklar›n› açarak gözlerdeki<br />
su seviyelerini kontrol ediniz. Eksik olanlar› saf su seperatörden 1 cm.<br />
üstüne alacak flekilde doldurunuz. Gözlere asla çeflme suyu, asitli<br />
su veya asit ilave etmeyiniz.<br />
• Akü ba¤lant› kablolar›n› kontrol ediniz. Gevflek olan akü bafllar›n›<br />
mutlaka anahtar ile s›k›n›z ve kutup bafllar›n› temiz tutunuz.<br />
• Radyatör hava ç›k›fl davlumbaz›n› kontrol ediniz, t›kan›k ise aç›n›z<br />
ve önünde hava ç›k›fl›na mani olan ne varsa uzaklaflt›r›n›z.<br />
36<br />
7.JENERATÖR KONTROL S‹STEMLER‹<br />
<strong>Jeneratör</strong>ün çal›flmas›n› kontrol etmek ve izlemek için elektronik kontrol<br />
sistemleri kullan›lmaktad›r. <strong>Jeneratör</strong>ün ihtiyaçlar›na göre standart<br />
kontrol sistemlerinden birisi uygulanabilir.Kontrol panosu jeneratörün<br />
çal›flt›r›lmas›n›,durdurulmas›n›,çal›flma durumunun ve ç›k›fl geriliminin<br />
izlenmesini sa¤lar. Ayr›ca düflük ya¤ bas›nc›, yüksek motor s›cakl›¤›<br />
ve di¤er ar›za durumlar›nda jeneratörü otomatik olarak durdurur.<br />
8.JENERATÖRLER‹N ÇALIfiTIRILMASI<br />
8.1. Otomatik Kumandal› <strong>Jeneratör</strong>ün Çal›flt›r›lmas›:<br />
8.1.1 DKG 307 Kontrol paneli ile çal›flt›r›lmas›:<br />
1. <strong>Jeneratör</strong> ön paneli üzerinde bulunan otomatik transfer cihaz›n›<br />
(DKG 307), OTO (Otomatik) konumuna getiriniz.<br />
2. fiebeke voltaj› normal s›n›rlar dâhilinde iken jeneratör bekleme<br />
durumundad›r. fiebeke fazlar›ndan biri dahi kesilirse veya flebeke<br />
voltaj› afl›r› düflerse jeneratör 7-8 saniye içerisinde devreye girerek<br />
tesisat› beslemeye bafllar. fiebeke voltaj›n›n gelmesi veya normal<br />
s›n›rlar içerisine girmesi halinde 2 dakika içerisinde sistem flebekeden<br />
beslenmeye bafllar. Bu konumda jeneratörün motoru kendi so¤umas›<br />
için 2 dakika daha çal›fl›r ve durur.
8.1.2 EOAM 210 FD-FL Kontrol paneli ile çal›flt›r›lmas›:<br />
1. <strong>Jeneratör</strong> ön paneli üzerinde bulunan otomatik transfer cihaz›n›<br />
(EOAM 210 FD-FL) , AUTO (Otomatik) konumuna getiriniz.<br />
2. fiebeke voltaj› normal s›n›rlar dâhilinde iken jeneratör bekleme<br />
durumundad›r. fiebeke fazlar›ndan biri dahi kesilirse veya flebeke<br />
voltaj› afl›r› düflerse jeneratör 7-8 saniye içerisinde devreye girerek<br />
tesisat› beslemeye bafllar. fiebeke voltaj›n›n gelmesi veya normal<br />
s›n›rlar içerisine girmesi halinde 2 dakika içerisinde sistem flebekeden<br />
beslenmeye bafllar. Bu konumda jeneratörün motoru kendi so¤umas›<br />
için 2 dakika daha çal›fl›r ve durur.<br />
8.1.3 AMF 4.0 Kontrol paneli ile çal›flt›r›lmas›:<br />
1. <strong>Jeneratör</strong> ön paneli üzerinde bulunan otomatik transfer cihaz›n›<br />
(AMF 4.0), A (Otomatik) konumuna getiriniz.<br />
2. fiebeke voltaj› normal s›n›rlar dâhilinde iken jeneratör bekleme<br />
durumundad›r. fiebeke fazlar›ndan biri dahi kesilirse veya flebeke<br />
voltaj› afl›r› düflerse jeneratör 7-8 saniye içerisinde devreye girerek<br />
tesisat› beslemeye bafllar. fiebeke voltaj›n›n gelmesi veya normal<br />
s›n›rlar içerisine girmesi halinde 1 dakika içerisinde sistem flebekeden<br />
beslenmeye bafllar. Bu konumda jeneratörün motoru kendi so¤umas›<br />
için 1 dakika daha çal›fl›r ve durur.<br />
D‹ZEL MOTORLU JENERATÖR GRUBU KULLANMA VE BAKIM EL K‹TABI<br />
37<br />
fiekil 8.1<br />
8.2.Manuel Kumandal› <strong>Jeneratör</strong>ün Çal›flt›r›lmas›:<br />
1. Kontak anahtar›n› '0' pozisyonundan '1' pozisyonuna al›n›z. (fiekil<br />
8.1)<br />
2. Bu esnada ya¤ bas›nç ar›zas› ve flarj ikaz lambalar› yanacakt›r.<br />
3. Daha sonra kontak anahtar›n› 'START' pozisyonuna al›n›z (araba<br />
çal›flt›r›r gibi). <strong>Jeneratör</strong>ün motoru çal›flmaya bafllayacakt›r. Motor
çal›flt›ktan sonra kontak anahtar›n› b›rak›n›z.<br />
4. Pano üzerindeki ikaz lambalar›n›n yan›p yanmad›¤›n› ve<br />
göstergelerdeki de¤erlerin normal olup olmad›¤›n› kontrol ediniz.<br />
5. 1 dakika kadar jeneratörü boflta çal›flt›r›n›z. Bu sürede jeneratör<br />
›s›nacakt›r.<br />
6. Bu esnada tesisattaki al›c›lar›n (yüklerin) kapal› pozisyonda olmas›<br />
gerekmektedir.<br />
7. Ana flalteri '1' konumuna al›n›z.<br />
8. Tesisattaki enversör flalteri 'fiEBEKE' konumundan 'JENERATÖR'<br />
konumuna al›n›z.<br />
9. Al›c›lar› birer birer devreye al›n›z.<br />
D‹ZEL MOTORLU JENERATÖR GRUBU KULLANMA VE BAKIM EL K‹TABI<br />
10. Ampermetre ve voltmetre komütatörünü kullanarak fazlardaki<br />
amperaj ve voltaj› kontrol ediniz.<br />
11. fiebeke geldi¤inde enversör flalteri' fiEBEKE' konumuna getiriniz.<br />
12. <strong>Jeneratör</strong>ü, motorun so¤umas› için 1 dakika boflta çal›flt›r›n›z.<br />
Daha sonra kontak anahtar›n›'0' konumuna al›n›z.<br />
38<br />
8.3 Çal›flt›rmada dikkat edilecek hususlar:<br />
Gerek manuel, gerekse otomatik kumandal› jeneratörlerde fazlardaki<br />
yük da¤›l›m›n›n dengeli olmas› jeneratörünüzün problemsiz çal›flmas›<br />
için önemlidir. Fazlar aras›ndaki yük da¤›l›m›n›n -/+ % 15 tolerans<br />
de¤erleri aras›nda kalmas› kullan›c›n›n sorumlulu¤undad›r. Yetersiz<br />
ve/ veya eksik bak›m yap›lmas› yada ihmalden kaynaklanan ar›zalar<br />
garanti kapsam› d›fl›ndad›r.<br />
9. OTOMAT‹K TRANSFER C‹HAZLARI TANITIMI VE KULLANMA<br />
TAL‹MATLARI:<br />
9.1 DKG 307 Otomatik Transfer Cihaz›:<br />
Cihaz jeneratörlerde kullan›lmak üzere tasarlanm›fl bir kumanda ve<br />
koruma panelidir. Ölçtü¤ü de¤erleri ekranda gösterir. Programl›<br />
parametreler enerji kesintisinden etkilenmeyecek flekilde silinmez bir<br />
haf›zaya kaydedilir.<br />
ÖLÇÜLEN PARAMETRELER<br />
fiebeke Faz-Nötr aras› voltajlar (R-N,S-N,T-N)<br />
fiebeke Faz-Faz aras› voltajlar (R-S,R-T,S-T)<br />
<strong>Jeneratör</strong> Faz-Nötr aras› voltajlar (U-N,V-N,W-N)<br />
<strong>Jeneratör</strong> Faz-Faz aras› voltajlar (U-V,W-V,U-W)
<strong>Jeneratör</strong> faz ak›mlar› (I)<br />
<strong>Jeneratör</strong> faz voltaj› (V)<br />
<strong>Jeneratör</strong> faz gücü (W)<br />
<strong>Jeneratör</strong> frekans› (Hz)<br />
<strong>Jeneratör</strong> toplam aktif gücü (kW)<br />
<strong>Jeneratör</strong> güç katsay›s› (Cos ’)<br />
Akü voltaj›<br />
So¤utma suyu s›cakl›¤›<br />
Ya¤ bas›nc›<br />
Tan›t›m:<br />
Cihazda 7 segment led tipte 3 adet gösterge bulunur.<br />
Bu göstergelerde :<br />
- Ölçülen parametreler,<br />
- Servis say›c›lar›,<br />
- ‹statistik say›c›lar,<br />
- Program parametreleri.<br />
okunur.<br />
D‹ZEL MOTORLU JENERATÖR GRUBU KULLANMA VE BAKIM EL K‹TABI<br />
39<br />
9.1.1 Dijital Göstergeler:<br />
(1) VOLTAJ GÖSTERGES‹:<br />
fiekil 9.1<br />
Bu göstergede flu de¤erler okunur:<br />
-fiebekeden çal›flma s›ras›nda, (R) faz› voltaj›
-<strong>Jeneratör</strong>den çal›flma s›ras›nda, (U) faz› voltaj›<br />
MENÜ tufluna bas›larak flu de¤erlerin her biri ayr› ayr› okunabilir:<br />
-(R-S-T) flebeke faz-nötr aras› voltajlar›<br />
-(U-V-W) jeneratör faz-nötr aras› voltajlar›<br />
-(RS-ST-TR) flebeke faz -faz aras› voltajlar›<br />
-(UV-VW-WU) jeneratör faz-faz aras› voltajlar›<br />
E¤er servis say›c›lar› okunuyorsa bu göstergede say›c› ad› okunur.<br />
Programlama konumunda (PGM) yaz›s› okunur.<br />
(2) AKIM GÖSTERGES‹:<br />
Bu göstergede ak›m trafolar› üzerinden ölçülen faz ak›mlar› okunur.<br />
Programlama menüsü yard›m›yla 10/5A ile 9000/5A de¤erleri<br />
aras›ndaki ak›m trafolar› kullan›labilmektedir. Program konumunda<br />
burada program numaras› okunur.<br />
(3) ÇOK FONKS‹YONLU GÖSTERGE:<br />
D‹ZEL MOTORLU JENERATÖR GRUBU KULLANMA VE BAKIM EL K‹TABI<br />
Bu göstergede MENÜ tufluna basarak flu de¤erleri okumak mümkündür.<br />
- <strong>Jeneratör</strong> frekans› (Hz)<br />
- <strong>Jeneratör</strong> cos ’<br />
- <strong>Jeneratör</strong> aktif gücü (KW)<br />
- Ya¤ bas›nc› (bar)<br />
- So¤utma s›v›s› s›cakl›¤› (∞C)<br />
- Akü gerilimi (V DC)<br />
40<br />
Program konumunda bu göstergede program parametresinin de¤eri<br />
okunur.<br />
(4) ALARM MUTE:<br />
Alarm susturma.<br />
(5) MENÜ:<br />
Göstergelerin ölçülen de¤erleri taramas› MENÜ tufluna bas›larak<br />
yap›l›r. MENÜ tuflu 1 saniye süreyle bas›l› tutulursa servis say›c›lar›na<br />
geçilir.<br />
(6) LAMP TEST:<br />
Lamba test.<br />
(7) AUTO:<br />
Oto tufluna bas›ld›¤›nda jeneratör otomatik çal›flma moduna geçer<br />
ve üst taraftaki led yanar. Bu tufl bas›l› oldu¤unda jeneratör flebeke<br />
elektri¤i kesildi¤inde otomatik olarak çal›fl›r ve elektrik geldi¤inde<br />
stop eder.<br />
(8) OFF:<br />
Kapal› tuflu çal›flan jeneratörü kapatmak içindir. Bu tufl bas›l› iken
jeneratör otomatik devreye girmez.<br />
(9) TEST:<br />
Test tuflu flebeke elektri¤i varken jeneratörü test amaçl› çal›flt›rmak<br />
içindir. <strong>Jeneratör</strong> bu tuflla çal›flt›r›ld›¤›nda otomatik kontrol ünitesi<br />
kontaktörlere kumanda etmez. Tufla bas›ld›¤›nda üst taraftaki led<br />
yanar.<br />
(10) LOAD TEST:<br />
Yükte test, iste¤e ba¤l› olarak yetkili servis taraf›ndan ayarlanacakt›r.<br />
(11) ALARM LEDLER‹:<br />
Alarmlar ilk gelen esasa göre çal›fl›r, buna göre:<br />
- E¤er herhangi bir alarm varsa daha sonra gelen alarm ve uyar›lar<br />
iflleme al›nmaz.<br />
- E¤er herhangi bir uyar› varsa daha sonra gelen uyar›lar dikkate<br />
al›nmaz.<br />
Programlamaya göre alarmlar kilitlemeli veya kilitlemesiz tipte olabilir.<br />
Kilitlemeli alarmlar için, alarm sebebi ortadan kalksa bile alarm ›fl›klar›<br />
yan›k kal›r ve jeneratörün çal›flmas›na engel olurlar.<br />
Alarmlar› silmek için çal›flma flekli (OTO-KAPALI-TEST-YÜKTE TEST)<br />
tufllar›ndan herhangi birine bas›l›r.<br />
D‹ZEL MOTORLU JENERATÖR GRUBU KULLANMA VE BAKIM EL K‹TABI<br />
41<br />
YA⁄ LED‹:<br />
Motor, ya¤ bas›nc› tehlikeli bir düzeye düfltü¤ünde yanar. E¤er bu<br />
led jeneratör çal›flm›yorken yan›yorsa ya¤ müflürü ar›zal› olabilir.<br />
ISI LED‹:<br />
Afl›r› s›cakl›k konta¤›ndan sinyal gelince veya s›cakl›k müflüründen<br />
ölçülen de¤er ayarlanm›fl olan limiti afl›nca oluflur.<br />
FREKANS LED‹:<br />
<strong>Jeneratör</strong> devrinin programlanm›fl olan s›n›rlar›n d›fl›na ç›kmas›<br />
(overspeed /underspeed) durumu sonunda oluflur.<br />
MARfi HATASI LED‹:<br />
Programlanan marfllama adedi sonunda jeneratör çal›flmazsa bu<br />
alarm oluflur.<br />
DURMA HATASI LED‹:<br />
Motor ayarlanm›fl olan stop süresi sonunda durmazsa oluflur.<br />
AfiIRI YÜK LED‹:<br />
<strong>Jeneratör</strong> faz ak›mlar›ndan en az birinin veya jeneratör aktif gücünün
programlanm›fl olan s›n›r›n üzerine ç›kmas› durumunda oluflur.<br />
VOLTAJ LED‹:<br />
U-V-W faz voltajlar›ndan en az birinin s›n›rlar d›fl›na ç›kmas› durumunda<br />
oluflur.<br />
AKÜ LED‹:<br />
Akü voltaj›n›n programlanan seviyelerin üstüne ç›kmas› veya alt›na<br />
düflmesi sonucunda oluflur. Marfllama s›ras›nda bu hata kontrol<br />
edilmez.<br />
fiARJ LED‹:<br />
fiarj alternatörü ar›zas› veya kay›fl kopmas› durumunda yanar.<br />
REDRESÖR ARIZASI LED‹:<br />
Redresör ar›za giriflinden sinyal gelince oluflur.<br />
AC‹L STOP LED‹:<br />
Acil stop konta¤›ndan sinyal gelince oluflur.<br />
D‹ZEL MOTORLU JENERATÖR GRUBU KULLANMA VE BAKIM EL K‹TABI<br />
42<br />
YEDEK LED‹:<br />
Yedek ar›za kontaklar›n›n herhangi birinden sinyal gelince oluflur.<br />
SERV‹S ZAMANI LED‹:<br />
Bu led jeneratörün periyodik servisinin düzenli olarak yap›lmas›na<br />
yard›mc› olmak amac›yla kullan›l›r. Periyodik servis belirli bir motor<br />
saati dolunca yap›lmaktad›r.<br />
Led Göstergeler: Cihazda 4 grupta 29 adet led bulunur:<br />
- Grup 1:Çal›flma flekli: <strong>Jeneratör</strong>ün fonksiyonunu gösterir.<br />
- Grup 2:Mimik diyagram: fiebeke ve jeneratör voltajlar› ve<br />
kontaktörlerinin durumunu gösterir.<br />
- Grup 3: Uyar›lar ve alarmlar: Çal›flma s›ras›nda karfl›lafl›lan anormal<br />
durumlar› gösterir.<br />
- Grup 4: Birim: Alt göstergede görülen de¤erin birimini belirtir.<br />
9.1.2 EOAM 210 FD-FL Otomatik Transfer Cihaz›:<br />
Cihaz otomatik jeneratörlerde kullan›lmak üzere tasarlanm›fl bir<br />
kumanda ve koruma panelidir. Ölçtü¤ü de¤erleri ekranda gösterir.<br />
Programl› parametreler enerji kesintisinden etkilenmeyecek flekilde<br />
silinmez bir haf›zaya kaydedilir.
ÖLÇÜLEN PARAMETRELER<br />
fiebeke Faz-Nötr aras› voltajlar (R-N,S-N,T-N)<br />
fiebeke Faz-Faz aras› voltajlar (R-S,R-T,S-T)<br />
<strong>Jeneratör</strong> Faz-Nötr aras› voltajlar (U-N,V-N,W-N)<br />
<strong>Jeneratör</strong> Faz-Faz aras› voltajlar (U-V,W-V,U-W)<br />
<strong>Jeneratör</strong> faz ak›mlar› (I)<br />
<strong>Jeneratör</strong> faz voltaj› (V)<br />
<strong>Jeneratör</strong> faz gücü (W)<br />
<strong>Jeneratör</strong> frekans› (Hz)<br />
<strong>Jeneratör</strong> güç faktörü (pF)<br />
<strong>Jeneratör</strong> devir say›s› (rpm)<br />
<strong>Jeneratör</strong> çal›flma saati<br />
Güncel saat<br />
Di¤er ar›za kodlar›<br />
Son 32 adet kay›tl› ar›za bilgisi<br />
Akü voltaj›<br />
So¤utma suyu s›cakl›¤›<br />
Ya¤ bas›nc›<br />
fiarj alternatör voltaj›<br />
Tan›t›m:<br />
(1) 38 numaral› ekranda flebeke gerilimlerinin gösterildi¤ini ifade<br />
eder.<br />
(2) 38 numaral› ekranda jeneratör gerilimlerinin gösterildi¤ini ifade<br />
eder.<br />
D‹ZEL MOTORLU JENERATÖR GRUBU KULLANMA VE BAKIM EL K‹TABI<br />
43<br />
(3) Bu yeflil led flebeke gerilimlerinini s›n›rlar içinde oldu¤unu gösterir.<br />
(4) Bu yeflil led yükün flebekeden beslendi¤ini gösterir.<br />
(5) Bu yeflil led yükün jeneratörden beslendi¤ini gösterir.<br />
EOAM 210 FD KONTROL C‹HAZI<br />
fiekil 9.2
D‹ZEL MOTORLU JENERATÖR GRUBU KULLANMA VE BAKIM EL K‹TABI<br />
(6) Bu yeflil led flebeke gerilimlerinini s›n›rlar içinde oldu¤unu gösterir.<br />
<strong>Jeneratör</strong> yükü almaya haz›rd›r.<br />
(7) Bu yeflil led jeneratörün çal›flt›¤›n› gösterir.<br />
(8) Bu yeflil led ise Manuel, otomatik ve test modlar›nda start iflleminin<br />
bafllad›¤›n› gösterir.<br />
(9) Bu yeflil led ise Manuel, otomatik ve test modlar›nda stop iflleminin<br />
bafllad›¤›n› gösterir.<br />
(10) Bu k›rm›z› led cihaz›n program parametreleri bölümünde oldu¤unu<br />
gösterir.<br />
(11) Bu k›rm›z› led cihaz›n Kapal› (off) modda oldu¤unu oldu¤unu<br />
gösterir.<br />
(12) Bu k›rm›z› led cihaz›n Otomatik modda oldu¤unu oldu¤unu<br />
gösterir.<br />
(13) Bu k›rm›z› led cihaz›n Test modda oldu¤unu oldu¤unu gösterir.<br />
(14) Bu k›rm›z› led cihaz›n Otomatik modda oldu¤unu oldu¤unu<br />
gösterir.<br />
(15) 38 numaral› ekranda flebeke yada jeneratör gerilimlerinin<br />
44<br />
gösterilmesini seçer.<br />
(16) 38 numaral› ekranda jeneratör faz-faz ve faz-nötr gerilimlerinin<br />
gösterilmesini sa¤lar.<br />
(17) Bu buton manuel modda flebeke kontaktörünü devreye almak<br />
içindir.<br />
(18) Bu buton manuel modda flebeke kontaktörünü devre d›fl› b›rakmak<br />
içindir.<br />
(19) Bu buton manuel modda jeneratör kontaktörünü devreye almak<br />
içindir.<br />
(20) Bu buton manuel modda jeneratör kontaktörünü devre d›fl›<br />
b›rakmak içindir.<br />
(21) Bu buton manuel modda jeneratörü çal›flt›rmak içindir.<br />
(22) Bu buton manuel modda jeneratörü durdurmak içindir.<br />
(23) Bu buton program parametreleri ayar bölümüne girmek içindir.<br />
(27) Bu lamba test butonu tüm ledlerin ve segmentlerin çal›flt›¤›n› test<br />
etmek içindir.
(28) Korna susturma butonu.<br />
(29) Ar›zaresetleme butonu<br />
(30) Bu buton çal›flma modunu Kapal› moda almak için kullan›l›r.<br />
(31) Bu buton çal›flma modunu Otomatik moda almak için kullan›l›r.<br />
(32) Bu buton çal›flma modunu Test moda almak için kullan›l›r.<br />
(33) Bu buton çal›flma modunu Manuel moda almak için kullan›l›r.<br />
(34) Bu ekranda hemen alt›nda sembolleri bulunan elektriksel ölçümlerin<br />
de¤erlerini gösterir.<br />
(35-36-37) Bu ekranlar 3 faz yük ak›m de¤erlerini gösterirler.<br />
(38) Bu ekran flebeke ve jeneratör gerilimlerinin de¤erini gösterir.<br />
(39) 9 adet ar›za ledlerinin bulundu¤u k›s›md›r.<br />
9.1.3 AMF 4.0 Otomatik Transfer Cihaz›:<br />
Tek veya üç faz flebeke voltaj›n› izleyen, yükü flebeke ile jeneratör<br />
aras›nda aktaran ve ar›za kontrollerini yapan mikroifllemci kontrollü<br />
bir cihazd›r. Menü dü¤mesine 3 sn bas›l› tutularak cihaz›n çal›flmas›na<br />
D‹ZEL MOTORLU JENERATÖR GRUBU KULLANMA VE BAKIM EL K‹TABI<br />
45<br />
ait 98 adet parametre ayr› ayr› dijital olarak ayarlan›r ve haf›zaya<br />
al›n›r.<br />
ÖLÇÜLEN PARAMETRELER<br />
fiebeke Faz-Nötr aras› voltajlar (R-N,S-N,T-N)<br />
fiebeke Faz-Faz aras› voltajlar (R-S,R-T,S-T)<br />
<strong>Jeneratör</strong> Faz-Nötr aras› voltajlar (U-N,V-N,W-N)<br />
<strong>Jeneratör</strong> Faz-Faz aras› voltajlar (U-V,W-V,U-W)<br />
<strong>Jeneratör</strong> faz ak›mlar› (I)<br />
<strong>Jeneratör</strong> faz voltaj› (V)<br />
<strong>Jeneratör</strong> faz gücü (W)<br />
<strong>Jeneratör</strong> frekans› (Hz)<br />
Akü voltaj›<br />
So¤utma suyu s›cakl›¤›<br />
Ya¤ bas›nc›<br />
Tan›t›m:<br />
(1)Ön Is›tma:<br />
So¤uk hava koflullar›nda motor ilk defa çal›flt›r›ld›¤›nda marfl alm›yorsa<br />
motora ön ›s›tma yapt›r›larak çal›flt›r›lmas› sa¤lan›r.<br />
Sadece manuel modda ve motor duruyorken çal›flmaktad›r.<br />
(START) Marfl Dü¤mesi:<br />
Motora marfl vermek amac›yla kullan›l›r. Sadece manuel modda ve
D‹ZEL MOTORLU JENERATÖR GRUBU KULLANMA VE BAKIM EL K‹TABI<br />
motor duruyorken çal›flmaktad›r. Panel marfl süresince ekranda 'Str'<br />
yazmaktad›r.<br />
fiekil 9.3<br />
(STOP) Durdurma Dü¤mesi:<br />
Motoru durdurmak amac› ile kullan›lmaktad›r. Hangi modda kullan›l›rsa<br />
kullan›ls›n bas›ld›¤›nda jeneratörü manuel moda alarak, jeneratör<br />
daha önce yüke al›nm›flsa so¤utma, yüke al›nmam›flsa durdurma<br />
ifllemine geçecektir. So¤utma s›ras›nda bir daha stop tufluna bas›l›rsa<br />
9<br />
6<br />
7<br />
46<br />
jeneratör durdurulacakt›r.<br />
(2) <strong>Jeneratör</strong> Kontaktörü:<br />
<strong>Jeneratör</strong> çal›flt›ktan sonra üretilen enerjinin yüke aktar›lmas›n›<br />
sa¤lamaktad›r. Kontaktörün durumu üstündeki led ile belirlenmektedir.<br />
Led yan›yorsa kontaktör kapal› ve yük jeneratörden besleniyor demektir.<br />
Kapat›labilmesi için flebeke kontaktörünün aç›k olmas› gerekmektedir.<br />
(3) fiebeke Kontaktörü:<br />
Yükün flebekeden beslenmesini sa¤layan kontaktörü kontrol etmektedir.<br />
Led yan›yorsa kontaktör kapal› yük flebekeden besleniyor demektir.<br />
NOT: <strong>Jeneratör</strong> kontaktörü flebeke kontaktörüyle elektriksel olarak kilitli<br />
bulunmaktad›r. Ayn› anda iki kontaktör kapat›lamaz.<br />
(4) <strong>Jeneratör</strong> Durum Ledi:<br />
Sönük oldu¤u durumda jeneratör dura¤an demektir.<br />
Yan›k oldu¤u jeneratör çal›fl›yor demektir.<br />
Led yan›p sönüyor ise jeneratör so¤utma ve durdurma süresi içinde<br />
demektir<br />
(5) fiebeke Durum Ledi:<br />
Sönük oldu¤u durumda flebeke voltaj› parametrelerde belirtilen s›n›rlar›n<br />
d›fl›na ç›km›fl demektir.<br />
Yan›k oldu¤u durumda flebeke normal de¤erlerin içinde demektir.<br />
Led yan›p sönüyor ise flebeke normal durumda flebeke ar›zas›<br />
durumuna ya da flebeke ar›zas›ndan normal duruma geçerken
eklenen gecikme süreleri içinde demektir.<br />
(6) Ar›za Ledleri:<br />
Bu ar›zalarla ilgili detayl› bilgi ileriki bölümlerde aç›klanacakt›r.<br />
(7) Analog Ya¤ Bas›nç ve Hararet Göstergeleri:<br />
Bu bölümde ya¤ bas›nç ve hararet müflhürlerinin gösterge uçlar›ndan<br />
okunan de¤erler kullan›c›n›n kolayca görebilece¤i flekilde bar grafikler<br />
halinde ekrana bas›lmaktad›r. Hararet için kadran 50 C den bafllayarak<br />
100 C ye kadar, ya¤ bas›nc› için kadran, parametrelerden ayarlanan<br />
düflük ya¤ bas›nç ar›zas› seviyesinden bafllayarak müflhürün<br />
okuyabilece¤i en üst de¤ere kadar gitmektedir<br />
(8) Ölçüm Modu Seçme Dü¤mesi:<br />
En alttaki 2 display de gösterilen frekans ve voltaj de¤erlerinin<br />
jeneratöre mi yoksa flebekeye mi ait olaca¤›n› seçmektedir. Yan›ndaki<br />
ledler vas›tas›yla da gösterilen ölçüm de¤erlerinin flebekeye mi<br />
'MA‹NS' yoksa jeneratöre mi 'GEN' ait oldu¤u belirtir.<br />
Esc Tuflu:<br />
Bu dü¤menin birçok görevi vard›r.<br />
Ar›za oluflmas› durumunda ilk bas›flta korna susturulur. ‹kinci bas›flta<br />
ise ar›za silinir.<br />
Parametre menüsünden ç›kmak için kullan›l›r. Bu ifllem için dü¤me 3<br />
saniye bas›l› tutulmal›d›r.<br />
Parametre menüsünden herhangi bir parametrenin de¤ifltirilmesi<br />
s›ras›nda girilen de¤er hatal›ysa bu tufl vas›tas›yla iptal edilebilir.<br />
D‹ZEL MOTORLU JENERATÖR GRUBU KULLANMA VE BAKIM EL K‹TABI<br />
47<br />
(ENTER) Menü Tuflu:<br />
Bu dü¤menin birçok görevi vard›r.<br />
Panelin sol taraf›ndaki göstergelerde gösterilen de¤erlerin seçilebilmesini<br />
sa¤lamaktad›r.<br />
Normal çal›flma durumunda menü tufluna ilk bas›ld›¤›nda seçim<br />
modunda olan göstergenin yan›ndaki led yan›p sönmeye bafllayacakt›r.<br />
Bu noktada yukar› afla¤› tufllar›yla bu göstergede görüntülenmek<br />
istenen de¤er de¤ifltirilir.<br />
Parametre menüsüne girilmesini sa¤lar.<br />
Parametre menüsünde herhangi bir de¤erin de¤ifltirilmesi için<br />
kullan›lmaktad›r.<br />
(+,-) Yukar›, Afla¤› Tufllar›:<br />
Normal çal›flma durumunda bu tufllara ilk bas›ld›¤›nda seçim modunda<br />
olan göstergenin yan›ndaki led yan›p sönmeye bafllar. ‹kinci defa<br />
bas›ld›¤›nda ise göstergenin de¤erini de¤ifltirir. Seçim modunda olan<br />
göstergeyi de¤ifltirmek için göstergenin yan›ndaki led yan›p sönerken<br />
menü tufluna bas›lmal›d›r.<br />
Parametre menüsünde parametrelerden biri 'ENTER' tufluna basarak<br />
ayarlama moduna al›nd›ktan sonra parametre de¤erinin her basama¤›<br />
yukar› afla¤› tufllar› yard›m›yla istenilen say›ya ayarlanabilmektedir.<br />
(9) Çal›flma Modu Seçme Dü¤mesi:<br />
Paneli en sa¤›nda bulunan üç dü¤me vas›tas›yla sistem manuel (El<br />
iflareti), otomatik (A harfi) ya da test modunda çal›flt›r›labilmektedir.<br />
Sitemin hangi modda oldu¤u yan›ndaki led vas›tas›yla görülebilmektedir.
ARIZA VE ‹KAZLAR:<br />
Alçak Yüksek H›z Ar›zas›: Alternatörün üretti¤i<br />
elektri¤in frekans› s›n›rlar›n d›fl›na ç›kmas› an›nda bu<br />
ar›za oluflur.<br />
Alçak Yüksek Voltaj Ar›zas›: Alternatörün üretti¤i<br />
elektri¤in voltaj de¤erleri s›n›rlar›n d›fl›na ç›kmas› an›nda<br />
bu ar›za oluflur.<br />
Hararet Ar›zas›<br />
Afl›r› Ak›m Ar›zas›:<br />
D‹ZEL MOTORLU JENERATÖR GRUBU KULLANMA VE BAKIM EL K‹TABI<br />
Periyodik Servis Zaman› ‹kaz›: Servis zaman› s›f›rland›ktan<br />
sonra ayarlanan periyodik bak›m zaman› kadar süre<br />
geçmesi durumunda bu ikaz verilir. S›f›rlama ifllemi Servis<br />
taraf›ndan yap›l›r.<br />
Çal›flma Durdurma Ar›zas›: Bu ar›za olufltu¤unda<br />
jeneratör çal›flt›r›lamam›fl ya da durdurulamam›fl demektir.<br />
<strong>Jeneratör</strong>ün çal›flt›r›lmas› s›ras›nda e¤er ya¤ bas›nc›, flarj<br />
veya alternatör voltaj› alg›lan›yorsa çal›flt›rma durdurma<br />
48<br />
ar›zas› lediyle beraber ya¤ bas›nc›, flarj veya alçak yüksek voltaj<br />
ar›zas› ledi yanar. Bu flekilde kullan›c› jeneratörün hangi sinyalden<br />
dolay› çal›flt›r›lamad›¤›n› anlayabilir.<br />
Düflük Ya¤ Bas›nç Ar›zas›:<br />
fiarj Ar›zas›: fiarj alternatörünün flarj ar›zas› ucundaki<br />
voltaj›n düflmesi durumunda bu ar›za verilir.<br />
Akü Voltaj› Alçak Yüksek Ar›zas›: Akü voltaj›n›n<br />
ayarlanan s›n›rlar›n alt›na inmesi veya üstüne ç›kmas›<br />
durumunda verilen ar›zad›r.<br />
Yedek Ar›za Ledi: Yedek girifllerin fonksiyonlar› sar› ve<br />
ya k›rm›z› ar›za olarak seçilmiflse giriflin aktif olmas›<br />
durumunda bu ar›za verilir.<br />
Sistemde aktif fonksiyonlar acil stop girifli ve su seviye ar›za giriflidir.<br />
Acil stop butonunu bas›l› olmas› durumunda hem gösterge de A3<br />
yazmakta hem de AUX ar›za ledi yanmaktad›r. Radyatör su seviyesinde<br />
bir ar›za bulunmas› durumunda ise göstergede de A4 yazmakta,<br />
ayn› anda AUX ledi de yanmaktad›r.
Kumanda Panosu Cihazlar›:<br />
fiekil 9.4<br />
(22) fiarj ‹kaz Lambas›: Lamba yand›¤›nda akü flarj alternatörünün<br />
normalden daha az düzeyde flarj etti¤ini ve bir problem oldu¤unu<br />
gösterir.<br />
(23) Çal›flma Saati: Setinizin kaç saat çal›flm›fl oldu¤unu gösterir.<br />
D‹ZEL MOTORLU JENERATÖR GRUBU KULLANMA VE BAKIM EL K‹TABI<br />
49<br />
(24) Acil Stop Butonu: Setinizin acil hallerde hemen stop etmesine<br />
imkan sa¤lar. Acil durumlar d›fl›nda kullan›lmamal›d›r. Butona bas›l›<br />
durdurma ifllemi yap›ld›ktan sonra hafifçe sa¤a çevirerek geri ç›kmas›<br />
sa¤lanmal›d›r.<br />
NOT: Buton kabinli setlerde kabin üzerine tak›lm›flt›r.<br />
10. KUVVET PANOSUNUN YER‹ VE YERLEfiT‹R‹LMES‹<br />
Kuvvet panosunun (transfer siviç) yerlefltirmesinde dikkat edilecek<br />
hususlar.<br />
1. Kuvvet panosunu mümkün oldu¤u kadar ana da¤›t›m panosunun<br />
yak›n›na monte ediniz.<br />
2. Pano; temiz, kuru, havaland›r›lmas› iyi ve afl›r› ›s›dan uzak yerlerde<br />
bulunmal›d›r.<br />
3. Panonun etraf›nda yeteri kadar çal›flma alan› bulunmal›d›r. Panonun<br />
kapaklar› kolayl›kla aç›labilmeli ve panoya kolayl›kla müdahale<br />
edilebilmelidir.<br />
4. <strong>Jeneratör</strong>den çekilen ak›mlar›n de¤eri mümkün oldu¤u kadar üç<br />
faza eflit da¤›t›lmal›d›r. Fazlar aras›ndaki max. fark %15 de¤erinde<br />
olmal›d›r.<br />
5. <strong>Jeneratör</strong>ler için kullan›lacak kuvvet kablolar›n›n ak›m tafl›ma<br />
kapasiteleri Tablo 4.6'da verilmifltir.<br />
6. <strong>Jeneratör</strong>ün görevini sa¤l›kl› yapabilmesi için iflletme ba¤lant›s›n›n<br />
do¤ru yap›lmas› gerekir. Bu ba¤lant› flekli fiekil 10.1'de gösterilmifltir.<br />
Panoya iki kablo girifli vard›r. Biri flebekenin kontrolü için flebeke<br />
girifli, di¤eri jeneratörün ç›k›fl›d›r. Sayaç ç›k›fl›ndan veya varsa
D‹ZEL MOTORLU JENERATÖR GRUBU KULLANMA VE BAKIM EL K‹TABI<br />
kompanzasyon panosundan al›nan flebeke hatt›, flebeke kontaktörü<br />
üzerinden al›c›ya verilir. Burada dikkat edilecek husus; jeneratörün<br />
sayaçtan sonra ba¤lanmas›d›r.<br />
fiekil 10.1 <strong>Jeneratör</strong>ün iflletmeye ba¤lant› flekli<br />
50<br />
11.ALTERNATÖR ARIZALARI VE G‹DER‹LMES‹<br />
ARIZA:<br />
1-Alternatör voltaj üretmiyor.<br />
NEDEN‹:<br />
a) Stator sarg›lar›nda art›k m›knat›siyetin kayb›.<br />
-Alternatör ikaz sarg›s›z ise, s›ra klemensinde 2 ve 3 no'lu klemens<br />
uçlar›ndaki + ve - uçlara 9,5 V'luk kuru pilin ayn› uçlar›n› 5sn. kadar<br />
temas ettiriniz.<br />
Alternatör ikaz sarg›l› ise, s›ra klemensinde 1 ve 4 no'lu klemens<br />
uçlar›ndaki +,- uçlara 9,5 V'luk kuru pilin ayn› uçlar›n› 5 sn. kadar<br />
temas ettiriniz.<br />
b) Pano veya klemens ba¤lant›lar›nda temass›zl›k var.<br />
-Pano kapa¤›n› açarak, kablo uçlar›nda ç›kma olup olmad›¤›n›, ayn›<br />
flekilde klemens uçlar›nda ç›kma olup olmad›¤›n› kontrol ediniz.<br />
c) ‹kaz dü¤mesinde kopukluk var.<br />
-Bütün ba¤lant›lar› özellikle alternatör s›ra klemensi ba¤lant›lar›n›<br />
kontrol ediniz.<br />
d) Döner diyotlarda bozukluk var.<br />
-Diyotlar› AVO metrenin diyot test k›sm› ile tek tek test edip, bozuk<br />
diyotlar› de¤ifltiriniz.<br />
e) Tahrik makinesinin devri çok düflük.<br />
-Tahrik makinesinin devrini nominale yükselt.<br />
f) Regülatör kart› ar›zal›.
-Regülasyon yapmayan kart› de¤ifltiriniz.<br />
ARIZA:<br />
2- Alternatör yüklendikçe voltaj düflüyor.<br />
NEDEN‹:<br />
a) Regülatör kart› ar›zal›.<br />
-Boflta çal›flmada, regülatör potansiyometresi ile ç›k›fl gerilimini 400<br />
V'a ayarlay›n›z. Bu ayarlamadan sonra da yüklendikçe voltaj düflüyorsa<br />
kart› de¤ifltiriniz.<br />
b) Tahrik makinesinin devir düflümü çok fazla.<br />
-Tahrik makinesi gücünü kontrol ediniz.<br />
c) Alternatör gücü üzerinde yüklenmifltir.<br />
-Nominalin üzerinde yüklemeyiniz.<br />
d) Döner diyotlar bozuk.<br />
-Diyotlar› AVO metre ile kontrol ediniz. Ar›zal›lar› de¤ifltiriniz.<br />
ARIZA:<br />
3- Alternatör yüklendikçe voltaj yükseliyor.<br />
NEDEN‹:<br />
a) Devrede ters dönen motor var.<br />
D‹ZEL MOTORLU JENERATÖR GRUBU KULLANMA VE BAKIM EL K‹TABI<br />
51<br />
-<strong>Jeneratör</strong> ç›k›fl kablolar›n›n yerini de¤ifltiriniz.<br />
ARIZA:<br />
4-<strong>Jeneratör</strong> voltaj› çok yüksek.<br />
NEDEN‹:<br />
a) Regülatörün faz gören uçlar›ndan birisi kopuk.<br />
-Klemens ba¤lant›lar›n› kontrol ediniz.<br />
b) Voltaj ayar potansiyometresinde kopukluk var.<br />
-Potansiyometre uçlar›n› kontrol ediniz.<br />
c) Regülatör kart› ar›zal›.<br />
-Regülasyon yapmayan kart› de¤ifltiriniz.<br />
ARIZA:<br />
5-Bir veya iki fazdan voltaj okunmuyor.<br />
NEDEN‹:<br />
a) Voltaj kontrol komütatörü uçlar›nda kopukluk var.<br />
-Komütatör uçlar›n› kontrol ediniz.<br />
b) Stator sarg›lar›nda kopukluk var.<br />
-Klemens kutusu kapa¤›n› açarak y›ld›z ba¤lant› köprüsünü<br />
kald›r›n›z.Sarg›lar aras› kopukluk veya k›sa devre kontrolü yap›n›z.
ARIZA:<br />
6-Sarg›lar afl›r› derecede ›s›n›yor.<br />
NEDEN‹:<br />
a) <strong>Jeneratör</strong> nominalin üzerinde yüklenmifltir.<br />
-Nominal yükte çal›flt›r›n›z.<br />
b) Sarg›lar aras›nda k›sa devre olabilir.<br />
-Klemens kutusunda sarg›lar aras›,k›sa devre kontrolü yap›n›z.<br />
ARIZA:<br />
7-<strong>Jeneratör</strong> ç›k›fl geriliminde dalgalanma var.<br />
NEDEN‹:<br />
D‹ZEL MOTORLU JENERATÖR GRUBU KULLANMA VE BAKIM EL K‹TABI<br />
a) Regülatör kart› regülasyon görevi yapm›yor.<br />
-Regülatör kart›n› de¤ifltiriniz.<br />
b) Sarg›larda k›sa devre var.<br />
-Klemens kutusunu açarak,sarg›lar› AVO metre ile kontrol ediniz.<br />
Direnç fark› varsa k›sa devre var demektir.<br />
c) Köprü diyotlardan biri veya birkaç› ar›zal›.<br />
52<br />
12. D‹ZEL MOTOR ARIZALARI VE G‹DER‹LMES‹<br />
Afla¤›da motorda meydana gelebilecek muhtemel motor ar›zalar› ve<br />
sebepleri verilmifltir.<br />
Marfl motoru dizeli yavafl döndürüyor<br />
• Akü flarjs›z<br />
• Akü kablolar›n›n temas› zay›f<br />
• Marfl motoru ar›zal›<br />
• Ya¤lama ya¤› vizikosite derecesi yanl›fl<br />
Ya¤ bas›nc› çok düflük<br />
• Ya¤ vizikosite derecesi yanl›fl<br />
• Karterde yeteri kadar ya¤ yok<br />
• Bas›nç göstergesi ar›zal›<br />
• Ya¤filtresi kirli<br />
Mavi veya beyaz egzost duman›<br />
• Ya¤ vizikosite derecesi yanl›fl<br />
• Is›t›c› ar›zal›<br />
• Dizel motor so¤uk<br />
• Sibop ayar› bozuk<br />
• Yak›t avans ayar› bozuk
Dizel motor zor çal›fl›yor veya çal›flm›yor<br />
• Marfl motoru dizeli döndüremiyor<br />
• Yak›t devresi hava yapm›flt›r<br />
• Yak›t tank› bofltur<br />
• Yak›t borusu t›kal›d›r<br />
• Yak›t kontrol solenidi ar›zal›d›r<br />
• Yak›t filtresi kirlidir<br />
• Is›t›c› çal›flm›yor<br />
• Egsozt borusu t›kal›d›r<br />
• Kalitesiz yak›t<br />
• Yak›t tank› havaland›rmas› t›kal›d›r<br />
• Yak›t ön pompas› ar›zal›d›r<br />
• Enjektörler ar›zal›d›r veya ayar› bozuk<br />
Ya¤ sensörü / sivici veya ba¤lant›s› ar›zal›<br />
Ya¤ bas›nc› çok yüksek<br />
• Ya¤ vizikosite derecesi yanl›fl<br />
• Ya¤ bas›nç göstergesi ar›zal›<br />
Motor yeterli güç vermiyor<br />
Yak›t borusu t›kal›<br />
Yak›t filtresi kirli<br />
Hava filtresi kirli<br />
Yak›t sisteminde hava var<br />
Kalitesiz yak›t<br />
Egzost borusu t›kal›<br />
Yak›t ön pompas› ar›zal›<br />
D‹ZEL MOTORLU JENERATÖR GRUBU KULLANMA VE BAKIM EL K‹TABI<br />
53<br />
Governör ar›zal›<br />
Motor ›s›s› yüksek<br />
Motor ›s›s› düflük<br />
Enjektör ar›zal› veya ayar› yanl›fl<br />
Yak›t tank› havaland›rmas› t›kal›<br />
Yak›t avans ayar› bozuk<br />
Motor düzensiz çal›fl›yor<br />
Yak›t borusu t›kal›<br />
Yak›t governörü ar›zal›<br />
Yak›t filtresi kirli<br />
Yak›t pompas› ar›zal›<br />
Hava filtresi kirli<br />
Yak›t sisteminde hava var<br />
Enjektörler ar›zal› veya ayar› bozuk<br />
Yak›t tank› havaland›rmas› t›kal›<br />
Valf ayarlar› bozuk<br />
Motor ›s›s› çok yüksek<br />
Is›t›c› sistemi ar›zal›<br />
Yak›t governörü hareketinde direnç var.<br />
Motor ›s›s› çok yüksek<br />
Egzost borusu t›kal›<br />
So¤utma fan› hasarl›<br />
Radyatör petekleri kirli veya boru içerisi t›kal›<br />
So¤utma sistemi yetersiz<br />
Hava filtresi veya borusu t›kal›
Enjektörler ar›zal› veya ayar› bozuk<br />
Is›t›c› sistemi ar›zal›<br />
Karterde ya¤ seviyesi düflük<br />
So¤utma suyu seviyesi yetersiz<br />
Karter bas›nc› yüksek<br />
•Karter havaland›rma borusu t›kal›<br />
•Sibop ayar› bozuk (segman ve gömlekten afl›nm›fl)<br />
Atefllememe (çal›flmama)<br />
Yak›t borusu t›kal›<br />
Yak›t filtresi kirli<br />
Yak›t sisteminde hava var<br />
Yak›t pompas› ar›zal›<br />
Motor ›s›s› çok düflük<br />
Valf ayarlar› yanl›fl<br />
Enjektör ar›zal› veya ayar› yanl›fl<br />
Is›t›c› ar›zal›<br />
Ya¤ sensörü / sivici veya ba¤lant›s› ar›zal›<br />
Motorda vuruntu var<br />
Valf ayarlar› bozuk<br />
• Enjektör ar›zas› veya ayar› bozuk<br />
• Yak›t pompas›nda ar›za var<br />
• Kalitesiz yak›t<br />
• Motor ›s›s› çok düflük<br />
• Is›t›c› sistemi ar›zal›<br />
D‹ZEL MOTORLU JENERATÖR GRUBU KULLANMA VE BAKIM EL K‹TABI<br />
54<br />
Yak›t tüketimi fazla<br />
• Hava filtresi kirli<br />
• Yak›t kalitesiz<br />
• Egzost borusu t›kal›<br />
• Is›t›c› sistemi ar›zal›<br />
• Valf ayarlar› yanl›fl<br />
• Motor s›cakl›¤› çok düflük<br />
• Enjektör ar›zal› veya ayar› yanl›fl<br />
Egzost gaz› siyah<br />
• Hava filtresi kirli<br />
• Motor afl›r› yüklü<br />
• Yak›t kalitesiz<br />
• Egzost borusu t›kal›<br />
• Motor ›s›s› çok düflük<br />
• Valf ayarlar› bozuk<br />
• Enjektör ar›zal› veya ayar› bozuk<br />
Vibrasyonlu çal›flma<br />
• Fan hasarl›<br />
• Yak›t governörü hareketinde zorlan›yor<br />
• Enjektör ar›zal› veya ayar› bozuk<br />
• Motor ›s›s› çok düflük
Motor çal›flt›ktan sonra duruyor<br />
• Yak›t sisteminde hava var<br />
• Yak›t filtresi kirli<br />
• Hava filtresi veya emifl sistemi t›kal›<br />
• Ya¤ sensörü / sivici veya ba¤lant›s› ar›zal›<br />
• Stop selenoidi tutucu bobini ar›zal›<br />
D‹ZEL MOTORLU JENERATÖR GRUBU KULLANMA VE BAKIM EL K‹TABI<br />
55
13. PER‹YOD‹K BAKIM TAL‹MATI<br />
D‹ZEL MOTORLU JENERATÖR GRUBU KULLANMA VE BAKIM EL K‹TABI<br />
56
SAYIN EMSA JENERATÖR KULLANICISI;<br />
D‹ZEL MOTORLU JENERATÖR GRUBU KULLANMA VE BAKIM EL K‹TABI<br />
JENERATÖRÜNÜZÜN SÜRES‹NDEN ÖNCE GARANT‹ DIfiI KALMAMASI, SORUNSUZ ÇALIfiMASI VE UZUN ÖMÜRLÜ OLMASI ‹Ç‹N AfiA⁄IDAK‹<br />
HUSUSLARA D‹KKAT ED‹N‹Z!<br />
1. GARANT‹ BELGES‹ VEYA FATURA ‹BRAZ ED‹LMED‹⁄‹NDE YAPILAN ‹fiLEMLER GARANT‹ KAPSAMINA ALINMAYACAKTIR.<br />
2. NE SEBEPLE OLURSA OLSUN EMSA YETK‹L‹ SERV‹SLER‹ DIfiINDA HERHANG‹ B‹R K‹fi‹N‹N JENERATÖRE MÜDAHELE ETMES‹ DURUMUNDA JENERATÖR<br />
GARANT‹ KAPSAMI DIfiINDA KALIR.<br />
3. PER‹YOD‹K BAKIM Ç‹ZELGES‹NDE BEL‹RT‹LEN KONTROLLER VE BAKIMLAR ZAMANINDA VE TAM OLARAK YAPILMALIDIR. PER‹YOD‹K BAKIM<br />
YAPILMADI⁄I ‹Ç‹N DO⁄ACAK ARIZALAR GARANT‹ KAPSAMI DIfiINDADIR. JENERATÖRÜN MONTAJI KULLANMA KLAVUZUNDA BEL‹RT‹LD‹⁄‹ G‹B‹<br />
YAPILMALIDIR. YAPILMADI⁄I TAKT‹RDE MEYDANA GELECEK PROBLEMLER GARANT‹ KAPSAMINA ALINMAYACAKTIR.<br />
4. K‹RL‹ VE SULU MAZOT KULLANILMASI HAL‹NDE DO⁄ACAK ARIZALARDAN MÜfiTER‹ SORUMLU OLACAKTIR.<br />
5. MOTORUN YA⁄ SEÇ‹M‹ KULLANMA KILAVUZUNDA BEL‹RT‹LD‹⁄‹ G‹B‹ OLMALIDIR. AKS‹ DURUMLARDA MEYDANA GELECEK ARIZALAR GARANT‹<br />
KAPSAMINA G‹RMEZ.<br />
6. AKÜLER KIRILMA, FAZLA AS‹T KOYMA, fiARJSIZ BIRAKIP SERTLEfiT‹RME DURUMLARINDA GARANT‹ DIfiI KALIR.<br />
7. MANUEL JENERATÖRLERDE JENERATÖR YÜK ALTINDA ‹KEN D‹ZEL MOTORU ÇALIfiTIRMAYINIZ VE STOP ETMEY‹N‹Z. ÇALIfiTIRMA VE STOP ‹fiLEM‹,<br />
YÜK AYRILDIKTAN SONRA JENERATÖR BOfiTA ‹KEN YAPILMALIDIR. AKS‹ HALDE SUBAPLARDA SIKIfiMALAR MEYDANA GELEB‹L‹R. GER‹L‹M<br />
REGÜLATÖRÜ, TRAFO VE D‹YOTLARDA ARIZALARA YOL AÇAR. BU DURUMLAR GARANT‹ DIfiINDADIR.<br />
8. OTOMAT‹K JENERATÖRLERDE KULLANILAN fiEBEKE KONTAKTÖRÜNDE MEYDANA GELECEK AfiIRI AKIM, DÜfiÜK VE YÜKSEK GER‹L‹MDEN<br />
KAYNAKLANAN HASARLARDAN F‹RMAMIZ SORUMLU DE⁄‹LD‹R.<br />
57
MÜfiTER‹N‹N SORUMLULUKLARI<br />
D‹ZEL MOTORLU JENERATÖR GRUBU KULLANMA VE BAKIM EL K‹TABI<br />
1. EMSA JENERATÖR müflterisi öncelikli olarak, garanti kapsam›ndaki jeneratörüne, <strong>Emsa</strong> <strong>Jeneratör</strong>'ün servisleri d›fl›nda hiçbir yabanc›<br />
servise veya kifliye, müdahale izni vermemelidir. Böyle bir müdahale, jeneratörün <strong>Emsa</strong> <strong>Jeneratör</strong>' ün garantisi kapsam›ndan ç›kmas›na<br />
sebep olur.<br />
2. Sat›fl› yap›lan jeneratörlerin garanti süresi, müflteriye kesilen fatura tarihi ile bafllar ve iki y›ld›r. <strong>Jeneratör</strong> gruplar›ndaki motorlar›n garanti<br />
kapsam›ndaki çal›flma süreleri,1000 saattir.<br />
3. Sat›n al›nan jeneratörlerin devreye alma ifllemleri, <strong>Emsa</strong> <strong>Jeneratör</strong> Yetkili Servislerince yap›lmal›d›r. Müflterinin kendisi veya baflka bir<br />
servise start ifllemi yapt›rmas›, jeneratörün garanti kapsam› d›fl›na ç›kmas›na sebep olur.<strong>Jeneratör</strong>ün çal›flma flartlar›n›n kontrol edilerek<br />
(yerleflim, montaj, elektriksel ba¤lant›lar, kablo kesitleri, havaland›rma, egzost ç›k›fl›, yak›t yolu v.s.) yap›lan devreye alma ifllemi,<br />
sadece, devreye alma iflleminin yap›ld›¤› mekân ve elektriksel ba¤lant›lar›n yap›ld›¤› nokta için geçerlidir. ‹lk start iflleminin<br />
yap›ld›¤› mekân›n de¤ifltirilmek istenmesi halinde,jeneratörün çevreye ba¤l› çal›flma flartlar› da de¤iflmifl olaca¤›ndan, jeneratörün<br />
sa¤l›kl› çal›flmas›n›n ve garanti süresinin devam› için, tekrar <strong>Emsa</strong> <strong>Jeneratör</strong> yetkili servislerince kontrol edilerek<br />
iflletmeye al›nmal›d›r.<br />
4. Garanti süresi içerisindeki bütün jeneratörlerimizin, periyodik bak›m çizelgesinde belirtilen tüm bak›mlar›, EMSA <strong>Jeneratör</strong>ün yetkili<br />
servislerine yapt›r›lmal›d›r. <strong>Jeneratör</strong>e ait bak›m çizelgesi ve bak›m kitapç›klar› jeneratör ile birlikte müflteriye teslim edilmifltir. Söz konusu<br />
bak›m kitap盤› ve çizelgesinin kaybolmas› durumunda müflteri, bu kitapç›kl›klar› tekrar temin etmekle yükümlüdür.<br />
5. Müflteri, imalat hatas› d›fl›ndaki tüm bak›m, ar›za ve problemlerin giderilmesindeki ücretleri karfl›layacakt›r.<br />
6. ‹hmal sonucu oluflan ar›zalar, yanl›fl kullanma, indirme sorumlulu¤u da dahil olmak üzere (kamyon üstünde tesliminden sonra, devreye<br />
alma (start) ifllemine kadar) jeneratörün uygun flartlarda muhafaza edilmesi tamamen müflterinin sorumlulu¤u alt›ndad›r.<br />
7. Kamyon üstü teslimlerde, nakliye sorumlulu¤u, indirme sorumlulu¤u da dahil olmak üzere (kamyon üstünde tesliminden sonra, devreye<br />
alma (start) ifllemine kadar) jeneratörün uygun flartlarda muhafaza edilmesi tamamen müflterinin sorumlulu¤u alt›ndad›r.<br />
8. Sat›n al›nan jeneratör 2 ay içerisinde devreye al›nmayacaksa, söz konusu jeneratöre ait depolama koflullar› sa¤lamak kayd› ile<br />
bekletilmelidir. Elinizdeki jeneratörün depolama koflullar› ile ilgili gerekli bilgi ve yard›m›, <strong>Emsa</strong> <strong>Jeneratör</strong> Yetkili Servislerinden temin<br />
edebilirsiniz. Garanti süresi içerisindeki bir jeneratörün depolama (conservation) ifllemin'in <strong>Emsa</strong> <strong>Jeneratör</strong>e yapt›r›lmas› zorunludur.<br />
9. Garanti servis hizmeti veren servis eleman›n›n fazla mesai yapmas›, müflteri taraf›ndan talep edilirse, fazla mesaiden do¤acak maliyeti<br />
müflteri karfl›layacakt›r.<br />
58
D‹ZEL MOTORLU JENERATÖR GRUBU KULLANMA VE BAKIM EL K‹TABI<br />
10. <strong>Jeneratör</strong>e ulaflmak için yap›lan girifller, bariyerler, duvarlar, parmakl›klar, tabanlar, tavanlar, güverteler, ya da bunun gibi yap›lar,<br />
kiral›k vinçler ya da benzerleri, oluflturulan rampalar ya da benzerleri, çekiciler ya da koruyucu yap›lar›n, jeneratörün komple al›nmas›nda<br />
ya da ba¤lanmas›nda oluflacak ücretler müflteriye aittir.<br />
11. Müflterinin, servis için gelen personelin yetkisini sorma ve araflt›rma hakk› vard›r. Bu ayn› zamanda müflterinin görevidir.<br />
12. Müflteri garanti hizmeti alabilmesi için, istenmesi halinde, jeneratörün garanti belgesini ve start formunu servis yetkililerine göstermekle<br />
yükümlüdür. Bu yüzden, söz konusu belgeler, jeneratör odas›nda, kolay ulafl›labilecek bir yerde muhafaza edilmelidir.<br />
13. Garanti kapsam›mdaki bir jeneratörün çal›flma yerinin de¤ifltirilmesi durumunda, garantinin devam etmesi için, jeneratörün yeni yerindeki<br />
montaj› yap›ld›ktan sonra, <strong>Emsa</strong> <strong>Jeneratör</strong> yetkili servislerinden devreye alma ifllemi talep edilmelidir. Yetkisiz kiflilerce yap›lacak yer<br />
de¤ifltirme ve yeniden devreye alma ifllemi, jeneratörün garanti kapsam› d›fl›nda kalmas›na sebep olacakt›r. ‹kinci defa yap›lacak<br />
devreye alma iflleminin ücretini müflteri karfl›layacakt›r.<br />
14. <strong>Jeneratör</strong> odas› ölçülerinin normlara uygun olmas›, yeterli havaland›rma ve egzost ç›k›fl›n› müflteri, sa¤lamakla yükümlüdür.<br />
15. So¤utma sistemine, silindir gömlek veya blo¤unda kar›ncalanma, erozyon ve tortu oluflmamas› için eklenmesi gereken kimyasallar›n<br />
eklenmemesi durumunda, oluflan ar›zalardan müflteri sorumludur.<br />
16. Sat›n al›nan jeneratörlere garanti süresi içerisinde, orijinal ekipmanlar› ve projesi haricinde ilave donan›m ve proje yap›lamaz. Yap›lmas›<br />
planlanan ilave çal›flmalar (senkron, ilave kontrol ünitesi, pano, transfer pano vs.) <strong>Emsa</strong> <strong>Jeneratör</strong>ün onay› olmadan yap›l›rsa, jeneratör<br />
garanti kapsam› d›fl›na ç›kar.<br />
17. Garanti kapsam›ndaki bütün jeneratörlerimizde, <strong>Emsa</strong> <strong>Jeneratör</strong>ün orijinal yedek parçalar› kullan›lmal›d›r. Orijinal parça kullan›lmamas›<br />
durumunda do¤acak ar›zalardan müflteri sorumludur.<br />
18. <strong>Jeneratör</strong> gücüne uygun seçilen flebeke kontaktörü üzerinden jeneratör nominal ak›m›ndan fazla ak›m çekilmesinden kaynaklanacak<br />
ar›zalardan <strong>Emsa</strong> <strong>Jeneratör</strong> sorumlu de¤ildir.<br />
19. Çevresel etkilerden dolay› jeneratörde meydana gelecek ar›zalar garanti kapsam›na girmez. Deprem,sel, su bask›n› ve benzeri gibi<br />
do¤al afetler.<br />
20. Bütün jeneratörlerimizde, flebeke alt ve üst limitleri, jeneratörümüzün ve müflteriye ait iflletmenin, sa¤l›kl› çal›flabilece¤i de¤erler baz<br />
al›narak belirlenmifltir. fiebeke voltaj limitlerinin de¤ifltirilmesi müflteri taraf›ndan istenmesi halinde, bu de¤ifliklikten kaynaklanacak<br />
ar›zalar›n bütün sorumlulu¤unu, müflterinin üstlendi¤ine dair rapor yaz›larak bu de¤ifliklik yap›labilir.<br />
59
ADANA<br />
Jenser <strong>Jeneratör</strong> Elk. Elek. San. Tic. Ltd. fiti.<br />
K›z›lay Cad. 17. Sok. 2/B Seyhan<br />
Tel (322) 359 26 99<br />
Faks (322) 359 26 99<br />
ADAPAZARI<br />
Gelgezelim Enerji ve Güç Sist. San. Tic.<br />
Ltd. fiti.-Mustafa ‹zmitligil<br />
E5 Karayolu üzeri Beflköprü Mevkii Ça¤dafl<br />
Sanayi Sitesi No:16 BEfiKÖPRÜ<br />
Tel (264) 276 65 57<br />
Faks (264) 276 65 58<br />
AFYON<br />
Elif Elektrik-Aynur Oktay<br />
2. Küçük San. Sit. 18. Ada 2. Blok No:8<br />
Tel (272) 223 15 40<br />
Faks (272) 223 15 41<br />
AMASYA<br />
Tecno Center So¤utma San. Ltd. fiti.<br />
Prinçci cad. No: 54<br />
Tel (358) 218 65 18<br />
Faks (358) 218 14 95<br />
ANKARA<br />
Esin Makine ve G›da Mad. San. Tic. Ltd.<br />
fiti.<br />
1. Sok No: 74 OST‹M - ANKARA<br />
Tel (312) 354 81 10-11<br />
Faks (312) 354 81 11<br />
ANTAKYA<br />
Akan Elektrik<br />
Yavuz Selim Cd. Finansbank Karflısı No:42<br />
Antakya<br />
Tel (326) 212 54 58<br />
Faks (326) 213 01 69<br />
D‹ZEL MOTORLU JENERATÖR GRUBU KULLANMA VE BAKIM EL K‹TABI<br />
ANTALYA<br />
Enis Elektrik San. Tic. Ltd. fiti.<br />
Akdeniz Sanayi sit. 5001. Sok. No:12<br />
Tel (242) 221 65 77<br />
Faks (242) 221 65 78<br />
ANTALYA - MANAVGAT<br />
Özen Bobinaj - Mustafa Özen<br />
San. Sit. 4. Blok No:32<br />
Tel (242) 746 46 69<br />
Faks (242) 746 46 69<br />
BALIKES‹R<br />
<strong>Jeneratör</strong>cü <strong>Jeneratör</strong> Motopomp Deniz<br />
Mot. ve Güç Sist. Serv. Bak. Tic. Paz.<br />
Eski Kuyumcular Mah. Çankaya Sok. Ergüven<br />
‹flhan› No: 17 Kat: 2 Kurtdereli<br />
Tel (266) 245 83 82<br />
Faks (266) 245 83 87<br />
BARTIN<br />
Onur Dizel - Mustafa Torna<br />
Yeni San. Sitesi 2<br />
Tel (378) 227 24 13<br />
Faks (378) 228 84 39<br />
B‹NGÖL<br />
Elalt›ntafl Elektrik Ltd. fiti.<br />
Kültür Cad. Orman ‹fll. Müd. Karfl›s›<br />
Aydo¤du Pasaj› No:1<br />
Tel (426) 213 36 02<br />
Faks (426) 213 36 02<br />
BOLU<br />
Güven Elektrik - Nihat Derelio¤lu<br />
Sanayi Sitesi 10. Blok 12/B<br />
Tel (374) 215 44 68<br />
Faks (374) 215 44 68<br />
EMSA YETK‹L‹ SERV‹SLER‹<br />
60<br />
BURDUR<br />
Jensan jen. Mak. Rek. Tur. San. Ltd. fiti.<br />
Yeni San. Sitesi 6. Sok. No:17<br />
Tel (248) 259 99 80-81<br />
Faks (248) 252 99 81<br />
BURSA<br />
Onaran Elektrik & Bobinaj<br />
Sakarya Mah. Y›ld›z Sok. No:29/2<br />
Osmangazi<br />
Tel (224) 251 40 44<br />
Faks (224) 251 40 65<br />
ÇANAKKALE<br />
Batu Bobinaj - Hasan Batu<br />
‹smetpafla Mah. Hac›o¤lu Sok. No:55/A<br />
Osmangazi<br />
Tel (286) 217 03 46<br />
Faks (286) 212 53 64<br />
ÇORUM<br />
Elektroteknik Bobinaj - Necat Bafl›büyük<br />
‹nönü Cad. 95 / A<br />
Tel (364) 213 81 78<br />
Faks (364) 213 81 78<br />
DEN‹ZL‹<br />
Özgür Elektrik <strong>Jeneratör</strong><br />
Sümer Mah. ‹zmir Asfalt› Üzeri No: 162<br />
Tel (258) 261 22 31<br />
Faks (258) 261 45 18<br />
D‹YARBAKIR<br />
MST <strong>Jeneratör</strong><br />
Ba¤c›lar Mah. Serto Cad. Özturan 4 Apt. Alt›<br />
Tel (412) 251 21 73<br />
Faks (412) 251 21 87<br />
ED‹RNE<br />
Ahmet Uyguner<br />
San. Sit. 25. Blok No:1<br />
Tel (284) 225 22 36<br />
Faks (284) 225 21 92<br />
ERZ‹NCAN<br />
Fen - ‹fl Elektrik ‹nfl. Mak. Tah. San. Tic.<br />
Ltd. fiti.<br />
Halitpafla Cad. No:17<br />
Tel (446) 223 82 01<br />
Faks (446) 214 16 99<br />
ERZURUM<br />
Selçuk Elektrik Jen. Pano ‹nfl. Taah.<br />
Evliya Çelebi Cad. No: 53<br />
Tel (442) 242 16 91<br />
Faks (442) 242 16 02<br />
GAZ‹ANTEP<br />
Afrin Bobinaj - Mehmet Afrin<br />
‹lk Belediye Baflkan› Cad. No : 8 / B<br />
fiahinbey<br />
Tel (342) 220 20 54<br />
Faks (342) 220 20 54<br />
Çoflkun Mühendislik Elk. Elek. San. Tic.<br />
Ltd. fiti.<br />
Gazi Muhtarpafla Bulvar› Buhara ‹fl Merkezi<br />
No: 43<br />
Tel (342) 215 28 26<br />
Faks (342) 215 28 27<br />
G‹RESUN<br />
Orijinal Elektrik - Ali Demiralp<br />
San. Sit. 1. Sok. No:17
Tel (454) 225 54 21<br />
Faks (454) 225 82 19<br />
I⁄DIR<br />
Kardefl Elektrik San. Tic. Ltd. fiti.<br />
Ordu Cad. Kardefl Apt. No:25/B<br />
Tel (476) 227 42 74<br />
Faks (476) 227 64 73<br />
‹STANBUL<br />
Jen - Ser Jen. Trak. San. Tic. Ltd. fiti.<br />
Güngören Ba¤c›lar san. Sit. 13. Blok<br />
No:31 ‹kitelli<br />
Tel (212) 549 32 68<br />
Faks (212) 549 39 88<br />
Teknik Motor - Hasan Demir<br />
Murat Mah. Demirhisar Cad. 2.<br />
Sok.No:11 Bayrampafla<br />
Tel (212) 578 44 84<br />
Faks (212) 614 00 86<br />
Akcan Jen. Tic. Ltd. fiti.<br />
Esentepe Mah. Senko San. Sit. A3 Blok<br />
No:181<br />
Tel (212) 475 02 54<br />
Faks (212) 475 02 55<br />
Armak Makina<br />
M. Kemalpafla Mah. Y›ld›r›m Beyaz›t Cad.<br />
No:15/2 Parseller - Avc›lar<br />
Tel (212) 690 51 52<br />
Faks (212) 690 99 14<br />
Orksa <strong>Jeneratör</strong> Mak. Sat. ve Servis San.<br />
Kasadar Sok. Köprü Apt. No: 9/1 Bostanc›<br />
Tel (216) 362 17 77<br />
Faks (216) 380 31 97<br />
‹ZM‹R<br />
Ege <strong>Jeneratör</strong> San. Tic. Ltd. fiti.<br />
413. Sok. No:22 Çamdibi<br />
D‹ZEL MOTORLU JENERATÖR GRUBU KULLANMA VE BAKIM EL K‹TABI<br />
Tel (232) 486 59 23<br />
Faks (232) 435 12 48<br />
KAHRAMANMARAfi<br />
MKH Makina Do¤. Elk. Elek. ‹nfl. San.<br />
Tic. Ltd. fiti.<br />
Yeni San. Sit. 1.Çarfl› No:55<br />
Tel (344) 236 57 87<br />
Faks (344) 236 42 32<br />
KARS<br />
Sara Elektrik<br />
Serhat Halk Pazar› Eski Trabzon Garaj›<br />
No:19<br />
Tel (474) 223 21 11<br />
Faks (474) 223 21 11<br />
KASTAMONU<br />
Gür Teknik - Güray Parçal<br />
Cebrail Mah. Simsar Sok. No:8<br />
Tel (366) 212 73 87<br />
Faks (366) 214 33 75<br />
KAYSER‹<br />
Teknik Elektrik Bobinaj-Erdo¤an ‹ncegön<br />
Sanayi Bölgesi 4. Cad. 4 / B<br />
Tel (352) 330 60 65<br />
Faks (352) 330 60 65<br />
KOCAEL‹<br />
Acar Mühendislik Elektrik Mak. San. Tic.<br />
Hac› Halil Mah.‹smetpafla Cad.<br />
Hüseyina¤a ‹flhan› No:9/2<br />
Tel (262) 642 97 25<br />
Fax (262) 642 09 80<br />
KONYA<br />
Büyük Konya Mot. Bob. - ‹smail<br />
Büyükbalc›<br />
Karatay San. Gelibolu Cad. Demir Sok.<br />
No:43<br />
Tel (332) 233 97 77<br />
61<br />
Faks (332) 238 77 42<br />
KÜTAHYA<br />
Seri Bobinaj - Murat Ahmet Baflköy<br />
Domaniç Cad. No:45 Tavflanl›<br />
Tel (274) 614 53 03<br />
Faks (274) 614 21 07<br />
MALATYA<br />
Özer Bobinaj - Osman Y›lmaz<br />
Yeni San.Sit. 2. Cad. No:95<br />
Tel (422) 336 39 53<br />
Faks (422) 336 34 30<br />
MARD‹N<br />
Nasa Is›t›m ve So¤utma<br />
Karayollar› Arkas› Sa¤l›k Apt. 6 No:1<br />
Yeniflehir<br />
Tel (482) 212 63 52<br />
Faks (482) 213 76 38<br />
MERS‹N<br />
Y›ld›r›m Elektrik Mak. Tic. Ltd. fiti.<br />
San. Sit. B Blok No:24<br />
Tel (324) 235 79 21<br />
Faks (324) 234 31 56<br />
MUfi<br />
Cenpar Ticaret - Cengiz Abanoz<br />
Yeni San. Sit. 2 Parçac›lar Blok<br />
Tel (436) 215 10 79<br />
Faks (436) 215 33 59<br />
ORDU<br />
Sistem Teknik Elektrik Ltd. fiti.<br />
Karfl› Mah. Ulus Cad. No:25<br />
Tel (452) 233 09 12<br />
Tel (452) 233 09 12<br />
SAMSUN<br />
Flafl Elektrik Bob. San. ve Tic. Ltd. fiti.<br />
19 May›s San.Sit. Krom Cad. No: 27<br />
Kutlukent<br />
Tel (362) 266 58 13<br />
Faks (362) 266 58 14<br />
Teknik Bobinaj ‹mas Servis - Mehmet Ali<br />
Sar›<br />
1. Grup San. Sit. Ulus Cad. No: 46/A<br />
Tel (362) 238 76 26<br />
Faks (362) 228 18 14<br />
S‹VAS<br />
Termo Elektrik - ‹zzet Ocak<br />
Pafla Camii Sok. Zaimo¤lu Sit. No:4 / H<br />
Tel (346) 224 00 33<br />
Faks (346) 224 36 66<br />
fiANLIURFA<br />
Amper Enerji Güç Sist. Sat. Serv. Yedek<br />
Parça<br />
Ulubatlı Mah. Yunusemre Cd. Çiftsan 1<br />
Apt. altı No: 301B fianlıurfa<br />
Tel (414) 315 79 69<br />
Faks (414) 316 70 88<br />
TEK‹RDA⁄<br />
Güler Elektrik<br />
Uzunköprü Cad. As›mbey pasaj›<br />
Tel (282) 315 44 93<br />
Faks (282) 315 44 93<br />
U¤ur <strong>Jeneratör</strong> - R. Bülent U¤ur<br />
Eski Sanayi Sitesi fiaraphane yolu Erbil<br />
‹flhan› No:57/58<br />
Tel (282) 261 14 07<br />
Faks (282) 260 23 37
TOKAT<br />
fiener Pano<br />
Organize San.Bölgesi 1. k›s›m<br />
Tel (356) 212 90 48<br />
Faks (356) 212 50 20<br />
VAN<br />
Osmano¤ullar› Akaryak›t Tur. Ltd. fiti.<br />
Bahçivan Mah. Uzun sok. No:5 (Vali<br />
kona¤› karfl›s›)<br />
Tel (432) 216 58 38<br />
Faks (432) 215 92 24<br />
Tütüncüo¤lu Ltd. fiti.<br />
Mavi Plaza ‹fl Merkezi K: 2 No:1<br />
Tel (432) 215 55 45<br />
Faks (432) 215 55 45<br />
D‹ZEL MOTORLU JENERATÖR GRUBU KULLANMA VE BAKIM EL K‹TABI<br />
62
NOTLAR<br />
D‹ZEL MOTORLU JENERATÖR GRUBU KULLANMA VE BAKIM EL K‹TABI<br />
63
D‹ZEL MOTORLU JENERATÖR GRUBU KULLANMA VE BAKIM EL K‹TABI<br />
64