19.02.2013 Views

Emsa Kullanım Kılavuzu - Emsa Jeneratör

Emsa Kullanım Kılavuzu - Emsa Jeneratör

Emsa Kullanım Kılavuzu - Emsa Jeneratör

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

D‹ZEL MOTORLU JENERATÖR GRUBU<br />

KULLANMA VE BAKIM EL K‹TABI


D‹ZEL MOTORLU JENERATÖR GRUBU KULLANMA VE BAKIM EL K‹TABI<br />

SAYIN EMSA JENERATÖR KULLANICISI;<br />

Öncelikle, <strong>Emsa</strong> <strong>Jeneratör</strong>’ü seçti¤iniz için teflekkür ederiz.<br />

Bu Kullanma ve Bak›m El Kitab› sizlere <strong>Emsa</strong> <strong>Jeneratör</strong> Sistemi’ni tan›tmak amac›yla haz›rlanm›fl ve gelifltirilmifltir.<br />

Bu kitap jeneratörün yerleflimi, çal›flt›r›lmas› ve bak›m› hakk›nda genel bilgiler vermektedir. Ayr›ca alm›fl oldu¤unuz jeneratörle<br />

ilgili genel bilgiler, tablolar ve flemalar da verilmifltir.<br />

Genel emniyet tedbirlerini almadan jeneratörünüzü asla çal›flt›rmay›n›z, bak›m ve onar›m yapmay›n›z.<br />

2


1. G‹R‹fi ....................................................................................1<br />

2. EMN‹YET ...................................................................................2<br />

2.1 Genel ............................................................................2<br />

2.2 Yerleflim, Tafl›ma ve Çekme ................................................2<br />

2.3 Yang›n ve Patlama ............................................................2<br />

2.4 Mekanik ........................................................................3<br />

2.5 Kimyasal ........................................................................3<br />

2.6 Gürültü ...........................................................................3<br />

2.7 Elektriksel .......................................................................4<br />

2.8 Elektrik Çarpmalar›na Karfl› ‹lk Yard›m ..................................4<br />

3. GENEL TANIM ...........................................................................6<br />

3.1 <strong>Jeneratör</strong> Tarifi ve Tan›m› ...................................................6<br />

3.2 Dizel Motor ....................................................................6<br />

3.3 Motor Elektrik Sistemi ........................................................6<br />

3.4 So¤utma Sistemi ...............................................................6<br />

3.5 Alternatör ........................................................................6<br />

3.6 Yak›t Tank› ve fiase ...........................................................6<br />

3.7 Titreflim ‹zolatörleri ...........................................................6<br />

3.8 Susturucu ve Egzost Sistemi ................................................6<br />

3.9 Kontrol Sistemi .................................................................6<br />

4. YERLEfiT‹RME, KALDIRMA VE DEPOLAMA.....................................8<br />

4.1 Genel ............................................................................8<br />

4.2 Kabin .............................................................................8<br />

4.3 <strong>Jeneratör</strong>ün Tafl›nmas› .......................................................8<br />

4.4 <strong>Jeneratör</strong> Yerinin Seçimi ....................................................8<br />

4.5 Titreflim ‹zolasyonunun Tesisi ..............................................9<br />

D‹ZEL MOTORLU JENERATÖR GRUBU KULLANMA VE BAKIM EL K‹TABI<br />

‹Ç‹NDEK‹LER<br />

3<br />

4.6 Yanma Havas› Girifli .........................................................9<br />

4.7 So¤utma ve Havaland›rma ................................................9<br />

4.8 Egzost .........................................................................10<br />

4.8.1 <strong>Jeneratör</strong> Odas› Boyutlar›.........................................11<br />

4.9 Yak›t Sistemi .................................................................13<br />

4.9.1 Günlük Yak›t Tank› ................................................13<br />

4.9.2 Ana Yak›t Tank› ....................................................14<br />

4.9.3 Yak›t Yolu ............................................................14<br />

4.10 <strong>Jeneratör</strong>de Kullan›lan Ya¤ ve Antifriz ..............................16<br />

4.10.1 Viskozite-S›cakl›k Diyagram› ..................................16<br />

4.11 Aküler ........................................................................17<br />

4.11. 1 Bak›ml› Tip Aküler ..............................................17<br />

4.11.1.1 Aküye ‹lk Asitli Suyun Doldurulmas› ................17<br />

4.11.1.2 Akü Bak›m› ..............................................17<br />

4.11.1.3 Akünün Test Edilmesi .................................17<br />

4.11.1.4 Hydrometre Testi .......................................18<br />

4.11.2 Bak›ms›z Tip Aküler ..............................................18<br />

4.12 Elektrik Ba¤lant›lar› .......................................................18<br />

4.12.1 Kablaj ..............................................................18<br />

4.12.2 Koruma..............................................................18<br />

4.12.3 Yükleme ............................................................18<br />

4.12.4 Güç Faktörü .......................................................19<br />

4.12.5 Topraklama/Topraklama fiartlar› ...........................19<br />

4.12.6 Paralel Çal›flt›rma.................................................19<br />

4.12.7 ‹zolasyon Testi.....................................................19<br />

4.13 Ses Susturucusu ...........................................................21


D‹ZEL MOTORLU JENERATÖR GRUBU KULLANMA VE BAKIM EL K‹TABI<br />

4.1 3.1 Egzost Susturucular› .............................................21<br />

4.13.2 Kabinler .............................................................21<br />

4.13.3 Di¤er Ses Susturucular›..........................................21<br />

4.14 Römorklu <strong>Jeneratör</strong>lerin Çekilmesi ....................................21<br />

4.14.1 Çekme ‹çin Haz›rl›k..............................................21<br />

4.14.2 Çekme.............................................................. 21<br />

4.14.3 Park Etme ..........................................................21<br />

4.15 Depolama ...................................................................21<br />

4.15.1 Motorun Depolanmas› .........................................21<br />

4.15.2 Alternatörün Depolanmas›......................................21<br />

4.15.3 Akünün Depolanmas› ...........................................21<br />

4.16 Motor Blok Suyu Is›t›c›s› .................................................21<br />

5. JENERATÖR BAKIMI .................................................................22<br />

6. JENERATÖRÜ ÇALIfiTIRMADAN ÖNCE YAPILMASI GEREKEN<br />

KONTROL VE ‹fiLEMLER .............................................................22<br />

7. JENERATÖR KONTROL S‹STEMLER‹ ............................................22<br />

8. JENERATÖRLER‹N ÇALIfiTIRILMASI .............................................23<br />

8.1 Otomatik Kumandal› <strong>Jeneratör</strong>ün Çal›flt›r›lmas› ......................23<br />

8.1.1 DKG 307 Kontrol Paneli ile Çal›flt›r›lmas›....................23<br />

8.1.2 EOAM 210 FD-FL Kontrol paneli ile çal›flt›r›lmas›..........23<br />

8.1.3 AMF 4.0 Kontrol Paneli ile Çal›flt›r›lmas›.....................23<br />

8.2 Manuel Kumandal› <strong>Jeneratör</strong>ün Çal›flt›rmas›..........................23<br />

8.3 Çal›flt›rmada dikkat edilecek hususlar..................................23<br />

9. OTOMAT‹K TRANSFER C‹HAZLARI TANITIMI ve<br />

KULLANMA TAL‹MATLARI..........................................................24<br />

9.1 DKG 307 Otomatik Transfer Cihaz› ...................................24<br />

9.1.1 Dijital Göstergeler ..................................................24<br />

9.1.2 EOAM 210 FD-FL Otomatik Transfer Cihaz›................24<br />

9.1.3 AMF 4.0 Otomatik Transfer Cihaz› ...........................24<br />

4<br />

10. KUVVET PANOSUNUN YER‹ VE YERLEfiT‹R‹LMES‹ .....................26<br />

11. ALTERNATÖR ARIZALARI VE G‹DER‹LMES‹ ................................27<br />

12.D‹ZEL MOTOR ARIZALARI VE G‹DER‹LMES‹ ................................28<br />

13.PER‹YOD‹K BAKIM TAL‹MATI.....................................................30


1.G‹R‹fi<br />

<strong>Emsa</strong> <strong>Jeneratör</strong>; so¤utma suyu ve antifrizi, yak›t›, ya¤lama ya¤› ve<br />

flarjl› akünün sa¤lanmas› durumunda, götürüldü¤ü yerde hemen<br />

devreye verilecek flekilde dizayn edilmifltir.<br />

Uzun y›llar›n verdi¤i deneyim ile EMSA, verimli, güvenilir ve kaliteli<br />

jeneratörler üretir.<br />

Bu Kullanma ve Bak›m El Kitab›, kullan›c›n›n jeneratörü kolayca<br />

kullanmas› ve bak›m›n› yapmas›na yard›m amac›yla haz›rlanm›flt›r.<br />

Bu kitapta verilen tavsiye ve kurallara uyulmas› halinde jeneratör uzun<br />

süre Maksimum performans ve verimde çal›fl›r.<br />

Kirli ve tozlu ortamda jeneratörün düzenli çal›flmas›n› sa¤lamak<br />

amac›yla daha s›k bak›m yapmaya dikkat edilmelidir.<br />

Her zaman ayarlar ve onar›mlar, yetkili ve e¤itimli kifliler taraf›ndan<br />

yap›lmal›d›r. Her jeneratör,flase üzerine yap›flt›r›lm›fl etiket üzerinde<br />

gösterilen bir model ve seri numaras›na sahiptir. Ayr›ca bu etiket<br />

üzerinde jeneratörün imalat tarihi, gerilimi, ak›m›, kVA cinsinden<br />

gücü, frekans›, güç faktörü ve a¤›rl›¤› verilmifltir.<br />

Bu etiket bilgileri yedek parça sipariflli, garantinin ifllemesi veya servis<br />

sa¤lanmas› için gereklidir.<br />

D‹ZEL MOTORLU JENERATÖR GRUBU KULLANMA VE BAKIM EL K‹TABI<br />

5<br />

Jen - Set Tipi<br />

Motor Tipi<br />

Alternatör Tipi<br />

Güç (kVA)<br />

Frekans (Hz.)<br />

H›z (rpm)<br />

A¤›rl›k (kg)<br />

Jen - Set Seri No<br />

Motor Seri No<br />

Alternatör Seri No<br />

Voltaj (V)<br />

Amper (A)<br />

Cos Φ<br />

Üretim Y›l›<br />

EMSA Elektromotor Alternatör San. Tic. A.fi.<br />

Meclis Mah. Teraziler Cad. No:37 Sarıgazi/İstanbul Tel: +90 216 420 00 03 (pbx) Fax: +90 216 364 45 00<br />

e-mail: info@emsa-jenerator.com.tr www.emsa-jenerator.com.tr<br />

fiekil 1.1 EMSA <strong>Jeneratör</strong> Etiketi


2.EMN‹YET<br />

2.1. GENEL<br />

<strong>Jeneratör</strong>ün do¤ru kullan›lmas› halinde tamamen güvenli olacak flekilde<br />

dizayn edilmifltir. Bununla birlikte güvenlik sorumlulu¤u jeneratörü<br />

kuran, iflleten ve bak›m›n› yapan kiflilere aittir. E¤er belirtilen güvenlik<br />

önlemleri uygulanm›fl ise kaza ihtimali çok azd›r. Herhangi bir teknik<br />

operasyon veya ifllem yapmadan önce gerekli emniyeti sa¤lamak<br />

operasyon veya ifllemi yapan kifliye aittir. <strong>Jeneratör</strong> yaln›zca yetkili<br />

ve e¤itimli kifliler taraf›ndan çal›flt›r›labilir.<br />

UYARILAR<br />

D‹ZEL MOTORLU JENERATÖR GRUBU KULLANMA VE BAKIM EL K‹TABI<br />

• <strong>Jeneratör</strong>e bak›m yapmadan veya jeneratörü çal›flt›rmadan önce<br />

kitaptaki tüm uyar›lar› okuyunuz ve anlay›n›z.<br />

• Bu kitaptaki prosedür, talimat ve güvenlik önlemlerine uyulmamas›<br />

halinde kaza ve yaralanmalar›n olmas› muhtemeldir.<br />

• Bilinen emniyetsiz bir durumda jeneratörü asla çal›flt›rmay›n›z.<br />

• E¤er jeneratörde emniyetsiz bir durum var ise, tehlike uyar›s› koyunuz<br />

ve akünün negatif (-) kutbunun ba¤lant›s›n› keserek bu olumsuz durum<br />

düzeltilene kadar jeneratörün çal›flmas›n› engelleyiniz.<br />

• <strong>Jeneratör</strong>e bak›m veya temizlik yapmadan önce akünün<br />

6<br />

negatif (-) kutbunun ba¤lant›s›n› kesiniz.<br />

• <strong>Jeneratör</strong>,standartlar›na uygun flekilde yetkili servislerce kurulmal›<br />

ve çal›flt›r›lmal›d›r.<br />

2.2. YERLEfi‹M, TAfiIMA VE ÇEKME<br />

• Kitapta 4.Bölüm jeneratörün yerlefltirilmesi, kald›rma ve depolama<br />

konular›n› kapsamaktad›r. <strong>Jeneratör</strong>ü tafl›madan, kald›rmadan,<br />

yerlefltirmeden veya römorklu jeneratörü çekmeden önce bu bölümü<br />

okuyunuz. Afla¤›daki emniyet tedbirlerini dikkate al›n›z.<br />

UYARILAR<br />

• Elektriksel ba¤lant›lar›, ilgili standartlara uygun flekilde yap›n›z. Bu<br />

standartlara topraklama ve toprak hatalar› da dahildir.<br />

• <strong>Jeneratör</strong>ler için yap›lan yak›t depolama sistemlerinin ilgili kodlara,<br />

standartlara ve di¤er gereklere uygun flekilde kuruldu¤undan emin<br />

olunuz.<br />

• Motor egzost gazlar› personel için tehlikelidir. Kapal› mahallerde<br />

bulunan bütün jeneratörlerin egzost gazlar› ilgili standartlara uygun<br />

s›zd›rmaz siyah borular ile d›flar›ya at›lmal›d›r. S›cak egzost susturucusu<br />

ve egzost borular› yanabilecek maddelerin temas› ve personelin<br />

dokunmas›na karfl› korunmal›d›r. Egzost gaz›n›n tehlikesiz olarak<br />

d›flar› at›lmas›n› sa¤lay›n›z.


• <strong>Jeneratör</strong>ü, alternatör ve motor kald›rma halkalar›n›<br />

kullanarak kald›rmay›n›z. <strong>Jeneratör</strong>ü kald›rmak için<br />

flasede bulunan kald›rma noktalar›n› kullan›n›z.<br />

(fiekil 4.1)<br />

• Kald›rma araçlar› ve destek yap›lar›n›n sa¤lam<br />

ve jeneratörü tafl›yabilecek kapasitede oldu¤undan emin olunuz.<br />

<strong>Jeneratör</strong> kald›r›ld›¤› zaman, tüm personel jeneratör etraf›ndan uzak<br />

tutulmal›d›r. Römorklu jeneratörü çekerken tüm trafik kurallar›na<br />

standartlara ve di¤er düzenlemelere dikkat ediniz. Bunlar›n içinde<br />

yönetmeliklerde aç›kça belirtilen gerekli donan›mlar ve h›z s›n›rlar›<br />

da vard›r.<br />

• Personelin mobil jeneratör üzerinde seyahat etmesine izin vermeyiniz.<br />

Personelin, çekme demiri üzerinde veya mobil jeneratör ile çekici<br />

araç aras›nda durmas›na izin vermeyiniz.<br />

• Özel olarak dizayn edilmedikçe jeneratörü tehlikeli olarak<br />

s›n›fland›r›lan bir çevrede kurmay›n›z ve çal›flt›rmay›n›z.<br />

2.3. YANGIN VE PATLAMA<br />

• <strong>Jeneratör</strong>ün bir parças› olan yak›t ve duman tutuflabilir ve patlayabilir.<br />

Bu maddelerin depolanmas›nda uygun önlemlerin al›nmas›, yang›n<br />

ve patlama riskini azalt›r. BC ve ABC s›n›f› yang›n söndürücüler el<br />

D‹ZEL MOTORLU JENERATÖR GRUBU KULLANMA VE BAKIM EL K‹TABI<br />

7<br />

alt›nda bulundurulmal›d›r. Personel bunlar›n nas›l kullan›ld›¤›n› bilmelidir.<br />

UYARILAR<br />

• <strong>Jeneratör</strong> odas›n› uygun flekilde havaland›r›n›z.<br />

• <strong>Jeneratör</strong>ü, jeneratör odas› ve zeminini temiz<br />

tutunuz. Yak›t, ya¤, akü elektroliti veya so¤utma<br />

suyunun etrafa dökülmesi durumunda, dökülen yeri<br />

derhal temizleyiniz.<br />

• Yan›c› s›v›lar› motorun yak›n›nda bulundurmay›n›z.<br />

• Yak›t›n etraf›nda alev, k›v›lc›m, sigara içmek gibi yanmaya sebebiyet<br />

verebilecek olaylara izin vermeyiniz.<br />

• Akü ba¤lant›s›n› yapmadan veya akü ba¤lant›s›n› sökmeden önce<br />

akü flarj cihaz›n›n beslemesini kesiniz.<br />

• Ark olay›ndan kaç›nmak için topraklanm›fl iletken<br />

nesneleri terminaller gibi elektri¤e maruz kalan<br />

bölgelerden uzak tutunuz. K›v›lc›m veya ark, yak›t›<br />

tutuflturabilir.<br />

• Motor çal›fl›yor iken yak›t tank›n› doldurmay›n›z.<br />

• Yak›t sisteminde yak›t s›z›nt›s› varsa jeneratörü çal›flt›rmay›n›z.


• Herhangi bir yang›n an›nda personelin kolay ç›k›fl› için acil ç›k›fl<br />

kap›s› olmal›d›r.<br />

2.4. MEKAN‹K<br />

<strong>Jeneratör</strong>, hareketli parçalardan korunmak için muhafazalar›yla birlikte<br />

dizayn edilmifltir. Buna ragmen jeneratör mahallinde çal›fl›rken di¤er<br />

mekanik tehlikelerden personeli ve cihazlar› korumak için önlem<br />

al›nmal›d›r.<br />

UYARILAR<br />

• Emniyet muhafazalar› ç›kar›lm›fl halde jeneratörü<br />

çal›flt›rmay›n›z. <strong>Jeneratör</strong> çal›fl›yorken bak›m yapmak<br />

veya baflka bir sebepten dolay› emniyet<br />

muhafazas›n›n yan›na veya alt›na ulaflmaya<br />

çal›flmay›n›z.<br />

• El, kol, uzun saçlar, tak›lar, sarkan elbise parçalar›, jeneratörün<br />

hareketli parçalar›ndan uzak tutulmal›d›r.<br />

Dikkat: Baz› hareketli parçalar aç›k bir<br />

flekilde görülmemektedir.<br />

D‹ZEL MOTORLU JENERATÖR GRUBU KULLANMA VE BAKIM EL K‹TABI<br />

• <strong>Jeneratör</strong> odas›n›n kap›s›n› kapal› ve kilitli tutunuz.<br />

8<br />

• S›cak yak›t, s›cak so¤utma suyu, s›cak egzost gaz› duman›, s›cak<br />

yüzeyler ve keskin köflelere temastan kaç›n›n›z.<br />

• <strong>Jeneratör</strong> mahallinde çal›fl›rken koruyucu elbise ve malzemeleri<br />

kullan›n›z.<br />

• So¤utma suyu so¤uyana kadar radyatör dolum<br />

kapa¤›n› açmay›n›z. Radyatör kapa¤›n› tamamen<br />

açmadan önce yüksek buhar bas›nc›n›n azalmas›<br />

için kapa¤› yavafl yavafl gevfletiniz.<br />

2.5. K‹MYASAL<br />

<strong>Jeneratör</strong>de kullan›lan ya¤lar, yak›tlar, so¤utma<br />

sular› ve akü elektrolitleri endüstriyel tiptir. Uygun<br />

kullan›lmazlarsa personele zarar verebilirler.<br />

UYARILAR<br />

• Yak›t›, ya¤›, so¤utma suyunu ve akü elektrolitini deri ile temas<br />

ettirmeyiniz ve yutmay›n›z. E¤er kazayla yutulur ise t›bbi tedavi için<br />

derhal yard›m isteyiniz. Deri ile temas halinde temas bölgesini sabunlu<br />

su ile y›kay›n›z.<br />

• Yak›t veya ya¤ bulaflm›fl elbise giymeyiniz. Aküyü haz›rlarken aside


dayan›kl› bir önlük, yüz maskesi ve koruyucu gözlük tak›n›z. Deriye<br />

veya elbiseye akü elektrolitinin dökülmesi durumunda dökülen yeri<br />

bol miktarda bas›nçl› su ile hemen temizleyiniz.<br />

2.6. GÜRÜLTÜ<br />

Ses izolasyon kabini ile donat›lmam›fl<br />

jeneratörlerin ses fliddeti 105 dBA'dan fazlad›r.<br />

85 dBA'dan fazla ses fliddetine uzun süreli maruz<br />

kalma, iflitme için tehlikelidir.<br />

UYARILAR<br />

• <strong>Jeneratör</strong> mahallinde çal›fl›rken kulakl›k tak›n›z.<br />

2.7.ELEKTR‹KSEL<br />

Elektrikli cihazlar›n etkili ve emniyetli çal›flmas›, bu cihazlar›n do¤ru<br />

bir flekilde yerlefltirilmesi, kullan›lmas› ve bak›m›n›n yap›lmas› ile<br />

sa¤lan›r.<br />

UYARILAR<br />

• <strong>Jeneratör</strong>ün yüke ba¤lant›s›, bu konuda e¤itimli<br />

ve kalifiye olan yetkili bir servis taraf›ndan, ilgili<br />

elektrik kodlar›na ve standartlar›na uygun bir<br />

D‹ZEL MOTORLU JENERATÖR GRUBU KULLANMA VE BAKIM EL K‹TABI<br />

9<br />

flekilde yap›lmal›d›r.<br />

• <strong>Jeneratör</strong>ü çal›flt›rmadan önce (buna mobil jeneratörler de dahil)<br />

jeneratörün topraklanmas›n›n yap›ld›¤›ndan emin olunuz.<br />

• <strong>Jeneratör</strong>e yük ba¤lant›s› yapmadan veya jeneratörden yük<br />

ba¤lant›s›n› sökmeden önce jeneratörün çal›flmas›n› durdurunuz ve<br />

akü negatif (-) terminalinin ba¤lant›s›n› kesiniz.<br />

• Islak veya sulu bir zeminde duruyor iken yük ba¤lant›s›n› yapmaya<br />

veya yük ba¤lant›s›n› kesmeye kalk›flmay›n›z.<br />

• <strong>Jeneratör</strong> üzerindeki iletkenlere, ba¤lant› kablolar›na ve elektrikli<br />

parçalara vücudunuzun herhangi bir k›sm› ile veya izole edilmemifl<br />

herhangi bir nesne ile temas etmeyiniz.<br />

• Yük ba¤lant›s› yap›ld›ktan sonra veya yük ba¤lant›s› söküldükten<br />

sonra alternatör terminal kapa¤›n› yerine tak›n›z. Kapak emniyetli bir<br />

flekilde yerine tak›lmad›kça jeneratörü çal›flt›rmay›n›z.<br />

• <strong>Jeneratör</strong>ü gücüne ve elektrik karakteristiklerine uygun yüklere ve<br />

elektrik sistemlerine ba¤lay›n›z.<br />

• Tüm elektrikli ekipmanlar› temiz ve kuru tutunuz. ‹zolasyonun afl›nd›¤›,<br />

çatlad›¤› ve k›r›ld›¤› yerlerdeki elektrik tertibat›n› yenileyiniz. Afl›nm›fl,<br />

paslanm›fl ve rengi gitmifl olan terminalleri yenileyiniz. Terminalleri<br />

temiz tutunuz ve ba¤lant›lar› s›k› yap›n›z.


• Tüm ba¤lant›lar› ve bofltaki kablolar› izole ediniz.<br />

• Elektrik yang›nlar›nda BC veya ABC s›n›f› yang›n söndürücüler<br />

kullan›n›z.<br />

2.8. ELEKTR‹K ÇARPMALARINA KARfiI ‹LKYARDIM<br />

UYARILAR<br />

D‹ZEL MOTORLU JENERATÖR GRUBU KULLANMA VE BAKIM EL K‹TABI<br />

• Elektri¤e maruz kalm›fl kifliye, elektrik kayna¤›n› kapatmadan önce<br />

ç›plak elle dokunmay›n›z.<br />

• E¤er mümkünse elektrik kayna¤›n› devre d›fl› ediniz. Bu mümkün<br />

de¤il ise elektrik fiflini çekiniz veya elektrik kablosunu elektri¤e maruz<br />

kalan kifliden uzaklaflt›r›n›z.<br />

• E¤er bunlar da mümkün de¤il ise, kuru yal›tkan madde üzerinde<br />

durunuz ve tercihen kuru tahta gibi yal›tkan bir madde kullanarak,<br />

elektri¤e maruz kalan kifliyi iletkenden uzaklaflt›r›n›z.<br />

• E¤er kazazede nefes al›yor ise, kazazedeyi afla¤›da tan›mland›¤›<br />

gibi iyileflme pozisyonuna getiriniz.<br />

• E¤er elektri¤e maruz kalan kifli bilincini kaybetmifl ise, ay›ltmak<br />

için afla¤›daki ifllemleri uygulay›n›z.<br />

10<br />

SOLUNUM YOLUNU AÇMAK<br />

Kazazedenin bafl›n› geriye do¤ru e¤iniz ve çenesini<br />

yukar› kald›r›n›z. Kazazedenin a¤z›na veya<br />

bo¤az›na kaçm›fl olabilecek takma difl, sak›z,<br />

sigara gibi nesneleri ç›kar›n›z.<br />

NEFES ALMA<br />

Kazazedenin nefes al›p almad›¤›n›, görerek dinleyerek ve hissederek<br />

kontrol ediniz.<br />

KAN DOLAfiIMI<br />

Kazazedenin boynundan nabz›n› kontrol ediniz.<br />

E⁄ER NEFES ALAMIYOR FAKAT NABIZ VAR ‹SE<br />

Kazazedenin burnunu s›k›ca kapat›n›z.<br />

Derin nefes alarak dudaklar›n›z› kazazedenin<br />

dudaklar› ile birlefltiriniz.<br />

Gö¤üs kafesinin yükseldi¤ini gözleyerek a¤›zdan<br />

yavaflça üfleyiniz. Sonra üflemeyi b›rakarak gö¤üs kafesinin tamamen<br />

inmesine izin veriniz.Kazazedeye dakikada ortalama 10 defa nefes<br />

veriniz.


E¤er yard›m ça¤›rmak için kazazede yaln›z<br />

b›rak›lacaksa, 10 defa nefes vererek k›sa zamanda<br />

geri dönünüz ve nefes verme ifllemine devam<br />

ediniz.<br />

Her 10 nefes verme iflleminden sonra nabz› kontrol<br />

ediniz.<br />

Nefes al›p vermeye bafllad›¤› anda kazazedeyi<br />

iyileflme pozisyonuna getiriniz.<br />

NEFES ALAMIYOR VE NABIZ YOK ‹SE<br />

T›bbi yard›m isteyin veya en yak›n sa¤l›k kuruluflunu<br />

aray›n›z. Kazazedeye iki defa nefes verin ve<br />

afla¤›daki gibi kalp masaj›na bafllay›n.<br />

Gö¤üs kafesinin birleflme yerinden 2 parmak<br />

yukar›ya avuç içini yerlefltiriniz.<br />

Di¤er elinizi de parmaklar›n›z› kitleyerek yerlefltiriniz.<br />

Kollar›n›z› dik tutarak, dakikada 15 defa 4-5 cm<br />

afla¤› do¤ru bast›r›n›z.<br />

T›bbi yard›m gelene kadar 2 nefes verme ve 15<br />

kalp masaj› ifllemini tekrar ediniz.<br />

D‹ZEL MOTORLU JENERATÖR GRUBU KULLANMA VE BAKIM EL K‹TABI<br />

11<br />

E¤er kazazedenin durumunda düzelme görülürse, nabz›n› kontrol<br />

ederek nefes vermeye devam ediniz. Her 10 nefes verme iflleminden<br />

sonra nabz›n› kontrol ediniz.<br />

Nefes al›p vermeye bafllad›¤› anda kazazedeyi, iyileflme pozisyonuna<br />

getiriniz.<br />

‹Y‹LEfiME POZ‹SYONU<br />

Kazazedeyi yan yat›r›n›z.<br />

Solunum yolunun aç›k olmas›n› sa¤lamak için<br />

çenesini ileriye do¤ru bakacak flekilde bafl›n› e¤ik<br />

tutunuz.<br />

Kazazedenin öne veya arkaya do¤ru yuvarlanmamas›n› sa¤lay›n›z.<br />

Nefes al›p vermesini ve nabz›n› düzenli bir flekilde kontrol ediniz.<br />

E¤er ikisinden biri durursa yukar›daki ifllemleri tekrarlay›n›z.<br />

UYARILAR<br />

• Kazazedenin bilinci tekrar yerine gelene kadar, su gibi s›v›lar<br />

vermeyiniz.


3.GENEL TANIM<br />

3.1. JENERATÖR TAR‹F‹ VE TANIMI<br />

<strong>Emsa</strong> <strong>Jeneratör</strong>, yüksek kalite ve güven sa¤lamak amac›yla bir bütün<br />

olarak dizayn edilmifltir. fiekil 3.1 tipik bir jeneratörün ana parçalar›n›<br />

göstermektedir. Fakat her jeneratör, ana parçalar›n›n konfigürasyonu<br />

ve büyüklü¤üne göre baz› farkl›l›klar gösterir. Bu bölüm jeneratör<br />

grubunun parçalar›n› k›saca tan›mlamaktad›r. Daha genifl bilgi bu<br />

kitab›n daha ileri bölümlerinde verilmifltir. Her jeneratörde o jeneratöre<br />

ait bir etiket (fiekil 1.1) flase üzerine yap›flt›r›lm›flt›r. Bu etiket, jeneratörü<br />

ve jeneratörün çal›flma karakteristiklerini tan›mlayan bilgileri içermektedir.<br />

Bu bilgiler model numaras›, seri numaras›, alternatör gerilimi ve<br />

frekans›, kVA olarak ç›k›fl gücü, a¤›rl›¤› ve üretim y›l› gibi bilgilerdir.<br />

Model ve seri numaras› yaln›zca o jeneratörü tan›mlamaktad›r ve<br />

garantinin ifllemesi, servis ve yedek parça istendi¤i durumlarda gerek<br />

duyulur.<br />

3.2. D‹ZEL MOTOR<br />

D‹ZEL MOTORLU JENERATÖR GRUBU KULLANMA VE BAKIM EL K‹TABI<br />

<strong>Jeneratör</strong>e hareket veren dizel motor (1) özellikle jeneratörler için<br />

üretildi¤inden ve güvenilir oluflundan dolay› seçilmifltir. Motor 4<br />

zamanl› endüstriyel a¤›r hizmet tipidir ve güvenilir bir enerji sa¤lamak<br />

için tüm aksesuarlar üzerinde verilmifltir. De¤iflebilir kuru tip hava<br />

filtresi, mekanik veya elektronik motor h›z kontrol governörü bu<br />

aksesuarlardan baz›lar›d›r.<br />

12<br />

3.3. MOTOR ELEKTR‹K S‹STEM‹<br />

Motor elektrik sistemi, negatif toprakl› 24 veya 12 V D.C.'dir. Bu<br />

sistem elektrikli marfl motoru, akü ve akü flarj alternatöründen<br />

oluflmaktad›r. 12 V elektrik sistemi için bir, 24 V elektrik sistemi için<br />

iki adet bak›ms›z tip starter akü verilmektedir. E¤er istenirse di¤er tip<br />

aküler de verilebilir. Aküler 4. bölümünde daha genifl olarak<br />

aç›klanm›flt›r.<br />

3.4. SO⁄UTMA S‹STEM‹<br />

Motor so¤utma sistemi, hava so¤utmal› veya su so¤utmal›d›r. Hava<br />

so¤utmal› bir sistem, motoru so¤utmak için motorun içine so¤uk hava<br />

veren yüksek bir fan içermektedir.<br />

Su so¤utmal› sistem radyatör (3), fan, devir-daim pompas› ve<br />

termostattan meydana gelmektedir.<br />

Alternatörde alternatör sarg›lar›n› so¤utmak için dahili bir fan mevcuttur.<br />

3.5 ALTERNATÖR<br />

<strong>Jeneratör</strong>ün ç›k›fl gerilimi ve gücü IP 21-23 koruma standard›nda<br />

(tanecik ve damlamaya karfl› korumal›) kafes korumal›, kendinden<br />

ikazl›, kendinden regülasyonlu, f›rças›z alternatör (4) taraf›ndan üretilir.<br />

Alternatör üzerine çelik sactan yap›lm›fl terminal kutusu (5) monte<br />

edilmifltir.


3.6 YAKIT TANKI VE fiASE<br />

Motor ve alternatör çelik bir flase (6) üzerine monte edilmifltir.<br />

fiase içinde yak›t tank› (7) mevcuttur (Yak›t tank› kapasiteleri için<br />

Tablo 4.2' ye bak›n›z.)<br />

3.7.T‹TREfi‹M ‹ZOLATÖRLER‹<br />

Motorun titreflimini azaltarak jeneratörün yerlefltirildi¤i zemine titreflimi<br />

iletmesini önlemek için titreflim izolatörleri (8) kullan›lm›flt›r. Bu izolatörler<br />

motor ve alternatör aya¤› ile flase aras›na yerlefltirilmifltir. ‹stenirse<br />

flase ile zemin aras›na da özel izolatörler kullan›labilir.<br />

3.8 SUSTURUCU VE EGZOST S‹STEM‹<br />

Egzost susturucusu (2) jeneratör ile birlikte ve/veya montaj için ayr›ca<br />

verilmifltir. Susturucu ve egzost sistemi motordan yay›lan gürültüyü<br />

azalt›r ve emniyetli ç›k›fl için egzost gaz›n› yönlendirir.<br />

3.9 KONTROL S‹STEM‹<br />

Manuel veya otomatik kontrol sistemi ve panosu (9) jeneratörü<br />

muhtemel ar›zalardan korumak, jeneratörün ç›k›fl›n› ve çal›flmas›n›<br />

kontrol etmek amac›yla jeneratör üzerine yerlefltirilmifltir. Bu sistemler<br />

hakk›nda 7. bölümde daha detayl› bilgi verilmifltir.<br />

D‹ZEL MOTORLU JENERATÖR GRUBU KULLANMA VE BAKIM EL K‹TABI<br />

13


1<br />

3<br />

2<br />

1. Dizel motor<br />

2. Egzoz<br />

3. Radyatör<br />

4. Alternatör<br />

D‹ZEL MOTORLU JENERATÖR GRUBU KULLANMA VE BAKIM EL K‹TABI<br />

8 7 4<br />

fiekil 3.1 Tipik jeneratör grubu<br />

5. Terminal kutusu<br />

6. fiase<br />

7. Yak›t tank› (fiase içerisinde)<br />

8. Titreflim izolatörleri<br />

14<br />

6 9<br />

9. Kontrol panosu<br />

5


4.YERLEfiT‹RME, KALDIRMA VE DEPOLAMA<br />

4.1 GENEL<br />

<strong>Jeneratör</strong>ün boyutlar›n›n bilinmesinden sonra jeneratörün yerlefltirilmesi<br />

için plan haz›rlanabilir. Bu bölüm jeneratörün etkin ve emniyetli<br />

yerlefltirilmesi için gerekli ve önemli faktörleri içermektedir.<br />

D‹ZEL MOTORLU JENERATÖR GRUBU KULLANMA VE BAKIM EL K‹TABI<br />

fiekil 4.1 <strong>Jeneratör</strong>ün vinç ile kald›r›lmas›<br />

15<br />

4.2 KAB‹N<br />

<strong>Jeneratör</strong>, bir kabin içine kondu¤unda tafl›ma ve yerlefltirme büyük<br />

ölçüde kolaylaflacakt›r. Kabin, jeneratörü yetkisiz kiflilerin kullanmas›na<br />

ve d›fl etkenlere karfl› korur.


4.3 JENERATÖRÜN TAfiINMASI<br />

<strong>Jeneratör</strong> flasesi, özellikle jeneratörün tafl›nmas›n› kolaylaflt›rmak için<br />

dizayn edilmifltir. <strong>Jeneratör</strong>ün yanl›fl kald›r›lmas› parçalarda ciddi<br />

hasarlara yol açabilir.<br />

<strong>Jeneratör</strong>, forklift kullan›larak kald›r›labilir. Forklift ile tafl›ma esnas›nda<br />

oluflabilecek hasar› önlemek için mutlaka flase ile forklift aras›na bir<br />

tahta koyunuz. Forklift b›çaklar›n›(kollar›n›) jeneratörün flasesinin alt›na<br />

dikkatli bir flekilde yerlefltiriniz. Her iki flase kolunun forklift b›çaklar›<br />

üzerinde olmas›na dikkat ediniz.<br />

UYARILAR<br />

D‹ZEL MOTORLU JENERATÖR GRUBU KULLANMA VE BAKIM EL K‹TABI<br />

- <strong>Jeneratör</strong>ü motor veya alternatör kald›rma halkalar›n› kullanarak<br />

kald›rmay›n›z.<br />

- <strong>Jeneratör</strong>ün a¤›rl›¤›na uygun kald›rma teçhizat› kullan›n›z.<br />

- <strong>Jeneratör</strong> tafl›ma amac›yla kald›r›ld›¤›nda, personeli jeneratörden<br />

uzak tutunuz.<br />

- Kabinli veya kabinsiz jeneratör kald›r›l›rken flase üzerindeki kald›rma<br />

mapas› deliklerini kullan›n›z.<br />

- <strong>Jeneratör</strong> setini kald›rmak için kullan›lacak olan çelik halat veya<br />

zincirin jeneratör setine temas etti¤i k›s›mlara zarar gelmemesi için<br />

gerekli önlemleri al›n›z.<br />

16<br />

4.4 JENERATÖR YER‹N‹N SEÇ‹M‹<br />

<strong>Jeneratör</strong>ün konaca¤› yerin seçimi yap›l›rken afla¤›daki faktörler göz<br />

önüne al›nmal›d›r:<br />

-Yeterli havaland›rma olmal›d›r.<br />

-Ya¤mur, kar, sel suyu, direkt gün ›fl›¤›, dondurucu so¤uk ve afl›r›<br />

s›cakl›k gibi unsurlara karfl› korumal› olmal›d›r.<br />

-Afl›nd›ran veya iletkenlik sa¤layan toz, iplik, duman, ya¤ duman›,<br />

buhar ve motor egzost duman› gibi havadan tafl›nan zararl› maddelere<br />

karfl› korumal› olmal›d›r.<br />

-<strong>Jeneratör</strong> oda zemini düzgün ve sa¤lam olmal›d›r.<br />

-A¤aç veya direk gibi devrilebilecek nesnelerin çarpmas›na karfl›<br />

korumal› olmal›d›r.<br />

-<strong>Jeneratör</strong>ün so¤utulmas›, servis ve bak›m yap›labilmesi için jeneratör<br />

etraf›nda en az 1 metre ve jeneratör üzerinde en az 2 metre boflluk<br />

olmal›d›r.<br />

-<strong>Jeneratör</strong>ü odaya tafl›yabilmek için jeneratörün geçebilece¤i uygun<br />

bir yol olmal›d›r.<br />

-Yetkisiz kiflilerin jeneratör mahalline giriflleri s›n›rland›rmal›d›r.<br />

E¤er jeneratörü binan›n d›fl›na koymak gerekiyor ise, jeneratör bir<br />

kabin veya bir oda içerisine konmal›d›r. Ayr›ca jeneratörün geçici<br />

olarak binan›n içinde veya d›fl›nda çal›flt›r›lmas›nda kabin kullan›lmas›<br />

faydal›d›r.<br />

Tipik bir jeneratör grubunun bodrum yerleflim plan› fiekil 4.4' de<br />

verilmifltir.


4.5 T‹TREfi‹M ‹ZOLASYONUNUN TES‹S‹<br />

<strong>Jeneratör</strong>, motor ve alternatörün akuplaj›ndan sonra motor-alternatör<br />

ayaklar› ile flase aras›na titreflim izolatörleri kullan›lmal›d›r.<br />

<strong>Jeneratör</strong> Temeli: <strong>Jeneratör</strong> zemini için 15-20 cm yüksekli¤inde ve<br />

en az jeneratör boyutlar›nda betonarme bir temel olmal›d›r. Betonarme<br />

sert ve sa¤lam bir zemin sa¤layarak titreflimi azalt›r. Temelin oturdu¤u<br />

zemin, temelin ve jeneratörün ›slak a¤›rl›¤›n› kald›rabilecek yap›da<br />

olmal›d›r. E¤er jeneratör zeminden yukar›ya yerlefltirilecekse binan›n<br />

yap›s› jeneratörü, yak›t deposunu ve di¤er aksesuarlar›n› kald›rabilecek<br />

kapasitede olmal›d›r. <strong>Jeneratör</strong> odas› zaman zaman ›slak olan bir<br />

yer ise jeneratör zemini yükseltilmelidir. Böylece flasenin afl›nmas›<br />

azalt›lm›fl olur.<br />

4.6 YANMA HAVASI G‹R‹fi‹<br />

Motor yanma havas› mümkün oldu¤unca temiz ve so¤uk olmal›d›r.<br />

Yanma havas› jeneratörün bulundu¤u ortamdan motora monte edilen<br />

hava filtresi vas›tas›yla çekilir. Fakat bazen toz, pislik ve s›cakl›k gibi<br />

koflullardan dolay› jeneratör etraf›ndaki hava uygun olmayabilir. Bu<br />

durumlarda bir hava girifl kanal› ba¤lanabilir. Bu kanal motor<br />

üzerindeki hava filtresine temiz havay› d›fl ortamdan veya baflka bir<br />

odadan sa¤lar.<br />

D‹ZEL MOTORLU JENERATÖR GRUBU KULLANMA VE BAKIM EL K‹TABI<br />

17<br />

4.7 SO⁄UTMA VE HAVALANDIRMA<br />

Motor ve alternatör ›s› yayarak ortam s›cakl›¤›n›n artmas›na sebep<br />

olurlar. S›cakl›¤›n artmas› ise jeneratörün çal›flmas›n› olumsuz yönde<br />

etkiler. Bu nedenle motor ve alternatörün so¤uk tutulmas› için yeterli<br />

havaland›rman›n sa¤lanmas› gerekir. Hava ak›fl›n›n fiekil 4.4'de<br />

görüldü¤ü gibi olmas› gerekir. Hava alternatör taraf›ndan jeneratör<br />

odas›na girmeli, motor üzerinden ve radyatör içerisinden geçerek<br />

çad›r bezinden körük tipinde esnek bir branda yard›m›yla odadan<br />

ç›kmal›d›r. E¤er s›cak havan›n odan›n d›fl›na at›lmas› için bir branda<br />

kullan›lmaz ise fan, s›cak havay› jeneratör odas›na yayarak so¤utman›n<br />

etkinli¤ini azalt›r.<br />

fiekil 4.2 Sapt›rma kanallar› ile radyatörden at›lan havan›n<br />

yönlendirilmesi


Radyatör s›cak hava at›fl kanal› veya bacas›nda keskin köfle<br />

yap›lmas›ndan kaç›n›lmal›d›r (fiekil 4.3).D›flar› at›lan havay› döndürmek<br />

için yönlendirici flekilde düzenleme yap›lmal›d›r (fiekil 4.2).<br />

fiekil 4.3 Zay›f havaland›rma tertibat›<br />

D‹ZEL MOTORLU JENERATÖR GRUBU KULLANMA VE BAKIM EL K‹TABI<br />

Odaya hava giriflinin ve odadan hava ç›k›fl›n›n kolay olmas› için<br />

hava girifl ve ç›k›fl pencerelerinin yeterince büyük olmas› gerekir.<br />

Kaba bir hesapla hava girifl ve ç›k›fl pencereleri radyatör alan›n›n<br />

en az 1.5 kat› büyüklü¤ünde olmal›d›r. <strong>Jeneratör</strong>ün hava flartlar›ndan<br />

etkilenmemesi için girifl ve ç›k›fl pencerelerinin panjurlar› olmal›d›r.<br />

Bu panjurlar sabit olabilir ancak so¤uk iklimler için hareketli olmas›<br />

tercih edilmelidir. <strong>Jeneratör</strong> çal›flt›r›lmad›¤›nda panjurlar kapat›labilir.<br />

Böylece ilk çal›flt›rma ve yüke vermeyi kolaylaflt›ran s›cak hava odada<br />

kal›r. Otomatik kontrol sistemli bir jeneratör odas›nda e¤er panjurlar<br />

hareketli ise bunlar otomatik olarak hareket ettirilebilir. Bu sayede<br />

motorun çal›flmaya bafllamas›yla birlikte panjurlar›n hemen aç›lmas›<br />

18<br />

ve motorun durmas›yla da panjurlar›n kapanmas› sa¤lanabilir.<br />

4.8 EGZOST<br />

Motor egzost sisteminin amac›, egzost duman›n› tehlike veya<br />

rahats›zl›¤a sebebiyet vermemesi için odan›n d›fl›na sevk etmek ve<br />

gürültüyü azaltmakt›r. Motorun gürültü seviyesini azaltmak için uygun<br />

bir egzost susturucusu egzost borusuna tak›lmal›d›r.<br />

UYARILAR<br />

• Motor egzost gaz›n›n solunmas› tehlikelidir. Kapal› mahallerde<br />

bulunan bütün jeneratörlerin gazlar›, standartlara uygun flekilde<br />

s›zd›rmaz borularla odan›n d›fl›na at›lmal›d›r.<br />

• S›cak egzost susturucusu ve egzost borusunu<br />

yan›c› maddelerden uzak tutunuz ve personelin<br />

emniyeti için muhafaza alt›na al›nmas›n› sa¤lay›n›z.<br />

• Egzost sistemi dizayn edilirken, geri bas›nc›n,<br />

motor imalatç›s›n›n izin verdi¤i geri bas›nç de¤erini<br />

aflmamas›na dikkat edilmelidir. Afl›r› geri bas›nç motorun hasar<br />

görmesine neden olur. Geri bas›nc› azaltmak için egzost borular›<br />

mümkün oldu¤unca k›sa ve düz olmal›d›r.<br />

Gerekli olan her dirsek, boru iç çap›n›n en az 1.5 kat› yar›çap›nda<br />

bir kavise sahip olmal›d›r. Her 6 metre'de veya 3 dirsekte boru çap›<br />

1 inch daha büyük boru kullan›lmas›, egzost geri bas›nc›n› düflürmek<br />

için uygun olacakt›r.<br />

• Motor titrefliminin egzost boru sistemine ve binaya iletilmesini


önlemek için ve ›s›nmadan dolay› genleflme için egzost manifoldu<br />

ve egzost boru sistemi aras›na esnek bir ba¤lant› kullan›lmal›d›r.<br />

• Egzost borular›n›n a¤›rl›¤› motor manifolduna ve turbo flarj ç›k›fl›na<br />

ölü a¤›rl›k olmamas› için çevre yap›lardan desteklenmelidir. Egzost<br />

sisteminin a¤›rl›¤› binaya verilmelidir. Bu ifl için gerdirme eleman›<br />

kullan›labilir.<br />

• <strong>Jeneratör</strong> odas› içine yerlefltirilmifl olan egzost sisteminin parçalar›<br />

D‹ZEL MOTORLU JENERATÖR GRUBU KULLANMA VE BAKIM EL K‹TABI<br />

fiekil 4.4 Tipik jeneratör grubu bodrum yerleflim plan›<br />

19<br />

gürültü seviyesini ve yay›lan ›s›y› azaltmak için izole edilmelidir.<br />

Susturucu ve egzost borular› yan›c› maddelerden uza¤a yerlefltirilmelidir.<br />

• Aç›k olan egzost ç›k›fl›na ya¤mur giriflini önlemek için de¤iflik<br />

uygulamalarda flape tipi karfl›t a¤›rl›kl› ya¤mur kapaklar› kullan›labilir.<br />

• Her jeneratörün kendine ait bir egzost sistemi olmal›d›r. Bir tek<br />

egzost borusu kullanarak jeneratörlerin egzost ç›k›fllar› birlefltirilemez.<br />

• Egzost malzemesi metal borudan olmal›d›r.


4.8.1 JENERATÖR ODASI BOYUTLARI<br />

D‹ZEL MOTORLU JENERATÖR GRUBU KULLANMA VE BAKIM EL K‹TABI<br />

20<br />

Tablo 4.1 <strong>Emsa</strong> aç›k tip dizel jeneratör boyutlar›, oda boyutlar›, hava girifl ve<br />

ç›k›fl pencerelerinin boyutlar› ve egzost borusu çap› ölçüleri.<br />

fiekil 4.5 jeneratör odas›nda verilen harflere bak›n›z.<br />

Not: Remote radyatörlü gruplar için lütfen yetkili bayimizle görüflünüz.


4.9 YAKIT S‹STEM‹<br />

<strong>Jeneratör</strong> yak›t sistemi motora sürekli olarak temiz yak›t sa¤lamal›d›r. Yak›t<br />

sistemi günlük yak›t tank›, yak›t hortumlar› ve anayak›t tank›ndan oluflur.<br />

UYARILAR<br />

• <strong>Jeneratör</strong>lerin yak›t depolama sistemleri standartlara uygun olmal›d›r.<br />

• Yak›t›n etraf›nda alev, k›v›lc›m yada sigara içmek gibi yanmaya sebebiyet<br />

verebilecek olaylara izin vermeyiniz.<br />

D‹ZEL MOTORLU JENERATÖR GRUBU KULLANMA VE BAKIM EL K‹TABI<br />

fiekil 4.5 <strong>Jeneratör</strong> odas›<br />

21<br />

4.8.1 Günlük Yak›t Tank›:<br />

Günlük yak›t tank› jeneratörün ihtiyac› olan günlük yak›t›<br />

kullan›ma haz›r tutar. Bu nedenle günlük yak›t tank›<br />

jeneratör odas›nda bulunmal›d›r. <strong>Jeneratör</strong>ün çelik flasesi<br />

günlük yak›t tank›n› depo edecek flekilde depo-flase<br />

olarak imal edilmifltir (880 kVA'ya kadar).<br />

Not: Daha büyük güçler için lütfen yetkili sat›fl temsilcilerimizle görüflünüz<br />

(Tablo 4.2).


D‹ZEL MOTORLU JENERATÖR GRUBU KULLANMA VE BAKIM EL K‹TABI<br />

22<br />

Tablo 4.2 <strong>Jeneratör</strong> gruplar›na ait yak›t tank› kapasiteleri ve tam yükte yak›t<br />

sarfiyatlar›.


4.9.2 Ana Yak›t Tank›:<br />

<strong>Jeneratör</strong>ün daha uzun bir süre çal›flt›r›lmas› için günlük yak›t tank›na<br />

ek olarak ana yak›t tank› ba¤lanabilir.<br />

Ana yak›t tank›, dolum ve bak›m›n›n kolay yap›labilmesi için oda<br />

d›fl›nda uygun bir yere konmal›d›r. Fakat so¤uk ortamlarda viskozitenin<br />

artmas›yla yak›t ak›fl› s›n›rlanaca¤› için ana yak›t tank› afl›r› so¤uk<br />

ortamlara b›rak›lmamal›d›r. Buharlaflma, genleflme veya tanka yak›t<br />

dolumu esnas›nda oluflan hava bas›nc›n› azaltmak için yak›t tank›n›n<br />

üzerine bir hava firar ç›k›fl› konmal›d›r. Bu hava firar ç›k›fl› yak›t tüketimi<br />

esnas›nda tank içerisinde vakum oluflmas›n› da önler. Yak›t tank›n›n<br />

alt› bir e¤ime sahip olmal›d›r.Böylece su ve tortunun<br />

bir noktada toplanmas› sa¤lanarak yak›t sistemine zarar vermesi<br />

önlenir. Su ve çökeltiyi boflaltmak için yak›t tank›n›n en alt noktas›na<br />

bir boflaltma vanas› konmal›d›r.<br />

4.9.3 Yak›t Yolu:<br />

Çevre koflullar›na dayanan siyah çelik borular veya esnek hortumlar<br />

gibi yak›ta uyumlu maddeler, yak›t borulamas›nda kullan›labilir. Motor<br />

titrefliminin sebep oldu¤u s›z›nt› ve zararlardan kaç›nmak için motor<br />

ile yak›t tank› aras›na esnek yak›t hortumlar› ba¤lanmal›d›r. Yak›t<br />

besleme hatt›, yak›t›, yak›t tank›n›n dibinden en az 50 mm yukar›s›ndan<br />

ve yak›t geri dönüfl hatt›ndan uzak bir noktadan almal›d›r.<br />

D‹ZEL MOTORLU JENERATÖR GRUBU KULLANMA VE BAKIM EL K‹TABI<br />

23<br />

YAKIT BORUSU TAVS‹YELER‹<br />

<strong>Jeneratör</strong> Stand Maksimum Maksimum Maksimum Boru Tavsiye Edilen<br />

By Gücü Yak›t Borusu Dikey Yükseklik Fittings Eleman› Boru Çap›<br />

(kVA) Uzunlu¤u (m) (m)<br />

Say›s›<br />

(inch)<br />

0-800<br />

6<br />

0,9<br />

6<br />

1 "<br />

800-1500<br />

6<br />

0,9<br />

6<br />

1 1/2"<br />

1500-2200<br />

6<br />

0,9<br />

6<br />

2"<br />

Tablo 4.3 Tavsiye edilen yak›t tesisat› boru çaplar› tablosu<br />

UYARILAR<br />

•Yak›t sistemi için galvanizli boru kullanmay›n›z.<br />

•Yak›t tanklar›n› tamamen doldurmay›n›z. Yüksek ortam s›cakl›klar›nda yak›t›n<br />

genleflebilmesi için yak›t tank kapasitesinin %6's› kadar bir boflluk b›rak›n›z.<br />

•Motor durdu¤unda yak›t borular›ndan motora do¤ru yerçekiminden dolay›<br />

tabii ak›fl olmamal›d›r.<br />

•Uygun bir motor çal›flmas› için yak›t s›cakl›¤› kritik bir faktördür. 71°C'nin<br />

üstündeki yak›t ›s›s›, genleflme nedeni ile beher hacme düflen ›s› muhtevas›n›<br />

düflürdü¤ünden motor ç›k›fl gücü azal›r.<br />

•Ana yak›t tank›ndan günlük yak›t tank›na ba¤lant› borusu, günlük tank<br />

besleme borusundan büyük veya eflit olmal›d›r.<br />

•Yak›t sistemi hatt›nda su ay›r›c› ön filtre kullan›lmas› enjektörleri ve yak›t<br />

pompas›n› koruyacakt›r.<br />

•Ana yak›t tank›, günlük yak›t tank›ndan yukar›da veya afla¤›da olabilir.<br />

Standby jeneratör gruplar›na göre monte edilecek yak›t tanklar› uygulamalar›nda<br />

her daim yak›t pompas› girifline pozitif statik yak›t bas›nc› uygulanmas› gerekir.


D‹ZEL MOTORLU JENERATÖR GRUBU KULLANMA VE BAKIM EL K‹TABI<br />

fiekil 4.6 Ana yak›t tank›ndan günlük yak›t tank›na tipik genel yak›t borulama montaj›<br />

1. Dolum kabini<br />

2. Ana yak›t tank›na dolum hatt›<br />

3. Haval›k<br />

4. Ana yak›t tank› seviye göstergesi<br />

5. Ana yak›t tank›<br />

6. Boflaltma vanas›<br />

7. Yak›t-s›v› toplama tank›<br />

8. Ç›k›fl vanas›<br />

9. Günlük yak›t tank›na giden besleme hatt›<br />

10. Elektrikli yak›t transfer pompas›<br />

24<br />

11. Elektrikli yak›t kesme vanas›<br />

12. Yak›t-s›v› toplama tank›<br />

13. Günlük yak›t tank› (flase içerisinde)<br />

14. Yak›t seviye kontrol sviçleri<br />

15. Manuel dolum ve haval›k<br />

16. Yak›t seviye göstergesi<br />

17. Boflaltma vanas›<br />

18. Yak›t s›z›nt› alarm›<br />

19. Motor yak›t filtresi<br />

20. Motor yak›t pompas›


fiekil 4.7 Yak›t tank› motorun afla¤›s›na yerlefltirilmifl tipik yak›t flemas›<br />

Yak›t tank› yüksekli¤inin krank mili merkezinden 2 m. üzerinde olmas›<br />

durumunda check valfler kullan›lmas› gerekir. Maksimum yak›t seyivesi<br />

krank mili merkezinin üzerinde 2 m.'yi aflamaz ve minimum yak›t<br />

seviyesi yak›t enjeksiyon pompas›n›n en az 15 cm. üzerinde olmal›d›r.<br />

E¤er yak›t seviyesi 2 m.' yi aflar ise motorda hasar meydana gelebilir.<br />

Yak›t seviyesi 15 cm.'den afla¤›da ise yak›t pompas› giriflinde uygun<br />

yak›t bas›nc› sa¤lanamayacakt›r. Baflka bir flekilde, tank yak›t seviyesi<br />

enjektörlerden yukar›da olmamal› ve yak›t pompas›ndan 80 cm.'den<br />

fazla afla¤›da olmamal›d›r.(fiekil 4.7)<br />

E¤er yak›t tank› enjektörlerden yaklafl›k 1.5 m. yüksekli¤e ç›kart›l›rsa<br />

ilave olarak 2 adet check valf (fiekil 4.8) de oldu¤u gibi motoru<br />

hidrolik kilitlemeden korumak için konur. Bu valflerin koruma kapasitesi<br />

0' dan 1.5 m. yüksekli¤e kadard›r. E¤er yak›t tank› 1.5 m.'den<br />

yukar›da olacaksa flot tank› konmas› gerekir. Uza¤a ve yüksekte<br />

D‹ZEL MOTORLU JENERATÖR GRUBU KULLANMA VE BAKIM EL K‹TABI<br />

25<br />

monte edilmifl tank (fiekil 4.9) da gösterilmifltir. Motor seviyesinin<br />

alt›nda uza¤a konmufl olan yak›t tank› (fiekil 4.10) da gösterilmifltir.<br />

fiekil 4.8 Yak›t geri dönüflün yaklafl›k 1500 mm yukar›s›na konan yak›t tank›<br />

ve çek valf ba¤lant›s›<br />

fiekil 4.9 Yükseltilmifl yak›t tank› ile kullan›lan flot tank›


fiekil 4.10 1500 mm' den afla¤›ya yerlefltirilmifl yak›t tank›<br />

4.10. JENERATÖRDE KULLANILAN YA⁄ VE ANT‹FR‹Z<br />

Dizel motorlar›n ya¤lama sistemi motorun en önemli k›s›mlar›ndan<br />

biridir. Do¤ru yap›lan motor bak›m› (ya¤ de¤iflim periyotlar›, filtre<br />

de¤iflim periyotlar› ve kullan›lan ya¤›n tipinde gereken dikkatin<br />

gösterilmesi) motorun ömrünü uzat›r ve motorun kullanma maliyetini<br />

azalt›r.<br />

Kullan›lmas› tavsiye edilen;<br />

Ya¤ 15W40 Turbo Dizel, Antifriz Super 4 mevsim.<br />

4.10.1. Viskozite-S›cakl›k Diyagram›:<br />

D‹ZEL MOTORLU JENERATÖR GRUBU KULLANMA VE BAKIM EL K‹TABI<br />

Kullan›lan ya¤›n bulundu¤unuz bölgedeki s›cakl›klarla uyumlu olmas›n›<br />

afla¤›daki çizelgeden kontrol edebilirsiniz.<br />

26<br />

Setinizin radyatörüne fabrika ç›k›fl›nda antifriz konulmam›flt›r.<br />

Radyatörünüze su konurken asgari %35 oran›nda antifriz konulmal›d›r.<br />

Motorunuzda yaz ve k›fl antifrizli su kullanman›z motorunuzun ömrü<br />

ve su kanallar› aç›s›ndan büyük önem tafl›maktad›r.<br />

4.11 AKÜLER<br />

4.11.1 BAKIMLI T‹P AKÜLER: UYARILAR<br />

Akülerin etraf›nda alev, k›v›lc›m, sigara içmek gibi yanmaya sebebiyet<br />

verebilecek olaylara izin vermeyiniz. Aküyü haz›rlarken aside dayan›kl›<br />

bir önlük, yüz maskesi ve koruyucu gözlük tak›n›z. Deriye veya<br />

elbiseye akü elektrolitinin dökülmesi durumunda derhal dökülen yeri<br />

hemen bol miktarda bas›nçl› su ile temizleyiniz. Akü üzerinde iletken<br />

aletleri kullanmadan önce elinizdeki ve bile¤inizdeki zincir, yüzük<br />

gibi ziynet eflyalar›n› ç›kar›n›z.


Akü ba¤lant›s›n› yaparken en son negatif terminal ba¤lanmal›, akü<br />

ba¤lant›s›n› sökerken ise önce negatif terminal aküden sökülmelidir.<br />

Aküye su koyma ifllemi ve akü bak›m› aç›k havada yap›lmal›d›r.<br />

Aküler jeneratöre mümkün oldu¤unca yak›n konmal›d›r. E¤er aküler<br />

jeneratörden uzak noktalara konulursa voltaj düflmesine neden olur.<br />

Bu da akülerin motor marfllama kapasitelerini düflürür.<br />

4.11.1.1 Aküye ilk asitli suyun doldurulmas›<br />

Akü kapaklar›n›n üzerindeki koruyucu örtüyü ç›kar›n›z.<br />

Hava at›fl kapaklar›n› sökünüz.<br />

20 °C'de özgül a¤›rl›¤› 1.280 olan temiz akümülatör asidi ile<br />

plakalann üst noktas›n›n 15 mm yukar›s›na kadar aküyü doldurunuz.<br />

Akü ve asit ›s›s› 10 °C'nin üzerinde olmal›d›r.<br />

15 dakika kadar aküyü bekletiniz. Sonra akü gözlerinde (ceplerinde)<br />

k›z›flma bafllayacak ve elektrolitin yüzeyine gaz kabarc›klar›<br />

yükselecektir. Hava at›fl kapaklar›n› yerine tak›n›z.<br />

En az 15 dakika bekledikten sonra bir hydrometre ile aküyü kontrol<br />

ediniz.<br />

Minimum flarj süresi 6 saattir. fiarj ak›m› ve elektrolit seviyesini 1'er<br />

saat arayla kontrol ediniz. 1 saat süreyle de¤iflme görülmez ise flarj<br />

olmufltur.<br />

fiarjdan 2 saat sonra elektrolit seviyesini kontrol ediniz ve gerekiyorsa<br />

plakalar›n 10 mm üzerinde olacak flekilde saf su ilave ediniz.<br />

4.11.1.2 Akü Bak›m›<br />

Akünün üzerini ve terminallerini temiz tutunuz. Akü terminallerini ve<br />

D‹ZEL MOTORLU JENERATÖR GRUBU KULLANMA VE BAKIM EL K‹TABI<br />

27<br />

ba¤lant›lar› dikkatli bir flekilde vazelinle kaplay›n›z. Terminalleri iyi<br />

bir flekilde s›k›n›z. Elektrolit seviyesini düzenli olarak kontrol ediniz.<br />

Elektrolit seviyesi her zaman plakalar›n 10 mm üzerinde olmal›d›r.<br />

fiarj alternatörü kay›fl›nda afl›nma olup olmad›¤›n› ve kay›fl›n gerginli¤ini<br />

düzenli olarak kontrol ediniz. Akünün flarjs›z kalmamas›na dikkat<br />

ediniz.<br />

4.11.1.3 Akünün Test Edilmesi<br />

Aküyü test etmeden önce gözle kontrol yap›lmal›d›r. Zaman içinde<br />

akü kutup bafllar› ve ba¤lant› noktalar›nda oksitlenme olur. Oksitlenme,<br />

akü kutup bafllar›n› afl›nd›r›r ve flarj› engeller. Ba¤lant›y› söküp kaynar<br />

su ile oksidi temizleyiniz. Daha sonra ba¤lant›y› yeniden yaparak<br />

vazelin ile kaplay›n›z.<br />

Gevflek ba¤lant›ya izin vermeyiniz.<br />

4.11.1.4 Hydrometre Test<br />

Akü içerisindeki sülfirik asidin özgül a¤›rl›¤› ve flarj durumu bir<br />

hydrometre kullan›larak ölçülebilir.<br />

Akü su seviyesi azalm›fl ise dam›t›lm›fl su ilave etmeyiniz. Yaln›zca<br />

saf su kullan›n›z.<br />

Hydrometrenin f›ç› k›sm›n› dik tutarak yeterli miktarda elektroliti yukar›<br />

do¤ru çekiniz. Tüp içerisinde serbest yüzme olmal›d›r. Okuma göz<br />

hizas›nda yap›lmal›d›r.De¤erlendirme afla¤›daki gibidir;


1.270 1.280 özgül a¤›rl›kl› tam flarjl›<br />

1.2201 230 özgül a¤›rl›kl› yar› flarjl›<br />

1.150 1.220 özgül a¤›rl›kl› deflarj olmufl.<br />

4.11.2 Bak›ms›z Tip Aküler:<br />

D‹ZEL MOTORLU JENERATÖR GRUBU KULLANMA VE BAKIM EL K‹TABI<br />

Akülerin flarjs›z kalmamas›na ve elektriksel ba¤lant›lar›n›n do¤ru<br />

yap›ld›¤›na emin olunuz. Bunun d›fl›nda bu aküler herhangi bir bak›m<br />

gerektirmez.<br />

4.12 ELEKTR‹K BA⁄LANTILARI:<br />

Elektrik ba¤lant›lar› ve bak›m› tamamen kalifiye ve tecrübeli yetkili<br />

servisler taraf›ndan yap›lmal›d›r.<br />

UYARI<br />

• Elektrik ba¤lant›lar›n› ilgili elektrik kodlar›na ve stardartlar›na uygun<br />

yap›n›z.<br />

4.12.1 Kablaj:<br />

<strong>Jeneratör</strong>ün üzerindeki titreflimden dolay› elektriksel ba¤lant›lar esnek<br />

kablolar ile yap›lmal›d›r. Kablolar, kablo kanallar›na yerlefltirilmeli<br />

ve jeneratör ç›k›fl gerilimine ve ak›m›na uygun olmal›d›r. Kablo kesitine<br />

karar verirken, ortam s›cakl›¤›, yerleflim metodu, di¤er kablolara<br />

yak›nl›¤› gibi durumlar için toleranslar verilmelidir. Bununla beraber<br />

kablolar TSE veya VDE standartlar›na uygun seçilmelidir.<br />

28<br />

Tüm ba¤lant›lar›n do¤rulu¤u dikkatli bir flekilde kontrol edilmelidir.<br />

Afla¤›da ak›m kapasitelerine göre kablo kesitleri ve jeneratör güçlerine<br />

göre tavsiye edilen kablo kesitleri verilmifltir. (Tablo 4.5, Tablo 4.6)<br />

Tesisin planlama safhas›nda harmoniklerin üretilmesi ve miktar›n<br />

önceden tahmin edilmesi mümkün olmad›¤›ndan Nötr iletkenleri ya<br />

yüksek de¤erlerde boyutland›r›lmal› ya da nötr iletkeninin kesiti en<br />

az faz iletkeni kesitinde olmal›d›r.<br />

Kablo seçimi s›ras›nda dikkat edilmesi gereken bir hususta yükle<br />

jeneratör aras›ndaki mesafe ile birlikte demerajl› yüklerin (elektrik<br />

motoru gibi) olup olmad›¤›d›r.Alçak gerilim flebekelerinde, e¤er<br />

mesafe çok uzun ise demeraj an›nda gerilim düflümü çok artaca¤›ndan<br />

dolay› yük taraf›nda voltaj istenmeyen seviyelere kadar düflebilir.<br />

Bunu önlemek için afla¤›da verilen formül yard›m›yla daha uygun<br />

kesitli yük kablosu seçilebilir.<br />

Δu= √3x L x I x (R Cosϕ+ X Sinϕ)<br />

Δu= Mutlak gerilim düflümü (Volt)<br />

L= Hatt›n uzunlu¤u (m)<br />

I= Hat ak›m› (A)<br />

R= Kablonun rezistans› (ohm/m)<br />

X= Kablonun reaktans› (ohm/m)<br />

Alçak gerilim flebekelerinde ve mesafe k›sa ise;


Ak›m biliniyor ise, 1,73.L.I.Cosϕ formülü ile<br />

k.Δu<br />

Güç biliniyor ise, L.P. formülü ile uygun kesitli yük<br />

kablosu seçilebilir. k.Δu.U<br />

A= Hatt›n kesiti (mm2 )<br />

L= Hatt›n uzunlu¤u (m)<br />

I= Hat ak›m› (A)<br />

Δu = % gerilim düflümü (Kuvvet hatt› için %3 de¤erini aflmamal›d›r.)<br />

k= ‹letkenlik (Bak›r için k=56).<br />

P = Güç (W)<br />

U = fiebeke fazlar aras› gerilimi (V)<br />

4.12.2 Koruma:<br />

Da¤›t›m sistemi ile jeneratöre ba¤lanan kablolar afl›r› yük veya k›sa<br />

devre durumunda ba¤lant›y› otomatik olarak kesecek bir devre kesici<br />

flalter ile korunmufltur.<br />

4.12.3 Yükleme:<br />

Elektrik da¤›t›m panosu planlan›rken jeneratöre dengeli yük verilmesini<br />

sa¤lamak oldukça önemlidir. E¤er bir fazdaki yük di¤er fazlardaki<br />

D‹ZEL MOTORLU JENERATÖR GRUBU KULLANMA VE BAKIM EL K‹TABI<br />

29<br />

yüklerden çok ise, bu durum alternatör sarg›lar›n›n afl›r› ›s›nmas›na,<br />

fazlar aras› ç›k›fl voltaj›n›n dengesiz olmas›na ve sisteme ba¤l› olan<br />

hassas trifaze (3 fazl›) cihazlar›n hasar görmesine sebep olur. Hiç<br />

bir faz ak›m› jeneratörün nominal ak›m›n› aflmamal›d›r. Bu yükleme<br />

flartlar›n›n yerine getirilmesini sa¤lamak için mevcut da¤›t›m sistemi<br />

tekrar düzenlenebilir.<br />

4.12.4 Güç Faktörü:<br />

Yükün güç faktörünün 0.8 ile 1.0 aras›nda olmas› durumunda<br />

jeneratör, belirtilmifl olan gücü verir ve uygun bir flekilde çal›fl›r. E¤er<br />

yükün güç faktörü 0.8'in alt›nda ise jeneratör afl›r› olarak yüklenir.<br />

Bu ileri güç faktörünün önlenmesi için kondansatörler gibi güç faktörü<br />

düzeltme elemanlar› kullan›labilir. Ancak bu gibi durumlarda jeneratör<br />

yüke verildi¤inde, güç faktörü düzeltme elemanlar› devre d›fl›<br />

b›rak›lmal›d›r.<br />

4.12.5 Topraklama/Topraklama fiartlar›:<br />

Elektrik cihazlar›n izolasyonunda meydana gelebilecek ar›zalar,<br />

zedelenmeler cihazlar›n ana ak›m devresi d›fl›nda enerji sistemi ile<br />

ilgili olmayan metal k›s›mlar›n›n gerilim alt›nda kalmas›na neden olur.<br />

Kimi zaman gerilim seviyesinin afl›r› de¤erlere ulaflmas›yla cihaz›n<br />

delinme gerilimine maruz kalmas› nedeni ile izolasyon delinerek, bu<br />

yal›tkan k›s›mlar›n de gerilim alt›nda olmas›na neden olur. Gerek<br />

insan hayat›n›, gerekse cihazlar› korumak amac›yla topraklama<br />

yap›l›r.


‹yi bir topraklamadan beklenenler:<br />

•Kesintisiz ve sürekli olmas›<br />

D‹ZEL MOTORLU JENERATÖR GRUBU KULLANMA VE BAKIM EL K‹TABI<br />

•Ar›za ak›mlar›n› tafl›yabilecek kapasitede olmas›<br />

•Gerilim düflümünü s›n›rl› seviyede tutacak yeterlilikte düflük empedansl›<br />

olmas›<br />

•Toprak yay›lma direncinin düflük de¤erde olmas›<br />

•Toprak özgül direncinin küçük olmas› olarak s›n›rlanabilir.<br />

Elektrik flirketlerinin flebeke çeflitleri olarak farkl› topraklama biçimleri<br />

bulunmaktad›r. Bu nedenle dünyan›n farkl› yerlerindeki elektrik flirketleri<br />

iletim ve da¤›t›m güç sistemlerini de TT, TN ve IT sistemlerinden<br />

kendilerine uygun olan› seçerler.<br />

TN tipi flebekeler günümüzde en yayg›n olarak kullan›lan flebeke<br />

türüdür. Bu tür flebekelerde flebekenin y›ld›z noktas› topraklan›r.<br />

Cihazlar›n gövdeleri ve metal k›s›mlar koruma iletkeni PE ye ba¤lan›r.<br />

PE de y›ld›z noktas›ndaki toprakl› k›s›mla ba¤lant›l›d›r.<br />

Faz-toprak temas› halinde, PE veya PEN koruma hatlar› ve ba¤l›<br />

cihazlar›n topra¤a karfl› gerilimleri yükselir. Bu gerilimlerin de¤eri RB<br />

direncinin 2 ohm dan küçük tutulmas› ile istenilen de¤ere yani izin<br />

verilen temas geriliminin alt›nda bir de¤eri sa¤layabilir.<br />

30<br />

fiekil 4.11 TN Tipi fiebeke<br />

Topraklama tesisinin projelendirmesinde;<br />

•Topraklama tesisinin yeri belirlenir.<br />

•Toprak özgül direncinin belirlenmesi için ölçme ifllemleri yap›l›r.<br />

•Yap›lacak topraklamada kullan›lacak elektrot tipi belirlenir.<br />

•Tesisin k›sa devre ak›m› ve sisteme ba¤lanacak koruma elemanlar›n›n


D‹ZEL MOTORLU JENERATÖR GRUBU KULLANMA VE BAKIM EL K‹TABI<br />

31<br />

Tablo 4.6 <strong>Jeneratör</strong> gücüne göre kablo seçim tablosu


açma süresi tespit edilir.<br />

•Yay›lma direnci hesaplan›r.<br />

•Topraklama iletkeni kesit hesab› yap›l›r.<br />

D‹ZEL MOTORLU JENERATÖR GRUBU KULLANMA VE BAKIM EL K‹TABI<br />

•Yap›lan seçimin ve hesap de¤erlerin do¤rulu¤u denetlenir.<br />

•Ad›m ve temas gerilimleri hesaplanarak düflünülen sistemin uygunlu¤u<br />

araflt›r›l›r.<br />

‹flletmeye al›nmadan önce bütün iletkenler ve ba¤lant› noktalar› el ve<br />

gözle muayene edilir.<br />

Topraklama direnci Rt < 4 ohm olmal›d›r. Bu de¤er sa¤lanam›yor<br />

ise yukar›da yaz›l› ifllemler tekrar yap›larak toprak direnci de¤eri<br />

uygun hale getirilmelidir.<br />

<strong>Jeneratör</strong> sisteminde topraklama yap›l›rken; dikkat edilmesi gereken<br />

en önemli konu ise, flebeke topraklamas› ile jeneratör için yap›lan<br />

topraklama alanlar›n›n birbirinden en az 20 m mesafe de yap›lmas›d›r.<br />

Bu mesafe topraklama sistemlerinin birbirinden etkilenmesini engellemek<br />

içindir.<br />

En s›k kullan›lan çubuk topraklay›c› ile yap›lan topraklama sistemlerinde<br />

ise kullan›lan çubuk topraklay›c›lar›n boylar› ile aralar›nda ki mesafeler<br />

önemlidir. Birden fazla çubuk topraklay›c› ile yap›lan topraklama<br />

32<br />

sistemlerde çubuklar›n çak›lma mesafe aral›klar› en az iki çubuk<br />

mesafesi kadar olmal›d›r. 1,5 m boyunda çubuk topraklay›c› kullan›lan<br />

bir topraklama da di¤er çubuk ilk çak›lan çubuktan en az 3 m mesafe<br />

ileriye çak›lmal›d›r.<br />

<strong>Jeneratör</strong>ün gövdesi özellikle topraklanmal›d›r. Titreflimden dolay›<br />

meydana gelebilecek kopmalar› önlemek için toprak ba¤lant›s› esnek<br />

olmal›d›r. Topraklama kablolar› standartlar› karfl›lamal› ve en az›ndan<br />

tam yük ak›m›n› tafl›yabilecek kapasitede olmal›d›r.


4.12.6 Paralel Çal›flt›rma:<br />

Standart bir jeneratörü di¤er jeneratörler ile veya flebeke ile paralel<br />

çal›flt›rmak için ekstra teçhizatlar ba¤lanmal›d›r.<br />

4.12.7 ‹zolasyon Testi:<br />

Firmam›zdan al›nan jeneratörlerin uzun süre çal›flt›r›lmadan beklemesi<br />

durumunda izolasyon testi yap›lmal›d›r. <strong>Jeneratör</strong>ün uzun süre<br />

çal›flt›r›lmadan beklemesi durumunda çal›flt›rmadan önce sarg›lar›n<br />

izolasyon direncini test ediniz. Bu esnada Otomatik Voltaj Regülatörünün<br />

(AVR) ba¤lant›s›yla tüm kontrol amaçl› ba¤lant›lar sökülmelidir. Döner<br />

diyotlar da k›sa devre edilmeli veya ba¤lant›s› sökülmelidir. 500<br />

V'luk bir Megger veya benzer bir ölçü aleti kullan›labilir. Meggeri<br />

ç›k›fl terminali ile toprak (flase) aras›na ba¤lay›n›z. Izolasyon direnci<br />

topra¤a göre 1 MΩ'dan fazla olmal›d›r. Izolasyon direncinin<br />

1 MΩ'dan az olmas› durumunda alternatör sarg›lar› kurutulmal›d›r.<br />

4.13 SES SUSTURUCUSU<br />

Günümüzde jeneratörlerin gürültüsünü kontrol alt›na almak, gittikçe<br />

önem tafl›maktad›r. <strong>Jeneratör</strong>ün ses seviyesini kontrol alt›na almak<br />

için de¤iflik ekipmanlar mevcuttur.<br />

UYARILAR<br />

• <strong>Jeneratör</strong> mahallinde çal›fl›rken kulakl›k tak›n›z.<br />

D‹ZEL MOTORLU JENERATÖR GRUBU KULLANMA VE BAKIM EL K‹TABI<br />

33<br />

KES‹T AKIM KAPAS‹TES‹<br />

mm 2 TOPRAK HAVA<br />

4 x 2.5 36 25<br />

4 x 4 46 34<br />

4 x 6 58 44<br />

4 x 10 77 60<br />

4 x 16 100 80<br />

3 x 25/16 130 105<br />

3 x 35/16 155 130<br />

3 x 50/25 185 160<br />

3 x 70/35 230 200<br />

3 x 95/50 275 245<br />

3 x 120/70 315 285<br />

3 x 150/70 355 325<br />

3 x 185/70 400 370<br />

3 x 240/120 465 435<br />

Tablo 4.5 PVC izoleli YVV (NYY) 0.6/1 KV VDE normlar›na ve<br />

TSE'ye uygun kablolar›n ak›m tafl›ma kapasitelerine göre kablo kesitleri<br />

4.13.1 Egzost Susturucular›:<br />

Egzost susturucusu motordan yay›lan ses seviyesini düflürür (Bölüm<br />

4.8).


4.13.2 Kabinler:<br />

Ses izolasyon kabinleri, jeneratörün gürültü seviyesini düflürürler.<br />

4.13.3 Di¤er Ses Susturucular›:<br />

Bina içerisindeki jeneratörler için ses panjurlar›, fan susturucular›, ses<br />

emici duvarlar gibi di¤er ekipmanlar da kullan›labilir. Bunlar da<br />

jeneratörün gürültü seviyesini düflürürler.<br />

4.14 RÖMORKLU JENERATÖRLER‹N ÇEK‹LMES‹<br />

4.14.1 Çekme ‹çin Haz›rl›k:<br />

Çekici arac›n ve römorklu jeneratörün üzerindeki tüm ba¤lant›<br />

elemanlar› gevflek somun, e¤ilmifl metal, çatlak, afl›nma, afl›r› y›rt›k,<br />

gibi durumlar için kontrol edilmelidir.<br />

Tüm lastiklerin durumlar›n› kontrol ediniz. Tüm flafl lambalar› ve farlar›n<br />

çal›flt›¤›n› kontrol ediniz.<br />

4.14.2 Çekme:<br />

Römorklu jeneratörü çekerken römorkun a¤›rl›¤›n›n manevra ve durma<br />

mesafesini etkileyece¤ini unutmay›n›z.<br />

UYARILAR<br />

D‹ZEL MOTORLU JENERATÖR GRUBU KULLANMA VE BAKIM EL K‹TABI<br />

•Römorklu jeneratörü çekerken tüm trafik kurallar›na, standartlar›na<br />

ve di¤er düzenlemelere uyulmal›d›r. Bunlann içinde yönetmeliklerde<br />

aç›kça belirtilen gerekli donan›mlar ve h›z s›n›rlar› da vard›r.<br />

34<br />

Personelin mobil jeneratör üzerinde seyahat etmesine izin vermeyiniz.<br />

•Personelin çekme demiri üzerinde veya mobil jeneratör ile çekici<br />

araç aras›nda durmas›na izin vermeyiniz.<br />

•E¤imli ve yumuflak araziden ve çukur, tafl gibi engellerden kaç›n›n›z.<br />

•Geriye do¤ru manevra yaparken mobil jeneratörün arkas›ndaki ve<br />

alt›ndaki zeminin temiz oldu¤undan emin olunuz.<br />

4.14.3 Park Etme:<br />

Römorklu jeneratörü a¤›rl›¤›n› kald›rabilecek kuru bir zemine park<br />

ediniz. E¤er e¤imli bir yere park edilecekse, afla¤› do¤ru kalmas›n›<br />

önlemek için yokufla çarpraz olarak park ediniz. 15°'yi aflan bir<br />

zemine park etmeyiniz.<br />

4.15 DEPOLAMA<br />

Motor ve alternatörün uzun süreli depolanmas›n›n zararl› etkileri<br />

olabilir. Bu etkiler jeneratörü uygun bir flekilde haz›rlayarak ve<br />

depolayarak minimuma indirilebilir.<br />

4.15.1 Motorun Depolanmas›:<br />

Motor için motoru temizleme ve koruyucu s›v›lar› içeren bir motor<br />

koruma prosedürü uygulanabilir.


4.15.2 Alternatörün Depolanmas›:<br />

Alternatör depolan›rken sarg›larda nem oluflur. Bu nemi azaltmak için<br />

jeneratörü kuru yerde saklay›n›z. Sarg›lar› kuru tutmak için mümkünse<br />

havay› ›s›t›n›z. Uzun süre kullan›lmam›fl olan alternatör kullan›lmadan<br />

önce izolasyon testinden geçirilmelidir (Bölüm 4.12.8).<br />

4.15.3 Akünün Depolanmas›:<br />

Akü depolan›rken 8 haftada bir kontrol edilmeli, gerekirse tamamen<br />

flarj edilmelidir.<br />

4.16 MOTOR BLOK SUYU ISITICISI<br />

Motorun çabuk start almas› ve yükü üzerine alabilmesi için blok (ceket)<br />

suyu ›s›t›c›s› kullan›l›r.Is›t›c›, jeneratör çal›flm›yorken motorun ceket<br />

suyunu ›s›t›r. Bu sebeple ›s›t›c› her mevsim devrede olmal›d›r.<br />

Otomatik devreye giren jeneratörlerde blok suyu ›s›t›c›s› vard›r. Manuel<br />

jeneratörlerde opsiyoneldir.<br />

5. JENERATÖR BAKIMI<br />

‹yi bir bak›m program› jeneratörün ömrünü uzat›r.<strong>Jeneratör</strong>e hangi<br />

zamanlarda hangi bak›mlar›n yap›lmas› gerekti¤i Periyodik Bak›m<br />

D‹ZEL MOTORLU JENERATÖR GRUBU KULLANMA VE BAKIM EL K‹TABI<br />

35<br />

Çizelgesi' nde verilmifltir. Periyodik Bak›m Çizelgesi her jeneratör ile<br />

birlikte verilmektedir. Bak›m ve onar›m yaln›zca yetkili ve servislikler<br />

taraf›ndan yap›lmal›d›r. Yap›lan bak›m ve onar›mlar›n sonuçlar›<br />

Periyodik Bak›m Çizelgesi' ne kaydedilmelidir. Genel olarak jeneratör<br />

her zaman temiz tutulmal›d›r. Su, yak›t ve ya¤ gibi maddelerin<br />

jeneratörün üzerinde ve içinde toplanmas›na izin vermeyiniz. <strong>Jeneratör</strong><br />

zeminini her zaman temiz tutunuz.<br />

6.JENERATÖRÜ ÇALIfiTIRMADAN ÖNCE YAPILMASI GEREKEN<br />

KONTROL VE ‹fiLEMLER<br />

• Motor ve jeneratörü genel olarak gözle muayene ediniz. Belirlenmifl<br />

bir yerinde jeneratörün bulundu¤u mahale hava emiflinin kolayca<br />

yapabilmesini sa¤lay›n›z.<br />

• Radyatör kapa¤›n› açarak su seviyesine bak›n›z. Eksik ise su ilave<br />

ediniz. Su seviyesi su doldurma bo¤az›ndan 30'mm afla¤›da olmal›d›r.<br />

• Bölgenin en so¤uk hava flartlar›na göre motorun so¤utma suyunda<br />

antifiriz bulunmal›d›r. %50 antifiriz ve %50 su kanfl›m› her bölgede<br />

uygun korumay› sa¤layacakt›r.<br />

• Hava filtre göstergesini kontrol ediniz. Gerekiyorsa hava filtresini<br />

de¤ifltiriniz. Radyatörün pencere panjurlar›n› aç›k tutunuz.<br />

• Varsa motor ve alternatör üzerinde bulunan anahtar, tak›m, üstüpü,<br />

k⤛t v.s. gibi yabanc› maddeleri kald›r›n›z.


D‹ZEL MOTORLU JENERATÖR GRUBU KULLANMA VE BAKIM EL K‹TABI<br />

• Günlük yak›t deposundaki yak›t seviyesine bak›n›z. Yetersiz ise<br />

yak›t ilave ediniz. Ya¤ çubu¤u ile motor ya¤ seviyesine bak›n›z.<br />

Yetersiz ise uygun olan ya¤› ilave ediniz. Ya¤ maksimum seviye<br />

çizgisine yak›n olmal›d›r.<br />

• K›r›k, çatlak, kopuk, s›z›nt›, gevfleklik olup olmad›¤›na bak›n›z.<br />

Ar›za var ise ar›zay› gidermeden jeneratörü çal›flt›rmay›n›z.<br />

• Devre kesici ç›k›fl flalterinin devre d›fl› (OFF) pozisyonunda oldu¤unu<br />

kontrol ediniz.<br />

• Acil stop dü¤mesinin bas›l› olmad›¤›n› kontrol ediniz.<br />

• E¤er bak›ml› tip akü kullan›yorsan›z akü kapaklar›n› açarak gözlerdeki<br />

su seviyelerini kontrol ediniz. Eksik olanlar› saf su seperatörden 1 cm.<br />

üstüne alacak flekilde doldurunuz. Gözlere asla çeflme suyu, asitli<br />

su veya asit ilave etmeyiniz.<br />

• Akü ba¤lant› kablolar›n› kontrol ediniz. Gevflek olan akü bafllar›n›<br />

mutlaka anahtar ile s›k›n›z ve kutup bafllar›n› temiz tutunuz.<br />

• Radyatör hava ç›k›fl davlumbaz›n› kontrol ediniz, t›kan›k ise aç›n›z<br />

ve önünde hava ç›k›fl›na mani olan ne varsa uzaklaflt›r›n›z.<br />

36<br />

7.JENERATÖR KONTROL S‹STEMLER‹<br />

<strong>Jeneratör</strong>ün çal›flmas›n› kontrol etmek ve izlemek için elektronik kontrol<br />

sistemleri kullan›lmaktad›r. <strong>Jeneratör</strong>ün ihtiyaçlar›na göre standart<br />

kontrol sistemlerinden birisi uygulanabilir.Kontrol panosu jeneratörün<br />

çal›flt›r›lmas›n›,durdurulmas›n›,çal›flma durumunun ve ç›k›fl geriliminin<br />

izlenmesini sa¤lar. Ayr›ca düflük ya¤ bas›nc›, yüksek motor s›cakl›¤›<br />

ve di¤er ar›za durumlar›nda jeneratörü otomatik olarak durdurur.<br />

8.JENERATÖRLER‹N ÇALIfiTIRILMASI<br />

8.1. Otomatik Kumandal› <strong>Jeneratör</strong>ün Çal›flt›r›lmas›:<br />

8.1.1 DKG 307 Kontrol paneli ile çal›flt›r›lmas›:<br />

1. <strong>Jeneratör</strong> ön paneli üzerinde bulunan otomatik transfer cihaz›n›<br />

(DKG 307), OTO (Otomatik) konumuna getiriniz.<br />

2. fiebeke voltaj› normal s›n›rlar dâhilinde iken jeneratör bekleme<br />

durumundad›r. fiebeke fazlar›ndan biri dahi kesilirse veya flebeke<br />

voltaj› afl›r› düflerse jeneratör 7-8 saniye içerisinde devreye girerek<br />

tesisat› beslemeye bafllar. fiebeke voltaj›n›n gelmesi veya normal<br />

s›n›rlar içerisine girmesi halinde 2 dakika içerisinde sistem flebekeden<br />

beslenmeye bafllar. Bu konumda jeneratörün motoru kendi so¤umas›<br />

için 2 dakika daha çal›fl›r ve durur.


8.1.2 EOAM 210 FD-FL Kontrol paneli ile çal›flt›r›lmas›:<br />

1. <strong>Jeneratör</strong> ön paneli üzerinde bulunan otomatik transfer cihaz›n›<br />

(EOAM 210 FD-FL) , AUTO (Otomatik) konumuna getiriniz.<br />

2. fiebeke voltaj› normal s›n›rlar dâhilinde iken jeneratör bekleme<br />

durumundad›r. fiebeke fazlar›ndan biri dahi kesilirse veya flebeke<br />

voltaj› afl›r› düflerse jeneratör 7-8 saniye içerisinde devreye girerek<br />

tesisat› beslemeye bafllar. fiebeke voltaj›n›n gelmesi veya normal<br />

s›n›rlar içerisine girmesi halinde 2 dakika içerisinde sistem flebekeden<br />

beslenmeye bafllar. Bu konumda jeneratörün motoru kendi so¤umas›<br />

için 2 dakika daha çal›fl›r ve durur.<br />

8.1.3 AMF 4.0 Kontrol paneli ile çal›flt›r›lmas›:<br />

1. <strong>Jeneratör</strong> ön paneli üzerinde bulunan otomatik transfer cihaz›n›<br />

(AMF 4.0), A (Otomatik) konumuna getiriniz.<br />

2. fiebeke voltaj› normal s›n›rlar dâhilinde iken jeneratör bekleme<br />

durumundad›r. fiebeke fazlar›ndan biri dahi kesilirse veya flebeke<br />

voltaj› afl›r› düflerse jeneratör 7-8 saniye içerisinde devreye girerek<br />

tesisat› beslemeye bafllar. fiebeke voltaj›n›n gelmesi veya normal<br />

s›n›rlar içerisine girmesi halinde 1 dakika içerisinde sistem flebekeden<br />

beslenmeye bafllar. Bu konumda jeneratörün motoru kendi so¤umas›<br />

için 1 dakika daha çal›fl›r ve durur.<br />

D‹ZEL MOTORLU JENERATÖR GRUBU KULLANMA VE BAKIM EL K‹TABI<br />

37<br />

fiekil 8.1<br />

8.2.Manuel Kumandal› <strong>Jeneratör</strong>ün Çal›flt›r›lmas›:<br />

1. Kontak anahtar›n› '0' pozisyonundan '1' pozisyonuna al›n›z. (fiekil<br />

8.1)<br />

2. Bu esnada ya¤ bas›nç ar›zas› ve flarj ikaz lambalar› yanacakt›r.<br />

3. Daha sonra kontak anahtar›n› 'START' pozisyonuna al›n›z (araba<br />

çal›flt›r›r gibi). <strong>Jeneratör</strong>ün motoru çal›flmaya bafllayacakt›r. Motor


çal›flt›ktan sonra kontak anahtar›n› b›rak›n›z.<br />

4. Pano üzerindeki ikaz lambalar›n›n yan›p yanmad›¤›n› ve<br />

göstergelerdeki de¤erlerin normal olup olmad›¤›n› kontrol ediniz.<br />

5. 1 dakika kadar jeneratörü boflta çal›flt›r›n›z. Bu sürede jeneratör<br />

›s›nacakt›r.<br />

6. Bu esnada tesisattaki al›c›lar›n (yüklerin) kapal› pozisyonda olmas›<br />

gerekmektedir.<br />

7. Ana flalteri '1' konumuna al›n›z.<br />

8. Tesisattaki enversör flalteri 'fiEBEKE' konumundan 'JENERATÖR'<br />

konumuna al›n›z.<br />

9. Al›c›lar› birer birer devreye al›n›z.<br />

D‹ZEL MOTORLU JENERATÖR GRUBU KULLANMA VE BAKIM EL K‹TABI<br />

10. Ampermetre ve voltmetre komütatörünü kullanarak fazlardaki<br />

amperaj ve voltaj› kontrol ediniz.<br />

11. fiebeke geldi¤inde enversör flalteri' fiEBEKE' konumuna getiriniz.<br />

12. <strong>Jeneratör</strong>ü, motorun so¤umas› için 1 dakika boflta çal›flt›r›n›z.<br />

Daha sonra kontak anahtar›n›'0' konumuna al›n›z.<br />

38<br />

8.3 Çal›flt›rmada dikkat edilecek hususlar:<br />

Gerek manuel, gerekse otomatik kumandal› jeneratörlerde fazlardaki<br />

yük da¤›l›m›n›n dengeli olmas› jeneratörünüzün problemsiz çal›flmas›<br />

için önemlidir. Fazlar aras›ndaki yük da¤›l›m›n›n -/+ % 15 tolerans<br />

de¤erleri aras›nda kalmas› kullan›c›n›n sorumlulu¤undad›r. Yetersiz<br />

ve/ veya eksik bak›m yap›lmas› yada ihmalden kaynaklanan ar›zalar<br />

garanti kapsam› d›fl›ndad›r.<br />

9. OTOMAT‹K TRANSFER C‹HAZLARI TANITIMI VE KULLANMA<br />

TAL‹MATLARI:<br />

9.1 DKG 307 Otomatik Transfer Cihaz›:<br />

Cihaz jeneratörlerde kullan›lmak üzere tasarlanm›fl bir kumanda ve<br />

koruma panelidir. Ölçtü¤ü de¤erleri ekranda gösterir. Programl›<br />

parametreler enerji kesintisinden etkilenmeyecek flekilde silinmez bir<br />

haf›zaya kaydedilir.<br />

ÖLÇÜLEN PARAMETRELER<br />

fiebeke Faz-Nötr aras› voltajlar (R-N,S-N,T-N)<br />

fiebeke Faz-Faz aras› voltajlar (R-S,R-T,S-T)<br />

<strong>Jeneratör</strong> Faz-Nötr aras› voltajlar (U-N,V-N,W-N)<br />

<strong>Jeneratör</strong> Faz-Faz aras› voltajlar (U-V,W-V,U-W)


<strong>Jeneratör</strong> faz ak›mlar› (I)<br />

<strong>Jeneratör</strong> faz voltaj› (V)<br />

<strong>Jeneratör</strong> faz gücü (W)<br />

<strong>Jeneratör</strong> frekans› (Hz)<br />

<strong>Jeneratör</strong> toplam aktif gücü (kW)<br />

<strong>Jeneratör</strong> güç katsay›s› (Cos ’)<br />

Akü voltaj›<br />

So¤utma suyu s›cakl›¤›<br />

Ya¤ bas›nc›<br />

Tan›t›m:<br />

Cihazda 7 segment led tipte 3 adet gösterge bulunur.<br />

Bu göstergelerde :<br />

- Ölçülen parametreler,<br />

- Servis say›c›lar›,<br />

- ‹statistik say›c›lar,<br />

- Program parametreleri.<br />

okunur.<br />

D‹ZEL MOTORLU JENERATÖR GRUBU KULLANMA VE BAKIM EL K‹TABI<br />

39<br />

9.1.1 Dijital Göstergeler:<br />

(1) VOLTAJ GÖSTERGES‹:<br />

fiekil 9.1<br />

Bu göstergede flu de¤erler okunur:<br />

-fiebekeden çal›flma s›ras›nda, (R) faz› voltaj›


-<strong>Jeneratör</strong>den çal›flma s›ras›nda, (U) faz› voltaj›<br />

MENÜ tufluna bas›larak flu de¤erlerin her biri ayr› ayr› okunabilir:<br />

-(R-S-T) flebeke faz-nötr aras› voltajlar›<br />

-(U-V-W) jeneratör faz-nötr aras› voltajlar›<br />

-(RS-ST-TR) flebeke faz -faz aras› voltajlar›<br />

-(UV-VW-WU) jeneratör faz-faz aras› voltajlar›<br />

E¤er servis say›c›lar› okunuyorsa bu göstergede say›c› ad› okunur.<br />

Programlama konumunda (PGM) yaz›s› okunur.<br />

(2) AKIM GÖSTERGES‹:<br />

Bu göstergede ak›m trafolar› üzerinden ölçülen faz ak›mlar› okunur.<br />

Programlama menüsü yard›m›yla 10/5A ile 9000/5A de¤erleri<br />

aras›ndaki ak›m trafolar› kullan›labilmektedir. Program konumunda<br />

burada program numaras› okunur.<br />

(3) ÇOK FONKS‹YONLU GÖSTERGE:<br />

D‹ZEL MOTORLU JENERATÖR GRUBU KULLANMA VE BAKIM EL K‹TABI<br />

Bu göstergede MENÜ tufluna basarak flu de¤erleri okumak mümkündür.<br />

- <strong>Jeneratör</strong> frekans› (Hz)<br />

- <strong>Jeneratör</strong> cos ’<br />

- <strong>Jeneratör</strong> aktif gücü (KW)<br />

- Ya¤ bas›nc› (bar)<br />

- So¤utma s›v›s› s›cakl›¤› (∞C)<br />

- Akü gerilimi (V DC)<br />

40<br />

Program konumunda bu göstergede program parametresinin de¤eri<br />

okunur.<br />

(4) ALARM MUTE:<br />

Alarm susturma.<br />

(5) MENÜ:<br />

Göstergelerin ölçülen de¤erleri taramas› MENÜ tufluna bas›larak<br />

yap›l›r. MENÜ tuflu 1 saniye süreyle bas›l› tutulursa servis say›c›lar›na<br />

geçilir.<br />

(6) LAMP TEST:<br />

Lamba test.<br />

(7) AUTO:<br />

Oto tufluna bas›ld›¤›nda jeneratör otomatik çal›flma moduna geçer<br />

ve üst taraftaki led yanar. Bu tufl bas›l› oldu¤unda jeneratör flebeke<br />

elektri¤i kesildi¤inde otomatik olarak çal›fl›r ve elektrik geldi¤inde<br />

stop eder.<br />

(8) OFF:<br />

Kapal› tuflu çal›flan jeneratörü kapatmak içindir. Bu tufl bas›l› iken


jeneratör otomatik devreye girmez.<br />

(9) TEST:<br />

Test tuflu flebeke elektri¤i varken jeneratörü test amaçl› çal›flt›rmak<br />

içindir. <strong>Jeneratör</strong> bu tuflla çal›flt›r›ld›¤›nda otomatik kontrol ünitesi<br />

kontaktörlere kumanda etmez. Tufla bas›ld›¤›nda üst taraftaki led<br />

yanar.<br />

(10) LOAD TEST:<br />

Yükte test, iste¤e ba¤l› olarak yetkili servis taraf›ndan ayarlanacakt›r.<br />

(11) ALARM LEDLER‹:<br />

Alarmlar ilk gelen esasa göre çal›fl›r, buna göre:<br />

- E¤er herhangi bir alarm varsa daha sonra gelen alarm ve uyar›lar<br />

iflleme al›nmaz.<br />

- E¤er herhangi bir uyar› varsa daha sonra gelen uyar›lar dikkate<br />

al›nmaz.<br />

Programlamaya göre alarmlar kilitlemeli veya kilitlemesiz tipte olabilir.<br />

Kilitlemeli alarmlar için, alarm sebebi ortadan kalksa bile alarm ›fl›klar›<br />

yan›k kal›r ve jeneratörün çal›flmas›na engel olurlar.<br />

Alarmlar› silmek için çal›flma flekli (OTO-KAPALI-TEST-YÜKTE TEST)<br />

tufllar›ndan herhangi birine bas›l›r.<br />

D‹ZEL MOTORLU JENERATÖR GRUBU KULLANMA VE BAKIM EL K‹TABI<br />

41<br />

YA⁄ LED‹:<br />

Motor, ya¤ bas›nc› tehlikeli bir düzeye düfltü¤ünde yanar. E¤er bu<br />

led jeneratör çal›flm›yorken yan›yorsa ya¤ müflürü ar›zal› olabilir.<br />

ISI LED‹:<br />

Afl›r› s›cakl›k konta¤›ndan sinyal gelince veya s›cakl›k müflüründen<br />

ölçülen de¤er ayarlanm›fl olan limiti afl›nca oluflur.<br />

FREKANS LED‹:<br />

<strong>Jeneratör</strong> devrinin programlanm›fl olan s›n›rlar›n d›fl›na ç›kmas›<br />

(overspeed /underspeed) durumu sonunda oluflur.<br />

MARfi HATASI LED‹:<br />

Programlanan marfllama adedi sonunda jeneratör çal›flmazsa bu<br />

alarm oluflur.<br />

DURMA HATASI LED‹:<br />

Motor ayarlanm›fl olan stop süresi sonunda durmazsa oluflur.<br />

AfiIRI YÜK LED‹:<br />

<strong>Jeneratör</strong> faz ak›mlar›ndan en az birinin veya jeneratör aktif gücünün


programlanm›fl olan s›n›r›n üzerine ç›kmas› durumunda oluflur.<br />

VOLTAJ LED‹:<br />

U-V-W faz voltajlar›ndan en az birinin s›n›rlar d›fl›na ç›kmas› durumunda<br />

oluflur.<br />

AKÜ LED‹:<br />

Akü voltaj›n›n programlanan seviyelerin üstüne ç›kmas› veya alt›na<br />

düflmesi sonucunda oluflur. Marfllama s›ras›nda bu hata kontrol<br />

edilmez.<br />

fiARJ LED‹:<br />

fiarj alternatörü ar›zas› veya kay›fl kopmas› durumunda yanar.<br />

REDRESÖR ARIZASI LED‹:<br />

Redresör ar›za giriflinden sinyal gelince oluflur.<br />

AC‹L STOP LED‹:<br />

Acil stop konta¤›ndan sinyal gelince oluflur.<br />

D‹ZEL MOTORLU JENERATÖR GRUBU KULLANMA VE BAKIM EL K‹TABI<br />

42<br />

YEDEK LED‹:<br />

Yedek ar›za kontaklar›n›n herhangi birinden sinyal gelince oluflur.<br />

SERV‹S ZAMANI LED‹:<br />

Bu led jeneratörün periyodik servisinin düzenli olarak yap›lmas›na<br />

yard›mc› olmak amac›yla kullan›l›r. Periyodik servis belirli bir motor<br />

saati dolunca yap›lmaktad›r.<br />

Led Göstergeler: Cihazda 4 grupta 29 adet led bulunur:<br />

- Grup 1:Çal›flma flekli: <strong>Jeneratör</strong>ün fonksiyonunu gösterir.<br />

- Grup 2:Mimik diyagram: fiebeke ve jeneratör voltajlar› ve<br />

kontaktörlerinin durumunu gösterir.<br />

- Grup 3: Uyar›lar ve alarmlar: Çal›flma s›ras›nda karfl›lafl›lan anormal<br />

durumlar› gösterir.<br />

- Grup 4: Birim: Alt göstergede görülen de¤erin birimini belirtir.<br />

9.1.2 EOAM 210 FD-FL Otomatik Transfer Cihaz›:<br />

Cihaz otomatik jeneratörlerde kullan›lmak üzere tasarlanm›fl bir<br />

kumanda ve koruma panelidir. Ölçtü¤ü de¤erleri ekranda gösterir.<br />

Programl› parametreler enerji kesintisinden etkilenmeyecek flekilde<br />

silinmez bir haf›zaya kaydedilir.


ÖLÇÜLEN PARAMETRELER<br />

fiebeke Faz-Nötr aras› voltajlar (R-N,S-N,T-N)<br />

fiebeke Faz-Faz aras› voltajlar (R-S,R-T,S-T)<br />

<strong>Jeneratör</strong> Faz-Nötr aras› voltajlar (U-N,V-N,W-N)<br />

<strong>Jeneratör</strong> Faz-Faz aras› voltajlar (U-V,W-V,U-W)<br />

<strong>Jeneratör</strong> faz ak›mlar› (I)<br />

<strong>Jeneratör</strong> faz voltaj› (V)<br />

<strong>Jeneratör</strong> faz gücü (W)<br />

<strong>Jeneratör</strong> frekans› (Hz)<br />

<strong>Jeneratör</strong> güç faktörü (pF)<br />

<strong>Jeneratör</strong> devir say›s› (rpm)<br />

<strong>Jeneratör</strong> çal›flma saati<br />

Güncel saat<br />

Di¤er ar›za kodlar›<br />

Son 32 adet kay›tl› ar›za bilgisi<br />

Akü voltaj›<br />

So¤utma suyu s›cakl›¤›<br />

Ya¤ bas›nc›<br />

fiarj alternatör voltaj›<br />

Tan›t›m:<br />

(1) 38 numaral› ekranda flebeke gerilimlerinin gösterildi¤ini ifade<br />

eder.<br />

(2) 38 numaral› ekranda jeneratör gerilimlerinin gösterildi¤ini ifade<br />

eder.<br />

D‹ZEL MOTORLU JENERATÖR GRUBU KULLANMA VE BAKIM EL K‹TABI<br />

43<br />

(3) Bu yeflil led flebeke gerilimlerinini s›n›rlar içinde oldu¤unu gösterir.<br />

(4) Bu yeflil led yükün flebekeden beslendi¤ini gösterir.<br />

(5) Bu yeflil led yükün jeneratörden beslendi¤ini gösterir.<br />

EOAM 210 FD KONTROL C‹HAZI<br />

fiekil 9.2


D‹ZEL MOTORLU JENERATÖR GRUBU KULLANMA VE BAKIM EL K‹TABI<br />

(6) Bu yeflil led flebeke gerilimlerinini s›n›rlar içinde oldu¤unu gösterir.<br />

<strong>Jeneratör</strong> yükü almaya haz›rd›r.<br />

(7) Bu yeflil led jeneratörün çal›flt›¤›n› gösterir.<br />

(8) Bu yeflil led ise Manuel, otomatik ve test modlar›nda start iflleminin<br />

bafllad›¤›n› gösterir.<br />

(9) Bu yeflil led ise Manuel, otomatik ve test modlar›nda stop iflleminin<br />

bafllad›¤›n› gösterir.<br />

(10) Bu k›rm›z› led cihaz›n program parametreleri bölümünde oldu¤unu<br />

gösterir.<br />

(11) Bu k›rm›z› led cihaz›n Kapal› (off) modda oldu¤unu oldu¤unu<br />

gösterir.<br />

(12) Bu k›rm›z› led cihaz›n Otomatik modda oldu¤unu oldu¤unu<br />

gösterir.<br />

(13) Bu k›rm›z› led cihaz›n Test modda oldu¤unu oldu¤unu gösterir.<br />

(14) Bu k›rm›z› led cihaz›n Otomatik modda oldu¤unu oldu¤unu<br />

gösterir.<br />

(15) 38 numaral› ekranda flebeke yada jeneratör gerilimlerinin<br />

44<br />

gösterilmesini seçer.<br />

(16) 38 numaral› ekranda jeneratör faz-faz ve faz-nötr gerilimlerinin<br />

gösterilmesini sa¤lar.<br />

(17) Bu buton manuel modda flebeke kontaktörünü devreye almak<br />

içindir.<br />

(18) Bu buton manuel modda flebeke kontaktörünü devre d›fl› b›rakmak<br />

içindir.<br />

(19) Bu buton manuel modda jeneratör kontaktörünü devreye almak<br />

içindir.<br />

(20) Bu buton manuel modda jeneratör kontaktörünü devre d›fl›<br />

b›rakmak içindir.<br />

(21) Bu buton manuel modda jeneratörü çal›flt›rmak içindir.<br />

(22) Bu buton manuel modda jeneratörü durdurmak içindir.<br />

(23) Bu buton program parametreleri ayar bölümüne girmek içindir.<br />

(27) Bu lamba test butonu tüm ledlerin ve segmentlerin çal›flt›¤›n› test<br />

etmek içindir.


(28) Korna susturma butonu.<br />

(29) Ar›zaresetleme butonu<br />

(30) Bu buton çal›flma modunu Kapal› moda almak için kullan›l›r.<br />

(31) Bu buton çal›flma modunu Otomatik moda almak için kullan›l›r.<br />

(32) Bu buton çal›flma modunu Test moda almak için kullan›l›r.<br />

(33) Bu buton çal›flma modunu Manuel moda almak için kullan›l›r.<br />

(34) Bu ekranda hemen alt›nda sembolleri bulunan elektriksel ölçümlerin<br />

de¤erlerini gösterir.<br />

(35-36-37) Bu ekranlar 3 faz yük ak›m de¤erlerini gösterirler.<br />

(38) Bu ekran flebeke ve jeneratör gerilimlerinin de¤erini gösterir.<br />

(39) 9 adet ar›za ledlerinin bulundu¤u k›s›md›r.<br />

9.1.3 AMF 4.0 Otomatik Transfer Cihaz›:<br />

Tek veya üç faz flebeke voltaj›n› izleyen, yükü flebeke ile jeneratör<br />

aras›nda aktaran ve ar›za kontrollerini yapan mikroifllemci kontrollü<br />

bir cihazd›r. Menü dü¤mesine 3 sn bas›l› tutularak cihaz›n çal›flmas›na<br />

D‹ZEL MOTORLU JENERATÖR GRUBU KULLANMA VE BAKIM EL K‹TABI<br />

45<br />

ait 98 adet parametre ayr› ayr› dijital olarak ayarlan›r ve haf›zaya<br />

al›n›r.<br />

ÖLÇÜLEN PARAMETRELER<br />

fiebeke Faz-Nötr aras› voltajlar (R-N,S-N,T-N)<br />

fiebeke Faz-Faz aras› voltajlar (R-S,R-T,S-T)<br />

<strong>Jeneratör</strong> Faz-Nötr aras› voltajlar (U-N,V-N,W-N)<br />

<strong>Jeneratör</strong> Faz-Faz aras› voltajlar (U-V,W-V,U-W)<br />

<strong>Jeneratör</strong> faz ak›mlar› (I)<br />

<strong>Jeneratör</strong> faz voltaj› (V)<br />

<strong>Jeneratör</strong> faz gücü (W)<br />

<strong>Jeneratör</strong> frekans› (Hz)<br />

Akü voltaj›<br />

So¤utma suyu s›cakl›¤›<br />

Ya¤ bas›nc›<br />

Tan›t›m:<br />

(1)Ön Is›tma:<br />

So¤uk hava koflullar›nda motor ilk defa çal›flt›r›ld›¤›nda marfl alm›yorsa<br />

motora ön ›s›tma yapt›r›larak çal›flt›r›lmas› sa¤lan›r.<br />

Sadece manuel modda ve motor duruyorken çal›flmaktad›r.<br />

(START) Marfl Dü¤mesi:<br />

Motora marfl vermek amac›yla kullan›l›r. Sadece manuel modda ve


D‹ZEL MOTORLU JENERATÖR GRUBU KULLANMA VE BAKIM EL K‹TABI<br />

motor duruyorken çal›flmaktad›r. Panel marfl süresince ekranda 'Str'<br />

yazmaktad›r.<br />

fiekil 9.3<br />

(STOP) Durdurma Dü¤mesi:<br />

Motoru durdurmak amac› ile kullan›lmaktad›r. Hangi modda kullan›l›rsa<br />

kullan›ls›n bas›ld›¤›nda jeneratörü manuel moda alarak, jeneratör<br />

daha önce yüke al›nm›flsa so¤utma, yüke al›nmam›flsa durdurma<br />

ifllemine geçecektir. So¤utma s›ras›nda bir daha stop tufluna bas›l›rsa<br />

9<br />

6<br />

7<br />

46<br />

jeneratör durdurulacakt›r.<br />

(2) <strong>Jeneratör</strong> Kontaktörü:<br />

<strong>Jeneratör</strong> çal›flt›ktan sonra üretilen enerjinin yüke aktar›lmas›n›<br />

sa¤lamaktad›r. Kontaktörün durumu üstündeki led ile belirlenmektedir.<br />

Led yan›yorsa kontaktör kapal› ve yük jeneratörden besleniyor demektir.<br />

Kapat›labilmesi için flebeke kontaktörünün aç›k olmas› gerekmektedir.<br />

(3) fiebeke Kontaktörü:<br />

Yükün flebekeden beslenmesini sa¤layan kontaktörü kontrol etmektedir.<br />

Led yan›yorsa kontaktör kapal› yük flebekeden besleniyor demektir.<br />

NOT: <strong>Jeneratör</strong> kontaktörü flebeke kontaktörüyle elektriksel olarak kilitli<br />

bulunmaktad›r. Ayn› anda iki kontaktör kapat›lamaz.<br />

(4) <strong>Jeneratör</strong> Durum Ledi:<br />

Sönük oldu¤u durumda jeneratör dura¤an demektir.<br />

Yan›k oldu¤u jeneratör çal›fl›yor demektir.<br />

Led yan›p sönüyor ise jeneratör so¤utma ve durdurma süresi içinde<br />

demektir<br />

(5) fiebeke Durum Ledi:<br />

Sönük oldu¤u durumda flebeke voltaj› parametrelerde belirtilen s›n›rlar›n<br />

d›fl›na ç›km›fl demektir.<br />

Yan›k oldu¤u durumda flebeke normal de¤erlerin içinde demektir.<br />

Led yan›p sönüyor ise flebeke normal durumda flebeke ar›zas›<br />

durumuna ya da flebeke ar›zas›ndan normal duruma geçerken


eklenen gecikme süreleri içinde demektir.<br />

(6) Ar›za Ledleri:<br />

Bu ar›zalarla ilgili detayl› bilgi ileriki bölümlerde aç›klanacakt›r.<br />

(7) Analog Ya¤ Bas›nç ve Hararet Göstergeleri:<br />

Bu bölümde ya¤ bas›nç ve hararet müflhürlerinin gösterge uçlar›ndan<br />

okunan de¤erler kullan›c›n›n kolayca görebilece¤i flekilde bar grafikler<br />

halinde ekrana bas›lmaktad›r. Hararet için kadran 50 C den bafllayarak<br />

100 C ye kadar, ya¤ bas›nc› için kadran, parametrelerden ayarlanan<br />

düflük ya¤ bas›nç ar›zas› seviyesinden bafllayarak müflhürün<br />

okuyabilece¤i en üst de¤ere kadar gitmektedir<br />

(8) Ölçüm Modu Seçme Dü¤mesi:<br />

En alttaki 2 display de gösterilen frekans ve voltaj de¤erlerinin<br />

jeneratöre mi yoksa flebekeye mi ait olaca¤›n› seçmektedir. Yan›ndaki<br />

ledler vas›tas›yla da gösterilen ölçüm de¤erlerinin flebekeye mi<br />

'MA‹NS' yoksa jeneratöre mi 'GEN' ait oldu¤u belirtir.<br />

Esc Tuflu:<br />

Bu dü¤menin birçok görevi vard›r.<br />

Ar›za oluflmas› durumunda ilk bas›flta korna susturulur. ‹kinci bas›flta<br />

ise ar›za silinir.<br />

Parametre menüsünden ç›kmak için kullan›l›r. Bu ifllem için dü¤me 3<br />

saniye bas›l› tutulmal›d›r.<br />

Parametre menüsünden herhangi bir parametrenin de¤ifltirilmesi<br />

s›ras›nda girilen de¤er hatal›ysa bu tufl vas›tas›yla iptal edilebilir.<br />

D‹ZEL MOTORLU JENERATÖR GRUBU KULLANMA VE BAKIM EL K‹TABI<br />

47<br />

(ENTER) Menü Tuflu:<br />

Bu dü¤menin birçok görevi vard›r.<br />

Panelin sol taraf›ndaki göstergelerde gösterilen de¤erlerin seçilebilmesini<br />

sa¤lamaktad›r.<br />

Normal çal›flma durumunda menü tufluna ilk bas›ld›¤›nda seçim<br />

modunda olan göstergenin yan›ndaki led yan›p sönmeye bafllayacakt›r.<br />

Bu noktada yukar› afla¤› tufllar›yla bu göstergede görüntülenmek<br />

istenen de¤er de¤ifltirilir.<br />

Parametre menüsüne girilmesini sa¤lar.<br />

Parametre menüsünde herhangi bir de¤erin de¤ifltirilmesi için<br />

kullan›lmaktad›r.<br />

(+,-) Yukar›, Afla¤› Tufllar›:<br />

Normal çal›flma durumunda bu tufllara ilk bas›ld›¤›nda seçim modunda<br />

olan göstergenin yan›ndaki led yan›p sönmeye bafllar. ‹kinci defa<br />

bas›ld›¤›nda ise göstergenin de¤erini de¤ifltirir. Seçim modunda olan<br />

göstergeyi de¤ifltirmek için göstergenin yan›ndaki led yan›p sönerken<br />

menü tufluna bas›lmal›d›r.<br />

Parametre menüsünde parametrelerden biri 'ENTER' tufluna basarak<br />

ayarlama moduna al›nd›ktan sonra parametre de¤erinin her basama¤›<br />

yukar› afla¤› tufllar› yard›m›yla istenilen say›ya ayarlanabilmektedir.<br />

(9) Çal›flma Modu Seçme Dü¤mesi:<br />

Paneli en sa¤›nda bulunan üç dü¤me vas›tas›yla sistem manuel (El<br />

iflareti), otomatik (A harfi) ya da test modunda çal›flt›r›labilmektedir.<br />

Sitemin hangi modda oldu¤u yan›ndaki led vas›tas›yla görülebilmektedir.


ARIZA VE ‹KAZLAR:<br />

Alçak Yüksek H›z Ar›zas›: Alternatörün üretti¤i<br />

elektri¤in frekans› s›n›rlar›n d›fl›na ç›kmas› an›nda bu<br />

ar›za oluflur.<br />

Alçak Yüksek Voltaj Ar›zas›: Alternatörün üretti¤i<br />

elektri¤in voltaj de¤erleri s›n›rlar›n d›fl›na ç›kmas› an›nda<br />

bu ar›za oluflur.<br />

Hararet Ar›zas›<br />

Afl›r› Ak›m Ar›zas›:<br />

D‹ZEL MOTORLU JENERATÖR GRUBU KULLANMA VE BAKIM EL K‹TABI<br />

Periyodik Servis Zaman› ‹kaz›: Servis zaman› s›f›rland›ktan<br />

sonra ayarlanan periyodik bak›m zaman› kadar süre<br />

geçmesi durumunda bu ikaz verilir. S›f›rlama ifllemi Servis<br />

taraf›ndan yap›l›r.<br />

Çal›flma Durdurma Ar›zas›: Bu ar›za olufltu¤unda<br />

jeneratör çal›flt›r›lamam›fl ya da durdurulamam›fl demektir.<br />

<strong>Jeneratör</strong>ün çal›flt›r›lmas› s›ras›nda e¤er ya¤ bas›nc›, flarj<br />

veya alternatör voltaj› alg›lan›yorsa çal›flt›rma durdurma<br />

48<br />

ar›zas› lediyle beraber ya¤ bas›nc›, flarj veya alçak yüksek voltaj<br />

ar›zas› ledi yanar. Bu flekilde kullan›c› jeneratörün hangi sinyalden<br />

dolay› çal›flt›r›lamad›¤›n› anlayabilir.<br />

Düflük Ya¤ Bas›nç Ar›zas›:<br />

fiarj Ar›zas›: fiarj alternatörünün flarj ar›zas› ucundaki<br />

voltaj›n düflmesi durumunda bu ar›za verilir.<br />

Akü Voltaj› Alçak Yüksek Ar›zas›: Akü voltaj›n›n<br />

ayarlanan s›n›rlar›n alt›na inmesi veya üstüne ç›kmas›<br />

durumunda verilen ar›zad›r.<br />

Yedek Ar›za Ledi: Yedek girifllerin fonksiyonlar› sar› ve<br />

ya k›rm›z› ar›za olarak seçilmiflse giriflin aktif olmas›<br />

durumunda bu ar›za verilir.<br />

Sistemde aktif fonksiyonlar acil stop girifli ve su seviye ar›za giriflidir.<br />

Acil stop butonunu bas›l› olmas› durumunda hem gösterge de A3<br />

yazmakta hem de AUX ar›za ledi yanmaktad›r. Radyatör su seviyesinde<br />

bir ar›za bulunmas› durumunda ise göstergede de A4 yazmakta,<br />

ayn› anda AUX ledi de yanmaktad›r.


Kumanda Panosu Cihazlar›:<br />

fiekil 9.4<br />

(22) fiarj ‹kaz Lambas›: Lamba yand›¤›nda akü flarj alternatörünün<br />

normalden daha az düzeyde flarj etti¤ini ve bir problem oldu¤unu<br />

gösterir.<br />

(23) Çal›flma Saati: Setinizin kaç saat çal›flm›fl oldu¤unu gösterir.<br />

D‹ZEL MOTORLU JENERATÖR GRUBU KULLANMA VE BAKIM EL K‹TABI<br />

49<br />

(24) Acil Stop Butonu: Setinizin acil hallerde hemen stop etmesine<br />

imkan sa¤lar. Acil durumlar d›fl›nda kullan›lmamal›d›r. Butona bas›l›<br />

durdurma ifllemi yap›ld›ktan sonra hafifçe sa¤a çevirerek geri ç›kmas›<br />

sa¤lanmal›d›r.<br />

NOT: Buton kabinli setlerde kabin üzerine tak›lm›flt›r.<br />

10. KUVVET PANOSUNUN YER‹ VE YERLEfiT‹R‹LMES‹<br />

Kuvvet panosunun (transfer siviç) yerlefltirmesinde dikkat edilecek<br />

hususlar.<br />

1. Kuvvet panosunu mümkün oldu¤u kadar ana da¤›t›m panosunun<br />

yak›n›na monte ediniz.<br />

2. Pano; temiz, kuru, havaland›r›lmas› iyi ve afl›r› ›s›dan uzak yerlerde<br />

bulunmal›d›r.<br />

3. Panonun etraf›nda yeteri kadar çal›flma alan› bulunmal›d›r. Panonun<br />

kapaklar› kolayl›kla aç›labilmeli ve panoya kolayl›kla müdahale<br />

edilebilmelidir.<br />

4. <strong>Jeneratör</strong>den çekilen ak›mlar›n de¤eri mümkün oldu¤u kadar üç<br />

faza eflit da¤›t›lmal›d›r. Fazlar aras›ndaki max. fark %15 de¤erinde<br />

olmal›d›r.<br />

5. <strong>Jeneratör</strong>ler için kullan›lacak kuvvet kablolar›n›n ak›m tafl›ma<br />

kapasiteleri Tablo 4.6'da verilmifltir.<br />

6. <strong>Jeneratör</strong>ün görevini sa¤l›kl› yapabilmesi için iflletme ba¤lant›s›n›n<br />

do¤ru yap›lmas› gerekir. Bu ba¤lant› flekli fiekil 10.1'de gösterilmifltir.<br />

Panoya iki kablo girifli vard›r. Biri flebekenin kontrolü için flebeke<br />

girifli, di¤eri jeneratörün ç›k›fl›d›r. Sayaç ç›k›fl›ndan veya varsa


D‹ZEL MOTORLU JENERATÖR GRUBU KULLANMA VE BAKIM EL K‹TABI<br />

kompanzasyon panosundan al›nan flebeke hatt›, flebeke kontaktörü<br />

üzerinden al›c›ya verilir. Burada dikkat edilecek husus; jeneratörün<br />

sayaçtan sonra ba¤lanmas›d›r.<br />

fiekil 10.1 <strong>Jeneratör</strong>ün iflletmeye ba¤lant› flekli<br />

50<br />

11.ALTERNATÖR ARIZALARI VE G‹DER‹LMES‹<br />

ARIZA:<br />

1-Alternatör voltaj üretmiyor.<br />

NEDEN‹:<br />

a) Stator sarg›lar›nda art›k m›knat›siyetin kayb›.<br />

-Alternatör ikaz sarg›s›z ise, s›ra klemensinde 2 ve 3 no'lu klemens<br />

uçlar›ndaki + ve - uçlara 9,5 V'luk kuru pilin ayn› uçlar›n› 5sn. kadar<br />

temas ettiriniz.<br />

Alternatör ikaz sarg›l› ise, s›ra klemensinde 1 ve 4 no'lu klemens<br />

uçlar›ndaki +,- uçlara 9,5 V'luk kuru pilin ayn› uçlar›n› 5 sn. kadar<br />

temas ettiriniz.<br />

b) Pano veya klemens ba¤lant›lar›nda temass›zl›k var.<br />

-Pano kapa¤›n› açarak, kablo uçlar›nda ç›kma olup olmad›¤›n›, ayn›<br />

flekilde klemens uçlar›nda ç›kma olup olmad›¤›n› kontrol ediniz.<br />

c) ‹kaz dü¤mesinde kopukluk var.<br />

-Bütün ba¤lant›lar› özellikle alternatör s›ra klemensi ba¤lant›lar›n›<br />

kontrol ediniz.<br />

d) Döner diyotlarda bozukluk var.<br />

-Diyotlar› AVO metrenin diyot test k›sm› ile tek tek test edip, bozuk<br />

diyotlar› de¤ifltiriniz.<br />

e) Tahrik makinesinin devri çok düflük.<br />

-Tahrik makinesinin devrini nominale yükselt.<br />

f) Regülatör kart› ar›zal›.


-Regülasyon yapmayan kart› de¤ifltiriniz.<br />

ARIZA:<br />

2- Alternatör yüklendikçe voltaj düflüyor.<br />

NEDEN‹:<br />

a) Regülatör kart› ar›zal›.<br />

-Boflta çal›flmada, regülatör potansiyometresi ile ç›k›fl gerilimini 400<br />

V'a ayarlay›n›z. Bu ayarlamadan sonra da yüklendikçe voltaj düflüyorsa<br />

kart› de¤ifltiriniz.<br />

b) Tahrik makinesinin devir düflümü çok fazla.<br />

-Tahrik makinesi gücünü kontrol ediniz.<br />

c) Alternatör gücü üzerinde yüklenmifltir.<br />

-Nominalin üzerinde yüklemeyiniz.<br />

d) Döner diyotlar bozuk.<br />

-Diyotlar› AVO metre ile kontrol ediniz. Ar›zal›lar› de¤ifltiriniz.<br />

ARIZA:<br />

3- Alternatör yüklendikçe voltaj yükseliyor.<br />

NEDEN‹:<br />

a) Devrede ters dönen motor var.<br />

D‹ZEL MOTORLU JENERATÖR GRUBU KULLANMA VE BAKIM EL K‹TABI<br />

51<br />

-<strong>Jeneratör</strong> ç›k›fl kablolar›n›n yerini de¤ifltiriniz.<br />

ARIZA:<br />

4-<strong>Jeneratör</strong> voltaj› çok yüksek.<br />

NEDEN‹:<br />

a) Regülatörün faz gören uçlar›ndan birisi kopuk.<br />

-Klemens ba¤lant›lar›n› kontrol ediniz.<br />

b) Voltaj ayar potansiyometresinde kopukluk var.<br />

-Potansiyometre uçlar›n› kontrol ediniz.<br />

c) Regülatör kart› ar›zal›.<br />

-Regülasyon yapmayan kart› de¤ifltiriniz.<br />

ARIZA:<br />

5-Bir veya iki fazdan voltaj okunmuyor.<br />

NEDEN‹:<br />

a) Voltaj kontrol komütatörü uçlar›nda kopukluk var.<br />

-Komütatör uçlar›n› kontrol ediniz.<br />

b) Stator sarg›lar›nda kopukluk var.<br />

-Klemens kutusu kapa¤›n› açarak y›ld›z ba¤lant› köprüsünü<br />

kald›r›n›z.Sarg›lar aras› kopukluk veya k›sa devre kontrolü yap›n›z.


ARIZA:<br />

6-Sarg›lar afl›r› derecede ›s›n›yor.<br />

NEDEN‹:<br />

a) <strong>Jeneratör</strong> nominalin üzerinde yüklenmifltir.<br />

-Nominal yükte çal›flt›r›n›z.<br />

b) Sarg›lar aras›nda k›sa devre olabilir.<br />

-Klemens kutusunda sarg›lar aras›,k›sa devre kontrolü yap›n›z.<br />

ARIZA:<br />

7-<strong>Jeneratör</strong> ç›k›fl geriliminde dalgalanma var.<br />

NEDEN‹:<br />

D‹ZEL MOTORLU JENERATÖR GRUBU KULLANMA VE BAKIM EL K‹TABI<br />

a) Regülatör kart› regülasyon görevi yapm›yor.<br />

-Regülatör kart›n› de¤ifltiriniz.<br />

b) Sarg›larda k›sa devre var.<br />

-Klemens kutusunu açarak,sarg›lar› AVO metre ile kontrol ediniz.<br />

Direnç fark› varsa k›sa devre var demektir.<br />

c) Köprü diyotlardan biri veya birkaç› ar›zal›.<br />

52<br />

12. D‹ZEL MOTOR ARIZALARI VE G‹DER‹LMES‹<br />

Afla¤›da motorda meydana gelebilecek muhtemel motor ar›zalar› ve<br />

sebepleri verilmifltir.<br />

Marfl motoru dizeli yavafl döndürüyor<br />

• Akü flarjs›z<br />

• Akü kablolar›n›n temas› zay›f<br />

• Marfl motoru ar›zal›<br />

• Ya¤lama ya¤› vizikosite derecesi yanl›fl<br />

Ya¤ bas›nc› çok düflük<br />

• Ya¤ vizikosite derecesi yanl›fl<br />

• Karterde yeteri kadar ya¤ yok<br />

• Bas›nç göstergesi ar›zal›<br />

• Ya¤filtresi kirli<br />

Mavi veya beyaz egzost duman›<br />

• Ya¤ vizikosite derecesi yanl›fl<br />

• Is›t›c› ar›zal›<br />

• Dizel motor so¤uk<br />

• Sibop ayar› bozuk<br />

• Yak›t avans ayar› bozuk


Dizel motor zor çal›fl›yor veya çal›flm›yor<br />

• Marfl motoru dizeli döndüremiyor<br />

• Yak›t devresi hava yapm›flt›r<br />

• Yak›t tank› bofltur<br />

• Yak›t borusu t›kal›d›r<br />

• Yak›t kontrol solenidi ar›zal›d›r<br />

• Yak›t filtresi kirlidir<br />

• Is›t›c› çal›flm›yor<br />

• Egsozt borusu t›kal›d›r<br />

• Kalitesiz yak›t<br />

• Yak›t tank› havaland›rmas› t›kal›d›r<br />

• Yak›t ön pompas› ar›zal›d›r<br />

• Enjektörler ar›zal›d›r veya ayar› bozuk<br />

Ya¤ sensörü / sivici veya ba¤lant›s› ar›zal›<br />

Ya¤ bas›nc› çok yüksek<br />

• Ya¤ vizikosite derecesi yanl›fl<br />

• Ya¤ bas›nç göstergesi ar›zal›<br />

Motor yeterli güç vermiyor<br />

Yak›t borusu t›kal›<br />

Yak›t filtresi kirli<br />

Hava filtresi kirli<br />

Yak›t sisteminde hava var<br />

Kalitesiz yak›t<br />

Egzost borusu t›kal›<br />

Yak›t ön pompas› ar›zal›<br />

D‹ZEL MOTORLU JENERATÖR GRUBU KULLANMA VE BAKIM EL K‹TABI<br />

53<br />

Governör ar›zal›<br />

Motor ›s›s› yüksek<br />

Motor ›s›s› düflük<br />

Enjektör ar›zal› veya ayar› yanl›fl<br />

Yak›t tank› havaland›rmas› t›kal›<br />

Yak›t avans ayar› bozuk<br />

Motor düzensiz çal›fl›yor<br />

Yak›t borusu t›kal›<br />

Yak›t governörü ar›zal›<br />

Yak›t filtresi kirli<br />

Yak›t pompas› ar›zal›<br />

Hava filtresi kirli<br />

Yak›t sisteminde hava var<br />

Enjektörler ar›zal› veya ayar› bozuk<br />

Yak›t tank› havaland›rmas› t›kal›<br />

Valf ayarlar› bozuk<br />

Motor ›s›s› çok yüksek<br />

Is›t›c› sistemi ar›zal›<br />

Yak›t governörü hareketinde direnç var.<br />

Motor ›s›s› çok yüksek<br />

Egzost borusu t›kal›<br />

So¤utma fan› hasarl›<br />

Radyatör petekleri kirli veya boru içerisi t›kal›<br />

So¤utma sistemi yetersiz<br />

Hava filtresi veya borusu t›kal›


Enjektörler ar›zal› veya ayar› bozuk<br />

Is›t›c› sistemi ar›zal›<br />

Karterde ya¤ seviyesi düflük<br />

So¤utma suyu seviyesi yetersiz<br />

Karter bas›nc› yüksek<br />

•Karter havaland›rma borusu t›kal›<br />

•Sibop ayar› bozuk (segman ve gömlekten afl›nm›fl)<br />

Atefllememe (çal›flmama)<br />

Yak›t borusu t›kal›<br />

Yak›t filtresi kirli<br />

Yak›t sisteminde hava var<br />

Yak›t pompas› ar›zal›<br />

Motor ›s›s› çok düflük<br />

Valf ayarlar› yanl›fl<br />

Enjektör ar›zal› veya ayar› yanl›fl<br />

Is›t›c› ar›zal›<br />

Ya¤ sensörü / sivici veya ba¤lant›s› ar›zal›<br />

Motorda vuruntu var<br />

Valf ayarlar› bozuk<br />

• Enjektör ar›zas› veya ayar› bozuk<br />

• Yak›t pompas›nda ar›za var<br />

• Kalitesiz yak›t<br />

• Motor ›s›s› çok düflük<br />

• Is›t›c› sistemi ar›zal›<br />

D‹ZEL MOTORLU JENERATÖR GRUBU KULLANMA VE BAKIM EL K‹TABI<br />

54<br />

Yak›t tüketimi fazla<br />

• Hava filtresi kirli<br />

• Yak›t kalitesiz<br />

• Egzost borusu t›kal›<br />

• Is›t›c› sistemi ar›zal›<br />

• Valf ayarlar› yanl›fl<br />

• Motor s›cakl›¤› çok düflük<br />

• Enjektör ar›zal› veya ayar› yanl›fl<br />

Egzost gaz› siyah<br />

• Hava filtresi kirli<br />

• Motor afl›r› yüklü<br />

• Yak›t kalitesiz<br />

• Egzost borusu t›kal›<br />

• Motor ›s›s› çok düflük<br />

• Valf ayarlar› bozuk<br />

• Enjektör ar›zal› veya ayar› bozuk<br />

Vibrasyonlu çal›flma<br />

• Fan hasarl›<br />

• Yak›t governörü hareketinde zorlan›yor<br />

• Enjektör ar›zal› veya ayar› bozuk<br />

• Motor ›s›s› çok düflük


Motor çal›flt›ktan sonra duruyor<br />

• Yak›t sisteminde hava var<br />

• Yak›t filtresi kirli<br />

• Hava filtresi veya emifl sistemi t›kal›<br />

• Ya¤ sensörü / sivici veya ba¤lant›s› ar›zal›<br />

• Stop selenoidi tutucu bobini ar›zal›<br />

D‹ZEL MOTORLU JENERATÖR GRUBU KULLANMA VE BAKIM EL K‹TABI<br />

55


13. PER‹YOD‹K BAKIM TAL‹MATI<br />

D‹ZEL MOTORLU JENERATÖR GRUBU KULLANMA VE BAKIM EL K‹TABI<br />

56


SAYIN EMSA JENERATÖR KULLANICISI;<br />

D‹ZEL MOTORLU JENERATÖR GRUBU KULLANMA VE BAKIM EL K‹TABI<br />

JENERATÖRÜNÜZÜN SÜRES‹NDEN ÖNCE GARANT‹ DIfiI KALMAMASI, SORUNSUZ ÇALIfiMASI VE UZUN ÖMÜRLÜ OLMASI ‹Ç‹N AfiA⁄IDAK‹<br />

HUSUSLARA D‹KKAT ED‹N‹Z!<br />

1. GARANT‹ BELGES‹ VEYA FATURA ‹BRAZ ED‹LMED‹⁄‹NDE YAPILAN ‹fiLEMLER GARANT‹ KAPSAMINA ALINMAYACAKTIR.<br />

2. NE SEBEPLE OLURSA OLSUN EMSA YETK‹L‹ SERV‹SLER‹ DIfiINDA HERHANG‹ B‹R K‹fi‹N‹N JENERATÖRE MÜDAHELE ETMES‹ DURUMUNDA JENERATÖR<br />

GARANT‹ KAPSAMI DIfiINDA KALIR.<br />

3. PER‹YOD‹K BAKIM Ç‹ZELGES‹NDE BEL‹RT‹LEN KONTROLLER VE BAKIMLAR ZAMANINDA VE TAM OLARAK YAPILMALIDIR. PER‹YOD‹K BAKIM<br />

YAPILMADI⁄I ‹Ç‹N DO⁄ACAK ARIZALAR GARANT‹ KAPSAMI DIfiINDADIR. JENERATÖRÜN MONTAJI KULLANMA KLAVUZUNDA BEL‹RT‹LD‹⁄‹ G‹B‹<br />

YAPILMALIDIR. YAPILMADI⁄I TAKT‹RDE MEYDANA GELECEK PROBLEMLER GARANT‹ KAPSAMINA ALINMAYACAKTIR.<br />

4. K‹RL‹ VE SULU MAZOT KULLANILMASI HAL‹NDE DO⁄ACAK ARIZALARDAN MÜfiTER‹ SORUMLU OLACAKTIR.<br />

5. MOTORUN YA⁄ SEÇ‹M‹ KULLANMA KILAVUZUNDA BEL‹RT‹LD‹⁄‹ G‹B‹ OLMALIDIR. AKS‹ DURUMLARDA MEYDANA GELECEK ARIZALAR GARANT‹<br />

KAPSAMINA G‹RMEZ.<br />

6. AKÜLER KIRILMA, FAZLA AS‹T KOYMA, fiARJSIZ BIRAKIP SERTLEfiT‹RME DURUMLARINDA GARANT‹ DIfiI KALIR.<br />

7. MANUEL JENERATÖRLERDE JENERATÖR YÜK ALTINDA ‹KEN D‹ZEL MOTORU ÇALIfiTIRMAYINIZ VE STOP ETMEY‹N‹Z. ÇALIfiTIRMA VE STOP ‹fiLEM‹,<br />

YÜK AYRILDIKTAN SONRA JENERATÖR BOfiTA ‹KEN YAPILMALIDIR. AKS‹ HALDE SUBAPLARDA SIKIfiMALAR MEYDANA GELEB‹L‹R. GER‹L‹M<br />

REGÜLATÖRÜ, TRAFO VE D‹YOTLARDA ARIZALARA YOL AÇAR. BU DURUMLAR GARANT‹ DIfiINDADIR.<br />

8. OTOMAT‹K JENERATÖRLERDE KULLANILAN fiEBEKE KONTAKTÖRÜNDE MEYDANA GELECEK AfiIRI AKIM, DÜfiÜK VE YÜKSEK GER‹L‹MDEN<br />

KAYNAKLANAN HASARLARDAN F‹RMAMIZ SORUMLU DE⁄‹LD‹R.<br />

57


MÜfiTER‹N‹N SORUMLULUKLARI<br />

D‹ZEL MOTORLU JENERATÖR GRUBU KULLANMA VE BAKIM EL K‹TABI<br />

1. EMSA JENERATÖR müflterisi öncelikli olarak, garanti kapsam›ndaki jeneratörüne, <strong>Emsa</strong> <strong>Jeneratör</strong>'ün servisleri d›fl›nda hiçbir yabanc›<br />

servise veya kifliye, müdahale izni vermemelidir. Böyle bir müdahale, jeneratörün <strong>Emsa</strong> <strong>Jeneratör</strong>' ün garantisi kapsam›ndan ç›kmas›na<br />

sebep olur.<br />

2. Sat›fl› yap›lan jeneratörlerin garanti süresi, müflteriye kesilen fatura tarihi ile bafllar ve iki y›ld›r. <strong>Jeneratör</strong> gruplar›ndaki motorlar›n garanti<br />

kapsam›ndaki çal›flma süreleri,1000 saattir.<br />

3. Sat›n al›nan jeneratörlerin devreye alma ifllemleri, <strong>Emsa</strong> <strong>Jeneratör</strong> Yetkili Servislerince yap›lmal›d›r. Müflterinin kendisi veya baflka bir<br />

servise start ifllemi yapt›rmas›, jeneratörün garanti kapsam› d›fl›na ç›kmas›na sebep olur.<strong>Jeneratör</strong>ün çal›flma flartlar›n›n kontrol edilerek<br />

(yerleflim, montaj, elektriksel ba¤lant›lar, kablo kesitleri, havaland›rma, egzost ç›k›fl›, yak›t yolu v.s.) yap›lan devreye alma ifllemi,<br />

sadece, devreye alma iflleminin yap›ld›¤› mekân ve elektriksel ba¤lant›lar›n yap›ld›¤› nokta için geçerlidir. ‹lk start iflleminin<br />

yap›ld›¤› mekân›n de¤ifltirilmek istenmesi halinde,jeneratörün çevreye ba¤l› çal›flma flartlar› da de¤iflmifl olaca¤›ndan, jeneratörün<br />

sa¤l›kl› çal›flmas›n›n ve garanti süresinin devam› için, tekrar <strong>Emsa</strong> <strong>Jeneratör</strong> yetkili servislerince kontrol edilerek<br />

iflletmeye al›nmal›d›r.<br />

4. Garanti süresi içerisindeki bütün jeneratörlerimizin, periyodik bak›m çizelgesinde belirtilen tüm bak›mlar›, EMSA <strong>Jeneratör</strong>ün yetkili<br />

servislerine yapt›r›lmal›d›r. <strong>Jeneratör</strong>e ait bak›m çizelgesi ve bak›m kitapç›klar› jeneratör ile birlikte müflteriye teslim edilmifltir. Söz konusu<br />

bak›m kitap盤› ve çizelgesinin kaybolmas› durumunda müflteri, bu kitapç›kl›klar› tekrar temin etmekle yükümlüdür.<br />

5. Müflteri, imalat hatas› d›fl›ndaki tüm bak›m, ar›za ve problemlerin giderilmesindeki ücretleri karfl›layacakt›r.<br />

6. ‹hmal sonucu oluflan ar›zalar, yanl›fl kullanma, indirme sorumlulu¤u da dahil olmak üzere (kamyon üstünde tesliminden sonra, devreye<br />

alma (start) ifllemine kadar) jeneratörün uygun flartlarda muhafaza edilmesi tamamen müflterinin sorumlulu¤u alt›ndad›r.<br />

7. Kamyon üstü teslimlerde, nakliye sorumlulu¤u, indirme sorumlulu¤u da dahil olmak üzere (kamyon üstünde tesliminden sonra, devreye<br />

alma (start) ifllemine kadar) jeneratörün uygun flartlarda muhafaza edilmesi tamamen müflterinin sorumlulu¤u alt›ndad›r.<br />

8. Sat›n al›nan jeneratör 2 ay içerisinde devreye al›nmayacaksa, söz konusu jeneratöre ait depolama koflullar› sa¤lamak kayd› ile<br />

bekletilmelidir. Elinizdeki jeneratörün depolama koflullar› ile ilgili gerekli bilgi ve yard›m›, <strong>Emsa</strong> <strong>Jeneratör</strong> Yetkili Servislerinden temin<br />

edebilirsiniz. Garanti süresi içerisindeki bir jeneratörün depolama (conservation) ifllemin'in <strong>Emsa</strong> <strong>Jeneratör</strong>e yapt›r›lmas› zorunludur.<br />

9. Garanti servis hizmeti veren servis eleman›n›n fazla mesai yapmas›, müflteri taraf›ndan talep edilirse, fazla mesaiden do¤acak maliyeti<br />

müflteri karfl›layacakt›r.<br />

58


D‹ZEL MOTORLU JENERATÖR GRUBU KULLANMA VE BAKIM EL K‹TABI<br />

10. <strong>Jeneratör</strong>e ulaflmak için yap›lan girifller, bariyerler, duvarlar, parmakl›klar, tabanlar, tavanlar, güverteler, ya da bunun gibi yap›lar,<br />

kiral›k vinçler ya da benzerleri, oluflturulan rampalar ya da benzerleri, çekiciler ya da koruyucu yap›lar›n, jeneratörün komple al›nmas›nda<br />

ya da ba¤lanmas›nda oluflacak ücretler müflteriye aittir.<br />

11. Müflterinin, servis için gelen personelin yetkisini sorma ve araflt›rma hakk› vard›r. Bu ayn› zamanda müflterinin görevidir.<br />

12. Müflteri garanti hizmeti alabilmesi için, istenmesi halinde, jeneratörün garanti belgesini ve start formunu servis yetkililerine göstermekle<br />

yükümlüdür. Bu yüzden, söz konusu belgeler, jeneratör odas›nda, kolay ulafl›labilecek bir yerde muhafaza edilmelidir.<br />

13. Garanti kapsam›mdaki bir jeneratörün çal›flma yerinin de¤ifltirilmesi durumunda, garantinin devam etmesi için, jeneratörün yeni yerindeki<br />

montaj› yap›ld›ktan sonra, <strong>Emsa</strong> <strong>Jeneratör</strong> yetkili servislerinden devreye alma ifllemi talep edilmelidir. Yetkisiz kiflilerce yap›lacak yer<br />

de¤ifltirme ve yeniden devreye alma ifllemi, jeneratörün garanti kapsam› d›fl›nda kalmas›na sebep olacakt›r. ‹kinci defa yap›lacak<br />

devreye alma iflleminin ücretini müflteri karfl›layacakt›r.<br />

14. <strong>Jeneratör</strong> odas› ölçülerinin normlara uygun olmas›, yeterli havaland›rma ve egzost ç›k›fl›n› müflteri, sa¤lamakla yükümlüdür.<br />

15. So¤utma sistemine, silindir gömlek veya blo¤unda kar›ncalanma, erozyon ve tortu oluflmamas› için eklenmesi gereken kimyasallar›n<br />

eklenmemesi durumunda, oluflan ar›zalardan müflteri sorumludur.<br />

16. Sat›n al›nan jeneratörlere garanti süresi içerisinde, orijinal ekipmanlar› ve projesi haricinde ilave donan›m ve proje yap›lamaz. Yap›lmas›<br />

planlanan ilave çal›flmalar (senkron, ilave kontrol ünitesi, pano, transfer pano vs.) <strong>Emsa</strong> <strong>Jeneratör</strong>ün onay› olmadan yap›l›rsa, jeneratör<br />

garanti kapsam› d›fl›na ç›kar.<br />

17. Garanti kapsam›ndaki bütün jeneratörlerimizde, <strong>Emsa</strong> <strong>Jeneratör</strong>ün orijinal yedek parçalar› kullan›lmal›d›r. Orijinal parça kullan›lmamas›<br />

durumunda do¤acak ar›zalardan müflteri sorumludur.<br />

18. <strong>Jeneratör</strong> gücüne uygun seçilen flebeke kontaktörü üzerinden jeneratör nominal ak›m›ndan fazla ak›m çekilmesinden kaynaklanacak<br />

ar›zalardan <strong>Emsa</strong> <strong>Jeneratör</strong> sorumlu de¤ildir.<br />

19. Çevresel etkilerden dolay› jeneratörde meydana gelecek ar›zalar garanti kapsam›na girmez. Deprem,sel, su bask›n› ve benzeri gibi<br />

do¤al afetler.<br />

20. Bütün jeneratörlerimizde, flebeke alt ve üst limitleri, jeneratörümüzün ve müflteriye ait iflletmenin, sa¤l›kl› çal›flabilece¤i de¤erler baz<br />

al›narak belirlenmifltir. fiebeke voltaj limitlerinin de¤ifltirilmesi müflteri taraf›ndan istenmesi halinde, bu de¤ifliklikten kaynaklanacak<br />

ar›zalar›n bütün sorumlulu¤unu, müflterinin üstlendi¤ine dair rapor yaz›larak bu de¤ifliklik yap›labilir.<br />

59


ADANA<br />

Jenser <strong>Jeneratör</strong> Elk. Elek. San. Tic. Ltd. fiti.<br />

K›z›lay Cad. 17. Sok. 2/B Seyhan<br />

Tel (322) 359 26 99<br />

Faks (322) 359 26 99<br />

ADAPAZARI<br />

Gelgezelim Enerji ve Güç Sist. San. Tic.<br />

Ltd. fiti.-Mustafa ‹zmitligil<br />

E5 Karayolu üzeri Beflköprü Mevkii Ça¤dafl<br />

Sanayi Sitesi No:16 BEfiKÖPRÜ<br />

Tel (264) 276 65 57<br />

Faks (264) 276 65 58<br />

AFYON<br />

Elif Elektrik-Aynur Oktay<br />

2. Küçük San. Sit. 18. Ada 2. Blok No:8<br />

Tel (272) 223 15 40<br />

Faks (272) 223 15 41<br />

AMASYA<br />

Tecno Center So¤utma San. Ltd. fiti.<br />

Prinçci cad. No: 54<br />

Tel (358) 218 65 18<br />

Faks (358) 218 14 95<br />

ANKARA<br />

Esin Makine ve G›da Mad. San. Tic. Ltd.<br />

fiti.<br />

1. Sok No: 74 OST‹M - ANKARA<br />

Tel (312) 354 81 10-11<br />

Faks (312) 354 81 11<br />

ANTAKYA<br />

Akan Elektrik<br />

Yavuz Selim Cd. Finansbank Karflısı No:42<br />

Antakya<br />

Tel (326) 212 54 58<br />

Faks (326) 213 01 69<br />

D‹ZEL MOTORLU JENERATÖR GRUBU KULLANMA VE BAKIM EL K‹TABI<br />

ANTALYA<br />

Enis Elektrik San. Tic. Ltd. fiti.<br />

Akdeniz Sanayi sit. 5001. Sok. No:12<br />

Tel (242) 221 65 77<br />

Faks (242) 221 65 78<br />

ANTALYA - MANAVGAT<br />

Özen Bobinaj - Mustafa Özen<br />

San. Sit. 4. Blok No:32<br />

Tel (242) 746 46 69<br />

Faks (242) 746 46 69<br />

BALIKES‹R<br />

<strong>Jeneratör</strong>cü <strong>Jeneratör</strong> Motopomp Deniz<br />

Mot. ve Güç Sist. Serv. Bak. Tic. Paz.<br />

Eski Kuyumcular Mah. Çankaya Sok. Ergüven<br />

‹flhan› No: 17 Kat: 2 Kurtdereli<br />

Tel (266) 245 83 82<br />

Faks (266) 245 83 87<br />

BARTIN<br />

Onur Dizel - Mustafa Torna<br />

Yeni San. Sitesi 2<br />

Tel (378) 227 24 13<br />

Faks (378) 228 84 39<br />

B‹NGÖL<br />

Elalt›ntafl Elektrik Ltd. fiti.<br />

Kültür Cad. Orman ‹fll. Müd. Karfl›s›<br />

Aydo¤du Pasaj› No:1<br />

Tel (426) 213 36 02<br />

Faks (426) 213 36 02<br />

BOLU<br />

Güven Elektrik - Nihat Derelio¤lu<br />

Sanayi Sitesi 10. Blok 12/B<br />

Tel (374) 215 44 68<br />

Faks (374) 215 44 68<br />

EMSA YETK‹L‹ SERV‹SLER‹<br />

60<br />

BURDUR<br />

Jensan jen. Mak. Rek. Tur. San. Ltd. fiti.<br />

Yeni San. Sitesi 6. Sok. No:17<br />

Tel (248) 259 99 80-81<br />

Faks (248) 252 99 81<br />

BURSA<br />

Onaran Elektrik & Bobinaj<br />

Sakarya Mah. Y›ld›z Sok. No:29/2<br />

Osmangazi<br />

Tel (224) 251 40 44<br />

Faks (224) 251 40 65<br />

ÇANAKKALE<br />

Batu Bobinaj - Hasan Batu<br />

‹smetpafla Mah. Hac›o¤lu Sok. No:55/A<br />

Osmangazi<br />

Tel (286) 217 03 46<br />

Faks (286) 212 53 64<br />

ÇORUM<br />

Elektroteknik Bobinaj - Necat Bafl›büyük<br />

‹nönü Cad. 95 / A<br />

Tel (364) 213 81 78<br />

Faks (364) 213 81 78<br />

DEN‹ZL‹<br />

Özgür Elektrik <strong>Jeneratör</strong><br />

Sümer Mah. ‹zmir Asfalt› Üzeri No: 162<br />

Tel (258) 261 22 31<br />

Faks (258) 261 45 18<br />

D‹YARBAKIR<br />

MST <strong>Jeneratör</strong><br />

Ba¤c›lar Mah. Serto Cad. Özturan 4 Apt. Alt›<br />

Tel (412) 251 21 73<br />

Faks (412) 251 21 87<br />

ED‹RNE<br />

Ahmet Uyguner<br />

San. Sit. 25. Blok No:1<br />

Tel (284) 225 22 36<br />

Faks (284) 225 21 92<br />

ERZ‹NCAN<br />

Fen - ‹fl Elektrik ‹nfl. Mak. Tah. San. Tic.<br />

Ltd. fiti.<br />

Halitpafla Cad. No:17<br />

Tel (446) 223 82 01<br />

Faks (446) 214 16 99<br />

ERZURUM<br />

Selçuk Elektrik Jen. Pano ‹nfl. Taah.<br />

Evliya Çelebi Cad. No: 53<br />

Tel (442) 242 16 91<br />

Faks (442) 242 16 02<br />

GAZ‹ANTEP<br />

Afrin Bobinaj - Mehmet Afrin<br />

‹lk Belediye Baflkan› Cad. No : 8 / B<br />

fiahinbey<br />

Tel (342) 220 20 54<br />

Faks (342) 220 20 54<br />

Çoflkun Mühendislik Elk. Elek. San. Tic.<br />

Ltd. fiti.<br />

Gazi Muhtarpafla Bulvar› Buhara ‹fl Merkezi<br />

No: 43<br />

Tel (342) 215 28 26<br />

Faks (342) 215 28 27<br />

G‹RESUN<br />

Orijinal Elektrik - Ali Demiralp<br />

San. Sit. 1. Sok. No:17


Tel (454) 225 54 21<br />

Faks (454) 225 82 19<br />

I⁄DIR<br />

Kardefl Elektrik San. Tic. Ltd. fiti.<br />

Ordu Cad. Kardefl Apt. No:25/B<br />

Tel (476) 227 42 74<br />

Faks (476) 227 64 73<br />

‹STANBUL<br />

Jen - Ser Jen. Trak. San. Tic. Ltd. fiti.<br />

Güngören Ba¤c›lar san. Sit. 13. Blok<br />

No:31 ‹kitelli<br />

Tel (212) 549 32 68<br />

Faks (212) 549 39 88<br />

Teknik Motor - Hasan Demir<br />

Murat Mah. Demirhisar Cad. 2.<br />

Sok.No:11 Bayrampafla<br />

Tel (212) 578 44 84<br />

Faks (212) 614 00 86<br />

Akcan Jen. Tic. Ltd. fiti.<br />

Esentepe Mah. Senko San. Sit. A3 Blok<br />

No:181<br />

Tel (212) 475 02 54<br />

Faks (212) 475 02 55<br />

Armak Makina<br />

M. Kemalpafla Mah. Y›ld›r›m Beyaz›t Cad.<br />

No:15/2 Parseller - Avc›lar<br />

Tel (212) 690 51 52<br />

Faks (212) 690 99 14<br />

Orksa <strong>Jeneratör</strong> Mak. Sat. ve Servis San.<br />

Kasadar Sok. Köprü Apt. No: 9/1 Bostanc›<br />

Tel (216) 362 17 77<br />

Faks (216) 380 31 97<br />

‹ZM‹R<br />

Ege <strong>Jeneratör</strong> San. Tic. Ltd. fiti.<br />

413. Sok. No:22 Çamdibi<br />

D‹ZEL MOTORLU JENERATÖR GRUBU KULLANMA VE BAKIM EL K‹TABI<br />

Tel (232) 486 59 23<br />

Faks (232) 435 12 48<br />

KAHRAMANMARAfi<br />

MKH Makina Do¤. Elk. Elek. ‹nfl. San.<br />

Tic. Ltd. fiti.<br />

Yeni San. Sit. 1.Çarfl› No:55<br />

Tel (344) 236 57 87<br />

Faks (344) 236 42 32<br />

KARS<br />

Sara Elektrik<br />

Serhat Halk Pazar› Eski Trabzon Garaj›<br />

No:19<br />

Tel (474) 223 21 11<br />

Faks (474) 223 21 11<br />

KASTAMONU<br />

Gür Teknik - Güray Parçal<br />

Cebrail Mah. Simsar Sok. No:8<br />

Tel (366) 212 73 87<br />

Faks (366) 214 33 75<br />

KAYSER‹<br />

Teknik Elektrik Bobinaj-Erdo¤an ‹ncegön<br />

Sanayi Bölgesi 4. Cad. 4 / B<br />

Tel (352) 330 60 65<br />

Faks (352) 330 60 65<br />

KOCAEL‹<br />

Acar Mühendislik Elektrik Mak. San. Tic.<br />

Hac› Halil Mah.‹smetpafla Cad.<br />

Hüseyina¤a ‹flhan› No:9/2<br />

Tel (262) 642 97 25<br />

Fax (262) 642 09 80<br />

KONYA<br />

Büyük Konya Mot. Bob. - ‹smail<br />

Büyükbalc›<br />

Karatay San. Gelibolu Cad. Demir Sok.<br />

No:43<br />

Tel (332) 233 97 77<br />

61<br />

Faks (332) 238 77 42<br />

KÜTAHYA<br />

Seri Bobinaj - Murat Ahmet Baflköy<br />

Domaniç Cad. No:45 Tavflanl›<br />

Tel (274) 614 53 03<br />

Faks (274) 614 21 07<br />

MALATYA<br />

Özer Bobinaj - Osman Y›lmaz<br />

Yeni San.Sit. 2. Cad. No:95<br />

Tel (422) 336 39 53<br />

Faks (422) 336 34 30<br />

MARD‹N<br />

Nasa Is›t›m ve So¤utma<br />

Karayollar› Arkas› Sa¤l›k Apt. 6 No:1<br />

Yeniflehir<br />

Tel (482) 212 63 52<br />

Faks (482) 213 76 38<br />

MERS‹N<br />

Y›ld›r›m Elektrik Mak. Tic. Ltd. fiti.<br />

San. Sit. B Blok No:24<br />

Tel (324) 235 79 21<br />

Faks (324) 234 31 56<br />

MUfi<br />

Cenpar Ticaret - Cengiz Abanoz<br />

Yeni San. Sit. 2 Parçac›lar Blok<br />

Tel (436) 215 10 79<br />

Faks (436) 215 33 59<br />

ORDU<br />

Sistem Teknik Elektrik Ltd. fiti.<br />

Karfl› Mah. Ulus Cad. No:25<br />

Tel (452) 233 09 12<br />

Tel (452) 233 09 12<br />

SAMSUN<br />

Flafl Elektrik Bob. San. ve Tic. Ltd. fiti.<br />

19 May›s San.Sit. Krom Cad. No: 27<br />

Kutlukent<br />

Tel (362) 266 58 13<br />

Faks (362) 266 58 14<br />

Teknik Bobinaj ‹mas Servis - Mehmet Ali<br />

Sar›<br />

1. Grup San. Sit. Ulus Cad. No: 46/A<br />

Tel (362) 238 76 26<br />

Faks (362) 228 18 14<br />

S‹VAS<br />

Termo Elektrik - ‹zzet Ocak<br />

Pafla Camii Sok. Zaimo¤lu Sit. No:4 / H<br />

Tel (346) 224 00 33<br />

Faks (346) 224 36 66<br />

fiANLIURFA<br />

Amper Enerji Güç Sist. Sat. Serv. Yedek<br />

Parça<br />

Ulubatlı Mah. Yunusemre Cd. Çiftsan 1<br />

Apt. altı No: 301B fianlıurfa<br />

Tel (414) 315 79 69<br />

Faks (414) 316 70 88<br />

TEK‹RDA⁄<br />

Güler Elektrik<br />

Uzunköprü Cad. As›mbey pasaj›<br />

Tel (282) 315 44 93<br />

Faks (282) 315 44 93<br />

U¤ur <strong>Jeneratör</strong> - R. Bülent U¤ur<br />

Eski Sanayi Sitesi fiaraphane yolu Erbil<br />

‹flhan› No:57/58<br />

Tel (282) 261 14 07<br />

Faks (282) 260 23 37


TOKAT<br />

fiener Pano<br />

Organize San.Bölgesi 1. k›s›m<br />

Tel (356) 212 90 48<br />

Faks (356) 212 50 20<br />

VAN<br />

Osmano¤ullar› Akaryak›t Tur. Ltd. fiti.<br />

Bahçivan Mah. Uzun sok. No:5 (Vali<br />

kona¤› karfl›s›)<br />

Tel (432) 216 58 38<br />

Faks (432) 215 92 24<br />

Tütüncüo¤lu Ltd. fiti.<br />

Mavi Plaza ‹fl Merkezi K: 2 No:1<br />

Tel (432) 215 55 45<br />

Faks (432) 215 55 45<br />

D‹ZEL MOTORLU JENERATÖR GRUBU KULLANMA VE BAKIM EL K‹TABI<br />

62


NOTLAR<br />

D‹ZEL MOTORLU JENERATÖR GRUBU KULLANMA VE BAKIM EL K‹TABI<br />

63


D‹ZEL MOTORLU JENERATÖR GRUBU KULLANMA VE BAKIM EL K‹TABI<br />

64

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!