yangın algılama ve ihbar sistemleri - Mesleki denetim

B) HALOJENLİ MADDELER VE SÖNDÜRME SİSTEMLERİ
Halojenli söndürme maddeleri, bir ya da daha fazla hidrojen atomlarının yerinde halojen
atomları (flor, klor, brom, iyot) bulunan hidrokarbonlardır. Bu özellikle, sonuçta elde edilen
maddelerin yanmaz olmasını sağlar. Halojenli maddeler hem portatif hem de sabit yangın
söndürme sistemlerinde yaygın olarak kullanılır.
UYGULAMA SİSTEMLERİ
TOPTAN BOŞALTMA SİSTEMLERİ: Bu sistemler, kapalı, en azından kısmen kapalı alanlarda
riziko kontrolü için kullanılırlar. Halonların kullanıldığı toptan boşaltma sistemlerine örnek olarak
kompüter odaları, magnetik bant muhafaza bölmeleri, elektronik kontrol odaları vs. verilebilir.
Halon 1301, düşük zehirleyici etkisi, yüksek buharlaşma hızı ve düşük moleküler ağırlığı sayesinde
toptan boşaltma sistemlerinde tercih edilen halojenli söndürme maddesidir. Halon 1211 kullanımı,
bazı ek önlemler gerektirdiği için pek yaygın değildir.
LOKAL UYGULAMA SİSTEMLERİ: Bu sistemler, söndürücü maddeyi yalnızca yanan nesne
etrafında yüksek bir konsantrasyon oluşturacak şekilde püskürtürler. Lokal uygulama sistemleri,
toptan boşaltma yönteminin uygun olmayacağı alanlarda kullanılırlar. Örnek olarak baskı
atölyeleri, banyo ve soğutma tankları, püskürtme kuleleri, yağlı elektrik transformatörleri, buhar
bacaları vs. verilebilir. Düşük uçuculuğu nedeniyle, halon 1211 lokal uygulama sistemlerinde
kullanıma çok uygundur.
KULLANIM VE SINIRLAR
Halon sistemleri, genellikle şu tiplerdeki rizikolarda kullanılırlar:
• Temiz bir söndürücü madde gerektiren rizikolar.
• Enerjili elektrik ya da elektronik devrelerin bulunduğu alanlar.
• Parlayıcı sıvı ve parlayıcı gazlar.
• Termoplastikler gibi yüzeyde yanan parlayıcı katı maddeler.
• Riziko konusu proses ya da maddelerin pahalı olduğu durumlar ve geleneksel söndürme
maddelerinin aşırı zarar ya da üretim kesilmesine neden olabileceği alanlar.
• Çok sayıda personelin sürekli ya da sık sık bulunduğu alanlar.
38