Turksoylencesozlugu

-B-
S a y f a | 45
BADIŞ HAN: Felaket Tanrısı.
Yeryüzünde felaketlere neden olur. Kıranlar ve afetler, salgınlar onun elinden gelir. İnsanların başına
zorluklar getirir. Erlik Han’ın oğludur. Bastığında toprak yerinden oynar, değirmen taşlarını yutar.
Demir kaşağılı olarak söylenir. Çolok (tek kollu) olarak anılır. Ancak bu tek kolunda dokuz insanın
kollarının gücü vardır. Çolak sözcüğü günümüzde de Anadoluda tek kollu kimseler için kullanılan bir
tanımlamadır. (Kaynak: Türk Söylence Sözlüğü, Deniz Karakurt)
� Badış: (Bat). Batmak fiili ile aynı köke sahiptir. Batıran demek olabilir. Badıç sözcüğü kabuk
anlamına gelir. Badırdamak ise homurdanmak, gürültülü ve anlaşılmaz konuşmak demektir.
BADRAÇ: Yedibaşlı Ejderha.
Eşdeğer: PADRAÇ
Yedi tane başı vardır. Ölmesi için yedisinin de kesilmesi gerekir. Bazı söylencelerde tek tek kesilen baş
geri yerine gelir bu durumda yedi başın da aynı anda kesilmesiyle ancak öldürülür. Ağzından ateşler
saçar. Kuyruğu bir kamçı gibi şaklar. Derisi zırh gibi pullarla kaplıdır. Badırdamak homurdanmak,
gürültülü ve anlaşılmaz konuşmak demektir. Ejderha kavramına farklı adlarla olsa da hemen her
toplumda yer alması son derece ilgi çekicidir. Bu durumu insanın doğuştan gelen yılan korkusuna (bu
korkunun doğuştan geldiği de tartışmalı bulunmakla birlikte) bağlayanlar olduğu gibi, geçmiş çalarda
nesli tükenmiş böylesi bir varlığa insanoğlunun henüz yaşarken tanık olduğunu ileri sürenler dahi
bulunmaktadır. Örneğin 12 hayvanlı Türk takviminde tıpkı yaşayan diğer hayvanlar gibi, onlarla
birlikte adının bir yıla verilmesi bu duruma küçük de olsa bir kanıt olarak öne sürülmektedir. Kimileri
ise dinozorlarla bağdaştırmaya çalışmaktadır. (Kaynak: Türk Söylence Sözlüğü, Deniz Karakurt)
� Badraç: (Bad/Bat). Batırmak fiili ile aynı köke sahiptir. Moğolcada Badrah yangı anlamına
gelir.
BAĞI: Sihir.
Eşdeğer: BAYI
Büyü, efsun demektir. Bağıçı, Bağışı kelimeleri sihirbaz anlamına gelir. Bahşı ile bağlantılıdır.
Bağlamak sözü ile ilgilidir. Örneğin ağzını dilini bağlamak… Bağ sözcüğünün düğüm anlamı da vardır
ki, eskiden büyüler düğümler ile yapılmaktadır. “Düğümlere üfleyenlerin kötülüğünden…” (Kuran-ı
Kerim, Felak 4.) Büyü Kuran-Kerim tarafından yasaklanmıştır. (Kaynak: Türk Söylence Sözlüğü, Deniz
Karakurt)
� Bağı: (Bağ). Büyü anlamı içerir. Bakmak kelimesiyle de bağlantılıdır. Bağnaz sözcüğü de bir
şeye bağlanmış anlamına gelir ve “bağlanmışçasına, bağılanmış (büyülenmiş) gibi” demek
olabilir. Bag kökü Tunguzcada beyazlık ifade eder.
(Eşanlam: BÜYÜ, YELVİ)
D e n i z K A R A K U R T TÜRK SÖYLENCE SÖZLÜĞÜ