Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Türkiye'nin Yakın Tarihi ve Güncel Sorunları Sertifika Programı<br />
<strong>Ders</strong> İçerikleri<br />
Türkiye tarihine kavramlarla bakmak I: <strong>Siyaset</strong>, devlet, ulus, devrim…<br />
Yrd. Doç. Dr. Özgür Adadağ<br />
Türkiye’nin güncel tarihi ve sorunları üzerine düşünmek öncelikli olarak kavramlar üzerine düşünmeyi<br />
gerektirir. Bu giriş niteliğindeki derste siyaset biliminin temelinde yer alan bazı kavramlar üzerinde<br />
durulacak ve bunlar Türkiye bağlamında değerlendirilecektir.<br />
Yöntem: Kavramlar üzerine teorik bir sunumun ardından bu kavramların Türkiye özelinde pratik olarak<br />
nasıl anlam buldukları tarihsel perspektifte ele alınacaktır.<br />
Türkiye tarihine kavramlarla bakmak II: Merkez, çevre<br />
Yrd. Doç. Dr. Özgür Adadağ<br />
Bu derste Türkiye siyasal hayatını çözümlemek için bir anahtar olarak görülen merkez-çevre kuramı<br />
incelenecek, bu kuramın Türkiye tarihindeki siyasal, toplumsal ve iktisadi gelişmeleri açıklamada katkıları ve<br />
eksik yanları üzerinde durulacaktır.<br />
Yöntem: Merkez-çevre kuramının teorik bir açıklamasının ardından bu kuramın Osmanlı İmparatorluğu ve<br />
Türkiye Cumhuriyeti dönemi gelişmelerini anlamlandırmak için nasıl kullanıldığı incelenecektir.<br />
Türkiye’de feminist düşünce ve hareket<br />
Dr. Burcu Ertuna<br />
Kadın hakları ile ilgili konular sosyal bilimlerin önemli bir tartışma alanıdır. Bu derste, Türkiye’de kadın<br />
haklarının tarihsel, sosyal ve kültürel açıdan gelişimi ele alınacaktır.<br />
Yöntem: <strong>Ders</strong> üç saatlik bir seminer şeklinde teorik bir zeminden hareketle tarihsel bir perspektif içinde ele<br />
alınacaktır.<br />
Yurttaşlık tartışmaları I: Milli kimlik ve yurttaşlık<br />
Doç. Dr. Birol Caymaz<br />
Bu derste ulus devletlerin kuruluş süreci çerçevesinde milli kimlik inşası ve vatandaşlık statüsü ele<br />
alınacaktır. Giriş bölümünde kısaca millet ve milliyetçilik kuramlarına göz atılacak, tarihsel süreçte ulusdevletlerin<br />
oluşumu ve bu durumun imparatorluklara etkisi Osmanlı örneğinden hareketle irdelenecektir.<br />
Son dönem Osmanlı devleti ve cumhuriyet Türkiye’si etrafında milli kimli ve vatandaşlığın şekillenmesi ve<br />
bu konuda günümüze dek süre giden tartışmalı alanların kaynaklarına değinilecektir.<br />
Yöntem: <strong>Ders</strong>te kullanılacak metinler özellikle milliyetçiliğin sembolik imgeleri konusunda görsel<br />
malzemelerle desteklenecektir.<br />
Yurttaşlık tartışmaları II: Lozan azınlıkları ve devlet<br />
Prof. Dr. Füsun Üstel<br />
Yurttaşlık ve kimlik meseleleri son yıllarda sosyal bilimlerin temel araştırma ve tartışma konularını<br />
oluşturmaktadır. Bu derste, Osmanlı İmparatorluğu’ndan günümüze gelen süreçte Lozan azınlıkları ve Kürt<br />
meselesi, tarihsel, sosyal ve kültürel boyutlarıyla sosyal bilimlerde öne çıkan farklı yaklaşımlar ve devletin<br />
politika tercihleri doğrultusunda değerlendirilecektir.<br />
Yöntem: Türkiye’deki yurttaşlık tartışmaları, altı saatlik bir seminer şeklinde Lozan azınlıkları ve Kürt<br />
meselesini teorik bir zeminden hareketle tarihsel bir perspektif içinde ele alacaktır.<br />
Yurttaşlık tartışmaları III: Kürt sorunu<br />
Prof. Dr. Füsun Üstel<br />
Yurttaşlık ve kimlik meseleleri son yıllarda sosyal bilimlerin temel araştırma ve tartışma konularını<br />
oluşturmaktadır. Bu derste, Osmanlı İmparatorluğu’ndan günümüze gelen süreçte Lozan azınlıkları ve Kürt<br />
www.platform-akademi.com
meselesi, tarihsel, sosyal ve kültürel boyutlarıyla sosyal bilimlerde öne çıkan farklı yaklaşımlar ve devletin<br />
politika tercihleri doğrultusunda değerlendirilecektir.<br />
Yöntem: Türkiye’deki yurttaşlık tartışmaları, altı saatlik bir seminer şeklinde Lozan azınlıkları ve Kürt<br />
meselesini teorik bir zeminden hareketle tarihsel bir perspektif içinde ele alacaktır.<br />
Muhafazakar düşünce ve Türkiye’de muhafazakarlık<br />
Ayşe Yılmaz<br />
Bu ders kapsamında, Modern bir siyasi düşünüş, duruş ve tepki şekli olarak muhafazakarlığın temel<br />
özellikleri, dayandığı ilkeler ve tarihsel serüveni ele alıcaktır. Muhafazakarlığın teorik alt yapısı ve degişik<br />
zaman ve coğrafyalardaki seyri incelendikten sonra Türkiye’de muhafazakarlığın ne anlama geldiği ve ne<br />
şekilde “çatallandı” sorularına yanıt aranacaktır.<br />
Yöntem: Üç saatlik bir seminer şeklinde gerçekleşecek olan bu ders ile temel kavramlar, yaklaşımlar<br />
anlatılacak ve muhafazakarlık ile bu siyasi düşüncenin ortaya çıkış şekli tartışılırken yine bu düşünce<br />
sistemine temel olan klasik metinlerden yararlanılacaktır. <strong>Ders</strong>in ikinci yarısında ise Türkiye’de<br />
muhafazakarlık, bu düşünceyi temsil eden aydın ve hareketler üzerinden anlatılacaktır.<br />
Milli Görüş’ten AKP’ye… Türkiye’de muhafazakarlık ve siyaset<br />
Dr. Esra Atuk<br />
Demokrasilerin istenmeyen, ama vazgeçilmez unsuru olan siyasal partiler çeşitli toplumsal değerlerle<br />
yapısal ya da stratejik ilişkiler kurarak bir yandan toplum içindeki çatışmaları beslerken, diğer yandan<br />
bunların sisteme entegre olmasını sağlarlar. Bu değerlerin en önemlilerinden biri de dindir. Bu ders<br />
kapsamında Türkiye’deki siyasal partilerin geçmişten günümüze din ile kurdukları ilişkiyi ve bu ilişkinin<br />
siyasal sistemin işleyişini nasıl etkilediğini incelemeyi öneriyoruz. II. Meşrutiyet’ten günümüze kısa bir<br />
tarihsel özetin ardından, 1970’li yılardan itibaren din unsurunu siyaset sahnesine taşıyan Millî Görüş<br />
partilerine odaklanacağız. <strong>Ders</strong>in son bölümünde, Türkiye’nin son on yılına damgasını vuran AKP’nin ortaya<br />
çıkış koşulları, gelişimi ve dinle kurduğu ilişkiye eğileceğiz.<br />
Yöntem: Çözümlemeye dayalı bilgi aktarımının yanı sıra, interaktif bir yöntem izlenerek ders metinleri ve<br />
güncel olaylarla ilgili tartışmalara da yer verilecektir.<br />
Askeri vesayetten sivil vesayete mi? 1960’tan günümüze Ordu ve <strong>Siyaset</strong> ilişkileri<br />
Doç. Dr. Ahmet Kuyaş<br />
Çağdaş Türkiye’yi askerlerin kurduğu, bu Türkiye’den askerlerin sorumlu olduğu, ayrıca askerî vesayet<br />
olmasaydı Türkiye’nin İslâmî bir rejimle yönetileceği, pek sorgulanmadan ileri sürülegelmiş fikirlerdir.<br />
Ayrıca, silahlı kuvvetlerin müdahalelerinin Türkiye’de demokrasiye geçişi geciktirdiği, veya bu müdahaleler<br />
sayesinde demokrasinin önkoşullarının oluşabildiği yönünde bazı görüşler de dile getirilmiştir. Seminer, bu<br />
fikir ve görüşleri olgular temelinde irdeleyecektir.<br />
Yöntem: Silahlı kuvvetlerin Türkiye siyasetinde son elli yılda gördükleri işlev, üç saatlik bir seminer şeklinde<br />
ve tarihsel bir perspektif içinde ele alınacaktır.<br />
Parlamento siyasetinden sokak siyasetine… Türkiye’de Yeni Toplumsal Hareketler<br />
Yrd. Doç. Dr. Hakan Yücel<br />
Bu derste Türkiye'deki Yeni Toplumsal Hareketlere yönelik bir sosyolojik çözümleme girişimi yapılacaktır.<br />
Öncelikle Toplumsal hareket kuramları, özellikle eski-yeni toplumsal hareketler tartışmaları ekseninde<br />
tartışılacaktır.<br />
<strong>Ders</strong>in ikinci kısmında Türkiye’de Yeni Toplumsal Hareketlerin içinde oluştukları siyasal-toplumsal bağlam<br />
anlatıldıktan sonra toplumsal, siyasal ve ideolojik özellikleri, toplumsal sorunları algılayışları çeşitli örnekler<br />
aracılığıyla tartışılacaktır.<br />
Yöntem: <strong>Ders</strong> anlatımı ve yazılı-görsel ders materyallerinin öğrencilerle tartışılmasına dayanan bir yöntem<br />
uygulanacaktır.<br />
Küreselleşme sürecinde Türkiye’de devletin dönüşümü<br />
www.platform-akademi.com
Cemil Yıldızcan<br />
Türkiye’de 2000’li yıllarda devletin rolü ve işleyişinde gözlemlenen dönüşüm, devletin kurumsal yapısında<br />
olduğu kadar onun toplumsal alımlanışında da büyük değişiklikler yaratmıştır.<br />
Siyasal alanın reorganizasyonuna paralel olarak iktidar ve yetkinin farklı aktör, kurum ve ölçekler arasında<br />
yer değiştirmesini gündeme getiren bu dönüşüm iki eksen üzerinden incelenecektir. Bunlardan ilki,<br />
başlangıcını 1980’li yıllara götürebileceğimiz neoliberal dalganın küresel ölçekte kapitalist devlet aygıtının<br />
yeniden yapılandırılmasını içeren geniş restorasyon eğilimidir. İkincisi ise, bu küresel siyasal eğilime paralel<br />
olarak ulusal ölçekte siyasal iktidarın geniş bir toplumsal destek ile hayata geçirdiği radikal reform<br />
programıdır.<br />
<strong>Ders</strong> içerisinde, bu iki düzey arasındaki paralellikler ve zıtlıkların ortaya konmasıyla konunun küreselleşme<br />
ve neoliberalizm eksenlerindeki güncel kuramsal yaklaşımlar bağlamında irdelenmesi sağlanacaktır.<br />
Yöntem: <strong>Ders</strong> anlatımı sosyal bilim alanındaki farklı yaklaşımları kapsayan bir içerikte hazırlanacak, teknik<br />
hukuk ve mevzuat araştırmalarından olduğu kadar siyasi teori ve siyaset bilimi yaklaşımlarından da<br />
yararlanılacaktır.<br />
Cumhuriyete bugünden bakmak: Kemalizm, neokemalizm tartışmaları<br />
Doç. Dr. Ahmet Kuyaş<br />
Türk jakobenliğinin adı olarak lanse edilen “Kemalizm” terimi, günümüzde bir tür muhafazakârlığın adı<br />
oldu. Bu derste önce Kemalizmin tarihsel bir çözümlemesi yapılarak, bir düşünce dizgesi mi, yoksa belli bir<br />
pragmatizme verilmiş bir ad mı olduğu saptanacak. Daha sonra günümüz siyasetinde kullanılmasının ne<br />
kadar yerinde olduğu tartışılacak.<br />
Yöntem: Türkiye’deki yurttaşlık tartışmaları, üç saatlik bir seminer şeklinde ve tarihsel bir perspektif içinde<br />
ele alacaktır.<br />
Yerinden yönetim tartışmaları<br />
Doç. Dr. Yeşeren Eliçin<br />
Kamu yönetimi konusunda en önemli tartışmalardan birisi merkezi yönetim-yerel yönetimler arasındaki<br />
görev, yetki ve kaynakların demokratik esaslara uygun bir biçimde dağıtılmasıdır. Yerinden yönetimlerin<br />
yetki ve kaynak anlamında güçlendirilmeleri yani desantralizasyonu üzerine tartışmalar esasen bu dağıtımın<br />
nasıl yapılacağı sorusundan kaynaklanmakta ve ülkemizde Osmanlı İmparatorluğunun son dönemlerinde<br />
başlayan modernleşme çalışmalarına kadar gitmektedir. Bu ders kapsamında ülkemizde bu çerçevede<br />
süregelen tartışmalar tarihsel bir perspektifte ele alınmaktadır.<br />
Yöntem: Üç saatlik bir seminer formatında temel kavram, yaklaşım ve tartışmalar aktarılacaktır.<br />
Türkiye’de Gençlik Mitleri: Cumhuriyet dönemi gençlik politikaları, gençlik hareketleri ve gençlik halleri<br />
Yrd. Doç. Dr. Hakan Yücel<br />
Bu derste “gençlik”i modernliğin ürünü olan ortaya çıkan bir toplumsal kimlik olarak ele alınacaktır. <strong>Ders</strong>in<br />
giriş bölümünde “Gençliğin icadı”, gençlik alt kültürleri ve gençlik hareketleri anlatılacaktır. Ardından,<br />
Türkiye gençliği, Cumhuriyet Kuşağı, 1960-1970 dönemi gençliği ve 1980 sonrası gençliğinden oluşan 3<br />
kuşak üzerinden, dönemin siyasal ve kültürel bağlamı içinde oluşan gençlik kültürleri ve gençlik hareketleri<br />
tartışılacaktır.<br />
Yöntem: <strong>Ders</strong> metinleri, bazı görsel-işitsel materyallerin sunumu ve tartışılmasına dayanan bir yöntem<br />
uygulanacaktır.<br />
Siyasi partilerde katılım ve çoğulculuk: Parti Gençlik Kolları<br />
Doç. Dr. Birol Caymaz<br />
Bu derste günümüzde siyasi partiler kanalıyla siyasete aktif olarak katılan gençlerin partiler içerisindeki<br />
konumları, rolleri ve işlevleri siyaset bilimi ve siyaset sosyolojisinin kuramsal araçlarından yararlanılarak<br />
çözümlenecektir.<br />
www.platform-akademi.com
Siyasi partilerde kadın ve gençlik kolları gibi alt kolların incelenmesi, yapı itibarıyla homojen ve tekparçalı/yekpare<br />
bir görünüm arz eden partilerin iç işleyişindeki iktidar ve güç ilişkilerini çözümleme imkanı<br />
sunmaktadır. Bu bağlamda parti gençlik kollarının ana kademeyle ilişkileri, karar alma süreçlerine katılma<br />
imkanları incelenerek, iç işleyiş itibariyle partilerin demokratik veya otoriter niteliklerine ışık tutmaya<br />
çalışılacaktır.<br />
Yöntem: Türkiye’de siyasi parti gençlik kollarının yapısı ve işleyişi 2008 ve 2012 de gerçekleştirdiğim<br />
derinlemesine görüşmelerden örnekler verilerek incelenecektir.<br />
“Türk sağının milliyetçi hali”: MHP<br />
Ayşe Yılmaz<br />
Milliyetçilik her ne kadar kendi içinde farklılıklar ortaya koysa da her zaman Türkiye’de sağ siyasetin önemli<br />
ve itici bir gücü olmuştur. MHP’de Türkçü- milliyetçi geleneğin en önemli temsilcisi olarak Türk siyasetinde<br />
neredeyse yarım asırdır varlık göstermektedir. Bu ders kapsamında, MHP, ideolojik temeli, dinamik gençlik<br />
örgütlenmesi ve Türk siyasetine etkileri üzerinden ele alınacaktır.<br />
Yöntem: Üç saatlik bir seminer şeklinde gerçekleşecek derse öncelikle teorik bir giriş yapılarak milliyetçilik<br />
anlatılacak daha sonra milliyetçiliğin Türkiye’deki “biçimleri” tartışılacak ve nihayet tarihsel bir perspektifle<br />
MHP incelenecektir.<br />
Osmanlı modernleşmesine bugünden bakmak<br />
Dr. Özgür Türesay<br />
Bu ders Osmanlı devlet ve toplumunun ondokuzuncu yüzyıldaki modernleşme süreci üzerine sosyo-tarihsel<br />
bir akıl yürütmedir. <strong>Ders</strong>in amacı öğrencileri Osmanlı İmparatorluğu’nun ondokuzuncu yüzyılın başından<br />
Birinci Dünya Savaşı’na kadar geçirdiği siyasî, iktisadî ve toplumsal-kültürel dönüşümün temel veçhelerine<br />
aşina kılmak ve bu modernleşme sürecinin günümüz Türkiye’sine etkilerinin altını çizmektir.<br />
Yöntem: Osmanlı modernleşmesinin farklı yönleri üç saatlik bir seminer şeklinde teorik ve karşılaştırmalı bir<br />
zeminden hareketle tarihsel bir perspektif içinde ele alacaktır.<br />
1980 sonrasında siyasetin yeniden yapılanması ve Sol<br />
Cemil Yıldızcan<br />
Türkiye’de 1980’li yıllardan itibaren siyasal alanın yeniden yapılanması ekseninde toplumsal hareketlerin ve<br />
toplumsal muhalefetin değişen görünümlerine odaklanılacaktır.<br />
<strong>Ders</strong> içerisinde neoliberal küreselleşmenin siyasal alanın yeniden yapılanmasındaki rolü üzerinde özellikle<br />
kamusal siyasal denetim ve muhalefet olanaklarına etkisi bağlamında yer verilecek, teknik ve nötr görünen<br />
gelişme ve uygulamaların siyasal özleri irdelenecektir.<br />
Tartışmaların odağında ise, hem sınıf kategorisinin anlamını yitirdiği iddiası ile öznesinin hem de ulus<br />
devletin anlamını yitirdiği iddiası ile nesnesinin değiştiği öne sürülen sol hareket yer alacaktır.<br />
Yöntem: Üç saatlik bir seminer formatında düzenlenecek derste temel kavram ve yaklaşımlar katılımcı bir<br />
anlatımla, çeşitli kısa görsel-işitsel materyallerin yardımıyla aktarılacaktır.<br />
İmparatorluğun Sonundan Bugünlere Türkiye’de İmparatorluk Fikri<br />
Dr. Özgür Türesay<br />
Bu derste Osmanlı devletinin son yıllarından bugünlere Türkiye’de imparatorluk fikri ele alınacaktır. Türk dış<br />
politikasında yaşanan değişimler özellikle Yeni Osmanlıcılık kavramı bağlamında çokça tartışılan güncel bir<br />
mesele. Bu meselenin tarışılmasında tarihî perspektifin yokluğu tartışmaları kısır bir hale getirmektedir.<br />
<strong>Ders</strong>in amacı programa katılacaklara 1840’lardan itibaren Osmanlı devletinde değişen imparatorluk<br />
algısından başlayarak ondokuzuncu yüzyıl sonu ve özellikle Birinci Dünya Savaşı sırasında ortaya çıkan ve<br />
zaman zaman birbiriyle çatışan imparatorluk tahayyüllerinin tarihçesini verip bugünkü tartışmalara tarihî<br />
bir derinlik kazandırmaktır.<br />
Yöntem: <strong>Ders</strong> öğrencilere konu hakkındaki Türkçe ve İngilizce bilimsel literatürün eleştirel bir okumasını<br />
sunacaktır.<br />
www.platform-akademi.com
Türkiye’de modernleşme ve cemaatler: Alevilik örneği<br />
Yrd. Doç. Dr. Hakan Yücel<br />
Bu dersin ilk bölümünde Türkiye Aleviliğinin İslam içinde bir heterodoks inanç olarak ortaya çıkışı ve<br />
20.yüzyılın ikinci yarısına kadar olan gelişimi anlatılacaktır. Bu giriş bölümünden sonra Alevi cemaatinin<br />
modernleşme, kentleşme ve sekülerleşme ve Türkiye solu ile arasındaki akültürasyon ilişkisinin etkisiyle<br />
yaşadığı toplumsal dönüşüm aktarılacaktır. Ardından, 1980 sonrası dönemde Yeni Toplumsal Hareket<br />
olarak Alevi hareketinin ortaya çıkışının siyasal ve sosyokültürel bağlamı, söz konusu hareketin aktörleri,<br />
talepleri, kültürel boyutu, siyasi merkezle ilişkileri tartışılacaktır. Böylece günümüz Türkiye’sinin temel<br />
gündem konularından olan vatandaşlık-kimlik tartışmalarında Alevi hareketinin nerede durduğu, tanınma<br />
mücadelesi, Diyanet İşleri Teşkilatı ve Aleviler, cemevlerinin konumu, zorunlu din dersi, ve “Alevi açılımı”<br />
örnekleri üzerinden anlaşılmaya çalışılacaktır.<br />
Yöntem: <strong>Ders</strong> metinlerinin tartışılmasına dayanan bir yöntem uygulanacaktır.<br />
www.platform-akademi.com
Change language