Türkiye‟de Intel Öğretmen Programı Temel Kursu

Türkiye’de Intel Öğretmen Programı 

Temel Kursu: Değerlendirme Raporu 

Cengiz Hakan AYDIN 

Hasan ÇALIŞKAN 

Murat ATAİZİ 

Ocak 2008 - Temmuz 2009 

Türkiye‟de Intel Öğretmen Programı Temel Kursu: Değerlendirme Raporu, Ocak 2008 - Temmuz 2009

TÜRKĠYE‟DE INTEL ÖĞRETMEN PROGRAMI 

TEMEL KURSU UYGULAMASI 

Özet 

Intel® Eğitim Ġnisiyatifi 50‟den fazla ülkede eğitim bakanlıkları ile ortaklıklar kurarak genç insanlara 

21. yüzyıl becerilerini kazandırma konusunda yardımcı olmayı hedefliyor. Ġnisiyatif, eğiticiler için bir 

profesyonel geliĢim programları listesinden oluĢur. Intel® Öğretmen Programı temel olarak bilgi ve 

iletiĢim teknolojileri (ICT) ve problem tabanlı öğrenimin öğretim uygulamalarına entegre edilmesi 

konusunda öğretmenleri eğitmeye odaklı bir programdır. Öyle ki, öğrenicilerin aktif öğreniciler 

olmalarına yardımcı olmayı hedefler. 

Temel Kursu en yaygın bilinen ve Intel® Öğretmen Programı Müfredatında uygulanan kurstur. Bu 

kursta öğretmenler, kendi sınıflarında öğrencileri ile birlikte kullanacakları bir öğrenim ünitesi 

tasarlarlarken öğretimlerinde teknoloji kullanımını öğrenirler. Öğretmenlerden öğrenci çalıĢma 

modelleri, diğer destekleyici materyaller ve bir uygulama planı içeren bir Ünite Planı hazırlamaları 

istenir. Öğretmenler Ünite Planlarını oluĢtururken öğrenci merkezli sorgu bağlamı dahilinde derslerini 

çerçevelemek üzere Temel Sorularını kullanmayı ve planlarında proje tabanlı ve iĢ birlikçi öğrenim 

stratejileri kullanmayı da öğrenirler (EDC/CCT, 2007). 

Intel® Öğretmen Programı Temel Kursu Türkiye‟ye 2003 yılında getirildi. Bugüne kadar (Temmuz 

2009) ülkenin 81 ilinde, 120,000‟den fazla devlet okulu öğretmeni 252 aktif uzman öğretmen 

tarafından yürütülen eğitime katıldı (uzman öğretmenlerin (MT) sayısı yaklaĢık 450). Milli Eğitim 

Bakanlığı (MEB) programı en önemli projelerden biri olarak göz önünde bulunduruyor. 2008 yılında 

Versiyon 10 (V10) ve Temel Çevrimiçi (TEO) versiyonları geldi ve sonrasında Türkiye devlet okulu 

öğretmenlerine iki kurs sunuldu. 

Değerlendirme 

2006 yazına kadar, katılımcı öğretmenleri eğitimin ne kadar iyi hazırladığı ile ilgili nicel veriler 

toplamak üzere Eğitim Sonu Anketi kullanılmıĢtır. Nitel veri toplamak üzere özel yöntem ya da araçlar 

kullanılmamıĢtır. RTA Temsilcisi ve Intel Ülke Yöneticisi katılımcı öğretmenler, uzman öğretmenler 

ve MEB temsilcileri ile informel kiĢisel görüĢmeler aracılığıyla bazı geri bildirimler toplamıĢtır. 2006 

yazında değerlendirme takımı olarak Intel® Öğretmen Programı Temel Kursunun 2007 yılı içinde 

Türkiye‟de etki analizini yürütmekle ilgili bir karara vardık. 


Biz eğitsel iletiĢim ve teknoloji alanında bir grup üniversite profesörüyüz ve derecelerimizin bir 

kısmını A.B.D.‟den aldık. Öğrenim teorileri, iĢ birlikçi öğrenim, e-öğrenim, açık ve uzaktan öğrenim, 

teknoloji destekli öğrenim, eğitsel tasarım, uzaktan öğrenimin değerlendirmesi ve bunun gibi konular 

üzerinde kurslar veriyoruz. 

Bu rapor V10 yüz yüze eğitiminin Eğitim Sonu anketinin sonuçlarını kapsamaktadır. 

Yöntem Bilimi 

Intel Öğretmen Programı Temel Çevrimiçi V10 Kursunun değerlendirmesi için nitel ve nicel verileri 

toplamak üzere harmanlanmıĢ bir yöntem yaklaĢımı kullandık. Her ülke için kursun yerelleĢtirilmesi 

ya da uygulamasında gereken değiĢiklikleri ortaya çıkarmak için tasarlanmıĢ global bir Eğitim Sonu 

Anketi yürüttük. Anket, öğretmenlerin kurs eğitim aktivitelerine verdikleri anlık tepkileri yakalar. 

Dünya üzerinde program kalitesinin yüksek seviyelerde sabit tutulması Intel stratejisinin bir parçasıdır. 

Eğitim Yöneticileri, yerelleĢtirme stratejilerinde nerelerde ayarlamalar yapmaları gerektiğini 

anlamalarına yardım etmek üzere, bu anketten derlenen global veriler seti ile ilgili kendi sonuçlarını 

inceleyebilirler (EDC/CCT, 2007). Ankete, 14.760 öğretmenden 568'i (%3.84) cevap verdi. Bu az 

katılım seviyesi bu çalıĢmanın kısıtlamalarından birisi ancak anket sonuçları eğitimin etkinliği ile ilgili 

iyi bir iç görü sağlamıĢtır. Ankette, 7 bölümde 14 soru vardı ve aĢağıdaki soruların cevaplarına 

odaklanıyordu: 

Eğitimin odağı neydi? 

Eğitim ve eğitmen ne kadar etkindi? 

Bu anlamda eğitim bileĢenleri yararlı mıydı? 

Katılımcılar kimdi? 

Öğretmenlerde uygun teknoloji altyapısı var mı? 

Programın baĢarılı bir Ģekilde uygulanması için bariyerler neler? 

Diğer yandan Türkiye'nin çeĢitli bölgelerinde yürütülen kiĢisel ve odak grubu görüĢmeleri ve 

gözlemler de Türkiye‟deki Temel Kursunun uygulamasındaki eğilimler, konular ve problemler ile 

ilgili daha derin bir kavrayıĢ sağlamıĢtır. Türkiye‟nin 10 ilinde 17 okulu ziyaret ettik ve 23 öğretmen 

ile görüĢtük (Afyon, Ankara, Artvin, Bursa, Çankırı, EskiĢehir, Ġstanbul, Kırıkkale, KırĢehir, Kütahya) 

Ayrıca Eğitim Sonu Anketine üç açık uçlu soru ekledik. Bu sorular eğitimle ilgili en çok ve en az neyi 

sevdikleri ve Kurs ile ilgili diğer yorum ve düĢünceleri ile ilgiliydi. Bu soruların cevapları daha iyi bir 

görüĢe sahip olmamıza yardımcı oldu. Global Raporun bilgilerine dayanarak (EDC/CCT, 2007), nitel 

verilerin analizleri sırasında iki önemli soruya odaklanmaya karar verdik: 

Kursun kalitesinden memnunlar mı? 

Öğretmenler kendilerini hazırlıklı hissediyor mu? 

AĢağıdaki bölümlerde bulgularımızı bulabilirsiniz. 

Bulgular 


Net veriler sağlamak üzere sonuçları altı bölümde özetlemeye karar verdik: (1) okuyuculara yanıt 

veren öğretmenler ve Türkiye'de teknolojiye eriĢim fırsatları hakkında bir fikir edinme konusunda 

yardımcı olabilecek açıklayıcı istatistikler, (2) öğretmenlerin eğitimin etkinliği hakkındaki algıları, (3) 

eğitmenlerin etkinliği, (4) eğitim bileĢenlerinin yararlılığı, (5) öğretmenlerin stratejiler ve teknolojiyi 

kurslarına uygulama konusunda hazır olmaları, (6) baĢarılı bir Ģekilde uygulama konusundaki engeller. 

1. Demografi ve Teknolojiye Erişim 

Eğitim Sonu Anketindeki sorulardan biri katılımcı öğretmenin öğretim deneyimiyle ilgilidir. ġekil 

1‟de görüldüğü gibi katılımcı öğretmenlerin (PT) az bir kısmının üç yıldan az deneyimi var (%7.34). 

Öğretmenlerin %38.17'sinin 3-9 yıllık öğretim deneyimleri var. 10-20 yıllık deneyimi olan 

öğretmenlerin sayısı (%35.23) da yirmi yıldan fazla deneyime sahip olanların sayısından (%19.27) 

fazladır. 

Diğer yandan anket verileri öğretmenlerin çoğunluğunun sınıf ve evlerinde teknolojiye sınırlı eriĢimi 

olduğunu göstermiĢtir. Öğretmenlerin üçte ikisi (%62.87) bilgisayarlara eriĢebiliyor ve dörtte üçü 

(%74.76) de Ġnternet'e eriĢebiliyor (sadece okullarındaki bilgisayar laboratuarlarından). Yarısı da 

(%50.93) okullarındaki bilgisayar laboratuarını zaman açısından programlamalarının zor olduğunu 

belirtti. Ek olarak öğretmenlerin %59.67‟si sınıflarında bilgisayar olmadığını ve kalanların da büyük 

bir çoğunluğu (%26.21) tek bir bilgisayar ile çalıĢmak zorunda. ġekil 2-5 daha fazla detaylar veriyor. 

Şekil 1: Öğretim Deneyimi 

Şekil 2: Bilgisayarlara eriĢim 

3’ten az 3-9 10-20 20’den fazla 

Öğretim Deneyimi 


Okulumdaki 

bilgisayarlara erişim 

yok 

Şekil 3: Sınıftaki bilgisayar sayısı 

Sınıf ve bilgisayar 

laboratuarında ya da 

medya merkezinde 

Sadece sınıfta 

Sadece bilgisayar 

laboratuarında ya da 


Okulunuzda bilgisayarlara nerelerden erişebiliyorsunuz? 

0 bilgisayar 1 bilgisayar 2-4 bilgisayar 5-7 bilgisayar 7’den fazla bilgisayar 

Sınıfınızda kaç adet bilgisayar var? 


ġekil 4: Ġnternet‟e eriĢim 

Okulumdaki bilgisayarlara erişim 

yok 

Sınıf ve bilgisayar laboratuarında ya da 


Okulunuzda İnternet’e nerelerden erişebiliyorsunuz? 

Sadece bilgisayar laboratuarında ya 

da medya merkezinde 

Şekil 5: Bilgisayar laboratuarı ya da medya merkezinin düzenlenmesindeki zorluklar 

Çok zor Zor Kolay Çok Kolay Emin değil 

Bilgisayar laboratuarında ya da medya merkezinde zaman ayarlamak ne kadar zor ya da 

kolay? 


GörüĢmeler ve açık uçlu sorulara verilen cevaplar teknolojiye eriĢim açısından Anket sonuçlarını 

desteklemiĢtir. Çok sayıda öğretmen sadece kendilerinin değil, çoğu öğrencinin de bilgisayar ve 

Ġnternet eriĢimini sadece okul laboratuarından sağlayabildiğini ifade etti. Sınıflarında bilgisayar olanlar 

bilgisayarı öğrencileriyle kullanmak için sınırlı eğitsel ve teknik desteğe odaklılar. EskiĢehir‟deki 

bayan öğretmenlerden birisi diyor ki: 

Evet, istediğimde sınıfımda bir bilgisayar ve projektör kullanabiliyor ve bazen öğrencilerimle Vitamin 

yazılımını kullanabiliyorum. Ancak bazen bir Ģeyler oluyor ve bilgisayar arızalanıyor. Problemi 

hızlıca çözemiyorum ve tamir etmesi için birini beklemek zorunda kalıyorum Zaman alıyor ve 

öğrenciler beklemez. Bitirmem gereken bir müfredat var. Böyle problemleri yaĢamak heves kırıcı... 

BaĢka bayan bir öğretmen, öğrencilerinin bilgisayar ve Ġnternet için sınırlı eriĢimleri olduğunu ifade 

etti: 

„Okulumuz kalabalık ve sadece bir bilgisayar laboratuarımız var. Her zaman bilgisayar dersi yapılıyor. 

Öğrencilerimi laboratuara sokmak ve kendi derslerim için teknoloji kullanmak üzere zaman aralığı 

bulmak çok zor. Uygulanabilir bir durum değil.‟ 

Konya‟dan bir bay öğretmen, Intel Öğretmen Programının sunduğu stratejileri uygulamak için eriĢim 

probleminin çözülmesinin önemini belirtiyor: 

Bu tarz programların, hiçbirimizin ve özellikle öğretmen ve öğrencilerin teknolojiye eriĢim konusunda 

ülke genelinde problemi olmadığında çok yararlı ve etkin olacağına inanıyorum. 

2. Eğitimin Etkinliği 

ġekil 6-9, öğretmenlerin büyük çoğunluğunun eğitimin, teknoloji ve proje tabanlı dersleri öğretim 

deneyimlerine entegre etmek için gereken bilgi ve becerileri kazanmalarına yardımcı olduğunu ortaya 

çıkarır. 

Öğretmenlerin sadece %8.5‟i teknolojinin öğretimlerine entegrasyonu konusuna kursun 

odaklanmadığını ifade etmiĢtir. Kurs öncesindeki beklentileri ile ilgili olduğuna inanıyoruz. 

Öğretmenler 'Intel‟ kelimesini gördüklerinde bunun yeni bir teknoloji ile ilgili olduğunu 

düĢünüyorlar ve kursun baĢında aslında bunun sadece teknoloji ile ilgili olmadığını fark ediyorlar 

ve hatta daha çok yöntem üzerinde olduğunu fark ettiklerinde hayal kırıklığı yaĢıyorlar. 

Yanıt verenlerin neredeyse tümü kursun öğrencileriyle birlikte uygulamak üzere öğretim 

stratejileri için orta düzeyde (%50.74) ve geniĢ kapsamda (%42.41) yararlı yeni fikirler sağladığını 

ifade etti. 

Benzer bir sonuç Temel Kursunun teknolojinin öğrencilerle etkin kullanımlar gösterip 

göstermediği ile ilgili olarak da elde edildi. Öğretmenlerin %90.67‟si bu konuda orta seviyede ve 

geniĢ kapsamlı seviyelerde yardımcı olduğunu ifade etti. 


Ek olarak öğretmenler (%92.8) eğitimin, diğer öğretmenlerle orta ve geniĢ kapsamlı seviyelerde iĢ 

birliği yapma fırsatları sağladığını da belirtti. 

Şekil 6: Öğretmenlerin teknolojinin öğretim deneyimlerine entegrasyonu ile ilgili yanıtları 

Hiç Az miktarda Orta miktarda Geniş bir şekilde 

Teknolojinin öğretiminize entegrasyonuna odaklılık 

Şekil 7: Öğretmenlerin, öğrencilerle birlikte kullanılabilen öğretim stratejileri konusundaki yanıtları 


Öğrencilerinizle birlikte kullanmak üzere yararlı öğretim stratejilerinin sağlanması 


Şekil 8: Teknolojinin etkin kullanımlarının Ģekillenmesi ile ilgili öğretmenlerin yanıtları 


Teknolojinin öğrencilerle birlikte etkin kullanımının sağlanması 

Şekil 9: Öğretmenlerin diğer öğretmenlerle iĢ birliği fırsatı yakalama konusundaki yanıtları 


Eğitim sırasında diğer eğiticilerle iş birliği yapma fırsatları sunma 


GörüĢtüğümüz çok sayıda katılımcı öğretmen kursun içeriği ve tasarımı ile ilgili takdirlerini ifade 

ettiler. Özellikle kursun öğrenci odaklılığı ve teorik bilgiler yanında iĢ baĢı aktivitelerin önemine 

odaklandılar. Öğretmenlerin açık uçlu sorulara yanıtları da görüĢme sonuçlarımızı desteklemiĢtir. 

Ġstanbul‟daki bir öğretmen Ģöyle yazmıĢ: 

Bu kursla ilgili sevdiklerim öğrencileri nasıl aktif bir Ģekilde öğrenim/öğretim süreçlerine 

katabileceğimize ve süreçlerini nasıl değerlendirebileceğimize yardımcı olmaları ile ilgilidir. 

Kayseri‟deki baĢka bir öğretmen demiĢ ki: 

Kurs içeriğini gerçekten sevdim. Ġçerik öğrencilerimizin gruplar halinde çalıĢmasına, önemli soruları 

onlardan incelemelerini istememize ve bulgularını sunmalarını istememize yardımcı oluyor. 

KonuĢtuğumuz öğretmenlerin neredeyse tümü teknoloji becerilerini geliĢtirmekten memnundu. 

Kursun onlara sadece teknoloji becerileri kazandırmadığını aynı zamanda öğrencileriyle birlikte 

teknolojiyi nasıl verimli bir Ģekilde kullanacaklarını öğrettiğini söylediler. Birçok benzer yorum 

arasında biri: 

Temel Kursu teknolojiye aĢinalık kazanmamızı sağladı. Ayrıca sınıflarımızda da teknolojiyi nasıl daha 

verimli kullanacağımız konusunda da bilgi verdi. 

Giresun 

Bu kurs sayesinde teknolojiyi öğrencilerimle geliĢmiĢ düzeyde kullanabileceğim. Öğrendiğim 

stratejiler öğrencilerimin teknoloji tabanlı çalıĢmalarını değerlendirmemde bana çok yardımcı olacak. 

Türkiye‟de Intel Öğretmen Programı Temel Kursu: Değerlendirme Raporu, Ocak 2008 - Temmuz 2009 

Edirne 

Ayrıca öğretmenler gruplar halinde de çalıĢmaktan keyif aldılar. ĠĢ birliği, paylaĢım, iki yönlü iletiĢim 

ve çalıĢmaları konusunda MT'nin derhal yaptığı geri bildirimler ile elde ettikleri kazançları ifade 

ettiler. Denizli‟deki bir öğretmen diyor ki: 

... iĢ birlikçi düĢünme ve karar verme konusundaki becerilerimi geliĢtirmeye yardımcı oldu. 

Ġzmir‟den baĢka bir öğretmen: 

Sadece kendi okullarımızdan değil, komĢu okullarda çalıĢan öğretmen arkadaĢlarımızla daha iyi 

iliĢkiler kurmamıza yardımcı oluyor.

3. Hazırlıklı Olma 

Anket öğretmenlere, Temel Kursundaki aktiviteleri yapmak üzere hazırlılık durumları hakkında da 

sorular sordu. Sonuçlar öğretmenlerin Intel Öğretmen Programı Temel Kursunun önerdiği ve 

kapsadığı aktiviteleri uygulamak üzere hazır hissettiklerini göstermiĢtir (ġekil 10-14). 

Tüm öğretmenlerin %78‟i, öğrencilerin bağımsız bir Ģekilde çalıĢmasını öne çıkaran öğretim 

yöntemlerini uygulamak üzere hazır olduklarını hissetmiĢtir. 

Öğretmenlerin çoğunluğu kursun, teknolojiyi öğretim uygulamalarına iyi bir Ģekilde entegre etmek 

üzere onları hazırladığını raporlamıĢtır (%85.6). 

Benzer olarak okul çalıĢmalarında teknolojiyi kullanmak üzere öğrencilerini desteklemek için 

hazır olan öğretmenlerinin sayısı (%85.74) hazır olmayanlardan daha fazla. 

Öğretmenlerden %84.73‟ü kursun, öğrencilerin ürettiği teknoloji tabanlı çalıĢmaları iyi bir Ģekilde 

değerlendirmek üzere onları hazırladığını raporlamıĢtır. 

Öğretmenlerin büyük çoğunluğu kursun, öğretim ve değerlendirmeleri gereken müfredat içeriği ile 

paralel götürmek üzere onları hazırladığını hissetmiĢtir. 

Şekil 10: Öğrencilerin bağımsız bir Ģekilde çalıĢmalarını öne çıkaran öğretim yöntemlerini 

uygulamakla ilgili öğretmenlerin hazırlıklı olma durumu 

Hiç hazırlıklı değil Biraz hazırlıklı Hazırlıklı Çok iyi hazırlanmış 

Öğrencilerin bağımsız çalışmalarını sağlayan öğretim yöntemleri uygulama 


Şekil 11: Teknolojinin öğretime uygulanması ile ilgili öğretmenlerin hazırlıklı olma durumu 


Teknolojinin öğretiminize entegre edilmesi 

Şekil 12: Teknoloji kullanımında öğrencileri desteklemekle ilgili öğretmenlerin hazırlıklı olma 

durumu 


Öğrencilerinizi okul çalışmalarında teknoloji kullanma konusunda destekleme 


ġekil 13: Teknoloji tabanlı öğrenci çalıĢmalarının değerlendirilmesi ile ilgili öğretmenlerin hazırlıklı 

olma durumu 


Öğrencilerinizin ürettiği teknoloji tabanlı çalışmaların değerlendirilmesi 

Şekil 14: Öğretim ve değerlendirmelerin gereken müfredat içeriği ile aynı paralelde götürme 

konusunda öğretmenlerin hazırlıklı olma durumu 


Öğretim ve değerlendirmelerinizi gereken müfredat içeriği ile paralel götürme 


Gözlemlerimiz ve görüĢmelerimiz ile Anketteki açık uçlu sorulara öğretmenlerin verdiği cevaplar 

çoğu öğretmenin kursa katıldıktan sonra teknolojiyi entegre etme ve daha fazla öğrenci merkezli 

öğrenim stratejisi desteklediğini ortaya çıkardı. Ancak proje tabanlı stratejileri öğretim 

uygulamalarında kullanmak konusunda rahat değiller. 

Intel Öğretmen Programı katıldığım için çok mutluyum. Sınıflarda teknolojinin nasıl kullanılacağını 

öğrendim. 

Ġstanbul‟dan bir bay öğretmen 

Bu eğitimin en iyi kısmı, teknoloji kullanımı konusundaki görüĢlerimin olumlu yönde değiĢmesiydi. 

Çorum‟dan bir bay öğretmen 

Zaman zaman bu eğitim okul yılında tekrarlanmalıdır...ve MT‟lerimiz ya da diğer uzmanlar uygulama 

sırasında bizi desteklemelidir. 

Ġzmir‟den baĢka bir öğretmen 

Diğer yandan öğretmenlerin çoğu, Intel Öğretmen Programı Temel kursunda sunulan yaklaĢımı tüm 

dersleri için entegre etmek istediklerinde, bir yıl içinde kapsamaları beklenen tüm içeriği 

kapsayamadıklarını ifade etti. Ayrıca bazıları da proje tabanlı öğrenim ve teknoloji entegrasyonunun 

müzik, sanat, beden eğitimi ve bunun gibi konular için uygun olmadığını belirtti. AĢağıdaki ifade bir 

önceki raporumuzdan alıntıdır. Bir buçuk sene sonra neredeyse aynı ifadeleri duymak ilginçti. 

Eğitimden önce proje tabanlı yaklaĢımlara aĢinaydık. Ancak yine de eğitim bunu derslerimize entegre 

etme konusunda iyi bir örnek sağladı. Yeni müfredat açıklama yapmadan proje, aktiviteler ve bunun 

gibi Ģeyleri uygulamamızı istiyor. Yani, eğitim çok yararlıydı. Hepimiz bu yaklaĢımın derin öğrenimi 

nasıl artırdığını takdir ediyoruz. Ancak bu yaklaĢımı tüm bir yıl boyunca uygulayamayız çünkü zaman 

sınırlı ve sınıflar kalabalık. Kurslarımızın içeriği yoğun ve her Ģeyi vermek zorundayız. Bir projenin 

planlanması, hazırlanması ve uygulanması biraz zaman alıyor ve zaman ayıramıyoruz. Ayrıca 

bazılarımız bir sınıfta 40-50 öğrenciye sahip. Öğrencilerimizi gruplar halinde bölsek bile grupları 

projeleri üzerinde çalıĢırken yönlendirmek çok fazla zaman ve çaba istiyor. Ve en kötüsü; müfettiĢler 

proje tabanlı yaklaĢımı ne kadar iyi uyguladığımızı değerlendirmiyor. Sadece içeriğin kapsanmıĢ 

olması önemli onlar için. Onların da bu eğitimi almaları gerektiğini düĢünüyorum. 

Ġzmir‟den bir bayan fen öğretmeni 


4. Eğitmenlerin Etkinliği 

ġekil 15-17‟de de görülebileceği gibi, öğretmenlerin çoğu eğitmenlerin onları ünite planları hazırlama 

sürecinde baĢarılı bir Ģekilde yönlendirdiğini (%89.32), grubu pedagojik ve sınıf yönetimi 

konularındaki tartıĢmalara kattığını (%88.98) ve eğitimde kapsanan teknoloji becerileri konusunda iyi 

bir Ģekilde yönlendirdiklerini (%92) belirtmiĢtir. 

Şekil 15: Öğretmenleri ünite planları hazırlama sürecinde eğitmenlerin yönlendirme etkinliği 

Hiç Biraz Yeterli Çok 

Ünite planları yaratma sürecinde eğitmen katılımcıları yönlendirmede ne kadar başarılıydı? 

Şekil 16: Grubu pedagojik ve sınıf yönetimi konularındaki tartıĢmalara katma konusunda eğitmenlerin 

etkinliği 



Grubu pedagojik ve sınıf yönetimi konularındaki tartışmalara katma konusunda eğitmenler ne 

kadar başarılıydı? 

Şekil 17: Eğitimde kapsanan teknoloji becerileri konusunda eğitmenlerin yönlendirme etkinliği 


Eğitimde kapsanan teknoloji becerileri konusunda eğitmen katılımcıları yönlendirme 

konusunda ne kadar başarılıydı? 

Diğer yandan görüĢmeler ve gözlemler sırasında yukarıdaki istatistiklerle çeliĢen bazı sonuçlar bulduk. 

MT‟lerin Intel Öğretmen Programından daha çok teknoloji tabanlı kursları tercih ettiğini ve bu 

nedenle motivasyonlarının düĢük olduğunu ortaya çıkardık, bu tercihlerinin nedenleri arasında Temel 

Çevrimiçi Kursunun ağır iĢ yükü ve MEB dahilindeki mali ve yasal problemler nedeniyle MEB Eğitim 

Teknolojileri Genel Müdürlüğü görevlerinden ayrılmak ve okullarına geri dönmek yer alıyor. ĠĢte bir 

MT yorumu: 

Neden Intel Öğretmen Programı kursu vereyim? Diğerleri bizim kadar çaba harcamıyor ancak bizim 

kazandığımızdan daha fazla para kazanıyorlar! Intel kursları vermek istemiyorum. MEB ısrar ederse, 

okuluma geri dönebilirim. 

Bazı MT'ler de aslında Temel Kursunu vermek istemiyor ancak vermek zorunda olduklarından bu 

kursları veriyorlar. Tabi ki Intel Öğretmen Programında yer alma konusundaki isteksizlikleri eğitim 

performanslarını etkiliyor. Bayan PT‟lerden (katılımcı öğretmen) biri aĢağıdaki yorumu yaptı ve buna 

benzer yorumları diğer okullardan da duyduk. 

MT‟miz bizim seviyemize göre bu kursu veremiyor. Bizce sadece yapması gerektiği için yapıyor. Bu 

bizim için çok heves kırıcı... 

Ancak MEB‟in idarecileri ve Eğitim Teknolojileri Genel Müdürlüğü proje koordinatörlerinin çok 

zaman ve çaba harcadıklarını ifade etmeliyiz, bu zaman ve çaba sadece MT‟lerin yasal ve mali 

problemlerini halletmek için değil aynı zamanda özellikle 2009 yılında onları motive etmek için 

harcandı. Örneğin Bakan‟dan gelen bir yazının kurs materyallerine dahil edilmesi, MT Zirvesinin 


düzenlenmesi ve MT‟lerle daha iyi bir iletiĢimin sağlanması MEB‟deki proje koordinatörlerinin 

çabalarından bazılarıdır. Bir ilerleme kaydettiler ancak bazı konular çözümsüz kaldı çünkü bunlar 

sadece MEB ile ilgili değil aynı zamanda Maliye Bakanlığı gibi devlet kurumları ile de ilgiliydi. 

5. Eğitim Bileşenlerinin Yararlılığı 

Önceki bulgularla tutarlı olarak, öğretmenler çeĢitli kurs bileĢenlerini orta düzeyde ve çok yararlı 

buldu. Tablo 1 öğretmenlerin her bileĢen için yakın yanıtlar verdiğini gösteriyor. 

Tablo 1: Kurs bileĢenlerinin yararlılığı 

Bileşenler 

Temel ve Ünite Soruları kullanımının 

yaratılması ve keşfedilmesi 

Pedagojik konular aracılığıyla tartışmak 

ve düşünmek. 

Öğrenci multimedya sunumlarının 

yaratılması 

Üniteniz için kaynak bulmak ve 

değerlendirmek. 

Yararlılık Seviyesi (%) 

Hiç Biraz Orta Seviyede Çok 

1.7 10.8 49.4 38.1 

2,8 16,3 47,1 33,8 

1,5 11,5 49,4 37,5 

1,5 11,8 47,6 39,2 

Öğrenci yayınları yaratmak 1,3 12,6 49 37,2 

Öğretmen destek materyallerinin 

oluşturulması. 

0,7 13,3 46,8 39,2 

Öğrenci web sitelerinin yaratılması 7,5 19,8 43,2 29,5 

Öğretmenlerin, öğrenci örnekleri hazırlama konusunu sevmediklerini görmek ilginç. Bunun nedenini 

hala anlamıyoruz. Örnek bir ürün yaratmak ve öğrencilere bunu sunmak için öğrenci gibi davranmanın 

etik olmadığını ve bir öğretmen için iyi bir davranıĢ olmadığını söylediler. Bunun kültür ya da kıdemli 

uzman öğretmenlerin (ST) yanlıĢ bir yorumuyla ilgili olup olmadığından emin değiliz. Bunu daha 

derin bir Ģekilde araĢtırmayı planlıyoruz. 

Diğer yandan Intel Öğretmen Programı Temel Kursu eğitiminden öğrendikleri fikir ve becerilerin, 

teknolojiyi baĢarılı bir Ģekilde öğrencilerinin aktivitelerine entegre edip etmediklerini sorduk, 

öğretmenlerin yarısından fazları (%57.67) ”Belki evet” ve %32‟si de “Kesinlikle evet” cevabını verdi 

(ġekil 18). Bunun sonucunda da bu verilerin, öğretmenlerin teknolojiyi öğrenim aktivitelerin nasıl 

entegre edecekleri konusunda eğitimi yararlı bulduğunu söyleyebiliriz. 


Şekil 18: Teknolojinin öğrenim aktivitelerine entegre etmekle ilgili fikir ve becerilerin yararlılığı 

Kesinlikle Hayır Belki Hayır Muhtemelen Evet Kesinlikle evet 

Fikir ve beceriler teknolojiyi öğrencilerinizin aktivitelerine başarılı bir şekilde entegre etmenize 

6. Başarılı Uygulamalar için Bariyerler 

yardımcı olacak mı? 

Anketteki standart öğelere ek olarak, öğretmenlerin, Intel Öğretmen Programı Temel Kursunda 

öğrendikleri strateji ve teknoloji araçlarının baĢarılı bir Ģekilde sınıflara uygulaması için engeller 

hakkındaki fikirlerini öğrenmek üzere baĢka bir öğe daha ekledik. Bariyer olabilecek 11 durum 

sağladık ve diğer durumları da yazmaları için fırsat verdik. Temel kursunun kapsadığı strateji ve 

uygulamaların baĢarılı bir Ģekilde öğretimlerine uygulamalarında önemli bariyerler olarak, 

öğretmenlerin dörtte üçü “ağır iĢ yükü” (%75.9), "öğrencilerin evde teknolojiye olan kısıtlı eriĢimleri" 

(%75.7) ve “okulda kısıtlı teknoloji altyapısı” (75) konularını ifade ettiler. Öğretmenlerin ve 

öğrencilerin teknoloji becerileri (sırasıyla %69.3 %ve 59.9) de önemli bariyerler olarak düĢünülüyor. 

Diğer yandan yanıt verenlerin çoğu içerik (%28), Temel kursunun uygulaması (%36.5), MT'lerin 

motivasyonu (%25) ve teknoloji becerilerini (%25) bariyer olarak görmemiĢtir. Çok az sayıda 

öğretmen diğer bariyerlerden bahsetti. Bu öğretmenler okul yılı zamanında proje tabanlı öğrenim için 

zaman bulmada zorlandıklarından, eğitim süresinin kısalığından, teknoloji becerilerinin azlığından ve 

öğretmen ve öğrencilerin motivasyon eksikliğinden bahsettiler. 



Şekil 19: Teknolojinin öğrenim aktivitelerine entegre etmekle ilgili fikir ve becerilerin yararlılığı 

Öğretmenlerin ağır iş yükü 

Evde öğrencilerin teknolojiye kısıtlı erişimi Okulda kısıtlı 

teknoloji alt yapısı 

Öğretmenlerin teknoloji becerileri 

Öğrencilerin teknoloji becerileri 

Öğretmenlerin evde teknolojiye erişimi 

Öğrencilerin motivasyonu 

Temel Kursunun uygulaması 

Temel Kursunun içeriği 

MT’lerin motivasyonu 

MT’lerin teknoloji becerileri 

Diğer yandan gözlemlerimiz ve çok sayıda öğretmenle yaptığımız görüĢmeler sırasında öğretmenler 

kitabın dili, eğitimin zamanı ve süresi, teknolojiden daha çok pedagojiye odaklılık, 5-6 saatlik 

öğretimden sonra eğitim için motive olma ve teknoloji becerilerindeki eksiklikten ötürü hayal 

kırıklığına uğradıklarından bahsettiler. Anketteki açık uçlu sorulara cevaplar bu bariyerleri içermiĢtir. 

Bu arada, yeni eğitimde kullanılmak üzere eğitim dili gözden geçirilmiĢtir. 


Sonuçlar ve Öneriler 

Ocak 2008 – Temmuz 2009 arasında toplanan nitel ve nicel verilere göre aĢağıdaki sonuçlara vardık: 

2008 yılı bir geçiĢ yılı olarak adlandırılabilir. Intel Öğretmen Programı Temel Kursunun yeni bir 

versiyonu (V10) ve MEB‟deki değiĢiklikler nedeniyle tüm eğitim yeniden düzenlendi. Ne yazık ki 

bu düzenleme beklendiğinden daha uzun sürdü. Ancak özellikle 2009 yılında her Ģey yoluna girdi 

ve sistem yeniden iyi bir Ģekilde tasarlandı. Sonuç olarak Intel Öğretmen Programı Temel 

Kursunu tamamlayan öğretmen sayısı 120,000‟e ulaĢtı. 

Neredeyse tüm öğretmenler (yaklaĢık %90) kursun teknolojiyi öğretime entegrasyonu konusuna 

odaklandığını, öğrencilerle uygulamak üzere öğretim stratejileri için yararlı yeni fikirler 

sağladığını, teknolojinin öğrencilerle etkin bir Ģekilde kullanımını sağladığını ve diğer 

öğretmenlerle iĢ birliği yapma fırsatı sağladığını ifade etmiĢtir. 

Eğitim sonrasında öğretmenlerin çoğu (yaklaĢık %80) öğrencilerin bağımsız çalıĢmalarını 

sağlayan öğretim yöntemlerini uygulama, teknolojiyi öğretim uygulamalarına entegre etme, okul 

çalıĢmalarında öğrencileri teknoloji konusunda destekleme ve öğretim ve değerlendirmeleri 

zorunlu müfredat içeriği ile paralel götürme konusunda kendilerini hazır hissetmiĢtir. Ancak ağır 

iĢ yükleri, teknolojiye kısıtlı eriĢim ve motivasyon eksikliği nedeniyle öğretmenlerin proje tabanlı 

öğrenimi uygulayabilmeleri için daha fazla eğitim ve desteğe ihtiyacı var. 

Öğretmenlerin çoğu (yaklaĢık %90) eğitmenlerin onları ünite planları hazırlama sürecinde baĢarılı 

bir Ģekilde yönlendirdiğini, grubu pedagojik ve sınıf yönetimi konularındaki tartıĢmalara kattığını 

ve eğitimde kapsanan teknoloji becerileri konusunda iyi bir Ģekilde yönlendirdiklerini belirtmiĢtir. 

Ancak görüĢme ve gözlemlerimiz, mali problemler sonucu Temel Kursunun ağır iĢ yükü 

nedeniyle Intel Öğretmen Programı yerine diğer teknoloji tabanlı kursları sunmayı tercih eden çok 

sayıda motivasyonu düĢük MT olduğunu göstermiĢtir. Bazı MT'ler de aslında Temel Kursunu 

vermek istemiyor ancak vermek zorunda olduklarından bu kursları veriyorlar. Tabi ki Intel 

Öğretmen Programında yer alma konusundaki isteksizlikleri eğitim performanslarını etkiliyor. 

Ayrıca öğretmenler çeĢitli kurs bileĢenlerini yararlı buldu. Büyük bit çoğunluk Web 2.0 araçlarını 

öğrenmekten keyif aldı. Önceki raporlarla benzer bir Ģekilde, yeni müfredat yüzünden programın 

zamanlamasının ne kadar iyi olduğundan bahsettiler. 

Öğretmenler proje tabanlı öğrenim ve teknoloji entegrasyonunun önemine büyük değer verseler de 

çoğunluk ağır iĢ yükleri, öğrencilerin evde teknolojiye olan kısıtlı eriĢimleri ve okullarda kısıtlı 

altyapıların Intel Öğretmen Programı Temel Kursunun sunduğu strateji ve araçların 

uygulanmasında bariyerler oluĢturduğunu düĢünüyor. Öğretmenlerin çoğunluğunun proje tabanlı, 

teknoloji açısından zengin öğrenimi sınıflarında uygulamak istediklerini hissettik ancak 

motivasyon eksikliği, teknoloji becerilerindeki eksiklik ve kiĢisel yaĢamlarındaki diğer 

sorumluluklar nedeniyle baĢlamaktan çekiniyorlar. 

Ek olarak dil, bozuk bağlantılar, eğitimin süresi ve zamanlaması, teknolojiden daha çok pedagoji 

odaklılık, 5-6 saatlik derslerden sonra eğitim sırasında motive olmakta zorlanma ve teknoloji 

becerilerinde eksiklikler öğretmenlerin Ģikayet ettikleri arasında yer alıyor. Intel ve MEB‟deki 

proje koordinatörleri bu konuları çözmek için çalıĢıyor. Örneğin ders kitabı incelendi ve gereken 

değiĢiklikler yapıldı. 


Bu bulguları ve geçmiĢ deneyimlerimizi temel alarak Temel Kursunun ölçeğini büyütmek üzere bazı 

öneriler geliĢtirdik: 

Intel ve MEB MT‟ler ve PT‟ler için iyi çalıĢan bir takip sistemi konusunda birlikte çalıĢmalıdır. 

Örneğin MEB‟deki proje koordinatörü bölgelerdeki ST‟ler ve Ģef MT‟lerden, sınıflarda 

uygulandıklarından sonra PT‟lerin ünite portföylerini ve öğrenci çalıĢmalarını toplamalarını 

isteyebilir. Bu materyaller MEB'deki herhangi bir öğretmenin daha sonra eriĢebildiği bir 

veritabanında kaydedilebilir. Her yıl geri bildirim ve tazeleme amaçlı MT Zirvesi düzenlenmelidir. 

MT‟ler ve PT‟ler yalnız bırakıldıklarında yalıtılmıĢ hissediyorlar ve bir Ģey yapmamayı 

yeğliyorlar. Ayrıca PT‟ler MEB profesyonel geliĢim inisiyatiflerine karĢı negatif tutumlar 

geliĢtirebilir. 

Intel Öğretmen Programı Rehberlik, PT‟lere çekincelerin üstesinden gelme ve diğer öğretmenler 

için örnek teĢkil eden materyaller yaratma konusunda yardımcı olur. Ġnisiyatif desteklenmeli ve 

geniĢletilmelidir. 

Bazı MT‟ler tamamen yeniden eğitilmeli ya da programdan çıkarılmalıdır. Intel® Öğretmen 

Programı Temel Kursunun uygulaması ile ilgili olarak bilgilerini, becerilerini ve tutumlarını 

tazelemelidirler. MT eğitimi de iyi donanımlı ST'lerce dikkatli bir Ģekilde yürütülmelidir. 

Yeni MT ve PT‟lerin seçiminde, yeniliklere daha erken alıĢan öğretmenleri dahil etmek yardımcı 

olabilir. Bu öğretmenleri belirlemek için bazı birincil analizler kolaylıkla yürütülebilir. 

Öğretmenler katılmaları gereken kursun formatını seçme Ģansına sahip olabilir (harmanlaĢtırılmıĢ 

ya da yüz yüze). Ancak bu formatlar hakkında bilgilendirilmelidir ve özellikle yüz yüze eğitimlere 

katılmada zorluk yaĢayabilecek öğretmenler harmanlaĢtırılmıĢ formata katılımları için teĢvik 

edilmelidir. 

Intel ve MEB özellikle Kursun sunduğu tüm stratejileri ve araçları uygulamak isteyen 

öğretmenleri teĢvik etmeli ve desteklemeli. Örneğin Intel baĢarılı uygulamalar için plaket, takdir 

mektupları ya da diğer sertifikalar dağıtabilir; ve MEB bu öğretmen ve öğrencilerini birer yazıyla 

tanıyabilir. 

Son olarak, 2007 raporumuzda bahsettiğimiz bir gözlemimizi tekrarlamak isteriz: Programın 

uygulanması ile ilgili çeĢitli problemler olsa da öğrenci öğrenimlerine yeni Ģeyler katmak isteyen, 

değiĢikliklere açık olan, değiĢiklik sürecini baĢlatmak için bir kıvılcıma ihtiyaç duyan ve öğrenmek 

isteyen öğretmenlerin Intel® Öğretmen Programı Temel Kursundan yararlandığını istiyoruz. Bazıları 

tüm stratejiyi kolaylıkla uygularken bazıları öğretimlerinde bazı becerileri (değerlendirme, tasarım 

aktiviteleri, Web 2.0 araçları) kullanmayı tercih ediyor. Her iki grup öğretmen de ailelerden, 

öğrencilerden ve toplumdan iyi geri bildirimler alıyor. Daha sonra ayrıca çok sayıda baĢarı öyküsünü 

raporlamayı istiyoruz. 


Değerlendirme Çalışmasındaki Sınırlandırmalar 

Bu yıl veri toplamakla ilgili bahsetmek istediğimiz birkaç problemle karĢılaĢtık: 

Eğitim Sonu Anketine geri dönüĢ oranı çok düĢük. Proje koordinatörlerini, MT ve ST‟leri 

değerlendirme araçları ve prosedürleri ile ilgili bilgilendirmeleri konusunda uyardık. Ayrıca bazı ST 

eğitimleri ve MT Zirvesini birleĢtirdik ve MT‟lere anketlere dikkat etmeleri konusunda hatırlatmalar 

yaptık. Saha ziyaretlerimiz sırasında PT‟leri de bilgilendirdik. Yine de geri dönüĢ oranını artıramadık. 

Bu problem çözmek için tüm ST‟lerle ve proje koordinatörleri ile Ağustos‟ta toplanacağız. Diğer 

yandan çevrimiçi anketleri dolduranların samimi duygu ve düĢüncelerini belirttiğine inanıyoruz. Bu 

sonuçlar bize iyi bir öngörü sağlar. 

En iyi uygulamaları toplamakta da zorluklar yaĢıyoruz. Daha derinden araĢtırılacak daha fazla baĢarı 

hikayesi elde etmemize yardımcı olabilecek çevrimiçi bir öykü formu üzerinde çalıĢıyoruz. 

Hava ve bütçe koĢulları nedeniyle Türkiye‟nin en doğu ve en batı bölgelerindeki sahaları ziyaret 

edemedik. Gelecek yıl bu ziyaretleri yapmayı umuyoruz. 

Son olarak programın etki analizini de gelecek yıla taĢımak zorundayız.

Türkiye‟de Intel Öğretmen Programı Temel Kursu

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

Delete template?

Save as template?