Tam Metin - PDF - İktisadi ve İdari Birimler Fakültesi

More documents

Recommendations

Info

Akademik Araştırmalar ve Çalışmalar Dergisi / Journal of Academic Researches and Studies Yıl 4 - Sayı 7 – Kasım 2012 / Year 4 - Number 7 – November 2012 ________________________________________________________________________________________ 1. GiriĢ Ampirik çalışmalar 1970‟li yılların başından itibaren, sabit döviz kuru sisteminin terk edilmesiyle birlikte, döviz kurundaki dalgalanmaların daha yüksek oranlarda olduğunu göstermektedir. Döviz kuru dalgalanmalarına bağlı olarak ortaya çıkan belirsizlikler ülkelerin dış ticaret seviyelerini farklı şekillerde etkilemektedir. Özellikle son 15 yıllık süreçte çeşitli şekillerde meydana gelen ekonomik krizlerle birlikte artan döviz kuru belirsizliklerinin uluslararası ticaret hacmi üzerindeki etkilerinin daha çok ekonomist tarafından araştırılmasına neden olmuştur. Genel kanaat döviz kuru dalgalanmaları sonucunda risklerin yükselmesinden dolayı ihracat seviyeleri azalmaktadır. Bunun yanında vadeli piyasaların kısa ve orta vadede riskleri düşürmesi nedeniyle döviz kuru dalgalanmalarının ihracatı olumsuz etkilemediği hatta pozitif yönlü katkı bile sağladığı yönünde yaklaşımlar bulunmaktadır. Öte yandan bazı çalışmalardan elde edilen sonuçlara göre, sektörlerin uluslararası piyasalara açılmışlık durumunun değişkenlik göstermesi, endüstrilerde üretimdeki yoğunlaşmanın farklılığı ve anlaşma sürelerinin çeşitliliğinden dolayı döviz kuru dalgalanmalarının her sektördeki etkisi değişkenlik gösterebilmektedir. Buna yönelik olarak Türkiye‟de döviz kuru dalgalanmalarının tarım sektöründe dış ticaret performansına etkilerinin araştırıldığı bu çalışmanın ilk bölümünde kuramsal yaklaşımlar üzerinde durulmuştur. Çalışmanın ikinci bölümünde ise Türkiye özelinde döviz kuru dalgalanmalarının tarımsal ihracata etkisi ampirik düzeyde araştırılmıştır. 2. Kuramsal Değerlendirme Döviz kuru belirsizliklerinin dış ticaret üzerindeki etkileri geleneksel yaklaşım, fırsatlar yaklaşımı ve alternatif yaklaşım olarak üç alt başlıkta incelenmektedir. 2.1. Geleneksel YaklaĢım Geleneksel modellerde döviz kuru dalgalanmaları uluslararası işlemlerde risk ve belirsizlik artışlarıyla birleşmekte ve ticaret üzerinde caydırıcı etki yapmaktadır. piyasa katılımcıları risklere karşı muhalif tavır sergilerlerse, bu ekonomik birimler açısından döviz kuru oynaklıklarıyla birleşen riskten uzak durmanın maliyetine katlanmaya razı olduklarını göstermektedir. Bu durumda bir firmanın ihraç malı arz eğrisi döviz kuru oynaklığı nedeniyle sol tarafa doğru kayacaktır. döviz kurunun değişkenlik gösterdiği koşullarda her ihracat malı miktarı ya da ithalat malı miktarına denk düşen fiyat seviyesi daha yüksek olacaktır. Genel manada ticaret hacminde taşıma maliyetlerindeki bir artışın neden olacağı azalmaya benzer bir biçimde gerileme meydana gelecektir (Qian ve Varangis, 1992: 1). Döviz kuru belirsizlikleri ve dış ticaret arasındaki ilişkiyi analiz eden ilk çalışma Clark tarafından (1973) yapılmıştır. Çalışmada ihracat yapan firmalar üretimlerini tam rekabet koşulları altında yapmakta ve genelde satışları yurt dışına yönelik olmaktadır. Modelin en basit versiyonunda firmanın üretimini ithalat girdisi kullanmadan gerçekleştirdiği ve ihraç ettiği malın fiyatının da yabancı para türünden olduğu varsayılmaktadır. Aynı zamanda bunlar dışsal değişken olarak modele dâhil edilmektedir. Bunun yanında firmaların ödemeleri yabancı para türünden ve risklere karşı korunmanın kısıtlı vaziyette bulunduğu 18
Akademik Araştırmalar ve Çalışmalar Dergisi / Journal of Academic Researches and Studies Yıl 4 - Sayı 7 – Kasım 2012 / Year 4 - Number 7 – November 2012 ________________________________________________________________________________________ kabul edilmektedir. Döviz kurlarının geleceği konusundaki belirsizlikler, ulusal para türünden ihracatların ne kadar olacağı konusunda da gelecekte belirsizlik meydana getirmektedir. Firmalar ihracatlarını bu belirsizliği dikkate alarak yapmaktır. ulusal para türünden kazanç fonksiyonunun kuadratik olduğu varsayımında faydalarını maksimize etmeyi amaçlamaktadırlar (U(Π)=aΠ+bΠ 2 ). Riskten uzaklaşma “b” katsayısı ile temsil edilmekte ve sıfırdan (b
Page 1: Akademik Araştırmalar ve Çalış
Page 5 and 6: Akademik Araştırmalar ve Çalış
Page 19: Akademik Araştırmalar ve Çalış

Tam Metin - PDF - İktisadi ve İdari Birimler Fakültesi

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?