Kalibrasyon Başmühendisliği - Erdemir

ĐŞLETMELER GENEL MÜDÜR YARDIMCILIĞI 

YARDIMCI ĐŞLETMELER ATELYELER VE BAKIM 

BAŞMÜDÜRLÜĞÜ 

ELEKTRONĐK OTOMASYON MÜDÜRLÜĞÜ 

ERDEMĐR KALĐBRASYON LABORATUVARI 

BAŞMÜHENDĐSLĐĞĐ 

TANITIMI

Kalibrasyon 

Başmühendisliği 

KALĐBRASYON NEDĐR ? 

• Bir ölçme veya izleme ekipmanın, ulusal veya uluslararası bir standart (etalon, 

kalibratör, referans malzeme) ile karşılaştırılarak yaptığı hataların belirlenmesi 

işlemidir. 

• Kalibrasyon işleminin amacı, yönetim standartları gereği, ölçme kalitesini 

etkileyen ölçme ve izleme cihazlarıyla (Muayene Ölçme Deney Teçhizatı-MÖDT) 

yapılan ölçümlerin doğruluğunu garanti altına almaktır.



ERDEMĐR KALĐBRASYON LABORATUVARI 

• ERDEMĐR Kalibrasyon Laboratuvarı (EKL) 1997 yılı ortalarında faaliyete geçmiştir. 

• Kalibrasyon Laboratuvarı öncelikle , Erdemir kalibrasyon envanterinde bulunan 

yaklaşık 5300 adet Muayene Ölçme Deney Teçhizatının (MÖDT) periyodik 

kalibrasyonlarını yapmaktadır. 

• EKL’nin yaptığı tüm kalibrasyonlar uluslararası standartlara izlenebilirdir. 

• EKL’nin bünyesinde, Elektronik, Sıcaklık, Boyut, Basınç ve Gaz olmak üzere 

beş laboratuvar bulunmaktadır. 

• Bütün laboratuvarlar toz, sıcaklık ve nem kontrollüdür. 

• Laboratuvarların iklimlendirilmesi her biri için ayrı olarak kurulmuş, bilgisayar 

kontrollü klima santralleri vasıtasıyla yapılmaktadır.



EKL’NĐN GÖREVĐ ; 

• Kalite Yönetim Sistemlerine uygun olarak, ERDEMĐR’de kaliteyi 

etkileyen MÖDT’lerin uluslararası izlenebilir kalibrasyonlarını periyodik 

olarak yapmak ve gerektiğinde ERDEMĐR dışı firmalara yaptırmaktır.



EKL FAALĐYETLERĐ ; 

1. ERDEMĐR içi kalibrasyon hizmetleri ; 

Genel Kalibrasyon prosedürü ve ilgili sistem / kalibrasyon iş talimatları 

kullanılarak, 

• MÖDT’lerin envantere alınması, 

• Envanterden çıkartılması, 

• Kalibrasyonların programlanması , 

• Kalibrasyona çağrı, 

• MÖDT’lerin kalibrasyonlarının gerçekleştirilmesi, 

• MÖDT’lerin kalibrasyon sonucuna göre değerlendirilmesi ve etiketlendirilmesi 

işlemlerini kapsar.



EKL FAALĐYETLERĐ ; 

2. ERDEMĐR dışı kalibrasyon hizmetleri ; 

Talebe bağlı olarak, 

• ERDEMĐR iştirakleri ( ĐSDEMĐR, ÇELBOR, ÇELĐK SERVĐS, ERENCO), 

• ERDEMĐR tedarikçileri (Erdemir’le iş yapan şirketler), 

• Ve diğer üçüncü şahıslara ücreti mukabilinde kalibrasyon hizmet verilmesi. 

3. ERDEMĐR dışından temin edilen kalibrasyon hizmetlerinin 

organize edilmesi. 

• 42 adet EKL kalibratörünü (izlenebilirlik için), 

• 57 adet EKL’de kalibrasyon yeteneği olmayan MÖDT 

(çekme/sertlik/darbe test makinaları, radyasyon ölçüm cihazları vb.)


Başmühendisliği EKL FAALĐYETLERĐ ; 

4. ERDEMĐR içerisinde, 

• Kalibrasyonu Elektronik Otomasyon Bakım grupları tarafından yapılan, 

yaptırılan 139 adet MÖDT’nin, 

• Kalibrasyonu Yardımcı Đşletmeler ve Çevre Yönetim Müdürlüğü tarafından 

yaptırılan 6 adet MÖDT’nin, kalibrasyonlarının programlanması 

ve rapor işlemlerini takip etmektedir.


Başmühendisliği GENEL TANITIM 

- Boyut, 

- Elektronik, 

- Sıcaklık, 

- Basınç, 

- Gaz Dedektörü olmak üzere 

Erdemir Kalibrasyon Laboratuvarları, 

beş ayrı laboratuvar ve cihaz kabul-teslim bölümünden 

oluşmaktadır. 

Kalibrasyon yapılan tüm hacimler sıcaklık, nem ve partikül kontrollüdür. 

Her bir kalibrasyon alanına özgü sıcaklık ve nem alt-üst sınırları vardır. 

Bu sınırlar aşıldığı zaman kalibrasyon yapılmamaktadır.



CĐHAZ KABUL - TESLĐM BÖLÜMÜ 

Laboratuvarlarımıza kalibrasyonları yapılmak üzere getirilen cihazların 

kayıt, kabul ve kalibrasyon sonrası teslim işlemleri Cihaz Kabul – Teslim 

Bölümü’nde gerçekleştirilmektedir.



Kalibrasyonu yapılan cihaz / referans malzeme türleri; 

- Mikrometre, Mikrometre Ayar Çubuğu,Kumpas, 

Komparatör saati, Pasometre. 

-Mihengir, Feeler çakısı, Çelik cetvel, 

-Şerit metre, Çelik mastar. 

- Gönye, Açı ölçer, Su terazisi. 

- Terazi, Kütle. 

- Tork anahtarı. 

BOYUT KALĐBRASYON 

LABORATUVARI’NIN YETENEKLERĐ 

Kalibrasyon Ortamı çalışma şartları ; 

* Bağıl Nem % 40±20 RH ve Sıcaklık 20 ± 2°C dir . 

* 1 feet 3 hacimdeki 5 µm’den büyük partikül sayısı sınır değeri 700’dür. 

* Aydınlanma değerleri 500-1000 lüks arasındadır.


Başmühendisliği BOYUT LABORATUVARI 

KALĐBRATÖRLERĐNĐN TEKNĐK ÖZELLĐKLERĐ 

ADI / ÇALIŞMA SAHASI / DOĞRULUĞU 

MARKA / MODEL ÖLÇME ARALIĞI (ACCURACY) 

BOYUT YÜKSELTĐCĐ /STARRETT / 715 0-1.3 mm ±2 μm 

MASTAR SETĐ /STARRETT / RC88MAA 0.5mm-10mm Grade 00 (DIN861) 

MASTAR SETĐ /STARRETT / SC81AA 0.1001mm-1.000mm Grade 00 (DIN861) 

MASTAR SETĐ /STARRETT / RS112MA1 0.5mm-25mm Grade 0 (DIN861) 

MASTAR SETĐ /MITUTOYO / 516-107 2.5mm-25 mm Grade 1 (DIN861) 

MASTAR SETĐ /MITUTOYO / 611 Serisi 50mm-800mm Grade 1 (DIN861) 

YÜKSEKLĐK ÖLÇER /STARRETT / DHG1225 25-1225 mm ±1.3 μm 

YÜKSEKLĐK ÖLÇER /STARRET / 258M 27-450 mm ±2 μm 

KOMPARATÖR KALĐBRATÖR /MITUTOYO / 170-102 0-25 mm ±2 μm 

HALKA MASTAR /MITUTOYO / 177-290 Φ 40 mm ±2 μm 

SURFACE PLATE /STARRETT / 80610 300x450 mm Grade 00 (DIN876) 

SURFACE PLATE /JFA 2400x1800 Grade 0 (DIN876) 

SINE BAR /BRUNSON / 470 0-1000 sec ±0.5 sec 

AÇI MASTAR SETĐ /STARRETT / AG6.SI 0-99 deg ±0.5 sec 

DĐKLĐK SĐLĐNDĐRĐ /HELIOS / 380/0/7 90 deg ±5 μm/ 800mm 

DĐKLĐK MASTARI /HELIOS / 377/0/12 90 deg ±11 μm/ 350mm 

SINE PLATE /MITUTOYO / 930-626 0-60 deg ±15 sec 

TORKMETRE KALĐBRATÖRÜ /DATA INS. / 6500-T4 0.0015-1.11 ft.lb ±%0.2 

TORKMETRE KALĐBRATÖRÜ /CDI / 2000-600-0 10-2000 ft.lb ±%0.25 

STD. AĞIRLIK SETĐ /ZWIEBEL / XPCOF1 1g-10 kg ±0.1mg...±50mg (F1 sınıfı) 

STANDART AĞIRLIK /SARTORIUS / YWC 723-00 20 kg ±100 mg (F1 sınıfı) 

STANDART AĞIRLIK /SARTORIUS / YWC 753-01 50 kg ±250 mg (F1 sınıfı) 

TERAZĐ /M.TOLEDO / AT200 0-205 g ±0.15 mg 

TERAZĐ /M.TOLEDO / PR5003 0-5100 g ±0.003 g...±0.01 g 

TERAZĐ /M.TOLEDO / KB 50-2 0-60 kg ± 1 g 

TERAZĐ /M.TOLEDO / KC500-1 0-600 kg ±10 g



BOYUT LABORATUVARI’NDA 

KULLANILAN BAZI KALĐBRATÖRLER 

87 parça paralel mastar 

seti (0 sınıfı, ISO 3650) 

Mikrometre kalibrasyon mastar seti





Açı Jeneratörü (Brunson 470), Elektronik Yükseklik Ölçer (Starrett DHG1225), 

Diklik Mastarı (Helios)





Komparatör Saati 

Kalibratörü 

1g.-10 kg. OIML F1 sınıfı kütle seti





50 kg. OIML F1 sınıfı kütle Hassas Terazi (Kapasite 200 g.)


Başmühendisliği ELEKTRONĐK KALĐBRASYON 


Kalibrasyonu yapılan cihaz türleri; 

- Multimetre, pens ampermetre, panelmetre, 

- Osiloskop, direnç kutusu, akım-gerilim kaynağı, 

- DC güç kaynağı, 

- Rekorder, proses kalibratörü. 


* Bağıl Nem, % 40±20 RH ve Sıcaklık 23 ± 5°C dir . 

* 1 feet 3 hacimdeki 5 µm’den büyük partikül sayısı sınır değeri 700’dür 




ELEKTRONĐK LABORATUVARI 

KALĐBRATÖRLERĐNĐN 

TEKNĐK ÖZELLĐKLERĐ 


MARKA/MODEL ÖLÇME ARALIĞI (ACCURACY) 

KALĐBRATÖR / 0-1100 V DC ±(9 ppm +500 μV) (1) 

FLUKE / 5700 A 0-1100 V AC ±(90 ppm +4 mV) (2) 

FLUKE / 5725 A 0-11 A DC ±(360 ppm +480 μΑ) (1) 

0-11 A AC ±(460 ppm +170 μΑ) (3) 

0-100 MΩ 

±110 ppm (1) 

0-30 MHz ±(%10.5 +15 μV) (1) 

KALĐBRATÖR / 0-1020 V DC ±(%0.0055 +1500 μV) (1) 

FLUKE / 5500 A 0-1020 V AC ±(%0.20 +500 μV) (1) 

0-11 A DC ±(%0.06 +330 μΑ) (1) 

0-11 A AC ±(%0.33 +2000 μΑ) (1) 

0-330 MΩ 

±(%0.5 +16.5 kΩ) (1) 

0-2 MHz ±(25 ppm +15 mHz) (1) 

0-1.1 mF ±(%1 +300 ηF) (1) 

T/C Bütün T/C aralıkları ±0.84 ºC (1) 

RTD Bütün RTD aralıkları ±0.25 ºC (1) 

1.8mV-105Vp-p(Square) ±(%0.25 +100 μV) (1) 

10 Hz-10 kHz(Square) ±(25 ppm +15 mHz) 

50kHz-250MHz(L.Sine.) ±(25 ppm +15 mHz) 

5 mV-5.5 V(L.Sinewave) ±(%4 +300 μV) (1) 

2ns-5s (Time Marker) ±(25 ppm +15 mHz) (1) 

1.8mV-55Vp-p (Wave) ±(%3 p-p +100 μV) 

MULTĐMETRE / 0-1000 V DC ±(14 ppm+0.1ppm range)(1) 

HP / 3458A 

0-1000 V AC ±(%0.04+%0.002range) (4) 

0-1 A DC ±(115ppm+10ppm range)(1) 

0-1 A AC ±(%0.08+%0.02range) (5) 

0-1 GΩ 

±(%1+10 ppm range) (1) 

MULTĐMETRE / 

FLUKE / 45 

Osiloskop 

1Hz-10 MHz ±%0.05 (1) 

0-1000 V DC ±(%0.025+2 digit) 

0-1000 V AC ±(%0.2+10 digit) (6) 

0-10 A DC ±(%0.2+7 digit) 

0-10 A AC ±(%0.5+10 digit) (6) 

0-100 MΩ 

±(%2+2 digit) 

5Hz-1 MHz ±(%0.05+1 digit) (7)



ELEKTRONĐK LABORATUVARI’NDA 


Fluke 5700A-5725A Kalibratör, 

HP 3458A Multimetre 

Fluke 5500A Kalibratör, 

HP 3458A Multimetre



ELEKTRONĐK LABORATUVARI’NDA 


Hassas Direnç Kutusu Fluke 45 Multimetre



SICAKLIK KALĐBRASYON 



- Işınım termometre (pirometre), blackbody fırını 

- Dijital veya cam termometre, termokupl 

- Direnç termometre (pt-100), etüv/fırın, 

- Kalibrasyon banyosu, 

- Elektriksel sinyal girişli sıcaklık gösterge. 


* 23 ±5 °C sıcaklık ve % 40 ± 20 RH ba ğıl nemdir. 

* Aydınlanma değerleri 500-1000 lüks arasındadır. 

Yağ 

Banyosu



SICAKLIK LABORATUVARI 

KALĐBRATÖRLERĐNĐN TEKNĐK 

ÖZELLĐKLERĐ 



BLACKBODY FIRIN / 

MIKRON / M360 

50-1100 ºC ±(%0.2 + 1 ºC) 

BLACKBODY FIRIN / 

IRCON / 54332 

350-1200 ºC ±%0.5 

BLACKBODY FIRIN 

MIKRON / M330 

300-1700 ºC ±(%0.25 + 1 digit) 

PĐROMETRE / 

RAYTEK / RAYMX2D 

-30...+900 ºC ±%1 veya ±1 ºC 

PĐROMETRE / 

MIKRON / M190-QTS 

200-1600 ºC ±0.8 ºC ...±2.6 ºC 

KLB. BANYOSU / 

HART SCIEN./ 7025 

-20...+110 ºC ±0.5 ºC 

KLB. BANYOSU / 

HART SCIEN./ 6035 

35-300 ºC ±0.5 ºC 

FIRIN / 

HERAEUS / TPK 

0-1200 ºC ±2.5 ºC 

RTD / -200...0 ºC ±0.010 ºC 

HART SCIEN./ 5614 0-500 ºC ±0.033 ºC 

REF. TERMOKUPL / 0-600 ºC ±1.5 ºC 

ERDEMĐR / S Tipi 600-1767 ºC ±%0.25 

SICAKLIK TARAYICISI Bütün T/C aralıkları ±0.21 ºC ... ±0.43 ºC 

HART SCIEN./ 1560 0-25 Ω ±0.001Ω 

25-400 Ω 

±40 ppm 

-100 ºC ...+600 ºC ±0.006 ºC ...±0.04 ºC



SICAKLIK LABORATUVARI’NDA 


Sıcaklık Tarayıcı 

Değişik Fırınlar (Black body) ve 

Referans Pirometre



BASINÇ KALĐBRASYON 



- Basınç transmiteri, basınç transdüseri, 

- Basınç ölçer, manometreler 

(cistern, kuyu tip), 

- Vakum / Basınç Kalibratörleri. 


* 23 ± 3°C sıcaklık ve % 40 ± 20 RH ba ğıl nemdir. 

* 1 feet 3 hacimdeki 5 µm’den büyük partikül sayısı sınır değeri 700’dür. 




BASINÇ LABORATUVARI 

KALĐBRATÖRLERĐNĐN TEKNĐK 

ÖZELLĐKLERĐ 



Hook Gage / 

Dywer 

-550...+550 mmH2O ±0.025 mmH2O 

Deadweigth Tester (Havalı) / 

Budenberg / 451A 

-1...+1 bar ±%0.008 

Deadweigth Tester (Havalı) / 

Budenberg / 452A 

0.1-7 bar ±%0.008 

Deadweigth Tester (Yağlı) / 

Ametek / DM-T-100 

0-700 bar ±%0.025 

Dijital Basınç Kalibratörü / -1 bar...-200 mbar ±%0.025 

Druck / DPI605 -200...+200 mbar ±0.05 mbar 

200 mbar - 20 bar ±%0.025 

0-70 mbar ±0.035 mbar 

70-350 mbar ±%0.05 

0-70 bar ±0.011 bar 

70-350 bar ±%0.08 

Dijital Basınç Kalibratörü / -400...+400 mbar ±(%0.04+0.07 mbar) 

Beamex / PC106 -0.95...+4 bar ±(%0.04+0.3 mbar) 

0-20 bar ±(%0.04+0.001 bar) 

0-60 bar ±(%0.04+0.005 bar) 

Dijital Basınç Kalibratörü / 

D&H / DH 365 

0-60 bar ±(%0.04 FS+%0.02) 

Dijital Basınç Kalibratörü / 

Ametek / CE PPC 35BAR 

0-35 bar ±%0.1 FS 

Analog Test Manometresi / 

Budenberg / 215F 

0-250 bar ±%0.25 FS 

Analog Test Manometresi / 

Budenberg / 215F 

0-600 bar ±%0.25 FS



BASINÇ LABORATUVARI’NDA 


Basınç Kalibratör 

(Druck) 

Basınç Kalibratör 

(Desgranges Huot)



BASINÇ LABORATUVARI’NDA 


Referans Analog 

Manometre 

Düşük Basınç Kalibratörü 

(Hook Gage)




-CO - O2 - CH4 Gaz Dedektörü 

(OLDHAM MX2000 vb.) 

GAZ DEDEKTÖRÜ KALĐBRASYON 


- CH4 Gaz Dedektörü (OLDHAM TX11 vb.) 

- O2 Gaz Dedektörü (OLDHAM OX11 vb.) 

- H2 Gaz Dedektörü (OLDHAM TX11 vb.) 


23 ± 5 °C sıcaklık ve % 40 ± 20 RH ba ğıl nemdir.



GAZ ADI 

CH4 

CO 

H2 

KURU HAVA 

O2 

GAZ DEDEKTÖRÜ KALĐBRASYONUNDA 

KULLANILAN REFERANS GAZLAR 

GERÇEK DEĞER 

2,43 

310 

2,01 

99,999 

18,5 

Referans Gaz Tüpleri Bilgi Tablosu Örneği 

KULLANILAN SERTĐFALI KALĐBRASYON GAZLARI 

TÜP SERĐ NO 

4478 

4710 

4693 

4596 

4450 

ANALĐZ TARĐHĐ 

29.01.2007 

29.01.2007 

04.12.2004 

14.07.2006 

21.07.2005 

TÜPÜN SATIN ALINDIĞI FĐRMA 

ve 

ĐZLENEBĐLĐRLĐĞĐN SAĞLANDIĞI FĐRMA 

HABAŞ - S&T UK 




HABAŞ - S&T UK



Sertifikalı 

CO - O 2 - H 2 - CH 4 

Gaz tüplerimiz 

LABORATUVARDA KULLANILAN 

REFERANS GAZ TÜPLERĐ VE 

GAZ DEDEKTÖRÜ ÖRNEKLERĐ 

Değişik Markalarda 

Portatif Gaz Dedektörleri



ĐŞLETMELER GENEL MÜDÜR YARDIMCILIĞI 

YARDIMCI ĐŞLETMELER ATELYELER VE BAKIM 

BAŞMÜDÜRLÜĞÜ 

Elektronik Otomasyon Müdürlüğü 

Kalibrasyon Laboratuvarı Başmühendisliği 

TEŞEKKÜR EDERĐZ

Kalibrasyon Başmühendisliği - Erdemir

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?