AR-GE Bölümünün Fonksiyonları - Yapı Merkezi

YAPI MERKEZİ AR-GE BÖLÜMÜNÜN FONKSİYONLARI
1991’de kurulan AR_GE bölümümüz Yapı Merkezi’nin temel ilkelerinden biri olan “İleri
teknolojiyi kullanmak ve geliştirmek gücümüzdür” ilesi doğrultusunda faaliyet gösterir. Belli
başlı çalışma konularımız kısaca aşağıda maddeler halinde belirtilmiştir.
İleri Beton Teknolojisi kapsamında Yapı Merkezi Prefabrikasyon A.Ş. ile birlikte “yeni
ürün ve malzemeler” geliştirme kapsamında deneysel çalışmalar yürütmektedir. Bu konuda
sonuçlanan kimi araştırma projelerimiz: Normal beton agregası (8mm) ile 240MPa
(2400kgf/cm 2 ) dayanımında beton üretimi, 300MPa (3000kgf/cm 2 ) dayanımında reaktif pudra
beton üretimi ,Hafif beton üretimi, 120MPa’dan büyük dayanımlar için karışım tasarımının
rasyonelleştirilmesi, Betonun “olgunluk” parametrelerinden uzun süreli dayanımlarının kestirimi
ve Şişli Plaza İnşaatında uygulanması, “Sürdürülebilir kalkınma kavramı projesi” çerçevesinde
“geri kazanılmış agrega” kullanımı ile çevre dostu beton üretimleri, Yerinde beton dayanımına
yönelik olarak Yapı Merkezi şantiyelerinde ölçülen yüzey sertlik ve ultrasonik hız okumalarına
dayandırılan “dayanım kestirim modelleri” nin geliştirilmesi, Mineral Katkılı (uçucu kül, yüksek
fırın curufu) betonların uygulama alanlarının genişletilmesi, Yeni malzeme geliştirme halinde
çimentonun ince kalsit tozu ile ikame edilme araştırma projesi, Yeni ürün geliştirme bazında
“yarı saydam beton” üretimi.
Deprem Mühendisliği kapsamında Yapı Merkezi’nin kuruluşundan (1966) beri
geliştirilerek devam eden araştırma/çalışma konularında etkinliklerde bulunmaktadır. Bu konuda
sonuçlanan kimi çalışmalar şunlardır: Aktif fay sistemlerin sismoteknik yapıları, Aletsel dönemde

depremlerin yol açtığı manevi/maddi kayıpların envanterlerinin çıkartılması, Kuvvetli yer
hareketlerine ait (ivme, hız, etkin süre, deprem şiddeti, Arias) parametrelerinin incelenmesi,
Sıvılaşma analiz yöntemleri, tunel/galerilerin sismik analizi.
Tünel Teknolojileri kapsamında sonuçlanan kimi araştırma projelerinden şunlar
örneklenebilir: Püskürtme betonun kalite kontrolü, Çelik lifle güçlendirilen püskürtme beton
uygulama alanlarının geliştirilmesi, Yerüstü çökme/deformasyonlarının ölçülmesi, bina hasarları
açısında değerlendirilmesi ve yeni kestirim modellerinin geliştirilmesi, Büyük çaplı (D≥10m) tünel
açma makinelerinin çalışma karakteristik değerleri ile kaya kütle/zemin büyüklüklerinin
ilişkilendirilmesi ve performans kestirim modellerin geliştirilmesi, Kesici disk tüketimlerinin
kaya/zemin parametreleriyle ilişkilendirilmesi, tünel en kesitini genişletme teknolojileri.
Yapı Rehabilitasyon projeleri kapsamında sonuçlanan araştırma raporlarımızın bazıları:
Mimar Sinan’ın en sık kullandığı “küfeki taşı” nın fiziksel/mekanik ve olgunluk büyüklüklerinin
belirlenmesi, Küfe taşının zaman içinde “dayanıklılık” ölçütlerinin yerinde araştırılması, Yapı
Merkezi’nin restorasyon çalışmalarında kullandığı tüm kaya birimlerinin fizksel/mekanik
büyüklüklerinin saptanması.
Yeni Deneysel Aletlerin Geliştirilmesi kapsamında çeşitli deneysel aletler geliştirilmiştir.
Bunların kullanımı fiilen Yapı Merkezi Şantiyelerinde uygulanmıştır. Kimi örnekler: Çift etkili
yumruk test aleti (küfeki taşının çekme dayanımı için), nokta yük metro şantiyelerinde (Mevhibe

İnönü ve İzmir Metro tünelleri) yerinde beton kalitesinin izlenmesi, hacimsel hava ölçer ve
yağmur geçirimsizliği deney (beton blok duvar kütlesi için) düzeneği.
Yeni Ürünlerin Patenti konusunda “yarı saydam beton” sonuçlandırılmıştır. Anılan
ürünün 2010 yılında patenti alınmıştır.
Yapı Merkezi 1966 yılından beri ürettiği tüm mühendislik bilgilerini, geliştirdiği
analiz/boyutlandırma yöntemlerini ve üstlendiği projelerde kazandığı deneyimlerini
ulusal/uluslar arası dergilerde/kongrelerde sunduğu bildiriler, yayınladığı kitaplar ve tartışma
yazılarıyla sürekli biçimde teknik kamuoyuyla paylaşmıştır. Bu kapsamda 29 adet kitap, 350’yi
aşkın makale/bildiri ve tartışma makalesi yayınlamıştır. Birçok teknik dergilerde “hakem”lik
görevini üstlenmiştir.
AR-GE Bölümündeki mevcut ürünlere yeni kullanım geliştirme çalışmaları:
o Donatılı yapı blok istinat duvarları (1992)
o Panelton-Boşluklu döşeme elemanlarının tünel iksa sistemlerinde kullanılması
(1993)
o Cam lifli kaplamaların bina cephesinde kullanımı (1998)
o Subor e-tipi cam liflerin alçı malzemesi ile değerlendirilmesi (1999)
o Hafif agregalı beton üretimi (1999-2003)
o Kendiliğinden yerleşen beton üretimi (2002)
AR-GE Bölümündeki yeni ürün geliştirme projeleri*
(*Tüm araştırma projeleri Yapı Merkezi Prefabrikasyon A.Ş. ile birlikte yürütülmüştür.)
o Geri kazanılmış agrega projesi (50MPa) (1996)
o Çok yüksek dayanımlı normal agregalı beton projesi (1989-2007)

170MPa – 10cm 3 (1994)
190MPa – 10cm 3 (2006)
240MPa – 10cm 3 (2007)
o Reaktif pudra beton projesi - 300MPa – 10cm3 (2007)
o Yarı saydam beton projesi (2007)
Endüstriyel problemler için AR-GE Bölümünce yürütülen çözüm projeleri:
o Yapı bloklarının yağmur geçirimsizlik araştırma projesi (1992)
o Kartaltepe yaklaşım dolgusunda uçucu kül enjeksiyonu (1992)
o Beton bloklarda karbonatlaşma olayının araştırılması (1998)
o Beton blokların kimi üretim-stok sorunlarının değerlendirilmesi (1999)
o Beton bloklarda boya seçim kriterlerinin belirlenmesi (1999)
o Beton blok üretim projesindeki (İTÜ Metalurji-Kimya Fakültesi ile birlikte)
paletlerin korozyonunun araştırılması (2000)