burasını tıklayınız - Türk İdare Hukuku

More documents

Recommendations

Info

20 ĐDARE HUKUKUNA GĐRĐŞ Kamu Gücü Ayrıcalık ve Yükümlülükleri 18 .- Yukarıda görüldüğü gibi, idare hukukunun uygulama alanı kamu gücü ayrıcalık ve yükümlülükleriyle belirlenmektedir. Kamu gücü ayrıcalık ve yükümlülükleri, özel hukukta görülmeyen, özel hukuku aşan birtakım yetki ve durumlar olarak tanımlanabilir. Bunlar örnek olarak şunlardır: 1. Tek yanlı işlemler yapma yetkisi bir kamu gücü ayrıcalığıdır 19 . Đdare, açıkladığı tek yanlı iradeyle, özel hukuk kişileri hakkında onların rızası hilâfına hukukî işlemler tesis edebilir. Bu işlemlerin hukukî sonuçlarını doğurabilmesi için, ilgilileri tarafından kabul edilmelerine gerek yoktur. 2. Re'sen icra da bir kamu gücü ayrıcalığıdır 20 . Đdare, özel hukuk kişilerinden farklı olarak, mahkemelere ve icra dairelerine başvurmaksızın kendi aldığı kararları yine kendisi icra edebilir 21 . 3. Hukuka uygunluk karinesi de bir kamu gücü ayrıcalığıdır 22 . Bu şu anlama gelir: Đdarenin aldığı bir karar, bir mahkeme tarafından iptal edilinceye kadar, hukuka uygun olduğu varsayılır ve uygulanmaya devam edilir. Đlgili kişinin bir idarî karara itiraz etmesi, ona karşı dava açması o kararın yürütülmesini durdurmaz. 4. Kamu tüzel kişilerinin borçları hakkında özel hukuk cebrî icra yollarının uygulanamaması, kamu tüzel kişilerinin mallarının haczedilemezliği ve keza iflaslarının istenememesi bir kamu gücü ayrıcalığıdır 23 . 5. Bir tüzel kişinin personelinin kamu görevlisi sayılması da bir kamu gücü ayrıcalığıdır. Kamu görevlileri, bazı bakımlardan özel bir korumaya, diğer bazı bakımlardan ise diğer personele göre daha ağır yükümlülüklere tâbidir 24 . 6. Zorunlu üyelik esası da bir kamu gücü ayrıcalığı teşkil eder. Örneğin bir avukatın mesleğini icra edebilmesi için baroya, bir tabibin tabipler odasına üye olması gerekir. O hâlde, bu gibi durumlarda idare hukuku uygulanır. 7. Zorunlu aidat usûlü de bir kamu gücü ayrıcalığı niteliğindedir. Örneğin avukatlar, baroya zorunlu olarak bir aidat öderler. 18. Chapus, op. cit., c.I, s.169-173; 469-476; Prosper Veil, Le droit administratif, Paris, PUF, 1991, s.41-43; Vedel ve Delvolvé, op. cit., c.I, s.35-37; Georges Dupuis ve Marie-José Guédon, Droit administratif, Paris, Armand Colin, 1993, s.70-71; Bénoit, op. cit., s.75-78; Peiser, op. cit., s.13-14; Georges Vlachos, Les principes généraux du droit administratif, Paris, Ellipses, 1993, s.49-51; De Laubadère, Venezia ve Gaudemet, op. cit., c.I, s.49-50; Marceau Long et al., Les grands arrêts de la jurisprudence administrative, Paris, Dalloz, Onüçüncü Baskı, 2001, s.45-50; Celâl Erkut, Kamu Gücü Ayrıcalıkları ve Tutuk Adalet Anlayışı, Đstanbul, Yenilik Basımevi, 2004. 19. Georges Dupuis ve Marie-José Guédon, Droit administratif, Paris, Armand Colin, 1993, s.71; Vedel ve Delvolvé, op. cit., c.II, s.616; Chapus, op. cit., c.I, s.470; Vlachos, op. cit., s.50. 20. Dupuis ve Guédon, op. cit., s.71. 21. De Forges, op. cit., s.99; Dupuis ve Guédon, op. cit., s.71; Rivero, op. cit., s.96. 22. Dupuis ve Guédon, op. cit., s.71; Vlachos, op. cit., s.50; Rivero, op. cit., s.94. 23. Rougevin-Baville, Denoix de Saint Marc ve Labetoulle, op. cit., s.266; Chapus, op. cit., c.I, s.169. 24. De Forges, op. cit., s.99; Vedel ve Delvolvé, op. cit., c.II, s.615; Chapus, op. cit., c.I, s.171.
BÖLÜM 2: ĐDARE HUKUKUNUN TANIMI, SĐSTEMLERĐ, GELĐŞĐMĐ, ÖZELLĐKLERĐ, VS. 21 8. Vergi muafiyeti usûlü de bir kamu gücü ayrıcalığıdır. Bir tüzel kişiye vergi muafiyeti tanınması da onun kamu gücü ayrıcalıklarıyla donatıldığını ve ona idare hukukunun uygulanabileceğini gösterir. 9. Bir uyuşmazlığın adlî yargıya değil de, idarî yargıya tâbi tutulması da bir kamu gücü ayrıcalığı örneğidir 25 . Đdare, özellikle Fransız sisteminde, kendine has bir hâkim tarafından yargılanmak ayrıcalığına sahiptir. Bu şu anlama gelir. Bir uyuşmazlığın çözümü görevi idarî yargıya verilmiş ise, o uyuşmazlığa idare hukuku uygulanır. 10. Yükümlülükler.- Đdare sadece birtakım ayrıcalıklardan yararlanmaz. Đdare aynı zamanda birtakım “yükümlülükler (sujétions)”e de tâbi kılınmıştır 26 . (a) Örneğin özel hukuk kişileri irade serbestisi çerçevesinde hareket ederler. Bir sözleşme yapıp yapmamakta veya sözleşmeci tarafı seçmekte serbesttirler. Buna karşılık, idarenin bu gibi serbestlikleri yoktur. Örneğin Sözleşmeci tarafı seçmek için kamu ihalesi düzenlemek zorundadır 27 . (b) Aynı şekilde, bir özel hukuk kişisi istediği kişileri işe almakta serbesttir. Buna karşılık, idare personel seçmekte serbest değildir. Sınav düzenlemek ve sınavda başarılı olanları almak durumundadır 28 . (c) Keza, özel kişiler kanuna ve ahlâka aykırı olmayan her türlü amacı güdebilirler. Oysa idare sadece “kamu yararı (intéret général)” amacıyla eylem ve işlemlerde bulunabilir 29 . (d) Nihayet, özel kişiler, aralarında çıkacak uyuşmazlıkların çözümü konusunda “tahkim (arbitrage)” yoluna gidebilirler. Oysa idare, kural olarak tahkim yoluna gidemez 30 . Sonuç.- Đşte, bir hukukî ilişki, durum, olay, eylem veya işlemde, yukarıda sayılan kamu gücü ayrıcalıkları veya yükümlülüklerinden biri veya birkaçı varsa, bu hukukî ilişki, durum, olay, eylem veya işleme idare hukuku uygulanır ve bunlardan kaynaklanan uyuşmazlıklar idarî yargıda karara bağlanır. VII. ĐDARE HUKUKUNUN BÖLÜMLERĐ 31 Đdare hukuku, gerek Fransız, gerek Alman hukukunda yerleşmiş olan bir ayrıma göre “genel idare hukuku” ve “özel idare hukuku” şeklinde ikili bir ayrıma tâbi tutulmaktadır. 1. Genel Đdare <strong>Hukuku</strong>.- Đdare hukuku, kamu idaresinin, güvenlik, millî savunma, trafik, maliye, ekonomi, ulaştırma, eğitim, sağlık, imar, orman, çevre, bayındırlık, gümrük, turizm gibi çok çeşitli alanlarına uygulanmaktadır 32 . Đşte idare hukukunun bütün bu alanlarda uygulanabilen, kavram, kurum ve kuralları 25. Chapus, op. cit., c.I, s.470; Dupuis ve Guédon, op. cit., s.70; Vlachos, op. cit., s.53. 26. Vedel ve Delvolvé, op. cit., c.I, s.36; Bénoit, op. cit., s.76-78. 27. Vedel ve Delvolvé, op. cit., c.I, s.36. 28. Ibid. 29. Ibid. 29. Ibid. 28. Ibid. 30. Chapus, op. cit., c.I, s.170; De Forges, op. cit., s.99. 31. Hartmut Maurer, Droit administratif allemand (Traduit par Michel Fromont), Paris, L.G.D.J., 1994, s.36- 59; Chapus, op. cit., c.I, s.9-11; De Laubadère, Venezia ve Gaudemet, op. cit., c.I, s.20-21. 32. Maurer, op. cit., s.37.
Page 1 and 2: Kemal Gözler - Gürsel Kaplan ĐDA
Page 3 and 4: Prof. Dr. Kemal Gözler Uludağ Ün
Page 5 and 6: ÖNSÖZ Đdare hukuku alanında dö
Page 7 and 8: ĐÇĐNDEKĐLER ĐDARE HUKUKUNUN B
Page 9 and 10: ĐÇĐNDEKĐLER IX 4. Başbakanlık
Page 11 and 12: ĐÇĐNDEKĐLER XI 1. Sebep Unsurun
Page 13 and 14: ĐÇĐNDEKĐLER XIII A. Kamu Hizmet
Page 15 and 16: Altıncı Kısım İDARENİN SORUML
Page 17 and 18: PLÂN Kitabımız yedi kısımdan o
Page 19 and 20: II. MAHKEME KARARLARI ĐDARE HUKUKU
Page 21 and 22: ĐDARE HUKUKUNUN BĐLGĐ KAYNAKLARI
Page 23 and 24: Basıldı 13 Şubat 2012 Bölüm 1
Page 25 and 26: B Ö L Ü M 1 : Đ D A R E K A V R
Page 31 and 32: Bölüm 2 ĐDARE HUKUKU (Tanımı,
Page 33 and 34: BÖLÜM 2: ĐDARE HUKUKUNUN TANIMI,
Page 35: BÖLÜM 2: ĐDARE HUKUKUNUN TANIMI,

burasını tıklayınız - Türk İdare Hukuku

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

Delete template?

Save as template?