MAK 466 – TAŞIT KONSTRUKSİYONU (CRN#:23265) Bahar 2009 ...

MAK 466 – TAŞIT KONSTRUKSİYONU (CRN#:23265) Bahar 2009-2010
Öğretim Üyesi: Y.Doç.Dr. Özgen Akalın,
Tel: 0212 285 3459, e-mail: akalin@itu.edu.tr
Motorlar ve Motorlu Taşıtlar Laboratuvarı, Ayazağa Kampüsü
Öğrenci Görüşme Saatleri: Pzt. 10.30 (MKB), Çar. 14:00-16:00 (MOB)
Ders Saatleri: Pzt. 9.30 -10.30 D 318 (MKB)
Çar. 8.30 -10.30 Derslik 220 (MOB)
Ön Koşul Dersleri: MAK 322
Ders İçeriği: Taşıtlarda fren donanımlarının özellikleri ve konstrüktif yapıları,
havalı ve hidrolik frenler, disk ve kampanalı frenler, fren donanımına ait diğer elemanlar
ve özellikleri, pnömatik lastikler, jantlar, tekerlek göbekleri, sönümleyiciler, yaylar,
tekerlek askı düzenlerinin konstrüktif yapıları, direksiyon sistemlerinin konstrüktif
yapıları, direksiyon tekerleği, mekanizma, direksiyon kutusu.
Ders Sunumları: http://www.otomotiv.itu.edu.tr/~akalin/classes.html adresinden ders
sunumları indirilebilir.
Ders Kitabı:
1. Göktan A., “Taşıt Frenleri”, Allied Signal Automotive, 1995, (Dersin internet
sayfasından pdf olarak indirilebilir)
2. Reimpell, J., “The Automotive Chassis”, Butterworth-Heinemann, 2001, (İTÜ IP
nolu makinalardan pdf olarak indirilebilir.
http://www.sciencedirect.com/science/book/9780750650540 )
Diğer Kaynaklar:
1. “Handbook of automotive engineering” / edited by Hans-Hermann Braess
and Ulrich Seiffert ; translated by Peter L. Albrecht, Warrendale, Pa. : SAE,
2005
2. “Automotive Handbook”, Bosch, SAE, 5th edition 2000
3. Gillespie, T.D., “Fundamentals of Vehicle Dynamics”, 1994, SAE
4. Limpert. “Brake design and safety”, SAE, 1992
5. Dixon, J.C., “The Shock Absorber Handbook”, 2nd ed., Wiley, 2007.
6. Reimpell, J., “Fahrwerktechnik: Lenkung, Grundlagen, Federung
Fahrwerkmechanik, Radaufhängungen, Stoßdämpfer, Reifen und Räder”,
Vogel-Buchverlag Würzburg, 1983-1986.
Dersle İlgili Süreli Yayınlar ve Yönetmelikler:
1. “International Journal of Vehicle Design”, Inderscience Publishers.
2. “Proceedings of the Institution of Mechanical Engineers -- Part D --
Journal of Automobile Engineering”, Professional Engineering Publishing.
3. “SAE Technical Paper Series”, Society of Automotive Engineers (SAE).
1/3

4. “UNECE Vehicle Regulations”,
http://www.unece.org/trans/main/wp29/wp29regs.html
5. “EU Automotive Industry Directives”
http://ec.europa.eu/enterprise/automotive/directives/index.htm
Dersin Amacı:
Öğrencilere karayolu taşıtlarında frenler, tekerlekler, askı ve direksiyon sistemlerinin
işlevleri, konstrüktif yapıları ve boyutlandırılmaları ile ilgili bilgi vermek.
Dersin Kazandıracağı Bilgi ve Beceriler:
1. Karayolu taşıtlarını oluşturan ana eleman gruplarından frenler, tekerlekler,
süspansiyon elemanları ve direksiyon sistemleri ve işlevleri hakkında temel bilgiler
edinilecektir.
2. Teknik bir sistem olarak taşıtlarda yukarıda sıralanan elemanlara ihtiyaç duyulmasına
yol açan sorunlar kavranacaktır.
3. Taşıt teknik sisteminin sorunlarına hangi yöntemlerle çözüm getirildiği anlaşılarak
konstrüktif çözüm seçenekleri tanınacaktır.
4. Konstrüktif çözümlerle ilgili boyut ve karakter tesbiti için temel hesap bağıntılarını
kullanabilme becerisi edinilecektir.
5. Konstrüktif elemanların manuel ve otomatik kontrolu yoluyla esnek karakter elde
etme uygulamaları güncel ve geleceğe yönelik yaklaşımlarla verilerek "sürekli gelişme"
kavramı anlaşılacaktır.
6. Elemanların ve özelliklerinin seçiminde yönetmeliklere uyumun önemi ve gereği
kavranacaktır.
Haftalık Ders Programı:
Hafta
Konu
İçerik
1 Giriş Türkiye’de ve dünyada otomotiv endüstrisinin
durumu. Tanımlar, sınıflandırma. Platform ve
gövde teknolojisi. Regülasyon ve direktifler.
2 Frenler Fren yönetmelikleri. Tekerlek hareket denklemleri,
kuvvet bağlantısı ve kayma
3 Fren enerjisi, frenlemenin seyri, fren iyilik
derecesi, kuvvet bağlantıları ve stabilite, fren
kuvveti dağılımı
4 Disk frenler, kuvvet iletimi, kampanalı frenler,
kuvvet iletimi, konstrüksiyon, ısınma, disk ve
kampanalı frenlerin karşılaştırılması
5 Tahrik ve iletim elemanları, hidrolik frenler ve
havalı frenler, yardımcı elemanlar, fren
kuvvetlendiricileri, Fren kuvveti dağıtıcıları, iki
devreli fren sistemleri, blokaj ve antiblokaj
sistemleri, motor frenleri ve yavaşlatıcılar
√
2/3

6 Tekerlekler
Pnömatik lastiklerin konstrüktif yapısı, radyal
lastikler, diyagonal lastikler, karşılaştırmalar.
7 Jantların konstrüktif yapısı, jant çemberi, jant
göbeği, tekerlek bağlantısı Tekerlek yatakları,
1. Yıliçi Sınavı
8 Süspansiyon sistemi. Süspansiyon sisteminin elemanları, yaylar, çelik
yaylar, lastik yaylar. Sönümleyiciler, hidrolik
sönümleyicilerin konstrüktif yapısı, sönüm
kuvvetinin oluşumu
9 Tekerlek asılışları ve süspansiyon kinematiği.
Anlık dönme merkezleri
10 Süspansiyon kinematiği ve anlık dönme
merkezleri
11 Direksiyon sistemi Direksiyon donanımının sağlaması gereken
şartlar, direksiyon donanımının elemanlarının
konstrüktif yapısı.
12 Ön aks geometrisi,tekerlek açıları,
2. Yıliçi Sınavı
13 Direksiyon sistemi kinematiği
14 Pasif emniyet Pasif emniyet, çarpışma dayanımı ve koruyucu
sistemler.
Başarı Değerlendirme:
Ödevler: 4 adet %20
Ara sınavlar: 2 adet %40 (1. Sınav % 15 + 2. Sınav % 25)
Final sınavı: 1 adet %40
Vize Koşulu: En az % 70 devam
Mutlak Not Barajları: Sınıf ortalamasından bağımsız olarak, notu 35 den düşük olanlar
FF dışında not alamaz; notu 85 den düşük olanlar AA alamaz.
Diğer: Tüm duyurular “http://www.otomotiv.itu.edu.tr/~akalin/classes.html” web
adresinde yapılacaktır.
3/3