30% ÑÑÑÑ Ð½Ð° Ð±Ð¾Ð»Ð½Ð¸ÑÐµ Ð¾Ñ ÑÐµÐ¿Ð°ÑÐ¸Ñ Ð - Zaman Bulgaristan

ПЛОВДИВ – ЮЖНА- 

ТА ВРАТА НА БЪЛГА- 

РИЯ. Стартирането 

на редовни линии 

на летище Пловдив 

11 е една от най-важните 

стъпки за възраждането 

на региона. 

МАТЕУС: БЪЛГАРСКИЯТ ФУТ- 

БОЛ НЕ СЕ Е РАЗВИЛ ОТ 1994 

ГОДИНА НАСАМ. “В момента 

националният отбор е в преходен 

период, в състава няма 

09 

много звезди в сравнение с 

миналото“, казва националният 

селекционер Лотар Матеус. 

СНИМКА: ХЮСЕИН САРЪ 

10 – 16 ЯНУАРИ 2011 ГОДИНА: XIX БРОЙ: 2 (936) WWW.ZAMAN.BG ЦЕНА: 0,70 ЛВ. 

Лекарите констатират повече жени, 

желаещи да родят естествено - без намесата 

на лекарите, като ползват болницата 

почти като “хотел”. Има и повече 

случаи на многоплодни бременности 

заради оплождането ин витро. 

Увеличава се 

възрастта, на която 

жените раждат 

първото си дете 

Увеличава се възрастта, на коя- 

жените раждат първото си де- 

1то 

те - това са наблюденията на ръководители 

на водещите в София АГ-болници 

- “Майчин дом”, “Света София” 

и “Шейново”. Според зам.-директора 

на “Света София” Валентина Григорова 

все по-чести са случаите на жени, 

които раждат за първи път на и 

над 35 години. Има случаи дори на 

40-42 годишни родилки. Директорът 

на “Майчин дом” Виктор Златков 

констатира за последните 10 години 

удвояване дела на родилките над 35 

години - от 6,09% на 13,04% за 2010 

г. Леко намаление той отчита при родилките 

под 20-годишна възраст. Лекарите 

констатират и повече желаещи 

жени да родят естествено, без намесата 


почти като “хотел”. 1НОВИНИ 03 

Семейната вечеря – 

приятна и полезна 

ХАТИДЖЕ ИБРАХИМ 

Вечерите заедно със семейството 

1безспорно са приятни. Но освен 

че се чувстваме добре с любимите си 

хора в уютния дом, можем да се радваме 

и на факта, че спокойната семейна 

обстановка ще помогне на детето 

ни да израсне като спокойна и уравновесена 

личност. Вечерите, прекарани 

заедно със семейството, са време, 

в което с малко усилие можем да 

направим много за заздравяване на 

семейните отношения и възпитанието 

на детето. В миналото семейната 

вечеря, събирането на цялото семейството 

около масата е било неизменна 

част от бита на семейството, днес 

животът е забързан и все по-натоварен 

и съвместната вечеря като че ли 

не носи същата стойност. 1ЗДРАВЕ 06 

10 

ЛИЧНАТА ХИГИЕНА Е ОСНОВНАТА ПРЕВЕНЦИЯ СРЕЩУ ХЕПАТИТ А 

В болница “Али 

Абад” в Кабул хората, 

които носят 

по телата си 

белезите на войната, 

се грижат 

за пациентите, 

изгубили също 

като тях крайниците 

си, като им 

дават и надежда 

за живот. 

АХМЕД АХМЕДОВ СОФИЯ 

„Обявяването на епидемия от хепатит 

А, по-известен като жълте- 

1 

ница, няма да промени с нищо обстановката, 

защото методите за превенция 

са различни от тези на хепатит Б, 

а и няма такава практика. Важно е да 

се знае, че всички деца, родени след 

1992 година, не са ваксинирани против 

хепатит A, а само срещу хепатит Б. 

Родените преди 1992 не са ваксинирани 

и против двата вида заболявания.” 

Това заяви д-р Станимнаир Хасърджиев, 

председател на Националното 

сдружение за борба с хепатита „Хепасист”. 

По думите му, през 2010 година 

има 30% ръст на заболелите в сравнение 

с предходната година. При неепидемична 

обстановка било нормално 

да се разболяват от 50 до 60 души 

на седмица за цялата страна. Броят на 

болните през 2010 започнал да се увеличава 

плавно след средата на годината, 

като през декември 2010 техният 

брой достигнал 280 души седмично за 

страната. Последният пик на болестта 

у нас е бил през 2006 г., когато били 

поразени над 8000 души. 1НОВИНИ 10 

НОВИНИ 

Няма причини 

за увеличение 

цената 

на хляба. С колко ще бъде 

увеличена цената на хляба 

за крайния клиент ще бъде 

решение на търговците и 

хлебопроизводителите не 

могат да влияят на ценовата 

им политика. 103 

Болестта на „мръсните ръце” 

30% ръст на болните от хепатит А 

В България засегнати от хепатит А са най-вече мъжете между 20 и 60 години. 

В световен мащаб съотношението на болните мъже и жени е 60 на 

40 процента, у нас болните мъже са 70 на сто, казват специалистите. 

СЕМЕЙСТВО 

Започнаха 

зимните 

разпродажби 

в магазините за дрехи и 

обувки. Още в първите дни 

на 2011 г. моловете и бутиците 

в София обявиха намаления. 

За някои стоки са 

определени отстъпки от 

50 до 70 процента. 106 

„За хепатит А трябва да има човешко фекално замърсяване, 

няма друг начин. Тази повишена заболеваемост говори, че човешки 

фекални замърсявания има в изобилие, колкото и гнусно да звучи”, 

предупреждава д-р Атанас Мангъров. СНИМКА: АХМЕД АХМЕДОВ 

В тази болница и пациентите, 

и лекарите са инвалиди 

РАМАЗАН ЙОЗТЮРК 

Години наред Афганистан не мо- 

да се избави от лапите на вой- 

1жа 

ната. В земите му бяха засети не семена, 

а мини. Децата се научиха да стъпват 

внимателно, вместо да тичат свободно, 

над майките и бащите заваля 

смърт. Стъпвайки на земята, някои изхвърчаха 

във въздуха от минните експлозии. 

Не умряха, научиха се да живеят 

напук на войната. Какво свързваше 

осакатените стотици хора с живота? 

Само една болница… 1ТРАГЕДИЯ 04

02НОВИНИ 

10 – 16 ЯНУАРИ 2011 ZAMAN 

накратко 

Първанов върна Изборния кодекс 

Президентът Георги Първанов върна 

за ново обсъждане в Народното 

събрание Изборния кодекс, приет на 

22 декември 2010 г. В мотивите се 

посочва, че кодексът съдържа множество 

правни недостатъци, а някои 

негови норми са откровено отстъпление 

от постигнатото в последните 

20 години, както и от демократичните 

стандарти за провеждане на избори, 

установени в Европа. Президентът 

оспорва въведеното изискване 

за уседналост на гласоподавателите 

- три месеца при изборите за евродепутати 

и 12 месеца при изборите 

за общински съветници и кметове. 

Рухна джамия в Гоце Делчев 

Част от покрива и от външните стени 

на Старата джамия в Гоце Делчев 

се е самосрутила. Джамията е паметник 

на културата, изградена е през 

15 век. Министерството на културата 

(МК) ще провери спешно състоянието 

на джамията и след огледа ще бъдат 

дадени указания за опазването и. 

Таван за избор на лекар и екип 

Таксата за избор на лекар в лечебните 

заведения ще бъде между 250 лв. 

и 700 лв., а за избор на екип - между 

350 лв. и 950 лв. Това предвиждат 

промени в Наредбата за осъществяване 

правото на достъп до медицинска 

помощ на пациентите, одобрени 

от правителството. В момента няма 

ясен регламент за избора на екип и 

всяка болница определя сама сумите, 

които може да се искат от пациентите. 

Справка на Министерството 

на здравеопазването показа, че на 

места те стигат до 10 000 лева. 

Двама миньори загинаха в рудник 

Двама миньори загинаха при трудова 

злополука в рудник Джурково, 

община Лъки. Загиналите са Славчо 

Стефанов Асенов (43 г.) и Димитър 

Атанасов Башев (48 г.). От Инспекцията 

по труда съобщиха, че злополуката 

е настъпила вследствие нарушение 

на правилата за безопасна 

работа. Това е трети случай на 

смърт в мината. През 2007 г. също 

там загинаха трима миньори. 

Почина Надка Караджова 

Почина именитата народна певица 

Надка Караджова. От 15-годишна 

възраст е солистка на Държавния 

ансамбъл за народни песни и танци 

“Филип Кутев”, в който пее в продължение 

на 40 години. Открива я 

самият Филип Кутев, който обикалял 

народните събори, за да събира 

кадри за ансамбъла си. Удостоена е 

с множество престижни награди. 

Изкуствено сърце на пациент 

Изкуствено сърце е било поставено 

на 58-годишен пациент от София, 

съобщиха от болница “Света 

Екатерина”. Той е бил с крайна степен 

на сърдечна недостатъчност. С 

поставянето на изкуственото сърце 

се дава шанс и възможност на 

пациента да изчака донорско сърце 

за сърдечна трансплантация. 

Ръководството на болницата изразява 

специални благодарности на 

Министерство на здравеопазването 

за поетия ангажимент финансово 

да компенсира разхода за поставянето 

на изкуственото сърце, което 

струва 120 хиляди лева. 

ДПС навърши “пълнолетие” – 

стана на 21 години 

ДПС стана на 21 години. В някои 

1страни тази възраст се възприема 

като навършване на пълнолетие. Движението 

е учредено на 4 януари 1990 г. 

във Варна. На ДПС обаче се наложи да 

узрее, много преди да стане “пълнолетно” 

и да навърши 21 години, коментира 

зам.-председателят на партията Лютви 

Местан и посочи, че историческото 

време за ДПС течеше ускорено. Националният 

интерес налагаше възникването 

на тази партия и ускореното ни 

“зреене” като водещ либерален субект, 

около който и днес се формира политическият 

център, отбелязва Местан. 

Заслугите на ДПС не се изчерпват 

само с българския етнически модел, 

без който България нямаше да бъде 

единствената държава, осъществила 

прехода от тоталитаризъм към демократично 

общество без ексцесии, подчерта 

той. ДПС беше и първата политическа 

сила, която превърна идеята 

за членство в НАТО в партийна позиция 

в съзвучие с националния интерес, 

каза той. Далеч по-късно останалите 

политически сили припознаха 

тази идея, а без присъединяването 

към алианса нямаше да постигнем и 

членството в ЕС, коментира Местан. 

Въпреки негативните настроения 

върху публичния образ на ДПС, никой 

не е в състояние да обезцени заслугите 

на движението, отбеляза Местан. ДПС 

никога не е бил етническа партия като 

платформа и като идеи, макар че възникна 

като необходимост да се преодолеят 

раните на “възродителния” процес 

и това обяснява етническия състав 

на симпатизантите й в началото на 

прехода, посочи той. 

През годините движението се разви 

като национална либералдемократична 

партия, разшири идейните си основи, 

географското си присъствие върху 

българската политическа карта, както 

и етноосновата на партията, е равносметката 

на Местан. Сега в ДПС членуват 

представители на всички етноси в 

България и са обречени усилията движението 

да се представи като етническа 

партия, каза той. 

ДПС показа, че е организация със 

здрава връзка с избирателите, независимо 

дали е на власт или в опозиция, и 

затова не се сбъднаха очакванията на 

политическите опоненти, че ще започне 

процес на ерозиране, когато не участваме 

във властта, посочи Местан. ДПС е 

преминало през не един труден период, 

включително и през последната година 

и половина, когато имаше добре осмислена 

стратегия за изолиране на движението, 

смята Местан. ДПС ще установи 

диалог с всички партии, които се разполагат 

в демократичния спектър, заяви 

Местан. Той е уверен, че и ДПС ще бъде 

търсено за диалог. ДПС и занапред ще 

бъде актуална до непреодолимост политическа 

сила, категоричен е Местан. 

Въпреки негативните настроения върху публичния образ на ДПС, никой 

не е в състояние да обезцени заслугите на движението, отбеляза 

зам.-председателят на партията Лютви Местан. СНИМКА: ЕРКАН ТУНДЖА 

Цветанов, Дянков и Танов имали 

нормални работни отношения помежду си 

Вицепремиерите Цветан Цвета- 

и Симеон Дянков и директо- 

Премиерът заяви в ефира на Нова да покаже, че това замерване със СРСкурорско 

и съдебно разрешение. Аз мисля, че един такъв разговор идва 

1нов 

рът на агенция “Митници” Ваньо Танов 

заявиха, че имат нормални работни 

отношения помежду си. Те дойдоха 

заедно на терминала на митническо 

бюро “Гоце Делчев” към митница 

Югозападна, а поводът бе задържаното 

тук голямо количество контрабандни 

цигари. 

Тримата не пожелаха да коментират 

доколко е достоверно съдържанието 

на разпространения запис, който 

засяга техните отношения. Министър 

Цветанов каза, че не може да коментира 

нещо, чийто източник е неизвестен. 

Важни са резултатите от работата ни, а 

те са видни, заявиха и тримата. 

“Не виждам нищо лошо да се подслушват 

министри, вицепремиери и 

шефове на агенции. Който премиер е 

имал доверие на всичките си министри, 

винаги е бил подвеждан. Министрите 

трябва да работят така, все едно са 

слушани и гледани,” заяви премиерът 

Бойко Борисов пред бТВ. Той заяви, че 

е мнителен и иска да контролира действията 

на хората около себе си, които са 

във властта. Следенето обаче ставало 

според изискванията на закона - с про- 

ТВ, че според него “целта на опозицията 

е да дискредитира България преди 

проверката за Шенген” и именно за 

това информацията от разговорите е 

извадена и обявена точно сега. “Имам 

доверие и в Цветан Цветанов, и във Ваньо 

Танов”, заяви Борисов. “Ако обаче 

приемем, че това е 100% истина - всеки 

министър, зам.-министър, началник 

на служба, всички са и ще бъдат подслушвани. 

Това е работа на службите 

за борба с контрабандата, корупцията и 

злоупотребата с власт. Тези две изречения 

- че МВР покровителства определени 

фирми, ще ги разчепкам до последно 

и който е виновен - ще си понесе отговорността. 

Това мога да го гарантирам”, 

подчерта Борисов. Той декларира, 

че няма покровителствани фирми. 

“Министрите нямат време да правят 

приятелства. Те са тук за 3-4 години 

и трябва да работят на максимум. 

Аз не искам от тях да се обичат. Искам 

вицепремиерите да се мразят, да 

са скарани, за да е сигурно, че никой 

и отникъде да покровителства нищо”, 

добави Борисов. 

“Какво има да се коментира? Мъка. 

та, което започна преди време, няма 

да ни доведе до нищо добро и се опасявам, 

че такива случаи, такива инциденти, 

такава тенденция не ни приближават 

към Шенген, напротив - ни отдалечават.” 

Това каза президентът Георги 

Първанов. Запитан какво повече го 

притеснява - фактът, че се появява подобен 

разговор публично или съдържанието 

му, президентът каза, че съдържанието 

на разговора без съмнение е 

това, което трябва да ни притеснява. 

“Но естествено някой трябва да се замисли 

и за това, че когато веднъж си 

предизвикал подобно явление - изтичане, 

поява и даже злоупотреба, бих казал, 

с подобна информация, трябва да 

очакваш подобно нещо. Както се казва, 

ако все пак мога да разчупя строгия 

тон - който нож вади, планина повдига”, 

коментира президентът. 

Софийската градска прокуратура 

образува досъдебно производство 

за разгласяване на държавна тайна 

по случая с оповестените разговори 

между министър Симеон Дянков, заместника 

му Владислав Горанов и директора 

на митниците Ваньо Танов.

03НОВИНИ 


Няма причини за увеличение цената на хляба 

Министърът на земеделието 

1Мирослав Найденов заяви, че в 

момента няма основание и причини 

за 20-процентно увеличение на цената 

на хляба, за каквото говорят някои 

от хлебопроизводителите. “Към 

момента, по данни от Националната 

служба по зърното и фуражите, има 

достатъчно пшеница и няма да се наложи 

внос”, каза министърът. 

Той уточни, че някои компании 

могат да направят внос на висококачествена 

пшеница, за да подобрят 

качеството на своите хлебни изделия, 

но това не означава, че няма 

хлебно зърно. “Създава се някаква 

истерия, мисля, че това е начин 

за пробване на пазара”, допълни министърът. 

“В момента цената на пшеницата 

на международните борси е 

стабилна, тя варира нагоре или надолу 

в рамките на няколко процента, 

което не е предпоставка за увеличение”, 

поясни Найденов. Той каза, че 

в България цената на борсите е стабилна 

и в момента не се осъществява 

нито внос, нито износ. “Затова не 

виждам какви са причините за увеличаване 

цената на хляба с такива 

проценти като 20”, заяви Найденов. 

Тенденция за увеличаване цената 

на хляба има и това се дължи на 

постоянно променящите се цени на 

брашното, което е основната суровина 

при производството на хляб, 

съобщиха от БКИХСБ - Браншовата 

камара на индустриалните хлебопроизводители 

и сладкари в България. 

След скока от 70% през лятото, 

през последните два месеца цената 

на брашното се вдигна с още около 

28%, посочват те. “Не можем да 

предвидим с колко ще бъде увеличена 

цената на хляба, защото зърното 

е борсов продукт, който се влияе 

от световните и европейски борси и 

в момента цената му непрекъснато 

се променя. Всяко предварително изчисление 

би било некоректно. Просто 

това е пазарът - има промяна при 

изходните параметри, има промяна 

и в крайното изделие”, смята председателят 

на БКИХСБ Николай Тапаров. 

Според него това драстично повишение 

е фактор, който хлебопроизводителите 

няма как да не отчетат. 

Според независимия одиторски 

доклад, поръчан от БКИХСБ, брашното 

заема 59% от производствената 

себестойност на хляба. Това означава 

реално повишение за един 

хляб от около 17%, но всеки производител 

ще реши с колко да промени 

доставната си цена в зависимост 

от неговите запаси, организация и 

обем на производство. С колко ще 

бъде увеличена цената на хляба за 

крайния клиент е решение на търговците 

и хлебопроизводителите не 

могат да влияят на ценовата им политика, 

посочват от камарата. 

С колко ще бъде увеличена цената на хляба за крайния клиент ще бъде 

решение на търговците. СНИМКА: ТАЙФУР ХЮСЕИНОВ 

Мит ли са диетичните 

хлябове? 

Диетичните хлябове не са диетични, а 

тези за диабетици са с най-много захари, 

твърдят от асоциация “Активни потребители”, 

цитирани от vesti.bg. Калоричната 

стойност, съдържанието на фибри, 

сол и захари, обявени на опаковките 

на популярни марки диетични хлябове, 

не съответстват на реалното съдържание 

на продуктите, показват проведените 

тестове. Според резултатите от анализите 

на 12 марки диетичен хляб обявените 

енергийни стойности върху етикетите 

на всички от тях са по-ниски от 

реално установените, а разликата между 

белите и “черните” хлябове (типови, ръжени, 

пълнозърнести и т.н.) не е голяма. 

За много потребители със здравословни 

проблеми или на специална диета обаче 

е изключително важно да знаят точните 

калории и състава на консумираната 

от тях храна. От асоциацията отбелязват, 

че важният показател за диетичното 

хранене е съдържанието на влакнини 

(фибри) и определят като “мит” убеждението, 

че от “тъмните” хлябове се отслабва, 

тъй като съдържат по-малко калории. 

Лабораторните анализи са отчели 

и високо съдържание на остатъчна 

пепел в продуктите, което според специалистите 

може да се обясни с влагането 

на много сол и други добавки (например 

утайка от кафе), които обикновено 

целят да подобрят естетическия вид на 

хляба. Без никаква логика най-високо 

съдържание на захари в теста е установено 

в хляб с надпис “за диабетици”. 

Увеличава се възрастта, 

на която жените раждат 

първото си дете 

ПРОДЪЛЖЕНИЕ ОТ СТРАНИЦА 1 

Има и повече случаи на 

1 многоплодни бременности 

заради оплождането 

“ин витро”. Григорова, Златков 

и директорът на “Шейново” 

Иван Костов присъстваха 

на обявяването на официалните 

резултати от 12-ата кампания 

“Бебе на годината”. 

Инициативата е на сп. “9 месеца”. 

“Бебе на 2011 г.” стана 

Габриел Христов, роден 

на 1 януари 2011 г. в 00.02 ч. 

в “Майчин дом” с тегло 3100 

грама и с ръст 51 см. Последното 

бебе за 2010 г. е Георги 

Савов, роден в Русе на 31 декември 

в 23.25 ч. с тегло 3800 

грама и с ръст 50 см. Семействата 

на двете бебета ще получат 

подаръци, предоставени 

от производители и вносители 

на бебешки стоки, както и 

символа на кампанията - почетен 

медальон “Бебе на годината”. 

Общо на 31 декември 

2010 г. и в първия ден на 2011 

г. са се родили 251 бебета. На 

31 декември са проплакали за 

първи път 124 - 73 момичета и 

51 момчета. На 1 януари 2011 

г. са се родили 127 деца - 46 

момичета и 81 момчета. Прогнозата 

на списанието за раждаемостта 

през изминалата 

година е 78 451 деца - с 3,8 на 

сто по-малко от 2009 г. През 

изминалата година най-много 

бебета са се родили в “Шейново” 

- 4050, с 51 по-малко в 

сравнение с миналата година. 

В “Майчин дом” са проплакали 

3825 бебета, а в “Света София” 

- 3737 деца. През 2010 г. 

само в тези три болници са регистрирани 

с 1000 раждания 

по-малко в сравнение с предходната 

година, коментира 

д-р Антония Григорова - главен 

редактор на “9 месеца”. 

“Рекорд” по ниска раждаемост 

поставят Златоград и Своге 

- общо в двата града има 13 

раждания за цялата година. 

Шест новородени са регистрирани 

в Златоград, а 7 - в Своге, 

през 2010 г. Рекордна раждаемост 

спрямо населението на 

града има в Поморие, където 

са родени над 2400 деца. Вече 

се подготвя и проект за създаване 

на национален онлайн 

регистър, в който ще се отбелязват 

всички раждания. Такъв 

регистър има в повечето 

европейски страни и улеснява 

контрола на държавата върху 

случващото се в болниците. 

От 1 януари отпадна точковата 

система за пенсиониране 

Промени в Кодекса за социално осигуряване въвеждат нов пенсионен модел. 

От първия ден на та- 

година влязоха в 

1зи 

сила нови законови разпоредби, 

засягащи различни 

сфери на обществената 

дейност. В действие вече 

са някои промени в Кодекса 

за социално осигуряване, 

с които се въвежда нов 

пенсионен модел. 

Реформирането на пенсионната 

система беше дискутирано 

около година от 

представители на правителството, 

синдикати, работодатели, 

неправителствени 

организации, а на 11 декември 

парламентът прие 

промените окончателно. От 

тази година отпада т.нар. 

точкова система за пенсиониране. 

Така право на пенсия 

за осигурителен стаж и 

възраст жените ще придобиват 

при навършване на 

60 г. и при 34 г. стаж, а мъжете 

- при навършени 63 г. 

и 37 г. стаж. Увеличаването 

на стажа за работещите при 

трета категория труд ще започне 

от 2012 г. с по четири 

месеца на всяка година до 

достигане на 37 г. стаж - за 

жените, и 40 г. стаж - за мъжете. 

От 1 януари 2011 година 

право на пенсия придобиват 

всички, навършили 

65 г. и при най-малко 

15 г. действителен трудов 

стаж. Тази възраст се увеличава 

от 2021 година с по 6 

месеца на година до достигането 

на 67 години. 

От тази година застрахователите 

трябва да плащат 

данък върху премиите си. 

Новият данък ще е 2% и ще 

се налага върху премии по 

облагаеми договори от общото 

застраховане. Изключения 

правят презастраховането 

и ретроцесията, животозастраховането 

и договорите 

за застраховки на 

товари по време на международен 

превоз, когато началната 

или крайната точка 

на превоза е извън територията 

на страната. Няма 

да се облагат и договорите 

за застраховки на летателни 

апарати и плавателни 

съдове, както и премиите 

за гражданска отговорност, 

свързана с притежаването 

и използването на такива 

транспортни средства. 

Вече ще може да бъде 

възстановена разликата в 

цената между внесения акциз 

за употребяван автомобил 

и размера на акциза за 

нов автомобил със същата 

мощност на двигателя. 

Това става с влезлия вече в 

сила Закон за възстановяване 

на надвнесен акциз за 

употребявани автомобили. 

Разпоредбата важи за употребяваните 

моторни превозни 

средства с мощност 

на двигателя, превишаваща 

120 киловата по система 

DIN. За да бъде възстановена 

сумата, трябва да бъде 

подадено писмено искане 

до компетентната митница, 

където е внесен акцизът. 

От първия ден на новата 

година с двоен акциз се 

облагат цигарите, които са 

по-дълги от 8 см без филтъра. 

За всяка цигара, която 

без филтъра и мундщука 

е по-дълга от 8 см, но е с 

дължина по-малко от 11 см, 

ще се дължи акциз като за 

две цигари. Досега цигарите 

се брояха като две, ако 

без филтър и мундщук са подълги 

от 9 сантиметра и не 

повече от 18 сантиметра.

04 ТРАГЕДИЯ 10 

– 16 ЯНУАРИ 2011 ZAMAN 

В тази болница и пациентите, 

и лекарите са инвалиди 


Една болница в Афганистан, в ко- 

миризмата на барут никога не 

1ято 

липсва… Но тази болница не е от онези, 

които познавате. Защото, на която и врата 

да почукате, срещу вас излизат хора с 

липсваща ръка или крак. Отгоре на всичко 

хората, за които говорим, не са пациенти, 

дошли да се лекуват, те са болничният 

персонал. От управителя до физиотерапевта, 

от болногледачите до хигиенистите, 

всички са потърпевши от войната. 

В болница “Али Абад” в Кабул хората, 

които носят по телата си белезите 

на войната, се грижат за пациентите, 

изгубили също като тях крайниците 

си. Управителят на болница “Али Абад” 

Неджмеддин Вахаб е стъпил върху мина 

преди 27 години и изгубил двата си крака. 

Тази случка, която станала, когато Вахаб 

бил на 16 години, унищожила надеждата 

му за живот. В центъра, в който дошъл 

за протеза, на него му била предложена 

работа и тогава животът му се променил. 

Вахаб получил обучение по физиотерапия, 

работи в болницата от 20 години. 

Оженил се и има две деца. Заради семейството 

и братята си той се държи поздраво 

за живота от здравите хора. 

Физиотерапевтът Абдуллах Вазир някога 

е бил съдия. През 1992 г. е изгубил и 

двата си крака при ракетен обстрел. Когато 

отишъл в болница, за да се лекува, 

го попитали дали би работил в здравното 

заведение, когато се оправи. Този въпрос 

върнал радостта му към живота. След курсовете 

за обучение станал физиотерапевт. 

Пациентите, които идвали в болницата, се 

учудвали, когато пред тях заставал човек 

в инвалидна количка. Питаме Вазир дали 

би се върнал към професията си на съдия, 

ако получи шанс, на което той отговаря: 

“Категорично бих отказал” и продължава 

с думите: “Много обичам работата си. Старая 

се отново да внушавам на пациентите 

надеждата, която са изгубили. Те са найважната 

част от живота ми.” 

30-годишният служител Абдул Вакир 

също е стъпил върху мина преди 8 години. 

Изгубил единия си крак и едната си 

ръка. Той е бил на обучение благодарение 

на болница “Али Абад”. Работи в нея 

В болница “Али Абад” в Кабул хората, които носят по телата си белезите на 

войната, се грижат за пациентите, изгубили също като тях крайниците си. 

от 5 години. И той, без да обръща внимание 

на пречките, работи усилено с единия 

си крак. 

Понякога в болница “Али Абад” се срещат 

такива гледки, че човек настръхва. 

Сърцата ни се късат, гледайки как едно 

пострадало във войната дете е сложило 

протезата си вместо възглавница. 10-годишният 

Мухаммед стъпил върху мина, 

когато изкарал овцете на паша, и останал 

инвалид. “Нима единствената ми 

вина беше, че играех”, казва той. Те много 

добре знаят какво е човек да загуби 

част от тялото си. Вместо да останат ненужни 

и непотребни инвалиди, те напук 

на войната гордо живеят като хора 

с професии, владеещи чужд език и полагащи 

грижи за останалите като тях. Но 

докато една шепа хора в Афганистан полагат 

усилия, достойни за уважение, талибаните 

и силите на НАТО отново възпламеняват 

конфликтите. А притиснатите 

в средата афганистанци умират. От 

една страна, се полагат усилия за почистване 

на милионите смъртоносни мини, 

а, от друга, се полагат нови мини, тъй 

като войната продължава. Казано накратко, 

поставената на сцената от някои 

военна игра продължава в Афганистан. 

Условието за работа в болницата 

е кандидатът да е инвалид 

Болницата “Али Абад” в Кабул се състои 

от 22 центъра, сред които са центровете 

по ортопедия, психиатрия, изработване 

на протези. На ден се обслужват стотици 

хора, пострадали от войната. По време 

на лечението на пациентите се тества 

психическото им състояние и възможностите 

им. В резултат на това на подходящите 

лица се предлага работа в 6 отделни 

центъра в различни области като болниците 

“Али Абад”, болничните центрове 

в Херат, Кандахар, Джалалабад, Мазар 

Аш Шариф и Гюлбахар. Пациентите, 

които приемат предложението за работа, 

започват обучение в избраната от тях 

област. Процесът на обучение в зависимост 

от темата продължава между една 

и пет години. Организацията на Червения 

кръст, която финансира болницата, 

оказва подкрепа на пострадалите от войната 

чрез система за микрокредитиране. 

Сбогуват се със семействата си, 

когато излизат от домовете си 

Хората, които се опитват да почистват 

минните полета, са другото измерение 

на проблема. Повечето от хората, които 

обезвреждат мините, са семейни и имат 

деца. Всяка сутрин в 6 часа те пристигат 

на минното поле. Някои търсят мини с детектор 

в ръка, други с огромно внимание 

и търпение копаят земята, за да извадят 

намерената мина. Една малка грешка означава 

смърт. Отговорникът на екипа за 

обезвреждане на мини Абдулахед Касъм 

разказва, че се сбогува всяка сутрин със 

семейството си, преди да излезе от дома. 

“Всяка сутрин четем по едно знамение от 

Корана и се молим: “Всевишни, винаги 

ни закриляй!” После се обръщам към семейството 

ми и им казвам да не се тревожат, 

ако не се върна довечера, защото 

аз работя за страната си.” Почистването 

на хектари полета, минирани за няколко 

дни, понякога отнема десетки години. От 

друга страна, ако липсва карта, която показва 

устройствата на мините, това удължава 

още повече времето. За нито едно от 

минните полета в Афганистан няма карта. 

Хората, които обезвреждат мините, 

работят за смешни суми – 300 долара на 

месец. За загиналите, инвалидите и ранените 

няма окончателни данни, защото 

не се работи по този въпрос. Само в един 

офис има регистрирани над 100 хиляди 

инвалиди и загинали. В Афганистан не 

се знае и броят на мините. Ръководителите 

на институциите, натоварени с почистването 

на мините в Афганистан, който 

е държавата с най-много мини на територията 

си в света, също са безпомощни. 

Каква е последната ситуация в Афганистан? 

Годините минават, но съдбата на афганския 

народ не се променя. В градовете 

няма инфраструктура. Хората са бедни. 

Дори електричеството се пуска само няколко 

часа дневно. В движението по пътищата 

цари хаос. Общата картина напомня 

живота през Средновековието. Руините 

на бомбардираните преди години сгради 

още стоят. Според оценката на чуждестранните 

наблюдатели няма изглед конфликтите 

да свършат в близко време. Защото 

контрабандата на наркотици и оръжие 

всяка година осигурява милиарди долари 

на някои кръгове в Афганистан. А останалата 

част от народа живее в бедност.

05 МОРАЛ 10 


ИЛЮСТРАЦИЯ: М. САЛИ 

ПРЕЗ ПРИЗМАТА НА МЪДРОСТТА 

Целта, очаквана 

от науката 

Öåëòà íà óñâîÿâàíåòî íà çíàíèÿ å 

çíàíèåòî äà ñëóæè çà ïúòåâîäèòåë 

è âîäà÷ íà ÷îâå÷åñòâîòî è ñ íàó- 

÷åíîòî äà ñå îñâåòÿò ïúòèùàòà, 

âîäåùè êúì ÷îâåøêîòî ñúâúðøåíñòâî. 

Ñëåäîâàòåëíî çíàíèÿ, êîèòî 

íå ñà ñòàíàëè äîñòîÿíèå íà äóõà, 

ñà òîâàð íà ãúðáà íà îíçè, êîéòî 

ãè ïðèòåæàâà. À çíàíèå, êîåòî íå 

íàñî÷âà ÷îâåêà êúì âèñøè öåëè, å 

õàìàëñòâî íà ñúðöåòî è ìèñúëòà. 

×îâåê íàó÷àâà çíàíèÿ è íàóêà, 

çà äà íàìåðè íà ñåáåïîçíàíèåòî 

êëþ÷à, 

íî íèìà èìà ñìèñúë äà ó÷è, 

àêî íå èçâëè÷à òîé îò çíàíèåòî 

ïîóêà. 

Þíóñ Åìðå 

Почивката, от която се нуждаем 

Пълната релаксация на тялото ни може да усетим, само когато душата ни е бодра и нащрек. 

Щом като сме се убедили, че истинско спокойствие може да се постигне, само когато 

и душата, и тялото са в съгласие, тогава трябва да се срещаме с благочестиви и добродетелни 

личности, хора, които са за пример пред останалите с живота, който водят. 

ХИКМЕТ ЪШЪК 

Как да се възползваме от по- 

си, за да прогоним 

1чивките 

умората и скуката, които са следствие 

на ежедневните ни занимания? 

Дори работата, която вършим 

да е в името на доброто, ако тя спре 

да придава сладост на живота ни, 

може да ни доскучае с еднообразието 

си. Пророка на исляма Мухаммед, 

мир и благослов за него, е възразявал 

на онези, които са се отдавали 

на богослужение, да продължат 

със службата си, когато е имало 

опасност това дело да ги отегчи. 

Една от героините в такива ситуации 

била Зайнаб бинт Джахш, султанка 

сред жените. Тя била прочута 

със своята набожност и великодушие. 

Пророка за нея бил идеалният 

модел във всяко отношение и за 

да следва стриктно примера му, тя 

давала всичко от себе си. Като член 

на знатно семейство, нашата майка 

Зайнаб била една от почетните личности 

в племето Курайш. Може би 

заради духовното положение, произтичащо 

от нейното наследство, 

тя изпитала вътрешен смут, когато 

се омъжила за Зайд ибн Хариса. Обаче 

било предречено да бъде жена на 

Блажения Пророк. Всевишния издигна 

тяхната женитба в небесата 

със знамението: „...Ние те оженихме 

за нея...” (Коран 33: 37) 

Наричана нашата майка от мюсюлманите, 

Зайнаб била толкова набожна, 

че опъвала въже между двете 

колони в масджида, за да може 

да се опира на него, щом се измори. 

Веднъж Пратеника на исляма, като 

видял това, отправил следното предупреждение: 

„Развържи въжето. Когато 

се умориш, си почини, а след като 

си починеш, тогава извършвай богослужене. 

Ако не показваш умората 

си, Всевишния ще бъде по-благосклонен 

към теб и ще ти даде това, което 

искаш.” А друг път казал: „Ако те налегне 

дрямка, докато се молиш, има 

вероятност благотворната молитва, 

която правиш, да стане неблаготворна.” 

Така Пророка Мухаммед давал 

наставления да извършваме богослужене, 

след като сме отпочинали. 

Как да избягаме от отегчението? 

Също така почти сигурно е, че вършенето 

на една и съща работа по един 

и същ начин води до отегчение. За 

да не позволим това да се случи, би 

било от полза да сменим обстановката, 

като отидем на някое хубаво място, 

което можем да си позволим, и да 

се занимаваме с нещо друго. А също 

и за да се усилят обичта и ентусиазмът 

ни и да се увеличи нашата мотивация 

за вършене на добри дела, 

полезно ще е да се виждаме с хора, 

които споделят същите идеи и чувства, 

които и ние. Можем да отидем 

у някой наш познат на гости. Може и 

да посетим някои исторически места 

или пък институции, създадени да 

служат за благото на хората. Така ще 

си починем и ще се заредим с нова 

енергия. Всъщност можем да се отморим 

и на места, на които се забавляват 

хора, нехайни към живота, и такива, 

които дават воля на чувствата 

си, но ако в онзи момент физически 

се почувстваме отпочинали, то душата 

ни няма да намери покой. Пълната 

релаксация на тялото ни може да 

усетим, само когато душата ни е бодра 

и нащрек. Щом като сме се убедили, 

че истинско спокойствие може 

да се постигне, само когато и душата, 

и тялото са в съгласие, тогава трябва 

да се срещаме с благочестиви и добродетелни 

личности, хора, които са 

за пример пред останалите с живота, 

който водят. С ръка на сърцето мога 

да кажа, че парите, изхарчени за гориво 

и други разходи при тези посещения, 

ще бъдат сметнати за милостиня. 

По този начин ще сме дали 

най-доброто подаяние за нашето семейство 

и ще сме ги направили и тях 

щастливи. Дори и да отидем на почивка 

с цел различна от гореспоменатите, 

за да облекчим тялото си, тя 

само ще ни въвлече в дълбоко нехайство 

и някои ценни качества на нашата 

душа могат да се заличат. 

Като заключение можем да кажем, 

че онези личности с вярващи 

сърца не бива да забравят да ходят 

на почивка в определени дни от месеца 

или годината според възможностите 

си с цел отмора на себе си 

и своето семейство. Това е изключително 

важно за продължителната 

жизненост на духа и тялото. 

*** 

Çà òîçè, êîéòî ïðèòåæàâà çíàíèå, 

÷èÿòî öåë è íàìåðåíèå ñà íà÷åðòàíè, 

òî å ñðåäñòâî çà áëàãîäàò, êîÿòî 

ùå ïðîäúëæè “âå÷íî”, è íåèç- 

÷åðïàåìà ñúêðîâèùíèöà. Îíåçè, êîèòî 

âëàäåÿò òàçè ñúêðîâèùíèöà, 

áèâàò ïîñåùàâàíè, äîêàòî ñà 

æèâè, äîðè è ñëåä òîâà, êàòî èçâîð 

ñúñ ñëàäêà âîäà è ñòàâàò ïðè÷èíà 

çà áëàãîäåÿíèÿ. À ëèøåíèòå îò ñúäúðæàíèå 

õèïîòåçè ñ íåÿñíà öåë, 

êîèòî õâúðëÿò ñúìíåíèÿ è êîëåáàíèÿ 

â ñúðöàòà è ïîìðà÷àâàò äóøèòå, 

ñà áóíèùå èëè êàïàí çà äóøèòå, 

îêîëî êîèòî áåçíàäåæäíèòå è 

çàìúãëåíè äóøè êðúæàò. 

*** 

Âúïðåêè ÷å ñ ðàçëè÷íèòå ñè êëîíîâå 

è ñ ïîëçèòå, êîèòî ñå êðèÿò â 

òÿõ, íàóêàòà è òåõíèêàòà ñà áëàãîïðèÿòíè 

ïî÷òè çà âñåêè ÷îâåê, 

åäíî ëèöå íå å â ñúñòîÿíèå äà ñòàíå 

âåùî âúâ âñè÷êè îáëàñòè è äà ñå 

ïîëçâà îò òÿõ, çàùîòî ÷îâåøêèÿò 

æèâîò è ÷îâåøêèòå âúçìîæíîñòè 

ñà îãðàíè÷åíè. Çàòîâà âñåêè ÷îâåê 

òðÿáâà äà íàó÷àâà è ïðåöåíÿâà íåùàòà, 

êîèòî ñà íåîáõîäèìè çà íåãî 

è çà íàðîäà ìó, è äà íå ãóáè íàïðàçíî 

æèâîòà ñè ñ íåíóæíè íåùà. 

*** 

Èñòèíñêèÿò ó÷åí îðãàíèçèðà è 

ïðîâåæäà èçñëåäâàíèÿòà ñè â ñâåòëèíàòà 

íà íàé-òî÷íèòå ñâåäåíèÿ 

è íà íàé-äîñòîâåðíèòå äàííè è ñúãëàñíî 

íàó÷íèòå îïèòè. Çàòîâà äóøàòà 

ìó âèíàãè å ñïîêîéíà, à ðàáîòàòà 

ìó ïðîòè÷à ëåêî. À íÿêîè ëèøåíè 

îò èñòèíñêèÿ èçâîð íà çíàíèåòî 

æàëêè äóøè âèíàãè ùå èçïèòâàò 

ñúæàëåíèå è ùå ñòåíàò ñ 

îãîð÷åíèå, çàùîòî íåïðåêúñíàòî 

ñìåíÿò ïúòÿ è ïîñîêàòà ñè è ïî 

íèêàêúâ íà÷èí íÿìà äà ñå îñâîáîäÿò 

îò íåóçðåëèòå ñè ìå÷òè. 

Çíà÷èìîñòòà è ñòîéíîñòòà íà 

âñÿêà ëè÷íîñò å ñïîðåä ñìèñúëà è 

áîãàòñòâîòî íà çíàíèÿòà, êîèòî 

å óñâîèëà. Çíà÷èìîñòòà è ñòîéíîñòòà 

íà îíçè, êîéòî ñè ñëóæè 

ñúñ çíàíèåòî ñàìî êàòî ñðåäñòâî 

çà “êëþêàðñòâàíå”, å êîëêîòî íà 

êëþêàðÿ; à íà îíçè, êîéòî ãî ïîëçâà 

çà “ïðèçìà” â èçó÷àâàíåòî íà ïðåäìåòèòå 

è ÿâëåíèÿòà è ñòèãà ÷àê 

äî íàé-òúìíèòå úãëè íà ïðîñòðàíñòâîòî, 

êàêòî è ïðåãðúùà èñòèíèòå 

èçâúí “ïðèðîäàòà”, áèâàéêè 

îêðèëåí îò ïîçíàíèåòî ñè, å êîëêîòî 

íà èñòèíñêèÿ ó÷åí.

06ЗДРАВЕ & СЕМЕЙСТВО 


Семейната вечеря – приятна и полезна 

По време на вечеря, седнали с любимите си хора около масата, ние не просто се храним, ние общуваме, 

споделяме, усещаме, че мнението ни е зачитано и ценено. Както за сплотяването на семейството, 

така и за възпитанието на детето спокойно прекараните семейни вечери имат голяма стойност. 


Вечерите, прекарани в тесен се- 

кръг, са важни, след натова- 

1меен 

рения работен ден, изпълнен с грижи 

и ангажименти, те понякога се оказват 

единствената възможност да контактуваме 

пълноценно помежду си и с 

децата. Вечерта е времето, в което можем 

да общуваме с детето, без да бързаме, 

да разберем има ли проблеми и 

какво го вълнува и по-лесно да му предадем 

ценностите, на които сме възпитани. 

По време на вечеря, седнали с 

любимите си хора около масата, ние не 

просто се храним, ние общуваме, споделяме, 

усещаме, че мнението ни е зачитано 

и ценено. Спокойните семейни 

вечери, в които диалогът не липсва, ни 

дават усещането, че сме обичани и подкрепяни. 

Както за сплотяването на семейството, 

така и за възпитанието на 

детето спокойно прекараните семейни 

вечери имат голяма стойност. 

Ако сме успели да отгледаме децата 

си в топла семейна атмосфера, в която 

усещането за обич и единство не липсва, 

това неизбежно ще има своето положително 

въздействие върху нашето 

дете. Когато детето порасне, освен че 

ще се радва на спомена за спокойно и 

щастливо детство в родния уютен дом, 

ще притежава и силен характер, който 

ще му помага да се справя по-лесно 

с трудностите в живота. 

Изследванията сочат, че събирането 

около масата на цялото семейство вечер 

е важен фактор в поддържането на 

добро здраве, настроение и самочувствие. 

Психолозите смятат, че времето за 

вечеря е най-добро за релакс, общуване 

и сближаване с детето. Любезното отношение, 

диалогът с детето, интересът 

и съпричастността ни към всичко, което 

го интересува и вълнува, ще ни помогнат 

да се превърнем в негов добър 

приятел, то ще ни се доверява, ще знае, 

че може да разчита на нашата подкрепа 

винаги. Проучванията сочат, че редовните 

семейни вечери, на които присъстват 

родителите и децата, предпазват 

подрастващите от посягането към 

алкохол, наркотици и тютюнопушене. 

Когато децата се хранят у дома заедно 

с цялото семейство, те са много по-малко 

застрашени от рисково поведение в 

тийнейджърска възраст. Тези деца в 

тийнейджърските години в повечето 

случаи не посягат към цигарите, алкохола 

и наркотиците. 

Спокойната семейна атмосфера, 

уютният дом, хубавата вечеря, обичливото 

отношение на родителите, споделянето 

на впечатленията и изживяванията 

от деня, задушевните разговори 

ще ни помогнат да отгледаме 

възпитани и уверени в себе си деца. 

Според изследване на американски 

учени при децата, които се хранят в 

тесен семеен кръг, по-рядко се среща 

проблемът с наднорменото тегло. Семейните 

вечери помагат за създаването 

на хранителни навици у децата. 

Според учените децата, които вечерят 

със своите родители, консумират повече 

плодове и зеленчуци, хранят се 

по-здравословно и по-рядко посягат 

към газираните напитки, освен това 

имат и по-добър успех в училище. Децата, 

за които събирането около масата 

е традиция, са по-малко податливи 

на депресия, при тях много по-рядко 

се срещат заболявания като булимия 

и анорексия. Времето, прекарано с любимите 

хора, действа добре и на нервите, 

жените, които редовно вечерят 

със семейството си, по-лесно се справят 

с напрежението на работното място, 

сочи друго проучване. Освен това 

вечерите у дома се отразяват положително 

и на семейния бюджет - хранейки 

се вкъщи, харчим много по-малко. 

Вечерите, прекарани заедно със семейството, са време, в което с малко усилие можем да направим много 

за заздравяване на семейните отношения и възпитанието на детето. СНИМКА: МЕХМЕТ АЛИ ПОЙРАЗ 

СНИМКА: ИБРАХИМ УСТА 

Започнаха зимните разпродажби в магазините за дрехи и обувки 

С настъпването на новата 

1година започнаха и големите 

зимни разпродажби и намаления 

в магазините за дрехи и обувки, 

установи репортерска проверка. 

Още в първите дни на 2011 г. 

магазините по моловете в София 

и бутиците по улиците “Витоша” и 

“Граф Игнатиев” обявиха по-ниски 

цени на луксозните дрехи. За повечето 

стоки са определени отстъпки 

от 50 до 70 процента. 

Едно от изискванията в Закона 

за защита на потребителите 

при намаления е върху етикета 

на всеки от артикулите, освен 

новата му цена, да е посочена и 

старата, която да бъде зачертана. 

Целта е потребителят да може да 

се информира с колко е по-евтина 

след намалението интересуващата 

го стока и да вземе решение 

дали да я купи, като има предвид 

и това. Условие да бъде обявено 

намаление на дадена стока е тя 

да бъде продавана в продължение 

на поне месец на старата й цена. 

Така се изключва възможността 

търговците да спекулират, като 

първо вдигнат, а след това свалят 

цените, за да привлекат допълнително 

клиенти. 

Друго изискване при обявяване 

на намаление е на витрината 

на търговския обект да бъде посочен 

срокът, за който то е валидно. 

Този срок не може да бъде по-дълъг 

от месец и по-кратък от един 

работен ден. В случай, че са намалени 

само отделни артикули или 

групи стоки, това също трябва да 

бъде съобщено на потребителя 

от витрината. Освен това намалените 

стоки трябва да бъдат отделени 

от останалите в магазина 

на специално обозначени за тази 

цел места и клиентът да бъде информиран 

за това. Ако има изрични 

условия, при които важи намалението, 

търговецът е задължен 

да уведоми своите клиенти за тях.

07 ЗАБАВА 10 


кръстословица 

1 2 3 4 

5 6 7 8 9 

10 

11 12 

13 

14 

15 

16 

19 20 

21 

22 

23 24 

25 

26 

27 28 

29 

30 

31 

32 

33 

34 

Съставил: Мехмед И. Кечиджи, с. Ясенково, Шуменска област 

ВОДОРАВНО: 

1 Град във Франция. 

2 Вид порода куче. 

10 Американска филмова 

награда. 

12 Порода тежковозни коне 

у нас. 

13 Модел на Форд. 

14 Парниково цвете. 

15 Руски самолети. 

16 Река в Германия, в 

басейна на Елба. 

17 Държава в Западна 

Африка. 

19 Песен, която се 

изпълнява от двама души. 

21 Столицата на Йемен. 

22 Воденична вода. 

23 Столицата на Гана. 

25 Роман от Агата Кристи. 

27 Буква от арабската 

азбука. 

29 Заледена роса. 

30 Състояние на пълна 

безсъзнателност. 

31 Малоазиатска богиня. 

32 Най-високият 

планински язовир у нас. 

33 Отвор, през който се 

влиза и излиза в стая или 

двор. 

34 Роман от Емил Зола. 

ОТВЕСНО: 

1 Филм на режисьора А. 

Николов. 

2 Жилещо насекомо. 

3 Руски калашникови 

автомати. 

4 Украшение. 

6 Първата печатна книга на 

български език. 

7 Град в Северна Италия. 

8 Балканска столица. 

9 Единица за тегло (мн.ч.). 

11 Псевдоним на Назъм 

Хикмет. 

16 Мероприятие, което има 

за цел да създаде широка 

известност на нещо. 

18 Другото наименование 

на Мала Азия. 

20 Планинска система в 

Русия, между Европа и 

Азия. 

21 Пособия за зимен спорт. 

23 Вид груб вълнен плат. 

24 Наша планина. 

26 Упорство. 

28 Завършване на молитва. 

29 Бивша европейска 

икономическа 

организация. 

30 Кинофестивален град 

във Франция. 

судоку 

Всеки ред, всяка колона и всяко тройно квадратче 

трябва да съдържа само по веднъж цифрите от 1 до 9. 

ЛЕСНО 

9 2 

3 

3 

7 5 4 

7 

8 

1 

1 

8 

3 

2 

6 5 

8 

1 

9 4 

3 

9 

5 

9 3 

5 

6 7 

2 

9 

вицове 

Петка пита Чапай: 

– Кой според теб е глупак? 

– Това е човек, който се изразява 

така, че другият не може да го 

разбере. Разбра ли? 

– Не. 

J J J 

Майката пита първолачето си: 

– Колко прави три плюс четири? 

– Седем. 

– А седем плюс пет? 

– Не знам! До дванадесет още не 

сме учили. 

J J J 

В час по математика учителят 

чете условието на задача: 

– Строяща се къща има стълбище, 

състоящо се от пет части, 

като всяка част има по двадесет 

стъпала. Колко стъпала трябва да 

измине човек, за да се качи до последния 

етаж? 

– Всичките! – отговаря Иванчо. 

J J J 

Иванчо казва на баща си: 

– Автобусът днес беше препълнен 

и аз, без да искам, настъпих една 

дама по крака. Аз й се извиних и 

тя ми даде един банан. 

– А ти благодари ли й? 

– Не. Веднага настъпих и другия 

й крак? 

J J J 

Иванчо се завръща вкъщи след 

първия учебен ден и още от вратата 

се провиква: 

– Мамо, татко, аз вече мога да 

пиша! 

– Какво можеш да напишеш? 

– Откъде за зная? Нали не мога 

да чета! 

J J J 

Човек с маска и пистолет влиза в 

заведение за бързо хранене и казва: 

– Дай парите! 

А касиерът пита: 

– За тук или за вкъщи? 

J J J 

– Иванчо, дай ми един пример за 

прозрачност! 

– Прозорец, госпожо. 

– А за още по-голяма прозрачност? 

– Ами, отворен прозорец. 

J J J 

Двама приятели се срещат и единият 

казва: 

– Аз преминах на средиземноморска 

диета. 

Другият отговаря: 

– Ние пък с жена ми сме на разделно 

хранене, аз - в хола пред телевизора, 

а тя - в кухнята над печката! 

J J J 

Жена към мъжа си: 

– Запомни веднъж завинаги! Ако 

казвам “скъпи мой”, се отнася 

само за кучето ни. 

J J J 

ОТГОВОРИ НА КРЪСТОСЛОВИЦАТА ОТ ПРЕДИШНИЯ БРОЙ: 

ВОДОРАВНО: 1. Рила. 5. Скара. 10. Олива. 12. Орех. 13. Ма. 14. Итар. 15. Фи. 16. Оле. 17. Отел. 19. Наса. 21. Инар. 22. Ило. 23. 

Анар. 25. Агора. 27. Ало. 29. Еново. 30. Атик. 31. Ва. 32. Окопи. 33. Имола. 34. Трал. 

ОТВЕСНО: 1. Романи. 2. Ила. 3. Ли. 4. Авила. 6. Корона. 7. Ар. 8. Рефер. 9. Ахил. 11. Ате. 16. Осогово. 18. Таратор. 20. Алан. 21. 

Ина. 23. Аро. 24. Вокил. 26. Овал. 28. Липа. 29. Ели. 30. Акт. 

СРЕДНО 

8 

7 

1 

4 

7 

1 5 

8 

4 

2 

6 

3 

7 

8 

2 

3 9 

3 9 1 8 4 

9 

6 

8 

7 

6 

2 

9 

4 

5 4 

5 9 

ЛЕСНО – ОТГОВОРИ ОТ ПРЕДИШНИЯ БРОЙ – СРЕДНО 

8 1 2 6 5 4 3 9 7 3 1 8 7 6 5 4 2 9 

4 9 6 3 2 7 8 5 1 7 9 4 1 8 2 6 5 3 

3 5 7 9 8 1 6 2 4 2 5 6 9 3 4 8 7 1 

2 4 8 7 3 9 5 1 6 1 3 9 8 2 6 5 4 7 

1 3 9 5 4 6 7 8 2 4 8 2 5 7 3 9 1 6 

6 7 5 8 1 2 9 4 3 6 7 5 4 9 1 3 8 2 

5 2 3 1 6 8 4 7 9 9 4 3 2 1 8 7 6 5 

7 6 4 2 9 5 1 3 8 5 6 1 3 4 7 2 9 8 

9 8 1 4 7 3 2 6 5 8 2 7 6 5 9 1 3 4 

7 

1 

5 

6

08 ТЕАТЪР 10 


Александър Бечев – един от 

стълбовете на българския театър 

ВЕНЕЛИН ПЕНКОВ 

Една от личностите, оставили 

1трайни следи, е русенският сценичен 

деятел Александър Бечев, който, 

ако сега беше жив, щеше да навърши 

100 години. Александър Бечев се 

ражда в малкия, но буден възрожденски 

град Лом. Баща му, бедният читалищен 

деятел Милко Бечев, на първо 

време е малко разочарован – четвърто 

дете и отново син. Но малкият Сашо 

приема като топъл хляб традициите 

на родното си място, става достоен 

продължител на читалищното дело 

на баща си и братята си, като му дава 

своя специфика и съвършенство. 

Още като невръстно дете той със затаен 

дъх гледа репетиции и театрални 

спектакли, поглъща всичко, което 

вижда. Театралната трупа към читалище 

„Постоянство” в Лом, ръководена от 

Милко Бечев, се превръща в люлка за 

бъдещия творец. На осемгодишна възраст 

Александър прави своя пръв и сполучлив 

опит да излезе пред публика. Тогава 

възторжената зала дълго аплодира 

вдъхновеното му изпълнение. Едно Ботево 

стихотворение става негов отправен 

момент към сърцата на зрителите. 

След завършване на гимназиалното 

си образование през 1929 г. Александър 

Бечев бива приет в новосъздадения 

Общински театър на Дочо Касабов 

в Лом. Зареждат се роля след роля, 

успех след успех към заветната мечта, 

към върховете на театралното изкуство. 

Младият артист неоспоримо налага 

своя талант в „Бедни хора”, „Гнил 

дом”, за да премине по-късно към претворяване 

на по-сложните Вазови, Чехови, 

Шекспирови характери. Талантът 

и трудолюбието на Александър Бечев 

не остават незабелязани и през 1931 

Артистът Александър Бечев е един от стълбовете на целокупния 

български театър - като творец, администратор и хуманист! 

г. Конгресът на артистите в България 

тогава го удостоява със званието „артист”. 

По-късно, след едногодишна работа 

във Врачанския областен театър, 

по разпределение на Съюза на артистите, 

Бечев е назначен в Русенския държавен 

театър. Тук талантът му достига 

до ново развитие. В Русенския театър 

артистът окончателно оформя творческата 

си характеристика. 43 години на 

сцената, от които 28 безрезервно отдадени 

на Русенския драматичен театър. 

Но Александър Бечев не беше само 

актьор. Неговото неспокойно и трепетно 

сърце го тласка към нови измерения. 

Той помага в обществената и културната 

дейност на града. А от 1957 г., едно 

цяло десетилетие, той е актьор-директор 

на театъра. Затрудненото финансово 

състояние, което заварва тогава новият 

директор, скоро бива преодоляно. 

Заслуга на Александър Бечев е и Първата 

награда на Втория национален преглед, 

когато Русенският театър отбелязва 

един от върховете в своята творческа 

история. Като знак на обществено признание 

Бечев става носител на значката 

„Сто години Български театър” и орден 

„Кирил и Методий”- първа степен. 

Александър Бечев определено се нарежда 

в челните редици между провинциалните 

театрални артисти. Центърът, 

който фиксира човека и твореца 

Бечев, се крие в богатството на неговия 

душевен мир. Неговото сърце 

блика с чистотата на изворна вода, 

благородството на душата му хвърля 

незаличима окраска върху цялостното 

му творчество. Като нишка преминава 

народностният елемент в неговото 

творчество и е огледало на обикновените 

човешки въжделения. По неоспорим 

начин се налага артистичногражданската 

му съвест. В актьорските 

му превъплъщения липсват евтините 

ефекти и безсъдържателният драматизъм. 

Богат и разнообразен е репертоарът 

му, чувствително широки 

са амплитудите на неговите творчески 

докосвания, дълъг е пътят, който е 

извървял от западната до руската класика 

и от историческата до съвременната 

българска драматургия. Мнозинството 

от сценичните образи на Бечев 

са неоспоримо завоевание на актьора. 

Артистът Александър Бечев е един 

от стълбовете на целокупния български 

театър - като творец, администратор 

и хуманист! Неговата всеотдайност 

и майсторство са пример за следващите 

поколения театрални дейци. 

SATILIK: 

3 Odalı 112 m 2 yeni 

daireler, Trimontium 2 

Odalı lüks 

64 m 2 daireler, VMİ 

Şehir merkezinde 

satılık mağzalar 

İLAN 

KİRALIK: 

Lüks 60 m 2 yeni ofisler, 

Trimontium 2 odalı lüks, şehir 

merkezinde kiralık daire 

120-1500 m2’ lik yeni depo 

alanları 

İrtibat tel: 0887 80 88 78 

ADRES – Emlak Şirketi – Plovdiv 4000, Blv. ‘’Tsar Boris III Obedinitel’’ No. 8, 

Parter, tel: 032/ 65 65 00, GSM: 0887 741 404 

www.address.bg 

İLAN 

İhracat için Bulgaristan ve Türkiye’den Mercedes 2 t – 30 

t, VOLVO F12 ve DAF 2800, 3300, 3600 ATI gibi her türlü 

minibüs ve kamyon satın alınır. Araçların fotoğraflarını ve 

irtibat bilgilerini şu adreslere gönderebilirsiniz: 

macstrucksbg@gmail.com, stari.kamioni@gmail.com 

Tel: 0886949060, 0878350842, (052) 32 20 06 

ОБЯВА 

Èçêóïóâàìå âñè÷êè ìîäåëè áóñîâå è êàìèîíè 

Mercedes îò 2 ò äî 30 ò, VOLVO F12 è DAF 2800, 

3300, 3600 ATI, â Áúëãàðèÿ è Òóðöèÿ, çà èçíîñ. 

Ïðàòåòå ñíèìêè è êîíòàêò íà 

macstrucksbg@gmail.com, stari.kamioni@gmail.com 

0886949060, 0878350842, (052)32-20-06 

iLAN 

Ankara ve İstanbul’daki uluslar arası 

hastanelerde her türlü hastalığın tedavisinde 

tam destek sağlıyoruz. 

İrtibat: 0886 983 398; 0888 811 535 

ОБЯВА 

Îòäàâà ìàãàçèíè ïîä íàåì â ãð. Ñîôèÿ, íà 5 ìèíóòè îò èäåàëíèÿ 

öåíòúð, äî “Áàëêàíñòàð”, îñèãóðåí ïàðêèíã çà êëèåíòè, 

íîâà ìîäåðíà ñãðàäà - ôàñàäà êàìúê è ñòúêëîïàêåò - ãîëåìè 

âèòðèíè, ãàçèôèêàöèÿ, êëèìàòèçàöèÿ, ÑÎÒ, òåëåôîí, 

èíòåðíåò. Ïîäîâè ïîêðèòèÿ, èñïàíñêè ãðàíèòîãðåñ, ñòåíè 

- ëàòåêñ, îêà÷åí òàâàí. 174 êâ. ì - 8 åâðî/êâ. ì; 320 êâ. ì 

- 7 åâðî/êâ. ì; 400, 500 è 564 êâ. ì - 6 åâðî/êâ. ì. Â íàåìíàòà 

öåíà å âêëþ÷åíî è åäíî ïàðêîìÿñòî çà ïåðñîíàëà, ãðàòèñåí 

ïåðèîä. Â ñãðàäàòà ôóíêöèîíèðà ðåñòîðàíò. 

Çà èíôîðìàöèÿ: òåë. 0888-57-28-75 è 02-400-55-40

09 СПОРТ 10 

Българските отбори се местят 

в Анталия през февруари 

Почти половината представители на „А“ група ще прекарат част от своята 

подготовка в турския курортен град и околностите му. В Анталия се 

очаква 1500 отбора от цял свят да проведат своите зимни подготовки. 

Българските отбори се пре- 

в Анталия за зимната 

1селват 

си подготовка. Почти половината 

представители на „А“ група ще прекарат 

част от своята подготовка в 

турския курортен град и околностите 

му. В Анталия се очаква 1500 

отбора от цял свят да проведат своите 

зимни подготовки, сред които 

ще бъдат и всички представители 

на турския футболен елит. Европейски 

грандове като „Вердер Бремен“, 

„Шалке 04“, „АЗ Алкмар“, „Динамо 

Москва“, „Рубин Казан“ и др. 

са предпочели турския град. 

Шампионите от „Литекс“ уговориха 

три лагера, но все още нямат 

сигурна контрола. Два от тях 

са в Южна България, а третият – в 

любимата на българските клубове 

дестинация – турския курорт Анталия. 

От 6 до 19 февруари „оранжевите“ 

заминават за турския курорт 

Анталия, където основно ще играят 

контролни мачове и ще имат 

тактически занимания. 

„Левски“ ще има два подготвителни 

лагера – Кипър (до 31 януари) 

и Анталия (3-21 февруари). 

„Сините“ имат няколко уредени 

контроли с отбори от Чехия, Словакия 

и Беларус. 

Оборът на „Черно море“ също 

ще се готви на два етапа. През първия 

етап “моряците” ще са в България 

и имат уредени няколко контроли, 

а на 2 февруари заминават 

за южната ни съседка, където ще 

останат до 16 февруари. 

Българският футбол не се е 

1развил в последните 16 години 

- след класирането на националния 

отбор на полуфиналите на световното 

първенство в САЩ през 1994 

г. Това заяви в интервю за турската 

агенция “Джихан” националният 


Матеус пое “трикольорите” през 

септември на мястото на Станимир 

Стоилов и месец по-късно дебютира 

с победа с 1:0 над Уелс като гост в 

квалификациите за Евро 2012. 

“Това не е отборът на България, 

който преди 16 години игра полуфинал 

на Мондиала в САЩ. Футболът 

в страната оттогава не се е развил”, 

заяви Матеус. 

“В момента националният отбор 

е в преходен период, в състава 

няма много звезди в сравнение с 

миналото. Когато поех поста, имаше 

миникриза заради резултатите. 

Основен приоритет за мен е да изведа 

България от тази криза. В първия 

ми мач от квалификациите за 

„Славия“ ще проведе два подготвителни 

лагера, като от 16 до 31 януари 

“белите” ще се подготвят в Правец, 

а от 3 до 17 февруари ще бъдат 

в популярния турски курорт. В Анталия 

те ще имат контроли с тимове 

от Русия, Полша, Румъния, Черна 

гора и Република Корея. 

„Сливен“ също има предвидени 

лагери в Анталия и у нас. В турския 

курорт „Сливен“ ще има срещи 

с отбори от Хърватска, Япония, 

Полша и Китай. 

„Черноморец“ ще започне своята 

подготовка в България, след което 

ще се премести в Анталия, където 

ще има три контроли. За времето 

от 9 до 15 февруари по време на лагера 

в Щутгарт е планирано участието 

на отбора в международен турнир 

или провеждането на контролна 

среща с чуждестранен клуб. 

ПФК “Пирин Благоевград” АД 

все още уточнява своята програма, 

като вариант за пиринци е да 

се готвят една седмица в Благоевград, 

а след това ще заминат за Кипър 

или Анталия. 

Футболистите на „Левски“ за поредна година ще проведат зимната си подготовка 

в любимата на българските клубове дестинация – турския курорт Анталия. 

Матеус: Българският футбол не 

се е развил от 1994 година насам 

“В момента националният отбор е в преходен период, в състава няма много звезди 

в сравнение с миналото“, казва националният селекционер Лотар Матеус. 

Матеус не крие, че обича Турция и иска 

един ден да ръководи някой от трите 

истанбулски гранда – “Галатасарай”, 

“Фенербахче” или “Бешикташ”. 

Евро 2012 постигнахме победа срещу 

Уелс като гост, което беше много 

важно. Ще се постарая отборът 

да спечели второто място в групата, 

но с оглед на ситуацията и от мачовете 

до момента това не изглежда 

лесна задача”, каза още Матеус. 

Той си поставя за цел още да намери 

нови лица от България за световния 

футбол. “Преди да поема 

България, бях национален селекционер 

на Унгария почти две години. 

Там открих неизвестни играчи и ги 

взех в националния отбор. Това е важна 

цел за мен и сега, защото искам 

да открия нови имена за световния 

футбол”, коментира германецът. 

Матеус не крие, че обича Турция 

и иска един ден да ръководи някой 

от трите истанбулски гранда – “Галатасарай”, 

“Фенербахче” или “Бешикташ”. 

“Сега съм в България, но 

не мога да кажа какво ще стане в 

близко или далечно бъдеще. Обичам 

Истанбул и Турция. Вярно е, 

че имаме културни различия, но 

в Германия живеят много турци и 

съм свикнал с тях. В Турция има голяма 

любов към футбола, а подкрепата 

на феновете е страхотна. Ще 

бъда щастлив, ако един ден стана 

старши треньор на някой от грандовете 

от Истанбул”, добавя Матеус. 


Правилната 

трансферна политика 

Перспективата 

е в инвестирането 

в собствени 

юноши и млади 

таланти от 

по-бедни отбори, 

които да бъдат 

наблюдавани 

и привличани 

за скромни суми. 

Мехмед Мехмедов 

Сега, когато не се играе футбол у нас, 

основно се говори за трансфери. Кой 

кого купува, кой къде продава. Много 

отбори се попариха с грешни трансфери 

и сега си духат попарата три пъти, 

преди да я сърбат. У нас най-големият 

грешник на трансферния пазар се 

оказа, за кого ли не тайна, ЦСКА. Всяко 

лято там се довеждат знайни или незнайни 

футболисти от страна на знайни 

и незнайни мениджъри. Единият 

бил наследника на Меси, ама незнайно 

защо хилядите скаути на големите 

европейски клубове не го забелязали, 

други били големи 

таланти. Оказа 

се, че единствено 

италианецът Джузепе 

Акуаро става за 

нещо, а и той имало 

вероятност да бъде 

продаден. От дванадесет 

доведени 

на “Армията” само 

един става, а Димитър Борисов призна, 

че само един от въпросните дванадесет 

бил наблюдаван. Подобно бе положението 

в турския гранд “Галатасарай”, 

който заради грешната си от няколко 

години трансферна политика в 

момента се намира на незавидното девето 

място в първенството. През лятната 

пауза ръководството на клуба докара 

една дузина футболисти, повечето 

от които не стават за нищо, а после 

прехвърлиха вината на тогавашния 

наставник Рийкард, че едва ли не той 

ги е искал. Никой не може да ме убеди, 

че човек, водил отбор като “Барселона”, 

би искал подобни играчи. Просто 

ръководствата на клубовете там и у 

нас предпочитат да дадат милиони комисионни 

на знайни и незнайни мениджъри, 

които им водят куцо и сакато, 

само и само да си приберат комисионната. 

Не ги интересува този футболист 

може ли да играе, не може ли. 

Вместо това не могат ли да си назначат 

един-двама скаути на заплата, както 

е в големите европейски отбори, които 

да наблюдават млади таланти и да 

ги довеждат на приемливи цени?! Отбори 

като “Генчлербирлиги” и “Газиантеп” 

имат свои хора, които наблюдават 

футболисти, водят много добри таланти 

за по 200-300 хиляди евро, след което 

за един-два сезона, като се изявят, ги 

продават на чакащите наготово родни 

грандове десетки пъти по-скъпо. Никой 

не беше чувал за Джереми, преди да 

премине от “Генчлербирлиги” в “Реал 

Мадрид”. Щом тези отбори могат да откриват 

такива футболисти, защо да не 

могат “Галатасарай”, “Бешикташ” или 

ЦСКА например. Въпросът е дали един 

отбор има правилна трансферна политика 

или не. Вижте отбора на “Парма” 

- направи на пух и прах “Ювентус” 

с преотстъпени от други отбори юноши 

и със стария си нов Креспо, а Юве 

искрено съжаляваха, че са преотстъпили 

Джовинко на съперника си. В това 

е бъдещето, в собствени юноши и млади 

таланти от по-бедни отбори, които 

да бъдат наблюдавани и привличани за 

скромни суми. С един Райс Боли Венци 

Стефанов си оправи бюджета на отбора 

за две години напред. Така трябва да 

се прави, ако не разполагаш с милиарди 

като Абрамович.

10 НОВИНИ 10 



Болестта на „мръсните ръце”, както я наричат клиницистите, разболя 6 града миналата седмица, 

като най-много болни имаше в районите на Стара Загора и Хасково, броят им там бе над 420 души. 


В нормални години бро- 

на разболелите се е 

1ят 

бил 2000, а за миналата година 

е над 3000. По думите на 

д-р Хасърджиев, ако болните 

достигнат ръста на болестта 

от 2006 година, Здравната 

каса (ЗК) трябва да плати 

за лечението им над 6,5 милиона, 

защото хоспитализирането 

на един пациент струва 

на касата 800 лева. 

Болестта на „мръсните ръце”, 

както я наричат клиницистите 

разболя 6 града миналата 

седмица, като наймного 

болни имаше в районите 

на Стара Загора и Хасково, 

броят им там бе над 420 души. 

По данни на старозагорската 

болница, само един от 

250-те болни е от ромски произход. 

Над 170 бяха заразените 

в Хасково, където болните 

се настаняваха в отделения 

извън инфекциозното, поради 

недостиг на места. Сливен, 

Пазарджик, Кюстендил също 

бяха сред сериозно засегнатите 

от болестта. В България засегнати 

от острото инфекциозно 

заболяване са най-вече 

мъжете между 20 и 60 години. 

В световен мащаб количеството 

на болните мъже и жени 

е 60 на 40%, у нас болните 

мъже са 70 на сто, казват специалистите. 

„Когато се говори за хепатит 

А, основното, което трябва 

да се знае, е, че трябва да 

има човешко фекално замърсяване, 

няма друг начин. Тази 

повишена заболеваемост говори, 

че човешки фекални замърсявания 

има в изобилие, колкото 

и гнусно да звучи”, предупреждава 

д-р Атанас Мангъров, 

завеждащ детското отделение 

на инфекциозна болница 

– София. По думите му, ако 

човека до вас или децата, с които 

вашите деца имат контакт, 

имат странни хигиенни навици, 

нищо не можете да направите, 

„ако щете да се скъсате от 

миене на ръце”, посочва специалистът. 

Единственият сигурен 

начин човек да се предпази от 

хепатит А е да си направи ваксина, 

като най-рано тя може 

да се постави след едногодишна 

възраст. За един остър вирусен 

хепатит Здравната каса 

плаща около 800 лева, цената 

на две дози ваксина, необходими 

за пълноценното ваксиниране 

на човек, е около 100 лв. 

„Пораженията не са само за ЗК, 

а и за близките на болния, и за 

самия него, като се има предвид 

колко ще отсъства от работното 

си място и за какъв 

период ще бъдат ангажирани 

негови близки, за да могат да 

се грижат за него”, добави д-р 

Хасърджиев. 

“Всеки делничен ден между 

11 и 17 часа на гореща линия 

0700 10 515 (на цената на 

един градски разговор от цялата 

страна) медицински консултанти 

ще отговарят на въпросите 

на гражданите, свързани 

със заболяването”, поясни 

д-р Хасърджиев. Защо това 

заболяване се среща най-често 

при децата? Защото, отговаря 

д-р Мангъров, човек се е 

сблъскал с човешкото фекално 

замърсяване още в началото 

на своя жизнен път. До 40- 

годишна възраст са били единици 

тези, които не са боледували. 

„Хората са с клинични 

форми на заболяването са 

само 20% от всички заболели, 

които обикновено са 5 пъти 

повече. Тоест на 100 диагностирани 

болни от хепатит 

А се падат още поне 400, които 

са също толкова болни и заразни, 

но не са диагностирани 

поради липсата на явни белези 

на болестта, като пожълтяването”, 

обяснява д-р Мангъров. 

„Личната хигиена си остава основната превенция срещу хепатит А, а за да сте по-сигурни - ваксинирайте се”, препоръчват докторите. 

СНИМКА: АХМЕД АХМЕДОВ 

Личната хигиена 

е основната 

превенция срещу 

хепатит А 

Хепатит А не е въздушно-капкова 

инфекция, заразяването 

става само 

през устата. Ако член на 

едно семейство се разболее 

и след него и другите 

там, трябва да има много 

грубо нарушение на 

хигиената. 80 процента 

от заболелите прекарват 

заболяването, без 

да разберат, че са болни. 

„Личната хигиена си остава 

основната превенция 

срещу заболяването, 

а за да сте по-сигурни - 

ваксинирайте се”, препоръчват 

докторите. Ваксината 

била на практика 

без странични ефекти и 

можела да се поставя и 

на бременни жени и деца 

над 1 година. Веднъж 

ваксинирани, имунната 

система на организма не 

позволявала заболяването 

да се развие. Боледувалите 

от жълтеница 

придобиват имунитет 

против повторно заболяване. 

Пътища на 

заразяване 

Основните пътища на 

заразяване с вируса на хепатит 

А са два: прием на 

заразени храни и течности 

и полов контакт със 

заразен човек. Най-опасни 

и силно заразни са болните 

от хепатит А една 

до три седмици преди 

появата на първите клинични 

симптоми (ако има 

такива) и четири седмици 

след това. Не съществува 

опасност от зараза 

при нормално общуване 

с колеги, съученици, приятели, 

особено при спазване 

на добра лична хигиена. 

Симптоми на заболяването 

Неспокойство, уморяемост (адинамия), 

загуба на апетит, треска с внезапно 

начало, гадене, стомашна болка 

или болка в дясното подребрие, мускулни 

и ставни болки, жълтеница (пожълтяване 

на кожата и склерите на очите), 

тъмна урина, промяна цвета на изпражненията, 

загуба на тегло. Как може 

да се заразим? Всеки, който не е боледувал 

от хепатит А и не е бил ваксиниран 

срещу него, може да се разболее. 

Хората, които живеят в места с лоша 

хигиена, са изложени на по-голям 

риск от заразяване. На места с високо 

разпространение на хепатит А повечето 

инфекции възникват при малки деца. 

Други рискови фактори са употреба 

на венозни наркотици, съжителство 

със заразен човек и сексуални контакти 

с човек с остра инфекция от хепатит А. 

ПРЕДПАЗВАНЕ ОТ ХЕПАТИТ А 

Поставяне на ваксина срещу хепатит А 

– най-добрият метод за превенция. Могат 

да се ваксинират всички над 12-месечна 

възраст. Спазване на добра лична 

хигиена – старателно миене на ръцете 

след ходене до тоалетна или смяна 

на памперси; използване на индивидуални 

кърпи и прибори при заразен член 

от семейството. Внимателно измиване 

на плодовете и зеленчуците или обелване 

им. При контакт със заразен от хепатит 

А до две седмици след контакта Световната 

здравна организация препоръчва 

поставяне на ваксина за хепатит А. 

ЗАЩО ХЕПАТИТ А НЕ СЕ ТРЕТИРА? 

Няма специфично лечение 

за хепатит А. Възстановяването 

от симптомите, последващи 

заразяването, може 

да бъде бавно и да отнеме 

няколко седмици или 

месеца. Тъй като хепатит А 

е вирусно заболяване, антибиотиците 

не са от полза за 

лечението му. Антивирусни 

агенти, както и кортикостероиди, 

нямат ефект върху 

острото заболяване.

11 НОВИНИ 10 


Пловдив – южната врата на България 

Общините Хисаря, Асеновград и Родопи учредиха на 20 май 2010 г. “Фонд за развитие на летище Пловдив – 

южната врата на България”. Целта на сдружението с нестопанска цел е да се акумулират средства, с които 

да се подпомогне създаването на постоянни линии на летище Пловдив и да се рекламират общините. 

Пловдив е стратегически желе- 

възел, а летище Пловдив 

1зопътен 

напоследък се утвърждава като алтернатива 

на летище София. През града 

минават важни международни пътни 

артерии. Стартирането на редовни линии 

на летище Пловдив е една от найважните 

стъпки за възраждането на региона. 

Преди две година държавата инвестира 

в огромен пътнически терминал 

за над 40 млн. лв. До април 2010 постоянна 

линия дотам имаше единствено 

руската S7 от Сибир, която поднови 

полетите си от септември месец. Летището 

не може да развива и товарни 

полети, тъй като няма карго терминал. 

Така единствената възможност остават 

пътническите полети, и то от нискотарифни 

авиопревозвачи, тъй като традиционните 

имат линии до не толкова 

далечната София. За да привлече интереса 

на по-големи играчи като „Райънеър”, 

правителството намали наполовина 

таксите на летище Пловдив от 1 

май 2010 до 1 май 2012 г. Така летищните 

такси в Пловдив са на половината 

на тези в София, а таксата за обработка 

на пътник е 3 пъти по-малка. 

Общините Хисаря, Асеновград и Родопи 

учредиха на 20 май 2010 г. “Фонд за 

развитие на летище Пловдив – южната 

врата на България”. “Целта на сдружението 

с нестопанска цел е да се акумулират 

средства, с които да се подпомогне създаването 

на постоянни линии на летище 

Пловдив и да се рекламират общините”, 

обяснява изпълнителният директор на 

летище Пловдив Дойчин Ангелов. 

На последната общинска сесия за 

2010 г. съветниците от Пловдив приеха 

промяна в годишната програма за 

туризъм. С това решение община Пловдив 

се включи с вноска от 184 хил. лв. 

в сдружение “Фонд за летище Пловдив 

– южната врата на България”. Освен 

изброените общини се водят преговори 

и с още двайсетина общини. Решенията 

се взимат с абсолютно мнозинство 

от управителния съвет на фонда, 

в който участват кметовете, а летище 

Пловдив е в ролята на консултант. Средствата 

във фонда се събират от туристическите 

такси, които общините събират 

от хотелиерите, и според приетия 

устав на всеки жител на съответната 

община се калкулират минимум 50 ст. 

ПЪРВИ ПОЛЕТ ОТ ЛОНДОН 

„Райънеър”, най-предпочитаната нискотарифна 

авиокомпания в света, посрещна 

на 2 ноември 2010 г. първия си 

български полет от Лондон Станстед 

до Пловдив. Авиокомпанията извършва 

по два полета седмично, а новият 

маршрут ще осигури годишен трафик 

до Пловдив на 30 хиляди пътници и 

ще осигури 30 работни места. Новата 

дестинация ще гарантира, че Пловдив 

и туризмът в региона ще се развиват 

трайно и дори още повече работни 

места ще бъдат разкрити както в града, 

така и в региона. 

От 27 март нискотарифната авиокомпания 

„Райънеър” разкрива втора 

целогодишна линия до летище Пловдив 

– от летище Барселона-Жирона. 

Продажбата на билети вече е факт от 

сайта на авиокомпанията. В началото 

линията ще се обслужва с два полета 

седмично – сряда и неделя, при стартова 

цена 55 лева с таксите в едната 

посока. Българската футболна легенда 

Христо Стоичков от своя страна обеща, 

че ще бъде сред пътниците на първия 

полет от Барселона. 

Летище Жирона е главната база на 

„Райънеър” в Испания и изходяща точка 

за много дестинации в Европа. Летището 

се намира на около 100 км северно 

от центъра на Барселона и със специалните 

автобуси на цена 12 евро се 

стига до града за около час. В близост 

е туристическият район Коста Брава, 

Нискотарифната авиокомпания „Райънеър” 

вече лети два пъти седмично от 

Пловдив до Лондон. През март се очаква 

целогодишна линия Пловдив-Барселона. 

както и южните райони на Франция. 

ОЧАКВАМЕ ПОЛЕТ И ДО ИСТАНБУЛ 

На срещата между кмета Славчо Атанасов 

и новия турски консул Рамис Шен 

темата за авиолинията Пловдив-Истанбул 

и обратно е повдигната от г-н 

Атанасов. “За тази линия съм говорил 

лично преди година и половина с премиера 

Ердоган при посещението му в 

града ни, водил съм няколко разговора 

и с кмета на Истанбул”, заяви още 

градоначалникът. Новият турски консул 

е поел ангажимента за пореден път 

да настоява да се осъществи тази връзка. 

“Надявам, че след година и половина 

постоянни разговори авиолинията 

Пловдив-Истанбул ще стане факт. 

Знаете какъв е големият проблем там 

– визите за турските граждани. Има 

идея тези визи да се издават на самото 

летище преди полет, разбира се, 

след щателна компютърна проверка 

на лицето”, допълни Славчо Атанасов. 

ISSN: 1312-0077 ГОДИНА XIX, БРОЙ 2 (936) 

Издава “БРАДЪР” ООД, УПРАВИТЕЛ: КЯМИЛ ДЕМИРКАЯ 

“BROTHER” LTD., GENEL MÜDÜR: KAMİL DEMİRKAYA 

Главен редактор: 

ЕРКАН ТУНДЖА 

news@zaman.bg 

Представители: 

Пловдив – Иляс ОКУМУШ 

Варна – Ведат ЮМЕРОВ 

Русе – Бехти ЮМЕР 

Хасково – 038/66 21 67 

Кърджали – Идрис АЛИ 

Шумен – Ниязи КЮЧЮК 

Смолян – Васви ТАСИМОВ 

Бургас – Недрет ЛЮТФИ 

Кореспонденти: 

София: Бейнур СЮЛЕЙМАН 

София: Тайфур ХЮСЕИНОВ 

Шумен: Ешреф ХЮСЕИН 

Варна: 052/601 563 

Пловдив: Танер МЕХМЕД 

Предпечатна подготовка: 

Ахмед САЛИЕВ 

Юрисконсулт: 

Бейтула РАШИД 

Абонамент и реклама: 

Пловдив – 032/63 11 58 

Варна – 052/601 563 

Русе – 082/87 55 32 

Смолян – 0897 080 108 

Хасково – 038/66 21 67 

Шумен – 054/830 693 

Кърджали – 0361/8 14 53 

Бургас – 0897 080 117 

Рекламни агенти: 

Пловдив – Али ФИКРЕТ 

Варна – 052/601 563 

Шумен – Ешреф ХЮСЕИН 

Кърджали – Хюсеин ЮСУФ 

Русе – Мюреттин ХЮСЕИН 

Адрес: 1202 София, ул. “Тимок” No 2, тел. (02) 832 31 11; 1360 София, кв. 

“Модерно предградие” ул. 367 No 31 (пресечката на ул. “Виткова ливада” 

и ул. 367), тел.: (02) 927 00 33, 927 10 26, www.zaman.bg, e-mail: okurhatti@ 

zaman.bg, ПЕЧАТ: ИПК “Родина” АД – 1184 София, бул. “Цариградско 

шосе” 113 А, тел. 975 25 02, факс: 77 60 33, e-mail: ipk@mbox.infotel.bg 

ZAMAN, Basın Meslek İlkeleri’ne uymaya söz vermiştir. Köşe yazılarından yazarları, ilân 

ve reklamlardan reklam sahipleri sorumludur. Вестник ZAMAN обещава да спазва 

етично-професионалните норми на журналистиката. За подписаните материали 

са отговорни авторите, за рекламите и обявите – подателите им. При изготвянето 

на страниците са използвани материали от Българска телеграфна агенция (БТА). 

ZAMAN Gazetesine 304 Katalog No’su ile bütün postanelerden 

abone olabilirsiniz. Ayrıntılı bilgi için: Tel. (02) 832 31 11 

Можете да се абонирате за вестник “ZAMAN” във всички 

пощенски клонове в страната – каталожен номер 304. 

За допълнителна информация: тел. (02) 832 31 11 

2011-а – Европейска година на доброволчеството 

Новата 2011 година е 

1обявена от Съвета на Европейския 

съюз за Европейска 

година на доброволческите 

дейности. Най-същественото 

постижение през 2011-а ще 

е, ако бъде приет закон за доброволчеството, 

каза зам.-генералният 

директор на БЧК 

Славита Джамбазова. Така законово 

ще бъдат облекчени 

доброволците в своята безвъзмездна 

работа. БЧК е една от 

организациите, които ще работят 

по проявите, посветени 

на Европейската година на доброволчеството, 

а национален 

координатор на инициативата 

е Министерството на културата. 

По думите на Славита 

Джамбазова, доброволчеството 

има най-значимо проявление 

там, където е реалният 

живот, затова то е местно явление. 

По тази причина в Европейската 

година на доброволчеството 

у нас ще бъдат 

организирани конкурси, които 

да излъчат най-добрия доброволец 

и най-добрата доброволческа 

организация, 

подкрепящи местната общност. 

Ще бъде отличен и найдобрият 

проект, свързан с доброволческа 

дейност. Предвидени 

са и кампании, които 

да привлекат повече млади 

хора като доброволци. БЧК 

ще разработи проект за подготовката 

на доброволци, които 

да помагат в кризисни ситуация, 

посочи Джамбазова. Трудът 

на доброволеца се цени от 

тези, които получават помощ 

и подкрепа, но не се отчита 

достатъчно от обществото ни, 

коментира Джамбазова. Има 

още какво да се направи, за да 

се повиши оценката на българите 

към безвъзмездната 

дейност, смята още тя. Затова 

Джамбазова се надява през 

тази година в България да бъдат 

създадени добри условия 

за доброволците, за да могат 

те да работят ефективно и мотивирано. 

В ЕC почти 100 млн. 

граждани от всички възрасти 

влагат своето време, таланти 

и средства в доброволчески 

дейности. По думите на Славита 

Джамбазова, повече хора 

трябва да разберат, че доброволчеството 

е мисия и кауза. 

СНИМКА: КЮРШАТ БАЙХАН

NEDİR ŞU OMEGA 3 DEDİKLERİ? Adını 

sık sık duyduğumuz ‘Omega-3’, sağlığımız 

için gerekli bir yağ asididir. Ancak 

vücutta üretilemediği için besinlerden 

alınması gerekiyor. Özellikle 

12 

uskumru, lüfer ve hamsi gibi deniz 

ürünlerinin yanı sıra semizotu, ceviz, keten tohumu 

yağı, kolza yağı gibi besinler de Omega-3 içeriyor. 

BUZLU SUDA DANS GELENEĞİ KALO- 

FER’DE YAŞATILIYOR. 200 yıllık suda 

dans geleneği, Kaloferde eşsiz bir şekilde 

devam ettiriliyor. Suyun sıcaklığı 

sıfırın altında da olsa her yıl onlar- 

09 

ca kişi suyun içinde horon oynamaktan 

geri kalmıyor. 100’ün üzerinde erkeğin atladığı 

suda horon oyunu yaklaşık 30 dakika sürüyor. 

10 - 16 OCAK 2011 WWW.ZAMAN.BG YIL: XIX SAYI: 2 (936) 0.70 LV 

Hepatit A salgını 

ülkede artıyor 

ERKAN TUNCA SOFYA 

CANTAY KOCAÖMER HASKOVO 

Hijyene dikkat edilmemesinden 

1kaynaklanan hepatit A salgını, geçtiğimiz 

hafta 6 şehirde hastaların artmasına 

yol açtı. Hasta sayısında en fazla artış 

Stara Zagora ve Haskovo’da gözlendi. 

Bu iki şehirdeki hasta sayısı 420’yi aştı. 

Sliven, Pazarcik ve Köstendil de virüsten 

en fazla etkilenen şehirler arasında yer 

alıyor. Verilere göre, 2010 yılında hepatit 

hastalığında, 2009’a kıyasla yüzde 30 artış 

gözlendi. Salgın olmadığı dönemlerde, 

ülke genelinde haftada yaklaşık 60 vaka 

normal kabul ediliyor. 1HABERLER 03 

Şap tehlikesi 

nedeniyle canlı hayvan 

ticareti sınırlandırıldı 

Burgas, Haskovo ve Yambol’da 

1gözlenen şap hastalığı nedeniyle 

canlı hayvan ticaretine sınırlama getirildi. 

Şap hastalığı Burgas’da, Türkiye 

sınırına yakın bölgede, 30 Aralık’ta öldürülen 

bir yaban domuzunda bulundu. 

Alınan örneklerin laboratuvar incelemesinde 

şap hastalığına rastlanıldı. 

Bu nedenle Burgas, Haskovo ve Yambol 

bölgelerinde canlı hayvan ticaretine 

sınırlama getirildi. 1HABERLER 03 

ПЛОВДИВ – ЮЖНА- 

ТА ВРАТА НА БЪЛГА- 

РИЯ. Стартирането 

на редовни линии 

на летище Пловдив 

е една от най-важните 

стъпки за възраждането 

на региона. 

11 

СНИМКА: ХЮСЕИН САРЪ 

10 – 16 ЯНУАРИ 2011 ГОДИНА: XIX БРОЙ: 2 (936) WWW.ZAMAN.BG ЦЕНА: 0,70 ЛВ. 

Лекарите констатират повече жени, 

желаещи да родят естествено - без намесата 


почти като “хотел”. Има и повече 

случаи на многоплодни бремензаради 

оплождането ин витро. 

10 

ЕВЕНЦИЯ СРЕЩУ ХЕПАТИТ А 

МАТЕУС: БЪЛГАРСКИЯТ ФУТ- 

БОЛ НЕ СЕ Е РАЗВИЛ ОТ 1994 

ГОДИНА НАСАМ. “В момента 

националният отбор е в преходен 

период, в състава няма 

много звезди в сравнение с 

миналото“, казва националният 


09 

Болестта на „мръсните ръце” 


В България засегнати от хепатит А са най-вече мъжете между 20 и 60 години. 

В световен мащаб съотношението на болните мъже и жени е 60 на 

40 процента, у нас болните мъже са 70 на сто, казват специалистите. 

АХМЕД АХМЕДОВ СОФИЯ 

1 

„Обявяването на епидемия от хепатит 

А, по-известен като жълтеница, 

няма да промени с нищо обстановката, 

защото методите за превенция 

са различни от тези на хепатит Б, 

а и няма такава практика. Важно е да 

се знае, че всички деца, родени след 

1992 година, не са ваксинирани против 

хепатит A, а само срещу хепатит Б. 

Родените преди 1992 не са ваксинирани 

и против двата вида заболявания.” 

Това заяви д-р Станимнаир Хасърател 

на Националното 

Хепа- 

30 процента ръст 

на болните от хепатит А 

стр. 1-10 

В тази болница и 

пациентите, и лекарите са 

инвалиди стр. 1-4 

Семейната вечеря – приятна 

и полезна стр. 1-6 

05 

EKONOMİDE DAHA İYİ BİR YIL BEKLENİYOR 

Hastanelerde 

doktor seçim 

ücretleri 

hastalığın 

tedavi 

masraflarına 

göre belirlenecek. 

2 

bin levanın 

üzerindeki ağır 

ameliyatlarda 

doktor seçim 

ücretleri en fazla 

700 leva olacak. 

Yeni yılda hayatımızı 

etkileyecek değişiklikler 

Yeni yıl ile birlikte bir çok alanda yeni kanun düzenlemeleri hayata geçti. Yeni yıldan itibaren 

sigorta primleri ve akaryakıt vergileri arttı. Sigorta primlerinin artması ile çalışanların 

aldıkları net maaşlar düştü. Akaryakıt vergisine ve sigorta primlerine gelen 

zamlar enflasyonun daha yılın ilk günlerinden itibaren artmasına neden oldu. 

BEYNUR SÜLEYMAN SOFYA 

Yeni yıl ile birlikte yürürlüğe giren ye- 

büyük kısmı halkın gelirleri- 

1niliklerin 

ni doğrudan ilgilendiriyor. Yeni yılda akaryakıt 

fiyatlarının artması sonucu araç sürücüleri 

2011’de benzinde litre başına 3 stotinka 

daha fazla ödemeye başladı. Uzmanlar, 

2011 yılında 2,20 levanın altında akaryakıta 

rastlanmayacağını savunuyor. Buna 

sebep olarak, petrol fiyatlarının yükselmesi, 

vergilerin artması ve tüm benzinliklerin 

vergi sistemine bağlanması gösteriliyor. 

2010’da petrole yüzde 15 zam gelmesiyle 

yıl sonunda benzinin fiyatı 92 dolara ulaştı. 

Ekonomistler, petrolün pahalılaşmasına 

tüketimin artması ve global canlanma beklentisinin 

neden olduğunu aktarıyor. Birçok 

analiz kuruluşları petrolün varil fiyatının 100 

doları aşmasını bekliyor. 1HABERLER 02 

BAĞIRMAK, EMRETMEK SORUNLARI 

ÇÖZMEZ. Çocuklarınıza sürekli bağıran, 

verdiğiniz tepkiye rağmen onların davranışlarını 

bir türlü değiştiremeyen bir ebeveyn misiniz? 

“Giysilerini as, çok dağınıksın!” gibi hüküm 

verici ifadelerden sakınmalısınız. 

07 09 

BULGARİSTAN VATANDAŞINA EDİRNE’DE 

PROTEZ TAKILDI. Kırcali’ye bağlı Ovtsa 

köyünde yaşayan Niyazi İbriyam’a Edirne’de 

protez el takıldı. Çalıştığı travers fabrikasında 

dinamitin patlaması sonucu sol elini kaybeden 

40 yaşındaki İbriyam tek el ile yaşıyor. 

Yeni yılla birlikte akaryakıt fiyatlarına uygulanan verginin artması ile yakıt ücretleri yükseldi. 

Uzmanlar, 2011 yılında 2,20 levanın altında akaryakıta rastlanmayacağını savunuyor. 

Hastanelerde doktor seçim 

ücretlerine tavan fiyat getiriliyor 

1 

Hastanelerin doktor ve ekip seçimi 

için belirledikleri yüksek fiyatlar 

tarihe karışmak üzere. Hükümet, 

bazen 10 bin levayı bulan doktor 

seçim ücretlerini bir düzene koyuyor. 

Böylece hastanelerin belirledikleri 

ücretler önemli ölçüde düşürülecek. 

Yeni düzenleme hükümet tarafından 

kabul edildi. Yeni düzenleme ile hastaneler 

doktor ve ekip seçim ücretlerini 

belirlerken, belirli bir kurala uymak 

zorunda olacak. Böylece bazı ücretler 

iki kat azalacak. 1HABERLER 02 

08 

HER GÜN OKUNACAK DUALARINIZ 

OLSUN. Dua sadece sıkıntılı ve zor anlarda 

hatırlanan bir ibadet olmamalı. Müslüman’ın 

hayatının her anında olması gereken bir 

ibadet. Birçoğumuz sürekli yapılması gereken 

bu ibadeti sıkıntılı zamanlarda hatırlarız. 

FOTOĞRAF: İSA ŞİMŞEK

02 HABERLER 10 

- 16 OCAK 2011 ZAMAN 

Yeni yılda hayatımızı etkileyecek değişiklikler 

BİRİNCİ SAYFADAN DEVAM 

Şu anda en çok kullanılan A-95 

12,25 levaya, dizel ise 2,30 levaya 

LPG ise 1,35 levaya satılıyor. Ülkedeki 

tüm benzinliklerin yeni yıldan itibaren 

vergi sistemine bağlanma zorunluluğu 

getirildi. Böylece devlet, yakıt istasyonlarına 

giren ve çıkan benzini takip 

edilebilecek ve her yakıt kamyonunda 

bulunan GPS ile nereye ne kadar 

benzin tedarik edildiği görülebilecek. 

Geçen yıldan bu yana uygulanan 

benzine bio yakıt katılma zorunluluğu 

da fiyatı etkileyen unsurladan biri. 

Şu anda benzine yüzde 2 oranında 

ekolojik yakıt katılma mecburiyeti 

var. Mart ayından itibaren dizele de 

yüzde 4 biyoyakıt ilave şartı getirilecek. 

Bulgaristan’da bio yakıt üretim yapması 

beklenen birçok fabrika yatırımlarını 

tamamlamış durumda. Bu yakıt 

için en çok kullanılan bitki ise kanola 

(rapitsa). Avrupa da, bu ürün açısından 

Bulgaristan ve Romanya’daki 

ekilmemiş arazilere güveniyor. 

Emeklilik için daha fazla çalışmak gerekiyor 

Yeni yıldan itibaren uygulamaya giren 

düzenleme ile emekli olabilmek için 

puan sistemi ortadan kaldırılarak daha 

fazla iş günü şartı aranıyor. Buna göre 

erkeklerin 37 yıl çalışmış ve 63 yaşını 

doldurmuş olmaları, kadınların ise 

34 yıl çalışmış ve 60 yaşını doldurmuş 

olmaları gerekecek. Şu ana kadar kişinin 

yaş ve çalışma günlerinden 100 

puan toplaması gerekiyordu. Bir çok 

kişi çalışma günlerini doldurmasına 

karşın emeklilik yaşını dolduramıyordu. 

2011’in başından itibaren emeklilik 

yaşına ulaşmış bir çalışanın çalışma 

süreleri yeterli değilse bu kişi emekli 

maaşı alamayacak. Çalışma gününü 

ödeyerek almak isteyenler ise bunu 

vadeli şekilde değil tek seferde ödeyerek 

alabilecek. Değişiklikler ile 2012 yılından 

sonra her yıl çalışma süresi, kadınlarda 

37 çalışma yılına, erkeklerde 

ise 40 çalışma yılına ulaşıncaya kadar 

her yıl 4 ay artırılacak. Yine 2012’den 

itibaren emekli olma yaşı da kadınlarda 

2026 yılında 63 yaşını doldurana 

kadar her yıl 6 ay, erkeklerde 2024 

yılında 65 yaşını doldurana kadar her 

yıl altı ay artacak. 2014 yılına kadar pilot 

ve madenciler gibi ağır işlerde çalışanlar, 

ücretlerini özel emeklilik fonları 

yerine Ulusal Sigorta Kurumu’ndan 

(NOİ) alacak. Çalışma Bakanı Totyu 

Mladenov, değişikliklerin yapılması 

ile sosyal sigorta alanındaki 2 milyar 

levalık bütçe açığının 669 milyon levalık 

kısmının kapanacağını savundu. 

Net maaşlar azalıyor 

Yeni yıldan itibaren sigorta primlerinin 

yükseltilmesiyle çalışanların aldıkları 

net maaşlar azaldı. Emeklilik aylık 

primi 1,8 puan artarak 17,8’e ulaştı. 

Bunun yüzde 9,9’unu firma, yüzde 

7,9’unu ise çalışan ödeyecek. 500 leva 

maaş alan biri için işverenler yaklaşık 

5 leva ek masraf yapacak. Aynı zamanda 

aynı maaş için çalışanlar ayda 

3,9 leva daha az para alacak. İşsizlik ve 

annelik sigorta primleri ise değişmedi. 

Birinci ve ikinci kategoride yer 

alan ve 2014’e kadar emekli olması 

beklenen ağır iş çalışanları için işverenler 

ek sigorta primi ödeyecek. 

31 Mart tarihine kadar özel profesyonel 

fonların, NOİ’ye yaklaşık 100 

milyon leva aktarması gerekiyor. 

Annelik için öngörülen paralar 

bundan böyle 18 ay öncesine göre 

baz alınacak. Şu ana kadar annelik 

süresi için tazminat ödemeleri çalışan 

kadının aldığı maaşın 12 aylık periyoda 

göre hesaplanıyordu. Böylece 

NOİ’nin harcamaları kısıtlaması hedefleniyor. 

Annelik süresinde bir kişiye 

çalıştığı zamanki maaşın yüzde 90’ı 

veriliyor. Bir kadın maaş olarak bin leva 

alıyorsa aylık ödemeler de 900 leva 

ödeniyor. Yetkililerin yaptığı araştırmaya 

göre insanların annelik döneminde 

maksimum sigorta olan 2 bin 

leva üzerinden sigorta ettiklerini, ondan 

sonra ise tekrar en düşük maaşa 

düşürdüklerini tespit etti. Annelik 

süresi 410 gün olarak devam ediyor. 

İşsizlere bir hafta kayıt süresi tanınıyor 

Yeni düzenlemelere göre işini kaybedenlerin 

İşsizlik Bürosu’na 7 çalışma 

günü içersinde kayıt olmaları gerekiyor. 

Geç kalındığı takdirde alacağı işsizlik 

tazminatından düşülecek. Eski 

sisteme göre işsizler işten ayrıldıktan 

sonra aylarca kayıt yaptırmıyordu. İşsizlik 

taminatı ise 6 levadan 7,20 levaya 

yükseltildi. En yüksek tazminat sınırı 

kaldırılarak son 18 ayda alınan gelirin 

yüzde 60’ının ödenmesi kararlaştırıldı. 

Vatandaşın araba, ev, yaşam gibi sigortlarının 

yüzde 2 oranında vergiye 

tabi tutulması, bu hizmetlerin de pahalılaşmasına 

neden olacak. Araç satışlarındaki 

yeniliklere göre, aracı satan 

kişinin belediyede aracın vergisini 

ödediğine dair belge sunması gerekecek. 

Bu evrak olmadan noterler 

satış anlaşmasını onaylamayacak. 

Elektrik ve elektronik eşyaların tüketici 

vergisine de zam gelmesinden 

dolayı birçok beyaz eşya ve teknolojik 

ürünlerin pahalaşması bekleniyor. Kilogram 

başı ödenen çevre vergisi, son 

tüketiciye 15-20 leva daha pahalı bir 

ürün olarak yansıyacak. 10 yıldan eski 

otomobiller için çevre vergisi (eko 

taksa) 270 levaya yükseldi. 

İş kategori listesine 250 yeni meslek girdi 

2011’in başında devreye giren yeni 

ulusal meslek sınıflandırmasında 250 

yeni meslek listeye ilave edilirken 130 

tanesi listeden çıkartıldı. Listeden çıkartılanlar 

arasında enfeksiyon uzmanı, 

bilgisayar operatörü, işadamı, papaz, 

din adamı yer alıyor. Yeni meslekler 

arasına genç öğretmen,baş öğretmen, 

lojistik menajeri, reklam menajeri 

gibi meslekler dahil ediliyor. 

Hastanelerde doktor 

seçim ücretlerine 

tavan fiyat getiriliyor 

Tedavi için doktor seçim ücretlerine tavan fiyat düzenlemesi 

getiren hükümet, hastanelerin fiyat belirlemesini bir düzene 

bağlamayı amaçlıyor. Hükümet tarafından kabul 

edilen düzenlemeye göre doktor seçim ücretleri 

hastalığın tedavi masraflarına göre belirlenecek. 


Düzenlemeye göre, doktor veya 

1ekip seçimi hastalığın tedavi ücretine 

bağlı olacak. 500 levaya kadar olan hastalıkların 

tedavisinde özel doktor veya ekip seçim 

ücreti en fazla 250 leva (tedavi ücretinin 

yüzde 50’si); ekip ücreti ise 350 leva (tedavi ücretinin 

yüzde 75’i) olabilecek. Bu gruba en çok 

doktor tercih edilen doğum da giriyor. Doğum 

için doktor seçimi şu anda 500 leva ile 950 leva 

arasında değişiyor. Bademcik ve katarak 

ameliyatlarında doktor veya ekip seçim ücretleri 

ise 250 leva ile 350 leva arasında olacak. 

Kalp cerrahisi ve bağırsak gibi 2000 levanın 

üzerindeki ameliyatlardaki doktor ve 

ekip seçim ücretlerinde de ucuzlama gözlenecek. 

Yeni düzenlemeye göre bu tür ameliyatlarda 

doktor seçimi için en fazla 700 leva, 

ekip seçimi için 950 leva ödenecek. 

Mevcut uygulamaya göre hastaneler bu fiyatları 

kendileri belirliyor. Bazı durumlarda 

bu fiyatlar 10 bin levaya ulaşıyor. Hastanede 

belirli bir hastalığın tedavisinde tek bir doktor 

veya ekip bulunması durumunda dahi ekip seçimi 

yapılabiliyor. Yeni düzenleme ile bir hastalığın 

tedavisinde sadece bir doktor veya ekip 

bulunuyorsa bunların seçilmesi yasaklanıyor. 

Doktor seçiminde doktorun sürekli olarak 

hastayı gözetim altında tutması yasaklanırken 

sadece belirli müdahalelere izin veriliyor. 

Sağlık Bakanlığı, fiyatların sabitleştirilmesi, 

hastanelerin fiyat belirlemelerine müdahale 

olmadığını, bunun hastane hizmetlerini 

artıracağını savunuyor. Yeni düzenlemeye 

rağmen hastanelerin almak istedikleri ücreti 

farklı yollar bularak alabilecekleri aktarılıyor. 

Özel doktor hizmetinden yararlanmak 

isteyen her bir hastanın bu fiyatları bilmesi 

gerek. Hasta, hastanenin günlüğünde 

elektronik ortamda korunacak bir dilekçe 

imzalayacak. Hastanelerin günlük bilgileri 

üç ayda bir Bölge Sağlık Merkezlerine 

gönderilecek. Sağlık Bakanı Stefan Kostadinov, 

böylece hastanelerin gelirlerinin 

kontrol edilebileceğini ve hastaların da sorunları 

bildirebileceğini kaydetti. SOFYA, ZAMAN

03 HABERLER 10 


Hepatit A salgını artıyor, 

kişisel temizliğe önem verilmeli 


2010 yılının ortalarından son- 

hasta sayısı artmaya başla- 

1ra 

dı, aralık ayında hasta sayısı haftada 

280’e ulaştı. 2006’da 8 bin kişi hastalığa 

yakalanmıştı. Normal dönemlerde 

en fazla hasta sayısı 2 bini aşmıyor. 

Geçen yıl ise toplam 3 bin hasta 

kayıtlara geçti. Bulgaristan’da en 

fazla 20 ila 60 yaşları arasındakiler bu 

hastalığa yakalanıyor. Doktorlar dünya 

genelinde hastaların yüzde 60’ının 

erkekler, yüzde 40’ının ise kadınlardan 

oluştuğunu, çünkü erkeklerin 

hijyen kurallarına daha az riayet ettiklerini 

savunuyor. Hasta sayısının 7 

bin 300 gibi büyük bir rakama ulaşıtığı 

2006 yılındakine benzer durumda 

Sağlık Kasası’nın 6,5 milyon leva ödemesi 

gerekeceği, çünkü her bir vakanın 

800 levaya mal olduğu aktarıldı. 

Sofya Salgın Hastanesi Çocuk Bölümü 

Başkanı Dr. Atanas Mangırov, 

her tespit edilen 100 hastaya karşılık 

tespit edilmeyen 400 hastanın olduğunu 

savundu. Tespit edilmeyenlerin 

ise yorgunluk veya gripten dolayı yatağa 

düştükleri tahmin ediliyor. Salgının 

nasıl başladığı yönünde bir çok 

tez ortaya atılıyor. Bunlardan bir tanesi 

Haskovo’da bir balıktan kaynaklanabileceği 

belirtiliyor. Ancak Dr. Mangırov 

bu görüşe katılmıyor. Dr. Mangırov, 

halkın çoğunun tuvaletten sonra 

ellerini yıkamadığını, virüsün dışkı 

ile bulaştığını, kişinin kirli ellerle ağzına 

dokunması durumunda virüsün 

vücuda alınacağını kaydetti. Dr. Mangırov, 

1992 yılından sonra doğan çocuklara 

sadece hepatit B aşısı yapıldığını, 

1992 yılından önce doğanlara 

ise hiçbir hepatit aşısı yapılmadığının 

unutulmaması gerektiğini kaydetti. 

Sağlık Bakanı Dr. Stefan Konstantinov, 

salgının bir şey yeyip içilmesinden 

mi kaynaklandığını yapılan denetimler 

sonucu belirleneceğini açıkladı. 

Hastalıktan korunmada en büyük payın 

hijyenden geçtiğini aktaran Bakan, 

önceki yıllarda çok daha fazla hastanın 

olduğunu aktardı. Olayın dramatik hale 

getirildiğini kaydeden Bakan Konstantinov, 

‘Grip salgını geldiğinde grip 

vakaları da artacak. Ancak önemli olan 

olayın kontrol altında olması.’ açıklamasında 

bulundu. Sağlık Kasası’nın 

hepatit salgınına karşı tedbir alacağını 

aktaran Bakan, gerekli olması halinde 

Sofya’daki doktorların diğer şehirlere 

gönderilebileceğini sözlerine ekledi. 

En çok Haskovo’da rastlanıyor 

Geçen yıl Aralık ayından bu yana 

Haskovo’da hepatit A salgını devam 

ediyor. Haskovo Bulaşıcı Hastalıklar 

Gözetim Müdürü Snejana İvanova, 

Zaman’a yaptığı açıklamada, 

Bulgaristan’da en çok hepatit A hastalığının 

Haskovo’da olduğunu söyledi. 

İvanova, aralık ayında 117 kişinin 

hasta olduğunu ve şu an ise toplam 

hasta sayısının Haskovo bölgesinde 

196’ya ulaştığını açıkladı. Ağırlıklı 

olarak 20-50 yaşları arasındaki kişileri 

etkilediğini ve yüzde 70 erkeklerde ve 

yüzde 30 kadınlarda meydana geldiğini 

aktaran İvanova, hastalığın kaynağının 

araştırıldığını, bavul ticareti, su, 

gıda, içecekler gibi ihtimaller üzerinde 

durduklarını ifade etti. 

Hastalık nasıl bulaşır: Halk arasında 

sarılık olarak bilinen hastalık genelde 

12 yaşın altındaki çocuklarda görülür. 

Hepatit A virüsü, hepatit A geçirmekte 

olan kişilerin dışkısı ile yayılmaktadır. 

Hasta kişinin dışkısı ile 

atılan virüsün sağlam kişiler tarafından 

ağız yoluyla alınmasıyla bulaşır. 

Ayrıca virüslü kişi yiyecek hazırlıyorsa 

ve tuvaleti kullandıktan sonra ellerini 

yeterli derecede yıkamadıysa 

hepatit A virüsü kolaylıkla bulaşır. 

Belirtileri nelerdir: Belirtiler ateş, iştahsızlık, 

bulantı, mide ağrısı, koyu renkli 

idrar ve ciltte ve gözlerin beyaz kısımlarında 

sarı renk gelişmesidir. Hastalık 

genellikle ani başlar ve belirtiler iki aya 

kadar devam edebilir. Hepatit A’nın 

belirti göstererek geçirilmesi kişinin 

yaşı ile ilgilidir. Çoğu zaman 6 yaşından 

küçük çocuklar genelde hastalığı belirtisiz 

geçirirken, erişkinlerin çoğunluğu 

(yaklaşık %70) belirti vererek geçirir. 

Nasıl tedavi edilir: Hepatit A’yı tedavi 

edecek bir ilaç yoktur. Yatak istirahati, 

sıvı takviyesi ve ateş düşürücü 

ilaçlar kullanılmaktadır. Kişisel temizlik 

korunmada en büyük rolü oynuyor. 

Hastalıktan daha da emin olmak 

isteyenler aşı olabilir. Bir defa 

aşı olunan vücut hastalığın gelişmesine 

imkan vermiyor. Sarılık hastalığı 

geçirenler yeniden hastalığı geçirmeye 

karşı bağışıklık kazanmış oluyor. 

FOTOĞRAF: CANTAY KOCAÖMER 

Bulgaristan’da 

en çok hepatit 

A hastalığının 

Haskovo’da 

olduğunu 

söyleyen Haskovo 

Bulaşıcı 

Hastalıklar 

Gözetim 

Müdürü 

Snejana 

İvanova, bavul 

ticareti, su, 

gıda, içecekler 

de dahil 

olmak üzere 

hastalığın 

kaynağının 

araştırıldığını 

ifade etti. 

Şap tehlikesi nedeniyle canlı hayvan ticareti sınırlandırıldı 


Türkiye’den 

Bulgaristan’a geçtiği 

tahmin edilen yabandomuzunda 

bulunan şap 

hastalığı canlı hayvan 

ticaretini olumsuz etkiledi. 

Tarım Bakanlığı, 

hastalığın diğer bölgelere 

yayılmaması için 

çeşitli önlemler aldı. 

Tarım Bakanı Miroslav Naydenov, 

1 şapın hayvanlarda en tehlikeli hastalık 

olduğunu ve ekonomiye büyük kayıplar 

verdiren bir hastalık türü olduğunu, şu anda 

bunu sınırlayabilmek için çalışıldığını söyledi. 

Şapın ev hayvanlarına bulaşması durumunda 

bu hayvanların imha edilmesi gerektiğine 

vurgu yapan Bakan, hastalığın çok 

hızlı bir şekilde yayıldığını, ancak hastalığın 

insan için tehlike oluşturmadığını aktardı. 

Yabandomuzunun öldürüldüğü bölgenin 

10 km’lik bölümü denetim altına alındı. Bu 

İLHAN ŞENOL HASKOVO 

Haskovo’nun Macarovo Bele- 

su sorununundan son- 

1diyesi, 

ra yol sorununu da çözüme kavuşturdu. 

Macarovo”nun girişinde 700 metre 

uzunluğa sahip yol yenilendi. Belediye 

Başkan Yardımcısı Ercan Yusuf, 

bozuk olan yola birinci kalite asfalt döküldüğünü 

ve kaldırım taşlarının yenilendiğini 

söyledi. Yusuf, Rıjenevo köyünden 

Macarovo Belediyesi’ne kadar 

olan yolların da tamir edildiğini aktardı. 

Macarovo Belediyesi daha önce de ‘PU- 

DOOS’ projesinden faydalanılarak bölge 

halkının en büyük problemi olan su 

problemini ortadan kaldırmıştı. Ercan 

Yusuf, “Halkımız su problemi çekiyordu, 

biz de problemi çözmek için “ PU- 

Macarovo Belediyesi, sudan sonra yol sorununu da çözdü 

DOOS” (Çevre koruma projesi) ile Dolno 

Sıdievo’ya 2 su pompası koyduk. 6 

km. uzaklıktakı Arda nehrinden su çekiliyor. 

Yeni su boruları döşendi. Yazın 

bile su problemi çeken halkımız şu anda 

rahat rahat çamaşır yıkayabiliyor. Onlar 

rahat ve mutlu biz de rahat ve mutluyuz. 

Halkımızın refahını arttırdığımız 

için mutluyuz.’ ifadelerini kullandı. 

bölgede yabandomuzu avcılığı yasaklanırken 

bölgeden geçen tüm araç ve insanlar 

dezenfekte edilerek hastalığın ülke içlerine 

yayılması engellenmeye çalışılıyor. Üç bölgede 

hayvanların sayımına ve evcil hayvanların 

incelenmesine başlanıyor. Tarım Bakanı, 

hastalığın yayılmaması için tüm önlemlerin 

alındığını, hastalıklı yabandomuzunun 

Türkiye’den girmiş olabileceğini, çünkü 

Türkiye tarafında çok sayıda şap vakası 

yaşandığını savundu. Türkiye ile Bulgaristan 

sınırında ciddi veteriner kontrollerinin 

bulunduğunu aktaran Bakan, yabandomuzlarının 

çok hızlı koştuklarını ve Türkiye’den 

Bulgaristan’a girecek bu hayvanları 

kimsenin durduramayacağını savundu. 

En büyük tehlike ise, avcıların şaplı hayvan 

tarzında başka bir hayvanı öldürüp etinin 

kontrolsüz olarak dağıtılması. İnek, 

domuz ve manda gibi hayvanlar şap hastalığı 

riski altında bulunuyor. 1980’li yılların 

sonunda İngiltere’de büyük şap salgını 

gözlenmişti. Bu tarihte Bulgaristan’dan 

veterinerler de yardımda bulunmuştu. 

Bulgaristan’daki son şap salgını ise 

1998 yılında Simeonovgrad’da yaşandı. 

İş dünyası 1,27 milyar leva kredi çekti 

Merkez Bankası verilerine göre, Kasım 

12009 ila Kasım 2010 tarihleri arasında iş 

adamları 1,27 milyar levalık kredi çekerken 2010 

yılının 11 aylık döneminde 2,48 milyar levalık 

faiz ödedi. Kasım sonu itibari ile ödenemeyen 

kredilerin miktarı yüzde 19,1’e yükseldi. Bir yılda 

halkın bankaya yatırdıkları birikimlerde artış 

gözlendi. Halkın birikimleri 3,2 milyar leva artarak 

27,3 milyar leva gibi rekor seviyeye ulaştı.

04HABERLER 

10 – 16 OCAK 2011 ZAMAN 

Bulgaristan vatandaşına 

Edirne’de protez takıldı 

Bulgaristan’da yaşayan Niya- 

İbriyam’a Edirne’de pro- 

1zi 

tez el takıldı. Çalıştığı travers fabrikasında 

dinamitin patlaması sonucu 

sol elini kaybeden 40 yaşındaki İbriyam 

o günden bu yana tek el ile yaşıyor. 

Vatandaşın durumu Edirne İl 

Genel Meclis Üyesi Erdal Akgün’ün 

Bulgaristan’a yaptığı ziyaret sırasında 

fark edildi. İbriyam, köyüne ziyarete 

gelen Akgün’ü siyasetçi sanarak 

yardımcı olmadığı için bundan sonra 

kendisine oy vermeyeceği siteminde 

bulundu. Edirne İl Genel Meclis 

üyesi, İbriyam’a kendisini tanıttı. Ardından 

Niyazi İbriyam’ın durumunu 

Edirne Valisi Gökhan Sözer’e iletti. 

Edirne Valisi Gökhan Sözer’in talimatıyla 

2 bin lira değerinde protez 

el siparişi verildi. Ardından Edirne’ye 

davet edilen İbriyam’a protez el takıldı. 

Niyazi İbriyam protez elin takılmasından 

duyduğu memnuniyeti dile 

getirerek, “25 yıla yakındır, odun 

keserek evimi geçindiriyorum. Ama 

elim olmadan çok zor oluyordu. Artık 

protez sayesinde farklı işlerde de 

çalışabilirim.” açıklamasını yaptı. CİHAN 

Niyazi İbriyam protez elin takılmasından 

duyduğu memnuniyeti dile getirdi. 

FOTOĞRAF: CİHAN 

Kadınlar 

erkeklerden 

daha stresli 

çıktı 

1 Çağımızın 

düşmanı 

stres kadınları 

mı erkekleri mi 

daha fazla etkiliyor? 

Bilim adamları, 

kadınların erkeklerden 

2 kat daha 

fazla stresli olduklarını 

belirledi. 

Stroke Association 

(Felç birliği) 

tarafından yapılan 

araştırmada, 

5 kadından birinde 

stres seviyesinin 

yüksek olduğu tespit 

edildi. Uzmanlar, 

stresin kan basıncını 

yükselttiğini 

ve böylece felç riskinin 

daha da arttığını 

belirttiler. Yetersiz 

beslenme ve 

egzersiz yoksunluğu 

da felç geçirme 

ihtimalini destekliyor. 

2 bin kişinin 

katıldığı ankete göre, 

her 5 kadından 

biri ile her 10 erkekten 

birinin stres 

seviyesinin kontrol 

dışı olduğu belirlendi. 

45-54 yaş 

arasındaki kişilerin 

dörtte birinden 

fazlasının hiç egzersiz 

yapmadığını 

kaydeden araştırmacılar, 

bu kişilerde 

stres seviyesinin 

çok yüksek olduğunu 

belirttiler. 

40 yaşında 

kaza riski 

daha 

yüksek 

1 Avusturalyalılar 

tarafından 

yapılan bir 

araştırma kazaya 

bağlı ölümlerde en 

tehlikeli yaşın 40 

olduğunu gösterdi. 

Suncorp Life sigorta 

şirketi yöneticisi 

Geoff Summerhayes, 

istatistiklerden 

görüldüğü 

kadarıyla 40 yaşın 

kazalar konusunda 

en riskli yaş 

olduğunu söyledi. 

Bu araştırma için 5 

temel ölümün ortalaması 

hesaplandı. 

Kategorilerde 

yolda ölüm, zehirlenme, 

düşme, boğulma, 

iş kazaları 

gibi ölüm nedenleri 

yer aldı. Sonuçta 

40 yaşın kazaya 

bağlı ölümlerde 

en riskli yaş olduğu 

görüldü.

05 EKONOMİ 10 


Maliye ve Ekonomi bakanları 

daha iyi bir yıl bekliyor 

Geride bıraktığımız yılın zor bir yıl olduğu, ancak 2011’in daha iyi bir yıl olacağı 

tahmin ediliyor. Maliye Bakanı, beklenenden daha iyi bir mali yıl olacağını, 

Ekonomi Bakanı ise büyük projelerde karar yılı olduğunu aktardı. 

ERKAN TUNCA SOFYA 

Ekonomi ve Maliye bakanlıkları, 

12010’un zor bir yıl olduğunu, ancak 

2011 yılının daha iyi bir yıl olacağı 

tahmininde bulunuyor. Maliye Bakanı 

Simeon Dyankov, hem Avrupa hem de 

Bulgaristan için mali açıdan çok zor bir 

yılın geride kaldığını söyleyerek, 2011 yılının 

mali açıdan daha iyi geçeceği tahmininde 

bulundu. Ekonomi, Enerji ve 

Turizm Bakanı Trayço Traykov da üzerinde 

çalışılan büyük projelerde karar yılına 

girildiğini söyledi. 

Maliye Bakanı Simeon Dyankov, 2011 

yılının mali açıdan beklenenden daha iyi 

geçeceğini, mali rezervin 4,5 milyar leva 

yerine 6 milyar leva olacağını, bunun yılın 

daha iyi geçeceğine dair bir işaret olduğunu 

aktardı. Bakan Dyankov ayrıca bu 

yıl krediye ihtiyaç duyulmayacağını bütçede 

yeterince para olduğunu savundu. 

Bu yıl yasal değişiklikler ile birlikte 

vergi kaçakçılığı ile mücadeleye ağırlık 

verileceğini aktaran Dyankov, muhasebe 

sebeplerinden dolayı devlet bütçesinden 

para almayı istemeyen iş adamlarının 

paralarını almadığını, bunun dışında 

yıl başında 1,7 milyar leva olan devletin 

iş adamlarına borçlarının 200 milyon 

levaya kadar düşürüldüğünü aktardı. 

Ekonomi, Enerji ve Turizm Bakanı 

Trayço Traykov da üzerinde 

çalışılan büyük projelerde 

karar yılına girildiğini, ekonominin 

iyileşmeye başladığını ve bu yıl 

güzel gelişmelerin beklendiğini söyledi. 

‘Bizi güzel bir yıl bekliyor.’ diyen Bakan, 

bu tahminlerin analizlerin sonuçlarına 

dayandığını aktardı. Bakan, analizlerin 

tamamının yüzde 3,6 ile yüzde 

3,7 arasında bir büyüme öngördüklerini, 

yatırım yapmanın ve daha fazla tüketmenin 

zamanı olduğunu ifade etti. 

Bakan Traykov, iyi tahminlere göre bu 

yıl ekonomik büyümenin yüzde 2 ila yüzde 

3,7 arasında olmasını bekliyor. Hükümetin 

bu rakama ulaşmak için gayret 

gösterdiğini ve üretim sektörlerine yatırım 

yaptığını aktaran Bakan, bu yıl hükümetin 

yenilenebilir enerji kaynaklarına, 

devlet sektörlerinin yapılandırılmasına, 

başlanılan projelerin 

hayata geçirilmesine 

ağırlık vereceğini 

ifade etti. 

Daha fazla 

yatırım 

zamanı 

olduğunu 

söyleyen Bakan, daha önceki 

yıllarda yatırımların yüzde 70’inin gayrimenkule 

yapıldığını, bu alanlarda yatırımları 

geri çevirmenin daha hızlı olduğunu, 

ancak uzun vadede çok fazla 

ekonomik istikrar sağlamadığını aktardı. 

Büyük enerji projelerinden Belene 

nükleer santralinin yapılıp yapılmayacağının 

finansmanın, belirlenmiş ekonomik 

verilerin ve fiyatın bunu belirleyeceğini 

kaydeden Bakan, şu anda uluslar arası bir 

kuruluşun projenin bu kısımlarını incelediğini 

ifade 

etti. 

Dünyada gıda fiyatları rekor seviyeye ulaştı 

Dünya genelinde gıda fiyatları rekor se- 

ulaştı. Birleşmiş Milletler’in ya- 

1viyeye 

yımladığı yeni veriler, küresel düzeyde gıda 

fiyatlarının Aralık ayında rekor seviyeye 

ulaştığını ortaya koydu. Kasım ayında 

206 olan endeks, Aralık ayında 214,7 puana 

yükseldi. Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım 

Örgütü (FAO), aylık değişimlerin değerlendirildiği 

gıda fiyatları endeksindeki 

bu artışa küresel düzeyde şeker, hububat, 

yağ ve et ürünlerinde görülen fiyat artışlarının 

yol açtığını dile getirdi. Bir önceki rekor 

fiyatlar 2008 yılında kaydedilmişti. Bu dönemde 

gıda fiyatlarındaki artışlar bir çok ülkede 

protestolara neden olmuştu. O tarihte 

endeks, 213,5 puana kadar yükselmişti. 

Birleşmiş Milletler iktisatçılarından Abdülrıza 

Abasyan, fiyatlardaki artışa rağmen 2007 

ve 2008 yıllarındaki gıda krizi ve çatışmaları 

tetikleyen - yoksul ülkelerdeki düşük üretim 

gibi- faktörlerin mevcut durumla aynı olmadığını 

belirtti. Abasyan bunun daha büyük karışıklık 

yaşanması riskini düşürdüğünü ifade etti. 

Ancak “kararsız havanın” hububat fiyatlarının 

çok daha yükselmesiyle sonuçlanabileceğini, 

bunun da “kaygı” oluşturduğunu vurguladı. 

Geçen yıl Rusya’da yaşanan kuraklık, 

bu ülkeden buğday ihracatının askıya alınmasına 

sebep olmuştu. Avustralya’nın Queensland 

eyaletini son günlerde vuran seller de kilit 

önem taşıyan ihraç malların fiyatlarını etkilemeye 

başladı. Bu ihraçlar, Asya’ya, özellikle 

Hindistan, Bangladeş ve Japonya pazarlarına 

gıda temini açısından kritik önem taşıyor. 

Avustralya, seller nedeniyle şeker kamışındaki 

şeker oranları düştüğünden, bu alanda 

ihracatına yönelik tahminlerini yüzde 25 

oranında düşürmek zorunda kaldı. Sellerden 

buğday ürünleri de nasibini aldı. Uluslararası 

Enerji Kurumu IEA, yüksek petrol 

fiyatlarının 2011 yılındaki ekonomik iyileşme 

sürecini tehdit ettiği yorumunu yapmıştı. 

OECD üyesi 34 sanayileşmiş ülkenin 

petrol ithalatlarının faturası da 2010 yılında 

yüzde 30 yükselerek 790 milyar dolara çıktı. 

fuar takvimi 

İnşaat haftası 

Tarih: 08.03.2011-12.03.2011 

Yer: Sofya İnter Expo Fuar 

Merkezi 

Konu: İnşaat malzemeleri, 

inşaat teknolojileri fuarı 

Organizatör: Bulgarreklama 

Tehnomebel 

Tarih: 22.03.2011-26.03.2011 


Merkezi 

Konu: Ağaç işleme ve mobilya 

ürünleri fuarı 


Opto Salon 

Tarih: 01.04.2011-03.04.2011 


Merkezi 

Konu: Gözlük ürünleri, optik 

fuarı. 


Bulkontrola 

Tarih: 13.04.2011-15.04.2011 


Merkezi 

Konu: Kontrol ve ölçüm 

aletleri, çevre kirliliğini 

önleme ve kontrol sistemleri 

fuarı. 


Bulterm 

Tarih: 13.04.2011-15.04.2011 


Merkezi 

Konu: Elektrik ve ısı enerjisi 

üretim sistemleri fuarı. 


Schengen 

üyeliği ekime 

ertelendi 

Bulgaristan ve 

1Romanya’nın Schengen 

bölgesine bu yılın 

mart ayında değil ekim 

ayında dahil olabileceği 

açıklandı. Ocak ayında 

Avrupa Birliği’nin temsilciliğini 

üstlenen Macaristan 

İçişleri Bakanı Sandor Pinter, 

iki ülkenin tahmin edilen 

mart ayında değil ekim 

ayında Schengen’e dahil 

olabileceklerini söyledi. 

Macaristan Dışişleri Bakanı 

Yanos Martini, Bulgaristan 

Dışişleri Bakanı Nikolay 

Mladenov’a, hükümetin 

önceliklerinden birinin 

iki ülkenin gelecek altı aylık 

dönemde Schengen’e 

dahil olması olduğunu aktarmıştı. 

İçişleri Bakanı 

Sandor Pinter ise iki ülkenin 

Schengen üyeliklerinin 

mart ayı için planlanmadığını 

dile getirdi. Fransa 

ve Almanya, geçtiğimiz yıl 

sonunda, organize suç örgütlerinin 

sızma riskinden 

dolayı iki ülkenin Schengen 

üyeliklerine sıcak bakmadığını 

açıklamıştı.

06YORUMLAR 

10 - 16 OCAK 2011 ZAMAN 

Kamil Demirkaya 

DPS’nin gelecek vizyonu 

Geçen hafta 4 Ocak’ta DPS’nin 

21. kuruluş yıldönümü kutlandı. 

Dile kolay, acısıyla tatlısıyla 

geçen tam 21 yıl, neredeyse 

çeyrek asır. Kutlamaların ardından 

Parti Başkan Yardımcısı 

Sayın Lütvi Mestan 21 yıllık 

süreci basın mensuplarıyla 

paylaştı. 21 yılda partinin nereden 

nereye geldiğini ve bu dönem 

içinde yapılan icraatları 

anlattı. Lütvi Mestan 21 yılı 

şöyle özetledi: “DPS artık olgunluk 

yaşına ulaşmıştır. DPS 

milli çıkarları önde tutan bir 

partidir. DPS liberal bir partidir. 

Ve bu çizgisine de devam 

etmektedir ve de devam edecektir. 

DPS etnik temelli bir 

parti değildir. Bunun kanıtı da 

her etnik kesimden üyesi bulunan 

bir partidir. Başta Türkler 

bu partiye sempati gösterdi. Bu 

parti demokratik olan her partiyle 

diyalog kurmuştur, kurmaya 

da bundan sonra devam 

edecektir. Bu dönem içinde en 

önemli icraatlarından biri ülkenin 

NATO’ya girmesinde öncü 

rol oynamasıdır. NATO’ya üye 

olma sürecinde hedef koyan ilk 

parti olmuştur.” Özet olarak 

sayın Lütvi Mestan bu konulara 

vurgu yaptı. 

Yukarıda yapılan işlere bakılınca 

epey yol alınmış. Bunları 

takdir etmemek mümkün 

değil. Yapılan işlerin bazılarını 

beraberce gözden geçirelim. 

Yukarıda ifade ediliyor ki, 

DPS etnik temelli bir parti değildir 

ve etnik bir parti olmadı. 

Her etnik kesimden üyesi var. 

Aslında bu ilke, ülkede gerilim 

oluşturulmaması adına iyi bir 

çizgi. Ayrılmayı ve ayrıştırmayı 

önleyen bir ilke, bu noktada 

partiyi takdir etmekten başka 

denecek bir şey yok. Her etnik 

kesimden üyesi olması da takdirle 

karşılanmalı. Ama şu da 

bir gerçek ki, partiye oy veren 

seçmenin büyük bir çoğunluğu 

Türk ve Müslümanlardan 

oluşuyor. Bunu kimse göz ardı 

edemez. Bu noktada halkın 

özellikle de DPS seçmeninin 

beklentilerini parti karşılıyor 

mu, halk ve seçmen bu 

konuda partiden neler bekliyor. 

Bu noktada halkın istek ve 

beklentileri, halk dinlenilerek 

yerine getirmeye çalışılmalıdır. 

Halk ve seçmen Avrupa Birliği 

tarafından da korunan azınlık 

haklarının parti marifetiyle 

kullanılmasını istiyor. Seçmen 

kendi kültürünün gelenek ve 

göreneklerinin unutulmaması 

adına radyo, televizyon, dergi, 

gazete gibi kültür hayatını 

besleyecek faaliyetlerin sosyal 

ve toplumsal zeminini inşa 

etmek için çaba gösterilmesini 

istiyor. Bu husustaki fiili zorlukların 

aşılmasını bekliyor. 

DPS iki dönem bu ülkede 

iktidar ortağı oldu. Bu dönemde 

de muhalefet, ama son parlamento 

seçimlerinde hem sayı 

olarak oylarını artırdı, hem 

de milletvekili sayısını artırdı. 

Bu konuda seçmenin gerçek istekleri 

tespit edilir ve bu istekler 

yerine getirilebilirse bu partinin 

oylarını daha da artırması 

içten bile değil. 

Parti 90’lı yıllarda kurulurken 

samimi ideallerle kurulmuş. 

İnsanlar bu uğurda hapislerde 

yatmış. Zamanla gelişmiş 

ekonomik güce ulaşmış. Yani 

refah ve rahat bir dönemden 

söz etmek mümkün. Bu konuda 

o gün samimi duygu ve ideallerle 

bu partiyi iyi yerlere taşımak 

isteyen insanlar tekrar 

gözden geçirilip önleri açılmalı 

ve bu insanlara partide yer verilmeli. 

Eğer yukarda sıraladığım 

konular gerçekleştirilirse 

parti bu günkü oylarından çok 

daha fazlasına ulaşabilir. 

Dünyada insanlar gerilimden 

artık bıkmış. Hem dünyada 

hem Bulgaristan’da insanlar gerilim 

istemiyor. Rahat ve huzur 

içinde yaşamak istiyor. Bu noktadan 

bakacak olursak gerilim 

politikaları uzun vadeli olamaz. 

Mevlâna’nın ‘Cancağızım artık 

yeni şeyler söylemek lazım.’ 

dediği gibi gerilim politikalarından 

öte ülkeye katkı sağlayabilecek 

yeni politikalar geliştirmek 

lazım. Eğer böyle olursa 

ülke politikasına bir katkı koymuş 

olur. Hem ülkede gerginlik 

azalır. Hem de halk memnun 

olmuş olur. Parti bir de kuru bir 

muhalefet yerine ülke idaresine 

katkı sağlayacak önerileri muhalefette 

iken de sunmalı ki ülkeye 

ve halka faydası olsun. 

Bu vesileyle DPS’nin 21. kuruluş 

yıl dönümünü kutlar, gelecekte 

ülke siyasetine ve idaresine 

daha iyi katkıda bulunması 

dilek ve temennilerimizle… 

k.demirkaya@zaman.bg 

Bazen bitmek bilmeyen dertler 

yağmur olur üstümüze yağar... 

SEYCAN ALİ KIRCALİ 

Derdini söylemeyen derman bulamaz; derdin 

yoksa söylen, borcun yoksa evlen; dert 

çekene göredir; dert gider ama yeri boş kalmaz; 

dertsiz baş olmaz; dert var gelir geçer, 

dert var deler geçer gibi atasözler insanoğlunun 

dertlerle ne kadar iç içe yaşadığını 

gösterir. Dertler acıdır ama bir yönden 

de her musibet bir saadetin habercisidir. 

Bir ağacın altında gölgelenmek kadar 

kısadır insan hayatı. Bir anlık düş sanki 

yaşanan yıllar. Gözlerimizi açıp kapayana 

kadar geçiverir çabucak bitmeyecek sandığımız 

ömür. Bunun için hayat ağacının altında 

dinlenirken önemli olan onun gölgesinde 

oturup gölgenin tadını çıkartmak değil, 

ağacı oraya dikene şükür etmektir. Yaşanan 

her anı dolu dolu değerlendirmektir 

yaratılanların en şereflisine. Bu yüzden 

önemli olan dert yağmurlarının dinmesini 

beklemeden, saçlarına değen her bir 

damlanın hesabını buluttan sormak yerine, 

bir kez daha teşekkür etmektir buluta 

ıslattığı için yeşerecek olan umutları. 

“Ağrısız baş, sancısız diş olmaz.” derler 

atalarımız. Çoğu zaman hayatımızın 

seyri değişir. Herkes için hayat biraz inişli 

çıkışlı, acılı tatlı, hüzünlü sevinçli, sıkıntılı 

ve neşelidir aslında. Bazen üst üste gelir 

beklenmedik üzüntüler, hesapta olmayan 

sıkıntılar. Çoğu zaman kapatmak isteriz 

gözlerimizi ve uyumayı arzularız günler 

boyu. Düşünürüz ki, uyuduğumuz zaman 

içerisinde belki uçup gider yaşadığımız 

üzüntüler ve açtığımızda gözlerimizi 

her şey bambaşka olur, bizim arzuladığımız 

gibi. Ve sonra devam ederiz kaldığımız 

yerden. Sudan çıkmış balık misali çırpınır 

kalbimiz. Derde düştüğümüzde teselli 

ararız yanımızdaki en yakın dosttan. 

Tutunacak bir dal veya yaslanacak bir duvar 

arar gözlerimiz. Az önce herşey iyiydi 

ve yolundaydı diye her zaman öyle olacağını 

sanırız ve o an her zaman dimdik 

ayakta duramıyacağımızı öğreniriz. 

Neşemiz kayboluyor bazen dünyamızdan. 

Çok sevdiğimiz şeye ulaşmak bile yerine 

getirmez keyfimizi. Dertler yüklenince 

omuzlarımıza anlarız acizliğimizi. Anlarız 

ki, dert ve kederler bize de uğrarmış. 

Çalacak kapı, sığınacak bir sıcacık liman 

ve derdimize derman olabilecek bir varlığın 

hasreti yakar o zaman yüreğimizi. 

Derdi sevmeyi öğrenmeli, gerçek ve 

tek Dosta ulaştırdığı için onu. Hayat musibetlerle, 

sıkıntılarla, hastalıklarla pekişir, 

güçlenir; insanın dayanma gücü artar 

ve olgunlaşır her seferinde biraz daha. 

Hayat yolu dümdüz ve engelsiz olsaydı, 

bu yolda yürümek bu kadar cazip olurmuydu 

acaba? Herşey birbirinin aynısı olsaydı, 

öğrenmenin temel taşı olan merak devreye 

girer miydi? İnsanlar birbirinin tıpkısı olsaydı, 

tanımak için küçük parmağımızı bile 

oynatmaya gerek duyarmıydık? Ve herşeyden 

öte sabır böyle değerli olurmuydu? 

Her zorluğun yanında bir kolaylık, her 

derdin bir dermanı, her çekilen acının bir 

mükafatı, her musibetin bir nasihatı, her 

kederin bir bedeli olmasaydı hayat yaşanmaya 

değer miydi? 

“Dert daima insana yol gösterir.” diyor 

Hz. Mevlana. Aslında en büyük nimetler 

ve saadetler çok çeşitli ve büyük musibetlerin 

arkasından gelmiş. Yusuf Peygamber 

bunun için çok çarpıcı bir örnektir. Aklı, 

babasına bağlılığı, efendiliği, fizik ve ruh 

güzelliğiyle kardeşlerinin önüne geçmiş. 

Haklı olarak kıskanmışlar kardeşleri onu. 

Birgün alıp götürmüşler, kuyuya atmışlar. 

Kurtulduk diye sevinmişler, üstelik kuyudan 

çıkartılmış, esir pazarında köle diye satılmış. 

Saraya alınmış. Bu sefer sarayın hanımı 

göz koymuş güzelliğine. İftiraya kurban 

gitmiş Yusuf, güzeller güzeli bir genç, 

ama iffetine sahip çıkmış. Sonunda kendini 

zindanda bulmuş. On iki sene hapiste 

kalmış. Çekmediği eza, görmediği cefa 

kalmamış. Gençliği hapishanede geçmiş 

Ama orayı bir okula çevirmiş, insan eğitmiş, 

gönüller kazanmış kaldığı süre içinde. 

Ama bütün yaşadığı şeylerdenden sonra 

Hazret-i Yusuf Mısır’a sultan olmuş. Ülkenin 

hazinesi eline geçmiş, tek söz sahibi 

olmuş her konuda memlekette. İnsana 

ve insanlığa himmet etmiş, destek olmuş 

ve sonunda peygamberlik şerefiyle şereflenmiş. 

Herkes ona koşmuş, ona ulaşmış, 

onun eline el vermiş. Sonunda yıllar boyu 

görmediği, göremediği ve hasretleriyle 

yandığı annesiyle babasıyla ve kendisini 

yok etmeye çalışan kardeşleriyle buluşmuş. 

Kardeşlerini ise bağışlamış severek. 

Ve gele gele bir insanın dünyada ulaşabileceği 

en yüksek saadete ve nimete kavuşmuş. 

Ama bununla da kalmamış, her 

konuda zirvede olduğu bir sırada, maddi 

ve manevi feraha ve refaha ulaştığı 

bir esnada dünyanın geçici nimetleri tatmin 

etmemiş onu; bitip tükenmeyen sonsuz 

saadet nimetini istemiş, Rabbine kavuşmuş. 

Ebedlere geçmiş, bekaya ulaşmış. 

Evet, musibetler içinde ne saadetler 

gizlenmiş, musibetleri Vereni tanıyınca 

Çoğu zaman dermanı başka kapılarda 

arar insanoğlu. Ve burkulur birden. Ona 

her zaman açılacak olan kapıdan bu güne 

kadar habersiz oluşuna yanar sonra da. 

Ve mahçup olur... Eğer başını. “Tokmağını 

çalmayı unuttuğum kapıya, nasıl yönelirim 

şimdi.” diye düşünür acı acı. Ama 

başka çaresi de olmaz. Kim deva olabilir 

derdine ve kim sarar yaralarını karşılıksız 

ve çıkarsız, hem de şimdiye kadar 

onu unuttuğunu yüzüne vurmadan? Kim 

dinler onu bıkmadan, usanmadan? Kim 

sabrından sonra bahşeder ona ferahlığı? 

Tabi ki O, Yaradan… Üzülmeye ne hacet, 

bizi bekliyor ve ardına kadar açık kapısı 

herkese… Bunu bilmek yeter aslında 

dindirmek için yağan dert yağmurlarını. 

Evet, bazen bitmek bilmeyen dertler yağmur 

olur üstümüze yağar... ama rengarenk 

gökkuşağı da yağmurdan sonra çıkar…Yeter 

ki yağmurdan şikayetçi olmak yerine 

başımızı kaldırıp bakabilelim gökyüzüne.

07 AİLE & SAĞLIK 10 

– 16 OCAK 2011 ZAMAN 

Bağırmak, emretmek sorunları çözmez 

GÜLTEN İKİZOĞLU PSİKOLOG 

Çocuklarınıza sürekli bağıran, verdi- 

tepkiye rağmen onların davra- 

1ğiniz 

nışlarını bir türlü değiştiremeyen bir ebeveyn 

misiniz? “Giysilerini as, çok dağınıksın!” 

gibi hüküm verici ifadelerden sakınmalı 

ve sakin bir ortamda çocuklarınızla 

konuşmalısınız. İfadelerinizde de “ben dilini” 

kullanmalısınız. 

Her anne-babanın, çocukları ile yaşadıkları 

zor anları vardır. Evin içinde 

“yapma, dur, sus, ay delireceğim sizin 

yüzünüzden, alıp başımı gideceğim vs.” 

gibi ifadelere sıkça rastlanır. Hoşgörülü, 

anlayışlı anne-babalar olmak isterken, 

her şeye bağıran, tepkisel davranan 

ebeveyn haline dönüşüveririz. Anne-baba, 

birçok kez uyarıda bulunmasına 

rağmen aynı davranışların çocukları 

tarafından tekrarlandığını görür. Çocuğu 

bu davranışlarından vazgeçirmek için 

anne-babalar, çocuklarıyla konuşurken 

nelere dikkat etmelidir? Mesela çocuğunuz; 

arkadaşınızla sohbet ederken sürekli 

konuşmanızı bölüyor ya da okuldan 

geldiğinde, elbiselerini koltuğun üzerine 

fırlatıyor, çantasını ortalıkta bırakıyor, 

yemek hazır olduğunda birkaç kez 

seslenmenize rağmen sofraya gelmiyor. 

Yani evdeki sorumluluklarını yerine getirmiyor, 

uzun süren telefon görüşmeleri 

yapıyor, yüksek sesle müzik dinliyor. 

Bu durumu sıkça yaşayan anne-babanın, 

soruna çözüm getirebilmesinin ilk 

adımı çocuğuyla konuşmak için uygun 

bir ortam oluşturmasıdır. Baş başa konuşabilecekleri 

bir yerde her iki tarafın 

da sakin olduğu bir zamanda iletişime 

girilmelidir. Çocukla samimi bir tavırla 

gözlerinin içine bakarak konuşulmalı. 

Söylemek istediklerinin doğru anlaşılabilmesi, 

yerini bulması için anne-baba 

çocuğun davranışlarının kendilerini 

nasıl etkilediğini sakince açıklamalıdır. 

gözdağı vermek, yargılamak, eleştirmek, 

alay etmek, utandırmak” anne-babaların 

sıkça başvurdukları etkisiz metotlardır. 

“Giysilerini as!”, “Çok dağınık bir çocuksun!”, 

“Ayakkabılarını giymeyi bile 

beceremiyorsun!” gibi ifadeler yerine 

anne-babanın çocuğun davranışının 

kendisi üzerindeki etkisini anlatması daha 

doğrudur. “Giysilerini yerine asmadığın 

zaman ev çok dağınık gözüküyor, 

bu da beni sinirlendiriyor.” “Oyuncaklarını 

böyle dağınık bıraktığında, birisi takılıp 

düşecek diye korkuyorum.” denilebilir. 

Böylece çocuk, davranışının annebabasını 

nasıl etkilediğini anlar. Kendini 

doğrudan suçlanmış hissetmez. Annebabasına 

yardımcı olma ihtiyacı hisseder. 

“Ben” dili, kişinin o anda karşılaştığı 

durum veya davranış karşısında, kişisel 

tepkisini duygu ve düşüncelerini açıklayan 

bir ifade tarzıdır. “Saygısızlık yapma, 

anne ile bu şekilde konuşulur mu?” yerine 

“Benimle böyle bağırarak konuştuğun 

zaman çok kırılıyorum, üstelik bana saygı 

duymadığını düşünüyorum.” diyerek, 

hem duygularımızı hem de düşüncelerimizi 

açıklamış oluruz. Duygularımızı ifade 

etmek, karşımızdakinin durumu daha iyi 

anlamasını sağlar. Kendisini karşı tarafın 

yerine koyarak, davranışlarının onun üzerindeki 

etkisini fark etmesine, yani empati 

kurabilmesine yardımcı olur. Çocuğun 

bir davranışı bize kabul edilemez göründüğünde, 

gerçek düşünce ve duygularımızı 

onu suçlamadan ortaya koymak, yani 

“sen” dili yerine “ben” dilini kullanmak, 

savunma durumuna geçmeden kendi rolünü 

ve sorumluluğunu görmesine yardımcı 

olur. Dolayısıyla çocuk, kabul edilmez 

davranışını, anne-babasına yardımcı 

olmak üzere değiştirmeyi göze alabilir. 

Ne söylemeliyiz, nasıl söylemeliyiz? 

Çocuklarınızla olan iletişiminizde önemli 

olan, neler söylediğinizden çok nasıl 

söylediğinizdir. Yapılan araştırmalar; 

verdiğimiz mesajda kullandığımız sözcüklerin 

yüzde 15, ses tonumuzun yüzde 

35, beden dilimizin yüzde 50 oranında 

karşımızdaki kişi üzerinde bir 

etkiye sahip olduğunu tespit etmiştir. 

“Sen” iletileri yerine “ben” dili 

“Emir vermek, yönlendirmek, uyarmak, 

Eyvah! Annem sürekli alışveriş yapıyor! 

FAZİLET SEYİDOĞLU PSİKOLOG 

Kendini kontrol edemeyerek de- 

bir şeyler satın alma isteği, ya- 

1vamlı 

şanan bazı sıkıntıların dışa vurumu olabilir. 

Daha çok kadınlarda görülen alışveriş 

hastalığı, korku, hayal kırıklığı, endişe, 

yalnızlık ve öfke gibi durumlarda ortaya 

çıkıyor. Kendinizi mutsuz, gergin hissettiğiniz 

anlarda alışveriş merkezlerinden 

uzak durun. Alışverişe yalnız çıkmayın ve 

elinizde mutlaka liste olsun. 

En çok da kocasına kızdığında çıkıyordu 

alışverişe. İntikam alırcasına kocasının 

kredi kartını kullanıyordu. Hayatın ona 

yüklediği ağırlıklardan kurtulmaya çalışıyor 

ama bu ona çok pahalıya mal oluyordu. 

Alışveriş yapmak onu sanki dertlerinden 

kurtarıyordu. Sıkıntılarını aldığı şeylerle 

yenmeye çalışıyordu. Ev, alıp da kullanmadığı 

onlarca eşyayla dolmuştu. Ama 

alışveriş çılgınlığına bir türlü engel olamıyordu. 

Bir tek endişesi ve üzüntüsü vardı; 

o da çocuklarına kötü örnek olmaktı. Çünkü 

o, iyi ve eğitimli bir anneydi. 13 ve 9 

yaşlarında 2 kızı vardı. Biliyordu ki bu davranışı 

doğru değil; ama bundan da vazgeçemiyordu. 

Paketleri saklıyor, vicdan azabı 

çekiyor bir yandan da paraları boşa harcadığını 

düşünüyordu. Bu, israf etmenin 

bir vicdan azabıydı aynı zamanda. 

Yine böyle gergin olduğu bir günde 

‘ucuzluk’ yazan bir mağazanın içerisindeydiler. 

Kızlara bir şeyler almalı diyerek 

sepete 5 pantolon, 7 penye, 5 ayakkabı, 

3 elbise atıvermişti. Abarttığının farkına 

varmış, günah çıkarırcasına “Bakın kızlar 

bunlar şu an çok ucuz, o yüzden bu kadar 

fazla aldım. Önümüzdeki yaza kadar başka 

hiçbir şey almayacağım.” demişti. Büyük 

kızı gelerek; “Anne benim için sorun 

değil. Ama ben senin kendini tutabileceğini 

hiç sanmıyorum!” demişti. 

Akşam evde sohbet ederken büyük kız 

annesine “Anne biliyor musun beni dünyada 

en çok ne mutlu ediyor?” diye sormuştu. 

Anne merakla ‘ne’ deyince; “Alışveriş 

yapmak” cevabını vermişti. Küçük 

kızı ise “Sen bir çılgınsın anne” demiş ve 

eklemişti: “Bir mağazaya girip tüm kıyafetleri 

satın alabildiğin için.” Anne üzgün 

ve pişmandı. Anneler çocuklarının çok iyi 

birer gözlemci olduğunu unutabilir. Ama 

anneler çocukların çok kuvvetli sezgileri 

olduğunu da unutuyor. Özellikle kız çocuklarının 

modeli anneleridir. İyi bir anne 

olmak “iyi bir insan” olmanın yollarını 

aramaktan geçer. Nefsin doyumsuz olduğunu 

bildiğin halde her giydiğinin yeni 

ve markalı olmasını istemek çocuklara 

birer model olarak sunulmamalıdır. 

ALIŞVERİŞ HASTALIĞI NEDİR ? 

Zihinsel ve duygusal zorluklar yaşayan 

kişinin (korku, endişe, öfke, hayal kırıklığı, 

yalnızlık) kendini kontrol edememesi, 

dürtüsel olarak gelen bir şeyler satın alma 

istek/arzusuna karşı koyamaması ve 

ihtiyacı olmadığı halde çok sayıda kendini 

çekici, güçlü ya da güvenli halde düşündüğü 

eşyaları satın alması, aldığı anda 

rahatlama, haz alma ve doyum bulma, 

sonrasında ise depresive duyguların önde 

olduğu pişmanlık, suçluluk kendine öfke 

seyrinde devam eden psikiyatrik ciddi bir 

rahatsızlıktır. Alışveriş, kişinin stresle başa 

çıkma yöntemi olmuştur ve yüzde 80 

oranında kadınlarda görülmektedir. Diğer 

psikiyatrik rahatsızlıklar ile birlikte görülme 

ihtimali çok yüksektir. (Dürtü kontrol 

bozukluğu, obsesif kompülsif bozukluk, 

depresyon ve anksiyete) Bu hastalığı 

bağımlılık (ilaç, alkol) olarak tanımlandıranlar 

da vardır. Tedavide ilaç ve psikoterapi 

etkilidir. Amaç aşırı alışveriş davranışını 

sağlıklı bir seviyeye getirmektir. 

UCUZ DİYEREK GEREKSİZ ŞEYLER ALMAYIN 

n Kendinizi mutsuz, gergin, çökkün, endişeli, 

korkulu hissettiğiniz zamanlarda 

alışverişi erteleyin ve alışveriş merkezlerinden 

uzak durun. Daha çok fiziksel 

aktivitelerde bulunun. Doğal ortamlarda, 

yeşil alanlarda veya deniz kenarında 

yürüyüş yapın. 

n Alışverişe çıkmadan önce muhakkak 

bir ihtiyaç listesi yapın ve bu listenin 

dışına kesinlikle çıkmayın. 

n Alışveriş esnasında “çok ucuz” şeklinde 

düşünerek gereksiz alma isteğinize 

engel olmaya çalışın. Aynı renkten iki 

kıyafet almayın. 

n Olabildiğince kredi kartı kullanmayın 

veya kullandığınız kredi kartının limitini 

düşük tutun. 

n Yalnız alışverişe çıkmayın. Yanınızda 

sizi engelleyebilecek, kontrol edebilecek 

birisi bulunsun. 

n Unutmayın siz kıyafetlerinizle ve eşyalarınızla 

değerli değilsiniz. Sizi siz 

olduğunuz için seven arkadaşlarınızla 

birlikte olun.

08AHLAK 

10 – 16 OCAK 2011 ZAMAN 

Günlük okunacak dualar 

NAMAZ VAKİTLERİ 

Günler İmsak Güneş Öğle İkindi Akşam Yatsı 

10 Pazartesi 6.10 7.51 12.41 14.57 17.18 18.48 

11 Salı 6.10 7.51 12.41 14.58 17.19 18.49 

12 Çarşamba 6.10 7.51 12.42 14.59 17.20 18.50 

13 Perşembe 6.10 7.51 12.42 15.00 17.21 18.51 

14 Cuma 6.10 7.50 12.42 15.01 17.23 18.52 

15 Cumartesi 6.09 7.50 12.43 15.02 17.24 18.53 

16 Pazar 6.09 7.49 12.43 15.03 17.25 18.54 

SOFYA’DAN ÖNCE: Peştera, Velingrad 4 dk. Pleven, Smolyan 5 dk. Karlovo, 

Plovdiv, Pazarcik 6 dk. Kırcali, Kazanlık, Momçilgrad, Sviştov 7 dk. Haskovo, 

Krumovgrad, St. Zagora, V. Tırnovo 9 dk. Ruse, Harmanli, N. Zagora 

10 dk. Popovo 11 dk. Omurtag 12 dk. Kubrat, Razgrad, Tırgovişte, Yanbol 

13 dk. İsperih, Tutrakan, Şumen, Preslav 14 dk. Karnobat 15 dk. Aytos, 

Novi Pazar, Silistra 16 dk. Burgas, Provadiya 17 dk. Varna, Dobriç 18 dk. 

ZEYNEP KAÇMAZ 

Dua sadece sıkıntılı ve zor 

1 anlarda hatırlanan bir ibadet 

olmamalı. Dua kulluğun bir 

parçası, Müslüman’ın hayatının 

her anında dilinde ve gönlünde 

olması gereken bir ibadet. 

Prof. Dr. Davut Aydüz, her 

Müslüman’ın her gün devamlı 

okuyacağı duaları olması gerektiğini 

söylüyor. Dua, ibadetin 

özü, kulluğun bir parçasıdır. Sürekli 

yapılması gereken bir ibadettir. 

Ancak birçoğumuz duayı 

sıkıntı ve zor zamanlarda hatırlar 

veya genellikle namaz sonuna 

sıkıştırır. Kişinin acizliğinin şuuruna 

vararak hem rahatlıkta hem 

de zorlukta Allah’tan yardım istemesi 

gerektiğini ifade eden Sakarya 

Üniversitesi İlahiyat Fakültesi 

Öğretim Üyesi Prof. Dr. Davut 

Aydüz, her Müslüman’ın her 

gün devamlı okuyacağı duaları 

olması gerektiğini söylüyor. Aydüz, 

boş kalınan her an dudakların 

devamlı dua ile kıpırdaması 

gerektiğini belirtiyor. Allah (cc), 

Furkan Suresi’nde ‘Duânız olmazsa 

ne ehemmiyetiniz var’ buyurarak 

duanın önemini kullarına 

hatırlatıyor. Dua eden kişiyi 

Allah’ın rahmetinin kuşattığını 

dile getiren Aydüz, canlı ve zinde 

kalabilmek, dinî şevk ve heyecanın 

devamı için duanın çok 

önemli olduğunu söylüyor. Aydüz, 

“Bir Müslüman’ın, sadece 

belâ ve musibet anlarında dua 

edip, daha sonra duayı terk etmesi 

doğru değildir. Bu durum, 

Kur’ân-ı Kerim’de anlatılan kâfirlerin 

durumuna benzemektedir. 

İnançsızlar, sıkıntıya düşünce 

yana yakıla Allah’a kendilerini 

kurtarması için dua ettikleri 

halde, sıkıntı geçince Allah’a 

duayı terk ettikleri gibi, O’na 

şirk koşmaya başlar. Bir Müslüman 

olarak biz de aynı duruma 

düşmemeliyiz. Biz günlük dualarımızı 

okur ve devam edersek 

Kur’an’da anlatılan inançsızlara 

benzememiş oluruz.” diyor. Aydüz, 

sıkıntısız ve tasasız zamanlarda 

yapılan duaların dar durumda 

yapılan duanın kabulünü 

kolaylaştırdığını söylüyor. Aydüz, 

“Bazen öyle kazalar oluyor ki 

hurda yığını haline gelen otomobil 

veya otobüsün içinden burnu 

bile kanamadan insanlar çıkıyor. 

Bu tür kazalardan hiçbir yara 

almadan kurtulmanın temelinde 

bazı hayırlı işler ve günlük yapılan 

dualar var. Ferah zamanlarda 

yapılan iyilikler ve dualar zor zamanlarda 

fayda verir. Allah yardım 

elini uzatır.” şeklinde konuşuyor. 

Allah Resulü’nün dudaklarından 

duanın hiç eksik olmadığını 

ve hayat tarzına dönüştüğünü 

söyleyen Aydüz’e göre 

her Müslüman’ın her gün devamlı 

okuyacağı duaları olmalı. 

Dua için ayıracağı bir zamanı 

olmalı ve bu konuda hiçbir mazeret 

ileri sürmemeli. ‘İşlerim 

çok yoğun, eve geç ve yorgun 

olarak geliyorum, hiç zamanım 

olmuyor’ gibi mazeretlerin arkasına 

sığınmamalı. Bir fincan 

kahve için saatler harcamak yerine 

birkaç dakika da olsa günlük 

dua okunmalı ve yapılmalı. 

Evden çıkarken, yatmadan 

önce nasıl dua etmeli? 

Evden çıkarken “Bismillahi, tevekkeltü 

alallahi, la havle ve la kuvvete 

illa billah” diyen tehlikelerden 

korunur ve şeytan ondan 

uzaklaşır. [Tirmizi] 

Üzüntülü iken, “La İlahe 

illa’llahu’l azimu’l halim Rabbu’l 

arşi’l azim, la İlahe illa’llahu 

Rabbü’s semavati ve Rabbu’l 

arzi ve Rabbu’l arşi’l kerim” 

(Allah’tan başka bir ilâh yok! 

Arş-ı Azîm’in sahibi Allah’tan 

başka ilâh yok! Bütün semâların 

ve arzın ve çok şerefli Arş’ın 

sahibi Allah’tan başka ilâh yok) 

(İbn-i Abbas) 

Yatarken; Hz. Âişe şöyle demiştir: 

Hz. Peygamber (sas) her gece 

yatmak üzere yatağına girdiğinde 

iki elini birleştirerek bunlara, 

İhlâs, Felâk ve Nâs sûrelerini 

okur, ellerine üflerdi. Sonra 

iki eliyle elinin yetiştiği yerleri 

sıvazlardı. Elleriyle başını, yüzünü, 

vücudunun ön kısmını meshetmeye 

başlardı. (Sonra vücudunun 

arka tarafını sıvazlardı) ve 

böyle okuyup üfleyerek vücudunu 

meshetmeyi üç defa tekrarlardı. 

(Buharî, Daavât, 12) 

Yatmadan önce; “Bakara 

Sûresi’nin sonundaki iki âyeti 

geceleyin kim okursa o iki 

âyet ona kâfi gelir.” [Buhârî, 

Fedâilu’l-Kur’ân 10] Bu iki âyeti 

okuyan için: Gece ibâdeti yerine 

geçer. Eğer Kur’an’dan okumaya 

devam ettiği bir hizbi varsa onun 

yerine geçer. Mükâfat ve fazîlet 

olarak kişiye yeter. O gece olması 

muhtemel âfetlere, şeytana ve 

şerrine, insanlar ve cinlerin şerrine 

karşı yettiği söylenmiştir. 

Her gün 100 kere “Lâ ilâhe illallahu 

vahdehu lâ şerîke leh 

lehü’lmülkü ve lehü’lhamdü ve 

hüve alâ külli şey’in kadîr” diyen 

kimse, 10 köle azat etmiş gibi 

olur, kendisine 100 sevap yazılır, 

100 günahı silinir, o gün akşama 

kadar şeytanın şerrinden emin 

olur. (Buhari, Müslim) 

Sabah ve akşam namazının farzında 

selâm’dan hemen sonra 10 

kere “la ilahe illallahu vahdehu 

la şerikeleh lehül mülkü ve 

lehül hamdü yuhyi ve yumit ve 

hüve hayyul la yemüt biyedihil 

hayr ve hüve ala külli şey’in kadir’’ 

diyenin her okumasına karşılık 

onun için on sevap yazılır; 

on günahı silinir ve mertebesi 

on derece yükseltilir. Bütün kötülüklerden 

ve şeytandan emin 

olur. Şirkten başka hiçbir günah 

ona yetişmez. Hiç kimse onun 

gibi amel edemez; meğer ki biri 

de onun dediğinden daha fazlasını 

söyleye. (Tirmizi, Daavât 63) 

Her gece yatarken 100 defa (Sübhanallahi velhamdü lillahi 

ve la ilahe illallahü vallahü ekber) okuyan kimse, 

yüz defa tesbih, tahmid ve tekbir söylemiş olur. Böylece, 

muhasebe yapmış, kendini hesaba çekmiş sayılır. 

Sıkıntının defi için “Lâ İlahe illa ente Sübhâneke inni 

küntü minezzalimin” okunmalı. 

“Sizden biriniz yemek yediği zaman besmele çeksin. Yemeğe 

başlarken besmeleyi unutursa: Bismillah fî evvelihi 

ve âhirihi (Başında da sonunda da bismillah) desin.” 

(Tirmizî) 

Bir kul yemek yer, yahut bir şey içer de, ‘Elhamdülillah’ 

derse, Allah ondan razı olur ve geçmiş günahları affedilir. 

(Müslim, Zikr 89; Tirmizi, Daavât 56) 

Ahmed Şahin 

Mevlânâ’dan bizlere 

mesaj yüklü misaller... 

Bugün tebessümle okuyup tefekkürle değerlendireceğiniz 

bazı misaller sunacağım sizlere. Kimden gelecek 

bu tebessüm ve tefekkür misalleri? 

- Güzel sesli bir hafız Kur’an okuyordu. Kulağına 

gelen bu güzel sesten duygulanan Hz. Mevlânâ 

da gözyaşlarıyla dinliyordu. Bu sırada elini ağzına 

kapayarak esneyen uykulu bir adam, Mevlânâ’nın 

bu gözyaşlarına bir mana veremeyerek sordu: 

- Efendi Hazretleri niçin ağlıyorsunuz, ağlanacak 

bir şey mi var ortada? 

Mevlânâ esneyen adama anlayacağı dilden cevap 

verdi: 

- Güzel sesli hafızlardan gelen Kur’an sesi bana, 

cennet kapısının açılış sesi gibi geliyor da ondan.. 

Esneyen uykulu adam da başını sallayarak cevap 

verdi: 

- Bana da öyle, cennet kapısının açılış sesi gibi 

geliyor, dedi. Mevlânâ küçük bir düzeltme yaptı: 

- Senin duyduğun ses, cennet kapısının açılış 

değil kapanış sesi olmalıdır. Çünkü dedi, açılış sesi 

gözyaşı döktürür, kapanış sesi uyku hali getirir. 

*** 

- Bir ara rahatsızlanan Mevlânâ, ‘Artık gitme zamanı 

geldi!’ diye söyleniyordu. Hanımı, ‘Aman 

efendi dedi, ne gitmesi, ağzını hayra aç, dileriz 

Rabb’imiz sana daha yüzlerce sene ömür versin.’ 

Bu temenni karşısında sesini yükselten Mevlânâ 

şöyle ikazda bulundu: 

- Hanım, biz firavun muyuz, Nemrut muyuz 

ki yüzlerce sene ömür istiyorsun bizim için? 

Biz şu dünya hapishanesinden kurtularak Sultanı 

Enbiya’nın meclis-i münevverine davet edilmeyi 

her an müjdeli bir haber gibi bekliyoruz. Bizi burada 

kalmaya razı eden tek şey, istidadı olanlar için 

yapmaya çalıştığımız iman hizmetinden başkası değildir. 

Yoksa bu imtihan dünyası oraya nispetle tercih 

edilerek kalınacak bir yer değildir. 

*** 

- Bilindiği üzere Hazreti Mevlânâ’yı anlaşılması 

güç derin sözleriyle etkisi altına alan Şemsi 

Tebrizi’den talebeleri ve halk şikâyetçi olmuş, 

Şems-i Tebrizi’den rahatsızlık duymaya dahi başlamışlardı. 

İşte böyle bir devrede Mevlânâ talebeleriyle 

birlikte giderken, yol kenarında önündeki kemiği 

yiyerek yavrularını emziren bir köpek görünce 

durdu. Talebelerine dönerek: - Biliyor musunuz, 

dedi, içinde bulunduğumuz hali şu gördüğümüz 

tablo ne güzel izah ediyor. Şöyle devam etti: - Bu 

yavrular dedi, şu koca kemiği yemeye kalksalar inci 

gibi dişleri çıtır çıtır kırılır, helak olurlar. Ancak anne 

güçlü dişleriyle o kocaman kemiği rahatça kırıp 

un ufak ederek yiyip süte çeviriyor ve yavrularına 

faydalı bir gıda olarak sunuyor.. İşte dedi Şems’in 

sözleri de bana o kemik gibidir. O sözleri ancak ben 

hazmederim, sizleri o sözlerle ben beslerim. O halde 

siz Şems’in kemik gibi sözlerine değil, benim süt 

gibi yorumlarıma kulak verin, o sözleri benden dinleyin! 

Anlamadığınız sözlerin aleyhinde olmayın. 

*** 

- Bir Selçuklu sultanı Mevlânâ’yı ziyarete gelmişti. 

Çevresindekilerin derin saygılarını görünce: 

- Efendi Hazretleri dedi, sizin sultanlığınız bizim 

sultanlığımızdan ileridedir!. Mevlânâ: 

- Öyledir dedi, sizin sultanlığınız dünyada biter, 

bizim sultanlığımız ahirette başlar. 

*** 

- Yol kenarında oynaşan köpekleri gören biri: 

Şunlara bak ne kadar da birbirlerini seviyor, oynaşıyorlar, 

deyince Mevlânâ şu hatırlatmayı yaptı: 

- Sen onların içine bir kemik at da gör birbirlerini 

ne kadar sevip saydıklarını!.

09KÜLTÜR 

10 - 16 OCAK 2011 ZAMAN 

Buzlu suda dans geleneği 

Kalofer’de yaşatılıyor 

BEYNUR SÜLEYMAN KALOFER 

Yordanovden, Kalofer’de 

1eşsiz bir gelenekle kutlanıyor. 

Geleneksel Bulgar kıyafeti 

giyen erkekler Tunca nehrinin 

içinde horo oynuyor. Suda horo 

oyunu için hazırlıklar bir gün öncesinden 

başlıyor. Bunun için şehirdeki 

Tunca nehrinin Çerkovski 

köprüsünün altını uzun tahtatalarla 

kapatarak üzerlerine naylon 

geriliyor. Bu şekilde sığ olan 

derenin biraz su toplaması sağlanıyor. 

Geleneği yaşatan genç erkeklerin 

ağzından, soğuk suya en 

fazla sağlık için atladıkları sözleri 

dökülüyor. Her yıl 6 Ocak’da 

düzenlenen törende rahip, kısa 

bir duanın ardından haçı suya attıktan 

sonra onu yakalayan veya 

bulan kişi haçı horo oynayan 

yaşça en küçük kişiye vermesi 

gerekiyor. Bu yıl haçı eline 9 yaşındaki 

Genko aldı. Haçı ilk kim 

bulursa onun sene boyunca çok 

sağlıklı olacağına inanılıyor. 

Bu tören, Ürdün (Yordan) 

Nehri’nde, Hazreti Yahya tarafından 

gerçekleştirilen Hazreti 

İsa’nın vaftizini anımsamak için 

her yıl ocak ayının altıncı gününde 

yapılan dini bir kutlamadır. 

Bulgaristan’da Yordanovden olarak 

bilinen gelenek Epifani ya 

da Ta Fota olarak da adlandırılıyor. 

Epifani, Yunanca kökenli 

bir sözcük olup “ortaya çıkma, 

200 yıllık suda dans geleneği, Kaloferde eşsiz bir şekilde devam 

ettiriliyor. Suyun sıcaklığı sıfırın altında da olsa her yıl onlarca 

kişi suyun içinde horon oynamaktan geri kalmıyor. 

Omuz omuza tutunan erkekler eşsiz bir horo oynuyor. FOTOĞRAF: BEYNUR SÜLEYMAN 

görünme” anlamına gelir. Ortodoks 

Hristiyanlardan Hz. İsa 

Peygamberin vaftiz edildiği gün 

olduğu kabul edilir. 

100’ün üzerinde erkeğin 

atladığı suda horo oyunu 

yaklaşık 30 dakika sürüyor 

Suya davul ve gayda ile girenlerin 

yanında özel bayraktarlar da 

bulunuyor. Olayı hem Kaloferliler, 

hem de sayıları binleri bulan 

misafirlerin oluşturduğu seyirci 

kitlesi iki köprünün etrafına 

dizilerek izliyor. Kimileri yüksek 

tepelere, kimileri de evlerin çatılarına 

çıkarak olayı izlemeye çalışıyor. 

Geleneğin tam başlangıç 

senesinin hangi tarihe dayandığı 

bilinmese de iki asrı aşkın süredir 

yapılageldiği tahmin ediliyor. 

Güneş doğar doğmaz yapılan 

ayin sonrası suya girerek oyuna 

katılanlara, bazen seyircilerden 

de suya atlayanlar oluyor. 

Horo, erkeklerin ellerini omuzlarına 

atarak halkalar şeklinde 

dönerek türkü söyleyerek icra 

ediliyor. Nehrin bir kısmı insanların 

sıcaklığı ile bir anda buharla 

kaplanıyor. Hıristiyanlar, 

bu bayramda göklerin açıldığı 

ve duaların geri çevrilmediğine 

inanıyor. Gelenek, kısa bir zaman 

için yasaklanmış olsa da 20 

yıl önce tekrar canlandırıldı.

10 SPOR 10 


FIFA, YOLSUZLUKLA MÜCADELE 

KOMİSYONU KURUYOR 

Geçtiğimiz yıl rüşvet skandalları ile çalkalanan FIFA, yolsuzlukla mücadele 

komisyonu kurulmasını istiyor. FIFA’da yolsuzluk olmamasını sağlamak 

için bizzat konuya eğileceğini söyleyen FIFA Başkanı Sepp Blatter, önerisini 

Haziran ayında Zürih’teki FIFA Kongresi’ne sunacağını aktardı. 

Uluslararası Futbol Federasyon- 

Birliği (FIFA) Başkanı Sepp 

1ları 

Blatter, son dönemdeki rüşvet skandalının 

ardından yolsuzlukla mücadele 

komisyonu kurulmasını istedi. 

Blatter, İsviçre’de yayımlanan Sonntags 

Zeitung gazetesine yaptığı açıklamada, 

bağımsız bir yolsuzlukla mücadele 

komisyonunun FIFA’nın güvenilirliğini 

artıracağını belirtti. FIFA 2018 

ve 2022 Dünya Kupaları için aday olma 

ve oylama süreçlerinde yolsuzluk 

iddiaları ile çalkalanmıştı. Olayın 

ardından FIFA, 2018 ve 2022 Dünya 

Kupaları’nın ev sahiplerinin belirlenmesiyle 

ilgili rüşvet skandalına karışan 

2 yönetim kurulu üyesine ceza vermişti. 

Blatter “Böyle bir komisyon güvenilirliğimizi 

güçlendirerek bize şeffaflık 

açısından yeni bir imaj kazandırabilir.” 

dedi. FIFA’da yolsuzluk olmamasını 

sağlamak için bizzat konuya eğileceğini 

söyleyen Blatter, komisyonun 7 ya 

da 9 üyeden oluşacağını, üyelerin “sadece 

spor değil, siyaset, finans ve kültür 

dünyasını da kapsayacağını” söyledi. 

İsviçreli yönetici, komisyonun bağımsızlığını 

garanti etmek için kendisinin 

üyeler arasında olmayacağını söyledi. 

Blatter, bu konudaki önerisini 

Haziran ayında Zürih’teki FIFA 

Kongresi’ne sunacağını söyledi. Uluslararası 

Futbol Federasyonları Birliği 

FIFA’nın halihazırda bir etik komisyonu 

var. Böyle bir birim oluşturulması, 

FIFA’nın geçen yılki iddiaları soruşturan 

etik komisyonunun geleceği konusunda 

soru işaretleri oluşturuyor. 

FIFA’da rüşvet soruşturmasının 

ardından FIFA oylarını satmayı önermekle 

suçlanan Amos Adamu ve Reynald 

Temarii’nin icra komitesi üyeliklerini 

askıya almıştı. Adamu ve Temarii 

Rusya’nın kazandığı 2018, Katar’ın kazandığı 

2022 şampiyonaları için yapılan 

oylamalara katılmadı. Ayrıca Adamu 

üç yıl, Temarii ise bir yıl boyunca 

futbolla ilgili hiçbir aktivitede görev 

alamayacak. 2010’da FIFA’yı sarsan 

yolsuzluk iddiaları bununla da sınırlı 

kalmadı. Adaylık süreçleri sırasında 

da FIFA ülkelerin üye federasyonlarıyla 

adaylık komisyonları arasında 

danışıklı işlemler olduğu iddialarını 

soruşturmak durumunda kaldı. 

O dönemde FIFA Genel Sekreteri Jerome 

Valcke, karşılıklı oy anlaşmalarının 

FIFA kurallarına aykırı olduğuna 

dikkat çekti. Ancak soruşturma sonucunda 

2018 İspanya-Portekiz ortak 

adaylığı ve 2022 Katar adaylığı için bu 

gibi bir işbirliğine gidilmediği sonucuna 

varıldı ve ilgili komisyonlar aklandı. 

Fenerbahçe yönetimi, takımı 

ateşlemek için sahaya iniyor 

Takımlar yeni sezon 

hazırlıklarına başlıyor 

Ligin ikinci yarısına fırtına gi- 

başlayıp liderle puan farkını 

1bi 

azaltmak isteyen Fenerbahçe’de yönetim 

yine sahaya iniyor. Geçtiğimiz 

sezon alınan 8 maçlık galibiyet serisinde 

yöneticilerin de büyük payı olduğuna 

inanan Başkan Aziz Yıldırım, 

Can Bartu Tesisleri’ne bir kez daha 

çıkarma yapacak. Başta Başkan Aziz 

Yıldırım olmak üzere, yönetim kurulu 

üyelerinden Nihat Özbağı, Şekip 

Mosturoğlu, Cihan Kamer, Ali Koç ve 

Ömer Temelli, ikinci yarıdan itibaren 

mesailerinin bir bölümünü Can Bartu 

Tesisleri’nde harcayacak. Sarı-Lacivertli 

ekibin lider Trabzonspor’la arasındaki 

9 puanlık farkı kapatması amacıyla 

Başkan Aziz Yıldırım’ın talimatıyla 

yöneticiler devreye girdi. Kendisi ve 

yönetici arkadaşlarının şampiyonluğa 

odaklandıklarını kaydeden Başkan Yıldırım, 

katıldığı bir programda, “Yönetici 

arkadaşlarımla birlikte her gün bu 

konuları konuşuyoruz. Biz takıma inanıyoruz.” 

dedi. Geçen yıldan örnekler 

veren Aziz Yıldırım, aynı süreci yaşayacaklarını 

şu sözlerle ifade etti: “Toparlamak, 

mücadeleyi sürdürebilmek 

adına gerekenleri yapacağız. Geçen 

sezon son sekiz maçı kazandık, nasıl 

kazandık? Hep beraber bütün yöneticiler 

mesailerini verdiler.” ERHAN GÜVEN 

Bulgaristan Futbol Şampiyonası 

1A grubunda ara sezonda kamp 

dönemlerini geride bırakan takımlar 

hazırlıklara başlıyor. Levski yönetimi, 

takıma kazandırılan yeni oyuncuları 

kamuoyuna tanıtarak ilk hazırlıklarına 

başlayacak. Pazartesi günü bir 

basın toplantısı ile tanıtılacak oyuncular 

daha sonra yeni sezon için ilk antremanlarını 

yapacak. Şu ana kadar takıma 

yeni kazandırılan oyuncular kaleci 

Plamen İliev ve Daniel Dimov. 

ÇSKA da hazırlıklara pazartesi günü 

başlıyor. ÇSKA, Levski alt kadrodan 

yetişen Çetin Sadulla ile ÇSKA’nın alt 

takımından yetişen ve Yunanistan’da 

oynayan Stanko Yovçev’i renklerine 

bağladı. ÇSKA Yovçev ile üç yıllık anlaşma 

imzaladı. Yovçev, ayrıca Rilski 

sportist ve Vihren’de de futbol oynamıştı. 

ÇSKA’nın ayrıca kaleci Blagoy 

Makenciev ile de anlaşma imzalaması 

bekleniyor. Bu oyuncuların yanı sıra alt 

kadrodan yetişen ve takımla ilk resmi 

anlaşmalarını imzalayan dört oyuncu 

da idmanlara katılacak. Slaviya takımı 

ikinci yarı için ilk hazırlıklarına başladı. 

Slaviya stadyumundaki idmana takıma 

yeni dahil olan üç oyuncu da katıldı. Bu 

oyuncular Çerno More’den Yordan Yurukov, 

Sliven’den Filip Filipov ve Akademik 

Sofya’dan Martin Seçkov. Lokomatif 

Sofya da yeni sezon hazırlıklarına 

başladı. Ancak Lokomatif Sofya, 

ara dönemde hiçbir transfer yapmadığı 

için hazırlıklara eski kadrosu ile çıktı. 

kısa kısa 

Yılın en iyi sporcusu 

Stanka Zlateva 

Bulgaristan’ın 2010 yılı sporcusu güreş şampiyonu 

Stanka Zlateva seçildi. Dünya ve Avrupa 

şampiyonu, 72 kiloda serbest dalda güreşen 

Stanka Zlateva, 1642 puan toplayarak 

Bulgaristan’ın 2010 yılı sporcusu seçildi. Zlateva, 

dört defa dünya ve beş defa Avrupa şampiyonu 

oldu. Zlateva, ayrıca BTA’nın yaptığı ankette 

Balkanların en iyi sporcusu da seçildi. Yılın 

sporcusu ödülünü Başbakan Boyko Borisov 

verdi. Yılın sporcusu sıralamasında ikinciliği 

1363 puan ile Mihail Ganev elde etti. Ganev, 

Moskova’da yapılan güreşlerde serbest stilde 

84 kiloda dünya şampiyonu olmuştu. Geçen 

yıl Barcelona’da yapılan mücadelelerde 400 

metre engelli koşuda ikinci olan Vanya Stambolova 

1242 puanla üçüncü sırada yer aldı. 

Bulgaristan’ın en iyi tenisçisi olan ve 

Wimbledon’da yarı final oynayan Tsveti Pironkova 

1205 puanla beşinci sırada yer aldı. 

Ürdün Prensi Hüseyin, FIFA 

Başkan Yardımcısı oldu 

Ürdün Prensi Ali Bin El Hüseyin, Uluslararası 

Futbol Federasyonları Birliği (FIFA) Başkan 

Yardımcılığı görevine seçildi. Asya Futbol 

Konfederasyonu’nun, Katar’ın başkenti 

Doha’da, 45 ülke delegasyonunun katılımıyla 

yapılan kongresinde El Hüseyin 25 oy aldı 

ve rakibi, mevcut başkan yardımcısı, Güney 

Koreli Chung Mong-Joon’u 5 oyla geride 

bırakarak bu görevi üstlenmeye hak kazandı. 

El Hüseyin’in bu göreve seçilmesi, Katar’ın 

2022’deki dünya kupasına evsahipliği hakkını 

kazanmasının ardından, bu organizasyonu 

düzenlemekte de hayal kırıklığına uğrayan 

Güney Kore için ikinci yenilgi oldu. Bu 

oylamanın ardından Chung, Haziran ayında 

yapılacak FIFA başkanlığı seçiminde Sepp 

Blatter’e karşı aday olma şansını da yitirdi. 

Arap ülkelerinin birlik halinde destek vermesi, 

35 yaşındaki El Hüseyin’in kazanmasında 

etkili oldu. FIFA Başkan Yardımcılığı 

görevini 18 yıldır Chung sürdürüyordu.AA 

İşte 2010 yılının en iyi teknik 

direktörü 

Portekizli teknik direktör Jose Mourinho, 2010 

yılında dünyada kulüp takımlarını çalıştıran en 

iyi teknik adam olarak gösterildi. Uluslararası 

Futbol Tarihi ve İstatistikleri Federasyonu’nun 

(IFFHS) değerlendirmesinde, 2010 yılı içinde 

İtalyan takımı Inter ile kupalara adeta ambargo 

koyan ve bu sezon başında İspanya’nın dünya 

devi Real Madrid’in başına getirilen Mourinho, 

294 puanla zirvede yer aldı. IFFHS’nin 

değerlendirmesinde ikinci sırayı 188 puanla 

İspanya’nın diğer ünlü takımı Barcelona’nın 

teknik direktörü Josep Guardiola, üçüncü sırayı 

ise 75 puanla Alman ekibi Bayern Münih’in 

Hollandalı çalıştırıcı Louis van Gaal aldı. 

Cim Bom’un transfer başarısı! 

Son 5 yılda gerçekleştirdiği transferler için kasasından 

yaklaşık 70 milyon Euro çıkaran Galatasaray, 

yerliler konusunda parasını hesaplı 

harcadı. Ajansspor.com’un yaptığı değerlendirmeye 

göre Cim Bom, Adnan Polat yönetiminde 

yabancı futbolculara parasını düşünmeden 

savururken, yerliler konusunda cimri 

davrandı. Misimoviç, Pino ve Lorik Cana için 

14,5 milyon Euro’yu gözden çıkaran Sarı-Kırmızılılar, 

yerlileri ise bonservisi elinde bulunan 

isimlerden seçti. Son 5 yılda 23 yerli futbolcuyu 

kadrosuna katan Polat yönetimi, bu oyuncular 

için sadece 9,2 milyon Euro bonservis 

bedeli ödedi. Son olarak Fenerbahçe ile yolları 

ayrılan milli futbolcu Kâzım’ı bedava alan 

Galatasaray’ın, Serdar Özkan, Mehmet Batdal 

ve Ali Turan için de kasasından para çıkmadı. 

Spor Toto Süper Lig’in ilk yarısındaki 

performansıyla şampiyonluk yarışının gerisine 

düşen Galatasaray’da yönetimin aynı tutumu 

devam ettirmesi taraftarları çileden çıkardı.

11 EĞLENCE 10 


mizah 

hikmetli hikâyeler 

Temel’in tek hayali Mısıra 

gidip muhteşem Piramitleri 

görmektir. Tarlayı, ineği satar 

bilet parasını denkler ve 

ilk gemiyle Kahire’ye gider. 

Gemiden iner inmez de cebindeki 

para ile Piramitlere 

nasıl gideceğini araştırır. Gezi 

programları ve kiralık araç 

çok pahalı gelir. Tam ümitsizce 

dolaşırken bir levha görür” 

kiralık develer” hemen sorar, 

günlüğü çok ucuza gelir ve kiralar. 

Tabi zekice bir soru sorar. 

”Bu deveyi nasıl kullanabilirim”. 

Görevli kişi nazikçe 

bu soruya cevap verir. “Devemizde 

3 vites vardır 1.vites 

için bir kez “OH” demeniz 

yeterli 2.vites için iki kez 

“OH, OH”, ve en seri vites 3. 

vitestir, bunun için ise üç kez 

“OH, OH, OH” demelisiniz” 

der. Tabii Temel hemen sorar: 

“Peki nasıl durduracağım bu 

deveyi? Freni yok mu?” Satıcı: 

“Devemizin freni için “AL- 

LAH” demeniz yeterlidir der. 

Temel meydanda bir iki deneme 

turu atar “OH” der 

yürütür,”ALLAH” der deve 

durur. Temel ikna olunca 

da, satıcı devenin yönünü 

Piramitlere doğru çevirir. 

Temel “OH” diyerek deveyi 

birinci viteste kaldırır.Çölde 

yol boyunca Temel birinci 

vitesi pek kullanmaz seri 

bir şekilde hedefine gider. 

Uzakta piramitler görünür fakat 

çöl sıcağı ve devenin sarsıntısından 

sersemleyen Temel 

piramitlerin arasından 

hızla geçen deve ile ancak bir 

iki kare fotoğraf çekebilir ve 

deveyi durdurmak ister, “İN- 

ŞALLAH” der. Deve durmaz, 

“MAŞALLAH”der deve durmaz, 

tüm bu gayretlerle deveyi 

durduracak sözcüğü hatırlayamayan 

Temel deveyi birinci 

vitese alır fakat az ilerideki 

uçuruma doğru deve 

yavaş yavaş yaklaşmaktadır, 

İNŞALLAH”,”MAŞALLAH” 

der deve durmaz ve uçurum 

kenarında düşmeden önceki 

son adımını havaya kaldırır ve 

Temel aşağıya düşmenin verdiği 

korkuyla elleriyle gözlerini 

kapar “ALLAH” der deve 

zınk diye durur. Düşmediğini 

gören Temel gözlerini 

açar ve sevinç içinde derin bir 

“OH”çeker.(malum 1. vites) 

☺ ☺ ☺ 

Yaşlı adam, şehir içindeki 

bir sokakta ağır adımlarla 

yürüyor, ara sıra dinlenip 

tekrar ilerliyordu. Gençlik 

yıllarında tamamen düz 

zannettiği bu yolun hafif 

bir yokuş olduğunu son 

yıllarda anlamış, ihtiyarlığı 

bu yüzden kabullenmişti. 

Adamcağız, biraz sonra 

aniden durdu. Gözleri, 

bir tekerlekli sandalyeyi 

itmeye çalışan küçük 

bir kıza takılmıştı. Hem de 

bayır yukarı. İhtiyar adama 

göre, sandalyenin boş 

olması lâzımdı. Ama yakına 

gidince şaşkına döndü. 

Sandalyede, felçli olduğu anlaşılan 

ve hiç kımıldamadan duran 

bir adam vardı. Yaşlı adam, 

küçük kızla konuşmaya başladı. 

Sandalyede oturan, biricik babasıydı. 

Annesiyle birlikte onu gezdirirlerken, 

kadıncağız bir anda 

fenalaşmış, aceleyle en yakın eczaneye 

koşmuştu. Babası da elbette, 

küçük kıza kalmıştı. İhtiyar 

adam, kızın hâlâ sandalyeyi ittiğini 

görünce: “Benim melek yavrum!”. 

diye söylendi. “Senin gücün 

onu itmeye yetmez!”. Küçük 

kız: “Bunu ben de biliyorum!”. 

diye atıldı. Ama babam için, bir 

şeyler yapmalıyım. “Peki, dedi 

ihtiyar. Madem ki biliyorsun, 

o zaman itme!”. Küçük kız: “Babam 

için bir şey yapmam gerekir”, 

diye tekrarladı. “Onun sandalyesini 

itemesem de, geriye 

doğru kaymasını engellerim ya!”. 

bulmaca 

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 

1 

2 

3 

4 

5 

6 

7 

8 

SOLDAN SAÐA 1) Daha iyi duruma 

getirmek için yapýlan deðiþiklik, 

ýslahat, düzeltme.– Ýki parçadan 

oluþan, kendinde herhangi bir 

þeyden iki tane bulunan. 2) Birçok 

kimsenin toplanýp el birliðiyle bir 

kiþinin veya bir topluluðun iþini 

görmesi ve böylece iþlerin sýra 

ile bitirilmesi.– Ton ve makam 

temeline baðlý kalmadan oluþturulan 

(beste). 3) Resim yapmada 

kullanýlan kömür kalem ve bu 

kalemle yapýlan resim.– Helyumun 

sembolü. 4) En kýsa zaman 

parçasý.– Dik yokuþ.– Türlü metallerden 

yapýlmýþ, kopmaya karþý 

bir direnç gösteren ince uzun 

nesne. 5) Bir tarým aleti.– Ýsrail’de, 

Lübnan’dan gelen “Litani nehri” 

tarafýndan beslenen büyük bir 

göl. 6) Paylama, azar.– Senegal’in 

baþkenti. 7) Ahenk, ölçü, düzenlilik.– 

Ýstanbul’un bir ilçesi. 8) 

Yeniçeri Ocaðý defterine kayýtlý 

isimler.– Asetik asidin (sirkenin) 

tuzu veya esteri. YUKARIDAN AÞAÐI- 

YA 1) Yüksek dereceli devlet erkâný 

tarafýndan padiþaha sunulan 

hediyeler. 2) Güvenilen birine bir 

þey býrakma. 3) Parlaklýk, aydýnlýk.– 

Antalya’da meþhur bir plaj. 

4) Bir ay adý.– Ýç içe geçen veya 

birbiri üzerine gelen parçalarý 

tutturmaya yarayan bir tür tahta 

veya metal çivi. 5) Namazda bir 

kýyam, bir rükû ve iki secdeden 

oluþan bölüm.– Boru sesi. 6) Açýk 

saman renginde, yarý mat, kalýnca 

bir tür yazý kâðýdý. 7) ABD’de bir 

eyalet. 8) Bazý araçlarda, motorlarda 

bir silindir içinde düzenli 

hareket eden daha küçük çaplý 

silindir, piston. 9) Yayla 

evi.– Titreme, ürperti. 10) Küçük 

maðara.– Et suyuna kýzartýlmýþ 

veya bayat ekmek konularak 

yapýlan yemek. 11) Hollanda’da 

bir þehir.– Bir nota. 12) Sonsuza 

deðin, sonsuzluða kadar, sürgit. 

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 

1 R E F O R M İ K İ L İ 

2 İ M E C E A T O N A L 

3 K A R A K A L E M H E 

4 A N K A B A N T E L 

5 B E L T A B E R İ Y E 

6 İ T A P D A K A R B 

7 Y R İ T İ M Ş İ L E 

8 E S A M İ A S E T A T

10 - 16 OCAK 2011 ZAMAN 

Nedir şu Omega 3 dedikleri? 

Adını sık sık duyduğumuz ‘Omega-3’, sağlığımız için gerekli bir yağ asidi. Ancak vücutta üretilemediği için besinlerden 

alınması gerekiyor. Özellikle uskumru, lüfer ve hamsi gibi deniz ürünlerinde bolca var. Kalp ve damar 

hastalıklarından kansere, duygusal dengesizlikten öğrenme güçlüğüne kadar birçok hastalığa iyi geliyor. 

Omega-3, gerekli olan ama vücudumuzda 

1üretilemeyen bir yağ asidi. Bu yüzden gıdalardan 

elde ediliyor. Vücudun bu yağ asidine ihtiyacı 

daha anne karnındayken başlıyor, ömür boyu 

devam ediyor. Beslenme ve Diyet Uzmanı Müge 

Özyurt, vücudumuzun sağlıklı çalışabilmesi için 

Omega-3 içeren gıdaların dışarıdan diyetle alınması 

gerektiğini ifade ediyor. Omega-3 yağ asitlerinden 

eikosapentaenoik asit (EPA), daha çok yetişkinlerde 

kardiyovasküler hastalıkların önlenmesinde; 

dokosaheksaenoik (DHA) ise görme fonksiyonlarında, 

büyüme ve beyin gelişiminde etkili. 

Omega-3’ün en iyi kaynağı deniz ürünleri. Özellikle 

somon, sardalya gibi soğuk sularda yaşayan 

balıklar Omega-3’ten en zengin olanları. Ancak 

deniz ürünlerinin bazılarını bulmak zor; balık 

alırken kolayca bulabileceğiniz uskumru, lüfer ve 

hamsi tüketimini tercih edebilirsiniz. Bunların yanında 

semizotu, ceviz, keten tohumu yağı, kolza 

yağı gibi besinler de az miktarda Omega-3 içeriyor. 

Omega-3 hangi hastalıklara iyi geliyor? 

Omega-3 yağ asitleri EPA ve DHA, kan pıhtısı 

oluşumunu önleme ve damar sistemini koruyucu 

etkiye sahip. Kalp damar tıkanıklığını önlüyor, 

kan basıncını düşürüyor ve kanı inceltiyor. 

Bunların sonucunda damar sertliğinin oluşumu 

ve ilerlemesi yavaşlıyor. Omega-3 alımının 

artırılması total kolesterol ve trigliserit düzeylerini 

azaltıyor ve iyi kolesterol (HDL) düzeyini 

artırıyor. Kalp ve damar sağlığını koruyor. 

Faydaları bunlarla sınırlı değil. Beynin neredeyse 

yüzde 60’ı yağdan oluşuyor. Bu yağların yüzde 

20-30’unu DHA oluşturuyor. DHA, hücre zarının 

oluşumundan ve fonksiyonlarından sorumlu. 

Sadece beynin gelişim döneminde değil, tüm 

yaşam boyunca nöronlar arasındaki bağlantıların 

devamlılığında etkili. Bu sayede bellek fonksiyonlarının 

bozukluğunda kurtarıcı görevi görebiliyor. 

Ayrıca yapılan bilimsel çalışmalarda Omega-3 

yağ asitlerinin meme, kolon, pankreas ve 

prostat kanserlerinde tümör oluşumunu ve büyümesini 

geciktirici etkisinin olduğu gösteriliyor. 

Balığı, beslenme alışkanlıklarınıza dâhil edin 

Omega-3’ün insan sağlığı üzerindeki olumlu etkilerinden 

faydalanmak için balık tüketimine önem 

verin. Beslenme uzmanı Müge Özyurt’a göre balığı 

beslenme listesine dâhil etmek ve haftada 2 ya 

da 3 kere tüketmek gerekiyor. Ancak özellikle kirli 

denizlerde büyüyüp yetişen balıklarda civa, arsenik 

gibi ağır metal kalıntıları olabiliyor. Bu nedenle 

mümkün olduğu kadar temiz sularda yetişmiş 

balıkları tercih etmelisiniz. Özyurt, çiftlik balıklarıyla 

Omega-3 ihtiyacının karşılanamadığını 

belirtiyor. Deniz balığı bulmanın çok zor olduğu 

yerlerde alternatif besinleri alabilirsiniz. Omega-3 

yağ asitleri hem balık yağında hem de Omega-3 

şurup veya kapsüllerinde bulunuyor. Elbette 

ki balığın kendisini yemek daha yararlı, balığı 

bulmak mümkün olmadığında ilaveten alternatif 

besinleri tercih edebilirsiniz. Burada şuna dikkat 

etmelisiniz; satın alınan ürün uluslararası kalite 

standartlarına uygun ve sağlığa zararlı ağır 

metallerden arındırılarak rafine edilmiş olmalı. 

Omega-3 çocukların beslenmesinde de gerekli 

Omega-3, çocukların sağlığında ve beslenmesinde 

de oldukça önemli. Zihinsel gelişimlerinde etkili. 

Göz sağlığı ve görme fonksiyonlarının iyi olması 

için Omega-3 yağ asitlerinden DHA’nın alınması 

gerekiyor. Ayrıca, duygusal dengesizlik, düzenli 

çalışma bozukluğu, dikkat eksikliği, konsantrasyon 

zayıflığı, aşırı hareketlilik ve öğrenme 

güçlüğü gibi durumlarda yeterli Omega-3 tüketiminin 

olumlu etkileri görülüyor. TÜRKAN UYMAZ

30% ÑÑÑÑ Ð½Ð° Ð±Ð¾Ð»Ð½Ð¸ÑÐµ Ð¾Ñ Ñ ÐµÐ¿Ð°ÑÐ¸Ñ Ð - Zaman Bulgaristan

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?

30% ÑÑÑÑ Ð½Ð° Ð±Ð¾Ð»Ð½Ð¸ÑÐµ Ð¾Ñ ÑÐµÐ¿Ð°ÑÐ¸Ñ Ð - Zaman Bulgaristan