türkiye-ermenistan ilişkileri çalıştayı raporu - SETA
türkiye-ermenistan ilişkileri çalıştayı raporu - SETA
türkiye-ermenistan ilişkileri çalıştayı raporu - SETA
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
TÜRKİYE-ERMENİSTAN<br />
İLİŞKİLERİ ÇALIŞTAYI<br />
seta<br />
ÇALIŞTAY<br />
<strong>SETA</strong> | Siyaset, Ekonomi ve Toplum Araştırmaları Vakfı | www.setav.org | Haziran 2009<br />
TÜRKİYE-ERMENİSTAN İLİŞKİLERİ<br />
ÇALIŞTAYI RAPORU<br />
<strong>SETA</strong> Sİyaset, ekonomİ ve toplum araştırmaları vakfı
S E T A<br />
Ç A L I Ş T A Y<br />
seta<br />
ÇALIŞTAY<br />
Kafkasya Çalışmaları 1 | Haziran 2009<br />
TÜRKİYE-ERMENİSTAN İLİŞKİLERİ<br />
ÇALIŞTAYI RAPORU<br />
25-28 MAYIS 2009, Conrad Otel, İSTANBUL<br />
<strong>SETA</strong><br />
SİYASET, EKONOMİ VE TOPLUM ARAŞTIRMALARI VAKFI<br />
İÇİNDEKİLER<br />
TAKDİM | 3<br />
GİRİŞ | 4<br />
GENEL DEĞERLENDİRME | 4<br />
SONUÇLAR VE TAVSİYELER | 6<br />
2009©Yayın hakları mahfuzdur
TÜRKİYE-ERMENİSTAN<br />
İLİŞKİLERİ ÇALIŞTAYI<br />
TAKDİM<br />
Soğuk Savaş, dünyanın geri kalanında bitmesine karşılık, Kafkasya’da devam etti. Kuzey, güney,<br />
doğu, batı hattında bölünmeler, bölgede barışın, işbirliğinin ve karşılıklı bağımlılığın tesisini uzunca bir<br />
süre engelledi. Rusya-Gürcistan savaşıyla artık bölgedeki statükonun devam edemeyeceği anlaşıldı. Rusya-<br />
Gürcistan savaşı, bölge jeopolitiğini ve diğer küresel değerleri ciddi şekilde etkileyen bir gelişme oldu.<br />
Kafkasya’nın sınırlarını kuzeye çekmeye çalışan bağımsızlık arayışındaki oluşumlar ortaya çıktı; Gürcistan,<br />
Kafkasya denkleminin bir anlamda dışında kaldı.<br />
Diğer taraftan Kafkasya, uluslararası güvenliğin bir sorun alanı haline geldi. Rusya ve ABD, Soğuk<br />
Savaş sonrası dönemde ilk kez Kafkasya üzerinden Karadeniz’de karşı karşıya kaldılar. Kuşkusuz bu, çok<br />
önemli ve tehlikeli bir gelişmeydi. Bütün bu kriz ortamında belki de en önemli gelişme, gizliden gizliye<br />
devam eden Türkiye-Ermenistan <strong>ilişkileri</strong>ndeki normalleşme sürecinin ivme kazanması oldu. Bir anlamda,<br />
krizin fırsata dönüştürülmesi yönünde bir imkân ortaya çıktı. Ancak bu süreç, bölgesel ve uluslararası çok<br />
sayıda unsurun etkisi altında gelişme durumundadır.<br />
Yeni dönemin belirleyici aktörleri olarak Rusya, Türkiye ve Azerbaycan öne çıkıyor. AB ve Amerika,<br />
kendilerine resimde yer bulmakta zorlanıyor. Türkiye’nin 2004’ten günümüze sürdürdüğü önce gizli, sonra<br />
açık diplomatik çabalar ve Kafkasya İşbirliği ve İstikrar Platformu gibi girişimler, ortaya koyduğu yapıcı tavrı<br />
örneklemektedir. Türkiye’nin açılımı, bir ölçüde yeni Amerika yönetimine alan açmıştır. Avrupa Birliğinin<br />
bölge ile ilgilenmesi, ancak Rusya-Gürcistan savaşı sonrasında ortaya çıkmıştır.<br />
Türkiye’nin yeni açılımı, Ermenistan ile normalleşmeyi, Azerbaycan-Ermenistan sorununun<br />
çözümünde alınacak mesafe ile fiili olarak ilişkilendirmektedir. Azerbaycan’ın bu yakınlaşmadan şüphe<br />
duymaması için Türkiye’den en üst düzey siyasiler devreye girdi. Kısa süreli bir gerilimden sonra, Türkiye-<br />
Azerbaycan <strong>ilişkileri</strong> eski durumuna döndü.<br />
Türkiye’nin Karabağ sorunu ile ilgili Azerbaycan’a garanti vermesi, Ermenistan ile normalleşme<br />
sürecini bir anda altüst etmedi. Ermenistan’dan gelen tepkilere bakıldığı zaman, normalleşme sürecinin<br />
bir direnç kazandığı, karşılıklı olarak siyasi irade ve kamuoyu oluştuğu görülüyor. Siyasi iradenin yanında<br />
toplumlar arası ilişki ve sivil toplum iradesinin ortaya çıkması, elbette kaçınılmaz bir gereksinimdi. Nitekim<br />
Türkiye-Ermenistan <strong>ilişkileri</strong>ni geliştirmeyi hedefleyen bir sivil toplum iradesi de ortaya çıktı.<br />
<strong>SETA</strong> olarak, 25–28 Mayıs 2009 tarihinde Türkiye ve Ermenistan’dan akademisyenlerin, uzmanların<br />
ve gazetecilerin bir çalıştayda bir araya getirilmesini sağlayarak sivil toplum diyaloguna katkıda bulunmayı<br />
hedefledik. <strong>SETA</strong> uzmanı Muharrem Ekşi’nin hazırladığı rapor, çalıştay ile ilgili kamuoyunu bilgilendirmeyi<br />
amaçlıyor.<br />
Prof.Dr. Bülent Aras<br />
<strong>SETA</strong> DIŞ POLİTİKA KOORDİNATÖRÜ<br />
3
S E T A<br />
Ç A L I Ş T A Y<br />
TÜRKİYE-ERMENİSTAN<br />
İLİŞKİLERİ ÇALIŞTAYI<br />
RAPORU<br />
25-28 MAYIS 2009, Conrad Otel, İSTANBUL<br />
GİRİŞ<br />
Türk Dış Politikasının 2009 yılı gündeminde Ermenistan ile ilişkiler önemli yer tutacaktır. Bir sivil<br />
toplum kuruluşu olarak <strong>SETA</strong> Vakfı, Türk-Ermeni <strong>ilişkileri</strong>nin geliştirilmesini önemli görmekte<br />
ve toplumsal aktörlerin bu <strong>ilişkileri</strong>n gelişimindeki oynayacakları rolün gereğine inanmaktadır.<br />
<strong>SETA</strong> Vakfı son yıllarda artan ölçekte ihtiyaç duyulan kamu diplomasisi ihtiyacına cevap verecek<br />
şekilde 25–28 Mayıs 2009 tarihleri arasında İstanbul Conrad Otel’de Türkiye-Ermenistan İlişkileri<br />
Çalıştayı düzenlemiştir.<br />
GENEL DEĞERLENDİRME<br />
4<br />
Çalıştayın temel amacı Türkiye-Ermenistan <strong>ilişkileri</strong>nde son dönemde yaşanan gelişmeleri<br />
değerlendirmek, <strong>ilişkileri</strong>n normalleşmesi önündeki engellerin neler olduğunu analiz etmek<br />
ve Türk-Ermeni <strong>ilişkileri</strong>nde yakınlaşmaya katkı sağlayacak öneriler geliştirmektir. Türkiye-<br />
Ermenistan <strong>ilişkileri</strong>nin normalleşmesi yönünde atılan adımlar, lehte ve aleyhte çeşitli tepkilere<br />
yol açmıştır. Müzakere ve çözüm süreçlerinin her zaman zor olduğu gerçeği göz önüne<br />
alındığında, bu durumu normal karşılamak gerekir. Türkiye-Ermenistan <strong>ilişkileri</strong> hem Türkiye-<br />
Azerbaycan, hem Ermenistan-Azerbaycan <strong>ilişkileri</strong> açısından hem de Güney Kafkasya’da güven<br />
ve istikrarın tesisi açısından önem arz etmektedir. Türkiye-Ermenistan İlişkileri Çalıştayı’nda<br />
Türkiye’den ve Ermenistan’dan uzmanların katılımıyla iki ülke arasındaki ilişkiler ve bölge<br />
siyaseti ele alınmıştır.
TÜRKİYE-ERMENİSTAN<br />
İLİŞKİLERİ ÇALIŞTAYI<br />
Türkiye-Ermenistan İlişkileri Çalıştayı’nda Türkiye ve Ermenistan’dan gelen katılımcılarla<br />
iki ülke arasındaki ilişkiler ve bugün devam eden normalleşme süreci çok yönlü olarak ele<br />
alınmıştır. Çalıştayda iki ülkenin son zamanlarda normalleşme süreciyle kaydettiği gelişmeler<br />
ele alınarak nasıl daha ileri aşamaya getirilebileceği noktasında Ermeni ve Türk katılımcılar<br />
arasında fikir teatisi gerçekleştirilmiştir. Yapılan oturumlarda Türkiye-Ermenistan <strong>ilişkileri</strong>ndeki<br />
normalleşme süreci, Karabağ sorunu ve sınırların açılması gibi temel konular ve sorunlara dair<br />
farklı yaklaşımlara değinilmiştir.<br />
Çalıştayda, Ağustos 2008 tarihinde meydana gelen Rus-Gürcü çatışmasının, Kafkasya’ya<br />
istikrarsızlık ve güvensizlik ortamı getirdiği üzerinde durulmuştur. Buna karşı Türkiye’nin kendi<br />
inisiyatifi ile ortaya attığı Kafkasya İstikrar ve İşbirliği Platformu (KİİP) ve ardından Türkiye-<br />
Ermenistan arasında ivme kazanan normalleşme sürecinin bölgeye istikrar ve güvenlik getirici<br />
bir unsur olarak görülmeye başlandığı dile getirilmiştir. Türkiye’nin KİİP ve normalleşme süreci<br />
ile etrafında bir barış kuşağı oluşturma politikası izlediği ve yakın çevresi olan Kafkasya’da<br />
güvenlik ve istikrar üreten bir aktör olarak proaktif bir dış politika izlediği vurgulanmıştır. Bu<br />
girişimlerin Kafkasya’da yeniden entegrasyonu ve güven artırıcı işlevleri yerine getirdiğine<br />
dikkat çeken katılımcılar, bölge politikasının taraflardan birinin kazandığı ve diğerinin<br />
kaybettiği sıfır toplamlı oyun yerine herkesin kazanacağı kazan-kazan stratejisi ve işbirliği<br />
eksenine kaydığını ifade etmişlerdir.<br />
Türkiye-Ermenistan <strong>ilişkileri</strong>nde ve normalleşme sürecinde temel konunun öncelikle sınırların<br />
açılması olduğu, ancak bunun da al-ver denklemine indirgenmeyerek karşılıklı işbirliği ve<br />
çıkarlar doğrultusunda yapılması gerektiğinin altı çizilmiştir. Sınırların açılması her iki tarafa<br />
da kazanç sağlayacak olup, iki ülke ticari <strong>ilişkileri</strong>ni hızla geliştirecektir. Sınırların açılması<br />
halinde Ermenistan ticaret hacmi 14 kat artarken Türkiye ticaretinin de üç kat artacağı<br />
öngörülmektedir. Özellikle, Ermenistan açısından sınırların açılmasının 70 milyonluk bir<br />
pazarın açılmasını ifade ettiği; bu nedenle sınırların açılmasıyla Ermenistan’ın Türkiye’den çok<br />
daha fazla kazanç elde edeceği ileri sürülmüştür. Bunların yanında tecrit edilmiş Ermenistan’ın<br />
Batı ile entegrasyon yolunu açacağı ve sonuçta Ermenistan’a Batı’dan daha fazla yardım ve<br />
destek göreceği vurgulanmıştır. Katılımcıların dikkat çektiği önemli bir nokta, Ermenistan’ın<br />
bugüne kadar bölgedeki enerji projelerinden dışlanması durumunun sınırların açılmasıyla<br />
ortadan kalkacağıdır.<br />
Çalıştayda dile getirilen bir diğer görüş, normalleşme sürecinin Karabağ sorununa<br />
endekslenmesinin süreci tıkayacağı; bu nedenle, Karabağ sorununun normalleşme sürecinin<br />
ve yol haritasının bir konusu olmaması gerektiğidir. Ancak, paradoksal olarak normalleşme<br />
süreci, Karabağ sorunu ile çakışmaktadır. Bu iki süreci birbirine paralel olarak iki ayrı kulvarda<br />
yürütmenin daha işlevsel olacağı öngörülmektedir. Bununla birlikte, normalleşme sürecinin<br />
ilerlemesinin Karabağ sorununun çözümünde kolaylaştırıcı işleve sahip olduğu da eklenmiştir.<br />
5
S E T A<br />
Ç A L I Ş T A Y<br />
Ayrıca, Türkiye’nin Karabağ sorununda Azerbaycan tarafını tutan bir aktör olması yerine tarafsız<br />
politika izlemesinin sorunun çözümünü mümkün hale getireceği, aynı zamanda bu tutumun<br />
Kafkasya’da Türkiye’yi lider aktör konumuna getireceği ileri sürülmüştür.<br />
Normalleşme sürecinde diaspora, resmi söylemler, tarihsel algılar ve sözde soykırım tasarılarını<br />
üçüncü ülkelerde gündeme getirme çabalarının yavaşlatıcı ve engelleyici faktörler olduğu,<br />
buna karşı bu konuların siyasallaştırılmasından kaçınılması gerektiği üzerinde duruldu.<br />
Ayrıca, bu noktada uluslararası resmi sınırları aşan işleve sahip STK’lara iki ülke sorunlarının<br />
çözümünde önemli roller düşmektedir. STK’lar toplumlar arası karşılıklı anlayışları geliştirerek<br />
normalleşme sürecinin alt yapısını hazırlayıcı işlev üstlenebilirler. Başka bir ifadeyle; STK’lar<br />
siyasi sorunların çözümüne zemin hazırlayarak normalleşme sürecinin kolaylaştırıcı motoru<br />
olabilirler. Bununla birlikte, normalleşme sürecinde iki ülke arasındaki bütün sorunların<br />
çözülmesi gibi bir zorunluluğun olmadığı, Türkiye-Yunanistan <strong>ilişkileri</strong>nde olduğu gibi sorunlar<br />
üzerinde çalışılırken <strong>ilişkileri</strong>n geliştirilebileceği vurgulanmıştır.<br />
Sonuç olarak katılımcılar, bu <strong>çalıştayı</strong>n bir süreklilik çerçevesinde tekrarlanması konusunda<br />
mutabakata varmış ve benzer bir <strong>çalıştayı</strong>n Türkiye- Azerbaycan İlişkileri çerçevesinde<br />
gerçekleştirilmesinin yararlı olacağı ortaya çıkmıştır. Bunun da ötesinde her iki çalıştaya da<br />
katılanların bir araya gelerek oluşturacağı Türkiye-Ermenistan-Azerbaycan <strong>ilişkileri</strong> <strong>çalıştayı</strong>nın<br />
gerçekleştirilmesinin stratejik açıdan yararlı olacağı öngörülmüştür. Son tahlilde <strong>SETA</strong>’nın<br />
düzenlediği bu çalıştay siyasal söylem ve eylem sınırlarını aşan yeni bir dil ve arayış zemini<br />
hazırlayan bir işlev görmüştür.<br />
SONUÇLAR VE TAVSİYELER<br />
1.<br />
2.<br />
Türkiye-Ermenistan <strong>ilişkileri</strong> ve normalleşme sürecinde sınırların kısa zamanda açılması<br />
beklenmemektedir. Buna karşın, iki ülke arasında uçak seferleri ve vize işlemlerinin<br />
gerçekleştirilmesi önemli bir aşamadır.<br />
Türkiye’nin etrafında barış kuşağı oluşturma politikasının bir ürünü olarak normalleşme<br />
süreci açılımını gerçekleştirmesi, Kafkasya’da istikrar ve güvenliğin gelişmesini olumlu<br />
yönde etkileyecektir.<br />
3. Türkiye-Ermenistan normalleşmesi, her iki taraf içinde bir zorunluluk olarak ortaya<br />
çıkmıştır.<br />
6<br />
4.<br />
Normalleşme süreci, Karabağ sorununa endekslenirse işleyen sürecin tıkanması kuvvetle<br />
muhtemeldir. Ayrıca, Karabağ meselesinin normalleşme sürecinin bir ön koşulu olarak<br />
ileriye sürülmemesi gerekmektedir. Bu nedenle, Karabağ sorunu, normalleşme süreci ve<br />
yol haritasının dışında tutulmalıdır. Bununla birlikte, koşulların olgunlaşması durumunda<br />
iki sürecin birbirine paralel götürülebileceği de düşünülmelidir.
TÜRKİYE-ERMENİSTAN<br />
İLİŞKİLERİ ÇALIŞTAYI<br />
5.<br />
6.<br />
7.<br />
8.<br />
9.<br />
10.<br />
11.<br />
12.<br />
13.<br />
14.<br />
Karabağ sorunu, Ermenistan’ı küresel politikadan tecrit etmekte ve Batı’nın da<br />
Ermenistan’a desteğini engellemektedir. Ermenistan’ın normalleşme sürecinde daha<br />
istekli davranması için bu olgu sürekli hatırlatılmalıdır.<br />
Ermeni diasporası, Türkiye-Ermenistan <strong>ilişkileri</strong> ve normalleşme sürecinin ilerlemesinde<br />
olumsuz bir faktör olarak ortaya çıkmaktadır. Diasporanın Ermenistan yönetimi ve<br />
kamuoyu üzerindeki etkisinin kırılması gerekmektedir.<br />
Türkiye Ermeni diasporasından ılımlı gruplarla yapıcı diyalog geliştirebilir.<br />
Azerbaycan-Ermenistan sorununda Türkiye’nin Azerbaycan tarafında yer alması,<br />
normalleşme sürecini olumsuz yönde etkilemektedir. Bu nedenle, Türkiye’nin mümkün<br />
olduğunca tarafsız kalması gerekmektedir.<br />
Rus-Gürcü çatışması, Kafkasya’nın haritasını ve dengelerini değiştirerek bölgede güvensizlik<br />
ortamı doğurmuştur. Bununla birlikte, Rus-Gürcü çatışmasının yansımalarından biri<br />
de Türkiye-Ermenistan <strong>ilişkileri</strong>ndeki sıfır-toplamlı oyun yerine normalleşme süreciyle<br />
tarafların bütününün kazanacağı bir sürece de ivme kazandırmış olmasıdır.<br />
Normalleşme süreci, Türkiye ile Ermenistan arasındaki kronikleşmiş tarihsel güvensizlik<br />
ortamını olumlu yönde değiştirmeye başlamıştır. Normalleşme, Ermenistan ve Türkiye’ye<br />
daha fazla güvenlik sunmaktadır.<br />
Normalleşme süreci, taraflar açısından salt bir dış politika konusu olmanın ötesinde<br />
kimlik, kültür, tarih ve küresel aktörlerle (AB,ABD, Rusya) <strong>ilişkileri</strong>n yeniden şekillenmesi<br />
konusudur. Ermenistan’ın Rusya endeksli politika izlemsinin maliyeti artmakta ve bu<br />
durum Ermenistan’ı Türkiye ile yakınlaşmaya sevk etmektedir.<br />
Türkiye Ermeni <strong>ilişkileri</strong>nde esas mesele sınırların açılmasıdır. Sınırların açılması diğer<br />
konuların çözülmesini kolaylaştırıcı işlev görebilir.<br />
Ermenistan’ın 7 reyondan çekilmesi gerektiği ileri sürülmüştür. Çünkü buraları<br />
Ermenistan’ın 14 günlüğüne geçici olarak işgal ettiği, ancak 15 yıldır elinde tuttuğu ifade<br />
edilmiştir. Normalleşme sürecinde de Ermenistan’ın 3-5 reyondan çekilmesi <strong>ilişkileri</strong>n<br />
aşama kaydetmesinde önemli rol oynacağının altı çizilmiştir.<br />
STK’lar, Türkiye-Ermenistan <strong>ilişkileri</strong>nde siyasi sorunların çözümünde inisiyatif başlatan<br />
bir etken olarak ortaya çıkabilir ve sorunların çözümünde kolaylaştırıcı işlev görebilir.<br />
7
S E T A<br />
Ç A L I Ş T A Y<br />
TÜRKİYE-ERMENİSTAN İLİŞKİLERİ ÇALIŞTAYI PROGRAMI<br />
25-28 MAYIS 2009, Conrad Otel, İSTANBUL<br />
25 Mayıs 2009<br />
Otele giriş ve kayıt<br />
20:00 - 21:00 Akşam Yemeği<br />
26 Mayıs 2009<br />
09:00 - 09:30 Açılış Konuşmaları<br />
Bülent Aras, <strong>SETA</strong><br />
Dr. Alexander Iskandaryan, Kafkasya Enstitüsü, Ermenistan<br />
09:30 - 10:45 1.Oturum: Türkiye-Ermenistan İlişkileri<br />
Oturum Başkanı:<br />
Dr. İbrahim Kalın, Başbakanlık, Türkiye<br />
Panelistler:<br />
Dr. Alexander Iskandaryan, Direktör, Kafkasya Enstitüsü, Ermenistan<br />
Fatih Özbay, BILGESAM, Türkiye<br />
10:45–11:15 Çay/Kahve Arası<br />
11:15 – 12:30 2.Oturum: Kafkasya Güvenliğinde Türkiye ve Ermenistan’ın Rolü<br />
Oturum Başkanı:<br />
Prof. Dr. Bülent Aras, <strong>SETA</strong><br />
Panelistler:<br />
Prof. Richard Giragosian, Direktör, Ulusal ve Uluslararası Çalışmalar için Ermeni<br />
Merkezi (ACNIS), Ermenistan<br />
Suat Kınıklıoğlu, Milletvekili, Türkiye<br />
12:30 - 14:00 Öğle Yemeği<br />
14:00 -15:15 3. Oturum: Türkiye Ermenistan İlişkilerinin Ekonomi Politiği<br />
8<br />
Oturum Başkanı:<br />
Taha Özhan, <strong>SETA</strong>, Türkiye<br />
Panelistler:<br />
Haroutiun Khachatrian, Ekonomi ve Siyaset Uzmanı, Noyan Tapan Bilgi Merkezi,<br />
Ermenistan<br />
Doç.Dr. Mehmet Dikkaya, Kafkas Üniversitesi, Türkiye
TÜRKİYE-ERMENİSTAN<br />
İLİŞKİLERİ ÇALIŞTAYI<br />
15:15 – 15:45 Çay/Kahve Arası<br />
15:45 -17:00 4.Oturum: Küresel ve Bölgesel Aktörlerin Azerbaycan-Ermenistan<br />
Uyuşmazlığına Yaklaşımları<br />
Oturum Başkanı:<br />
Ceyda Karan, Gazeteci, Türkiye<br />
Panelistler:<br />
Dr. Sergey Minasyan, Kafkasya Enstitüsü Siyaset Çalışmaları Bölümü Başkanı,<br />
Ermenistan<br />
Doç. Dr. Sedat Laçiner, USAK, Türkiye<br />
20:00–21:00 Akşam Yemeği<br />
27 Mayıs 2009<br />
09:00 - 10:15 5.Oturum: Türkiye’deki Ermeni Azınlığı ve Ermeni Kültürel Varlığı<br />
Oturum Başkanı:<br />
Prof. İhsan Dağı, ODTÜ, Türkiye<br />
Panelistler:<br />
Dr. Ruben Melkonyan, Erivan Devlet Üniversitesi, Ermenistan<br />
Doç. Dr. Ferhat Kentel, İstanbul Bilgi Üniversitesi, Türkiye<br />
10:15 – 10:45 Çay/Kahve Arası<br />
10:45 -12:00 6.Oturum: Türkiye-Ermenistan İlişkilerinde Üniversiteler<br />
ve Sivil Toplum Kuruluşları<br />
Oturum Başkanı:<br />
Doç.Dr. Şule Toktaş, Kadir Has Üniversitesi, Türkiye<br />
Panelistler:<br />
Karen Bekaryan, Avrupa Entegrasyonu Araştırma Merkezi Başkanı, Ermenistan<br />
Dr. Levent Korkut, Hacettepe Üniversitesi – Sivil Toplumu Geliştirme Merkezi (STGM)<br />
Başkanı, Türkiye<br />
13:00 -14:00 Öğle Yemeği<br />
18:00 – 21:00 Yat Gezisi ve Akşam Yemeği<br />
28 Mayıs 2009<br />
Otelden çıkış 9
S E T A<br />
Ç A L I Ş T A Y<br />
TÜRKİYE-ERMENİSTAN İLİŞKİLERİ ÇALIŞTAYI KATILIMCI LİSTESİ<br />
25-28 MAYIS 2009, Conrad Otel, İSTANBUL<br />
10<br />
Adı – Soyadı<br />
Aghavni Karakhanyan<br />
Alexander Iskandaryan<br />
Alin Ozinian<br />
Artak Shakaryan<br />
Haroutiun Khachatrian<br />
Hovhannes Nikoghosyan<br />
Johnny Melikyan<br />
Karen Bekaryan<br />
Masis Mayilian<br />
Petrosov Konstantin<br />
Richard Giragosian<br />
Ruben Melkonyan<br />
Seda Muradyan<br />
Sergey Minasyan<br />
Suren Deheryan<br />
Adem Çaylak<br />
Aris Nalcı<br />
Bekir Berat Özipek<br />
Bekir S. Gür<br />
Belinda Mumcu<br />
Bülent Aras<br />
Bülent Keneş<br />
Burcu Yakar<br />
Burhanettin Duran<br />
Cemalettin Çelik<br />
Cengiz Çandar<br />
Ceyda Karan<br />
Ertan Aydın<br />
Fahrettin Altun<br />
Fatih Özbay<br />
Ferhat Kentel<br />
Garabet Paylan<br />
Gökhan Çetinsaya<br />
Gülden Ayman<br />
Hatem Ete<br />
Hilal Barın<br />
Hilda Ermen<br />
Hüsnü Kapu<br />
İbrahim Kalın<br />
İhsan Dağı<br />
Kenan Dağcı<br />
Kurumu<br />
Sivil Toplum Merkezi & Bölgesel Kalkınma<br />
Kafkasya Enstitüsü<br />
Türk - Ermeni İş Geliştirme Konseyi<br />
Avrasya İşbirliği Vakfı<br />
Noyan Tapan Bilgi Merkezi<br />
Profesyoneller Derneği<br />
Seçim Sistemleri Merkezi<br />
Avrupa Entegrasyonu Araştırma Merkezi<br />
Uluslararası İlişkiler Uzmanı<br />
ARKA Haber Ajansı<br />
Ulusal ve Uluslararası Çalışmalar için Ermeni Merkezi<br />
Erivan Devlet Üniversitesi<br />
Savaş ve Barış Bilgilendirme Merkezi<br />
Kafkasya Enstitüsü<br />
Sürdürülebilir Gelecek İçin Gazeteciler Ekibi<br />
Kafkas Üniversitesi<br />
AGOS Gazetesi<br />
Gaziosmanpaşa Üniversitesi<br />
Yüzüncü Yıl Üniversitesi<br />
Hrant Dink Vakfı<br />
<strong>SETA</strong><br />
Today’s Zaman Gazetesi<br />
Sabah Gazetesi<br />
Sakarya Üniversitesi<br />
Başbakanlık<br />
Referans Gazetesi<br />
Radikal Gazetesi<br />
Çankaya Üniversitesi<br />
İstanbul Şehir Üniversitesi<br />
Bilgesam<br />
İstanbul Bilgi Üniversitesi<br />
Ermeni Vakıf Okulları<br />
İstanbul Şehir Üniversitesi<br />
Marmara Üniversitesi<br />
<strong>SETA</strong><br />
<strong>SETA</strong><br />
Liberal Avrupa Derneği<br />
Kafkas Üniversitesi<br />
T.C. Başbakanlık<br />
ODTÜ<br />
Yalova Üniversitesi
TÜRKİYE-ERMENİSTAN<br />
İLİŞKİLERİ ÇALIŞTAYI<br />
TÜRKİYE-ERMENİSTAN İLİŞKİLERİ ÇALIŞTAYI KATILIMCI LİSTESİ<br />
26-27 MAYIS 2009, Conrad Otel, İSTANBUL (devam)<br />
Adı – Soyadı<br />
Levent Korkut<br />
Mehmet Dikkaya<br />
Mehmet Efe Çaman<br />
Muharrem Ekşi<br />
Muhittin Ataman<br />
Murat Sofuoğlu<br />
Nasuhi Güngör<br />
Osman Kavala<br />
Ömer Duran<br />
Özge Genç<br />
Özdem Sanberk<br />
Özden Zeynep Oktav<br />
Özlem Dalkıran<br />
Pınar Akpınar<br />
Rabia Karakaya Polat<br />
Rabia Mandal<br />
Sadık Ünay<br />
Salih Bıçakcı<br />
Samet Günek<br />
Sami Kohen<br />
Sedat Laçiner<br />
Selin M. Bölme<br />
Stephanie Coe<br />
Suat Kınıklıoğlu<br />
Şule Toktaş<br />
Taha Özhan<br />
Talip Küçükcan<br />
Tarık Çelenk<br />
Ümare Yazar<br />
Yılmaz Ensaroğlu<br />
Yonca Poyraz Doğan<br />
Zeynep Taşkın<br />
Kurumu<br />
Hacettepe Üniversitesi<br />
Kafkas Üniversitesi<br />
Yalova Üniversitesi<br />
<strong>SETA</strong><br />
Abant İzzet Baysal Üniversitesi<br />
Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Merkezi<br />
Star Gazetesi<br />
Anadolu Kültür Vakfı<br />
<strong>SETA</strong><br />
TESEV<br />
Emekli Büyükelçi<br />
Yıldız Teknik Üniversitesi<br />
Helsinki Yurttaşlar Derneği (HYD)<br />
Genç Siviller<br />
Işık Üniversitesi<br />
<strong>SETA</strong><br />
Fatih Üniversitesi<br />
Işık Üniversitesi<br />
<strong>SETA</strong><br />
Milliyet Gazetesi<br />
USAK<br />
<strong>SETA</strong><br />
Ekopolitik<br />
TBMM<br />
Kadir Has Üniversitesi<br />
<strong>SETA</strong><br />
<strong>SETA</strong><br />
Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Merkezi<br />
<strong>SETA</strong><br />
<strong>SETA</strong><br />
Today’s Zaman<br />
Hrant Dink Vakfı<br />
11
12<br />
S E T A<br />
Ç A L I Ş T A Y
13<br />
TÜRKİYE-ERMENİSTAN<br />
İLİŞKİLERİ ÇALIŞTAYI
S E T A<br />
Ç A L I Ş T A Y<br />
Türk Dış Politikasının 2009 yılı gündeminde Ermenistan ile ilişkiler<br />
önemli yer tutacaktır. Bir sivil toplum kuruluşu olarak <strong>SETA</strong> Vakfı, Türk-<br />
Ermeni <strong>ilişkileri</strong>nin geliştirilmesini önemli görmekte ve toplumsal<br />
aktörlerin bu <strong>ilişkileri</strong>n gelişimindeki oynayacakları rolün gereğine<br />
inanmaktadır. <strong>SETA</strong> Vakfı son yıllarda artan ölçekte ihtiyaç duyulan kamu<br />
diplomasisi ihtiyacına cevap verecek şekilde 25–28 Mayıs 2009 tarihleri<br />
arasında İstanbul Conrad Otel’de Türkiye-Ermenistan İlişkileri Çalıştayı<br />
düzenlemiştir.<br />
Çalıştayın temel amacı Türkiye-Ermenistan <strong>ilişkileri</strong>nde son dönemde<br />
yaşanan gelişmeleri değerlendirmek, <strong>ilişkileri</strong>n normalleşmesi önündeki<br />
engellerin neler olduğunu analiz etmek ve Türk-Ermeni <strong>ilişkileri</strong>nde<br />
yakınlaşmaya katkı sağlayacak öneriler geliştirmektir. Türkiye-Ermenistan<br />
<strong>ilişkileri</strong>nin normalleşmesi yönünde atılan adımlar, lehte ve aleyhte çeşitli<br />
tepkilere yol açmıştır. Müzakere ve çözüm süreçlerinin her zaman zor<br />
olduğu gerçeği göz önüne alındığında, bu durumu normal karşılamak<br />
gerekir. Türkiye-Ermenistan <strong>ilişkileri</strong> hem Türkiye-Azerbaycan, hem<br />
Ermenistan-Azerbaycan <strong>ilişkileri</strong> açısından hem de Güney Kafkasya’da<br />
güven ve istikrarın tesisi açısından önem arz etmektedir. Türkiye-<br />
Ermenistan İlişkileri Çalıştayı’nda Türkiye’den ve Ermenistan’dan<br />
uzmanların katılımıyla iki ülke arasındaki ilişkiler ve bölge siyaseti ele<br />
alınmıştır.<br />
w w w . s e t a v . o r g
Change language