Hekimlerin Çalıştıkları Yataklı Tedavi Kurumlarının Olağandışı ...

yedi günü çalışır ve bu nedenle gerektiğinde çabuk boşaltılmaları olanaklı
değildir.
Herhangi bir kriz durumunda hastanelerdeki şu temel etkinliklerin
sürdürülebilmesi gereklidir:
• Hasta bakımı: Acil kurtarma hizmetleri, triyaj, acil bakım, acil dışı
hizmetler, cerrahi girişimler, reanimasyon, yoğun bakım.
• Tıbbi destek: Eczane-ilaç ve tıbbi malzeme deposu, klinik laboratuar,
görüntüleme ünitesi, morg, sterilizasyon
• Kurumsal destek: Komuta, iletişim-bilgilendirme, bakım, beslenme,
malzeme, depolar
Türkiye (1999), Gujarat-Hindistan (2001) ve Bam, İran (2003) veya Grenada,
Haiti ve Filipinler’deki (2004) kasırgalar sonrasında tıbbi tedaviye gereksinimi
olan çok sayıda yaralı ciddi düzeyde hasarlı hastanelerin açık alanlarında,
neredeyse savaş koşullarında tedavi edilmiştir. Kocaeli Depremi’nde resmi
rakamlara göre 44 bin yaralının çoğu ya yakındaki hastanelerin hasar
görmesi nedeniyle uzaktaki sağlık kuruluşlarına tahliye edilmiş veya hasarlı,
güvenli olmayan hastane ve kliniklerin dışında, açık alanda tedavi edilmiştir.
Bin kişiden fazla ölünün ve 8 binden fazla yaralının olduğu 2001’deki El
Salvador Depremi sırasında sağlık kuruluşlarının % 63’ü (19 hastane)
hasar gördüğü ve altısı tamamen boşaltıldığı bilinmektedir. Depremden üç
yıl sonrasında başkent San Rafael’deki hastalar geçici sağlık kuruluşlarında
(çadır ve konteynerlerda) tedavi görmekte olduğu belirtilmektedir.
1.3.2. Türkiye’de Sağlık Kuruluşlarının olağandışı durumlara
yönelik zarar azaltma çalışmalarında mevcut durum
Sayıştay’ın 1999 Depremi’nden sonra hazırladığı bir raporda, hasar gören
kamu binlarının onarım çalışmalarının yanı sıra, özellikle okullar, hastaneler,
viyadükler, tüneller, tarihi ve kültürel değeri olan binaların olası bir depreme
dayanıklı olup olmadıklarının tespit edilmesi ve gerekli yapıların güçlendirilmesi
önerilmektedir. Kurumların kendi olanaklarıyla güçlendirme çalışması yaptığı,
ancak kaynak yetersizliğinin güçlendirme çalışmalarını olumsuz etkilediği
vurgulanmaktadır.
Marmara-İstanbul Depremi olasılığını güçlü bir şekilde ortaya koyan
bilimsel değerlendirme ve raporlar sonrası 2006’da başlayan ve 2010’da
tamamlanması beklenen İstanbul Sismik Riskin Azaltılması ve Acil Durum
Hazırlık Projesi kapsamında öncelikli kamu binaları kapsamında okul,
hastane, yurt, idari ve sosyal hizmet binalarından oluşan toplam 2473
kamu binasının değerlendirilmiş ve 800’ünün güçlendirilmesi ve yeniden
yapımı hedeflenmiştir. Bunların 130’u hastane kompleksine ait binalar, 14’ü
poliklinik binalarıdır. Üniversite hastaneleri proje kapsamına alınmamıştır.
ISMEP Projesinin 2009’da geldiği nokta itibarıyla afet anındaki acil
hizmetlerin güçlendirilmesi çalışmalarını öncelikli olarak yürütmüş, asıl
öncelikli hedef olan sağlık kuruluşlarının güçlendirilmesi çalışmalarının çok az
bir kısmında hedefine ulaşmış görülmektedir. Proje yetkilileri hali hazırda iki
hastaneye ait binaların ve bir poliklinik binasının güçlendirilme çalışmasının
tamamlandığını, üç hastane, dört semt polikliniğinin ve bir sağlık yönetim
kurumunda çalışmaların devam ettiği belirtmektedir.
15