Hekimlerin Çalıştıkları Yataklı Tedavi Kurumlarının Olağandışı ...

5. Tartışma
Çalışmaya katılan hekimlerin genel sosyo-demografik özellikleri incelendiğinde
30-50 yaş grubunun, erkek ve uzman hekimlerin ağırlıkta olduğu görülmektedir.
Uzman hekimler 36 farklı uzmanlık alanı bildirmişlerdir. Olağandışı durumlara
hazırlıklılık pek çok uzmanlık dalını yakından ilgilendirmektedir. Hastanelerin
hazırlıklılığı ile ilgili çalışmaların tüm uzmanlık alanlarını kapsaması gerekliliği
düşünüldüğünde çalışmada farklı uzmanlık alanlarından hekimlerin
görüşlerinin toplanması sayısal azlığa karşın önemli ipuçları vermektedir.
Çalışmaya katılım 74 ilden gerçekleşmiş, büyük illerden katılımın ön planda
olduğu dikkat çekmiştir. Katılımcıların yaklaşık %60’ı Sağlık Bakanlığı,
%25’i de üniversite hastanelerinde çalışmaktadır. SB verileri incelendiğinde
ülkemiz genelinde de hekimlerin benzer oranlarda bu kurumlarda çalıştığı
görülmektedir. Bu açıdan ve hekimlerin ve sağlık kurumlarının da büyük
illerde bulunduğu düşünüldüğünde çalışmanın sonraki araştırmalar için yol
gösterici olabilecek veriler sunduğu düşünülebilir.
Katılımcı hekimler kendi yaşadıkları kent için depremi, salgın hastalıkları ve
endüstriyel kazaları ilk üç risk olarak görmektedirler. Ülkemizde en sık yaşanan
olağandışı durumun deprem olduğu ve topraklarımızın büyük kısmının deprem
kuşağında olduğu göz önüne alındığında ilk sırada depremin yer alması doğal
görünmektedir. İkinci sırada salgın hastalıkların yer alması ilginç bir bulgudur.
DSÖ tarafından pandemi uyarısı yapılan domuz gribinin yayılımı ve bu
durumun medyada işlenişi risklerle ilişkili hekimlerin görüşlerini etkilemiş
olabilir. Endüstriyel kazarların da üçüncü sırada yer alması hekimlerde bu
konuda bir farkındalığın gelişmeye başladığının işareti olabilir.
Araştırmaya katılanların çalıştıkları hastaneye ilişkin riskleri değerlendirmelerine
ilişkin yanıtlarında ise hastaneleri için yangın, sızıntı, kirlilik gibi teknolojik
nedenleri, depremi, salgın vb biyolojik nedenleri, hastane binasında
çökme riskini, meteorolojik nedenleri belli başlı riskler olarak gördükleri
anlaşılmaktadır. Geçtiğimiz aylarda Bursa’daki bir hastanede yaşanan yangın
bu anlamda hekimlerin yanıtlarını etkilemiş görünmektedir. Yangın sonrası
gerek yapılan tartışmalar gerekse kurumların yangın riskine ilişkin yapmış
olabileceği faaliyetler bu artışta etkili olabilir. Deprem ve binanın çökme
riskinin de belirtilmesi hekimlerin bu iki başlıkla ilgili pek çok faktörden
etkilenebilmiş olabileceklerini göstermektedir.
Hastaneye yönelik risklerle ilgili bu algılarına karşılık araştırmaya katılan
hekimlerin yarıdan fazlasının çalıştıkları hastanenin risk analizinin yapılıp
yapılmadığını bilmemeleri düşündürücüdür. Ancak burada çarpıcı olan,
katılımcıların dörtte birinin risk analizinin yapılmadığını ifade etmesidir ve
genel olarak bu başlıklı ilgili sorun olduğuna işaret etmektedir. Hekimlerin
bir kısmı afet planlarından haberdarken bilmeyenlerin oranının yüksekliği
dikkat çekicidir. Ek olarak, hastane afet planı eğitimi almadığını ve tatbikat
yapılmadığını belirten hekim oranı yarıdan fazladır. Kitlesel yaralanma vakaları
için hazırlık planı, alternatif hasta muayene ve tedavi alanları belirlenip
belirlenmediğiyle ilgili sorulara verilen olumsuz yanıtların yüksekliğinin yanı
sıra, bu konuda bilgilerinin olmadığı ifade eden hekimlerin oranı dramatik
düzeyde yüksektir. Bu veriler, hastanelerde afet planlarının yeterli düzeyde
51