Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
SİNEMA<br />
"Ömercik (Ömer Dönmez), benim<br />
İstanbul'daki ilk arkadaşım"<br />
minarelerine bir mahya kuruyor.<br />
En üstte at arabası, orta şerefedeki<br />
kandillerde köprü resmi, en aşağıda<br />
da kayıklar ve balıklar…<br />
‘Sinema’ Grekçeden geliyor,<br />
‘kinema’, Türkçesi ‘hareket’.<br />
İlk ışıklı hareket gösterisi 1895<br />
Lumière Kardeşler. 1870’lerde<br />
o Ramazan günü Abdüllatif<br />
Efendi’nin mahyasına bakanlar,<br />
at arabasının köprü üstünde,<br />
kayıklarla balıkların da köprü<br />
altında hareket ettiğini görüyorlar!<br />
Ne bu? Sinemanın kökeni ışıkoyunsa<br />
ne bu? Nerede şimdi<br />
mahyalar? Halbuki<br />
İstanbul’a özgüdür<br />
mahya, bizim<br />
buluşumuzdur.<br />
Batı’nın neon<br />
ışıkları varsa,<br />
İstanbul’un da<br />
mahya ışıkları<br />
vardır. Kendimiz<br />
bilmiyoruz ki<br />
dünyaya nasıl<br />
anlatacağız?<br />
Paris’teki o<br />
ilk gösterimden<br />
sonra neler<br />
oluyor, nasıl<br />
gelişiyor sinema?<br />
Lumière<br />
Kardeşlerin o<br />
ilk gösterisini<br />
izleyen bir adam!<br />
Sinemayı asıl o<br />
var etti, George<br />
Méliès. Çok<br />
zengin bir adam,<br />
hemen gidip bir<br />
“HABABAM SINIFI’NIN ÇEKİLDİĞİ VALİDEBAĞ’DAKİ<br />
ADİLE SULTAN KASRI’NA ADINI VEREN ADİLE<br />
SULTAN, SARAYA-HAREME PİYANOYU SOKAN İLK<br />
KADINDIR.”<br />
sinematograf alıyor ve denemeler<br />
yaparken kurguyu keşfediyor.<br />
DOLAYISIYLA DA KONULU FILMI…<br />
Evet! Malını mülkünü her<br />
şeyini sinemaya feda ediyor sonra.<br />
Tam bir maceraperest, stüdyolar<br />
kuruyor, iflas edip batıyor en<br />
sonunda da. Filmlerinde ikinci<br />
üçüncü rol verdiği bir kadının<br />
garda küçük bir büfesi var ki o<br />
kadın ona hep âşıkmış, Méliès<br />
farkında bile değil. Kadın orada<br />
iş veriyor Méliès’e, düşünebiliyor<br />
musun? Adam perişan. Ve o<br />
büfedeki halin bir fotoğrafı var<br />
bende. Ne satıyor dersin o kulübe?<br />
Ne satıyor?<br />
Oyuncak!<br />
İnanamıyorum…<br />
Ben mezarlıkları da çok severim<br />
Sevim. Mezarlar güzeldir,<br />
görmesini bilene. Çok giderim<br />
mezarlara, teşekkür ederim<br />
insanlara. Binlerce insana teşekkür<br />
ettim öyle, onlardan biri de<br />
Méliès. Paris’te Pérle-Lachaise’de<br />
görkemli anıt mezarların arkasında<br />
küçük, gariban bir mezarda yatar.<br />
Onunkine en yakın mezarlardan<br />
biri de kimin? Yılmaz Güney…<br />
KENT VE SINEMA<br />
Doğuşundan kısa süre sonra<br />
İstanbul’a geldi sinema ve nasıl<br />
etkiledi İstanbul’u?<br />
Çok farklı bir İstanbul çıktı<br />
ortaya. Çünkü sosyal hayat ikiye<br />
ayrılmıştı İstanbul’da. Bir yanda<br />
yarım kalmış bir Paris taslağı<br />
gibi duran Beyoğlu, öteki tarafta<br />
bütün geleneği göreniyle ve<br />
mahalle baskısıyla Osmanlı. Galata<br />
Köprüsü bu iki hayatı buluşturan<br />
mekândı. Bir kentin iki farklı<br />
dünyasını birleştiriyordu. Ve<br />
insanlar o köprüyü geçip tiyatroya<br />
29 www.mybilet.com
Change language