Sait Ãiya: HHaaawwwtttaaa uu ddııı MMııılllllleeetttııı Cihat Kar ...
Sait Ãiya: HHaaawwwtttaaa uu ddııı MMııılllllleeetttııı Cihat Kar ...
Sait Ãiya: HHaaawwwtttaaa uu ddııı MMııılllllleeetttııı Cihat Kar ...
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
sözcük geçişimi, bugün bilim ve teknolojideki<br />
gelişmeler, buluşlar ve keşifler sayesinde,<br />
giderek artan bir hızla tüm dünya dillerini etkisi<br />
altına almıştır. Başta Đngilizce olmak üzere bazı<br />
batı dilleriyle, Japonca gibi bazı doğu dillerinden<br />
dünya dillerine sürekli sözcük akışı olmaktadır.<br />
Örneğin ‘telefon’, ‘radio’, ‘televizyon’, ‘elektrik’<br />
gibi birçok sözcük, ya olduğu gibi, ya da küçük<br />
fonetik değişimlerle diğer dünya dillerine<br />
geçmişlerdir.<br />
Linguistic ilişki, tarihi ve genetik bir ilişkidir. Bu ilişki dil ailelerini ve bunların alt gruplarını<br />
oluşturur. Hint-Avrupa dil ailesinde alt gruplama özet olarak şöyledir:<br />
Germen Dilleri (Đngilizce, Fransızca, Almanca, Hollandaca, Đsveççe)<br />
Sılav Dilleri (Rusça, Polonya dili, Çekçe gibi)<br />
Romans Dilleri /(Latin), (Fransızca, Đtalyanca, Đspanyolca gibi)<br />
Grek Dili (Yunanca)<br />
Hint-Đran (Sanskritçe, Farsça, Avesta, ve büyük Đrani grubun alt dilleri)<br />
Kelt Dilleri; (Gaelic -Đrlandaca, Đskoçça- Galce, Breton.<br />
Đngilizce Almanca Fransızca Zazaki Kürtçe Türkçe<br />
mother<br />
brother<br />
have<br />
son<br />
can<br />
seven<br />
six<br />
star<br />
mutter<br />
bruder<br />
haben<br />
sohn<br />
kann<br />
sieben<br />
sechs<br />
Stern<br />
mère<br />
frère<br />
avoir<br />
fils<br />
pouvoir<br />
sept<br />
six<br />
etoil<br />
may<br />
bıra<br />
estış<br />
laz(lac)<br />
şenayış<br />
hewt<br />
şeş<br />
ıstare<br />
may<br />
bıra<br />
hebun<br />
law<br />
dıkarın<br />
heft<br />
şeş<br />
stêrk<br />
anne<br />
erkek kardeş<br />
sahibolmak<br />
erkek evlat<br />
-e/-abilmek<br />
yedi<br />
altı<br />
yıldız<br />
Yukarıdaki tabloda görüldüğü gibi<br />
Türkçe diğer beş dilden tamamen farklı bir<br />
sözcük yapılanmasına sahiptir. Almanca ile<br />
Đngilizce arasındaki ilişki, örneğin Fransızca,<br />
Zazaki ve Kürtçe ile olana göre daha yakındır.<br />
Benzer yakınlık Kürtçe ile Zazaki arasında olan<br />
ilişkide de söz konusudur. Türkçe ise yukarıdaki<br />
beş dilden hiçbiriyle aynı kategori içinde<br />
değildir. Doğal olarak Türkçe, Ural-Altay dil<br />
ailesi içinde yer alan Altaic alt grubundaki dillere<br />
yakın olacaktır<br />
Zazaki, Hint-Avrupa dil ailesi içinde,<br />
Hint kolunun Büyük Đrani diller grubunda,<br />
kuzey-batı alt grubu içindedir. Bu nedenledir ki,<br />
ilk aşamada tüm Đrani dillerle, giderek Avrupa<br />
dilleriyle benzerlikler taşımaktadır. Kürtçeyle ve<br />
diğer Đrani dillerle daha yakın benzerlik taşıması<br />
diyalekt ilişkisinden çok coğrafi yakınlık<br />
ilişkisidir; tıpkı Đsveççe ile Norveççe, Đngilizce<br />
ile Almanca, Fransızca ile Đtalyanca veya<br />
Đspanyolca arasında olduğu gibi...<br />
DEMOQRASÌ YAN ZÌ TERSOQRASÌ<br />
M. Çermug<br />
Ek edo nêşa zuwandé xoya bınusa<br />
Ek edo nêşa nameya şardé xo vaza<br />
Ek edo nêşa qalé welaté xo bikera<br />
Ek edo nêşa çiyoki mi zeridi, eskere, eşkera vaza<br />
Ek odo mi zeridi, derd u kula biheliyo<br />
Ek edo caran riy serbesti nêvina<br />
14<br />
Ek taynidé neyré vazé Demokrasi, Serbestwazi<br />
Ne xo bixapeyné, ne zi ma<br />
No Demorasi niyo, bibo, bibo beno Tersokrasi<br />
Beré ey cekeré<br />
Roy’da Ferati<br />
Ew roy`da Murat`i
Change language