FAALİYET RAPORU 2012 - Tofaş
14.01.2015 • Views
Share Embed Flag

FAALİYET RAPORU 2012 - Tofaş

FAALİYET RAPORU 2012 - Tofaş

FAALİYET RAPORU 2012 - Tofaş

SHOW MORE
SHOW LESS
ePAPER READ
DOWNLOAD ePAPER
tofas.com.tr

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

START NOW

FAALİYET <strong>RAPORU</strong><br />

<strong>2012</strong>

FAALİYET <strong>RAPORU</strong><br />

<strong>2012</strong>

TOFAŞ FAALİYET <strong>RAPORU</strong> <strong>2012</strong><br />

Bölüm I Bölüm II Bölüm III Bölüm IV<br />

• Ortaklar Genel Kurul Toplantı Gündemi<br />

• Şirketin Sermaye Yapısı ve Ortaklık Hakkında Bilgiler<br />

• <strong>2012</strong> Yılı Kar Dağıtım Önerisi<br />

• Kurumsal Yönetim İlkeleri Beyanı ve Uyum Raporu<br />

• Yönetim Kurulu Raporu<br />

• Otomotiv Sektörü ve Tofaş’ın Sektör İçindeki Yeri<br />

• <strong>2012</strong> Yılı Kar Dağıtım Tablosu<br />

• Riskin Erken Saptanması ve Risk Yönetim Komitesi<br />

• CEO’nun Değerlendirmesi<br />

• Şirket Hakkında Bilgiler<br />

• Denetim Kurulu Raporu<br />

Çalışmaları<br />

• Yönetim ve Denetim Kurulları<br />

• Bağlı Ortaklıklar<br />

• Bağımsız Denetim Raporu ve Mali Tablolar<br />

• Bağlı Şirket Raporu<br />

• Yönetim ve Denetim Kurullarında Görev Alan Üyeler<br />

• Sosyal Sorumluluk Faaliyetleri<br />

• Kar Dağıtım Politikası<br />

• Üst Yönetim<br />

• <strong>2012</strong> Yılı Faaliyetleri ve Başarıları<br />

• Ücret Politikası<br />

• Bilgilendirme Politikası<br />

02

TOFAŞ FAALİYET <strong>RAPORU</strong> <strong>2012</strong><br />

Bölüm I<br />

04<br />

• Ortaklar Genel Kurul Toplantı Gündemi<br />

• Yönetim Kurulu Raporu<br />

• CEO’nun Değerlendirmesi<br />

• Yönetim ve Denetim Kurulları<br />

• Yönetim ve Denetim Kurullarında Görev Alan Üyeler<br />

• Üst Yönetim

TOFAŞ FAALİYET <strong>RAPORU</strong> <strong>2012</strong><br />

Ortaklar Genel Kurulu Toplantı Gündemi<br />

TOFAŞ TÜRK OTOMOBİL FABRİKASI ANONİM<br />

ŞİRKETİ’NİN 29 MART 2013 TARİHLİ 45. OLAĞAN<br />

ORTAKLAR GENEL KURULU TOPLANTI GÜNDEMİ<br />

1. Açılış ve Toplantı Başkanlığı’nın seçimi<br />

2. Şirket Yönetim Kurulu’nca hazırlanan <strong>2012</strong> Yılı Faaliyet<br />

Raporu’nun ve Yönetim Kurulu Raporu’nun okunması, müzakeresi<br />

ve onaylanması<br />

3. <strong>2012</strong> yılı hesap dönemine ilişkin Denetçi Raporu’nun ve Bağımsız<br />

Denetim Rapor Özeti’nin okunması<br />

4. <strong>2012</strong> Yılı hesap dönemine ilişkin Finansal Tablolar’ın okunması,<br />

müzakeresi ve onaylanması<br />

5. Türk Ticaret Kanunu’nun 363. maddesine göre yıl içerisinde<br />

Yönetim Kurulu üyeliklerinde yapılan değişikliğin onaylanması<br />

6. Yönetim Kurulu üyelerinin Şirket’in <strong>2012</strong> yılı faaliyetlerinden dolayı<br />

ayrı ayrı ibra edilmesi<br />

7. Denetçilerin Şirket’in <strong>2012</strong> yılı faaliyetlerinden dolayı ayrı ayrı<br />

ibra edilmesi<br />

8. Sermaye Piyasası Kurulu düzenlemeleri gereğince, <strong>2012</strong> yılı ve<br />

izleyen yıllara ilişkin Şirket’in “Kar Dağıtım Politikası” hakkında Pay<br />

Sahipleri’ne bilgi verilmesi<br />

9. <strong>2012</strong> yılı kârının dağıtılması ve kar dağıtım tarihi konusundaki<br />

Yönetim Kurulu’nun önerisinin kabulü, değiştirilerek kabulü veya<br />

reddi<br />

10. Sermaye Piyasası Kurulu düzenlemeleri gereğince Yönetim<br />

Kurulu Üyeleri ve Üst Düzey Yöneticiler için “Ücret Politikası” ve<br />

politika kapsamında yapılan ödemeler hakkında Pay Sahipleri’ne<br />

bilgi verilmesi ve onaylanması<br />

12. Türk Ticaret Kanunu ve Sermaye Piyasası Kurulu düzenlemeleri<br />

gereğince Yönetim Kurulu tarafından yapılan Bağımsız Denetleme<br />

Kuruluşu ve Topluluk Denetçisi seçiminin onaylanması<br />

13. Yönetim Kurulu’nun, Genel Kurul çalışma esas ve usullerine<br />

ilişkin kuralları içeren “Genel Kurul İç Yönergesi” teklifinin kabulü,<br />

değiştirilerek kabulü veya reddi<br />

14. Sermaye Piyasası Kurulu düzenlemeleri kapsamında, <strong>2012</strong><br />

yılı içerisinde ilişkili taraflarla yapılan işlemler hakkında Pay<br />

Sahipleri’ne bilgi verilmesi<br />

15. Sermaye Piyasası Kurulu düzenlemeleri gereğince, Şirket’in<br />

“Bilgilenidirme Politikası” hakkında pay sahiplerine bilgi verilmesi<br />

16. Sermaye Piyasası Kurulu düzenlemeleri gereğince Şirket’in<br />

<strong>2012</strong> yılında 3. kişiler lehine verdiği teminat, rehin, ipotek ve kefaletler<br />

hakkında pay sahiplerine bilgi verilmesi<br />

17. Sermaye Piyasası Kurulu düzenlemeleri gereğince Şirketin<br />

sosyal yardım amacıyla, <strong>2012</strong> yılında vakıf ve derneklere yaptığı<br />

bağış ve yardımlar hakkında Pay Sahipleri’ne bilgi verilmesi [ve<br />

2013 yılında yapılacak bağışlar için üst sınır belirlenmesi]<br />

18. Yönetim hakimiyetini elinde bulunduran Pay Sahipleri’ne, pay<br />

sahibi Yönetim Kurulu Üyelerine, üst düzey yöneticilere ve bunların<br />

eş ve üçüncü dereceye kadar kan ve sıhrî yakınlarına; Türk<br />

Ticaret Kanunu’nun 395. ve 396. maddeleri ile Sermaye Piyasası<br />

Kurulu düzenlemeleri çerçevesinde izin verilmesi ve Kurumsal<br />

Yönetim İlkeleri doğrultusunda <strong>2012</strong> yılı içerisinde bu kapsamda<br />

gerçekleştirilen işlemler hakkında Pay Sahipleri’ne bilgi verilmesi<br />

19. Dilek ve görüşler<br />

11. Yönetim Kurulu üyelerinin aylık brüt ücretlerinin belirlenmesi<br />

06

Yönetim Kurulu Raporu<br />

TOFAŞ FAALİYET <strong>RAPORU</strong> <strong>2012</strong><br />

Güçlü bir üretici ve güçlü bir distribütör olan Tofaş, teknoloji gücü, üretim esnekliği ve iş<br />

ortaklarına sağladığı katma değer ile uzun vadede sürdürülebilir ve karlı büyüme sağlayan bir<br />

şirket olarak yoluna devam etmeyi hedeflemektedir.<br />

ağı ve sağlanan teşviklerin de desteğiyle ülkemize çekilerek sektörün<br />

rekabetçiliği sürdürülebilir kılınacaktır. Türkiye’nin hem otomobil hem<br />

de hafif ticari araç üreten tek otomotiv şirketi konumundaki Tofaş, 44<br />

yılı aşkın süredir Koç Holding ve Fiat Auto ortaklığında başarılarıyla yoluna<br />

devam etmektedir. Yıllık 400 bin adetlik kapasitesiyle Türkiye’nin<br />

en büyük üretim kapasitesine sahip otomotiv şirketidir. <strong>2012</strong> yılında 4<br />

milyonuncu aracını banttan indirmenin gururunu yaşamıştır.<br />

Değerli Hissedarlarımız,<br />

Kıymetli İş Ortaklarımız ve Çalışanlarımız,<br />

<strong>2012</strong>, küresel değişimlerin etkisini gösterdiği zorlu bir ortamda<br />

başarılı sonuçlar elde ettiğimiz bir yıl olmuştur.<br />

Dünya, 2008 küresel krizinin artçı dalgalarıyla sallanmaya devam<br />

etmektedir. Küresel ekonomik büyüme büyük ölçüde Çin,<br />

Hindistan, Rusya, Brezilya ve Türkiye gibi gelişmekte olan ülkeler<br />

öncülüğünde sürmektedir.<br />

<strong>2012</strong> yılı için küresel ekonomideki büyüme beklentisi %3 iken<br />

gelişmekte olan ekonomiler için ise bu oran %5 seviyesindedir.<br />

Euro Bölgesi’nin küçüldüğü <strong>2012</strong> yılında ABD ekonomisi için ise<br />

%2,3 oranındaki büyüme beklentisi küresel ekonomi açısından<br />

önemli bir itici güç olarak değerlendirilmektedir.<br />

2013 yılında küresel ekonominin <strong>2012</strong> yılına kıyasla kısmen daha iyi<br />

bir seyir izlemesi beklenmektedir. Küresel ekonomideki büyümede<br />

en önemli rolü yine gelişmekte olan ekonomiler üstlenecektir. 2013<br />

yılında, dünya ekonomisinin %3,5, gelişmekte olan ekonomilerin<br />

ise %5,5 seviyesinde büyüme göstereceği öngörülmektedir. Euro<br />

Bölgesi’ndeki daralmanın azalarak devam edeceği beklenmektedir.<br />

Dünya otomotiv sektörü de küresel ekonomideki gelişmelere paralel<br />

bir seyir izlemektedir. Küresel pazar büyürken, bölgesel farklılıklar<br />

daha belirgin hale gelmektedir. Dünya otomotiv pazarı <strong>2012</strong> yılında<br />

%4,4 oranında artışla 83,4 milyon adet seviyesine ulaşmıştır. Bu<br />

dönemde Kuzey Amerika pazarı %12 büyürken, Türkiye’nin en<br />

büyük ihraç pazarı konumundaki Avrupa’da yıl boyunca süren krizin<br />

etkileri hissedilmiştir. Avrupa otomotiv pazarı %8,4 daralarak<br />

14,3 milyon adet seviyesine gerilemiştir. 2013 yılında da Avrupa’da<br />

daralmanın devam edeceği beklentisi hakimdir.<br />

Türkiye ekonomisinde <strong>2012</strong> yılında bir önceki yıl sergilenen hızlı büyümenin<br />

ardından devreye alınan ekonomiyi soğutma tedbirleri etkisini<br />

başarılı şekilde göstermiştir. <strong>2012</strong> yılında yurt içi talebin nispeten<br />

zayıf seyri neticesinde ithalat %1,8 oranında azalmıştır. İhracattaki<br />

pazar çeşitlendirmesine bağlı olarak ülke ihracatı yıllık bazda %13,1<br />

artış kaydetmiştir. Böylece dış ticaret açığı <strong>2012</strong>’de bir önceki yıla<br />

kıyasla %20,7 oranında azalmış, ihracatın ithalatı karşılama oranı<br />

ise %56,1’den %64,5 seviyesine çıkmıştır. Türkiye ekonomisinin<br />

<strong>2012</strong> yılında %2,8 seviyesinde büyümesi beklenmektedir. 2013-<br />

2015 dönemini kapsayan Orta Vadeli Program, potansiyel büyüme<br />

hızına ulaşmayı, cari işlemler açığını daha da azaltmayı, enflasyonu<br />

düşürmeyi, kamu mali dengelerini iyileştirmeyi, makroekonomik<br />

ve finansal istikrarı güçlendirmeyi amaçlamaktadır. Buna göre ülke<br />

ekonomisinin 2013 yılında %4,5 büyümesi öngörülmektedir.<br />

Türkiye otomotiv sanayi de en büyük ihraç pazarımız Avrupa’daki<br />

daralmanın etkilerini hissetmiştir. Araç üretimi 1 milyon adet<br />

barajının üzerinde kalmaya devam ederken, otomotiv sanayimiz<br />

yaklaşık 730 bin adet araç ihracatı gerçekleştirmiştir. Toplam otomotiv<br />

ihracat adedimiz %7,7 azalırken, hafif ticari araç ihracatı<br />

%10 seviyesinde gerilemiştir. Yine de otomotiv sektörü, ana ve<br />

yan sanayiyle birlikte <strong>2012</strong> yılında 19 milyar ABD dolarını aşan<br />

ihracata imza atarak yine lider sektör olmayı başarmıştır.<br />

İç pazara baktığımızda ise <strong>2012</strong> yılında otomobil ve hafif ticari<br />

araçtan oluşan toplam pazar 777 adetle %10 oranında daralmıştır.<br />

Pazarın daralmasında ÖTV oranlarındaki artışa ek olarak<br />

ekonomik aktivitenin yavaşlaması da etkili olmuştur. Bu duruma<br />

rağmen <strong>2012</strong>, otomotiv satışlarında tarihin ikinci rekor yılı olarak<br />

kayıtlara geçmiştir. Son 4 yılda otomotiv pazarının 700 bin adedin<br />

üzerinde kalarak istikrarlı bir seyir izlemesi dikkat çekicidir.<br />

Türkiye otomotiv sektörünün 2013’te <strong>2012</strong> yılına paralel bir seyir<br />

izlemesi beklenmektedir. İç pazarın toplamda 750 bin adet üzerinde,<br />

üretimin ise 1 milyon adet seviyesinde gerçekleşmesi<br />

öngörülmektedir.<br />

Küresel gelişmeler, göreceli olarak daha güçlü bir ekonomik performans<br />

sergileyen Türkiye açısından bazı fırsatları beraberinde<br />

getirmektedir. Türkiye, dünyanın en büyük 17’nci otomotiv üreticisi<br />

ve Avrupa’nın en büyük hafif ticari araç üreticisi olarak konumunu<br />

güçlendirmektedir. Otomotiv sektörümüzün orta ve uzun vadede ortaya<br />

koyduğu iddialı hedeflere ulaşmasında yeni teknoloji ve Ar-Ge<br />

yatırımları büyük önem taşımaktadır. Bu doğrultuda yeni ve katma<br />

değeri yüksek yatırımlar, ülkemizdeki yetkin iş gücü, güçlü yan sanayi<br />

Bursa’daki fabrikasında Fiat, Peugeot, Citroen, Opel ve Vauxhall<br />

olmak üzere 5 global markaya birden üretim yapan tek şirket olan<br />

Tofaş, <strong>2012</strong> yılında Türkiye otomotiv sektöründeki güçlü konumunu<br />

sürdürmüştür. Bu dönemde 256.428 adetlik üretimle toplam sanayi<br />

üretiminin %23,8’ini, 154.068 adetlik ihracat hacmiyle, sektör<br />

ihracatının %21,1’ini tek başına gerçekleştirmiştir. <strong>2012</strong> yılında 2<br />

milyar 56 milyon ABD dolarını bulan ihracat tutarı ile ülkemize en<br />

fazla ihracat geliri sağlayan üç otomotiv şirketinden biri olmuştur.<br />

Tofaş ayrıca <strong>2012</strong> yılında 394 milyon dolar dış ticaret fazlası vererek<br />

otomotivde dış ticaret dengesine olumlu bir katkı yapmıştır.<br />

Tofaş iç pazarda da önde gelen iki şirketinden biri konumundadır.<br />

Fiat ve Chrysler şirketlerinin küresel entegrasyonu sonucunda Tofaş,<br />

Chrysler Grubu ürünlerinin de satış ve satış sonrasında Türkiye<br />

temsilciliğini üstlenmiştir. <strong>2012</strong> yılı başı itibarıyla Jeep markası<br />

başarılı şekilde Tofaş bünyesine katılmıştır. İç pazarda temsil ettiği<br />

markalarla <strong>2012</strong> yılında toplamda 104.599 adetlik satış rakamına<br />

ulaşmıştır. Toplam pazardan %13,4 oranında pay alan Tofaş, son<br />

3 yıldır üst üste 100 bin adedin üzerinde araç satışı gerçekleştirme<br />

başarısı göstermiştir.<br />

Tofaş’ın <strong>2012</strong> yılında elde ettiği üretim ve satıştaki başarısı güçlü<br />

finansal sonuçlarına da yansımaktadır. Tofaş, <strong>2012</strong> yılında 6.7 milyar<br />

TL satış geliri elde ederken 448 milyon TL net kar açıklamıştır.<br />

Güçlü bir üretici ve güçlü bir distribütör olan Tofaş, teknoloji gücü,<br />

üretim esnekliği ve iş ortaklarına sağladığı katma değer ile uzun<br />

vadede sürdürülebilir ve karlı büyüme sağlayan bir şirket olarak<br />

yoluna devam etmeyi hedeflemektedir.<br />

Tofaş’ın şimdiye kadar elde ettiği her başarıda desteğini esirgemeyen<br />

hissedarlarımıza, müşterilerimize, bayilerimize, tedarikçilerimize,<br />

yan sanayimize, iş ortaklarımıza, sendikalarımıza ve çalışanlarımıza<br />

en içten teşekkürlerimi sunarım.<br />

Saygılarımla,<br />

Mustafa V. Koç<br />

Yönetim Kurulu Başkanı<br />

08

CEO’nun Değerlendirmesi<br />

TOFAŞ FAALİYET <strong>RAPORU</strong> <strong>2012</strong><br />

Tofaş en büyük ihraç pazarı olan Avrupa’da yaşanan otomotiv pazarının son 20 yılın en<br />

düşük seviyesine gerilediği bir ortamda ihraç pazarlarını çeşitlendirme stratejisinin olumlu<br />

sonuçlarını görmüştür.<br />

Değerli Paydaşlarımız,<br />

Türk otomotiv sanayinin öncü kuruluşu Tofaş, <strong>2012</strong> yılında üretim,<br />

ihracat ve iç pazarda tüm hedeflerine ulaşırken güçlü finansal yapısıyla<br />

da yatırımcıları için değer yaratmayı sürdürmüştür.<br />

<strong>2012</strong> yılı, Tofaş açısından önemli gelişmelerin yaşandığı bir dönem<br />

olmuştur. Fiat-Chrysler küresel entegrasyonu sonucunda Tofaş,<br />

Jeep markasının satış ve satış sonrasında Türkiye distribütörlüğünü<br />

üstlenmiştir. Böylece Tofaş’ın çatısı altındaki marka sayısı<br />

Fiat, Alfa Romeo, Lancia, Jeep, Ferrari ve Maserati olmak üzere<br />

6’ya ulaşmıştır. Alfa Romeo, Lancia ve Jeep markalarının bayi ağı<br />

yeniden yapılandırılmıştır.<br />

Tofaş, hem Fiat-Chrysler dünyasında hem de Türk otomotiv<br />

sektöründe güçlü bir oyuncu olarak yoluna devam etmektedir.<br />

Tofaş’ın sergilediği başarılı performans sonucunda Türkiye, <strong>2012</strong><br />

yılında Fiat’ın Brezilya ve İtalya’dan sonra en büyük üçüncü pazarı<br />

olmuş, dünyada satılan her 100 Fiat markalı aracın 6’sı ülkemizde<br />

müşterileriyle buluşmuştur. Avrupa’da ise İtalya’dan sonra Fiat<br />

markasının en çok tercih edildiği ikinci ülke konumunda olan Türkiye,<br />

Fiat’ın <strong>2012</strong> yılında Avrupa’daki toplam satışlarının %17,6’sını<br />

tek başına gerçekleştirmiştir. Böylece Avrupa’da satılan her 5 Fiat<br />

markalı aracın 1’i Tofaş tarafından müşterilere sunulmuştur.<br />

Bu başarıda yeni yüzüyle Nisan <strong>2012</strong>’de üretilmeye başlanan Linea<br />

modelinin büyük payı vardır. Fiat Linea <strong>2012</strong> yılında Türkiye’nin<br />

en fazla satılan otomobili olmuştur. Aynı şekilde uluslararası birçok<br />

ödül kazanan ve sınıfında kendini ispat eden Fiat Doblo da en<br />

fazla satılan hafif ticari araç olma başarısını göstermiştir. Fiorino<br />

modeli de sınıfında en fazla tercih edilen hafif ticari araç olmayı<br />

<strong>2012</strong> yılında da sürdürmüştür.<br />

Tofaş ülke ekonomisine üretim ve ihracatıyla katma değer yaratmaya<br />

devam etmektedir. Tofaş bugün Türk otomotiv sanayi<br />

üretiminin 4’te 1’ini, ihracatının ise 5’te 1’ini tek başına gerçekleştirmektedir.<br />

<strong>2012</strong> yılında yaklaşık 256 bin adet araç üretirken,<br />

dünyada 80’den fazla ülkeye 154 binden fazla araç ihraç etmiştir.<br />

İç pazar ve ihracat dahil <strong>2012</strong> yılında toplam 272.480 adet araç<br />

satışı gerçekleştirmiştir. Tofaş’ın iç pazarda temsil ettiği 6 marka<br />

aracılığıyla <strong>2012</strong> yılında sattığı yaklaşık 105 bin adetlik aracın<br />

%85’ini Bursa’daki fabrikada üretilen modeller oluşturmaktadır;<br />

Tofaş’ın bu konuda sektördeki açık ara liderliği devam etmektedir.<br />

Tofaş en büyük ihraç pazarı olan Avrupa’da yaşanan otomotiv<br />

pazarının son 20 yılın en düşük seviyesine gerilediği bir ortamda<br />

ihraç pazarlarını çeşitlendirme stratejisinin olumlu sonuçlarını<br />

görmüştür. Tofaş, Opel ve Vauxhall markalarına yaptığı üretimle<br />

<strong>2012</strong> yılında Avrupa’daki önde gelen pazarları arasına Fransa ve<br />

İtalya’ya ek olarak Almanya ve İngiltere’yi dahil etmiştir. Başta Arjantin<br />

olmak üzere Güney Amerika pazarına Doblo ve Fiorino’yu<br />

ihraç etmeye başlamıştır. Tofaş’ın ihracatında Güney Amerika’nın<br />

payı %8,3, İngiltere’nin payı %9,9 Almanya’nın payı %9,2 ve başta<br />

Fas olmak üzere MENA (Ortadoğu ve Kuzey Afrika) bölgesinin<br />

payını da %6 olarak gerçekleşmiştir. Böylece yeni pazarların<br />

Tofaş’ın ihracat portföyündeki payı % 33,3 olmuştur.<br />

Tofaş finansal açıdan da <strong>2012</strong> yılında başarılı bir performans göstermiştir.<br />

<strong>2012</strong> yılını 6.7 milyar TL satış geliri ve 448 milyon TL net<br />

kar ile kapatan Tofaş, 96 milyon Euro tutarında da yatırıma imza<br />

atmıştır. Tofaş’ın 2007-<strong>2012</strong> döneminde yaptığı toplam yatırım tutarı<br />

ise 1 milyar 233 milyon Euro’ya ulaşmıştır.<br />

Tofaş, gelecek perspektifi ve sürdürülebilirlik ilkesi ışığında faaliyetlerinin<br />

ekonomik sonuçlarının yanı sıra çevresel ve toplumsal<br />

etkilerini de şirket politikaları ile entegre bir biçimde yönetmektedir.<br />

Tofaş, Dünya Klasında Üretim (WCM) alanında Fiat-Chrysler dünyasında<br />

en üst seviyede yer almaktadır. Çevreci yaklaşımı ve uygulamalarıyla<br />

da Fiat-Chrysler Grubu fabrikaları arasında en yüksek puana<br />

sahip olmasıyla öne çıkmaktadır. Enerji verimliliği konusunda yapılan<br />

çalışmalarla Tofaş’ın Bursa fabrikası, Fiat-Chrysler Grubu’nun dünya<br />

genelindeki 200 fabrikası arasında <strong>2012</strong> yılında “enerjiyi en verimli<br />

kullanan fabrika” olma başarısı göstermiştir.<br />

Temel ilkesi, “0 atık/0 kayıp” hedefine ulaşmak için arıtmak değil<br />

hiç kirletmemek olan Tofaş, bu doğrultuda gerçekleştirdiği çalışmaları<br />

sonucunda <strong>2012</strong> yılında Avrupa Birliği Çevre Ödülleri kapsamında<br />

birincilik ödülüne layık görülmüştür. Tofaş, AB kriterlerine<br />

göre “Türkiye’nin en iyi çevre yönetimine sahip şirketi” seçilmiştir.<br />

Tofaş, İstanbul Menkul Kıymetler Borsası’nda (İMKB) işlem gören<br />

hisselerinin <strong>2012</strong> yılında sergilediği performansla da yatırımcılarına<br />

değer yaratmayı sürdürmüştür. Ayrıca Tofaş bugün Kurumsal Yönetim<br />

Endeksi’nde en yüksek derecelendirme notuna sahip otomotiv<br />

şirketidir. İMKB Kurumsal Yönetim Endeksi’nin kurulduğu 2007 yılından<br />

beri her yıl notunu yükselten Tofaş’ın 2007 yılında 10 üzerinden<br />

7,57 olan notunun <strong>2012</strong> yılı itibarıyla 9,03 seviyesine ulaşması dikkat<br />

çekici bir başarıdır. Türkiye Kurumsal Yönetim Derneği (TKYD) tarafından<br />

düzenlenen “Kurumsal Yönetim Ödülleri” kapsamında Tofaş<br />

<strong>2012</strong> yılında Yönetim Kurulu Kategorisi’nde “En Yüksek Nota Sahip<br />

Kuruluş Ödülü”ne de layık görülmüştür. Kurumsal Yönetim İlkeleri’ne<br />

uyum çerçevesinde gelinen bu nokta, Tofaş’ın tüm paydaşlarımıza<br />

karşı adil, şeffaf, hesap verebilir ve sorumlu bir anlayışla yönetildiğinin<br />

en önemli göstergelerinden biridir.<br />

Tofaş, kurumsal sosyal sorumluluk faaliyetleri kapsamında eğitim,<br />

spor ve kültür sanat alanlarında süregelen uygulamalarını <strong>2012</strong> yılında<br />

da başarıyla hayata geçirmiştir. Eğitim alanında, Koç Holding’in<br />

liderliğindeki Ülkem İçin “Meslek Lisesi Memleket Meselesi” projesi<br />

kapsamında Tofaş, Meslek Liselerindeki Fiat Laboraturalarına <strong>2012</strong><br />

yılında da destek vermeye devam etmiştir. Tofaş Spor Klübü Basketbol<br />

Okullarında her yıl yaklaşık 4000 gencimiz spor yapmaktadır.<br />

Basketbol Gönüllüleri projesiyle, <strong>2012</strong> yılında Türkiye’nin farklı illerinden<br />

700 gencimize daha ulaşılmıştır. Kültür sanat faaliyetleri kapsamında<br />

ise, Bursa da 2002 yılından itibaren faaliyet gösteren Tofaş<br />

Anadolu Arabaları Müzesi, Oyuncak Sergisi ile birlikte <strong>2012</strong> yılında<br />

100.000’i aşkın ziyaretçiyi ağırlamıştır.<br />

Tofaş’ın misyonu “Toplumun mobilite ihtiyaçlarına en uygun ürün<br />

ve hizmetleri sunarak yaşam kalitesini yükseltmek”; vizyonu ise<br />

“Milyon araca doğru, müşteri beklentilerini şekillendiren ve gurur<br />

duyulan lider otomotiv şirketi olmak”tır. Tofaş, misyon ve vizyonu<br />

ışığında sürdürülebilir başarı hedefiyle yoluna devam etmektedir.<br />

İki güçlü ortağımız, özverili çalışanlarımız, güçlü finansal yapımız,<br />

farklı müşteri kitlelerini kucaklayan 6 markamız, köklü yan sanayi<br />

ve bayi ağımızdan aldığımız güçle geleceğe inancımız tamdır.<br />

Siz değerli paydaşlarımıza bize olan inancınızdan dolayı içtenlikle<br />

teşekkürlerimi sunar, sizlerin güvenine layık olmak için tüm gücümüzle<br />

çalışmaya devam edeceğimizi bilgilerinize arz ederim.<br />

Saygılarımla,<br />

Kamil Başaran<br />

Yönetim Kurulu Üyesi & CEO<br />

10

Yönetim Kurulu<br />

Denetim Kurulu<br />

TOFAŞ FAALİYET <strong>RAPORU</strong> <strong>2012</strong><br />

Mustafa V. Koç<br />

Sergio Marchionne<br />

Kamil Başaran<br />

Temel Kamil Atay<br />

Osman Turgay Durak<br />

Alfredo Altavilla<br />

Mert Şaban Bayram<br />

Giovanni Sella<br />

İbrahim Murat Çağlar<br />

Yönetim Kurulu<br />

Başkanı<br />

Sn. Koç, 1960<br />

doğumlu ve<br />

George Washington<br />

Üniversitesi (ABD)<br />

İş İdaresi Bölümü<br />

mezunu olup, Koç<br />

Holding A.Ş. Yönetim<br />

Kurulu Başkanı olarak<br />

görev yapmaktadır.<br />

Yönetim Kurulu<br />

Başkan Yardımcısı<br />

Sn. Marchionne,<br />

1952 doğumlu ve<br />

Windsor Üniversitesi<br />

(Kanada) İş İdaresi<br />

Bölümü mezunu olup<br />

Fiat S.p.A. CEO’su,<br />

Chrysler Group LLC<br />

CEO’su ve Yönetim<br />

Kurulu Başkanı olarak<br />

görev yapmaktadır<br />

Yönetim Kurulu Üyesi<br />

Sn. Başaran, 1956<br />

doğumlu ve Ankara<br />

Devlet Mimarlık<br />

ve Mühendislik<br />

Akademisi’nde<br />

Makine Mühendisliği<br />

bölümünden lisans<br />

ve Cologne University<br />

of Applied Science<br />

Fachhochschule<br />

Makina Konstrüksiyon<br />

Bölümü’nden yüksek<br />

lisans derecesi almıştır.<br />

Yönetim Kurulu Üyesi<br />

Sn. Atay, 1940<br />

doğumlu ve İTÜ<br />

Makine Mühendisliği<br />

bölümünden lisans,<br />

Wayne State<br />

University (ABD) MBA<br />

mezunu olup, Koç<br />

Holding A.Ş. Yönetim<br />

Kurulu Başkan<br />

Vekili olarak görev<br />

yapmaktadır.<br />

Yönetim Kurulu Üyesi<br />

Sn. Durak,<br />

1952 doğumlu<br />

ve Nortwestern<br />

Üniversitesi Makina<br />

Mühendisliği Bölümü<br />

lisans ve yüksek<br />

lisans mezunu olup,<br />

Koç Holding A.Ş.<br />

CEO’su olarak görev<br />

yapmaktadır.<br />

Yönetim Kurulu Üyesi<br />

Sn. Altavilla, 1963<br />

doğumlu ve Catholic<br />

University of Milan<br />

Ekonomi Bölümü<br />

mezunu olup Fiat<br />

Spa EMEA COO’su<br />

ve İş Geliştirme<br />

Başkanı olarak görev<br />

yapmaktadır.<br />

Denetçi<br />

Sn. Bayram, 1971<br />

doğumlu ve Ortadoğu<br />

Teknik Üniversitesi<br />

İ.İ.B.F. mezunu olup,<br />

Koç Holding A.Ş.<br />

İnsan Kaynakları<br />

Direktörü olarak<br />

görev yapmaktadır.<br />

Denetçi<br />

Sn. Sella, 1952<br />

doğumlu ve<br />

Torino Politecnico<br />

Üniversitesi Elektronik<br />

Mühendisliği lisans,<br />

Stanford University<br />

(USA) MBA<br />

mezunu olup, Ocak<br />

2011-Aralık <strong>2012</strong><br />

tarihleri arasında<br />

FGA Uluslararası<br />

Operasyonlar ve İş<br />

Geliştirme Kontrolörü<br />

olarak görev<br />

yapmıştır. Sn. Sella,<br />

Ocak 2013 tarihi<br />

itibarıyla Fiat Services<br />

& Holdings ve Fiat<br />

Sepin Scpa’da<br />

Sağlık ve Teşhis<br />

Destek Başkanlığı<br />

görevindedir.<br />

Denetçi<br />

Sn. Çağlar, 1973<br />

doğumlu ve Bilkent<br />

Üniversitesi İktisat<br />

Bölümü mezunu<br />

olup, Koç Holding<br />

A.Ş. Denetim Grubu<br />

Koordinatörü olarak<br />

görev yapmaktadır.<br />

İsmail Cenk Çimen<br />

Kudret Önen<br />

Ali Aydın Pandır<br />

Gianni Coda<br />

Gökçe Bayındır<br />

Libero Milone<br />

Yönetim Kurulu Üyesi<br />

Yönetim Kurulu Üyesi<br />

Yönetim Kurulu Üyesi<br />

Yönetim Kurulu Üyesi<br />

Bağımsız Üye<br />

Bağımsız Üye<br />

Sn. Çimen, 1967<br />

doğumlu ve İstanbul<br />

Teknik Üniversitesi<br />

Endüstri Mühendisliği<br />

Bölümü lisans,<br />

Stanford ve Los<br />

Angeles California<br />

Üniversitesileri<br />

Yönetici Geliştirme<br />

Programı mezunu<br />

olup, Koç Holding<br />

A.Ş. Otomotiv Grubu<br />

Başkanı olarak görev<br />

yapmaktadır.<br />

Sn. Önen 1953<br />

doğumlu ve Gazi<br />

Üniversitesi Makina<br />

Mühendisliği Bölümü<br />

mezunu olup,<br />

Koç Holding A.Ş.<br />

Savunma Sanayi,<br />

Diğer Otomotiv<br />

ve Bilgi Grubu<br />

Başkanı olarak görev<br />

yapmaktadır.<br />

Sn. Pandır, 1956<br />

doğumlu ve İTÜ<br />

Makina Mühendisliği<br />

mezunu olup,<br />

<strong>2012</strong> yılından beri<br />

Fiat Spa ve Fiat<br />

Industrial Spa Türkiye<br />

Başkanı olarak görev<br />

yapmaktadır.<br />

Sn. Coda 1946<br />

doğumlu ve Makine<br />

Mühendisliği<br />

Bölümü mezunu<br />

olup, Fiat Chrysler<br />

EMEA COO’su<br />

görevi sonrasında<br />

<strong>2012</strong> yılında emekli<br />

olmuştur.<br />

Sn. Bayındır, 1939<br />

doğumlu ve Boğaziçi<br />

Üniversitesi İşletme<br />

İdaresi mezunudur.<br />

2000 yılında Koç<br />

Grubu’ndan emekli<br />

olan Sn. Bayındır,<br />

1971-2000 yılları<br />

arasında başta Tofaş<br />

olmak üzere Koç<br />

Grubu’nun değişik<br />

şirketlerinde Yönetim<br />

Kurulu Üyeliklerinde<br />

bulunmuştur.<br />

Hollanda’da doğan<br />

ve İtalyan vatandaşı<br />

olan Libero Milone,<br />

eğitimini Hollanda<br />

ve İngiltere’de<br />

tamamlamıştır.<br />

Kariyerine 1970<br />

yılında Londra’da<br />

yetkili hesap uzmanı<br />

olarak başlayan Sn.<br />

Libero Milone, halen<br />

çeşitli kurumlarda<br />

bağımsız yönetim<br />

kurulu üyesi olarak<br />

görev almaktadır.<br />

12

Dönem İçinde Yönetim Ve Denetim Kurullarında<br />

Görev Alan Üyeler<br />

ÜST YÖNETİM<br />

TOFAŞ FAALİYET <strong>RAPORU</strong> <strong>2012</strong><br />

YÖNETİM KURULU<br />

Görev Süresi<br />

Adı Soyadı Görevi Başlangıç Bitiş<br />

Mustafa Vehbi KOÇ Başkan 31.03.2011 31.03.2014<br />

Sergio MARCHIONNE Başkan Yardımcısı 31.03.2011 31.03.2014<br />

Ali Aydın PANDIR Üye&CEO 31.03.2011 20.01.<strong>2012</strong><br />

Kamil BAŞARAN Üye&CEO 20.01.<strong>2012</strong> 31.03.2014<br />

Temel Kamil ATAY Üye 31.03.2011 31.03.2014<br />

Osman Turgay DURAK Üye 31.03.2011 31.03.2014<br />

Alfredo ALTAVILLA Üye 31.03.2011 31.03.2014<br />

İsmail Cenk ÇİMEN Üye 31.03.2011 31.03.2014<br />

Kudret ÖNEN Üye 31.03.2011 31.03.2014<br />

Gianni CODA Üye 31.03.2011 31.03.2014<br />

Lorenzo SISTINO Üye 31.03.2011 27.04.<strong>2012</strong><br />

Dönem sonu itibarıyla Şirketimiz üst düzey yönetim kadrosu ve görevleri aşağıda gösterildiği gibidir:<br />

Adı Soyadı<br />

Görevi<br />

KAMİL BAŞARAN<br />

CEO & Yönetim Kurulu Üyesi<br />

CENGİZ EROLDU<br />

Mali Direktör<br />

AKIN AYDEMİR<br />

Endüstriyel Operasyonlar Direktörü<br />

OKAN BAŞ<br />

Fiat İş Birimi Direktörü<br />

FILIPPO SESIA<br />

Ar-Ge Direktörü<br />

SELÇUK ÖNCER<br />

Kurumsal İlişkiler ve İç Denetim Direktörü<br />

MEHMET OSMAN SOYOĞUL<br />

Üretim Direktörü<br />

YÜKSEL ÖZTÜRK<br />

Satınalma Direktörü<br />

ALTAN AYTAÇ<br />

Tedarik Zinciri Direktörü<br />

TURHAN ÇELTİKÇİOĞLU<br />

Satış Sonrası ve Yedek Parça Direktörü<br />

AHMET NUMAN ALTEKİN<br />

Teknolojik Araştırmalar ve Inovasyon Direktörü<br />

İBRAHİM ÇAĞLAR ŞAHİN<br />

Ürün Mühendisliği Direktörü<br />

ZEKİ ERDAL ŞİMŞEK<br />

Kalite Direktörü<br />

BURHAN ÇAKIR<br />

İnsan Kaynakları Direktörü<br />

MEHMET HAKAN KORKMAZ<br />

Bilgi ve İletişim Teknolojileri Direktörü<br />

ARZU ÇOLAKOĞLU<br />

Kurumsal İletişim Direktörü<br />

HÜSEYİN ŞAHİN<br />

Satış Direktörü<br />

Ali Aydın PANDIR Üye 27.04.<strong>2012</strong> 31.03.2014<br />

Gökçe BAYINDIR Bağımsız Üye 30.03.<strong>2012</strong> 31.03.2014<br />

Libero MILONE Bağımsız Üye 30.03.<strong>2012</strong> 31.03.2014<br />

DENETÇİLER<br />

Görev Süresi<br />

Adı Soyadı Görevi Başlangıç Bitiş<br />

Mert Şaban BAYRAM Denetçi 30.03.<strong>2012</strong> 29.03.2013<br />

Giovanni SELLA Denetçi 30.03.<strong>2012</strong> 29.03.2013<br />

İbrahim Murat ÇAĞLAR Denetçi 30.03.<strong>2012</strong> 29.03.2013<br />

Yönetim Kurulu Üyeleri ile Denetim Kurulu Üyelerinin Yetki ve Sınırı<br />

Gerek Yönetim Kurulu Başkanı gerekse Yönetim Kurulu Üyeleri Türk Ticaret Kanunu’nun ilgili maddeleri ve Şirket Ana Sözleşmesi’nin<br />

11’nci maddesinde belirtilen yetkileri haizdir. Ana Sözleşmemizin 16’ncı maddesinde ise Denetçilerin görev, yetki ve sorumlulukları ile<br />

Denetçiliğe ilişkin diğer konularda Türk Ticaret Kanunu hükümlerine tabi oldukları kaydedilmiştir.<br />

14

TOFAŞ FAALİYET <strong>RAPORU</strong> <strong>2012</strong><br />

Bölüm II<br />

• Şirketin Sermaye Yapısı ve Ortaklık Hakkında Bilgiler<br />

• Otomotiv Sektörü ve Tofaş’ın Sektör İçindeki Yeri<br />

• Şirket Hakkında Bilgiler<br />

• Bağlı Ortaklıklar<br />

• Sosyal Sorumluluk Faaliyetleri<br />

• <strong>2012</strong> Yılı Faaliyetleri ve Başarıları<br />

16

Şirketin Sermaye Yapısı ve<br />

Ortaklık Hakkında Bilgiler<br />

TOFAŞ FAALİYET <strong>RAPORU</strong> <strong>2012</strong><br />

Şirketin Sermayesi, Sermayenin %10’undan Fazlasına<br />

Sahip Ortaklar:<br />

31 Aralık <strong>2012</strong> tarihi itibarıyla Şirketin kayıtlı sermaye tavanı 1 milyar<br />

TL, çıkarılmış (ödenmiş) sermayesi ise 500 milyon TL’dir.<br />

Şirketimizce, en son 2005 yılı içinde, toplam 50.000.000 TL olacak<br />

şekilde iç kaynaklardan % 11.111111 oranında bedelsiz sermaye<br />

artışı yapılmış olup, müteakip yıllar ve <strong>2012</strong> yılında herhangi<br />

bir sermaye artışı olmamıştır.<br />

Şirketimizin, Borsa’ya kote edilmiş ve sermaye artışlarına binaen<br />

ihraç etmiş olduğu 11-19. tertip hisse senetleri ile münfesih Tofaş<br />

Oto Ticaret A.Ş.’yle birleştirilmesi nedeniyle ihraç edilmiş olan 20.<br />

tertip hisse senetleri, Sermaye Piyasası Mevzuatı çerçevesinde<br />

2001 yılı içinde sermaye artışı ile beraber 21. tertip hisse senetleri<br />

ile değişime tabi tutulmuştur. Ayrıca 2003 yılı içinde yapılan<br />

sermaye artışı ile 22. tertip hisse senetlerimiz ile gene 2005 yılında<br />

yapılan sermaye artışı karşılığında 24. tertip hisse senetlerimiz<br />

ihraç edilerek, İMKB kotuna alınmıştır. Aradaki 23. tertipler ise,<br />

sermaye artışı ile ilgili olmayıp, kaydileştirme işlemleri nedeniyle<br />

ihracı yapılmamış bir tertiptir. Öncelikle, sermaye piyasası araçlarının<br />

kaydileştirilmesi ve kaydi sisteme geçilmesi kapsamında,<br />

hisse senetlerinin kayden takibine ilişkin olarak Sermaye Piyasası<br />

Kurulu’nun 28.10.2005 tarih ve 43/1318 sayılı Kararıyla, Borsa’da<br />

dolaşımda bulunan ve Takasbank nezdindeki tüm hisse senetleri<br />

kaydileştirilmiştir.<br />

Ayrıca, 31.12.2006 itibarıyla, Merkezi Kayıt Kuruluşu’nun düzenlemeleri<br />

doğrultusunda, nevi değişikliği gerçekleştirilen kaydileştirilmemiş<br />

hisse senetlerinin kaydi olarak takip edilebilmesi amacıyla<br />

başlatılan süreçler kapsamında, 2007 yılında yayınlanan SPK’nın<br />

ilgili düzenlemeleri ve MKK’nın konuya ilişkin uygulamaları doğrultusunda<br />

ve yürürlükteki ilgili mevzuata uygun olarak, 31.12.2007<br />

tarihi itibarıyla sermaye piyasası araçlarının kayden takibine ilişkin<br />

düzenlemeler uygulamaya geçirilmiştir. MKK, Aracı Kurum (Yapı<br />

Kredi Yatırım) ve Şirketimiz arasındaki söz konusu çalışmalar ilgili<br />

mevzuata uygun olarak, Kurumsal Yönetim ve Hissedar İlişkileri<br />

birimimizce önceki yıllarda da olduğu üzere, <strong>2012</strong> yılı içinde de<br />

gereği gibi sürdürülmüştür.<br />

Bu doğrultuda, 25.02.2011 tarihli mükerrer Resmi Gazete’de yayınlanarak<br />

yürürlüğe giren 6111 sayılı Kanun’un 157. maddesi ile<br />

değiştirilen Sermaye Piyasası Kanunu’nun geçici 6.maddesine<br />

göre ve MKK’nın 28.04.2011 tarih ve 551 sayılı Genel Mektubu<br />

çerçevesinde, fiziken hisse senedi sahiplerinin hisse senetlerini<br />

31.12.<strong>2012</strong> tarihine kadar kaydileştirilmek üzere Şirketimize müracaat<br />

ederek, söz konusu hisse senedi işlemlerini yaptırmaları ve<br />

fiziki hisse senetlerini kaydiliştirmeleri kanunen öngörülmüştür. Bu<br />

yönde, gerek şirket internet sitesinde ve gerekse e-Yönet portalı<br />

üzerinde gerekli duyurulara yer verilmiştir. Ayrıca, Türkiye çapında<br />

yayını yapılan üç günlük gazetede de ikişer kez söz konusu duyuru<br />

ilan edilerek, pay sahiplerinin bilgisine sunulmuştur.<br />

Şirketimize ait ellerinde hisse senetlerimizi fiziken bulunduran Hissedarlarımızın<br />

öncelikle Şirket Merkezi’mize müracaat ederek,<br />

varsa önceki yıllara ait işlemlerini tamamlamaları ve müteakip, Yapı<br />

Kredi Yatırım Menkul Değerler A.Ş. veya mümessili durumundaki<br />

tüm Yapı Kredi Bankası A.Ş. Şubelerine başvuru yapılmaları sağlanmıştır.<br />

Bu kapsamda, fiziki hisse senetlerine sahip olan hissedarlarımızın<br />

haklarının kaybolmaması için 31.12.<strong>2012</strong> tarihine kadar Şirketimize<br />

müracaat eden hissedarlarımızın gerekli işlemleri zamanında<br />

tamamlanarak süreç sona ermiştir. Fiziki hisse senetleri kaydileştirilmeyen<br />

hisse sahipleri tüm haklarını Kanunun amir hükümleri<br />

çerçevesinde, 31 Aralık <strong>2012</strong> tarihi itibarıyla kaybetmişlerdir.<br />

Merkezi Kayıt Kuruluşu A.Ş.’nin www.mkk.com.tr adresinden de<br />

gerekli bilgilere ulaşılabilir.<br />

Pay sahiplerimiz, bu konu veya benzer pay sahipliği hakları konularında<br />

Şirket merkezimizdeki Kurumsal Yönetim ve Hissedar<br />

İlişkileri Birimi’nden gerekli bilgiler edinebilirler.<br />

Şirketimizden <strong>2012</strong> yılında devam eden ve geçmiş yıllardaki sermaye<br />

artışlarına dayanan bedelsiz hisse senedi ve temettü işlemleri<br />

ile Merkezi Kayıt Kuruluşu A.Ş. kayıtlarına dayanılarak alınan verilere<br />

göre, yaklaşık 25.000 dolayında yatırımcısı ve hissedarı olan<br />

Tofaş, İMKB-30 ve İMKB-100 ile Kurumsal Yönetim Endeksi’nde<br />

yer almaktadır. Şirketimiz hisse senetleri Lüksemburg Borsası’na<br />

da kote olup, uluslararası pazarlarda işlem görmektedir.<br />

Dönem içinde, sermaye ve ortaklık yapısında herhangi bir değişiklik<br />

olmamıştır. Genel Kurullarda her hisse için bir oy hakkı söz<br />

konusu olup, oy hakkında imtiyaz yoktur (Ana Sözleşme’nin 20.<br />

maddesi). Sadece, Yönetim Kurulu Üyeliklerine ve Denetçiliklere,<br />

İmtiyazlı Pay Sahipleri olarak A ve D Grubu hissedarlarınca gösterilecek<br />

adaylar arasından seçim yapılması mecburidir. Şirketimizin<br />

ortaklık yapısı çerçevesinde, imtiyazlı pay sahiplerinin Şirket<br />

Ana Sözleşmesi’nde belirtildiği üzere, Yönetim Kurulu üyelerinin<br />

(Ana Sözleşme’nin 9. maddesi) ve Denetim Kurulu üyelerinin (Ana<br />

Sözleşme 15. maddesi) belirlenmesi için A ve D grubu hissedarların<br />

imtiyazı söz konusu olup, kar payı dağıtımında ise (Ana<br />

Sözleşme’nin 29. maddesi) imtiyaz söz konusu değildir.<br />

Ayrıca, Şirket’in mali durumu ve faaliyetlerini etkileyebilecek nitelikte<br />

bir dava açılmamış olup, mevzuat hükümlerine aykırı uygulamalar<br />

nedeni ile şirket ve yönetim organı üyeleri hakkında uygulanan<br />

herhangi bir idari veya mali yaptırım yoktur. Şirketin sermayesinin<br />

karşılıksız kalması gibi bir durum da sözkonusu değildir.<br />

Hissedarlarımız www.tofas.com.tr sitesi içinde yer alan “Yatırımcı<br />

İlişkileri” bölümünün altında, Şirketimizle ilgili kurumsal, finansal<br />

ve borsa verilerine ilişkin bilgilere, ilgili alt başlıklarından ulaşabilecekleri<br />

gibi, borsa@tofas.com.tr ‘ye e-posta yollayarak, Kurumsal<br />

Yönetim ve Hissedar İlişkileri Birimi ile Kurumsal Yatırımcı İlişkileri<br />

Birimi’nden Şirketimizle ilgili diğer bilgileri almaları ve iletişim sağlamaları<br />

mümkündür.<br />

Dönem İçinde Yapılan Ana Sözleşme Değişiklikleri<br />

<strong>2012</strong> yılında, SPK’nın Seri:IV, No:57 Tebliği ile değişik, Seri:IV,<br />

No:56 Tebliği çerçevesinde Kurumsal Yönetim İlkelerine uyum<br />

gereği, Ana Sözleşme değişiklikleri yapılmıştır.<br />

Bu doğrultuda, Şirket Ana Sözleşmesi’nin “Yönetim Kurulu” başlıklı<br />

9. maddesi, “Yönetim Kurulu’nun Süresi” başlıklı 10. maddesi,<br />

“Yönetim Kurulu’nun Yetkileri“ başlıklı 11. maddesi, “Yönetim<br />

Kurulu Toplantıları ve İcra Komitesi” başlıklı 12. maddesi ve “Yönetim<br />

Kurulu’na Ait Hükümler” başlıklı 13. maddesi tadil edilerek,<br />

“Kurumsal Yönetim İlkelerine Uyum” başlıklı 35. madde ilave edilmiştir.<br />

Son Üç Yılda Dağıtılan Temettüler ve Oranları<br />

Şirketimizce Ortaklarımıza; <strong>2012</strong> yılı içinde ve 06.04.<strong>2012</strong> tarihi<br />

itibarıyla, 2011 karından %50 oranında (brüt %50, net %42.5),<br />

toplam 250.000.000 TL nakit temettü dağıtımına başlanmıştır.<br />

Ayrıca, 2011 yılı içinde ve 07.04.2011 tarihi itibarıyla, 2010 karından<br />

%50 oranında (brüt %50, net %42.5), toplam 250.000.000<br />

TL nakit temettü ödemesi ile 2010 yılı içinde ve 05.04.2010 tarihi<br />

itibarıyla, 2009 karından %26 oranında (brüt %26, net %22.1),<br />

toplam 130.000.000- TL nakit temettü ödemesi yapılmıştır.<br />

Söz konusu yıllar ve önceki seneler itibarıyla ayrıntılı kar dağıtım<br />

tablolarına şirketimizin www.tofas.com.tr adresinden ulaşılarak,<br />

incelenebilir.<br />

Çıkarılmış Menkul Değerler<br />

Şirketimiz, kuruluşundan bu yana 520 TL’lik tahvil ihraç etmiştir.<br />

İhraç edilen bu tahvillerin tamamı vadesinde ödenerek itfa edil-<br />

Sermaye Yapısı<br />

Ortaklık Dağılımı<br />

Ortakları Ünvanı Hisse Grubu Pay Tutarı (TL) Oy Hakkı Pay (%)<br />

Fiat Auto S.p.A. D 189.279.856,87 18.927.985.687 37,8560<br />

Koç Holding A.Ş. A 187.938.121,26 18.793.812.126 37,5876<br />

Temel Tic. ve Yat.A.Ş. A 175.693,44 17.569.344 0,0351<br />

Suna Kıraç A 291.510,55 29.151.055 0,0583<br />

S. Semahat Arsel A 291.510,55 29.151.055 0,0583<br />

Mustafa V. Koç A 194.340,36 19.434.036 0,0389<br />

Tofaş, güçlü sermaye yapısı ve küresel vizyona sahip uluslararası ve yerli sermayedarları ile<br />

üretim, ihracat ve satış hedeflerini büyütürken aynı zamanda yatırımcısına da hem temettü<br />

hem de hisse senedi performansı ile katkı sağlamaya devam etmektedir.<br />

18<br />

M. Ömer Koç A 194.340,36 19.434.036 0,0389<br />

Y. Ali Koç A 194.340,35 19.434.035 0,0389<br />

Diğer Ortaklar E 121.440.286,26 12.144.028.626 24,2880<br />

500.000.000,00 50.000.000.000 100<br />

Fiat Auto S.p.A. 37,8560<br />

Koç Holding A.Ş. 37,5876<br />

Diğer Koç 0,2684<br />

Diğer Ortaklar 24,2880

miştir. Kuruluştan itibaren ihraç edilmiş olan 1-10. tertip hisse senetlerimiz<br />

11. tertip, 11-20. tertip hisse senetlerimiz ise 21. tertip<br />

hisse senetleri ile değişime tabi tutulmuş olup, daha sonra 22.<br />

tertip ve müteakip 24. tertip hisse senetlerimiz ihraç edilmiştir.<br />

Hisse senetlerinin kaydileştirilmesi ile ilgili çalışmalar yukarıda da<br />

belirtildiği gibi, ihraççı şirket, aracı kurum / banka ve MKK aracılığıyla<br />

sürdürülmüştür. SPK’nın ilgili Kararı uyarınca tüm hisse senetlerinin<br />

31.12.2007 tarihine itibarıyla kayden takibine başlanmış<br />

olup, 25.02.2011 tarihli mükerrer Resmi Gazete’de yayınlanarak<br />

yürürlüğe giren 6111 sayılı Kanun’un 157. maddesi ile değiştirilen<br />

Sermaye Piyasası Kanunu’nun geçici 6.maddesine göre ve ayrıca<br />

MKK’nın 28.04.2011 tarih ve 551 sayılı Genel Mektubu çerçevesinde,<br />

fiziki hisse senetlerinin kaydileştirilme süreci, 31.12.<strong>2012</strong><br />

tarihi itibarıyla mevzuata uygun olarak tamamlanmıştır.<br />

Şirket İştiraklerimiz ve Bağlı Ortaklıklarımız<br />

İstanbul’da faaliyet gösteren, 45.000.000 TL nominal sermayeli<br />

bağlı ortaklığımız KOÇ FIAT KREDİ Tüketici Finansmanı A.Ş.’nde,<br />

31.12.<strong>2012</strong> tarihi itibarıyla Şirketimizin iştirak tutarı 44.999.996-<br />

TL olup, iştirak oranımız %99,99’dur.<br />

KOÇ FIAT KREDİ Tüketici Finansmanı A.Ş’nin <strong>2012</strong> yılı faaliyetlerine<br />

ilişkin Olağan Genel Kurulu 04.03.2013 itibarıyla tamamlanmıştır.<br />

İstanbul’da faaliyet gösteren ve nominal sermayesi 5.500.000 TL<br />

olan FER MAS Oto Ticaret A.Ş.’nde de ortaklığı bulunan Şirketimizin,<br />

31.12.<strong>2012</strong> tarihi itibarıyla söz konusu şirketteki iştirak tutarımız<br />

5.468.000- TL ve iştirak oranımız %99.4181’dir.<br />

FER MAS Oto Ticaret A.Ş.’nin <strong>2012</strong> yılı faaliyetlerine ilişkin iştirakimizin<br />

Olağan Genel Kurulu 18.03.2013 itibarıyla tamamlanmış<br />

olacaktır.<br />

Daha önce, Bursa’da faaliyet gösteren, 1.000.000 TL nominal sermayeli<br />

Tasfiye Halinde PLATFORM Araştırma Geliştirme Tasarım<br />

ve Ticaret A.Ş.’nde de iştiraki bulunan Şirketimizin, iştirak tutarı<br />

990.000 TL ve iştirak oranı ise %99 olup, sözkonusu iştirakimizin<br />

fesih ve tasfiyesinin tamamlanmasına ilişkin Olağanüstü Ortaklar<br />

Genel Kurulu 25.12.<strong>2012</strong> tarihi itibarıyla yapılmıştır.<br />

Söz konusu Olağanüstü Genel Kurul Toplantısı’nda alınan karar<br />

neticesinde Tasfiye Halinde PLATFORM Araştırma Geliştirme Tasarım<br />

ve Ticaret A.Ş.’nin tasfiyesinin tamamlanmasına ilişkin Genel<br />

Kurul Kararı 27.12.<strong>2012</strong> tarihinde tescil edilerek, 03.01.2013<br />

tarih ve 8228 sayılı Türkiye Ticaret Sicili Gazetesi’nde ilan edilmiştir.<br />

İştirak ve bağlı ortaklıklarımızın Genel Kurul Toplantı Tutanaklarına<br />

ve Hazır Bulunanlar Cetvellerine Şirketimizin www.tofas.com.tr internet<br />

adresinden ulaşılarak incelenebilir.<br />

OTOMOTİV SEKTÖRÜ VE TOFAŞ’IN<br />

SEKTÖR İÇİNDEKİ YERİ<br />

Tofaş, Türk Otomobil Fabrikası A.Ş., <strong>2012</strong> yılında Türkiye otomotiv<br />

sektöründeki güçlü konumunu sürdürmüştür. Tofaş temsil ettiği<br />

markalarıyla Türkiye otomotiv pazarında önde gelen iki şirketinden<br />

biri konumundadır. Tofaş çatısı altında bulunan Fiat, Alfa Romeo,<br />

Lancia ve Jeep markalarıyla <strong>2012</strong> yılında toplamda 104.559 adetlik<br />

satış rakamına ulaşmıştır. Tofaş, bünyesindeki markalarla <strong>2012</strong><br />

yılında otomobil ve hafif ticari araçtan oluşan toplam pazardan<br />

%13,4 oranında pay almayı başarmıştır.<br />

Tofaş’ın geniş kitlelere ulaşan Fiat markası <strong>2012</strong> yılında başarılı bir<br />

performans sergilemiştir. Fiat Linea, <strong>2012</strong> yılında ulaştığı 33.351<br />

adetlik satış rakamıyla “Türkiye’nin en fazla satılan otomobili” unvanını<br />

elde etmiştir. Fiat Doblo da 30.239 adetlik satış rakamıyla<br />

Türkiye’de en fazla satılan hafif ticari araç modeli olmuştur.<br />

Tofaş <strong>2012</strong> yılında Bursa’daki fabrikasında 256.428 bin adet araç<br />

üretirken, 154.069 adet araç ihracatı gerçekleştirmiştir. Tofaş,<br />

Türk otomotiv endüstrisi içerisindeki en büyük üç üretici ve ihracatçıdan<br />

biri olma konumunu devam ettirmiştir.<br />

<strong>2012</strong> Yılında Öne Çıkan Gelişmeler<br />

• Türkiye’nin en büyük ihraç pazarı olan Avrupa otomotiv pazarında<br />

ekonomik krizin etkileri devam etmiş ve otomobilde<br />

%8,2, ticari araçlarda ise %12,4 düşüş gerçekleşmiştir.<br />

• Türkiye otomotiv pazarı <strong>2012</strong> yılında bir önceki yıla göre %10<br />

oranında daralarak toplamda 777.761 adet olarak gerçekleşmiştir.<br />

Bu daralmaya karşın <strong>2012</strong> Türk otomotiv tarihinde<br />

en yüksek satış adetlerine ulaşılan ikinci yıl olmuştur.<br />

• 2011 yılının son çeyreğinde combi sınıfındaki hafif ticari araçlara<br />

uygulanan ÖTV (Özel Tüketim Vergisi) oranının %10’dan<br />

%15’e çıkarılmasının etkisi iç pazarda <strong>2012</strong> yılında hissedilmiştir.<br />

Otomobil pazarının bir önceki yıla göre %6,2 küçüldüğü<br />

<strong>2012</strong> yılında hafif ticari araç pazarında daralma ise %18,2<br />

oranında gerçekleşmiştir.<br />

• <strong>2012</strong> yılının son çeyreğinde 1600 cc altındaki motora sahip<br />

otomobillere uygulanan ÖTV oranı %37’den %40’a yükseltilmiştir.<br />

TOFAŞ FAALİYET <strong>RAPORU</strong> <strong>2012</strong><br />

2013 Yılına Yönelik Beklentiler<br />

Türkiye otomotiv pazarının 2013 yılında <strong>2012</strong> yılına paralel bir seyir<br />

izlemesi ve satışların toplamda 750-770 bin adet seviyesinde gerçekleşmesi<br />

beklenmektedir. Avrupa’daki daralmanın 2013 yılında da<br />

devam etmesi, üretiminin yaklaşık 3’te 2’sini ihraç eden Türk otomotiv<br />

sektörü açısından ihraç pazarlarında da <strong>2012</strong> yılına benzer bir<br />

seyir izleneceğini göstermektedir. Tofaş’ın ise iç pazar satışları, üretim<br />

ve ihracatta 2013 yılı için <strong>2012</strong> yılı seviyesine yakın bir performans<br />

göstermesi hedeflenmektedir. Finansal açıdan güçlü ve rekabette<br />

öne çıkmak için gerekli teknolojik yetkinliğe sahip olan Tofaş, 2013<br />

yılında hem ulusal hem de uluslararası seviyede güçlü bir oyuncu olmaya<br />

devam edecektir.<br />

Uzun Vadede Hedefler<br />

Tofaş’ın misyonu “Toplumun mobilite ihtiyaçlarına en uygun ürün ve<br />

hizmetleri sunarak yaşam kalitesini yükseltmek”; vizyonu ise “Milyon<br />

araca doğru, müşteri beklentilerini şekillendiren ve gurur duyulan lider<br />

otomotiv şirketi olmak”tır. Tofaş, misyon ve vizyonu çerçevesinde<br />

toplum ve çevreye olan sorumluluklarının da bilinciyle uzun vadede<br />

sürdürülebilir ve karlı büyüme sağlan şirket olarak yoluna devam etmeyi<br />

hedeflemektedir.<br />

İç Piyasa Perakende Satışlar<br />

Türkiye perakende hafif araç pazarı <strong>2012</strong> yılında tarihinin ikinci en iyi<br />

performansını göstererek 777.761 adet ile kapanmıştır. <strong>2012</strong> yılı yurt<br />

içi pazarın bir önceki yıla göre %10 oranında düşüş göstermesinin en<br />

önemli nedeni ise 2011 yılının rekor seviyede geçen ilk yarısının baz<br />

etkisi olmuştur.<br />

2011 yılı Ekim ayında hafif ticari araçların kombi versiyonlarına ilişkin<br />

ÖTV oranlarının %10’dan %15’e yükseltilmesinin pazara yansımaları<br />

<strong>2012</strong> yılında gerçekleşmiştir. Bu süreçte yurtiçi pazarda en büyük<br />

paya sahip 1.6 lt’den düşük motorlu binek otoların ÖTV oranlarının<br />

aynı tutulması binek oto oranının hafif ticari araçlara göre bir miktar<br />

yükselmesine yol açmıştır. <strong>2012</strong> yılının Eylül ayında yapılan değişiklik<br />

ile ise 1.6 lt motor hacminin altındaki binek otoların ÖTV oranları<br />

%37’den %40’a çıkarılmıştır. Bu artışın etkilerinin 2013 yılına yansıyacağı<br />

tahmin edilmektedir.<br />

Toplam Pazar<br />

( Adet )<br />

2011 <strong>2012</strong> Değişim %<br />

Otomobil 593.519 556.280 -6,3<br />

Hafif Ticari Araç<br />

( LCV )<br />

270.920 221.481 -18,2<br />

Toplam 864.439 777.761 -10,0<br />

İç Piyasa Perakende Satışlar<br />

2008<br />

188.025<br />

305.998 494.023<br />

Hafif Ticari Araç (LCV)<br />

2009<br />

187.307<br />

369.819<br />

557.126<br />

Otomobil<br />

2010<br />

251.129<br />

509.784<br />

760.913<br />

2011<br />

270.920<br />

593.519<br />

864.439<br />

20<br />

<strong>2012</strong><br />

221.481<br />

556.280<br />

777.761

TOFAŞ FAALİYET <strong>RAPORU</strong> <strong>2012</strong><br />

Tofaş Perakende Satışlar<br />

Yurt içi pazar binek oto perakende satışları; 2011 yılı Ekim ayında<br />

1.6lt üstü motorlu araçlara gelen ÖTV artışı ve yılın ikinci yarısında<br />

döviz kurlarında görülen artışların da etkisiyle <strong>2012</strong> yılında bir önceki<br />

yıla göre %6,3 oranında daralma göstermiştir. Tofaş özelinde<br />

ise toplam binek oto pazarında görülen daralmaya ilave olarak<br />

<strong>2012</strong> yılının başından itibaren Albea ve Palio modellerinin üretimine<br />

son verilmesi ile binek otomobil satışları geçtiğimiz yıla kıyasla<br />

%21 oranında azalarak 46,422 adet olarak gerçekleşmiştir. Linea<br />

modeli ise <strong>2012</strong> yılının en çok satan binek otosu olarak %6 oranında<br />

pazar payı ile toplam 33.351 adetlik satış hacmine ulaşmıştır.<br />

Hafif ticari araç pazarı <strong>2012</strong> yılında, kombi araçların ÖTV oranlarının<br />

%10’dan %15’e çıkmasının da etkisi ile binek oto pazarına<br />

göre daha büyük bir daralma göstermiştir. Bir önceki yıla göre<br />

%18,2 oranında azalan hafif ticari araç pazarı 221.481 adet olarak<br />

gerçekleşmiştir. Tofaş’ın hafif ticari araç satış adetleri de yurtiçi<br />

hafif ticari araç pazarındaki daralmaya paralel bir seyir izlemiş ve<br />

%18,2 oranında azalma göstererek 58.137 adet olarak gerçekleşmiştir.<br />

Bu sonuçlara göre Tofaş; pazar payını %26,2 seviyesinde<br />

korumayı başarmıştır. Doblo modeli ise <strong>2012</strong> yılında %13,7<br />

pazar payı ile yurt içi pazarın en çok satan hafif ticari aracı olma<br />

başarısını göstermiştir.<br />

Yurtiçi toplam otomotiv pazarı Türk otomotiv tarihinin rekor senesi<br />

olan 2011 yılının baz etkisi ile %10 seviyesinde gerilemiştir. Fakat<br />

yüksek seviyede seyreden tüketici güven endeksi, nispeten avantajlı<br />

oto kredi oranları ve ülke pazarının halen düşük kalan penetrasyon<br />

oranının etkisi ile tarihinin ikinci en iyi yılı olarak 777.761<br />

adet seviyesinde kapanmıştır.<br />

Tofaş Perakende<br />

Satışlar ( Adet)<br />

2011 <strong>2012</strong> Değişim%<br />

Otomobil 58.838 46.422 -21,1<br />

Hafif Ticari Araç<br />

(LCV)<br />

71.107 58.137 -18,2<br />

Toplam 129.945 104.559 -19,5<br />

İhracat<br />

Tofaş ihracat hacmi <strong>2012</strong> yılında, özellikle Fiat Auto S.p.A. ve Peugeot<br />

Citroen Automobiles S.A. gruplarının önemli pazarları olan<br />

Güney Avrupa bölgesinde görülen yüksek seviyede daralmanın<br />

etkisi ile %14,7 oranında azalmış ve 154.069 adet olarak gerçekleşmiştir.<br />

Avrupa ihraç pazarlarında yaşanan talep düşüklüğü; Tofaş’ın Güney<br />

Amerika ve Kuzey Afrika pazarlarına olan satışlarının önemli<br />

ölçüde artması ve Opel/Vauxhall markalarına yapılan satışlar<br />

kanalı ile Kuzey Avrupa pazarlarına olan ihracat performansının<br />

önemli ölçüde artması sonucunda asgari seviyeye indirilmiştir.<br />

Tofaş <strong>2012</strong> yılında toplam 46.869 adet otomobil, 107.200 adet<br />

hafif ticari araç ihracatı gerçekleştirmiştir. <strong>2012</strong> yılı ihracat gelirlerinin<br />

döviz karşılığı ise 1.551 milyon Euro’dur.<br />

İhracat ( Adet ) 2011 <strong>2012</strong> Değişim%<br />

Otomobil 53.216 46.869 -11,9<br />

Üretim<br />

Tofaş’ın üretim hacmi <strong>2012</strong> yılında yurtiçi ve yurtdışı pazarlarda<br />

görülen daralmaya paralel olarak bir önceki yıla kıyasla %16,7<br />

oranında azalmıştır. Bu gelişmelerin neticesinde <strong>2012</strong> yılının sonunda<br />

üretim düzeninin üç vardiyadan iki vardiyaya indirilmesi<br />

kararı alınmıştır.<br />

Üretim (Adet) 2011 <strong>2012</strong><br />

Palio 916 0<br />

Albea 10.011 0<br />

Linea 37.187 36.909<br />

Doblo - Binek 2 682<br />

Yeni Doblo - Binek 17.681 10.298<br />

Minicargo - Binek 32.708 29.649<br />

Otomobil Toplamı 98.505 77.538<br />

Doblo 18.701 19.503<br />

Yeni Doblo 72.166 73.223<br />

Minicargo 104.688 86.164<br />

Hafifi Ticari Araç Toplamı 195.555 178.890<br />

CKD 13.152 0<br />

SKD 576 0<br />

CKD/SKD Toplamı 13.728 0<br />

Toplam 307.788 256.428<br />

Kapasite Kullanım Oranı<br />

%78 %77<br />

%74<br />

%63<br />

%64<br />

2008 2009 2010 2011 <strong>2012</strong><br />

Tofaş’ın toplam yurt içi satışları ise binek oto pazarında üretimi<br />

durdurulan Albea-Palio modelleri ve 2011 yılında yapılan ÖTV değişikliği<br />

ile hafif oto pazarının binek oto pazarına göre daha fazla<br />

daralması nedeniyle gerileme göstermiştir. Geçtiğimiz yıla göre<br />

%19,5 oranında azalan perakende satışlar yılı 104,559 adet ile<br />

kapatmıştır.<br />

Hafif Ticari Araç 113.562 107.200 -5,6<br />

CKD/SKD 13.920 -100,0<br />

Toplam 180.698 154.069 -14,7<br />

Tofaş Pazar Payı (%)<br />

İhracat Euro/Milyon İhracat Ülke Dağılımı (%)<br />

%29,5<br />

%25,8<br />

%26,2 %26,2<br />

2008 1.719<br />

%8,8<br />

%8,2<br />

%9,1<br />

%9,9<br />

%8,3<br />

2009<br />

2010<br />

1.445<br />

1.762<br />

22<br />

2008<br />

2009<br />

2010<br />

Oto Pazar payı<br />

2011<br />

<strong>2012</strong><br />

LCV Pazar payı<br />

2011<br />

<strong>2012</strong><br />

1.551<br />

1.737<br />

Belçika %4,4 Güney Amerika %8,3 Fransa %16,3<br />

Diğer %4,6<br />

İspanya %5,2<br />

MENA %5,9<br />

Almanya %9,2<br />

İngiltere %9,9<br />

Diğer Avrupa %13,1<br />

İtalya %23,1

TOFAŞ FAALİYET <strong>RAPORU</strong> <strong>2012</strong><br />

Satışlar ve Ciro<br />

Tofaş satış adetleri yurt içi ve yurt dışı oto pazarlarının <strong>2012</strong> yılında daralması nedeniyle pazar koşullarına paralel olarak %16,2 oranında<br />

azalarak toplam 272.480 adet olarak gerçekleşmiştir. Tofaş’ın satış adetlerinde yurtiçi satışların payı %43,5, ihracatın payı ise %56,5<br />

olmuştur.<br />

Toplam satış gelirleri 6.705.200.000 TL seviyesinde gerçekleşirken satışlar gelirlerinde %8,6 oranında bir azalma olmuştur.<br />

Vergi Öncesi Kar<br />

391.739<br />

508.088<br />

505.297<br />

Satışlar (Adet) İç Piyasa Dış Piyasa Toplam<br />

2011 <strong>2012</strong> 2011 <strong>2012</strong> 2011 <strong>2012</strong><br />

Otomobil 58.997 47.095 53.216 46.869 112.213 93.964<br />

219.819<br />

269.921<br />

Hafif Ticari Araç (LCV) 85.614 71.316 113.562 107.200 199.176 178.516<br />

CKD/SKD 0 0 13.920 0 13.920 0<br />

Toplam 144.611 118.411 180.698 154.069 325.309 272.480<br />

Satış Gelirleri (BinTL) 2011 <strong>2012</strong> Değişim%<br />

Yurt dışı satışlar 3.964.044 3.667.217 -7,5<br />

2008<br />

2009<br />

2010<br />

2011<br />

<strong>2012</strong><br />

Yurt içi satışlar 3.242.963 2.928.462 -9,7<br />

Esas faaliyetlerden diğer satışlar 129.651 109.595 -15,5<br />

Vergi öncesi kar TL/1000<br />

Toplam 7.336.658 6.705.274 -8,6<br />

Yatırımlar<br />

Tofaş’ın yatırım faaliyetlerinin döviz cinsinden karşılığı <strong>2012</strong> yılında<br />

86 milyon Euro olarak gerçekleşmiştir. Toplam yatırım tutarının<br />

önemli kalemler olarak dağılımı aşağıdaki gibidir. <strong>2012</strong> yılı toplam<br />

yatırımı da dahil olmak üzere son beş yılın toplam yatırım tutarı<br />

895 milyon Euro seviyesine gelmiştir.<br />

Kârlılık<br />

Tofaş özellikle Avrupa’da devam eden ekonomik durgunluğa rağmen<br />

yüksek karlılığını korumayı başarmıştır. <strong>2012</strong> yılında ihracat<br />

karlılığının mevcut anlaşmalarla korunması ve sağlanan verimlilikler<br />

sonucunda Tofaş, Vergi Öncesi Kar’ını bir önceki yıl ile benzer<br />

seviyede gerçekleştirmiştir. Vergi Sonrası Kar’da ise sadece %5<br />

oranında bir azalma görülmüştür.<br />

FAVÖK<br />

457.632 455.726<br />

654.565<br />

806.196 839.125<br />

Yatırımlar<br />

Euro (Milyon)<br />

263 Model 37,8<br />

Yıllar<br />

FAVÖK<br />

(EBITDA)<br />

Vergi Öncesi<br />

Kar<br />

Vergi Sonrası<br />

Kar<br />

Minicargo 9,2<br />

Bin TL Artış Bin TL Artış Bin TL Artış<br />

Linea 9,6<br />

2008 457.632 219.819 175.754<br />

Yapısal 33,0<br />

Diğer 6,4<br />

Toplam 96,0<br />

2009 455.726 0% 269.921 23% 360.351 105%<br />

2010 654.565 44% 391.739 45% 384.220 7%<br />

2011 806.196 23% 508.088 30% 474.165 23%<br />

2008<br />

2009<br />

2010<br />

2011<br />

<strong>2012</strong><br />

<strong>2012</strong> 839.125 4% 505.297 -1% 448.325 -5%<br />

FAVÖKTL/1000<br />

24

ŞİRKET HAKKINDA BİLGİLER<br />

TOFAŞ AR-GE<br />

TOFAŞ FAALİYET <strong>RAPORU</strong> <strong>2012</strong><br />

Şirket Vizyon, Misyon ve Değerleri<br />

Tofaş faaliyetlerini milyon araca doğru, müşteri beklentilerini şekillendiren<br />

ve gurur duyulan lider otomotiv şirketi olma vizyonu ile<br />

yürütmektedir. Bu vizyon doğrultusunda çalışan Tofaş, toplumun<br />

mobilite ihtiyaçlarına en uygun ürün ve hizmetleri sunarak yaşam<br />

kalitesini yükseltmeyi misyon edinmektedir.<br />

Tofaş, değişime hızla uyum sağlayan, inovatif, çok yönlü, katılımcı,<br />

global bakış açısına sahip, kendisini ve çevresini sürekli geliştiren<br />

çalışan ve paydaşları ile Dünya Klasında Şirket” olma yolunda ilerlemektedir.<br />

Şirket Değerleri…<br />

ÇEVİK BİR TAKIMIZ<br />

TUTKUYLA ÇALIŞIRIZ<br />

Hızlı hareket edip sonuca çakıp ulaşan büyük bir takımız. İşimize<br />

dört elle sarılır tutkuyla çalışırız.<br />

REKABETÇİYİZ<br />

FARK YARATIRIZ<br />

Kendimizi sürekli geliştirir, her zaman “en iyi”yi hedefleriz. Yenilikçiyiz<br />

ve yalın düşünürüz.<br />

İNSANA VE ÇEVREYE DUYARLIYIZ<br />

Tofaş’ta fark yaratan insandır ve müşterilerimiz her şeyden önce gelir.<br />

Bu nedenle önce insan anlaşışıyla çalışır, topluma çevreye karşı<br />

sorumluluklarımızı yerine getiririz.<br />

İDDİALIYIZ<br />

SÖZ VERİR BAŞARIRIZ<br />

Hedeflerimize sahip çıkar, engel dinlemeden başarıya ulaşırız. Şeffaf<br />

çalışır, hatamızı gelişim fırsatı olarak kullanırız.<br />

Türk Otomotiv Sektörü’nün lideri Tofaş, çeyrek yüzyılı aşkın birikimi<br />

ile Türk İnsanı’na “dünya kalitesinde” ve “Türkiye koşullarına en uygun”<br />

ürünleri sunma konusundaki çalışmalarını aralıksız sürdürmüş<br />

olup, 1994 yılı Aralık ayında Ar-Ge organizasyonunu kurmuştur.<br />

Tofaş Ar-Ge Merkezi; her alanda rekabetçi binek ve ticari araçlar geliştirerek<br />

Türk toplumuna, ekonomisine ve Tofaş’ın karlılığına katkıda<br />

bulunmayı hedeflemiştir. Bu gelişimi kalıcı kılmak üzere araç geliştirme<br />

sahasında Avrupa ile rekabet edebilir alt yapıyı oluşturmuştur.<br />

Bu gelişmeler neticesinde Tofaş Ar-Ge Merkezi; 2008 yılı itibarıyla<br />

“5746 Sayılı Araştırma ve Geliştirme Faaliyetlerinin Desteklenmesi”<br />

hakkındaki kanun kapsamında Sanayi ve Ticaret Bakanlığı tarafından<br />

Ar-Ge Merkezi olarak tescil edilmiştir.<br />

Ar-Ge Merkezi, 2005-2007 yılları arasında Fiat ve PSA markaları için<br />

geliştirilen MCV projesinin sorumluluğunu alarak Ar-Ge yetkinliğini<br />

geliştirmede önemli bir ivme yakalamıştır. Daha sonraki yıllarda Yeni<br />

Doblo’nun Opel ve Vauxhall markaları için de geliştirilmesi Tofaş’ın<br />

5 farklı markaya üretim yaparak ihracatının artmasında önemli rol<br />

oynamıştır.<br />

Toplam laboratuar ve ofis alanı 17000 m 2 olan Tofaş Ar-Ge Merkezi;<br />

400’ün üzerinde çalışanı, yetkinlik seviyesi, bünyesindeki laboratuarların<br />

yüksek teknolojisi ve çeşitliliği ile Fiat’ın Avrupa pazarlarına<br />

hizmet veren İtalya dışındaki tek Ar-Ge merkezi konumundadır.<br />

Avrupa Birliği tarafından geçmiş yıllarda hazırlanan ve Avrupa ve<br />

Dünya’da Ar-Ge yatırımı yapan kuruluşlar arasındaki sıralamada ilk<br />

1000’ e giren Tofaş , Türkiye’de bu listeye giren ilk 3 firma arasında<br />

yer almıştır. <strong>2012</strong> yılına kadar Araç konsepti, stil, gövde, iç tasarım,<br />

süspansiyon, motor, emisyon, titreşim ve akustik alanlarında<br />

tasarım ve testler yapmak üzere 40 milyon Euro üzerinde yatırım<br />

tamamlanmıştır.<br />

Ar-Ge İşbirlikleri<br />

Türkiye’nin bir ürün geliştirme merkezi olabilmesinin gelişebilmesinin<br />

ön koşullarından birisi, Ar-Ge değer zincirinin tüm unsurlarının birlikte<br />

gelişmesidir. Bu nedenle Tofaş ortak tasarımcı geliştirme, yerel mühendislik<br />

firmalarının örgütlenmesi ve üniversite ile işbirliklerine özel<br />

önem atfetmektedir.<br />

Yurt içi üretim ve geliştirme yapılabilecek 49 ürün hattından 2011 yılında<br />

14’ü ortak tasarımcı olarak belgelendirilmiş, <strong>2012</strong> yılında da 11<br />

adeti belgelendirme aşamasına gelmiştir. Yerel mühendislik ağının<br />

geliştirilmesi için kısa, orta ve uzun vadede iş birliğine gidilebilecek<br />

mühendislik firmaları ile değerlendirmeler ve ortaklık çalışmaları yürütülmektedir.<br />

Üniversite Sanayi işbirliği projeleri teknoloji geliştirme çalışmalarına<br />

paralel olarak önem kazanmıştır. Tofaş Ar-Ge’nin 1994 yılında kuruluşundan<br />

2006 yılına kadar toplam 16 adet projeye ilave olarak<br />

2006-<strong>2012</strong> yılları arasında 75 proje yürütülmüştür. Toplam 91 proje,<br />

12 farklı üniversiteyle gerçekleştirilmiştir.<br />

Tofaş Ar-Ge’de pek çok araştırma projesi, TÜBİTAK ve Avrupa 7.<br />

Çerçeve destekli olarak yürütülmekte ve bu projelerde, FIAT Araştırma<br />

Merkezi ve yabancı tasarım Merkezleri’nin yanı sıra çeşitli üniversitelerin<br />

öğretim üyeleri ile birlikte çalışılmaktadır. BTSB tarafından<br />

düzenlenen <strong>2012</strong> Yılı Ar-Ge Merkezleri 1. Zirvesinde «Üniversite-<br />

Sanayii İşbirliği» dalında birincilik ödülü alınmıştır. AB 7. Çerçeve<br />

Programı kapsamında projelerde görev alan Tofaş Ar-Ge, 80’e yakın<br />

uluslararası proje ortağıyla çalışmaktadır.<br />

Ar-Ge Vizyonu 2020<br />

Tofaş’ın Ar-Ge Vizyonu 2020 yaklaşımı; Dünya’nın her bölgesine<br />

müşteri memnuniyetini tam anlamıyla karşılayan ve heyecan verici<br />

araçlar ve teknolojiler geliştirmeyi hedeflemektedir.<br />

Tofaş Ar-Ge, bu vizyon doğrultusunda kendisine stratejik hedefleri<br />

çizmektedir. Fiat Ar-Ge’nin Avrupa ve Ortadoğu bölgesinde geliştirmeyi<br />

planladığı ürünlerin tasarım sürecinde yer almak, müşteri<br />

değeri yaratmak için ürün ve üretim teknolojileri geliştirmek, Fiat’ın<br />

yeni modellerinde faydalanabileceği mükemmeliyet merkezleri geliştirmek,<br />

ülkemizde ortak tasarımcılar ile mühendislik firmalarının<br />

gelişimini sağlamak bu stratejik hedefler arasında yer almaktadır.<br />

TOFAŞ’ın teknolojik araştırma çalışmaları ise çevre, müşteri ve yetkinlik<br />

olmak üzere, birbiriyle kesişen üç zemin üzerinde şekillenmekte<br />

ve öncelikle bu alanlara odaklanmaktadır.<br />

26

İNSAN KAYNAKLARI<br />

TOFAŞ FAALİYET <strong>RAPORU</strong> <strong>2012</strong><br />

Çevre ve Tofaş Ar-Ge<br />

Tofaş Ar-Ge Merkezi’nin çevre odaklı araştırmalarının temelinde taşıt<br />

elektrifikasyonu ve hafifletme konuları yer almaktadır. Türkiye’deki<br />

ilk elektrikli hafif ticari aracı geliştiren Tofaş dünyadaki elektrikli taşıt<br />

teknolojilerini yakından takip etmektedir. Bu çerçevede yapılan çalışmalar,<br />

geliştirilen yenilikçi çözüm/uygulamalar ile bu teknolojilerin<br />

bütünleştirilip, elektrikli taşıt sistem ve bileşenlerinin yerli üretimini<br />

sağlama hedefiyle sürdürülmektedir.<br />

Taşıtların toplam ağırlığının azaltılmasının yakıt tüketimi, egzoz emisyonu<br />

ve çevreye etkisinin bilincinde olan Tofaş, bu alanda da yoğun<br />

çalışmalar yürütmektedir. Bu alanda yapılan çalışmalar; yüksek dayanımlı<br />

hafif malzeme teknolojileri ve hibrit çözümler ile birlikte, kesit<br />

ve topoloji optimizasyonuna dayalı hafif tasarım çözümleri üzerinde<br />

yoğunlaşmaktadır.<br />

Tofaş’ın müşteri odaklı teknolojik araştırma faaliyetleri, konfor ve güvenlik<br />

yönünden sürücüye hizmet ve destek sunan akıllı taşıt kavramlarının<br />

beraberinde; insan merkezli tasarım felsefesi ekseninde,<br />

antropometri, ergonomi, demografi gibi insanı konu alan bilimlerin<br />

ışığında devam etmektedir.<br />

Son yıllarda “ICT-Bilgi ve İletişim Teknolojileri” alanındaki hızlı gelişmelerle<br />

ICT’nin otomotivdeki uygulamalarını yakından takip eden;<br />

bunların müşteriye kattığı değere önem veren Tofaş, ulusal ve uluslararası<br />

platformlarda yer aldığı ortak Ar-Ge projelerinde kendisini<br />

sürekli geliştirmekte ve yetkinliğini arttırmaktadır. Taşıtlar arası haberleşme<br />

ve taşıtlar ile altyapının haberleşmesi, acil çağrı sistemleri,<br />

özellikle kentsel alanlarda mobiliteyi arttırma amaçlı uygulamalar,<br />

insan-makine ara yüzü ve bilgi-eğlence sistemleri, sürücü/yolcu/<br />

yaya güvenliği ve konfora yönelik yürütülen çalışmalar arasında yer<br />

almaktadır.<br />

Yetkinlik odaklı teknolojik araştırmaların temelinde ise, yüksek teknoloji<br />

– düşük maliyet ilkesi çerçevesinde rekabetçi yapının geliştirilmesi<br />

yatmaktadır. Bu kapsamda, dünya sınıfında ürün ve üretim<br />

teknolojilerine erişmede günümüzün gerektirdiği yenilikçi çözümleri<br />

geliştirme adına araştırma projeleri yürütülmektedir.<br />

Tofaş Ar-Ge; ürün teknolojileri alanında; konfor tasarımı, yenilikçi ve<br />

verimli tasarım yöntem ve teknikleri, güvenliği de içeren analiz ve<br />

optimizasyon teknikleri, sanal/fiziksel doğrulama ve test yöntemleri,<br />

ileri/yeni malzeme teknolojileri ve yeni taşıt sistem ve bileşenleri geliştirme<br />

konularına yoğunlaşmış durumdadır.<br />

Tofaş Ar-Ge’nin üretim teknolojileri alanındaki araştırmaları ise yatırım<br />

ve işletme maliyetlerini iyileştirmeye yönelik robotik uygulamalar, matematiksel<br />

tabanlı karar destek sistemleri, bilgisayar destekli proses<br />

simulasyonları ve otomasyon, yenilikçi proses sistemleri ve ekipman<br />

geliştirme konularının yanında, görsel otomasyon ve robotik ölçmenin<br />

üretime entegre olduğu kalite güvence sistemleri, enerji verimli<br />

üretim ve üretim yönetim sistemleri geliştirme ve prototip imalat konularına<br />

dayanmaktadır.<br />

Otomotivde maliyet rekabetçi bir yapı ile öncü olabilmek için genişletilmiş<br />

tedarik zinciri ile birlikte, tesis işletmesinde enerji ve kaynakların<br />

verimli ve sürdürülebilir yönetimine gereken önemin verilmesinin bilincinde<br />

olan Tofaş, bu alanlarda da yenilik hedefli projelere teknoloji<br />

yol haritasında yer vermektedir.<br />

Personel Sayısı<br />

Beyaz Yaka: 1255<br />

Mavi Yaka: 5070<br />

Toplam: 6325<br />

Tofaş’ta çalışan kişilerin cinsiyet, yaş ve eğitim seviyelerine göre<br />

dağılımı<br />

Cinsiyet<br />

Erkek (BY) 1036<br />

Bayan (BY) 219<br />

Erkek (MY) 5070<br />

Yaş Ortalaması<br />

Beyaz Yaka 36,7<br />

Mavi Yaka 34,4<br />

Eğitim Seviyeleri<br />

EĞİTİM BY MY TOPLAM<br />

Doktora 5 5<br />

Yüksek Lisans 216 216<br />

Üniversite 858 17 875<br />

Yüksek Okul 66 700 766<br />

Lise 105 3567 3672<br />

İlköğretim 5 786 791<br />

TOPLAM 1255 5070 6325<br />

Şirketimiz, Türk Metal Sendikası ile MESS arasın da 01.09.2010<br />

tarihinden geçerli olmak üzere 13.11.2010 tarihinde imza edilen<br />

grup toplu iş sözleşmesine tabidir. Yürütülmekte olan sözleşme iki<br />

yıl süreli olup, 31.08.<strong>2012</strong> tarihinde sona ermiştir.<br />

Şirketimizin 31.12. <strong>2012</strong> tarihi itibarıyla kıdem tazminatı yükümlülüğü<br />

128.208.100,66 TL olup, tamamı için karşılık ayrılmıştır. Personelimize<br />

yasal mevzuat kapsamında sosyal haklar düzenli ve<br />

periyodik olarak sağlanmaktadır.<br />

İşe Alma Prosedürleri<br />

Tofaş, işe alımlarda kişilik envanteri, yetkinlik bazlı mülakat, yabancı<br />

dil sınavı, teknik mülakat, rolün gereği analiz sunum gibi en<br />

doğru ve işe en uygun adayı seçmeye yardımcı olacak teknikleri<br />

kullanmaktadır. Bu yöntem kişilerin teknik becerilerinin yanı sıra,<br />

kişilik özellikleri, iş yapış biçimleri ve kurum kültürüne uyumlulukları<br />

ile ilgili daha fazla bilgi edinilmesini sağlamaktadır. Tüm süreçler<br />

işe alım öncesinde mutlaka referans kontrolü ile de desteklenmektedir.<br />

Farklı pozisyonlardaki adaylar hakkında doğru karara<br />

varabilmek için mülakatı destekleyecek uygulamalara da başvurulmaktadır.<br />

Tofaş, işe alım sürecinde boş pozisyona yönelik ilanın,<br />

aynı zamanda iç ilan sistemi ile tüm grup şirketlerinde görünür<br />

olmasını sağlamaktadır. 10 gün süresince açık olan ilana başvurular<br />

toplanarak başvuru yapan tüm adaylarla yetkinlik bazlı mülakat<br />

görüşmeleri yapılmaktadır.<br />

Yapılan Eğitimler<br />

Tofaş’ın Beyaz yakalı çalışanları, <strong>2012</strong> yılında Koç Akademi’nin<br />

gerçekleştirdiği 10 farklı gelişim faaliyet türünde toplam 6500 adet<br />

eğitim organizasyondan yararlanmıştır. Eğitimlerin %38’i iç eğitmenler<br />

tarafından verilmiştir. <strong>2012</strong> yılında iç kaynaklar kullanılarak<br />

62 teknik eğitim modülü yenilikçi öğretim stratejileri ile hazırlanmıştır.<br />

Mavi yakalı çalışanlar için düzenlenen teknik eğitimlere <strong>2012</strong> yılında<br />

da devam edilmiştir. Mavi yakalı çalışanlara ayrıca iç kaynaklı<br />

davranış eğitimleri verilmeye başlanmıştır. <strong>2012</strong> yılı boyunca toplam<br />

2376 Tofaş personeli, 45.129 saatlik sınıf eğitimi almıştır.<br />

Tofaş Akademi <strong>2012</strong> yılında Tofaş’ın iş ortaklarının gelişimine de<br />

katkı sağlamaya başlamıştır. Tedarikçilerin gelişimine katkı sağlamak<br />

için seçilen teknik eğitim modülleri; eylül-aralık ayları arasında,<br />

58 tedarikçiden 379 çalışana açık özel seanslarda verilen<br />

eğitimle ulaşmıştır.<br />

Organizasyonlar<br />

Tofaş çalışanlarının gönüllülük esasıyla oluşturdukları 11 kulüp<br />

ve 9 spor dalındaki takımlar faaliyetlerini aktif olarak sürdürmektedir.<br />

Sosyal faaliyet toplulukları tarafından yılda ortalama 200 konser,<br />

sergi, gösteri ve konferans gibi kültürel, sanatsal ve sportif etkinlikler<br />

düzenlenmektedir. Bu etkinliklere her yıl 50 binin üzerinde<br />

çalışan ve onların yakınları katılmaktadır.<br />

Yılda bir kez tüm çalışanlar ve ailelerini bir araya getiren, 10 binlerce<br />

kişinin katıldığı Tofaş Festivali ve Aile Günü etkinliği düzenlenmektedir.<br />

Tiyatro Kulübü ve Halk Oyunları Topluluğu düzenlediği<br />

gösterilerle, Türk Sanat Müziği korosu da verdiği konserler ile çalışanları<br />

motive etmeye devam etmektedir.<br />

Çeşitli branşlarda faaliyet gösteren spor toplulukları; profesyonel<br />

organizasyonlarla boy ölçüşecek kalitedeki etkinliklerinin yanı sıra<br />

çalışanların beden sağlığına da katkıda bulunmaktadır. Atletizm<br />

takımı, Fiat şirketleri arasında düzenlenen CorriFiat Atletizm Mü-<br />

28

İŞ YÖNETİM POLİTİKALARI<br />

TOFAŞ FAALİYET <strong>RAPORU</strong> <strong>2012</strong><br />

sabakalarından her yıl başarılı sonuçlarla dönmektedirler. FIAT<br />

GAMES adıyla Fiat şirketleri arasında gerçekleştirilen spor müsabakalarına<br />

<strong>2012</strong> yılında tenis ve atletizm branşlarında katılım sağlanıp<br />

başarılı sonuçlar elde edilmiştir.<br />

Tenis, tavla, mini golf, masa tenisi, bowling, langırt, gocart, dart,<br />

satranç, atletizm, voleybol, basketbol ve futbol gibi branşlarda<br />

turnuvalar düzenlenmektedir. Bu yıl 1000’in üzerinde çalışanın katıldığı<br />

Birimlerarası Futbol Turnuvası ve Birimlerarası Bowling turnuvası<br />

gerçekleştirilmiştir. Futbol, voleybol, basketbol, tenis, bowling,<br />

satranç, yüzme, atletizm ve yelken takımları Koç Spor Şenliği<br />

ve şirketlerarası organizasyonlarda yer almaya devam etmiştir.<br />

Spor Kulübü çalışanların çocukları için yüzme, basketbol, futbol<br />

yaz okulları açarak çocuklar için de spor olanakları sağlamaktadır.<br />

Çalışanlar için motosiklet, tenis, satranç, dalış, fotoğrafçılık gibi<br />

alanlarda eğitimler düzenlenmektedir. Kültür gezilerinin yanı sıra<br />

Kayak ve Dalış Gezileri organize edilmektedir.<br />

Maddi ve Sosyal Haklar<br />

Koç Topluluğu şirketlerinde çalışmaya başlayan her beyaz yakalı<br />

çalışan işe girişte Koç Holding Emekli ve Yardım Sandığı Vakfına<br />

üye olmaktadır. Vakfa dahil olunan tarihten itibaren her yıl Vakıf<br />

Yönetim Kurulu tarafından tespit edilmekte olan kesenek tavanını<br />

aşmamak üzere üyelerin ücretlerinden tahsil edilmektedir. Tofaş<br />

da üyeler adına aynı miktarda iştirak payı ödemektedir.<br />

Tahsil edilen kesenekler menkul ve gayrimenkul yatırımlarla değerlendirilmektedir.<br />

Değerlendirilen kesenekler emeklilik veya üyeliğin<br />

sona ermesi halinde toptan ödeme ye ada emekli şeklinde geri<br />

ödenmektedir. Vakfa üye olan ve emekli olanlar ayrıca eş ve çocuklar<br />

dahil olmak üzere sağlık sigortası, mesken edinme ve belirli<br />

ihtiyaçların karşılanması için finansman desteği ve vefat, hastalık<br />

sebebiyle çalışamama ve kısmi maluliyet hallerinde risk teminatı<br />

gibi sosyal haklardan da faydalanmaktadırlar.<br />

Tofaş’ın kurum kültürü değerlerinden biri olan “İnsana ve Çevreye<br />

Duyarlıyız” ilkesine dayanarak, “Önce İnsan” anlayışı ile oluşturulan<br />

burs uygulaması 2011-<strong>2012</strong> öğretim döneminde başlatılmıştır.<br />

“TOFAŞ’tan Öğrenime Bir Destek Daha” isimli burs politikası ise<br />

<strong>2012</strong>-2013 Eğitim-Öğretim döneminde de sürdürülmüştür.<br />

Tofaş fabrikada bulunan sosyal tesislerden tüm çalışanlar, eş ve<br />

çocuklarıyla birlikte yararlanabilmekte, özel günlerde ve organizasyonlarda<br />

bir araya gelme fırsatı bulmaktadırlar. İstanbul genel<br />

merkezde bulunan spor salonu tüm çalışanların kullanımına açık<br />

bulunmaktadır. Hem Tofaş fabrika hem genel merkezde verilen<br />

genel sağlık hizmetlerine ek olarak randevulu diyetisyen hizmetine<br />

<strong>2012</strong> yılında başlanmıştır.<br />

Verimlilik<br />

Verimliliği artırmaya dönük olarak 6 yıldan beri Dünya Klasında<br />

Üretim metodolojisi uygulanmaktadır. Buna ek olarak <strong>2012</strong> yılında,<br />

ofis çalışmalarında ve üretim dışı süreçlerde ve alanlarda da<br />

yalın düşünce ve uygulamaları yaygınlaştırmak için Değer Akış Haritalama<br />

yöntemi uygulanmaya başlanmış ve bu konuda 28 adet<br />

proje gerçekleştirilmiştir.<br />

İK Sistemi<br />

2010 yılında entegre İK sistemlerinde yapılmaya başlanan değişiklikler<br />

<strong>2012</strong> yılında SAP platformu üzerinde yürütülmeye başlanmıştır.<br />

Böylece personel ana verileri, zaman yönetimi, performans<br />

ve yetkinlik yönetimi, self-servis uygulamaları, puantaj, seyahat ve<br />

bordro yönetimi modülleri SAP üzerinde işletilebilmektedir. 2013<br />

yılında kariyer yönetimi, eğitim ve gelişim yönetimi konuları ve İK<br />

süreçlerinin Mavi Yaka alanlara da yaygılaştırılması ve SAP üzerinde<br />

işletimi planlanmaktadır.<br />

Tofaş Performans Yönetim Sistemi<br />

Performans Yönetim Sistemi, şirket hedeflerine çalışanlarla birlikte<br />

ulaşmak için kullanılan insan kaynağı yönetim aracıdır. Sistem;<br />

Beyaz Yakadan Mavi Yakaya tüm Tofaş çalışanlarını kapsamaktadır.<br />

Performans Yönetim Sistemi, oluşturulmaya çalışılan performans<br />

ve gelişim odaklı kültürü destekleyecek şekilde uygulanmaya<br />

çalışılmaktadır.<br />

Hedefler ve davranışsal yetkinlikler, “Performans Yönetim<br />

Sistemi”nin en önemli 2 temel taşı olmaktadır. Hedefler sene başında<br />

belirlenmekte, gelişim planlarıyla birlikte yılda en az bir kere<br />

gözden geçirilmektedir. Tofaş’a özgü davranışsal yetkinlikler, organizasyondaki<br />

seviyelere göre Tofaş çalışanlarının göstermeleri<br />

gereken tutumları yansıtmaktadır.<br />

Performans Yönetim Sistemi’nin bir çıktısı olan değerlendirme sonuçları;<br />

Beyaz Yakalı çalışanlar için prim hesaplamalarında kullanılırken<br />

hem Beyaz Yaka hem Mavi Yaka çalışanların gelişim planları<br />

ve kariyer süreçlerinde de etkili olmaktadır.<br />

Tofaş Etik Davranış Kuralları<br />

Tofaş; tüm Tofaş çalışanlarının, Yönetim Kurulu Üyelerinin, Hissedarlarının,<br />

Bayileri ve Tedarikçilerinin, kısacası tüm paydaşlarının “Tofaş<br />

Etik Davranış Kuralları”na uymasını beklemektedir.<br />

Tofaş Etik Kuralları’nın tüm çalışanlara bildirilmesi, çalışanların bu<br />

kurallara gerekli önemi vermelerinin sağlanması ve bu kurallara uyulması<br />

konusunda gerekli çaba ve liderliğin gösterilmesi Tofaş’ta görev<br />

yapan orta ve üst düzey yöneticilerin asli görev ve sorumlulukları<br />

arasında yer almaktadır.<br />

Tofaş bu çerçevede; tüm çalışmalarında, süreçlerinde ve çalışma<br />

süresi içinde, tüm paydaşları ile ilişkilerinde İnsan Hakları Evrensel<br />

beyannamesinde tanımlanan ayrımcılık kurallarına uymayı taahhüt<br />

etmekte ve tüm paydaşlarından da buna uymalarını beklemektedir.<br />

Müşteri Memnuniyeti Politikası<br />

Şeffaflık<br />

Sorular, talepler ve şikayetler 7 gün 24 saat, çağrı merkezleri ve internet<br />

adresleri üzerinden ulaştırılabilmektedir.<br />

Erişilebilirlik<br />

FIAT Çağrı Merkezi: 444 22 55 ve www.fiat.com.tr<br />

Alfa Romeo ve Lancia Çağrı Merkezi: 444 19 10 ve<br />

www.alfaromeo.com.tr, www.lancia.com.tr<br />

Jeep Çağrı Merkezi: 444 53 37 ve www.jeep.com.tr<br />

Cevap Verilebilirlik<br />

Müşterilerin tüm talep, öneri ve şikâyetleri ile ilgili alındı bilgisi, web<br />

sitesinden hemen ve çağrı merkezinden aynı gün içinde, sms aracılığı<br />

ile verilmektedir.<br />

Objektiflik<br />

Sorular, talepler ve şikayetler ön yargısız ve adil bir şekilde değerlendirilmektedir.<br />

Ücretler<br />

Başvuruların değerlendirilmesi süreci başvuru sahipleri için ücretsizdir.<br />

Gizlilik<br />

Kişisel bilgilerin korunması son derece önemlidir. Bu nedenle kişisel<br />

bilgiler üçüncü şahıslarla paylaşılmamaktadır.<br />

Müşteri Odaklılık<br />

Her zaman en iyisini hak eden değerli müşterilere; şirket politikaları<br />

ile yasal uygulamalar çerçevesinde uygulanabilir çözümler sunulması,<br />

müşterilerin ihtiyaçlarının karşılanması ve haklarının her zaman<br />

korunması hususlarında özen gösterilmektedir.<br />

Hesap Verilebilirlik<br />

Sorular, talepler ve şikayetler kayıt altına alınarak kararlar gerekçeleriyle<br />

birlikte açıklanmaktadır.<br />

Sürekli İyileştirme<br />

Gelen geri bildirimler iş süreçlerinde, ürün ve hizmetlerde proaktif<br />

iyileşmeler sağlayacak şekilde değerlendirerek sürekli müşteri odaklı<br />

olma yönünde ilerleme sağlanmaktadır.<br />

Kalite Yönetimi<br />

Tofaş, tüm süreçleri Müşteri Memnuniyeti ve Dünya Klasında Üretim<br />

anlayışıyla yürütmektedir. Çalışanların katılımı, yetkinliği, yaratıcılığı ve<br />

geleceği görerek çalışmasını ilke edinen kalite kültürü yaygınlaştırılmakta<br />

ve geliştirilmektedir.<br />

Tofaş, tüm ürün ve hizmetlerinin kalite seviyesini geliştirmekte ve<br />

en rekabetçi düzeye yükseltmek için çalışmaktadır. Gelişen müşteri<br />

beklentilerine göre kalite yönetim sistemi güncellenerek müşteri<br />

odaklı bir yaklaşım benimsenmektedir. Süreçlerin etkinliğinin ve verimliliğinin<br />

belirlenmiş kalite ve maliyet hedeflerine ulaşmasını sağlamak<br />

amacıyla organizasyon yapısı sürekli geliştirilmektedir.<br />

Tofaş; hissedarları, çalışanları, yan sanayi, satış ve servis alanlarındaki<br />

tüm paydaşlarıyla birlikte, toplumsal sorumluluklarının gereklerini<br />

yerine getirmekte ve hedeflerine doğal çevre ile uyum içinde ulaşmayı<br />

ilke edinmektedir.<br />

Dünya Klasında Üretim<br />

2006 yılında tüm Fiat fabrikalarına paralel olarak Tofaş’ta da uygulanmaya<br />

başlanan WCM (World Class Manufacturing – Dünya Kla-<br />

Dünya Klasında Üretim Metodolojisi’ni benimseyen Tofaş, üretimde rekabet gücünü<br />

geliştirirken aynı zamanda iş güvenliği, kalite, teslimat ve çevre gibi konularda sıfır hata ile<br />

üretim yapılmasını ve sıfır stok maliyeti ile çalışılmasını hedeflemektedir.<br />

30

TEDARİKÇİ İLİŞKİLERİ<br />

TOFAŞ FAALİYET <strong>RAPORU</strong> <strong>2012</strong><br />

sında Üretim) metodolojisi, üretimde rekabet gücünü sistematik bir<br />

biçimde iyileştirmek ve geliştirmek için kullanılmaktadır. Metodoloji<br />

temel olarak İş Güvenliği, Kalite, Maliyet, Teslimat ve Çevre konularına<br />

odaklanarak her birinde “Sıfır”a ulaşmayı hedeflemektedir: Sıfır iş<br />

ve çevre kazası, sıfır kalite hatası, sıfır kayıp ve sıfır stok.<br />

Tofaş’ın WCM kapsamında iş kazaları frekansında %95, otobaşı<br />

üretim saatinde %24 ve dış kalite göstergelerinde %60 iyileşme<br />

sağlanmıştır.<br />

Tofaş çalışanlarının verdikleri iyileştirme önerileri her yıl artarak devam<br />

etmektedir. <strong>2012</strong> yılı içerisinde Tofaş’ta çalışan her operator ortalama<br />

49,7 adet öneri vererek bu konuya verilen önemi göstermiştir.<br />

2013 yılı içerisinde de WCM çalışmaları ivmelenerek sürdürülecek ve<br />

tüm Fiat fabrikaları içinde örnek fabrika olunmaya devam edilecektir.<br />

WCM sadece Tofaş fabrikası içinde sınırlı kalmayıp 2009 yılında<br />

Tofaş’ın tedarikçilerini de kapsamaya başlamıştır. WCC (World Class<br />

Company – Dünya Klasında Şirket)Programı kapsamında <strong>2012</strong> yılı<br />

sonu itibarıyla yıllık yerli satın alma cirosunun %51’ini kapsayan<br />

toplam 23 tedarikçide metodolojinin yayılmasına liderlik yapılmıştır.<br />

Tedarikçilerde de sıfır iş ve çevre kazası, sıfır kalite hatası, sıfır kayıp<br />

ve sıfır stok mantığı yerleştirilerek birçok başarılı çalışmaya imza<br />

atılmıştır. Tofaş 2013 yılı içerisinde toplam 30 tedarikçisine yayılımı<br />

kendisine hedef almıştır.<br />

Diğer taraftan 2011 yılında 3 adet Fiat bayiinde başlatılan WCD<br />

(World Class Dealer – Dünya Klasında Bayi) Programı kapsamında<br />

<strong>2012</strong> yılı sonu itibarıyla Yeni Periyodik Bakım Standartları 30 Fiat<br />

bayiine yaygınlaştırılmıştır. Fiat bayilerinin satış sonrasında müşteri<br />

memnuniyeti, hizmet kalitesi ve karlılıklarını artırmaya yönelik olan<br />

bu programın 2013 yılında Türkiye’deki tüm Fiat bayilerine yayılımı<br />

hedeflenmektedir.<br />

İş Sağlığı ve Güvenliği<br />

Tofaş, Dünya Klasında Üretim anlayışı kapsamında Proaktif ve Yalın<br />

İş Güvenliği yaklaşımını kullanarak işletme sınırları dâhilindeki tüm İnsan<br />

Kaynaklarını, güvenli çalışma alanları ve iş güvenliği kültürü yaratarak,<br />

iş kazası sonucu yaralanma ve sağlık bozulmalarından korumayı<br />

amaçlamaktadır. Ayrıca, İş Sağlığı ve Güvenliği (İSG) Politikası<br />

yönetim sistemini kullanarak sıfır iş kazası ve sıfır meslek hastalığını<br />

hedeflemektedir.<br />

Tofaş, son 3 yılda devreye aldığı, İş Güvenliği’nde kültür değişimi<br />

projeleri ile Kayıp Günlü Kazalanma (LTA) frekansını %95 oranında<br />

azaltmayı başarmıştır. Ayrıca <strong>2012</strong> yılında iş güvenliğinde 5 üzerinden<br />

elde edilen 4 puanlık değerlendirme ile en yüksek başarı notuna<br />

ilk ulaşmış FIAT Auto üretim üssü olmuştur. Fabrika, iş sağlığı ve<br />

güvenliği ile ilgili birçok konuda FIAT bünyesinde örnek olarak görülmekte<br />

ve fark yaratan uygulamaları nedeniyle ziyaret edilmektedir.<br />

Tofaş, yasal sorumluluk kapsamında, henüz fabrikaya giriş öncesi<br />

verilen eğitimler ve üretim alanlarında proseslere özel risklerin yaşayarak<br />

öğrenilmesini amaçlayacak şekilde hazırlanmış Dojo İş Güvenliği<br />

eğitim alanlarında verdiği periyodik eğitimlerle sadece çalışanlarının<br />

değil aynı zamanda tedarikçi, stajyer, ziyaretçi ve müteahhit firma<br />

personelinin İSG kültürünü üst düzeye çekmektedir. Bu amaçla;<br />

• İş Sağlığı ve Güvenliği konusundaki tüm yasal ve diğer yükümlülükleri<br />

karşılamayı,<br />

• İş Sağlığı ve Güvenliği iyileştirme etkinliklerinin tüm çalışanların ortak<br />

sorumluluğu olduğu ilkesini benimsemeyi,<br />

• Risk Değerlendirmesi ve Risk Düzeyi Azaltma etkinliklerine her düzeyde<br />

katılım için hedefler koymayı,<br />

• İş Sağlığı ve Güvenliği kültürümüzü sürekli iyileştirerek, sürdürülebilir<br />

‘‘Sıfır İş Kazası’’ hedefine ulaşmayı, taahhüt etmektedir.<br />

2011 yılında GFK’nın yapmış olduğu araştırmaya göre tedarikçileri<br />

tarafından birlikte çalışılmaktan en çok memnun olunan ana sanayi<br />

firması olan Tofaş, bu memnuniyeti gelecek yıllara taşımak için<br />

çalışmalarına aralıksız devam etmektedir.<br />

Ar-Ge faaliyetlerini kendi bünyesinde gerçekleştiriyor olması Tofaş<br />

için önemli bir avantaj teşkil etmektedir. Bu sayede tasarım ve<br />

ürün geliştirme projelerinde tedarikçiler ile ortak çalışma fırsatları<br />

artmaktadır. Tofaş Satınalma, diğer Fiat üretim merkezlerinden<br />

farklı olarak üretim ile aynı lokasyonda yer almaktadır. Bu durum<br />

fabrikadaki iç iletişimi ve tedarikçiler ile olan iletişimi güçlü kılmaktadır.<br />

Böylece kalite konusunda ortaya çıkabilecek sorunların da<br />

önüne geçilebilmektedir.<br />

Tofaş, çalıştığı tedarikçiler sayesinde önemli bir rekabet avantajı<br />

da sağlamaktadır. Tedarikçilerin tasarım ve üretim yetkinliklerinin<br />

gelişmesi ile yatırım ve ürün maliyetlerinde düşüş sağlanması ve<br />

ortak satınalma faaliyetleri ile maliyet avantajı sağlanması (ham<br />

malzeme, lojistik, sarf malzeme, vb. alanlarda) bu rekabet avantajları<br />

arasında yer almaktadır. Tedarikçilerin Tofaş’ın ürün geliştirme<br />

ve maliyet iyileştirme süreçlerine aktif katılımın sağlanması da ayrı<br />

bir rekabet avantajı olarak ortaya çıkmaktadır.<br />

Tofaş; Fiat’tan tedarik edilen motor ve şanzıman hariç, %72 oranında<br />

yerli ve %28 oranında ithal parça satınalımı gerçekleştirmektedir.<br />

Tofaş, yerli tedarik ettiği parçaları yurt içinde toplam 15<br />

farklı lokasyondan tedarik etmektedir. İthal parçaların satın alma<br />

faaliyetleri Fiat Grup Satınalma Bölümü tarafından yapılmakta<br />

olup, sadece Tofaş’ın direkt ilişkide olduğu yabancı tedarikçi sayısı<br />

20 civarındadır.<br />

Endirekt malzeme ve hizmet tedarikçi sayısı : 1961<br />

Direkt malzeme yerli tedarikçi sayısı : 149<br />

Direkt malzeme ithal tedarikçi sayısı : 20<br />

Tedarikçilerin İllere Göre Dağılımı:<br />

Adana: 1<br />

Ankara: 2<br />

Aydın: 1<br />

Bilecik: 2<br />

Bursa: 72<br />

Eskişehir: 2<br />

İstanbul: 26<br />

İzmir: 7<br />

Kocaeli: 23<br />

Kütahya: 2<br />

Manisa: 5<br />

Niğde: 1<br />

Sakarya: 1<br />

Samsun: 1<br />

Tekirdağ: 3<br />

Tedarikçi Seçimi<br />

Tofaş, tedarikçilerini yan sanayi parkının ihtiyaçları doğrultusunda<br />

seçmektedir. Tedarikçilerin ayrıca belirli kriterleri de karşılaması<br />

gerekmektedir. Bu kriteler:<br />

• Otomotiv sektörünün beklentilerini karşılamaya dönük teknik<br />

(kalite/maliyet rekabetçiliği/teslimat performansı) ve organizasyonel<br />

yetkinliklere sahip olmak,<br />

• Finansal açıdan güçlü olmak,<br />

• ISO TS 16949 ve ISO 14001 kalite belgelerine sahip, üretim ve<br />

tasarım yeteneği gelişmiş olmak,<br />

• TOFAŞ’ın PSA (Potential Supplier Assessment) ve PA (Process<br />

Audit) denetimlerinden geçmiş olmak,<br />

• Kalite ve maliyet iyileştirme konularında Tofaş’ın rekabetçiliğine<br />

katkıda bulunabilmek,<br />

• Tofaş ile ilişkilerinde açıklık ve güven esaslı bir iş ortaklığı yaklaşımı<br />

sergilemek.<br />

Tedarikçi ilişkilerini yan sanayini parkının ihtiyaçlarına göre belirleyen Tofaş, tedarikçilerine<br />

ürün ve tasarım geliştirme süreçleri ile yatırım ve üretim maliyetlerinin düşürülmesine<br />

yönelik çalışmalarında da destek olmaktadır.<br />

32

TOFAŞ BAYİ AĞI<br />

TOFAŞ FAALİYET <strong>RAPORU</strong> <strong>2012</strong><br />

Standardizasyon<br />

Tofaş tüm tedarikçilerini ticari verimlilik, kalite ve teslimat gibi alanlarda,<br />

standard performans göstergeleri üzerinden değerlendirerek,<br />

performanslarını takip etmektedir. Tüm tedarikçiler ile ilgili orta<br />

ve uzun vadeli stratejiler, önceden belirlenmiş standard önem ve<br />

memnuniyet kriterlerine göre oluşturulmakta ve takip edilmektedir.<br />

Tofaş, tüm tedarikçilerine yıllık kalite hedefleri (IP/E ve PPM) vererek<br />

performanslarını periyodik olarak izlemektedir. Ayrıca tüm<br />

tedarikçilerde, ISO TS 16949 kalite ve ISO 14001 çevre belgesine<br />

sahip olma koşulu aranmaktadır. Tüm tedarikçilerin kalite performansları<br />

(kırmız/sarı/yeşil) ortak bir platformda (bidlist) anlık olarak<br />

izlenmektedir. Tedarikçi parkına alınacak olan firmalar standard<br />

olarak PSA denetimine tabi tutulmakta, Parktaki tedarikçiler için<br />

de düzenli ve periyodik olarak standard PA ve PDR denetimleri<br />

yapılmaktadır.<br />

Tedarikçi Firmaların Gelişimi<br />

Tofaş, tedarikçilerin gelişimi için birçok çalışmaya imza atmaktadır.<br />

Bu çalışmalar:<br />

• Dünya Klasında Üretim (WCM) metodolojisinin 2014 yılı sonuna<br />

kadar 35 tedarikçiyi içine alacak şekilde (<strong>2012</strong> yıl sonunda 23 tedarikçi)<br />

yaygınlaştırılması<br />

• Tedarikçiler için problem çözme, planlama, insan hatalarını önleme<br />

konularında uygulamalı eğitimler verilmesi<br />

• Tedarikçiler ile ortak ürün tasarlama ve geliştirme (co-design)<br />

yetkinliklerinin iyileştirilmesi<br />

• Maliyet ve kalite alanında ortaklaşa gerçekleştirilen sürekli iyileştirme<br />

faaliyetleri<br />

• TOFAŞ Akademi çatısı altında verilen eğitimler ile tedarikçilerinin<br />

teknik yetkinliklerinin geliştirilmesi,<br />

• Tedarikçilerin fiziksel risklerinin denetlenmesi, risk yönetimi kapsamında<br />

aksiyon planları oluşturulması ve takibi<br />

• İşçi sağlığı, iş güvenliği ve çevre konularında tedarikçilere eğitimler<br />

verilmesi<br />

• Özel ve kritik proseslerde, tedarikçilerin alt tedarikçilerinin de<br />

izlenmesi ve geliştirilmesi,<br />

• Tedarikçilerde ortak yürtülen proses iyileştirme çalışmaları<br />

dahil olmak üzere bir çok unsuru kapsanmaktadır.<br />

Fiat<br />

Tofaş Bayi Ağı, müşterilere sıfır araç satış, ikinci el araç satış, bakım-onarım<br />

ve yedek parça hizmetleri vermektedir. Bunun yanı sıra<br />

müşterilere birçok Tofaş bayisinden sigorta hizmetleri ile (kasko, trafik<br />

sigortası) çeşitli finansal hizmetler (araç kredisi) alınabilmektedir.<br />

Tofaş’ın Türkiye genelinde 72 bayisi bulunmaktadır. Bayiler, Fiat,<br />

Lancia, Alfa Romeo ve Jeep marka araçların satışını yapmaktadır.<br />

72 adet Fiat bayii, 12 adet Lancia-Alfa Romeo-Jeep bayii bulunmaktadır.<br />

Tofaş Bayi Ağı; satış, servis, yedek parça olarak yapılandırılmakta<br />

ve tamamına yakını entegre tesis olarak müşterilere hizmet<br />

vermektedir. 3S olarak tanımlanan bu bayi ağı yapısı, aynı alanda sıfır<br />

araç satışı ve satış sonrası hizmetleri birlikte sunmaktadır.<br />

Tofaş Türkiye genelinde toplam 113 satış noktası ve 131 servis noktası<br />

ile hizmet vermektedir. Tofaş bayileri müşterilere daha yakından<br />

hizmet verebilmek için ana tesislerden farklı lokasyonlarda ek satış<br />

ve servis noktaları da açmaktadırlar. Bu şekilde yapılandırılmış 43<br />

adet “uydu” satış ve servis noktası hizmet vermektedir. Bunlara ilaveten,<br />

bayilere bağlı olarak çalışan ve satış sonrası hizmeti de veren<br />

40 adet yetkili teknik servis bulunmaktadır.<br />

Tofaş’ın Türkiye’de 62 ilde en az bir showroom, 55 ilde en az bir<br />

servisi bulunmaktadır. Bu rakamlarla Fiat markası, satış ve servis ağı<br />

yaygınlığı bakımından Türkiye’de ilk üç marka içerisinde yer almaktadır.<br />

Bayi teşkilatında, <strong>2012</strong> yıl sonu itibarıyla 6.000’e yakın (5.943)<br />

kişi istihdam edilmektedir.<br />

Türkiye çapında yaygınlığı ile rekabet avantajı sağlayan Tofaş bayi<br />

ağı aynı zamanda yetkinliği ve tecrübesi ile de dikkat çekmektedir.<br />

Tofaş bayilerinin ortalama faaliyet süresi 20 yılı aşmaktadır.<br />

Lancia-Alfa Romeo-Jeep<br />

Türkiye genelinde 11 adet Lancia-Alfa Romeo-Jeep ve 1 adet Lancia-Jeep<br />

bayisi bulunmaktadır. Bu bayiler müşterilerine 3S (satış,<br />

servis, yedek parça) hizmet sunmaktadır. Ayrıca 3 adet 2S (servis,<br />

yedek parça) yetkili servisi bulunmakta, bunlardan biri her üç markaya,<br />

diğer ikisi ise sadece Lancia-Jeep markalarına hizmet vermektedir.<br />

Bayi ağı müşterilere sıfır araç satış, ikinci el araç satış, bakım-onarım<br />

ve yedek parça hizmetleri vermektedir. Bunun yanı sıra birçok bayi,<br />

sigorta hizmetleri ile (kasko, trafik sigortası) çeşitli finansal hizmetler<br />

(araç kredisi) de sunmaktadır.<br />

ARLJ bayileri, işlerinde sektör ortalamasının üzerinde tecrübeye sahip,<br />

uzun yıllardır bu markalara yatırım yapmış ve tutkuyla bağlanmış<br />

bayilerden oluşmaktadır. Bayiler ve servisler; premium marka müşterilerinin<br />

yoğunlaştığı İstanbul, Ankara, İzmir, Bursa, Antalya, Mersin<br />

ve Gaziantep’te hizmet vermektedir. <strong>2012</strong> yıl sonu itibarıyla ARLJ<br />

bayi teşkilatında toplam 343 kişi çalışmaktadır.<br />

34

MARKALAR VE ÜRÜNLER<br />

TOFAŞ FAALİYET <strong>RAPORU</strong> <strong>2012</strong><br />

FIAT<br />

Linea<br />

Panda<br />

500C<br />

Freemont<br />

2007 yılında Tofaş fabrikasında üretimine başlanan Fiat Linea, her<br />

geçen yıl Türkiye otomobil pazarındaki gücünü artırarak <strong>2012</strong> yılında<br />

Türkiye’nin en çok satılan otomobili oldu. <strong>2012</strong> yılı Nisan<br />

ayında yenilenen Fiat Linea; iddialı tasarımı, yenilikçi teknolojisi,<br />

konforlu donanım seçenekleri ve ekonomikliği performans ile birleştiren<br />

motor seçenekleri ile tüketicilerin beğenisini kazanıyor.<br />

Fiat’ın küçük sınıftaki modeli Panda, yenilenerek Türkiye’deki otomobil<br />

severlerin beğenisine sunuldu. A segmenti modeller arasında<br />

yer alan Panda, büyüyen boyutları ve sevimli tasarımının yanı<br />

sıra Fiat’ın 2 silindirli yeni TwinAir motoruyla da tüketicilerin beğenisini<br />

kazanıyor.<br />

Fiat 500’ün üstü açılabilir versiyonu olan Fiat 500C, elektrikli açılan<br />

şık tavanı ile dış dünyayı sürücülerin ayağına getiriyor. Kırmızı,<br />

fildişi ve siyah renk seçeneklerine sahip olan 500C, kendi sınıfında<br />

Türkiye’de satılan tek convertible otomobil olma özelliğini de<br />

taşıyor.<br />

Fiat-Chrysler ortaklığının simgesi haline gelen başarılı SUV modeli<br />

Fiat Freemont ülkemizde <strong>2012</strong> yılı Kasım ayı itibarıyla satışa<br />

sunuldu. Tasarım ve kullanım özelliklerinin yanı sıra AWD 4X4 çekiş<br />

sistemi ile de öne çıkıyor. 7 deri koltuklu oturma düzeni, araç<br />

içerisinde entegre dokunmatik ekranı ve eşya saklama gözleri ile<br />

Türkiye pazarındaki müşteri beklentilerine hitap ediyor.<br />

Bravo<br />

Fiat’ın kompakt hatchback sınıfındaki modeli Fiat Bravo; konforu,<br />

performansı ve çizgileriyle sıra dışılığın son temsilcisi. O, tüm bu<br />

özellikleri fazlasıyla yaşamanız, sürüşten daha fazla keyif almanız<br />

için özel olarak tasarlandı. Fiat Bravo’nun sportif iç tasarımı ve<br />

akıcı dış çizgileri göze hitap ederken, üstün konfor ve güvenlik<br />

donanımlarıyla size sıra dışı bir deneyim sunuyor.<br />

500<br />

2008’de dünyada “Yılın Otomobili” seçilen Fiat 500, geçmişten<br />

aldığı genetik kodlarını yeni trendlerle birleştirerek genç müşteri<br />

kitlesinin beğenisini kazanıyor. Birçok farklı tasarım detayıyla kişiselleştirilebilme<br />

özelliğini de sahip olan Fiat 500, kendi sınıfının en<br />

heyecan uyandıran modelleri arasında yer alıyor.<br />

Punto<br />

Türkiye’de rekabetin en yoğun olduğu küçük hatchback segmentinde<br />

yer alan Punto, başarılı satış grafiğini <strong>2012</strong> yılında da sürdürdü.<br />

Özellikle gençlerin ve genç ailelerin tercih ettiği Punto, <strong>2012</strong><br />

yılında yenilenerek ismindeki Grande ve Evo takılarını da terk etti.<br />

Doblo<br />

Fiat Doblo, <strong>2012</strong> yılında ulaştığı 30.239 adetlik satış rakamı ile<br />

Türkiye’nin en çok tercih edilen hafif ticari aracı oldu Farklı gövde<br />

seçeneklerinde 4.000 litreye varan bagaj hacmi ve 4.6 metreküp’e<br />

varan yükleme kapasitesi sunan Doblo; geniş iç mekanı ve tutumlu<br />

motor seçenekleriyle de dikkat çekiyor. Geniş ailelerin ve<br />

ticaretle uğraşan müşterilerin tercih ettiği Doblo, konforuyla binek<br />

otomobilleri de aratmıyor.<br />

Fiat <strong>2012</strong> yılında başarılı bir satış grafiği çizerken Türkiye‘de Doblo modeli en çok tercih<br />

edilen hafif ticari araç ve Linea modeli de en çok tercih edilen otomobil olmuştur.<br />

Fiat’ın en büyük yeniliği ise AWD 4X4 çekiş sistemi ile dikkat çeken Freemont SUV<br />

modeliyle gerçekleşmiştir.<br />

36

TOFAŞ FAALİYET <strong>RAPORU</strong> <strong>2012</strong><br />

Lancia<br />

Fiorino<br />

Ducato Kamyonet<br />

Delta<br />

Voyager<br />

Tofaş’ın Minicargo projesinin bir ürünü olan Fiorino, kendi adına<br />

bir sınıf yaratarak yeni bir anlayışın da öncüsü oldu. Türkiye’deki<br />

hafif ticari araç pazarının en çok satan araçlarından biri olan Fiorino<br />

hem aileler hem de KOBİ niteliğindeki işletme sahipleri için<br />

oldukça pratik çözümler sunuyor.<br />

Ducato Kamyonet kişiye özel nakliye ihtiyaçlarına hizmet ediyor. 4<br />

farklı boy kasa ve 3 kişiden 7 kişiye kadar personel taşıma kapasitesiyle<br />

her ihtiyaca cevap verebilen Kamyonet, geniş ürün yelpazesi<br />

ile birçok farklı üst yapıma ve dönüşüme de imkan veriyor.<br />

Lancia’nın global anlamda yeni nesil model anlayışının ilk temsilcisi<br />

olarak dikkat çeken Lancia Delta’nın makyajlanan versiyonu<br />

<strong>2012</strong> yılında Türkiye yollarına çıktı. Kompakt Hatchback sınıfında<br />

yer alan Delta, geniş iç mekanı ve bagaj hacmi ile sedan otomobilleri<br />

aratmıyor. Delta, 1.6 litre 120 HP Multijet turbo dizel otomatik<br />

ve 1.4 litre MultiAir 140 HP’lik benzinli motor seçenekleriyle<br />

sunuluyor.<br />

Fiat Grubu’nun Chrysler ile yaptığı iş birliğinin bir diğer ürünü olan<br />

Voyager <strong>2012</strong> yılında Türkiye yollarına çıktı. Büyük MPV sınıfında<br />

yer alan Lancia Voyager, 27 yılda dünya çapında 30 milyon adetten<br />

fazla talep gören bir modelin genetik kodlarını taşıyor. Oldukça<br />

geniş ve esnek çözümler üreten bir iç mekana sahip olan Voyager,<br />

zengin standart donanımıyla kullanıcılarına keyifli bir yolculuk imkanı<br />

sunuyor.<br />

Pratico<br />

Ducato Van/Minibus/Otobüs<br />

Thema<br />

Fiat pick-up modeli Pratico, kompakt tasarımıyla şehir çinde rahatça<br />

hareket edilmesine olanak sağlarken taşıma kapasitesiyle<br />

de işleri kolaylaştırıyor. Pratico, yakıt tasarrufu, manevra yeteneği,<br />

güvenliği ve konforuyla da sınıfının standartlarını belirliyor.<br />

Ducato; Van, Minibus ve Otobüs versiyonları ile farklı müşteri kitlelerine<br />

hitap ediyor. Van versiyonu geniş yan ve arka kapılar sayesinde<br />

kolay yükleme sağlarken Minübüs ve Otobüs versiyonları,<br />

öğrenci servisi, personel servisi ve diğer yolcu taşımacılığında çok<br />

yönlü çözümler sunuyor.<br />

Lancia markasının amiral gemisi unvanını taşıyan Thema isminin<br />

yeniden yollara dönüşünü simgeleyen lüks sedan otomobil, Fiat<br />

Grubu’nun Chrysler ile yaptığı işbirliğini yansıtıyor. Boyut, konfor<br />

ve etkileyici görsellik otomobilin Amerikalı genlerini yansıtırken şık<br />

iç/dış tasarım detayları ve lüks unsurlarla süslenmiş donanım özellikleri<br />

İtalyan zarafetine işaret ediyor.<br />

Fiat Grubu’nun Chrysler ile yaptığı işbirliğinin sonucunda Thema ve Voyager olmak üzere<br />

iki yeni modeli satışa sunan Lancia, Tofaş’ın güçlü dağıtım ağının da katkısıyla daha fazla<br />

tüketiciyle buluşmaya başlamıştır.<br />

38

TOFAŞ FAALİYET <strong>RAPORU</strong> <strong>2012</strong><br />

ALFA ROMEO<br />

Giulietta<br />

Alfa Romeo’nun1954’de yılında tanıttığı ve on bir yıl boyunca üretilen<br />

modeli efsane Giulietta’nın yeni versiyonu 2013’de Türkiye<br />

yollarındaki dördüncü yılına giriyor. Alfa Romeo’nun kompakt HB<br />

sınıfındaki temsilcisi Giulietta, çekici tasarımı, güçlü motorları, sürüş<br />

kalitesi ve konforlu iç mekanı ile stil sahibi kullanıcıların beğenisini<br />

kazanıyor.<br />

JEEP<br />

Compass<br />

Jeep markasının kompakt SUV segmentindeki başarılı temsilcisi<br />

Jeep Compass’ın yenilenen dış ve iç tasarıma sahip versiyonu<br />

<strong>2012</strong>’de Türkiye’deki kullanıcıların beğenisine sunuldu. Yeni Jeep<br />

Compass, 2.0 litre 156 HP’lik benzinli motor ve CVT otomatik<br />

şanzıman kombinasyonuyla sadece önden çekişli olarak sunuluyor.<br />

Grand Cherokee<br />

Jeep markasının büyük SUV’u Grand Cherokee modeli efsane 4<br />

çeker sistemi, 3.0 litre dizel motoru ve iki donanım seçeneğiyle<br />

tüketicilerin beğenisine sunuluyor. Grand Cherokee, Quadra-<br />

Lift and Selec-Terrain teknolojileri ile yüksek arazi performansı<br />

sunarken yolda sürüş konforu, üstün teknolojik özellikleri ve<br />

lüks iç mekan tasarımı ile de dikkat çekiyor. Grand Cherokee,<br />

782 lt’lik bagaj hacmi (Arka koltuklar katlandığında 1554 litre) ve<br />

13 cm uzatılmış dingil mesafesi hem yük hem de yolcular için<br />

daha fazla alan sunuyor.<br />

Mito<br />

Alfa Romeo’nun küçük sınıftaki temsilcisi Mito, sportif iç ve dış<br />

tasarımı, güçlü motorları ve kalitesiyle genç sürücülerin ilgisini çeken<br />

bir otomobil olmaya devam ediyor. MiTo’da sunulan DNA; Q2<br />

elektronik diferansiyel kilidi ve otomobili üç farklı (Dynamic, normal,<br />

all wheater) sürüş modunda kullanılmasına olanak sağlayan<br />

sistemi ile fark yaratıyor.<br />

Cherokee<br />

Orta sınıf SUV Cherokee, Jeep markasının efsane 4 çeker sisteminin<br />

yanı sıra şehir kullanımı için iki çeker sürüş konfigürasyonunu<br />

da sunabiliyor. Oldukça geniş ve kullanışlı bir iç hacme sahip<br />

olan Cherokee’nin 739 litre’lik bagajı, 60/40 oranında katlanabilen<br />

arka koltuklar sayesinde 1767 litre’ye kadar genişleyebiliyor.<br />

Wrangler<br />

Jeep markasının off road aracı olan Wrangler, 70 yıllık tecrübesini<br />

araziye aktarıyor. Wrangler; yerden yükseklik, engele yaklaşma ve<br />

çıkış açıları, dönüş çapı ve dingil mesafesi gibi kriterlerde sınıfının<br />

en iyi aracı olarak kabul görüyor. Wrangler ayrıca 76 cm derinliğe<br />

kadar sınıfının en iyi, en derin sudan geçme kapasitesine sahip<br />

aracı olarak bilinmektedir.<br />

Alfa Romeo, Giulietta ve Mito modelleriyle Türkiye pazarındaki konumunu <strong>2012</strong> yılında<br />

daha da güçlendirirken pazara sunduğu farklı versiyonlarla kullanıcı yelpazesini de<br />

geliştirmeye devam etmiştir.<br />

<strong>2012</strong> yılında Tofaş çatısı altında faaliyet göstermeye başlayan Jeep markası, efsanevi 4<br />

çeker sistemi ve arazi kabiliyetiyle arazi kullanımına uygun modeller sunarken kompakt<br />

SUV modelleriyle de şehir içi kullanıma uygun seçenekleri müşterileri ile buluşturmaktadır.<br />

40

BAĞLI ORTAKLIKLAR<br />

Koç Fiat Kredİ Tüketİcİ Fİnansmanı A.Ş.<br />

Koç Fiat Kredi (KFK), Tofaş Türk Otomobil Fabrikası A.Ş. nin doğrudan<br />

satışları da dahil olmak üzere, Türkiye’de Fiat Auto lisansı<br />

altında üretilen ve/veya Türkiye’ye ithal edilen tüm Tofaş ve Fiat<br />

Topluluğu araçlarının ve kullanılmış 2. el araçların kredilendirilmesi<br />

hizmetini sunmaktır.<br />

Tofaş müşterilerine sağladığı kredinin sadece Tofaş şemsiyesi altında<br />

kullanılabilmesiyle bayilerine rekabette önemli bir avantaj kazandırmaktadır.<br />

Bayiden çıkmadan tek noktada hizmet vermesi,<br />

uygun faiz oranları ve güçlü operasyonel yapısıyla hizmet verdiği<br />

markalara önemli bir rekabet avantaj sağlayan Koç Fiat Kredi, satışların<br />

arttırmasına önemli bir katkı sağlamaktadır.<br />

<strong>2012</strong> yılında Koç Fiat Kredi tarafından toplam 45.453 adet araç<br />

kredisi kullandırılmıştır. Bu kredi adedine karşılık gelen toplam<br />

kredi tutarı ise 1 milyar 8 milyon TL olarak gerçekleşmiştir. Koç<br />

Fiat Kredi 2011 yılında %40 olan kredi penetrasyonunu, <strong>2012</strong> yılında<br />

%42’ye yükseltmiştir. Koç Fiat Kredi’nin tüketici finansman<br />

şirketleri içindeki payı ise %12 olarak gerçekleşmiştir. <strong>2012</strong>’de<br />

bankaların taşıt kredileri portföyü %3, tüketici finansman şirketleri<br />

portföyü %25, KFK portföyü ise %15 büyüme göstermiştir.<br />

<strong>2012</strong> yılında da hizmet verilen tüm markalarda etkin kredi kampanyaları<br />

düzenlenmiş, aylık eşit ödeme dışındaki esnek ödeme<br />

planları değişik gelir dağılımına sahip müşterilere fark yaratacak<br />

uygulamalarla sunulmaya devam edilmiştir. Hem faiz hem de kredi<br />

işlem ücretini tema alan kredi kampanyaları operasyonel süreçlerdeki<br />

iyileşmeyle birlikte etkisini artırmıştır. Tofaş çatısı altındaki<br />

markaların tercih edilmesinde önemli rol oynamış, satışlardaki Koç<br />

Fiat Kredi penetrasyonu artmıştır.<br />

Koç Fiat Kredi, finansman hizmetinin yanı sıra, kredinin tamamlayıcısı<br />

olan sigorta ürünlerini de müşterilerinin kullanımına sunmaktadır.<br />

2011 yılında Kredi Koruma Sigortası ürününden faydalanan<br />

müşteri oranı %24 iken, <strong>2012</strong> yılında bu oran %33 yükselmiş ve<br />

her 3 müşteriden biri sigorta ürünlerini tercih eder hale gelmiştir.<br />

Faiz dışı gelirlerin arttırılması hedefine paralel olarak 2013 yılında<br />

sunulacak sigorta ürünlerinde de çeşitliliğe gidilecektir.<br />

Koç Fiat Kredi, kredi portföyünü ağırlıklı olarak kullandığı krediler<br />

ve ihraç ettiği menkul kıymetlerle fonlamaktadır. <strong>2012</strong> yılının<br />

ilk çeyreğinde 40 milyon TL, ikinci çeyreğinde 140 milyon TL ve<br />

üçüncü çeyreğinde de 185 milyon TL nominal değerde menkul<br />

kıymet ihracı yapılmıştır. Aralık <strong>2012</strong> tarihi itibarıyla Şirket’in ödenmiş<br />

sermaye tutarı 45.000.000 TL’dir.<br />

Koç Fiat Kredi zengin kredi çeşitliliğiyle, sistem yatırımlarıyla, kalitesiyle,<br />

bayileriyle kurduğu güçlü iş birliği ile gelecek yıllarda da<br />

bayilerinin, iş ortaklarının ve müşterilerinin bağlılık ve memnuniyetlerini<br />

yükselterek marka bilinirliğini ve pazar payını arttırmayı<br />

hedeflemektedir. CRM kampanyaları ile müşteri sadakatini ve<br />

memnuniyetini artırılmaya devam edecektir. 2013 yılı itibarıyla, cazip<br />

fırsatlarla kredibilitesi yüksek müşterilere ön onaylı krediler sunulmaya<br />

başlanacaktır. Kredi derecelendirme yöntemleri kullanılarak<br />

yapılan kredi değerlendirme işlemlerinde otomatik kararların<br />

daha çabuk ve etkili bir şekilde uygulamasını sağlayacak Experian<br />

NBSM’in (yeni iş strateji yönetimi) 2013 yılı itibarıyla kullanılması<br />

planlanmaktadır.<br />

Koç Fiat Kredi Tüketici Finansmanı A.Ş. Genel Merkezi faaliyetlerini<br />

Büyükdere Caddesi Tofaş Han No:145 34394 Zincirlikuyu-<br />

İstanbul sürdürmektedir.<br />

Finansman Şirketleri taşıt<br />

kredileri<br />

KFK taşıt kredileri<br />

(KT kredileri dahil)<br />

KFK’nın Tüketici Fin. Şirketleri<br />

içindeki pazar payı<br />

Ara.12<br />

Ara.11<br />

10.269 mio TL 8.192 mio TL<br />

1.255 mio TL 1.089 mio TL<br />

12% 13%<br />

FER MAS OTO TİCARET A.Ş.<br />

Fer Mas Oto Ticaret A.Ş. 15 Nisan 2005 tarihinde %99,4 Tofaş<br />

Türk Otomobil Fabrikası A.Ş. ortaklığında kurulmuştur. Şirket, Nisan<br />

2005 tarihinden itibaren Ferrari ve Temmuz 2005 tarihinden<br />

itibaren de Maserati otomobillerinin Türkiye Resmi Distribütörü<br />

olmuştur.<br />

Faaliyetlerine18 Ağustos 2005 tarihinde, Kuruçeşme’de bulunan<br />

showroom ve Genel Müdürlük binasında başlayan Şirket; showroom,<br />

küçük servis, Club Lounge mekanlarını bir arada bulunduran<br />

toplam 900 m2 kapalı alanda hizmet vermektedir. -Satış<br />

sonrası hizmete öncelik veren Fer Mas Oto, showroom’dan önce<br />

Haziran 2005’te Ferrari – Maserati servis noktasını müşterilerinin<br />

hizmetine sunmuştur. Fer Mas Etiler Armutlu’da faaliyete geçen<br />

yeni servis alanıyla satış sonrası hizmetler çok daha ileri bir noktaya<br />

taşımıştır.<br />

Ferrari<br />

1998’den Fer Mas Oto Ticaret A.Ş.’nin kuruluşuna kadar geçen<br />

sürede yıllık ortalaması 8 adeti geçmeyen Ferrari satışlarını 2005’te<br />

11’e çıkaran Şirket, bu rakamı hem 2006 hem de 2007’de 29’a<br />

yükseltmiştir. 2008 ve 2009’da 17’şer adet olan satışlar 2010 ve<br />

2011 yıllarında 23’er adet olarak gerçekleşmiştir. <strong>2012</strong> yılındaki<br />

Ferrari satışı ise 22 adet olmuştur.<br />

Maserati<br />

1998’den Fer Mas Oto Ticaret A.Ş.’nin kuruluşuna kadar geçen<br />

sürede yıllık ortalaması 5’i geçmeyen Maserati satış adedini<br />

2005’te 10’a çıkaran Fer Mas, bu rakamı 2006’da 20’ye, 2007’de<br />

ise 28’e çıkarmayı başarmıştır. 2008 ve 2009’da 17’şer adet,<br />

2010’da 26 adet, 2011’de 24 adet ve <strong>2012</strong> yılında ise 18 adet<br />

olarak gerçekleşmiştir.<br />

Satış sonrası<br />

Fer Mas, satış sonrası verilen hizmetin kalitesini artırarak müşteri<br />

memnuniyetini daha üst seviyelere çıkarmak amacıyla 2009’da<br />

taşındığı hem lokasyon hem de alan büyüklüğü ve donanım olarak<br />

daha gelişmiş olan yeni servis mekanında hizmet vermeye<br />

devam etmektedir.<br />

Pazarlama<br />

Her iki markayı da Türk pazarında yeniden şekillendirilebilmek ve<br />

kurumsal kimliği oturtabilmek için yoğun iletişim çalışması uygulanmıştır.<br />

Doğru faaliyetleri yöneterek marka bilinirliği, marka bilinci<br />

ve marka görünürlüğü ciddi bir şekilde artırılmış ve lüks marka<br />

konumu güçlendirilmiştir.<br />

TOFAŞ FAALİYET <strong>RAPORU</strong> <strong>2012</strong><br />

Fer Mas, Ferrari’yi marka felsefesini doğru algılayan A++ tüketicilerin<br />

tercih ettiği bir tutku otomobili, bir lifestyle olarak konumlandırırken,<br />

Maserati’yi de sürüş keyfi sunan salon otomobili, bir prestij<br />

markası konumunda, Türk tüketicisiyle yeniden buluşturmuştur.<br />

<strong>2012</strong> Yılı Tanıtım Etkinlikleri<br />

• Fer Mas; Maserati SpA tarafından İtalya’nın Siena kentinde<br />

bu yıl dördüncüsü gerçekleşen “Simply the Best <strong>2012</strong>” organizasyonuna,<br />

şirket tarihinde ilk kez Doğu Avrupa bölgesini<br />

temsilen katıldı. Fer Mas, davetin ilk gününde yapılan sunumda,<br />

tüm Avrupa ülkeleri, Türkî Cumhuriyetler, Ortadoğu ülkeleri<br />

ve Rusya’nın da olduğu bölgede faaliyet gösteren toplam<br />

112 bayi arasında “En İyi Performans Gösteren” 13 bayiden<br />

biri olarak gösterilerek büyük bir başarıya imza attı.<br />

• Ferrari ve Maserati markalarının İstanbul’daki müşterilerine<br />

yönelik özel test sürüşü ve pist aktiviteleri, <strong>2012</strong> yılı boyunca<br />

farklı dönemlerde gerçekleştirilmiştir.<br />

• Ferrari’nin yeni modeli 458 Spider’ın Türkiye tanıtımı, 14 Mart<br />

<strong>2012</strong>’de İstanbul Kongre Merkezi’nde düzenlenen organizasyonla<br />

yapılmıştır.<br />

• Ferrari’nin 458 Italia modeli, uzman otomotiv yayınlarından<br />

Auto Express tarafından üst üste ikinci defa “yılın performans<br />

otomobili” ödülüne layık görüldü.<br />

• Auto Bild okuyucuları tarafından <strong>2012</strong> yılının yaz aylarında<br />

Auto Bild Tasarım Ödülü’nde “Avrupa’nın En Güzel Görünüme<br />

Sahip Aracı” seçilen F12 Berlinetta, ikinci kez bu ödüle<br />

layık görüldü.<br />

• Maserati Club’ın ilk organizasyonu olan “Maserati Club Şile<br />

Trip” Şile Lavanta Butik Otel’de, Ferrari Club’ın <strong>2012</strong> organizasyonu<br />

ise Abant Palace Otel’de düzenlenmiştir.<br />

• Maserati severlerin katılımıyla gerçekleşen Maserati Road<br />

Show Ankara etkinliğinde, Maserati’nin GranCabrio ve Quattroporte<br />

S modelleriyle test sürüş aktivitesi organize edilmiştir.<br />

• Maserati’nin Granturismo modelinin en güçlü versiyonu Maseratı<br />

Granturısmo Sport, temmuz ayında Türkiye’de satışa<br />

sunuldu.<br />

Fer Mas Oto Ticaret A.Ş Genel Müdürlük ve Showroom hizmetlerini<br />

Kuruçeşme Cad. No.29 Kuruçeşme 34345 İstanbul adresinde<br />

sürdürürken Satış Sonrası hizmetler de Fatih Sultan Mehmet Mah.<br />

Atatürk Cad. No.7 Armutlu İstanbul adresinde yürütülmektedir.<br />

42

KURUMSAL SOSYAL SORUMLULUK<br />

TOFAŞ FAALİYET <strong>RAPORU</strong> <strong>2012</strong><br />

ÇEVRE<br />

Sürdürülebilirlik Politikası<br />

Tofaş’ın Sosyal Sorumluluk Sürdürülebilirlik Politikası, gerek fabrikanın<br />

bulunduğu bölge ve gerekse yurt çapında Tofaş’ın paydaşlarına<br />

karşı sorumluluğunu ortaya koyacak şekilde, kurumsal sosyal<br />

sorumluluk ve toplum üzerinde etki kriterleri dikkate alınarak, hem<br />

kurum bünyesinde, hem de kamuya yönelik sosyal çalışmalar çerçevesinde<br />

yürütülmektedir. Tofaş’ın Kurumsal Sosyal Sorumluluk<br />

anlayışı; şirket kültürü ve iş süreçleri ile tüm şirket politikaları- kapsamında<br />

iç içe bir bütünlük taşımaktadır.<br />

Tofaş bu çerçevede; periyodik ve dönemsel çalışmalara ilişkin gerek<br />

yıllık faaliyet raporları içinde, gerekse şirketin basılı ve süreli<br />

yayınlarında kapsamlı ve ayrıntılı bilgilere yer vermektedir. Bu şekilde;<br />

başta şirket çalışanları, hissedarlar ve menfaat sahipleri olmak<br />

üzere ilgili herkesle tüm bu süreçler paylaşılır ve kamuoyuna<br />

sunulur. Ayrıca Tofaş’ın intranet ve internet web sitelerinde gerekli<br />

bilgilere ve ilgili linklere yer verilerek, kurum politikaları doğrultusunda<br />

oluşturulan ve sürdürülen faaliyetler, paydaşların bilgilerine<br />

sunulur.<br />

Sosyal sorumluluğu, kurumların hesap verebilirlikleri ve paydaşlarına<br />

karşı görev ve sorumluluklarını yerine getirebilmeleri olarak<br />

değerlendiren Tofaş; “sürdürülebilir ve geliştirilebilir” sosyal sorumluluk<br />

uygulamalarını hayata geçirmeyi kurumsal bir politika<br />

olarak kabul etmektedir.<br />

Tofaş’ın Kurumsal Yönetim Uyum Raporları’nda da yer verildiği gibi,<br />

“sosyal sorumluluk” Şirket’in sosyal sorumluluk anlayışı doğrultusunda,<br />

“menfaat sahipleri” olarak tüm “paydaşlar”, kurumsal sosyal<br />

sorumluluk kapsamında ele alınmaktadır. Ayrıca Şirket’in bu yöndeki<br />

çalışmalarını da kapsayacak şekilde, başta “pay sahipleri”, “kamuyu<br />

aydınlatma ve şeffaflık”, “menfaat sahipleri” ve “Yönetim Kurulu”nu<br />

kapsayan kurumsal yönetim uygulamalarını değerlendirmek suretiyle,<br />

“Kurumsal Yönetim Derecelendirmesi” yaptırılmış olup, söz konusu<br />

derecelendirme notunu da içeren rapor, İMKB’de açıklanmış<br />

ve Tofaş’ın web sitende de yayımlanmıştır. Ayrıca, söz konusu derecelendirme<br />

raporu revize edilerek, Tofaş’ın notu da yükseltilmiştir.<br />

Tofaş’ın ana ortağı FIAT Auto’nun kurumsal sosyal sorumluluk<br />

perspektifi ve Koç Holding’in dâhil olduğu Küresel İlkeler Sözleşmesi<br />

(Global Compact) ve kurumsal sosyal sorumluluk anlayışı,<br />

Şirket’in de bu yöndeki “Sürdürülebilirlik Politikası”nın ana eksenlerini<br />

oluşturmaktadır.<br />

Tofaş; benimsediği kurumsal sosyal sorumluluk anlayışının ve uygulamalarının<br />

kapsadığı süreçler doğrultusunda, yasalara uyumu<br />

temel gereklilik olarak kabul eder ve gerek kurumsal, gerekse toplumsal<br />

gelişimi sağlayacak dinamikleri teşvik edecek öncelikler,<br />

uygulamaya geçirir.<br />

Bu yönde, insan kaynakları ve insana yatırım projeleri, paydaş kültürü<br />

ve şirket vizyonu, eğitim destek faaliyetleri, kültür ve sanatı geliştirici<br />

uygulamalar, çevre duyarlılığı ve çevrenin korunması gibi kurumsal<br />

sosyal sorumluluk alanlarına giren tüm konularda belirlenen<br />

kriter ve prensiplere uygun olarak hareket edilmektedir. Tofaş ayrıca<br />

çevre politikası ve bu yöndeki faaliyetleri ile sürdürülebilir gelişme ilkesi<br />

çerçevesinde proaktif bir çevre yönetim sistemi uygulamayı ve<br />

geliştirmeyi hedeflemektedir.<br />

Sosyal sorumluluğa giren tüm alanlar dâhilinde, gerekli tüm ulusal<br />

ve uluslararası standartların gözetilerek uygulanmasının yanı sıra,<br />

bunların geliştirilmesi yönünde öngörülen çalışmalar hayata geçirilmektedir.<br />

Tofaş’ın sürdürülebilirlik politikası çerçevesinde; sosyal, etik ve<br />

çevresel yönetimle ilgili, paydaşların katılımına dayanan ve paydaşların<br />

memnuniyeti ve beklentilerini dikkate alan bir bütünlük<br />

söz konusudur. Bununla beraber, kurumsal yönetim anlayışına<br />

dayanan sosyal sorumlulukların hayata geçirilmesi için stratejik<br />

düzenlemeler öngörülmektedir. Bu doğrultuda şirketin yeni vizyonu<br />

ve paydaşları tarafından tercih edilen faaliyetleri çerçevesinde,<br />

kurumsal sosyal sorumluluk anlayışı ve uygulamaları sürekli geliştirilerek<br />

devamlılık arz etmektedir.<br />

Tofaş’ın sosyal ve çevresel etkinlikleri ve faaliyetleri doğrultusunda;<br />

bu süreçlerin yönetimi, iyileştirilmesi ve denetlenmesi ile sosyal<br />

ve çevresel performansın raporlanması suretiyle elde edilen<br />

sonuçların tüm paydaşların ve kamuoyunun bilgisine sunulması<br />

Şirket için önem taşımaktadır. Tofaş’ın kurumsal sosyal sorumluluk<br />

uygulamaları sürdürülebilirlik ve şirket politikaları kapsamında<br />

değerlendirilmektedir.<br />

Çevre Politikası<br />

Tofaş Çevre Politikası’nın gereği olarak atıkları kaynağında azaltmayı<br />

ve mümkün olduğunca geri kazanmayı hedeflemektedir. Bu<br />

kapsamda oluşan endüstriyel atıkların %97’si geri kazanılmaktadır.<br />

Geri kalan atıklar ise enerji kaynağı olarak kullanılmaktadır.<br />

Tofaş, uyguladığı çevre yönetim sistemi ile <strong>2012</strong> yılında Avrupa<br />

Birliği Çevre Ödülleri kapsamında birincilik ödülüne layık görülmüştür.<br />

Tofaş bu ödülle AB kriterlerine göre; “Türkiye’nin en iyi<br />

çevre yönetimine sahip şirketi” seçilmiştir. <strong>2012</strong> yılında bertaraf<br />

edilen atık miktarı 0 hedefine ulaşmıştır. Atıkların tamamında madde<br />

veya enerji geri kazanımı sağlanmıştır.<br />

Enerji verimliliği çalışmaları ile düşük karbon ekonomisine geçişi<br />

destekleyen Tofaş, aynı zamanda İklim Platformu’nun da kurumsal<br />

üyesi durumundadır. Tofaş, son 5 yılda yüzlerce enerji verimliliği<br />

projeleri ile, enerji yoğunluğunu %35 azaltmıştır. Bu seviye ile<br />

Tofaş, Fiat fabrikaları içinde benchmark seviyesine ulaşmıştır.<br />

Tofaş aynı zamanda düzenli olarak başta çalışanları olmak üzere<br />

tedarikçi ve işbirliği içinde bulunduğu müteahhitlerin eğitimleri ile<br />

çevre kültürü oluşumuna katkı da sağlamaktadır.<br />

TOFAŞ; ürün, üretim ve hizmet faaliyetlerinde, sürdürülebilir gelişme<br />

ilkesi çerçevesinde proaktif bir çevre yönetim sistemi uygulamayı<br />

ve geliştirmeyi hedeflemektedir.<br />

Bu amaçla;<br />

• Her türlü atık bertaraf işlemi bir doğal kaynak kaybı olarak algılanmakta,<br />

kirliliği kaynağında önleyecek yöntemleri geliştirilmektedir.<br />

• Tüm süreçlerde, bağlı olunan tüm yasal ve diğer şartlara uyum<br />

temel gereklilik olarak kabul edilmektedir.<br />

• Çalışanlar ve işbirliği yapılan şirketler eğitilerek ve sürekli iyileştirme<br />

araçları kullanılarak doğal kaynak ihtiyacı, enerji kayıpları ve<br />

atıkların en aza indirilmesi hedeflenmektedir..<br />

• Daha az çevresel etkiye sahip ve daha fazla geri dönüşümlü<br />

malzeme kullanılan otomobil, ticari araç ve yedek parçalar üretilmektedir.<br />

Sürdürülebilir Üretim<br />

Sürdürülebilir üretim ilkelerini benimseyen Tofaş’ın Bursa’da bulunan<br />

fabrikasında, tüm üretim süreçlerinde 5R ( Refuse, Reduce,<br />

Reuse, Recycle, Recover) iyileştirmeleri ile doğal kaynak kullanımında<br />

verimlilik sağlanmaktadır:<br />

• 2002 yılından itibaren atık suların geri dönüştürülerek bahçe sulamasında<br />

kullanılmasıyla, her yıl 50.000 m 3 su tasarrufu sağlanmaktadır.<br />

• Tekrar kullanılabilir ambalaj-kaset uygulamaları ile karton, ahşap,<br />

naylon atıklar azaltılmış olup, yılda yaklaşık 70 bin ağacın kesilmesi<br />

önlenmektedir.<br />

• Tofaş boya tesislerinde; su bazlı boya, elektrostatik boya uygulaması,<br />

one-bell boya teknolojisi gibi uygulamaların yanı sıra<br />

solvent içermeyen temizleme ürünlerine de geçiş yaparak uçucu<br />

organik karbon (VOC) emisyonlarını AB sınır değerlerinin çok altına<br />

indirmiştir.<br />

• Plastik atık malzemelerin geri dönüştürülmesi ile yılda yaklaşık<br />

850 ton plastik yeniden kullanılmaktadır.<br />

• Yeni Bonder Kataforez Tesisleri’nde konveyörlerle taşınan gövdeler<br />

yerine programlanabilir robotlu sistem uygulamasına (Vario<br />

Shuttle) geçilerek proses tank hacimlerinde %25 azalma sağlanarak<br />

su tüketimi azaltılmaktadır. Tank hacminin azaltılmasıyla ayrıca<br />

ısıtmada %12 kazanç sağlanmaktadır.<br />

• Tüm yeraltı yakıt tankları çift cidarlı olarak yenilenerek ve sızdırmaz<br />

havuzlar içerisine alınarak olası çevresel riskler minimum<br />

seviyeye indirilmiştir.<br />

• Enerji verimliliği projeleri ile toplam enerji bütçesinde her yıl ortalama<br />

%10 verimlilik gerçekleştirilmektedir.<br />

• 2011 yılında otomotiv sektöründe bir ilke imza atılarak “Sera<br />

Gazı Yönetim Sistemi” Tofaş’ta kurulmuş ve ISO 14064 belgesi<br />

alınmıştır.<br />

• Tüm bunların yanında Tofaş, 15 yıl boyunca her yıl ağaç dikme<br />

etkinlikleri gerçekleştirmiştir. Tamamı Tofaş, çalışanlarının bağışlarıyla<br />

100.000 çam ve meyve fidanı dikilmiştir. Ayrıca Bursa Gölyazı<br />

mevkiinde 50 hektarlık inşaat yıkıntı atıkları alanını rehabilite edilerek<br />

“Fiat Ormanı” haline getirilmiştir.<br />

Yeşil ürün<br />

• Bilim Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından Arge merkezleri<br />

arasında düzenlenen yarışmada, üniversite-sanayi işbirliği dalında<br />

Tofaş birincilik ödülü almıştır.<br />

• AB Komisyonu tarafından yapılan AR-GE Faaliyetleri değerlendirmesinde<br />

Tofas, 2008 yılında kurmuş olduğu Ar-Ge Merkezi<br />

çalışmaları neticesinde dünyada ilk 1000 şirket içine girmiş,<br />

Türkiye’de ise 2. sırada yer almıştır.<br />

• Tofaş, 2011-<strong>2012</strong> faaliyet döneminde 64 teknolojik araştırma<br />

projesi yürütmüştür. <strong>2012</strong> yılı içerisinde öne çıkan projeler; taşıt<br />

elektrifikasyonu çalışmaları, alternatif yakıtlar ve yenilenebilir enerji<br />

kullanımı (bioetonol vb), çevreci malzeme kullanımı, araç ağırlığının<br />

azaltımı ve geri dönüşümü çalışmaları olmuştur. (Örneğin: Plastik<br />

tampon ağırlık optimizasyonu ile 1,8 kg/ oto, alüminyum önden<br />

çarpma Traversi ile 3 kg/ oto ağırlık azaltımı)<br />

Yeşil Bayi ve Tedarikçiler<br />

Tedarikçiler: WCM uygulamalarını Tofaş’ın çalıştığı yan sanayi firmalarına<br />

da yaygınlaştırmak üzere başlatılan program ile önemli<br />

Tofaş ile çalışan yan sanayi firmalarında WCM Dünya Klasında<br />

Çevre denetimlerini başlatılmıştır. Pek çok tedarikçi de bu programa<br />

dahil edilmiştir.<br />

Bayiler: 2010 yılında başlatılan Yeşil Servis uygulaması kapsamında<br />

143 adet bayi ve servisin denetim ve eğitimleri <strong>2012</strong> yılında<br />

tamamlanmıştır. Yapılan uygulamada her bir servis ve bayinin çevre<br />

sorumlularına bir tam günlük çevre eğitimleri verilmiştir. Genel<br />

olarak çevre yönetim sistemi, yasal mevzuatlar ve Tofaş bayi/<br />

servis kuralları konularında toplam 5426 adam/saat eğitim gerçekleştirilmiştir.<br />

Tofaş, kurumsal sosyal sorumluluğu; hesap verilebilirlik ve paydaşlara karşı sorumluluğun<br />

bir gereği olarak değerlendirmekte, bu çerçevede geliştirdiği sosyal sorumluluk<br />

uygulamalarının sürdürülebilir olmasına özen göstermekte ve bunu kurumsal bir politika<br />

olarak benimsemektedir.<br />

44

TOFAŞ FAALİYET <strong>RAPORU</strong> <strong>2012</strong><br />

EĞİTİM<br />

Fiat Laboratuarları<br />

“Meslek Lisesi Memleket Meselesi” projesi ile entegre yürütülen<br />

Fiat Laboratuarları, ülkemizde otomotiv sanayindeki yeni teknolojilere<br />

hakim teknik insan gücünün yetiştirilmesine ve sanayide değerlendirilmesine<br />

önem ve öncelik kazandırmayı amaçlamaktadır.<br />

Bu program kapsamında Milli Eğitim Bakanlığı Erkek Teknik Öğretim<br />

Genel Müdürlüğü ile Tofaş’ın imkânları birleştirilerek, endüstriyel<br />

teknik eğitim okul ve kurumlarının motorlu araçlar teknolojisi alanlarının<br />

geliştirilmesine katkı sağlanmaktadır. İstanbul, Bursa, Kocaeli,<br />

Ankara, Antalya, İzmir, Adana, Samsun ve Diyarbakır illerinde<br />

toplam 11 meslek lisesinde bulunan Fiat Laboratuarları’nda Tofaş<br />

Satış Sonrası Yöneticileri, Servis Konseyi Bölge Temsilcileri ve Bölge<br />

Sorumluları birlikte çalışmaktadır.<br />

Şişli Endüstri Meslek Lisesi’nde 2006 yılında açılan ilk Fiat Laboratuarı,<br />

2009’da ilk mezunlarını vermiştir. <strong>2012</strong> yılı itibarıyla Fiat<br />

Laboratuarlarında eğitim gören öğrenciler ve eğitim veren öğretmenler<br />

ile birlikte 804 kişi bulunmaktadır. 2011 yılında 238 öğrenci,<br />

<strong>2012</strong> yılında ise 243 öğrenci mezun olmuştur. Mezun olan<br />

öğrencilerin yaklaşık 60’ı direkt olarak Fiat yetkili servislerinde çalışmaya<br />

başlamış, diğer öğrenciler ise üniversite öğrenimini tercih<br />

etmişlerdir.<br />

Tofaş’ın eğitim ve yönetim portalı olan Tofaş Akademi’de bütün Laboratuar<br />

öğretmen ve öğrencilerinin özlük kayıtları bulunmaktadır.<br />

Tofaş Akademi portalı üzerinden öğretmen ve öğrencilere uygun<br />

olan teknik ve davranışsal e-eğitimler de yapılmaktadır. Öğrenci<br />

özlük kayıtlarını oluşturulan Eğitim Portalı sayesinde birçok öğrenci<br />

mezuniyet sonrası yetkili servislerde veya Tofaş Fabrika’sında öncelikli<br />

işe başlama avantajı yakalamıştır. Tofaş Teknik Eğitim Merkezi<br />

tarafından laboratuar öğretmenlerine her yıl, hizmet içi eğitim kapsamında<br />

güncel teknolojileri içeren teknik eğitimler verilmektedir.<br />

Hizmet içi Eğitim Programı’ndan bugüne kadar 400 Meslek Lisesi<br />

öğretmeni faydalanmıştır.<br />

Tofaş şemsiyesi altında altyapısı oluşturularak ekipmanları temin<br />

edilen Fiat Laboratuarları’na, pratik eğitim amaçlı Fiat Linea araçlar<br />

da tahsis edilmiştir. “Meslek Lisesi Memleket Meselesi’’ projesi<br />

kapsamında, FIAT Laboratuar’ında öğrenim görecek öğrencilerden<br />

burs alabilme koşullarını sağlayanlara Koç Holding tarafından<br />

burs da verilmektedir.<br />

Fiat Laboratuarı’nda devam etmiştir. Bu eğitimlere paralel olarak<br />

Tofaş Satış Sonrası Yedek Parça Yöneticisi Mesut Eren tarafından<br />

hazırlanan “Yedek Parça” eğitimleri de 7 Fiat Laboratuarı’nda sürdürülmektedir.<br />

Koç Holding’in MLMM projesi kapsamında düzenlediği proje yarışmasında<br />

bu yıl “En iyi Okul İşletme İşbirliği” ödülünü Şişli EML.<br />

Fiat Laboratuarı almıştır. 30.000 TL’lik Büyük Ödül, tören ile Şişli<br />

EML. Fiat Laboratuarı’na verilmiştir. 2013 yılı içerisinde protokol<br />

yenilenmiş olup Laboratuar faaliyetlerine devam etmektedir.<br />

Otomotiv Mühendisliği Yüksek Lisans Programı<br />

Türkiye’nin ilk yabancı üniversite destekli “Otomotiv Yüksek Lisans<br />

Programı”, Tofaş’ın öncülüğünde Torino Politeknik Üniversitesi<br />

ile Uludağ Üniversitesi işbirliğiyle 2007 yılında hayata geçirilmiştir.<br />

Bu program ile Türk otomotiv endüstrisini daha ileriye<br />

götürecek, sektörün gereksinimi olan nitelikli iş gücünün yetiştirilmesine<br />

katkıda bulunulması amaçlanmaktadır. Programın açıldığı<br />

tarihinden itibaren toplam öğrenci sayısında 48, mezun sayısında<br />

ise 9 kişiye ulaşılmıştır.<br />

Tofaş Basketbol Okulları ve Basketbol Gönüllüleri Projesi -<br />

FiatBall Basketbol Şenliği<br />

Tofaş Spor Kulübü, 1999 ve 2001 yıllarında iki farklı organizasyonu<br />

faaliyete geçirmiştir. Bunlardan ilki olan “Tofaş Basketbol<br />

okulları” 1999 yılında faaliyete başlamıştır. Bugün 9 ilde 23 ayrı<br />

noktada faaliyet göstermektedir. Yılda yaklaşık 4000 çocuk bu faaliyetten<br />

faydalanmaktadır.<br />

Basketbol Gönüllüleri Projesi” ise Türkiye Eğitim Gönüllüleri Vakfı<br />

(TEGV) ve Tofaş Spor Kulübü işbirliği ile 2001 yılından bu yana<br />

faaliyetlerini sürdürmektedir. TEGV’in 11 Eğitim Parkı ve 3 Öğrenim<br />

Birimi’nde faaliyetlerini sürdüren proje ile spor yapma imkanı<br />

olmayan çocukların sağlıklı kişilik ve yaşam becerileri gelişimlerine<br />

basketbol aracılığı ile katkı sağlanması hedeflenmektedir. 6. - 8.<br />

sınıf öğrencilerinden oluşan proje kapsamında, her yıl ortalama<br />

700 çocuğa ulaşılmakta olup başlangıcından günümüze programa<br />

6 bini aşkın kişinin katılımı sağlanmıştır.<br />

Tofaş, yukarıda bahsedilen her iki organizasyonu yılda bir kez FiatBall<br />

Basketbol Şenliği ile bir araya getirmektedir. 2001 yılından<br />

günümüze kadar devam eden bu etkinlikte, her yıl kendi yörelerinden<br />

gelen takımlar bir yıl boyunca gerçekleştirdikleri çalışmaları<br />

paylaşma imkânı bulmaktadırlar.<br />

KÜLTÜR-SANAT<br />

Tofaş Bursa Anadolu Arabaları Müzesi ve Tofaş Sanat Galerisi<br />

Tofaş Anadolu Arabaları Müzesi; Bursa Büyükşehir Belediyesi’nin<br />

tahsis ettiği, Yıldırım ilçesindeki Tarihi Umurbey Hamamı’na yakın<br />

bir konumda bulunmaktadır. 17 bin metrekarelik bir alan üzerine<br />

inşa edilen Müze, Türk otomotiv mirasına sahip çıkmayı amaçlamaktadır.<br />

Kapılarını 2002 yılında açan Türkiye’nin ilk ve tek Anadolu arabaları<br />

Müze’si kuruluşundan günümüze yaklaşık 340 bin kişi tarafından<br />

ziyaret edilmiştir. Müze’de Asya’da binlerce yıl önce dönmeye<br />

başlayan basit bir ahşap tekerleğin Anadolu topraklarındaki öyküsünden<br />

başlayan ve Türk otomotiv sanayinin bugününe uzanan<br />

renkli değişim, gözler önüne serilmektedir.<br />

Müze ile eşzamanlı olarak Prof. Dr. Önder Küçükerman tarafından<br />

titiz bir araştırmanın ardından kaleme alınan ve “Anadolu Tasarım<br />

Mirasının Ayak izlerinde Türk Otomotiv Sanayi ve Tofaş” ismiyle<br />

sınırlı sayıda basılan eser de, otomotiv sektörüne gönül verenlere<br />

ışık tutmaktadır.<br />

Tofaş Sanat Galerisi, 2008 yılında Umurbey Hamamı restorasyonunun<br />

tamamlanmasını müteakiben açılmıştır. Galeri’deki ilk sergi,<br />

hamamın konseptine uygun olarak düzenlenen “Eski Hamam,<br />

Eski Tas”, 2009 yılında düzenlenmiştir. 10 Mayıs 2011 tarihinde<br />

MİDO A.Ş. danışmanlığıyla hazırlanan “Oyuncak Sergisi” açılmıştır.<br />

Oyun ve oyuncak kültürünü geçmişten bugüne taşıyan, günümüz<br />

teknolojisi ile oyun ve oyuncağın uğradığı inanılmaz değişimi gösteren<br />

sergiyi sekiz ay içinde 60 bin kişi ziyaret etmiştir.<br />

Tofaş Sanat Galerisi yayınlarının ilk eseri olan “Eski Hamam Eski<br />

Tas” sergi kitabının ardından, 2011 yılında Yapı Kredi Kültür Sanat<br />

tarafından Tofaş için “Oyuncak Sergisi” kitabı hazırlanarak<br />

yayınlanmıştır. Müze’nin etkin olarak tanıtımını yapmak ve daha<br />

geniş kitlelere ulaşmasını sağlamak amacıyla 2011’de web sitesi<br />

yenilenmiştir. Kapsamlı içeriği ve dinamik tasarımıyla yeni “www.<br />

tofasanadoluarabalarimuzesi.com” adresi beğeni toplamıştır.<br />

<strong>2012</strong> yılında hem müze hem de Tofaş Sanat Galerisi’nde yer alan<br />

“Oyuncak Sergisi” ni 110.000 kişi ziyaret etmiştir.<br />

Pamukkale Hierapolis Kazıları’na Sponsorluk<br />

Türkiye’nin en büyük 5 antik şehir kalıntısından biri olan ve 1988<br />

yılında UNESCO Dünya Mirası Listesine girmiş olan Hierapolis’in<br />

kazı çalışmalarına 2005 yılından beri sponsor olan Tofaş, Anadolu<br />

tarihinde çok önemli bir yerleşimin daha gün ışığına çıkmasına<br />

destek vermektedir.<br />

İtalyan arkeoloji heyeti MAIER’in çalışmalarına her yıl ulusal araştırma<br />

merkezi (IBAM) ve İtalya’dan 8, Türkiye’den de 4 üniversiteden<br />

(Ege, İstanbul, Ankara Üniversiteleri ve İTÜ) 80 öğretim üyesi,<br />

tekniker ve öğrenci katılmaktadır.<br />

Hierapolis Antik Kenti, Apollon kutsal alanı, antik tiyatro, Frontinus<br />

Kapısı (şehrin ana giriş kapısı), Frontinus Caddesi, Nekropolis mezar<br />

yapıları, müzeye dönüştürülen hamam yapısı, agora, latrina,<br />

triton nymphaeumu ve evler ile tören yollarından oluşmaktadır.<br />

Son dönemde yapılan çalışmalarla tiyatro; konserlerin verilebileceği,<br />

6.000 kişiyi ağırlayabilecek hale getirilmektedir.<br />

Küçükyalı Arkeopark Kazıları’na Sponsorluk<br />

Tofaş’ın il kurulduğundan bugüne 9 yıldır desteklediği bir diğer<br />

arkeolojik kazı, Küçükyalı Arkeoloji Parkı adıyla bilinen bölgededir.<br />

Bu kazı, T.C. Kültür Bakanlığı, Kültür Varlıkları ve Müzeler<br />

Müdürlüğü’nün gözetimi ve himayesinde İtalyan ve Türk araştırmacılar<br />

tarafından 2001 yılında başlatılmıştır. Kazı halen Maltepe<br />

Belediyesi ve özel kuruluşların teknik ve maddi desteği ile devam<br />

etmektedir. 2009 yılı Temmuz sonu itibarıyla Küçükyalı Arkeo Park<br />

Projesi İstanbul 2010 Avrupa Kültür Başkenti Ajansı projelerinden<br />

biri olmuştur.<br />

Her yıl dolduğu gibi <strong>2012</strong> yılında da Temmuz ayında başlayıp<br />

Ağustos ayında tamamlanan kazı sezonu boyunca tanıtım ve rehberlik<br />

aktiviteleri yapılmıştır. Koruma çalışmaları ve bilimsel aktiviteler,<br />

ilköğretim öğrencilerine yönelik eğitim çalışmalarıyla birlikte<br />

sürdürülmüştür. Kazı sezonu boyunca bilimsel laboratuar bünyesinde;<br />

konservasyon, restorasyon, fotoğraflama ve veri tabanı<br />

işleme bölümlerinde çalışmalar devam etmiştir. Koç Üniversitesi<br />

tarafından kurulan arkeoloji laboratuarının kullanımına da devam<br />

edilmiştir.<br />

Bayi ve Yetkili Servislerin motor revizyon tedarikçisi Gelişmiş Motor<br />

Yenileme firması, “Motor Yenileştirme” eğitimlerine <strong>2012</strong> yılında 9<br />

46

SPOR<br />

Tofaş Spor Kulübü<br />

Tofaş Spor Kulübü, 13 Aralık1974’te Bursa’daki Tofaş<br />

Fabrikası’nda, Tofaş SAS adıyla kurulmuştur. Kulüp bu adı, Tofaş<br />

ile SAS (su sporları, atletizm, sportif oyunlar) Kulübü’nün birleşmesiyle<br />

almıştır.<br />

1995 yılında bugünkü adını alan Tofaş Spor Kulübü, basketbol,<br />

futbol, voleybol, masa tenisi, sutopu ve briç dallarında faaliyet<br />

göstermektedir. Tofaş Spor Kulübü Bursa’ya, basketbol branşında<br />

ilk Avrupa Kupası Finali ve ilk Türkiye Şampiyonlukları, Cumhurbaşkanlığı<br />

Kupası Şampiyonluğu, Türkiye Kupası Şampiyonlukları<br />

ve Okullar Basketbol Dünya Şampiyonluğu kazandırmıştır.<br />

En son 2008 – 2009 sezonunda ikinci ligde şampiyon olarak<br />

Beko Basketbol Ligi’ne yükselen Tofaş Basketbol Takımı, 1. ligde<br />

mücadeleye başarıyla devam etmektedir. Tofaş Spor Kulübü<br />

Basketbol Takımı ise 2011-<strong>2012</strong> sezonunda elde ettiği derece<br />

ile bu sezon FIBA Eurochallenge Kupası’nda mücadele etmeye<br />

hak kazanmıştır. Bursa’ya basketbol branşında ilk Avrupa kupası<br />

finalini yaşatan Tofaş’ın Genç Erkek Basketbol Takımı da 2010<br />

– 2011 sezonunda Genç Erkekler Türkiye Şampiyonu olurken,<br />

2011 – <strong>2012</strong> sezonunda Yıldız Takımı’dan kurulu Ali Karasu Lisesi<br />

okul takımı da Çin’de okullar arası Dünya Şampiyonası’nda Bronz<br />

Madalya kazanmıştır.<br />

Ana branşı basketbol olmakla birlikte diğer branşlarda da özellikle<br />

Bursa bölgesi ve çevresi yarışma ortamlarında ilk üç sırayı elde<br />

eden Tofaş, her branşta milli takımlarda mücadele eden sayısız<br />

sporcu yetiştirmiştir. Bunlardan biri de Genç Erkekler Masa Tenisi<br />

Türkiye Şampiyonasında Tofaş’ı temsil eden Emre Mayil olmuştur.<br />

Mayil, şampiyonada final oynayarak Türkiye 2.’liği elde etmiş ve<br />

Milli takıma seçilmiştir.<br />

<strong>2012</strong> Yılı Faalİyetlerİ ve<br />

Başarıları<br />

Ocak-Şubat<br />

Lancia Delta yeni yüzüyle Türkiye yollarında<br />

Lancia’nın global anlamda yeni nesil model anlayışının ilk temsilcisi<br />

olarak dikkat çeken Lancia Delta’nın makyajlanan versiyonu<br />

Türkiye’de satışa sunuldu. Otomobilin tasarımı Centro Stile Lancia<br />

imzası taşımaktadır. Aynı zamanda markanın amblemi niteliği de<br />

taşıyan karakteristik yeni ızgara, Avrupa ve Amerika kıtaları arasındaki<br />

iş birliğini sembolize etmektedir.<br />

Yeni Fiat Punto Türkiye’de<br />

Fiat Grande Punto ve Fıat Punto Evo model ailesi tasarım ve donanım<br />

olarak yenilenerek “Fiat Punto” adıyla Türkiye’de satışa sunuldu.<br />

Tofaş Akademi’nin İkinci Yılı Kutlu Olsun<br />

19 Ocak 2010’da hayata geçen Tofaş’ın eğitim, gelişim ve iletişim<br />

platformu “Tofaş Akademi” bayi çalışanlarına, gereksinim<br />

duydukları bilgi ve eğitimlere daha hızlı ve kolay ulaşma imkânı<br />

sunmaktadır.<br />

Mart- Nİsan<br />

TOFAŞ FAALİYET <strong>RAPORU</strong> <strong>2012</strong><br />

Fiat Bayi Toplantısı<br />

İstanbul’da 9 Mart’ta gerçekleşen Fiat Bayi Toplantısı, Türkiye’nin<br />

değişik bölgelerinde faaliyet gösteren Fiat bayilerini bir araya getirdi.<br />

Bayilere; sektörde, Fiat’ta ve Tofaş’ta yaşanan gelişmelerle ilgili<br />

bilgiler verildi. Toplantıda ayrıca Fiat markası için başlatılan müşteri<br />

deneyimi programı, “Fiat Ekip Pozitif” tarafından bayilere tanıtıldı.<br />

Biz Bize Toplantılarında Bir İlk Yaşandı<br />

Biz Bize Toplantıları önceki yıllardan farklı olarak Bursa’daki Tofaş<br />

fabrikasında tüm vardiyaları kapsayacak şekilde, üç vardiya<br />

için özel olarak düzenlendi. Tofaş’ın yeni CEO’su Kamil Başaran,<br />

bu toplantıyla tüm çalışanlarla tanışmış oldu. Toplantı, Fabrika’nın<br />

yemekhanesinde 16-17 Şubat tarihlerinde, Tofaş’ın İstanbul’daki<br />

merkezinde ise 16 Şubat’ta gerçekleşti.<br />

Yeni Fiat Linea Banttan İndi<br />

Tofaş’ın Bursa’daki fabrikasında üretilen yeni Linea, 9 Nisan<br />

<strong>2012</strong>’de düzenlenen törenle banttan indi. Yeni yüzüyle Türkiye<br />

yollarına çıkan Fiat Linea’nın tanıtım törenine Koç Holding Üst<br />

Yönetimi, şirket yöneticileri, çalışanlar ve basın mensupları katıldı.<br />

Kültürel Değişim Kulüpleri<br />

Tofaş’a özgü bir model olan Kültürel Değişim Kulüpleri, Lütfi Kırdar<br />

Kongre ve Sergi Sarayı’nda 15-16 Şubat tarihlerinde yapılan <strong>2012</strong><br />

İnsan Kaynakları Zirvesi’nde tanıtıldı. Zirve’de “Kültürel Değişim<br />

Yolculuğunda Tofaş” başlığı altında Tofaş’ın çok markalı üretim ve<br />

Ar-Ge merkezi olma adına gerçekleştirdiği yapısal dönüşüm ve<br />

kültürel değişim anlatıldı.<br />

Tofaşspor Basketbol Erkek A Takımı<br />

Üst sıra: 12. İnanç Koç - 55. Muhammed Doğan Şenli - 13. Tomislav Ruzic - 42. Joshua Heytvelt -<br />

5. Chinemelu Elonu - 9. Samet Geyik - 7. Austin Nichols<br />

Alt sıra: 14. İsmail Kerem Gülmez - 8. Uğur Dokuyan - 4. İbrahim Yıldırım - 10. Can Altıntığ - 25. Kenan Sipahi -<br />

11. Steven Burtt<br />

48

TOFAŞ FAALİYET <strong>RAPORU</strong> <strong>2012</strong><br />

Yeni Fiat Linea BayilereTanıtıldı<br />

Fiat, Çeşme’de 14-16 Nisan tarihlerinde düzenlediği üç günlük<br />

toplantı ile bayilere ve bayi çalışanlarına Yeni Linea’yı tanıttı. Yeni<br />

Linea’nın özellikleri, yenilikçi 3 boyut teknolojisiyle bayilere anlatıldı.<br />

Katılımcılar, organizasyon çerçevesinde yeni Linea’yı tanıtma<br />

imkânına da sahip oldular.<br />

Fiat Fiorino’ya İngiltere’den Bir Ödül Daha<br />

Fikri mülkiyet haklarının tamamı Tofaş’a ait olan, Minicargo projesinin<br />

Fiat markalı yüzünü temsil eden Fiorino’ya İngiltere’den yeni<br />

bir ödül geldi. Fiorino, İngiltere’nin önde gelen ticari araç odaklı<br />

“Van Fleet World” jürisi tarafından “Yılın En İyi Hafif Ticari Aracı”<br />

seçildi.<br />

Tofaş Çalışanları Çevre Yürüyüşünde<br />

<strong>2012</strong> yılında 135 Tofaş çalışanı ve aileleri, Bursa Valiliği’nin düzenlediği<br />

8. Eskikaraağaç Köyü Leylek Şenliği’ne katılarak Gölyazı<br />

Köyü’nde gerçekleşen çevre yürüyüşünde yer aldı.<br />

Temmuz-Ağustos<br />

Başkanı Cenk Çimen, Tofaş CEO’su Kamil Başaran, şirket yöneticileri<br />

ve Tofaş çalışanları katıldılar. İstanbul’daki Merkez’den de<br />

canlı olarak izlenen tören, şirket tarihinde önemli bir kilometre taşı<br />

daha oluşturdu.<br />

Basın Mensupları Yeni Fiat Linea’yı Test Etti<br />

Fiat, 19 Nisan’da düzenlediği organizasyonla Yeni Linea’yı basına<br />

tanıttı. Basın mensupları Yeni Linea’yı, Şile güzergâhında test ederek<br />

değerlendirdiler.<br />

Fiat Linea Türkiye’nin En Çok Satan Otomobili<br />

Ocak-Mayıs <strong>2012</strong> döneminde 10 bin 600’den fazla müşterinin<br />

tercihi olan Fiat Linea, Türkiye’nin en çok satılan otomobili unvanını<br />

elde etti.<br />

Yenilenen Jeep Compass Türkiye’de<br />

Jeep markasının kompakt SUV segmentindeki başarılı temsilcisi<br />

Jeep Compass, yenilenen dış ve iç tasarıma sahip versiyonuyla<br />

bayilerde yerini aldı.<br />

En İyi Çevre Yönetimi Tofaş’ta<br />

Tofaş, Avrupa Birliği kriterlerine göre, “Türkiye’nin En İyi Çevre Yönetimine<br />

Sahip Şirketi” seçildi.<br />

FIATBall Basketbol Şenliği<br />

Türkiye Eğitim Gönüllüleri Vakfı (TEGV) ve Tofaş Spor Kulübü işbirliğiyle<br />

2001 yılından bu yana devam eden “Basketbol Gönüllüleri”<br />

projesi kapsamında düzenlenen “FIATBall Basketbol Şenliği”<br />

bu yıl Bolu’da yapıldı. FIATBall <strong>2012</strong>, Ankara, Antalya, Gaziantep,<br />

İstanbul, İzmir, Mardin, Samsun, Şanlıurfa, Van illerinden 12 takım<br />

ve 110 sporcunun katılımıyla Abant İzzet Baysal Üniversitesi<br />

Kampusu’nda gerçekleştirildi.<br />

Bursalı Fiat Doblo Cargo XL, Hannover’de<br />

Tofaş tarafından üretilen ve 60’tan fazla ülkeye ihraç edilen Yeni<br />

Fiat Doblo Cargo’nun “XL” adlı yeni versiyonunun dünya lansmanı,<br />

Avrupa’nın en önemli ticari ve endüstriyel araç organizasyonu<br />

olan “Hannover ticari araçlar ve yan sanayi Fuarı”nda gerçekleşti.<br />

“Made in Turkey” İmzalı Fiat Ticari Araçlar İngiltere’de<br />

“2011 Yılın Ticari Aracı” ödülünü de alan Yeni Fiat Doblo, Fiat Pratico<br />

(Fiat Work-up) ve hafif ticari araç segmentinde yeni bir sayfa<br />

açan Fiat Fiorino, <strong>2012</strong> Birmingham Ticari Araçlar Fuarı’da “Made<br />

in Turkey” imzalı modeller olarak yer aldı.<br />

Mayıs-Hazİran<br />

Fiat bayilerinin “Dünya Klası”na yolculuğu başladı<br />

Dört bayide pilot olarak 2010 yılından bu yana uygulanan WCD<br />

(World Class Dealer – Dünya Klasında Bayi) Programı <strong>2012</strong> yılı<br />

Haziran ayı itibarıyla diğer bayilerde de yaygınlaştırılmaya başlandı.<br />

Program ile bayilerin satış sonrası atölyelerindeki tüm kayıplar<br />

yok edilerek maliyetlerin azaltılması, hizmet kalitesi problemlerine<br />

sistematik bir yaklaşımla odaklanılarak müşteri memnuniyetinin<br />

artırılması hedeflenmektedir. İş güvenliği riskleri yok edilmiş ve<br />

çevreye duyarlı bir çalışma ortamı oluşturulması da hedeflerin bir<br />

önemli bir parçası durumundadır.<br />

Lancia Thema ve Lancia Voyager Türkiye’de<br />

Chrysler’in 300 modeli temel alınarak geliştirilen arkadan itişli<br />

Lancia Thema ile çok amaçlı araç sınıfındaki (MPV) Chrysler<br />

Voyager’ın Avrupa ülkelerinde Lancia markasıyla pazarlanan versiyonu,<br />

Türkiye’de de satışa sunuldu.<br />

Türk Kızılay’ından Tofaş’a Altın Madalya<br />

Geleneksel olarak her yıl düzenlenen “Türk Kızılayı Madalya Töreni”,<br />

10 Ağustos <strong>2012</strong> tarihinde Haliç Kongre Merkezi’nde gerçekleşti.<br />

Kızılay tarafından TOFAŞ’a verilen altın madalyayı, şirket<br />

adına törene katılan Satış Sonrası ve Yedek Parça Direktörü Turhan<br />

Çeltikçioğlu, Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’ın elinden aldı.<br />

Eylül<br />

4 Milyonuncu Araç Coşkusu<br />

Tofaş’ın Bursa’daki fabrikasında üretimini gerçekleştirdiği 4 milyonuncu<br />

aracı Fiat Fiorino, 12 Eylül <strong>2012</strong>’de törenle banttan indirildi.<br />

Bursa’daki fabrikada düzenlenen törene Koç Holding ve Tofaş<br />

Yönetim Kurulu Başkanı Mustafa V. Koç, Koç Holding Yönetim<br />

Kurulu Başkan Vekili Temel Atay, Koç Holding Otomotiv Grubu<br />

Tofaş çalışanları “Aile Günü”nde bir araya geldi<br />

Tofaş çalışanları ve aileleri 16, 23 ve 30 Eylül tarihlerinde düzenlenen<br />

“Aile Günü” etkinliklerinde bir araya gelip keyifli bir gün yaşadılar.<br />

Ekİm – Kasım<br />

Yılın ikinci Biz Bize Toplantıları<br />

Tofaş Ceo’su Kamil Başaran’ın Bursa ve İstanbul’daki tüm Tofaş<br />

personeli ile bir araya geldiği toplantıda; pazarın durumu, Avrupa<br />

ve Türkiye’deki otomotiv sektöründe yaşanan gelişmeler ve yılın<br />

ilk dokuz ayına ilişkin sonuçlar paylaşıldı.<br />

50

TOFAŞ FAALİYET <strong>RAPORU</strong> <strong>2012</strong><br />

İstanbul Autoshow Fuarı<br />

İstanbul Autoshow Fuarı 2-11 Kasım <strong>2012</strong> tarihleri arasında gerçekleştirildi.<br />

Tofaş; Fiat, Lancia, Alfa Romeo, Jeep, Maserati ve<br />

Ferrari markalarına ait modelleri toplam 3322m 2 ’lik alanda sergiledi.<br />

Ekim Ayının Pazar Lideri Fiat<br />

Fiat, ekim ayında ulaştığı yüzde 13,6’lık payla toplam ulusal pazarın<br />

ve elde ettiği yüzde 29,6’lık payla da hafif ticari araç pazarının<br />

lideri oldu.<br />

Fiat Freemont Bayi Lansmanı<br />

Türkiye çapındaki Fiat bayilerinin katıldığı Fiat Freemont Lansman<br />

toplantısı İstanbul’da gerçekleşti. Lansmanın ilk gününde Autoshow<br />

Fuarı’ndaki Fiat stantlarını gezen bayiler, öğleden sonraki<br />

bölümde de lansman toplantısına katıldı. Bayiler lansmanın ikinci<br />

gününde ise Fiat Freemont’u yakından tanıyıp test etme imkânı<br />

buldular.<br />

Tofaş Tedarikçi Bilgi Paylaşım Toplantısı<br />

“Birlikte Başarıyoruz” yaklaşımı çerçevesinde 23 Kasım <strong>2012</strong><br />

tarihinde gerçekleştirilen organizasyona Koç Holding Otomotiv<br />

Grubu Başkanı Cenk Çimen, Fiat Grup Satınalma CEO’su Vilmar<br />

Fistarol, Fiat Grup Satınalma CFO’su Francesco Rondinelli ve Fiat<br />

Grup Satınalma Metal Sektörü Global Direktörü Roberto Di Stefano<br />

katıldı. Toplantıda; “Direkt Malzeme Kalite & Performans”, “Direkt<br />

Malzeme İşbirliği”, “Direkt Malzeme Teknik Öneri”, “Endirekt<br />

Malzeme Performans” ve Yedek Parça Performans” kategorilerindeki<br />

22 ödül sahiplerini buldu.<br />

Aralık<br />

Kurumsal Yönetim’in Lideri Tofaş<br />

Tofaş’ın Kurumsal Yönetim derecelendirme notu 10 üzerinden<br />

9,03 seviyesine yükseltildi.<br />

Jeep Wrangler’a “Yılın 4x4’ü Ödülü<br />

Jeep Wrangler, İngiltere’de yayınlanan 4x4 dergisi tarafından<br />

“Hardcore” sınıfında, “Yılın Arazi Aracı” ödülüne layık görüldü.<br />

ODD Satış ve İletişim Ödülleri<br />

Tofaş, Fiat Linea ile “En çok satılan otomobil modeli, Fiat Doblo ile<br />

“En çok satılan Hafif Ticari Araç Modeli” ve Fiat Kamyonet Ailesi<br />

ile “Yılın Radyo Uygulaması” ödüllerinin sahibi oldu.<br />

Ödüller<br />

TOFAŞ ÖDÜLLER <strong>2012</strong><br />

Marka/Kurum Ödülü Veren Kuruluş Ödül Alınan Proje / Yarışma / Oluşum<br />

TOFAŞ<br />

DOSAB<br />

Demirtaş Organize Sanayi Bölgesi'nde kurulan ilk firmalardan olup 25<br />

yıldan uzun süredir faaliyet gösteren firma olarak ödül alınmıştır.<br />

TOFAŞ SGK <strong>2012</strong> İstihdama yapmış olduğunuz katkılardan dolayı teşekkür plaketi verilmiştir.<br />

TOFAŞ<br />

TOFAŞ<br />

TOFAŞ<br />

TOFAŞ<br />

TOFAŞ<br />

Avrupa Birliği Çevre Ödülleri<br />

Uludağ Üniversitesi<br />

Koç Holding<br />

Türkiye Kurumsal Yönetim<br />

Derneği (TKYD)<br />

Koç Holding<br />

REC ve TÜSİAD işbirliğiyle gerçekleştirilen AB Çevre Ödülleri Türkiye<br />

Programı 2011-<strong>2012</strong> kapsamında Tofaş, AB kriterlerine göre; “Türkiye’nin<br />

en iyi çevre yönetimine sahip şirketi” seçildi.<br />

Uludağ Üniversitesi bünyesinde oluşturulan “Engelli Öğrenci Destek Birimi"<br />

ile yürüttüğü özverili çalışmalarından dolayı Tofaş Akademi’ye "<strong>2012</strong> yılının<br />

En Gönüllüleri" ödülü verilmiştir.<br />

Meslek Lisesi Memleket Meselesi (MLMM) Projesi”, her yıl düzenlenen<br />

proje yarışmalarında "Mesleki eğitim ve istihdam köprüsünü güçlendiren<br />

en iyi okul-işletme işbirliği ödüllü”nü Şişli Endüstri Meslek Lisesi Fiat<br />

Laboratuarı almıştır.<br />

Kurumsal Yönetim Ödülleri'nde Yönetim Kurulu Kategorisinde “En Yüksek<br />

Nota Sahip Kuruluş Ödülü”nü almıştır.<br />

Tofaş 2500 üzerinde çalışana sahip şirket kategorisinde Ülkem için engel<br />

tanımıyorum - Engelliliğe Doğru Yaklaşım Birincilik Ödülü”nü almıştır.<br />

FIAT ODD <strong>2012</strong> En Çok Satan Otomobil kategorisinde " Yeni Linea" ödül almıştır.<br />

FIAT ODD <strong>2012</strong> En İyi Radyo Uygulaması kategorisinde "Pratico" ödül almıştır.<br />

FIAT ODD <strong>2012</strong> En Çok Satan Hafif Ticari Araç kategorisinde "Doblo" ödül almıştır.<br />

Fiat Yol Arkadaşım<br />

Fiat müşterilerinin ihtiyaçlarının karşılanmasına yönelik olarak tasarlanan<br />

mobil uygulama hayata geçti.<br />

FERMAS<br />

Maserati Spa<br />

Tüm Avrupa ülkeleri, Türki Cumhuriyetler, Ortadoğu ülkeleri ve Rusya’nın<br />

da olduğu bölgede faaliyet gösteren toplam 112 bayi arasında<br />

“En İyi Performans Gösteren” 13 bayiden biri oldu.<br />

52

Bölüm III<br />

• <strong>2012</strong> Yılı Kar Dağıtım Önerisi<br />

• <strong>2012</strong> Yılı Kar Dağıtım Tablosu<br />

• Denetim Kurulu Raporu<br />

• Bağımsız Denetim Raporu ve Mali Tablolar<br />

54

TOFAŞ TÜRK OTOMOBİL FABRİKASI<br />

ANONİM ŞİRKETİ<br />

İÇİNDEKİLER<br />

SAYFA<br />

KONSOLİDE BİLANÇOLAR 62-63<br />

1 OCAK - 31 ARALIK <strong>2012</strong> HESAP DÖNEMİNE AİT<br />

KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLAR VE<br />

BAĞIMSIZ DENETİM <strong>RAPORU</strong><br />

KONSOLİDE GELİR TABLOLARI 64<br />

KONSOLİDE KAPSAMLI GELİR TABLOLARI 65<br />

KONSOLİDE ÖZKAYNAK DEĞİŞİM TABLOLARI 66<br />

KONSOLİDE NAKİT AKIM TABLOLARI 67<br />

KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN NOTLAR 68 - 115<br />

NOT 1 ŞİRKET’İN ORGANİZASYONU VE FAALİYET KONUSU 68<br />

NOT 2 FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR 69-81<br />

NOT 3 NAKİT VE NAKİT BENZERLERİ 82<br />

NOT 4 FİNANSAL YATIRIMLAR. 82<br />

NOT 5 FİNANSAL BORÇLAR 83-85<br />

NOT 6 TİCARİ ALACAKLAR VE BORÇLAR 86<br />

NOT 7 DİĞER ALACAKLAR 86<br />

NOT 8 FİNANS SEKTÖRÜ FAALİYETLERİNDEN ALACAKLAR 87<br />

NOT 9 STOKLAR 88<br />

NOT 10 YATIRIM AMAÇLI GAYRİMENKULLER 88<br />

NOT 11 MADDİ DURAN VARLIKLAR 89-90<br />

NOT 12 MADDİ OLMAYAN DURAN VARLIKLAR 91<br />

NOT 13 DEVLET TEŞVİK VE YARDIMLARI 92<br />

NOT 14 KARŞILIKLAR, KOŞULLU VARLIK VE YÜKÜMLÜLÜKLER 93-94<br />

NOT 15 ÇALIŞANLARA SAĞLANAN FAYDALAR 95<br />

NOT 16 DİĞER VARLIK VE YÜKÜMLÜLÜKLER 95-96<br />

NOT 17 ÖZKAYNAKLAR 96-98<br />

NOT 18 SATIŞLAR VE SATIŞLARIN MALİYETİ 98-99<br />

NOT 19 ARAŞTIRMA VE GELİŞTİRME GİDERLERİ,<br />

PAZARLAMA, SATIŞ VE DAĞITIM GİDERLERİ, GENEL YÖNETİM GİDERLERİ 100<br />

NOT 20 NİTELİKLERİNE GÖRE GİDERLER 101<br />

NOT 21 DİĞER FAALİYETLERDEN GELİRLER/GİDERLER 101<br />

NOT 22 FİNANSAL GELİRLER / GİDERLER 102<br />

NOT 23 VERGİ VARLIK VE YÜKÜMLÜLÜKLERİ 102-104<br />

NOT 24 HİSSE BAŞINA KAZANÇ 104<br />

NOT 25 İLİŞKİLİ TARAF AÇIKLAMALARI 105-106<br />

NOT 26 FİNANSAL ARAÇLARDAN KAYNAKLANAN RİSKLERİN NİTELİĞİ VE DÜZEYİ 106-113<br />

NOT 27 FİNANSAL ARAÇLAR (GERÇEĞE UYGUN DEĞER AÇIKLAMALARI VE<br />

FİNANSAL RİSKTEN KORUNMA MUHASEBESİ ÇERÇEVESİNDEKİ AÇIKLAMALAR) 113-115<br />

56

TOFAŞ FAALİYET <strong>RAPORU</strong> <strong>2012</strong><br />

<strong>2012</strong> YILI Kâr dağıtım önerisi<br />

TOFAŞ A.Ş. <strong>2012</strong> Yılı Kar Dağıtım Tablosu (TL)<br />

III<br />

Kar Dağıtım Önerisi<br />

Sermaye Piyasası Kurulu ‘nun Seri.XI,No:29 sayılı Tebliği uyarınca,Uluslararası Finansal Raporlama Standartları(UFRS) sistemine uygun<br />

olarak hazırlanan <strong>2012</strong> yılı konsolide Bilanço ve Gelir Tablosu’nun incelenmesinden de görüleceği gibi,Şirketimiz <strong>2012</strong> yılını, vergi<br />

karşılığı indirildikten sonra 448.325 bin TL net dönem karı ile kapatmıştır. Dönem içinde sosyal yardım amacıyla vakıf ve derneklere<br />

yapılan bağış ve yardımların tutarı ise 4.028.458,70TL.’dir.<br />

Net dönem karından,Türk Ticaret Kanunu,Sermaye Piyasası Mevzuatı ve Şirketimiz Ana Sözleşmesi hükümleri ile Kar Dağıtım<br />

Politikasına uygun olarak,yasal yükümlülükler düşüldükten sonra,Ortaklarımıza % 96,00 oranında toplam 480.000.000.-TL nakit temettü<br />

ödenmesi,<br />

Tam mükellef kurumlar ile Türkiye’de bir işyeri ve daimi temsilci aracılığı ile kar payı elde eden dar mükellef kurum ortaklarımıza<br />

%96,00 nispetinde ve 1Kr’luk nominal değerde bir adet hisse senedine 0,960 Kr Brüt= Net nakit temettü ödenmesi,<br />

Diğer hissedarlarımıza %96,00 nispetinde ve 1 Kr’luk nominal değerde bir adet hisse senedine Brüt 0,960 Kr,net 0,816 Kr nakit temettü<br />

ödenmesi,<br />

Kar dağıtım başlangıç tarihinin 5 Nisan 2013 olarak belirlenmesi öngörülmüştür.<br />

Bu vesileyle, söz konusu kar payının dağıtılması ile dağıtım tarihinin öngörüldüğü şekilde tespitinin Ortaklar Genel Kurulu’na<br />

sunulmasını ve <strong>2012</strong> faaliyet dönemine ait konsolide Bilanço ve Gelir Tablosu’nun onaylanmasını tasviplerinize arz ve teklif eder,<br />

Sayın Ortaklarımızı ve Heyetinizi saygılarımızla selamlarız.<br />

Mustafa V. Koç<br />

Yönetim Kurulu Başkanı<br />

1.Ödenmiş/Çıkarılmış Sermaye 500,000,000.00<br />

2.Toplam Yasal Yedek Akçe ( Yasal Kayıtlara Göre ) 121,765,506.03<br />

Esas sözleşme uyarınca kar dağıtımda imtiyaz var ise söz konusu imtiyaza ilişkin bilgi<br />

SPK’ya Göre Yasal Kayıtlara (YK) Göre<br />

3. Dönem Kar’ı 505,297,000.00 536,393,865.90<br />

4. Ödenecek Vergiler ( - ) 56,972,000.00 13,074,546.01<br />

5. Net Dönem Kâr’ı ( = ) 448,325,000.00 523,319,319.89<br />

6. Geçmiş Yıllar Zararları ( - ) 0.00 0.00<br />

7. Birinci Tertip Yasal Yedek ( - ) 0.00 0.00<br />

8. NET DAĞITILABİLİR DÖNEM KAR’I ( = ) 448,325,000.00 523,319,319.89<br />

9. Yıl içinde yapılan bağışlar ( + ) 4,028,458.70 0.00<br />

10. Birinci temettüün hesaplanacağı bağışlar eklenmiş net<br />

dağıtılabilir dönem kar’ı<br />

452,353,458.70 523,319,319.89<br />

11. Ortaklara Birinci Temettü 90,470,691.74<br />

- Nakit<br />

- Bedelsiz<br />

-Toplam<br />

12. İmtiyazlı Hisse Senedi Sahiplerine Dağıtılan Temettü<br />

13. Yönetim kurulu üyelerine , çalışanlara vb.’e temettü<br />

14. İntifa Senedi Sahiplerine Dağıtılan Temettü<br />

15. Ortaklara İkinci Temettü 319,370,217.35<br />

16. İkinci Tertip Yasal Yedek Akçe 38,484,090.91<br />

17. Statü Yedekleri<br />

18. Özel Yedekler<br />

19. OLAĞANÜSTÜ YEDEK - -<br />

20. Dağıtılması Öngörülen Diğer Kaynaklar<br />

- Geçmiş Yıl Kar’ı 70,159,090.91 -<br />

- Olağanüstü Yedekler - 1,982,436.46<br />

- Kanun ve Esas Sözleşme Uyarınca Dağıtılabilir Diğer Yedekler - -<br />

21. Dağıtılması Öngörülen Diğer Kaynaklardan Ayrılan<br />

İkinci Tertip Yasal Yedek Akçe 7,015,909.09 198,243.65<br />

DAĞITILAN KAR PAYI ORANI HAKKINDA BİLGİ (1)<br />

PAY BAŞINA TEMETTÜ BİLGİLERİ<br />

GRUBU<br />

TOPLAM TEMETTÜ<br />

TUTARI<br />

1 TL NOMİNAL DEĞERLİ<br />

HİSSEYE İSABET EDEN TEMETTÜ<br />

ORAN (<br />

TUTARI ( TL )<br />

% )<br />

BRÜT A 181,708,662.60 0.96 96<br />

D 181,708,662.60 0.96 96<br />

E 116,582,674.81 0.96 96<br />

TOPLAM 480,000,000.00<br />

NET A 181,540,752.52 0.816 81.6<br />

D 154,452,363.21 0.816 81.6<br />

E 99,095,273.59 0.816 81.6<br />

TOPLAM 435,088,389.32<br />

DAĞITILAN KAR PAYININ BAĞIŞLAR EKLENMİŞ NET DAĞITILABİLİR DÖNEM KARINA ORANI<br />

ORTAKLARA DAĞITILAN KAR PAYININ BAĞIŞLAR EKLENMİŞ NET<br />

ORTAKLARA DAĞITILAN KAR PAYI TUTARI ( TL )<br />

DAĞITILABİLİR DÖNEM KARINA ORANI ( % )<br />

480,000,000.00 106.11<br />

( 1 ) Karda imtiyazlı pay grubu yoktur.<br />

( 2 ) A,D ve E Gruplarına dağıtılacak temettü tutarları toplulaştırılarak gösterilmiştir.<br />

( 3 ) Sermayenin %37,62’sini temsil eden A Grubu paylar tam mükellef tüzel kişilere ait olduğundan stopaj uygulanmayacaktır.Sermaye’nin % 0,23’ünü temsil eden A Grubu<br />

paylar ise tam mükellef gerçek kişilere ait olduğundan % 15 stopaj uygulanacak olup 1 TL nominal değerli hisse için 0,816 TL net temettü ödnecektir.<br />

( 4 ) D Grubu paylarının tamamı dar mükellef tüzel kişilere ait olduğu dikkate alınarak %15 stopaj uygulanmıştır.<br />

( 5 ) E Grubu halka açık paylarının tamamının gerçek kişilere ait olduğu varsayılarak % 15 stopaj uygulanmıştır.<br />

58

TOFAŞ FAALİYET <strong>RAPORU</strong> <strong>2012</strong><br />

Denetim Kurulu Raporu<br />

Bağımsız Denetim Raporu<br />

III<br />

İstanbul, 01.03.2013<br />

TOFAŞ Türk Otomobil Fabrikası A.Ş.<br />

Ortaklar Genel Kurulu<br />

Sayın Başkanlığı’na<br />

İstanbul<br />

Şirketin <strong>2012</strong> yılı hesap dönemi ile ilgili denetim çalışmalarımızın sonuçları aşağıda görüşlerinize sunulmuştur.<br />

Şirket, Sermaye Piyasası Kanunu ve ilgili mevzuat çerçevesi içinde yürüttüğü faaliyet konularında başarılı bir dönem geçirmiştir.<br />

1. Türk Ticaret Kanunu ve ilgili mevzuat gereğince;<br />

a. Tutulması zorunlu defter ve kayıtların kanunların icaplarına uygun bir şekilde tutulduğu,<br />

b. Kayıtları tevsik edici belgelerin muntazam bir şekilde muhafaza edildiği ve,<br />

c. Şirket yönetimi ile ilgili alınan kararların usulüne uygun şekilde tutulan karar defterine geçirildiği,<br />

görülmüştür.<br />

2. Bu çerçevede, Şirketin hal ve durumu dikkate alındığında, görüşümüze göre Sermaye Piyasası Kurulu’nun Seri: XI, No:29 sayılı “Sermaye Piyasasında<br />

Finansal Raporlamaya İlişkin Esaslar Tebliği” hükümlerine ve bu tebliğe açıklama getiren duyurularına uygun olarak hazırlanan ekli 01.01.<strong>2012</strong> -<br />

31.12.<strong>2012</strong> tarihi itibariyle düzenlenmiş konsolide finansal tablolar Şirketin anılan tarihteki konsolide finansal durumu ile anılan döneme ait konsolide<br />

faaliyet sonuçlarını doğru bir biçimde yansıtmaktadır.<br />

Netice olarak, Yönetim Kurulu tarafından hazırlanan raporda özetlenen şirket çalışmaları, Sermaye Piyasası mevzuatına uygun olarak düzenlenen konsolide<br />

finansal tablolar ile Yönetim Kurulu’nun dönem neticesi ile ilgili önerilerinin tasvibini ve Yönetim Kurulu’nun aklanması hususunu Genel Kurul’un yüksek<br />

görüşlerine sunarız.<br />

Saygılarımızla,<br />

Denetçi Denetçi Denetçi<br />

Mert Ş. BAYRAM Giovanni SELLA İ. Murat ÇAĞLAR<br />

Tofaş Türk Otomobil Fabrikası A.Ş. Yönetim Kurulu’na<br />

1. Tofaş Türk Otomobil Fabrikası A.Ş.’nin ve bağlı ortaklıklarının (hep birlikte “Grup” olarak anılacaktır) 31 Aralık <strong>2012</strong> tarihi itibariyle hazırlanan ve ekte yer<br />

alan konsolide bilançosunu, aynı tarihte sona eren yıla ait konsolide gelir tablosunu, konsolide kapsamlı gelir tablosunu, konsolide özkaynak değişim<br />

tablosunu, konsolide nakit akım tablosunu ve önemli muhasebe politikalarının özeti ile dipnotlarını denetlemiş bulunuyoruz.<br />

Finansal Tablolarla İlgili Olarak Grup Yönetiminin Sorumluluğu<br />

2. Grup yönetimi konsolide finansal tabloların Sermaye Piyasası Kurulu’nca yayımlanan finansal raporlama standartlarına göre hazırlanması ve dürüst bir<br />

şekilde sunumundan sorumludur. Bu sorumluluk, konsolide finansal tabloların hata ve/veya hile ve usulsüzlükten kaynaklanan önemli yanlışlıklar içermeyecek<br />

biçimde hazırlanarak, gerçeği dürüst bir şekilde yansıtmasını sağlamak amacıyla gerekli iç kontrol sisteminin tasarlanmasını, uygulanmasını<br />

ve devam ettirilmesini, koşulların gerektirdiği muhasebe tahminlerinin yapılmasını ve uygun muhasebe politikalarının seçilmesini içermektedir.<br />

Bağımsız Denetim Kuruluşunun Sorumluluğu<br />

3. Sorumluluğumuz, yaptığımız bağımsız denetime dayanarak bu konsolide finansal tablolar hakkında görüş bildirmektir. Bağımsız denetimimiz, Sermaye<br />

Piyasası Kurulu’nca yayımlanan bağımsız denetim standartlarına uygun olarak gerçekleştirilmiştir. Bu standartlar, etik ilkelere uyulmasını ve bağımsız<br />

denetimin, finansal tabloların gerçeği doğru ve dürüst bir biçimde yansıtıp yansıtmadığı konusunda makul bir güvenceyi sağlamak üzere planlanarak<br />

yürütülmesini gerektirmektedir.<br />

Bağımsız denetimimiz, finansal tablolardaki tutarlar ve dipnotlar ile ilgili bağımsız denetim kanıtı toplamak amacıyla, bağımsız denetim tekniklerinin<br />

kullanılmasını içermektedir. Bağımsız denetim tekniklerinin seçimi, finansal tabloların hata ve/veya hileden ve usulsüzlükten kaynaklanıp kaynaklanmadığı<br />

hususu da dahil olmak üzere önemli yanlışlık içerip içermediğine dair risk değerlendirmesini de kapsayacak şekilde, mesleki kanaatimize göre yapılmıştır.<br />

Bu risk değerlendirmesinde, Grup’un iç kontrol sistemi göz önünde bulundurulmuştur. Ancak, amacımız iç kontrol sisteminin etkinliği hakkında görüş<br />

vermek değil, bağımsız denetim tekniklerini koşullara uygun olarak tasarlamak amacıyla, Grup yönetimi tarafından hazırlanan konsolide finansal tablolar<br />

ile iç kontrol sistemi arasındaki ilişkiyi ortaya koymaktır. Bağımsız denetimimiz, ayrıca Grup yönetimi tarafından benimsenen muhasebe politikaları ile<br />

yapılan önemli muhasebe tahminlerinin ve konsolide finansal tabloların bir bütün olarak sunumunun uygunluğunun değerlendirilmesini içermektedir.<br />

Bağımsız denetim sırasında temin ettiğimiz bağımsız denetim kanıtlarının, görüşümüzün oluşturulmasına yeterli ve uygun bir dayanak oluşturduğuna<br />

inanıyoruz.<br />

Görüş<br />

4. Görüşümüze göre, ilişikteki konsolide finansal tablolar, Tofaş Türk Otomobil Fabrikası A.Ş.’nin 31 Aralık <strong>2012</strong> tarihi itibariyle finansal durumunu, aynı<br />

tarihte sona eren yıla ait finansal performansını ve nakit akımlarını, Sermaye Piyasası Kurulu’nca yayımlanan finansal raporlama standartları (bkz. Dipnot<br />

2) çerçevesinde doğru ve dürüst bir biçimde yansıtmaktadır.<br />

Sonucu Etkilemeyen, Diğer Husus<br />

5. 25 No’lu konsolide finansal tablo notunda belirtildiği üzere, Grup’un satışlarının ve alımlarının önemli bir bölümü ilişkili kuruluşlarla gerçekleştirilmiştir.<br />

Başaran Nas Bağımsız Denetim ve Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik A.Ş.<br />

a member of PricewaterhouseCoopers<br />

Zeynep Uras, SMMM<br />

Sorumlu Ortak Başdenetçi<br />

İstanbul, 6 Şubat 2013<br />

60

TOFAŞ FAALİYET <strong>RAPORU</strong> <strong>2012</strong><br />

TOFAŞ TÜRK OTOMOBİL FABRİKASI ANONİM ŞİRKETİ<br />

31 ARALIK <strong>2012</strong> VE 2011 TARİHİ İTİBARİYLE<br />

KONSOLİDE BİLANÇOLAR<br />

(Para birimi aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası (“TL”) olarak belirtilmiştir.)<br />

TOFAŞ TÜRK OTOMOBİL FABRİKASI ANONİM ŞİRKETİ<br />

31 ARALIK <strong>2012</strong> VE 2011 TARİHİ İTİBARİYLE<br />

KONSOLİDE BİLANÇOLAR<br />

(Para birimi aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası (“TL”) olarak belirtilmiştir.)<br />

III<br />

VARLIKLAR<br />

Bağımsız<br />

Bağımsız<br />

denetimden geçmiş denetimden geçmiş<br />

Notlar <strong>2012</strong> 2011<br />

Dönen varlıklar:<br />

Nakit ve nakit benzerleri 3 1.637.362 1.331.702<br />

Finansal yatırımlar 4 169 60.424<br />

Ticari alacaklar<br />

- İlişkili taraflardan ticari alacaklar 25 502.535 738.115<br />

- Diğer ticari alacaklar 6 263.849 426.846<br />

Finans sektörü faaliyetlerinden alacaklar 8 679.747 539.824<br />

Diğer alacaklar 7 169 349<br />

Stoklar 9 383.752 380.052<br />

Diğer dönen varlıklar 16 112.385 94.454<br />

Toplam dönen varlıklar 3.579.968 3.571.766<br />

Duran varlıklar:<br />

Finans sektörü faaliyetlerinden alacaklar 8 497.911 536.758<br />

Yatırım amaçlı gayrimenkuller 10 24.100 22.100<br />

Maddi duran varlıklar 11 1.255.773 1.305.296<br />

Maddi olmayan duran varlıklar 12 684.061 782.208<br />

Ertelenmiş vergi varlığı 23 3.959 63.758<br />

Diğer duran varlıklar 16 15.762 20.222<br />

Toplam duran varlıklar 2.481.566 2.730.342<br />

Toplam varlıklar 6.061.534 6.302.108<br />

1 Ocak - 31 Aralık <strong>2012</strong> hesap dönemine ait konsolide finansal tablolar, 6 Şubat 2013 tarihli Yönetim Kurulu toplantısında onaylanmış ve<br />

Yönetim Kurulu adına CEO Kamil Başaran, Mali Direktör Cengiz Eroldu ve Muhasebe Müdürü Doğu Özden tarafından imzalanmıştır. Söz<br />

konusu konsolide finansal tablolar Genel Kurul’da onaylanması sonucu kesinleşecektir.<br />

KAYNAKLAR<br />

Bağımsız<br />

Bağımsız<br />

denetimden geçmiş denetimden geçmiş<br />

Notlar <strong>2012</strong> 2011<br />

Kısa vadeli yükümlülükler:<br />

Finansal borçlar 5 941.216 939.879<br />

Ticari borçlar<br />

- İlişkili taraflara ticari borçlar 25 859.623 932.595<br />

- Diğer ticari borçlar 6 483.110 678.022<br />

Dönem karı vergi yükümlülüğü 23 8.786 4.872<br />

Borç karşılıkları 14 72.103 86.325<br />

Devlet teşvik ve yardımları 13 22.275 22.275<br />

Diğer kısa vadeli yükümlülükler 16 77.574 80.272<br />

Toplam kısa vadeli yükümlülükler 2.464.687 2.744.240<br />

Uzun vadeli yükümlülükler<br />

Finansal borçlar 5 1.344.528 1.581.661<br />

Devlet teşvik ve yardımları 13 61.636 83.938<br />

Kıdem tazminatı karşılığı 15 128.582 102.942<br />

Toplam uzun vadeli yükümlülükler 1.534.746 1.768.541<br />

Toplam yükümlülükler 3.999.433 4.512.781<br />

Özkaynaklar:<br />

Ödenmiş sermaye 17 500.000 500.000<br />

Sermaye enflasyon düzeltmesi farkları 17 348.382 348.382<br />

Kardan ayrılan kısıtlanmış yedekler 17 149.301 114.560<br />

Nakit akım koruması ile ilgili birikmiş zarar 17 (132.687) (207.136)<br />

Geçmiş yıllar karları 17 748.780 559.356<br />

Net dönem karı 17 448.325 474.165<br />

Toplam özkaynaklar 2.062.101 1.789.327<br />

Toplam kaynaklar 6.061.534 6.302.108<br />

Takip eden notlar konsolide finansal tabloların ayrılmaz parçasını oluştururlar.<br />

Takip eden notlar konsolide finansal tabloların ayrılmaz parçasını oluştururlar.<br />

62

TOFAŞ FAALİYET <strong>RAPORU</strong> <strong>2012</strong><br />

TOFAŞ TÜRK OTOMOBİL FABRİKASI ANONİM ŞİRKETİ<br />

31 ARALIK <strong>2012</strong> VE 2011 TARİHLERİNDE SONA EREN HESAP DÖNEMLERİNE AİT<br />

KONSOLİDE GELİR TABLOLARI<br />

(Para birimi aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası (“TL”) olarak belirtilmiştir.)<br />

TOFAŞ TÜRK OTOMOBİL FABRİKASI ANONİM ŞİRKETİ<br />

31 ARALIK 2011 TARİHİNDE SONA EREN HESAP DÖNEMİNE AİT<br />

KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR<br />

(Para birimi aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası (“TL”) olarak belirtilmiştir.)<br />

III<br />

Bağımsız<br />

Bağımsız<br />

denetimden geçmiş<br />

denetimden geçmiş<br />

Notlar <strong>2012</strong> 2011<br />

Net satış gelirleri 18 6.705.274 7.336.658<br />

Satışların maliyeti (-) 18 (5.916.339) (6.512.779)<br />

Ticari faaliyetlerden brüt kar 788.935 823.879<br />

Faiz, ücret, prim, komisyon ve diğer gelirler 188.344 114.957<br />

Faiz, ücret, prim, komisyon ve diğer giderler (-) (135.669) (78.306)<br />

Finans sektörü faaliyetlerinden brüt kar 52.675 36.651<br />

Brüt kar 841.610 860.530<br />

Pazarlama, satış ve dağıtım giderleri (-) 19 (202.343) (225.709)<br />

Genel yönetim giderleri (-) 19 (136.646) (136.674)<br />

Araştırma ve geliştirme giderleri (-) 19 (14.858) (7.056)<br />

Diğer faaliyet gelirleri 21 17.624 45.513<br />

Diğer faaliyet giderleri (-) 21 (12.931) (47.090)<br />

Bağımsız<br />

Bağımsız<br />

denetimden geçmiş denetimden geçmiş<br />

31 Aralık <strong>2012</strong> 31 Aralık 2011<br />

Net dönem karı 448.325 474.165<br />

Diğer kapsamlı gelir:<br />

Nakit akım koruması ile ilgili net kar/(zarar) 74.449 (140.663)<br />

Diğer kapsamlı gelir (vergi sonrası) 522.774 333.502<br />

Toplam kapsamlı gelir 522.774 333.502<br />

Toplam kapsamlı gelirin dağılımı:<br />

Kontrol dışı paylar - -<br />

Ana ortaklık payları 522.774 333.502<br />

Faaliyet karı 492.456 489.514<br />

Finansal gelirler 22 428.184 337.088<br />

Finansal giderler (-) 22 (415.343) (318.514)<br />

Vergi öncesi karı 505.297 508.088<br />

Vergi gider<br />

- Dönem vergi gideri 23 (15.785) (4.872)<br />

- Ertelenmiş vergi gideri 23 (41.187) (29.051)<br />

Dönem karı 448.325 474.165<br />

Net dönem karlarının dağılımı:<br />

Kontrol dışı paylar - -<br />

Ana ortaklık payları 448.325 474.165<br />

Hisse başına kazanç (Kr) 24 0,90 0,95<br />

Takip eden notlar konsolide finansal tabloların ayrılmaz parçasını oluştururlar.<br />

Takip eden notlar konsolide finansal tabloların ayrılmaz parçasını oluştururlar.<br />

64

TOFAŞ FAALİYET <strong>RAPORU</strong> <strong>2012</strong><br />

TOFAŞ TÜRK OTOMOBİL FABRİKASI ANONİM ŞİRKETİ<br />

31 ARALIK <strong>2012</strong> VE 2011 TARİHİLERİNDE SONA EREN DÖNEMLERE AİT<br />

KONSOLİDE ÖZKAYNAK DEĞİŞİM TABLOLARI<br />

(Para birimi aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası (“TL”) olarak belirtilmiştir.)<br />

TOFAŞ TÜRK OTOMOBİL FABRİKASI ANONİM ŞİRKETİ<br />

31 ARALIK <strong>2012</strong> VE 2011 TARİHİLERİNDE SONA EREN HESAP DÖNEMİNE AİT<br />

KONSOLİDE NAKİT AKIM TABLOLARI<br />

(Para birimi aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası (“TL”) olarak belirtilmiştir.)<br />

III<br />

Sermaye<br />

Nakit akım<br />

enflasyon Kardan ayrılan koruması ile<br />

Ödenmiş düzeltmesi kısıtlanmış ilgili birikmiş Geçmiş yıllar Net Toplam<br />

sermaye farkları yedekler zarar (*) karları dönem karı özkaynaklar<br />

1 Ocak 2011 bakiyesi 500.000 348.382 77.047 (66.473) 462.699 384.220 1.705.875<br />

Transferler - - 37.513 - 346.707 (384.220) -<br />

Temettü dağıtımı - - - - (250.050) - (250.050)<br />

Döneme ait toplam kapsamlı (gider)/gelir (*) - - - (140.663) - 474.165 333.502<br />

31 Aralık 2011 bakiyesi 500.000 348.382 114.560 (207.136) 559.356 474.165 1.789.327<br />

1 Ocak <strong>2012</strong> bakiyesi 500.000 348.382 114.560 (207.136) 559.356 474.165 1.789.327<br />

Transferler - - 34.741 - 439.424 (474.165) -<br />

Temettü dağıtımı - - - - (250.000) - (250.000)<br />

Döneme ait toplam kapsamlı gelir - - - 74.449 - 448.325 522.774<br />

31 Aralık <strong>2012</strong> bakiyesi 500.000 348.382 149.301 (132.687) 748.780 448.325 2.062.101<br />

(*) Ertelenmiş vergi tutarı netlenmiştir.<br />

Notlar <strong>2012</strong> 2011<br />

İşletme faaliyetlerinden sağlanan nakit girişleri<br />

Vergi öncesi kar 505.297 508.088<br />

Vergi öncesi kar ile işletme faaliyetlerinden sağlanan nakit<br />

arasındaki mutabakat<br />

Amortisman ve itfa payları 11,12 346.669 298.277<br />

Faiz giderleri 22 71.265 83.343<br />

Faiz geliri 22 (308.777) (135.250)<br />

Kıdem tazminatı yükümlülüğü karşılığı 15 38.593 29.210<br />

Gayrimenkul takas işleminden elde edilen kar 10,21 - (17.448)<br />

Yatırım amaçlı gayrimenkullerin<br />

makul değer değişimlerinden elde edilen kar 10,21 (2.000) (2.100)<br />

Maddi duran varlık satış karı 21 (1.790) (1.427)<br />

Finans sektörü faaliyetleri şüpheli alacak karşılığı (3.347) 8.447<br />

Dava karşılığı (2.000) 5.672<br />

Garanti giderleri karşılığı 14 29.764 44.258<br />

İşletme sermayesindeki değişikliklerden önceki faaliyet karı 673.674 821.070<br />

İşletme sermayesindeki değişiklikler:<br />

Ticari alacaklar ve ilişkili taraflardan alacaklar 398.577 (253.857)<br />

Stoklar (3.700) (58.009)<br />

Diğer dönen/duran varlıklar ve diğer alacaklar 5.298 (91.191)<br />

Finans sektörü faaliyetlerinden alacaklar (97.729) (442.335)<br />

Ticari borçlar ve ilişkili taraflara borçlar (267.884) 200.208<br />

Kısa vadeli diğer yükümlülükler (2.928) 36.359<br />

Diğer kısa/uzun vadeli borçlar (22.302) (28.001)<br />

Ödenen kıdem tazminatları 15 (12.953) (6.200)<br />

Ödenen vergi (11.871) (1.202)<br />

Ödenen garanti giderleri 14 (41.756) (31.549)<br />

İşletme faaliyetlerinden sağlanan net nakit girişi 616.426 145.293<br />

Yatırım faaliyetleri<br />

Alınan faiz 308.823 132.764<br />

Vadesi dolan finansal yatırımlar 4 60.424 45.393<br />

Finansal yatırımlar 4 (169) (60.424)<br />

Satın alınan maddi ve maddi olmayan duran varlıklar 11,12 (205.776) (286.602)<br />

Maddi ve maddi olmayan duran varlık satış hasılatı 11,12 8.567 7.460<br />

Özkaynaklar altında muhasebeleştirilen nakit akım farkı 17 74.449 (140.663)<br />

Yatırım faaliyetlerinden dolayı net nakit çıkışı 246.318 (302.072)<br />

Finansman faaliyetleri<br />

Ödenen faiz 68.239 (85.881)<br />

Ödenen temettü (250.000) (250.050)<br />

Alınan banka kredileri ve finansman bonoları 43.864 1.084.755<br />

Ödenen banka kredileri ve finansman bonoları (419.164) (401.323)<br />

Finansman faaliyetlerinden dolayı net nakit girişi (557.061) 347.501<br />

Nakit ve nakit benzeri varlıklardaki net artış 305.683 190.722<br />

Dönem başı hazır değerler 3 1.324.772 1.134.050<br />

Dönem sonu hazır değerler 3 1.630.455 1.324.772<br />

Takip eden notlar konsolide finansal tabloların ayrılmaz parçasını oluştururlar.<br />

Takip eden notlar konsolide finansal tabloların ayrılmaz parçasını oluştururlar.<br />

66

TOFAŞ FAALİYET <strong>RAPORU</strong> <strong>2012</strong><br />

TOFAŞ TÜRK OTOMOBİL FABRİKASI ANONİM ŞİRKETİ<br />

31 ARALIK <strong>2012</strong> TARİHİNDE SONA EREN HESAP DÖNEMİNE AİT<br />

KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR<br />

(Para birimi aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası (“TL”) olarak belirtilmiştir.)<br />

TOFAŞ TÜRK OTOMOBİL FABRİKASI ANONİM ŞİRKETİ<br />

31 ARALIK <strong>2012</strong> TARİHİNDE SONA EREN HESAP DÖNEMİNE AİT<br />

KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR<br />

(Para birimi aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası (“TL”) olarak belirtilmiştir.)<br />

III<br />

NOT 1 - ŞİRKET’İN ORGANİZASYONU VE FAALİYET KONUSU<br />

NOT 2 - FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR<br />

1968 Yılında Türk-İtalyan ortaklığıyla kurulan Tofaş Türk Otomobil Fabrikası A.Ş.’nin , “Şirket” - “Tofaş” faaliyet konusu Fiat Auto S.p.A.<br />

“Fiat” lisansı altında binek oto ve hafif ticari araç üretimi, ithalatı ve satışıdır. Koç Holding A.Ş. “Koç Holding” ve Fiat’ın ortak yönetiminde<br />

olan Tofaş ayrıca kendi otomobillerinde kullanılan çeşitli otomobil yedek parçaları da üretmektedir. Şirket’in Genel Müdürlük adresi Büyükdere<br />

Cad. No:145 Zincirlikuyu Şişli-İstanbul’dur. Üretimin yapıldığı fabrikası ise Bursa’da bulunmaktadır. Şirket tarafından üretilen araçlar<br />

Mini Cargo ve Yeni Doblo dışında Fiat ile yapılan lisans sözleşmeleri uyarınca üretilmektedir. Tofaş, Sermaye Piyasası Kurulu’na “SPK”<br />

kayıtlı olup, İstanbul Menkul Kıymetler Borsası’na ‘’İMKB’’ 1991 yılında kote edilmiştir.<br />

Şirket, ticari faaliyetlerinin önemli bir kısmını Koç Holding ve Fiat Grubu Şirketleri ile gerçekleştirmektedir ( Not 25).<br />

31 Aralık <strong>2012</strong> ve 2011 tarihleri itibariyle Şirket’in konsolidasyona tabi tutulmuş bağlı ortaklıkları aşağıda yer almaktadır.<br />

Şirketin ortaklık payı<br />

Şirket ismi Faaliyet alanı <strong>2012</strong> 2011<br />

Koç Fiat Kredi Tüketici<br />

Finansmanı A.Ş. (“KFK”) Tüketici finansmanı %99,9 %99,9<br />

Platform Araştırma Geliştirme<br />

Tasarım ve Tic. A.Ş. (“Platform”) Araştırma geliştirme - %99,0<br />

Fer Mas Oto Ticaret A.Ş. Otomobil ve Yedek Parça Ticareti %99,4 %99,4<br />

Bundan böyle konsolide finansal tablolarda Tofaş ve konsolide edilmiş bağlı ortaklıkları “Grup” olarak adlandırılacaktır.<br />

Şirket’in bağlı ortaklıklarından Platform 27 Aralık <strong>2012</strong> tarihinde faaliyetlerine son verilerek tasfiye edilmiştir.<br />

Kategorileri itibariyle dönem içinde çalışan personelin ortalama sayısı aşağıdaki gibidir:<br />

<strong>2012</strong> 2011<br />

Mavi yakalı 5.983 6.535<br />

Beyaz yakalı 1.319 1.185<br />

7.302 7.720<br />

2.1 Sunuma İlişkin Temel Esaslar<br />

2.1.1 Uygulanan finansal raporlama standartları<br />

SPK, Seri: XI, No: 29 sayılı “Sermaye Piyasasında Finansal Raporlamaya İlişkin Esaslar Tebliği” ile işletmeler tarafından düzenlenecek finansal<br />

raporlar ile bunların hazırlanması ve ilgililere sunulmasına ilişkin ilke, usul ve esasları belirlemektedir. Bu tebliğe istinaden, işletmelerin<br />

finansal tablolarını Avrupa Birliği tarafından kabul edilen haliyle Uluslararası Finansal Raporlama Standartları (“UMS/UFRS”)’na göre hazırlamaları<br />

gerekmektedir. Ancak, Avrupa Birliği tarafından kabul edilen UMS/UFRS’nin Uluslararası Muhasebe Standartları Kurulu (“UMSK”)<br />

tarafından yayımlananlardan farkları, Türkiye Muhasebe Standartları Kurulu (“TMSK”) tarafından ilan edilinceye kadar UMS/UFRS’ler uygulanacaktır.<br />

Bu kapsamda, benimsenen standartlara aykırı olmayan, TMSK tarafından yayımlanan Türkiye Muhasebe/Finansal Raporlama<br />

Standartları (“TMS/TFRS”) esas alınacaktır.<br />

SPK, 17 Mart 2005 tarihinde almış olduğu bir kararla, Türkiye’de faaliyette bulunan ve finansal tablolarını SPK tarafından kabul edilen<br />

finansal raporlama standartlarına (“SPK Finansal Raporlama Standartları”) uygun olarak hazırlayan şirketler için, 1 Ocak 2005 tarihinden itibaren<br />

geçerli olmak üzere enflasyon muhasebesi uygulamasının gerekli olmadığını ilan etmiştir. Dolayısıyla finansal tablolarda, 1 Ocak 2005<br />

tarihinden başlamak kaydıyla, UMSK tarafından yayımlanmış UMS 29 “Yüksek Enflasyonlu Ekonomilerde Finansal Raporlama” standardı<br />

uygulanmamıştır.<br />

Grup, konsolide finansal tablolarını SPK’nın Seri: XI, No: 29 sayılı tebliği ve bu tebliğe açıklama getiren duyuruları çerçevesinde, UMS/<br />

UFRS’nin esas alındığı SPK Finansal Raporlama Standartları’na uygun olarak hazırlamaktadır. Konsolide finansal tablolar ve notlar, SPK<br />

tarafından yayınlanan duyuruları ile uygulanması tavsiye edilen formatlara uygun olarak ve zorunlu kılınan bilgiler dahil edilerek sunulmuştur.<br />

Bu kapsamda geçmiş döneme ait konsolide finansal tablolarda gerekli değişiklikler yapılmıştır.<br />

Grup, muhasebe kayıtlarının tutulmasında ve kanuni finansal tablolarının hazırlanmasında, SPK tarafından çıkarılan prensiplere ve şartlara,<br />

Türk Ticaret Kanunu (“TTK”), vergi mevzuatı ve Türkiye Cumhuriyeti Maliye Bakanlığı (“Maliye Bakanlığı”) tarafından çıkarılan Tekdüzen Hesap<br />

Planı şartlarına uymaktadır. Konsolide finansal tablolar, tarihi maliyet esasına göre hazırlanmış kanuni kayıtlara SPK Finansal Raporlama<br />

Standartları uyarınca doğru sunumun yapılması amacıyla gerekli düzeltme ve sınıflandırmalar yansıtılarak düzenlenmiştir.<br />

2.1.2 Karşılaştırmalı bilgiler<br />

Mali durum ve performans trendlerinin tespitine imkan vermek üzere, Grup’un konsolide finansal tabloları önceki dönemle karşılaştırmalı olarak<br />

hazırlanmaktadır. Grup, 31 Aralık <strong>2012</strong> tarihli konsolide bilançosunu 31 Aralık 2011 tarihi itibariyle hazırlanmış konsolide bilançosu ile; 1 Ocak -<br />

31 Aralık <strong>2012</strong> hesap dönemine ait konsolide gelir tablosu, konsolide kapsamlı gelir tablosu, konsolide nakit akım tablosu ve konsolide<br />

özkaynak değişim tablolarını ise 1 Ocak-31 Aralık 2011 hesap dönemi ile karşılaştırmalı olarak düzenlemiştir.<br />

2.1.3 Fonksiyonel ve sunum para birimi<br />

Grup’un fonksiyonel ve raporlama para birimi Türk Lirası (“TL”)’dir. Yabancı para işlemler, işlem tarihlerinde geçerli olan döviz kurları üzerinden<br />

çevrilmiştir. Yabancı paraya dayalı parasal varlık ve yükümlülükler, bilanço tarihinde geçerli olan döviz kurları kullanılarak çevrilmiştir.<br />

Yabancı paraya dayalı parasal varlık ve yükümlülüklerin çevrimlerinden doğan bu kur farkı geliri veya gideri finansal gelirler veya giderler<br />

olarak, konsolide gelir tablosun yansıtılmaktadır.<br />

68

TOFAŞ FAALİYET <strong>RAPORU</strong> <strong>2012</strong><br />

TOFAŞ TÜRK OTOMOBİL FABRİKASI ANONİM ŞİRKETİ<br />

31 ARALIK <strong>2012</strong> TARİHİNDE SONA EREN HESAP DÖNEMİNE AİT<br />

KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR<br />

(Para birimi aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası (“TL”) olarak belirtilmiştir.)<br />

TOFAŞ TÜRK OTOMOBİL FABRİKASI ANONİM ŞİRKETİ<br />

31 ARALIK <strong>2012</strong> TARİHİNDE SONA EREN HESAP DÖNEMİNE AİT<br />

KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR<br />

(Para birimi aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası (“TL”) olarak belirtilmiştir.)<br />

III<br />

NOT 2 - FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (Devamı)<br />

NOT 2 - FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (Devamı)<br />

2.1.4 Uygulanan konsolidasyon esasları<br />

Ana ortaklığın doğrudan veya dolaylı olarak bir ortaklıktaki oy haklarının yarıdan fazlasını kontrol etmesi ve işletmenin finansal ve faaliyet<br />

politikalarını idare etme yetkisine haiz olması durumunda, kontrolün var olduğu kabul edilir. Finansal tabloların konsolidasyonunda şirketler<br />

arası bakiye, işlemler ve gerçekleşmemiş kar ve zararlar dahil olmak üzere kar ve zararlar mahsup edilmektedir. Konsolide finansal tablolar<br />

benzer işlem ve hesaplar için tutarlı muhasebe politikaları uygulanarak hazırlanmaktadır. Tofaş’ın bağlı ortaklıklarında bulunan azınlık hisseleri,<br />

konsolide mali tablolar açısından önem arz etmemesinden dolayı, ana ortaklık dışı payların (“Azınlık Payları” veya “Kontrol Dışı Paylar”)<br />

içerisinde muhasebeleştirilmemiştir. Şirket’ in ve konsolidasyona tabi olan bağlı ortaklıklarının mali tabloları aynı tarih itibariyle hazırlanmıştır.<br />

2.1.5 Önemli muhasebe değerlendirme, tahmin ve varsayımları<br />

Finansal tabloların hazırlanmasında Grup yönetiminin, raporlanan varlık ve yükümlülük tutarlarını etkileyecek, bilanço tarihi itibari ile vukuu<br />

muhtemel yükümlülük ve taahhütleri ve raporlama dönemi itibariyle gelir ve gider tutarlarını belirleyen varsayımlar ve tahminler yapması<br />

gerekmektedir. Gerçekleşmiş sonuçlar tahminlerden farklı olabilmektedir. Tahminler düzenli olarak gözden geçirilmekte, gerekli düzeltmeler<br />

yapılmakta ve gerçekleştikleri dönemde gelir tablosuna yansıtılmaktadırlar.<br />

Finansal tablolara yansıtılan tutarlar üzerinde önemli derecede etkisi olabilecek yorumlar ve bilanço tarihinde var olan veya ileride gerçekleşebilecek<br />

tahminlerin esas kaynakları göz önünde bulundurularak yapılan varsayımlar aşağıdadır:<br />

a) Şirket garanti karşılığını, her bir araç modeli için geçmiş yıllarda gerçekleşen araç başına düşen garanti giderlerini ve araç başına kalan<br />

garanti sürelerini göz önünde bulundurarak tespit etmiştir.<br />

b) Grup’un bağlı ortaklığı KFK’nın yönetimi, verilen krediler üzerinde yapılan değerlendirmeler sonucunda tahsili şüpheli görülen alacaklardan<br />

doğabilecek zararlar için belli bir karşılık ayırmaktadır. Değer düşüklüğü ve tahsil edilememe riski, bireysel olarak önemli olan her bir kredi<br />

için ayrı, bireysel bazda değer düşüklüğü tespit edilmemiş tüm krediler için toplam portföy bazında hesaplanmaktadır. Konsolide finansal<br />

tablolarda 31 Aralık <strong>2012</strong> tarihi itibariyle finans sektörü faaliyetlerinden alacaklar için 12.547 TL tutarında genel kredi karşılığı ayırmıştır<br />

(2011: 11.464 TL).<br />

2.2 Uluslararası Finansal Raporlama Standartları’ndaki Değişiklikler<br />

Grup, Uluslararası Muhasebe Standartları Kurulu (“UMSK”) ve Uluslararası Finansal Raporlama Yorumları Komitesi (“UFRYK”) tarafından<br />

yayınlanan ve 1 Ocak <strong>2012</strong> tarihinden itibaren geçerli olan yeni ve revize edilmiş standartlar ve yorumlardan kendi faaliyet konusu ile ilgili<br />

olanları uygulamıştır.<br />

- UMS 12 (değişiklik), “Gelir Vergileri”, 1 Ocak <strong>2012</strong> tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan yıllık raporlama dönemlerinde geçerlidir.<br />

Değişiklik, makul değeri ile ölçülen yatırım amaçlı gayrimenkullere ilişkin ertelenen vergi varlık ve yükümlülüklerinin ölçümlemesine<br />

ilişkin mevcut prensiplere istisna getirmektedir. Grup, söz konusu istisnalar kapsamında bulunmamaktadır.<br />

(a)<br />

31 Aralık <strong>2012</strong> tarihi itibariyle yayımlanmış ancak 1 Ocak 2013 tarihinden sonra yürürlüğe girecek olan standartlar ve<br />

değişiklikler:<br />

- UMS 19 (değişiklik), “Çalışanlara Sağlanan Faydalar”, 1 Ocak 2013 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan yıllık raporlama dönemlerinde<br />

geçerlidir. Değişiklikler, koridor metodunu yürürlükten kaldırmakta ve finansal giderlerin net fonlama temelinde hesaplanmasını<br />

öngörmektedir. Erken uygulamaya izin vermektedir.<br />

- UMS 1 (değişiklik), “Finansal Tabloların Sunumu, Diğer Kapsamlı Gelir”, 1 Temmuz <strong>2012</strong> tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan<br />

yıllık raporlama dönemlerinde geçerlidir. Değişikler sonucu ortaya çıkan temel gelişme işletmelerin diğer kapsamlı gelir altında gösterdiği<br />

hesapları daha sonraki dönemlerde potansiyel olarak gelir tablosu ile ilişkilendirilecek olarak gruplaması zorunluluğunun getirilmesidir.<br />

Değişiklik diğer kapsamlı gelirde hangi kalemlerin gösterileceğinden bahsetmemektedir. Erken uygulamaya izin verilmektedir.<br />

- UFRS 13, “Makul Değer Ölçümü”, 1 Ocak 2013 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan yıllık raporlama dönemlerinde geçerlidir.<br />

Standart, tam bir makul değer tanımı ve tüm UFRS’lerde uygulanacak tek bir ölçüm ve açıklamalar kaynağı sağlayarak tutarlılığın<br />

geliştirilmesi ve karmaşıklığın azaltılmasını amaçlamaktadır.<br />

- UFRS 7 (değişiklik), “Finansal Araçlar: Açıklamalar”, 1 Ocak 2013 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan yıllık raporlama dönemlerinde<br />

geçerlidir. Değişiklik, halihazırda geçerli olan dipnot açıklamalarının iyileştirilerek UFRS ve US GAAP finansal tablo hazırlayan<br />

şirketler arasındaki karşılaştırılabilirliğin arttırılması amacını taşımaktadır.<br />

- UMS 32 (değişiklik), “Finansal Araçlar: Sunum”, 1 Ocak 2014 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan yıllık raporlama dönemlerinde<br />

geçerlidir. Değişiklik ile UMS 32, “Finansal Araçlar: Sunum” standardında bulunan uygulama rehberi bilançoda bulunan finansal varlık<br />

ve finansal yükümlülüklerin netleştirilmesi konusunda daha açıklayıcı olması amacıyla güncellenmiştir.<br />

- UFRS’ lerin geliştirilmesi projesi kapsamında, 2011 yılı içinde 5 tane standarda değişiklik getirilmiştir. UFRS 1, UMS 1, UMS 16, UMS<br />

32 ve UMS 34. Bu değişiklikler 1 Ocak 2013 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan yıllık raporlama dönemlerinde geçerlidir.<br />

- UFRS 9 “Finansal Araçlar”: ”, 1 Ocak 2015 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan yıllık raporlama dönemlerinde geçerlidir. Finansal<br />

varlık ve yükümlülüklerin sınıflandırılması, ölçümü ve muhasebeleştirilmesine yer vermektedir. UMS 39’da yer alan finansal<br />

enstrümanların sınıflama ve ölçüm prensipleri yerine gelmiştir.<br />

(a)<br />

Yıllık raporlama dönemi sonu 31 Aralık <strong>2012</strong> olan finansal tablolarda geçerli yeni standartlar, değişiklikler ve yorumlar:<br />

- UFRS 7 (değişiklik), “Finansal Araçlar: Açıklamalar”, 1 Temmuz 2011 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan yıllık raporlama<br />

dönemlerinde geçerlidir. Değişiklik, transfer işlemlerinde şeffaflığı arttırma ve finansal varlık transferleri ile ilgili maruz<br />

kalınan risklerin ve bu risklerin işletmenin finansal durumu üzerindeki etkilerinin daha iyi anlaşılması amacını taşımaktadır.<br />

- UFRYK 20, Madenlerle ilgili üretim sırasında oluşan sökme maliyetleri.<br />

UFRS 9 haricinde Yukarıdaki değişikliklerin Şirket’in finansal durumu ve performansı üzerinde ciddi bir etkisi bulunmamaktadır.<br />

70

TOFAŞ FAALİYET <strong>RAPORU</strong> <strong>2012</strong><br />

TOFAŞ TÜRK OTOMOBİL FABRİKASI ANONİM ŞİRKETİ<br />

31 ARALIK <strong>2012</strong> TARİHİNDE SONA EREN HESAP DÖNEMİNE AİT<br />

KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR<br />

(Para birimi aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası (“TL”) olarak belirtilmiştir.)<br />

TOFAŞ TÜRK OTOMOBİL FABRİKASI ANONİM ŞİRKETİ<br />

31 ARALIK <strong>2012</strong> TARİHİNDE SONA EREN HESAP DÖNEMİNE AİT<br />

KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR<br />

(Para birimi aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası (“TL”) olarak belirtilmiştir.)<br />

III<br />

NOT 2 - FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (Devamı)<br />

2.3 Önemli muhasebe politikalarının özeti<br />

NOT 2 - FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (Devamı)<br />

Satılmaya hazır finansal varlıklar<br />

Hazır değerler<br />

Nakit ve nakit benzerleri, nakit ve banka mevduatı ile tutarı belirli nakde kolayca çevrilebilen kısa vadeli ve yüksek likiditeye sahip ve değerindeki<br />

değişim riski önemsiz olan ve vadesi üç ay veya daha kısa olan yatırımları içermektedir (Not 3).<br />

Finansal varlıklar<br />

UMS 39 kapsamındaki finansal varlıklar, gerçeğe uygun değer (rayiç değer) farkı kar veya zarara yansıtılan finansal varlıklar, kredi ve alacaklar,<br />

vadeye kadar elde tutulacak yatırımlar ve satılmaya hazır finansal varlıklar olarak sınıflandırılır. Finansal varlıklar, ilk olarak, varlıklarla<br />

ilgili elde etme giderleri dahil, varlığın gerçek değeri olan maliyetleri ile kayda alınırlar.<br />

Grup, finansal varlıklarının sınıflandırılmasına ilk kayda alımdan sonra karar vermektedir ve izin verildiği ve uygun olduğu sürece, her mali<br />

dönem sonunda bunu yeniden değerlendirmektedir. Bütün olağan finansal varlık alım ve satım işlemleri Grup’un ilgili varlığı almayı taahhüt<br />

ettiği işlem tarihinde kayıtlara yansıtılır. Söz konusu alım ve satımlar genellikle piyasada oluşan genel teamül ve düzenlemelerle belirlenen<br />

zaman dilimleri içerisinde finansal varlığın teslimini gerektiren alım ve satımlardır.<br />

Gerçeğe uygun değer (rayiç değer) farkı kar veya zarara yansıtılan finansal varlıklar<br />

Vadeli döviz sözleşmeleri de dahil olmak üzere türev finansal araçlar, finansal tablolara gerçeğe uygun değerleri ile yansıtılır ve kayda<br />

alınmalarını izleyen dönemlerde yine gerçeğe uygun değerleri üzerinden değerlenir. Türev finansal araçlarından elde edilecek kar veya<br />

zararların finansal tablolara yansıtılması, türev finansal araçlarının sınıflandırmasına göre değişmektedir. Nakit akım riskinden korunma<br />

amaçlı türev finansal araçları etkin bir korunma olarak belirlenmişse, oluşan kar veya zararlar özkaynaklarda muhasebeleştirilir. Bu türev<br />

finansal araçlar her ne kadar Grup’un risk yönetimi çerçevesinde kullanılsalar da, riskten korunma muhasebesi yönünden gerekli koşulları<br />

taşımaması halinde bu enstrümanların gerçeğe uygun değerlerinde meydana gelen değişikliklerden kaynaklanan kazanç ve kayıplar kar<br />

veya zarar olarak gelir tablosu ile ilişkilendirilir.<br />

Krediler ve alacaklar<br />

Krediler ve alacaklar sabit veya belirlenebilir ödemeli ve belirli bir piyasada işlem görmeyen türev dışı finansal araçlardır. Bu finansal varlıklar,<br />

etkin faiz metodu kullanılarak indirgenmiş değerleri üzerinden, eğer varsa değer düşüklüğü çıkarıldıktan sonra yansıtılır. Krediler ve alacaklar<br />

elden çıkarıldığı veya değer düşüklüğüne uğradığı zaman, gerçekleşen kar ya da zarar, itfa sürecinde olduğu gibi gelir tablosuna yansıtılır.<br />

Vadesine kadar elde tutulan yatırımlar<br />

Sabit vadeli ve sabit veya belirlenebilir ödemeli türev dışı finansal araçlar, Grup’un vadeye kadar elde tutma niyeti ve tutabilme durumu söz<br />

konusuysa, vadeye kadar elde tutulacak yatırımlar olarak sınıflanır. İlk kayda alınışlarından sonra, vadesine kadar elde tutulan yatırımlar<br />

etkin faiz metodu kullanılarak indirgenmiş değerleri üzerinden taşınır. Yatırımlar elden çıkarıldığı ya da değer düşüklüğüne uğradığı zaman<br />

hesaplanan kar yada zarar, itfa sürecinde olduğu gibi gelir tablosuna yansıtılır.<br />

Satılmaya hazır olarak tanımlanan veya (a) kredi ve alacak, (b) vadeye kadar elde tutulacak yatırım veya (c) gerçeğe uygun değer farkı kar<br />

veya zarara yansıtılan finansal varlık olarak sınıflanmayan türev olmayan finansal varlıklardır. İlk muhasebeleştirme işleminin ardından satılmaya<br />

hazır finansal varlığa ilişkin olarak ortaya çıkan kazanç veya kayıp, değer düşüklüğü zararları, temettü gelirleri ve faiz gelirleri hariç<br />

olmak üzere, söz konusu finansal varlık bilanço dışı bırakılıncaya kadar özkaynaklar değişim tablosu aracılığıyla doğrudan özkaynaklarda<br />

muhasebeleştirilir. İlgili finansal varlığın bilanço dışı bırakılması durumunda, daha önceden özkaynaklarda muhasebeleştirilmiş bulunan<br />

kazanç veya kayıplar, kar ya da zararda muhasebeleştirilir. Gerçeğe uygun değerinde meydana gelen azalmalar doğrudan özkaynakta<br />

muhasebeleştirilen satılmaya hazır bir finansal varlığın değerinin düştüğüne ilişkin tarafsız göstergelerin bulunması durumunda, doğrudan<br />

özkaynakta muhasebeleştirilmiş bulunan toplam zarar, ilgili finansal varlık bilanço dışı bırakılmamış dahi olsa özkaynaktan çıkarılarak kâr<br />

veya zararda muhasebeleştirilir.<br />

Satılmaya hazır finansal varlıkların gerçeğe uygun değeri borsada işlem gören varlıklar için bilanço tarihinde gerçekleşen borsa fiyatı ile;<br />

piyasa fiyatı bulunmaması durumunda indirgenmiş nakit akımları, benzer satın almalar ve piyasa göstergeleri kullanılarak yapılan değerleme<br />

çalışmasıyla tespit edilir. Gerçeğe uygun değeri sağlıklı olarak tespit edilemeyen finansal varlıklar değer düşüş karşılıkları sonrası elde etme<br />

maliyetleri ile taşınmaktadır. (Not 4)<br />

Finans sektörü faaliyetlerinden alacaklar<br />

Grup finans sektörü faaliyetlerinden alacaklarını indirgenmiş net değerleri ile bilançoya yansıtılmaktadır.<br />

Kredi değer düşüklüğü karşılığı<br />

Grup, verilen krediler üzerinde yapılan değerlendirmeler sonucunda tahsili şüpheli görülen alacaklardan doğabilecek zararlar için belli bir<br />

karşılık ayırmaktadır. Karşılık tutarı, Şirket’in kredi risk politikası, mevcut kredi portföyünün yapısı, müşterilerinin mali yapıları ve ekonomik<br />

konjoktüre bağlı olarak belirlenmekte ve “Takipteki Krediler” olarak sınıflandırılarak, varsa ilgili teminatların gerçeğe uygun değerleri de göz<br />

önüne alınarak hesaplanmaktadır. Karşılık hesabındaki değişiklikler dönem kar zararına yansıtılmaktadır. Yasal prosedürler tamamlandığı<br />

ve kredinin tahsil edilemeyeceği kesinleştiği takdirde, ilgili tutarlar hesaplardan silinmekte, silinen krediler ile ilgili tahsilâtlar gelir olarak kaydedilmektedir.<br />

Finansman kredilerinin değerlendirilmesi sonucunda belirlenen toplam finansman kredileri karşılığı Grup’un finansman kredileri portföyündeki<br />

tahsili şüpheli alacakları kapsayacak şekilde belirlenmektedir.<br />

Grup, alacakların tahsilindeki herhangi bir gecikme bulunmasa dahi, alacak tutarları için borçlunun kredi değerliliğine ilişkin mevcut bütün<br />

verileri ve Türkiye Muhasebe Standartları Kurulunun 16/1/2005 tarihli ve 25702 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Finansal Tabloların<br />

Hazırlanma ve Sunulma Esaslarına İlişkin Kavramsal Çerçeve Hakkında Tebliğinde belirtilen güvenilirlik ve ihtiyatlılık ilkelerini dikkate alarak,<br />

teminat tutarını hesaplamaya dahil etmeksizin, belirlediği oranlarda özel karşılık ayırabilmektedir.<br />

Grup ayrıca, faiz veya her ikisinin tahsilinde gecikme olmayan veya 90 günden daha az gecikme olan alacaklardan doğması beklenen<br />

ancak miktarı kesin olarak belli olmayan zararların karşılanması amacıyla, genel olarak ve herhangi bir işlemle doğrudan ilgili olmaksızın<br />

karşılık ayırabilecekleri belirtilmiş ancak zorunluluk olarak değerlendirilmemiştir. Grup, şüpheli hale gelmeyen finansman kredileri için bu<br />

kapsamda genel karşılık ayırmaktadır.<br />

72

TOFAŞ FAALİYET <strong>RAPORU</strong> <strong>2012</strong><br />

TOFAŞ TÜRK OTOMOBİL FABRİKASI ANONİM ŞİRKETİ<br />

31 ARALIK <strong>2012</strong> TARİHİNDE SONA EREN HESAP DÖNEMİNE AİT<br />

KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR<br />

(Para birimi aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası (“TL”) olarak belirtilmiştir.)<br />

TOFAŞ TÜRK OTOMOBİL FABRİKASI ANONİM ŞİRKETİ<br />

31 ARALIK <strong>2012</strong> TARİHİNDE SONA EREN HESAP DÖNEMİNE AİT<br />

KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR<br />

(Para birimi aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası (“TL”) olarak belirtilmiştir.)<br />

III<br />

NOT 2 - FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (Devamı)<br />

Ticari alacaklar<br />

NOT 2 - FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (Devamı)<br />

Maddi duran varlıklar<br />

Vadeleri genel olarak 30-90 gün arasında değişmekte olan ticari alacaklar, şüpheli ticari alacak karşılığı düşüldükten sonra, indirgenmiş<br />

net değerleri ile taşınmaktadır. Vadesi gelmiş alacakların tahsil edilemeyeceğine dair somut bir gösterge varsa şüpheli alacak karşılığı ayrılır.<br />

Grup’un, ödenmesi gereken meblağları tahsil edemeyecek olduğunu gösteren bir durumun söz konusu olması halinde ticari alacaklar için<br />

bir alacak risk karşılığı oluşturulur. Söz konusu bu karşılığın tutarı, alacağın kayıtlı değeri ile tahsili mümkün tutar arasındaki farktır. Tahsili<br />

mümkün tutar, teminatlardan ve güvencelerden tahsil edilebilecek meblağlar da dahil olmak üzere tüm nakit akışlarının, oluşan ticari alacağın<br />

orijinal etkin faiz oranı esas alınarak iskonto edilen değeridir. Tahsili tamamen mümkün olmayan alacaklar tespit edildikleri durumlarda<br />

tamamen silinirler (Not 6).<br />

Ticari borçlar<br />

Ödeme süreleri ortalama 30 ile 90 gün arasında olan ticari borçlar, gerçekleşmiş mal ve hizmet alımları ile ilgili faturalanmış ya da<br />

faturalanmamış tutarları ihtiva etmekte olup, indirgenmiş net değerleri ile taşınmaktadır (Not 6).<br />

Stoklar<br />

Stoklar, net gerçekleşebilir değer veya maliyet değerinden düşük olanı ile değerlenmektedir. Maliyet belirleme yöntemi tüm stoklar için aylık<br />

ağırlıklı ortalama olup, yarı mamuller ve mamuller üretim maliyetlerinden pay almaktadır. Net gerçekleşebilir değer, satış fiyatından stokları<br />

satışa hazır hale getirebilmek için yapılan giderlerle, pazarlama ve satış giderleri düşüldükten sonraki değerdir. Kullanılamaz durumdaki<br />

stoklar ise kayıtlardan çıkarılmaktadır (Not 9).<br />

Yatırım amaçlı gayrimenkuller<br />

Şirket 2011 yılında UMS 40 “Yatırım amaçlı gayrimenkuller” standardını ilk kez uygulamış ve ilgili maddi duran varlık kalemini gerçeğe uygun<br />

değerinden ölçmüştür. UMS 40 “Yatırım amaçlı gayrimenkuller” standardı kapsamında; mal ve hizmetlerin üretiminde kullanılmak veya idari<br />

maksatlarla veya işlerin normal seyri esnasında satılmak yerine, kira elde etmek veya değer kazanması amacıyla veya her ikisi için elde<br />

tutulan araziler ve binalar “Yatırım amaçlı gayrimenkuller” olarak sınıflandırılır ve rayiç değerleri ile yansıtılır. Yatırım amaçlı gayrimenkullerin<br />

rayiç değerlerindeki değişimlerden kaynaklanan kar veya zarar konsolide gelir tablosuna ilgili dönemde yansıtılmaktadır.<br />

Yatırım amaçlı gayrimenkullerin kayıtlardan çıkarılması, elden çıkarılmalarıyla, ya da bir yatırım amaçlı gayrimenkulün kullanımdan çekilmesiyle<br />

ve bunun elden çıkarılmasından ileriye dönük hiçbir ekonomik fayda beklenmiyorsa gerçekleşir. Yatırım amaçlı gayrimenkullerin elden<br />

çıkarılması sonucu oluşan kar veya zararı elden çıkarma işleminin gerçekleştiği dönemde ilgili gelir ve gider hesaplarına yansıtılır (Not 10).<br />

Maddi varlıklar maliyet değerleri üzerinden birikmiş amortisman ve varsa birikmiş değer kaybı düşülerek gösterilmektedir. Maddi varlıklar<br />

satıldığı zaman bu varlığa ait maliyet ve birikmiş amortismanlar ilgili hesaplardan düşüldükten sonra oluşan gelir ya da gider, gelir tablosuna<br />

dahil edilmektedir.<br />

Maddi varlığın maliyet değeri; alış fiyatı, ithalat vergileri ve iadesi mümkün olmayan vergiler, maddi varlığı kullanıma hazır hale getirmek<br />

için yapılan masraflardan oluşmaktadır. Maddi varlığın kullanımına başlandıktan sonra oluşan tamir ve bakım gibi masraflar, oluştukları<br />

dönemde gider kaydedilmektedir. Yapılan harcamalar ilgili maddi varlığa gelecekteki kullanımında ekonomik bir değer artışı sağlıyorsa bu<br />

harcamalar varlığın maliyetine eklenmektedir.<br />

Amortismana tabi varlıklar, tahmini ekonomik ömürlerine dayanan oranlarla doğrusal amortisman yöntemine göre amortismana tabi tutulmaktadır<br />

(Not 11). Ekonomik ömür ve amortisman metodu düzenli olarak gözden geçirilmekte, buna bağlı olarak metodun ve amortisman<br />

süresinin ilgili varlıktan edinilecek ekonomik faydaları ile paralel olup olmadığına bakılmaktadır. Amortisman süreleri aşağıdaki gibidir:<br />

Süre (Yıl)<br />

Yer altı ve yerüstü düzenleri 33<br />

Binalar 33<br />

Makina ve ekipmanlar 12 - 14<br />

Taşıtlar 4 - 8<br />

Demirbaşlar 8<br />

Özel maliyetler 5 - 30<br />

Varlığın değerinin düştüğüne dair bir belirti oluşursa maliyetlerin gerçekleşebilir değeri yeniden tahmin edilir, değer düşüklüğü karşılığı finansal<br />

tablolara yansıtılır.<br />

Bir varlığın kayıtlı değeri, varlığın geri kazanılabilir değerinden daha yüksekse, kayıtlı değer derhal geri kazanılabilir değerine indirilir. Geri<br />

kazanılabilir değer ilgili varlığın net satış fiyatı ya da kullanımdaki değerinin yüksek olanıdır. Net satış fiyatı, varlığın makul değerinden satışı<br />

gerçekleştirmek için katlanılacak maliyetlerin düşülmesi suretiyle tespit edilir. Kullanımdaki değer ise ilgili varlığın kullanılmasına devam edilmesi<br />

suretiyle gelecekte elde edilecek tahmini nakit akımlarının bilanço tarihi itibariyle indirgenmiş tutarlarına artık değerlerinin eklenmesi<br />

ile tespit edilir.<br />

Maddi duran varlıkların satışı dolayısıyla oluşan kar ve zararlar diğer faaliyet gelirleri ve giderleri hesaplarına dahil edilirler (Not 21).<br />

Maddi olmayan duran varlıklar<br />

Maddi olmayan varlıklar elde etme maliyetleri üzerinden kayda alınırlar. Grup bünyesinde yaratılan, üretimi planlanan yeni araçların geliştirilmesine<br />

yönelik katlanılan harcamalar hariç, maddi olmayan varlıklar aktifleştirilemez ve yapılan harcamalar oluştukları dönem içerisinde<br />

giderleştirilirler. Maddi olmayan varlıklar tahmini kullanım ömürleri doğrultusunda doğrusal amortisman metodu ile itfa edilirler. Aktifleştirilen<br />

geliştirme giderleri, ürünün ticari üretiminin başlamasını müteakip tahmini kullanım ömürleri doğrultusunda doğrusal amortisman metodu<br />

ile itfa edilirler. Maddi olmayan varlıklar; taşıdıkları değerler, koşullardaki değişikliklerin ve olayların taşınan değerin düşebileceğine dair belirti<br />

oluşturmaları durumunda gözden geçirilir, ve gerekli karşılık ayrılır (Not 12).<br />

74

TOFAŞ FAALİYET <strong>RAPORU</strong> <strong>2012</strong><br />

TOFAŞ TÜRK OTOMOBİL FABRİKASI ANONİM ŞİRKETİ<br />

31 ARALIK <strong>2012</strong> TARİHİNDE SONA EREN HESAP DÖNEMİNE AİT<br />

KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR<br />

(Para birimi aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası (“TL”) olarak belirtilmiştir.)<br />

TOFAŞ TÜRK OTOMOBİL FABRİKASI ANONİM ŞİRKETİ<br />

31 ARALIK <strong>2012</strong> TARİHİNDE SONA EREN HESAP DÖNEMİNE AİT<br />

KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR<br />

(Para birimi aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası (“TL”) olarak belirtilmiştir.)<br />

III<br />

NOT 2 - FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (Devamı)<br />

NOT 2 - FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (Devamı)<br />

Ar-Ge giderleri<br />

Araştırma harcamaları oluştukları tarihte gider yazılır. Aşağıda belirtilen kriterlere sahip proje harcamaları dışında geliştirme için yapılan<br />

harcamalar da, oluştukları dönem içerisinde gider olarak kayıt edilmektedir:<br />

- Ürün ile ilgili maliyetleri net olarak tanımlanabiliyor ve de güvenilir bir şekilde ölçülebiliyorsa,<br />

- Ürünün teknik yeterliliği/fizibilitesi ölçülebiliyorsa,<br />

- Ürün satışa sunulacak ya da şirket içerisinde kullanılacaksa,<br />

- Ürün için potansiyel bir pazar mevcutsa, ya da şirket içi kullanılırlığı ispatlanabiliyorsa,<br />

- Projenin tamamlanabilmesi için yeterli teknik, mali ve diğer gerekli kaynaklar temin edilebiliniyorsa.<br />

Yukarıda bahsedilen kriterleri karşılayan geliştirme projelerinin maliyetleri aktifleştirilmektedir ve ilgili proje ömürleri (8 yıl) doğrultusunda<br />

doğrusal amortisman metodu ile itfa edilirler.<br />

Faiz gelir ve gideri<br />

Faiz gelir ve giderleri etkin faiz metodu kullanılarak tahakkuk esasına göre kayıt edilmektedir. Grup tarafından tahsis edilmiş tüketici finansmanı<br />

kredilerinin tahsilatı şüpheli duruma düştüğü zaman ilgili faiz gelir tahakkuku kayıtlara yansıtılmaz.<br />

Gelirlerin kaydedilmesi<br />

Otomotiv Faaliyetleri:<br />

Gelirler, faaliyetler ile ilgili olarak Grup’a ekonomik getiri sağlanmasının muhtemel ve getirinin güvenilir olarak ölçülebilmesinin mümkün<br />

olduğu zaman muhasebeleştirilir. Gelirler verilen iskontolar ile katma değer ve satış vergileri düşülerek hesaplanır. Gelirler mal ile ilgili önemli<br />

risk ve mülkiyetin getirdiği haklar alıcıya geçtiği zaman finansal tablolarda tanımlanır. Bunun için ayrıca gelirin miktarının güvenilir bir biçimde<br />

ölçülmesi gerekmektedir. Net satışlar, teslim edilmiş malların fatura edilmiş bedelinin, satış iadelerinden arındırılmış halidir.<br />

Verilen hizmetlere ilişkin gelirler, hizmetin sunulduğu ve gelir tutarının güvenilir bir biçimde ölçülebildiği durumlarda tanımlanır.<br />

Finans Sektörü Faaliyetleri:<br />

Grup tarafından sağlanan kredilere ilişkin faizler etkin faiz metodu kullanılarak tahakkuk esasına göre gelir kaydedilmektedir.<br />

Kredi istihbarat gelirleri ise Grup’un müşterilere verilen kredilerinin açılışında tahsil ettiği kredi açılış ücretlerinden oluşmakta ve kredilerin<br />

geri ödeme dönemleri üzerinden sistematik bir yöntem ile düşülerek konsolide finansal tablolarda finans sektörü faaliyetlerinden alacaklar<br />

kaleminden netlenerek gösterilmektedir.<br />

Ayrıca, Grup kullandırdığı kredilere istinaden yapmış olduğu hayat sigortalarına istinaden kredilendirdiği sigorta primlerini sigorta yapan<br />

kuruluş ile belli bir plan dahilinde paylaşmaktadır. Grup payına düşen bu sigorta prim gelirleri ise kredilerin geri ödeme dönemleri üzerinden<br />

sistematik bir yöntem ile peşin tahsil edilen gelir olarak konsolide finansal tablolarda diğer yükümlülükler altında gösterilmektedir.<br />

Satışların içerisinde önemli bir finansman maliyeti bulunması durumunda, makul bedel, gelecekte oluşacak tahsilatların, finansman maliyeti<br />

içerisinde yer alan gizli faiz oranı ile indirgenmesi ile tespit edilir. Gerçek değerleri ile nominal değerleri arasındaki fark, tahakkuk esasına<br />

göre faiz geliri olarak değerlendirilir.<br />

Temettü gelirleri, Grup’un temettü ödemesi almaya hak kazandığı anda gelir yazılır. Kira gelirleri ise aylık olarak kazanıldığında finansal<br />

tablolara yansıtılır.<br />

Finansal varlık ve yükümlülüklerin kayda alınması ve çıkarılması<br />

Grup, finansal varlık veya yükümlülükleri, ilgili finansal araç sözleşmelerine taraf olduğu takdirde bilançosuna yansıtmaktadır. Grup finansal<br />

varlığın tamamını veya bir kısmını, sadece söz konusu varlıkların konu olduğu sözleşmeden doğan haklar üzerindeki kontrolünü kaybettiği<br />

zaman kayıtlarından çıkartır. Grup finansal yükümlülükleri, ancak sözleşmede tanımlanan yükümlülüğü ortadan kalkar, iptal edilir veya zaman<br />

aşımına uğrar ise kayıtlarından çıkartır.<br />

Bütün normal finansal varlık alım ve satımları işlem tarihinde, yani Grup’un varlığı almayı veya satmayı taahhüt ettiği tarihte kayıtlara yansıtılır.<br />

Söz konusu alım ve satımlar genellikle piyasada oluşan genel teamül ve düzenlemelerle belirlenen zaman dilimi içerisinde finansal varlığın<br />

teslimini gerektiren alım satımlardır.<br />

Banka kredileri<br />

Bütün banka kredileri, ilk kayıt anında rayiç değerlerini de yansıttığı düşünülen ve ihraç maliyetini içeren maliyet bedeli ile kaydedilir. İlk kayda<br />

alımdan sonra krediler, etkin faiz oranı yöntemiyle indirgenmiş net değerleri ile gösterilir. İndirgenmiş değer hesaplanırken ilk ihraç anındaki<br />

maliyetler ve geri ödeme sırasındaki indirimler ve primler göz önünde bulundurulur (Not 5).<br />

Borçlanma maliyetleri<br />

Borçlanma maliyetleri özellikli bir varlığın satın alınması, inşaatı veya üretimi ile doğrudan ilişkisi kurulabildiği takdirde, ilgili özellikli varlığın<br />

maliyetinin bir unsuru olarak aktifleştirilir. Bu tür maliyetler güvenilebilir bir biçimde ölçülebilmeleri ve gelecekte ekonomik yararlardan işletmenin<br />

faydalanabilmesinin muhtemel olması durumunda, varlığın maliyetine dahil edilir. Bu kapsamda olmayan borçlanma maliyetleri<br />

ise oluştukları tarihte giderleştirilir. 31 Aralık <strong>2012</strong> tarihi itibariyle sona eren hesap döneminde kullanılan kredilere ilişkin aktifleştirilen banka<br />

masraf, komisyon ve faiz tutarı bulunmamaktadır (31 Aralık 2011: 3.424 TL).<br />

76

TOFAŞ FAALİYET <strong>RAPORU</strong> <strong>2012</strong><br />

TOFAŞ TÜRK OTOMOBİL FABRİKASI ANONİM ŞİRKETİ<br />

31 ARALIK <strong>2012</strong> TARİHİNDE SONA EREN HESAP DÖNEMİNE AİT<br />

KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR<br />

(Para birimi aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası (“TL”) olarak belirtilmiştir.)<br />

TOFAŞ TÜRK OTOMOBİL FABRİKASI ANONİM ŞİRKETİ<br />

31 ARALIK <strong>2012</strong> TARİHİNDE SONA EREN HESAP DÖNEMİNE AİT<br />

KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR<br />

(Para birimi aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası (“TL”) olarak belirtilmiştir.)<br />

III<br />

NOT 2 - FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (Devamı)<br />

Finansal araçların gerçeğe uygun değeri<br />

NOT 2 - FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (Devamı)<br />

Kıdem tazminatı karşılığı<br />

Gerçeğe uygun (rayiç) değer, zorunlu satış veya tasfiye dışında tarafların rızası dahilindeki bir işlemde, bir finansal aracın alım satımının<br />

yapılabileceği tutardır. Mevcut olması durumunda kote edilmiş piyasa fiyatı makul değeri en iyi biçimde yansıtır.<br />

Rayiç değerleri tahmin edilebilir finansal araçların, rayiç değerlerinin tahmini için aşağıdaki yöntem ve varsayımlar kullanılmıştır:<br />

Parasal varlıklar<br />

Parasal varlıkların, rayiç değerleri taşıdıkları değere yaklaşmaktadır. Bu varlıklar, maliyet bedelleri ile finansal tablolarda yer alıp nakit ve nakit<br />

benzeri değerleri, bunların üzerindeki faiz tahakkuklarını ve diğer kısa vadeli finansal varlıkları içermektedir ve kısa vadeli ve yabancı para<br />

cinsinden olmalarından dolayı, rayiç değerlerinin taşınan değerlerine yakın olduğu düşünülmektedir. Ticari alacakların reeskont ve şüpheli<br />

alacaklar karşılığı düşüldükten sonraki taşınan değerlerinin rayiç değerlerine yakın olduğu düşünülmektedir.<br />

Parasal yükümlülükler<br />

Parasal yükümlülükler, rayiç değerleri taşıdıkları değere yaklaşan parasal yükümlülüklerdir. Ticari borçların ve diğer parasal yükümlülüklerin<br />

kısa vadeli olmaları nedeniyle rayiç değerlerinin taşıdıkları değere yaklaştığı düşünülmektedir. Banka kredileri iskonto edilmiş maliyet ile ifade<br />

edilir ve işlem maliyetleri kredilerin ilk kayıt değerlerine eklenir. Üzerindeki faiz oranları değişen piyasa koşulları dikkate alınarak güncellendiği<br />

için kredilerin rayiç değerlerinin taşıdıkları değeri ifade ettiği düşünülmektedir. Reeskont karşılığı düşüldükten sonra kalan ticari borçların<br />

rayiç değerlerinin taşıdıkları değere yakın olduğu öngörülmektedir.<br />

Dönem vergi gideri ve ertelenen vergi<br />

Vergi gideri veya geliri, dönem içerisinde ortaya çıkan kazanç veya zararlar ile alakalı olarak hesaplanan yasal ve ertelenmiş verginin toplamıdır.<br />

Ertelenmiş vergi, bilanço yükümlülüğü metoduna göre bilanço tarihinde geçerli olan vergi oranları kullanılarak hesaplanmıştır. Ertelenmiş<br />

vergi, aktif ve pasiflerin finansal tablolarda yansıtılan değerleri ile vergi matrahları arasındaki geçici farkların vergi etkisi olup, finansal raporlama<br />

amacıyla dikkate alınarak yansıtılmaktadır.<br />

Ertelenmiş vergi aktifi ileride bu zamanlama farklılıklarının kullanılabileceği bir mali kar oluşabileceği ölçüde; tüm indirilebilir geçici farklar,<br />

kullanılmayan teşvik tutarları ile geçmiş dönemlere ilişkin taşınan mali zararlar için tanımlanır. Ertelenmiş vergi aktifi her bilanço döneminde<br />

gözden geçirilmekte ve ertelenmiş vergi aktifinin ileride kullanılması için yeterli mali karın oluşmasının mümkün olmadığı durumlarda, bilançoda<br />

taşınan değeri azaltılmaktadır. Özkaynaklar hesabı altında muhasebeleştirilen gelir ve gider kalemlerine ilişkin ertelenmiş vergi tutarları<br />

da özkaynaklar hesabı altında takip edilir.<br />

Ertelenmiş vergi aktifi ve pasifinin hesaplanmasında, Grup’un bu geçici farkları kullanabileceğini düşündüğü tarihlerde geçerli olacak vergi<br />

oranları -bilanço tarihi itibariyle yürürlüğe girmiş veya girmesi kesinleşmiş olan oranlar baz alınarak- kullanılmaktadır. Her bilanço döneminde<br />

Grup, ertelenmiş vergi varlıklarını gözden geçirmekte ve gelecekte indirilebilir olması ihtimali göz önüne alınarak muhasebeleştirmektedir<br />

(Not 23).<br />

Grup, mevcut iş kanunu gereğince, emeklilik nedeni ile işten ayrılan veya istifa ve kötü davranış dışındaki nedenlerle işine son verilen ve en<br />

az bir yıl hizmet vermiş personele belirli miktarda kıdem tazminatı ödemekle yükümlüdür.<br />

Grup, ilişikteki finansal tablolarda kıdem tazminatı karşılığını “Projeksiyon Metodu’’nu kullanarak ve Grup’un personel hizmet süresini tamamlama<br />

ve kıdem tazminatına hak kazanma konularında geçmiş yıllarda kazandığı deneyimlerini baz alarak hesaplamış ve bilanço tarihinde<br />

devlet tahvilleri kazanç oranı ile iskonto etmiştir. Hesaplanan tüm aktüer kazançlar ve kayıplar gelir tablosuna yansıtılmıştır (Not 15).<br />

Hisse başına kazanç<br />

Gelir tablosunda belirtilen hisse başına kazanç, net karın, raporlama boyunca piyasada bulunan hisse senetlerinin ağırlıklı ortalama adedine<br />

bölünmesiyle bulunmaktadır.<br />

Türkiye’de şirketler sermayelerini halihazırda bulunan hissedarlarına, geçmiş yıl kazançlarından ve enflasyon düzeltmesi farkları hesabından<br />

dağıttıkları “bedelsiz hisse” yolu ile artırabilmektedirler. Bu tip “bedelsiz hisse” dağıtımları, hisse başına kazanç hesaplamalarında, ihraç edilmiş<br />

hisse gibi değerlendirilir. Buna göre, bu hesaplamalarda kullanılan ağırlıklı ortalama hisse sayısı, söz konusu hisse senedi dağıtımlarının<br />

geçmişe dönük etkileri de dikkate alınarak bulunur (Not 24).<br />

Karşılıklar<br />

Karşılıklar ancak ve ancak Grup’un geçmişten gelen ve halen devam etmekte olan bir yükümlülüğü varsa, bu yükümlülük sebebiyle işletmeye<br />

ekonomik çıkar sağlayan kaynakların elden çıkarılma olasılığı mevcutsa ve yükümlülüğün tutarı güvenilir bir şekilde belirlenebiliyorsa<br />

kayıtlara alınır.<br />

Paranın zaman içindeki değer kaybı önem kazandığında, karşılıklar ileride oluşması muhtemel giderlerin bilanço tarihindeki indirgenmiş<br />

değeriyle yansıtılır. Karşılıklar her bilanço tarihinde gözden geçirilmekte ve yönetimin en iyi tahminlerini yansıtacak şekilde gerekli düzenlemeler<br />

yapılmaktadır.<br />

Garanti giderleri karşılığı<br />

Grup yurtiçinde satılan araçlar için satış tarihini takip eden belirli bir süre boyunca ücretsiz bakım ve tamir hizmeti sağlamaktadır. Grup’un<br />

ihraç satışları garanti kapsamında değildir. Garanti kapsamında bulunan araçlar için tahmin edilen garanti karşılık tutarı, geçmiş dönemlerde<br />

gerçekleşen giderlere göre revize edilmektedir (Not 14).<br />

Şarta bağlı varlık ve yükümlülükler<br />

Şarta bağlı yükümlülükler, kaynak aktarımını gerektiren durum yüksek bir olasılık taşımıyor ise finansal tablolarda yansıtılmayıp dipnotlarda<br />

açıklanmaktadır. Şarta bağlı varlıklar ise finansal tablolara yansıtılmayıp ekonomik getiri yaratma ihtimali yüksek olduğu takdirde dipnotlarda<br />

açıklanır.<br />

78

TOFAŞ FAALİYET <strong>RAPORU</strong> <strong>2012</strong><br />

TOFAŞ TÜRK OTOMOBİL FABRİKASI ANONİM ŞİRKETİ<br />

31 ARALIK <strong>2012</strong> TARİHİNDE SONA EREN HESAP DÖNEMİNE AİT<br />

KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR<br />

(Para birimi aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası (“TL”) olarak belirtilmiştir.)<br />

TOFAŞ TÜRK OTOMOBİL FABRİKASI ANONİM ŞİRKETİ<br />

31 ARALIK <strong>2012</strong> TARİHİNDE SONA EREN HESAP DÖNEMİNE AİT<br />

KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR<br />

(Para birimi aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası (“TL”) olarak belirtilmiştir.)<br />

III<br />

NOT 2 - FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (Devamı)<br />

NOT 2 - FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (Devamı)<br />

Netleştirme<br />

Finansal aktif ve pasifler netleştirmeye yönelik yasal bir hakka ve yaptırım gücüne sahip olunması durumunda ve eğer gelecekte netleştirilerek<br />

kazanılacak veya ödenecekse bilançoda net tutar üzerinden raporlanır.<br />

Yabancı para cinsinden işlemler<br />

Yabancı para cinsinden oluşan gelir ve giderler işlem tarihinde geçerli olan kurlar ile çevrilmektedir. Yabancı paralarla ifade edilen parasal<br />

aktiflerin ve pasiflerin çevriminde bilanço tarihinde T.C. Merkez Bankası tarafından ilan edilen kurlar kullanılmaktadır. Yabancı para cinsinden<br />

olan işlemlerin çevrilmesinden veya yabancı paralarla ifade edilen tutarların değerlemesinden doğan kur farkı gelir ya da gideri ilgili<br />

dönemde gelir tablosuna yansıtılmaktadır.<br />

Nakit akım korunma işlemi<br />

Etkin bir nakit akım korunma işleminde, korunma amaçlı aracın rayiç değerinde olan değişiklikler doğrudan özkaynaklar hesabında tanımlanır.<br />

Etkin olmayan kısım dönem karında kar veya zarar olarak tanımlanır. Eğer nakit akım korunma işlemi bir varlık veya yükümlülüğün<br />

doğmasıyla sonuçlanırsa, geçmişte oluşmuş ve özkaynaklar içerisinde muhasebeleştirilmiş tüm kazanç ve kayıplar ilgili varlık veya yükümlülüğün<br />

maliyetine dahil edilir. Aksi takdirde, diğer tüm nakit akım korunma işlemleri için başlangıçta özkaynaklar içerisinde muhasebeleştirilmiş<br />

kazanç ve kayıplar, korunan yükümlülüğün ifa edildiği veya beklenen işlemin gelir tablosunu etkilediği dönemlerde ilgili kar/zarar<br />

hesapları ile ilişkilendirilir.<br />

Korunmanın, korunma muhasebesi uygulanması için gerekli koşulları sağlayamaz hale gelmesi durumunda korunma amaçlı araca ilişkin<br />

olarak etkin bir korunma varken özkaynaklar içerisinde finansal tablolara alınan birikmiş kazanç ve kayıplar, tahmini işlem gerçekleşene kadar<br />

özkaynaklar içerisinde tutulur. Tahmini işlemin gerçekleşmesinin beklenmemesi durumunda, özkaynaklar içerisinde muhasebeleştirilen<br />

birikmiş kazanç veya kayıplar döneminin kar veya zararı olarak finansal tablolara alınır.<br />

Yatırım maliyetleri ile ilgili yabancı para cinsinden uzun vadeli krediler (türev olmayan korunma aracı) ile hafif ticari araçların (Yeni Doblo ve<br />

Mini Cargo (“MCV”)) gerçekleşen ve gelecekte beklenen satışları (korunmaya konu kalem) arasında etkili bir nakit akım korunması ilişkisi<br />

bulunmaktadır. Şirket ile Fiat ve Peugeot Citroen Automobiles S.A. (“PSA”) arasında yapılan üretim anlaşmaları çerçevesinde MCV için<br />

2008 yılından itibaren 2015 yılı Aralık ayına kadar Fiat ve PSA’ya yapılacak satışların hasılatlarının bir bölümü ile uzun vadeli ilgili kredi borçları<br />

karşılanacaktır. Yine aynı şekilde Şirket ile Fiat arasında yapılan üretim anlaşmaları çerçevesinde Yeni Doblo için 2009 yılından itibaren<br />

2017 yılı Aralık ayına kadar Fiat’a yapılacak satışların hasılatlarının bir bölümü ile uzun vadeli ilgili kredi borçları karşılanacaktır.<br />

Ayrıca, Grup’un bağlı ortaklığı KFK, yabancı para pozisyon riskini ve faiz riskini azaltmak ve döviz likiditesini yönetmek amacıyla takas<br />

(swap ve forward) işlemlerine girmektedir. Bu tür türev finansal araçlar türev kontratına girildiği tarihteki rayiç değerleri ile ilk kayda alınmakta<br />

ve daha sonraki dönemlerde rayiç değerleri ile yansıtılmaktadırlar. Uluslararası muhasebe standartları uyarınca nakit akış riskinden korunma<br />

aracı olarak değerlendirilen takas işlemleri ile finansal riskten korunma konusu olan finansal borçlarını riskten korunma muhasebesine<br />

göre kayıtlara alınmaktadır.<br />

KFK uzun vadeli sabit faizli TL kredi portföyünü uluslararası piyasalardan sağladığı uzun vadeli yabancı para kaynak ile fonlamaktadır. KFK<br />

uluslararası piyasalardan sağladığı fon ile yarattığı yabancı para likiditeyi uzun vadeli takas işlemleriyle TL likiditeye dönüştürmektedir. Bu<br />

sayede uzun vadeli sabit faizli kredileri için hem TL fonlama kaynağı oluşturmakta hem de faiz ve kur riskinden korunmaktadır.<br />

Finansal riskten korunma işleminin etkinliği her finansal raporlama döneminde sürekli olarak değerlendirilmektedir ve finansal riskten korunma<br />

işleminin, korunulan risk ile ilişkilendirilebilen nakit akışlarındaki değişiklikleri dengelemede etkin olması, ilgili finansal riskten korunma<br />

ilişkisine ilişkin belgelendirilmiş risk yönetim stratejisi ile tutarlı olduğunu göstermektedir.<br />

KFK nakit akış riskinden korunma amaçlı oluşturduğu takaslarını benzer yatırım araçlarının cari piyasa değerlerine veya yakın zamanda<br />

piyasada oluşmuş fiyatlara dayanarak iskonto edilmiş nakit akım yöntemiyle değerlendirmekte ve oluşan net kar veya zararın etkin kısmını<br />

özkaynaklar altında “Nakit Akım Korunması ile İlgili Birikmiş Kar/(Zarar)” hesabında muhasebeleştirmekte, etkin olmayan kısmını ise gelir<br />

tablosunda yansıtmaktadır. Özkaynaklar altında muhasebeleştirilen kar veya zararlar, riskten korunma konusu finansal yükümlülüklere ilişkin<br />

finansal giderlerin kar zarara yansıtıldığı dönemlerde gelir tablosuna transfer edilir.<br />

İlişkili taraflar<br />

Aşağıdaki kriterlerden birinin varlığında, taraf Grup ile ilişkili sayılır (Not 25):<br />

(a)<br />

(b)<br />

(c)<br />

(d)<br />

(e)<br />

(f)<br />

(g)<br />

Söz konusu tarafın, doğrudan ya da dolaylı olarak bir veya birden fazla aracı yoluyla:<br />

(i) İşletmeyi kontrol etmesi, işletme tarafından kontrol edilmesi ya da işletme ile ortak kontrol altında bulunması (ana ortaklıklar,<br />

bağlı ortaklıklar ve aynı iş dalındaki bağlı ortaklıklar dahil olmak üzere);<br />

(ii) Grup üzerinde önemli etkisinin olmasını sağlayacak payının olması; veya<br />

(iii) Grup üzerinde ortak kontrole sahip olması;<br />

Tarafın, Grup’un bir iştiraki olması;<br />

Tarafın, Grup’un ortak girişimci olduğu bir iş ortaklığı olması;<br />

Tarafın, Grup’un veya ana ortaklığının kilit yönetici personelinin bir üyesi olması;<br />

Tarafın, (a) ya da (d)’de bahsedilen herhangi bir bireyin yakın bir aile üyesi olması;<br />

Tarafın; kontrol edilen, ortak kontrol edilen ya da önemli etki altında veya (d) ya da (e)’de bahsedilen herhangi bir bireyin doğrudan<br />

ya da dolaylı olarak önemli oy hakkına sahip olduğu bir işletme olması;<br />

veya,<br />

Tarafın, işletmenin ya da işletme ile ilişkili taraf olan bir işletmenin çalışanlarına işten ayrılma sonrasında sağlanan fayda planları<br />

olması, gerekir.<br />

Yatırım, araştırma ve geliştirme teşvikleri<br />

Tüm devlet teşvikleri, elde edilmesi için gerekli şartların Grup tarafından yerine getirileceğine ve teşviğin Grup tarafından elde edilebileceğine<br />

dair makul bir güvence oluştuğunda finansal tablolara alınır. Devlet yardımının bir gider ile ilişkili olması durumunda, bu yardımın karşılayacağı<br />

giderler ile eşleşecek şekilde gelirleştirilir. Devlet yardımının bir varlık ile ilişkili olması durumda ise bu gelir ertelenmiş gelir olarak kaydedilir.<br />

Yatırım, araştırma ve geliştirme teşvikleri, Grup’un teşvik talepleri yetkili makamlar tarafından onaylandığı zaman tanımlanır (Not 13).<br />

2.4 Bölümlere göre raporlama<br />

Şirket’in ana faaliyet konusu tek olduğundan ve faaliyetlerini Türkiye’de sürdürdüğünden bölümlere göre raporlama yapılmamıştır. Şirket’in<br />

ürün grubu, yurtiçi ve yurtdışı satışları bazında net satış bilgisi Not 18’de yer almaktadır.<br />

80

TOFAŞ FAALİYET <strong>RAPORU</strong> <strong>2012</strong><br />

TOFAŞ TÜRK OTOMOBİL FABRİKASI ANONİM ŞİRKETİ<br />

31 ARALIK <strong>2012</strong> TARİHİNDE SONA EREN HESAP DÖNEMİNE AİT<br />

KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR<br />

(Para birimi aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası (“TL”) olarak belirtilmiştir.)<br />

TOFAŞ TÜRK OTOMOBİL FABRİKASI ANONİM ŞİRKETİ<br />

31 ARALIK <strong>2012</strong> TARİHİNDE SONA EREN HESAP DÖNEMİNE AİT<br />

KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR<br />

(Para birimi aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası (“TL”) olarak belirtilmiştir.)<br />

III<br />

NOT 3 - NAKİT VE NAKİT BENZERLERİ<br />

<strong>2012</strong> 2011<br />

NOT 5 - FİNANSAL BORÇLAR<br />

a) Kısa vadeli finansal borçlar<br />

Kasa 4 2<br />

Banka<br />

-vadesiz mevduat 148.900 49.215<br />

-vadeli mevduat 1.488.458 1.282.485<br />

Toplam 1.637.362 1.331.702<br />

Vadeli mevduatların dökümü aşağıdaki gibidir:<br />

<strong>2012</strong> 2011<br />

Tutar Yıllık faiz oranı Tutar Yıllık faiz oranı<br />

TL 1.164.019 7,6 - 9 865.258 11,00 - 12,4<br />

EUR 324.439 0,27 - 0,34 417.227 0,47 - 0,57<br />

Toplam 1.488.458 1.282.485<br />

31 Aralık <strong>2012</strong> tarihi itibariyle vadeli mevduatların vadeleri 1-82 gün arasında değişmektedir<br />

(31 Aralık 2011: 3 - 61 gün arasında).<br />

31 Aralık <strong>2012</strong> tarihi itibariyle, vadeli ve vadesiz mevduatların toplam 564.220 TL’lik kısmı<br />

(31 Aralık 2011: 840.133 TL) ilişkili kuruluş olan bankada bulunmaktadır.<br />

31 Aralık <strong>2012</strong> ve 2011 tarihleri itibariyle nakit akım tablolarında yer alan nakit ve nakit benzeri değerler:<br />

<strong>2012</strong> 2011<br />

Kasa ve bankalar 1.637.362 1.331.702<br />

Eksi: faiz tahakkukları (6.907) (6.930)<br />

NOT 4 - FİNANSAL YATIRIMLAR<br />

a) Kısa vadeli finansal yatırımlar<br />

1.630.455 1.324.772<br />

31 Aralık <strong>2012</strong> tarihi itibariyle Grup’un kısa vadeli finansal yatırımlar amacı ile tutulan vadeli mevduat hesabı bulunmamaktadır (2011:<br />

53.695 TL, vade 183 gün, faiz oranı %0,11). Ayrıca, 31 Aralık <strong>2012</strong> tarihi itibariyle Grup’un türev finansal araçlardan meydana gelen<br />

finansal yatırımı bulunmamaktadır (2011: 6.631 TL).<br />

b) Satılmaya hazır finansal yatırımlar<br />

31 Aralık <strong>2012</strong> tarihi itibariyle Grup’un 169 TL tutarında satılmaya hazır finansal varlığı bulunmaktadır (2011: 98 TL).<br />

<strong>2012</strong> 2011<br />

Döviz TL Döviz TL<br />

tutarı (bin) karşılığı Faiz oranı (%) tutarı (bin) karşılığı Faiz oranı (%)<br />

Kısa vadeli krediler:<br />

TL krediler(*) - 334.572 7,99-15,68 - 408.887 8,98-16,43<br />

EUR krediler 19.274 45.327 6,65-6,81 8.016 19.589 4,15<br />

ABD Doları krediler (*) - - - 31.451 59.407 4,51-5,78<br />

Faiz tahakkuku - 2.572 - - 5.598 -<br />

Kısa vadeli taksitler 122.303 287.620 - 122.359 299.020 -<br />

Finansman bonosu ( 1,2,3,….13 ) - 271.125 7,56-13,78 - 147.378 8,87-10,87<br />

Toplam 941.216 939.879<br />

b) Uzun vadeli finansal borçlar<br />

<strong>2012</strong> 2011<br />

Döviz TL Döviz TL<br />

tutarı (bin) karşılığı Faiz oranı (%) tutarı (bin) karşılığı Faiz oranı (%)<br />

Uzun vadeli krediler:<br />

EUR krediler 497.817 1.170.717 Euribor + 0,15 628.344 1.535.548 Euribor+0,15<br />

Euribor + 1,96<br />

Euribor+1,96<br />

TL krediler (*) - 244.202 4,51-5,78 - 240.772 4,51-5,78<br />

Finansman bonosu ( 1,2,3,…13 ) - 217.229 7,56-13,78 - 104.361 8,87-10,87<br />

Eksi: kısa vadeli taksitler (122.303) (287.620) - (122.359) (299.020) -<br />

Toplam 1.344.528 1.581.661<br />

(*) Kısa vadeli Euro kredilerin bir kısmı, kısa vadeli TL ve ABD Doları kredilerinin tamamı ve uzun vadeli TL kredilerin tamamı konsolide edilen bağlı<br />

ortaklık KFK tarafından, vermiş olduğu tüketici kredilerini finanse etmek amacıyla alınan kredileri içermektedir.<br />

(1)<br />

Şirket, 29 Mart 2010 tarihli Yönetim Kurulu toplantısında alınan karara istinaden 2499 sayılı Sermaye Piyasası Kanunu hükümleri uyarınca gerekli<br />

izinler sonrasında 26 Temmuz 2010 tarihinde 18 ay vadeli brüt %9,63 kupon faiz oranlı 40.000 TL nominal ödemeli tahvil ihraç etmiştir. Tahviller<br />

kapalı ihraç usulü ile ilişkili kuruluş olan Yapı ve Kredi Bankası A.Ş.’ye satılmıştır.<br />

(2)<br />

Şirket, 1 Kasım 2010 tarihli Yönetim Kurulu toplantısında alınan karara istinaden 2499 sayılı Sermaye Piyasası Kanunu hükümleri uyarınca<br />

gerekli izinler sonrasında 24 Aralık 2010 tarihinde 24 ay vadeli brüt %8,68 faiz oranlı 6 ayda bir faiz vade sonunda anapara + faiz ödemeli 50.000<br />

TL nominal ödemeli tahvil ihraç etmiştir. Tahviller kapalı ihraç usulü ile, ilişkili kuruluş olan Yapı ve Kredi Bankası A.Ş.’ye satılmıştır.<br />

(3)<br />

Şirket, 1 Kasım 2010 tarihli Yönetim Kurulu toplantısında alınan karara istinaden 2499 sayılı Sermaye Piyasası Kanunu hükümleri uyarınca gerekli<br />

izinler sonrasında 26 Ocak 2011 tarihinde 24 ay vadeli brüt %9,08 faiz oranlı 6 ayda bir faiz vade sonunda anapara + faiz ödemeli 20.000<br />

TL nominal ödemeli tahvil ihraç etmiştir. Tahviller kapalı ihraç usulü ile, ilişkili kuruluş olan Yapı ve Kredi Bankası A.Ş.’ye satılmıştır.<br />

(4)<br />

Şirket, 1 Kasım 2010 tarihli Yönetim Kurulu toplantısında alınan karara istinaden 2499 sayılı Sermaye Piyasası Kanunu hükümleri uyarınca gerekli<br />

izinler sonrasında 26 Ocak 2011 tarihinde 36 ay vadeli brüt %9,36 faiz oranlı 6 ayda bir faiz vade sonunda anapara + faiz ödemeli 30.000<br />

TL nominal ödemeli tahvil ihraç etmiştir. Tahviller kapalı ihraç usulü ile, ilişkili kuruluş olan Yapı ve Kredi Bankası A.Ş.’ye satılmıştır.<br />

(5)<br />

Şirket, 31 Mayıs 2011 tarihli Yönetim Kurulu toplantısında alınan karara istinaden 2499 sayılı Sermaye Piyasası Kanunu hükümleri uyarınca gerekli<br />

izinler sonrasında 13 Temmuz 2011 tarihinde 16 ay vadeli brüt %10,33 faiz oranlı 50.000 TL nominal ödemeli tahvil ihraç etmiştir. Tahviller<br />

kapalı ihraç usulü ile, ilişkili kuruluş olan Yapı ve Kredi Bankası A.Ş.’ye satılmıştır.<br />

82

TOFAŞ FAALİYET <strong>RAPORU</strong> <strong>2012</strong><br />

TOFAŞ TÜRK OTOMOBİL FABRİKASI ANONİM ŞİRKETİ<br />

31 ARALIK <strong>2012</strong> TARİHİNDE SONA EREN HESAP DÖNEMİNE AİT<br />

KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR<br />

(Para birimi aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası (“TL”) olarak belirtilmiştir.)<br />

TOFAŞ TÜRK OTOMOBİL FABRİKASI ANONİM ŞİRKETİ<br />

31 ARALIK <strong>2012</strong> TARİHİNDE SONA EREN HESAP DÖNEMİNE AİT<br />

KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR<br />

(Para birimi aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası (“TL”) olarak belirtilmiştir.)<br />

III<br />

NOT 5 - FİNANSAL BORÇLAR (Devamı)<br />

NOT 5 - FİNANSAL BORÇLAR (Devamı)<br />

(6)<br />

Şirket, 31 Mayıs 2011 tarihli Yönetim Kurulu toplantısında alınan karara istinaden 2499 sayılı Sermaye Piyasası Kanunu hükümleri<br />

uyarınca gerekli izinler sonrasında 13 Temmuz 2011 tarihinde 22 ay vadeli brüt %10,87 faiz oranlı 50.000 TL nominal ödemeli tahvil<br />

ihraç etmiştir. Tahviller kapalı ihraç usulü ile, ilişkili kuruluş olan Yapı ve Kredi Bankası A.Ş.’ye satılmıştır.<br />

(7)<br />

Şirket, 9 Aralık 2011 tarihli Yönetim Kurulu toplantısında alınan karara istinaden 2499 sayılı Sermaye Piyasası Kanunu hükümleri<br />

uyarınca gerekli izinler sonrasında 17 Ocak <strong>2012</strong> tarihinde 22 ay vadeli brüt %13,78 faiz oranlı 40.000 TL nominal ödemeli tahvil<br />

ihraç etmiştir. Tahviller kapalı ihraç usulü ile, ilişkili kuruluş olan Yapı ve Kredi Bankası A.Ş.’ ye satılmıştır.<br />

(8)<br />

Şirket, 10 Şubat <strong>2012</strong> tarihli Yönetim Kurulu toplantısında alınan karara istinaden 2499 sayılı Sermaye Piyasası Kanunu hükümleri<br />

uyarınca gerekli izinler sonrasında 11 Nisan <strong>2012</strong> tarihinde 13 ay vadeli brüt %11,39 faiz oranlı 40.000 TL nominal ödemeli tahvil<br />

ihraç etmiştir. Tahviller kapalı ihraç usulü ile, ilişkili kuruluş olan Koç Holding Emekli ve Yardım Sandığı Vakfı ‘na satılmıştır.<br />

(9)<br />

Şirket, 10 Şubat <strong>2012</strong> tarihli Yönetim Kurulu toplantısında alınan karara istinaden 2499 sayılı Sermaye Piyasası Kanunu hükümleri<br />

uyarınca gerekli izinler sonrasında 31 Mayıs <strong>2012</strong> tarihinde 15 ay vadeli brüt %11,68 faiz oranlı 50.000 TL nominal ödemeli tahvil<br />

ihraç etmiştir. Tahviller halka arz usulü ile, aracı kuruluş İş Yatırım Menkul Değerler A.Ş. tarafından satılmıştır.<br />

(10)<br />

Şirket, 20 Nisan <strong>2012</strong> tarihli Yönetim Kurulu toplantısında alınan karara istinaden 2499 sayılı Sermaye Piyasası Kanunu hükümleri<br />

uyarınca gerekli izinler sonrasında 4 Haziran <strong>2012</strong> tarihinde 15 ay vadeli brüt %11,57 faiz oranlı 50.000 TL nominal ödemeli tahvil<br />

ihraç etmiştir. Tahviller kapalı ihraç usulü ile, ilişkili kuruluş olan Koç Holding Emekli ve Yardım Sandığı Vakfı ‘na satılmıştır.<br />

(11)<br />

Şirket, 10 Şubat <strong>2012</strong> tarihli Yönetim Kurulu toplantısında alınan raf kaydına aldırma kararına ve 18 Ekim <strong>2012</strong> tarihli Yönetim Kurulu<br />

toplantısında tahvilin detayları ile ilgili aldığı karara istinaden 2499 sayılı Sermaye Piyasası Kanunu hükümleri uyarınca gerekli<br />

izinler sonrasında 12 Kasım <strong>2012</strong> tarihinde 24 ay vadeli %8,14 faiz oranlı 85.000 TL nominal ödemeli tahvil ihraç etmiştir. Tahviller<br />

halka arz usulü ile, aracı kuruluş Yapı Kredi Yatırım Menkul Değerler A.Ş. tarafından satılmıştır.<br />

(12)<br />

Şirket, 18 Ekim <strong>2012</strong> tarihli Yönetim Kurulu toplantısında alınan karara istinaden 2499 sayılı Sermaye Piyasası Kanunu hükümleri<br />

uyarınca gerekli izinler sonrasında 24 Aralık <strong>2012</strong> tarihinde 18 ay vadeli %7,56 faiz oranlı 50.000 TL nominal ödemeli tahvil ihraç<br />

etmiştir. Tahviller halka arz usulü ile, aracı kuruluş Yapı Kredi Yatırım Menkul Değerler A.Ş. tarafından satılmıştır.<br />

(13)<br />

Şirket, 18 Ekim <strong>2012</strong> tarihli Yönetim Kurulu toplantısında alınan karara istinaden 2499 sayılı Sermaye Piyasası Kanunu hükümleri<br />

uyarınca gerekli izinler sonrasında 28 Aralık <strong>2012</strong> tarihinde 20 ay vadeli %7,65 faiz oranlı 50.000 TL nominal ödemeli tahvil ihraç<br />

etmiştir. Tahviller kapalı ihraç usulü ile, aracı kuruluş Yapı Kredi Yatırım Menkul Değerler A.Ş. tarafından nitelikli yatırımcıya satılmıştır.<br />

TL kredilerin faiz oranı sabit olup, Euro ve ABD Doları kredilerin faiz oranı değişkendir.<br />

31 Aralık <strong>2012</strong> itibariyle, kısa ve uzun vadeli finansal borçların 400.752 TL’lik kısmı (2011: 380.400 TL) ilişkili kuruluş olan bankalardan elde<br />

edilmiştir.<br />

31 Aralık <strong>2012</strong> ve 2011 tarihleri itibariyle, Grup’un uzun vadeli kredilerinin geri ödeme planı aşağıdaki gibidir:<br />

<strong>2012</strong> 2011<br />

1-2 yıl arası 749.180 632.776<br />

2-3 yıl arası 287.749 330.223<br />

3-4 yıl arası 147.751 299.019<br />

4-5 yıl arası 147.751 153.538<br />

5 yıldan uzun 12.097 166.105<br />

Toplam 1.344.528 1.581.661<br />

EUR cinsinden uzun vadeli krediler, Yeni Doblo ve Mini Cargo model araçların üretim yatırımının finansmanı için kullanılmıştır. İmzalanan<br />

üretim anlaşmaları gereğince, Yeni Doblo model araç için alınan yatırım kredisinin geri ödemeleri Fiat, Mini Cargo model araç için alınan<br />

yatırım kredilerinin geri ödemeleri ise Fiat ve PSA tarafından yapılacak alımlar vasıtası ile garanti altına alınmıştır. Grup 2006 yılında çeşitli<br />

finans kuruluşlarının katıldığı iki ayrı anlaşma ile Mini Cargo yatırımında kullanılmak üzere 350 milyon EUR kredi limiti temin etmiştir. Mini<br />

Cargo model aracın üretimi ile ilgili alınan kredinin geri ödemesi 2008 yılından itibaren 2015 yılına kadar eşit taksitlerle ödenmeye başlanmış<br />

olup, 31 Aralık <strong>2012</strong> tarihi itibariyle kalan tutar 278.895 TL’dir (118.593 bin EUR karşılığı olan). Grup’un ileride Mini Cargo model araçların<br />

üretimi için kullanılan kredi ile ilgili maruz kalabileceği döviz kurundaki ve faiz oranındaki dalgalanmalardan oluşabilecek risk, Fiat ve PSA<br />

tarafından üstlenilmiştir.<br />

Şirket ile Societe Generale, Credit Agricole, Fortis Bank S.A., Ing Bank NV ve Intesa Sanpaolo bankalarının düzenleyici, kredi veren<br />

ve garantör, Avrupa Yatırım Bankası’nın (EIB) garantör ve kredi veren ve Servizi Assicurativi per il Commercio Estero S.p.A.’nın (SACE)<br />

garantör sıfatları ile yer aldığı konsorsiyum arasında 450 milyon EUR tutarında bir kredi anlaşması 4 Mart 2008 tarihinde imzalanmış olup,<br />

31 Aralık <strong>2012</strong> tarihi itibariyle 678.285 TL’lik kısmı (288.423 EUR bin karşılığı olan) kullanılmaktadır (2011: 845.817 TL karşılığı olan 346.107<br />

bin EUR). Söz konusu kredi Yeni Doblo geliştirilmesi ve üretilmesi ile ilgili yatırım harcamalarının finansmanında kullanılacak olup, iki yılı ödemesiz<br />

olmak üzere on yıl vadelidir. Grup’un ileride Yeni Doblo model araçların üretimi için kullanılan kredi ile ilgili maruz kalabileceği döviz<br />

kurundaki ve faiz oranındaki dalgalanmalardan oluşabilecek risk, Fiat tarafından üstlenilmiştir.<br />

Grup 2011 yılında yeni Doblo kapasite artışı yatırımında kullanılmak üzere 36 milyon EUR kredi temin etmiştir. Kredinin geri ödemesi <strong>2012</strong><br />

yılı itibariyle başlayacak olup 2018 yılına kadar eşit taksitlerle ödenecektir. 31 Aralık <strong>2012</strong> tarihi itibariyle kalan tutar 72.566 TL’dir (30.587<br />

bin EUR karşılığı olan).<br />

84

TOFAŞ FAALİYET <strong>RAPORU</strong> <strong>2012</strong><br />

TOFAŞ TÜRK OTOMOBİL FABRİKASI ANONİM ŞİRKETİ<br />

31 ARALIK <strong>2012</strong> TARİHİNDE SONA EREN HESAP DÖNEMİNE AİT<br />

KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR<br />

(Para birimi aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası (“TL”) olarak belirtilmiştir.)<br />

TOFAŞ TÜRK OTOMOBİL FABRİKASI ANONİM ŞİRKETİ<br />

31 ARALIK <strong>2012</strong> TARİHİNDE SONA EREN HESAP DÖNEMİNE AİT<br />

KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR<br />

(Para birimi aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası (“TL”) olarak belirtilmiştir.)<br />

III<br />

NOT 6 - TİCARİ ALACAKLAR VE BORÇLAR<br />

a) Ticari alacaklar<br />

NOT 8 - FİNANS SEKTÖRÜ FAALİYETLERİNDEN ALACAKLAR<br />

<strong>2012</strong> 2011<br />

<strong>2012</strong> 2011<br />

Alıcılar 264.576 430.589<br />

Şüpheli alacaklar 6.168 5.435<br />

Eksi: şüpheli alacak karşılığı (5.950) (4.715)<br />

Eksi: alacak reeskontu (945) (4.463)<br />

Toplam 263.849 426.846<br />

Şüpheli ticari alacak karşılığının hareket tablosu aşağıdaki gibidir:<br />

<strong>2012</strong> 2011<br />

1 Ocak 4.715 4.715<br />

Tahsilatlar - -<br />

Yıl içerisindeki artış 1.235 -<br />

31 Aralık 5.950 4.715<br />

Ticari alacaklar ile ilgili alınan teminatlar<br />

31 Aralık <strong>2012</strong> tarihi itibariyle Grup’un alacaklarına karşılık olarak alınmış olan 21.485 TL tutarında teminat mektubu, 14.846 TL tutarında<br />

teminat çeki ve senedi, 7.787 TL tutarında ipotek, 412.244 TL tutarında doğrudan borçlanma sistemi limiti (bankanın müşterisine işlem<br />

hacmine göre tanıdığı ödeme garanti limiti) bulunmaktadır (31 Aralık 2011: 20.304 TL tutarında teminat mektubu, 15.551 TL tutarında<br />

teminat çeki ve senedi, 7.787 TL tutarında ipotek, 389.273 TL tutarında doğrudan borçlanma sistemi limiti).<br />

b) Ticari borçlar<br />

<strong>2012</strong> 2011<br />

Ticari borçlar 484.427 685.672<br />

Eksi: borç reeskontu (1.317) (7.650)<br />

Toplam 483.110 678.022<br />

NOT 7 - DİĞER ALACAKLAR<br />

Diğer alacaklar<br />

31 Aralık <strong>2012</strong> tarihi itibariyle diğer alacaklar verilen depozito ve teminatlardan oluşmakta olup, 169 TL’dir (2011: 349 TL).<br />

Kısa vadeli tüketici finansman kredileri 667.194 541.612<br />

Tahsili şüpheli krediler 27.778 10.124<br />

Kredi değer düşüklüğü karşılıkları<br />

694.972 551.736<br />

Özel karşılıklar (6.944) (6.344)<br />

Genel karşılıklar (8.281) (5.568)<br />

Toplam 679.747 539.824<br />

Uzun vadeli tüketici finansman kredileri 503.065 541.878<br />

Kredi değer düşüklüğü karşılıkları<br />

Genel karşılıklar (5.154) (5.120)<br />

Toplam 497.911 536.758<br />

31 Aralık <strong>2012</strong> tarihi itibariyle tüketicilere kullandırılan kredilerin faiz oranları sabit olup, aylık TL krediler için %0,78 - %1,75 (31 Aralık 2011:<br />

%0,79 - %2,11) ve dövize endeksli krediler için %0,75’tir (31 Aralık 2011 : %0,75 - %1,05) arasındadır. 31 Aralık 2011 tarihi itibariyle<br />

Grup’un bağlı ortaklığı KFK tarafından kullandırılan tüketici finansman kredilerine karşılık alınan teminat tutarı 1.356.589 TL’dir (31 Aralık<br />

2011: 1.272.966 TL).<br />

Uzun vadeli tüketici finansman kredilerinin vadeleri aşağıdaki gibidir:<br />

Yıllar <strong>2012</strong> 2011<br />

1-2 yıl arası 359.193 336.943<br />

2-3 yıl arası 131.675 161.192<br />

3-4 yıl arası 11.991 43.743<br />

4 yıl üzeri 206 -<br />

Toplam 503.065 541.878<br />

Kredi karşılıkları hesabının <strong>2012</strong> ve 2011 yılları içerisindeki hareketleri aşağıdaki gibidir:<br />

<strong>2012</strong> 2011<br />

1 Ocak 17.032 20.160<br />

Cari dönem provizyonu 4.169 7.982<br />

Tahsilatlar (822) (55)<br />

Kayıtlardan silinen alacaklar - (11.055)<br />

31 Aralık 20.379 17.032<br />

Grup tarafından kullandırılan kredilere karşılık müşterilerle yapılan sözleşmelerde toplam alacak tutarı kadar araçlar üzerinde rehin hakkı<br />

bulunmaktadır. Grup’un 31 Aralık <strong>2012</strong> tarihi itibariyle 1.357 TL tutarında alınan orijinal değerleriyle kayıtlara alınan teminatı bulunmaktadır<br />

(2011: 1.273 TL). Ayrıca, Grup gerekli gördüğü durumlarda ek olarak ipotek teminatı da almaktadır. Grup’un 31 Aralık <strong>2012</strong> tarihi itibariyle<br />

8.281 TL (2011: 5.568 TL) tutarında özel karşılık ayırdığı tüketici finansman kredilerinin tamamı tutarında araç rehni teminat olarak bulunmaktadır.<br />

86

TOFAŞ FAALİYET <strong>RAPORU</strong> <strong>2012</strong><br />

TOFAŞ TÜRK OTOMOBİL FABRİKASI ANONİM ŞİRKETİ<br />

31 ARALIK <strong>2012</strong> TARİHİNDE SONA EREN HESAP DÖNEMİNE AİT<br />

KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR<br />

(Para birimi aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası (“TL”) olarak belirtilmiştir.)<br />

TOFAŞ TÜRK OTOMOBİL FABRİKASI ANONİM ŞİRKETİ<br />

31 ARALIK <strong>2012</strong> TARİHİNDE SONA EREN HESAP DÖNEMİNE AİT<br />

KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR<br />

(Para birimi aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası (“TL”) olarak belirtilmiştir.)<br />

III<br />

NOT 9 - STOKLAR<br />

<strong>2012</strong> 2011<br />

Hammadde stokları 102.129 97.180<br />

Mamul stokları 77.434 55.731<br />

Yarı mamul stokları 72.375 100.290<br />

Yoldaki Mallar 52.308 68.892<br />

İthal araçlar 51.009 33.950<br />

Yedek parçalar 33.224 29.413<br />

Stok değer düşüklüğü karşılığı (-) (4.727) (5.404)<br />

Toplam 383.752 380.052<br />

NOT 10 - YATIRIM AMAÇLI GAYRİMENKULLER<br />

31 Aralık <strong>2012</strong> ve 2011 tarihlerinde sona eren yıllara ait yatırım amaçlı gayrimenkullerin hareket tablosu aşağıdaki gibidir:<br />

<strong>2012</strong> 2011<br />

1 Ocak, net kayıtlı değer 22.100 -<br />

Girişler (*) - 20.000<br />

Gerçeğe uygun değer artışı (**) 2.000 2.100<br />

31 Aralık, net kayıtlı değer 24.100 22.100<br />

31 Aralık itibariyle<br />

Gerçeğe uygun değer 24.100 22.100<br />

31 Aralık, net kayıtlı değer 24.100 22.100<br />

NOT 11 - MADDİ DURAN VARLIKLAR<br />

31 Aralık <strong>2012</strong> tarihinde sona eren dönem içindeki maddi varlık ve ilgili birikmiş amortismanlara ilişkin hareket tablosu aşağıdaki gibidir:<br />

Arsa, yeraltı/yerüstü Makine ve Özel Yapılmakta olan<br />

düzenleri ve binalar ekipmanlar Demirbaşlar Taşıtlar maliyetler yatırımlar Toplam<br />

1 Ocak tarihleri itibariyle<br />

Maliyet 345.309 3.117.906 308.668 30.149 9.763 75.394 3.887.189<br />

Birikmiş amortisman (189.751) (2.151.712) (210.812) (24.793) (4.825) - (2.581.893)<br />

Net kayıtlı değer 155.558 966.194 97.856 5.356 4.938 75.394 1.305.296<br />

1 Ocak <strong>2012</strong>, net kayıtlı değer 155.558 966.194 97.856 5.356 4.938 75.394 1.305.296<br />

Girişler 2.000 - 64 65 470 142.759 145.358<br />

Çıkışlar, net (25) (234) (126) (1.837) - - (2.222)<br />

Transferler (*) 7.972 68.295 19.463 7.939 - (108.224) (4.555)<br />

Amortisman gideri (6.847) (156.482) (22.026) (2.499) (250) - (188.104)<br />

31 Aralık <strong>2012</strong>, net kayıtlı değer 158.658 877.773 95.231 9.024 5.158 109.929 1.255.773<br />

31 Aralık <strong>2012</strong> itibariyle<br />

Maliyet 355.256 3.185.967 328.069 36.316 10.233 109.929 4.025.770<br />

Birikmiş amortisman (196.598) (2.308.194) (232.838) (27.292) (5.075) - (2.769.997)<br />

31 Aralık <strong>2012</strong>, net kayıtlı değer 158.658 877.773 95.231 9.024 5.158 109.929 1.255.773<br />

31 Aralık <strong>2012</strong> tarihi itibariyle maddi duran varlıklar üzerinde rehin veya ipotek bulunmamaktadır.<br />

31 Aralık <strong>2012</strong> itibariyle hala kullanılmakta olan tamamıyla itfa olmuş maddi duran varlıkların toplam maliyet bedeli 1.870.509 TL’dir (31 Aralık 2011:<br />

1.779.633 TL).<br />

(*) Tofaş Türk Otomobil Fabrikası A.Ş.’ye ait Güngören / İstanbul’daki gayrimenkulün İstanbul Büyük Şehir Belediyesi (“İBB”) tarafından<br />

kamulaştırılması nedeniyle İBB’ye ait Eyüp Alibeyköy/ İstanbul’daki bir arazi ile takas edilmesine karar verilmiştir. Sermaye<br />

Piyasası Kurulu’nun Seri: IV No:8 Tebliğ hükümlerince, 18 Ekim 2010 tarihinde hazırlatılan ekspertiz raporunda Eyüp Alibeyköy /<br />

İstanbul’daki arazinin toplam piyasa değeri 20.000 TL olarak belirlenmiştir. İBB ile yapılan takas işlemi neticesinde 31 Aralık 2011<br />

tarihi itibariyle arsa ve binalardan 2.552 TL değerindeki çıkışa istinaden yatırım amaçlı gayrimenkul olarak kullanılmak üzere 20.000<br />

TL değerindeki arsa girişi gerçekleşmiştir. Şirketin bu takas işleminden elde ettiği 17.448 TL kar diğer faaliyet gelirleri içerisinde<br />

gösterilmiştir<br />

(**) Söz konusu gayrimenkulün gerçeğe uygun değeri emsal karşılaştırma yöntemi ile 31 Aralık <strong>2012</strong> tarihi itibariyle 24.100 TL olarak<br />

belirlenmiştir. Değerleme sonucu oluşan 2.000 TL tutarındaki değer artışı, diğer faaliyet gelirleri içerisinde muhasebeleştirilmiştir.<br />

Değerleme raporu konuyla ilgili SPK lisansına ve gerekli mesleki birikime sahip bağımsız değerleme firması tarafından yapılan değerlendirmelere<br />

dayanmaktadır.<br />

88

TOFAŞ FAALİYET <strong>RAPORU</strong> <strong>2012</strong><br />

TOFAŞ TÜRK OTOMOBİL FABRİKASI ANONİM ŞİRKETİ<br />

31 ARALIK <strong>2012</strong> TARİHİNDE SONA EREN HESAP DÖNEMİNE AİT<br />

KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR<br />

(Para birimi aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası (“TL”) olarak belirtilmiştir.)<br />

TOFAŞ TÜRK OTOMOBİL FABRİKASI ANONİM ŞİRKETİ<br />

31 ARALIK <strong>2012</strong> TARİHİNDE SONA EREN HESAP DÖNEMİNE AİT<br />

KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR<br />

(Para birimi aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası (“TL”) olarak belirtilmiştir.)<br />

III<br />

NOT 11 - MADDİ DURAN VARLIKLAR (Devamı)<br />

31 Aralık 2011 tarihinde sona eren dönem içindeki maddi varlık ve ilgili birikmiş amortismanlara ilişkin hareket tablosu aşağıdaki gibidir:<br />

NOT 12 - MADDİ OLMAYAN DURAN VARLIKLAR<br />

31 Aralık <strong>2012</strong> ve 2011 tarihleri itibariyle sona eren yıllar içindeki maddi olmayan varlıkların hareket tablosu aşağıdaki gibidir:<br />

Arsa, yeraltı/yerüstü Makine ve Özel Yapılmakta olan<br />

düzenleri ve binalar ekipmanlar Demirbaşlar Taşıtlar maliyetler yatırımlar Toplam<br />

1 Ocak tarihleri itibariyle<br />

Maliyet 338.235 3.008.242 287.597 28.069 9.659 5.898 3.677.700<br />

Birikmiş amortisman (183.271) (2.034.764) (191.868) (22.326) (4.453) - (2.436.682)<br />

Net kayıtlı değer 154.964 973.478 95.729 5.743 5.206 5.898 1.241.018<br />

1 Ocak 2011, net kayıtlı değer 154.964 973.478 95.729 5.743 5.206 5.898 1.241.018<br />

Girişler - 116 73 - 167 217.718 218.074<br />

Çıkışlar, net (2.706) (4.567) (275) (974) (63) - (8.585)<br />

Transferler (*) 9.780 114.115 21.273 3.054 - (148.222) -<br />

Amortisman gideri (6.480) (116.948) (18.944) (2.467) (372) - (145.211)<br />

31 Aralık 2011, net kayıtlı değer 155.558 966.194 97.856 5.356 4.938 75.394 1.305.296<br />

31 Aralık 2011 itibariyle<br />

Maliyet 345.309 3.117.906 308.668 30.149 9.763 75.394 3.887.189<br />

Birikmiş amortisman (189.751) (2.151.712) (210.812) (24.793) (4.825) - (2.581.893)<br />

31 Aralık 2011, net kayıtlı değer 155.558 966.194 97.856 5.356 4.938 75.394 1.305.296<br />

31 Aralık 2011 tarihi itibariyle maddi duran varlıklar üzerinde rehin veya ipotek bulunmamaktadır.<br />

Lisanslar ve<br />

geliştirme maliyetleri Diğer Toplam<br />

1 Ocak tarihleri itibariyle<br />

Maliyet 1.330.477 48.431 1.378.908<br />

Birikmiş itfa payları (568.341) (28.359) (596.700)<br />

Net kayıtlı değer 762.136 20.072 782.208<br />

1 Ocak <strong>2012</strong>, net kayıtlı değer 762.136 20.072 782.208<br />

Girişler 50.446 9.972 60.418<br />

İtfa gideri (152.358) (6.207) (158.565)<br />

31 Aralık <strong>2012</strong>, net kayıtlı değer 660.224 23.837 684.061<br />

31 Aralık <strong>2012</strong> itibariyle<br />

Maliyet 1.380.923 58.403 1.439.326<br />

Birikmiş itfa payları (720.699) (34.566) (755.265)<br />

31 Aralık <strong>2012</strong>, net kayıtlı değer 660.224 23.837 684.061<br />

Lisanslar ve<br />

geliştirme maliyetleri Diğer Toplam<br />

1 Ocak tarihleri itibariyle<br />

Maliyet 1.271.921 38.459 1.310.380<br />

Birikmiş itfa payları (421.478) (22.156) (443.634)<br />

Net kayıtlı değer 850.443 16.303 866.746<br />

1 Ocak 2011, net kayıtlı değer 850.443 16.303 866.746<br />

Girişler 53.876 14.652 68.528<br />

Transferler 4.680 (4.680) -<br />

İtfa gideri (146.863) (6.203) (153.066)<br />

31 Aralık 2011, net kayıtlı değer 762.136 20.072 782.208<br />

31 Aralık 2011 itibariyle<br />

Maliyet 1.330.477 48.431 1.378.908<br />

Birikmiş itfa payları (568.341) (28.359) (596.700)<br />

31 Aralık 2011, net kayıtlı değer 762.136 20.072 782.208<br />

Maddi olmayan duran varlıklar, ilgili varlıkların kullanıma hazır olmaları durumunda itfa edilmeye başlanmaktadır. Bu kapsamda Grup’un<br />

henüz kullanıma hazır olmayan ve itfa edilmeye başlanmamış 106.514 TL (31 Aralık 2011: 67.559 TL) tutarında maddi olmayan duran<br />

varlığı bulunmaktadır.<br />

90<br />

31 Aralık <strong>2012</strong> itibariyle hala kullanılmakta olan tamamıyla itfa olmuş maddi olmayan duran varlıkların toplam maliyet bedeli 178.231 TL’dir<br />

(31 Aralık 2011: 171.448 TL).

TOFAŞ FAALİYET <strong>RAPORU</strong> <strong>2012</strong><br />

TOFAŞ TÜRK OTOMOBİL FABRİKASI ANONİM ŞİRKETİ<br />

31 ARALIK <strong>2012</strong> TARİHİNDE SONA EREN HESAP DÖNEMİNE AİT<br />

KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR<br />

(Para birimi aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası (“TL”) olarak belirtilmiştir.)<br />

TOFAŞ TÜRK OTOMOBİL FABRİKASI ANONİM ŞİRKETİ<br />

31 ARALIK <strong>2012</strong> TARİHİNDE SONA EREN HESAP DÖNEMİNE AİT<br />

KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR<br />

(Para birimi aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası (“TL”) olarak belirtilmiştir.)<br />

III<br />

NOT 13 - DEVLET TEŞVİK VE YARDIMLARI<br />

NOT 14 - KARŞILIKLAR, KOŞULLU VARLIK VE YÜKÜMLÜLÜKLER<br />

Yatırım teşvik belgeleri<br />

Grup’un yatırım harcamaları ile ilgili çeşitli yatırım teşvik belgeleri bulunmaktadır. Bu teşvik belgeleri kapsamında sağlanan imkanlar aşağıdaki<br />

gibidir:<br />

i) İthal edilen makine ve teçhizatlarla ilgili %100 gümrük ve KDV muafiyeti<br />

ii)<br />

Yerli yatırım harcamalarında, %100 KDV muafiyeti<br />

31 Aralık <strong>2012</strong> tarihi itibariyle devrolmuş yatırım indirimi tutarı 2.452.819 TL’dir (2011: 2.632.887 TL). 31 Aralık 2011 itibariyle Grup, sonraki<br />

dönemlerde cari vergi hesabında indirim konusu yapamayacağı nedeniyle bu yatırım indirimi tutarı üzerinden hesapladığı ertelenmiş vergi<br />

varlığını, karşılık ayırmak ve kar zarar tablosuna yansıtmak suretiyle silmiştir. Anayasa Mahkemesi’nin 15 Ekim 2009 tarihinde gerçekleştirilen<br />

toplantısında yatırım indirimi istisnası uygulaması ile ilgili süre sınırlaması kaldırılmasının görüşülmesi ve bu kararın 8 Ocak 2010’da<br />

alınması ile birlikte, Grup’un devrolmuş yatırım indirimleri tekrar kullanılabilir hale gelmiştir ve bu yatırım indirimi tutarları üzerinden ertelenmiş<br />

vergi alacağı hesaplanmıştır.<br />

Küresel mali krizin olumsuz etkilerini azaltmak amacıyla çıkarılan 5838 sayılı kanun 28 Şubat 2009 tarihli Resmi Gazete’de yayınlanarak<br />

yürürlüğe girmiştir. Kanunun ilgili maddesi ile yatırımların teşvik edilmesine yönelik olarak, indirimli kurumlar vergisi oranı uygulaması getirilmektedir.<br />

İndirimli kurumlar vergisi oranına Hazine Müsteşarlığı tarafından teşvik belgesine bağlanan yatırımlardan elde edilen kazançlar<br />

tabi tutulacaklardır. Buna göre indirimli oran, bu yatırımlardan elde edilen kazançlara, yatırımın kısmen veya tamamen işletilmesine başlanılan<br />

hesap döneminden itibaren, “yatırıma katkı tutarına” ulaşıncaya kadar uygulanacaktır. “Yatırıma Katkı Tutarı” kanunda, indirimli kurumlar<br />

vergisi uygulanmak suretiyle tahsilinden vazgeçilen vergi yoluyla, yatırımların Devletçe karşılanacak tutarını ifade ettiği belirtilmektedir.<br />

Bakanlar Kurulu 16 Temmuz 2009 tarihinde aldığı 2009/15199 sayılı kararla, 5838 Sayılı Kanunun öngördüğü belirlemeleri yapmış ve belli<br />

şartları taşıyan yatırımların devlet yardımlarından yararlanmasına ilişkin düzenlemeyi fiilen uygulanabilir hale getirmiştir.<br />

Grup, 15 Eylül 2009 tarihinde aldığı teşvik belgesi kapsamında yaptığı 421.633 TL tutarındaki yatırım harcamalarını, bu kanunun verdiği<br />

haklar çerçevesinde ertelenmiş vergi hesabında dikkate almıştır.<br />

5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 10. maddesinde değişiklik yapılarak 5746 sayılı Araştırma ve Geliştirme Faaliyetlerinin Desteklenmesi<br />

Hakkında Kanunu’nun 35. maddesiyle yapılan değişiklikle, araştırma ve geliştirme harcamaları üzerinden hesaplanacak Ar-Ge indirim<br />

oranı %40’tan %100’e çıkarılmıştır. Anılan kanun 1 Nisan 2008 tarihinde yürürlüğe girmiş bulunmaktadır. Buna göre kurumlar vergisi mükellefleri,<br />

yeni teknoloji ve bilgi arayışına yönelik araştırma ve geliştirme faaliyetleri çerçevesinde işletme bünyesinde 2008 yılından itibaren<br />

yaptıkları harcamaların %100’ü kurumlar kazancı tespitinde Ar-Ge indirimi olarak dikkate alınabilecektir.<br />

Grup’un <strong>2012</strong> yılı içerisinde toplam Ar-Ge harcaması tutarı 102.266 TL olup, bu harcamalardan kurumlar vergisi Ar-Ge indirimine konu<br />

edilemeyen 28.395 TL ve yıl içerisinde tahsil edilen 8.197 TL tutarındaki TEYDEB destekleri düşüldükten sonra kurumlar vergisi Ar-Ge<br />

indirimine konu edilecek tutarı 65.674.218 TL olmaktadır. 31 Aralık 2011 tarihi itibariyle devreden Ar-Ge indirimi tutarı bulunmamaktadır.<br />

Kısa vadeli borç karşılıkları:<br />

<strong>2012</strong> 2011<br />

Garanti karşılığı (*) 47.069 59.061<br />

Personel ücretleri karşılığı 5.239 4.873<br />

Dava karşılıkları (**) 4.407 6.407<br />

Satış iskontoları karşılığı 1.373 11.564<br />

Diğer 14.015 4.420<br />

Toplam 72.103 86.325<br />

(*) Garanti karşılığının hareket tablosu aşağıdaki gibidir:<br />

<strong>2012</strong> 2011<br />

1 Ocak 59.061 46.352<br />

Yıl içinde ödenen (41.756) (31.549)<br />

Yıl içerisindeki artış 29.764 44.258<br />

31 Aralık 47.069 59.061<br />

(**) Dava karşılıklarının hareket tablosu aşağıdaki gibidir:<br />

<strong>2012</strong> 2011<br />

1 Ocak 6.407 1.012<br />

Yıl içinde ödenen - (277)<br />

Yıl içerisindeki artış - 5.672<br />

Yıl içerisindeki azalış (2.000) -<br />

31 Aralık 4.407 6.407<br />

Grup aleyhine davalar<br />

31 Aralık <strong>2012</strong> tarihi itibariyle Grup aleyhine açılmış ve bilanço tarihi itibariyle henüz sonuçlanmamış davaların toplam tutarı 8.882 TL’dir<br />

(2011: 10.063 TL). Bu davalara ilişkin ayrılan karşılık tutarı ise 4.407 TL’dir (31 Aralık 2011: 6.407 TL).<br />

31 Aralık <strong>2012</strong> tarihi itibariyle Grup’un 22.275 TL kısa vadeli, 61.636 TL uzun vadeli toplam 83.911 TL tutarındaki devlet teşvik ve yardımları,<br />

Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu (Tübitak)’nun Mini Cargo ve Yeni Doblo projelerinin araştırma ve geliştirme (ARGE)<br />

harcamalarını desteklemek amacıyla vermiş olduğu teşvik gelirinin ertelenmesi nedeniyle oluşmuştur. Söz konusu tutar, ilgili ARGE yatırımının<br />

itfası ile orantılı şekilde amortismana tabi tutularak amortisman ve itfa giderlerinde netlenmektedir.<br />

92

TOFAŞ FAALİYET <strong>RAPORU</strong> <strong>2012</strong><br />

TOFAŞ TÜRK OTOMOBİL FABRİKASI ANONİM ŞİRKETİ<br />

31 ARALIK <strong>2012</strong> TARİHİNDE SONA EREN HESAP DÖNEMİNE AİT<br />

KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR<br />

(Para birimi aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası (“TL”) olarak belirtilmiştir.)<br />

TOFAŞ TÜRK OTOMOBİL FABRİKASI ANONİM ŞİRKETİ<br />

31 ARALIK <strong>2012</strong> TARİHİNDE SONA EREN HESAP DÖNEMİNE AİT<br />

KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR<br />

(Para birimi aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası (“TL”) olarak belirtilmiştir.)<br />

III<br />

NOT 14 - KARŞILIKLAR, KOŞULLU VARLIK VE YÜKÜMLÜLÜKLER (Devamı)<br />

NOT 15 - ÇALIŞANLARA SAĞLANAN FAYDALAR<br />

Teminat mektupları:<br />

31 Aralık <strong>2012</strong> ve 2011 tarihleri itibariyle Grup’un vermiş olduğu teminat, rehin ve ipoteklerin (“TRİ”) dökümü orijinal para birimleri ile aşağıdaki<br />

gibidir:<br />

<strong>2012</strong> 2011<br />

A. Kendi tüzel kişiliği adına vermiş olduğu<br />

TRİ’lerin Toplam Tutarı 7.390 11.391<br />

B. Tam konsolidasyon kapsamına dahil edilen<br />

ortaklıklar lehine vermiş olduğu TRİ’lerin toplam tutarı - -<br />

C. Olağan ticari faaliyetlerinin yürütülmesi amacıyla<br />

diğer 3. kişilerin borcunu temin amacıyla vermiş olduğu - -<br />

TRİ’lerin toplam tutarı - -<br />

D. Diğer Verilen TRİ’lerin toplam tutarı - -<br />

i) Ana ortak lehine vermiş olduğu TRİ’lerin toplam tutarı - -<br />

ii) B ve C maddeleri kapsamına girmeyen diğer grup<br />

şirketleri lehine vermiş olduğu TRİ’lerin toplam tutarı - -<br />

iii) C maddesi kapsamına girmeyen 3. kişiler lehine<br />

vermiş olduğu TRİ’lerin toplam tutarı - -<br />

31 Aralık <strong>2012</strong> ve 2011 tarihleri itibariyle Grup’un vermiş olduğu diğer TRİ’lerin Grup’un öz kaynaklarına oranı sıfırdır.<br />

Diğer<br />

7.390 11.391<br />

31 Aralık <strong>2012</strong> tarihi itibariyle Grup 15 Mart 2013 tarihine kadar gerçekleştirilmek üzere 1.505 milyon ABD Doları ihracat taahhüdü getiren<br />

ihracat teşvik belgesi kapsamında 769.563 milyon ABD Doları ihracat gerçekleştirmiş bulunmaktadır (31 Aralık 2011 tarihi itibariyle Grup<br />

3 Mayıs <strong>2012</strong> tarihine kadar gerçekleştirilmek üzere 1.899 milyon ABD Doları ihracat taahhüdü getiren ihracat teşvik belgesi kapsamında<br />

1.154 milyon ABD Doları ihracat gerçekleştirmiş bulunmaktadır).<br />

Grup’un MCV ve Yeni Doblo projelerine ilişkin imzalamış olduğu uzun vadeli kredi anlaşması, Grup’a belirli bazı finansal oranlara uygun<br />

olma zorunluluğu getirmektedir. Grup, 31 Aralık <strong>2012</strong> tarihi itibariyle bu mali oranlara uymaktadır.<br />

Grup, mevcut iş kanunu gereğince, en az bir yıl hizmet verdikten sonra emeklilik nedeni ile işten ayrılan veya istifa ve kötü davranış dışındaki<br />

nedenlerle işine son verilen personele belirli miktarda kıdem tazminatı ödemekle yükümlüdür. Ödenecek tazminat her hizmet yılı için bir<br />

aylık maaş tutarı kadardır ve bu miktar 31 Aralık <strong>2012</strong> tarihi itibariyle 3.033,98 tam TL (31 Aralık 2011: 2.731,85 tam TL) ile sınırlandırılmıştır.<br />

1 Ocak 2013 tarihinden itibaren kıdem tazminatı tavanı 3.129,25 tam TL’ye yükselmiştir.<br />

Grup yönetimi geçmiş deneyimlerinden edindiği bilgilere dayanarak kıdem tazminatı almaya hak kazanacak çalışanların hak kazandıkları<br />

menfaatleri UMS 19 uyarınca, bilanço tarihinde geçerli olan devlet tahvili oranları kullanılarak iskonto işlemine tabi tutmuş ve indirgenmiş<br />

net değerleri üzerinden konsolide finansal tablolarına yansıtmıştır. Hesaplamada kullanılan varsayımlar aşağıdaki gibidir:<br />

<strong>2012</strong> 2011<br />

Net iskonto oranı %3,86 %4,66<br />

Emeklilik olasılığının tahmini için devir hızı oranı %99 %99<br />

31 Aralık <strong>2012</strong> ve 2011 tarihleri itibariyle sona eren yıllar içerisindeki kıdem tazminatı karşılığı hesabının hareketi aşağıda sunulmuştur:<br />

<strong>2012</strong> 2011<br />

1 Ocak 102.942 79.932<br />

Faiz gideri 3.097 4.732<br />

Dönem içinde ödenen (12.953) (6.200)<br />

Cari dönem karşılığı (aktüer gelirleri/giderleri dahil) 35.496 24.478<br />

31 Aralık 128.582 102.942<br />

NOT 16 - DİĞER VARLIK VE YÜKÜMLÜLÜKLER<br />

a) Diğer dönen varlıklar<br />

<strong>2012</strong> 2011<br />

Gelir tahakkukları 33.498 5.649<br />

Devreden KDV 24.143 45.586<br />

Peşin ödenen giderler 15.007 13.789<br />

Banka stopajı 14.211 12.753<br />

Verilen sipariş avansları 4.735 3.835<br />

Diğer 20.791 12.842<br />

Toplam 112.385 94.454<br />

b) Diğer duran varlıklar:<br />

31 Aralık <strong>2012</strong> tarihi itibariyle Grup’un 12.322 TL’lik kısmını (2011: 20.089 TL) duran varlık alımları için verilmiş olan avansların oluşturduğu<br />

15.762 TL (2011: 20.222 TL) tutarında cari olmayan diğer varlığı mevcuttur.<br />

94

TOFAŞ FAALİYET <strong>RAPORU</strong> <strong>2012</strong><br />

TOFAŞ TÜRK OTOMOBİL FABRİKASI ANONİM ŞİRKETİ<br />

31 ARALIK <strong>2012</strong> TARİHİNDE SONA EREN HESAP DÖNEMİNE AİT<br />

KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR<br />

(Para birimi aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası (“TL”) olarak belirtilmiştir.)<br />

TOFAŞ TÜRK OTOMOBİL FABRİKASI ANONİM ŞİRKETİ<br />

31 ARALIK <strong>2012</strong> TARİHİNDE SONA EREN HESAP DÖNEMİNE AİT<br />

KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR<br />

(Para birimi aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası (“TL”) olarak belirtilmiştir.)<br />

III<br />

NOT 16 - DİĞER VARLIK VE YÜKÜMLÜLÜKLER (Devamı)<br />

NOT 17 - ÖZKAYNAKLAR (Devamı)<br />

c) Diğer yükümlülükler<br />

<strong>2012</strong> 2011<br />

Personele borçlar 21.115 19.370<br />

Peşin tahsil edilen gelirler 18.193 16.628<br />

Ödenecek vergi ve fonlar 14.450 21.746<br />

Ödenecek sosyal güvenlik primleri 8.574 16.966<br />

Türev finansal araçlar 3.593 -<br />

Alınan avanslar 2.007 -<br />

Diğer 9.642 5.562<br />

Toplam 77.574 80.272<br />

NOT 17 - ÖZKAYNAKLAR<br />

a) Ana ortaklık dışı paylar / ana ortaklık dışı kar zarar<br />

Yoktur.<br />

b) Sermaye / karşılıklı iştirak sermaye düzeltmesi<br />

Şirket’in kayıtlı sermaye tavanı 1.000.000 TL’dir. Şirket’in 31 Aralık <strong>2012</strong> ve 2011 tarihleri itibariyle tarihsel ödenmiş sermaye tutarı 500<br />

milyon TL (tam TL) olup her biri 500 TL (tam TL) tutarında 50 milyar adet hisseden oluşmaktadır. 31 Aralık <strong>2012</strong> ve 2011 tarihleri itibariyle<br />

Şirket’in yasal sermaye ve ortaklık yapısı aşağıdaki gibidir:<br />

<strong>2012</strong> 2011<br />

Tutar Tutar Tutar Tutar<br />

Hisse grubu (tarihi) % (tarihi) %<br />

Fiat D 189.280 37,86 189.280 37,86<br />

Koç Holding A 187.938 37,59 187.938 37,59<br />

Koç Holding şirketleri ve Koç ailesi A 1.342 0,27 1.342 0,27<br />

Diğer, halka açık hisseler dahil E 121.440 24,28 121.440 24,28<br />

Toplam ödenmiş sermaye 500.000 100,00 500.000 100,00<br />

Halka açık şirketler, temettü dağıtımlarını SPK’nın öngördüğü şekilde aşağıdaki gibi yaparlar:<br />

9 Ocak 2009 tarih, 1/6 sayılı SPK kararı uyarınca, finansal tablo düzenleme yükümlülüğü bulunan işletmelerce dağıtılabilir karın hesaplanmasında<br />

finansal tablolarda yer alan kar içinde görünen; bağlı ortaklık, müşterek yönetime tabi teşebbüs ve iştiraklerden ana ortaklığın<br />

finansal tablolarına intikal eden kar tutarlarının, şirketlerin yasal kayıtlarında bulunan kaynaklarından karşılanabildiği sürece, genel kurullarınca<br />

kar dağıtım kararı alınmış olmasına bakılmaksızın, dağıtacakları kar tutarını SPK’nın Seri:XI, No:29 sayılı Sermaye Piyasasında Finansal<br />

Raporlamaya İlişkin Esaslar Tebliği çerçevesinde hazırlayıp kamuya ilan edecekleri finansal tablolarında yer alan net dönem karlarını dikkate<br />

alarak hesaplamalarına imkan tanınmasına karar verilmiştir.<br />

SPK’nın 27 Ocak 2010 tarihli kararı ile payları borsada işlem gören halka açık anonim ortaklıklar için yapılacak temettü dağıtımı konusunda<br />

herhangi bir asgari kar dağıtım zorunluluğu getirilmemesine karar verilmiştir.<br />

Sermaye enflasyon düzeltmesi farkları ile olağanüstü yedeklerin kayıtlı değerleri bedelsiz sermaye artırımı; nakit kar dağıtımı ya da zarar<br />

mahsubunda kullanılabilecektir. Ancak sermaye enflasyon düzeltmesi farkları, nakit kar dağıtımında kullanılması durumunda kurumlar vergisine<br />

tabi olacaktır.<br />

Şirket tarafından, 31 Mart 2011 tarihli Olağan Genel Kurul toplantısında alınan kararla 2010 ve önceki yıllara ait karlardan yasal yükümlülükler<br />

düşüldükten sonra toplam 250.050 TL tutarında (2010 yılında 2009 karından 130.055 TL) nakit temettü dağıtılmıştır.<br />

Şirket’in Tebliğ’e göre kar dağıtımında baz alınacak öz sermaye tablosu 31 Aralık <strong>2012</strong> ve 2011 tarihleri itibariyle aşağıdaki gibidir:<br />

<strong>2012</strong> 2011<br />

Ödenmiş sermaye 500.000 500.000<br />

Sermaye enflasyon düzeltmesi farkları 348.382 348.382<br />

Kardan ayrılan kısıtlanmış yedekler 149.301 114.560<br />

Nakit akım koruması ile ilgili birikmiş zarar (132.687) (207.136)<br />

Geçmiş yıllar kar/zararları<br />

- Olağanüstü yedekler 33.357 41.201<br />

- Yasal yedekler enflasyon düzeltmesi farkları - -<br />

- Geçmiş yıl karlar 715.423 518.155<br />

Net dönem karı 448.325 474.165<br />

Toplam öz sermaye 2.062.101 1.789.327<br />

A ve D grubu paylara sahip hissedarları Yönetim Kurulu ve Denetim Kurulu üyelerini seçme ve ayrıca birbirlerinin hisselerin satın almada<br />

öncelik haklarına sahiptir. Grup’un Kuruluş Sözleşmesi’nde Genel Kurul kararlarının onaylanmasında %75 oy çoğunluk ilkesi benimsenmektedir.<br />

c) Kar yedekleri - geçmiş yıl kar/zararları<br />

Kanuni defterlerdeki birikmiş karlar, aşağıda belirtilen kanuni yedeklerle ilgili hüküm haricinde dağıtılabilirler.<br />

Türk Ticaret Kanunu’na göre yasal yedekler birinci ve ikinci tertip yasal yedekler olmak üzere ikiye ayrılır. Türk Ticaret Kanunu’na göre<br />

birinci tertip yasal yedekler, şirketin ödenmiş sermayesinin %20’sine ulaşılıncaya kadar, kanuni net karın %5’i olarak ayrılır. İkinci tertip yasal<br />

yedekler ise ödenmiş sermayenin %5’ini aşan dağıtılan karın %10’udur. Türk Ticaret Kanunu’na göre, yasal yedekler ödenmiş sermayenin<br />

%50’sini geçmediği sürece sadece zararları netleştirmek için kullanılabilir, bunun dışında herhangi bir şekilde kullanılması mümkün değildir.<br />

96

TOFAŞ FAALİYET <strong>RAPORU</strong> <strong>2012</strong><br />

TOFAŞ TÜRK OTOMOBİL FABRİKASI ANONİM ŞİRKETİ<br />

31 ARALIK <strong>2012</strong> TARİHİNDE SONA EREN HESAP DÖNEMİNE AİT<br />

KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR<br />

(Para birimi aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası (“TL”) olarak belirtilmiştir.)<br />

TOFAŞ TÜRK OTOMOBİL FABRİKASI ANONİM ŞİRKETİ<br />

31 ARALIK <strong>2012</strong> TARİHİNDE SONA EREN HESAP DÖNEMİNE AİT<br />

KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR<br />

(Para birimi aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası (“TL”) olarak belirtilmiştir.)<br />

III<br />

NOT 17 - ÖZKAYNAKLAR (Devamı)<br />

NOT 18 - SATIŞLAR VE SATIŞLARIN MALİYETİ (Devamı)<br />

Grup’un Vergi Usul Kanunu’na göre tuttuğu kayıtlarında yasal ve olağanüstü yedeklerin tarihi değerleri aşağıdaki gibidir:<br />

b) Esas faaliyetlerden diğer gelirler<br />

<strong>2012</strong> 2011<br />

<strong>2012</strong> 2011<br />

Yasal yedekler 121.766 86.977<br />

Olağanüstü yedekler 33.857 41.201<br />

Toplam 155.623 128.178<br />

Yasal finansal tablolara göre önceki dönem net karından yıl<br />

içinde ödenen temettülerin tutarları 250.000 250.050<br />

NOT 18 - SATIŞLAR VE SATIŞLARIN MALİYETİ<br />

a) Net satışlar<br />

<strong>2012</strong> 2011<br />

Yurt dışı satışlar 3.667.217 3.964.044<br />

Yurtiçi satışlar 2.928.462 3.242.963<br />

Esas faaliyetlerden diğer gelirler 109.595 129.651<br />

Satışlardan indirimler tutarı 627.799 TL’dir (31 Aralık 2011: 466.003 TL).<br />

6.705.274 7.336.658<br />

<strong>2012</strong> ve 2011 yılları içerisinde Grup’un yapmış olduğu satışların tutarsal olarak ürün grubu bazında dağılımı aşağıdaki gibidir:<br />

<strong>2012</strong> 2011<br />

Ticari araç 3.986.195 4.302.393<br />

Binek araç 2.088.324 2.475.287<br />

Yedek parça 523.117 429.327<br />

Diğer 107.638 129.651<br />

6.705.274 7.336.658<br />

Hurda satışı gelirleri 47.203 58.056<br />

Kalıp satışı gelirleri 39.288 12.934<br />

Ambalaj satışı gelirleri 14.353 30.328<br />

Diğer 8.751 28.333<br />

c) Satışların maliyeti<br />

109.595 129.651<br />

<strong>2012</strong> 2011<br />

Direkt hammadde ve malzeme giderleri 4.504.940 5.276.445<br />

Tükenme payları ve amortisman giderleri 304.036 257.695<br />

Direkt işçilik giderleri 131.868 119.871<br />

Diğer üretim giderleri 267.956 260.306<br />

Toplam üretim maliyeti 5.208.800 5.914.317<br />

Yarı mamul değişimi 27.086 (58.257)<br />

Mamul değişimi (20.917) (21.352)<br />

Satılan ticari malların maliyeti 701.291 674.715<br />

Diğer satışların maliyeti 78 3.356<br />

Toplam 5.916.339 6.512.779<br />

d) Üretim ve satış miktarları<br />

Üretim<br />

Satış<br />

1 Ocak - 1 Ocak - 1 Ocak - 1 Ocak -<br />

31 Aralık <strong>2012</strong> 31 Aralık 2011 31 Aralık <strong>2012</strong> 31 Aralık 2011<br />

Üretilen Araçlar<br />

MCV 115.813 137.396 116.060 137.760<br />

Yeni Doblo 83.521 89.847 83.748 89.698<br />

Linea 36.909 37.187 37.042 36.816<br />

Doblo 20.185 18.703 18.053 18.610<br />

Albea - 10.011 959 9.233<br />

Palio - Palio Van - 916 38 895<br />

SKD - 576 - 576<br />

CKD demonte - 13.152 - 13.344<br />

İthal araçlar<br />

Grande Punto - - 7.887 9.214<br />

Ducato - - 4.884 5.201<br />

Alfa Romeo - - 1.111 897<br />

Jeep - - 784 -<br />

Bravo - - 745 1.068<br />

Freemont 4x4 - - 371 -<br />

Panda - - 291 1.134<br />

Lancia - - 294 175<br />

Fiat 500 - - 163 327<br />

Ferrari - - 21 23<br />

Maserati - - 18 24<br />

Scudo - - 11 313<br />

Stillo - - - 1<br />

Toplam 256.428 307.788 272.480 325.309<br />

98

TOFAŞ FAALİYET <strong>RAPORU</strong> <strong>2012</strong><br />

TOFAŞ TÜRK OTOMOBİL FABRİKASI ANONİM ŞİRKETİ<br />

31 ARALIK <strong>2012</strong> TARİHİNDE SONA EREN HESAP DÖNEMİNE AİT<br />

KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR<br />

(Para birimi aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası (“TL”) olarak belirtilmiştir.)<br />

TOFAŞ TÜRK OTOMOBİL FABRİKASI ANONİM ŞİRKETİ<br />

31 ARALIK <strong>2012</strong> TARİHİNDE SONA EREN HESAP DÖNEMİNE AİT<br />

KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR<br />

(Para birimi aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası (“TL”) olarak belirtilmiştir.)<br />

III<br />

NOT 19 -<br />

ARAŞTIRMA VE GELİŞTİRME GİDERLERİ, PAZARLAMA, SATIŞ VE DAĞITIM GİDERLERİ, GENEL YÖNETİM Gİ-<br />

DERLERİ<br />

<strong>2012</strong> 2011<br />

Satış ve pazarlama giderleri 202.343 225.709<br />

Genel yönetim giderleri 136.646 136.674<br />

Araştırma geliştirme giderleri (*) 14.858 7.056<br />

Toplam 353.847 369.439<br />

(*) Şirket’in <strong>2012</strong> yılı içerisinde yapmış olduğu araştırma geliştirme harcamalarının toplam tutarı 103.586 TL (2011: 60.932<br />

TL) olup, harcamalarının 88.728 TL’si aktifleştirilmiştir (2011: 53.876 TL). Ar-Ge harcamalarının kalan kısmı olan 14.858 TL (2011:<br />

7.056 TL) ise gider olarak kaydedilmiştir.<br />

a) Satış ve pazarlama giderleri<br />

<strong>2012</strong> 2011<br />

Reklam giderleri 53.364 48.446<br />

Nakliye ve sigorta giderleri 52.888 52.074<br />

Personel giderleri 33.908 29.870<br />

Garanti giderleri 29.764 45.628<br />

Sergi - fuar giderleri 4.303 3.308<br />

Royalti giderleri 3.671 5.305<br />

Tükenme payları ve amortisman giderleri 2.480 2.700<br />

Satış komisyon giderleri - 9.017<br />

Ambalaj giderleri - 5.325<br />

Satış araştırma geliştirme giderleri - 4.657<br />

Diğer satış ve pazarlama giderleri 21.965 19.379<br />

Toplam 202.343 225.709<br />

b) Genel yönetim giderleri<br />

<strong>2012</strong> 2011<br />

Personel giderleri 54.427 54.253<br />

Dışarıdan sağlanan fayda ve hizmetler 20.554 6.118<br />

Bilişim teknolojileri giderleri 13.994 12.410<br />

Tükenme payları ve amortisman giderleri 11.771 10.575<br />

Vergi, resim ve harçlar 5.544 5.654<br />

Bağış ve yardımlar 5.186 4.582<br />

Seyahat giderleri 3.255 3.100<br />

Kira giderleri 1.270 1.172<br />

Diğer genel yönetim giderleri 20.645 38.810<br />

NOT 20 - NİTELİKLERİNE GÖRE GİDERLER<br />

a) Personel giderleri<br />

<strong>2012</strong> 2011<br />

Maaşlar ve ücretler 354.090 298.374<br />

Sosyal sigortalar işveren hissesi 37.636 35.443<br />

Yemek ve taşıma giderleri 20.282 7.344<br />

Kıdem ve ihbar tazminatları 12.953 6.200<br />

Diğer sosyal yardımlar 6.310 8.983<br />

Toplam 431.271 356.344<br />

NOT 21 - DİĞER FAALİYETLERDEN GELİRLER / GİDERLER<br />

a) Diğer faaliyetlerden gelir ve karlar<br />

<strong>2012</strong> 2011<br />

Teşvik geliri 8.197 3.980<br />

Maddi duran varlık satış karı 2.288 1.817<br />

Yatırım amaçlı gayrimenkul rayiç değeri artışı 2.000 2.100<br />

Kira geliri 138 400<br />

Gayrimenkul takas işleminden elde edilen kar - 17.448<br />

Diğer 5.001 19.768<br />

Toplam 17.624 45.513<br />

b) Diğer faaliyetlerden gider ve zararlar<br />

<strong>2012</strong> 2011<br />

Özel ve genel karşılık gideri 4.539 8.059<br />

Maddi duran varlık satış zararı 499 390<br />

Rekabet kurulu ceza gideri - 35.853<br />

Geçmiş dönem gideri - 877<br />

Diğer giderler 7.893 1.911<br />

Toplam 12.931 47.090<br />

Toplam 136.646 136.674<br />

100

TOFAŞ FAALİYET <strong>RAPORU</strong> <strong>2012</strong><br />

TOFAŞ TÜRK OTOMOBİL FABRİKASI ANONİM ŞİRKETİ<br />

31 ARALIK <strong>2012</strong> TARİHİNDE SONA EREN HESAP DÖNEMİNE AİT<br />

KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR<br />

(Para birimi aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası (“TL”) olarak belirtilmiştir.)<br />

TOFAŞ TÜRK OTOMOBİL FABRİKASI ANONİM ŞİRKETİ<br />

31 ARALIK <strong>2012</strong> TARİHİNDE SONA EREN HESAP DÖNEMİNE AİT<br />

KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR<br />

(Para birimi aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası (“TL”) olarak belirtilmiştir.)<br />

III<br />

NOT 22 - FİNANSAL GELİRLER / GİDERLER<br />

NOT 23 - VERGİ VARLIK VE YÜKÜMLÜLÜKLERİ (Devamı)<br />

<strong>2012</strong> 2011<br />

Kambiyo karları 119.407 201.838<br />

Faiz gelirleri 308.777 135.250<br />

Toplam finansal gelirler 428.184 337.088<br />

<strong>2012</strong> 2011<br />

Kambiyo zararları 344.078 235.171<br />

Faiz giderleri 71.265 83.343<br />

Toplam finansal giderler 415.343 318.514<br />

NOT 23 - VERGİ VARLIK VE YÜKÜMLÜLÜKLERİ<br />

a) Genel<br />

Grup, Türkiye’de yürürlükte bulunan vergi mevzuatı ve uygulamalarına tabidir.<br />

1 Ocak 2006 tarihinden geçerli olmak üzere kurumlar vergisi oranı %20’dir. Kurumlar vergisi, ilgili olduğu hesap döneminin sonunu takip<br />

eden dördüncü ayın yirmi beşinci günü akşamına kadar beyan edilmekte ve ilgili ayın sonuna kadar tek taksitte ödenmektedir. Vergi mevzuatı<br />

uyarınca üçer aylık dönemler itibariyle oluşan kazançlar üzerinden %20 oranında geçici vergi hesaplanarak ödenmekte ve bu şekilde<br />

ödenen tutarlar yıllık kazanç üzerinden hesaplanan vergiden mahsup edilmektedir.<br />

Grup, 31 Aralık 2008 itibariyle yatırım indirimi istisnasının sona ermesi nedeniyle, bu tarihe kadar kullanılmamış olan 2.141.858 TL tutarındaki<br />

yatırım indirimleri üzerinden hesaplanan ertelenmiş vergi varlığını ertelenmiş vergi gideri yazmak suretiyle 31 Aralık 2010 itibariyle iptal etmiştir<br />

Anayasa Mahkemesi’nin 15 Ekim 2009 tarihinde gerçekleştirilen toplantısında yatırım indirimi istisnası uygulaması ile ilgili süre sınırlaması<br />

kaldırılmasının görüşülmesi ve bu kararın 8 Ocak 2010’da alınması ile birlikte, Grup’un devrolmuş yatırım indirimleri tekrar kullanılabilir hale<br />

gelmiştir ve bu yatırım indirimi tutarları 31 Aralık <strong>2012</strong> tarihi itibariyle ÜFE ve yeniden değerleme oranında arttırılarak 2.819.119 TL olarak<br />

belirlenmiş ve bunun 366.300 TL tutarında kısmı vergi matrahında kullanılmıştır. Kalan tutar olan 2.452.819 TL üzerinden ertelenmiş vergi<br />

varlığı hesaplanmıştır.<br />

Kurumlar Vergisi Kanunu’na göre beyanname üzerinde gösterilen mali zararlar 5 yılı aşmamak kaydıyla dönemin kurumlar vergisi matrahından<br />

indirilebilir. Beyanlar ve ilgili muhasebe kayıtları vergi dairesince beş yıl içerisinde incelenebilmekte ve vergi hesapları revize edilebilmektedir.<br />

31 Aralık <strong>2012</strong> ve 2011 tarihlerinde sona eren yıllara ilişkin gelir tablosunda yansıtılan vergi giderinin kırılımı aşağıda sunulmuştur:<br />

<strong>2012</strong> 2011<br />

Cari vergi gideri (15.785) (4.872)<br />

Ertelenmiş vergi gideri (41.187) (29.051)<br />

Toplam (56.972) (33.923)<br />

31 Aralık <strong>2012</strong> ve 2011 tarihlerinde sona eren yıllara ilişkin gelir tablosunda yansıtılan vergi giderinin analizi aşağıda sunulmuştur:<br />

<strong>2012</strong> 2011<br />

Vergi öncesi net kar 505.297 508.088<br />

Etkin vergi üzerinden vergi gideri (%20) (101.059) (101.618)<br />

Kanunen kabul edilmeyen giderler (61.305) (52.801)<br />

İstisna ve indirimler 59.589 77.152<br />

Yatırım indirimlerinin etkisi 47.945 48.423<br />

Diğer (2.142) (5.079)<br />

Toplam (56.972) (33.923)<br />

Türkiye’de vergi mevzuatı, ana ve bağlı ortaklıklarının konsolide vergi beyannamesi doldurmasına izin vermemektedir. Bu yüzden finansal<br />

tablolara yansıtılan vergi karşılığı, şirket bazında hesaplanmıştır.<br />

102

TOFAŞ FAALİYET <strong>RAPORU</strong> <strong>2012</strong><br />

TOFAŞ TÜRK OTOMOBİL FABRİKASI ANONİM ŞİRKETİ<br />

31 ARALIK <strong>2012</strong> TARİHİNDE SONA EREN HESAP DÖNEMİNE AİT<br />

KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR<br />

(Para birimi aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası (“TL”) olarak belirtilmiştir.)<br />

TOFAŞ TÜRK OTOMOBİL FABRİKASI ANONİM ŞİRKETİ<br />

31 ARALIK <strong>2012</strong> TARİHİNDE SONA EREN HESAP DÖNEMİNE AİT<br />

KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR<br />

(Para birimi aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası (“TL”) olarak belirtilmiştir.)<br />

III<br />

NOT 23 - VERGİ VARLIK VE YÜKÜMLÜLÜKLERİ (Devamı)<br />

b) Ertelenen vergi varlıkları ve yükümlülükleri<br />

NOT 25 - İLİŞKİLİ TARAF AÇIKLAMALARI<br />

İlişkili taraflarla bakiyeler<br />

31 Aralık <strong>2012</strong> ve 2011 tarihleri itibariyle, ertelenmiş vergiye konu olan geçici farklar ve bilanço tarihi itibariyle yürürlükteki etkin vergi oranları<br />

kullanılarak hesaplanan ertelenmiş vergi varlığının dağılımı aşağıda özetlenmiştir:<br />

Kümülatif<br />

Ertelenmiş vergi<br />

geçici farklar<br />

varlığı / (yükümlülüğü)<br />

<strong>2012</strong> 2011 <strong>2012</strong> 2011<br />

Kıdem tazminatı ve kullanılmamış<br />

izin karşılığı (133.887) (107.781) 26.776 21.556<br />

Garanti karşılığı (47.069) (59.061) 9.414 11.812<br />

Amortismana tabi varlıklar<br />

ve stoklar 920.194 934.635 (181.756) (184.936)<br />

Ertelenmiş gelir (61.320) (78.328) 12.306 15.666<br />

Devreden Ar-Ge indirimi - (41.654) - 8.331<br />

Kullanılmayan yatırım<br />

indirimi (421.633) (378.411) 126.490 113.523<br />

Devreden yatırım indirimi (2.452.819) (2.632.887) 4.906 76.060<br />

Diğer geçici farklar (16.657) (8.731) 5.823 1.746<br />

Ertelenmiş vergi varlığı, net 3.959 63.758<br />

İlişkili şirketlerden ticari alacaklar <strong>2012</strong> 2011<br />

Fiat 405.121 633.153<br />

Otokoç A.Ş. (Otokoç - Koç Holding A.Ş. iştiraki) 96.980 104.028<br />

Diğer 434 934<br />

Toplam 502.535 738.115<br />

İlişkili şirketlere ticari borçlar <strong>2012</strong> 2011<br />

Fiat 813.066 874.146<br />

Mako Elektrik Sanayi ve Ticaret A.Ş.<br />

(Mako - Fiat’ın ilişkili kuruluşu) 19.263 28.554<br />

Diğer 27.294 29.895<br />

Toplam 859.623 932.595<br />

İlişkili taraflarla işlemler<br />

Satışlar <strong>2012</strong> 2011<br />

Ertelenmiş vergi varlığı bakiyesinin dönem içerisindeki hareketi aşağıdaki gibidir:<br />

<strong>2012</strong> 2011<br />

Fiat 2.876.505 3.018.059<br />

Otokoç 749.892 820.775<br />

Diğer 12.780 9.043<br />

1 Ocak itibariyle ertelenmiş vergi varlığı /(yükümlülüğü) 63.758 57.643<br />

Ertelenmiş vergi geliri / (gideri) (*) (59.799) 6.115<br />

31 Aralık itibariyle ertelenmiş vergi varlığı / (yükümlülüğü) 3.959 63.758<br />

(*) İlgili tutarın18.612 TL’lik (31 Aralık 2011: 35.166 TL) kısmı nakit akım koruması ile ilgili olarak sermaye hesabında muhasebeleştirilmekle<br />

birlikte, yasal kayıtlarda vergi matrahından indirim konusu yapılan kur farkı giderlerinin vergi etkisi olup, ertelenmiş vergi gideri<br />

hesabına yansıtılmıştır.<br />

NOT 24 - HİSSE BAŞINA KAZANÇ<br />

Hisse başına kazanç, net karın, raporlama boyunca piyasada bulunan hisse senetlerinin ağırlıklı ortalama adedine bölünmesiyle bulunmaktadır.<br />

<strong>2012</strong> ve 2011 yıllarında ağırlıklı ortalama hisse adedi 50.000.000.000 adet olup, 31 Aralık <strong>2012</strong> ve 2011 tarihleri itibariyle hisse<br />

başına kazanç sırasıyla 0,90 Kuruş ve 0,95 Kuruş’tur.<br />

Toplam 3.639.177 3.847.877<br />

Yurtiçi malzeme ve hizmet alımları <strong>2012</strong> 2011<br />

Otokoç A.Ş. 175.042 19.784<br />

Mako 111.686 146.490<br />

Zer Merkezi Hizmetler ve Ticaret A.Ş. (*) 92.215 84.391<br />

Ram Dış Ticaret 67.459 6.307<br />

Koç Sistem (*) 9.366 6.643<br />

Koç Holding 7.424 5.675<br />

Setur Servis Turistik (*) 6.271 4.692<br />

Akpa Dayanıklı Tüketim (*) 5.909 6.344<br />

Entek (*) 2.510 3.390<br />

Diğer 87.065 26.548<br />

Toplam 564.947 310.264<br />

(*) Koç Holding A.Ş. iştiraki.<br />

104

TOFAŞ FAALİYET <strong>RAPORU</strong> <strong>2012</strong><br />

TOFAŞ TÜRK OTOMOBİL FABRİKASI ANONİM ŞİRKETİ<br />

31 ARALIK <strong>2012</strong> TARİHİNDE SONA EREN HESAP DÖNEMİNE AİT<br />

KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR<br />

(Para birimi aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası (“TL”) olarak belirtilmiştir.)<br />

TOFAŞ TÜRK OTOMOBİL FABRİKASI ANONİM ŞİRKETİ<br />

31 ARALIK <strong>2012</strong> TARİHİNDE SONA EREN HESAP DÖNEMİNE AİT<br />

KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR<br />

(Para birimi aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası (“TL”) olarak belirtilmiştir.)<br />

III<br />

NOT 25 - İLİŞKİLİ TARAF AÇIKLAMALARI (Devamı)<br />

Ticari mal, malzeme ve hizmet alımları: <strong>2012</strong> 2011<br />

NOT 26 - FİNANSAL ARAÇLARDAN KAYNAKLANAN RİSKLERİN NİTELİĞİ VE DÜZEYİ (Devamı)<br />

Bilançoda taşınan değerler Grup’un maksimum kredi riskini yansıtmaktadır.<br />

Fiat 2.427.355 2.521.252<br />

Comau S.p.A. 380 500<br />

Diğer 18.227 103.643<br />

Toplam 2.445.962 2.625.395<br />

İlişkili kuruluşlardan alınan faiz 31 Aralık <strong>2012</strong> tarihinde sona eren yıl itibariyle 41.641 TL’dir (31 Aralık 2011: 46.917 TL).<br />

<strong>2012</strong> yılı içerisinde Grup’un üst düzey yöneticilere (27 kişi) (2011: 19 kişi) sağlamış olduğu ücret ve benzeri faydaların toplamı 16.797 TL’dir<br />

(2011: 17.816 TL).<br />

<strong>2012</strong> yılı içerisinde ilişkili kuruluşlara ödenen faiz giderleri 43.343 TL’dir. (2011: 30.507 TL).<br />

31 Aralık <strong>2012</strong> tarihi itibariyle, bağlı ortaklık KFK’ nın kapalı ihraç usulü ile ihraç etmiş olduğu bono ve tahvilleri Yapı ve Kredi Bankası A.Ş.’ye<br />

satmış olup, taşınan değeri 204.886 TL (2011: 252.281 TL) ile diğer finansal yükümlülükler içerisinde yer almaktadır.<br />

NOT 26 - FİNANSAL ARAÇLARDAN KAYNAKLANAN RİSKLERİN NİTELİĞİ VE DÜZEYİ<br />

Risk yönetimi amaçları ve prensipleri<br />

Grup’un en önemli finansal araçları, hazır değerler ve finansal borçlardır. Bu finansal araçların en önemli amacı Grup operasyonları için<br />

finansman kaynağı sağlamaktır. Grup ayrıca doğrudan faaliyetlerinden oluşan ticari borçlar ve ticari alacaklar gibi çeşitli finansal araçlara<br />

da sahiptir. Grup’un finansal araçlarından kaynaklanan en önemli riskleri faiz oranı riski, likidite riski, kur riski ve kredi riskidir. Grup yönetimi<br />

aşağıda özetlenen risklerin her birini incelemekte ve aşağıda belirtilen politikaları geliştirmektedir.<br />

Kredi riski<br />

Kredi riski, karşılıklı ilişki içinde olan taraflardan birinin bir finansal araca ilişkin olarak yükümlülüğünü yerine getirememesi sonucu diğer<br />

tarafın finansal açıdan zarara uğraması riskidir. Grup, kredi riskini belli taraflarla yapılan işlemleri sınırlandırarak ve ilişkide bulunduğu tarafların<br />

güvenilirliğini sürekli değerlendirerek yönetmeye çalışmaktadır. Grup prosedürleri uyarınca kredili çalışmak isteyen tüm müşteriler kredi<br />

inceleme aşamalarından geçirilmekte ve gerekli teminatlar alınmaktadır. Ayrıca alacaklar sürekli incelenerek Grup’un şüpheli kredi / alacak<br />

riski minimize edilmektedir. Ticari alacaklar, Grup yönetimince geçmiş tecrübeler ve cari ekonomik durum göz önüne alınarak değerlendirilmekte<br />

ve uygun miktarda şüpheli alacak karşılığı ayrıldıktan sonra bilançoda net olarak gösterilmektedir (Not 6).<br />

Finansal araç türleri itibariyle maruz kalınan kredi türleri;<br />

Ticari alacaklar Bankalardaki Finans sektörü<br />

İlişkili Diğer Diğer mevduat Finansal faaliyetlerinden<br />

<strong>2012</strong> taraf taraf alacaklar (Not 3) yatırımlar alacaklar<br />

Raporlama tarihi itibariyle maruz kalınan azami<br />

kredi riski (A+B+C+D+E) (1) 502.535 263.849 169 1.637.362 169 1.177.658<br />

- Azami riskin teminat ile güvence altına alınmış<br />

kısmı (2) 30.000 434.477 - - - 1.177.440<br />

A. Vadesi geçmemiş ya da değer düşüklüğüne<br />

uğramamış finansal varlıkların net defter değeri 500.535 258.626 169 1.637.362 169 1.177.440<br />

- Teminat, vs ile güvence altına alınmış kısmı 30.000 429.254 - - - 1.177.440<br />

B. Koşulları yeniden görüşülmüş bulunan, aksi<br />

takdirde vadesi geçmiş veya değer<br />

düşüklüğüne uğramış sayılacak<br />

finansal varlıkların defter değeri - - - - - -<br />

C. Vadesi geçmiş ancak değer düşüklüğüne<br />

uğramamış varlıkların net defter değeri - - - - - -<br />

- Teminat, vs ile güvence altına alınmış kısmı - - - - - -<br />

D. Değer düşüklüğüne uğrayan varlıkların<br />

net defter değerleri 2.000 5.223 - - - 218<br />

- Vadesi geçmiş (brüt defter değeri) - 6.168 - - - 6.168<br />

- Değer düşüklüğü (-) (Not 6) - (945) - - - (5.950)<br />

- Net değerin teminat ile güvence altına alınmış kısmı - 5.223 - - - -<br />

- Vadesi geçmemiş (brüt defter değeri) - - - - - -<br />

- Değer düşüklüğü (-) - - - - - -<br />

- Net değerin teminat ile güvence altına alınmış kısmı - - - - - -<br />

E. Bilanço dışı kredi riski içeren unsurlar - - - - - -<br />

Ticari alacaklar Bankalardaki Finans sektörü<br />

İlişkili Diğer Diğer mevduat Finansal faaliyetlerinden<br />

2011 taraf taraf alacaklar (Not 3) yatırımlar alacaklar<br />

Raporlama tarihi itibariyle maruz kalınan azami<br />

kredi riski (A+B+C+D+E) (1) 738.115 426.846 349 1.331.702 60.424 1.076.582<br />

- Azami riskin teminat ile güvence altına alınmış<br />

kısmı (2) 30.000 365.984 - - - 1.276.744<br />

A. Vadesi geçmemiş ya da değer düşüklüğüne<br />

uğramamış finansal varlıkların net defter değeri 726.901 423.344 349 1.331.702 60.424 1.066.769<br />

- Teminat, vs ile güvence altına alınmış kısmı 30.000 365.970 - - - 1.267.710<br />

B. Koşulları yeniden görüşülmüş bulunan, aksi<br />

takdirde vadesi geçmiş veya değer<br />

düşüklüğüne uğramış sayılacak<br />

finansal varlıkların defter değeri - - - - - -<br />

C. Vadesi geçmiş ancak değer düşüklüğüne<br />

uğramamış varlıkların net defter değeri 11.214 3.488 - - - 5.256<br />

- Teminat, vs ile güvence altına alınmış kısmı - - - - - 5.256<br />

D. Değer düşüklüğüne uğrayan varlıkların<br />

net defter değerleri - 14 - - - 4.557<br />

- Vadesi geçmiş (brüt defter değeri) - 5.250 - - - 10.125<br />

- Değer düşüklüğü (-) (Not 6) - (5.236) - - - (5.568)<br />

- Net değerin teminat ile güvence altına alınmış kısmı - 14 - - - 3.778<br />

- Vadesi geçmemiş (brüt defter değeri) - - - - - -<br />

- Değer düşüklüğü (-) - - - - - -<br />

- Net değerin teminat ile güvence altına alınmış kısmı - - - - - -<br />

E. Bilanço dışı kredi riski içeren unsurlar - - - - - -<br />

(1)<br />

Tutarın belirlenmesinde, alınan teminatlar, kredi güvenirliğinde artış sağlayan unsurlar dikkate alınmamıştır.<br />

(2)<br />

Teminatlar, müşterilerden alınan teminat senetleri, teminat çekleri, ipotekler ve araç rehinlerinden oluşmaktadır.<br />

106

TOFAŞ FAALİYET <strong>RAPORU</strong> <strong>2012</strong><br />

TOFAŞ TÜRK OTOMOBİL FABRİKASI ANONİM ŞİRKETİ<br />

31 ARALIK <strong>2012</strong> TARİHİNDE SONA EREN HESAP DÖNEMİNE AİT<br />

KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR<br />

(Para birimi aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası (“TL”) olarak belirtilmiştir.)<br />

TOFAŞ TÜRK OTOMOBİL FABRİKASI ANONİM ŞİRKETİ<br />

31 ARALIK <strong>2012</strong> TARİHİNDE SONA EREN HESAP DÖNEMİNE AİT<br />

KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR<br />

(Para birimi aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası (“TL”) olarak belirtilmiştir.)<br />

III<br />

NOT 26 -<br />

FİNANSAL ARAÇLARDAN KAYNAKLANAN RİSKLERİN NİTELİĞİ VE DÜZEYİ (Devamı)<br />

NOT 26 - FİNANSAL ARAÇLARDAN KAYNAKLANAN RİSKLERİN NİTELİĞİ VE DÜZEYİ (Devamı)<br />

Ticari alacaklar için yaşlandırma analizi<br />

Vadesi geçen ancak karşılık ayrılmamış olan alacakların yaşlandırması aşağıdaki gibidir:<br />

<strong>2012</strong> Ticari alacaklar<br />

Vadesi üzerinden 1-30 gün geçmiş 162.060<br />

Vadesi üzerinden 1-3 ay geçmiş 22.788<br />

Vadesi üzerinden 3-12 ay geçmiş -<br />

Vadesi üzerinden 1-5 yıl geçmiş -<br />

Vadesi üzerinden 5 yıldan fazla geçmiş -<br />

Toplam 184.848<br />

Teminat ile güvence altına alınmış kısmı<br />

2011 Ticari alacaklar<br />

Vadesi üzerinden 1-30 gün geçmiş 9.457<br />

Vadesi üzerinden 1-3 ay geçmiş 5.245<br />

Vadesi üzerinden 3-12 ay geçmiş -<br />

Vadesi üzerinden 1-5 yıl geçmiş -<br />

Vadesi üzerinden 5 yıldan fazla geçmiş -<br />

Toplam 14.702<br />

Teminat ile güvence altına alınmış kısmı -<br />

31 Aralık <strong>2012</strong> tarihi itibariyle Grup’un vadesi geçmiş toplam alacaklarının 174.974 TL’ si Grup’un ilişkili şirketi olan Fiat’a aittir (31 Aralık<br />

2011: 11.214 TL). 31 Aralık <strong>2012</strong> tarihi itibariyle Grup’un Fiat’a olan ticari borcu 813.066 TL’dir (31 Aralık 2011: 874.146 TL).<br />

Kur riski<br />

Yabancı para cinsinden gösterilen varlıklar ve yükümlülükler alım satım taahhütleriyle beraber Grup’un kur riskine maruz kalmasına neden<br />

olmaktadır. Grup’un politikası gelecekte gerçekleşmesi muhtemel alış ve satışların her döviz türü için karşılaştırmasını yapmaktır.<br />

Not 8’de detaylı açıklandığı üzere imzalanan üretim anlaşmaları gereğince, Doblo model araç için alınan yatırım kredisinin geri ödemeleri Fiat,<br />

Mini Cargo model araç için alınan yatırım kredilerinin geri ödemeleri ise Fiat ve PSA tarafından yapılacak alımlar vasıtası ile garanti altına alınmıştır.<br />

31 Aralık <strong>2012</strong> tarihi itibariyle Doblo model araç için alınan yatırım kredilerinin tamamı geri ödenmiştir. Grup’un ileride Mini Cargo model<br />

araçların üretimi için kullanılan kredi ile ilgili maruz kalabileceği döviz kurundaki ve faiz oranındaki dalgalanmalardan oluşabilecek risk, Fiat<br />

ve PSA tarafından üstlenilmiştir.<br />

Döviz pozisyonu tablosu<br />

TL karşılığı<br />

(fonksiyonel<br />

<strong>2012</strong> para birimi) ABD Doları EURO Diğer<br />

1. Ticari alacaklar 397.723 (60) 169.167 -<br />

2a. Parasal finansal varlıklar (kasa, banka hesapları dahil) 446.103 30 189.638 27<br />

2b. Parasal olmayan finansal varlıklar - - - -<br />

3. Diğer 31.021 - 13.191 -<br />

4. Dönen varlıklar (1+2+3) 874.847 (30) 371.996 27<br />

5. Ticari alacaklar - - - -<br />

6a. Parasal finansal varlıklar - - - -<br />

6b. Parasal olmayan finansal varlıklar - - - -<br />

7. Diğer - - - -<br />

8. Duran varlıklar (5+6+7) - - - -<br />

9. Toplam varlıklar (4+8) 874.847 (30) 371.996 27<br />

10. Ticari borçlar (836.802) 80 (355.889) -<br />

11. Finansal yükümlülükler (335.517) - (142.670) -<br />

12a. Parasal olan diğer yükümlülükler (8.915) - (3.791) -<br />

12b. Parasal olmayan diğer yükümlülükler - - - -<br />

13. Kısa vadeli yükümlülükler (10+11+12) (1.181.234) 80 (502.350) -<br />

14. Ticari borçlar - - - -<br />

15. Finansal yükümlülükler (883.096) - (375.514) -<br />

16a. Parasal olan diğer yükümlülükler - - - -<br />

16b. Parasal olmayan diğer yükümlülükler - - - -<br />

17. Uzun vadeli yükümlülükler (14+15+16) (883.096) - (375.514) -<br />

18. Toplam yükümlülükler (13+17) (2.064.330) 80 (877.864) -<br />

19. Bilanço dışı türev araçların net varlık/(yükümlülük)<br />

pozisyonu (19a-19b) 42.331 - 18.000 -<br />

19a. Hedge edilen toplam varlık tutarı 42.331 - 18.000 -<br />

19b. Hedge edilen toplam yükümlülük tutarı - - - -<br />

20. Net yabancı para varlık/(yükümlülük)<br />

pozisyonu (9+18+19) (1.147.152) 50 (487.868) 27<br />

21. Parasal kalemler net yabancı para varlık/<br />

yükümlülük pozisyonu<br />

(=1+2a+3+5+6a-10-11-12a-14-15-16a) (1.189.483) 50 (505.868) 27<br />

22. Döviz hedge’i için kullanılan finansal araçların<br />

toplam gerçeğe uygun değeri - - - -<br />

23. İhracat 2.779.786 - 1.222.229 -<br />

24. İthalat 2.102.575 44 914.187 182<br />

(*) Grup’un EUR cinsinden uzun vadeli kredileri üzerindeki kur dalgalanmalarına ilişkin kur riski Fiat ve PSA tarafından üstlenilmiş olup,<br />

31 Aralık <strong>2012</strong> tarihi itibariyle bu krediler hariç Grup’un net yabancı para aktif pozisyonu 88.7 milyon TL (verilen döviz bazlı envanter<br />

ve maddi varlık avansları dahil edilince yabancı para pasif pozisyonu 77.09 milyonTL).<br />

108

TOFAŞ FAALİYET <strong>RAPORU</strong> <strong>2012</strong><br />

TOFAŞ TÜRK OTOMOBİL FABRİKASI ANONİM ŞİRKETİ<br />

31 ARALIK <strong>2012</strong> TARİHİNDE SONA EREN HESAP DÖNEMİNE AİT<br />

KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR<br />

(Para birimi aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası (“TL”) olarak belirtilmiştir.)<br />

TOFAŞ TÜRK OTOMOBİL FABRİKASI ANONİM ŞİRKETİ<br />

31 ARALIK <strong>2012</strong> TARİHİNDE SONA EREN HESAP DÖNEMİNE AİT<br />

KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR<br />

(Para birimi aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası (“TL”) olarak belirtilmiştir.)<br />

III<br />

NOT 26 - FİNANSAL ARAÇLARDAN KAYNAKLANAN RİSKLERİN NİTELİĞİ VE DÜZEYİ (Devamı)<br />

NOT 26 -<br />

FİNANSAL ARAÇLARDAN KAYNAKLANAN RİSKLERİN NİTELİĞİ VE DÜZEYİ (Devamı)<br />

Döviz pozisyonu tablosu<br />

TL karşılığı<br />

(fonksiyonel<br />

2011 para birimi) ABD Doları EURO Diğer<br />

1. Ticari alacaklar 727.472 - 297.681 -<br />

2a. Parasal finansal varlıklar (kasa, banka hesapları dahil) 487.717 23 199.556 -<br />

2b. Parasal olmayan finansal varlıklar - - - -<br />

3. Diğer 2.126 96 795 -<br />

4. Dönen varlıklar (1+2+3) 1.217.315 119 498.032 -<br />

5. Ticari alacaklar - - - -<br />

6a. Parasal finansal varlıklar - - - -<br />

6b. Parasal olmayan finansal varlıklar - - - -<br />

7. Diğer 48 - 20 -<br />

8. Duran varlıklar (5+6+7) 48 - 20 -<br />

9. Toplam varlıklar (4+8) 1.217.363 119 498.052 -<br />

10. Ticari borçlar (958.010) (457) (391.580) (203)<br />

11. Finansal yükümlülükler (383.613) (10.371) (148.958) -<br />

12a. Parasal olan diğer yükümlülükler (117) - (48) -<br />

12b. Parasal olmayan diğer yükümlülükler - - - -<br />

13. Kısa vadeli yükümlülükler (10+11+12) (1.341.740) (10.828) (540.586) (203)<br />

14. Ticari borçlar - - - -<br />

15. Finansal yükümlülükler (1.236.529) - (505.986) -<br />

16a. Parasal olan diğer yükümlülükler - - - -<br />

16b. Parasal olmayan diğer yükümlülükler - - - -<br />

17. Uzun vadeli yükümlülükler (14+15+16) (1.236.529) - (505.986) -<br />

18. Toplam yükümlülükler (13+17) (2.578.269) (10.828) (1.046.572) (203)<br />

19. Bilanço dışı türev araçların net varlık/(yükümlülük)<br />

pozisyonu (19a-19b) 102.524 10.893 33.533 -<br />

19a. Hedge edilen toplam varlık tutarı 102.524 10.893 33.533 -<br />

19b. Hedge edilen toplam yükümlülük tutarı - - - -<br />

20. Net yabancı para varlık/(yükümlülük)<br />

pozisyonu (9+18+19) (1.258.382) 184 (514.987) (203)<br />

21. Parasal kalemler net yabancı para varlık/<br />

yükümlülük pozisyonu<br />

(=1+2a+3+5+6a-10-11-12a-14-15-16a) (1.360.954) (10.709) (548.540) (203)<br />

22. Döviz hedge’i için kullanılan finansal araçların<br />

toplam gerçeğe uygun değeri - - - -<br />

23. İhracat 4.144.772 - 1.744.316 174<br />

24. İthalat 3.342.856 77 1.438.950 906<br />

(*) Grup’un EUR cinsinden uzun vadeli kredileri üzerindeki kur dalgalanmalarına ilişkin kur riski Fiat ve PSA tarafından üstlenilmiş olup,<br />

31 Aralık 2011 tarihi itibariyle bu krediler hariç Grup’un net yabancı para aktif pozisyonu 43.322TL (verilen döviz bazlı envanter ve<br />

maddi varlık avansları dahil edilince yabancı para pasif pozisyonu 130.847 TL).<br />

31 Aralık <strong>2012</strong> ve 2011 tarihleri itibariyle Şirket’in vergi öncesi karının diğer değişkenler sabit tutulduğunda, ABD Doları, Euro ve diğer<br />

yabancı para yükümlülüklerindeki (verilen döviz bazlı envanter ve maddi varlık avansları hariç) % 10 değişiklik karşısındaki duyarlılık analizi<br />

aşağıdaki gibidir:<br />

ABD Doları’nın TL karşısında % 10 değerlenmesi halinde:<br />

Döviz kuru duyarlılık analizi tablosu<br />

<strong>2012</strong><br />

Kar / zarar<br />

Özkaynaklar<br />

Yabancı Yabancı Yabancı Yabancı<br />

paranın değer paranın değer paranın değer paranın değer<br />

kazanması kaybetmesi kazanması kaybetmesi<br />

1- ABD Doları net varlık / yükümlülüğü 11 (11) - -<br />

2- ABD Doları riskinden korunan kısım (-) - - - -<br />

3- ABD Doları net etki (1+2) 11 (11) - -<br />

Euro’nun TL karşısında %10 değerlenmesi halinde:<br />

4- Euro net varlık / yükümlülüğü (142.758) 142.758 - -<br />

5- Euro riskinden korunan kısım (-) 120.125 (120.125) 120.125 (120.125)<br />

6- Euro net etki (4+5) (22.633) 22.633 120.125 (120.125)<br />

Diğer döviz kurlarının TL karşısında<br />

ortalama %10 değerlenmesi halinde:<br />

7- Diğer döviz net / yükümlülüğü 9 (9) - -<br />

8- Diğer döviz kuru riskinden korunan kısmı (-) - - - -<br />

9- Diğer döviz varlıkları net etki (7+8) 9 (9) - -<br />

Toplam (3+6+9) (22.613) 22.613 120.125 (120.125)<br />

ABD Doları’nın TL karşısında % 10 değerlenmesi halinde:<br />

Döviz kuru duyarlılık analizi tablosu<br />

2011<br />

Kar / zarar<br />

Özkaynaklar<br />

Yabancı Yabancı Yabancı Yabancı<br />

paranın değer paranın değer paranın değer paranın değer<br />

kazanması kaybetmesi kazanması kaybetmesi<br />

1- ABD Doları net varlık / yükümlülüğü (2.427) 2.427 - -<br />

2- ABD Doları riskinden korunan kısım (-) - - - -<br />

3- ABD Doları net etki (1+2) (2.427) 2.427 - -<br />

Euro’nun TL karşısında %10 değerlenmesi halinde:<br />

4- Euro net varlık / yükümlülüğü (160.857) 160.857 (160.857) 160.857<br />

5- Euro riskinden korunan kısım (-) 156.204 (156.204) 156.204 (156.204)<br />

6- Euro net etki (4+5) (4.652) 4.652 156.204 (156.204)<br />

Diğer döviz kurlarının TL karşısında<br />

ortalama %10 değerlenmesi halinde:<br />

7- Diğer döviz net / yükümlülüğü (24) 24 - -<br />

8- Diğer döviz kuru riskinden korunan kısmı (-) - - - -<br />

9- Diğer döviz varlıkları net etki (7+8) (24) 24 - -<br />

Toplam (3+6+9) (7.104) 7.104 156.204 (156.204)<br />

110

TOFAŞ FAALİYET <strong>RAPORU</strong> <strong>2012</strong><br />

TOFAŞ TÜRK OTOMOBİL FABRİKASI ANONİM ŞİRKETİ<br />

31 ARALIK <strong>2012</strong> TARİHİNDE SONA EREN HESAP DÖNEMİNE AİT<br />

KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR<br />

(Para birimi aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası (“TL”) olarak belirtilmiştir.)<br />

TOFAŞ TÜRK OTOMOBİL FABRİKASI ANONİM ŞİRKETİ<br />

31 ARALIK <strong>2012</strong> TARİHİNDE SONA EREN HESAP DÖNEMİNE AİT<br />

KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR<br />

(Para birimi aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası (“TL”) olarak belirtilmiştir.)<br />

III<br />

NOT 26 -<br />

FİNANSAL ARAÇLARDAN KAYNAKLANAN RİSKLERİN NİTELİĞİ VE DÜZEYİ (Devamı)<br />

NOT 26 -<br />

FİNANSAL ARAÇLARDAN KAYNAKLANAN RİSKLERİN NİTELİĞİ VE DÜZEYİ (Devamı)<br />

Faiz riski<br />

Faiz riski, faiz oranlarındaki değişimlerin finansal tabloları etkileme olasılığından kaynaklanmaktadır. Grup, belirli bir dönemde vadesi dolacak<br />

veya yeniden fiyatlandırılacak varlık ve yükümlülüklerin zamanlama uyumsuzlukları veya farklılıklarından dolayı faiz riskine maruzdur.<br />

Grup, bu riskini risk yönetimi stratejileri uygulayarak varlık ve yükümlülüklerin faiz değişim tarihlerini eşleştirerek yönetmektedir.<br />

31 Aralık <strong>2012</strong> ve 2011 itibariyle bilançoda varolan faize duyarlı finansal araçlar üzerinden faiz oranındaki +/- %0,5 değişim olasılığının etkisi<br />

şekilde hesaplanmıştır.<br />

1 Ocak - 1 Ocak -<br />

31 Aralık <strong>2012</strong> 31 Aralık 2011<br />

Faiz oranındaki değişim %0,5 %0,5<br />

Vergi öncesi kar etkisi (165) (157)<br />

Likidite riski<br />

Likidite riski bir şirketin fonlama ihtiyaçlarını karşılayamama riskidir. Likidite riski güvenilir kredi kuruluşlarının vermiş olduğu kredilerin de<br />

desteğiyle nakit girişleri ve çıkışlarının dengelenmesiyle düşürülmektedir.<br />

Finansal varlık ve yükümlülüklerin vadelerine göre kırılımı bilanço tarihinden vade tarihine kadar geçen süre dikkate alınarak gösterilmiştir.<br />

Belirli bir vadesi olmayan finansal varlık ve yükümlülükler bir yıldan uzun vadeli olarak sınıflandırılmıştır.<br />

31 Aralık <strong>2012</strong><br />

Sözleşme<br />

uyarınca<br />

nakit çıkışlar<br />

Defter toplam 3 aydan 3 - 12 ay 1 - 5 yıl 5 yıldan<br />

Sözleşme uyarınca vadeler Değeri (=I+II+III+IV) kısa (I) arası (II) arası (III) uzun (IV)<br />

Türev olmayan finansal yükümlülükler<br />

Banka kredileri 1.797.390 2.068.385 101.225 839.861 1.115.202 12.097<br />

Borçlanma senedi ihraçları 488.354 363.546 137 146.180 217.229 -<br />

Ticari borçlar 1.342.733 1.351.310 1.272.733 78.577 - -<br />

Diğer kısa vadeli yükümlülükler 77.574 77.574 - - - -<br />

Toplam 3.706.051 3.923.064 1.513.918 1.064.618 1.332.431 12.097<br />

Sözleşme<br />

uyarınca<br />

nakit çıkışlar<br />

Beklenen (veya sözleşme Defter toplam 3 aydan 3 - 12 ay 1 - 5 yıl 5 yıldan<br />

uyarınca vadeler) Değeri (=I+II+III+IV) kısa (I) arası (II) arası (III) uzun (IV)<br />

31 Aralık 2011<br />

Sözleşme<br />

uyarınca<br />

nakit çıkışlar<br />

Defter toplam 3 aydan 3 - 12 ay 1 - 5 yıl 5 yıldan<br />

Sözleşme uyarınca vadeler Değeri (=I+II+III+IV) kısa (I) arası (II) arası (III) uzun (IV)<br />

Türev olmayan finansal yükümlülükler<br />

Banka kredileri 2.269.801 2.455.823 92.057 1.060.400 1.133.091 170.275<br />

Borçlanma senedi ihraçları 251.739 276.486 48.004 113.471 115.011 -<br />

Ticari borçlar 1.610.617 1.618.268 1.459.943 158.325 - -<br />

Diğer kısa vadeli yükümlülükler 80.272 80.272 80.272 - - -<br />

Toplam 4.212.429 4.430.849 1.680.276 1.332.196 1.248.102 170.275<br />

Sözleşme<br />

uyarınca<br />

nakit çıkışlar<br />

Beklenen (veya sözleşme Defter toplam 3 aydan 3 - 12 ay 1 - 5 yıl 5 yıldan<br />

uyarınca vadeler) Değeri (=I+II+III+IV) kısa (I) arası (II) arası (III) uzun (IV)<br />

Türev finansal varlıklar<br />

Türev nakit girişleri - 101.519 - 79.658 21.861 -<br />

Türev nakit çıkışları - (94.888) - (74.509) (20.379) -<br />

Sermaye yönetimi politikası<br />

Grup’un sermaye yönetiminin birincil amacı, hisse değerlerini maksimize etmek ve işletmelerini desteklemek adına, güçlü kredi derecesini<br />

ve sağlıklı sermaye oranlarının devamlılığını sağlamaktır. Grup, ekonomik koşulların değişimi ışığında, sermaye yapısını yönetmekte ve düzeltmeler<br />

yapmaktadır.<br />

Grup, sermaye yapısını düzenlemek ve korumak için, hissedarlara yapılan kar payı ödemelerini düzenleyebilir ya da sermayeyi hissedarlara<br />

geri verebilir. 31 Aralık <strong>2012</strong> itibariyle herhangi bir hedef, politika ya da süreç değişikliği yapılmamıştır.<br />

NOT 27 -<br />

FİNANSAL ARAÇLAR (GERÇEĞE UYGUN DEĞER AÇIKLAMALARI VE FİNANSAL RİSKTEN KORUNMA<br />

MUHASEBESİ ÇERÇEVESİNDEKİ AÇIKLAMALAR)<br />

Grup, finansal araçların tahmini rayiç değerlerini hali hazırda mevcut piyasa bilgileri ve uygun değerleme yöntemlerini kullanarak belirlemiştir.<br />

Fakat piyasa bilgilerini değerlendirip rayiç değerleri tahmin edebilmek yorum ve muhakeme gerektirir. Sonuç olarak burada sunulan<br />

tahminler, Grup’un cari bir piyasa işleminde elde edebileceği miktarların göstergesi olmayabilir. Rayiç değerleri tahmin edilebilir finansal<br />

enstrümanların, değerlerinin tahmini için aşağıdaki yöntem ve varsayımlar kullanılmıştır:<br />

Türev finansal varlıklar - (3.593) (1.294) (2.299) - -<br />

Türev nakit girişleri - 46.421 25.099 21.322 - -<br />

Türev nakit çıkışları - (50.014) (26.393) (23.621) - -<br />

112

TOFAŞ FAALİYET <strong>RAPORU</strong> <strong>2012</strong><br />

TOFAŞ TÜRK OTOMOBİL FABRİKASI ANONİM ŞİRKETİ<br />

31 ARALIK <strong>2012</strong> TARİHİNDE SONA EREN HESAP DÖNEMİNE AİT<br />

KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR<br />

(Para birimi aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası (“TL”) olarak belirtilmiştir.)<br />

TOFAŞ TÜRK OTOMOBİL FABRİKASI ANONİM ŞİRKETİ<br />

31 ARALIK <strong>2012</strong> TARİHİNDE SONA EREN HESAP DÖNEMİNE AİT<br />

KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR<br />

(Para birimi aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası (“TL”) olarak belirtilmiştir.)<br />

III<br />

NOT 27 -<br />

FİNANSAL ARAÇLAR (GERÇEĞE UYGUN DEĞER AÇIKLAMALARI VE FİNANSAL RİSKTEN KORUNMA MUHA-<br />

SEBESİ ÇERÇEVESİNDEKİ AÇIKLAMALAR) (Devamı)<br />

NOT 27 -<br />

FİNANSAL ARAÇLAR (GERÇEĞE UYGUN DEĞER AÇIKLAMALARI VE FİNANSAL RİSKTEN KORUNMA<br />

MUHASEBESİ ÇERÇEVESİNDEKİ AÇIKLAMALAR) (Devamı)<br />

Finansal varlıklar yabancı para cinsinden parasal kalemler bilanço değerinin rayiç değerlerine yakın olması sebebi ile dönem sonu kurları<br />

kullanılarak çevrilmektedir. Finansal aktiflerin, (tüketici finansman kredileri hariç) kısa vadeli olmaları ve kredi kaybının önemsenmeyecek<br />

ölçüde olmasından dolayı, rayiç değerlerin taşınan değerlerine yakın olduğu kabul edilir. Söz konusu rayiç değerler tüketici finansman kredilerinin<br />

ilerdeki nakit akımlarının cari faiz oranı olan aylık % 8,24 (2011: %1.06) ile iskonto edilmesi ile hesaplanmıştır.<br />

31 Aralık <strong>2012</strong> 31 Aralık 2011<br />

Taşınan değer Rayiç değer Taşınan değer Rayiç değer<br />

Tüketici finansman kredileri 1.237.070 1.238.699 1.109.700 1.185.739<br />

Finansal yükümlülükler Yabancı para cinsinden parasal kalemler bilanço değerinin rayiç değerlerine yakın olması sebebi ile dönem sonu<br />

kurları kullanılarak çevrilmektedir. Ticari borçların ve diğer parasal yükümlülüklerin, kısa vadeli olmasından dolayı, rayiç değerlerin taşınan<br />

değerlerine yakın olduğu kabul edilir.<br />

Bu bağlamda, yatırım maliyetleri ile ilgili yabancı para cinsinden uzun vadeli krediler (türev olmayan korunma aracı) ile hafif ticari araçların<br />

(Doblo, Yeni Doblo ve Mini Cargo (MCV)) gerçekleşen ve gelecekte beklenen satışları (korunmaya konu kalem) arasında etkili bir nakit akım<br />

korunması ilişkisi bulunmaktadır. Şirket ile Fiat ve Peugeot Citroen Automobiles S.A. (PSA) arasında yapılan üretim anlaşmaları çerçevesinde<br />

MCV için 2008 yılından itibaren 2015 yılı Aralık ayına kadar Fiat ve PSA’ya yapılacak satışların hasılatlarının bir bölümü ile uzun vadeli<br />

ilgili kredi borçları karşılanacaktır. Yine aynı şekilde Şirket ile Fiat arasında yapılan üretim anlaşmaları çerçevesinde Yeni Doblo için 2009<br />

yılından itibaren 2017 yılı Aralık ayına kadar Fiat’a yapılacak satışların hasılatlarının bir bölümü ile uzun vadeli ilgili kredi borçları karşılanacaktır.<br />

Bunun yanı sıra Doblo için ise 2009 yılı başına kadar Fiat’a yapılan satışların hasılatlarının bir bölümü ile uzun vadeli ilgili borçların<br />

taşınan tutarları karşılanmıştır.<br />

Ayrıca, Grup’un bağlı ortaklığı KFK, yabancı para pozisyon riskini ve faiz riskini azaltmak ve döviz likiditesini yönetmek amacıyla takas<br />

işlemine girmektedir. Uluslararası Finansal Raporlama Standartları uyarınca nakit akım korunma aracı olarak değerlendirilen takas işlemleri,<br />

riskten korunma muhasebesine göre kayıtlara alınmaktadır. KFK, takas işlemlerini rayiç değer yöntemiyle değerlendirmekte ve oluşan net<br />

kar veya zararı özkaynaklar altında nakit akım koruması ile ilgili birikmiş kazanç hesabında muhasebeleştirmektedir.<br />

Gerçeğe uygun değer ölçümleri<br />

KFK’nın gerçeğe uygun değere ilişkin sınıflandırmaları aşağıdaki şekildeki gibidir:<br />

Seviye 1: Özdeş varlıklar ya da borçlar için aktif piyasalardaki kayıtlı (düzeltilmemiş) fiyatlar<br />

Seviye 2: 1 inci seviyede yer alan kayıtlı fiyatlar dışında kalan ve varlıklar ya da borçlar açısından doğrudan (fiyatlar aracılığıyla) ya da dolaylı<br />

olarak (fiyatlardan türetilmek suretiyle) gözlemlenebilir nitelikteki veriler<br />

Seviye 3: Varlık ya da borçlara ilişkin olarak gözlemlenebilir piyasa verilerine dayanmayan veriler<br />

<strong>2012</strong><br />

Seviye 1 Seviye 2 Seviye 3<br />

Alım satım amaçlı<br />

türev finansal varlıklar - (3.593) -<br />

Toplam varlıklar - (3.593) -<br />

2011<br />

Seviye 1 Seviye 2 Seviye 3<br />

Alım satım amaçlı<br />

türev finansal varlıklar - 6.631 -<br />

Toplam varlıklar - 6.631 -<br />

31 Aralık <strong>2012</strong> tarihinde sona eren dönem içerisinde KFK, ikinci seviye ile birinci seviye arasında ve üçüncü seviyeye ya da üçüncü seviyeden<br />

herhangi bir transfer yapmamıştır.<br />

……………………<br />

114

TOFAŞ FAALİYET <strong>RAPORU</strong> <strong>2012</strong><br />

Bölüm IV<br />

116<br />

• Kurumsal Yönetim İlkeleri Beyanı ve Uyum Raporu<br />

• Riskin Erken Saptanması ve Risk Yönetim Komitesi<br />

Çalışmaları<br />

• Bağlı Şirket Raporu<br />

• Kar Dağıtım Politikası<br />

• Ücret Politikası<br />

• Bilgilendirme Politikası

KURUMSAL YÖNETİM İLKELERİ<br />

UYUM <strong>RAPORU</strong><br />

TOFAŞ FAALİYET <strong>RAPORU</strong> <strong>2012</strong><br />

1. Kurumsal Yönetim İlkelerine Uyum Beyanı<br />

Kurumsal Yönetim Komitesi’nce değerlendirilen <strong>2012</strong> dönemine<br />

ait Kurumsal Yönetim İlkeleri Uyum Raporu’muz işbu Beyanımızın<br />

ekinde yer almaktadır.<br />

Sermaye Piyasalarındaki gelişmelerin bir gereği ve dinamik bir<br />

süreç olarak, Kurumsal Yönetim İlkeleri’nin uygulanması, her zamanki<br />

gibi Şirketimiz açısından belirleyici ve artan bir önem taşımaktadır.<br />

Şirketimiz, Sermaye Piyasası Kurulu tarafından yayımlanan<br />

Kurumsal Yönetim İlkelerine uymayı ve gelişen koşullara bağlı<br />

olarak uyum sağlanacak konularda, iyileştirme ve düzenlemeleri<br />

yaparak, ayrıca gerekli değişiklikleri tamamlayarak, kurumsal yönetimi<br />

bir şirket kültürü olarak benimsemek suretiyle ilgili faaliyetlerini<br />

sürdürmektedir.<br />

Bu bağlamda, <strong>2012</strong> yılında,<br />

Şirketimizin Kurumsal Yönetim uygulamalarına yönelik iyileştirme<br />

çalışmaları ve bu doğrultudaki düzenleme faaliyetleri ve değişiklikler<br />

artarak devam etmiştir.<br />

Özellikle, Sermaye Piyasası Kurulu’nun 30.12.2011 itibariyle yayınlamış<br />

olduğu Seri:IV, No:56 sayılı “Kurumsal Yönetim İlkelerinin<br />

Belirlenmesine ve Uygulanmasına İlişkin Tebliğ” kapsamında, gerekli<br />

çalışmalar yapılmış, ilgili Tebliğ ve devamı düzenlemeler kapsamında,<br />

zorunlu Kurumsal Yönetim İlkeleri başta olmak üzere,<br />

mevzuatın öngördüğü değişiklikler yanısıra, Şirketimizin iyileştirme<br />

faaliyetleri neticesinde, başta Ana Sözleşme değişiklikleri olmak<br />

üzere, gerekli prosedür ve politikalarımız geliştirilmek suretiyle Kurumsal<br />

Yönetim İlkeleri’nin uygulanmasında azami gayret gösterilmiştir.<br />

Borsa Şirketleri sökonusu Tebliğ ekinde yer alan Kurumsal Yönetim<br />

İlkeleri’nden 1.3.1, 1.3.2, 1.3.7, 1.3.10, 4.3.1, 4.3.2, 4.3.3,<br />

4.3.4, 4.3.5, 4.3.6, 4.3.7, 4.3.8, 4.3.9, 4.4.7, 4.5.1, 4.5.2, 4.5.3,<br />

4.5.4, 4.6.2, 4.6.4 numaralı maddeleri uygulamakla yükümlü<br />

olup, Şirketimiz bu İlkeleri tümüyle uygulamaya alarak, hayata geçirmiştir.<br />

<strong>2012</strong> senesinde söz konusu faaliyetlerimiz ve Kurumsal Yönetim<br />

uygulamalarımız doğrultusunda, derecelendirme firması Saha Kurumsal<br />

Yönetim ve Kredi Derecelendirme Hizmetleri A.Ş. tarafından<br />

yeni derecelendirme dönemi itibariyle ve Kurumsal Yönetim<br />

derecelendirmesi çalışmaları çerçevesinde, 09.11.<strong>2012</strong> tarihinde<br />

hazırlanan Derecelendirme Raporu’na istinaden, Kurumsal Yönetim<br />

derecelendirme notumuz 9.03 (90.25) olarak belirlenmiştir.<br />

Daha onceki dönem itibariyle Saha Kurumsal Yönetim ve Kredi<br />

Derecelendirme Hizmetleri A.Ş. tarafından 23.11.2011 tarihinde<br />

verilmiş olan Kurumsal Yönetim derecelendirme notu 8.58<br />

(85.83) olup, yeni derecelendirme dönemi itibariyle, sözkonusu<br />

derecelendirme firmasınca, 09.11.<strong>2012</strong> itibariyle hazırlanan revize<br />

Derecelendirme Raporu’nda, Şirketimizin Kurumsal Yönetim<br />

derecelendirme notu bir kez daha yükseltilmek suretiyle, 9.03<br />

(90.25) olarak belirlenmiştir.<br />

Söz konusu yeni Derecelendirme Raporunda da yer aldığı üzere,<br />

ortalama 9.03 (90.25) olan derecelendirme notumuzun ana bölümler<br />

itibariyle dağılımı şu şekildedir; Pay Sahipleri bölümü için<br />

81.06, Kamuyu Aydınlatma ve Şeffaflık bölümü için 91.45, Menfaat<br />

Sahipleri bölümü için 96.81 ve Yönetim Kurulu bölümü için<br />

93.84 olarak belirlenmiştir.<br />

Revize Kurumsal Yönetim Derecelendirme Raporu’nda da belirtildiği<br />

gibi, Şirketimizin SPK Kurumsal Yönetim İlkeleri’nin uygulanması<br />

kapsamında, gereken özeni göstermesi ve bunu dinamik bir süreç<br />

olarak devam ettirmesi neticesinde, Şirketimiz İMKB Kurumsal Yönetim<br />

Endeksi çalışmaya başladıktan sonra söz konusu derecelendirme<br />

notunu üst üste altı kez yükselten şirket olma başarısını göstermiş<br />

bulunmaktadır. Ayrıca, 2011 yılında olduğu gibi, <strong>2012</strong> sonu<br />

itibariyle de İMKB Kurumsal Yönetim Endeksi’nde yer alan otomotiv<br />

firmaları içinde Şirketimiz, en yüksek Kurumsal Yönetim derecelendirme<br />

notuna sahip Şirket olma başarısını göstermiştir.<br />

Buna ilaveten, VI. Kurumsal Yönetim Zirvesi’nde dağıtılan Kurumsal<br />

Yönetim Ödülleri’nden “Yönetim Kurulu Kategorisinde En<br />

Yüksek Derecelendirme Notuna Sahip Kuruluş” olarak Kurumsal<br />

Yönetim Ödülü almaya hak kazanmıştır. Böylece Tofaş, üç yıldır<br />

dağıtılmakta olan Kurumsal Yönetim Ödüllerinden, toplam üç ödül<br />

birden alan ilk üç şirketten biri olma başarısını da göstermiştir.<br />

Şirketimiz her zaman olduğu gibi, Kurumsal Yönetim İlkeleri’nin<br />

uygulanması doğrultusunda, Kurumsal Yönetim anlayışını yaygınlaştırarak<br />

sürdürmeye devam etmektedir.<br />

Kurumsal Yönetim Komitemizin yıl içinde gerçekleştirdiği toplantı<br />

raporlarında da belirtildiği üzere, bundan sonraki faaliyetlerimizde,<br />

gereken çalışmalar sürdürülecek olup, her zamanki gibi önümüzdeki<br />

yeni dönem çalışmalarımızda da Kurumsal Yönetim faaliyetleri<br />

ve uygulamalarımızda gerekli hassasiyetin göstermesine devam<br />

edilecektir.<br />

Bu bağlamda Şirketimiz; Pay Sahipleri ve pay sahipliği haklarının<br />

korunması, Kamunun Aydınlatılması ve Şeffaflığın sağlanması ile<br />

Menfaat Sahipleri ve Yönetim Kurulu’nu ilgilendiren karar ve işlemlerde,<br />

Kurumsal Yönetim İlkeleri’ne uygun çalışmaların Şirket<br />

bünyesinde hayata geçirilmesine ve bunu paydaşlarıyla beraber<br />

gerçekleştirmeye yönelik faaliyetlere gereken özeni göstermek<br />

suretiyle, bu doğrultudaki çalışmalara azami önem vermektedir.<br />

Bu çerçevede, tüm paydaşların eşitliği, bilgilendirme sorumluluğu<br />

ve kurumsal yönetim uygulamaları ile beraber Kurumsal Yönetim<br />

İlkelerine bağlı olarak, söz konusu ilkelerin gerek uygulamaya geçirilmesi,<br />

gerekse sürdürülebilirliği açısından, Kurumsal Yönetim<br />

Şirketimizin temel amaçları arasında yer almaktadır. Şirketimizce<br />

yürütülen faaliyetler, sözkonusu İlkelerin belirlendiği mevzuatın sorumluluğu<br />

çerçevesinde tatbik ve takip edilmektedir.<br />

<strong>2012</strong> yılı faaliyet dönemini kapsayan Kurumsal Yönetim İlkeleri<br />

Uyum Raporumuz, söz konusu İlkelerin uygulanabilen ve uygulanamayan<br />

hususlarını içerecek şekilde ve Şirketimizin bu konudaki<br />

öncelikleri doğrultusunda, <strong>2012</strong> yılındaki faaliyetler gözden geçirilmek<br />

suretiyle ve yılsonu itibariyle, aşağıda ayrıntılı olarak bilgilerinize<br />

sunulmuştur.<br />

Seri:IV, No:56 sayılı “Kurumsal Yönetim İlkelerinin Belirlenmesine<br />

ve Uygulanmasına İlişkin Tebliğ” kapsamında, payları İMKB’de<br />

işlem gören ve Kurumsal Yönetim İlkelerine Uyum Raporu hazırlamakla<br />

yükümlü şirketlerin esas alacakları format, Sermaye Piyasası<br />

Kurulu’nun 01.02.2013 tarih ve 4/88 sayılı Kararı ile belirlenmiş<br />

olup, 2013 yılında yayınlanacak <strong>2012</strong> yılına ilişkin Faaliyet<br />

Raporlarından başlamak üzere, Kurumsal Yöretim İlkelerine Uyum<br />

Raporu’nun söz konusu formata uygun olarak hazırlanması zorunludur.<br />

Aşağıda yer alan yeni Kurumsal Yönetim Uyum Raporumuza,<br />

Şirketimizin internet adresinden de (www.tofas.com.tr) ulaşılabileceği<br />

gibi, daha önceki Uyum Raporlarımıza da aynı web adresinden<br />

ulaşılarak, incelenebilir.<br />

BÖLÜM I - PAY SAHİPLERİ:<br />

2. Pay Sahipleri İle İlişkiler Birimi<br />

Önceki Uyum Raporlarımızda da yer aldığı üzere, Pay Sahipliği<br />

haklarının kullanımının kolaylaştırılması ve Kurumsal Yönetim İlkeleri<br />

ile belirlenen temel prensipler doğrultusunda, Şirketimizde<br />

pay sahipleri ile ilişkilerin yönetimi ve gerekli düzenlemelerin yürütülmesi<br />

amacıyla, Şirketimiz bünyesinde Hissedar İlişkileri Birimi<br />

kurulmuş ve müteakip Kurumsal Yönetim İlkelerine ilişkin uygulamaların<br />

daha etkin şekilde takibinin sağlanması amacıyla, 2005<br />

itibariyle söz konusu Birimin adı, “Kurumsal Yönetim ve Hissedar<br />

İlişkileri” olarak değiştirilmek suretiyle çalışmalarını sürdürmektedir.<br />

Söz konusu Birim, Kurumsal Yönetim alanında SPK’nın yayımladığı<br />

Kurumsal Yönetim İlkeleri ve İMKB şirketlerinin Kurumsal<br />

Yönetim uygulamaları çerçevesinde, Şirket nezdindeki faaliyetleri<br />

yürütmekte olup, Hissedar İlişkileri alanında ortaklarla ilişkiler ve<br />

pay sahipliğine ilişkin hakların sağlanması ile Sermaye Piyasası<br />

düzenlemeleri ve şirket bilgilendirme politikası kapsamındaki uygulamaların<br />

takibine ilişkin çalışmaları yürütmektedir.<br />

SPK’nın Seri:IV, No:41 Tebliği çerçevesinde ve ayrıca, Seri:IV,<br />

No:56 sayılı Tebliğ ile belirlenen Kurumsal Yönetim İlkeleri kapsamında<br />

söz konusu Birim; öncelikle Ortaklar Genel Kurul<br />

Toplantıları’nın düzenlenmesi, Pay Sahipliği haklarının kullandırılması<br />

ve hisse senedi işlemleri yanı sıra, pay sahiplerine ilişkin<br />

gerekli kayıtların tutulması ve hissedarların bilgi taleplerinin karşılanması<br />

doğrultusunda faaliyet göstermekte olup, başta Sermaye<br />

Piyasası Kurulu (SPK) ve İstanbul Menkul Kıymetler Borsası<br />

(İMKB) ile, Merkezi Kayıt Kuruluşu (MKK) olmak üzere, konu ile<br />

ilgili diğer düzenleyici kurum ve kuruluşlar nezdinde Şirketin temsil<br />

ve iletişimini sağlamaktadır.<br />

Ayrıca bu Birim, sermaye artışlarıyla ilgili işlemlerin yapılması ve<br />

temettü dağıtımına ilişkin düzenlemelerden, Yönetim Kurulu ve<br />

Denetim Kurulu kararlarının takibi ile Yönetim Kurulu bünyesindeki<br />

Komitelerin çalışmalarına ilişkin gerekli prosedürlerin takibi ve<br />

kayıtların tutulması ile Sermaye Piyasası Mevzuatı kapsamında,<br />

kamunun aydınlatılması ve yatırımcıların bilgi talepleriyle ilgili olarak,<br />

şirket internet sitesi ve e-Yönet gibi portallar ile KAP üzerinden<br />

özel durum açıklamaları dahil, ilgili konuların tatbik ve takibini<br />

yapmaktadır.<br />

118

TOFAŞ FAALİYET <strong>RAPORU</strong> <strong>2012</strong><br />

Bunlara ilaveten, Kurumsal Yönetim ve Hissedar İlişkileri Birimi,<br />

Sermaye Piyasalarına ilişkin düzenlemelerin Şirket bünyesinde<br />

takibi ve bu yönde gerekli çalışmaların yapılması ve yukarıdaki sorumluluları<br />

yanı sıra, Şirket sermayesine ilişkin kayıtların tutulması,<br />

bireysel hissedarlara ait işlemlerin takibi yanı sıra, Şirketimiz bağlı<br />

ortaklık ve iştirak şirketlerinin Yönetim Kurulu ve Ortaklar Genel<br />

Kurullarına ilişkin toplantılarının yapılması, takibi ve kayıtlarının tutulması<br />

gibi hususlarda da görev yapmaktadır.<br />

Dönem sonu itibariyle İlgili Birimde, konu ile ilgili olarak Dr. M. Adil<br />

Salepçioğlu yetkili olup, adil.salepcioglu@tofas.om.tr veya borsa@tofas.com.tr<br />

adresinden e-mail ile, veya (0212.275 33 90 /<br />

5104 dahili numaradan) telefonla ulaşılarak bilgi ve iletişim sağlanabilir.<br />

Ayrıca dönem sonu itibariyle, kurumsal yatırımcılarla daha etkin bir<br />

iletişimin sağlanması amacıyla, “Kurumsal Yatırımcı İlişkileri” Birimi<br />

de faaliyetlerini yürütmektedir. İlgili Birim’de konu ile ilgili olarak,<br />

M. Emre Ertürk yetkili olup, emre.erturk@tofas.com.tr adresinden<br />

e-mail ile, veya (0212.275 33 90 / 5187 dahili numaradan)<br />

telefonla ulaşılarak bağlantı kurulabilir.<br />

En son Olağan Genel Kurul Toplantısı’na ait hazır bulunanlar cetveline,<br />

başvuruda bulunarak blokaj işlemleri ile kaydolan 46 hissedarımız<br />

ve gerekse izleyici olarak katılmak isteyen ziyaretçilerin<br />

de Genel Kurul’a katılımları sağlanmıştır. Dönem içinde, Şirketimize<br />

telefonla ulaşanlar haricinde, Şirket Merkezi’mize gelerek<br />

Kurumsal Yönetim ve Hissedar İlişikileri Biriminden ve Kurumsal<br />

Yatırımcı İlişkileri Biriminden bilgi talebinde bulunan, bireysel veya<br />

kurumsal yatırımcılar yanısıra, 31.12.<strong>2012</strong> tarihine kadar, bedelsiz<br />

pay ve kar payı haklarını kullanan hissedarlarımıza ait 122 fiziki<br />

hisse senedi işlemleri yapılmış olup, gene dönem içinde, borsa@<br />

tofas.com.tr adresine ulaşan 203 e-mail mesajıyla gelen bilgi<br />

talepleri konular bazında derlenerek gerekli cevap, açıklama ve<br />

gönderiler yapılmıştır.<br />

Ayrıca, dönem içinde üst yönetimin katılımı ile, başta kurumsal yatırımcılar<br />

olmak üzere, aracı kurum ve banka uzmanları ile analistlere<br />

yönelik olarak, yurtiçi ve yurt dışında 326 adet birebir toplantı<br />

ile 12 kez yatırımcı konferansına katılınmış ve ayrıca 4 adet Analist<br />

Toplantısı düzenlenmiştir.<br />

Ayrıca Şirketimiz, Türkiye Kurumsal Yönetim Derneği (TKYD) ve<br />

Türkiye Yatırımcı İlişkileri Derneği’nin (TÜYİD) kurumsal üyesidir.<br />

3. Pay Sahiplerinin Bilgi Edinme Haklarının Kullanımı<br />

Pay sahiplerinin bilgi alma taleplerine ilişkin hususlar, yukarıda da<br />

belirtildiği üzere, konular bazında derlenerek, söz konusu bilgi ve<br />

ilgili taleplerine gerekli yanıtlar verilmiş veya diğer gönderiler yapılmıştır.<br />

Bu konuda hazırlanan Yatırımcı Sunuşları ve Analist Raporlarına<br />

internet sitemizde yer verilerek, yatırımcıların ve kamuoyunun bilgilendirilmesi<br />

temin edilmiştir. Gerek bireysel hissedarlarına, gerekse<br />

kurumsal yatırımcılarına yönelik olmak üzere, Şirketimiz,<br />

bilgilendirme politikası kapsamında konuya azami önemi göstermekte<br />

ve gerekli organizasyonları yaparak, bağlantı, iletişim ve<br />

bilgi akışını sağlamaktadır.<br />

Şirketimiz internet (web) sitesinde, Ortaklarımızın, “Yatırımcılarla<br />

İlişkiler” bölümü altında yer alan bağlantılı linkler aracılığıyla, diğer<br />

alt bölümlerde yer alan ilgili bilgilere ulaşabilmeleri ve Şirketimize<br />

ait genel, yönetsel ve finansal verileri inceleyebilmeleri mümkün<br />

olup, bu alt bölümlere ek olarak, İMKB kayıtlarına da ulaşabilecekleri<br />

“Borsa Bilgileri” adı altında devreye alınan bağlantı, önceki<br />

yıllarda da olduğu gibi, <strong>2012</strong> yılında da aktif olarak sürdürülmüştür.<br />

Şirketin internet sitesinde pay sahipliği haklarının kullanımını<br />

etkileyebilecek nitelikte herhangi bir kısıtlama veya bu yönde bilgi<br />

ve açıklamaya yer verilmemekte olup, özellikle kamuoyunun, pay<br />

sahiplerinin ve genel olarak tüm menfaat sahiplerinin, doğru, zamanında<br />

ve eksiksiz bilgi edinmelerini sağlayacak şekilde ve ayrıca<br />

pay sahipliği haklarının kullanımını kolaylaştıracak nitelikte bilgi,<br />

belge ve açıklamalara yer verilir.<br />

KAP (Kamuyu Aydınlatma Platformu) kapsamında elektronik işletim<br />

sistemi ve elektronik ortamda Özel Durum Açıklamaları ile<br />

diğer bildirimlerin, SPK ve İMKB’ye gönderilebilmesini sağlayan<br />

program ve bağlantılar Şirketimizde uygulamaya geçirilmiştir. Ayrıca,<br />

sermaye piyasası araçlarının kayden izlenmesi amacıyla kurulmuş<br />

bulunan Merkezi Kayıt Kuruluşu A.Ş. (MKK) ihraçcı üyesi<br />

olarak, özellikle e-Yönet Portalı da <strong>2012</strong> içerisinde devreye ve uygulamaya<br />

alınmıştır.<br />

Ayrıca, gerek 30.12.2011 ve gerekse 01.11.<strong>2012</strong> tarihleri itibariyle,<br />

ortaklarımıza yönelik olarak “hisse senetleri kaydileştirilmeyen<br />

hisse sahiplerinin tüm haklarını 31.12.<strong>2012</strong>’de kaybedeceklerine”<br />

dair bir duyuru yayımlanmıştır. İnternet sitemiz ile beraber, Türkiye<br />

çapında yayın yapan üç günlük gazetede yayınlanan duyuruda<br />

özetle, “25 Şubat 2011 tarihli mükerrer Resmi Gazete’de yayınlanarak<br />

yürürlüğe giren 6111 sayılı Kanun’un 157. maddesi ile<br />

değiştirilen Sermaye Piyasası Kanunu’nun Geçici 6. maddesine<br />

göre, 31 Aralık <strong>2012</strong> tarihine kadar kaydileştirilmek üzere Şirketimize<br />

teslim edilmeyen tüm hisse senetleri, bu tarihte Kanunen<br />

Şirketimize intikal edecek ve Pay Sahiplerinin sözkonusu hisse<br />

senetleri üzerindeki tüm hakları da anılan tarihte kendiliğinden<br />

sona ermiş sayılacaktır” hususuna yer verilmiştir.<br />

Özellikle, 31.12.2006 itibariyle, Merkezi Kayıt Kuruluşu’nun düzenlemeleri<br />

doğrultusunda, nevi değişikliği gerçekleştirilen kaydileştirilmemiş<br />

hisse senetlerinin kaydi olarak takip edilebilmesi<br />

amacıyla başlatılan süreçler kapsamında, 2007 yılında yayınlanan<br />

SPK’nın ilgili düzenlemeleri ve MKK’nın konuya ilişkin uygulamaları<br />

doğrultusunda ve ilgili mevzuata uygun olarak, 31.12.2007<br />

tarihi itibariyle sermaye piyasası araçlarının kayden takibine ilişkin<br />

düzenlemeler uygulamaya geçirilmiştir. MKK, Aracı Kurum (Yapı<br />

Kredi Yatırım) ve Şirketimiz arasındaki sözkonusu çalışmalar ilgili<br />

mevzuata uygun olarak, Kurumsal Yönetim ve Hissedar İlişkileri<br />

Birimimizce önceki yıllarda da olduğu üzere, <strong>2012</strong> yılı içinde de<br />

gereği gibi sürdürülmüştür.<br />

Bu doğrultuda, 25.02.2011 tarihli mükerrer Resmi Gazete’de yayınlanarak<br />

yürürlüğe giren 6111 sayılı Kanun’un 157. maddesi ile<br />

değiştirilen Sermaye Piyasası Kanunu’nun geçici 6.maddesine<br />

göre ve MKK’nın 28.04.2011 tarih ve 551 sayılı Genel Mektubu<br />

çerçevesinde, fiziken hisse senedi sahiplerinin hisse senetlerini<br />

31.12.<strong>2012</strong> tarihine kadar kaydileştirilmek üzere Şirketimize müracaat<br />

ederek, sözkonusu hisse senedi işlemlerini yaptırmaları ve<br />

fiziki hisse senetlerini kaydiliştirmeleri kanunen öngörülmüştür. Bu<br />

kapsamda, fiziki hisse senetlerine sahip olan hissedarlarımızın<br />

haklarının kaybolmamaması için 31.12.<strong>2012</strong> tarihine kadar Şirketimize<br />

müracaat eden hissedarlarımızın gerekli işlemleri zamanında<br />

tamalanarak süreç sona ermiştir. Fiziki hisse senetleri kaydileştirilmeyen<br />

hisse sahipleri tüm haklarını kanunen söz konusu tarih<br />

itibariyle kaybetmişlerdir.<br />

Dönem içinde pay sahiplerinin bilgi edinme taleplerinin karşılanması<br />

ve Şirketimizin Bilgilendirme Polikası kapsamında gerekli çalışmalar<br />

ve ilgili uygulamalar azami gayretle sürdürülmüştür.<br />

Şirket Ana Sözleşmesi’nde “özel denetçi” atanması talebine ilişkin<br />

herhangi bir düzenleme bulunmamaktadır. Dönem içinde özel<br />

denetçi tayini ile ilgili herhangi bir talep Şirketimize yapılmamıştır.<br />

Gerek mevcut düzenlemeler, gerekse genel teamül dahilinde bu<br />

konuda henüz bir bilgi ve uygulamaya dönük durum söz konusu<br />

değildir. Şirketimiz yeni Türk Ticaret Kanunu ile Sermaye Piyasası<br />

Kanunu düzenlemeleri kapsamında konuyu takip etmektedir.<br />

Ayrıca, Şirketimiz, iç denetim uygulamaları dışında iki ana Ortağının<br />

(Koç ve Fiat) denetimine tabi olup, ayrıca kanuni olarak Genel<br />

Kurul kararıyla onaylanan Bağımsız Dış Denetim Şirketi tarafından<br />

denetime tabi tutulmaktadır.<br />

4. Genel Kurul Toplantıları<br />

Dönem içinde, 30 Mart <strong>2012</strong> tarihi itibariyle Olağan Ortaklar Genel<br />

Kurul toplantımız yapılmıştır. Genel Kurula Çağrı ilanları Türkiye<br />

Ticaret Sicili Gazetesi yanısıra, Türkiye çapında yayımlanan iki<br />

günlük gazetede, usulüne uygun olarak ve gerekli bilgileri tümüyle<br />

içerecek şekilde ve yasal süreler dahilinde ilan edilmiştir. Ayrıca,<br />

Ortaklar Pay Defterine kayıtlı pay sahiplerine yazılı olarak bildirim<br />

yapılmıştır. Merkezi Kayıt Kuruluşu A.Ş. aracılığı ile teslim alınan<br />

blokaj yazılarına istinaden 46 pay sahibi hazirun cetvelinde yer almıştır.<br />

Ayrıca, izleyici olarak Genel Kurula katılmak isteyen herkesin katılımı<br />

sağlanmış, menfaat sahipleri, basın-yayın temsilcileri ve genel<br />

anlamda tüm paydaşların Toplantıya iştiraklerinin sağlanması hedeflenmiştir.<br />

. Bu çerçevede, yazılı ve görsel basın - medya temsilcileri<br />

ile, çeşitli aracı kurum ve banka uzmanları yanı sıra, ilgili dernek<br />

ve sivil toplum kuruluşları ile derecelendirme şirketi yetkilileri<br />

de söz konusu Genel Kurul Toplantısına iştirak etmişlerdir.<br />

Genel Kurul toplanma usulü, pay sahiplerinin katılımını en üst düzeyde<br />

sağlayacak şekilde yapılır ve ayrıca toplantı tutanaklarına<br />

yazılı veya elektronik ortamda her zaman erişilebilir olması sağlanır.<br />

Toplantı etkinliğini artıracak uygulamalara yer verilmek suretiyle,<br />

mevzuatın getirdiği düzenlemelere uygun olarak hareket edilir.<br />

Genel Kurulların gerekli fonksiyonunu sağlamak için azami gayret<br />

gösterilmektedir.<br />

Pay sahiplerinin sahip olduğu haklar ve bu hakların kullanılmasına<br />

ilişkin açıklamalar, gerek mevzuat ilanlarında, gerekse şirket<br />

internet adresinde ve ayrıca MKK üzerinden e-Yönet Portalında<br />

yer alan bilgilendirme dökümanları aracılığıyla hissedarlarımıza sunulmaktadır.<br />

120

TOFAŞ FAALİYET <strong>RAPORU</strong> <strong>2012</strong><br />

Genel Kurul Toplantısı’ndan önce yasal süresi içinde, mali tablolar<br />

ve faaliyet raporu ile diğer bilgi ve belgeler, Şirket Merkezi’nde pay<br />

sahiplerinin ve ilgililerin incelemelerine hazır bulundurulmaktadır.<br />

Genel Kurul Toplantısı’na ilişkin ilanların asgari 3 hafta öncesinden<br />

yapılması sağlanmaktadır. Gerek mali tabloların İMKB’ye bildirilmesi<br />

ve gerekse Faaliyet Raporu’nun hazırlanması ve basımını<br />

müteakip, Genel Kurul gündeminde ele alınacak her türlü bilgi ve<br />

rapor, yazılı olarak mektup, faks veya elektronik ortamda e-maille<br />

talep edenlerin adreslerine, en hızlı gönderi imkanıyla ulaştırılmaktadır.<br />

Kayıtlar, elekronik ortam dahil, pay sahiplerinin en rahat şekilde<br />

ulaşabileceği yerlerde açık bulundurulmaktadır.<br />

Genel Kurullarımızda pay sahiplerinin soru sormaları ve konu hakkında<br />

söz alarak fikir beyan etmeleri en doğal hak olmak durumunda<br />

olup, bu hususa hassasiyetle uyulmaktadır. Bu<br />

doğrultuda, Şirketimiz Ortaklarının Genel Kurul’da soru sorma<br />

hakları veya Gündem maddeleriyle ilgili öneri sunmaları yada verdikleri<br />

öneriler veya mevcut konular üzerinde konuşma yapmaları<br />

Divan Heyeti tarafından usulüne uygun olarak sağlanmakta ve<br />

gerekli kayıtlar tutulmaktadır. Bu çerçevede Genel Kurul’umuzda<br />

pay sahiplerinin değişik konularda sunduğu bilgilere ilişkin olarak<br />

Divan Heyetine verdikleri yazılı ve sözlü öneriler Şirketimizin internet<br />

(web) adresinde de yer alan Genel Kurul Toplantı Tutanaklarına<br />

eklenmektedir. Ayrıca pay sahiplerinin, varsa bazı maddeler<br />

aleyhine verdikleri oyların da Toplantı Tutanağı’na işlenmiş olduğuna<br />

dair kayıtlar Genel Kurul dökümanlarının incelemesinden de<br />

(www.tofas.com.tr) görülebilir.<br />

Yıllık Faaliyet Raporları, finansal tablolar ve bağımsız denetim<br />

raporları ile kar dağıtım önerisi, vekaleten oy kullanma formu ve<br />

Genel Kurul gündemine kadar diğer bilgi ve belgelerle beraber,<br />

Sermaye Piyasası düzenlemeleri doğrultusunda hazırlanan gerekli<br />

dökümantasyonlar, Ana Sözleşme’nin son hali ve varsa tadil<br />

metinlerini de kapsayacak şekilde en son bilgileri içeren kayıtlar<br />

ile Borsa’ya gönderilen Özel Durum Açıklamaları ile Faaliyet<br />

Raporu’nda yer alan bilgiler, Kurumsal Yönetim İlkeleri gereği düzenlemeler,<br />

sermayenin ortaklar arası dağılımı ve Yönetim Kurulu<br />

Raporu’ndan, Kurumsal Yönetim Uyum Raporu ve ilgili şirket<br />

politikalarına kadar tüm bilgiler, elektronik ortamda da ulaşılabilir<br />

durumda olup, gerekli güncellemelerle takip edilmektedir.<br />

Söz konusu verilen öneriler doğrultusunda, pay sahiplerinin Şirketimizde<br />

gerekli çalışma ve bilgi alma talepleri Şirket üst yönetimince<br />

uygun görülerek, kendilerine gerekli inceleme imkanı verilmektedir.<br />

Dönem içinde, bu yönde talepte bulunan Hissedarlarımızın<br />

incelemeleri doğrultusunda, bizzat kendilerinden değerlendirme<br />

ve bilgi talep edilerek, gerekli hususlar dikkate alınmıştır.<br />

Şirket faaliyetleri Ana Sözleşme ile belirlenmiştir. Şirket Ana<br />

Sözleşmesi’nin “Maksat ve Mevzuu” başlıklı 3. maddesinde belirtilen<br />

esas gayeler ve bu amaçla yapılabilecek faaliyetler yer almış<br />

olup, bu maddenin Genel Kurul’ca değiştirilmesi suretiyle bir<br />

karar alınmadıkça, Şirket dilediği işleri yapamaz. Şirket, birleşme,<br />

devralma veya bölünme gibi konularda Yönetim Kurulu’nun teklifi<br />

üzerine, Genel Kurulun onayına sunularak karara bağlanır. Ayrıca,<br />

Ana Sözleme değişikliği mahiyetinde Genel Kurul’un onayından<br />

geçtiği üzere, Şirket, her nevi gayrimenkulü alabilir, satabilir,<br />

yaptırabilir, kiralayabilir, ipotek alabilir veya ipotek edebilir, bunlar<br />

üzerinde diğer ayni haklar tesis edebilir. Bu vesileyle, Şirket Ana<br />

Sözleşmesi’nin bu ve diğer maddelerini de kapsayacak şekilde<br />

en son haline ilgili web sitemizden (www,tofas.com.tr) ulaşılabilir.<br />

Kurumsal Yönetim İlkelerinin 1.3.7 numaralı bölümünde belirtildiği<br />

üzere, yönetim hakimiyetini elinde bulunduran pay sahiplerinin,<br />

Yönetim Kurulu üyelerinin, üst düzey yöneticilerin ve bunların eş<br />

ve ikinci dereceye kadar kan ve sıhri yakınlarının, şirket veya bağlı<br />

ortaklıkları ile çıkar çatışmasına neden olabilecek nitelikte işlem<br />

yapabilmesi ve rekabet edebilmesi için gereken Genel Kurul onayı<br />

alınmakta olup, varsa ilgili hususlar Genel Kurulun bilgi sunulur.<br />

Ayrıca, dönem içinde yapılan bağış ve yardımlara ilişkin Genel Kurul<br />

gündemi gereğince Genel Kurul Toplantısında gerekli açıklamalarda<br />

bulunulmuş ve toplantı tutanağında yer verilmiştir.<br />

Yıllar itibariyle, Olağan ve Olağanüstü Genel Kurul Toplantı Tutanakları<br />

ve Hazurun Cetvellerinin tümüne Şirket Genel Merkezi’mizden<br />

ulaşmak mümkün olduğu gibi, İstanbul Ticaret Sicili<br />

Memurluğu’nda bulunan Türkiye Ticaret Sicili Gazetesi arşivinden<br />

de ulaşılabilir. Ayrıca, son 5 yıla ait Genel Kurul Toplantı Tutanakları<br />

ile ilgili diğer dökümanlara ait “pdf” dosyaları gene Şirketimizin<br />

belirtilen web sitesinden ulaşılarak incelenebilir.<br />

5. Oy hakları ve Azınlık Hakları<br />

Genel Kurullarda her hisse için bir oy hakkı söz konusu olup, oy<br />

hakkında imtiyaz yoktur (Ana Sözleşme’nin 20. maddesi). Sadece,<br />

Yönetim Kurulu Üyeliklerine ve Denetçiliklere, İmtiyazlı Pay Sahipleri<br />

olarak A ve D Grubu hissedarlarınca gösterilecek adaylar<br />

arasından seçim yapılması mecburidir (Ana Sözleşme’nin 9. ve<br />

15. maddeleri). Genel Kurulda temsil ve oy kullanma şekline ilişkin<br />

düzenlemeler doğrultusunda (Ana Sözleşme’nin 21. ve 22. maddeleri)<br />

oy hakları kullanılır. Sermaye Piyasası Kurulu’nun vekaleten<br />

oy kullanmaya ilişkin düzenlemelerine uygun olarak hareket edilir.<br />

Karşılıklı iştirak halinde hakim ortak söz konusu değildir. Şirket<br />

Ana Sözleşmesi’nde azınlık paylarının yönetimde temsiline ilişkin<br />

bir hüküm bulunmadığı gibi, birikimli oy kullanma yöntemine ilişkin<br />

bir düzenlemeye de yer verilmemiştir. Bu yönde Sermaye Piyasası<br />

mevzuatının ihtiyari uygulama hususu ve hakim ortakların bu düzenlemeyi<br />

ön görmemesi dolayısıyla mevcut Genel Kurul nisabına<br />

ilişkin hüküm uygulanmaktadır (Ana Sözleşme’nin 19. maddesi).<br />

Pay sahipleri ile ilgili işlerde eşit işlem ve muamele prensipleri ve<br />

mevzuata uygun olarak hareket edilmekte olup, Şirketimiz nezdinde<br />

gerekli düzenlemeler sağlanarak azami derecede önem<br />

verilmektedir.<br />

6. Kar Payı Hakkı<br />

Kar payı dağıtımında imtiyaz söz konusu değildir. Kar payları,<br />

mevcut payların tamamına, bunların ihraç ve ihtisap tarihlerine bakılmaksızın<br />

eşit olarak dağıtılır.<br />

Şirketimizin Kar Dağıtım Politikası; Kurumsal Yönetim İlkeleri<br />

Uyum Raporu’nda ve Genel Kurul Toplantı Tutanağı’nda da yer<br />

aldığı gibi, yasal mevzuat hükümleri, Sermaye Piyasası Kurulu’nun<br />

düzenlemeleri ve uygulamaları doğrultusunda, Şirketimizin orta ve<br />

uzun vadeli stratejileri ile yatırım ve finansal planları çerçevesinde<br />

ele alınarak, belirlenmektedir.<br />

Bu kapsamda belirlenen ve Genel Kurulun bilgisine sunulan Kar<br />

Dağıtım Politikamız, <strong>2012</strong> ve önceki yıllar itibariyle Şirketin gerek<br />

(www.tofas.com.tr) internet adresinde, gerek Faaliyet Raporu<br />

içinde ve gerekse Ortaklar Genel Kurulu toplantı tutanağından da<br />

gönülebileceği gibi, pay sahiplerinin ve kamuoyunun bilgilerine sunulmaktadır.<br />

Şirketimiz Kar Dağıtım Politikası, önceki yıllara ait Kurumsal Yönetim<br />

İlkeleri Uyum Raporları’nda ve ilgili Genel Kurul Toplantı Tutanaklarında<br />

da yer aldığı gibi; Türk Ticaret Kanunu ve Sermaye<br />

Piyasası Kanunu ile Sermaye Piyasası Kurulu’nun ilgili Tebliğleri<br />

ve düzenlemeleri çercevesinde, Kurumsal Yönetim uygulamaları<br />

ve Şirketimizin orta ve uzun vadeli stratejileri ile yatırım ve finansal<br />

planları doğrultusunda ele alınarak belirlenmektedir. Sermaye Piyasası<br />

Kurulu’nun Seri:IV, No:27 sayılı Tebliğ esasları, Şirket Ana<br />

Sözleşmesi ve Kar Dağıtım Politikamız çerçevesinde Şirketimiz,<br />

stratejik planlarını ve finansal yapısını da gözönünde tutarak, hissedarlarımıza<br />

azami oranda kar payı dağıtılmasını prensip olarak<br />

benimsemiştir. Bu kapsamda belirlenen 2013 yılına yönelik kar<br />

dağıtım politikamız, Sermaye Piyasası düzenlemeleri ve Ana Sözleşme’mizin<br />

ilgili maddelerine uygun olarak, önceki dönemlerde<br />

olduğu gibi, pay sahiplerinin ve kamuoyunun bilgisine sunulmaktadır.<br />

Kar payları, Ortaklar Genel Kurul’umuzun kararları çerçevesinde<br />

nakit ve/veya temettünün sermayeye eklenmesi suretiyle bedelsiz<br />

olarak ortaklara dağıtılabileceği gibi, belli oranda nakit, belli oranda<br />

bedelsiz pay olarak da dağıtılabilir.<br />

İlgili yasal düzenlemeler ve Şirket Ana Sözleşmesi’nin kar dağıtımına<br />

ilişkin 29. maddesi dikkate alınarak, tespit edilen kar payı<br />

dağıtım tutarları, belirlenmiş kanuni süreler içerisinde Ortaklar Genel<br />

Kurulu’nun tasvibini müteakip, yine Genel Kurul’un tespit ettiği<br />

tarihte ortaklarımıza dağıtılır.<br />

Bunun yanı sıra, Ana Sözleşme’mizin 29. maddesine istinaden<br />

Genel Kurul tarafından yetki verilmesi halinde, Yönetim Kurulu<br />

Kararı ile ortaklarımıza temettü avansı dağıtılması da imkan dahilindedir.<br />

7. Payların Devri<br />

Şirket Ana Sözleşmesi’nde “Nama Yazılı Hisselerin Satışı”na ilişkin<br />

8. maddesinde, A ve D Grubu nama yazılı hisselerin satışı ve devri<br />

hususlarında uygulanacak esaslar belirlenmiş olup, bu kural ve<br />

düzenlemelere tabi olarak payların devrinde kısıtlamalar sözkonusudur.<br />

Bu husus, hakim ortakların mevcut haklarının korunması ve<br />

esas olarak başka bir otomobil üreticisi veya dolaylı olarak kontrol<br />

edilen şirketlere hisse devrinin sınırlandırılmasını içermektedir.<br />

BÖLÜM II - KAMUYU AYDINLATMA VE ŞEFFAFLIK:<br />

8. Bilgilendirme Politikası<br />

Şirketimizin ”Bilgilendirme Politikası”; yasal düzenlemeler, Sermaye<br />

Piyasası Mevzuatı ve yayımlanan Tebliğlerle belirlenen kurallar<br />

ile Kurumsal Yönetim İlkeleri çerçevesinde yürütülür. Şirket Bilgi-<br />

122

TOFAŞ FAALİYET <strong>RAPORU</strong> <strong>2012</strong><br />

lendirme Politikası’na Faaliyet Raporu’nun içinde ve Şirket internet<br />

adresinde de yer verilmektedir. Ayrıca söz konusu Politika’da<br />

yıl içinde herhangi bir güncelleme yapıldığı takdirde de, Genel<br />

Kurul’da ortakların bilgisine sunulur.<br />

Yeni Kurumsal Yönetim İlkeler kapsamında Şirketimizce, kamuyu<br />

aydınlatma ve şeffaflık kriterleri doğrultusunda gerekli bilgi akışının;<br />

zamanında, doğru, eksiksiz, anlaşılabilir ve ayrıca düşük maliyetlerle,<br />

kolay erişilebilir ve analiz edilebilir olarak sağlanması amaçlanmış<br />

olup, buna azami gayret gösterilir. Ticari sır kapsamında<br />

olmaması kaydıyla, talep edilebilecek her türlü bilginin değerlendirmeye<br />

alınması ve bu doğrultuda kamuya duyurulması sağlanır.<br />

Söz konusu Bilgilendirme Politikası, gerek kamuya açık toplantıların<br />

düzenlenmesi, gerek yatırımcı ve hissedarlarla ilişkilerin yürütülmesi<br />

ve gerekse müşterilerin bilgilendirilmesine kadar tüm paydaşları<br />

kapsayacak şekilde düzenlemeleri içerir ve ilgili Birimlerin<br />

çalışmaları doğrultusunda sürdürülür ve koordine edilir.<br />

Şirket Bilgilendirme Politikası’nın uygulanması ve geliştirilmesinden<br />

Yönetim Kurulu’muz yetkili olup, Yönetim Kurulu adına süreçlerin<br />

kontrolünden Şirketimiz CEO’su sorumludur. Bu doğrultuda,<br />

Bilgilendirme Politikası’nın yürütülmesi ve sorumluluğu, Şirketimiz<br />

CEO’su ve Yönetim Kurulu Üyesi Sn. Kamil Başaran yanısıra, Şirketimiz<br />

Mali Direktörü Sn. Cengiz Eroldu ve Kurumsal İlişkiler Direktörümüz<br />

Sn. Arzu Çolakoğlu tarafından yerine getirilir.<br />

Ayrıca, bağlı bulunduğumuz yerli ve yabancı ortaklarımız konumundaki<br />

Şirketlerin bu yöndeki politikalarına uygun olarak düzenlenen<br />

bilgilendirme yöntemleri uygulanır. Şirketimiz, ana ortakları<br />

yanısıra gerek bireysel, gerekse kurumsal yatırımcı ve hissedarlarımıza<br />

yönelik uygulamaları bir bütün içinde ele almaktadır.<br />

Şirketimizce Kurumsal Yönetim İlkeleri doğrultusunda, Sermaye<br />

Piyasası düzenlemelerinin takibi ve Sermaye Piyasası kurumlarıyla<br />

ilişkilerin yürütülmesine ilaveten, hissedar ve yatırımcıların bilgi taleplerinin<br />

karşılanması ve pay sahipliği haklarının kullandırılmasıyla<br />

beraber, başta Genel Kurullara ilişkin düzenlemelerden, internet<br />

sitesi dahil bilgi akışının sağlanmasına kadar, gerekli koordinasyonun<br />

sağlanması Bilgilendirme Politikamızın temelleri arasında yer<br />

alır.<br />

Sermaye Piyasası Mevzuatı ve Türk Ticaret Kanunu’ndaki hükümler<br />

ile Sermaye Piyasası Kurulu’nun düzenlemeleri doğrultusunda,<br />

Ortaklar Genel Kurulu, yıllık Faaliyet Raporu, periyodik Mali Tablo<br />

ve Raporlar ile Özel Durum Açıklamaları yanısıra, internet sitesine<br />

ilişkin düzenlemeler ve tüm menfaat sahipleri kapsamındaki bilgilendirme<br />

faaliyetleri yasal süreçlere uygun olarak yerine getirilir.<br />

Bu bağlamda, Genel Kurullarımız her yıl yasal süresi içerisinde<br />

yapılır ve hissedarlarımızın Genel Kurula katılımı için gereken tüm<br />

çalışmalar kayıt altına alınarak yürütülür. Faaliyet Raporlarımız,<br />

yasal düzenlemeler çerçevesinde gerek basılı, gerekse internet<br />

ortamında erişilebilir durumdadır. Periyodik mali tablo ve finansal<br />

raporlara ilişkin, SPK Tebliğleri ve UFRS’ye uygun olarak hazırlanan<br />

finansal sonuçlar, SPK ve İMKB’ye gönderilerek yayımlanır.<br />

Talep eden kurum, kuruluş veya şahıslara ulaştırılması temin edilir.<br />

Ayrıca, 2011 yılından itibaren, SPK’nın Seri: VIII, No:56 sayılı tebliği<br />

ile düzenlenen Özel Durum Açıklamalarına ilişkin bildirimler, BIY<br />

üzerinden elektronik ortamda, KAP’da yayımlanacak şeklinde yapılmaktadır.<br />

Hissedarlarımızın bilgi taleplerinin karşılanması ve pay<br />

sahipliği haklarının kullandırılması doğrultusunda her türlü iletişim<br />

aracı kullanılmaktadır. Ayrıca, hissedarlara yönelik periyodik fabrika<br />

gezileri düzenlenmektedir.<br />

Şirketimiz web sitesi (www.tofas.com.tr) aracılığıyla, internet sayfasında<br />

olması gereken hususlara azami önem gösterilerek bilgilendirme<br />

akışı sağlanmaktadır. Sözkonusu internet adresinde<br />

Şirketimiz hakkında talep edilebilecek muhtelif bilgilere kapsamlı<br />

olarak yer verilmiştir. Söz konusu internet adresimizde yer alan<br />

“Yatırımcılarla İlişkiler” bölümünde, Kurumsal Yönetim uygulamaları,<br />

ticari hususlar ve şirket Ana Sözleşmesi gibi bilgiler yanısıra,<br />

faaliyet raporlarımızdan, periyodik finansal raporlara, Genel Kurul<br />

tutanaklarından, hazırlanan analist ve yatırımcı sunumlarına kadar,<br />

SPK’nın öngördüğü her türlü bilgiye yer verilmekte olup, hissedar<br />

ve yatırımcılarımız ile analistlerin İMKB verilerine ulaşabilecekleri<br />

bir bilgi hattı da mevcuttur. Şirket internet sitesinde yayınlanarak<br />

şirket faaliyetlerindeki gelişmeler hakkında bilgiler içeren faaliyet<br />

raporları, finansal tablolar ve ekleri, ara dönem finansal sonuçları<br />

ve ara dönem faaliyet raporları, periyodik yatırımcı ve analist<br />

sunumları ile ayrıca aylık olarak model bazında üretim ve satış<br />

adetleri, üç ayda bir ihracat tutarları, yıllık olarak ise kapasite ve<br />

kapasite kullanım oranları, yatırımlar, istihdam bilgileri hazır olunca<br />

şirket internet sitesinde yayınlanarak yatırımcılarımıza şirket faaliyetlerindeki<br />

gelişmeler hakkında bilgi sunulur.<br />

Şirketimiz, ilgili birim ve bölümleri arasında gerekli bağlantıyı sağlayarak,<br />

Kurumsal Yönetim İlkeleri doğrultusunda Bilgilendirme Politikasını<br />

uygular. Şirket Bilgilendirme Politikası’nın uygulanması ve<br />

geliştirilmesi konusunda, Kurumasal Yönetim Komitesi’nin önerileri<br />

doğrultusunda Yönetim Kurulumuz yetkili olup, süreçlerin kontrolünden<br />

Şirket CEO’su ve Şirket Direktörleri sorumludur. Kamuyu<br />

aydınlatma ve şeffaflık kriterleri doğrultusunda her türlü sunumun<br />

hazırlanması, toplantıların düzenlenmesi ve basın açıklamalarının<br />

yapılması Şirketimizce, CEO ve Direktörler düzeyinde takip edilir.<br />

Söz konusu bilgilendirme çalışmaları Şirket üst yönetiminin katılımı<br />

ile gerek periyodik dönemler itibariyle, gerekse doğrudan yapılan<br />

talepler çerçevesinde düzenlenir. Şirketimizin meşru çıkarlarının<br />

zarar görmemesi amacıyla içsel bilgilerin kamuya açıklanmasının<br />

ertelenmesine karar vermeye Şirket CEO’su yetkilidir.<br />

Şirket vizyonumuz, paydaş kavramına dayalı olarak belirlenmiş<br />

olup, sözkonusu bütün menfaat sahipleri, kendilerini ilgilendiren<br />

konularda bilgilendirilmekte ve bu yönde gerekli organizasyonlar,<br />

bilgilendirme toplantıları, planlı çalışmalar ve gerekli açıklamalara<br />

yer veren düzenlemeler Şirketimizce mevzuata uygun olarak yürütülmektedir.<br />

Paydaşlarımızın her türlü hak ve menfaatinin temini<br />

ve iletişiminin sağlanması ilgili Direktörlükler, birim ve bölümler<br />

nezdinde takip edilir ve kayıt altına alınır.<br />

Buna ilaveten, İMKB’ye gönderilen Özel Durum Açıklamaları’ndan,<br />

Şirket sermaye yapısına kadar veriler web sitemizde yer almakta<br />

olup, elektronik ortamda bilgi taleplerini yanıtlamak ve bağlantı<br />

sağlanmak üzere yatırımcı kayıt formunu da içeren bir e-mail<br />

(borsa@tofas.com.tr) adresimiz mevcuttur. Bu bağlamda, yatırımcılarla<br />

ilişkilerin sistematik olarak sürdürülebilmesi, kurumsal yönetim,<br />

hissedar ilişkileri ve borsa bilgilerine kolaylıkla erişilebilmesi<br />

ve mali verilerin doğru, eksiksiz ve incelenebilir olması için gerekli<br />

düzenlemelerin yerine getirilmesi sosyal sorumluluk ve etik kurallara<br />

uygun olarak sağlanır.<br />

Yönetim Kurulu üyelerinin, yöneticilerin ve şirket sermayesinin<br />

doğrudan veya dolaylı olarak, en az %5’ine sahip olan pay sahiplerinin,<br />

şirket ile aralarındaki ticari ve ticari olmayan iş ve işlemler<br />

Sermaye Piyasası Mevzuatına tabi olarak düzenlenir.<br />

Tofaş, Bilgilendirme Politikası’nda “yönetim” ve “iletişim” kavramlarını<br />

bir arada ele alarak “kurumsal yönetişim” alanındaki çalışmalarını<br />

hissedarları, yatırımcıları ve paydaşlarıyla beraber yerine<br />

getirmektedir.<br />

Şirketimizin Kurumsal Politikalarının yeniden belirlenmesi doğrultusunda,<br />

Bilgilendirme Politikası da 2009 ve <strong>2012</strong> yılı içinde revize<br />

edilmek suretiyle tekrar yayımlanmış olup, her yıl gözden geçirilmektedir.<br />

Şirket Bilgilendirme Politikası’na www.tofas.com.tr<br />

‘den ulaşılarak ayrıntıları incelenebilir. Şirket Bilgilendirme Politikasına<br />

ilişkin yapılan yeni düzenlemeleri de içeren metin Şirket internet<br />

sitesinde yayına alınmıştır.<br />

Özel durumlara ilişkin açıklamalar ve bildirimler, kapsamlı olarak<br />

mevzuat ile belirlenen sureler içerisinde, zaman geçirilmeksizin<br />

kamuya duyrulur. Şirketimizce dönem içinde İMKB’ye Özel Durum<br />

Açıklaması ve Mali Tablo gönderileri ile Sorumluluk Beyanı<br />

niteliğinde yapılan açıklama ve/veya bildirimler gönderilmiş olup,<br />

2010 yılından itibaren Kamuyu Aydınlatma Platformu’nda (KAP)<br />

(www.kap.gov.tr) yayımlanmaktadır. 2009 ve önceki yıllara ilişkin<br />

olarak ise, İMKB web sayfasında “Şirket Haberleri” adı altında yer<br />

almaktadır. Ayrıca Şirketimiz web sitesinden de ilgili sayfalara link<br />

bağlantıları vardır.<br />

İMKB’ye gönderilen bilgilerin haricinde başka hiç bir bilgi veya<br />

belge yurtdışında kote olunan Borsa’ya gönderilmemiştir. Ayrıca,<br />

ilgili dönem içinde sözkonusu Özel Durum Açıklamaları için, SPK<br />

tarafından herhangi bir uyarıyı gerektirecek durum sözkonusu olmamıştır.<br />

Bunlara ilaveten; Ticarî sır, bir ticarî işletme veya şirketin faaliyet<br />

alanı ile ilgili yalnızca belirli sayıdaki mensupları ve diğer görevlileri<br />

tarafından bilinen, elde edilebilen, rakiplerince bilinmemesi<br />

ve üçüncü kişilere ve kamuya açıklanmaması gereken işletme ve<br />

şirketin ekonomik hayattaki başarı ve verimliliği için büyük önemi<br />

bulunan; iç kuruluş yapısı ve organizasyonu, malî, iktisadî, kredi<br />

ve nakit durumu, araştırma ve geliştirme çalışmaları, faaliyet stratejisi,<br />

hammadde kaynakları, imalatının teknik özellikleri, fiyatlandırma<br />

politikaları, pazarlama taktikleri ve masrafları, pazar payları,<br />

toptancı ve perakendeci müşteri potansiyeli ve müşteri ağları, izne<br />

tâbi veya tâbi olmayan sözleşme bağlantılarına ilişkin bilgi, belge,<br />

elektronik ortamdaki kayıt ve verilerden oluşur. Ticarî sır kavramı,<br />

Sermaye Piyasası Kanunu ve diğer kanunlarda öngörülen esas<br />

ve sınırlamalara tâbi olmak kaydıyla açıklanamaz, kullanılamaz ve<br />

verilemez.<br />

Söz konusu ticari sır ve içeriden öğrenilecek durumların, Şirketin<br />

ancak üst yönetiminin haiz olabileceği bilgiler ve stratejik kararlar<br />

olacağı düşünüldüğünde, kamuoyunun bu kişileri bilme imkanının<br />

124

TOFAŞ FAALİYET <strong>RAPORU</strong> <strong>2012</strong><br />

olduğu kabul edilerek, içeriden öğrenilebilecek bilgilerin kullanımının<br />

önlenmesi için gerekli her türlü tedbir Şirketimiz Üst Yönetimince<br />

alınmaktadır. Şirketin sermaye piyasası araçlarının değerini<br />

etkileyebilecek nitelikteki bilgilerine ulaşabilecek Üst Yönetim, Yönetim<br />

Kurulumuz ve Şirket Direktörlerimiz olarak ifade edilebilir.<br />

Ayrıca, MKK’ya bildirilen ve kamuya duyurulan “İçsel Bilgilere Sahip<br />

Olanlar Listesi”, gerekli değişiklikler olduğunda güncellenerek,<br />

MKK’ya bildirilmekte olup, Şirketimiz internet sitesinden de ulaşılarak,<br />

incelenebilir.<br />

9. Şirket İnternet Sitesi ve İçeriği<br />

Daha önceki ilgili bölümlerde de belirtildiği ve yer aldığı gibi, Şirketimizin<br />

aktif ve güncel bir internet sitesi mevcuttur.<br />

Şirketimiz internet adresi; www.tofas.com.tr olup, web sitesinde<br />

yer alan bilgi ve bölümlerin ayrıca İngilizce sayfaları da mevcuttur.<br />

<strong>2012</strong> yılında tekrar revize edilerek, görsel etkinliği artırılmıştır. Söz<br />

konusu internet sitemizde, Kurumsal Yönetim İlkeleri’nde belirtilen<br />

hususlara kapsamlı olarak, yer verilmekte olup, ayrıca Kurumsal<br />

Yönetim başlıklı bir alt bölüm, Yatırımcı İlişkileri sayfasının altında<br />

da bulunmaktadır.<br />

Sözkonusu internet adresinde Şirketimiz hakkında talep edilebilecek<br />

muhtelif bilgilere kapsamlı olarak yer verilmiştir. İnternet<br />

sitemizde, Tanıtım ve Haberlerden, İnsan Kaynakları ve Ar-Ge çalışmalarına<br />

kadar bilgilere yer verilmektedir. Gelişmelere göre güncelleştirilen<br />

sözkonusu web sitesinde, SPK tarafından öngörülen<br />

asgari hususları da içerecek şekilde ve yukarıda belirtildiği üzere<br />

www.tofas.com.tr adresi içinde bir “Yatırımcılarla İlişkiler” bölümü<br />

bulunmaktadır. Burada yer alan, alt bölümlerde gerekli kayıt ve<br />

bilgilere yer verilmiştir. Bu alt bölümler sırasıyla, “Hisse Senedi ve<br />

Borsa Bilgileri”, “Ortaklık Yapısı ve Yönetim Kurulu”, “Kurumsal<br />

Yönetim”, “Faaliyet Raporları”, “Sunumlar” , “Finansal Sonuçlarr”,<br />

“Kar Dağıtım Politikası/Ücretlendirme Politikası/Şirket Bilgilendirme<br />

Politikası”, “Özel Durum Açıklamaları”, “Duyurular”, “Arşiv”,<br />

“Genel Kurul Toplantıları”, “Bağlı Ortaklıklarımız”, “Yatırımcılar İçin<br />

Bağlantı ve Bilgiler” ve “Ana Ortaklar ve Hissedar Yapıları Hakkında<br />

Bilgiler” gibi kısımlar yanısıra, “Analistler”, “Anket ve Bilgilendirme<br />

Formu” ile “Yatırımcı Geri Bildirimi” gibi kısımlardan oluşmaktadır.<br />

2010 yılından beri, hissedarlar, yatırımcılar ve analistler için “Anket<br />

ve Bilgilendirme Formu” bölümü aracılığı ile survey-anket ve elektronik<br />

posta sistemleri devreye alınmış olup, daha sonradan “Yatırımcı<br />

Geri Bildirim” sisteminin yer aldığı bir kısmı da eklenmiştir.<br />

Daha önce devreye alınmış bulunan, “Borsa Bilgileri” alt bölümü<br />

de etkinleştirilerek, hissedar ve yatırımcılarımız ile analistlerin İMKB<br />

verilerine ulaşabilecekleri bir bilgi hattı, önceki yıllarda olduğu gibi,<br />

<strong>2012</strong>’de de aktif olarak devam ettirilmiştir. Bunlara ilaveten, Şirket<br />

Faaliyet Raporlarımız, basılı olarak temin edilebileceği gibi, ayrıca<br />

internet sitesinden de güncel ve arşiv bilgisi olarak incelenebilir<br />

durumdadır. Belirtildiği gibi, web sitemizde dönemsel finansal tablo<br />

ve raporlara her zaman ulaşılabilir olup, Genel Kurul toplantı<br />

tutanaklarından, analist listelerine kadar bilgilere yer verilmektedir.<br />

İnternet sitemizin söz konusu Yatırımcı İlişkileri bölümündeki İlgili<br />

linkten gelen anket yanıtları takip edilerek, gerekli kayıtlar tutulmak<br />

suretiyle, elektronik ortamda gelen bilgi taleplerine gereken yanıtlar<br />

verilmektedir.<br />

Kurumsal Yönetim İlkelerinin ilgili 2.2 maddesinde yer alan hususlara<br />

azami özen gösterilir. Ancak, 2.2.3 bendinde yer alan Gerçek<br />

Kişi Nihai Hakim Pay Sahibi/Sahiplerinin Açıklanması hususunda<br />

aşağıdaki hususa uygun hareket edilir.<br />

Şirketimiz ortaklık yapısında büyük Ortaklarımız Koç Holding A.Ş.<br />

ve Fiat Auto S.p.A. haricinde, mevzuat çerçevesinde % 5 oranını<br />

geçen pay sahibi/sahipleri, İMKB bülteninde yayınlanır. Ayrıca,<br />

Ana Ortaklarımızın hissedarlık yapılarına ilişkin bilgilere ulaşmak<br />

için Koç Holding ve Fiat Auto’nun web sitelerine link sağlanarak,<br />

kendi borsalarına kote her iki şirketin halka açık bilgilerine ve ortaklık<br />

yapılarına ulaşılabilir. Yönetim Kurulu üyeleri, üst yönetim<br />

ve sermayenin doğrudan ya da dolaylı olarak %5’ine sahip pay<br />

sahipleri, Şirketin sermaye piyasası araçları ile hisse senetleri üzerinde<br />

yapmış oldukları işlemleri ve sonuçlarını kamuya açıklarlar.<br />

Bu doğrultuda, hisse senetlerine ilişkin alım, satım işlemleri hakkında<br />

gerekli bildirimler İMKB’ye gönderilmek suretiyle, Kamuyu<br />

Aydınlatma Platformu’nda (KAP) yayımlanmaktadır. <strong>2012</strong> yılı<br />

içinde de, önceki yıllarda olduğu gibi, şirketimize ait hisse senedi<br />

işlemleri ile ilgili hususların İMKB açıklamalarında yer alması sağlanarak,<br />

İMKB tarafından yapılan açıklamaların ve ilgili duyuruların<br />

takip edilmesi suretiyle de gerekli hususlar kayıt altına alınmaktadır.<br />

Sermaye Piyasası düzenlemeleri ve ilgili mevzuata uygun olarak<br />

Şirketimiz gereken hususulara azami hassasiyeti göstermektedir.<br />

10. Faaliyet Raporu<br />

Yönetim Kurulu, yıllık ve ara dönem Faaliyet Raporlarını, kamuoyunun<br />

Şirket faaliyetleri hakkında tam ve doğru bilgiye ulaşmasını<br />

sağlayacak ayrıntılarda hazırlar. Kurumsal Yönetim İlkelerinde belirtilen<br />

bilgilere yer verilmesine azami önem gösterilir.<br />

SPK’nın 30.12.2011 itibariyle yayınlanan ilgili Tebliği ile belirlenen<br />

yeni Kurumsal Yönetim İlkeleri’ne uygun olarak hazırlanan geçmiş<br />

dönem Şirket Faaliyet Raporumuz, önceki yıllarda da olduğu gibi,<br />

doğru ve güvenilir bir kaynak olarak, basılı ve web sitemizden de<br />

erişilebilir, olup, incelenebilir.<br />

Ayrıca, 28.08.<strong>2012</strong> tarihli Resmi Gazetede yayınlanan ilgili Bakanlığın<br />

“Şirketlerin Yıllık Faaliyet Raporunun Asgari İçeriğinin Belirlenmesi<br />

Hakkında Yönetmelik” hükümleri de dikkate alınarak müteakip<br />

Faaliyet Raporlarımızda gerekli ilaveler yapılacaktır.<br />

Mevcut Şirket Faaliyet Raporu’nda yer alan başlıklar, 4 ana bölümde<br />

ele alınmıştır. Birinci bölümde; Ortaklar Genel Kurulu Toplantı<br />

Gündemi, Yönetim Kurulu Raporu, CEO’nun Değerlendirmesi,<br />

Yönetim ve Denetim Kurulları, Yönetim ve Denetim Kurullarında<br />

Görev Alan Üyeler, alt başlıklarına yer verilmiştir. İkinci bölümde;<br />

Şirketin Sermaye Yapısı ve Ortaklık Hakkında Bilgiler, Otomotiv<br />

Sektörü ve Tofaş’ın Sektör İçindeki Yeri, Bağlı Ortaklıklar, Sosyal<br />

Sorumluluk Faaliyetleri, İlgili Dönem Faaliyetleri ve Başarıları, İdari<br />

Faaliyetler ve Sonuç alt başlıkları yer almaktadır. Üçüncü bölümde;<br />

Kar Dağıtım Tablosu, Denetim Kurulu Raporu, Bağımsız<br />

Denetim Raporu ve Mali Tablolar alt bölümlerinden oluşmaktadır.<br />

Dördüncü bölüm ise; Kurumsal Yönetim İlkeleri Beyanı, Kurumsal<br />

Yönetim İlkeleri Uyum Raporu, Kar Dağıtım Politikası, Ücret Politikası<br />

ve Bilgilendirme Politikası alt bölümlerini kapsamaktadır.<br />

Sermaye Piyasası Kurulu’nun 30.12.2011 itibariyle yayınlamış<br />

olduğu Seri:IV, No:56 sayılı “Kurumsal Yönetim İlkelerinin Belirlenmesine<br />

ve Uygulanmasına İlişkin Tebliği’nin 2.3. maddesinde<br />

yer alan Faaliyet Raporu başlığı altındaki hususlara uygun olacak<br />

şekilde kamuoyunun tam ve doğru bilgiye ulaşmasını sağlayacak<br />

ayrıntılara gereken özen ve dikkat gösterilir.<br />

BÖLÜM III - MENFAAT SAHİPLERİ :<br />

11. Menfaat Sahiplerinin Bilgilendirilmesi<br />

Menfaat sahibi olarak, çalışanlar, tedarikçiler, müşteriler ve esas<br />

itibariyle Şirket ile doğrudan ilişki içindeki üçüncü şahısları ifade<br />

eden ve “paydaşlar” olarak tanımlanan bir kavramdan hareketle,<br />

değişik menfaat gruplarına yönelik politikalar Şirketimizce geliştirilmektedir.<br />

Paydaş kavramıyla ele alınan tüm hak ve menfaat sahiplerimiz,<br />

eşit işlem ve uygulamalar ile etkin iletişime tabidirler. Şirket vizyonu,<br />

paşdaş kavramına dayalı olarak “milyonlu araçlara doğru”<br />

kapsamında geliştirilmiş olup, ayrıca Bilgilendirme Politikası kapsamında<br />

bütün menfaat sahipleri, kendilerini ilgilendiren konularda<br />

etkin iletişim kanallarıyla bilgilendirilmekte ve bu yönde gerekli organizasyonlar,<br />

bilgilendirme toplantıları, planlı çalışmalar ve gerekli<br />

açıklamalara yer veren düzenlemeler Şirketimizce prosedürlere<br />

uygun olarak yapılmakta ve yürütülmektedir. Şirketin Kurumsal<br />

Yönetim uygulamaları, paydaş tanımlaması kapsamında, menfaat<br />

sahiplerinin mevzuat ile düzenlenen veya henüz düzenlenmemiş<br />

haklarının garanti altına alınmasını sağlar.<br />

Şirket ile ilgili tüm menfaat sahiplerinin kendilerini ilgilendiren hususlarda<br />

bilgilendirilmeleri için gerekli sistematik iletişim kanalları<br />

oluşturulmuştur. Ayrıca, mevzuata aykırı ve etik açıdan uygun<br />

olmayan işlemlerin İç Denetim aracılığı ile Denetimden Sorumlu<br />

Komite’ye iletilebilmesi için gerekli mekanizmalar Şirketimiz tarafından<br />

oluşturulmuştur.<br />

Ayrıca, Şirketin Kurumsal Yönetim uygulamaları bağlamında ve<br />

<strong>2012</strong> faaliyetleri neticesinde, ilgili alt başlık olarak “Menfaat Sahipleri”<br />

bölümünde derecelendirme notunu artırma başarısı göstermiştir.<br />

12. Menfaat Sahiplerinin Yönetimine Katılması<br />

Menfaat sahiplerinin idari konulardaki iyileştirme çalışmalarına katılımı<br />

ve bu yönde aktif olarak fikirlerini beyan edebilecekleri ve<br />

değerlendirmelerde bulunabilecekleri uygulamalar işletme bünyesinde<br />

hazırlanmış prosedürlere bağlı olarak yürütülmektedir. Menfaat<br />

sahiplerinin kendilerini ilgilendiren konularda Şirket Yönetimine<br />

katılımlarını sağlayacak sistem ve mekanizmalar Şirketimizce<br />

desteklenir.<br />

126

TOFAŞ FAALİYET <strong>RAPORU</strong> <strong>2012</strong><br />

WCM (Dünya Klasında Üretim) ve “Dünya Klasında Şirket” olma<br />

hedefi ile benzeri uygulamalar geliştirilerek, sürdürülmektedir. Ayrıca,<br />

kaizen çalışmalarından, açık kapı toplantılarına kadar toplam<br />

kalite felsefesine dayanan ve verimliliği artırmayı hedefleyen, bu<br />

konuda gerek çalışanların, gerekse tedarikçi ve müşterilerin taleplerini<br />

yansıtabildikleri sistematik toplantılar ve eğitim programları ile<br />

“çalışma hayatı değerlendirme anketi” gibi araştırmalar söz konusu<br />

olup, İnsan Kaynakları politikaları doğrultusunda yürütülmektedir.<br />

Şirket internet sitesi yan sıra, şirket içi iletişim için intranet uygulaması<br />

ve basılı yayın organı da (Tofaş Gazete) söz konusudur.<br />

Bayi konseyi ve bayii teşkilatı toplantıları yanı sıra, müşteri taleplerinin<br />

ve memnuniyetinin takip edilerek yönetime yansıtıldığı ve<br />

bu doğrultuda gerekli düzenlemelerin yapılarak, geri bildirimlerin<br />

sağlandığı bir sistem mevcuttur. Buna ilaveten, “Müşteri İlişkileri<br />

Prensipleri” ve benzeri uygulamalar doğrultusunda yapılan çalışmalar<br />

ile müşterilerle ilişkilerinin etkinleştirilmesi ve en yüksek seviyeye<br />

çıkarılarak, hizmet kalitesinin yükseltilmesi doğrultusunda<br />

politikalar uygulanmaktadır. Bu uygulamalara bağlı olarak, dönem<br />

içinde güncel gelişmeleri içeren çalışmalar planlanmış ve hayata<br />

geçirilmiştir.<br />

Ayrıca müşteri ve tedarikçilerle ilişkiler doğrultusunda, Şirketimiz<br />

mal ve hizmetlerinin pazarlanmasında, satışında ve satış sonrasında<br />

müşteri memnuniyetini sağlayıcı her türlü tedbir alınmakta<br />

ve uygulamalara yer verilmektedir. Müşteri memnuniyeti ve müşterinin<br />

satın aldığı ürünümüze ilişkin talepleri süratle karşılanarak,<br />

müşteriler bilgilendirilir. Müşteri şikayetlerine proaktif çözüm yolları<br />

için azami gayret ve imkanlar sistematik olarak kullanılır. İyileştirme<br />

çalışmaları sistematik olarak düzenlenmektedir ve ISO kalite<br />

belgelendirme ve kalite standartları ile yüksek kaliteye ilişkin garantiler<br />

sağlanmaktadır. Gerek tedarikçilere yönelik ilke ve politikalar,<br />

gerekse müşteri odaklı ürün ve hizmetlerdeki memnuniyet<br />

kriterleri düzenli olarak ölçülür ve Şirket içindeki ilgili Birimlerce<br />

takip edilerek, bilgilendirme çalışmaları yapılır. Ayrıca, piyasalardaki<br />

gelişmeler dikkate alınarak müşterilere ve tedarikçilere yönelik<br />

düzenlemelere önem verilmektedir.<br />

Bunlara ilaveten, 2010 yılı içinde, Şirketin ürün ve hizmetlerinin<br />

pazarlanmasında ve satışında müşteri memnuniyetini artırmaya<br />

yönelik olarak Müşteri Yönetimi Müdürlüğü kurulmuştur. <strong>2012</strong> yılında<br />

de etkin olarak çalışmalar koordineli olarak sürdürülmüştür.<br />

Kalite, verimlilik ve kurumsallaşma temeline dayanan uygulamalara<br />

şirketimizce azami önem verilmektedir. Ayrıca, paydaşların geribildirimlerine<br />

uygun olarak, ilgili menfaat sahiplerinin yönetime katılımlarını<br />

artıracak “yönetişim” metotları geliştirilerek, uygulamaya<br />

alınmasına gerekli özen gösterilir.<br />

13. İnsan Kaynakları Politikası<br />

Şirketimizin “İnsan Kaynakları Politikası”, şirket stratejileri ve politikaları<br />

ile uyumlu bir şekilde oluşturulmuş olup, yeni uygulamalar<br />

kapsamında geliştirilmek suretiyle ve hassasiyetle uygulanmaktadır.<br />

Bu çerçevede işe alım, kariyer planlama ve rotasyon, bireysel<br />

gelişim, ücretlendirme, performans yönetimi konuları ele alınmakta,<br />

çalışma hayatına ilişkin düzenlemeler, çalışanların temel görev<br />

ve sorumlulukları gibi hususlar kaynağını yasa ve toplu iş sözleşmesinden<br />

alan Personel Yönetmeliği kapsamında sağlanmaktadır.<br />

Çalışanların katılımıyla yürütülmekte olan değişik komiteler söz<br />

konusu olmakla beraber, sendikal ilişkiler hariç olmak üzere doğrudan<br />

çalışanlar ile ilişkileri yürütmek üzere herhangi bir temsilci<br />

seçimi yapılmamış ve/veya atanmamıştır.<br />

Gerek beyaz yakalı, gerekse mavi yakalı personelin hakları ve çalışma<br />

koşulları, Fabrika ve Genel Merkez itibariyle her hangi bir<br />

ayrımcılık veya kötü muameleye maruz kalmayacak şekilde güvence<br />

altına alınmıştır. Bu konuda dönem içinde hiç bir şikayet söz<br />

konusu olmamıştır. Her kademede Şirket çalışanlarının yönetime<br />

katılması ve geri-bildirimler hususunda gerekli özen gösterilir ve<br />

sistematik toplantılar ve çalışmalar gerçekleştirilir.<br />

Ayrıca 2006 yılında, kurum performansını çalışanların gelişimini<br />

sağlayarak artırmayı hedefleyen ve “İnsana Yatırım” (IIP) projesi<br />

adı verilen bir süreç başlatılmıştır. 2007 yılında bu doğrultuda Şirketimiz<br />

dünyanın ilk ve tek İnsan Kaynakları Gelişim ve Yönetim<br />

Sertifikası olan İnsana Yatırım (Investors in People) sertifikasını ve<br />

ödülünü almaya hak kazanmıştır. Müteakip yıllarında ve 2011 yılında<br />

da olduğu gibi, <strong>2012</strong> yılında da bu yöndeki kapsamlı çalışmalar<br />

devam etmiştir.<br />

Bunlara ilaveten, Şirket kültürü çalışmaları kapsamında tüm çalışanların<br />

katılımına açık ve çalışanların gelişimine yönelik değişik<br />

etkinlikler çerçevesinde, kültürel değişim kulüplerinin çalışmaları<br />

hayata geçirilmiş olup, 2011 yılında olduğu gibi, <strong>2012</strong> yılında da<br />

devam ettirilmiştir. Performans değerlendirmesi, davranışsal yetkinlikler<br />

ve kariyer yönetimi konularına ayrıca önem verilmektedir.<br />

Daha önce, 2010 yılı içinde Tofaş Akademi adı altında gelişim süreçlerinin<br />

ele alındığı bir yapılandırma faaliyeti de başlatılmış olup,<br />

<strong>2012</strong> yılında da etkin olarak sürdürülmüştür. Çalışanların sosyal<br />

haklarına ve mesleki eğitimlerine azami önem gösterilmekte olup,<br />

İK uygulamalarıyla ilgili gelişmeler yakından takip edilerek devreye<br />

alınmaktadır.<br />

14. Etik Kurallar ve Sosyal Sorumluluk<br />

Gerek Fabrikamızın bulunduğu bölge ve gerekse genel olarak<br />

kamuya yönelik sosyal çalışmalar çerçevesinde kurumsal sosyal<br />

sorumluluk ve toplum üzerinde etki kriterlerine göre faaliyetler<br />

düzenlenir. Bu bağlamda dönem içinde yapılan çalışmalara ilişkin<br />

Faaliyet Raporu içinde gerekli ve ayrıntılı bilgiler mevcuttur. Ayrıca,<br />

intranet ortamında tofasweb ve basılı olarak periyodik yayımlanan<br />

Tofaş Gazetesi’nde değişik haberler ve bilgiler yanı sıra sosyal çalışmalar<br />

hakkında yayınlara da yer verilmektedir.<br />

Dönem içinde çevreye zarardan dolayı hiç bir aleyhte bildirim söz<br />

konusu olmayıp, başta çevresel etki değerlendirme raporları olmak<br />

üzere faaliyetlerimizle ilgili kayıtlar mevcuttur. Kalite ve verimlilik<br />

standartlarının sağlanması yönünde mevcut ISO begeleri ile<br />

çevreye duyarlılık politikaları kapsamında etkin uygulamalar hayata<br />

geçirilmekte ve paydaşlarımızın bilgilendirilmesi sağlanmaktadır.<br />

Ayrıca, kapsamlı olarak Sosyal Sorumluluk projeleri ve çevrenin<br />

korunmasına ilişkin hususlar Şirketimizce sürdürülmekte ve kamuoyunun<br />

bilgisine sunulmaktadır.<br />

Daha önce, 2008 yılı itibariyle Kurumsal Sosyal Sorumluluk Sürdürülebilirlik<br />

Politikası tekrar gözden geçirilmek suretiyle revize<br />

edilmek suretiyle, Şirket web sitesinde paydaşların bilgilerine sunulmuştur.<br />

Önceki yıllarda da olduğu gibi, <strong>2012</strong> yılında da sponsorluk<br />

faaliyetleri ve etkinlikleri ile spor, kültür-sanat ve eğitim<br />

odaklı sosyal sorumluluk faaliyetlerine devam edilmiştir.<br />

Söz konusu sosyal sorumluluk çalışmalarında ve sponsorluk faaliyetlerinde<br />

farkındalık sağlayacak etkinlikler ile sürdürülebilirlik<br />

perspektifi önem arz etmektedir.<br />

Şirket genel anlamda etik kurallara uyulması ve uygulanması yönünde<br />

gerekli çalışmaları yapmaktadır. Mevzuat ve düzenlemeler<br />

ile uygulamalar bütünü içinde genel kabul görmüş etik kurallara<br />

uyulur. Ayrıca, Kurumsal Yönetim İlkeleri kapsamında etik kurallar<br />

yazılı hale getirilmiş olup, Şirketimiz Personel Yönetmeliği içinde<br />

“Tofaş İş Ahlakı İlkeleri” olarak yer verilmek suretiyle kamuya açık<br />

hale getirilmiştir. Şirket pay sahipleriyle ilişkiler, kamunun aydınlatılması,<br />

Şirket çalışanları ve menfaat sahipleri ile Yönetim Kurulu’nun<br />

çalışmaları etik kurallara uygun olarak takip edilmektedir. Bu bağlamda,<br />

bilgilendirme politikası çerçevesinde yapılacak yeni düzenlemeler<br />

oldukça başta tüm paydaşlar olmak üzere kamuoyuna<br />

açıklama yapılarak duyurulur.<br />

Söz konusu “Tofaş İş Ahlakı İlkeleri”ne etik kurallar olarak internet<br />

sitemizde de yer verilmiştir. Bu alanda 2009 yılı içinde gerekli çalışmalar<br />

yapılmış olup, belirtilen yıl itibariyle, Şirket Kurumsal Politikaları<br />

kapsamında bir Etik Kurul oluşturulmuştur. Ayrıca, 2011 yılı içinde,<br />

yenilenen Etik Davranış Kuralları ve Uygulama Prensipleri yayımlanarak,<br />

tüm kademelerde görev yapan Tofaş çalışanlarına dağıtılmak<br />

suretiyle gerekli bilgilendirmeler yapılmıştır. Konu ile ilgili çalışmalar<br />

<strong>2012</strong> yılı içinde de gereken hassasiyetle sürdürülmüştür.<br />

Ayrıca Şirketimiz, Etik ve İtibar Derneği’nin (TEİD) kurumsal üyesidir.<br />

BÖLÜM IV - YÖNETİM KURULU :<br />

15. Yönetim Kurulu’nun Yapısı ve Oluşumu<br />

Şirketimiz Yönetim Kurulu, Kanun ve Ana Sözleşme’mizde belirlenen<br />

kurallar doğrultusunda teşekkül eder. Ayrıca, Yönettim<br />

Kurulu’nun işleyişinde ve yapısında, SPK’nın 30.12.2011 tarihi<br />

itibariyle yayınladığı, Seri:IV, No:56 sayılı Kurumsal Yönetim İlkelerinin<br />

Belirlenmesine ve Uygulanmasına İlişkin Tebliğ belirleyici bir<br />

öneme ve işleve sahiptir. Yönetim Kurulu üyelerimizin, CEO hariç<br />

olmak üzere, Başkan ve diğer üyeleri doğrudan şirket bünyesinde<br />

icracı bir niteliğe sahip değillerdir. Şirketimiz CEO’su, aynı zamanda<br />

Yönetim Kurulu üyesidir. Ayrıca Kurumsal Yönetim İlkeleri gereğince<br />

2 bağımsız üye mevcuttur.<br />

Şirketimiz Ana Sözleşmesi, söz konusu Tebliği kapsamında öngörülen<br />

zorunlu Kurumsal Yönetim İlkeleri gereğince tadil edilmek<br />

suretiyle, özellikle Yönetim Kurulu ile ilgili bölümlerde önemli düzenlemelerin<br />

hayata geçirilmesi sağlanmıştır.<br />

Bu doğrultuda bağımsız Yönetim Kurulu üyelerinin belirlenmesi<br />

ve Yönetim Kurulumuza 2 bağımsız üyenin seçimi ile ilgili olarak<br />

tamamlanan süreç önem arz etmektedir. Ayrıca, 01.07.<strong>2012</strong> itibariyle<br />

yürürlüğe giren yeni Türk Ticaret Kanunu’na da uyum doğrultusunda<br />

öncelikli hususlar hızla uygulamaya alınmıştır.<br />

128

TOFAŞ FAALİYET <strong>RAPORU</strong> <strong>2012</strong><br />

Yönetim Kurulu Başkan ve Üyeleri, en üst düzeyde yetki ve etkinlik<br />

sağlayacak şekilde oluşur. Kurumsal Yönetim İlkelerinde yer alan<br />

hususlar gözetilerek, bu niteliklerle örtüşen ve yönetim konusuna<br />

hakim yetkinlikteki kişilerden müteşekkil bir Yönetim Kurulu esas<br />

alınmıştır. Yönetim Kurulu Üyeliğine atanacak şahıslarda aranan<br />

nitelikler itibariyle bu özelliklere sahip yöneticilerin gerekli bilgi birikimlerine<br />

sahip olacak şekilde donanımlı olmalarına dikkat edilir.<br />

Şirket hissedarları ve paydaşlarının şirketin faaliyetlerinden azami<br />

memnuniyetlerini sağlayacak üst düzey, tanınan, etkin ve yetkin<br />

üyeler Yönetim Kurulu’na seçilir. Kurumsal Yönetim Komitesi tarafından<br />

Kurumsal Yönetim İlkelerinin uygulanmasına yönelik düzenlemeler<br />

ile Yönetim Kurulu adaylarının belirlenmesi ve önerilmesine<br />

ilişkin düzenlemeler mevcuttur.<br />

Kurumsal Yönetim İlkelerine uygun olarak, Aday Gösterme Komitesi<br />

yerine mevcut Kurumsal Yönetim Komitesi sözkonusus İlkeler<br />

kapsamında bağımsız Yönetim Kurulu adaylarının belirlenmesi<br />

prosedürünü yönetmiş ve müteakip Yönetim Kurulu Kararı doğrultusunda<br />

SPK’na müracaat edilerek, bağımsız adaylar hakkında<br />

gerekli izin başvurusu yapılmıştır.<br />

Öncesinde, Kurumsal Yönetim İlkelerinin Belirlenmesine ve Uygulanmasına<br />

İlişkin Seri: IV, No: 56 Tebliği’nin 5.5 maddesi ile, yapılacak<br />

başvurunun Sermaye Piyasası Kurulu’nca uygun görülmesi<br />

koşuluyla, sermayesinin aralarında eşit olarak en az %51’inin doğrudan<br />

veya dolaylı olarak sermaye, yönetim veya denetim ilişkisi<br />

bulunmayan, birbirinden bağımsız ve ortaklık ile ilgili önemli kararlarda<br />

her bir tarafın olumlu oyu gerekecek şekilde ortaklığın yönetim<br />

kontrolünü sözleşme ile eşit olarak paylaşan iki gerçek veya tüzel<br />

kişiden oluşan iş ortaklıkları için 4.3.4 nolu ilkenin uygulanmayacağı<br />

ve bu şirketlerde bağımsız üye sayısının iki olmasının yeterli olacağı<br />

düzenlendiğinden, anılan koşullara haiz olan Şirketimiz, 19.01.<strong>2012</strong><br />

tarih ve 0465 sayılı yazısı ile Sermaye Piyasası Kurulu’na başvurarak<br />

Sermaye Piyasası Kurulundan uygun görüş talep etmiştir. Bu<br />

doğrultuda, Sermaye Piyasası Kurulu’nun 23.02.<strong>2012</strong> tarih ve 326-<br />

1965 sayılı yazısı ile talebimiz uygun görülerek bağımsız üye aday<br />

sayısının iki olarak belirlenmesine izin verilmiştir.<br />

Bu çerçevede, Kurumsal Yönetim Komitesi’nin 05.03.<strong>2012</strong> tarihli<br />

Adayların Bağımsızlıklarına ilişkin Raporu’nda önerildiği üzere; Kurumsal<br />

Yönetim İlkelerinin Belirlenmesine ve Uygulanmasına İlişkin<br />

Seri: IV, No: 56 Tebliği ile, bu Tebliğde Değişiklik Yapılmasına Dair<br />

Sei:IV, No: 57 sayılı Tebliğ hükümleri kapsamında, Sn. Gökçe Bayındır<br />

ve Sn. Libero Milone’nin “Bağımsız Yönetim Kurulu Üyesi<br />

Adayı” olarak Genel Kurulun onayına sunulmasına, bu amaçla,<br />

4.3.8. nolu ilke kapsamında Sermaye Piyasası Kurulu’na başvurulmasına,<br />

Sermaye Piyasası Kurulu’ndan aksi görüş iletilmemesi<br />

halinde, Genel Kurul toplantısından üç hafta önce adayların özgeçmişlerinin<br />

Şirketimiz internet sitesinde ilanına karar verilmiştir.<br />

Müteakip, sözkonusu adaylar, 30.03.<strong>2012</strong> tarihinde gerçekleştirilen<br />

Olağan Genel Kurul toplantısında ortakların onayına sunularak,<br />

Yönetim Kurulu Bağımsız Üyelikleri onaylanmıştır.<br />

Sözkonusu şahislar aşağıdaki bağımsızlık beyanında bulunmuşlardır;<br />

“Tofaş Türk Otomobil Fabrikası A.Ş. (Şirket) Yönetim Kurulunda,<br />

mevzuat, esas sözleşme ve Sermaye Piyasası Kurulu tarafından<br />

ilan edilen Kurumsal Yönetim İlkelerinde belirlenen kriterler kapsamında<br />

“bağımsız üye” olarak görev yapmaya aday olduğumu,<br />

bu kapsamda;<br />

a) Şirket, şirketin ilişkili taraflarından biri veya şirket sermayesinde<br />

doğrudan veya dolaylı olarak %5 veya daha fazla paya sahip hissedarların<br />

yönetim veya sermaye bakımından ilişkili olduğu tüzel<br />

kişiler ile kendim, eşim ve üçüncü dereceye kadar kan ve sıhri<br />

hısımlarım arasında, son beş yıl içinde, doğrudan veya dolaylı<br />

istihdam, sermaye veya önemli nitelikte ticari ilişki kurulmadığını,<br />

b) Son beş yıl içerisinde, başta şirketin denetimini, derecelendirilmesini<br />

ve danışmanlığını yapan şirketler olmak üzere, yapılan<br />

anlaşmalar çerçevesinde şirketin faaliyet ve organizasyonunun tamamını<br />

veya belli bir bölümünü yürüten şirketlerde çalışmadığımı<br />

ve yönetim kurulu üyesi olarak görev almadığımı,<br />

c) Son beş yıl içerisinde, şirkete önemli ölçüde hizmet ve ürün<br />

sağlayan firmaların herhangi birisinde ortak, çalışan veya yönetim<br />

kurulu üyesi olmadığımı,<br />

d) Şirket sermayesinde sahip olduğum payın oranının %1’den az<br />

olduğunu ve bu payların imtiyazlı olmadığını,<br />

e) Ekte yer alan özgeçmişimde görüleceği üzere bağımsız yönetim<br />

kurulu üyeliği sebebiyle üstleneceğim görevleri gereği gibi yerine<br />

getirecek mesleki eğitim, bilgi ve tecrübeye sahip olduğumu,<br />

f) Kamu kurum ve kuruluşlarında, mevcut durum itibariyle tam zamanlı<br />

olarak çalışmadığımı,<br />

g) Gelir Vergisi Kanunu’na gore Türkiye’de yerleşik sayıldığımı (Kurumsal<br />

Yönetim Komitesi’nce, Sn.Gökçe Bayındır ve Sn. Libero<br />

Milone’nin Kurumsal Yönetim İlkeleri’nde belirlenen kriterlere uygun<br />

olduğu belirlenmiş olup, Sn. Libero Milone’nin, yurtdışında<br />

yerleşik olduğundan, 4.3.7. nolu ilkenin (g) bendinde tanımlanan<br />

“Gelir Vergisi Kanunu’na göre Türkiye’de yerleşmiş sayılma” kriterini<br />

karşılamamakla birlikte, Seri:IV, No: 57 Tebliğinin 1. maddesi<br />

ile getirilen, “4.3.7 numaralı İlkenin (g) bendinde belirtilen bağımsızlık<br />

kriterini bağımsız üyelerden en az yarısının sağlaması yeterlidir.”<br />

hükmü çerçevesinde değerlendirilmesi uygun görülmüştür.)<br />

h) Şirket faaliyetlerine olumlu katkılarda bulunabileceğimi, şirket<br />

ortakları arasındaki çıkar çatışmalarında tarafsızlığımı koruyacağımı,<br />

menfaat sahiplerinin haklarını dikkate alarak özgürce karar<br />

vereceğimi, beyan ederim.”<br />

İlgili faaliyet dönemi itibariyle bağımsızlığı kaldıran herhangi bir durum<br />

ortaya çıkmamıştır.<br />

31.12.<strong>2012</strong> itibariyle Yönetim Kurulu’muz, Sn. Mustafa Vehbi Koç<br />

(Başkan), Sn. Sergio Marchionne (Başkan Yardımcısı), Sn. Kamil<br />

Başaran (Üye & CEO), Sn. Temel Kamil Atay (Üye), Sn. Osman<br />

Turgay Durak (Üye), Sn. Kudret Önen (Üye), Sn. İsmail Cenk Çimen<br />

(Üye - Kurumsal Yönetim Komitesi & Risk Yönetim Komitesi),<br />

Sn. Alfredo Altavilla (Üye - Kurumsal Yönetim Komitesi), Sn.<br />

Gianni Coda (Üye), Sn. Ali Aydın Pandır (Üye - Risk Yönetim Komitesi)<br />

ile Sn. Gökçe Bayındır (Bağımsız Üye - Denetim Komitesi<br />

& Kurumsal Yörnetim Komitesi & Risk Yönetim Komitesi) ve Sn.<br />

Libero Milone (Bağımsız Üye - Denetim Komitesi & Kurumsal Yönetim<br />

Komitesi & Risk Yönetim Komitesi) oluşmaktadır.<br />

Yönetim Kurulu üyeleri, Şirket dışında başka görevler almalarına<br />

ilişkin olarak, her yıl Genel Kurul’da karara bağlanan düzenlemeler<br />

ve kurallar haricinde bir sınırlamaya tabi değillerdir. Bağlı oldukları<br />

grup şirketlerinde de görev alabilmeleri ve diğer hususlarda Türk<br />

Ticaret Kanunu çerçevesinde hareket edilir. Şirket Yönetim Kurulu<br />

Üyelerinin, Şirketle işlem yapmaları ve rekabet etmeleri yasak<br />

olup, çıkar çatışmasına yol açabilecek bu gibi durumlarda yasal<br />

düzenlemelere bağlı olarak hareket edilir ve konunun uygulanması<br />

dorultusunda gerekli tedbirler uygulanır. Ayrıca, ilgili hususlar Genel<br />

Kurulda Ortakların bilgisine sunulur.<br />

Yönetim Kurulu Üyeleri dönem içindeki görevleri itibariyle ; Sn.<br />

Mustafa Koç aynı zamanda Koç Holding A.Ş. Yönetim Kurulu<br />

Başkanı, Sn. Sergio Marchionne Fiat S.p.A. CEO’su ve Chrysler<br />

Group CEO’su & Yönetim Kurulu Üyesidir. Sn. Temel Kamil Atay,<br />

Koç Holding A.Ş. Yönetim Kurulu Başkan Vekili, Sn. Osman Tungay<br />

Durak Koç Holding A.Ş. CEO’su, Sn. Alfredo Altavilla, Fiat<br />

S.p.A. İş Geliştirme Başkanı ve Iveco Fiat CEO’su, Sn. İsmail<br />

Cenk Çimen Koç Holding A.Ş. Otomotiv Grubu Başkanı, Sn.<br />

Kudret Önen Koç Holding A.Ş. Savunma Sanayi, Diğer Otomotiv<br />

ve Bilgi Grubu Başkanı, Sn. Gianni Coda, Fiat Chrysler EMEA<br />

COO’su, Sn. Ali Aydın Pandır, Fiat Türkiye Ülke Başkanı olarak<br />

görev yapmaktadır. Şirketimiz CEO’su Kamil Başaran, Şirketimiz<br />

Yönetim Kurulu üyeliği haricinde iştirak ve bağlı ortaklıklarımızın<br />

Yönetim Kurulu Başkanı olarak görevini sürdürmektedir. Bağımısız<br />

Yönetim Kurulu üyeleri Sn. Gökçe Bayındır ve Sn. Libero Milone,<br />

bağımısızlık kriterlerine uygun olarak vazife yapmaktadırlar.<br />

16. Yönetim Kurulu’nun Faaliyet Esasları<br />

Yönetim Kurulu Kararlarına ilişkin konu başlığı veya gündemler,<br />

periyodik olarak veya ortaya çıkan gerekler çerçevesinde düzenlenerek<br />

hazırlanmaktadır. Ortaya çıkan ihtiyaçlara bağlı olarak Yönetim<br />

Kurulu Toplantı sayısı değişiklik gösterebilmektedir.<br />

2010 yılı içinde Yönetim Kurulu Karar sayısı 18 olarak kayda geçmiş<br />

olup, 2011 yılında da Yönetim Kurulu Karar sayısı gene 18<br />

olarak gerçekleşmiştir. <strong>2012</strong> yılında ise Yönetim Kurulu Karar sayısı<br />

28 olarak gerçekleşmiş olup, kararlara ilişkin toplantı tutanakları<br />

gerekli kayıtlar altına alınmıştır.<br />

Toplantıya katılım ve çağrı, esas itibariyle Şirket işleri gerek gösterdikçe<br />

yapılır ve Yönetim Kurulu toplantıları düzenlenir. 2009<br />

yılında, iletişimi ve koordinasyonu sağlamak için koordinasyondan<br />

sorumlu bir sekretarya Mali Direktörlük bünyesinde kurulmuş<br />

olup, belirlenen prosedür 2010 yılında gözden geçirilmiştir. Ayrıca,<br />

gündemlerin hazırlanması, kararların yazılması, kayıtların tutulması<br />

ve takibi ilgili Birimler bünyesinde yapılmaktadır. Toplantı Kararlarında<br />

eğer farklı oy söz konusu ise kararda söz konusu şerh düşülmektedir.<br />

Karar alınmasında varsa, sorulan soru ve açıklamalara<br />

yer verilmektedir. Yönetim Kurulu kararları, tüm üyelerin salt<br />

çoğunluğunun katılımı ve olumlu oyu ile sağlanır. TTK’ya uygun<br />

olarak, ağırlıklı oy veya veto hakkı söz konusu değildir. Ayrıca, Ana<br />

Sözleşme’nin 9. ve 10. maddelerinde Yönetim Kurulu’nun yapısı<br />

ve görev süresi, 11. ve 12.maddelerinde Yönetim Kurulu’nun<br />

yetkileri ile toplantı yeter sayısı ve işleyişine ilişkin düzenlemeler<br />

mevcuttur. Bütün Yönetim Kurulu kararları, tüm üyelerin salt çoğunluğunun<br />

katılımı ve olumlu oyu ile sağlanır. Şu kadar ki; bu nisabın<br />

sağlanmasında A Grubu hisseleri temsilen bağımsız nitelikte<br />

olmayan en az 2 üyenin ve D Grubu hisseleri temsilen bağımsız<br />

nitelikte olmayan en az 2 üyenin katılımı ve olumlu oyu şarttır. Bağımsız<br />

üyelerin katılımı ve olumlu oyunu gerektiren kararlar açısından<br />

Ana Sözleşme’nin 35. madde hükmü saklıdır.<br />

130

TOFAŞ FAALİYET <strong>RAPORU</strong> <strong>2012</strong><br />

Ayrıca, dönem içinde bağımsız Yönetim Kurulu üyelerinin onayına<br />

sunulan ilişkili taraf işlemlerine onay verilmiş ve Yönetim Kurulu<br />

Kararına bağlanmıştır.<br />

Şirket Ana Sözleşmesi’nin 11. maddesinde “Yönetim Kurulu’nun<br />

Yetkileri”ne yer verilmiştir. Ayrıca, Ana Sözleşme’nin ilgili maddelerinde<br />

gerekli düzenlemeler öngörülmüştür. Şirketin temsil ve ilzamına<br />

ilişkin esas olarak Türk Ticaret Kanunu hükümlerine ve<br />

mevzuata göre Şirket Yönetimi belirlenir ve yetkilerini yasal düzenlemeler<br />

kapsamında icra eder. Şirket Yönetim Kurulu üyeleri ve<br />

yöneticilerin yetki ve sorumlulukları bu doğrultuda yasal mevzuat,<br />

Sermaye Piyasası düzenlemeleri ve Ana Sözleşme hükümlerinde<br />

yer almaktadır.<br />

Yönetim Kurulu’na aday gösterme ve gösterilecek adayların, seçim<br />

ve atanmalarına ilişkin prosedürsel süreç 2009 itibariyle yazılı<br />

hale getirilmiş olup, 2011’de de olduğu gibi, <strong>2012</strong> yılında gözden<br />

geçirilerek, Kurumsal Yönetim Komitesi’nin uygulama prosedürleri<br />

ve söz konusu süreçlerle ilgili hususlarda ilave düzenlemeler<br />

yapılmıştır. Bu konu mevzuat değişikliklerine ve Kurumsal Yönetim<br />

İlkelerine uygun olarak tekrar gözden geçirilmek suretiyle revize<br />

çalışması yapılarak, bizzat Kurumsal Yönetim Komitesi’nce ele<br />

alınmıştır. <strong>2012</strong> yılında da önceki yıllarda da oluğu gibi, Kurumsal<br />

Yönetim Komitesi tarafından faaliyetlerin gözden geçirilmesine<br />

ilişkin çalışmalar yapılmıştır.<br />

17. Yönetim Kurulu’nda Oluşturulan Komitelerin Sayı, Yapı<br />

ve Bağımsızlığı<br />

Şirket Ana Sözleşmesi’nin 12. maddesi gereğince, Yönetim<br />

Kurulu’nun A Grubunun ve D grubunun 2’şer üyesinden olmak<br />

üzere 4 kişiden müteşekkil bir İcra Komitesi icap ettiği takdirde<br />

oluşturulabilir. Yönetim Kurulu toplantılarının ara devresinde gerekli<br />

işlemlerin yürütülmesi için teşkil edilebilir olup, Yönetim Kurulu<br />

içinden görevlendirilecek üyelerden oluşturulabilir.<br />

SPK’nın ilgili Tebliği doğrultusunda 2003 yılından bu yana, mali<br />

konuların takibi, periyodik mali tablo ve dipnotlarının incelenmesi,<br />

Kurumsal Yönetim İlkelerinde belirtildiği çerçevede gerekli<br />

çalışmaların yapılması ve Bağımsız Denetim Raporu’nun incelenmesi<br />

suretiyle, mevcut bilgilere dayanarak mali sonuçlara ilişkin<br />

teklifini Yönetim Kurulu’na sunmak ve iç denetim sürecini<br />

kontrol etmek üzere Denetimden Sorumlu Komite oluşturulmuş<br />

olup, 30.12.2011 tarihinde yayınlanan yeni Kurumsal Yönetim<br />

İlkeleri doğrultusunda bağımsız Yönetim Kurulu üyelerinden teşekkül<br />

edecek şekilde, sözkonusu Denetim Komitesi’nde <strong>2012</strong><br />

yılsonu itibariyle, Sn. Gökçe Bayındır (Başkan - Yönetim Kurulu<br />

Bağımsız Üyesi) ile Sn. Libero Milone (Üye - Yönetim Kurulu<br />

Bağımsız Üyesi) yer almaktadır. <strong>2012</strong> yılında Denetim Komitesi<br />

çalışma esasları tekrar belirlenmek suretiyle, kamuoyunun bilgisine<br />

sunulmuştur.<br />

Ayrıca, Kurumsal Yönetim İlkeleri kapsamında bir Kurumsal Yönetim<br />

Komitesi de 2008 yılı itibariyle oluşturulmuştur. Bu konuda,<br />

Kurumsal Yönetim İlkeleri ve ilgili mevzuat dahilinde SPK’nca<br />

yayımlanacak düzenlemeler ile Şirketin Kurumsal Yönetim uygulamalarına<br />

yönelik faaliyetler doğrultusunda öngörülen bir düzenleme<br />

yapılmak suretiyle, Kurumsal Yönetimden Sorumlu Komite<br />

çalışmaya başlamıştır. Söz konusu Komite, kurulduğu yıldan itibaren<br />

müteakip yıllarda olduğu gibi, <strong>2012</strong> yılında da etkin olarak<br />

çalışmalarını sürdürmüştür. Şirketin Kurumsal Yönetim İlkelerine<br />

uyumu bizzat Yönetim Kurulu’nca da takip edilmekte olup, <strong>2012</strong><br />

içinde Kurumsal Yönetim Komitesi çalışma esasları yeniden belirlenerek<br />

ve ayrıca, tekrar revize edilmek suretiyle kamuoyunun<br />

bilgisine sunulmuştur. 30.12.2011 tarihinde yayınlanan yeni<br />

Kurumsal Yönetim İlkeleri doğrultusunda sözkonusu Kurumsal<br />

Yönetim Komitesi bünyesinde <strong>2012</strong> sonu itibariyle, Sn. Libero<br />

Milone (Başkan - Yönetim Kurulu Bağımsız Üyesi), Sn. Gökçe<br />

Bayındır (Üye - Bağımsız Yönetim Kurulu Üyesi), Sn. İsmail<br />

Cenk Çimen (Üye - Yönetim Kurulu Üyesi) ve Sn. Alfredo Altavilla<br />

(Üye - Yönetim Kurulu Üyesi) yer almaktadır.<br />

Bunlara ilaveten, 01.07.<strong>2012</strong> itibariyle yürürlüğe giren yeni Türk<br />

Ticaret Kanunu’nun ilgili amir hükmü doğrultusunda, Yönetim<br />

Kurulu bünyesindeki Komitelerin etkin çalışmasını sağlamak amacıyla,<br />

şirketin varlığını, gelişmesini ve devamını tehlikeye düşürebilecek<br />

risklerin erken teşhisi, tespit edilen risklerle ilgili gerekli<br />

önlemlerin uygulanması ve riskin yönetilmesi ve ayrıca, Şirketin<br />

iç kontrol, iç denetim ve risk yönetimi konularında çalışmalarını<br />

tatbik ve takip etmek amacıyla, Riskin Erken Saptanması ve Risk<br />

Yönetim Komitesi kurularak, <strong>2012</strong> itibariyle çalışma esasları belirlenmiştir.<br />

Sözkonusu Riskin Erken Saptanması ve Risk Yönetim<br />

Komite bünyesinde <strong>2012</strong> sonu itibariyle, Sn. Gökçe Bayındır<br />

(Başkan - Yönetim Kurulu Bağımsız Üyesi), Sn. Libero Milone<br />

(Üye - Bağımsız Yönetim Kurulu Üyesi), Sn. İsmail Cenk<br />

Çimen (Üye - Yönetim Kurulu Üyesi) ve Sn. Ali Aydın Pandır (Üye<br />

- Yönetim Kurulu Üyesi) yer almaktadır.<br />

Sözkonusu Komitelerin Başkanları, Kurumsal Yönetim İlkeleri Tebliği<br />

hükümleri doğrultusunda Bağımsız Yönetim Kurulu üyeleri arasından<br />

seçilir. Her Komitede, her iki Bağımsız Üye de yer almaktadır.<br />

Denetim Komitesi 2 üyeden (mevcut bağımısız Yönetim Kurulu<br />

üyeleri), Kurumsal Yönetim Komitesi ile Riskin Erken Saptanması<br />

ve Risk Yönetim Komitesi 4’er üyeden (2’şer üye mevcut bağımsız<br />

Yönetim Kurulu üyeleri) oluşmakta olup, yukarıda da görülebiliceği<br />

gibi, Kurumsal Yönetim Komitesi üyesi Sn. İsmail Cenk Çimen,<br />

aynı zamanda Riskin Erken Saptanması ve Risk Yönetim Komitesi<br />

üyesidir. Sözkonusu Komitelerin koordinasyonu için söz konusu<br />

Yönetim Kurulu üyemiz her iki Komitenin de üyesi durumundadır.<br />

Önceki yıllarda olduğu gibi ve yeni İlkelere uygun olarak, <strong>2012</strong><br />

yılında gerek Yönetim Kurulu ve gerekse bünyesinde oluşturulan<br />

Komitelerin çalışma esasları ve çalışma prosedürleri tekrar hazırlanmış<br />

ve ilgili Birimlerce takip edilmesine ilişkin kayıtlar sağlanmış<br />

olup, uygulamalara ilişkin prosedür ve düzenlemeler revize edilmek<br />

suretiyle takibi sürdürülmüştür.<br />

Gerek Denetim Komitesi, gerek Kurumsal Yönetim Komitesi ve<br />

gerekse Riskin Erken Saptanması ve Risk Yönetim Komitesi,<br />

mevzuatın belirlediği ilkeler dairesinde gerek görülen hallerde veya<br />

periyodik olarak toplanır. Bu amaçla belirlenen çalışma esaslarına<br />

uygun olarak, periyodik toplantıların haricinde gündemli toplantılar<br />

yapılabilir. Bu vesileyle, <strong>2012</strong> yılı içinde Denetim Komitesi 6<br />

kez, Kurumsal Yönetim Komitesi ise 7 kez toplanmıştır. Riskin Erken<br />

Saptanması ve Risk Yönetim Komitesi kuruluşunu müteakip<br />

2 kez toplanmıştır.<br />

Söz konusu Komitelerde yapılan çalışmalar ve hazırlanan raporlar<br />

görev dağılımına göre, Yönetim Kurulu’na sunulur. Gerek duyulduğunda,<br />

Yönetim Kurulu üyesi olmayan, konusunda uzman kişiler<br />

veya ilgili yöneticilir Komite çalışmalarına davet edilebilir. Ayrıca,<br />

ihtiyaca göre yeterli tecrübe ve bilgi sahibi kişilerden oluşacak alt<br />

çalışma grupları oluşturulabilir. Komiteler sorumlulukları dahilinde<br />

hareket eder ve Yönetim Kurulu’na görüş ve önerilerde bulunur.<br />

Nihai karar Yönetim Kurulu tarafından verilir.<br />

18. Risk Yönetimi ve İç Kontrol Mekanizması<br />

Şirketin mali ve idari faaliyetlerine bağlı olarak bir risk yönetimi<br />

öngörülmüş ve iç kontrol organizasyonu yapılmış olup, ilgili Sermaye<br />

Piyasası mevzuatı ve düzenlemeleri doğrultusunda iç denetimin<br />

işleyişi ve etkinliği takip edilmektedir.<br />

İç kontrol sistemi ve iç denetimin sağlıklı olarak işleyişinden Yönetim<br />

Kurulu sorumlu olup, Yönetim Kurulu Üyesi ve Şirket CEO’su<br />

Yönetim Kurulu adına gerekli koordinasyonu temin eder. İç kontrol<br />

sistemi, iç denetim ve risk yönetiminin sağlıklı olarak işleyip,<br />

işlemediğine dair hususlar Riskin Erken Saptanması ve Risk Yönetim<br />

Komitesi tarafından takip edilerek, beyan edilir ve Yönetim<br />

Kurulu’na sunulur.<br />

<strong>2012</strong> yılsonu itibariyle, Şirketin iç kontrol sistemi ve iç denetim<br />

faaliyetleri ile kurumsal risk yönetimi ve finansal ve operasyonal<br />

riskler ve öngörülebilir potansiyel risklere karşı gerekli proaktif tedbirlerin<br />

alındığına dair, Şirketin iç kontrol, iç denetim ve risk yönetimi<br />

konularda, yasal mevzuatın gerektirdiği sorumlulukları yerine<br />

getirdiğine dair değerlendirmeler yapılmıştır. Ayrıca, Şirket faaliyet<br />

ve hizmetlerinin etkin, güvenilir ve kesintisiz bir şekilde yürütülmesi,<br />

muhasebe ve mali raporlama sisteminden sağlanan bilgilerin<br />

bütünlüğü, tutarlılığı, zamanında elde edilebilirliği ve güvenliğini<br />

sağlamak amacıyla yapılan iç kontrollerin etkinliği, yeterliliği ve<br />

uygunluğu ile, konsolide finansal tabloların hazırlanması süreci ile<br />

ilgili olarak, iç kontrol, iç denetim ve risk yönetim sistemlerinin çalışmalarına<br />

ve süreçlere ilişkin bugüne kadar önemli hiç bir sorun<br />

olmadığı ve ayrıca, kurumsal risk ve iç kontrol sisteminin iyi işlediğine<br />

dair ilgili kayıtların tutularak, herhangi bir olaya rastlanmadığı<br />

beyan edilmiştir.<br />

Ayrıca, İç Denetim çalışmaları, yıl içinde mali tabloların doğruluğunu<br />

ve güvenilirliğini kontrol etmek ve faaliyetlerin yasalara ve mevzuata<br />

uygun olarak sürdürülmesini sağlamak amacıyla söz konusu<br />

çalışmaların etkinliğini ve verimliliğini artırmaya yönelik olarak<br />

yürütülür. İç Denetimden sorumlu birim, aynı zamanda Yönetim<br />

Kurulu Üyesi de olan Şirket CEO’suna da raporlama yapar. İlgili<br />

Birim tarafından süreçler incelenerek, mevcut ve muhtemel riskler<br />

ve bunlara ilişkin çözüm önerileri hazırlanarak rapor edilir. Faaliyetlerle<br />

ilgili öngörülebilir riskler değerlendirilmek suretiyle, gerekli<br />

bilgi akışı Yönetim Kurulu Üyesi ve Şirket CEO’su tarafından takip<br />

edilerek, ilgili Komite bünyesinde değerlendirilmek suretiyle, Yönetim<br />

Kurulu’na sunulur.<br />

<strong>2012</strong> yılı içerinde Kamu denetimleri kapsamında, Maliye Bakanlığı<br />

ve Gümrük & Ticaret Bakanlığı tarafından rutin ve sınırlı denetimler<br />

gerçekleştirilmiştir. Söz konusu incelemelerin bir kısmı <strong>2012</strong> yılında<br />

tamamlanmış ve kesinleşmiştir. Bazı incelemeler ise devam<br />

etmektedir.<br />

132

19. Şirketin Stratejik Hedefleri<br />

Şirketimizin stratejik öncelikleri ve hedefleri doğrultusunda misyon,<br />

vizyon ve değerleri oluşturulmak suretiyle yayımlanmış olup,<br />

gelişmeler doğrultusunda revize edilerek yenilenmektedir.<br />

Şirket üst yönetimince hazırlanmış ve Yönetim Kurulu’nun bilgisi<br />

dahilinde, misyon, vizyon ve değerlerimizin yanı sıra, Şirketin stratejik<br />

hedeflerinin oluşturulması ve uygulanmasına ilişkin öncelikler,<br />

üst yönetimce Yönetim Kurulu’na sunulur ve takip edilir. Önceki<br />

yıllarda olduğu gibi, <strong>2012</strong> yılı içinde de önceliklere uygun olarak<br />

Şirketimizin stratejik kararları uygulamaya geçirilmiştir. Yönetim<br />

Kurulu, stratejik hedeflere bağlı olarak, yıllık faaliyetlerin gözden<br />

geçirilmesi doğrultusunda geçmiş yıl performansını değerlendirmek<br />

suretiyle Üst Yönetimin yeni yıl hedeflerini karşılaştırır ve ilgili<br />

konularda kararlar verir.<br />

Yönetim Kurulu, Şirket stratejik hedeflerinin oluşturulması sürecinde<br />

Şirket Üst Yönetimince yapılan çalışmaları koordine ederek,<br />

onaylanması ve müteakip uygulanması sürecinde aktif olarak sorumluluğunu<br />

yerine getirmek suretiyle, Şirketin hedeflerine ulaşma<br />

derecesini, faaliyetlerini ve bunları yerine getirirken gösterdiği perfonmansını<br />

periyodik olarak gözden geçirir, bu doğrultuda oluşturulan<br />

sistemin işleyişini, etkinliğini ve sonuçlarının değirlendirilmesini<br />

takip ve tatbik eder.<br />

Yönetim Kurulu’nun öngördüğü yöntem ve mevzuattan kaynaklanan<br />

düzenlemeler doğrultusunda, tüm paydaşlar nezdinde şirketin<br />

etkin yönetimini temin etmek üzere Şirket Üst Yönetimi, şirket<br />

çalışmalarını azami gayretle yürüterek, Direktörlükler bazında ve<br />

Şirket CEO’su nezdinde, gerektiğinde ilgili Yönetim Kurulu Komitelerini<br />

bilgilendirmek suretiyle, yasal düzenlemeler ve mevzuata<br />

uygun olacak şekilde yönetim organı olarak Yönetim Kurulu’nu<br />

stratejik öncelikler ve hedefler kapsamında ve şirket prosedürlerine<br />

uygun olarak, periyodik sıklıklarla bilgilendirir.<br />

20. Mali Haklar<br />

Yönetim Kurulu Başkan ve Üyelerine Genel Kurulca kararlaştırılan<br />

ücret haricinde, Şirketin Ücret Politikası’na uygun olarak, Bağımsız<br />

Üyeler hariç olmak üzere, Kurumsal Yönetim Komitesi’nin<br />

görüşü alınmak suretiyle, Yönetim Kurulu Üyeleri ile Üst Düzey<br />

Yöneticilere sağlanan menfaatler hakkında ilgili hususlar Genel<br />

Kurulda ortakların bilgisine sunulur.<br />

Şirketin Üst Düzey Yöneticiler ve Yönetim Kurulu Üyeleri için Ücret<br />

Politikası kapsamında, sağlanan hak, menfaat ve ücretlerin belirlenmesinde<br />

kullanılan kriterler ve ücretlendirme esasları Genel<br />

Kurul’da ortakların bilgisine sunulmuş olup, ayrıca şirket Faaliyet<br />

Raporu ve internet sitesinde de yer verilmek suretiyle kamuoyunun<br />

bilgisine sunulmuştur.<br />

Yönetim Kurulu üyelerinin tamamı için geçerli olmak üzere, her yıl<br />

ödenecek sabit ücretler Olağan Genel Kurul toplantısında ortaklarımızın<br />

önerisi doğrultusunda, Genel Kurul kararı alınmak suretiyle<br />

belirlenir.<br />

İcrada bulunan Yönetim Kurulu üyelerine, Üst Düzey yöneticiler<br />

için belirlenen politika kapsamında ödeme yapılır. Bağımsız Yönetim<br />

Kurulu üyelerinin ücretlendirmesinde şirketin performansına<br />

dayalı ödeme planları kullanılamaz. Üst Düzey Yönetici ücretleri<br />

ise sabit ve performansa dayalı olmak üzere iki bileşenden oluşmaktadır.<br />

İlgili açıklamalar Yönetim Kurulu ve üst düzey yöneticiler<br />

bazında toplulaştırılmış olarak yapılır.<br />

Ayrıca, dönem içinde herhangi bir Yönetim Kurulu Üyesine ve<br />

Şirket Üst Yöneticisine borç verilmemiş, kredi kullandırılmamış,<br />

üçüncü bir kişi aracılığı ile kredi adı altında menfaat sağlanmamış<br />

ve lehlerine kefalet gibi teminatlar verilmemiş veya benzeri hususlar<br />

temin edilmemiştir.<br />

RİSKİN ERKEN SAPTANMASI VE<br />

RİSK YÖNETİM KOMİTESİ ÇALIŞMALARI<br />

1. Risk Yönetimi<br />

Şirketimiz Fiat Auto S.p.A. ve Peugeot Citroen Automobiles S.A.<br />

grupları ile imzalamış olduğu ihracat anlaşmaları ile ihracata yönelik<br />

ayırmış olduğu kapasiteyi; yurtdışı pazar, maliyet, karlılık ve<br />

benzeri risklerden korumaktadır.<br />

Şirketimiz yurtdışı pazarlara yönelik risk taşımamasına karşın,<br />

Güney Amerika ve Kuzey Afrika gibi pazarlara olan ihracatını arttırarak<br />

ve Avrupa ülkeleri içindeki ülke satış dağılımını daha eşit<br />

bir hale getirerek ihracat performansımızı daha sürdürülebilir ve<br />

sağlıklı bir hale getirmiştir. Şirketimiz tüm küresel pazarlara yönelik<br />

üretim ve satış politikasına devam edecektir.<br />

Yurtiçi pazarda ise binek otomobil ve hafif ticari araç üretmekte<br />

olan tek yerli şirket olarak segmentler arasında talep değişimlerinden<br />

kaynaklanabilecek risklere karşı esnek bir yapımız bulunmaktadır.<br />

Finansal borçlarımız, gelir ve nakit akışları ihracat anlaşmaları ile<br />

garanti altına alınmış bulunan MiniCargo ve 263 projelerine ilişkin<br />

olup, uzun vadeli ve kur riski taşımayan banka kredilerine aittir.<br />

Proje kredilerimizin dışında kalan finansal borçlarımız ise Koç Fiat<br />

Kredi Tüketici Finansmanı A.Ş.’ye ait finansal borçlar olup takas<br />

ve türev işlemleri ile kur ve faiz riskleri minimize edilmiştir.<br />

Şirketimizin 31.12.<strong>2012</strong> itibariyle Bağımsız Denetim Kuruluşunca<br />

denetlenmiş finansal raporuna göre oluşan finansal göstergeleri<br />

aşağıdaki tabloda olduğu gibidir.<br />

Finansal göstergeler<br />

(Aksi belirtilmedikçe bin TL) <strong>2012</strong> 2011<br />

Toplam Net Satışlar 6.705 7.337<br />

Net Kar 448 508<br />

Oranlar<br />

Cari Oran 1,45 1,30<br />

Vergi Öncesi Kar/Net Satışlar 7,5% 6,9%<br />

Vergi Öncesi Kar/Öz Kaynaklar 24,5% 28,4%<br />

Toplam Borç/Öz Kaynaklar* 107,6% 156,3%<br />

TOFAŞ FAALİYET <strong>RAPORU</strong> <strong>2012</strong><br />

2. Riskin Erken Saptanması ve Risk Yönetim Komitesi Çalışmaları<br />

Tofaş Türk Otomobil Fabrikası A.Ş.’nin 01.10.<strong>2012</strong> tarihli Yönetim<br />

Kurulu kararıyla 1 Temmuz <strong>2012</strong> tarihinde yürürlüğe giren<br />

6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun 378’nci maddesine uyum ve<br />

Yönetim Kurulu bünyesindeki Komitelerin etkin çalışmasını sağlamak<br />

amacıyla, şirketin varlığını, gelişmesini ve devamını tehlikeye<br />

düşürebilecek risklerin erken teşhisi, tespit edilen risklerle<br />

ilgili gerekli önlemlerin uygulanması ve riskin yönetilmesi amacıyla<br />

çalışmalar yapmak üzere Riskin Erken Saptanması ve Risk Yönetim<br />

Komitesi’nin (RESRYK) kurulmasına ve Başkanlığına bağımsız<br />

Yönetim Kurulu üyesi Sn. Gökçe Bayındır’ın, üyeliklerine, Yönetim<br />

Kurulu bağımsız üyesi Sn. Libero Milone ile, Yönetim Kurulu üyesi<br />

Sn. İsmail Cenk Çimen ve Sn. Ali Aydın Pandır’ın getirilmelerine<br />

karar verilmiştir.<br />

Komite, kuruluşundan sonra 2 (iki) toplantı gerçekleştirmiş, Tofaş<br />

Türk Otomobil Fabrikası A.Ş. Risk Yönetim Sistemini değerlendirerek,<br />

risk raporlaması esaslarını belirlemiştir. Belirlenen esaslara<br />

uygun olarak raporlama çalışmaları ve Komite değerlendirmeleri<br />

periyodik olarak Yönetim Kurulunun bilgisine sunulmaktadır.<br />

Şirket faaliyetleri, Yönetim tarafından risklerin ve risk kaynaklı finansal<br />

ve operasyonel sonuçların Şirketi ne derece etkileyeceği<br />

hassas şekilde dikkate alınarak proaktif bir şekilde yönetilmektedir.<br />

Şirket yönetimi, risklerin sistematik şekilde idare edilmesi için<br />

risklerin tanımlanması, ölçülmesi, değerlendirilmesi, gerektiğinde<br />

azaltılması-devredilmesi ve nihai olarak da izlenmesi-raporlanması<br />

için gerekli önlemleri almaktadır.<br />

3. İç Kontrol Sİstemİ ve İç Denetİm<br />

Şirket faaliyet ve hizmetlerinin mevcut kanun ve düzenlemelere<br />

uygun olarak etkin, güvenilir ve kesintisiz bir şekilde yürütülmesini,<br />

şirket varlıklarının korunmasını, muhasebe ve finansal raporlama<br />

sisteminin bütünlüğünü, tutarlılığını, güvenilirliğini ve zamanında<br />

elde edilebilirliğini sağlamaya yönelik kontrol faaliyetlerinin tümünü<br />

kapsayacak şekilde şirket bünyesinde iç kontrol sistemi kurulmuştur.<br />

Tofaş Türk Otomobil Fabrikası A.Ş. iç kontrol sisteminin, sürekli<br />

134

izleme ve değerlendirmeye tabi tutulmasını sağlayacak şekilde, bir<br />

iç denetim faaliyeti yürütülmektedir.<br />

Riskin Erken Saptanması ve Risk Yönetimi Komitesi tarafından<br />

şirketin iç kontrol sistemi ve iç denetim faaliyetleri ile kurumsal risk<br />

yönetimi ve finansal ve operasyonel riskler ve öngörülebilir potansiyel<br />

risklere karşı gerekli proaktif tedbirlerin alındığına ve şirketin iç<br />

kontrol, iç denetim ve risk yönetimi konularında, yasal mevzuatın<br />

gerektirdiği sorumlulukları yerine getirdiğine dair değerlendirmeler<br />

yapılmıştır. <strong>2012</strong> yılsonu itibariyle, iç denetim ve iç kontrol sisteminin<br />

sağlıklı olarak işlediği ve süreçlere ilişkin bugüne kadar herhangi<br />

önemli bir sorun olmadığı ve ayrıca, kurumsal risk ve iç kontrol<br />

sisteminin iyi işlediğine dair ilgili kayıtların tutularak, herhangi bir<br />

olaya rastlanmadığı beyan edilmiştir. Şirketin iç kontrol sistemi ve<br />

iç denetim faaliyetleri hakkında bilgiler doğrultusunda, yönetim organının<br />

bu konudaki görüşü olumludur.<br />

Komite tarafından, şirket faaliyet ve hizmetlerinin etkin, güvenilir<br />

ve kesintisiz bir şekilde yürütülmesi, muhasebe ve mali raporlama<br />

sisteminden sağlanan bilgilerin bütünlüğü, tutarlılığı, zamanında<br />

elde edilebilirliği ve güvenliğini sağlamak amacıyla yapılan iç<br />

kontrollerin etkinliği, yeterliliği ve uygunluğu ile, konsolide finansal<br />

tabloların hazırlanması süreci ile ilgili olarak, iç kontrol, iç denetim<br />

ve risk yönetim sistemlerinin çalışmalarına dair olumlu kanaat bildirilmiştir.<br />

TTK’nun 199’uncu<br />

MADDESİ KAPSAMINDA<br />

HAZIRLANAN<br />

BAĞLI ŞİRKET <strong>RAPORU</strong><br />

1 Temmuz <strong>2012</strong> tarihinde yürürlüğe giren 6102 sayılı Türk Ticaret<br />

Kanunu’nun 199’uncu maddesi uyarınca, Tofaş Türk Otomobil<br />

Fabrikası A.Ş. Yönetim Kurulu, faaliyet yılının ilk üç ayı içinde, geçmiş<br />

faaliyet yılında şirketin hâkim ortağı ve hakim ortağına bağlı<br />

şirketlerle ilişkileri hakkında bir rapor düzenlemek ve bu raporun<br />

sonuç kısmına faaliyet raporunda yer vermekle yükümlüdür. Tofaş<br />

Türk Otomobil Fbrikası A.Ş.’nin ilişkili taraflarla yapmış olduğu işlemler<br />

hakkında gerekli açıklamalar 25 nolu finansal rapor dipnotunda<br />

yer almaktadır.<br />

Tofaş Türk Otomobil Fabrikası A.Ş. Yönetim Kurulu tarafından<br />

hazırlanan 04.03.2013 tarihli Rapor’da “Tofaş Türk Otomobil Fabrikası<br />

A.Ş.’nin hakim ortağı ve hakim ortağın bağlı ortaklıkları ile<br />

<strong>2012</strong> yılı içinde yapmış olduğu tüm işlemlerde, işlemin yapıldığı<br />

veya önlemin alındığı veya alınmasından kaçınıldığı anda tarafımızca<br />

bilinen hal ve şartlara göre, her bir işlemde uygun bir karşı edim<br />

sağlandığı ve şirketi zarara uğratabilecek alınan veya alınmasından<br />

kaçınılan herhangi bir önlem bulunmadığı ve bu çerçevede<br />

denkleştirmeyi gerektirecek herhangi bir işlem veya önlemin olmadığı<br />

sonucuna ulaşılmıştır. ” denilmektedir.<br />

Kurumsal Yönetİm İlkelerİ<br />

Kapsamında Kâr Dağıtım Polİtİkası<br />

Şirketimiz Kar Dağıtım Politikası, önceki yıllara ait Kurumsal Yönetim<br />

İlkeleri Uyum Raporları’nda ve geçen yıl Genel Kurul Toplantı<br />

Tutanağı’nda da yer aldığı gibi; TTK ve Sermaye Piyasası Kanunu<br />

ile Sermaye Piyasası Kurulu’nun ilgili Tebliğleri ve düzenlemeleri<br />

çerçevesinde, Kurumsal Yönetim uygulamaları ve Şirketimizin<br />

orta ve uzun vadeli stratejileri ile yatırım ve finansal planları doğrultusunda<br />

ele alınarak belirlenmektedir. Bu kapsamda belirlenen<br />

2013 yılına yönelik kar dağıtım politikamız, Sermaye Piyasası Düzenlemeleri<br />

ve Ana Sözleşme’mizin ilgili maddelerine uygun olarak,<br />

önceki dönemlerde olduğu gibi, Şirketimizin gerek Faaliyet<br />

Raporu, gerekse Ortaklar Genel Kurulu’nda pay sahiplerinin ve<br />

kamuoyunun bilgisine sunulmaktadır.<br />

Sermaye Piyasası Kurulu’nun Seri:IV, No:27 sayılı Tebliğ esasları,<br />

Şirket Ana Sözleşmesi ve Kar Dağıtım Politikamız çerçevesinde<br />

Şirketimiz, stratejik planlarını ve finansal yapısını da göz önünde<br />

tutarak, hissedarlarımıza azami oranda kar payı dağıtılmasını<br />

prensip olarak benimsemiştir.<br />

Kar payları, Ortaklar Genel Kurul’umuzun kararları çerçevesinde<br />

TOFAŞ FAALİYET <strong>RAPORU</strong> <strong>2012</strong><br />

nakit ve/veya temettünün sermayeye eklenmesi suretiyle bedelsiz<br />

olarak ortaklara dağıtılabileceği gibi, belli oranda nakit, belli oranda<br />

bedelsiz pay olarak da dağıtılabilir.<br />

Kar payı dağıtımında imtiyaz söz konusu değildir. Kar payları,<br />

mevcut payların tamamına, bunların ihraç ve ihtisap tarihlerine bakılmaksızın<br />

eşit olarak dağıtılır.<br />

İlgili yasal düzenlemeler ve Şirket Ana Sözleşmesi’nin kar dağıtımına<br />

ilişkin 29. maddesi dikkate alınarak, tespit edilen kar payı<br />

dağıtım tutarları belirlenmiş kanuni süreler içerisinde Ortaklar Genel<br />

Kurulu’nun tasvibini müteakip, yine Genel Kurul’un tespit ettiği<br />

tarihte ortaklarımıza dağıtılacaktır.<br />

Bunun yanı sıra, Ana Sözleşme’mizin 29. maddesine istinaden<br />

Genel Kurul tarafından yetki verilmesi halinde, Yönetim Kurulu<br />

Kararı ile ortaklarımıza temettü avansı dağıtılması da imkan dahilindedir.<br />

Sayın Pay Sahiplerinin bilgilerine sunulur.<br />

136

Üst Düzey Yönetİcİler ve Yönetİm Kurulu<br />

Üyelerİ İçİn Ücret Polİtİkası<br />

Şİrket Bİlgİlendİrme Polİtİkası<br />

TOFAŞ FAALİYET <strong>RAPORU</strong> <strong>2012</strong><br />

Bu politika dokümanı, SPK düzenlemeleri kapsamında idari sorumluluğu<br />

bulunanlar kapsamındaki Yönetim Kurulu üyelerimiz ve<br />

Üst Düzey yöneticilerimizin ücretlendirme sistem ve uygulamalarını<br />

tanımlamaktadır.<br />

Yönetim Kurulu üyelerinin tamamı için gerekli olmak üzere her yıl<br />

ödenecek sabit ücretler Olağan Genel Kurul toplantısında ortaklarımızın<br />

önerisi doğrultusunda, Genel Kurul kararı alınmak suretiyle<br />

belirlenir.<br />

İcrada bulunan Yönetim Kurulu üyelerine, aşağıda detayları açıklanan<br />

Üst Düzey yöneticiler için belirlenen politika kapsamında<br />

ödeme yapılır. Bağımsız Yönetim Kurulu üyelerinin ücretlendirmesinde<br />

şirketin performansına dayalı ödeme planları kullanılamaz.<br />

Yönetim Kurulu üyelerine, atanma ve ayrılma tarihleri itibariyle görevde<br />

bulundukları süre dikkate alınarak kısıt esasına göre ödeme<br />

yapılır. Yönetim Kurulu üyelerinin şirkete sağladığı katkılar dolayısıyla<br />

katlandığı giderler (ulaşım, telefon, sigorta vb. giderleri) şirket<br />

tarafından karşılanabilir.<br />

Üst Düzey Yönetici ücretleri ise sabit ve performansa dayalı olmak<br />

üzere iki bileşenden oluşmaktadır.<br />

Üst Düzey Yönetici sabit ücretleri; piyasadaki makroekonomik<br />

veriler, piyasada geçerli olan ücret politikaları, şirketin büyüklüğü<br />

ve uzun vadeli hedefleri ve kişilerin pozisyonları da dikkate alınarak<br />

uluslararası standartlar ve yasal yükümlülüklere uygun olarak<br />

belirlenir.<br />

Üst Düzey Yönetici primleri ise; prim bazı, şirket performansı ve<br />

bireysel performansa göre hesaplanmaktadır. Kriterler ile ilgili bilgiler<br />

aşağı özetlenmiştir;<br />

• Prim Bazı: Prim Bazları, her yılbaşında güncellenmekte olup,<br />

yöneticilerin pozisyonlarının iş büyüklüğüne göre değişkenlik göstermektedir.<br />

Prim bazları güncellenirken piyasadaki üst yönetim<br />

prim politikaları göz önünde bulundurulur.<br />

• Şirket Performansı: Şirket performansı, her yılbaşında şirkete<br />

verilen finansal ve operasyonel (pazar payı, ihracat, yurtdışı faaliyetler,<br />

verimlilik vb.) hedeflerin, dönem sonunda ölçülmesi ile elde<br />

edilmektedir. Şirket hedefleri belirlenirken, başarının sürdürülebilir<br />

olması, önceki yıllara göre iyileştirmeler içermesi önemle dikkate<br />

alınan prensiplerdir.<br />

• Bireysel Performans: Bireysel performansın belirlenmesinde,<br />

şirket hedefleri ile birlikte, çalışan, müşteri, süreç, teknoloji ve<br />

uzun vadeli strateji ile ilgili hedefler dikkate alınmaktadır. Bireysel<br />

performansın ölçülmesinde, şirket performansı ile paralel şekilde,<br />

finansal alanların dışında da uzun vadeli sürdürülebilir iyileştirme<br />

prensibi gözetilmektedir.<br />

Yukarıdaki esaslara göre belirlenen ve yıl içinde Üst Düzey Yönetici<br />

ve Yönetim Kurulu Üyelerine ödenen toplam miktarlar, izleyen<br />

Genel Kurul toplantısında mevzuata uygun olarak ortakların bilgisine<br />

sunulur.<br />

Şirketimizin ”Bilgilendirme Politikası”; yasal düzenlemeler, sermaye<br />

piyasası mevzuatı ve yayımlanan tebliğlerle belirlenen kurallar<br />

ile Kurumsal Yönetim İlkeleri çerçevesinde yürütülür. Şirketimizce<br />

kamuyu aydınlatma ve şeffaflık kriterleri doğrultusunda gerekli bilgi<br />

akışının; zamanında, doğru, eksiksiz, anlaşılabilir ve ayrıca düşük<br />

maliyetlerle kolay erişilebilir ve analiz edilebilir olarak sağlanması<br />

amaçlanmıştır.<br />

Ticari sır kapsamında olmaması kaydıyla, talep edilebilecek her<br />

türlü bilginin değerlendirmeye alınması ve kamuya duyurulması<br />

sağlanır.<br />

Söz konusu Bilgilendirme Politikası, gerek kamuya açık toplantıların<br />

düzenlenmesi, gerek yatırımcı ve hissedarlarla ilişkilerin yürütülmesi<br />

ve gerekse iş ortakları ve müşterilerin bilgilendirilmesi<br />

bağlamında tüm paydaşları kapsayacak şekilde düzenlemeleri<br />

içerir ve ilgili Birimlerin çalışmaları doğrultusunda sürdürülür ve<br />

koordine edilir.<br />

Bu doğrultuda, bağlı bulunduğumuz yerli ve yabancı ortaklarımız<br />

konumundaki Koç Topluluğu ve Fiat (FGA)’ın bu yöndeki politikalarına<br />

ve Şirketimizin kurumsal politikalarına uygun olarak düzenlenen<br />

bilgilendirme yöntemleri uygulanır.<br />

Şirket Bilgilendirme Politikası’nın uygulanması ve geliştirilmesinden<br />

Yönetim Kurulu’muz yetkili olup, süreçlerin kontrolünden Şirket<br />

CEO’su ve Şirketimiz Direktörleri sorumludur.<br />

Şirketimiz, ilgili birim ve bölümleri arasında gerekli bağlantıyı sağlayarak,<br />

Kurumsal Yönetim İlkeleri doğrultusunda Bilgilendirme Politikasını<br />

uygular. Kamuyu aydınlatma ve şeffaflık kriterleri doğrultusunda<br />

her türlü sunumun hazırlanması, toplantıların düzenlenmesi<br />

ve basın açıklamalarının yapılması Şirketimizce, CEO ve Direktörler<br />

düzeyinde takip edilir. Söz konusu bilgilendirme çalışmaları Şirket<br />

üst yönetiminin katılımı ile gerek periyodik dönemler itibariyle,<br />

gerekse doğrudan yapılan talepler çerçevesinde düzenlenir.<br />

Yasal düzenlemeler kapsamında, kamunun aydınlatılmasına ilişkin<br />

açıklama ve duyurular ile haber niteliğinde veya tanıtım amaçlı<br />

açıklamalar belirlenen esaslara uygun olarak Şirketimiz temsilcileri<br />

vasıtasıyla yerine getirilir. Ayrıca paydaşların her türlü menfaati ve<br />

iletişimi kapsamındaki hususlar, ilgili Direktörlükler, Bölümler ve Birimler<br />

nezdinde takip edilir ve kayıt altına alınır.<br />

Mevzuatın dışında kalan kamuya açıklanacak bilgilerin, mümkün<br />

olan her imkan ve yöntem dahilinde duyurulmasından Şirket<br />

CEO’su yetkilidir. Sermaye Piyasası Kurulu’nun Seri:VIII, No:54<br />

Özel Durumların Kamuya Açıklanmasına İlişkin Esaslar Tebliği’nin<br />

ilgili hükmü çerçevesinde, kamunun yanıltılmasına yol açmaması,<br />

bilginin gizliliğinin sağlanması ve sair yükümlülüklerin yerine getirilmesi<br />

kaydıyla, Şirketimizin meşru çıkarlarının zarar görmemesi<br />

amacıyla içsel bilgilerin kamuya açıklanmasının ertelenmesine<br />

karar vermeye CEO yetkilidir. Bu husus haricinde içsel bilgilerin<br />

kamuya ivedilikle açıklanması ve açıklamanın her türlü imkan kullanılarak<br />

yapılması yanı sıra her türlü kamuoyu açıklamasının hangi<br />

sıklıkla yapılacağı, toplantıların nasıl düzenleneceği ve basın duyurularının<br />

yapılmasına ilişkin ayrıntılar Şirket Yönetimince prosedürel<br />

olarak tespit ve tayin edilir.<br />

Şirketimizce Kurumsal Yönetim İlkeleri doğrultusunda, sermaye<br />

piyasası düzenlemelerinin takibi ve sermaye piyasası kurumlarıyla<br />

ilişkilerin yürütülmesine ilaveten, hissedar ve yatırımcıların bilgi taleplerinin<br />

karşılanması ve pay sahipliği haklarının kullandırılmasıyla<br />

beraber, başta Genel Kurullara ilişkin düzenlemelerden, internet sitesi<br />

dahil bilgi akışının sağlanmasına kadar, gerekli koordinasyonun<br />

sağlanması Bilgilendirme Politikamızın temelleri arasında yer alır.<br />

Sermaye Piyasası Mevzuatı ve Türk Ticaret Kanunu’ndaki hükümler<br />

ile Sermaye Piyasası Kurulu’nun düzenlemeleri doğrultusunda,<br />

Ortaklar Genel Kurulu, yıllık Faaliyet Raporu, periyodik Mali<br />

Tablolar ve Raporlar ile Özel Durum Açıklamaları yanısıra internet<br />

sitesine ilişkin düzenlemeler yasal süreçlere uygun olarak yerine<br />

getirilir. Şirketimizce, ana ortaklarımız yanı sıra, gerek bireysel, gerekse<br />

kurumsal yatırımcı ve hissedarlarımıza yönelik uygulamalar<br />

bir bütün içinde ele alınır.<br />

138

TOFAŞ FAALİYET <strong>RAPORU</strong> <strong>2012</strong><br />

Olağan Genel Kurullarımız, her yıl yasal süreler içerisinde yapılır ve<br />

hissedarlarımızın Genel Kurula katılımı için gereken tüm çalışmalar<br />

kayıt altına alınarak yürütülür. Faaliyet Raporlarımız, yasal düzenlemeler<br />

çerçevesinde gerek basılı, gerekse internet ortamında<br />

erişilebilir durumdadır. Periyodik Mali Tablo ve Raporlara ilişkin,<br />

SPK tebliğleri ve UMS/UFRS’ye uygun olarak hazırlanan finansal<br />

sonuçlar SPK ve İMKB’ye gönderilerek yayımlanır. Talep eden kurum,<br />

kuruluş veya şahıslara ulaştırılması sağlanır.<br />

Ayrıca, SPK’nın Seri:VIII, No:54 sayılı tebliği ile düzenlenen Özel<br />

Durum Açıklamalarına ilişkin bilgilendirmeler, İMKB düzenlemeleri<br />

doğrumtusunda 2010 yılı itibariyle KAP sistemi üzerinden elektronik<br />

ortamda gönderi ve bildirimler yapılmaktadır.<br />

Şirketin bilgi verme yükümlülüğü kapsamında, Şirketin sermaye,<br />

yönetim veya denetim bakımından doğrudan veya dolaylı olarak<br />

ilişkide bulunduğu gerçek ve tüzel kişiler ile şirket arasındaki hukuki<br />

ve ticari ilişkilerin yürütülmesi mevzuata bağlı olarak düzenlenir.<br />

Şirketin geleceğe yönelik çalışmaları hakkında, “ticari sır” kavramı<br />

ve yasal mevzuat ile sermaye piyasası düzenlemeleri kapsamında<br />

kamuoyu bilgilendirilir.<br />

Yönetim Kurulu üyelerinin, yöneticilerin ve şirket sermayesinin<br />

doğrudan veya dolaylı olarak, en az %5’ine sahip olan pay sahiplerinin,<br />

şirket ile aralarındaki ticari ve ticari olmayan iş ve işlemler,<br />

sermaye piyasası mevzuatına tabi olarak düzenlenir. SPK Tebliğleri<br />

kapsamında, ilişkili taraflar ile aktif toplamı veya satış hasılatının<br />

%10’unu aşan herhangi bir varlık, yükümlülük veya hizmet<br />

transferi ile Şirketle doğrudan veya dolaylı iş ilişkisi bulunan gerçek<br />

ve tüzel kişiler hakkında, mevzuata tabi olarak usul ve esasler dairesinde,<br />

ilgili hususlar ortakların bilgisine sunulur.<br />

Ayrıca, Şirketimizin aktif ve güncel bir internet sitesi mevcuttur.<br />

Şirketimiz web sitesi (www.tofas.com.tr) aracılığıyla, internet sayfasında<br />

olması gereken hususlara azami önem gösterilerek bilgilendirme<br />

akışı sağlanmaktadır. Söz konusu internet adresinde<br />

Şirketimiz hakkında talep edilebilecek muhtelif bilgilere kapsamlı<br />

olarak yer verilmiştir. Söz konusu internet adresimizde yer alan<br />

“yatırımcılarla ilişkiler” ana bölümünde, ilgili alt bölümler yer almaktadır.<br />

Bununla beraber, kurumsal yönetim uyum raporu, ticari<br />

hususlar ve şirket Ana Sözleşmesi gibi bilgiler yanı sıra, faaliyet<br />

raporlarımızdan, periyodik finansal raporlara, genel kurul tutanaklarından,<br />

hazırlanan analist sunuşlarına kadar, SPK’nın öngördüğü<br />

her türlü bilgiye yine aynı adreste yer verilmekte olup, hissedar<br />

ve yatırımcılarımız ile analistlerin İMKB verilerine ulaşabilecekleri<br />

bir bilgi hattı devreye alınmıştır. Bu doğrultuda Tofaş, www.tofas.<br />

com.tr adresindeki internet sitesini etkin bir bilgilendirme aracı<br />

olarak kullanmayı hedeflemektedir. Şirket internet sitesinde yayınlanarak<br />

şirket faaliyetlerindeki gelişmeler hakkında bilgiler içeren<br />

faaliyet raporları, periyodik yatırımcı ve analist sunumları ile ayrıca<br />

aylık olarak model bazında üretim ve satış adetleri, üç ayda bir ihracat<br />

tutarları, yıllık olarak ise kapasite ve kapasite kullanım oranları,<br />

yatırımlar, istihdam bilgileri hazır olunca şirket internet sitesinde<br />

yayınlanarak yatırımcılarımıza şirket faaliyetlerindeki gelişmeler<br />

hakkında bilgi sunulur.<br />

Buna ilaveten, İMKB’ye gönderilen Özel Durum Açıklamaları’ndan,<br />

Şirket sermaye yapısına kadar veriler web sitemizde yer almakta<br />

olup, elektronik ortamda bilgi taleplerini yanıtlamak ve bağlantı<br />

sağlanmak üzere yatırımcı kayıt formunu da içeren bir e-mail<br />

(borsa@tofas.com.tr) adresimiz de mevcuttur. Bu bağlamda, yatırımcılarla<br />

ilişkilerin sistematik olarak sürdürülebilmesi, kurumsal<br />

yönetim, hissedar ilişkileri ve borsa bilgilerine kolaylıkla erişilebilmesi<br />

ve mali verilerin doğru, eksiksiz ve incelenebilir olması için<br />

gerekli düzenlemelerin yerine getirilmesi sosyal sorumluluk ve etik<br />

kurallara uygun olarak sağlanır. Aynı çerçevede, basın ve yayın kuruluşları<br />

yanısıra müşteriler ve menfaat sahiplerinden gelebilecek<br />

soru ve taleplerle ilgili olarak da (basın@tofas.com.tr) adresimiz<br />

mevcut olup, ilgili bölüm ve birimlerce takip edilir.<br />

Şirketimizin Kurumsal Yönetim İlkeleri Uyum Raporu’nda yer verildiği<br />

şekilde, belirtilen hususların yerine getirilmesi “Mali Direktörlük”<br />

bünyesindeki ilgili Birimler tarafından sağlanır. Ayrıca, Şirketin<br />

basın ve yayın kuruluşları nezdinde faaliyetleri “Kurumsal İletişim<br />

Direktörlüğü” tarafından yürütülür. İşlerin normal akışı dışında gelen<br />

her türlü bilgi talebi, yukarıda belirtilen hususlar çerçevesinde<br />

Şirketin yasal temsilcileri tarafından değerlendirilerek gerekli bilgi<br />

akışı sağlanır.<br />

Kurumsal yatırımcıların ve bireysel yatırımcıların bilgi taleplerinin<br />

karşılanması ve pay sahipliği haklarının kullandırılması doğrultusunda<br />

her türlü iletişim aracı kullanılır. Ayrıca, gerek hissedarlarımıza,<br />

gerekse analistlere yönelik periyodik fabrika gezileri düzenlenir.<br />

Ayrıca, şirket vizyonumuz paydaş kavramına dayalı olarak belirlenmiş<br />

olup, sözkonusu bütün menfaat sahipleri, kendilerini ilgilendiren<br />

konularda bilgilendirilmekte ve bu yönde gerekli organizasyonlar,<br />

bilgilendirme toplantıları, planlı çalışmalar ve gerekli<br />

açıklamalara yer verecek şekilde yapılan düzenlemeler, Şirketimizce<br />

yasal mevzuata uygun olarak yürütülmektedir.<br />

Tofaş, Bilgilendirme Politikası’nda “yönetim” ve “iletişim” kavramlarını<br />

bir arada ele alarak “kurumsal yönetişim” alanındaki çalışmalarını<br />

hissedarları, yatırımcıları ve paydaşlarıyla beraber yerine<br />

getirmektedir.<br />

140

TOFAŞ FAALİYET <strong>RAPORU</strong> <strong>2012</strong><br />

Genel Müdürlük<br />

Büyükdere Caddesi No:145 Tofaş Han<br />

34349 Zincirlikuyu-İstanbul<br />

Tel : (0212) 275 33 90 (pbx) - 275 29 60 (pbx)<br />

Faks: (0212) 275 39 88 - 275 03 57<br />

Fabrika<br />

Yeni Yalova Yolu Caddesi,<br />

No:574, 16369 Bursa<br />

Tel : (0224) 261 03 50 (pbx)<br />

Faks: (0224) 255 09 47 - 261 13 50<br />

142<br />

Web: www.tofas.com.tr<br />

İstanbul Ticaret Sicili Numarası: 100324

logo

Ürünler

Kaynaklar

Şirketler

Terms of service
Privacy policy
Cookie policy
Cookie settings
Imprint
Change language
Made with love in Switzerland
© 2024 Yumpu.com all rights reserved

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!