20140610182601_kuresellesme-surecinde-turkiye-cin-ekonomik-iliskileri-pdf
20140610182601_kuresellesme-surecinde-turkiye-cin-ekonomik-iliskileri-pdf
20140610182601_kuresellesme-surecinde-turkiye-cin-ekonomik-iliskileri-pdf
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
KÜRESELLEŞME SÜRECINDE TÜRKİYE-ÇİN EKONOMİK İLİŞKİLERİ<br />
ŞEKİL 1. 1979-2013 ARASI ÇIN’IN IHRACAT VE ITHALATI<br />
2,500<br />
2,000<br />
1,500<br />
1,000<br />
500<br />
0<br />
1979<br />
1980<br />
1981<br />
1982<br />
1983<br />
1984<br />
1985<br />
1986<br />
1987<br />
1988<br />
1989<br />
girdisi içeren, daha sofistike ürünlere doğru yönelmeye<br />
başladığı görülmektedir. Dünya Ticaret<br />
Örgütü verilerine göre halen Çin’in ihracatının<br />
yüzde 94’ünü imalat sanayi ürünleri oluşturmakta<br />
iken, buna karşılık tarım ürünlerinin payı yüzde<br />
3,2, yakıtların payı ise yüzde 2,7 civarındadır. 9 Bu<br />
sektörel dağılımı incelerken iki konuya özel olarak<br />
dikkat etmek gereklidir. Öncelikle Çin’in ihracattaki<br />
stratejik ağırlığının öngörülebilir gelecekte<br />
imalat ürünlerinde kalacağı düşünülebilir. Ancak<br />
Çin Komünist Partisi yönetimi, imalat sanayi içerisinde<br />
odağını emek yoğun sektörlerden sermaye<br />
ve teknoloji yoğun sektörlere kaydırmayı; daha<br />
yüksek katma değerli ürünler üreterek ihraç etmeyi<br />
ciddi bir hedef olarak önüne koymuştur.<br />
Bu süreç içerisinde Çin’in temel ihraç kalemleri<br />
arasında “tekstil ürünleri” gibi düşük<br />
katma değerli ürünlerin görece paylarının giderek<br />
azaldığını; “makineler” ve “elektronik ekip-<br />
1990<br />
Çin'in ihracatı (milyar dolar)<br />
1991<br />
1992<br />
1993<br />
1994<br />
1995<br />
1996<br />
1997<br />
1998<br />
Çin'in ithalatı (milyar dolar)<br />
1999<br />
2000<br />
2001<br />
2002<br />
2003<br />
2004<br />
2005<br />
2006<br />
2007<br />
2008<br />
2009<br />
2010<br />
2011<br />
2012<br />
2013<br />
man” gibi kalemlerin payının ise giderek arttığını<br />
gözlemliyoruz. Örneğin 2013 yılında Çin’in ihracatında<br />
en büyük pay yüzde 25,4 ile elektrikli<br />
makinelere ait iken, ikinci sırada yüzde 17,3 ile<br />
diğer makineler yer almıştır. Örme ve dokuma<br />
tekstil ürünlerinin toplam ihracattaki payları ise<br />
yüzde 7,5 civarındadır. 10 Başka bir deyişle Çin,<br />
düşük katma değerden orta-derece katma değer<br />
üretimine geçişi başarmış ve üretim yapısının<br />
ağırlığını tekstil ürünlerinden makinelere doğru<br />
kaydırmış durumdadır. Önümüzdeki dönemde<br />
bilgi teknolojilerine yatırım yaparak üretimin<br />
bilgi ve katma değer içeriğini daha da geliştirmeyi<br />
hedefleyen bir strateji izlenmektedir.<br />
Çin’in ihracat kompozisyonu ile ilgili diğer<br />
bir önemli husus da, hizmet ihracatının göreceli<br />
olarak artmakta olmasıdır. Bu alanda Çin, gelişmiş<br />
ekonomilerin halen gerisinde olsa da, arayı<br />
hızla kapattığını söylemek mümkündür. Çin’in<br />
9.“WTO Trade Profiles: China”, Eylül 2013,<br />
http://stat.wto.org/CountryProfile/WSDBCountryPFView.<br />
aspxLanguage=E&Country=CN.<br />
10. Wayne M. Morrison, “China’s Economic Rise: History, Trends,<br />
Challenges and Implications for the United States”, Congressional<br />
Research Service, Washington DC, 3 Şubat 2014.<br />
setav.org<br />
13
Change language