Felsefeye GiriÅ, Temel Kavramlar- K. Adjukiewicz - Felsefe Bölümü
Felsefeye GiriÅ, Temel Kavramlar- K. Adjukiewicz - Felsefe Bölümü
Felsefeye GiriÅ, Temel Kavramlar- K. Adjukiewicz - Felsefe Bölümü
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
olacağına ilişkin olaıak öndeyide bulunamayız. Yalnızca şunu<br />
söyleyebiliriz: O faıklı koşullarda farkb bir biçimde, ancak her<br />
zaman son evrede normal şekline sahip olan bir hayvan ortaya<br />
çıkacak şekilde gelişecektir. Sürecin gerçekleşme biçimini bethnleyen<br />
yasalaı- vemek istersek, kendisine yalnızca gehşme sürecinin sonunda<br />
ulaşdabilir olan bu normal şekle başvumalıyız. Gelişmenin<br />
son ve nihaî evresinin bilgisi olmaksızın, gehşme sürecine ilişkin olarak<br />
öndeyide bulunamayız. İşte bu anlam içinde, bir organizmanın<br />
gelişmesinin sonunda aldığı nomal şeklin zaman içinde geri giderek<br />
etki ettiğini, ve daha önceki gehşme evrelerini yönlendhdiğini<br />
söyleyebiliriz.<br />
Bh organizmadaki gelişme sürecinin bu ışık alünda görülen<br />
seyri, daha önceden belhlenmiş bir amaca yönelen insan eyleminin<br />
seyrine benzer. Bir denizci tarafından beUi bir varış yerine varacak<br />
şekilde idare edilen bir tekne, deniz üzerinde yüzerken, çeşitli akıntı<br />
ve rüzgarlara kaışı koyar, dümenini zorlar, şhndi şu, birazdan bu<br />
doğrultuda yol alır, ancak daima bh sonuç olaıak amaçlanan vaiış yerine<br />
varacak şekilde yüzer. Denizcinin bilmçh olarak kendisine vaımaya<br />
çahştığı gelecekteki vans yeri, demek ki, onun şimdiki davranışını<br />
etkiler; gelecekteki olaylar daha önceki olaylan<br />
etkilemektedir. Vans yerini bilmediği sürece, hiç kimse tekneyi idaıe<br />
eden denizcinin davranışına ilişkin olaıak öndeyide bulunmayacakür.<br />
Benzer bh biçimde, onun gelişmesinin sonundaki normal halini bilmezsek,<br />
vitalistlere göre, gelişen bh organizmanın davranışına<br />
ihşkin olarak öndeyide bulunulamaz. Organik bh gelişme süreciyle<br />
insanın amaçh etkinliği arasındaki bu benzerlik, bh başka deyişle,<br />
nasıl ki bir amaca göre eyleyen bir insanın davranışına ilişkin olaıak,<br />
onun peşine düştüğü amacın ne olduğunu bilmedikçe, öndeyide bulunamazsak,<br />
üpkı bunun gibi organik bh gelişmenin seyrine ilişkin olarak,<br />
hayvanın nomalde son ve nihaî şeklinin ne olduğuna ilişkin<br />
bilgi ohnaksızm, öndeyide bulunamamız olgusundan oluşan benzerlik<br />
bazı vitahsüeri organik süreçleri amaçlı süreçler olarak ad-<br />
158
Change language