5 / Bildiriler Serisi - Semazen Akademik

112
Mehmed Veysî DÖRTBUDAK
á×b Þ… ‰… …ì‘ én‰ é× Îa… Šç // Her dâğ ki reste şeved der dil‐i çâkem
á×b ŠŠi †ã‹ ôb¼ ë …ì‘ éÛ ü // Lâle şeved ü pây zened ber ser‐i hâkem
beytini tanzir ederek padişahın iltifatına mahzar olmuştur. 19
“Üslubu konuşma diline yakın olduğundan şiirleri halk tabakasında
tutunmuştur.” 20 “Her ne kadar halk arasında şiirle tanınmış, gazelleriyle
ün yapmış biri değilse de yeni sözler ve sanatlar hayal etmede yeteneği
fena değildir. Şiirleri çok sade ve makbul örneklerdir. Tarzı halk düşüncesine
yakın olduğu için çok tanınmıştır.” 21 Şiirleri ip cambazları ve elinde
top çeviren cambazlar tarafından söylendiği kaynaklarda belirtilir. 22
Ferruhî, coşkulu bir anında söylediği gazelin
“Kâfir olsun mey içüp ‘âlemde dilber sevmeyen Hey müselmânlar bu yolda ihtiyâr
olmaz bana”
beytinden dolayı, dinî taassuba sahip kişiler tarafından küfürle suçlanmıştır.
Olay mahkemeye intikal ettiğinde şair, eski yazıdaki yazım şeklinden
kaynaklanan okuyuş farklılığını söyleyerek bu mısradan kastın
“Kâfir olsun mı içüp ‘âlemde dilber sevmeyen”
olduğunu belirtmesi üzerine berat etmiştir.
Pâdişâhum hâtem‐i la’l‐i dür‐efşânun mı vâr Âleme hükmétmege mühr‐i
Süleymânun mı vâr
Hân‐ı hüsnünde nedendür gösterürsin la’lüni Ey Efendi ben kuluna yoksa
ihsânun mı vâr
Ey müselmânlar Sıtanbûlun büt‐i ra’nâsı çok Kâfir‐i bî‐dînleri ancak Galata’nun
mı var
Kande eylersin sürüyle uydurup âşıklarun Kesmege Eyyûb‐ı Ensârîde
kurbânun mı var
Ferûhî Zâtî Revânî Tâli’î vardur meger Nazm ile şimdi gazel dimekde
akrânun mı var 23
19 Bursalı Mehmed Tahir, Age., C.II, s.364.
20 Haluk İpekten, Mustafa İsen, Recep Toparlı, Naci Okçu, Turgut Karabey, Divan Edebiyatı
İsimler Sözlüğü, Ankara 1988, s.141.
21 Doç. Dr. Mustafa İsen, Latîfî Tezkiresi, Ankara 1990, s.174.
22 Latîfî, Tezkiretü’ş‐Şu’arâ ve Tabsıratü’n‐Nuzamâ, haz.: Yrd. Doç. Dr. Rıdvan Canım, Ankara
2000. s.429.
23 Esrar Dede, Age., s.438
112 Dünyada Mevlâna İzleri – Bildiriler