Sporda İmgeleme Envanterinin Türk Sporcular için ... - Arastirmax

14 Kızıldağ, TiryakiGenel-Ustalık” tır. Envanter alt boyutları için hesaplananCronbach alpha güvenirlik katsayıları “Bilişsel İmgeleme”alt boyutu için .81, “Motivasyonel Özel” alt boyutu için.80, “Motivasyonel Genel Uyarılmışlık” alt boyutu için.71 ve “Motivasyonel Genel Ustalık” alt boyutu için .59olarak bulunmuştur. Test-tekrar test güvenirliği için 36sporcuya 3 hafta ara ile uygulanan envanterin güvenirlikkatsayısı Bilişsel İmgeleme” için .74, “Motivasyonel Özelİmgeleme” için .91, “Motivasyonel Genel-Uyarılmışlık”için .88, “Motivasyonel Genel-Ustalık” için .90 dır.Cronbach alpha were .81, .80, .71, .59 for CognitiveImagery, Motivational Specific Imagery, MotivationalGeneral-Arousal, Motivational General- Mastery,respectively. The test- retest reliability estimatesderived from the data from 36 track and field athletesand volleyball players responded to the questionnaireafter 3 week interval were .74 for Cognitive Imagery, .91for Motivational Specific Imagery, .88 for MotivationalGeneral- Arousal, .90 for Motivational General- Mastery.Anahtar Kelimelerİmgeleme, Geçerlik, GüvenirlikKey WordsImagery, Validity, ReliabilityGİRİŞFiziksel performansın geliştirilmesi ile ilgili olangevşeme, hedef belirleme, self-talk gibi birçokpsikolojik beceri bulunmaktadır. Bunlardan biriside imgeleme becerisidir (Tiryaki, 2000). İmgeleme,herhangi bir fiili alıştırma yapılmaksızın,yalnızca planlı ve yoğun bir şekilde hayalederek (zihinde canlandırarak) yeni bir hareketinöğrenilmesi ya da zaten bilinen bir hareketinmükemmelleştirilmesi sürecidir (İkizler ve Karagözoğlu,1997). Hall’ün de belirttiği gibi son yıllardabir başka kapsamlı tanımlama da White veHardy tarafından getirilmiştir. İmgeleme, gerçekyaşantıların taklit edildiği bir yaşantıdır. İmgelediğimizşeyi gördüğümüzü fark edebiliriz, imgelerkenhareketleri hissedebiliriz ya da gerçek yaşantılarolmadan da seslerin, tatların ve kokularınimgelerini yaşayabiliriz (Hall, 2001).Murphy (1994)’ye göre imgeleme, bellekte depolananduyusal yaşantıların içsel olarak hatırlanmasıve dışsal bir uyarı olmadan bu yaşantılarıntekrarlanmasıdır (Tiryaki, 2000). İmgeleme, düşüncesistemimizin bir parçasıdır. İmgelerimizdekendimizi elimizden gelenin en iyisini yapıyor gibigörüp iyi bir performans ortaya çıkarmak için kullanabiliriz.Gördüklerimizi ya da düşündüklerimizitekrar düşünerek, imgelemeyi geçmişteki başarılıbir performansı tekrar yaratmak için de kullanabiliriz.Başka bir anlatımla, beynimizde geçmişteyaşanan olayları hatırlayıp tekrar yaratabilir yada zihnimizde hiç yaşanmamış olayları da görebiliriz(Weinberg ve Gould, 1995). Bu tanımlamalarışığında biz bu çalışmada imgeleme kavramını fizikselbir çalışma olmadan bir becerinin o beceriyeilişkin bütün duyularla zihinde canlandırılıp, uygulanmasıolarak tanımlamaktayız.İmgeleme sporcunun psikolojik performansınıgeliştirmede kullanılan en önemli becerilerden biridir.Bilişsel bir yöntem olan imgelemenin hiç çalışmayapmamaktan daha etkili olduğu, fiziksel çalışmadanise daha az etkili olduğu görülmektedir(Özerkan, 2004).Çalışmamızda kullanılan Sporda İmgeleme Envanteri– SİE ( Sports Imagery Questionnire- SIQ)temelde bilişsel bir kuram olan Paivio’nun İkili KodlamaKuramına uygun olarak geliştirilmiştir. İkilikodlama kuramı imgelemenin öğrenme üzerineetkili olabileceğini savunur. Paivio (1975) tarafındanoluşturulan bu kuram sözel ve sözel olmayankodlamalar sisteminin yapısal ve işlevsel özelliklerinedayanarak nasıl işlendiğini, kodlandığınıve hatırlandığını tanımlamaktadır. Sözel bilgi görselbilgi ile birlikte verildiğinde öğrenme daha etkilive verimli duruma gelmektedir (Aldağ ve Sezgin,2003).Paivio (1985) İkili Kodlama Kuramını geliştirerekimgelemenin genel ve özel düzeyde bilişselve motivasyonel bir rol oynadığı ve bu rollerindegenel ve özel düzeylerini içeren 2x2 faktöriyelmodelini öne sürmüştür (Bilişsel Özel imgeleme=becerileri imgeleme, Bilişsel Genel