2 - gariban tavuk

) يَس (in Sin’i gibi.MEDDİ LİN ve LİN HARFLERİ:Lin, kelime olarak yumuşak demektir. Lin harfleri iki tanedir., 2 ‏(و (). ى ( - 2 1- VavYaKendileri sakin, bir önceki harfin üstünüyle okunurlarsa Lin harfi olurlar.Bir kelimede Lin harflerinden biri bulunur da, hemen ardındın da Med sebebi Sükun gelirse Meddi Lin olur.Sükun; Sükun-i lazımsa tûl, tavassut (uzun, normal) ile,Sükun; Sükun-i arız ise tûl, tavassut ve kasr (uzun, normal ve kısa) ile okumak caizdir.Tûl: Dört Elif miktarı, Tavassut: İki Elif miktarı, Kasr: Bir Elif miktarı kadaruzatmak demektir.خَوْف –وَاّلّصَيْفİDĞAMSakin bir harfi harekeli bir harfe doğrudan veya çevirip katarak okumaya İDĞAM denir. ( İki harfi şeddeli bir harf gibi okumaktır.)SEBEPLERİ:a) Yanyana gelen bu iki harfin mahrec ve sıfatları bir olması,b) Yanyana gelen bu iki harfin sıfatları ayrı olsa da, mahreclerinin bir olması lazım.c) Yanyana gelen bu iki harfin, mahrec ve sıfat bakımından birbirine yakın olması lazım.Yoksa yanyana gelen biri sakin diğeri harekeli olan her harfte İDĞAM olmaz.ŞARTLARI:a) Yanyana gelen harflerden birincisi sakin ( mudğam ), ikincisi harekeli ( mudğamunfih ) olması.b) Sakin olan harfin Med harfi olmaması.c) Yukarıdaki İdğam sebeplerinden birinin bulunması lazımdır.ÇEŞİTLERİ:A- İDĞAMI MİSLEYN: B- İDĞAMI MUTECANİSEYN:C- ÎDĞAMİ MUTAKARIBEYN:

Mahrec ve sıfatları bir olan iki harf yanyanagelir de, birincisi sakin, ikincisi harekeli olursaİDĞAMI MİSLEYN olur. Yanyana gelen buiki harf, ister bir kelimede isterse ayrıkelimelerde olsun farketmez. Ancak bu iki harfbir kelimede olsalar, tek harf olarak yazılır veüstüne şedde konur, eğer bu iki harf ayrı ayrıkelimelerde gelirlerse, o zaman da ayrı ayrıyazılırlar.Sıfatları ayrı mahrecleri bir olan harfleremütecanis harfler denir. Yan yana gelenmütecanis harflerden birincisi sakin,ikincisi harekeli olsa İDĞAMIMÜTECANISEYN meydana gelir ve üçşekilde yapılır.) ب ( – م1- BE-MİMBirincisi BE ( ب ) olmasılazım. Kur´an da tek bir misal var.Şu dört harf arasında meydana gelir veiki kısma ayrılır.1-LAM-RA ( ر ل ) harfleri arasında olur. AncakRA ( ر ) harfinin ikinci harf olması gerekir. Misal: (ِ ) Birinci harf Lam ل)‏ ) olmazsa idğamرَبّ‏ قُلْ‏رَبِحَتْ‏اِذْ‏تِجَارَتُهُمْ‏ذَهَبَ‏رَّكَبَكَ‏Örnekler:D- İDĞAMI MÊALĞUNNE:Tenvin yada Nunu sakinden sonra Mim,Nun, Vav, Ya harflerinden biri gelir de, ikisiayrı ayrıط د ت TE-DAL-TI, -2harfleri arasında meydana gelen idğamdır ki bu daiki şekilde olur.a) TE-DAL ( د ت ) arasındakiidğam. Her ikiside hem müdğam hem demüdğamunfih olurlar. Misal:دَعَوَاهللِ‏ اَثْقَلَتْ‏اَرَدْتُمرَبَهُمْ‏ اِنَ‏Yanyana gelen bu iki harfin ikisi de-NUN- veya -MİM- olsalar o zaman İDĞAMIMİSLEYN MEALĞUNNE olur. MİM ve NUNb) TE - TI ( ط ت ) harfleriarasında olur. Ancak birincisi (müdğam)yapılmaz. Misal:) اَّلَلهُمَ‏ اغْفِرّْلَناَ‏ (2- KAF-KEF ( ك ق ) harfleriarasında olur. Ancak KAF ( ق ) harfinin müdğam olmasılazım. Yoksa idğam yapılmaz. Kur´an da bir tek örnekmevcut ancak, burada idğamın tam ya da nakıs olacağıhususunda ihtilaf vardır. Misal:) اَّلَمْ‏ ‏ّنَخْلُقْكُمْ‏ (E- İDĞAMİ BİLA ĞUNNE:Tenvin yada Nuni sakinden sonraLAM-RA ( ل ر ) harflerindenbiri gelirse İDĞAMI BİLA ĞUNNE olur. Misaller:رَبّ‏ ٍ رَحِيمٍ‏مِنْ‏ رَبّكَِ‏

ayrı ayrıkelimelerde bulunurlarsa,İDĞAMI MEAL ĞUNNE olur. Misaller:b) TE - TI ( ط ت ) harfleriarasında olur. Ancak birincisi (müdğam)TE ( ت ) olsa idğam yapılır. Misalيَلْهَثْ‏ ذَالِكَ‏) ظ ( ZI ) dan sonra ذ ( ZAL b)gelirse idğam yapılır. Bunun dışında ve SE ile ZIMisaller: ) arasında idğam olmaz. ظ ث (‏ّلَرَاَيْتَهُ‏ جَبَلٍ‏) اِذْ‏ هَمَتْ‏ طَائِفَتاَنِ‏ (Birincisi TI ( ط ) olsa idğam tamyapılmaz. Sadece TI ( ط ) nın kalkalesi kalkar. TI) normal sesiyle ت ( TE ) harfinden sonra ط (okunur. Misal:) لَئِنْ‏ بَسَطْتَ‏ () ظ ذ ث ( SE-ZAL-ZI 3-harfleri arasındaki idğamdır. Bu da ancak ikişekilde olur.‏ّلَكَ‏ خَيْرٌ‏مِنْ‏ظُلُمَاتٍ‏‏ّلَدُّنْكَ‏الَ‏وَمَا وَّنَفْسٍ‏ وَتَبَ‏ ‏ّلَهَبٍ‏) ذ ( zal ) den sonra ث ( SE a)gelirse idğam olur. ZAL önce gelirse idğam olmaz.Misal:) اِذْ‏ ظَلَمُوا (F- İDĞAMI ŞEMSİYE:Ta´rif eliflamından sonra şudört harften biri gelirse eliflamın LAM’ı okunmaz. ELIF tebaşta olursa okunur, başta olmazsa okunmaz. Harflerşunlardır:ن ل ظ ط ض ص ش س ز ر ذ د ث () تÖrnekler için aşağıdaHurufuş-Şemsiyye bölümüne bakınız.‏(ى و ن م (خَيْرًامَنْ‏مِنْ‏بِحِجَارَةٍ‏سُلْطَاّنًايَرَهُ‏يَقُولُ‏مَسَدٍ‏وَاّلنَهَارِ‏مِنْ‏‏ّنَّصِير

) اِذْ‏ ظَلَمُوا (OKUNMAYAN ELİF-LAM VE HURUFÎ ŞEMSİYEAşaĝıdaki şu 14 harften evvel yazılan Elif-lamın Lamı her zaman okunmaz, Elifi ise başta bulunduĝunda okunur, başta olmadıĝı zaman iseokunmaz.Tenvin yada Nuni sakinden sonra şu altı harften (İZHAR) ه غ ع خ ح اbiri gelirse, Tenvin ve Nuni sakin tabii şekliyle okunurki buna İZHAR denir. Misaller:عَنْهُ‏ اَبَابِيلَ‏ طَيْرًا خَوْفٍ‏ مِنْ‏ اَّنْعَمْتَ‏وَاّنْحَرْ‏ حَلِيمًا غَفُورًا

İZHARI KAMERİYE NEDİR?Tarif Elif-lamından sonra şu ondört harften biri gelirse, Elif-lamın lamı her zaman, elif te başta olursa okunur.Buna İZHARI KAMERİYE denir. Harfler şunlardır:(ب ج ح خ ع غ ف ق ك م ه و ى OKUNAN ELİF-LAM VE HURUFÎ KAMERİYEا) Misaller aşağıda: Aşaĝıdaki şu 14 harften evvel yazılan Elif-lamın Lamı her zaman, Elifi ise başta bulunduĝunda okunur, başta olmadıĝı zaman ise okunmaz.İZHARI MİM: Sakin MİM’den sonra BE-MİM ( ب م ) dışında herhangi bir harf gelirse İZHARI MİM olur.

Misal:وَال عَلَيْهِمْ‏ َİHFATenvin yada Nuni sakinden sonra şu onbeş harften biri bulunursa İHFA olur.Yani tenvin veya Nuni sakin gizlenerek okunur. Harfler şunlardır:سِحّيِلٍ‏ مِنْ‏) سك ق ف ظ ط ض ص ش ز ذ د ج ث ت (صَالَتِهِمْ‏ عَنْ‏ذَاتَ‏ ‏ّنَارًاجُوعٍ‏ مِنْ‏DUDAK İHFASİ NEDİR:Sakin MİM ( م ) den sonra BE ( ب ) harfi gelirse MİM ( م ) kısmen gizlenerek okunur ki buna DUDAK İHFASI denir.Misal:بِحِجَارَةٍ‏ تَرْمِيهِمْ‏İKLABTenvin yada Nuni sakinden sonra BE ( ب ) harfi gelirse İKLAB olur. Yani Tenvin veya Nuni sakin MİM‘e ( م ) çevrilerek okunur.Misal:) ق ط د ج ب ( Kaf Kalkale harfleri beş tanedir. Be, Cim, Dal, Tı,harflerinden herhangi biri, kelimenin ortasında veya sonunda sakin olarak bulunursa KALKALE meydana gelir. O zaman bu harflerin sükunlarımahreclerine çarpılarak okunur ki buna KALKALE denir.Misal:مَسَدٍ‏ مِنْ‏ حَبْلٌ‏بَّصِيرٌ‏ سَمِيعٌ‏يَجْعَلْ‏فَتَقْعُدَ‏بَعْدِ‏ مِنْ‏اّلْبَسْطِ‏ ‏ّكَلَ‏KALKALE

ALLAH اَهللُ)‏ ) LAFZI NASIL OKUNUR?1- Allah lafzından bir önceki harfin harekesi üstün ise, ya da ötre ise Allah ( ‏(اَهللُ‏ lafzının LAM‘ı kalın okunur. Misal:‏ّلَنَا اغْفِرْ‏ اَّلَلهُمَ‏2- Allah ( اَهللُ‏ ) lafzından bir önceki harfin harekesi esre ise Allah ( اَهللُ‏ ) lafzının Lam‘ı ince okunur. Misal:‏ِهللِ‏ مَا فِى اّلسَمَوَاتِ‏ مَنْ‏ يَهْدِ‏ اهللُ‏اَمَنَ‏ بِاهللِ‏RA ( ر ) dört yerde ince okunur.اهللَ‏ اِنَ‏RA ( ر ) HARFİNİN HÜKMÜ NEDİR?RA ( ر ) harfi, duruma göre bazen kalın bazen de ince okunur.RA ( ر ) harfi beş yerde kalın okunur.رَسُولُ‏1- RA harfinin harekesi esre olursa, 1- RA harfinin harekesi üstün veya ötre olursa,2- RA sakin bir önceki harf esre olursa, 2- RA sakin bir önceki harfin harekesi üstün veya ötre olursa,3- RA ve RA’dan önceki harf sakin3- RA ve RA’dan önceki harf sakin ama bir önceki4- RA sakin bir önceki harf de LİN harflerinden YA ‏(ى)‏ olursa, RA ‏(ر)‏ harfin harfi harekesi ince okunur üstün . veya ötre olursa,4- RA sakin bir önceki harfin harekesi ARIZİ ESRE(geçici esre) olursa,اهللِ‏سَيْرٌ‏ذُّكّرِْتُمْ‏وَاِلَيْكَ‏ الْمَصِيرُ‏وَاضْرِبْ‏5- RA sakin olup kendisinden önceki harf esreli de olsa,RA’dan sonraki harf ise şu yedi harften

RA’dan sonraki harf ise şu yedi harften( ) ()biri olursa, RA bütün bu hallerde kalın okunur.