Kasım 2012 - TOKKDER

RekabetHukukuACTECON DANIŞMANLIK A.Ş.ACTECONBAHADIR BALKİFATİH ÇAKMAKAtıklar AtıkOlmaktan ÇıkıyorTürkiye’de 2013 yılı, atık toplama ve geri dönüşümkonusunda oldukça hareketli geçecek.Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, 22 Mayıs2012 tarihinde Resmi Gazete’de yayınlananAtık Elektrikli ve Elektronik Eşyalar Yönetmeliği(AEEE Yönetmeliği) ile bu konudakiyasal çerçeveyi belirledi. Yönetmeliğin kademeliolarak uygulamaya gireceği Mayıs 2013tarihine kadar elektrikli ve elektronik eşyaüreticilerinin nasıl bir hazırlık süreci geçireceğiise büyük merak konusu.Bu süreç hakkında fikir sahibi olmak içinAvrupa Birliği‘ndeki (AB) uygulamalara gözatmakta fayda var. AB’de 27 Ocak 2003 tarihindekabul edilen “Atık Elektrikli ve ElektronikEşyalar Direktifi” ve “Elektrikli veElektronik Eşyalarda Bazı Zararlı MaddelerinKullanımının Sınırlandırılması Direktifi”ile önemli metallerin geri kazanımı veağır metallerin çevresel hassasiyetlere uygunortadan kaldırılması konusunda büyükbir adım atılmıştı. Böylelikle atık toplama vegeri dönüşüm konusunda AB kapsamındayüksek ivmeli bir gelişme gözlendi.Bugün atık elektrikli ve elektronik eşyalarkapsamında, AB’de ortalama kişi başı toplamamiktarı 4 kg iken İsveç ve İsviçre gibi kurumsalyapılanması güçlü ülkelerde bu miktar15 kg’ye yaklaşmakta. Türkiye’de ise bahsigeçen miktarlar oldukça düşük seviyelerdeve belirli bir uygulama standardına bağlı kalınmaksızıngerçekleşmekte. Ülkemizde yeniyürürlüğe giren AEEE Yönetmeliği’nde, ilkaşamada oldukça düşük bir hedefle, 2013 yılıiçin kişi başına 0,3 kg’lık atık toplama amaçlanıyor.Önümüzdeki yıllarda ise sektördeoluşması beklenen yapılanmanın da etkisiyle2018 yılında bu miktarın AB’nin bugünküortalamasını yakalayarak 4 kg’ye ulaşmasıbekleniyor.Türkiye’de atık toplama işinin yasal bir çerçeveyekavuşması amacıyla daha önce sırasıylaAtık Pil ve Akümülatörlerin Kontrolü(2004), Ömrünü Tamamlamış LastiklerinKontrolü (2006), Ambalaj Atıklarının Kontrolü(2007) ve Atık Yağların Kontrolü (2008)Yönetmelikleri kabul edilmişti. Tüm bu düzenlemelerinortak noktası ise, daha fazlaatık toplayabilmek ve bu sayede daha etkinbir atık yönetimi gerçekleştirmek üzere üreticilerinbir araya gelmesi.Her ne kadar çevrenin korunması amacıylave hatta mevzuatlar kapsamında olsa da, rakiplerinbir araya geliyor olması, rekabet kurallarıbakımından değerlendirilmesi gerekenkritik bir konu. Diğer bir deyişle, rakiplerinçevrenin korunması gibi meşru bir nedenleolsa bile rekabet kurallarının kırmızıçizgilerini aşmaması gerekiyor.Atık ürünler konusuna derginin bu sayısındayer vermemizin nedeni rekabet kurallarınınrakiplerin bir araya gelmesi ile ilgili teknikboyutu değil, atık yönetimi pazarlarınıngeri dönüşüme ya da bertarafa konu farklıfarklı ürünlerle sürekli büyümesi. TOKK-DER bünyesindeki araç kiralama şirketlerininde, ömrünü tamamlamış lastik, atık madeniyağ ve atık akü (elektrikli araç kullanımınınyaygınlaşması için biraz beklememizgerekecek) gibi ürünler kapsamında atık yönetimisistemleri pazarına ürün tedarik edeceksağlayıcılar konumunda olduğu unutulmamalı.Atık ürünler daha fazla toplandıkça atıklarıngeri dönüşümü ve ortadan kaldırılması pazarlarınıda daha sık duyacağız. Başlıkta dabelirttiğimiz gibi atıklar artık yalnızca atıkdeğil her zamankinden daha fazla ticari birmeta. n36 Filo ve Rent a Car l Kasım-Aralık 2012 www.tokkder.org