olgu sunumu

Düzce Tıp Fakültesi Dergisi 2003; 5 (1): 37-39.grafisinde, sağda L4–5 arasında en büyüğü3 santimetre boyutunda olan 4 adet opasiteizlendi. İntravenöz pyelogramında, sağböbreğin nonfonksiyone olduğu görüldü.Hastaya taşa sekonder nonfonksiyoneböbrek ön tanısıyla sağ nefrektomioperasyonu yapıldı. Patolojik incelemesonucunda, böbrek parankiminde genişkazeifikasyon ve nekroz alanları, yoğunlenfoplazmositer hücre infiltrasyonugörüldü. Böbrek tüberkülozu ve pyelonefritolarak rapor edildi. Bunun üzerinebaktırılan idrar ve balgamda ARB testinegatif olarak değerlendirildi. Hastayakombine antitüberküloz tedavi başlanaraktaburcu edildi.TARTIŞMA:Türkiye’de tüberküloz insidansı, diğergelişmekte olan ülkelerde olduğu gibioldukça yüksektir. Özellikle 1985 yılındanberi AIDS vakalarının artışıyla birlikte,gelişmiş ülkelerde de görülme sıklığıartmaktadır. Tüberküloz, primer olarakakciğeri tutmakla birlikte, özellikle immünsistemin zayıfladığı durumlardaekstrapulmoner alanlarda görülebilmektedir(2). Ekstrapulmoner vakaların %20-73’ündeGUT görülmüştür. Modern antitüberkülozajanlara rağmen, tüberküloz hala önemli birsorun olmaya devam etmektedir (3).GÜT bir veya birden fazla organı tutabilir.Genellikle seksüel açıdan aktif, 20– 40 yaşarasındaki genç erkekleri etkiler. Tuttuğuorganlarda kronik granulamatözenflamasyon ve kazeöz nekroza yol açar.Mikobakterium tüberkülozis, akciğerlerdenhematojen yolla başta böbrekler olmaküzere genitoüriner organlara yayılır.Seminal keseler ve prostat da sık tutulabilir.Assenden veya dessenden yolla olmaküzere mesane ve epididim de diğer tutulanorganlar arasındadır. Ayrıca prostattakienfeksiyon, vas deferens veya perivasallenfatiklerle epididime ulaşabilir.Tüberküloz orşit ise nadirdir. Genellikleepididimden direkt yayılım yoluylatutulmakla birlikte bazı vakalardahematojen yayılım bildirilmiştir (4 - 5).Tanı, tüberküloz basilinin kültürdeüretilmesiyle konulmaktadır. 24 saatlikidrarda Erich- Ziehl- Neelsen boyama %60oranında pozitiftir. Kronik pyelonefrit,kronik sistit, abakteriyel sistit, nonspesifikepididimit, kronik prostatit gibidurumlardan ayırıcı tanısı yapılmalıdır.Sunulan olgularda olduğu gibi mikroskopikhematüri ve antibiotik tedavisine dirençliorşit durumlarında GÜT akıldabulundurulmalıdır.Özetlenen ilk vakada, hikayede KBYdışında herhangi bir özellik yoktu. Akutepididimoorşit tanısıyla medikal tedaviuygulanmıştı. 4 haftalık tedavi sonrasıklinik düzelme sağlanamaması üzerinehastaya ultrasonografi yapılmıştı. Sağtestiste kitle izlenmesi üzerine, tümörolasılığı da düşünülerek orşiektomiyapılmış ve patoloji sonucunda tüberkülozorşit tanısı konulmuştu. Bu vakada, KBYimmün sistemi olumsuz etkileyen ve GÜTinsidansını artıran bir faktör olarakdeğerlendirilmelidir. Literatürde KBY’nineşlik ettiği tüberküloz vakaları mevcut olupKBY’nin tıpkı diabet, AİDS ve steroidtedavisi alan hastalarda olduğu gibipredispozan bir faktör olduğu kabuledilmektedir (6). Dialize giren KBY’liolgularda tüberküloz insidansı 10–12 katdaha fazladır (7,8). Kronik üremi ve dializ,hücresel immüniteyi baskılamalarındandolayı bu artıştan sorumlu tutulmaktadır(8). Nitekim hemodiyaliz hastalarında rutintüberküloz taraması dahi önerilebilmektedir(9).İkinci ve üçüncü olgular ise hematürişikayeti ile başvurmuştu. Ikinci olgudahastaya kronik prostatit ön tanısıylamedikal tedavi uygulanmıştı. Klinikdüzelme olmaması üzerine yapılanincelemelerinde, idrarda ARB’si pozitifolarak bulunmuştu. İntravenözpyelogramında sağ böbreğin kalisyelyapılarında dilatasyon ve deformasyonizlenmişti. Bu vakanın dikkat çeken birözelliği de akciğer ve genitoürinertutulumunun aynı anda olmasıdır. Yinehematüri ile başvuran üçüncü olguda ise,hastanın steril piyüri hikayesi mevcut olupidrarda ARB testi pozitifti.Dördüncü olguda ise hasta yaklaşık sekizaydır tekrarlayan sağ yan ağrısı şikayeti ilebaşvurmuş ve renal kolik tedavisi almıştı.Çekilen intravenöz pyelogramında, sağböbreğinin nonfonksiyone olduğununizlenmesi üzerine hastaya nefrektomi39

Düzce Tıp Fakültesi Dergisi 2003; 5 (1): 37-39.uygulanmıştı. GÜT tanısı nefrektomimateryalinin histopatolojik incelenmesisonucu konuldu.Sonuç olarak, bu olgular ışığı altında GÜTseyrinin sinsi ve uzun süreli olmasısebebiyle başta steril piyüri, makroskopikve mikroskopik hematüri olmak üzere hertürlü şüpheli vakada ayırıcı tanıda GÜTaçısından dikkatli olunması gerekmektedir.Ayrıca; KBY, diabetus mellitus, AİDS vesteroid tedavisi gibi bağışıklık sisteminiolumsuz etkileyen hastalıkların eşlik ettiğivakalarda GÜT ön tanıda mutlaka yeralmalıdır.Yazışma adresi: Dr. Kamil Çam,Abant İzzet Baysal Üniversitesi Düzce TıpFakültesi Üroloji AD. Konuralp 81620DÜZCEE-mail : kamilcam@hotmail.comKAYNAKLAR1. Chattopadhyay A, Bhatnagar V, Agarwala S,Mitra DK; Genitourinary tuberculosis inpediatric surgical practice. J Pediatr Surg.329:1283-6, 1997.2. Wolf JS Jr, McAninch JW; Tuberculousepididymo-orchitis: Diagnosis by fine needleaspiration. J Urol. 145(4):836, 1991.3. Farnell B, Thomas P; Tuberculosis of theepididymis: Can Med Assoc J. 128(11):1296,1983.4. Chung JJ, Kim MJ, Lee T, Yoo HS, Lee JT;Sonographic findings in tuberculousepididymitis and epididymo-orchitis. J ClinUltrasound. Sep; 25(7):390-4, 1997.5. Ferrie BG, Rundle JSH; Tuberculousepididymo-orchitis. A Review of 20 cases. BrJ Urology. 55: 437-9, 1988.6. Murthy BV, Pereira BJ; A 1990s perspectiveof hepatitis C, human immunodeficency virusand tuberculosis infections in dialysispatients. Semin Nephrol. Jul; 17(4): 346-63,1997.7. Chai S, Karim M, Elwood RK, FitzgeraldJM; Risk of tuberculosis in dialysis patient: Apopulation- based study. Int J Tuberc LungDis. 2: 989-91, 1998.8. Alataş F, Soydan M, Metintaş M, HarmancıE, Uçgun İ, Erginel S, Yıldırım H; Dializegiren kronik renal yetmezlikli olgulardatüberküloz. Tüberküloz ve Toraks. 50: 341-426, 2002.9. Shohaib SA; Tuberculosis in chronic renalfailure in Jeddah. J Infect. 402: 150-3, 2000.Şekil 1: Olgu 2, intravenöz pyelogram. sağ böbrek kalisyel yapılarında dilatasyon ve deformasyon, solüreter alt uçta dilatasyon.40