AB HİBE KAPAK SON - Dış İlişkiler Genel Müdürlüğü - Milli Eğitim ...

T.C. 

MÝLLÎ EÐÝTÝM BAKANLIÐI 

PROJELER KOORDÝNASYON MERKEZÝ BAÞKANLIÐI 

AVRUPA BÝRLÝÐÝ 

HÝBE PROGRAMLARINA YÖNELÝK 

PROJE HAZIRLAMA 

REHBERÝ

T.C. 

Millî Eğitim Bakanlığı 

Projeler Koordinasyon Başkanlığı 

AVRUPA BİRLİĞİ HİBE PROGRAMLARINA YÖNELİK 

PROJE HAZIRLAMA REHBERİ 

Komisyon: 

Ünal AKYÜZ, Başkan 

Serdar YILMAZ, Başkan Yardımcısı 

Ferhat SERT, Şube Müdürü 

İrfan PURTUL, Koordinatör 

Murat MİDAS, Uzman 

Ekrem KARABABA, Uzman 

Seher ARSLAN KÖKEN, Uzman 

ANKARA 2011

AVRUPA BİRLİĞİ HİBE PROGRAMLARINA YÖNELİK 

PROJE HAZIRLAMA REHBERİ 

T.C. 

Millî Eğitim Bakanlığı 

Projeler Koordinasyon Başkanlığı 

Basım Yeri: 

Gökçe Ofset Matbaacılık Ltd Şti 

0 312 395 93 37 

www.gokceofset.com.tr 

Ankara 2011

ÖNSÖZ 

Bilim ve teknoloji günümüzde baş döndürücü bir hızla ilerlemekte, haberleşme 

ve ulaşım araçları sayesinde dünya küçük bir köy hâline gelmektedir. Böylece 

ticaret, sanayi ve imalattan kültürel alanlara kadar ülkeler arasında ortak 

çalışma imkânları doğmakta, hatta bu giderek zorunlu hâle gelmektedir. Bir asır 

öncesinin insanları pek çok alanda yetenek sahibi iken günümüz insanları bilimsel 

çalışmaların detaylanarak gelişmesi üzerine yalnız belli bir konuda yetenek ya da 

uzmanlık gösterebilmektedir. Buna karşılık günümüz problemleri, bir kişinin hatta 

bir kurumun çözemeyeceği kadar karmaşıktır. Ayrıca her alanda kıyasıya bir rekabet 

söz konusudur. Böyle bir ortamda kurum ve toplumların varlıklarını sürdürebilmeleri 

için zaman, insan gücü ve diğer kaynakları en iyi şekilde değerlendirme zorunluluğu 

vardır. Bu da bir plan ve programla gerçekleştirilebilir. Plan ve program ise bir 

organizasyon işidir. 

Başarıların sürekli olması, toplum hayatının nizam ve ahenginin sağlanıp 

devam etmesi isteniyorsa bunlara yönelik bir planın bulunması gereklidir. Bu planın 

bir programa bağlanması ve programı oluşturan alt bölümlerin belirlenerek bunlara 

özgü projelerin hazırlanıp hayata geçirilmesi gerekir. 

Projeler, programların yapı taşları olup programların gerçekleşmesi projelerin 

başarısına bağlıdır. Bu sebeple sistemli, planlı ve bilinçli çalışmanın bir göstergesi olarak 

algılanan proje düşüncesi ve projeli çalışmalar son yıllarda büyük rağbet görmektedir. 

Projeli çalışmanın en önemli özelliği onun rutin bir iş olmayıp istisna olması, 

bir kez uygulanması, iş yapısı, hedef, girdiler ve beklenen sonuç gibi temel esaslarda 

mutlaka farklılıklara sahip olmasıdır. 

Projeli çalışma önemli olmakla birlikte bir çalışmanın önüne ‘proje’ 

kelimesinin eklenmiş olması, onun projeli çalışma olduğu anlamına 

gelmemelidir. Projeli çalışma; tanımlanmış bir hedefi, birbiriyle ilişkili 

aktiviteleri, belli süresi, ulaşılması gereken sonuçları, sorumluluk ve yetki 

sınırları çizilen bir ekibi ve kullanılmak üzere bütçesi olan bir çalışmadır. 

En güç projelerde bile işler tam olarak tanımlanır ve mantıklı olarak bölümlere 

ayrılırsa hiçbir işin büyük olmadığı görülür. Bu da bizi, “ Yolu ve yöntemi araştırılıp 

bulunur ve buna göre hareket edilirse başarılamayacak iş yoktur.” sonucuna götürür. 

Eğitime ayrılan bütçenin her yıl artırılmasına rağmen eğitim giderleri de 

artmaktadır. Bu sıkıntıların bir kısmını gidermek ve çağdaş eğitim imkânlarını yurt 

3

AVRUPA BİRLİĞİ HİBE PROGRAMLARINA YÖNELİK PROJE HAZIRLAMA REHBERİ 

4 

sathına yaymak için çeşitli fon ve finans kuruluşlarıyla ortak çalışmalar yapılmaktadır. 

Bir projenin uluslararası standartlarda hazırlanmış olması projenin başarılı olmasında 

etkilidir. Çünkü proje için kaynak talep edilen ülke ya da kuruluş kendi ölçütlerine 

uygun konuya öncelik verecektir. 

Bu eser aynı zamanda bir projenin hazırlanmasında dikkat edilmesi gereken 

konular ve genel kurallar hakkında bilgiler içermektedir. Eğitim kurumlarının 

karşılaştıkları problemler konusunda ışık tutacak; gerçekleştirecekleri faaliyetleri 

proje formatında organize etmelerine yardımcı olacaktır. Ayrıca hem fon temininde 

kurumlarımıza kolaylık sağlayacak hem de faaliyetlerin bilinçli, planlı ve programlı 

bir şekilde tamamlanması, en önemlisi de sürdürülebilmesi konusunda projecilere 

destek sağlayacaktır. 

Ünal AKYÜZ 

Başkan.

İÇİNDEKİLER 

1. PROJE KAVRAMI 

1.1.Proje Nedir? ..........................................................................................................................................................................7 

1.2.Bir Projede Bulunması Gereken Temel Özellikler .....................................................................................................7 

1.3.Proje Önerisi Hazırlarken Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar ..............................................................................8 

1.4. Projenin Planlaması ........................................................................................................................................................ 10 

2. PROJE DöngÜSÜ YönEtiMi 

2.1. Proje Döngüsü .................................................................................................................................................................. 13 

2.2. Proje Döngüsü Aşamaları .............................................................................................................................................. 13 

2.3. Proje Döngüsü Yönetiminin Yararları ........................................................................................................................ 14 

2.4.Proje Döngüsü Yönetiminin Prensipleri ................................................................................................................... 14 

3. MAntIKSAL ÇERÇEVE YAKLAŞIMI 

3.1. Mantıksal Çerçeve Yaklaşımının Gelişimi ................................................................................................................. 15 

3.2. Mantıksal Çerçeve Yaklaşımının Yararları ................................................................................................................. 15 

3.3. Mantıksal Çerçeve Yaklaşımı Aşamaları .................................................................................................................... 16 

3.3.1. Paydaş Analizi ........................................................................................................................................................ 16 

3.3.1.1.Paydaşların Katılımı Yararı........................................................................................................................ 17 

3.3.1.2.Proje Tasarlarken Paydaş Analizi Sonuçlarının Kullanımı ............................................................. 17 

3.3.1.3.Paydaş Analizi Uygulama Adımları ....................................................................................................... 18 

3.3.2. Sorun Analizi .......................................................................................................................................................... 21 

3.3.2.1.Sorun Analizinin Aşamaları .................................................................................................................... 21 

3.3.3. Hedef Analizi ........................................................................................................................................................... 22 

3.3.3.1. Hedef Analizinin Aşamaları ..................................................................................................................... 22 

3.3.4. Strateji Analizi ........................................................................................................................................................ 23 

3.3.4.1.Alternatif Seçeneklerin Tespiti ve Strateji Analizi .............................................................................. 23 

3.3.5. Mantıksal Çerçeve Tablosu ................................................................................................................................. 25 

3.3.5.1.Mantıksal Çerçeve Tablosunda Hiyerarşi .............................................................................................. 26 

3.3.5.2.Mantıksal Çerçeve Tablosu Hazırlama Adımları ................................................................................. 26 

4. HiBE KAYnAKLARI ...............................................................................................................................29 

5. HiBE PROgRAMI 

5.1. Hibe Programlarına Giriş ............................................................................................................................................... 33 

5.1.1. Hibe Programına Başvuru Belgeleri ................................................................................................................ 33 

5.1.2. Hibe Programı Belgeleri Hazırlanırken Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar ...................................... 33 

5.2. Hibe Başvuru Formunun (EK - A) ve Diğer Belgelerin Doldurulması ............................................................. 34 

5.2.1. “Hibe Başvuru Formu” nun (EK - A) Kısım A Bileşenleri ............................................................................ 34 

5.2.2. “Hibe Başvuru Formu” nun (EK - A) Kısım B Bileşenleri ............................................................................. 35 

5.2.2.1. Projenin Tanımı .............................................................................................................................................. 36 

5.2.2.1.1. Proje Adı ................................................................................................................................................. 36 

5.2.2.1.2. Yer ............................................................................................................................................................. 36 

5.2.2.1.3. Merkezi Finans ve İhale Biriminden (MFİB) Talep Edilen Hibe Tutarı ................................ 36 

5.2.2.1.4. Proje Özeti .............................................................................................................................................. 37 

5.2.2.1.5. Hedefler .................................................................................................................................................. 37 

5.2.2.1.6. Gerekçelendirme ................................................................................................................................. 38 

5.2.2.1.7. Faaliyetlerin Ayrıntılı Tanımı ............................................................................................................ 39 

5.2.2.1.8. Yöntem..................................................................................................................................................... 41 

5.2.2.1.9. Proje Süresi ve Faaliyet Planı ........................................................................................................... 42 

5


6 

5.2.2.1.9.1. Faaliyet Planı Hazırlama Esasları ......................................................................................... 42 

5.2.2.1.9.2. Faaliyet Planı Hazırlama Aşamaları ..................................................................................... 42 

5.2.2.1.9.3. Faaliyet Planı Tablosu (Gantt şeması) ................................................................................ 43 

5.2.2.2.Projeden Beklenen Sonuçlar.................................................................................................................... 43 

5.2.2.2.1. Hedef Gruplar Üzerinde Beklenen Etki ....................................................................................... 43 

5.2.2.2.2. Yayınlar ve Diğer Çıktılar .................................................................................................................. 44 

5.2.2.2.3. Çarpan Etkisi ......................................................................................................................................... 44 

5.2.2.2.4. Sürdürülebilirlik .................................................................................................................................. 45 

5.2.2.3.Projenin Bütçesi .............................................................................................................................................. 45 

EKLER ......................................................................................................................................55 

Faydalı Linkler ............................................................................................................................91 

Kaynakça .....................................................................................................................................92

1. PROJE KAVRAMI 

1.1. Proje nedir? 

Proje; belirlenmiş bir süre ve bütçe dahilinde, kaynakların nasıl ve ne şekilde 

kullanılacağını gösteren, açık olarak tanımlanmış hedefleri elde etmeye yönelik bir 

dizi faaliyet sonucu orta ve uzun vadede başarıyı hedefleyen stratejik plandır. 

1.2. Bir Projede Bulunması gereken temel özellikler 

Bir projede bulunması gereken temel özellikler şunlardır: 

� Proje, bir ihtiyaçtan doğmalı ve ihtiyacın kaynağı olan sorunu çözmek için 

kurgulanmalıdır. 

� Belirlenen ihtiyaçlar doğrultusunda açıkça belirtilmiş hedefleri olmalıdır. 

� İlgili tarafları net bir şekilde belirlenmiş olmalıdır (İlgili taraflar; projenin 

içinde bulunduğu çevre, ürünün/hizmetin sunulduğu kitle, projede görev alanlar, 

finansman kuruluşlar…vb.). 

� Projenin uygulanacağı yer (kapsayacağı bölge ve/veya mekânlar) belirli 

olmalıdır. 

� Belirli bir zaman diliminde gerçekleşmelidir. 

� Belirli bir bütçesi olmalıdır. 

� Belirli kaynakları tüketmeli ve sonucunda belirli çıktıları sağlamalıdır. 

� Unsurları anlamında özgün ve tek olmalıdır. 

� Hedeflere ulaşmak için yapılması gereken her faaliyet ve bu faaliyetlerin nasıl 

bir sıralama ile gerçekleştirileceğinin ayrıntıları belirlenmiş olmalıdır. 

� Sürdürülebilirliğin (proje tamamlandıktan sonra çıktıların devamlılığı) nasıl 

sağlanacağı açıklanmış olmalıdır. 

� Uygulama aşamasında projeyi etkileyebilecek varsayımları net ve kabul 

edilebilir olmalıdır. 

“Altı dürüst adam çalıştırıyorum; Bildiğim her şeyi bana onlar öğretti. 

İsimleri: Ne, Neden, Ne Zaman, Nasıl , Nerede ve Kim”. 

Rudyard Kipling 

Proje; belirlenmiş bir 

süre ve bütçe dahilinde, 

kaynakların nasıl ve ne 

şekilde kullanılacağını 

gösteren, açık olarak 

tanımlanmış hedefleri 

elde etmeye yönelik bir 

dizi faaliyet sonucu orta 

ve uzun vadede başarıyı 

hedefleyen stratejik 

plandır. 

7


AB kaynaklı projelerde 

AB kalkınma ve iş birliği 

politikalarıyla uyum içinde 

olunmalı ve bu kapsamda 

geliştirilmesi planlanan 

projelerde mümkün 

olduğunca bu politikalara 

desteklenmelidir. 

AB tarafından 

desteklenecek bir proje, 

devam eden faaliyetleri 

desteklemek yerine yeni 

bir fikir ortaya koyup 

geliştirmeli ve yüksek 

önceliğe sahip ihtiyaçları 

karşılamalıdır 

8 

1.3. Proje önerisi Hazırlarken Dikkat Edilmesi gereken Unsurlar 

Proje önerisi; belirli bir sorunun çözümünü hedefleyen bir dizi etkinliğin ayrıntılı 

anlatımıdır. Öneri aşağıdaki konularda ayrıntılı açıklamalar getirmelidir: 

� Projenin gerekçesi, 

� Projenin faaliyetleri ve uygulama takvimi, 

� Metodoloji, 

� Gerek duyulan insan kaynakları, ayni ve parasal kaynaklar. 

Nitelikli bir proje önerisinin hazırlanması, önemli ölçüde araştırma, fikir alışverişi 

ve geçmiş deneyimlerden ders alınmasını gerektiren bir süreçtir. İyi formüle edilmiş 

bir proje, kaynağının ve faydalanıcının önceliklerine ve belirlenen politikalara 

dayandırılmalıdır. AB kaynaklı projelerde AB kalkınma ve iş birliği politikalarıyla 

uyum içinde olunmalı ve bu kapsamda geliştirilmesi planlanan projelerde mümkün 

olduğunca bu politikalara desteklenmelidir. Projenin bunları nasıl destekleyeceğini 

göstermek için esaslı bir sav ortaya konulmalı (demokrasi ve insan haklarının 

geliştirilmesi, yoksulluğun azaltılması ve/veya ekonomik entegrasyon, sürdürülebilir 

kalkınma, cinsiyet eşitliğinin desteklenmesi, vb.) ve mali kaynağı sağlayacak otorite 

(Avrupa Komisyonu) tarafından belirlenmiş ve belirlenecek olan stratejik planlar 

ve operasyonel programlarla uyumlu olmalıdır. Bu stratejik planlar ve operasyonel 

programların öncelikleri ve kapsamı, politika kararlarını uygulamaktan sorumlu 

otoritenin geniş çalışma alanlarından oluşur. Bu geniş çalışma alanlarına çoğu kez 

Program adı verilir ve bunlar da kapsam ve ölçek bakımından aslında birer makro 

projedir. Bu konuda AB’nin aday ülkelerin adaylık sürecinde öngördüğü Katılım 

Öncesi Mali Yardım Aracı’nın (IPA) beş ana bileşeninden dördüncüsü olan “İnsan 

Kaynaklarının Geliştirilmesi Operasyonel Programı” buna bir örnek teşkil etmektedir. 

Bir programın hedeflerinin gerçekleştirilmesi için ulusal ve yerel kapsamda destek 

arayan sorumlu ve yetkililer, projelere ihtiyaç duymaktadır. Dolayısıyla AB tarafından 

desteklenecek bir proje, devam eden faaliyetleri desteklemek yerine yeni bir fikir 

ortaya koyup geliştirmeli ve yüksek önceliğe sahip ihtiyaçları karşılamalıdır. Bu 

bakımdan bir kamu sektörü faaliyetinin desteklendiği yerlerde proje hedefleri genel 

kapsamda ulusal politikalara ve yerelde sektör politikalarına, katkı sağlamalıdır. 

Örneğin, bir program aşağıdaki özelliklere sahip olabilir: 

� Bir sektörün tamamını kapsayabilir (eğitim sektörü),

� Bir sektörün tamam�n� kapsayabilir (eğitim sektörü), 

� Eğitim sektörünün bir k�sm�na odaklanabilir ( ilköğretim, okul öncesi, vb.), 

� Eğitim sektörünün bir kısmına odaklanabilir ( ilköğretim, okul öncesi, vb.), 

� Ortak bir odaklanma ile bir projeler ‘paketi’ olabilir (ASYA-AB üniversite bağlant�lar� 

� Ortak bir odaklanma ile bir projeler ‘paketi’ olabilir (ASYA-AB üniversite 

program�) 

bağlantıları programı), 

� Bir dizi farkl� bileşenle sadece büyük bir projenin esas itibar�yla ne olduğunu 

� Bir dizi farklı bileşenle sadece büyük bir projenin esas itibarıyla ne olduğunu 

tan�mlayabilir. 

tanımlayabilir. 

Ulusal ve sektörel 

politikalar 

Hükümet programlar� 

Şekil 1. Politikalar, programlar ve ve aras�ndaki arasındaki ilişki ilişki 

AB kalk�nma 

politikalar� ve ülke 

stratejisi 

Kamu ve kamu harici 

kurumlar�n (STK) 

öncelikleri ve 

programlar� 

Proje Proje Projeler 

Bu şekilde, farklı otoriteler tarafından belirlenen programlara yönelik projelerin 

Bu şekilde, farkl� otoriteler taraf�ndan belirlenen programlara yönelik projelerin 

tasarımında bazı önemli ön değerlendirme ölçütlerine dikkat edilmelidir. Yani projenin 

tasar�m�nda 

donör (mali 

baz� 

kaynağı 

önemli ön 

veren) 

değerlendirme 

kurum 

ölçütlerine 

ya da kuruluş 

dikkat 

tarafından 

edilmelidir. 

kabul 

Yani projenin 

edilmesinde 

donör 

(mali doğrudan kaynağ� etkili veren) olan kurum ölçütler ya da vardır kuruluş ve taraf�ndan genel olarak kabul bunlar edilmesinde aşağıdaki doğrudan gibi sıralanabilir: etkili olan 

ölçütler vard�r ve genel olarak bunlar aşağ�daki gibi s�ralanabilir: 

� Kalkınma planları, Kamu Kurumları Stratejik Planları ve ilgili sektör 

programlarıyla 

� Kalk�nma planlar�, 

uyum içerisinde 

Kamu Kurumlar� 

olmalıdır. 

Stratejik Planlar� ve ilgili sektör programlar�yla 

uyum içerisinde olmal�d�r. 

� Tecrübelerden çıkarılan dersler ile birlikte devam eden/planlanmış olan diğer 

� Tecrübelerden ç�kar�lan dersler ile birlikte devam eden/planlanm�ş olan diğer 

projeler/programlar değerlendirilmeli ve strateji seçimine dahil edilmelidir. 

projeler/programlar değerlendirilmeli ve strateji seçimine dahil edilmelidir. 

� Sektörde ya da benzer çevrede uygulanan projeler/programlardan çıkarılan 

derslere başvurulmalıdır (inceleme ve değerlendirme raporlarından). 

8 

� Yapılacak projenin devam eden ya da planlanmış projelerle bütünlük içinde 

olmasına dikkat edilmelidir. 

� Kilit paydaşlar ve hedef grupları açıkça tanımlanmalı, özvarlık ve kurumsal 

kapasite konuları analiz edilmeli ve projeye yerel sahiplenme sağlanmalıdır. 

Aç�klama [SY4]: , farkl� 

otoriteler taraf�ndan belirlenen 

programlara yönelik projelerin 

tasar�m�nda donör (mali kaynağ� 

veren) kurum ya da kuruluş 

taraf�ndan kabul edilmesinde 

doğrudan etkili olan ölçütlere 

dikkat edilmelidir. 

Farklı otoriteler 

tarafından belirlenen 

programlara yönelik 

projelerin tasarımında 

donör (mali kaynağı 

veren) kurum ya da 

kuruluş tarafından kabul 

edilmesinde doğrudan 

etkili olan ölçütlere dikkat 

edilmelidir. 

9


Projenin çözmek 

istediği sorunlar analiz 

edilmeli ve projenin 

değinmeyi amaçladığı 

sorunlar ve/veya fırsatlar 

tanımlanmalıdır. 

Projenin “genel hedefi” 

ile, ilgili politika, program 

veya “sektör hedefi” 

arasında net bağlantı 

kurulmalı ve bu sayede 

projenin uzun vadedeki 

kalkınma hedefine nasıl 

katkıda bulunacağı ifade 

edilmelidir. 

Proje planlaması 

yapılmadan iyi bir proje 

önerisi hazırlanması 

mümkün değildir. Bu 

nedenle planlama ile 

ilgili sorunları ortaya 

koymanın bir yolu 

proje bileşenlerinin iyi 

irdelenmesidir. 

10 

� Hedef gruplara yönelik sosyo-ekonomik duruma ve cinsiyete göre veri 

sağlanmalıdır (sağlık, eğitim, gelir, insan kaynakları vb.) 

� Özellikle projenin uygulamasından sorumlu olan kurum(lar)un yapısı, 

kapasitesi ve idari durum değerlendirmesi hazırlanmalıdır (güçlü ve zayıf tarafları). 

� Projenin çözmek istediği sorunlar analiz edilmeli (Sorun analizi neden-sonuç 

ilişkisinin değerlendirmesini içerir ve hedef grupları etkileyen sorunları tanımlar.) ve 

projenin değinmeyi amaçladığı sorunlar ve/veya fırsatlar tanımlanmalıdır. 

� Hedefler açık olmalı ve net bir şekilde tanımlanmış olan ihtiyaçları 

karşılamalıdır. 

� Projenin “genel hedefi” ile, ilgili politika, program veya “sektör hedefi” arasında 

net bağlantı kurulmalı ve bu sayede projenin uzun vadedeki kalkınma hedefine nasıl 

katkıda bulunacağı ifade edilmelidir. 

� Proje amacı; projenin uygulanmasıyla hedef grupların elde edecekleri 

doğrudan faydayı/faydaları açıkça belirtmeli ve hedef grubun/grupların karşılaştıkları 

sorunların analizi ile uyum içerisinde olmalıdır. 

� Kaynak ve maliyet uygulamaları net olmalı, ön tahmini maliyet analizleri 

gerçekleştirilmelidir. 

� Projenin çevre, teknik ve sosyal açılardan kabul edilir ve sürdürülebilir olması 

gerektiği bilinci ile hazırlık yapılmalıdır. 

� Proje teknik açıdan gerçekleştirilebilir olmalı, proje hedefleri içerisinde varsa 

ilgili endüstri standartlarını karşılamalı ve hedef grubun ihtiyaçlarına/kaynaklarına 

uygun teknolojiyi uygulayabilmeli ve kullanabilmelidir. 

� Projenin kabul edilebilirliğine artı katkı sağlayan dezavantajlı ve hassas 

gruplar (yoksullar, kadınlar, çocuklar, özürlü kimseler, yaşlılar ya da hastalar) için 

projenin bir stratejisi bulunmalıdır. 

Bu ölçütler; projelerde önerilen faaliyetlerin uygunluğunu, teklifler için yapılan 

çağrının hedefleriyle tutarlılığını, niteliğini, beklenen faydasını, sürdürülebilirliğini ve 

maliyet etkinliğini kapsar. 

1.4. Projenin Planlaması 

Proje planlaması yapılmadan iyi bir proje önerisi hazırlanması mümkün değildir. 

Bu nedenle planlama ile ilgili sorunları ortaya koymanın bir yolu proje bileşenlerinin 

iyi irdelenmesidir. Proje kaleme alınmadan önce (teklif formları doldurulmadan) 

projeyi oluşturan bileşenlerin tek tek geliştirilmesi gerekir.

Planlamanın her adımında dikkate alınması gereken bileşenler ve dikkate alınması 

gereken hususlar Tablo 1’de belirtilmiştir. 

tablo 1. Proje Planlamasında Dikkate Alınması gereken Hususlar 

Bileşen Dikkate Alınması gereken Hususlar 

Amacın, hedeflerin, beklenen sonucun ve 

hedef kitlenin belirlenmesi 

Projenin içeriği 

Projenin yeri/yerleri ve etkinliklerin zaman 

çizelgesi 

Kaynaklar 

Maliyet/gelir Kaynakları 

Uygulayıcı kuruluşun ve ortakların tanıtımı 

Proje ekibi ve yönetimi 

izleme, değerlendirme ve takip 

· Projenin arka planı 

· Belirlenen amaç ve hedefler 

· Kuruluşun toplumsal anlayışı 

· Kısa ve uzun vadede beklenen sonuçlar 

· Projenin çözeceği sorunlar 

· Ele alınacak temel ve ana konular 

· Amaca ve hedeflere ulaşmada seçilen yöntemler 

· Gerçekleştirilecek etkinlikler 

· Projeyi sürdürmek için gerekli unsurlar 

· Farklı etkinliklerin yerleri 

· Projenin süresi 

· Projenin başlangıç ve bitiş tarihleri 

· Etkinliklerin her biri için takvim 

· Projenin zaman çizelgesinin özeti 

· İnsan kaynakları 

· Finansal kaynaklar 

· Altyapı 

· Projenin toplam bütçesi 

· Etkinlikler ve masraf türlerine göre ayrıntılı bütçe 

· Uygulayıcı kuruluş hakkında bilgiler 

· Kapasite ve yapabilirlik analizi 

· İş birliği yapılan ortakların belirlenmesi 

· Ortakların kapasite ve yapabilirliklerinin analizi 

· Proje koordinatörü 

· Proje ekibinin iletişim yöntemleri 

· Dış çevrelerle iletişim stratejisi ve buna ilişkin uygulamalar 

· Projeye ilişkin başarı ölçütleri 

· İzleme ve değerlendirmenin yöntem ve zamanlaması 

· Daha sonraki planlar ve takip 

Proje bileşenleri dikkate alınarak yapılacak hazırlık çalışmaları tamamlandıktan 

sonra proje teklifinin yazılması aşamasına geçilebilir. Bu aşamada verilecek en temel 

karar, proje önerisinin içeriği ve yapısıdır. Bu yapı, bir yandan projenin niteliği, diğer 

yandan da finansman sağlayacak kuruluşun istekleri doğrultusunda belirlenir. 

Proje bileşenleri dikkate 

alınarak yapılacak 

hazırlık çalışmaları 

tamamlandıktan sonra 

proje teklifinin yazılması 

aşamasına geçilebilir. 

Bu aşamada verilecek 

en temel karar, proje 

önerisinin içeriği ve 

yapısıdır. Bu yapı, 

bir yandan projenin 

niteliği, diğer yandan da 

finansman sağlayacak 

kuruluşun istekleri 

doğrultusunda belirlenir. 

11


12 

Projeler, kaynak bakımından farklı olup işlevsel olarak da bazı farklılıklar 

gösterebilir. Donör kuruluşlara teklif edilen projelerin formatları arasında da küçük 

farklılıklar olabilir. Ancak genel anlamda iyi bir proje teklifi hazırlamanın kriterleri 

değişmez. Kalkınma projeleri hedef, kapsam ve ölçekleri bakımından önemli ölçüde 

farklılık gösterebilir. Daha küçük projeler makul miktardaki mali kaynakları kullanıp 

sadece birkaç ay sürebilirken büyük projeler birkaç milyon avro kullanabilir ve birçok 

yıl sürebilir. Bunun için; belirli projeler kapsamında geliştirilen belgelerden, örneğin; 

ileride bahsedilecek olan “Hibe Başvuru Rehberi”nden yararlanılabilir.

2. PROJE DöngÜSÜ YönEtiMi 

3. PROJE DÖNGÜSÜ YÖNETİMİ 

Proje Proje Döngüsü Döngüsü Yönetimi, Yönetimi, Mant�ksal Mantıksal Çerçeve Çerçeve Yaklaş�m� Yaklaşımı temeline temeline dayanan, dayanan, proje ve proje 

programlar�n ve haz�rlanmas�, programların uygulanmas� hazırlanması, ve değerlendirilmesinde uygulanması ve kullan�lan değerlendirilmesinde bir yöntem ve sistematik kullanılan bir 

bir haz�rl�k 

yöntem 

faaliyetleri 

ve 

serisidir. 

sistematik bir hazırlık faaliyetleri serisidir. 

3.1. Proje 2.1. Döngüsü Proje Döngüsü 

Projelerin planlamas� ve yürütülmesi, “Proje Döngüsü” ad� verilen ve birbirini takip eden alt� 

Projelerin planlaması ve yürütülmesi, “Proje Döngüsü” adı verilen ve birbirini takip 

aşamada gerçekleştirilir. 

eden altı aşamada 

Proje 

gerçekleştirilir. 

döngüsü yönetimi, 

Proje döngüsü 

proje tasar�m 

yönetimi, 

kalitesini 

proje 

iyileştirmek, 

tasarım kalitesini 

uygulama iyileştirmek, etkinliğini art�rmak, uygulama sağlanacak etkinliğini fayday� artırmak, art�rmak sağlanacak ve proje sonuçlar�n�n faydayı artırmak sürekliliğini ve proje 

sağlamak sonuçlarının için kullan�lan sürekliliğini bir yöntemdir. sağlamak için kullanılan bir yöntemdir. 

Şekil 2. Proje Döngüsü Aşamaları 

Şekil 2. Proje Döngüsü Aşamalar� 

2.2. Proje Döngüsü Aşamaları 

3.2. Proje Döngüsü Aşamalar� 

� Proje Fikrini Belirleme: Projeye ilişkin fikirlerin ortaya konduğu ve 

� Proje tasarlandığı Fikrini Belirleme: ilk çıkış noktasıdır. Projeye ilişkin fikirlerin ortaya konduğu ve tasarland�ğ� ilk 

ç�k�ş noktas�d�r. 

� Proje Formülasyonu: Proje fikrinin belirlenmesi sonrasında, proje ile 

� Proje ilgili Formülasyonu: tüm detayların Proje ortaya fikrinin çıkarılarak, belirlenmesi fon kaynağı sonras�nda, sağlayan proje ile kurum ilgili tarafından tüm 

detaylar�n değerlendirmeye ortaya ç�kar�larak, alınması fon için kaynağ� proje metninin sağlayan kurum ve bütçesinin taraf�ndan hazır değerlendirmeye 

hâle getirilmesidir. 

al�nmas� için proje metninin ve bütçesinin haz�r hâle getirilmesidir. 

� ön Değerlendirme: Formülasyonu tamamlanmış olan proje teklifinin ilgili 

16 

kuruluşlar tarafından değerlendirildiği aşamadır. 

� Finansman: Ön değerlendirmeden geçmiş olan proje için fon kaynağı 

sağlayan kurum ve projeyi yürütecek olan kurum arasında finansman anlaşmasının 

yapıldığı aşamadır. 

Aç�klama [SY10]: Proje 

Döngüsü Proje Yönetimi, Döngüsü Mant�ksal 

Çerçeve Yönetimi, Yaklaş�m� Mantıksal temeline 

dayanan, proje ve programlar�n 

haz�rlanmas�, Çerçeve uygulanmas� Yaklaşımı ve 

değerlendirilmesinde temeline dayanan, kullan�lan bir 

yöntem ve sistematik bir haz�rl�k 

proje ve programların 

faaliyetleri serisidir. 

hazırlanması, uygulanması 

ve değerlendirilmesinde 

kullanılan bir yöntem 

ve sistematik bir hazırlık 

faaliyetleri serisidir. 

Aç�klama [SY11]: Proje 

Döngüsü Aşamalar�: Proje 

Fikrini Belirleme, Proje 

Formülasyonu, Ön 

Değerlendirme, Finansman, 

Uygulama, Değerlendirme 

Proje Döngüsü Aşamaları: 

Proje Fikrini Belirleme, 

Proje Formülasyonu, 

Ön Değerlendirme, 

Finansman, Uygulama, 

Değerlendirme 

13


14 

� Uygulama: Finansman anlaşmasında yer alan kaynaklar ve süre içinde 

projede öngörülen faaliyetlerin hayata geçirildiği aşamadır. 

� Değerlendirme: Proje süresince belirli aralıklarla ve proje sona erdikten 

sonra projenin sonuçlarının ve etkisinin izlenmesi ve değerlendirilmesi aşamasıdır. 

2.3. Proje Döngüsü Yönetiminin Yararları 

· Projenin tasarlanması ve hazırlanmasındaki yetersizlikleri azaltır. 

· Projenin, hedef grupların ihtiyaçlarıyla ilgili olmasını sağlar. 

· Projenin sağlayacağı etkinin sürekli olmasını sağlar. 

· Tüm paydaşların tasarlama ve uygulama safhasında katılımını öngörür. 

· Risklerin ve başarı kriterlerinin dikkate alınmasını sağlar. 

2.4. Proje Döngüsü Yönetiminin Prensipleri 

· Sorunları ve çözüm araçlarını tasarlamaya yardımcı olması, 

· Hedef grupların sorunlarını yansıtması, 

· Talebe yönelik çözüm üretimi, 

· Proje amacının faydalarının belirgin, uygulanabilir ve gerçekçi olması, 

· Faydanın kadın ve erkekler arasında dengeli dağılımı, 

· Yaratılan faydanın sürekliliğe odaklanmış olması, 

· Tüm paydaşların katılımının sağlanması, 

· Sonuçların ve faaliyetlerin amaca uygunluğu, 

· Amaç ve sonuçlarla ilgili izleme ve değerlendirme kriterlerinin net olması, 

doğrulanabilir etki yaratması, sonucun kontrol edilebilmesi, 

· Faaliyetlerin uygulanmasının önündeki engellerin ve risklerin öngörülmesi, 

· Faaliyetlerin gerçekleştirilmesi için gerekli kaynakların öngörülmesi, 

· Standart ve kaliteli anahtar proje dokümanlarının ve raporların üretilmesi 

(izleme, değerlendirme, finansal raporlar vb..), 

· Mantıksal çerçeve yaklaşımının uygulanması, 

proje döngüsü yönetiminin prensipleri olarak sayılabilir.

4. MANTIKSAL ÇERÇEVE YAKLAŞIMI 

3. MAntIKSAL ÇERÇEVE YAKLAŞIMI 

Mant�ksal çerçeve yaklaş�m�, projenin gerçekleştirmek istediği değişimin ve bunun 

yönteminin Mantıksal mant�ğ�n� çerçeve özet yaklaşımı, ve belirgin projenin bir şekilde gerçekleştirmek yap�land�rmaya istediği yarayan bir değişimin yaklaş�md�r. ve 

bunun yönteminin mantığını özet ve belirgin bir şekilde yapılandırmaya yarayan 

Projenin haz�rlanmas�, planlanmas� ve izlenmesiyle ilgili tüm bilgileri “Mant�ksal Çerçeve 

bir yaklaşımdır. Projenin hazırlanması, planlanması ve izlenmesiyle ilgili tüm bilgileri 

Tablosu” isimli bir tabloda özetler. 

“Mantıksal Çerçeve Tablosu” isimli bir tabloda özetler. 

Şekil Şekil 3. Mant�ksal 3. Mantıksal Çerçeve Çerçeve Tablosu tablosu 

Mantıksal Mant�ksal Çerçeve Yaklaş�m� Yaklaşımı ile ile Mant�ksal Mantıksal Çerçeve Çerçeve Tablosu Tablosu farkl�d�r. farklıdır. Tablo, mant�ksal Tablo, 

çerçeve mantıksal yaklaş�m� çerçeve ile elde yaklaşımı edilen bulgular�n ile elde edilen sonuçlar�n�n bulguların gösterildiği, sonuçlarının dört sat�r� gösterildiği, ve dört sütunu dört olan 

görsel satırı bir ve planlama dört sütunu arac�d�r. olan görsel bir planlama aracıdır. 

3.1. 

4.1. 

Mantıksal 

Mant�ksal 

Çerçeve 

Çerçeve 

Yaklaşımının 

Yaklaş�m�n�n Gelişimi 

gelişimi 

Mantıksal Mant�ksal çerçeve çerçeve ilk olarak ilk USAID olarak tarafından USAID 1970 taraf�ndan yılında 1970 kullanılmaya y�l�nda başlanmıştır kullan�lmaya 

başlanm�şt�r (www.teamusa.com, (www.teamusa.com, www.ausaud.gov.au). www.ausaud.gov.au). Yaklaşım, 1981 Yaklaş�m, yılında 1981 German y�l�nda Technical German 

Cooperation Agency (GTZ) tarafından kullanılmaya başlanmasıyla yaygınlaşmıştır. 

Technical Cooperation Agency (GTZ) taraf�ndan kullan�lmaya başlanmas�yla yayg�nlaşm�şt�r. 

GTZ, yaklaşımı amaca yönelik proje planlaması olarak düzenlemiş ve lanse etmiştir. 

GTZ, yaklaş�m� amaca yönelik proje planlamas� olarak düzenlemiş ve lanse etmiştir. Ayn� 

Aynı yıllarda bu yöntem Britanya Department for International Development 

y�llarda bu yöntem Britanya Department for International Development (DIFD), Canada 

(DIFD), Canada Center for International Development (CIDA), International Service 

Center for International Development (CIDA), International Service for National Agricultural 

for National Agricultural Research (INSAR), Australia Aid (AusAID) tarafından da 

kullanılmaya başlanmıştır. Avrupa Komisyonu mantıksal çerçeve yaklaşımını 1992 19 

yılından beri kullanmaktadır. 

3.2. Mantıksal Çerçeve Yaklaşımının Yararları 

� Mantıksal Çerçeve Yaklaşımı, projenin neden gerçekleştirildiği (projenin 

gerekçesi), 

� Projenin neyi başarmasının beklendiği (projenin kapsamı ve göstergeler), 

Mantıksal çerçeve 

yaklaşımı, projenin 

gerçekleştirmek istediği 

değişimin ve bunun 

yönteminin mantığını 

özet ve belirgin bir şekilde 

yapılandırmaya yarayan 

bir yaklaşımdır. Projenin 

hazırlanması, planlanması 

ve izlenmesiyle ilgili 

Aç�klama [SY12]: Mant�ksal 

çerçeve yaklaş�m�, projenin 

gerçekleştirmek istediği değişimin 

ve bunun yönteminin mant�ğ�n� 

özet ve belirgin bir şekilde 

yap�land�rmaya yarayan bir 

yaklaş�md�r. Projenin 

haz�rlanmas�, planlanmas� ve 

izlenmesiyle ilgili tüm bilgileri 

“Mant�ksal Çerçeve Tablosu” 

isimli bir tabloda özetler. 

tüm bilgileri “Mantıksal 

Çerçeve Tablosu” isimli bir 

tabloda özetler. 

Mantıksal Çerçeve 

Yaklaşımı ile Mantıksal 

Çerçeve Tablosu farklıdır. 

Tablo, mantıksal çerçeve 

yaklaşımı ile elde edilen 

bulguların sonuçlarının 

gösterildiği, dört satırı ve 

dört sütunu olan görsel 

bir planlama aracıdır. 


Çerçeve Yaklaş�m� ile Mant�ksal 

Çerçeve Tablosu farkl�d�r. Tablo, 

mant�ksal çerçeve yaklaş�m� ile 

elde edilen bulgular�n sonuçlar�n�n 

gösterildiği, dört sat�r� ve dört 

sütunu olan görsel bir planlama 

arac�d�r. 

15


“Mantıksal Çerçeve 

Yaklaşımı” proje 

yönetiminin dört 

aşamasında kullanılabilir: 

� Proje ihtiyacının 

belirlenmesi 

� Projenin tasarlanması 

� Projenin uygulanması 

� Projenin 

değerlendirilmesi ve 

denetlenmesi 

Paydaşlar, projeden 

doğrudan veya dolaylı, 

olumlu veya olumsuz 

etkilenen ve/veya 

projeyi etkileyen bireyler, 

kurumlar veya gruplardır. 

16 

� Projenin bunu nasıl başaracağı (faaliyetler ve araçlar), 

� Projenin başarısı için hangi faktörlerin önemli olduğu (varsayımlar), 

� Projenin başarısının değerlendirilmesi için gerekli bilginin nereden 

bulunacağı (doğrulama kaynakları), 

� Hangi araçların gerekli olduğu (girdiler), projenin maliyetinin ne olacağı 

(maliyetler), 

� Projenin başlayabilmesi için hangi ön koşul(lar)un gerçekleştirilmesinin 

gerektiği (ön koşullar) sorularını cevaplar. 

Mantıksal Çerçeve Yaklaşımı; 

� Proje hazırlarken mantıksal çerçeve yaklaşımını kullanmak proje hazırlayanlar 

için sistematik ve mantıklı düşünmeyi sağlar. 

� Kim? Ne? Nerede? Nasıl? gibi soruları cevaplar. 

� Projenin amaç, hedef, sonuç ve faaliyetleri arasındaki ilişkileri gösterir. 

“Mantıksal Çerçeve Yaklaşımı” proje yönetiminin dört aşamasında kullanılabilir: 

� Proje ihtiyacının belirlenmesi 

� Projenin tasarlanması 

� Projenin uygulanması 

� Projenin değerlendirilmesi ve denetlenmesi 

3.3. Mantıksal Çerçeve Yaklaşımı Aşamaları 

� Paydaş (ilgili taraflar) analizi 

� Sorun analizi 

� Hedef analizi 

� Strateji analizi 

� Mantıksal çerçeve tablosunun hazırlanması 

� Faaliyet planının hazırlanması 

� Bütçenin hazırlanması 

3.3.1. Paydaş Analizi 

Paydaşlar, projeden doğrudan veya dolaylı, olumlu veya olumsuz etkilenen 

ve/veya projeyi etkileyen bireyler, kurumlar veya gruplardır. (Örneğin, hükümet 

kurumları, STK’lar, özel sektör…) 

Paydaş analizi mantıksal çerçeve tablosu hazırlanmadan önce kullanılan ilk analitik 

süreçtir. Ardından gelecek olan sorun, hedef ve strateji analizlerinin ilk basamağıdır. 

Paydaş analizi, mevcut sorundan veya olası projeden etkilenebilecek tüm paydaş 

grupların, bu grupların sorun/proje ile ilişkilerinin, güçlerinin ve etkilerinin, projeye 

katılım stratejilerinin belirlenmesidir.

Projedeki paydaşlar yararlanıcılar (hedef kitle ve nihai yararlanıcı) ve proje ortakları 

olmak üzere ikiye ayrılır. 

� Yararlanıcılar 

· Hedef kitle: Proje faaliyetlerinden doğrudan ve olumlu etkilenecek kişi ve 

kurumlar (eğitim katılımcıları, vb.) 

· Nihai yararlanıcı: Proje faaliyetlerinden uzun vadede ve dolaylı olarak toplumsal 

ya da sektörel ölçekte olumlu etkilenecek kişi ve kurumlar (Kantinde sağlıklı 

yiyeceklerin satılmasıyla ilgili bir projenin nihai yararlanıcıları öğrencilerdir.) 

� Proje ortakları: Projeyi uygulayan taraflardır (hedef kitle grubundan da 

olabilir). 

3.3.1.1. Paydaşların Katılımı Yararı 

Bilgiye dayalı karar almaya yarar. Projenin daha ilk aşamalarında bir görüş birliği 

oluşturulmasını sağlar. Farklı paydaşların projeye katılımlarını sağlayarak projede 

ortaklık yaklaşımının oluşmasını sağlar. 

3.3.1.2. Proje tasarlarken Paydaş Analizi Sonuçlarının Kullanımı 

Paydaş analizi, projenin yazım aşamasına geçilmeden önce proje sorunlarını 

analiz ederken, hedefleri belirlerken ve stratejiyi seçerken kullanılır. Analitik süreçlerin 

tamamlanmasından sonra hazırlanacak olan mantıksal çerçeve tablosu için bir altyapı 

ve ön hazırlık niteliği taşır. 

� Proje özeti veya ön teklifini yazarken projedeki ortakların, hedef grupların ve 

nihai faydalanıcıların belirlenmesinde, projeye dahil edilecek aktörler ve bu aktörler 

arası ilişkilerin aktarılmasında, 

� Proje metnini yazarken, metnin “gerekçe” bölümünde hedef grubun seçilme 

nedenleri, bu grubun ihtiyaçlarının ve sorunlarının tanımlanmasında ve proje ile 

hangi ihtiyaçlara nasıl cevap verileceğinin tasarlanmasında, 

� Proje metninin “yöntem” bölümünde çeşitli aktörlerin projedeki rollerinin 

ve projeye katılımlarının tasarlanmasında ve bu rollerin onlara veriliş nedenlerinin 

gerekçelendirilmesinde, 

� Proje metninin “beklenen sonuçlar” bölümünde hedef gruplar / faydalanıcılar 

üzerine etkisi; genel durum, teknik ve yönetim kapasitesinin tanımlanmasında, 

� Mantıksal Çerçeve Tablosunda yer alması planlanan faaliyetler, riskler ve 

varsayımların belirlenmesinde, paydaş analizinin sonuçları kullanılabilir. 

Projedeki paydaşlar 

yararlanıcılar (hedef kitle 

ve nihai yararlanıcı) ve 

proje ortakları olmak 

üzere ikiye ayrılır. 

Paydaş analizi, projenin 

yazım aşamasına 

geçilmeden önce 

proje sorunlarını analiz 

ederken, hedefleri 

belirlerken ve stratejiyi 

seçerken kullanılır. 

Analitik süreçlerin 

tamamlanmasından 

sonra hazırlanacak olan 

mantıksal çerçeve tablosu 

için bir altyapı ve ön 

hazırlık niteliği taşır. 

17


Paydaş analizi dört adımda 

uygulanır: 

1. Paydaşların belirlenmesi 

2. Paydaşların ilgilerinin ve 

çıkarlarının tespit edilmesi 

3. Paydaşların güçlerinin ve 

etkilerinin saptanması 

4. Paydaş katılımı 

stratejisinin oluşturulması 

18 

3.3.1.3. Paydaş Analizi Uygulama Adımları 

Paydaş analizi dört adımda uygulanır: 

1. Paydaşların belirlenmesi 

2. Paydaşların ilgilerinin ve çıkarlarının tespit edilmesi 

3. Paydaşların güçlerinin ve etkilerinin saptanması 

4. Paydaş katılımı stratejisinin oluşturulması 

1. Adım: Paydaşların Belirlenmesi 

Paydaşlar şu sorular sorularak belirlenir: 

� Sorundan kimler olumsuz etkileniyor?, 

� Kimler çıkar sağlıyor?, 

� Projeye destek verenler ve karşı çıkanlar belirlendi mi?, 

� Risk altındaki ve hassas gruplar saptandı mı?, 

� Kimler doğrudan, kimler dolaylı olarak etkileniyor?, 

� Tüm paydaşların özellikleri nasıl? 

tablo 2. örnek: Kadın istihdamı Projesi 

Mezunlar: 240 grafik ve fotoğraf öğrencisi 

Paydaşlar ve özellikleri: 

Reklamcılar: İstanbul bölgesindeki reklam ajansları ve matbaacılar 

Reklam ajansı ve matbaacı temsilcileri: Eğitici personele sahipler 

Öğretmenler: Grafik ve fotoğraf alanı öğretmenleri 

İstanbul Valiliği: İl Millî Eğitim Müdürlüğü Koordinasyon Merkezi 

İl Özel İdaresi: Finansman için yardımcı kuruluş 

2. Adım: Paydaşların ilgilerinin ve Çıkarlarının tespit Edilmesi 

Paydaşların ilgileri ve çıkarları şu sorular sorularak tespit edilir: 

� Paydaşların her birinin projeden beklentileri nelerdir?, 

� Paydaşların projeden sağlayabilecekleri muhtemel yararlar nelerdir?, 

� Hangi paydaşların çıkarları, projenin hedefleri ile çelişmektedir?, 

� Paydaşların her biri projeye ne gibi mali katkı sağlayabilecek durumdadır?, 

� Bunu sağlamaya istekliler mi?


Paydaşlar ve özellikleri Paydaşın Sorun/Proje ile ilişkisi 

Etkilenme 

Derecesi (+,-,0) 

Mezunlar: 240 grafik ve fotoğraf öğrencisi İşsizlik - alanda yetersizlik + 

Reklamcılar: İstanbul bölgesindeki reklam 

ajansı ve matbaacıları 

Reklam ajansı ve matbaacı temsilcileri: Eğitici 

personele sahipler 

Öğretmenler: Grafik ve fotoğraf alanı 

öğretmenleri 

İstanbul Valiliği: İl Millî Eğitim Müdürlüğü 

Koordinasyon Merkezi 

İl Özel İdaresi: Finansman için yardımcı kuruluş 

Kalifiye eleman yetersizliği + 

Eğiticilerin eğitimi-maddi kazanç + 

Maddi kazanç mezun öğrencilerin 

eğitimi. Mesleki yeterliliği arttırma 

kapasitesi. Sektördeki gelişmeleri takip 

etmeleri 

İşsizliğe çözüm - Mesleki eğitime 

destek. Yaygınlaştırmadaki etkinliği 

İldeki gelişmişlik düzeyinin arttırılması. 

İstihdam 

3. Adım: Paydaşların güçlerinin ve Etkilerinin Saptanması 

Paydaşların güçleri ve etkileri saptanırken şu sorular sorulur: 

� Muhtelif paydaşların birbirleri arasındaki ilişkiler nelerdir?, 

� Kimin kim üstünde gücü vardır?, 

� Kim kime bağımlıdır?, 

� Hangi paydaşlar örgütlenmiştir?, 

� Bu örgütlenme nasıl etkilenebilir veya bu örgütlenmenin üzerine ortaklık 

nasıl inşa edilebilir?, 

� Kaynakları kim kontrol etmektedir?, 

� Bilgi kimin kontrolündedir?, 

� Yasal sorumluluk kimdedir? 


Paydaşın zayıf ve güçlü yönleri Etki 1:yok/çok az ... 5-kritik 

Mezunlar: İstekliler,eğitimleri yetersiz, teknoloji kullanımında 

yetersiz,donanım eksikliği 

Reklamcılar: Maddi kaynak yetersizliği- sektörle iş birliği 4 

Reklam ajansı ve matbaacı temsilcileri: Referans kazandırma potansiyeli 4 

Öğretmenler: Alanda yenilikleri takip edememe, iletişime ve iş birliğine 

açık olma 

İstanbul Valiliği: İldeki Mesleki Eğitim kurumlarına hitap 

etmesi,yaygınlaştırma gücü 

İl Özel İdaresi: Gerektiğinde kısıtlı kaynak sağlayabilmeleri 3 

5 

5 

4 

+ 

+ 

+ 

19


İlgili Paydaşlardan alınan 

dönütlerin, verilerin, ya da 

ortaya konan durumların 

Sorun Analizi aşamasında 

işe yarayacağı görülecektir. 

Sorun Analizinden 

önce Paydaş Analizinin 

yapılmasının gerekçesi 

budur. 

20 

4. Adım: Paydaşlara Karşı Olası Eylemler (Katılım Stratejisinin 

Oluşturulması) 

Paydaşlara karşı olası eylemler tespit edilirken paydaşların ilgileri, çıkarları, etkileri 

ve güçleri dikkate alınmalıdır. Hangi düzeyde ne zaman sürece katılmaları gerekeceği 

belirtilmelidir. Gerektiği takdirde bu eylemler proje faaliyeti olabilir. 


Paydaşlara Karşı Olası Eylemler 

Mezunlar: Eğitim verilmesi, motive edilmesi,donanım sağlanması, iş imkânları duyurusu,internet sitesi kurulması 

Reklamcılar: Eğitici sağlanması 

Reklam ajansı ve matbaacı temsilcileri: Kurs planı yapılması( yer ,süre, öğretmen sayısı) 

Öğretmenler: Bilgilendirme, eğitim, teknik donanımın arttırılması, reel sektörün görülmesinin sağlanması, eğitim 

vermeleri 

İstanbul Valiliği:Yaygınlaştırma çalışmaları yapmaları, öğretmenlerin çalışmalarının planlanması ve denetlenmesi, 

tanıtımın yapılması 

İl Özel İdaresi: Gerektiğinde finansman desteği sağlayabilmeleri 

Bu aşamalardan sonra artık “Paydaş Tablosu” oluşturulabilir. Daha önceki 

adımlarda oluşturulan tablolar burada revize edilerek Paydaş Analizinin son halini bir 

tabloda görme imkanı oluşturulmuş olur. Bu sayede Sorun Analizi aşamasına daha 

etkili bir başlangıç yapılmış olunur. İlgili Paydaşlardan alınan dönütlerin, verilerin, ya 

da ortaya konan durumların Sorun Analizi aşamasında işe yarayacağı görülecektir. 

Sorun Analizinden önce Paydaş Analizinin yapılmasının gerekçesi budur. Aşağıda 

örnek Paydaş Tablosu verilmiştir. Burada oluşturulan başlıklar (sütunlar) izlenen 

adımlara göre belirlenmiştir; ancak gerektiğinde daha farklı başlıklar oluşturulabilir, 

değiştirilebilir veya eklenebilir. 

tablo 6. örnek Paydaş tablosu 

1. Paydaş 

2. Paydaş 

3. Paydaş 

4. Paydaş 

Paydaşın 

sorunla İlişkisi 

Paydaşın Projeden 

Etkilenme 

Derecesi 

Paydaşın Zayıf 

ve Güçlü Yönleri 

Paydaşın 

Projeye 

Etkisi 

Paydaşlara 

Yönelik Olası 

Eylemler

4.Paydaş 

3.3.2. Sorun 4.3.2. Analizi Sorun Analizi 

Sorun analizi 

analizi 

yap�lmadan 

yapılmadan 

önce 

önce 

sorunun 

sorunun 

tan�m�n�n 

tanımının 

bilinmesi 

bilinmesi 

gerekir. 

gerekir. 

Sorun, arzulanan 

Sorun, Sorun analizi yapılmadan 

durum arzulanan ile mevcut durum durum ile mevcut aras�ndaki durum farkt�r. arasındaki farktır. 

önce sorunun tanımının 

bilinmesi gerekir. Sorun, 

arzulanan durum ile 

aras�ndaki farkt�r. 

mevcut durum arasındaki 

farktır. 

Şekil 4. Sorunun tanımı 

Şekil 4. Sorunun Tan�m� 

Sorun analizi ise mevcut durumun arzu edilmeyen yönlerinin, neden-sonuç ilişkisi Sorun analizi ise mevcut 

durumun arzu edilmeyen 

içinde Sorun ortaya analizi konulabilmesini ise mevcut durumun sağlayan arzu yapısal edilmeyen bir incelemedir. 

yönlerinin, neden-sonuç ilişkisi içinde 

yönlerinin, neden-sonuç 

ortaya konulabilmesini sağlayan yap�sal bir incelemedir. 

ilişkisi içinde ortaya 

konulabilmesini sağlayan 

3.3.2.1. Sorun Analizinin Aşamaları 

ilişkisi içinde ortaya 

yapısal bir incelemedir. 

4.3.2.1. Sorun Analizinin Aşamalar� 

Sorun analizi yapılırken ilk adım katılımcı bir yaklaşımla sorunun belirlenmesidir. 

Daha Sorun sonra analizi sorun yap�l�rken ağacı ya ilk da ad�m sorunlar kat�l�mc� hiyerarşisi bir yaklaş�mla kullanılarak sorunun sorunun belirlenmesidir. kaynakları Daha 

belirlenir sonra sorun ve neden-sonuç ağac� ya da sorunlar ilişkileri hiyerarşisi ortaya konur. kullan�larak Sorun analizi sorunun yaparken; kaynaklar� belirlenir ve 

neden-sonuç ilişkileri ortaya konur. Sorun analizi yaparken; 

� Paydaşlar için öncelikli sorunları beyin fırtınası yöntemi ile tartışın, 

� Tartışma � Paydaşlar sonucu için belirlenen öncelikli sorunlar� sorunlardan beyin f�rt�nas� birini başlangıç yöntemi ile sorunu tart�ş�n, olarak ele 

alın, � Tart�şma sonucu belirlenen sorunlardan birini başlang�ç sorunu olarak ele al�n, 

� Başlangıç � Başlang�ç sorunu sorunu ile ilgili ile ilgili diğer diğer sorunları sorunlar� araştırın, araşt�r�n, 

� Neden-sonuç � Neden-sonuç hiyerarşisini hiyerarşisini oluşturun, oluşturun, 

� Buna neden olan ne? sorusu ile tüm sorunları hiyerarşik sırayla düzenleyin, 

� Buna neden olan ne? sorusu ile tüm sorunlar� hiyerarşik s�rayla düzenleyin, 

� Oklar aracılığıyla sorunları birbirlerine bağlayın ve ilişkileri net bir şekilde 

� Oklar arac�l�ğ�yla sorunlar� birbirlerine bağlay�n ve ilişkileri net bir şekilde 

gösterin, 

gösterin, 

� Diyagramı gözden geçirin: Eksik sorunlar var mı? Varsa ekleyin, 

� Diyagram� � Diyagram� gözden çoğaltarak geçirin: paydaşlara Eksik sorunlar dağ�t�n. var m�? Varsa ekleyin, 

� Diyagramı çoğaltarak paydaşlara dağıtın. 

26 

Şekil 4. Sorun Ağac� Şablonu 

Şekil 4. Sorun Ağacı Şablonu 

ANA SORUN 

ALT SORUN 1 ALT SORUN 2 

KÖK SORUNLAR 

Grafik ve fotoğraf alan�nda 240 

SONUÇ 

NEDEN 

Aç�klama [SY20]: Sorun 

analizi yap�lmadan önce sorunun 

tan�m�n�n bilinmesi gerekir. Sorun, 

arzulanan durum ile mevcut durum 

Aç�klama [SY21]: Sorun 

analizi ise mevcut durumun arzu 

edilmeyen yönlerinin, neden-sonuç 

konulabilmesini sağlayan yap�sal 

bir incelemedir. 

21

KÖK SORUNLAR 


Şekil 4. Sorun Ağac� Şablonu 

Hedef Analizi; 

sorun ağacında belirlenen 

sorunların çözümlenmesi 

durumunda gelecekteki 

durumun tanımlanması, 

hedefler arasındaki 

hiyerarşinin doğrulanması, 

ara araçlarla hedefler 

arasındaki ilişkinin şematik 

olarak gösterilmesidir. 

Burada sorunların 

çözülmüş olduğu durum 

ifade edilir. 

22 

Kalifiye 

eleman 

eksikliği 

Alan 

öğretmenlerinin 

yeni teknolojiye 

ve sektöre ayak 

uyduramamas� 

Reklam grafiği alan�nda 

eğitim verecek 

mekanizmalar�n eksikliği 

Mesleki 

alanda bilgi 

yetersizliği 

Öğrencilerin 

ilgi ve 

yeteneklerine 

göre 

yönlendirilmemeleri 

Şekil 5. Kad�n İstihdam� Projesi Sorun Ağac� 

Şekil 5. Kadın istihdamı Projesi Sorun Ağacı 

Burada dikkat edilmesi gereken belirlenen bir sorunun alt nedeni olan sorunlar�n da 

Burada ortaya konmas�d�r. dikkat edilmesi “Ana sorun gereken hangi sorundan belirlenen kaynaklanmaktad�r?” bir sorunun alt ya nedeni da “Bu olan sorun sorunların (durum) 

da ortaya 

neye neden 

konmasıdır. 

olmaktad�r?” 

“Ana 

sorular�yla 

sorun 

iki 

hangi 

türlü ç�kar�m 

sorundan 

yap�labilir. 

kaynaklanmaktadır?” 

Konudan çok uzaklaşmadan 

ya da “Bu 

sorun (durum) neye neden olmaktadır?” sorularıyla iki türlü çıkarım yapılabilir. 

27 

Konudan çok uzaklaşmadan ve daha çok alt sorunlara yönelerek Şekil 5’tekine benzer 

bir ağaç oluşturulabilir. Neden-Sonuç ilişkisi iyi kurulmalı bağımsız gibi görünen 

sorunların nereden birbirine bağlandığına dikkat edilmelidir. Bu analizde son ürün 

“Sorun Ağacı”dır. 

3.3.3. Hedef Analizi 

Sorun ağacında belirlenen sorunların çözümlenmesi durumunda gelecekteki 

durumun tanımlanması, hedefler arasındaki hiyerarşinin doğrulanması, ara araçlarla 

hedefler arasındaki ilişkinin şematik olarak gösterilmesidir. Burada sorunların 

çözülmüş olduğu durum ifade edilir. Örneğin Sorun Ağacında “Eğitimli personel 

yoktur.” şeklindeki ifade Hedef Analizinde şu şekilde ifade edilebilir; “Personellerin 

eğitim alması” veya “eğitimli personel ihtiyacının giderilmesi”. 

3.3.3.1. Hedef Analizinin Aşamaları 


genç kad�n�n iş bulamamas� 

Seminer ve 

bilgi 

toplant�lar� 

n�n 

eksikliği 

Eğitimde 

altyap� 

eksikliği 

Öğretmenlere 

destek 

sağlayacak 

kaynaklar�n 

eksikliği 

Eğitim 

ortam�nda 

donan�m 

eksikliği 

Resmî 

makamlar�n 

eğitim 

mekânlar�n� 

sağlayamamas� 

NEDEN 

Kad�nlar�n toplumdaki 

statüsünün yüksek 

olmamas� 

Kad�nlar�n 

toplumsal 

cesaretinin 

azl�ğ� 

Kad�n�n bireysel 

girişimciliğinin 

eksik olmas� 

Alanda 

çal�şma 

ortam�n�n 

kad�na 

uygunsuzluğu 

� Sorun analizinde ortaya konan “olumsuz durumları”, “arzu edilen olumlu 

durumlar” şeklinde ifade edin. Bu olumlu durumların aynı zamanda gerçekçi olmasına 

dikkat edin. 

� Sorun analizindeki neden-sonuç ilişkilerini, araçlar-hedefler ilişkilerine 

dönüştürün. Bu ilişkiler hiyerarşisinin geçerliliğini ve bütünlüğünü kontrol edin.

� Gerekirse ifadeleri revize edin. Bir üst düzeydeki amaca ulaşmak için gereken 

� Gerekirse hedefler ifadeleri eksikse araya revize ekleyin. edin. Gereksiz Bir üst düzeydeki hedefleri şemadan amaca ç�kar�n. ulaşmak için gereken 

hedefler eksikse araya ekleyin. Gereksiz hedefleri şemadan çıkarın. 

Kalifiye 

eleman 

eksikliğinin 

giderilmesi 

Alan 




uydurmas�n�n 

sağlanmas� 

olmas�na dikkat edin. 

� Sorun analizindeki neden-sonuç ilişkilerini, araçlar-hedefler ilişkilerine dönüştürün. 

Bu ilişkiler hiyerarşisinin geçerliliğini ve bütünlüğünü kontrol edin. 



mekanizmalar�n sağlanmas� 

Mesleki alanda 

bilgi 

yetersizliğinin 

giderilmesi 


ilgi ve 

yeteneklerine 

göre 

yönlendirilmeleri 

Şekil 6. Kadın istihdamı Projesi Hedef Ağacı 

3.3.4. Strateji Analizi 


genç kad�na iş sağlanmas� 

Seminer ve 

bilgi 

toplant�lar�n�n 

artt�r�lmas� 


altyap� 

eksikliğinin 

giderilmesi 


destek 

sağlayacak 

kaynaklar�n 

sağlanmas� 


ortam�nda 

donan�m 

eksikliğinin 

giderilmesi 

Resmî 

makamlar�n 

eğitim 


sağlamas� 

Bu analizin amacı muhtemel alternatif hedef ağacında tasarlanan hedeflere 

ulaşmak için gerekli stratejiyi tespit etmek, bunların fizibilitesini değerlendirmek ve 

bir proje stratejisi üstünde karar kılmaktır. 

Projenin strateji analizini yapabilmek için şu sorular sorulabilir: 

� Tespit edilmiş tüm hedefler mi ele alınmalı yoksa bunların birkaçı mı seçilmeli? 

� Geliştirilebilecek olumlu fırsatlar nelerdir? 

� Beklenen sonuçları ve kazanımların sürdürülebilirliğini en üst düzeyde 

sağlayacak müdahaleler nelerdir? 

� Pek çok farklı faaliyet ve hedeften bütçe kısıtlaması doğrultusunda en 

gerçekçi görünen hangisidir? 

� En iyi fayda maliyet oranı hangi seçeneğindir? 

� Hangi strateji dezavantajlı grupların üstünde en olumlu etkiyi sağlayacaktır? 

Bu analitik aşama bazı açılardan en zorlayıcı olandır. Çünkü belli bir miktar bilgiyi 

işleyip ondan sonra izlenecek en iyi uygulama stratejisi (veya stratejileri) hakkında bir 

karar vermeyi gerektirir. 

3.3.4.1. Alternatif Seçeneklerin tespiti ve Strateji Analizi 

Kad�nlar�n toplumdaki 

statüsünün 

yükseltilmesi 

Kad�n�n 

bireysel 




toplumsal 

cesaretinin 


� İstenmeyen veya ulaşılması mümkün görünmeyen hedefleri eleyin. 

Alanda 

çal�şma 

ortam�n�n 

28 

kad�na uygun 

hâle 

getirilmesi 

Strateji analizinin amacı 

muhtemel alternatif hedef 

ağacında tasarlanan 

hedeflere ulaşmak için 

gerekli stratejiyi tespit 

etmek, bunların fizibilitesini 

değerlendirmek ve bir 

proje stratejisi üstünde 

karar kılmaktır. 

23


24 

� Bölgedeki diğer projelerin takip ettiği hedefleri eleyin. 

� Projede yaralanıcı ve ortakların beklentilerine odaklanın. 

� Farklı seçeneklerin fizibilitesini değerlendirin. 

� Seçeneklerden bir veya birkaçını proje stratejisi olarak seçin. 

� Ortak bir karara varılamıyorsa en uygun seçeneği, hedef ağacında ekleme 

veya çıkarma yaparak düzenleyin. 

Kalifiye 

eleman 

eksikliğinin 

giderilmesi 

Alan 





sağlanmas� 





bilgi 


giderilmesi 


ilgi ve 

yeteneklerine 

göre 

yönlendirilmeleri 



Seminer ve 

bilgi 




altyap� 

eksikliğinin 

giderilmesi 


destek 

sağlayacak 

kaynaklar�n 

sağlanmas� 


ortam�nda 

donan�m 

eksikliğinin 

giderilmesi 

Resmi 

makamlar�n 

eğitim 


sağlamas� 

Şekil Şekil 7. Kad�n 7. Kadın İstihdam� istihdamı Projesi Projesi Strateji Analizi Strateji Analizi 


toplumdaki 

statüsünün 



toplumsal 

cesaretinin 


Kad�n�n 

bireysel 



Alanda 

çal�şma 

ortam�n�n 


hâle 

getirilmesi 

Burada 

Burada 

dışarıda 

d�şar�da 

bırakacağınız 

b�rakacağ�n�z 

hedefler; 

hedefler; 

projenin 

projenin 

kapsamı, 

kapsam�, ilgililiği, 

ilgililiği, bütçesi, 

bütçesi, projeyi 

projeyi 

yürüten kurum, hedeflerin ulaş�labilirliği ulaşılabilirliği gibi gibi pek pek çok çok nedene bağl� bağlı olarak olarak değişir. değişir. Bu Bu 

aşamada projenin uygulama alan� alanı da belirleneceğinden da belirleneceğinden çok titizlikle çok titizlikle ve gerçekçi ve gerçekçi bir şekilde bir 

şekilde hedef belirlenmesi hedef belirlenmesi gerekmektedir. gerekmektedir. 

Aşağıdaki Aşağ�daki örnek strateji analizi ve önceden yürütülen yürütülen analizlerin analizlerin önemini önemini çok daha çok iyi 

daha ortaya iyi koymaktad�r. ortaya koymaktadır. Art�k tasarlanan Artık tasarlanan projenin genel projenin hedefi, genel amac�, hedefi, sonuçlar� amacı, ve muhtemel sonuçları 

ve faaliyetler muhtemel göz önüne faaliyetler serilmiştir. göz önüne serilmiştir. 

30

Kalifiye 

eleman 

eksikliğinin 

giderilmesi 

Alan 





sağlanmas� 





bilgi 


giderilmesi 


ilgi ve 

yeteneklerine 

göre 

yönlendirilmele 

ri 

Şekil 7. Kad�n İstihdam� Projesi Strateji Analizi (Hedef, Amaç, Sonuç ve Faaliyetler) 

Şekil 7. Kadın istihdamı Projesi Strateji Analizi (Hedef, Amaç, Sonuç ve 

Faaliyetler) 

4.3.5. Mant�ksal Çerçeve Tablosu 

3.3.5. Mantıksal Çerçeve tablosu 

Mant�ksal Çerçeve Tablosu; paydaş, sorun, hedef ve strateji analizleri ile elde edilen 

bulgular�n Mantıksal gösterildiği, Çerçeve dört Tablosu; sat�r� ve paydaş, dört sütunu sorun, olan hedef görsel ve bir strateji planlama analizleri arac�d�r. ile elde edilen 

bulguların gösterildiği, dört satırı ve dört sütunu olan görsel bir planlama aracıdır. 

Şekil 8. Mantıksal Çerçeve Tablosu 

Şekil 8. Mant�ksal Çerçeve Tablosu 



Seminer ve 

bilgi 




altyap� 

eksikliğinin 

giderilmesi 


destek 

sağlayacak 

kaynaklar�n 

sağlanmas� 


ortam�nda 

donan�m 

eksikliğinin 

giderilmesi 

Resmî 

makamlar�n 

eğitim 


sağlamas� 

4.3.5.1. Mant�ksal Çerçeve Tablosunda Oluşturulmas� 


toplumdaki 

statüsünün 


Kad�n�n 

bireysel 




toplumsal 

cesaretinin 


Alanda 

çal�şma 

ortam�n�n 


hâle 

getirilmesi 

31 


Çerçeve Tablosu; paydaş, sorun, 

hedef ve strateji analizleri ile elde 

edilen bulgular�n gösterildiği, dört 

sat�r� ve dört sütunu olan görsel bir 

Mantıksal Çerçeve Tablosu; 

planlama arac�d�r. 

paydaş, sorun, hedef 

ve strateji analizleri ile 

elde edilen bulguların 

gösterildiği, dört satırı ve 

dört sütunu olan görsel bir 

planlama aracıdır. 

25


MANTIKSAL 

ÇERÇEVE TABLOSU 

OLUŞTURULURKEN İKİ 

YÖNTEM KULLANILABİLİR: 

1. Aşağıdan yukarıya doğru 

2. Yukarıdan aşağıya doğru 

Varsayımlar, bir projenin 

uygulanmasını, 

sürdürülebilirliğini 

veya faaliyetlerin 

gerçekleştirilmesini 

etkileyebilecek, projenin 

kontrolü dışındaki 

faktörlerin tanımlanmasını 

içeren durumlardan oluşur. 

Çoğunlukla varsayımlar 

risklerle ilişkilidir ancak 

temelde riskler olumsuz 

ifadelendirilir, varsayımlar 

ise olumlu cümlelerle 

ifadelendirilir. 

26 

3.3.5.1. Mantıksal Çerçeve tablosunda Hiyerarşi 

Mantıksal Çerçeve tablosu oluşturulurken iki yöntem kullanılabilir: 

1. Aşağıdan yukarıya doğru: 

• Yeterli kaynaklar sağlanırsa faaliyetler gerçekleştirilir. 

• Faaliyetler gerçekleştirilirse sonuçlar elde edilir. 

• Sonuçlar elde edilirse proje amacına ulaşılır. 

• Proje amacına ulaşılırsa ana amaca/hedefe katkı yapılır. 

2. Yukarıdan aşağıya doğru: 

• Ana amaca/hedefe katkı yapmak istiyorsak proje amacına ulaşmalıyız. 

• Proje amacına ulaşmak istiyorsak planlanan sonuçları elde etmeliyiz. 

• Sonuçları elde etmek istiyorsak planlanan faaliyetleri gerçekleştirmeliyiz. 

• Faaliyetleri gerçekleştirmek istiyorsak yeterli kaynakları sağlamalıyız. 

3.3.5.2. Mantıksal Çerçeve tablosu Hazırlama Adımları 

1. Mantıksal Çerçeve tablosunda Varsayımların Yazılması 

Varsayımlar, bir projenin uygulanmasını, sürdürülebilirliğini veya faaliyetlerin 

gerçekleştirilmesini etkileyebilecek, projenin kontrolü dışındaki faktörlerin 

tanımlanmasını içeren durumlardan oluşur. Çoğunlukla varsayımlar risklerle ilişkilidir 

ancak temelde riskler olumsuz ifadelendirilir, varsayımlar ise olumlu cümlelerle 

içeren durumlardan oluşur. Çoğunlukla varsay�mlar risklerle ilişkilidir ancak temelde riskler 

ifadelendirilir. 

olumsuz ifadelendirilir, varsay�mlar ise olumlu cümlelerle ifadelendirilir. 

Varsayımlar aşağıdaki endişelerle ilgili olabilir: 

Varsay�mlar aşağ�daki endişelerle ilgili olabilir: 

• Proje yönetimine doğrudan katılmayan diğer paydaşların faaliyetleri 

• Hedef 

Proje 

grupların 

yönetimine 

proje 

doğrudan 

çerçevesinde 

kat�lmayan 

yerine 

diğer 

getirilen 

paydaşlar�n 

hizmetlere 

faaliyetleri 

yaklaşımı 

• Etkin donör Hedef gruplar�n koordinasyonu proje çerçevesinde ve mali kaynağın yerine getirilen zamanında hizmetlere ödenmesi yaklaş�m� 

• Proje girdi Etkin ve donör çıktıları koordinasyonu için fiyat dalgalanmaları 

ve mali kaynağ�n zaman�nda ödenmesi 

• Devletin Proje ilgili girdi politikalarındaki ve ç�kt�lar� için fiyat değişiklikler dalgalanmalar� 

Devletin ilgili politikalar�ndaki değişiklikler 

Genel Hedef 

Proje Amac� 

Sonuçlar 

Faaliyetler 

Örn: Faaliyetler yap�l�rsa ve 

varsay�mlar da gerçekleşirse sonuçlar 

elde edilebilir! 

Ön şartlar, kaynaklar belirlenmeden 

ve faaliyetler başlamadan yerine 

getirilmelidir! 

Kaynaklar 

Şekil Şekil 8. Mant�ksal 8. Mantıksal Çerçeve Çerçeve Tablosunda tablosunda Varsay�mlar Varsayımlar 

Varsay�mlar 

Varsay�mlar 

Varsay�mlar 

2. Mant�ksal Çerçeve Tablosunda Genel Hedef Tan�mlama 

+ 

+ 

+ 

Genel Hedef, var�lmas� arzu edilen en ideal durumu anlat�r. Bu hedefe var�lmas� uzun 

Aç 

He 

ide 

va 

str 

pro

2. Mantıksal Çerçeve tablosunda genel Hedefin tanımlanması 

Genel Hedef, varılması arzu edilen en ideal durumu anlatır. Bu hedefe varılması 

uzun dönemli bir çalışma stratejisi gerektirecektir. Her bir projenin faaliyet, sonuç ve 

amaçlarına ulaşılmasıyla, genel hedeflere daha da yaklaşılmış olacaktır. 

tablo 7. örnek genel Hedef 

Genel Hedef 

Amaç 

Sonuç 

Faaliyetler 

• Ankara ilindeki genel istihdama katkıda 

bulunmak 

• KOBİlere destek vererek istihdamın gelişmesini 

canlandırmak 

• 20 KOBİye doğrudan kaynak aktarıldı inşa edildi. 

• 5 istihdam sektörü oluşturuldu. 

• Pazar fizibilite çalışmasını üstlenmek 

• Teknik fizibilite çalışmasını üstlenmek 

• Farkındalık artırma 

• Vs… 

3. Mantıksal Çerçeve tablosunda (tarafsız Doğrulanabilir) göstergelerin Yazılması 

Tarafsız doğrulanabilir göstergeler projelerin en önemli bölümlerinden biridir. 

Projelerin etkinliği bu göstergeler aracılığı ile ölçülür. Göstergelerin “SMART” olması 

gerekmektedir. 

SMARt: 

• Specific (Belirli): Açık hedefleri kapsaması (uygun olduğu yerde) 

• Measurable (Ölçülebilir): Nicelik ve nitelik açılarından ölçülebilir olması 

• Available (Elde Edilebilir): Kabul edilebilir bir maliyette olması 

• Relevant (İlgili): Neyi ölçmesi gerektiğiyle ilgili olması (yatay mantık) 

• timely (Zamanında): Proje yönetiminde kullanılabilir olması açısından 

gereken zamanda üretilmesi 

Göstergeler şu öğeleri içermelidir: 

• Miktar (sayılar, oranlar, yüzdeler) 

• Kalite (performans) 

• Zaman (tarihler) 

Örnek: 

• Hedef: Çocuk hakları konusunda farkındalığının arttırılması 

• Göstergeyi seç: Çocuklar kendi haklarını biliyor. 

• Miktarı belirle: Çocukların %80’i….. 

• Hedef grubu belirle: ..8-12 yaş okula giden... 

Genel Hedef, varılması arzu 

edilen en ideal durumu anlatır. Bu 

hedefe varılması uzun dönemli bir 

çalışma stratejisi gerektirecektir. 

Her bir projenin faaliyet, sonuç ve 

amaçlarına ulaşılmasıyla, genel 

hedeflere daha da yaklaşılmış 

olacaktır. 

Tarafsız doğrulanabilir 

göstergeler projelerin en 

önemli bölümlerinden 

biridir. Projelerin etkinliği 

bu göstergeler aracılığı ile 

ölçülür. 

27


Mantıksal Çerçeve Tablosu 

göstergelerin nasıl 

toplanacağını ve hangi 

kaynaklardan edinilecek 

bilgilerle ispatlanacağını 

ayrıntılarıyla açıklamalıdır. 

Verilerin hangi metotlarla 

kimden ne zaman/hangi 

sıklıkta toplanacağı 

belirtilmelidir. 

28 

• Yeri belirle : ... Marmara Bölgesi’nde… 

• Kaliteyi belirle: ..Birleşmiş Milletlerin “Çocuk Hakları Bildirgesi”nde belirtilen 

haklarını anlayan... 

• Zamanı belirle: ... Kasım 2013’e kadar 

• Kasım 2013’e kadar Marmara Bölgesi’nde 8-12 yaş okula giden çocukların 

%80’i Birleşmiş Milletlerin “Çocuk Hakları Bildirgesi”nde belirtilen haklarını 

anlıyor. 

Aynı gösterge birden fazla hedef için kullanılmamalıdır. Örneğin, sonuç 

seviyesindeki göstergeler, faaliyetin seviyesinde belirtilenlerin bir özeti olmamalı 

fakat faaliyetin uygulanmasının sonuçlarını ölçer nitelikte olmalıdır. 

Tarafsız doğrulanabilir göstergenin anlamı, veriyi toplayan kim olursa olsun 

verinin aynı olmasıdır (öznel görüşe ve ön yargıya açık değildir.). 

4. Mantıksal Çerçeve tablosunda Doğrulama Kaynaklarının Yazılması 

Mantıksal Çerçeve Tablosu göstergelerin nasıl toplanacağını ve hangi kaynaklardan 

edinilecek bilgilerle ispatlanacağını ayrıntılarıyla açıklamalıdır. Verilerin hangi 

metotlarla kimden ne zaman/hangi sıklıkta toplanacağı belirtilmelidir. 

Tablo 8. Örnek Doğrulama Kaynakları 

Proje Amacı 

18-45 yaş arası kadınların 

yaşlı ve hastanın 

ihtiyaçlarına cevap 

verebilecek şekilde 

yeteneklerinin 

yeniden yapılandırılması 

yoluyla yaşlı ve 

hasta bakıcısı olarak 

yetiştirilmesi 

ölçülebilir göstergeler 

Gösterge: Başarı yüzdesi 

Miktar: % 90 başarı 

• Ne Zaman: Proje sonuna kadar 

Teorik eğitimler sırasında ayda bir, 

toplam iki kez yapılan test imtihanında 

kursiyerlerin %90 başarılı olmaları 

Gösterge: Başarı yüzdesi 

Miktar: % 90 başarı 

• Ne Zaman: Proje sonuna kadar 

İş başında eğitim sırasında eğitim 

koordinatörünün kursiyerlere dönük ayda 

bir olmak üzere toplam iki kez verdikleri 

değerlendirme sonuçlarında kursiyerleri 

%90 oranında başarılı bulmaları 

Doğrulama Kaynakları 

• Test sonuçları 

• Proje izleme raporları 

• Resmi istatistik veriler 

• Vs…

4. HiBE KAYnAKLARI 

Mali kaynaklar, projelerle gerçekleştirilmesi planlanan faaliyetlerin altyapısını 

sağlar. Projeler kapsamında muhtemel başvuru sahiplerine verilmek üzere çok çeşitli 

kaynaklar mevcuttur. Bir projenin bütçesi mali kaynağın türüne bağlı olup bununla 

sınırlı olmak durumundadır. Çok yüksek bütçeli bir proje hibe ile karşılanamayabilir 

ya da bir kısmı hibe ile karşılanabilir. Örneğin, AB’nin aday olmayan bir çok ülkeye 

verdiği mali destekler Teknik Yardım (Technical Assistance) çerçevesindedir ve 

bunların bütçesi sınırlıdır. 

Temelde üç ana mali kaynak vardır; 

1- Proje sahibinin öz sermayesi 

2- Herhangi bir kredi sağlayıcıdan alınacak krediler 

3- Ulusal veya uluslararası seviyede donör kurumların karşılıksız sağladıkları 

hibeler 

Üçüncü maddede belirtilen mali kaynaktan alınan hibelerde, hibeyi veren 

donör; projenin maliyetini teklif çağrısında ya da ilgili programın hibe rehberinde 

bahsedildiği miktar ve oranda karşılar. Dolayısıyla donör kuruluş, başvuru sahibi 

kuruluşun da belirli bir oranda projeye mali katkı yapmasını beklemektedir. Bu ise 

şu manaya gelmektedir; proje maliyetlerinin %100’ü donör kuruşlar tarafından 

(genellikle) karşılanmaz. AB projelerinde proje maliyetinin genelde %85 veya %90’ı 

donör kuruluş tarafından karşılanır. 

Türkiye’de açılmış, açık olan ve açılması planlanan hibe programları (proje mali 

kaynakları) aşağıdaki gibidir: 

1. Millî Eğitim Bakanlığı Hibe Programları 

1.1.1. Mesleki Eğitim Girişimleri 

1.1.2. Okul Gelişim Programı 

1.1.3. Hayat Boyu Öğrenmenin Geliştirilmesi Operasyonu Hibe Programı 

1.1.4. Okul Öncesi Eğitimin Güçlendirilmesi Hibe Programı 

1.1.5. Özellikle Kız Çocuklarının Okullaşmasının Artırılması Operasyonu 

Hibe Programı 

1.1.6. Demokratik Vatandaşlık ve İnsan Hakları Eğitimi Projesi Hibe 

Programı 

1.1.7. Türkiye’de Mesleki ve Teknik Eğitiminin Kalitesinin Geliştirilmesi 

Projesi 

2. IPA Hibe Programları 

1.2.1. Sivil Toplum Diyalogu II: Balıkçılık ve Tarım Hibe Programı 

1.2.2. Sivil Toplum Diyalogu: İstanbul 2010 Avrupa Kültür Başkenti 

1.2.3. Kadın İstihdamının Desteklenmesi Hibe Programı 

1.2.4. Yenilikçi Yöntemlerle Kayıtlı İstihdamın Teşvik Edilmesi Hibe Programı 

1.2.5. Genç İstihdamının Desteklenmesi Hibe Programı 

Ulusal veya uluslararası 

seviyede donör 

kurumların karşılıksız 

sağladıkları hibelerde, 

hibeyi veren donör; 

projenin maliyetini 

teklif çağrısında ya da 

ilgili programın hibe 

rehberinde bahsedildiği 

miktar ve oranda karşılar. 

Dolayısıyla donör 

kuruluş, başvuru sahibi 

kuruluşun da belirli bir 

oranda projeye mali katkı 

yapmasını beklemektedir. 

29


30 

1.2.6. Türkiye’de Sivil Toplumun Desteklenmesi: Katılımcı Demokrasi için 

Yerel Hareket 

1.2.7. Türkiye’de Sivil Toplumun Güçlendirilmesi: Sivil Topluma Bütüncül 

Yaklaşım ve Katılımcı Yerel Projeler 

1.2.8. Bulgaristan - Türkiye Sınır Ötesi İşbirliği Ortak Küçük Projeler Fonu 2006 

1.2.9. Aktif İstihdam Tedbirleri Hibe Planı – 2008 

1.2.10. Bölgesel Rekabet Edebilirlik Operasyonel Programı 

(1. Teklif Çağrısı) 

1.2.11. Kırsal Kalkınma Yatırımlarının Desteklenmesi Programı 

1.2.12. Avrupa Komisyonu: İşkence ve Kötü Muameleyi Önleme Hibe 

Programı 

1.2.13. Karadeniz Havzası Sınır Ötesi İşbirliği 

1.2.14. Diğer 

3. Ulusal Ajans 

1.3.1. Hayat Boyu Öğrenim 

1.3.1.1. Comenius 

1.3.1.1.1. Okul Ortaklıkları 

1.3.1.1.2. Bölgesel Ortaklıklar (Comenius Regio) 

1.3.1.1.3. Çok Taraflı Projeler 

1.3.1.1.4. Dil Asistanlığı (Kurumsal Başvuru) 

1.3.1.2. Leonardo 

1.3.1.2.1. Hareketlilik IVT 

1.3.1.2.2. Hareketlilik PLM 

1.3.1.2.3. Hareketlilik VET PRO 

1.3.1.2.4. Ortaklık Projeleri 

1.3.1.2.5. Yenilik Transferleri 

1.3.1.2.6. Avrupa Dil Ödülü 

1.3.1.3. Grundtvig 

1.3.1.3.1. Öğrenme Ortaklıkları Projeleri 

1.3.1.3.2. Çok Taraflı Projeler 

1.3.1.3.3. Çok Taraflı Ağlar 

1.3.1.4. Erasmus 

1.3.1.4.1. Hareketlilik Faaliyetleri 

1.3.1.4.2. Erasmus Yoğun Dil Kursları 

1.3.1.4.3. Yoğun Programlar 

1.3.1.4.4. Hazırlık Ziyaretleri 

1.3.2. Gençlik 

1.3.2.1. Eylem 1.1. Gençlik Değişimleri 

1.3.2.2. Eylem 1.2. Gençlik Girişimleri 

1.3.2.3. Eylem 1.3. Gençlik Demokrasi Projeleri 

1.3.2.4. Eylem 2. Avrupa Gönüllü Hizmeti 

1.3.2.5. Eylem 3.1. Avrupa Birliği Komşu Ülkeleriyle İşbirliği 

1.3.2.6. Eylem 4.3. Gençlik Çalışanları ve Gençlik Kuruluşları için 

Eğitim ve Ağ Kurma 

1.3.3. LINGUA 

1.3.3.1. LINGUA 1. Dil Öğretimi ve Öğreniminin Teşvik Edilip

Geliştirilmesi 

1.3.3.2. LINGUA 2. Dil Öğretim Araç, Gereç ve Materyallerinin 

Geliştirilmesi 

4. Kalkınma Programları 

1.4.1. Doğu Anadolu Kalkınma Programı (DAKP) 

1.4.2. TR 82, TR 83 ve TR A1 Düzey II Bölgeleri Kalkınma Programı 

1.4.3. TR A2, TR 72, TR 52 ve TR B1 Düzey II Bölgeleri Kalkınma 

Programı 

1.4.4. Türkiye – Bulgaristan Sınır Ötesi İşbirliği Programı 

1.4.5. TR 90 Düzey II Bölgesi Kalkınma Programı 

1.4.6. Sosyal Destek Programı (SODES) 

1.4.7. Sosyal Riski Azaltma Projesi (SRAP) 

1.4.8. Orta Anadolu Kalkınma Birliği (ORAKAB) 

1.4.9. Orta Karadeniz Kalkınma Birliği (OKAB) 

1.4.10. Doğu Anadolu Kalkınma Birliği (DAKAB) 

1.4.11. Türkiye – Suriye Bölgelerarası İşbirliği Programı (T-S BİP) 

1.4.12. Diğer 

5. TÜBİTAK 

1.5.1. 7. Çerçeve Programı 

1.5.2. İşbirliği Özel Programı 

1.5.3. Fikirler Özel Programı 

1.5.4. Marie Curie 

1.5.5. Kapasiteler Özel Programı 

6. Kalkınma Ajansları 

1.6.1. İzmir Kalkınma Ajansı (İZKA) 

1.6.1.1. Sosyal Kalkınma Mali Destek Programı 

1.6.1.2. KOBİ Mali Destek Programı 

1.6.1.3. Tarım ve Kırsal Kalkınma Mali Destek Programı 

1.6.1.4. Turizm ve Çevre Mali Destek Programı 

1.6.2. Çukurova Kalkınma Ajansı (ÇKA) 

1.6.2.1. İktisadi Kalkınma ve Mali Destek Programı 

1.6.2.2. Küçük Ölçekli Altyapı Projeleri Mali Destek Programı 

1.6.2.3. Sosyal Kalkınma Mali Destek Programı 

1.6.3. İstanbul Kalkınma Ajansı (İSKA) 

1.6.4. Mevlana Kalkınma Ajansı (MEVKA) 

1.6.4.1. Kırsal Kalkınma Mali Destek Programı 

1.6.4.2. Küçük Ölçekli Altyapı Mali Destek Programı 

1.6.5. Orta Karadeniz Kalkınma Ajansı (OKA) 

1.6.5.1. İşletmelerin Rekabet Gücünün Artırılması ve Dışa 

Açılmalarına Mali Destek Programı 

1.6.6. TRA1 

1.6.7. Doğu Anadolu Kalkınma Ajansı (DAKA) 

1.6.7.1. KOBİ Mali Destek Programı 

1.6.8. İpekyolu Kalkınma Ajansı (İKA) 

31


32 

1.6.9. Diyarbakır Şanlıurfa Kalkınma Ajansı (DUKA) 

1.6.10. Dicle Kalkınma Ajansı (DİKA) 

1.6.11. TR21 

1.6.12. TR22 

1.6.13. TR32 

1.6.14. TR33 

1.6.15. TR41 

1.6.16. TR42 Doğu Marmara Kalkınma Ajansı 

1.6.17. TR51 

1.6.18. TR61 

1.6.19. Doğu Akdeniz Kalkınma Ajansı (DOĞAKA) 

1.6.20. Ahiler Kalkınma Ajansı 

1.6.21. TR72 

1.6.22. TR81 

1.6.23. Kuzey Anadolu Kalkınma Ajansı 

1.6.24. TR90 

1.6.25. Serhat Kalkınma Ajansı 

1.6.26. Fırat Kalkınma Ajansı 

7. Sivil Toplum Kuruluşları 

1.7.1. GEF (Küresel Çevre Fonu) 

1.7.2. Sabancı Vakfı Toplumsal Gelişme Hibe Programı (TGHP) 

1.7.3. Türkiye Vodafone Vakfı Bilgi Toplumu Hibe Programı 

1.7.4. Sabancı Vakfı Hibe Programı: Kadınların ve Kız Çocuklarının İnsan 

Haklarının Korunması ve Geliştirilmesi Ortak Programı 

1.7.5. Japonya Büyükelçiliği Yerel Projeler için Hibe Yardımı Programı 

(GsGP) 

1.7.6. Türkiye – İngiltere Büyükelçiliği İklim Değişikliği ve Enerji Fonu 

1.7.7. UNIFEM: Cinsiyet Eşitliği Hibesi 

1.7.8. Birleşmiş Milletler: Seyhan Havzasında Topluma Dayalı İklim 

Değişikliğine Uyum Hibe Programı 

1.7.9. Sivil Toplum Fonu Programı 

1.7.10. UN Democracy Fund 

1.7.11. Hayata Artı 

1.7.12. Gençliği Güçlendirme Hibe Programı 

1.7.13. Dünya Bankası Türkiye Küçük Hibeler Programı 

1.7.14. İslam Kalkınma Bankası Hibeleri 

1.7.15. Kraliyet Ailesi (Büyük Britanya) Hibeleri 

1.7.16. Avusturalya Büyükelçiliği Doğrudan Yardım Programı 

1.7.17. Anna Lindh Vakfı Hibe Programları 

8. Avrupa Komisyonu

5. HiBE PROgRAMI 

5.1. Hibe Programlarına giriş 

Hibe, belirlenen bir programın hedeflerinin projeler aracılığıyla gerçekleştirilmesi 

için bir donör tarafından yararlanıcı veya yararlanıcılara verilen doğrudan ödemedir. 

Hibe Programı ise hibe fonlarının donörler tarafından yararlanıcılara belirli hedefler 

ve kriterler dahilinde verilmesi için hazırlanan politika yöntem ve süreçleridir. 

5.1.1. Hibe Programına Başvurma Belgeleri 

Hibe programı kapsamında geliştirilen ve istenen belgeler incelenerek ve ilgili 

hibe programı sahibi kuruluşa sunularak başvurulur. Hibe Programı Kapsamında 

Geliştirilen ve İstenen Belgeler şunlardır: 

- Hibe Başvuruları İçin Rehber 

- Ek-A Hibe Başvuru Formu 

- Ek-B Bütçe 

- Ek-C Mantıksal Çerçeve 

Donör tarafından bilgi edindirme amaçlı 

hazırlanan belge 

- Ek-D Proje Özeti Proje başvurusu aşamasında sunulan belgeler 

- Ek-E Özgeçmiş (AB Formatında) 

- Ek-F Tüzel Kişilik Belgesi 

- Ek-G Mali Kimlik Formu 

- Ek-H 1 Özel Koşullar 

- Ek-H 2 Genel Koşullar 

- Ek-H 3 Satın Alma Prosedürleri Proje kabul edildikten sonra sunulacak belgeler 

- Ek-H 4 Ödeme Talebi 

- Ek-H 5 Hibeye Tanınan Muafiyetler 

- Ek-I Gündelikler 

5.1.2. Hibe Programı Belgeleri Hazırlanırken Dikkat Edilmesi gereken 

Hususlar 

� Proje yazılmadan önce her hibe programı için ayrı ayrı hazırlanan “Hibe 

Başvuruları İçin Rehber” belgesini baştan sona dikkatlice okuyarak başlayınız. 

� Proje teklifinin, hibe almak üzere donör kuruluşu etkilemek için hazırlandığı 

düşüncesi ile hareket ediniz. 

� Proje teklifinin hem tanımlama hem de etkileme aracı olduğunu unutmayınız. 

� Proje teklifi, teknik ve mali yetkinlik açısından donör kuruluşun oluşturduğu 

komite tarafından değerlendirilecektir. Sunulan diğer projeler arasında sizin 

projenizin yüksek öncelikli projelerden biri olduğunu ispat etmelisiniz. 

� Projenize verilecek hibeyi doğru kullanacağınızı, projeyi etkin ve verimli bir 

Hibe, belirlenen bir 

programın hedeflerinin 

projeler aracılığıyla 

gerçekleştirilmesi için 

bir donör tarafından 

yararlanıcı veya 

yararlanıcılara verilen 

doğrudan ödemedir. 

Hibe Programı ise hibe 

fonlarının donörler 

tarafından yararlanıcılara 

belirli hedefler ve kriterler 

dahilinde verilmesi için 

hazırlanan politika yöntem 

ve süreçleridir. 

Proje teklifi, teknik ve mali 

yetkinlik açısından donör 

kuruluşun oluşturduğu 

komite tarafından 

değerlendirilecektir. 

Sunulan diğer projeler 

arasında sizin projenizin 

yüksek öncelikli 

projelerden biri olduğunu 

ispat etmelisiniz. 

33


Hibe Başvuru Formu iki 

kısımdan oluşur: 

- Kısım A. Proje Ön Teklifi 

- Kısım B. Başvuaru Formu. 

Proje Ön Teklifi 

(Kısım A) projenin 

ilk aşamada sunulan 

ve Donör tarafından 

değerlendirmeye tabi 

tutulan bölümüdür ve 

projeyi sunan yararlanıcının 

en önemli etkileme aracıdır. 

34 

şekilde önerilen zamanda tamamlayacağınızı istenilen belgelerde göstermelisiniz. 

� Projenizi “geliştirmeden” önce kesinlikle yazmaya başlamayınız. Analitik süreç 

ve mantıksal çerçeve araçlarını mutlaka kullanınız (“Kopyala ve yapıştır” bir proje 

yazma metodu değildir.). 

� Projenizi geliştirmeye son başvuru tarihinden en az bir ay önce başlayınız. 

� Kuruluşunuzu doğru yansıtınız. Kimliğiniz konusunda açık olunuz, zayıf ve 

güçlü yanlarınızı bilerek proje hazırlayınız. 

� Teklifinizi başvuru formunda belirtilen sırada yazınız ve düzenleyiniz. 

� Başvuru formunu kesinlikle değiştirmeyiniz (Proje teklifi, idari uygunluk 

kriterlerine uyulmadığından reddedilebilir.). 

� Hibe finansmanına göre proje değil, projeye göre finansman hazırlayınız. 

5.2. Hibe Başvuru Formunun (EK-A) ve Diğer Belgelerin Doldurulması 

Hibe Başvuru Formu iki kısımdan oluşur: 

- Kısım A. Proje Ön Teklifi 

- Kısım B. Başvuru Formu. 

5.2.1. “Hibe Başvuru Formu” nun (EK-A) Kısım A Bileşenleri 

Proje Ön Teklifi (Kısım A) projenin ilk aşamada sunulan ve Donör tarafından 

değerlendirmeye tabi tutulan bölümüdür ve projeyi sunan yararlanıcının en önemli 

etkileme aracıdır. 

“Hibe Başvuru Formu Kısım A” aşağıdaki bileşenlerden oluşmaktadır: 

� Projenin İlgisi 

� Projenin tanımlanması ve etkililiği 

� Projenin sürdürülebilirliği 

Başvuru sahibi bu metni aşağıdaki hususlara uygun olarak hazırlamalıdır: 

Projenin ilgisi 

• Sorunların ve tüm düzeylerde birbiriyle olan bağlantılarının genel tanımını ve 

analizini yapın. 

• Projenin çözüm üreteceği belirli sorunları anlaşılır biçimde tanımlayın. 

• Hedef grupları ve nihai faydalanıcıları kısaca tanımlayın. 

• Projenin genelde hedef ülkenin/ülkelerin veya bölgenin/ bölgelerin ve daha 

özelde hedef grupların/ nihai faydalanıcıların ihtiyaçları ve sorunlarıyla ne 

ölçüde ilgili olduğunu açıklayın. 

• Proje teklifinin bu teklif çağrısında (Başvuru Sahipleri için Rehber, Bölüm 1.2) 

belirtilen hedefler, öncelikler ve koşullarla ne ölçüde ilgili olduğunu açıklayın.

Projenin tanımlanması ve etkililiği 

Önerilen projeyi açıklayın ve uygun olan durumlarda, proje teklifini yapmanıza yol 

açan arka plan bilgilerine yer verin. Bu tanım şunları içermelidir: 

• Projenin genel hedeflerinin, süresinin ve beklenen sonuçlarının tanımı; 

• Önerilen faaliyetlerin ve etkililiklerinin tanımı; 

• Eğer varsa, uygulama ortaklarının katılımı, projedeki rolleri, başvuru sahibi ile 

ilişkileri; 

• Diğer olası paydaşlar (merkezi hükümet ve yerel yönetimler, özel sektör, vb), 

projede beklenen rolleri ve/ veya projeye karşı potansiyel tutumları. 

Projenin sürdürülebilirliği 

• Proje öncesi risk analizi yapın ve olası acil önlem planlarını tanımlayın. Bu 

tanımlamada, en asgari düzeyde, her temel faaliyetle ilgili riskler ve bunların 

çözümüne yönelik düzeltici önlemler sıralanmalıdır. İyi bir risk analizi, fiziksel, 

çevresel, siyasal, ekonomik ve sosyal riskleri içeren risk türlerine yer vermelidir. 

• Uygulama dönemi ve sonrasına dair ön koşulları ve varsayımları belirtin. 

• Projenin sona ermesinden sonra sürdürülebilirliğin nasıl sağlanacağını 

açıklayın. Bu açıklama, projede yer alan gerekli önlemler ve stratejileri, izleme 

faaliyetlerini, hedef grupların projeyi sahiplenmesini vb. yönleri içerebilir. 

5.2.2. “Hibe Başvuru Formu”nun (EK-A) Kısım B Bileşenleri 

“Hibe Başvuru Formu Kısım B” aşağıdaki bileşenlerden oluşmaktadır: 

1. Proje Tanımı 

1.1. Proje Adı 

1.2. Yer 

1.3. Merkezi Finans ve İhale Birimi’nden (MFİB) Talep Edilen Hibe Tutarı 

1.4. Proje Özeti 

1.5. Hedefler 

1.6. Gerekçelendirme 

1.7. Faaliyetlerin Ayrıntılı Tanımı 

1.8. Yöntem 

1.9. Süre ve Faaliyet Planı 

2. Projede Beklenen Sonuçlar 

2.1. Hedef gruplar üzerinde beklenen etki 

2.2. Yayınlar ve diğer çıktılar 

2.3. Çarpan etkisi 

35


Proje adı açık, kısa ve 

özetleyici olmalıdır. İyi bir 

proje adı okuyucuya proje 

hakkında hızlı bir resim 

çizmelidir. 

Projenin uygulanacağı ve 

projeden fayda sağlayacak 

yer tanımlanmalıdır. 

Projenin uygulanacağı yeri 

yazarken büyük ölçekten 

küçük ölçeğe doğru bir 

sıralama yapılmalıdır. 

36 

2.4. Sürdürülebilirlik 

3. Projenin Bütçesi 

5.2.2.1. Projenin tanımı 

5.2.2.1.1. Proje Adı 

Proje adı açık, kısa ve özetleyici olmalıdır. İyi bir proje adı okuyucuya proje hakkında 

hızlı bir resim çizmelidir. 

Örnek 1: Anadolu Meslek Lisesi, Endüstri Meslek Lisesi ve Teknik Lise 

Öğretmenlerinin CNC Tezgahı Kullanımı Konusunda Kapasitelerinin Artırılması İçin 

Yurt Dışında Eğitimi Projesi 

Örnek 2: Meslek Derslerinde Verimliliğin Artırılması için Öğretmen Kapasitelerinin 

Yükseltilmesi Projesi 

5.2.2.1.2. Yer 

Projenin uygulanacağı ve projeden fayda sağlayacak yer tanımlanmalıdır. 

Projenin uygulanacağı yeri yazarken büyük ölçekten küçük ölçeğe doğru bir sıralama 

yapılmalıdır. 

Örnek: Türkiye, İç Anadolu, Ankara, Gölbaşı İlçesi 

5.2.2.1.3. Merkezi Finans ve ihale Biriminden (MFiB) talep Edilen Hibe tutarı 

� Projenin toplam maliyeti ile MFİB’den istenen finansman Avro olarak yazılır. 

� İstenen finansmanın belirlenen sınırlar içinde kaldığından emin olunmalıdır. 

Örnek: Hayat Boyu Öğrenim Hibe Programı, minimum: 50.000 / maksimum: 

150.000 

� İstenen finansmanın programda belirtilen maksimum yüzdeyi (% 90) 

geçmediğinden emin olunuz. 

� %10 eş-finansman katkısını karşılayacağınızdan emin olunuz. 

Örnek: 

1.3 Merkezi Finans ve İhale Biriminden (MFİB) Talep Edilen Hibe Tutarı 

Projenin toplam uygun 

maliyeti 

A 

MFİB’den talep edilen tutar 

B 

Toplam uygun maliyete oranı % 

(B/A) 

< 150.000 > EURO < 135.000 > EURO % < 90 >

5.2.2.1.4. Proje özeti 

� Değerlendiricilerin okuyacağı ilk bölüm proje özetidir. 

� Proje özeti belirli, kısa ve öz olmalıdır. ( Detaylar daha sonraki bölümlerde 

açıklanacaktır.). 

� Okuyucunun zihninde teklifin “tablosu” çizilmelidir. 

� Proje özeti tüm proje tamamlandıktan sonra yazılmalıdır. 

Proje özeti aşağıdaki bilgileri içermelidir: 

� Proje hedefleri 

� Program ve proje hedeflerinin ilgililiği 

� Hedef gruplar ve proje bölgesi 

� Ana faaliyetler 

� Sonuçlar 

Proje özeti ile ilgili değerlendirme kriterleri: 

� Desteklenmeyen faaliyetlere odaklanılmış. 

� Proje fikri orijinal değil. 

� Faaliyetler zayıf. 

� Proje kapsamı çok geniş ve gerçekçi değil. 

� Sonuçlar belirgin değil. 

� Hedef gruplar ve nihai yararlanıcılar karıştırılmış. 

Örnek: Proje eğitimde verimi artırmaya katkıda bulunmak amacına yönelik olarak 

ABC bölgesinde ….. eğitiminin ortaklaşa etkinleştirilmesi ve modern …. eğitimi 

tekniklerinin öğrenilmesini ve uygulanmasını amaçlamaktadır. Proje, programın ……. 

artırılması hedefi ve konusu itibariyle ……. önceliği ile uyumludur. Proje kapsamında 

hizmet içi eğitimler, atölye çalışmaları, bilgilendirme eğitimleri yapılacak, kitapçık 

ve broşürler hazırlanacaktır. Böylelikle, ABC bölgesinde hedef kitle içinde yer alan 

yaklaşık 500 kişinin modern ….. tekniklerini öğrenmesi ve uygulaması sağlanacaktır. 

5.2.2.1.5. Hedefler 

� Bu bölümde projenin genel ve özel hedefleri tanımlanmalıdır. 

• Genel hedef: Projenin geniş ve uzun vadede hedefini daha geniş bir çerçevede 

tanımlar. 

• Özel hedef: Projenin faaliyetleri sonucunda ulaşılması gereken hedeftir. Genel 

hedefin gerçekleştirilmesine katkıda bulunur. 

Örnek: 

• Genel hedef: Projenin genel hedefi ABC bölgesinde HBÖ faaliyetlerini artırarak 

istihdama katkıda bulunmaktır. 

Değerlendiricilerin 

okuyacağı ilk bölüm 

proje özetidir. Proje 

özeti belirli, kısa ve öz 

olmalıdır. Okuyucunun 

zihninde teklifin “tablosu” 

çizilmelidir. 

37


Genel ve Özel Hedef 

yazarken şu hususlara 

dikkat edilmelidir: 

�Projenin genel hedefi 

hibe programının hedefleri 

ile uyumlu olmalıdır. 

�Projenin özel hedefi açık 

olmalıdır. 

�Proje hedefleri ile 

anlatılan ihtiyaç ve 

problemler arasında 

tutarsızlık olmalıdır. 

�Projenin özel hedefi 

gerçekçi olmalıdır 

�Proje özel hedefleri 

faaliyetler olarak 

biçimlendirilmemelidir 

38 

• Özel hedef: Projenin özel hedefi ABC bölgesindeki …. eğitiminin 

etkinleştirilmesini ve yaklaşık 500 kişinin modern …… tekniklerini, Mesleki 

Eğitim Merkezi ve sektör temsilcileri ortaklığı aracılığıyla öğrenmesini ve 

uygulamasını amaçlamaktadır. 

Genel ve Özel Hedef yazarken şu hususlara dikkat edilmelidir: 

� Projenin genel hedefi hibe programının hedefleri ile uyumlu olmalıdır. 

� Projenin özel hedefi açık olmalıdır. 

� Proje hedefleri ile anlatılan ihtiyaç ve problemler arasında tutarsızlık olmalıdır. 

� Projenin özel hedefi gerçekçi olmalıdır 

� Proje özel hedefleri faaliyetler olarak biçimlendirilmemelidir. 

5.2.2.1.6. gerekçelendirme 

� Projenin, başvurulan hibe programı hedefleri ile uyumlu olduğu, 

� Projenin program önceliklerinden an az biri ile uyumlu olduğu, 

� Projenin uygulanacağı bölgenin projeye duyduğu ihtiyaçlar ve sınırlamalar, 

� Seçilen bölgedeki problemler, 

� Problemlerin nedenleri, 

� Problemlerin etkileri, 

� Olası çözüm önerileri, 

� Hedef grupların ve nihai yararlanıcıların sayı ve özellikleri, 

� Hedef grupların ve faaliyetlerin seçim nedenleri 

� Faaliyetlerin hedef gruplarla bağlantısı 

� Projenin getireceği yenilikçi yaklaşım veya modeller 

� Problemin çözümüne getirilen yeni ve etkili yaklaşımlar 

� Farklı bölgelerde kullanılabilecek, model oluşturabilecek uygulamalar 

� Yaygınlaştırılabilecek uygulamalar 

“gerekçelendirme” bölümde açıklanmalıdır. 

Örnek : 

ABC bölgesinde 2008 yıl sonu TUIK istatistiklerine göre yaklaşık 15,000 kişi işsizdir. 

İş gücü piyasasına yeni katılanların çoğu lise ve üniversite mezunu gençlerdir. 

Türkiye ekonomisinde son yıllarda yaşanan istihdamla ilgili sorunlar bölgeye de 

kendi ölçeğinde yansımaktadır. Bölgenin Türkiye genelinden farklı bir özelliği …… 

istihdamında yüksek oranlı azalma ve bu kişilerin iş gücü piyasasına vasıfsız olarak 

katılımıdır. 

Son on yılda meydana gelen hızlı yapısal değişiklik geleneksel iş gücü piyasasını 

da değiştirmiştir. Sanayide 10 yıl öncesine göre daha az insan çalışmaktadır. Bu 

olumsuzluklara rağmen iyi eğitilmiş ve değişken ortamlara uyabilecek kimselere

hizmet sektöründe birçok fırsatlar sunulmaktadır. Son zamanlarda yapılan 

araştırmalar bölge ekonomisinin büyüyen sektörlerdeki iş gücü talebi ile iş gücü 

piyasasına girmekte olan gençlerin temel beceri ve özellikleri arasında önemli bir 

farklılık olduğunu ortaya koymaktadır. Bölgedeki mesleki eğitim kurumlarının iş gücü 

piyasasındaki değişikliklere cevap verebilecek şekilde yapılanmaları gerekmektedir. 

İş gücü piyasasına yeni giren gençlere ve tarım sektöründen piyasaya katılan vasıfsız 

işsizlere meslek edindirme ve onları işe yerleştirme konusundaki hizmetler yetersiz 

kalmaktadır. Bu durum bölgedeki gençler arasında uzun süreli işsizliğin giderek 

artmasına neden olmaktadır. 

Gerekçelendirme yazarken şu hususlara dikkat edilmelidir: 

� Projenin yürütüleceği bölge ve hedef grubun yeterli derecede analiz edilmesi, 

� Kullanılan analiz verilerinin gerçekçi olması, 

� Projenin hedef kitlenin sorun ve ihtiyaçlarına hitap ediyor olması, 

� Proje hazırlanırken hedef kitlenin ihtiyaç ve sorunlarının göz önünde 

bulundurulması, 

� Hedef kitlenin iyi tanımlanması. 

5.2.2.1.7. Faaliyetlerin Ayrıntılı tanımı 

Faaliyet, projenin amaçlarına ulaşmak için neler yapılacağını anlatır. 

Yapılacak her faaliyetin 

• başlığı, 

• detaylı tanımı, 

• her ortağın/ iştirakçinin/ alt yüklenicinin faaliyet alanı ve sorumluluğu anlatılır. 

Örnek: 

Faaliyet 1. Eğitime katılacak kişilerin belirlenmesi 

Bu faaliyetin amacı; projemizin sağlayacağı olanaklara en çok ihtiyacı olan genç 

bay ve bayanlara ulaşarak aralarından projenin gerektirdiği şartlara (7 ay boyunca, 

haftada 5 gün – Pazartesiden cumaya – sabah 9.00 akşam 18.00 arası katılım şartı) 

uyarak projeye katılacakları seçmektir. Projeye katılacakların seçimi sırasında 

kesinlikle katılımcının cinsiyeti ve etnik kökeni göz önünde bulundurulmayacaktır. 

Proje ile ilgili bilgi, hedef kitleye aşağıda belirtilen yollarla ulaştırılacaktır: 

1. Basın duyuruları (üç yerel gazete ve bir yerel televizyon kanalı proje 

çerçevesinde verilecek eğitimlerle ilgili bilgiyi yayınlamaya istekli olduklarını 

belirttiler.) ve hedef kitlenin yaşadığı yoksul bölgelere asılacak afişlerle; 

2. Bölgenin önde gelen kişilerinin ve kurumlarının (muhtar, ilgili yerel 

yönetimlerin ofisleri, vb.) hedef kitle ile doğrudan temas kurulması konusunda 

desteğiyle. Basın ve duyuru kampanyası 30 gün süresince devam edecektir. 

Başvuranlar arasından 60 kişi eldeki bilgilere ve başvuranın çıraklık eğitimi 

uzmanlarıyla yapacağı mülakata göre seçilecektir. Seçim işlemi sırasında aşağıda 

belirtilen kriterler esas alınacaktır: 

Gerekçelendirme yazarken 

şu hususlara dikkat 

edilmelidir: 

�Projenin yürütüleceği 

bölge ve hedef grubun 

yeterli derecede analiz 

edilmesi, 

�Kullanılan analiz 

verilerinin gerçekçi olması, 

� Projenin hedef kitlenin 

sorun ve ihtiyaçlarına hitap 

ediyor olması, 

� Proje hazırlanırken 

hedef kitlenin ihtiyaç ve 

sorunlarının göz önünde 

bulundurulması, 

� Hedef kitlenin iyi 

tanımlanması 

Faaliyet, projenin 

amaçlarına ulaşmak için 

neler yapılacağını anlatır. 

Yapılacak her faaliyetin 

•başlığı, 

•detaylı tanımı, 

•her ortağın/ iştirakçinin/ 

alt yüklenicinin faaliyet 

alanı ve sorumluluğu 

anlatılır. 

39


40 

• Katılımcılar 18-24 yaşları arasında olmalıdır. 

• Katılımcılar lisede okulu terk etmiş olmalıdır. 

• Kendilerinin ve ailelerinin gelir seviyesi çok düşük olmalıdır. 

• Katılımcıların ……… öğrenmeye istekli olduklarını belirtmiş olmaları 

gerekmektedir. 

Katılımcıların seçilmesi işlemi projenin başladığı ilk ay içinde yapılacaktır. 

………. Derneği halka duyurulmasından sorumlu olacak ve Mesleki Eğitim Merkezi 

katılımcıların seçilmesi işlemine öncülük edecektir. Bu işlemler için uzmanlar 20 tam 

iş günü emek sarf edecektir. 

• Beklenen çıktı ve sonuçlar: Gerekli kapasiteye sahip 60 katılımcının şeffaf bir 

şekilde seçilmesi; halkın projeye olan ilgisinin ve AB’nin projeye olan katkısı 

hakkında bilgisinin giderek artması. 

Faaliyet 2. Projeyi yürütecek ekibin eğitimi 

• HBÖ projesini yürütmek için seçilen ekibin tam bir uyum içinde çalışması 

gerekmektedir. Ekibin çoğu; katılımcılarla birden fazla konu üzerinde çalışacak, 

bu nedenle klasik biçimde sınıflarda ders anlatmanın yanı sıra katılımcılara 

danışmanlık yapacak, liderlik becerilerini geliştirme gibi konularda da onlara 

yardımcı olacaktır. Bütün proje ekibinden dersler dışındaki kendilerine 

ait zamanı kullanarak ders programını, derslerde kullanılacak materyali 

hazırlamaları beklenmektedir. Uyumlu bir ekip olmak için gerekli ortamın 

yaratılması için eğitim programı, katılımcı kitlesi, projenin amaçları, hedefleri 

gibi konuları içerecek ve çalıştaylar, fikir alışverişi gibi faaliyetlerden oluşan 

5 gün sürecek programa katılacaklardır. 5 günlük program HBÖ ofisinde 

gerçekleştirilecek ve aşağıdaki faaliyetlerden oluşacaktır: 

• Pazartesi sabahı: Takım kurma çalıştayı (dışarıdan danışmanın katılımıyla) 

kendini karşındaki kişinin yerine koyma, fikir alışverişi ve ekibin birbirlerinin 

tecrübeleri hakkına daha fazla bilgi sahibi olmasını sağlayacak aktiviteler 

yapılması 

• Pazartesi öğleden sonra: HBÖ’nün misyonu ve hedefleri hakkında proje 

yöneticilerinin yapacağı sunumlar ve fikir alışverişi yapılması 

• Salı sabahı: ……. Eğitimi I, projeye katılacakların vaktinin büyük bir kısmını 

geçireceği inşaat sahasını proje ekibine tanıtmak amacıyla yapılacak 

bilgilendirme gezisi yapılması 

• Salı öğleden sonra: ……. Eğitimi II, uzmanlar tarafından verilecek olan, proje 

ekibinin iş terminolojisini ve işin yürütülüşünü anlamasına yardımcı olacak 

dersler 

• Çarşamba sabahı: …….ya Giriş I, …….yı hiç bilmeyenlere ……… nasıl öğretilir 

üzerine proje ekibine verilecek olan sunum 

• Çarşamba öğleden sonra: …….ya Giriş II, …….yı bilmeyenlere ders veriyormuş 

gibi ders verme üzerine pratik yapma 

• Perşembe sabahı: Bilgisayar laboratuvarının eğitimlerde faydalı bir şekilde 

kullanılması üzerine laboratuvar sorumlusu tarafından verilecek sunum 

• Perşembe öğleden sonra: Bilgisayar laboratuvarı II; bilgisayar yardımıyla

eğitim ve yazılım paketlerinin bazı sıkıntıları olan katılımcılara nasıl yardımı 

olabileceğine dair fikir alışverişi yapılması 

• Cuma sabahı: Danışmanlık I; yöre halkının durumu ve HBÖ projesinin 

kaynaklarının katılımcılara sağlık, çocuk bakımı, yaşam standartları, aile, yasal 

konularla ile ilgili nasıl yardımcı olabileceği üzerine fikir alışverişi yapılması 

• Cuma öğleden sonra: Danışmanlık II; öğrenme zorluğu, uyuşturucu madde, 

alkol, tiner bağımlılığı, aile içi şiddet, psikolojik sorunları olan kişilerin nasıl 

tespit edilip, bu kişilere nasıl yardım edilebileceği üzerine çalıştay yapılması 

• Beklenen çıktı ve sonuçlar: Projenin uygulanmasından sorumlu olacak, 

daha önceden bu işi yapmamış 20 kişiye, projeyi başarılı bir şekilde 

uygulayabilecekleri bilgi ve becerilerin kazandırılması 

5.2.2.1.8. Yöntem 

Yapılacak faaliyetleri başarmak için kullanılacak metotlar, uygulamalar ve süreç 

yönetimi anlatılır. Projenin uygulanmasında kullanılacak yöntemlerin uygulanabilir 

olduğu ve bu yöntemlerin seçilme nedenleri ile hedef kitle üzerinde somut ve kalıcı 

etkiler oluşturacağı anlatılmalıdır. 

Örnek: 

• Seçilen yöntem toplumsal çevre şartlarına uygundur. 

• Seçilen yöntem hedef kitle için ….dan dolayı uygundur ve hedef kitle bu 

yöntemi benimseyecektir. 

• Planlanan faaliyetler sonuçlara ……sayesinde ulaştıracaktır. 

• Daha önceki projelerden çıkarılan derslere göre…... 

Bu bölümde ayrıca başvuru sahibi ile ortakların veya diğer kuruluşların detaylı 

bir şekilde anlatılması, bunun yanında her ortağın projedeki rolünün, seçilme 

nedenlerinin, projeye katkılarının hangi yöntemlerle sağlanacağının açıklanması 

gereklidir. 

Başvuru sahibi: Proje teklifini sunan ve kabulü hâlinde, fonu sağlayan kuruluşla 

sözleşmeyi imzalayan kurumdur. 

Ortak: Projenin uygulamasında ve yürütülmesinde iş birliği yapan kuruluştur (Hibe 

fonundan yaralanabilir.). 

iştirakçi: Başvuru sahibi ve proje ortakları dışında olan, projeye finansal veya 

diğer konularda destek sağlayan kuruluştur (Belediye, STK, Odalar) (Hibe fonundan 

yaralanamaz.). 

Alt yüklenici: Projeye mal veya hizmet sağlayan kuruluş veya firmadır (Proje 

başvuru formunda alt yüklenici isimleri yer almamalıdır.). 

Yöntem yazılırken şu hususlara dikkat edilmelidir: 

� Önerilen uygulama yönteminin açık olması, 

� Önerilen uygulama yöntemlerinin neden seçildiği, 

� Ortakların projede belirtilen uygunluk kriterlerini yerine getirebilmelerinin 

gerçekçi olması, 

� Ortakların benzer projeler veya faaliyetlerde deneyimlerinin olumlu katkı 

sağladığı, 

Yapılacak faaliyetleri 

başarmak için kullanılacak 

metotlar, uygulamalar ve 

süreç yönetimi anlatılır. 

Projenin uygulanmasında 

kullanılacak yöntemlerin 

uygulanabilir olduğu ve 

bu yöntemlerin seçilme 

nedenleri ile hedef kitle 

üzerinde somut ve kalıcı 

etkiler oluşturacağı 

anlatılmalıdır. 

Yöntem yazılırken 


edilmelidir: 

�Önerilen uygulama 

yönteminin açık olması, 

�Önerilen uygulama 

yöntemlerinin neden 

seçildiği, 

�Ortakların projede 

belirtilen uygunluk 

kriterlerini yerine 

getirebilmelerinin gerçekçi 

olması, 

�Ortakların benzer 

projeler veya faaliyetlerde 

deneyimlerinin olumlu 

katkı sağladığı, 

�Başvuru sahibi ve ortağın 

faaliyet alanının proje 

hedefleri ile ilgili olması, 

�Ortakların 

sorumluluklarının açık 

olarak tanımlanması. 

41


Proje süresi yazılırken 


edilmelidir: 

� Proje süresi (ne zaman 

başlayıp ne zaman 

biteceği) belirtilmelidir. 

� Proje süresinin “hibe 

başvuru” formunda 

belirtilen azami süreyi 

aşmamasına dikkat ediniz. 

�Proje faaliyetlerini 

planlarken yüksek maliyetli 

faaliyetleri (hizmet satın 

alımı, mal alımı, vs.) ilk 

aylara koymamaya dikkat 

ediniz. 

Faaliyet planı; 

� Faaliyetleri 

gerçekleştirmek için gerekli 

detaylara ayırır. 

� Faaliyetlerin sırasını, 

süresini ve önceliğini 

netleştirir. 

� Uygulama ve yönetim 

sorumluluklarını tayin eder. 

� Hedeflenen ürün ve/veya 

hizmetleri netleştirir. 

42 

� Başvuru sahibi ve ortağın faaliyet alanının proje hedefleri ile ilgili olması, 

� Ortakların sorumluluklarının açık olarak tanımlanması. 

5.2.2.1.9. Proje Süresi ve Faaliyet Planı 

Proje süresi yazılırken şu hususlara dikkat edilmelidir: 

� Proje süresi (ne zaman başlayıp ne zaman biteceği) belirtilmelidir. 

� Proje süresinin “hibe başvuru” formunda belirtilen azami süreyi (HBÖ: 12 ay) 

aşmamasına dikkat ediniz. (Uygulama süresi belirtilen azami süreyi geçen projeler 

değerlendirme dışı bırakılır.) 

� Proje faaliyetlerini planlarken yüksek maliyetli faaliyetleri (hizmet satın alımı, 

mal alımı, vs.) ilk aylara koymamaya dikkat ediniz. 

5.2.2.1.9.1. Faaliyet Planı Hazırlama Esasları 

Faaliyet planı; 

� Faaliyetleri gerçekleştirmek için gerekli detaylara ayırır. 

� Faaliyetlerin sırasını, süresini ve önceliğini netleştirir. 

� Uygulama ve yönetim sorumluluklarını tayin eder. 

� Hedeflenen ürün ve/veya hizmetleri netleştirir. 

o Ürün ve/veya hizmetleri tanımlar (ne) 

o Ne kadar süre alacağını belirtir (ne kadar zaman) 

o Bütçeyi netleştirir (kaça) 

o Mekanı belirtir (nerede) 

o Sorumlu kişiyi belirler (kim) 

5.2.2.1.9.2. Faaliyet Planı Hazırlama Aşamaları 

� Ana faaliyetlerin listelenmesi (Mantıksal çerçeve tablosundaki faaliyetler baz 

olarak alınır.) 

� Faaliyetlerin detaylandırılması (Amaç, faaliyetleri organize etme ve yönetme 

işlerini kolaylaştırmaktır. Fazla detaylandırmadan kaçınılmalıdır. Zaman ve kaynaklara 

yönelik yeterli ayrıntı verilir verilmez detaylandırma bitirilmelidir.) 

� Faaliyetlerin sıralanması ve bağlılıkların belirlenmesi (Bir faaliyeti hangi 

faaliyetin izleyeceği belirlenir ve buna göre sıralanır (sıralama). Biri bitmeden 

başlayamayacak faaliyetler belirlenir ve buna göre mantıklı bir akış sağlanır (bağlılık)). 

� Faaliyetlerin başlama, uygulanma ve tamamlanma zamanlarının belirlenmesi 

(Detaylandırılmış ve sıralanmış faaliyetlerin başlama, uygulanma ve tamamlanma 

zamanları doğru belirlenmelidir. ) 

� Görev ve sorumlulukların belirlenmesi (Hangi işi kim/kimler yapacak?)

5.2.2.1.9.3. Faaliyet Planı tablosu (gantt şeması) 

Faaliyet planı tablosu bir bilgi sunma çizelgesidir. Faaliyet planı tablosu; 

� Bitirilmesi gereken proje faaliyetlerini, 

� Faaliyetlerin mantıksal sıralamasını, 

� Faaliyetler arası bağlılık ilişkilerini, 

Tablo � yatay Faaliyetlerin zaman ekseni başlama/bitiş boyunca aktivitelerde zamanlarını planlanan içerir. ve gerçekleşen ilerlemeyi gösterir. 

Her 

Tablo 

bir aktivitenin 

yatay zaman 

planlanan 

ekseni 

ilerleyişine 

boyunca 

k�yasla 

aktivitelerde 

gerçek durumunu 

planlanan 

gösteren 

ve 

etkin 

gerçekleşen 

ve kolay 

okunabilen ilerlemeyi gösterir. bir tablodur. Her Proje bir aktivitenin etkinliklerinin planlanan kontrolüne ilerleyişine ve izlenmesine kıyasla yard�mc� gerçek durumunu olmas�n�n 

yan�nda gösteren faaliyetlerin etkin ve uygulama kolay okunabilen sürecine başlanmadan bir tablodur. tedbir Proje al�nmas�n� etkinliklerinin sağlar. kontrolüne 

ve izlenmesine yardımcı olmasının yanında faaliyetlerin uygulama sürecine 

başlanmadan tedbir alınmasını sağlar. 

Şekil 

Şekil 

9. Gantt 

9. gantt 

Şemas� 

Şeması 

5.2.2.2. Projeden Beklenen Sonuçlar 

5.2.2.2. Projeden Beklenen Sonuçlar 

Beklenen sonuçlar aşağıdaki bölümleri içerir: 

Beklenen sonuçlar aşağ�daki bölümleri içerir: 

1. Hedef gruplar üzerinde beklenen etki 

1. 2. Hedef Yayınlar gruplar ve diğer üzerinde çıktılar beklenen etki 

2. 3. Yay�nlar Çarpan ve etkisi diğer ç�kt�lar 

3. 4. Çarpan Sürdürülebilirlik etkisi 

4. Sürdürülebilirlik 

5.2.2.2.1. Hedef gruplar Üzerinde Beklenen Etki 

5.2.2.2.1. Hedef Gruplar Üzerinde Beklenen Etki 

Hedef grupların projenin uygulanması sonucunda elde edecekleri faydaların 

tanımlanmasıdır. Hedef gruplar üzerindeki beklenen etki kesin, erişilebilir ve sayılabilir 

Hedef gruplar�n projenin uygulanmas� sonucunda elde edecekleri faydalar�n tan�mlanmas�d�r. 

olmalıdır. 

Hedef gruplar üzerindeki beklenen etki kesin, erişilebilir ve say�labilir olmal�d�r. 

Örnek: 

Faaliyet planı tablosu bir 

bilgi sunma çizelgesidir. 

Faaliyet planı tablosu; 

� Bitirilmesi gereken proje 

faaliyetlerini, 

� Faaliyetlerin mantıksal 

sıralamasını, 

� Faaliyetler arası bağlılık 

ilişkilerini, 

� Faaliyetlerin başlama/ 

bitiş zamanlarını içerir. 

Beklenen sonuçlar 

aşağıdaki bölümleri içerir: 

1. Hedef gruplar üzerinde 

beklenen sonuçlar etki aşağ�daki bölümleri 

2. Yayınlar içerir: ve diğer çıktılar 

3. Çarpan etkisi 

etki 


Aç�klama [SY45]: Beklenen 

1. Hedef gruplar üzerinde beklenen 

2. Yay�nlar ve diğer ç�kt�lar 

3. Çarpan etkisi 


Hedef grupların projenin 

uygulanması sonucunda 

elde edecekleri faydaların 

tanımlanmasıdır. Hedef 

gruplar Aç�klama üzerindeki [SY46]: Hedef 

beklenen etki kesin, 

erişilebilir sonucunda ve elde sayılabilir edecekleri 

gruplar�n projenin uygulanmas� 

faydalar�n tan�mlanmas�d�r. Hedef 

olmalıdır. 

gruplar üzerindeki beklenen etki 

kesin, erişilebilir ve say�labilir 

olmal�d�r. 

43


Çıktılar, proje faaliyetlerinin 

ürünleridir. Tüm proje 

çıktılarını tanımlanmalı 

ve bunlar sayısal olarak 

belirtilmelidir. 

Çarpan etkisi, projenin 

olumlu etki ve sonuçlarının 

uzun vadede devam 

etmesidir. Projenin olumlu 

etki ve sonuçları, projelerin 

bir katma değeridir. 

Diğer alan ve sektörlerin 

gelişimini ve hedef gruplar 

için daha fazla faydanın 

elde edilmesini sağlar. 

44 

Örnek: 

• 18-26 yaş aralığındaki gençlerin otomotiv iş gücü piyasasına yeterli katılımlarını 

sağlayacak yeni veya geliştirilmiş nitelik ve beceriler kazanmaları 

• Okuma yazma bilmeyen 300 kadının HBÖ kültürü değerlerini tanımalarını ve 

bunları korumalarını sağlamak 

• 150 AML, ATL, EML ve MEM öğretmeninin; işletme sahipleri ve sektör 

temsilcilerinin bilgi ve deneyimlerini paylaşarak artırmaları 

• HBÖ kapsamında etkin bir iş gücü piyasası için yerel (veya cazibe merkezi) 

düzeyde 1 bilgi ağının kurulması 

• 60 MEM mezununun; …… konusunda, yeni teknoloji bilgi ve becerilerinin 

geliştirilmesi 

• Proje ortaklarının yaygın eğitimde ……. konularında, öğrencilerine eğitim ve 

destek verebilmeleri amacıyla kapasitelerinin geliştirilmesi 

5.2.2.2.2. Yayınlar ve Diğer Çıktılar 

Çıktılar, proje faaliyetlerinin ürünleridir. Tüm proje çıktılarını tanımlanmalı ve 

bunlar sayısal olarak belirtilmelidir. 

Örnek: 

1. Eğiticiler için otomotiv kursu rehber kitapçığı yayımlanması 

o Rehber kitapçıkta 2 bölüm yer alacaktır. İlk bölüm genel eğitim amaçlarını 

ve eğitim yöntemini tanımlar. İkinci bölüm ise her bir eğitim konusunun detaylı bir 

sunumunu, eğitim araç, gereçlerini ve testleri içerecektir. Rehber kitapçık yaklaşık 200 

sayfa olacak ve 20 kopya basılarak her eğiticiye dağıtılacaktır. 

2. Yenilenen ve gerekli araçlarla donatılan eğitim alanları 

o Projenin uygulanması sonucu olarak 300 m² eğitim alanı yeniden 

düzenlenecek; bilgisayar ve gerekli BT cihazları ile donatılacaktır. İki bilgi işlem 

odası 20 bilgisayar, 2 yazıcı, 1 fotokopi makinesi ve uygun bilgisayar programıyla 

donatılacaktır. Bu alanlar eğitim amaçlı kullanılmadığı zamanlarda kursiyerlerin 

serbest kullanımına açılacaktır. 

5.2.2.2.3. Çarpan Etkisi 

Çarpan etkisi, projenin olumlu etki ve sonuçlarının uzun vadede devam etmesidir. 

Projenin olumlu etki ve sonuçları, projelerin bir katma değeridir. Diğer alan ve 

sektörlerin gelişimini ve hedef gruplar için daha fazla faydanın elde edilmesini sağlar.

Örnek: 

Proje, HBÖ kapsamında etkin bir iş gücü piyasası için yerel düzeyde, bir bilgi 

ağının kurulmasını öngörüyor. Bu bilgi ağı; İŞKUR, Mesleki Eğitim yetkilileri, sektör 

temsilcileri, TOBB kuruluşu, ve benzeri kuruluşlar tarafından da kullanılabilecektir. Bu 

da yerelde daha fazla faydanın elde edilmesini ve kaynakların daha etkili ve verimli 

tahsisini sağlayacaktır. 

5.2.2.2.4. Sürdürülebilirlik 

Sürdürülebilirlik, proje bittikten sonra sonuç ve faaliyetlerinin etkilerinin devam 

etmesidir. Ele alınması gerekli üç alt başlık vardır: 

1. Finansal Sürdürülebilirlik (Hibenin kullanımından sonra faaliyetlerin nasıl 

finanse edileceğidir.) 

Örnek: Proje bittikten sonra eğitim ücretleri ve malzeme maliyetleri ÇYEGM’ye 

bağlı Haymana HEM tarafından karşılanacaktır. 

2. Kurumsal Sürdürülebilirlik (Proje bittikten sonra faaliyetlerin devamını 

sağlayacak bir yapının ya da yerel sahiplenmenin olup olmayacağıdır.) 

Örnek: Geliştirilen eğitim merkezinin varlığı proje bittikten sonra da devam 

edecek, bu yer Haymana İlçe MEM’e devredilecektir. Proje faaliyetleri buradan sevk ve 

idare edilecektir. 

3. Politika Boyutunda Sürdürülebilirlik (Proje bittikten sonra faaliyetlerin 

getireceği yapısal etkilerdir.) 

Örnek: Proje …… yönetmeliğinin oluşturulmasını sağlayacaktır. Proje 

ortakları bu yönetmelikteki değerleri ve yöntemleri benimseyecek ve bunu bir 

kurumsal politika olarak uygulamaya başlayacaklardır. 

5.2.2.3. Projenin Bütçesi 

Proje bütçesi, projenin hedeflediği sonuçlara ulaşmak için yürütülecek faaliyetlerin 

kaynaklarının doğru ve etkili planlamasının yapıldığı bölümdür. Proje hazırlama 

aşamasında en çok zorlanılan ve projelerin elenmesinde en başta gelen nedenlerden 

biridir. 

Bütçe hazırlamadan önce aşağıdaki hususlara dikkat edilmesi gereklidir: 

� Bütçe, faaliyetler ve takvimle uyumlu olmalı. 

� Proje bütçesine yansıtılan maliyet, söz konusu faaliyetin gerçek maliyeti 

Sürdürülebilirlik, proje 

bittikten sonra sonuç ve 

faaliyetlerinin etkilerinin 

devam etmesidir. Ele 

alınması gerekli üç alt 

başlık vardır: 

1. Finansal Sürdürülebilirlik 

2. Kurumsal Sürdürülebilirlik 

3. Politika Boyutunda 

Sürdürülebilirlik 

Proje bütçesi, projenin 

hedeflediği sonuçlara 

ulaşmak için yürütülecek 

faaliyetlerin kaynaklarının 

doğru ve etkili 

planlamasının yapıldığı 

bölümdür. 

45


Proje bütçesi hazırlanırken 

aşağıdaki bileşenler dikkate 

alınmalıdır: 

�Mantıksal Çerçeve 

� Proje Faaliyetleri 

�Faaliyet Planı 

� Proje İçin Gerekli 

Donanım 

� Proje Ekibi 

� Çalışma Süreleri 

46 

olmalıdır. Bir faaliyetin detaylandırılmasıyla ortaya çıkacak bir çok alt faaliyetler ve 

bütçelendirmeler ortaya çıkacaktır. Bunlar bütçe tablosunda bir bütün halinde detaylı 

bir şekilde gösterilmeli ve faaliyet gerçekleştirilmeden önce o hesaplamanın doğru 

bir şekilde yapılması gerekmektedir. 

� Atlanan veya belirtilmeyen maliyet olmaması için hazırlanan bütçe ile 

mantıksal çerçeve içindeki ya da faaliyet planındaki faaliyetler tek tek iyice kontrol 

edilmeli. 

� Fazladan veya gereksiz maliyetler olmamalı. Başvuru formunu her aşamada 

sürekli revize ederek çıkacak yanlışlık derhal çözülmelidir. “Sonra yaparım” veya 

“Hepsini bir hallederim” düşünceleri daima yeni hatalar doğurur. 

� Bütçede verilen maliyetler için piyasa araştırması yapılmalı. Bütçe hazırlarken 

“Olsa olsa şu kadardır!” yönteminden kaçınılmalıdır. (Birim maliyeti 10.000 Avroyu 

aşan bir ekipman satın alımının söz konusu olması hâlinde, söz konusu ekipmanın 

proforma faturasının Ek J kapsamında verilmesi gerekmektedir.) 

� Projedeki bir kaynak için çifte maliyetlendirme yapılmamasına dikkat edilmeli. 

Aynı malzemenin satın alma maliyeti iki ayrı bütçe kaleminde belirtilmemelidir. 

� Proje teklifini sunan kuruluş, bütçedeki eş finansman katkısını karşılamak 

zorunda olduğuna dikkat etmeli. (Eş finansman katkısı; başvuru sahibi kuruluşun 

proje bütçesine kendi kaynaklarından sağlayacağı mali katkıdır. Eş finansman katkısı 

hibe programlarında en az % 10, en fazla % 20’dir. Başvuruda bulunan kuruluşun 

proje bütçesinin belirli bir yüzdesini kendi öz kaynaklarından veya başka bir fon 

kuruluşundan bulması gerekecektir.) 

� Bütçedeki eş finansman katkısını kamu kurumlarının nakdi olarak karşılamak 

zorunda olmadığı bilinmeli. (Projede idari personel olarak çalıştırılacak en az 2 kamu 

personeli, başvuru sahibi kurumun eş finansman katkısı için yeterli olabilecektir. Proje 

kapsamında görevlendirilen personelin maliyeti ayni katkı değildir ve başvuru sahibi 

ya da ortakları tarafından karşılanması durumunda proje bütçesindeki eş finansman 

olarak kabul edilebilir. Kamu kurumlarında, başvuru sahibinin kendi personelinin 

maaşının eş-finansman sayılabilmesi için söz konusu personelin kendi kurumunun 

projesinde çalışmak üzere görevlendirilmiş olması gerekmektedir.) 

� Toplam ekipman ve tedarik maliyetinin doğrudan giderler toplamının %15’ini 

aşmamasına dikkat edilmeli. 

� Bütçede yer verilen kalemlerin tamamı belgelendirilebilir olmalı. (Fiş, Fatura, 

Maaş bordrosu, Uçak/Otobüs bileti) 

Proje bütçesi hazırlanırken aşağıdaki bileşenler dikkate alınmalıdır: 

� Mantıksal Çerçeve (faaliyetler, riskler ve varsayımlar) 

� Proje Faaliyetleri 

� Faaliyet Planı 

� Proje İçin Gerekli Donanım 

� Proje Ekibi 

� Çalışma Süreleri

Projelerin bütçe bileşenleri 6 ana kalemden oluşur: 

1. Personel Giderleri 

1.1 Maaşlar ve Ücretler 

1.2 Harcırahlar 

2. Yolculuk Giderleri 

3. Ekipman/Donanım Giderleri 

4. Proje/Ofis Giderleri 

5. Diğer Harcamalar/Hizmetler 

6. İdari Harcamalar 

1. Personel giderleri 

Personel masraflarının altında, şu tür harcamalara yer verilmektedir: 

� Proje personeline ödenen brüt maaşlar 

� Proje personeline destek veren çalışanlara (teknik personele) ödenen brüt 

maaşlar 

� Projede çalışacak olan danışmanların ücretleri 

� Proje personeline yolculuklar/toplantılar vs. için ödenen günlük harcırahlar 

� Proje kapsamında düzenlenen toplantı, seminer, basın toplantısı gibi 

faaliyetlere katılan proje personeline ödenecek harcırahlar 

� Toplantı katılımcılarına verilecek günlük harcırah 

1.1. Maaşlar ve Ücretler 

� Projenin en önemli harcama kalemidir. 

� Maliyet hesaplanırken proje personelinin kaç kişi olacağı ve ne kadar süre 

için işe alınacağı dikkate alınmalıdır. 

� Projede kimlerin çalışacağı öngörülmeli, maaşlar belirlenirken bu kişilerin 

özellikleri ve talep edebilecekleri maaş göz önüne alınmalıdır. 

� Personel maaşları olduğu gibi bütçeye yansıtılmalı, düşük veya yüksek 

gösterilmemelidir. 

� Kısmi zamanlı çalışacak personelin maliyeti, aylık değil, birim adede (çalışma 

saati veya gününe) göre hesaplanmalıdır. 

� Proje kapsamında ay, gün veya saat olarak birim çalışma adetleri bulunmalıdır. 

� Birim fiyat sütununa aylık, günlük veya saatlik ücretler yazılmalıdır. 

47


Harcırah, personelin ve 

faaliyet (toplantı, çalıştay, 

eğitim, seminer, konferans) 

katılımcılarının konaklama 

ve yemekleri için ödenecek 

giderdir. 

48 

� Aylık çalışma süreleri hesaplanırken bir ay 22 gün olarak hesaplanmalıdır (iş 

günü). 

� Kısa dönemli uzmanlar varsa tabloda farklı olarak gösterilmelidir. 

� Yukarıdakilere ek olarak teknik ve idari personelin maaşları ayrı hesap 

edilmelidir. Teknik personel olarak danışman, uzman, eğitimci gibi destek ve kısa 

dönemli personel, idari personel olarak ise proje yöneticisi, muhasebeci, mutemet 

gibi projenin uygulamasından sorumlu uzun dönemli personel sayılabilir. 

Örnek: 

Faaliyet Bütçesi 1 tüm Yıllar 

giderler Birim 

1. insan Kaynakları 

1.1 Maaşlar (brüt tutar, yerel personel) 3 

Birim 

Sayısı 

Birim Maliyet 

(Avro) 

toplam Maliyet 

(Avro)2 

1.1.1 Teknik Aylık 0,00 

1.1.1.1 Eğitimci Adam/Gün 30 25 750,00 

1.1.1.2 Danışman Aylık 2 1000 2000,00 

1.1.2 İdari / Destek Personeli Aylık 0,00 

1.1.2.1 Proje Yöneticisi Aylık 12 1000 12000,00 

1.1.2.2 Proje Yönetici Yardımcısı Aylık 12 1000 12000,00 

1.1.2.3 Muhasebeci Aylık 12 1000 12000,00 

1.2 Maaşlar (brüt tutar, yabancı/uluslararası personel) Aylık 0,00 

1.3 Görev/Seyahat Gündelikleri 4 

1.3.1 Yurt Dışı (proje personeli) Gündelik 0,00 

1.3.2 Yerel (proje personeli) Gündelik 0,00 

1.3.3 Seminer/Konferans Katılımcıları Gündelik 0,00 

İnsan Kaynakları Alt Toplamı 38750,00 

� Maliyetlerin, raporlama ve değerlendirme aşamasında sorun çıkarmaması için; 

o kurum içi ücretler, 

o işin gerektirdiği özellikler, 

o piyasanın durumu gibi faktörler dikkate alınmalıdır. 

� SSK primleri, vergiler, kıdem tazminatı (proje sonunda ödenen) gibi unsurlar 

maaş giderlerine katılmalıdır. 

1.2. Harcırahlar 

� Harcırah, personelin ve faaliyet (toplantı, çalıştay, eğitim, seminer, konferans) 

katılımcılarının konaklama ve yemekleri için ödenecek giderdir. 

� Konaklama ve yemek masraflarını karşılamak üzere verilir. 

� Hesaplanırken konaklama (otel ve sabah kahvaltısı), öğle ve akşam yemeği

ücretleri kişilere göre ayrı ayrı hesaplanmalıdır (Çünkü faaliyete hem şehir içinden 

hem de şehir dışından katılanlar olabilecektir.). 

Örnek 1: 

2 gün sürecek olan bir toplantıya şehir içinden 30, şehir dışından 15 kişi katılacaktır. 

1.1. 45 kişi x 2 gün x 2 yemek = 180 birim 

(Yemek: 20 avro/yemek) 

1.2. 15 kişi x 2 gün = 30 birim 

(Konaklama: 80 avro/gün konaklama) 

1.1. Toplantı (Öğle ve 

akşam yemekleri) 

1.2. Toplantı 

(konaklama) 

Birim cinsi Birim miktarı 

Birim maliyet 

(EUR) 

toplam maliyet 

(EUR) 

Harcırah 180 20 3.600 

Harcırah 30 80 2.400 

Örnek 2: 

Birden fazla ülkede (Almanya, Fransa, İtalya ve Türkiye’de) çok uluslu bir proje 

yürütüyoruz. Proje 3 sene sürecektir. Bu süre boyunca; 

o İtalya ve Fransa’da üçer toplantı, 

o Almanya’da altı toplantı yapılacaktır. 

Projenin her toplantısına Türkiye’deki ortak kuruluştan bir kişi katılacaktır. 

Toplantılar iki gün sürecektir. 

AB’nin belirlediği günlük harcırahlar; Almanya için: 199, İtalya için: 113, 

Fransa için: 115 avrodur. 

Birim miktarı (Almanya): 6 toplantı X 2 gün X 1 kişi = 12 

Birim miktarı (İtalya): 3 toplantı X 2 gün X 1 kişi = 6 

Birim miktarı (Fransa): 3 toplantı X 2 gün X 1 kişi = 6 

1. Harcırahlar 

Birim cinsi Birim miktarı Birim maliyet toplam maliyet 

1.1 Yurt dışı harcırahlar 

Kuruluş – 1 

Almanya Harcırah 12 199 2.388 

İtalya Harcırah 6 113 678 

Fransa Harcırah 6 115 690 

2. Yolculuk giderleri 

� Yolculuk giderleri daima gidiş geliş olarak hesaplanır. 

� Yolculuk masrafları iki biçimde sınıflandırılır: 

49


50 

1. Proje personeli yolculuk masrafları 

o Ülke içi yolculuklar (otobüs - 200 kilometreden az) 

o Ülke içi yolculuklar (uçak) 

o Yurt dışı yolculuklar (otobüs) 

o Yurt dışı yolculuklar (uçak) 

2. Faaliyet katılımcılarının yolculuk masrafları 

o Ülke içi yolculuklar (otobüs - 200 kilometreden az) 

o Ülke içi yolculuklar (uçak) 

o Yurt dışı yolculuklar (otobüs) 

o Yurt dışı yolculuklar (uçak) 

� Yolculuk maliyetlerinde kapıdan kapıya ilkesi geçerlidir. Evden havaalanına, 

havaalanından yurt dışındaki otele gidişte yapılan taksi/metro/otobüs harcamaları 

yolculuk kalemlerine dâhil edilmelidir. 

Örnek 1: 

Bir önceki toplantıların yolculuk masrafları: 

Kuruluş temsilcisi için (uçak – yurt dışı yolculuklar) 

o Almanya’ya 6 kez gidiş dönüş yolculuk 

o İtalya’ya 3 kez gidiş dönüş yolculuk 

o Fransa’ya 3 kez gidiş dönüş yolculuk 

Uluslararası yolculuklar için ayrı ayrı dökümleri verilmez. Dökümler hava yolu 

şirketlerinden alınır. 

İtalya gidiş dönüş: 225 avro 

Fransa gidiş dönüş: 350 avro 

Almanya gidiş dönüş: 400 avro 

Toplam tutar: 

(225 x 3) + (350x 3) + (400 x 6) = 4.125 

- Her bir yolculuğu teker teker bütçeye geçirebiliriz. Veya 4.125 avroyu 12 yolculuğa 

böler, 343 avroyu yolculuk başına ortalama olarak bütçeye geçirebiliriz. 

Önemli not: Ulaşım giderleri, çıkış harçları, vize masrafları unutulmamalıdır. 

Ulaşım giderleri, çıkış harçları ve vize masrafları = 17 avro 

17 x 12 birim= 204 avro 

Toplam tutar: 

4.125 + 204 = 4.329 avro

Örnek 2: 

• 2 gün sürecek olan bir toplantıya ülke dışından 12, şehir dışından 30, şehir 

içinden 15 kişi katılacaktır (Yerel (şehir içi) katılımcıların yol masrafları da bu 

proje kaleminden karşılanamaz. Dolayısıyla sadece (12+30=) katılımcının 

yolculuk masrafları karşılanacaktır.). 

• Şehir dışından gelen 30 kişiden; 17 kişi uçakla, 13 kişi de otobüsle gelecektir. 

Otobüs ücreti ortalama gidiş dönüş: 50 avro 

Ülke içi uçak ücreti ortalama gidiş dönüş: 150 avro 

Ülke dışı uçak ücreti ortalama gidiş dönüş: 360 avro 

Yolculuk 

Birim cinsi Birim miktarı Birim maliyet toplam maliyet 

2.1. Uluslararası yolculuklar Yolculuk 12 360 4.320 

2.2. Ülke içi yolculuklar 

2.2.1. Yolculuk (otobüs) Otobüs 13 50 650 

2.2.2. Yolculuk (uçak) Uçuş 17 150 2.550 

Toplam 7.520 

3. Ekipman/Donanım giderleri 

� Ekipman/donanım, proje kapsamında kullanmaya gereksinim duyulan her 

türlü malzemedir. 

� Bu bütçe grubunda yer alabilecek kalemler; 

Bilgisayar (PC/LapT), projeksiyon cihazı, yazıcı, telefon santralı, tarayıcı, fotoğraf 

makinesi, faks, fotokopi, mikrofon, kamera, motosiklet, araba, CD/DVD yazıcı, şarj 

edilebilir piller vs. 

� Toplama ve markasız (no name) bilgisayarlar ve donanımlar yerine, 

karşılığında fatura alınabilecek ve garanti kapsamında olan markalı donanımlar satın 

almaya dikkat edilmelidir. 

Ekipman maliyeti Birim Cinsi Birim miktarı Birim maliyet toplam maliyet 

3.1 Diz üstü bilgisayar (3 adet) Ekipman 3 1.500 4.500 

3.2 Dijital kamera (2 adet) Ekipman 2 1.500 3.000 

3.3 Tarayıcı (1 adet) Ekipman 1 500 500 

3.4 Projeksiyon Cihazı (2 adet) Ekipman 2 1.200 2.400 

Ara toplam: Ekipman maliyeti 10.400 

Ekipman/donanım, proje 

kapsamında kullanmaya 

gereksinim duyulan her 

türlü malzemedir. 

51


Proje kapsamında kullanılacak 

ofisin çalışma maliyetleri; bu 

kalemin içeriğini oluşturur. 

52 

4. Proje/Ofis giderleri 

� Proje kapsamında kullanılacak ofisin çalışma maliyetleri; bu kalemin içeriğini 

oluşturur. 

� Bu bütçe grubunda yer alabilecek kalemler arasında ofis kirası, elektrik faturası, 

su faturası, ısınma giderleri, fotokopi giderleri, telefon faturası, sarf malzemeleri, toner 

vb. sayılabilir. 

Örnek: 

4. Ofis giderleri 

Birim 

Cinsi 

Birim 

miktarı 

Birim 

maliyet 

toplam 

maliyet 

4.1 Ofis kirası Aylık 12 500 6.000 

4.2 Sarf malzemeleri Aylık 12 100 1.200 

4.3 Diğer hizmetler (tel/faks/elektrik/ısınma, bakım) Aylık 12 200 2.400 

Ara toplam: Ofis giderleri 9.600 

5. Diğer Harcamalar/Hizmetler 

� Kuruluşun gerekli altyapıya sahip olmadığında dışarıya veya üçüncü şahıslara 

yaptırılması gereken işlerdir. 

� Bu bütçe grubunda yer alabilecek kalemler: 

Üretim ve organizasyon maliyetleri arasında kitap, film/belgesel, sergi, araştırma, 

seminer, konferans, basın toplantısı, çalıştay vs. sayılabilir. 

� Çeviri/simültane tercüme maliyetleri 

Düzenlenecek seminer, konferans gibi faaliyetler için simültane tercüme hizmeti 

alınması ya da proje kapsamında yürütülecek faaliyetler bir dilden başka bir dile 

tercüme yapılması gerekiyorsa, bu maliyetler bu bütçe grubunda gösterilir. 

� Araştırma maliyeti 

Projenin uygulanması için bir araştırma (anket, odak grupları belirleme, vs.) 

yapılması gerekiyorsa maliyeti proje bütçesine yansıtılmalıdır. Araştırmanın özellikleri 

iyi belirlenmeli ve araştırma şirketlerinden önceden fiyat alınmalıdır. 

Örnek: 

Proje uygulanmadan önce 10 kentte yaşayan toplam 500 kişiyle bir saha araştırması 

yapılacaktır. Araştırma bedeli, katılımcı başına 10 avrodur. Toplam maliyeti: 5.000 

avrodur. 

� Kitap/dokümantasyon toplama maliyeti

Projenin yürütülmesi için dokümantasyon toplanmasına (kitap alımı, vs.) gerek 

varsa toplanacak materyalin bedeli hesaplanıp proje bütçesine yansıtılmalıdır. 

� Mali denetim maliyeti 

Birçok fon sağlayıcı, projeler için dış mali denetimi zorunlu tutmaktadır. Bu 

durumlarda proje bütçesine yalnızca bu projenin denetim maliyetini karşılayacak bir 

tutar koymak gereklidir. 

� Değerlendirme maliyeti 

Proje değerlendirmesi, projenin verimliliğini araştıran ve raporlayan bir 

süreçtir. Projenin kurum dışı bağımsız uzmanlar tarafından değerlendirilmesi yarar 

sağlayacaktır. Bu tür bir değerlendirme yapılması fon sağlayan kuruluşun koşullarına 

bağlı olarak isteniyorsa fon sağlayan kuruluşun ne tür kişi veya kurumların 

değerlendirmesini geçerli kabul edeceği öğrenilmelidir. Bu kişi/kurumlardan alınan 

fiyatlarla bu kalemin maliyeti hesaplanmalıdır. 

� Finansal maliyetler (banka teminat mektubu maliyetleri) 

Bazı büyük ölçekli projelerde fon kuruluşlarınca banka teminat mektubu 

istenmektedir. Banka teminat miktarları fon kuruluşuna göre değişkenlik arz 

etmektedir. Projelerde, hangi tutarın üzerindeki miktarlar için teminat mektubu 

istendiği öğrenilmeli ve duruma göre (varsa) banka teminat mektubu garantisi 

maliyeti de projeye yansıtılmalıdır. 

6. idari Harcamalar 

� İdari harcamalar kapsamında proje bütçesine yansımayan harcamalar (Sarf 

malzemeleri, ofis giderleri, vb.) gösterilebilir. Bu tür harcama kalemleri bütçede ayrı 

bir yerde gösterilmişse bu tür kalemler idari harcamalar altında gösterilmemelidir. 

İdari harcamalar 

kapsamında proje 

bütçesine yansımayan 

harcamalar (Sarf 

malzemeleri, ofis giderleri, 

vb.) gösterilebilir. 

53


54 

Kaynakça 

- Güneşin AYDEMİR, (vd) Proje Geliştirmede Mantıksal Çerçeve Yaklaşımı, STGP, 

(Ank.,2004) 

- Bilim ve Aklın Aydınlığında Eğitim, Yıl:10,Sayı:120 

- MEB Projeler Koordinasyon Merkezi Başkanlığı, Proje Hazırlama Tekniği, 

(Ankara.1995) 

- Temel Proje Yönetimi, Sağlık Bakanlığı, Proje Destek Birimi (Ankara,2009) 

- Gökhan TUZCU, Avrupa Birliği’ne Giriş Süreci ve Eğitimde Vizyon 2023, 

(Ankara-2006) 

- TÜBİTAK, Proje Hazırlama Kılavuzu 

- Görkem Tekir, Proje Yönetimi, Çağlayan Kitabevi (İstanbul,2005) 

- Richard Newton, Adım Adım Proje Yönetimi Optimist Yay. (Çev. İlker Gülfidan), 

(İstanbul, 2006) 

- Nurhan Yentürk vd. Proje Döngüsü Yönetimi I. İstanbul Bilgi Üniversitesi 

Yayınları, (İstanbul 2006)

EKLER 

55


1 Tüzük, başvuruda bulunan 

kuruluşun ilgili ülkenin ulusal 

yasalarına tabi olarak kurulmuş 

olduğunu tespit etmeyi mümkün 

kılmaktadır. Bu bağlamda, 

tüzüğü bir başka ülkenin 

yasalarına tabi olan kuruluşlar 

uygun yerel kuruluşlar olarak 

değerlendirilemez. 

56 

EK-A 

örnek Hibe Başvuru Formu 

Projenin Adı: BiREYLERE MESLEK EDinDiRME PROgRAMI 

Projenin kapsadığı 

bölge: 

Başvuruda bulunanın 

adı 

Başvuru sahibinin 

uyruğu 1 

türkiye, iç Anadolu, Ankara 

Ankara Aydınlıkevler Meslek Lisesi 

t.C. 

Dosya no LLL- 

(sadece resmi kullanım içindir)

Europaid no 2 geçerli değil 

Yasal statü 3 MEB’e bağlı Kamu Eğitim öğretim Kurumu 

Ortak(lar) 4 Ankara iletişim Meslek Lisesi 


maliyeti (A) 

Sözleşme Makamından talep edilen 

tutar (B) 

[AVRO] 118,189.42 [AVRO] 106,370.53 %90 

Projenin toplam süresi: 12 ay 

Bu projeyle ilgili iletişim bilgileri: 

Posta adresi: 

telefon numarası: ülke kodu + 

şehir kodu + telefon numarası 

Faks numarası: şehir kodu + 

numara 

Bu projeyle ilgili bağlantı 

kurulacak kişi: 

Bağlantı kurulacak kişinin 

e-posta adresi: 

İrfan Baştuğ Mah. Aydınlıkevler / Ankara 

İş:0 312 222 22 22 

Cep telefonu:0 500 222 22 22 

0 312-222 22 22 

…………. 

………@........com 

Kurumun internet sayfası www.aliyilmaz.org.tr 

% Projenin toplam uygun 

maliyetleri içindeki 

yüzdesi (B/Ax100) 

Adres, telefon numarası, faks numarası ve özellikle e-posta adresindeki herhangi bir değişiklik yazılı 

olarak Sözleşme Makamına bildirilmelidir. Başvuru sahibi ile bağlantı kurulamamasından Sözleşme 

Makamı sorumlu değildir. 

2 Geçerli değil 

3 Örnek olarak; kar amacı 

gütmeyen, kamu kurumu, 

uluslararası kuruluş 

4 Ortak sayısı kadar kolan ekleyini z 

57


58 

EKLER 

KISIM A. PROJE ÖN TEKLİFİ ........................................................................................................59 

I. PROJE ÖN TEKLİFİNİN HAZIRLANMASINA İLİŞKİN TALİMATLAR ................................59 

KISIM B. BAŞVURU FORMU .......................................................................................................60 

I. PROJE .................................................................................................. 60 

1. TANIM .............................................................................................................................................60 

1.1. Başlık .....................................................................................................................................60 

1.2. Yer(ler) ..................................................................................................................................60 

1.3. Proje Maliyeti ve Sözleşme Makamından İstenen Hibe Tutarı .........................60 

1.4. Özet (en fazla 1 sayfa) .....................................................................................................60 

1.5. Hedefler (en fazla 1 sayfa) .............................................................................................61 

1.6. Gerekçelendirme (en fazla 3 sayfa) ............................................................................61 

1.7. Projenin tanımlanması ve etkililiği (en fazla 14 sayfa) ........................................62 

1.8. Yöntem (en fazla 4 sayfa) ...............................................................................................63 

1.9. Projenin süresi ve uygulamayla ilgili faaliyet planı taslağı ................................64 

1.10. Sürdürülebilirlik (en fazla 3 sayfa) ............................................................................64 

1.11. Mantıksal Çerçeve ..........................................................................................................65 

2. PROJE BÜTÇESİ ...........................................................................................................................66 

3. BEKLENEN FİNANSMAN KAYNAKLARI ................................................................................66 

4. BENZER PROJE TECRÜBESİ .....................................................................................................66 

II. BAŞVURU SAHİBİ ............................................................................... 67 

1. KİMLİK ............................................................................................................................................67 

2. PROFİL ...........................................................................................................................................68 

2.1. Kategori ...............................................................................................................................68 

2.2. Sektör(ler) ............................................................................................................................69 

2.3. Hedef grup(lar) ..................................................................................................................74 

3. PROJE YÖNETME VE UYGULAMA KAPASİTESİ ..................................................................75 

3.1. Sektör esasındaki deneyim (2.2 altında işaretlenen her bir sektör için.) ......76 

3.2. Coğrafi Konum Deneyimi (ülke ya da bölge) .........................................................76 

3.3. Kaynaklar .............................................................................................................................77 

4. KURULUŞUNUZUN YÖNETİM KURULU ÜYELERİNİN LİSTESİ .......................................78 

III. BAŞVURU SAHİBİNİN PROJEYE KATILAN ORTAKLARI ...................................................79 

1. ORTAKLARLA İLGİLİ BİLGİLER.................................................................................................80 

2. ORTAKLIK BEYANNAMESİ ........................................................................................................80 

IV. BAŞVURU SAHİBİNİN PROJEYE KATILAN İŞTİRAKÇİLERİ .............................................81 

V. KONTROL LİSTESİ .......................................................................................................................82 

2. Başvuru sahibi tarafından Deklarasyon doldurulmuş ve imzalanmıştır. ...............83 

VI. BAŞVURU SAHİBİNİN BEYANI ...............................................................................................84 

VII. DEĞERLENDİRME TABLOSU .................................................................................................85

KISIM A. PROJE ön tEKLiFi 

I. PROJE ön tEKLiFinin HAZIRLAnMASInA iLiŞKin tALiMAtLAR 

Proje Ön Teklifi için belirli bir şablon bulunmamaktadır; ancak, başvuru sahibi bu metni 

aşağıdaki hususlara uygun olarak hazırlamalıdır: 

• Metin, punto büyüklüğü Arial 10 ve kenar boşlukları 2 cm olarak hazırlandığında 4 

tam (A4 boyutunda) sayfayı geçmemelidir; 

• Metinde, aşağıda ve Başvuru Formunda yer alan başlıklara sırası değiştirilmeden yanıt 

verilmelidir. Her bir bölümün büyüklüğünün ilgili başlığın taşıdığı önemi yansıtması 

beklenmektedir (değerlendirme tablosunda ve rehberdeki puanlandırmayı göz 

önünde bulundurun). Başvuru sahibi, özel olarak sorulmamakla birlikte, değerlendirme 

açısından önemli olacağını düşündüğü ek bilgilere yer verebilir (örneğin, geçmişte ya 

da hâlihazırda uygulanan ya da gelecekte uygulanması planlanan benzeri projelerle 

yaratılacak katma değer ve/ veya sinerji; geçmişte yürütülen faaliyetler, çarpan veya 

yayılan etkisi; başvuru sahibinin neden projeyi en iyi yürütecek kuruluş olduğu, vb). 

Değerlendirme, değerlendirme tablosuna göre ve yalnızca başvuru sahibinin proje 

ön teklifinde verdiği bilgiler esasında yapılacaktır. 

• Metin, değerlendirmeyi kolaylaştırmak açısından, mümkün olduğunca açık ve anlaşılır 

olmalıdır. 

1. Projenin ilgililiği 

� Sorunların ve tüm düzeylerde birbiriyle olan bağlantılarının genel tanımını ve 

analizini yapın. 

� Projenin çözüm üreteceği belirli sorunları anlaşılır biçimde tanımlayın. 

� Hedef grupları ve nihai faydalanıcıları kısaca tanımlayın. 

� Projenin genelde hedef ülkenin/ülkelerin veya bölgenin/ bölgelerin ve daha özelde 

hedef grupların/ nihai faydalanıcıların ihtiyaçları ve sorunlarıyla ne ölçüde ilgili olduğunu 

açıklayın. 

� Proje teklifinin bu teklif çağrısında (Başvuru Sahipleri için Rehber, Bölüm 1.2) belirtilen 

hedefler, öncelikler ve koşullarla ne ölçüde ilgili olduğunu açıklayın. 

2. Projenin tanımlanması ve etkililiği 

� Önerilen projeyi açıklayın ve uygun olan durumlarda, proje teklifini yapmanıza yol 

açan arka plan bilgilerine yer verin. Bu tanım şunları içermelidir: 

� Projenin genel hedeflerinin, süresinin ve beklenen sonuçlarının tanımı; 

� Önerilen faaliyetlerin ve etkililiklerinin tanımı; 

� Eğer varsa, uygulama ortaklarının katılımı, projedeki rolleri, başvuru sahibi ile ilişkileri; 

� Diğer olası paydaşlar (merkezi hükümet ve yerel yönetimler, özel sektör, vb), projede 

beklenen rolleri ve/ veya projeye karşı potansiyel tutumları. 

3. Projenin sürdürülebilirliği 

� Proje öncesi risk analizi yapın ve olası acil önlem planlarını tanımlayın. Bu tanımlamada, 

en asgari düzeyde, her temel faaliyetle ilgili riskler ve bunların çözümüne yönelik düzeltici 

önlemler sıralanmalıdır. İyi bir risk analizi, fiziksel, çevresel, siyasal, ekonomik ve sosyal riskleri 

içeren risk türlerine yer vermelidir. 

� Uygulama dönemi ve sonrasına dair ön koşulları ve varsayımları belirtin. 

� Projenin sona ermesinden sonra sürdürülebilirliğin nasıl sağlanacağını açıklayın. Bu 

açıklama, projede yer alan gerekli önlemler ve stratejileri, izleme faaliyetlerini, hedef grupların 

projeyi sahiplenmesini vb. yönleri içerebilir. 

59


5 “Hedef gruplar” projenin amaçları 

çerçevesinde, projeden doğrudan 

ve olumlu olarak etkilenecek 

gruplar/kuruluşlardır. – Liste için 

Kısım II, Paragraf 2.3’e bakınız. 

6 “Nihai Faydalanıcılar” projeden 

uzun vadede geniş anlamda 

toplumsal veya sektörel boyutlarda 

yarar sağlayacak kişilerdir 

60 

� tAnIM 

Madde I. Başlık 

Bireylere Meslek Edindirme Programı 

Madde II. Yer(ler) 

Türkiye, İç Anadolu, Ankara 

KISIM B. BAŞVURU FORMU 

I. PROJE 

Madde III. Proje maliyetli ve Sözleşme Makamından talep edilen hibe 

tutarı 


maliyeti (A) 

Sözleşme Makamından talep 

edilen tutar (B) 

Projenin toplam uygun maliyetleri 

içindeki yüzdesi (B/Ax100) 

AVRO 118,189.42 AVRO 106,370.53 %90 

Projenin toplam uygun maliyetinin ve Sözleşme Makamından talep edilen tutarın 

Avro cinsinden olması gerektiği unutulmamalıdır. 

Madde IV. Özet (en fazla 1 sayfa) 

Projenin toplam 

süresi 

Projenin hedefleri 

12 ay 

Genel hedef: 

- işsiz bireyleri istihdamının sağlanması amacıyla meslek edindirilmeleri 

-Edinecekleri meslekler sayesinde bireylerin sosyal hayata kazandırılmasıdır. 

Özel hedef: 

-Ankara ilinde iletişim alanındaki faaliyetlerini gerçekleştirebilecek 20 yaş 

ve üzeri 50 bireyin eğitilerek mesleki katılım belgesine sahip olmaları ve bu 

bireylerin %30’unun istihdam edilmesinin sağlanması 

-İşverenlerin bilinçlendirilmesi 

-İletişim alanında istihdam ihtiyacının karşılanması 

Ortak(lar) Ankara İletişim Meslek Lisesi 

Hedef Grup(lar) 5 

Nihai Faydalanıcılar 6 

Beklenen sonuçlar 

-Hedef bölgede ikamet eden, 20 yaş ve üzerinde olup işsiz 50 erkek birey 

-Bahsedilen 50 bireyin işverenleri (50 kişi) 

-İşsiz bireylerin aileleri. 

-İşverenler 

-Ankara’da ikamet eden 50 işsiz bireyin eğitilerek meslek sahibi olmaları, 

istihdam edilebilecek düzeyde, topluma kazandırılmış özgüven sahibi 

bireyler haline gelmeleri beklenmektedir. 

-Meslek edinen 50 işsiz bireyin %30’unun istihdam edilmesi 

-Daha bilinçli 50 işveren

Temel faaliyetler 

1. Faaliyet: Ön Hazırlık Faaliyetleri: Komisyonun tespiti, Faaliyet planının 

hazırlanması, İdarecilerin görevlendirilmesi, Eğitmenlerin tespiti, 

İletişim formatörlerinin tespiti, İletişim sınıfının kurulması, Kitap tespit 

komisyonunun belirlenmesi, Kitapların satın alınması, Projenin genel 

tanıtımı, Kursiyerlerin tespiti, Sınıfların açılışının yapılması. 

2. Faaliyet: Eğitim Faaliyetleri: İletişim öğretmenlerine bilgisayar destekli 

alan dersleri öğretimi semineri, Kursların başlaması 

3. Faaliyet: Sosyal Aktiviteler: Yemek faaliyeti, sertifika töreni 

4. Faaliyet: İzleme Değerlendirme Faaliyetleri: Ön test, son testler ve ara 

raporlar, açılış ve koordinasyon toplantıları. 

Madde V. Hedefler (en fazla 1 sayfa) 

Bu bölümde projenin genel ve özel hedefleri tanımlanmalı. 

genel hedef: Projenin geniş ve uzun vadede hedefini daha geniş bir 

çerçevede tanımlar. 

özel hedef: Projenin faaliyetleri sonucunda ulaşılması gereken hedeftir. 

genel hedefin gerçekleştirilmesine katkıda bulunur. 

örnek: 

genel hedef: Projenin genel hedefi; Ankara’da HBö faaliyetlerini artırarak 

istihdama katkıda bulunmaktır. 

özel hedef: Projenin özel hedefi; Ankara’da iletişim eğitiminin 

etkinleştirilmesi ve yaklaşık 50 kişinin modern iletişim tekniklerini, Mesleki 

Eğitim Merkezi ve sektör temsilcileri ortaklığı aracılığıyla öğrenmesini ve 

uygulamasını amaçlamaktadır. 

Madde VI. Gerekçelendirme (en fazla 3 sayfa) 

(a) Projenin, başvurulan Hibe Programı hedefleri ile uyumlu olduğu 

(b) Projenin Program önceliklerinden an az biri ile uyumlu olduğu 

(c) Projenin uygulanacağı bölgenin projeye duyduğu ihtiyaçlar ve bölgedeki 

sınırlamalar 

(d) Hedef grupların ve nihai Yararlanıcıların sayı ve özellikleri 

(e) Hedef grupların ve faaliyetlerin seçim nedenleri 

(f) Faaliyetin hedef gruplarla bağlantısı 

(g) Projenin getireceği yenilikçi yaklaşım veya modeller 

61


62 

Madde VII. Projenin tanımlanması ve etkililiği (en fazla 14 sayfa) 

Faaliyet, projenin amaçlarına ulaşmak için neler yapılacağını anlatır. 

Yapılacak her faaliyetin; 

başlığı, 

detaylı tanımı, 

her ortağın/ iştirakçinin/ alt yüklenicinin faaliyet alanı ve sorumluluğu anlatılır 

Önerilen faaliyetler aşağıda belirtilenlerdir: 

1. Hazırlık Faaliyetleri 

1.1 Proje Ekibinin Oluşturulması: Proje ekibi; idari/destek personeli oluşturacak 

olan proje koordinatörü, genel sekreter, mali koordinatör, vs.den oluşacaktır. 

1.2 Eğitim-öğretim Alanlarının Oluşturulması: Eğitim-öğretim sınıflarının 

mekan ve tefrişatı temin edilecektir. Şu malzemeler gereklidir: 3 bilgisayar masası, 3 

evrak dolabı, 5 bilgisayar koltuğu, vs. 

1.3 Proje Ekip toplantısının Yapılması: Bu aşamada projenin tüm ekip üyeleri 

toplanacak koordinasyonun sağlanması için her bir personelin görevi tekrar 

belirtilecek ayrıntılı eylem planı hazırlanacaktır. 

2. Projenin Kamuoyuna tanıtılması 

2.1 Proje Açılış toplantısının Yapılması: 

2.2 Broşür-Afiş-Duyuru, Web Sitesi Hazırlanması: 

3. Katılımcıların Belirlenmesi: Proje kapsamında projeden faydalanmak için 

başvuran adaylara yapılacak bir ön değerlendirme ve anket çalışması ile başvuran 

engelli adayların bilgileri toplanacaktır. Vs. 

4. Katılımcılar ve Aileleriyle Bilgilendirme toplantıları Yapılması: 

5. Eğitim Faaliyetleri 

5.1 Oryantasyon Çalışmaları: 

5.2 iletişim Eğitimi: Oryantasyon çalışmasını takiben 50 kursiyere 2 iletişim 

öğretmeni, ….. eğitimi verecektir. 

5.3 B Eğitimi: 

5.4 C Eğitimi: 

5.5 D Eğitimi: 

6.Sertifika töreni ve Proje Kapanış toplantısının Yapılması: Eğitim faaliyetlerini 

takiben 11. ay içerisinde kursiyerlere yetkililerce onaylı “Mesleki Katılım Belgesi”nin 

verileceği Sertifika Töreni ve Proje Kapanış Toplantısı yapılacaktır. Bu toplantıya 

engelliler ve aileleri, açılış toplantısında olduğu gibi yerel basın, gazeteler ve 

televizyon görevlileri davet edilecek, proje sonuçları sunulacaktır.

7. Sonuç Raporunun Hazırlanması: Proje sonuç raporunun yazılması işlemi 11. 

ve 12. ay içerisinde gerçekleştirilecektir. 

Madde VIII. Yöntem (en fazla 4 sayfa) 

Yapılacak faaliyetleri başarmak için kullanılacak metotlar, uygulamalar ve 

süreç yönetimi anlatılır. 

(a) Uygulama Yöntemleri 

(b) önerilen yöntemlerin seçilme nedenleri 

(c) Ortakların (veya diğer kuruluşların) anlatılması 

(d) Her ortağın projedeki rolünün açıklanması 

(e) Faaliyetin yürütülmesi için önerilen ekip 

Proje Ekibi aşağıda yer alan kişi ve kurum/kuruluşlardan oluşacaktır; 

A-Proje idari Ekibi 

1. Proje Koordinatörü: Projenin sevk ve idaresinden sorumlu olacaktır. Kurumun 

bu projesinden tamamen sorumlu olması nedeni ile projede tam zamanlı olarak 

görev yapacaktır. Projenin sağlıklı olarak, “sözleşmeye uygun “ yürütülmesi için 

gerekli her türlü iç denetimi, genel koordinasyonu sağlayacak ihtiyaçların tedarikinde 

görev alarak projenin aksamamasını temin edecektir. Proje ve ihale yürütme ekibi 

başkanlığını da yapacaktır. 

2. Finans Uzmanı: Proje ön muhasebe işlemlerini takip edecek, toplantı programının 

uygulanmasına katkı sağlayarak gerekli iletişime destek olacaktır ve proje mal alımı 

ile ilgili ihale dosyalarının hazırlanması hizmetleri ilgili teklif hazırlıkları ve bunlara 

bağlı olarak piyasa araştırması yapılması gibi görevler üslenecektir. 

3. Eğitim Uzmanı 

B- teknik Ekip 

1. İletişim Öğretmeni: mesleki eğitimin verilmesi ve uygulamaların yapılmasında 

görev alacaktır. 

2. B Öğretmeni: B mesleki eğitiminin verilmesi ve uygulamaların yapılmasında 


3. C Öğretmeni: c mesleki eğitiminin verilmesi ve uygulamaların yapılmasında 


63


64 

Yıl 1 

Madde IX. Projenin süresi ve uygulamayla ilgili faaliyet planı taslağı 

Projenin süresi 12 ay olacaktır. 

1. Yarıyıl 2. Yarıyıl 

Faaliyet 1. Ay 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 

1.Hazırlık 

Faaliyetleri 

1.1 Proje Ekibinin 

Oluşturulması 

1.2 Proje Alanlarının 

ve Ekipmanının 

Oluşturulması 

1.3 Proje Ekip 

Toplantısının 

Yapılması 

2. Projenin 

Kamuoyuna 

Tanıtılması 

2.1 Proje Açılış 


Yapılması 

2.2 Broşür-Afiş- 

Duyuru, Web Sitesi 

Hazırlanması 

3. Katılımcıların 

Belirlenmesi 

4.Katılımcılarla 

Bilgilendirme 

Toplantıları 

Yapılması 

Uygulama 

birimi 

Proje Ekibi 

Proje Ekibi 

Proje Ekibi 

Proje Ekibi 

Proje Ekibi 

Proje Ekibi 

Proje Ekibi 

Proje Ekibi 

Proje Ekibi 

5. Eğitim Faaliyetleri Proje Ekibi 

6.Sertifika Töreni 

ve Proje Kapanış 


Yapılması 

7. Sonuç Raporunun 

Hazırlanması 

Madde X. Sürdürülebilirlik (en fazla 3 sayfa) 

Proje Ekibi 

Proje Ekibi 

Sürdürülebilirlik; proje bittikten sonra sonuç ve faaliyetlerinin etkilerinin 

halen devam etmesidir. 

Ele alınması gerekli üç alt başlık vardır: 

(1) Finansal sürdürülebilirlik: hibenin kullanımından sonra faaliyetlerin nasıl 

finanse edileceğidir. 

örnek: Proje bittikten sonra eğitim ücretleri ve malzeme maliyetleri Ankara 

Aydınlıkevler Meslek Lisesi tarafından karşılanacaktır. 

(2) Kurumsal boyut: proje bittikten sonra faaliyetlerin devamını sağlayacak bir 

yapının ya da yerel sahiplenmenin olup olmayacağıdır. 

örnek: Geliştirilen eğitim merkezinin varlığı proje bittikten sonra da devam 

edecek, bu yer Altındağ İlçe MEM’e devredilecektir. Proje faaliyetleri buradan sevk ve

idare edilecektir. 

(3) Politika boyutu: proje bittikten sonra faaliyetlerin getireceği yapısal etkilerdir. 

örnek: Proje İletişim modülünün oluşturulmasını sağlayacaktır. Proje ortakları 

bu modüldeki değerleri ve yöntemleri benimseyecek ve bunu bir kurumsal politika 

olarak uygulamaya başlayacaklardır. 

Madde XI. Mantıksal Çerçeve 

Lütfen Başvuru Rehberi Ek C 7 yi doldurunuz. 

7 Açıklamaları aşağıdaki adreste 

bulabilirsiniz: 

http://ec.europa.eu/europeaid/ 

reports//index_en.pdf 

65


66 

II. PROJE BÜtÇESi 

Başvuru Rehberi Ek B’yi doldurun (çalışma dosyası 1: Ek B1 Bütçe). Daha fazla bilgi 

için Hibe Başvuru Rehberine bakınız (Bölüm 1.3, 2.1.4 ve 2.2.5). 

AYRICA FİYAT TEKLİFLERİ İÇİN BAKINIZ EK B1- FİYAT TEKLİFLERİ 

III. BEKLEnEn FinAnSMAn KAYnAKLARI 

Proje için beklenen finansman kaynakları hakkında bilgi vermek için, Başvuru 

Rehberi Ek B’yi (çalışma dosyası 3) doldurun 

Üç farklı tablonun doldurulması gerektiğini unutmayın. 

Sağlanan ayni katkıları (eğer varsa) aşağıda sıralayın ve açıklayın (En fazla 1 sayfa). 

1. BEnZER PROJE tECRÜBESi 

Her proje için en fazla 1 sayfa. Son üç yılda kurum/kuruluşunuz tarafından 

yürütülen projeler hakkında ayrıntılı bilgi veriniz. 

Bu bilgiler, kurum/kuruluşunuzun hibe talebinde bulunduğu proje ile aynı 

sektörde ve karşılaştırılabilir ölçekte projeleri yönetme konusunda, yeterli deneyime 

sahip olup olmadığının değerlendirilmesinde kullanılacaktır. 

Proje başlığı: Gençler için Eğitim Projesi Sektör (bkz. Bölüm II, 2.2): 11 Eğitim 

Projenin 

uygulandığı yer 

Projenin maliyeti 

Lider 

kuruluş ya 

da ortak 

Finansman 

sağlayan 

donör 

kuruluş11 

Donör kuruluş 

tarafından 

sağlanan katkı 

tutarı 

Türkiye; Ankara 42.790 $ - AB 33.377 $ 

Projenin hedefi ve sonuçları 

tarih (gg/aa/ 

yyyy ile - gg/ 

aa/yyyy arası) 

01.01.2008 ile 

30.06.2009 

arası 

Projenin genel Hedefi; Toplumda eğitim 

hizmetlerinden yoksun kalan en dezavantajlı 

gruplardan biri olan okuma yazma bilmeyen 15-25 

yaş arası genç kadınların, işlevsel okuma yazma ile 

kadın destek eğitimi programı yoluyla Türkiye’nin iki 

dezavantajlı ilinde eğitim haklarını kullanmaları ve 

eğitime devam etmeleri konusunda desteklenmeleri 

hedeflenmiştir. Proje ile 680 doğrudan faydalanana 

eğitim, öğretim, bilinçlenme, iletişim ve ağ 

oluşturma faaliyetleri yoluyla ulaşılacaktır. Böylece 

projenin hedef kitlesi olan 15-25 yaş arası kadınların, 

kendi bölgelerinde açık ilköğretim kurumlarına 

başvuracak seviyede okuma yazma öğrenmeleri, 

eğitim hizmetleri hakkında bilinç ve bu hizmetleri 

kullanım becerilerinin artması hedeflenmiştir. 

Projenin Sonuçları; Ankara ilinde, 27 yeni eğitici 

eğitilmiş, 62 işlevsel okuryazarlık ve kadın destek 

ve haklar eğitimi kursu açılarak 1.080 genç kadına 

ulaştırılmıştır. Proje kapsamında, Halk Eğitimi 

Merkezlerinin yetkilileri II. Kademe okuryazarlık 

ve açık ilköğretime devam etme konularında 

kurslara gelerek bilgilendirme yapmıştır. Proje ile II. 

Kademe kurslarına kayıt yaptıran genç kadın sayısı 

artırılmıştır.

Bölüm 11.01 II. BAŞVURU SAHİBİ 

EuropeAid ID number 8 Geçerli değil 

Kuruluşun adı: Ankara Aydınlıkevler Meslek Lisesi 

Burada istenen bilgilerin; yalnızca Kavram Notunda verilenlerle kıyaslandığında 

değişiklik ya da eklemeler olması durumunda verilmesi gerekecektir. 

(a) KiMLiK 

tüzel Kişilik Dosya numarası 10 

Kısaltması AAML 

Sicil numarası (ya da benzeri) Vergi Sicil No: 9900000 

Sicil kayıt tarihi Vergi Sicil Kayıt Tarihi: 01.01.1990 

Kayıtlı bulunduğu resmi adres 

Kayıtlı bulunduğu ülke 11 /Milliyet 9 T.C. 

Kurum/ kuruluşun e-posta adresi aaml@meb.org.tr 

telefon numarası: ülke kodu+ şehir kodu + 

numara 

Faks numarası: ülke kodu+ şehir kodu + 

numara 

İrfan Baştuğ Mah. Aydınlıkevler / Ankara 

+90 0312 222 22 22 

+90 0312 222 22 22 

Kurum/ kuruluşun web adresi www.aaml.meb.org.tr 

8 Uygun değil 

9 Bireyler için. Kılavuzun 2.1 no.lu 

maddesi kapsamında verilen 

ülkelerden birinde değil ise, lütfen 

yerini gerekçelendirin. 

10 Eğer başvuru sahibi Avrupa 

Komisyonu ile bir sözleşme imzalamışsa. 

11 Örgütler için. Kılavuzun 2.1 

no.lu maddesi kapsamında verilen 

ülkelerden birinde değil ise, lütfen 

yerini gerekçelendirin. 

67


10 Belirtilenlerden yalnızca birini 

işaretleyiniz. 

14 Lütfen şunları belirtin: 1) kuruluş 

tüzüğünde (ya da benzeri bir 

belgede) tanımlandığı üzere, 

kuruluşunuzun faaliyet gösterdiği 

sektör: Kamu (tarafından kuruluşmuş 

ya da bir kamu kuruluşu 

tarafından finanse edilen) YA DA 

Özel (özel teşebbüs/ kuruluş ya da 

özel bir kuruluş tarafından finanse 

edilen); 2) ilgili sütunda, kuruluşun 

ait olduğu kategori (YALNIZCA TEK 

BİR SEÇENEĞİ İŞARETLEYİN). 

68 

(b) PROFiL 

Yasal Statüsü MEB’e bağlı Kamu Eğitim –Öğretim Kurumu 

Kar amaçlı 

StK 

Değer tabanlı 10 

Kuruluşunuz başka bir 

kuruluşla bağlantılı mıdır? 

2.1. 

Kategori 

Kategori 14 

• Evet 

• Hayır 

• Evet 

• Hayır 

• Siyasal 

• Dinsel 

• İnsani 

• Tarafsız 

Kamu 

• Kamu Yönetimi 

• Egemen Devletlerin merkezi 

olmayan temsilcileri 

• Uluslararası Kuruluş 

• Yargı Kuruluşu 

• Yerel Yönetim 

• Uygulama Ajansı 

• Üniversite/ Eğitim 

• Araştırma Enstitüsü 

• Düşünce Kuruluşu 

• Vakıf 

• Dernek 

• Medya 

• Ağ/ Federasyon 

• Meslek Kuruluşu ve/ veya 

Sanayi Kuruluşu 

• Sendika 

• Kültür Örgütü 

• Ticaret Örgütü 

• Evet ebeveyn kuruluşu: 

(Lütfen EuropeAid ID’sini 

yazın:…………………………) 

• Evet bağlı kuruluşu(ları) 

• Hayır bağımsız 

özel 

� Uygulama Ajansı 

� Üniversite/ Eğitim 

� Araştırma Enstitüsü 

� Düşünce Kuruluşu 

� Vakıf 

� Dernek 

� Medya 

� Ağ/ Federasyon 

� Meslek Kuruluşu ve/ veya 

Sanayi ve Ticaret Odası 

� Sendika 

� Kültür Örgütü 

� Ticaret Örgüt 

� Diğer Hükümet Dışı Aktör

2.2. 

Sektör(ler) 11 

• 11 Eğitim 

• 111 Eğitim, seviye belirtilmemiş 

• 11110 Eğitim Politikaları& İdaresi ve Yönetim 

• 11120 Eğitim ve Öğretim Etkinlikleri 

• 11130 Öğretmen Eğitimi 

• 11182 Eğitimi Araştırma 

• 112 İlköğretim 

• 11220 İlköğretim 

• 11230 Gençler ve yetişkinler için temel yaşam becerileri 

• 11240 Erken çocukluk eğitimi 

• 113 Orta Öğretim 

• 11320 Orta Öğretim 

• 11330 Mesleki Eğitim 

• 114 Yüksek Öğrenim 

• 11420 Yüksek Öğrenim 

• 11430 İleri Düzey Teknik ve Yönetim Eğitimi 

• 12 Sağlık 

• 121 Sağlık Genel 

• 12110 Sağlık Politikaları&İdaresi ve Yönetim 

• 12181 Tıbbi eğitim/Öğretim 

• 12182 Tıbbi Araştırma 

• 12191 Tıp Hizmetleri 

• 122 Temel Sağlık 

• 12220 Temel Sağlık Hizmetleri 

• 12230 Temel Sağlık Altyapısı 

• 12240 Temel Beslenme 

• 12250 Bulaşıcı Hastalık Kontrolü 

• 12261 Sağlık Eğitimi 

• 12281 Sağlık Personeli Gelişimi 

• 13 Nüfus Programları 

• 130 Nüfus politikaları/ programları ve üreme sağlığı 

• 13010 Nüfus Politikaları& İdaresi ve Yönetim 

• 13020 Üreme Sağlığı Hizmetleri 

• 13030 Aile Planlaması 

• 13040 Std Kontrolü HIV /Aids dahil 

• 13081 Nüfus Personeli Gelişimi & üreme sağlığı 

• 14 Su Rezervleri ve Sanitasyon 

• 140 Su Rezervleri ve Sanitasyon 

• 14010 Su Kaynakları& İdaresi ve Yönetim 

• 14015 Su Kaynaklarını Koruma 

• 14020 Su Rezervleri ve Sanitasyon-Büyük sistemler 

• 14030 Temel İçme Suyu Rezervleri ve Temel Sanitasyon 

• 14040 Akarsu Gelişimi 

• 14050 Atık Yönetimi /Atık 

• 14081 Su Rezervleri ve Sanitasyon eğitimi/öğretimi 

• 15 Hükümet ve Sivil Toplum 

11 Lütfen, kuruluşunuzun son 

yedi yılda ağırlıklı olarak faaliyet 

gösterdiği sektörleri işaretleyin. 

Bu sınıflandırma OECD’nin DAC 

listesinden alınmıştır. 

69


70 

• 151 Hükümet ve Sivil Toplum, genel 

• 15110 Ekonomik ve gelişim politikası/planlaması 

• 15120 Kamu sektörü mali yönetimi 

• 15130 Yasal ve yargısal gelişim 

• 15140 Hükümet idaresi 

• 15150 Sosyal toplumun güzçlendirilmesi 

• 15161 Seçimler 

• 15162 İnsan Kaynakları 

• 15163 Bağımsız Bilgi Akışı 

• 15164 Kadın eşitliği kurum ve kuruluşları 

• 152 Çatışmayı önleme, çözüm, barış ve güvenlik 

• 15210 Güvenlik sistemi yönetimi ve reformu 

• 15220 

Toplum barışını sağlama, çatışmayı önleme ve 

çözüm 

• 15230 Çatışması sonrası barışı sağlama (BM) 

• 15240 Yeniden entegrasyon ve SALW kontrolü 

• 15250 Kara mayını temizleme 

• 15261 Çocuk askerler (önleme ve terhis) 

• 16 Diğer Sosyal Altyapı ve Hizmetleri 

• 16010 Sosyal/refah hizmetleri 

• 16020 İstihdam politikası, idaresi ve yönetimi 

• 16030 İskan politikası, idaresi ve yönetimi 

• 16040 Düşük maliyetli iskan 

• 16050 Temel sosyal hizmetlerle ilgili çoklu sektor yardımı 

• 16061 Kültür ve yeniden oluşum 

• 16062 İstatistiki kapasite oluşturma 

• 16063 Narkotik kontrolü 

• 16064 HIV/AIDS sosyal azaltma 

• 21 Ulaştırma ve Depolama 

• 210 Ulaştırma ve Depolama 

• 21010 Ulaştirma Politikası idaresi ve yönetimi 

• 21020 Karayolları ulaşım 

• 21030 Trenyolları ulaşım 

• 21040 Deniz yolu ulaşım 

• 21050 Hava Yolu Ulaşım 

• 21061 Depolama 

• 21081 Ulaşım ve Depolama Eğitimi ve Öğretimi 

• 22 İletişim 

• 220 İletişim 

• 22010 İletişim Politikası idaresi ve yönetimi 

• 22020 Telekomunikasyon 

• 22030 Radyo/TV/Yazılı Basın 

• 22040 Bilgi ve İletişim Teknolojileri 

• 23 Enerji 

• 230 Enerji oluşumu ve tedariki 

• 23010 Enerji Politikası idaresi ve yönetimi 

• 23020 Güç Oluşumu/Yenilenemeyen Kaynaklar 

• 23030 Güç Oluşumu/Yenilenebilen Kaynaklar 

• 23040 Elektrik Transferi/Dağıtımı

• 23050 Gaz dağıtımı 

• 23061 Akaryakıt Santralleri 

• 23062 Gaz Santralleri 

• 23063 Kömür Santralleri 

• 23064 Nükleer Güç Santralleri 

• 23065 Hidro elekrik Santralleri 

• 23066 Jeotermal Santraller 

• 23067 Güneş enerjisi 

• 23068 Rüzgar Gücü 

• 23069 Okyanus gücü 

• 23070 Biomass 

• 23081 Enerji eğitimi/öğretimi 

• 23082 Enerji araştırmaları 

• 24 Bankacılık ve Finnasman Hizmetleri 

• 240 Bankacılık ve Finansman Hizmetleri 

• 24010 Finansman Politikaları&İdaresi ve Yönetim 

• 24020 Finans kuruluşları 

• 24030 Resmi Sektör Finans Kuruluşları 

• 24040 Gayri Resmi/Yarı resmi Sektör Finans Aracı Kurumları 

• 24081 Bankacılık ve finansman hizmetleri eğitimi 

• 25 İş ve diğer hizmetler 

• 250 İş ve diğer hizmetler 

• 25010 İş destek hizmetleri ve kurumları 

• 25020 Özelleştirme 

• 31 Tarım, Ormancılık ve Balıkçılık 

• 311 Tarım 

• 31110 Tarım Politikaları&İdaresi ve Yönetim 

• 31120 Zırai Gelişim 

• 31130 Zirai Toprak Kaynakları 

• 31140 Zirai Su Kaynakları 

• 31150 Zirai girdiler 

• 31161 Tarım ürünleri yetiştirme 

• 31162 Endüstriyel ürünler/ihraç ürünleri 

• 31163 Hayvancılık 

• 31164 Tarım reformu 

• 31165 Alternatif tarım gelişimi 

• 31166 Zirai genişleme 

• 31181 Ziraat eğitimi/öğretimi 

• 31182 Tarım Araştırmaları 

• 31191 Zirai hizmetler 

• 31192 Bitki ve hasat sonrası koruma ve haşare kontrol 

• 31193 Zirai finansman hizmetleri 

• 31194 Tarımsal işbirlikçiler 

• 31195 Hayvancılık/Veterinerlik hizmetleri 

• 312 Ormancılık 

• 31210 Ormancılık Politikası & İdari Yönetimi 

• 31220 Ormancılığın Geliştirilmesi 

• 31261 Yakıt odun/kömür 

71


72 

• 31281 Ormancılık eğitimi/öğretimi 

• 31282 Ormancılık araştırmaları 

• 31291 Ormancılık hizmetleri 

• 313 Balıkçılık 

• 31310 Balıkçılık Politikası & İdari Yönetimi 

• 31320 Balıkçılığın geliştirilmesi 

• 31381 Balıkçılık eğitimi/öğretimi 

• 31382 Balıkçılık araştırmaları 

• 31391 Balıkçılık hizmetleri 

• 32 Endüstri, Madencilik ve İnşaat 

• 321 Endüstri 

• 32110 Endüstri Politikası & İdari Yönetimi Mgmt 

• 32120 Endüstriyel gelişme 

• 32130 Küçük ve orta-ölçekli işletmelerin (KOBİ) geliştirilmesi 

• 32140 Pamuk endüstrisi ve el işlemeciliği 

• 32161 Tarım endüstrileri 

• 32162 Ormancılık endüstrileri 

• 32163 Tekstil – Deri & İkameleri 

• 32164 Kimyasallar 

• 32165 Gübre bitkileri 

• 32166 Çimento/ kireç/alçı 

• 32167 Emerji imalatı 

• 32168 Kozmetik üretimi 

• 32169 Basit metel endüstrileri 

• 32170 Demir-dışı metal endüstrileri 

• 32171 Mühendislik 

• 32172 Ulaşım ekipmanları endüstrisi 

• 32182 Teknolojik araştırma ve geliştirme 

• 322 Mineral kaynakları ve madencilik 

• 32210 Mineral/Madencilik Politikası & ve İdari Yönetimi 

• 32220 Mineral Araştırması ve Keşfi 

• 32261 Kömür 

• 32262 Yağ ve gaz 

• 32263 Demirli metalller 

• 32264 Demir-dışı metaller 

• 32265 Değerli metalller/malzemeler 

• 32266 Endüstriyel mineraller 

• 32267 Gübre mineralleri 

• 32268 Açık deniz mineralleri 

• 323 İnşaat 

• 32310 İnşaat Politikası & ve İdari Yönetimi 

• 33 Ticaret ve Turizm 

• 331 Ticaret politikası ve düzenlemeleri 

• 33110 Ticaret Politikası & ve İdari Yönetimi 

• 33120 Ticareti kolaylaştırma 

• 33130 Bölgesel ticaret anlaşmaları 

• 33140 Çok taraflı ticaret görüşmeleri 

• 33181 Ticaret eğitimi & öğretimi

• 332 Turizm 

• 33210 Turizm Politikası & ve İdari Yönetimi 

• 41 Genel Çevre Koruması 

• 410 Genel çevre koruması 

• 41010 Çevre Politikası & ve İdari Yönetimi 

• 41020 Biyosferin korunması 

• 41030 Biyo-çeşitlilik 

• 41040 Yer Koruma 

• 41050 Sel Koruması/Kontrolü 

• 41081 Çevre eğitimi/öğretimi 

• 41082 Çevre araştırması 

• 43 Diğer çoklusektörler 

• 430 Diğer çoklusektörler 

• 43010 Çoklusektörler Yardımı 

• 43030 Kentsel Gelişim ve Yönetim 

• 43040 Kırsal Kalkınma 

• 43050 Tarım-dışı alternatif kalkınma 

• 43081 Çoklusektöe eğitimi/öğretimi 

• 43082 Araştırma kuruluşları/bilimsel kuruluşlar 

• 51 Genel Bütçe Desteği 

• 510 Genel bütçe desteği 

• 51010 Genel bütçe desteği 

• 52 Gelişim gıda yardımı/gıda güvenliği 

• 520 Gelişim gıda yardımı/gıda güvenliği yardımı 

• 52010 Gıda Yardımı/Gıda Güvenliği Programları 

• 53 Diğer ticari mal yardımları 

• 530 Diğer ticari mal yardımları 

• 53030 İthalat desteği (sermaye malları) 

• 53040 İthalat desteği (ticari mallar) 

• 60 Borca ilişkin faaliyetler 



• 60020 Borç affı 

• 60030 Çoktaraflı borç indirimi 

• 60040 

Borcun yeni ödeme planına bağlanması ve yeniden 

finasman 

• 60061 Kalkınma amaçlı borç takası 

• 60062 Diğer borç takası 

• 60063 Borç geri satın alımı 

• 72 Olağanüstü durum ve felaket yardımları 

• 720 Olağanüstü durum ve felaket yardımları 

• 72010 Maddi yardım ve hizmetler 

• 72040 Olağanüstü durum gıda yardımı 

• 72050 

Yardımların koordinasyonu; koruma ve destek 

hizmetleri 

• 73 Yeniden yapılanma yardımları ve rehabilitasyon 



• 74 Felaketten korunma ve hazırlıklı olma 


73


74 


• 91 Bağışçıların idari masrafları 

• 910 Bağışçıların idari masrafları 

• 91010 Idari masraflar 

• 92 STK’lara destek 

• 920 STK’lara destek 

• 92010 Ulusal STK’lara destek 

• 92020 Uluslararası STK’lara destek 

• 92030 Yerel ve Bölgesel STK’lara destek 

• 93 Mülteciler 

• 930 Mülteciler (bağış veren ülkelerde) 

• 93010 Mülteciler (bağış veren ülkelerde) 

• 99 Ayrılmamış/belirlenmemiş 

• 998 Ayrılmamış/belirlenmemiş 

• 99810 Belirlenemeyen sektörler 

� 99820 Kalkınma Bilincinin desteklenmesi 

2.3. Hedef grup(lar) 

• Herkes 

• Çocuk askerler 

• Çocuklar (18 yaşından küçük) 

• Topluluk esaslı örgüt(ler) 

• Tüketiciler 

• Engelli kişiler 

• Uyuşturucu bağımlıları 

• Eğitim kurum ve kuruluşları (okul, üniversite) 

• Yaşlılar 

• Hastalıktan etkilenen kişiler (Sıtma, Tüberküloz, HIV/AIDS) 

• Yerli halklar 

• Yerel yönetim 

• Göçmenler 

• Sivil Toplum Kuruluşları 

• Tutuklular 

• Mesleki kategori 

• Mülteciler ve yerinden edilmiş kişiler 

• Araştırma kuruluşları/ araştırmacılar 

• KOBİ 

• Öğrenciler 

• Kentsel yoksulluk bölgelerinde yaşayanlar 

• Çatışma ve afet mağdurları 

• Kadınlar 

• Gençler 

• Diğer (lütfen belirtin): ……………………………..

PROJE YönEtME VE UYgULAMA KAPASitESi 

3.1. Sektör esasındaki deneyim (2.2 altında işaretlenen her bir sektör için.) 

Sektör Deneyim (yıl) 

11230 Gençler 

ve Yetişkinler 

için Temel 

Yaşam Becerileri 

• 1 yıldan az 

• 1 ile 3 yıl arası 


• 7 yıldan fazla 









Son 7 yıl 

içerisindeki 

deneyim 













Son 7 yıl 

içerisindeki Proje 

Sayısı 

• 1 ile 5 arası 






• 500’den fazla 















Son 7 yıl 

içerisindeki Tahmini 

Miktar 

(bin Avro) 

• 1’den az 

• 1 ile 5 





• 300 ile 1.000 arası 

• 1000 

• Bilinmiyor 


• 1 ile 5 





• 300 ile 1.000 arası 

• 1000 



• 1 ile 5 





• 300 ile 1.000 arası 

• 1000 


75


76 

3.2. Coğrafi Konum Deneyimi (ülke ya da bölge) 

Coğrafi 

Konum 

Deneyimi 

(ülke ya da 

bölge) 

Ankara 

Deneyim (yıl) 


• 1 ile 3 yıl 

arası 


arası 

• 7 yıldan 

fazla 



arası 


arası 

• 7 yıldan 

fazla 



arası 


arası 

• 7 yıldan 

fazla 

Son 7 yıl 

içerisindeki 

deneyim 













Son 7 yıl 

içerisindeki Proje 

Sayısı 






















Sektörlere ve coğrafi bölgelere göre deneyim tablosu: 

Sektör(ler) 

(2.2’de seçildiği gibi) 

11230 Gençler ve Yetişkinler İçin Temel Yaşam 

Becerileri 

Son 7 yıl içerisindeki 

Tahmini Miktar 

(bin Avro) 


• 1 ile 5 





• 300 ile 1.000 arası 

• 1000 



• 1 ile 5 





• 300 ile 1.000 arası 

• 1000 



• 1 ile 5 





• 300 ile 1.000 arası 

• 1000 


Coğrafi bölgeler (ülke ya da bölge, daha önce 

tanımlandığı gibi) 

İç Anadolu, Ankara

3.3 Kaynaklar 

3.3.1. Mali Bilgiler. Lütfen aşağıdaki bilgileri, kar ve zarar hesabına ve kurum/ 

kuruluşunuzun bilançosuna göre doldurunuz.(Bin Avro üzerinden) 

Yıl Gelirler Net Kazanç 

Toplam 

Bilanço veya 

Bütçe 

Öz sermaye 

Orta ve Uzun 

Vadeli Borçlar 

Kısa 

Vadeli 

Borçlar 

(< 1 yıl) 

N-1 190.40 190.40 242.89 205.72 - 37.17 

3.3.2. Finansman kaynakları (lütfen kuruluşun gelir kaynağını/ kaynaklarını 

işaretleyin ve istenen bilgileri doldurun) 

Yıl Kaynak 

Oran (belirli bir yıl 

için toplam oran 

%100 olmalıdır) 

N-1 • Avrupa Komisyonu Uygun değil 

N-1 • AB’ye Üye Ülke Kamu Kurumları Uygun değil 

N-1 • Üçüncü Ülke Kamu Kurumları Uygun değil 

N-1 • Birleşmiş Milletler Uygun değil 

N-1 • Diğer Uluslararası Kuruluş(lar) Uygun değil 

N-1 • Özel Sektör Uygun değil 

N-1 • Üyelik aidatları 

N-1 • Diğer (lütfen belirtin):Kamu desteği %100 Uygun değil 

N-1 Toplam %100 Uygun değil 

Aidat ödeyen üye sayısı 

(yalnızca üyelik aidatı 

kaynağı için) 

3.3.3. Personel sayısı (tam zamanlı) (lütfen personel türüne göre ilgili 

seçeneği işaretleyin): 

Personel türü Ücretli Ücretsiz 

Genel Merkez personeli: Genel Merkezde • < 10 

• < 10 

istihdam 

yerleşik) 

edilen (Gelişmiş ülkelerde 

• > 10 ve < 50 

• > 10 ve < 50 

• > 50 ve < 100 • > 50 ve < 100 

Genel Merkez personeli: Genel Merkezde 

istihdam edilen (Gelişmekte olan ülkelerde 

yerleşik) 

Yerel personel: yerel düzeyde istihdam 

edilen (Gelişmekte olan ülkelerde yerleşik) 

• > 100 

• Uygun değil 

• < 10 

• > 10 ve < 50 

• > 50 ve < 100 

• > 100 


• < 10 

• > 10 ve < 50 

• > 50 ve < 100 

• > 100 


• > 100 


• < 10 

• > 10 ve < 50 

• > 50 ve < 100 

• > 100 


• < 10 

• > 10 ve < 50 

• > 50 ve < 100 

• > 100 


77


78 

KURULUŞUnUZUn YönEtiM KURULU ÜYELERinin LiStESi 

Sayın 

…… 

Sayın 

……. 

Sayın 

……. 

Adı Mesleği Görevi Uyruğu 

Kurulda görev 

süresi (yıl) 

Müdür Okul Müdürü T.C. 3 

Müdür 

Yardımcısı Müdür Yardımcısı 

Müdür 

Yardımcısı 

T.C. 3 

Müdür Yardımcısı T.C. 3

Bölüm 11.04 

III. BAŞVURU SAHİBİNİN PROJEYE KATIlAN ORTAKlARI 

ORtAKLARLA iLgiLi BiLgiLER 

Bu bölüm; Başvuru Rehberi, Bölüm 2.1.2’de yapılan tanıma uygun her ortak 

kuruluş için doldurulacaktır. Anılan bölümde tanımlanmış bulunan iştirakçilerden 

bahsedilmesine gerek yoktur. Ortaklarınızın sayısına göre bu tabloyu gereken sayıda 

çoğaltarak kullanınız. 

1. Ortak 

EuropeAid ID numarası 12 Geçerli değil 

tam yasal adı Ankara İletişim Meslek Lisesi 

Sicil kayıt tarihi 

1979 

Kayıt Yeri 

Ankara 

Yasal statüsü 13 Milli Eğitim Bakanlığı’na Bağlı Kamu Kurumu 

Kayıtlı bulunduğu resmi adres 14 Reyhan Cad. No:26 38010 Altındağ/Ankara 

Kayıtlı bulunduğu ülke 15 /Milliyet 16 T.C. 

Bağlantı kurulacak kişi …….. 

telefon numarası: ülke kodu+şehir kodu 

+ numara 

Faks numarası: ülke kodu+şehir kodu + 

numara 

+90 0312 222 22 22 

+90 0312 222 22 22 

+90 0312 222 22 22 

E-posta adresi 111222@meb.k12.tr 

Personel sayısı 80 

Diğer ilgili kaynaklar 

teklif edilen projenin 

uygulanmasındaki rolü itibarı ile 

benzer proje tecrübesi 

Başvuru sahibi ile işbirliği geçmişi 


hazırlanmasındaki rolü ve katılımı 


uygulanmasındaki rolü ve katılımı 

LDV, Comenous, Grundving, Youth Proje Çalışmaları(8 

ayrı tamamlanmış proje deneyimi) 

Başvuru sahibi ile Ortak, ortaklaşa LdV Projesi 

yürütmüştür. 

Öngörülen eğitim faaliyetlerinin planlanmasıprogramlanması 

ve tüm hazırlık faaliyetlerindeki gönüllü 

desteğidir. 

Eğitim-öğretim faaliyetleri başta olmak üzere tanıtım, 

belge düzenlemesi vb. tüm aşamalarda aktif olarak yer 

alacaktır. 

önemli: Ortaklık Beyannamesi, Başvuru Sahibi ve her bir ortak tarafından ayrı ayrı imzalanıp 

tarih atılmış olarak doldurulmalı ve başvuru formuna eklenmelidir. 


13 Örneğin, kâr amacı gütmeyen, 

kamu kurum/ kuruluşu, uluslararası 

kuruluş, vb. 

14 Rehberde 2.1.1’de belirtilen 

ülkelerin dışında bir başka ülkede 

kayıtlıysa, bunun gerekçesini 

açıklayın. 

15 Örgütler için. 

16 Bireyler için. 

79


80 

ORtAKLIK BEYAnnAMESi 

Ortaklık, Sözleşme Makamı tarafından finansmanı sağlanmakta olan projenin 

üstlenilmesi konusunda iki veya daha çok kuruluşun sorumluluk paylaşımını 

içeren, kayda değer çapta ortak çalışma ve işbirliğidir. Projenin sorunsuz bir şekilde 

yürütülebilmesi açısından Sözleşme Makamı, tüm ortakların aşağıda belirtilen iyi 

ortaklık prensiplerini kabul etmesini beklemektedir. 

1. Tüm Ortaklar Başvurunu Formunun Sözleşme Makamına teslim edilmesinden 

önce formu okumuş ve projedeki rollerini anlamış olmalıdırlar. 

2. Tüm Ortaklar Standart Hibe Sözleşmesini okumuş ve hibe verildiği takdirde 

Sözleşme çerçevesinde yükümlülüklerinin neler olacağının bilincinde olacaklardır. 

Tüm Ortaklar, asıl ortak olan Başvuru Sahibine Sözleşme Makamı ile sözleşme 

imzalama ve projenin uygulanması ile ilgili tüm işlerde Sözleşme Makamı karşısında 

kendilerini temsil etme yetkisi verirler. 

3. Başvuru Sahibi ortaklarıyla düzenli olarak görüşerek onları projenin 

durumundan haberdar edecektir. 

4. Tüm Ortaklar, Sözleşme Makamına sunulan teknik ve mali raporların 

kopyalarını almalıdır. 

5. Projeye ilişkin önemli değişiklik teklifleri (örneğin faaliyetler, ortaklar) Sözleşme 

Makamına sunulmadan önce tüm Ortaklar tarafından kabul edilmiş olmalıdır. Böyle 

bir anlaşmaya varılamadığı takdirde, Başvuru Sahibi, değişiklik tasarılarını onay için 

Sözleşme Makamına sunarken bu durumu bildirmekle yükümlüdür. 

6. Faydalanıcının merkez bürosunun projenin uygulanacağı ülkede bulunmadığı 

durumlarda, Ortaklar proje sonlanmadan önce proje için AB hibesi ile satın alınan 

ekipman, araç ve malzemelerin projenin yerel ortakları ve son faydalanıcıları arasında 

eşit bir şekilde paylaşımı konusunda anlaşmalıdır. 

Sözleşme Makamına sunulan teklifin içeriğini okuyarak onaylamış bulunuyorum. 

İyi ortaklık prensiplerine uyacağımı taahhüt ederim. 

Adı ve Soyadı: ………. 

Kurum/Kuruluş: Ankara İletişim Meslek Lisesi 

Pozisyonu/Görevi: 

İmza: 

Okul Müdürü 

Tarih ve Yer: 18.05.2009

Bölüm 11.03 

IV. BAŞVURU SAHİBİNİN PROJEYE KATIlAN İŞTİRAKÇİlERİ 

Bu bölüm; Başvuru Rehberi, Bölüm 2.1.2’de yapılan tanıma uygun her iştirakçi 

kuruluş için doldurulmalıdır. İştirakçilerinizin sayısına göre bu tabloyu gereken 

sayıda çoğaltarak kullanınız. 

tam yasal adı 

EuropeAid ID numarası 17 

Kayıtlı bulunduğu ülke 

Yasal statüsü 18 

Kayıtlı bulunduğu resmi adres 

Bağlantı kurulacak kişi 

telefon numarası: : ülke kodu+şehir kodu 

+ numara 

Faks numarası: : ülke kodu+şehir kodu + 

numara 

E-posta adresi 

Personel sayısı 

Diğer ilgili kaynaklar 


uygulanmasındaki rolü itibarı ile 

benzer proje tecrübesi 

Başvuru sahibi ile işbirliği geçmişi 


hazırlanmasındaki rolü ve katılımı 

Teklif edilen projenin uygulanmasındaki 

rolü ve katılımı 

1. İştirakçi 




kuruluş, vb 

81


19 Örgütler için 

2� Eğer başvuru sahibi Avrupa 

Komisyonu ile bir sözleşme imzalamışsa. 



kuruluş, vb. 

82 

Bölüm 11.07 

iDARi BiLgiLER 

V. KONTROl lİSTESİ 

CFCU/2007 tR 05 IPO 001/LLL 

02HAYAt BOYU öĞREnMEnin DEStEKLEnMESi HiBE PROgRAMI 

Başvuru sahibini temsil ve ilzama yetkili kişi/kişiler 

tarafından doldurulacak 

Başvuru sahibinin adı Ankara Aydınlıkevler Meslek Lisesi 

EuropeAid ID numarası Geçerli değil 

Kayıtlı bulunduğu ülke 19 ve kayıt 

tarihi 

Türkiye 26.08.1999 

tüzel Kişilik dosya numarası 20 Geçerli değil 

Yasal statü 21 MEB’e bağlı Kamu Eğitim Öğretim Kurumu 

1. Ortak 

İsim/EuropeAid ID numarası: 

Uyruk/Kayıtlı bulunduğu ülke: T.C. 

Yasal statü: MEB’e bağlı Kamu Eğitim Öğretim Kurumu 

(Ankara İletişim Meslek Lisesi)

Başvuru sahibi tarafından 

doldurulacak 

PROJEniZi gönDERMEDEn önCE, AŞAĞIDAKi MADDELERin HER BiRinin tAMAMLAnDIĞInI VE BAŞVURUnUZUn AŞAĞIDAKi 

KRitERLERE UYgUn OLDUĞUnU KOntROL EDiniZ: 

Evet Hayır 

KISIM 1 (iDARi) 

• 

1. Bu teklif Çağrısı için yayınlanan doğru Hibe Başvuru Formu kullanılmıştır. 

2.Başvuru sahibi tarafından Deklarasyon doldurulmuş ve imzalanmıştır. • 

3. Proje, ingilizce veya türkçe olarak yazılmıştır. • 

4. Proje 1 asıl ve 2 suret olarak sunulmuştur. • 

5. Proje teklifi ve ekleri elektronik formatta (CD-ROM) sunulmuştur. • 

6. Her bir ortak ortaklık beyannamesini doldurup imzalamış ve bu beyannameler Başvuru Formuna eklenmiştir. • 

7. Bütçe, istenen formatta ve Avro cinsinden hazırlanarak Başvuru Formuna eklenmiştir. • 

8. Mantıksal Çerçeve doldurulmuş ve Başvuru Formuna eklenmiştir. • 

9. Proje ön teklif formu 4 sayfadan fazla olmayacak şekilde doldurulmuş ve 10 font Arial formatında basılmıştır. • 

10. Proje özeti, Bütçe ve Mantıksal Çerçeve ingilizce olarak eklenmiştir. (Başvuru türkçe yapıldıysa) • 

11. Yedek Akçe karşılıkları, projenin doğrudan uygun maliyetleri ara toplamının %5‘inden fazla değildir.(Bütçe başlığı 7) • 

12. genel idari giderler projenin toplam doğrudan uygun maliyetlerinin %7’sinden fazla değildir. (Bütçe başlığı 9) • 

13. Ekipman ve tedarikler doğrudan uygun maliyetlerinin alt toplamının %15’inden fazla değildir. • 

14. Proje koordinatörü ve diğer proje personelinin özgeçmişleri AB formatında projedeki rollerini gösterecek şekilde eklenmiştir. • 

KISIM 2 (UYgUnLUK) 

• 

15. Proje süresi 12 ay (izin verilen azami süre) veya daha kısadır. 

16. Proje süresi 10 ay (izin verilen asgari süre) veya daha uzundur. • 

17. talep edilen hibe tutarı 50.000 AVRO (izin verilen asgari tutar) veya daha fazladır. • 

18. talep edilen hibe tutarı 150.000 AVRO (izin verilen azami tutar) veya daha azdır. • 

19. talep edilen hibe tutarı projenin toplam uygun maliyetinin % 80’nine eşit veya daha fazladır (izin verilen asgari oran). • 

20. talep edilen hibe tutarı projenin toplam uygun maliyetinin % 90’nına eşit veya daha azdır (izin verilen azami oran). • 

83


84 

Bölüm 11.05 

VI. BAŞVURU SAHİBİNİN BEYANI 

Başvuru Sahibini ve her bir ortağı temsil ve ilzama yetkili kişi olarak aşağıda imzası bulunan 

ben, başvuru sahibi adına, 

� başvuru sahibinin Başvuru Rehberi 2. Bölümde belirtilen finansman kaynaklarını ve 

profesyonel yeterlik ve niteliği haiz olduğunu; 

� başvuru sahibinin hibe başvur u formunda yer alan ortaklık beyannamesindeki 

yükümlülüklerini yerine getireceğini ve iyi ortaklık prensiplerine uyacağını; 

� projenin ortaklarla birlikte hazırlanması, yönetimi ve uygulanmasından doğrudan 

başvuru sahibinin sorumlu olduğunu ve aracı olarak hareket etmediğini; 

� başvuru sahibi ve ortaklarının Avrupa Komisyonu dış faaliyetler kapsamındaki 

sözleşme usullerine ilişkin Uygulama Rehberi http://ec.europa.eu/europeaid/work/ 

procedures/index_en.htm) Internet adresinde mevcuttur: Bölüm 2.3.3’de sıralanan ve 

ihalelere katılmalarına engel teşkil eden kategorilerden herhangi birine girmediğini; ayrıca, 

bu durumda olup da ihaleye katılmamız halinde Uygulama Rehberi Bölüm 2.3.5 hükümleri 

uyarınca diğer ihalelerden men edilebileceğimizi bildiğimizi ve kabul ettiğimizi; 

� başvuru sahibinin her bir ortağın (varsa) hibe almaya hak kazanması halinde, Başvuru 

Rehberi Bölüm 2.4’de tanımlanan des tekleyici belgeleri talep üzerine derhal teslim edecek 

durumda olduğunu; 

� başvuru sahibi ve her bir ortağın (varsa) Başvuru Rehberi Bölüm 2.1.1 ve 2.1.2’de 

belirtilen ölçütlere göre başvuruda bulunmaya uygun olduklarını; 

� başvuru sahibinin hibe için önerilmesi halinde, Başvuru Rehberine ek (Ek F) standart 

Hibe Sözleşmesinde belirtilen sözleşme hükümlerini kabul ettiğini; 

� başvuru sahibi ve ortaklarının, Topluluğun mali çıkarlarının korunması amacıyla 

gerektiğinde kişisel bilgilerinin uluslararası denetim kuruluşlarına, Avrupa Sayıştayına, Mali 

Usulsüzlükler Kuruluna ya da Avrupa Yolsuzlukla Mücadele Ofisine gönderilebileceğini 

bildiklerini; 

Son 12 aylık süre içerisinde Avrupa Kurumlarına, Avrupa Kalkınma Fonuna (EDF) ve Üye 

Ülkelere aşağıda sıralanan hibe başvurularının yapıldığını (ya da yapılmak üzere olduğunu): 

• 

başvuru sahibinin, finansman sağlamak amacıyla Avrupa Komisyonunun diğer birimlerine 

ya da Topluluğa bağlı kurum ve kuruluşlara aynı proje teklifini sunması ve bu teklifin 

Sözleşme Makamına teslim edilmesinden sonra diğer kuruluşlardan birinin teklifi onaylayarak 

finansman sağlaması durumunda, gecikmeksizin Sözleşme Makamını bilgilendirmekle 

yükümlü olduğunu bildiğini 

beyan ediyorum ve bu beyannamede verilen bilgilerin doğruluğunu onaylıyorum. 

Adı ve soyadı …………… 

imza 

Pozisyonu/ görevi Ankara Aydınlıkevler Meslek Lisesi Okul Müdürü 

tarih 11.05.2009

Bölüm 11.06 

VII. DEĞERlENDİRmE TABlOSU 

(Sadece Sözleşme Makamının kullanımı içindir) 

1. AŞAMA: AÇILIŞ OTURUMU VE İDARİ UYGUNLUK KONTROLÜ 

1. Son teslim tarihine uyulmuştur 

2. Başvuru Formu, Kontrol Listesinde (Hibe Başvuru Formu’nun V.Bölümü) 

sözü geçen bütün kriterleri sağlamaktadır. 

İdari teyidi yapan kişi: 

Tarih: 

KARAR 1: 

Komite, İdari Kontrolü geçen başvuru formundaki Proje Ön Teklifinin 

değerlendirmeye alınmasını tavsiye etmeye karar vermiştir. 

2. AŞAMA: PROJE ÖN TEKLİFİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ 

KARAR 2: 

Komite, Proje Ön Teklifini kabul etmiş ve en iyi Proje Ön Tekliflerini seçtikten 

sonra Başvuru Formunun tam olarak değerlendirilmesine geçmeye karar 

vermiştir. 

Proje Ön Teklifi değerlendirmesini yapan kişi: 

Tarih: 

3. AŞAMA: BAŞVURU FORMUNUN DEĞERLENDİRİLMESİ 

KARAR 3: 

A. Komite, mali çerçeve içinde yer alan ve en yüksek puanlı projeler arasından 

şartlı olarak kabul ettikten sonra Uygunluk teyidi için teklifi tavsiye etmiştir. 

B. Komite, Uygunluk teyidini yerine getiremeyen şartlı olarak kabul edilmiş 

bir proje varsa, yedek listeye koyduğu ve mevcut mali çerçeve içerisinde yer 

alan en yüksek puanlı projeleri Uygunluk teyidi için tavsiye etmiştir. 

Proje teklifinin teyidini yapan kişi: 

Tarih: 

4. AŞAMA: UYGUNLUĞUN DOĞRULANMASI 

3.Başvuru formu Kontrol listesinin 2 no.lu kısmında (Hibe başvuru kılavuzu 

Kısım B Bölüm V) belirtilen kriterlerin tamamını karşılamaktadır. 

4. Başvuru Rehberine (Bölüm 2.4) göre sunulan ve aşağıda belirtilen 

destekleyici belgeler başvuru sahibi ve ortak(lar)ıyla ilgili bütün uygunluk 

kriterlerini sağlamaktadır. 

a. Başvuru sahibinin tüzüğü 

b. Başvuru sahibinin ve ortak(lar)ının resmi kayıt/ sicil belgesi 

c. Başvuru sahibinin en son dış mali hesap durumu(uygulanacaksa) 

– Sözleşme Makamının Avrupa Komisyonu olduğu durumlarda eklenecektird.Uygun 

bir şekilde Başvuru sahibi ve ortakları tarafından doldurulup 

imzalanan Tüzel Kişilik Dosyası (Başvuru Rehberi Ek D) 

– Sözleşme Makamının Avrupa Komisyonu olduğu durumlarda eklenecektire. 

Mali kimlik formu (bkz. Başvuru Rehberi Ek E) 

f. Başvuru sahibinin son hesaplarının birer nüshası 

Uygunluk değerlendirmesini yapan kişi: 

Tarih: 

KARAR 4: 

Komite, Rehberde belirtilen kriterlere göre uygunluğunun teyidini yaptıktan 

sonra projeyi hibe vermek üzere seçti. 

EVEt HAYIR 

85


86 

EK-B 

öRnEK BÜtÇE tABLOSU 

Ek B1. Faaliyet Bütçesi 1 Tüm Yıllar 

Giderler 

1. İnsan Kaynakları 

1.1 Maaşlar (sosyal güvenlik 

ödemeleri ve ilgili diğer giderler 

de dahil olmak üzere brüt 

maaşlar, yerel personel) 

Birim 

1.1.1 Teknik Aylık 

1.1.1.1 Proje Koordinatörü 

(1/2) 

1.1.1.2 Pproje Koordinatör 

Yardımcısı(1/2) 

Birim 

Sayısı 

Birim 

Maliyet 

(Avro) 

Toplam 

Maliyet 

(Avro)3 

Aylık 12 1.000 12000 

Aylık 12 900 10800 

1.1.1.3 Eğitimci 1 Ders Saati 80 30 2400 

1.1.1.4 Eğitimci 2 Ders Saati 60 30 1800 

1.1.1.5.Eğitimci 3 Ders Saati 60 30 1800 

1.1.2 İdari / destek personeli Aylık 0 

1.1.2.1 Teknik eleman(1/2) Aylık 12 700 8400 

1.1.2.2 Sekreter Aylık 12 600 7200 

1.1.2.3 Büro Elemanı Aylık 12 600 7200 

1.2 Maaşlar (sosyal güvenlik 

ödemeleri ve ilgili diğer giderler 

de dahil olmak üzere brüt 

maaşlar, yabancı/uluslararası 

personel) 

Aylık 0 

1.3 Görev/seyahat gündelikleri 5 0 

1.3.1 Yurt dışı (proje personeli) Gündelik 40 131 5240 

1.3.2 Yerel (proje personeli) Gündelik 30 50 1500 

1.3.3 Seminer/konferans/Kurs 

katılımcıları 

Gündelik 2000 8 16000 

İnsan Kaynakları Alt Toplamı 74340

2. Seyahat 6 

2.1. Uluslararası seyahat 

Her uçuş 

için 

6 700 4200 

2.2 Yerel seyahat Aylık 10 100 1000 

Seyahat Alt Toplamı 5200 

3. Ekipman ve malzeme 7 

3.1 Araç alımı veya kiralanması 

Her araç 

için 

12 200 2400 

3.2 Mobilya, bilgisayar ekipmanı 0 

3.2.1 Dizüstü Bilgisayar Adet 2 1000 2000 

3.2.2 Masaüstü Bilgisayar Adet 2 750 1500 

3.2.3 Projeksiyon Cihazı Adet 2 1000 2000 

3.2.4 Yazıcı Adet 1 200 200 

3.2.5 Profesyonel Kamera Adet 1 1000 1000 

3.2.6 Digital Fotograf Makinesi Adet 1 200 200 

3.2.7 Büro Masası ve Koltuk 

Donanımı 

3.2.8 Telefon hattı ve ADSL 

Modem 

Adet 1 500 500 

Adet 1 100 100 

3.2.9 Fax Makinesi Adet 1 150 150 

3.2.10 Bilgisayar Masası Adet 2 80 160 

3.2.11 Kursiyer koltuğu Adet 20 50 1000 

3.2.12.Kursiyer Masası Adet 20 100 2000 

3.2.13. Fotokopi Makinesi Adet 1 400 400 

3.2.14 İlan Panosu Adet 4 100 400 

3.2.15 24 Port 10/100 swich Adet 1 100 100 

3.2.16 Televizyon Adet 1 300 300 

3.2.17 Toplantı Masası ve koltuk 

takımı 

Adet 1 550 550 

3.3 Makineler, aletler... 0 

3.3.1. Oksijen Metre Adet 1 1000 1000 

87


88 

3.3.2. Dijital PH metre Adet 1 1000 1000 

3.4 Yedek parçalar/makineler 

için ekipmenlar, aletler 

3.5 Diğer (lütfen belirtiniz) 0 

3.5.1.Fberglas Havuz Adet 4 400 1600 

3.5.2. Kuluçka Dolabı Adet 1 400 400 

3.5.3. Serpme Ağlar Adet 4 30 120 

3.5.4. Germe Ağlar Metre 200 1 200 

Ekipman ve Malzeme Alt 

Toplamı 

4. Yerel ofis/proje maliyetleri 

0 

19280 

4.1 Araç maliyetleri Aylık 12 50 600 

4.2 Ofis kirası Aylık 

4.3 Tüketim malzemeleri - ofis 

malzemeleri 

4.4 Diğer hizmetler (tel/faks, 

elektrik/ısınma, bakım) 

Yerel Ofis/Proje Maliyetleri Alt 

Toplamı 

5. Diğer maliyetler, hizmetler 8 

5.1 Yayınlar 9 

Aylık 12 200 2400 

Aylık 12 100 1200 

4200 

5.1.1 Broşür basımı ve tasarımı Adet 1500 1 1500 

5.1.2 Su Ürünleri El Kitabı Adet 200 10 2000 

5.1.3 Televizyon Reklamları Aylık 6 200 1200 

5.1.4 Web Tasarımı Adet 1 1000 1000 

5.2 Etüd, araştırma 9 0 

5.3 Harcamaların teyidi 10 0 

5.3.1 Hesapların Denetimi 6 Aylık 2 500 1000 

5.4 Değerlendirme maliyetleri 0 

5.5 Tercüme, tercümanlar Adet 4 200 800

5.6 Mali hizmetler (banka 

teminatı maliyetleri vb.) 

5.7 Konferans/seminer 

maliyetleri 9 Adet 3 300 900 

5.8 Tanıtım faaliyetleri10 0 

5.8.1 Afiş (1*6) Adet 20 150 3000 

5.8.2 Afiş (2*6) Adet 20 200 4000 

5.8.3 Işıklı Tabela Adet 1 350 350 

5.8.4 Tabela Adet 3 100 300 

5.8.5.AB logolu kalem Adet 300 1 300 

5.8.6.AB logolu ajanda Adet 150 3 450 

5.8.7.AB logolu anahtarlık Adet 300 2 600 

Diğer Maliyetler, Hizmetler 

Ara Toplamı 

6. Diğer 

Giderler 

6.1.Muhasebe Hizmeti 

Satınalma 

Birim 

Birim 

Sayısı 

Tüm Yıllar 

Birim 

Maliyet 

(Avro) 

0 

17400 

Toplam 

Maliyet 

(Avro)3 

Aylık 12 200 2400 

Diğer Alt Toplamı 2.400,00 

7. Doğrudan uygun maliyetler 

ara toplamıdoğrudan proje 

maliyeti (1-6) 

8.Yedek akçe (ara toplam uygun 

doğrudan proje maliyeti olan 

kalem 7’nin maksimum %5’i) 

9. Doğrudan uygun maliyetler 

toplamı (7+ 8) 

10. İdari maliyetler (toplam 

uygun doğrudan proje maliyeti 

olan kalem 9’un maksimum 

%7’si) 

11. Toplam uygun proje 

maliyeti (9+10) 

6.141 

122.820 

128.961,00 

9.027,27 

137.988,27 

89


90 

EK-C 

MANTIKSAL ÇERÇEVE TABLOSU 

Doğrulama Kaynakları ve Araçları Varsayımlar 

Objektif Şekilde Doğrulanabilir Başarı 

Göstergeleri 

Proje Mantığı 

* TÜİK 2010 verileri 

* Personel SGK kayıtları 

* Halkeğitim merkezi kayıtları 

* 1 yıl içinde Ankara’da İletişim alanında 

istihdam edilen kişi sayısı %22 artar 

* 2 yıl içinde Ankara’da 5 adet meslek 

edindirme kursu açılır 

İletişim alanında istihdam olanaklarını arttırmak için 

bireylerin eğitime erişimini sağlamak 

Genel Hedefler 

* Mesleki eğitimi alanların 

istihdamı sağlanır 

* Hedef kitle Proje 

faaliyetlerine katılmaya 

istelidir 

* İl özel idaresi 2011 verileri 

* TÜİK 2011 verileri 

* İŞKUR kayıtları 

* SGK kayıtları 

* Mesleki eğitim alan 60 katılımcı 

İŞKUR’a kaydını yaptırır 

* 60 katılımcı mesleki eğitim sertifikası 

alır 

* İletişim sektörü ihtiyaç 

duyduğu vasıflı elemanlara erişir 

* Proje sonrası 30 kişi çeşitli iletişim iş 

kollarında istihdam edilir 

Ankara’daki mevcut iletişim sektörü çalışanlarına 

ve işsiz gençlere iletişim meslek eğitimi kursları 

düzenleyerek istihdam oranını artırmak 

Proje Amacı 

* İletişim sektörünün ihtiyaç 

duyduğu kalifiye elamanlar 

yetiştirilir 

* Hizmet sektörünün talebine 

uygun eleman yetiştirilir 

* Malzemeler zamanında 

tedarik edilir 

* İhale belgeleri, 

* Muayene ve kabul kararı, 

* Teslim alma Tutanaklar, 

* TIF Belgeleri 

* Fotoğraflar ve video görüntüleri 

* Kursiyer Sertifikaları 

* Proje ekibinin raporları, 

* Sınav sonuçları, 

* Kurs katılım belgeleri, 

* Yoklama çizelgeleri, 

* Makbuzlar 

1- 100 kişilik bir proje ofisi ve eğitim 

merkezi 

2- 300 adet broşür, 200 adet el kitapçığı, 

300 afiş 

3- 3 Kamera, 1 mikser, 1 video mikser, 

ve donatım malzemeleri 

4- 60 kişiye iletişim alanında 140 gün 

eğitim 

5- 60 katılımcıya sertifika 

6- 300 kişinin katılımıyla proje tanıtım ve 

sertifika töreni 

1- Proje ofisi ve eğitim merkezi oluşturuldu 

2- Broşür, afiş ve ders kitabı basıldı. 

3- Eğitim malzemeleri satın alındı 

4- 60 kişinin katılımıyla 140 gün süreli İletişim grafik 

tasarım kursu düzenlendi. 

5- Kursu tamamlayan katılımcılara sertifikaları 

verildi 

6- Proje sonuçlarının paylaşıldığı basın toplantısı 

yapıldı. 

Beklenen 

Sonuçlar 

* Kurslara ilgi ve katılım 

fazladır 

* Malzemeler zamanında 

tedarik edilir 

* Eğitimler zamanında başlar 

ve biter 

Maliyetler: 

1. 20,000 Avro 

2. 12,000 Avro 

3. 1,000 Avro 

4. 32,000 Avro 

5. 1,500 Avro 

6. 0,00 Avro 

7. 1,500 Avro 

Araçlar: 

1- Tedarik İhalesi 

2. Hizmet Satın Alımı 

3. Proje Kaynakları 


5. Hizmet Satın Alımı 



1- Proje ekibinin oluşturulması, proje ofisinin ve 

eğitim merkezinin oluşturulması 

2- Eğitim dökümanlarının basılması 

3- Kursla ilgili duyuruların yapılması 

4- Katılımcıların kaydedilmesi 

5- Kursların düzenlenmesi 

6- Katılımcılara sertifikalarının verilmesi 

7- Proje sonuçlarının duyurulduğu basın toplantısı 

düzenlenmesi 

Faaliyetler 

Ön Koşullar: MFİB’den proje 

bütçesinin zamanında gelmesi

FAYDALI LinKLER 

http://projeler.meb.gov.tr 

http://www.mfib.gov.tr 

http://www.abgs.gov.tr 

http://www.avrupa.info.tr/DelegasyonPortal.html 

http://www.dpt.gov.tr 

www.calisma.gov.tr 

www.ubak.gov.tr 

www.cevreorman.gov.tr 

www.tarim.gov.tr 

http://ec.europa.eu/regional_policy/projects/stories/index_en.cfm 

http://ec.europa.eu/regional_policy/funds/ipa/index_en.htm 

http://ec.europa.eu/regional_policy/index_en.htm 

http://ec.europa.eu/enlargement/index_en.htm 

http://ec.europa.eu/employment_social/index_en.html 

91


92 

Kaynakça 

- Aydemir, Güneşin, (vd) Proje Geliştirmede Mantıksal Çerçeve Yaklaşımı, STGP Ankara: 

2004. 

- Bilim ve Aklın Aydınlığında Eğitim, Yıl:10,Sayı:120 

- MEB Projeler Koordinasyon Merkezi Başkanlığı, Proje Hazırlama Tekniği, 

Ankara:1995. 

- Newton, Richard, Adım Adım Proje Yönetimi Optimist Yay. Çev: İlker Gülfidan, 

İstanbul: 2006. 

- Tekir, Görkem, Proje Yönetimi, Çağlayan Kitabevi, İstanbul: 2005. 

- Temel Proje Yönetimi, Sağlık Bakanlığı, Proje Destek Birimi, Ankara: 2009. 

- Tuzcu, Gökhan, Avrupa Birliği’ne Giriş Süreci ve Eğitimde Vizyon 2023, 

Ankara:2006. 

- TÜBİTAK, Proje Hazırlama Kılavuzu 

- Yentürk, Nurhan vd. Proje Döngüsü Yönetimi I. İstanbul Bilgi Üniversitesi 

Yayınları, İstanbul: 2006.

Ýlköðretimde Devamsýzlýk ve Okul 

Terklerinin Önlenmesi Projesi 

Prevention Of Discontinuity And 

Dropouts In Primary Education Project 

Demokratik Vatandaþlýk ve Ýnsan Haklarý Eðitimi Projesi 

Democratic Citizenship And Human Rights Education Project 

PROJELER KOORDÝNASYON 

MERKEZÝ BAÞKANLIÐI 

MONE 

PROJECTS COORDINATION CENTER 

“Herkese, her yerde, her zaman kaliteli eðitim” 

Eðitimde Cinsiyet Eþitliðinin 

Desteklenmesi Projesi 

Supporting Gender Equality In 

Education Project 

Okul Afet ve Acil Durum 

Yönetimi Projesi (e-afet) 

School Disaster And Emergency 

Management Project (e-disaster) 

PROJELER KOORDÝNASYON MERKEZÝ BAÞKANLIÐI 

MEB Beþevler Kampüsü C Blok Beþevler / ANKARA 

Telefon: +90 312 212 38 70 (Pbx) Faks: +90 312 212 93 04 

E-posta: projeler@meb.gov.tr 

http://projeler.meb.gov.tr 

Türkiye'de Mesleki ve Teknik Eðitimin 

Kalitesinin Geliþtirilmesi Operasyonu 

Improving the Quality of Vocational 

Education and Training in Turkey 

Çocuða Yönelik Þiddetle 

Mücadele Projesi 

Fight Against Violence 

Towards Children Project 

Milli Eðitim Bakanlýðýnýn Ýstatistik 

Kapasitesinin Güçlendirilmesi Projesi 

Strengthening Statistic Capacity Of 

The Ministry Of National Education Project

AB HİBE KAPAK SON - Dış İlişkiler Genel Müdürlüğü - Milli Eğitim ...

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

Delete template?

Save as template?