You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
BİLİM KÖŞESİ
GÜNEŞ’ İ HİÇ BÖYLE GÖMEDİNİZ
Hawaii’deki Daniel K. Inouye Güneş Teleskobu (DKIST) tarafından (dünyanın en büyük güneş
teleskobu) var olmamızı sağlayan yıldızımızın yüzeyinin en net fotoğrafı çekildi.
Yüzeydeki petek benzeri desen, güneşin tüm yüzeyi üzerinde dönen ve merkezden ısı çeken
plazmanın hücrelerinden oluşuyor. Hücrelerin parlak merkezleri plazmanın nerede yükseldiğini ve
karanlık ana hatlar plazmanın Güneşin içine battığı yerlerdir. Her bir plazma hücresi yüzlerce
kilometre uzunluğunda, yaklaşık olarak Türkiye’nin yüz ölçümü büyüklüğünde!
DKIST’in direktörü Thomas Rimmele, bu görüntünün bir önceki en iyi güneş teleskopundan gelen
görüntüden beş kattan daha fazla çözünürlüğe sahip olduğunu söyledi. Bu görüntülerde Güneş’in
yüzeyindeki 30 kilometre uzunluğundaki küçük yapılar bile görülebiliyor.
Rimmele, “Güneş sistemimizdeki en büyük nesne ile ilgili en küçük detayları şimdi gördük” diyor.
“Daha önce parlak bir noktaya, tek bir yapıya benzediğini düşündüğümüz şey şimdi birçok küçük
yapıya ayrılıyor.” diyen Rimmele bu küçük yapıları ilk kez gözlemlediklerini dile getirdi. Bunun sadece
bir başlangıç olduğunu söyleyen Rimmele; görüntünün henüz başka birçok bilimsel araç kurulmadan
teleskop operasyonlarının ilk günü olan 10 Aralık’ta çekildiğini, önümüzdeki 6 ay içinde DKIST’in bu
nispeten küçük özelliklerin manyetik alanlarını, güneşin üzerindeki fotoğraflarını çekmenin yanı sıra
ölçebileceğini de söyledi.
Bu ölçümlerin, güneşin korona( bu ‘’O’’ korona değil ) adı verilen dış tabakasının yüzeyden neden bu
kadar sıcak olduğunu anlamamıza yardımcı olacağını umuluyor. Rimmele, “En küçük boyutlardaki
manyetik alanlar bu gizemi çözmenin anahtarıdır” diyor.
DKIST ayrıca Güneş, Dünya’ya uydu ve elektrik şebekeleri için tehlikeli olabilecek plazma patlamaları
gönderdiğinde, güneş patlamalarını tahmin etmemize yardımcı olmak için de çalışacak.