UTGEM PROJE TANIMLAMA (1)

PROJE TANIMLAMA
Projenin Amaçları
1. Genel Amaçlar
Şanlıurfa da teknoloji üretiminin ve nitelikli ara eleman istihdamının artırılması yolu ile bölge ve
ülke ekonomisine katkı sağlanması
2. Özel Amaçlar
Şanlıurfa Teknoloji Geliştirme ve Eğitim Merkezi kurarak Şanlıurfa imalat sanayiinde nitelikli ara
eleman ihtiyacının karşılanması, ilde yaşayan işsiz ve vasıfsız gençlerin yetkinliklerinin artırılarak
istihdama kazandırılması, teknoloji üretiminin ve katma değerli ürün geliştirmenin desteklenmesi
3. Beklenen Sonuçlar
‣ Sanayinin ihtiyacı olan ara eleman yetiştirecek, teknoloji üretimi konusunda nitelikli personel
yetiştirecek bir altyapı oluşturulacak.
‣ Nitelikli ara eleman ihtiyacını karşılamaya yönelik hizmet sunma kapasitesi geliştirilecek.
‣ Sanayinin nitelikli ara eleman ihtiyacı karşılanacak.
‣ Şanlıurfa nitelikli eleman bulunabilirliği açısından bir cazibe merkezi haline gelerek, yapılacak
yatırımların artırılması sağlanacak.
4. Faaliyetlerin Ayrıntılı Açıklaması
Kurulacak olan ŞUTGEM, öncelikle Şanlıurfa OSB de bulunan sanayiciler olmak üzere, bölgede faaliyet gösteren
ve bölge dışından bölgeye yatırım yapacak olan yatırımcıların yetişmiş nitelikli eleman ihtiyaçlarını karşılamaya
yönelik ortak ihtiyaçlara hitap edecektir. ŞUTGEM Organize Sanayi Bölgesi içinde vereceği eğitimler ile sanayii
ve iş gücünü birleştirmeyi hedeflemektedir
Proje Ortakları
1- ġANLIURFA TĠCARET VE SANAYĠ ODASI (%60)
2- ġANLIURFA ORGANĠZE SANAYĠ BÖLGE MÜDÜRLÜĞÜ (%40)
Projenin Ortaya Çıkmasını Sağlayan Temel Gerekçe
Türkiye’nin nitelikli insan gücü ihtiyacı düşünüldüğünde, mesleki ve teknik eğitimin kalitesinin
artırılmasına yönelik olarak geliştirilecek programlar büyük önem kazanmaktadır. Nitekim, ülkemizdeki
yetişmiş insan gücü ile ihtiyaç duyulan işgücünün nicelik ve nitelik yönünden birbiriyle uyumlu hale
getirilmesi gerekmekte, bu da işgücü piyasasının ihtiyaçlarına uygun eleman yetiştirilmesi gereğinin bir
sonucu olarak eğitimi tekrar ön plana çıkarmaktadır. Teknoloji ve bilimin hızlı bir biçimde gelişmesi ve
bu ilerlemenin toplumları ve eğitim sistemlerini derinden etkilemesine karşın Türkiye de uygulanan
mesleki ve teknik eğitim sisteminin modern çağın gereklerine göre tekrar organizasyonundaki yavaş
ilerleme, adaptasyonda yaşanan güçlükler, nitelikli ara eleman eksikliği sorunu olarak karşımıza
çıkmaktadır. Gelişmiş ülkelerde istihdam yaratma ve işsizlikle mücadele etmede kullanılan en önemli ve
etkin araçlardan biri mesleki ve teknik eğitim olmasına rağmen, ülkemizde eğitim ve istihdam arasındaki
ilişkinin yeterince güçlü ve sağlıklı olduğunu söylemek güçtür. OECD verilerine bakıldığında mesleki ve
teknik eğitimin ortaöğretim içindeki payında ülkelere göre farklılık görülmektedir. Ortaöğretim düzeyinde
mesleki ve teknik eğitimde OECD ortalaması
%44,2 AB ülkesi ortalaması ise %50,4 seviyesindeyken Türkiye de ortaöğretim düzeyindeki mesleki ve
teknik eğitimin payı %43,6 ile OECD ortalamasının altında yer almaktadır. İş dünyası yüksek oranda
yetişmiş işgücü ihtiyacından bahsederken işsizliğin artması planlama eksikliğine ve eğitim arzı ile işgücü
talebi arasındaki uyumsuzluğa işaret etmektedir. Birbiriyle uyumlu istihdam ve mesleki eğitim
politikalarının izlenmesi, iş dünyasının ihtiyaçlarına yeterli sayı ve kalitede işgücünün yetiştirilmesi bu
açıdan gereklidir. Öte yandan, günümüzde imalat sektörünün küresel rekabet edebilirliğin sağlanması ve
artırılabilmesi için üretimde teknolojik uygulamalara geçiş ve de katma değeri yüksek ürünler

üretebilmeleri için yenilikçi sanayilere ve yöntemlere adaptasyonu gerçekleştirilmelidir. Karacadağ
Kalkınma Ajansı tarafından gerçekleştirilmiş olan Şanlıurfa İşgücü Talep- Arz Analizi çalışmasına göre,
ilde faaliyet gösteren işletmelerin yaklaşık %37,3'ü personelin becerisinin işletme beklentilerini
karşılamadığını ifade ederken, aynı firmaların % 54,2'si personelin beceri uyumsuzluğunun firma
hedeflerini çok engellemekte olduğunu belirtmektedir. Beceri uyumsuzluğundan dolayı sanayi
kuruluşların teknolojik yenilik getirememe, üretim/hizmet ve/veya işletme maliyetlerinin artması, bazı
hizmet/ürünleri sunamamaya başlamaları ve pazarlarını ve müşterilerini diğer firmalara kaptırmaları
şeklinde sonuçlar doğmaya başlamıştır.
Gerçekleştirilen araştırmaya göre firmaların beklentilerini karşılamaktan uzan çalışan nitelikler ve
becerilerinde gözlenmiş olan eksikliklerin altında yatan sebepler ise bilgisayar vb. teknolojiyi
kullanmadaki eksiklik, analitik becerilerin yeterli olmayışı, iletişim becerilerinin yeterli olmayışı, ekip
çalışmasına yatkın olmama, deneyim eksikliği, meslek ile ilgili yeterli eğitimin alınmamış olması,
personelin teknolojideki ve iş yapma süreçlerindeki değişikliğe uyun sağlayamaması ve personel
sirkülasyonundaki yükseklik olarak sıralanmıştır. Burada dikkati çekilmesi gereken en önemli husus
Meslek ile ilgili yeterli eğitimin alınmamış olması konusunun beceri noksanlığı nedenleri arasında %38
gibi yüksek bir oranla başı çekiyor oluşudur. Öte yandan gerçekleştirilmiş olan çalışma konuyu sadece
işgücü talebi açısından ele almamış, aynı zamanda işgücü arzını da analiz etmiştir. Bu kapsamda çeşitli
işgücü kalifikasyonuna ve eğitim geçmişine sahip 735 çalışan ve/veya çalışan adayı ile de görüşmeler
yürütülmüştür. Gerçekleştirilen görüşmelerde katılımcıların %37'si almış oldukları eğitimlerin mesleki
becerilerini sadece az ve orta düzeyde geliştirmeye imkan verdiğini ifade etmişlerdir.
Şanlıurfa'daki işgücü arzının kalitesini yükseltme gereksinimi ilgili paydaşların ortak görüşüdür.
Projenin, Güdümlü Proje Desteği Kapsamında Desteklenecek Alanlarla Olan Ġlgisi
2014-2018 yıllarını kapsayan Türkiye Mesleki ve Teknik Eğitim Strateji Belgesi ve Eylem Planı,
ülkemizdeki mesleki ve teknik eğitime ilişkin eksiklikleri üç ana müdahale alanı kapsamında listelemiştir.
Bunlar aşağıdaki gibidir;
- Mesleki ve teknik eğitime erişime ilişkin eksiklikler
- Mesleki ve teknik eğitim kapasitesine ilişkin eksiklikler
- Mesleki ve teknik eğitim sonucu istihdam yaratmaya ilişkin eksiklikler
Öte yandan, Karacadağ Kalkınma Ajansı tarafından hazırlanan TRC2 Diyarbakır-Şanlıurfa Bölgesi 2014-
2023 Bölge Planında, bölgenin 2023 vizyonu büyüyen ekonomisi ve yükselen yaşam kalitesi ile
Ortadoğu’nun yeni çekim merkezi Diyarbakır-Şanlıurfa Bölgesi olarak belirlenmiştir.
Hazırlanan mevcut durum raporu, yapılan analizler, katılımcı süreçlerle Bölge aktörlerinden elde edilen
sorun önceliklendirme, çözüm önerileri ve yerel olanaklara dair bildirimlere göre ulusal politika ve
önceliklere uygun olarak hazırlanmış olup bölgesel gelişmeyi sağlayacak birbirini tamamlayıcı nitelikte
dört gelişme ekseninden oluşmaktadır.
Bölgenin sosyal sorunlarına işaret eden, insan kaynaklarının ve kurumsal kapasitenin iyileştirilmesi,
bölgenin temel sorunu olan yoksulluğun giderilmesi, gelir ve fırsat eşitliğinin sağlanmasını amaçlayan
Beşer Gelişme ve Sosyal Sermaye gelişme ekseni kapsamında dört temel amaç belirlenmiştir;
- Eğitim Aracılığıyla Ekonomik-Sosyal Kalkınmanın Desteklenmesi
- Kurumsal Kapasitenin İyileştirilmesi
- Sosyal Hizmet Sunumunun İyileştirilmesi
- Göçün, Yoksulluğun ve Gelir Eşitsizliğinin Azaltılması
Bu amaçlardan birincisi olan Eğitim Aracılığıyla Ekonomik-Sosyal Kalkınmanın Desteklenmesi ile
bölgenin kalkınmasının hızlandırılması ve diğer bölgelerle arasındaki gelişmişlik farkının azaltılması için
eğitimde altyapı ve kalitenin geliştirilerek beşer sermayenin güçlendirmesi, insan kaynakları niteliğinin
iyileştirilmesi ve işgücü piyasası ile eğitim sistemi arasında uyumun sağlanması amaçlanmaktadır.
Bu proje ile gerek, 2014-2018 yıllarını kapsayan Türkiye Mesleki ve Teknik Eğitim Strateji Belgesi ve
Eylem Planı nda sorunlu alanlar olarak görülen;
- İlgili sektörlerin sürecin yönetiminde ve karar alma mekanizmalarında yer almaması
- Mesleki ve teknik eğitim programlarının uygulanmasında okul sanayi iş birliğinin yeterince olmaması
- Öğrenciler ile yeni teknolojilerin yeterince buluşamaması
- İşgücü ihtiyaç analizlerinin yeterince dikkate alınmadan okul, alan ve dalların açılması
- Eğiticilerin sektör tecrübelerinin yeterince güncel olmaması

- Derslik başına düşen öğrenci sayısının standartları sağlayamaması
- Mesleki ve teknik eğitim paydaşları arasında koordinasyon eksikliğinin olması
- Modüler ve öğrenci merkezli eğitimin okullar tarafından yeterince anlaşılmaması
- Eğitim modüllerinin merkezden hazırlanması
- Sektörün ihtiyaçlarına uygun nitelikte ve istenilen sayıda işgücü yetiştirilememesi
- Mesleki ve teknik eğitimde anahtar beceriler ve mesleki temel yetkinliklerin yeterince
kazandırılamaması
- Mezunların yeterli düzeyde izlenememesi
- Mezunların istihdam fırsatları konusunda yeterince bilgilendirilmemesi
- Mesleki ve teknik eğitim öğrenci ve kursiyerlerine yaratıcılığın, yenilikçiliğin ve girişimciliğin
yeterince kazandırılamaması gibi alanlara doğrudan müdahale edilebilecek, eş zamanlı olarak da,
Karacadağ Kalkınma Ajansı Güdümlü Proje Başvuru Rehberinde belirtildiği üzere özel sektör
işletmeciliğini güçlendirmek amacı ile üretim ve ihracat kapasitesinin geliştirilmesi, özel bilgi, beceri ve
teknolojilerinin geliştirilmesi, transferi veya yaygınlaştırılması ile bölgedeki sektörlerin ihtiyaç
duyacağı alanlarda insan kaynaklarının geliştirilmesi çevresinde gelişme sağlanabilecektir.
Projenin Katma Değer Yaratacak Unsurları
Proje sonucunda ortaya çıkacak olan merkez Şanlıurfa İlinin çok önemli bir ihtiyacını karşılayacaktır.
Merkezin de etki ve yardımıyla bölge bir cazibe merkezine dönüşecek, nitelikli personel bulunabilirliği ve
buna nitelikli istihdam artacak, artan nitelikli istihdamla birlikte bölgesel kümelenme desteklenmiş
olacaktır. Artan nitelikli iş gücü, nitelikli istihdamı destekleyecek, yetenek ve nitelikli iş gücünün bölgede
toplanmasına imkan verecek, bu gelişmeler işletme rekabetçiliğini artışına ve dolayısıyla artan istihdama;
çalışanlar ve işletmeler için yüksek gelir olanağına erişimi sağlayacak, yaratılan görece yükselen gelir
imkanları girişimcilik düzeyini artıracak; en nihayetinde bölgesel refah artmış olacaktır. Kalkınmanın
temel tetikleyicisi olan refah artışı bölgenin kalkınmasını da ivmelendirmiş olacaktır
Projenin Beklenen Sonuçlarının Sürdürülebilirliği
ŞUTGEM'in proje dönemi bittikten sonra sürdürülmesi için Bursa Ticaret ve Sanayi Odası Eğitim Vakfı
nın BUTGEM modeli incelenmiş ve bölge için en uygun model olduğuna karar verilmiştir. Bu nedenle,
Şanlıurfa Ticaret ve Sanayi Odası tarafından bir eğitim vakfı kurulmuştur. Şanlıurfa Eğitimi Geliştirme
Vakfı adına sahip olan vakfın yöneteceği ŞUTGEM'in proje boyunca projeden finanse edilmesi, proje
döneminin ardından ise
- İŞKUR ile iş birliğinde düzenlenecek istihdam destekli kurslar,
- Vakıf ortaklarının her yıl ortaklık payları doğrultusunda aktaracak oldukları fonlar,
- Sanayicilere karma gerçeklik ve üç boyutlu tasarım atölyesi başta olmak üzere verilecek olan katma
değeri yüksek teknoloji ve AR-GE destekleri,
- Bölgesel, ulusal ve uluslararası hibe sağlayıcılarına gerçekleştirilecek olan proje başvuruları yoluyla
ŞUTGEM'in hizmetlerinin sürekliliği sağlanmış olacaktır.
Bu gelir olanaklarına ilave olarak, orta vadede, ŞUTGEM'in bazı konularda Mesleki Yeterlilik Kurumuna
akredite sınav ve eğitim merkezi haline getirilmesi, bu sayede mesleki akreditasyon eğitimleri ve
sertifikasyon gelirleri ile bütçesinin desteklenmesi de öngörülmektedir. Gelir kaynakları bu şekilde
listelenmiş olan ŞUTGEM'in temel giderleri ise personel giderlerinin yanı sıra su, elektrik, ısınma vb
gider kalemleri ile sınırlı tutulmaya çalışılacaktır. Bu amaçla merkezin eğitici kadrosu barındırmaması,
sahip olacağı bir harici eğitmen havuzu ile çalışmalarını sürdürmesi öngörülmektedir. Kurulacak olan
merkezin gelirleri aşağıda listelenen 4 başlık altındaki faaliyetlerden gerçekleşecektir.
1. Eğitim Gelirleri: Düzenlenecek olan, mesleki eğitimlerden elde edilecek gelirleri kapsayacaktır.
2. Danışmanlık Gelirleri: İşletmelere sunulacak olan teknoloji danışmanlığı hizmetleri, teknoloji
laboratuvarının kullanımları, ARGE projeleri kapsamında sunulacak olan danışmanlık faaliyetlerinden
elde edeceği gelirleri kapsayacaktır.
3. Akreditasyon ve Sertifikasyon Gelirleri: Mesleki Yeterlilik Kurumuna akredite edilmiş alanlarda
sınav ve eğitim merkezi olarak elde edilen gelirler
4. Hibe Projeleri: Bölgesel, ulusal ve uluslararası hibe sağlayıcılarına gerçekleştirilecek olan projede

gerçekleştirilecek olan faaliyetlerden elde edilen gelirler ve payları doğrultusunda vakıf ortaklarının
yapacakları katkılar.
Merkezin 5 yıllık dönem sonunda 1,2 Milyon TL büyüklüğünde bir vergi öncesi nakit varlık ile
faaliyetlerini sürdürmeye devam etmesi beklenmektedir.
Hizmet Kapsam ve Ġhtiyacını Belirlemeye Yönelik Faaliyetler
Bu projenin hazırlık aşaması kapsamında kurulacak olan ŞUTGEM bünyesinde 9 farklı modülün yer
alacağı öngörülmüştür. Bu modüller aşağıda listelenmiştir.
Birim
Açıklama
ATÖLYELER
1 3D Tasarım Atölyesi Adet
.2 Metal İşleme Teknolojileri Atölyesi Adet
.3 Mobilya Teknolojileri Atölyesi Adet
4 Plastik Enjeksiyon Teknolojileri Atölyesi Adet
5 Makine Teknolojileri Atölyesi Adet
.6 Bilişim Teknolojileri Atölyesi Adet
.7 Elektrik ve Elektronik Atölyesi Adet
8 Pnömatik ve Hidrolik Sistemler Atölyesi Adet
9 Endüstriyel Otomasyon ve Mekatronik Atölyesi Adet
Atölyenin donatılmasında kullanılacak olan ve
fizibilite etüdünde ayrıntılandırılmış makine, techizat
ve ekipmanların toplamıdır.
Atölyenin donatılmasında kullanılacak olan ve
fizibilite etüdünde ayrıntılandırılmış makine, techizat
ve ekipmanların toplamıdır.
Atölyenin donatılmasında kullanılacak olan ve
fizibilite etüdünde ayrıntılandırılmış makine, techizat
ve ekipmanların toplamıdır.
Atölyenin donatılmasında kullanılacak olan ve
fizibilite etüdünde ayrıntılandırılmış makine, techizat
ve ekipmanların toplamıdır.
Atölyenin donatılmasında kullanılacak olan ve
fizibilite etüdünde ayrıntılandırılmış makine, techizat
ve ekipmanların toplamıdır.
Atölyenin donatılmasında kullanılacak olan ve
fizibilite etüdünde ayrıntılandırılmış makine, techizat
ve ekipmanların toplamıdır.
Atölyenin donatılmasında kullanılacak olan ve
fizibilite etüdünde ayrıntılandırılmış makine, techizat
ve ekipmanların toplamıdır.
Atölyenin donatılmasında kullanılacak olan ve
fizibilite etüdünde ayrıntılandırılmış makine, techizat
ve ekipmanların toplamıdır.
Atölyenin donatılmasında kullanılacak olan ve
fizibilite etüdünde ayrıntılandırılmış makine, techizat
ve ekipmanların toplamıdır.