14.11.2020 Views

MANTAR DERGİSİ WORD

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

0

MANTARLAR

Kasım 2020

Şapkalı mantarlar

Küf mantarları

Parazit mantarları

Maya mantarı

Mantarın faydaları

Mantarın zararları

Bunları biliyor musunuz¿


3...Mantarların Genel Özellikleri

3...Şapkalı Mantarlar

4...Küf Mantarları

4...Parazit Mantarları

5...Maya Mantarları

6...Mantarların Yararları

7...Mantarların Zararları

7...Bunları Biliyor

musunuz?


MANTARLARIN GENEL ÖZELLİKLERİ VE

ÇEŞİTLERİ

Kendi besinlerini kendileri üretemeyen basit yapılı canlılara mantar denir. Mantarların kök,

gövde ve çiçekleri yoktur. Mantarlar genellikle ılık ve nemli bölgelerde yaşarlar. Mantarlar bitki

değildir. Besin maddelerini dışarıdan hazır olarak alırlar. Mantarlar; “spor” adı verilen hücreler

sayesinde yayılır ve ürerler. Besinlerini diğer canlılardan, bitki ve hayvan atıklarından sağlarlar.

Mantarlar dört grupta incelenir.

1) Şapkalı Mantarlar

Canlıların besin olarak kullandığı mantarlardır. Toprakta ve ağaç gövdelerinin toprağa

yakın bölümlerinde yaşarlar. Vitamin ve protein yönünden zenginlerdir. Şapkalı mantarlarda

gerçek kök ve gövde bulunmaz. Şapkalı mantarların bazıları zehirli, bazıları zehirsizdir.

Şapkalı mantarların bir bölümü kültür mantarı olarak insanlar tarafından bahçelerde

yetiştirilmektedir. Bunlar zehirli değildir.


2) Küf Mantarları

Uzun süre açıkta ve nemli ortamlarda bırakılan besinlerin üzerinde biriken

mantarlardır. Küf mantarları besinlerin renginin, kokusunun ve tadının değişmesine sebep

olur. Besinlerin bozulmasına ve bazı hastalıklara neden olur. Küf mantarları canlı kalıntılarını

çürüterek yaşar. Bu nedenle küflü besinler yenmemelidir. Küf mantarları genelde nemli ve

ılık ortamlarda yaşarlar.

3) Parazit Mantarları

İnsan, hayvan ve bitkilerde hastalıklara neden olan mantarlardır. Bu mantarlar

çürümüş bitki ve hayvan atıkları ile kalıntıları üzerinde yaşar. Canlı vücudundaki akciğer,

bağırsak, deri, kemik gibi kısımlara yerleşerek yaşar ve bu yapı ve organlara zarar verebilirler.

Hastalık yapan mantarlar; insanların el ve ayaklarında kaşıntılı yaralara, el ve ayak

tırnaklarında şekil bozukluklarına, bebeklerin ağzında pamukçuk hastalığına ve saç

dökülmesine neden olan saçkıran hastalığına sebep olur. Bundan dolayı başkalarına ait havlu,

tarak, terlik, çamaşır gibi özel eşyalar kullanılmamalıdır.


4) Maya Mantarları

Mayalanma olaylarını gerçekleştiren gözle görülemeyecek kadar küçük mantarlardır.

Sütün mayalanarak yoğurt ve peynire dönüşmesini, hamurun mayalanmasını, üzümden sirke

yapılmasını, turşunun mayalanmasını sağlarlar. Maya mantarlarının çoğalabilmeleri için besin

(şeker), nem (su) ve sıcaklık gibi şartların uygun olması gerekir. Cansız gibi görünen maya,

ortam şartları uygun olduğunda çoğalır.

Mantarların sağlığa faydaları arasında kilo kaybı, yüksek kolesterol seviyelerinden

kurtulma ve diyabet sayılabilir. Mantarlar zengin bir lif kaynağıdır. Ayrıca mantarda bulunan

selenyum, C vitamini ve D vitamini bağışıklık sisteminin gücünü artırmada yardımcı olur.

Şimdi, mantarın sağlık açısından faydalarına daha yakından bakalım… Mantarın faydaları

nelerdir? İşte bilinmesi gerekenler…


MANTARIN FAYDALARI

Besin olarak tüketilir. Mayalanma olaylarını gerçekleştirir. Antibiyotik

yapımında kullanılır. Canlı atıklarının yapısında bulunan maddeleri, canlıların tekrar

kullanılabileceği hale getirir. Doğal dengenin korunmasını sağlar.

Mantarın sağlık açısından faydalarından bazıları şunlardır:

Anti-kanser

Mantarlar iyi bir selenyumun kaynağıdır. Çalışmalar, selenyum mineralinin

antikanser, antioksidan ve antienflamatuvar olduğunu göstermektedir. Bu da potansiyel ve

kanser, kalp hastalıkları, tiroid hastalığı ve bilişsel düşüş riskini azaltmada yardımcı olabilir.

Kolesterolün düşürülmesine yardımcı olurlar

Genel olarak, mantarlar kolesterol içermezler, fakat aynı zamanda iyi bir kitin ve betaglukan

kaynağıdırlar, bu da kolesterolü düşüren liflerdir.

Kemik sağlığını artırabilir

Pişmiş mantarın tek bir porsiyonu; günlük olarak önerilen ve sağlıklı kemikleri

korumak için gerekli temel vitamin olan bakırın üçte birini sağlayabilir. Mantarlar ayrıca,

kalsiyumun emilimini sağlayarak kemiklere yardımcı olan D vitamini kaynağıdır.

Genç kalmaya yardımcı olur

2017 yılında yapılan bir çalışmaya göre, mantarlarda yüksek seviyelerde ergotiyonin

ve glutatyon adı verilen iki antioksidan bulunur. Bu antioksidanlar bir arada bulunduğunda,

vücudu görünür yaşlanma belirtilerine neden olan fizyolojik strese karşı korumak için çok sıkı

çalışırlar.

Enerji kaynağı

Mantarlar B vitaminleri bakımından zengindir: riboflavin (B2), folat (B9), tiamin

(B1), pantotenik asit (B5) ve niasin (B3). Bunlar, vücudun, tükettiğimiz yiyeceklerden

faydalanmasına ve vücudun her yerine oksijen taşıyan kırmızı kan hücrelerinin üretilmesine

yardımcı olur.

Bağışıklık sistemini güçlendirir

Antioksidan bakımından zengin olan mantar vücudun direncini artırdığından

hastalılara yakalanma oranını azaltır. Karaciğer, akciğer ve bağırsaklardaki toksinleri

temizleyerek vücuttan atar.


MANTARLARIN ZARARLARI

Bazı şapkalı mantarlar insanların zehirlenmesine neden olur.

El ve ayaklarda kaşıntıya, saçkıran ve pamukçuk hastalıklarına neden olur.

Yiyeceklerin küflenmesine neden olur.

Buğday, mısır, asma gibi bitkilerde hastalıklara neden olur.

BUNLARI BİLİYOR MUSUNUZ?

Bazı istisnalar haricinde mantar türleri ortalama %90 oranında su içerir.

Büyüme rekoru onların elindedir desek yalan söylemiş olmayız. Bir defa

zemine yerleşen bir mantar, 24 saatte kendi boyutunun 2 katına çıkabilir.

Yeryüzünün en büyük canlısı

ABD’nin Oregon bölgesinde Blue Mountains dağlarında görülen bal mantarı

3,8 kilometre çapında bir alana yayılmış durumda.

Çoğu bölümleri yer altında olan bu mantarların yaşının 1900 ila 8650 yıl

arasında olduğu tahmin ediliyor. Birkaç yıl öncesine kadar kimsenin haberi bile

yokmuş böyle bir mantarın varlığından.

-Satılan en pahalı tekli gıda maddesi 330.000 dolara satılan 1.5 kilogramlık

beyaz trüf mantarıdır.

Karanlıkta parlayan mantar

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!