23.04.2021 Views

NORVEÇ KÜLTÜRÜ

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

NORVEÇ KÜLTÜRÜ

R Ü Y A L A R Ü L K E S İ N O R V E Ç

İÇİNDE NELER VAR?


AYRINTILI ;

İÇİNDEKİLER

COĞRAFİ ÖZELLİKLERİ ....................................................... 3

İKLİMİ..................................................................................... 4

EKONOMİSİ........................................................................... 5

MADDİ - MANEVİ KÜLTÜR DEĞERLERİ.......................... 6

GİYİM TARZI........................................................................ 7

YEMEK KÜLTÜRÜ ............................................................... 8

EN BİLİNDİK NORVEC YEMEKLERİ.................................. 9

MİMARİSİ - ÖRGÜ GELENEĞİ............................................. 10

EĞİTİM KÜLTÜRÜ................................................................. 11

İNANC VE BATIL İNANÇLAR............................................... 12

17 MAYIS GELENEĞİ.............................................................. 13

NOEL GELENEĞİ..................................................................... 14

NORVEC'İN MİLLİ SEMBOLLERİ....................................... 15

NORVEC'İN GÜZELLİKLERİ................................................ 16-17

KAYNAKCA..............................................................................18

KİŞİSEL DEĞERLENDİRME.....................................................19


DEVLETİN ADI: NORVEÇ KRALLIĞI

BAŞŞEHRİ: OSLO

YÜZÖLÇÜMÜ: 323.878 KM2

NÜFUSU: 4.283.000

RESMİ DİLİ: NORVEÇÇE (BOKMAL,

NYNORSK), SAMİSK (LAPH)

DİNİ: NORVEÇ LÜTHER

PARA BİRİMİ: KRONE (= 100 ORE)

Kuzey Avrupa'da bulunan

İskand nav Yarımadası'nın

batısında b r ülke. F nland ya,

İsveç ve Rusya le komşu olan

ülken n batıda Atlas

Okyanusu'nun b r kolu olan

Norveç Den z 'ne kıyısı vardır.

Kıyıları b nlerce f yordla

ç z lmekted r.

Anayasal monarş le yönet len

ülken n başkent Oslo'dur.

385,207[4] km² alana yayılan

Norveç' n, F nland ya le 729,

İsveç le 1.619, Rusya le 167

k lometre sınırı vardır ve

21.925 k lometrel k çok uzun

b r sah l şer d vardır.

İ s k a n d i n a v y a

Y a r ı m a d a s ı n ı n k u z e y i n i

v e b a t ı s ı n ı i h t i v a e d e n ,

B a t ı A v r u p a ’ n ı n e n

k u z e y i n d e k a l a n b a ğ ı m s ı z

b i r k r a l l ı k . .


İKLİMİ

Bir bö lü mü Ku zey Ku tup Da ire -

si için de yer alan Nor veç’te ok -

ya nu sal, sert ka ra sal iklim ve

tun dra ik li mi et ki li dir. Yaz lar kı -

sa ve se rin, kış lar uzun ve so ğuk -

tur. Gulf Stream sı cak su akın tı -

sı nın et ki siy le ba tı kı yı la rın da ki

sı cak lık, ay nı en lem ler ara sın da -

ki kı yı la ra gö re da ha yük sek tir.

Ba tı rüz gâr la rı nın et ki siy le ül ke -

nin ba tı sı her mev sim ya ğış al -

mak ta dır. Bu kesim de ok ya nu sal

ik lim et ki li dir. Do ğal bit ki ör -

tüsü or man dır. Ül ke de ki or man -

lar, so ğu ğa da ya nık lı iğ ne yap -

rak lı ağaç lar dan olu şur. Ku zey de

ise tun dra lar ege men dir.

Temmuz

ayında 2-3

gün

Kruttvatnet

Gölün de

güneş hiç

batmaz .


Norveç' n ekonom s ;

Norveç ekonomisi karma ekonomik model üzerine kurulu: Refaha dayalı serbest

piyasa ekonomisi ve belirli sektörlerde devlet mülkiyeti bir arada yürütülüyor.

Ülkede sağlık hizmetleri ücretsizken, doğum izninin 46 haftaya kadar

uzayabildiği Norveç’te işsizlik oranı ise yüzde 4’ün altında seyrediyor. Norveç

hükümeti petrol, hidroelektrik enerji üretimi, alüminyum üretimi ve haberleşme

gibi ülke ekonomisinin yüzde 30’unu oluşturan sektörlerde kontrolü elinde

tutmaya devam ediyor.

Halen dünyanın en gelişmiş ekonomisine sahip olmasa da sağladığı yüksek refah ile dünyanın en yaşanılası

ülkeleri arasında gösterilen Norveç, Türkiye’nin içerisinde yer almak için 60 yıldır çaba gösterdiği Avrupa

Birliği’ne katılmayı ise 1972 ve 1994’'te yapılan referandumlarla iki kez reddetmiş bir ülke. Bununla birlikte

Schengen Birliğine üye olan Norveç, Avrupa ile ekonomik ilişkilerini ise İsviçre, İzlanda ve Lihtenştayn ile

ortak olduğu Avrupa Serbest Ticaret Birliği (EFTA) üzerinden sürdürmeye devam ediyor.


MADDİ MANEVİ KÜLTÜR

DEĞERLERİ

Norveç kültürü baskıcı, kuralcı ve saygı üzerine

kurulu bir kültür değildir. Ulusal ve tarihi değerlere

bağlılık devam etse de Norveçliler popüler kültüre

ve teknolojik yeniliklere kolaylıkla adapte

olabilirler. Modern Norveç kültürü medya araçları

ve kurslar aracılığıyla öğretilir. Ayrımcılık ve kötü

muamele (mobbing), trafikte yeni güvenlik

önlemleri gibi birçok konuda periyodik kurslar ve

seminerler düzenlenerek tüm Norveç halkının

bilgisi ve eğitimi güncellenir. Örneğin bir okul

yolunda bir çocuk bisiklet kazası geçirmişse, bu

kazanın nedenleri ve olaydan çıkarılacak dersler

konusunda okul velilerine en kısa zamanda bir

seminer düzenlemelidir.

Başka kültürlerde pek görülmeyen

Norveçlilik özelliği "sizli bizli" konuşma

kalıplarının kullanılmamasıdır. Herkese

"sen" diye hitap edilir. Sadece krala ve

meclis veya hükümet binası içindeyse

mebus ve ya bakana "sen" yerine

üçüncü tekil şahısla hitap edilebilir.

"Kral bu konuda ne düşünüyor?"


GİYİM TARZI

'' BUNAD ''

Her yıl 17 Mayıs’ta, Norveç‘in ulusal bayramında insanları geleneksel

kıyafetlerle görüyoruz. İşte bu kostümün ismi “Bunad”. Süslemeleri

bölgelere göre değişiklik gösteren bu kostümler, yüzyıllarca gururun,

çeşitliliğin, kültürün ve Norveç halkının geleneklerini temsil etti. Eski

Norse‘da “Bunad” kelimesinin anlamı ise ‘donanım’ ve ‘ekipman’ olarak

biliniyor.



EN BİLİNDİK

NORVEÇ YEMEKLERİ

Norveç’ n ünlü kahvereng peyn r

Brunost, mutlaka denemen z

gereken peyn r çeş tler nden b r .

Reng ve kokusuyla farklı b r tada

sah p olan bu peyn r Norveç’ n en

ünlü y yecekler nden.

Kurutulmuş gevrekler n üzer ne

eklenen ekş l krema, reçel ve terc he

göre seç lm ş b r et çeş d n n

eklenmes yle hazırlanan bu

atıştırmalığın sm Flatbrød… Oldukça

lezzetl olan kanepe görünümündek

aperat fler, Norveçl ler n en sevd ğ

y yecekler arasında.

Norveç’te ren gey ğ et sev len

y yecek türler nden b r . Akşam

yemekler n n, özel günler n ve Noel

g b kutlama sofralarının olmazsa

olmazlarından b r olan ren gey ğ

et n n oldukça yumuşak b r kıvamı ve

har ka b r lezzet var

Norveç’ n ulusal yemeğ ve

s mges hal ne gelm ş far kal,

haşlanmış kuzu et ve lahananın

güveç çer s nde fırınlanmasıyla

yen b r lezzete bürünüyor.

Norveç halkının sıklıkla p ş rd ğ

ve akşam yemeğ sofralarını

süsleyen b r lezzett r.


MİMARİSİ

Yemyeş l kuzey m mar s ve dünyaca

ünlü “İskand nav tarzı” b nalar, ülkeye

etk ley c b r tur st akışını ç z yor.

Ülken n başkent nde, 2010 yılında

Norveç Operası’nın karşısındak

“Recl n ng” heykel açıldı. Ana

hatlarındak cam ve metal n yapısı, su

yüzey nde yavaş yavaş rüzgardan

dönen b r buzdağına benz yor. İtalyan

metal ressamı Mon ca Bonv c n ,

yaratılışını b r değ ş m ve umut

sembolü olarak adlandırdı.

ÖRGÜ GELENEĞİ

Norveçl örgü geleneğ , 19. yüzyıldan

t baren büyümeye başladı. Günümüzde

örme kazaklar, şapkalar ve eld venler

ülken n markasıdır. Yün ürünler şeh rlerden

bahsetmeden uzaktak her köyde satın

alınab l r. Norveçl desenler n dünyası büyük

ve şaşırtıcı. Ürünler, kal teler olarak

geçeb lecekler kadar yüksek kal teded r.

1879’da Avrupa’nın en ünlü tekst l

fabr kalarından b r olan Dale of Norway

kuruldu. .

Norveç eşs z doğa manzaraları ç n

d kkat çek c d r. Gerçek kuzey doğasına

hayran olmak steyenler mutlaka buraya

gelmel d r. Ülke, z ns z ormanları ve

p toresk f yortları korumuştur. Şu anda,

submontan bölges nde ünlü kış tat l

köyler bulunmaktadır. İlk kayak

merkezler 19. yüzyılın sonunda

Norveç’te açıktı. En ünlü tat l

L llehammer. 1994 yılında, Ol mp yat

Oyunları tes ste yapıldı, bu yüzden ş md

korunan b r nc sınıf spor altyapısı var.


EĞİTİM KÜLTÜRÜ

Norveç eğ t m s stem

‘eş tl k ve kapsayıcılık’

prens plere dayalıdır.

Rekabet öğret lmez. 8’ nc

sınıfa kadar karne

almayan, sınava tab

tutulmayan ve tüm

müsabakalarda sadece

katıldığı ç n ödül alan

Norveçl çocukların

öğretmenler sınıfa ya da

vel ye k m n en y

olduğunu açıklamaz. Çocuk

en fazla en y lerden b r d r.

Spor müsabakaları

sonucunda tüm çocuklara

b r nc l k madalyası ver l r.

Okullarda ya da a le ç nde d s pl n konusu üzer nde

fazla durulmaz. Zaten çocuklar çok erken yaşta

sorumluluk almaya ve kend kararlarını vermeye

başlarlar. 18 yaşına geld ğ nde hâlâ a les yle yaşayan

çok az çocuk vardır. 9-10 yaşlarında a len n madd

durumu ne olursa olsun çocuklar; gazete/broşür

dağıtarak, hasta, çocuk ya da özürlü bakıcılığı yaparak

ya da mahalle futbol turnuvalarında sos s ve kek

satarak para kazanmaya başlarlar. Norveçl çocuklar,

manev olarak pek olmasa da madd olarak aşırı

şımartılırlar. Kend ler ne a t her türlü elektron k alet

veya eşyaya fazlasıyla sah pt rler.


'''

güneşe

bakarak

ıslık

çalmak

her

zaman

şans

getirir

ve baht

açar.

İNANÇ VE

BATIL

İNANÇLAR

Nüfusu 5.124.000[1] olan

Norveç’ n d n , resmî

olarak Protestan

Luther st’t r. Hr st yanlık,

Norveç Kralı Hakon

Hakonson’ n 11. yüzyılın

başlarında Hr st yanlığı

kabul etmes yle ülkede

yayılmış ve günümüze

kadar ülken n yaygın d n

olagelm şt r.

Yılbaşı zamanı İsa’nın

doğuşu b rçok Hr st yan

ülkes nde öneml b r güne

sah p ve sıkça çocuklara

da anlatılıyor. Ancak bu

batıl nanç daha çok

İskand nav ülkeler nde

duyulan bu özel günde

çocukların Norveç’te daha

çok heyecanlanmasına

sebep olan b r batıl nanç

hak m. İsa’nın doğduğu

gün hayvanların

konuşab ld ğ ne

nanıyorlar. İsa’nın

doğumu sırasında ahırda

olan hayvanlar, İsa’nın

doğuşunu d llend rmek

ç n konuşma yet s ne

sah p olmuşlar. Muc zey

göreb lmek ç n çer ye

g ren çobanları görünce

konuşma yet ler n tekrar

kaybetm şler.


17 MAYIS GELENEĞİ

17 MAYIS GÜNÜ BUGÜN BİLE ULUSAL BAYRAM OLARAK BÜYÜK COŞKUYLA KUTLANILIR.

KUTLAMALARIN EN ÖNEMLİ PARÇASI BÜTÜN ÜLKEDE YAPILAN ÇOCUKLARIN GEÇİT

TÖRENİ OLARAK GÖRÜLÜR. BAŞKENT OSLO'DA, KRALİYET YOLUNDAN (KARL JOHANS

GATE) SARAY BAHÇESİNE KADAR YÜRÜYEN ÇOCUKLAR, BALKONDAN ONLARI

SELAMLAYAN KRALİYET AİLESİNE EL SALLARLAR. TÜM ÜLKE KIRMIZI, BEYAZ VE MAVİ

KURDELELER VE ROZETLER TAKAR. NEREDEYSE HERKES BUNAD DENİLEN GELENEKSEL

KIYAFETLERİ GİYER. GÜN BOYUNCA KONSERLER, BARBEKÜLER, HALK DANSLARI VE

ÇEŞİTLİ ETKİNLİKLER SÜRDÜRÜLÜR. HERKES BAYRAK TÖRENİ VE ULUSAL MARŞ İÇİN

ŞEHİR MERKEZİNE GİDER.

ÜLKENİN ÇEŞİTLİ YERLERİNDEKİ KÜÇÜK KASABALARDA KUTLAMALAR FARKLILIK

GÖSTEREBİLİR. GÜNÜN EN BÜYÜK ANLAMI NORVEÇLİLİK VE AİLEDİR.



NORVEÇ'İN MİLLİ

SEMBOLLERİ

NORVEÇ BAYRAĞI

Norveç bayrağı kırmızı zem n

üzer ne bayrağın köşeler ne doğru

uzanan etrafı beyaz le çevrelenm ş

mav haç; haçın yatay kısmı aynı

Dan marka bayrağında olduğu g b

bayrağın gönder tarafına doğru

kaymıştır. Norveç bayrağı 1899'da

kabul ed lm şt r.

Bayrağın anlamı se; Kırmızı arka

plana beyaz haç Dan markayı mav

haç se Hr st yanlığı tems l

etmekted r

ULUSAL MARŞI

"Ja, v elsker dette landet" (Türkçe:

Evet, bu ülkey hep seveceğ z)

Norveç' n de facto ulusal marşıdır.

Marşın sözler 1859-1868 yılları

arasında Bjørnstjerne Bjørnson

tarafından yazıldı. Bestes , 1864

yılında R kard Nordraak tarafından

yapıldı ve aynı yıl ulusal marş olarak

kabul ed ld .


norveç'in güzellikleri

Norveç’ten Doğa Harikası 6 Adres

Norveç, doğa har kası coğrafyası, doğası, tertem z ve özenl sokakları ve refah sev yes

yüksek halkı le dünyanın en yaşanab l r ülkeler nden b r . Batı Avrupa’nın en

kuzey nde, İskand navya Yarımadası’nda yer alan Norveç, kıyılarındak dar ve der n

koyları ve yüzlerce f yortuyla farklı ve göz alıcı jeoloj k oluşumlara sah p. Yıl boyunca

pek çok doğasever ağırlayan bu coğrafyanın en çok z yaret ed len beş bölges se

Flam, Ge ranger, Trolltunga, Pre kestolen ve f yortlar.

1. Flam

Flam, Oslo’dan 370

k lometre uzaklıkta yer alan

ve Norveç’ n en der n

f yortlarından Sognefjord

kıyısında küçük b r balıkçı

köyü olan. F yortların eşs z

manzarasına karşı kurulu

olan Flam’da, yaklaşık 225

metre yüksekl kten dökülen

Kjosfossen Şelales le k

koldan coşkuyla akan

Latefoss Şelales ’n n

muazzam güzell ğ ne tanık

olacaksınız.

2. Geiranger

Ge ranger, Alesund’e bağlı

ve UNESCO’nun Dünya

M rası L stes ’nde yer alan b r

kasaba. İskand navya’dak en

güzel seyahat noktası olarak

b l nen Ge ranger, Norveç’ n

batı kıyılarının en büyük

f yortlarına sah p.

3.Preikestolen

Pre kestolen Stavanger’a 40

k lometrede yer alan

Jorpeland bölges nde

bulunan b r doğa har kası.

Dünyanın dört b r yanından

gelen nsanların aynı

manzaraya bakmak ç n

yaklaşık b r la üç saatte

tırmandığı büyüley c b r

kayalık olan Pre kestolen,

604 metre yüksekl kte yer

alan ve yekpare b r kayadan

oluşan b r doğal oluşum


norveç'in güzellikleri

Norveç’ten Doğa Harikası 6 Adres

Norveç, doğa har kası coğrafyası, doğası, tertem z ve özenl sokakları ve refah sev yes

yüksek halkı le dünyanın en yaşanab l r ülkeler nden b r . Batı Avrupa’nın en

kuzey nde, İskand navya Yarımadası’nda yer alan Norveç, kıyılarındak dar ve der n

koyları ve yüzlerce f yortuyla farklı ve göz alıcı jeoloj k oluşumlara sah p. Yıl boyunca

pek çok doğasever ağırlayan bu coğrafyanın en çok z yaret ed len beş bölges se

Flam, Ge ranger, Trolltunga, Pre kestolen ve f yortlar.

4. Trolltunga

Trolltunga, Norveç’ n

Prek stolen’den sonra s mge

kayalık bölges . B r dağın

yamacında, boşluğun üzer ne

uzanan b r kaya parçasına ver len

s m olan Trolltunga’da üzer nde

durduğunuz kayanın aşağısı

doksan derece d k b r duvar ve

yaklaşık olarak 800 metrel k

kes nt s z b r boşluktan oluşuyor.

Ulaşımın oldukça zor olduğu

Trolltunga, adını orman c n

anlamına gelen Troll le d l

anlamına gelen Tunga

kel meler n n b rleş m nden alıyor.

5. Norveç

Fiyortları

Norveç f yortları, Norveç’ n sah p

olduğu eşs z doğal oluşumlar. Dar,

der n körfez anlamına gelen

f yortlar topağın çökmes ya da

den z yüzey n n yükselmes sonucu

dağlık kıyı bölgeler nde buzulların

açtığı vad ler n su le dolması le

oluşuyor. Dünyanın en güzel

f yortları Norveç kıyılarında yer

alıyor. Den z n kara parçasının ç ne

doğru g rmes le oluşan f yortların

Norveç’te en ünlü ve en çok z yaret

ed lenler se batı f yortları

6. Lofoten Adaları

Lofoten Adaları, kutup da res n n

kuzey nde, Norveç’ n Nordland

bölges nde yer alıyor. Karadan Atlas

Okyanusu’na sokulan Lofoten

Adaları, bölgede 1425 k lometre

karel k b r alanı kapsıyor. Norveç’ n

en popüler yerler nden olan

adalarda, s vr kayalıklar, den z n,

göller n ve akarsuların b rb r ne

karıştığı koylar, balıkçı kasabaları

ışığın yeş l tonlarına karışıyor. Gulf

Stream akıntısı neden le oldukça

yumuşak b r havası bulunan

adalarda, kartpostallarda

gördüğünüz güzell kte balıkçı

kasabaları bulunuyor.


KAYNAKÇA

İNTERNET KAYNAKÇASI;

HTTPS://TR.WİKİPEDİA.ORG/WİKİ/NORVE%C3%A7

HTTPS://WWW.COGRAFYA.GEN.TR/SİYASİ/DEVLETLER/NORVEC.HTM

HTTPS://WWW.DUNYAATLASİ.COM/NORVEC-ULKE-PROFİLİ/

HTTPS://WWW.MOMENT-EXPO.COM/TR/DERGİLER/136/ULKELERDEN

HTTPS://M.BİANET.ORG/BİAMAG/YASAM/147573-KULTUR-

PENCERESİNDEN-NORVEC

HTTPS://NORDİKSİMİT.ORG/2016/01/NORDİK-İKONLAR-BUNAD/

HTTP://BERFENDBER.BLOGSPOT.COM/2013/02/NORVEC-MUTFAG-

NORWEGİAN-CUİSİNE.HTML

HTTPS://BLOG.BİLETBAYİ.COM/NORVECTE-NE-YENİR-NE-

İCİLİR.HTML/

HTTPS://WWW.ORANGESMİLE.COM/GEZİREHBERİ/NORVEC/GELENEK

LER.HTM

HTTPS://İNDİGODERGİSİ.COM/2015/04/NORVECTE-COCUK-EGİTMEK/

HTTPS://İNSAMER.COM/TR/NORVEC-VE-

İSLAMİYET_201.HTML#:~:TEXT=N%C3%BCFUSU%205.124.000%5B1%5

D,KADAR%20%C3%BCLKENİN%20YAYG%C4%B1N%20DİNİ%20OLAGE

LMİ%C5%9FTİR.

HTTPS://GEZEBİLDİGİNKADAR.COM/ULKELERİN-İLGİNC-BATİL-

İNANCLARİ

HTTPS://EİNEXY.BLOGSPOT.COM/2014/07/NORVEC-MİLLİ-

BAYRAMİ-17-MAYİS-NORVEC-ANAYASA-GUNU.HTML


KİŞİSEL

DEĞERLENDİRME

YASEMİN AYDIN

İskandinav ülkeleri, özellikle Norveç her zaman ilgilimi

çekmiştir. 4-5 sene önce Norveç'li bir futbolcuyu tanımam ile

başladı Norveç sevgim. Daha sonra Norveç'i araştırdığımda ne

kadar güzel bir ülke olduğunu fark ettim. Bu ülke sanki benim

hayallerim için yaratılmıştı. Hayran kalmamak elimde değildi...

Norveç'i araştırdığımda çok şaşırdığım şeyler olmuştu.

Bunlardan biri okullarda sınav olmamasıydı. Bizler sınavsız

eğitim sistemi düşünemezken onlar bu eğitim sistemi ile Dünya

da ilk üçün arasına girmeyi başarmışlar.

Norveç'in yemekleri, kıyafetleri dışında beni en çok eşsiz

güzellikleri etkiledi. Oslo ve Bergen , Bergen'nin rengarenk

evleri, fiyortlar , köyleri ve kuzey ışıkları ... Hepsi eşsiz güzelliğe

sahip . Norveç'li insanlar bu eşsiz güzellikleri korumayı çok iyi

bilmişler.

Kısacası Norveç kültürü ile coğrafyası ile her insanın

yaşamak istediği bir ülke . Refah seviyesi , adaleti , insan hakları..

Bir insanın istediği her şey bu ülke de.

Norveç'i görmeden, özellikle kuzey ışıklarını görmeden ölmek

istemiyorum...

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!