Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
lemesi esastır. Ancak, 2008-2009<br />
ekonomik krizinde derin darbe alan<br />
gemicilik sektörü kriz sonrası gemi<br />
inşa faaliyetlerinde büyümeden ziyade<br />
eskiyen filoyu yenileme ile sınırlı<br />
bir kapasitede üretim yaptı. Benzer<br />
durum konteyner üretimine de sirayet<br />
etti. 2020 yılı pandemi sürecinde<br />
ticaret hacmindeki daralmalar nedeniyle<br />
gemilerin bir kısmı deniz trafiği<br />
dışında park pozisyonuna geçti. Pandeminin<br />
yarattığı değişen malzeme<br />
ve lojistik ekonomisi (maske, hijyenik<br />
ve tıbbi malzeme, paket servis sektörüne<br />
yönelik malzemeler, koruyucu<br />
malzemeler vb), belli dengede yürümesi<br />
gereken gidiş-dönüş rotalarında<br />
pandemi kaynaklı değişikliklere<br />
ve planlaması ideal olmayan rotalara<br />
yol açtı. Çin’in Avrupa’ya nazaran<br />
Amerika kıtasına yönelik sevkiyatları<br />
ağırlık kazandı. Ancak, hedef rotalarda<br />
boşaltılan malzemeye karşılık<br />
yüklenecek malzeme olmaması,<br />
konteynerlerin bu destinasyonlarda<br />
atıl pozisyonda beklemesine yol açtı.<br />
Şu an gelinen noktada uzak doğuya<br />
verilen sipariş döngüsünde, kaba<br />
bir hesapla siparişi takiben 10 günlük<br />
liman teslim süresi ve 30-40 günlük<br />
seyir süresi ile 40-50 gün içinde<br />
Türk limanlarına gelmesi beklenen<br />
mal, sipariş verilen üretim tesisindeki<br />
pandemi etkilerinin ötesinde yüklemeye<br />
hazır mala konteyner temin<br />
edilmesinde gecikmeler, rotaya gemi<br />
teminindeki sıkıntı ve buna bağlı gecikmeler,<br />
ana ve ara istasyonlarda<br />
yükleme-boşaltma lojistiğinde yaşanan<br />
personel sıkıntısı nedeniyle<br />
gemilerin yanaşma kuyruğunda harcadıkları<br />
uzun süre, bu gecikmelerin<br />
yarattığı birikimli etkiler, konteyner<br />
ve navlun fiyatında bir nevi açık arttırma<br />
usulü en yüksek fiyatı ödeyen<br />
rotanın öncelik kazanmasının yarattığı<br />
sıra kaydırmaları gibi nedenlerle<br />
kesin hesabı öngörülemeyen ve ihtiyatlı<br />
bir yönetimle olağan şartlarda<br />
40-50 günde tamamlanan sürecin<br />
120-150 günlere kadar uzayabildiği<br />
bir süreç yaşanıyor.<br />
ABD ve Kanada’nın Noel kaynaklı<br />
ekstra talebinin yarattığı sıkışıklık<br />
geride kalmış olmakla birlikte mevcut<br />
yığılmanın ve pandeminin seyrinin<br />
sürecin normale dönmesinin en<br />
iyimser tahminle 2021 yılının ikinci<br />
çeyreğinde olacağına işaret etmektedir.<br />
Girdi Fiyatlarındaki<br />
Artışlar Döküm Üretim<br />
Tonajlarında Değişikliklere<br />
Yol Açmayacak<br />
Ana girdi fiyatlarındaki artışlar döküm<br />
sektörü üretim tonajlarında çok<br />
büyük değişikliklere yol açacağını<br />
düşünmüyorum. Ancak nihai ürünlerdeki<br />
toplam maliyet enflasyonu<br />
nedeniyle talepte bir öteleme olması<br />
muhtemel ürünler etkilenebilir. Daha<br />
önemli etki, döküm sektörünün üretiminden<br />
ziyade döküm sektörünün<br />
maruz kaldığı maliyet enflasyonunu<br />
müşterilerine yansıtamama veya sınırlı<br />
yansıtabilme riskinden kaynaklanabilir.<br />
Çin İle Türkiye Arasında<br />
Raylı Sistem Taşımacılığı<br />
Önemli Etkilere Sahip<br />
Pandeminin seyri, aşılama süreci,<br />
yaygınlığı ve etkisi, konteyner ve<br />
gemi lojistiği denklemindeki iyileşme<br />
süreçleri gibi belirsizlikler arz-talep<br />
denge bozukluklarının ne zaman giderilebileceği<br />
hakkında önemli belirsizlik<br />
oluşturuyor. Ancak, konteyner<br />
ve navlun fiyatlarındaki aşırı yüksekliğin<br />
cazibesi ile boşta bekleyen konteynerlerin<br />
devreye alınması ve yeni<br />
konteyner arzı, liman ve gümrüklerdeki<br />
personel açıklarının giderilmesi<br />
gibi adımların iyileştirici etkilerinin<br />
kademeli bir iyileşme sürecine girileceği<br />
ve 3-6 aylık zaman diliminde<br />
tamamlanmış olabileceği tahmininde<br />
bulunabilirim.<br />
Çin ile Türkiye hattında raylı sistemle<br />
taşımacılık uzun dönemde son<br />
derece önemli etkiye sahip olacaktır.<br />
Bu projenin yakın mercek altında tutularak<br />
çok yönlü değerlendirme yapılmasına<br />
ihtiyaç vardır.<br />
TÜRKDÖKÜM OCAK-ŞUBAT-MART'21 47