PDF'lerinizi Online dergiye dönüştürün ve gelirlerinizi artırın!
SEO uyumlu Online dergiler, güçlü geri bağlantılar ve multimedya içerikleri ile görünürlüğünüzü ve gelirlerinizi artırın.
Koç Üniversitesi Translasyonel Tıp Araştırma Merkezi
2017-2020 Faaliyet Raporu
DUVARLARI YIKMAK İÇİN
2
KUTTAM FAALİYET RAPORU 2017-2020
İNOVASYONA GİDEN YOLDA
BİLİMİN SINIRLARINI
ZORLUYORUZ
VE DİSİPLİNLERARASI
DUVARLARI
YIKIYORUZ
İÇİNDEKİLER
06 DIREKTÖRÜN MESAJI
08 REKTÖRÜN MESAJI
10 REKTÖR YARDIMCISININ MESAJI
12 KOÇ ÜNİVERSİTESİ HAKKINDA
16 KOÇ ÜNİVERSİTESİ HASTANESİ
HAKKINDA
18 KUTTAM HAKKINDA
19 MİSYON, VİZYON
20 YÖNETİM KURULU
22 BİLİMSEL DANIŞMA KURULU
23 ENDÜSTRİYEL DANIŞMA KURULU
24 AÇILIŞ TÖRENİ
26 BİR BAKIŞTA KUTTAM
28 TEKNİK VE İDARİ KADRO
30 AKADEMİ
29 Öğretim Üyeleri
38 Doktora Sonrası Araştırmacılar
44 ALTYAPI VE SUNULAN HİZMETLER
46 Hücresel ve Moleküler Görüntüleme
Laboratuvarı
52 Nano Ölçekli Teknoloji ve Üç Boyutlu
(3D) Prototip Laboratuvarı
56 Moleküler Tıp Laboratuvarı
62 Omiks Laboratuvarı
66 Hareket Analizi ve Kognisyon
Laboratuvarı
68 Biyomekanik ve Dayanıklılık
Laboratuvarı
70 Biyoistatistik, Biyoinformatik ve Veri
Yönetimi Laboratuvarı
72 Deney Hayvanları ve Zebra Balığı
Laboratuvarı
76 NDAL Laboratuvarı
80 Biyogüvenlik Seviye-3 (BSL-3)
Laboratuvarı
82 Klinik Araştırma Ünitesi
84 İŞ BİRLİĞİ AĞI
86 ARAŞTIRMA PERFORMANSI
96 ÖNE ÇIKAN YAYINLAR
110 FONLANAN PROJELER
111 Koç Üniversitesi Teknoloji
Transfer Ofisi (TTO)
112 Avrupa Araştırma Konseyi
Tarafından Desteklenen Projeler
116 Avrupa Komisyonu Tarafından
Desteklenen Projeler
118 2232 ile Desteklenen Projeler
124 TÜBİTAK 2247-A Ulusal Lider
Araştırmacılar Programı
126 TÜBİTAK STAR Programı
130 ÜNİVERSİTE-SANAYİ İŞ BİRLİĞİ
2
KUTTAM FAALİYET RAPORU 2017-2020
136 PATENTLER
138 ÖDÜLLER
144 LİSANSÜSTÜ EĞİTİM
145 Fen Bilimleri Enstitüsü
146 Sağlık Bilimleri Enstitüsü
147 PhD/MSc Öğrencileri
151 Mezunlar
152 GÖRÜŞLER
152 Dış Kullanıcılar
156 Mezunlar
157 İç Kullanıcılar
160 ETKİNLİKLER
164 KUTTAM’dan Venice VR. Expande
2020’ye destek
165 KOÇ ÜNİVERSİTESİ VE ERGEN RUH
SAĞLIĞI EKİBİ VE KARMA GERÇEKLİK
LABORATUVARI İLE ORTAK ÇALIŞMALAR
166 PANDEMİ VE KUTTAM
168 ARAŞTIRMA GRUPLARI
170 Hakan Ürey ve Ekibi
174 Özlem Yalçın ve Ekibi
178 Tamer Önder ve Ekibi
182 Afsun Şahin ve Ekibi
186 Ceyda Açılan Ayhan ve Ekibi
190 Kemal Baysal ve Ekibi
194 Kerem Pekkan ve Ekibi
198 Mehmet Kaya-Bülent Ahıshalı ve Ekibi
202 Yüksel Peker ve Ekibi
206 Nihal Özcan ve Ekibi
210 Nathan Lack ve Ekibi
214 Seda Kızılel ve Ekibi
218 İsmail Lazoğlu ve Ekibi
222 Tuğba Önder ve Ekibi
226 İhsan Solaroğlu-Mehmet Cengiz Onbaşlı ve Ekibi
230 Özgür Öktem ve Ekibi
234 Serçin Karahüseyinoğlu ve Ekibi
238 Yasemin Gürsoy ve Ekibi
242 Ayşe Nazlı Başak ve Ekibi
246 Fuat Balcı ve Ekibi
250 Hale Yapıcı Eser ve Ekibi
254 Hasan Bayram ve Ekibi
258 Nuray Ulusu ve Ekibi
262 Nurhan Özlü ve Ekibi
266 Atay Vural ve Ekibi
270 Devrim Gözüaçık ve Ekibi
274 Attila Gürsoy-Özlem Keskin ve Ekibi
278 DAHA İLERİSİ İÇİN HERKESİN GÖRÜŞÜ
ÖNEMLİ!
280 DİREKTÖRDEN GELECEĞE DAİR
KUTTAM FAALİYET RAPORU 2017-2020 3
4
KUTTAM FAALİYET RAPORU 2017-2020
“Türk milletinin
yürümekte
olduğu terakki ve
medeniyet yolunda,
elinde ve kafasında
tuttuğu meşale,
müspet ilimdir.”
Mustafa Kemal Atatürk
KUTTAM FAALİYET RAPORU 2017-2020 5
DİREKTÖRÜN MESAJI
Ülkemizde refah düzeyinin
artması ve ortalama yaşam
süresinin uzamasıyla birlikte yaşlı
nüfusun giderek artması sağlık
hizmetlerine olan talebi sürekli
olarak artırıyor. Sağlık hizmeti
sunumunda ihtiyaç duyulan tıbbi
cihaz ve ilacın büyük oranda
ithal olması, sosyal güvenlik
sistemimizin sürdürülebilirlik
konusunda yaşadığı en büyük
zorluk. Bu noktada Türkiye’nin
yüksek katma değerli ürün
üretebilen, küresel pazarlara ürün
ve hizmet sunabilen ve yurt içi
tıbbi cihaz ihtiyacının daha büyük
bir kısmını karşılayabilen bir
üretim yapısına geçmesi kilit rol
oynuyor. Uzun vadede Türkiye’nin
küresel bir Ar-Ge merkezi olması
ve tıbbi cihaz alanında rekabetçi
bir konuma ulaşması için nitelikli
insan gücü yetiştirmenin de
anahtar olduğunun farkındayız.
Yetenekli gençleri ve değerli
akademisyenleri bir araya getiren
Koç Üniversitesi, yaşam bilimleri,
sosyal bilimler, mühendislik
Prof. Dr. İhsan Solaroğlu
Kurucu Direktör
6
KUTTAM FAALİYET RAPORU 2017-2020
‘En üst seviye teknolojiyle donatılmış
laboratuvarlarımız, nitelikli araştırmacılarımız ve
iyi yetişmiş insan kaynağımızla bilimin sınırlarını
evrensel düzeyde zorlamak arzusundayız.’
ve sağlık bilimleri alanlarında
disiplinler arası araştırmalarda
geldiği önemli konumuyla
bilime evrensel düzeyde katkıda
bulunuyor. Bundan alınan
güçle kurulan Koç Üniversitesi
Translasyonel Tıp Araştırma
Merkezi, kısa adıyla KUTTAM,
sağlık alanında yapılacak
translasyonel araştırmalara altyapı
sağlamak, ilgili araştırmacıları
teşvik etmek ve desteklemek,
bunun ötesinde üniversitesanayi
iş birliğini en üst seviyeye
çıkarmak amacıyla kapılarını
açtı. Hedeflerimize ulaşmadaki
destekleri için Cumhurbaşkanlığı
Strateji ve Bütçe Başkanlığı, Vehbi
Koç Vakfı ve Koç Üniversitesi’ne
şükranlarımızı sunuyoruz.
araştırmacılarımıza ve KUTTAM’ın
yarattığı tamamlayıcı nitelikte
iş birlikleri ortamına dayanıyor.
Hedefimiz, disiplinler arasında
örülmüş yüksek duvarları
yıkmak, araştırma sorularının
etrafında ilgi gruplarının
kendiliğinden şekillendiği bir
“ekosistem” kurmak. Ulusal ve
uluslararası iş birliklerini hayata
geçirmenin yanı sıra, yatırımcıyı,
sanayiciyi de bilim insanlarıyla
buluşturmak. Araştırmacılarımızın
yürüttükleri projelerden elde
edilen olağanüstü bilgiler, yeni
nesil tanı ve tedavi yöntemlerinin
geliştirilmesine, insan sağlığının
ve toplum refahının artırılmasına
imkan sağlıyor.
kadar açık. Özverili çalışmalarıyla
fark yaratan tüm çalışma
arkadaşlarımın mükemmeliyete
giden yolda sizlere ne kadar
büyük destek sağlayacaklarına
bizzat tanıklık etmenizi isterim.
Gelin, geleceğin araştırmalarını
bugünden birlikte gerçekleştirelim.
İnovasyona giden yolda bir
yandan temel bilgi birikimimizi
artırıyor diğer yandan bilgiyi
hızla hasta yatağına ulaştıracak
teknolojilerin geliştirilmesi için
çaba harcıyoruz. İnovasyondaki
gücümüz, farklı uzmanlık
alanlarından gelen nitelikli
En üst seviye teknolojiyle
donatılmış laboratuvarlarımız,
nitelikli araştırmacılarımız ve
iyi yetişmiş insan kaynağımızla
bilimin sınırlarını evrensel
düzeyde zorlamak arzusundayız.
Siz de bu yolda bizimle yürümek
isterseniz kapılarımız 7/24 ardına
KUTTAM FAALİYET RAPORU 2017-2020 7
EĞİTİM VE BİLİMSEL
ARAŞTIRMADA MÜKEMMELİYETİN
PEŞİNDEN KOŞMAK
28 yıl önce kurucumuz merhum
Vehbi Koç, Koç Üniversitesi’nin
misyonunu “yaratıcı, bağımsız ve
nesnel olarak düşünebilen, yetkin
bireyler yetiştirmek” ve “çalışmalarıyla
bilimi ilerletmek, kurumsal bir
mükemmellik modeli olarak Türkiye’ye
ve insanlığa hizmet etmek” ifadeleriyle
tanımlamıştı. Koç Üniversitesi, bu kısa
sürede ülkemizin ve bulunduğumuz
coğrafyanın en önde gelen araştırma
üniversitelerinden biri oldu. Öyle ki
bugün ülkemizde bilimsel araştırma
ve geliştirme alanlarında, en çekişmeli
ortamlarda Avrupa’dan en çok fon
alan üniversite ve ulusal kaynaklardan
en çok proje desteği alan birkaç
üniversiteden biri haline geldik.
Sunduğumuz dinamik, çevik ve
esnek araştırma ortamında öğretim
üyelerimiz ve öğrencilerimiz,
özgürce merak ve heveslerinin
peşinden giderek hem dünya
çapında yüksek etkisi olan bilimsel
araştırmalar üretebiliyor hem de
ülkemizin gelişimine ve refahına
katkıda bulunabiliyorlar. Üniversite
tarihimizde aldığımız en büyük
dış kaynaklı fonla kurulan Koç
Üniversitesi Translasyonel Tıp
Araştırma Merkezi (KUTTAM) ise
disiplinlerarası bilimsel araştırmalara
Prof. Dr. Umran S. İnan
Rektör
8
KUTTAM FAALİYET RAPORU 2017-2020
‘Koç Üniversitesi olarak çalışmalarımıza Mustafa Kemal
Atatürk’ün bize gösterdiği yolda devam edecek, eğitim ve bilimsel
araştırmada mükemmeliyetin peşinden koşarak halkımızın
yaşam kalitesinin yükselmesine katkıda bulunmak için
elimizden geleni yapacağız.’
bağlılığımız ve odağımızın en
güzel örneği oldu.
Önümüzdeki 10 ila 20 yıl içinde
insanlığı ve toplumları en çok
etkileyecek yeni buluşların
çoğu geleceğin lokomotifi
olarak gördüğüm tıp alanı
ile mühendislik, temel, idari,
sosyal, insani bilimler ve hukuk
alanlarının kesişmelerinde
gerçekleştirilecek. Biz son 10
senedir hep birinci önceliğimizi
Koç Üniversitesi Tıp Fakültesi ve
Koç Üniversitesi Hastanesi ile
üniversitemizin diğer fakültelerinin
entegrasyonu olarak belirledik ve
belirlemeye devam ediyoruz. Bu
bağlamda bayrak gemisi projemiz
olarak öne çıkan Koç Üniversitesi
Translasyonel Tıp Araştırma
Merkezi (KUTTAM) sayesinde
şu anda tüm bu alanlarda en
yeni araştırmaları yapabilecek
konumda ve kapasitedeyiz.
Bilimdeki değişim hızı artık
yüzyıllar veya on yıllarla değil,
yıllar ve aylar bazında ölçülür
oldu. Neredeyse her gün yeni bir
disiplin doğuyor, eski disiplinler
ise beklenmedik iş birlikleriyle
yeniden canlanıyor. Dünyanın
her yerinde yeni entelektüel güç
merkezleri ortaya çıkıyor. Artık bu
konularda ülkeler ve kurumlararası
yarışta gelişmişlik ve zenginlikten
çok girişimcilik kültürüyle
yoğrulmuş, yenilikçi ve en parlak
dimağları en serbest kılan hür
ortamlar ve her ne pahasına
olursa olsun mükemmellikten
taviz vermeyen yaklaşımlar
belirleyici konumda. Koç
Üniversitesi de en parlak
öğretim üyeleri ve öğrencileri
bir araya getirdikten sonra
onların önünü açmayı ve
peşlerinden koşmayı misyon
edinmiş olarak geleceğe doğru
emin adımlarla ilerliyor.
KUTTAM, gerek ana
kampüsümüzde gerekse
hastane kampüsümüzde
devletten alınan kaynaklar ve
üniversitemizin olağanüstü
yatırımlarıyla mümkün olabildi.
Bu tür yatırımlar üniversitemizin
yetiştirdiği dimağlarla bir
araya geldiğinde, 10 ila 20
sene sonra dünyayı sarsacak
bir buluşun sahibi ya da amansız
bir hastalığın çaresini bulan
isimlerin büyük titizlikle seçilmiş
öğretim üyelerimiz, öğrencilerimiz
ve mezunlarımız arasından
çıkabileceğine inanıyorum.
KUTTAM Direktörümüz Prof. Dr.
İhsan Solaroğlu’nu, bilimsel dünyada
çok kısa olarak tanımlanacak dört
sene gibi bir sürede bu araştırma
merkezimizi getirdiği yüksek seviye
için en içten duygularımla tebrik
ediyor; bundan sonra da büyük
bir verimlilikle sürdürecekleri
başarılı çalışmalarının her zaman
destekçisi olacağımı belirtmek
istiyorum. Kendisine KUTTAM’ı
oluşturmak ve bu noktaya
getirmek konusundaki cansiperane
çalışmaları için müteşekkiriz.
KUTTAM’ın kurulmasında Koç
Üniversitesi’ne güvenerek maddi
ve diğer alanlarda önemli destek
veren Cumhurbaşkanlığı Strateji
ve Bütçe Başkanlığı’na da sonsuz
teşekkürlerimizi sunarım.
Koç Üniversitesi olarak bundan
sonra da çalışmalarımıza
Mustafa Kemal Atatürk’ün bize
gösterdiği yolda devam edecek,
eğitim ve bilimsel araştırmada
mükemmeliyetin peşinden koşarak
halkımızın yaşam kalitesinin
yükselmesine katkıda bulunmak
için elimizden geleni yapacağız.
KUTTAM FAALİYET RAPORU 2017-2020 9
TÜRKİYE İÇİN ÖRNEK
ALINMASI GEREKEN BİR
MERKEZ
Koç Üniversitesi Translasyonel
Tıp Araştırma Merkezi (KUTTAM),
Kalkınma Bakanlığı Üniversite
Altyapılarını Destekleme Projesi
kapsamında 2017 yılında
çalışmalarına başladı ve üç yıl gibi
kısa bir sürede Koç Üniversitesi’nin
örnek gösterilen bir merkezi
haline geldi. KUTTAM, sadece
yetkin akademik ve araştırmacı
kadrosu ve altyapısıyla değil,
fiziksel ve yönetsel yapılanması,
araştırmaya, geliştirmeye getirdiği
güncel yaklaşımıyla da örnek oldu.
Bu yaklaşımı biraz detaylandırmak
ve günümüz “girişimci üniversite”
kurgusuyla bağını vurgulamak,
neden KUTTAM’ın Türkiye için
örnek alınması gereken bir merkez
olduğunu daha net açıklayacaktır.
Tarihsel olarak üniversitelerin
görevi, eldeki bilgilerin bir nesilden
diğerine aktarımı olarak başladı,
19. yüzyıl başlarında Wilhelm
Von Humboldt’un “eğitim ve
araştırmanın birlikteliği” yaklaşımı
ile bu misyona bilgi üretmek
(araştırma) de eklenerek “araştırma
Prof. Dr. İrşadi Aksun
Araştırma ve Geliştirmeden Sorumlu Rektör Yardımcısı
10
KUTTAM FAALİYET RAPORU 2017-2020
‘KUTTAM, sadece yetkin akademik ve araştırmacı
kadrosu ve altyapısıyla değil, fiziksel ve yönetsel
yapılanması, araştırmaya, geliştirmeye getirdiği
güncel yaklaşımıyla da örnek oldu.’
üniversitesi” kavramı doğdu.
Ancak 20. yüzyılda üniversitelerin
ekonomi üzerindeki etkileri fark
edildi ve girişimci üniversite
kavramı yaygınlaşmaya başladı.
KUTTAM, bu yeni üniversite
yaklaşımın en güzel örneği: yetkin
akademik ve araştırmacı kadrosu,
araştırmacıların çalışabilecekleri
üst düzey altyapı ve en önemlisi
temel bilgilerden başlayıp ürüne
uzanan süreçlerin tamamını
kapsayan disiplinlerarası, kişiler
ve konular arasında “duvarların”
olmadığı bir yaklaşımın
benimsenmesi.
KUTTAM’ın kuruluş misyonundaki
önemli ilkelerden birinin “duvarları
yıkmak” olarak belirlenmiş olması,
bu merkezin kuruluşunun Koç
Üniversitesi’nde araştırmaya
yaklaşımda tarihsel bir öneme
sahip olduğunu ve üniversitenin
girişimci üniversite olma yolunda
attığı önemli bir adımı gösteriyor.
Açık laboratuvar yaklaşımı ve
farklı disiplinlerden akademisyen,
araştırmacı ve öğrencilerin
bir arada çalışma kültürünü
yerleştirmek başlangıçta şüpheyle
karşılanmış olsa da çok kısa
zamanda KUTTAM Direktörü Prof.
Dr. İhsan Solaroğlu’nun özverili,
şeffaf ve kucaklayıcı yaklaşımıyla
sadece Koç Üniversitesi için değil,
diğer üniversiteler için de önemli
bir örnek oldu. Doğaldır ki böyle
bir yapılanmada katkı veren
fakültelerin de en üst düzeyde
iş birliği ve desteği gerekiyor.
Bu nedenle merkezin Yönetim
Kurulu; Tıp, Mühendislik ve
Fen Fakültesi Dekanlarından,
İnsani Bilimler ve Edebiyat
Fakültesi Dekan Yardımcısından,
Elektrik-Elektronik Mühendisliği,
Moleküler Biyoloji ve Genetik
Bölümlerinden ve Tıp
Fakültesinden katılan bilim
insanlarından oluşturuldu. Bu
fiziki ve yönetsel yapılanma farklı
disiplinlerden araştırmacıların
harmoni içinde çalışmalarını
destekledi ve üç yıl gibi kısa bir
zamanda, girişimci üniversite
kavramına yakışır kaliteli yayınlar
yapıldı, yurt içinden ve yurt
dışından prestijli projeler alındı,
teknolojik ürünler çıkarıldı.
Koç Üniversitesi için bu
önemli değişimi başlatan
projeyi yazan, hayata geçiren
ve sürdürülmesinde hiçbir
fedakarlıktan kaçınmayan KUTTAM
Direktörümüz Prof. Dr. İhsan
Solaroğlu’na ve birlikte çalıştığı
Yönetim Kurulu ile KUTTAM’ın
tüm çalışanlarına Koç Üniversitesi
Araştırma ve Geliştirmeden
Sorumlu Rektör Yardımcısı
olarak bütün kalbimle teşekkür
ediyor ve KUTTAM’ın hem Koç
Üniversitesi’nin merkezleri hem
de Türkiye için örnek alınmasını
kuvvetle öneriyorum.
KUTTAM FAALİYET RAPORU 2017-2020 11
12
KUTTAM FAALİYET RAPORU 2017-2020
KOÇ
ÜNİVERSİTESİ
HAKKINDA
Kâr amacı gütmeyen bir araştırma
üniversitesi olan ve Vehbi Koç
Vakfı tarafından sağlanan kaynakla
desteklenen Koç Üniversitesi,
1993 yılında İstinye’deki geçici
kampüsünde eğitime başladı,
2000 yılında Rumeli Feneri’ndeki
daimi kampüsüne taşındı. Koç
Üniversitesi’nin ana misyonu
Türkiye’de uluslararası nitelikte,
yaratıcı, bağımsız ve objektif
düşünebilen, liderlik vasıflarına
sahip en yetkin mezunları
yetiştirmek; bilimin sınırlarını
ilerletmek, örnek bir öğretim
ve araştırma kurumu olarak
Türkiye’ye ve insanlığa hizmet
etmektir. “Mükemmeliyet
Merkezi” olma hedefiyle, üstün
yetenekli gençleri değerli öğretim
görevlileriyle bir araya getiren Koç
Üniversitesi, Türkiye’de ve dünyada
bilime evrensel düzeyde katkıda
bulunmaya devam ediyor.
KUTTAM FAALİYET RAPORU 2017-2020 13
KOÇ ÜNİVERSİTESİ HAKKINDA
93 ülkedeki 1.500’den fazla üniversiteyi kapsayan
Times Higher Education Dünyanın En İyi
Üniversiteleri 2021 Sıralamasında Araştırma
alanında Türkiye birincisi Koç Üniversitesi’dir.
8.905
öğrenci
16.664
mezun
521
tam zamanlı
öğretim üyesi
384
profesör
7
fakülte
4
enstitü
22
lisans
programı
41 28
yüksek lisans
programı
doktora
programı
%68
burs desteği alan lisans
öğrencilerinin oranı
1.200+
yüksek lisans öğrencisi
(%25 yabancı, 50’den fazla ülkeden)
14
KUTTAM FAALİYET RAPORU 2017-2020
Koç Üniversitesi, QS Dünya Üniversite
Sıralaması 2021 listesinde Türkiye’den ilk
500’e giren tek üniversitedir.
Burs desteği alan yüksek
lisans öğrencilerinin oranı
%93
13,5
Öğrenci/öğretim
üyesi oranı
223
araştırma
laboratuvarı
Değişim programlarında
60’tan fazla ülkede
290’ı aşkın anlaşmalı üniversite
23 araştırma merkezi
5 araştırma ve eğitim forumu
1 destek merkezi
984
187.000 65.000+
dışarıdan fonlanan
araştırma projesi*
elektronik kitap
elektronik dergi
*Ocak 2004-Temmuz 2020
KUTTAM FAALİYET RAPORU 2017-2020 15
16
KUTTAM FAALİYET RAPORU 2017-2020
KOÇ
ÜNİVERSİTESİ
HASTANESİ
HAKKINDA
Koç Üniversitesi Hastanesi, Eylül
2014’te Koç Üniversitesi’nin
eğitim ve araştırma hastanesi
olarak faaliyete başladı, 2019 yılı
itibarıyla kapasitesini 371 tek kişilik
yatan hasta odasına, 55 yoğun
bakım ünitesine ve toplamda 44
kemoterapi ünitesine yükseltti.
Hastanenin 14 operasyon odasında
13.700’den fazla operasyon
gerçekleştirildi.
Koç Üniversitesi Hastanesi, hizmet
vermeye başladığından bu yana
34.000’e yakını uluslararası hasta
olmak üzere, yaklaşık 14.095 kişiye
yatarak, 235.373 kişiye ayakta
tedavi hizmeti vermiştir. 220.000
metrekarelik bir alanı kapsayan
Sağlık Bilimleri Yerleşkesi; Tıp
Fakültesi, Hemşirelik Fakültesi,
araştırma laboratuvarları ve İleri
Düzey Öğrenme ve Simülasyon
Merkezi’ni kapsamaktadır. Sağlık
Bilimleri Kampüsü, yenilikçi
yaklaşımı ve Kuzey Amerika
standartlarındaki dinamik ekibiyle
sağlık sektöründe nitelikli insan
kaynağının yaratılmasına katkıda
bulunmayı amaçlıyor.
KUTTAM FAALİYET RAPORU 2017-2020 17
KUTTAM HAKKINDA
Koç Üniversitesi Translasyonel Tıp Araştırma
Merkezi (KUTTAM), biyomedikal cihaz üretimi
konusunda ileri seviyede bilimsel araştırmalar
yapmak ve Türkiye’de katma değeri yüksek,
son teknoloji ürünü tıbbi cihazların ve yenilikçi
ürünlerin üretimi konusunda üniversite-sanayi
iş birliğini en üst düzeye çıkarmak amacıyla
kuruldu. 2017 yılından itibaren Kalkınma Bakanlığı
Üniversite Altyapılarını Destekleme Projesi
çerçevesinde desteklenmeye başlanan KUTTAM,
21 Mart 2017’de kurulum için gerekli Yüksek
Öğretim Kurumu (YÖK) iznini aldıktan sonra 24
Nisan 2017 tarihli, 30047 sayılı “Resmi Gazete”de
yayımlanan yönetmeliğiyle faaliyetlerine başladı.
Kurucu Yönetim Kurulu’nda İhsan Solaroğlu,
Hakan Ürey, Fuat Balcı, G. Evren Keleş, Fikri
Karaesmen, Levent Demirel, Yasemin Gürsoy
Özdemir, Nurhan Özlü ve Hale Yapıcı Eser
görevlendirildi.
KUTTAM’ın kuruluşunun ana sebeplerinden
biri, T.C. Kalkınma Bakanlığı (T.C. Strateji ve
Bütçe Başkanlığı) 10. Kalkınma Planı’nda (2014-
2018) belirtildiği gibi gelecekte tüm dünyadaki
artış beklentisine paralel olarak, Türkiye’de
de sağlık harcamalarının artacağı ve sosyal
güvenlik sistemi ve kamu maliyesi üzerinde
baskı oluşturabileceğinin öngörülmesidir.
Uzun dönemde artması beklenen sağlık
harcamalarının; sağlık teknolojilerinin daha
yoğun kullanımı, ilaç ve tıbbi malzeme üretimine
odaklanılması, sağlık turizminin geliştirilmesi
gibi fırsat alanlarını da beraberinde getireceği
düşünülüyor. 2010 yılı sonu itibarıyla dünyadaki
en büyük 20 pazardan biri konumuna gelerek
1,9 milyar ABD doları tutarına ulaşan Türkiye
tıbbi cihaz pazarı, halen üretimde oldukça kısıtlı
faaliyetler sergiliyor ve pazarda yer alan tıbbi
cihazların tutar olarak yüzde 85’e yakın kısmı ithal
ediliyor. Sağlık Endüstrilerinde Yapısal Dönüşüm
Programı kapsamında; yurt içi tıbbi cihaz ve
tıbbi malzeme ihtiyacının daha fazla oranda yerli
üretimle karşılanması hedefleniyor. Uzun vadede
Türkiye’nin küresel bir Ar-Ge ve üretim merkezi
olması, tıbbi cihaz alanında rekabetçi bir konuma
ulaşması da önem arz ediyor. Bu hedeflere de
hizmet edecek olan KUTTAM, Türkiye’nin yüksek
teknolojik gelişkinliğe sahip tıbbi cihaz üretiminde
uluslararası ölçekte iddia sahibi olması amacıyla
çalışmalarını sürdürüyor.
Temel bilimler ve uygulamalı bilimler alanlarında
dünya çapında yetkinliklerini kanıtlamış; Tıp
Fakültesi, Fen Fakültesi, Mühendislik Fakültesi ve
Sosyal Bilimler alanında çalışan akademisyenler,
KUTTAM çatısı altında birlikte faaliyet gösteriyorlar
ve katma değeri yüksek tıbbi cihazların ve inovatif
ürünlerin geliştirilmesi için çaba harcıyorlar. 2015
yılında faaliyete başlayan Koç Üniversitesi Sağlık
Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi, KUTTAM
tarafından geliştirilen biyomedikal cihazların
klinik araştırmalarının yapılabilmesi, tıbbi cihaz
geliştirmek için gerekli klinik araştırmalarda
üreticiyle birlikte çalışılması, ürün iyileştirmeye
yönelik inovasyon için yerli üreticiye geri bildirim
sağlayan mekanizmaların işletilmesi açısından
büyük ve eşsiz bir fırsat sağlıyor.
18
KUTTAM FAALİYET RAPORU 2017-2020
KUTTAM tanıtım
filmini izlemek için kare
kodu taratabilirsiniz.
VİZYON
İnsan sağlığı ve toplumsal
refahı iyileştirmek için
yürüttüğü interdisipliner
translasyonel tıp
araştırmalarıyla dünyayı
etkileyerek alanında ulusal
lider ve uluslararası kabul
görmüş bir mükemmeliyet
merkezi olmak
MİSYON
• Nitelikli bilim insanlarını bir araya getirmek ve
biyomedikal alandaki karmaşık soruları iş birliği
içinde ele almak için bir ekosistem yaratmak
• Yürütülen nitelikli araştırmalarla ulusal ve
evrensel bilgi birikimine önemli katkılarda
bulunmak
• Biyomedikal alanda katma değeri yüksek, son
teknoloji ürünü tıbbi cihazların ve inovatif
ürünlerin geliştirilmesine altyapı sağlamak
• İnovatif biyomedikal ürünlerin üretimi
konusunda üniversite-sanayi iş birliğini en üst
düzeye çıkarmak, Türkiye sanayisine teknoloji
transferi gerçekleştirmek
• Orta ve uzun vadede uluslararası biyomedikal
ürün piyasasında Türkiye’nin konumunu yukarı
taşımanın yanı sıra, halk sağlığı sorunlarına
yönelik yeni çözümler getirilmesine katkılar
sağlamak
• Çok iyi eğitilmiş lisans, yüksek lisans ve doktora
öğrencileri yetiştirmek suretiyle Türkiye’nin
küresel düzeyde bilgiye dayalı rekabet
gücünün artırılmasına katkıda bulunmak
• Ulusal teknoloji birikimine, ekonomiye ve
sosyal yaşama katkı sağlamak
KUTTAM FAALİYET RAPORU 2017-2020 19
YÖNETİM
KURULU
20
KUTTAM FAALİYET RAPORU 2017-2020
DİREKTÖR
DİREKTÖR YARDIMCILARI
İhsan Solaroğlu
Tıp Fakültesi Dekan
Yardımcısı
Hakan Ürey
Mühendislik Fakültesi Öğretim
Üyesi
Fuat Balcı
İnsani Bilimler ve Edebiyat
Fakültesi Dekan Yardımcısı
ÜYELER
Levent Demirel
Fen Fakültesi Dekanı
M. Şükrü Dilege
Tıp Fakültesi Dekanı
Nurhan Özlü
Fen Fakültesi Öğretim Üyesi
Yasemin Gürsoy Özdemir
Sağlık Bilimleri Enstitüsü
Direktörü
Özgür Barış Akan
Mühendislik Fakültesi Dekanı
ve Fen Bilimleri Enstitüsü
Direktörü
Hale Yapıcı Eser
Tıp Fakültesi Öğretim Üyesi
KUTTAM FAALİYET RAPORU 2017-2020 21
BİLİMSEL
DANIŞMA KURULU
Umran İnan
Elektrik Elektronik
Mühendisliği
İrşadi Aksun
Elektrik Elektronik
Mühendisliği
Can Erkey
Kimya ve Biyoloji
Mühendisliği
Metin Sitti
Elektrik Elektronik
Mühendisliği
Bruno Reversade
Tıbbi Genetik
Alphan Sennaroğlu
Fizik ve Elektrik Elektronik
Mühendisliği
Fikri Karaesmen
Endüstri Mühendisliği
Tarık Esen
Tıp Fakültesi
Deniz Yüret
Bilgisayar Mühendisliği
22
KUTTAM FAALİYET RAPORU 2017-2020
ENDÜSTRİYEL
DANIŞMA KURULU
Ayşe İnal
Galata Business Angels (GBA) Genel Sekreteri
Aytek Aytekin
Leica Türkiye ve Güney Doğu Avrupa Genel Müdürü
Başak Canbulat
Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu (DEİK) Sağlık İş Konseyi
Koordinatörü
Cem Baytok
Idacapital, Yönetici Ortak
Erdal Aksoy
Başhekim, Koç Üniversitesi Hastanesi
Erkan Duysal
Arçelik İnovasyon Direktörü
Sena Nomak
RS Research Kurucu Ortak & COO
KUTTAM FAALİYET RAPORU 2017-2020 23
KUTTAM,
12 ŞUBAT
2019’DA RESMİ
BİR TÖRENLE
AÇILDI
2017 yılında faaliyetlerine başlayan
KUTTAM’ın resmi açılış töreni,
altyapı kurulumunun büyük
oranda tamamlanması sonrası, T.C.
Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe
Başkanı Naci Ağbal’ın katılımıyla 12
Şubat 2019’da gerçekleştirildi. Törene
üniversiteler, sanayi kuruluşları,
araştırma merkezleri, teknokentler,
kamu kurum ve kuruluşları, sivil toplum
örgütlerinden, 400’den fazla katılımcı
iştirak etti. Törende ana konuşmacı
olarak yer alan Koç Üniversitesi Rahmi
M. Koç Bilim Madalyası sahibi, Koç
Üniversitesi Mühendislik Fakültesi ve
Tıp Fakültesi Öğretim Üyesi, Max Planck
Enstitüsü Akıllı Sistemler Direktörü Prof.
Dr. Metin Sitti tıbbi teknolojik çözümlere
ilişkin sunum yaptı. Prof. Dr. Metin
Sitti’nin ardından Cumhurbaşkanlığı
Strateji ve Bütçe Başkanı Naci Ağbal,
Koç Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Umran
İnan ve KUTTAM Direktörü Prof. Dr.
İhsan Solaroğlu açıklamalarıyla kürsüde
yer aldılar.
24
KUTTAM FAALİYET RAPORU 2017-2020
‘Bu kurumda çalışan yöneticiler, akademisyenler ve öğrenciler olarak
bize sağlanan destekte her vatandaşımızın alın teri ve hakkının
olduğunun bilincindeyiz. Bize sağlanan olanakların bir kuruşunun
bile israf edilmediğinden ve edilmeyeceğinden emin olunuz.’
Dr. İhsan Solaroğlu
KUTTAM FAALİYET RAPORU 2017-2020 25
BİR BAKIŞTA KUTTAM
7.472 m 2
FİZİKİ ALAN
3.500 m 2
Koç Üniversitesi
3.972 m 2
Koç Üniversitesi
Hastanesi
10
LABORATUVAR
Moleküler
Tıp
Laboratuvarı
Hücresel ve
Moleküler
Görüntüleme
Laboratuvarı
Omiks
Laboratuvarı
Hareket
Analizi ve
Kognisyon
Laboratuvarı
Deney
Hayvanları
Laboratuvarı
Nörodejenarasyon
Araştırma
Laboratuvarı
(NDAL)
Biyoistatistik,
Biyoinformatik
ve Veri Yönetimi
Laboratuvarı
Biyomekanik
Laboratuvarı
3D Prototip
Laboratuvarı
Biyogüvenlik
Seviye
3 Laboratuvarı
26
KUTTAM FAALİYET RAPORU 2017-2020
1 24
KLİNİK ARAŞTIRMA
ÜNİTESİ
İDARİ/TEKNİK
ÇALIŞAN
782
YAYIN
11 55
PATENT
BAŞVURUSU
AKADEMİSYEN
28
DOKTORA SONRASI
ARAŞTIRMACI
97
DESTEKLENEN
PROJE
80
Ulusal
10
Uluslararası
7
Sanayi
104
LİSANSÜSTÜ
ÖĞRENCİ
79
Doktora
25
Yüksek Lisans
26
ÖDÜL
KUTTAM FAALİYET RAPORU 2017-2020 27
TEKNİK VE İDARİ KADRO
Ali Cihan Taşkın
Deney Hayvanları
Laboratuvarı
Hayvan Araştırma
Laboratuvarı Sorumlusu
Ahmet Kocabay
Deney Hayvanları
Laboratuvarı
Veteriner Sağlık Yetkilisi
Emine Irmak Şahbaz
NDAL
Laboratuvar Koordinatörü
Ergün Başoğlu
Lojistik Görevlisi
Fatma Şimal Laçin
Laboratuvar Teknisyeni
Furkan Kaysın
Klinik Araştırmalar Ünitesi
Laboratuvar Teknisyeni
Güven Ayvaz
Lojistik Görevlisi
İlknur Yıldız Aydın
NDAL
İdari Asistan
Merve Çiğdem Atsu
İdari Planlama Uzmanı
Muhammed Erdinç
Demirer
Klinik Araştırma Ünitesi
Araştırma Hemşiresi
Muhammed Reşat
Oğuzkan Yaralı
Deney Hayvanları
Laboratuvarı
Hayvan Bakıcısı
Mustafa Demir
Deney Hayvanları
Laboratuvarı
Hayvan Laboratuvarı Teknik
Bakım Teknisyeni
28
KUTTAM FAALİYET RAPORU 2017-2020
Müge Kovancılar Koç
NDAL
Laboratuvar Teknisyeni
Nilay Değirmencioğlu
Klinik Araştırmalar Ünitesi
Kurumsal Anlaşmalar ve Satış
Uzmanı
Nilhan Coşkun
Deney Hayvanları
Laboratuvarı
Hayvan Sağlığı Uzmanı
Nesligül Şentürk
Laboratuvar Uzman
Yardımcısı
Öykü Öztürk
Klinik Araştırma Ünitesi
Araştırma Hemşiresi
Özgün Gökmen
Klinik Araştırma Ünitesi
Araştırma Hemşiresi
Rana Cansu Eğitimci
Klinik Araştırma Ünitesi
Planlama ve Geliştirme
Uzman Yardımcısı
Selda Dağdeviren Dığın
NDAL
İdari Asistan
Seyit Aydın
Laboratuvar Teknisyeni
Tayfun Barlas
Laboratuvar Teknisyeni
Uğur Çerez
Laboratuvar Teknisyeni
Zeynep Kahya
Laboratuvar Koordinasyon
ve Planlama Sorumlusu
KUTTAM FAALİYET RAPORU 2017-2020 29
AKADEMİ
30
KUTTAM FAALİYET RAPORU 2017-2020
ÖĞRETİM ÜYELERİ
Afsun Şahin, Ankara Üniversitesi
Tıp Fakültesi’nden mezun olduktan
sonra uzmanlık eğitimini Hacettepe
Üniversitesi Tıp Fakültesi Göz
Hastalıkları Anabilim Dalı’nda
tamamladı. Harvard Medical
School’da kornea ve oküler yüzey
hastalıkları alanında üst ihtisas yaptı.
Alper Kiraz, Koç Üniversitesi’nde
Fizik ve Elektrik-Elektronik
Mühendisliği profesörüdür. Lisans
eğitimini 1998 yılında Elektrik-
Elektronik Mühendisliği üzerine
Bilkent Üniversitesi’nde, yüksek lisans
ve doktora eğitimlerini California
Üniversitesi’nde 2000 ve 2002
yılları arasında sırasıyla Elektrik ve
Bilgisayar Mühendisliği bölümlerinde
tamamladı.
Arzu Baygül, Koç Üniversitesi Tıp
Fakültesi Biyoistatistik Bölümü’nde
öğretim görevlisidir. Yıldız Teknik
Üniversitesi’nde İstatistik lisansının
ardından İstanbul Üniversitesi
Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Biyoistatistik
ve Tıp Bilişimi Anabilim Dalı’nda
yüksek lisans ve doktorasını
tamamladı. Klinik Araştırma Tasarımı
ve İstatistik Analizi konularında
çalışmaları devam ediyor.
Atay Vural, lisans eğitimini
Hacettepe Üniversitesi’nde
aldı, doktora derecesini de
aynı üniversitede MD-PhD
bütünleşik doktora programını
tamamlayarak elde etti. Doktora
çalışmaları sinirbilimleri alanında
olup deney hayvanlarında beyin
mikrodolaşımının intravital olarak
görüntülenmesi üzerinedir.
Attila Gürsoy, Bilgisayar
Mühendisliği Bölümü’nde
profesördür. 1994 yılında
Urbana-Champaign’de Illinois
Üniversitesi’nde Bilgisayar Bilimleri
doktora eğitimini tamamladı.
Beuckmann Enstitüsü UIUC’daki
Teorik ve Hesaplamalı Biyofizik
Grubu’nda doktora sonrası araştırma
görevlisi olarak paralel moleküler
dinamik programının geliştirilmesine
katkıda bulundu.
Ayşe Altıntaş, Ege Üniversitesi’nden
1992 yılında nöroloji uzmanı olarak
mezun oldu. İstanbul Üniversitesi
Cerrahpaşa Tıp Fakültesi’nden 1997
yılında doçent, 2003 yılında ise profesör
unvanlarını aldı. Uzmanlık alanı
nöroimmunolojidir.
KUTTAM FAALİYET RAPORU 2017-2020 31
ÖĞRETİM ÜYELERİ
Ayşe Nazlı Başak, İstanbul Alman
Lisesi’ni bitirdikten sonra DAAD
bursuyla Göttingen Üniversitesi’nde
biyokimya okudu, yüksek lisans ve
doktora derecelerini Göttingen Max
Planck Institut für experimentelle
Medizin’de Prof. Friedrich Cramer’in
öğrencisi olarak moleküler biyoloji ve
genetik üzerine yaptı.
Cansın Saçkesen, 1994’de
İstanbul Üniversitesi İstanbul Tıp
Fakültesi’nden mezun oldu. Pediatri
uzmanlığını 2000’de Hacettepe
Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk
Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim
Dalı’nda tamamladıktan sonra
Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi
Çocuk Alerji ve Astım Bilim Dalı’nda
çocuk alerji yan dal uzmanlık
eğitimini aldı.
Cem Albayrak, Robert Kolej’i
bitirdikten sonra Massachusetts
Teknoloji Enstitüsü’nde (MIT) biyoloji
ve kimya mühendisliği alanlarında
lisans eğitimi aldı. Yüksek lisans
ve doktora çalışmalarını Stanford
Üniversitesi’nde Kimya Mühendisliği
bölümünde Prof. Jim Swartz’un
laboratuvarında yaptı.
Ceyda Açılan Ayhan, 2001 yılında
Boğaziçi Üniversitesi Moleküler
Biyoloji ve Genetik Bölümü’nü onur
derecesiyle bitirdi. PhD unvanını
2006 yılında Pittsburgh Üniversitesi
Moleküler, Hücresel, Gelişimsel
Biyoloji Bölümü’nden aldı.
Devrim Gözüaçık, Hacettepe Tıp
Fakültesi’nden tıp doktoru derecesiyle
mezun oldu. Biyokimya yüksek lisans
derecesini Ecole Polytechnique’te
ve Paris-Sud Üniversitesi’nde,
Kanser Hücre Biyolojisi konusundaki
doktorasını Paris Pasteur Enstitüsü ve
Necker Çocuk Hastanesi Araştırma
Merkezi’nde tamamladı.
Ece Öztürk, lisans derecesini 2009
yılında Koç Üniversitesi Kimya ve
Biyoloji Mühendisliği Bölümü’nden
aldı. Yüksek lisans (2011) ve doktora
(2017) eğitimlerini ETH Zürih’te
biyomedikal mühendisliği alanında
tamamladı.
32
KUTTAM FAALİYET RAPORU 2017-2020
Elif Nur Fırat Karalar, lisans
derecesini Bilkent Üniversitesi
Moleküler Biyoloji ve Genetik
Bölümü’nde tamamladı. Doktora
çalışmalarını University of
California, Berkeley’de ve doktora
sonrası çalışmalarını Stanford
Üniversitesi’nde tamamladıktan
sonra 2014 yılında Koç Üniversitesi
Moleküler Biyoloji ve Genetik
Bölümü’nde araştırma laboratuvarını
kurdu.
Emel Sokullu, İstanbul Teknik
Üniversitesi Fizik Mühendisliği
Bölümü’nden mezun oldu. Yüksek
lisansını İzmir Yüksek Teknoloji
Enstitüsü Malzeme Bilimi ve
Mühendisliği Bölümü’nden
aldıktan sonra 2010 senesinde
Ege Üniversitesi Biyomühendislik
Bölümü’nden doktora derecesiyle
mezun oldu.
Erdem Alaca, lisans eğitimini
1997 yılında Boğaziçi Üniversitesi
Makine Mühendisliği Bölümü’nde
tamamladı. Yüksek lisans ve doktora
eğitimini sırasıyla 1999 ve 2003
yıllarında Urbana-Champaign Illinois
Üniversitesi Makine Mühendisliği
bölümlerinde yaptı.
Fuat Balcı, yüksek lisansını 2004
yılında Rutgers Üniversitesi (New
Brunswick) Psikoloji Bölümü’nde
tamamladıktan sonra 2007
yılında aynı bölümde doktora
çalışmalarını tamamladı. 2008 yılında
Rutgers Üniversitesi, Bilişsel Bilim
Merkezi’nden lisansüstü bilişsel bilim
sertifikası aldı.
Gözde Korkmaz, İstanbul Teknik
Üniversitesi Moleküler Biyoloji ve
Genetik bölümünden 2005 yılında
mezun oldu. Yüksek lisans ve doktora
çalışmalarını Sabancı Üniversitesi
Biyolojik Bilimler ve Biyomühendislik
Bölümü’nde tamamladı.
Gülnihal Özcan, 2007 yılında
Hacettepe Üniversitesi Tıp
Fakültesi’nden mezun oldu. Tıpta
uzmanlık eğitimini 2011 yılında
Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi
Tıbbi Farmakoloji Anabilim
Dalı’nda tamamladı ve G-protein
kenetli reseptörlerle sinyal iletim
mekanizmaları konusunda çalışmalar
yaptı.
KUTTAM FAALİYET RAPORU 2017-2020 33
ÖĞRETİM ÜYELERİ
Hakan S. Örer, 1986 yılında
Hacettepe Üniversitesi Tıp
Fakültesi’nden mezun oldu.
Farmakoloji eğitimini 1989-1992
yıllarında Fransız hükümeti bursuyla
gittiği Paris Pitié-Salpêtrière
Tıp Fakültesi ve Hacettepe
Üniversitesi’nde tamamlayarak bilim
doktoru unvanını aldı.
Hakan Ürey, lisans eğitimini Orta
Doğu Teknik Üniversitesi (ODTÜ)
Elektrik Mühendisliği Bölümü’nde
tamamladı, yüksek lisans ve doktora
derecelerini Georgia Institute of
Technology’de elektrik ve bilgisayar
mühendisliği alanında aldı.
Hale Yapıcı Eser, lisans eğitimini
Hacettepe Üniversitesi’nde, Gazi
Üniversitesi Tıp Fakültesi Psikiyatri
Bölümü’nde ihtisasını tamamladı.
Hacettepe Üniversitesi’nde MD-PhD
programıyla nörobilim yüksek lisans
derecesi aldı.
Hamzah Syed, Koç Üniversitesi’nde
İstatistiksel Genetik ve Biyoinformatik
alanında Okutman olarak
görevlidir. Doktorasını Liverpool
Üniversitesi’nde Biyoistatistik
alanında tamamlamış olan Dr.
Syed’in çalışmaları farmakogenetik
odaklıdır.
Hasan Bayram, tıp eğitimini Erciyes
Üniversitesi Tıp Fakültesi’nde, göğüs
hastalıkları uzmanlık eğitimini
Dicle Üniversitesi Tıp Fakültesi’nde
tamamladı. Doktora çalışmalarını
astım ve hava kirliliği alanında
İngiltere’de Queen Mary Westfield
College, University of London’da
tamamladı.
Hülya Kayserili, tıp eğitimini
İstanbul Tıp Fakültesi’nde, genetik
doktorasını İstanbul Üniversitesi
Sağlık Bilimleri Enstitüsü’nde
tamamladıktan sonra, 2000 yılında
doçent, 2009 yılında profesör oldu.
Ana ilgi ve deneyimi, klinik genetik
alanında moleküler dismorfoloji/
sendromoloji, nörogenetik ve
prenatal genetiktir.
34
KUTTAM FAALİYET RAPORU 2017-2020
İhsan Solaroğlu, Osmangazi
Üniversitesi Tıp Fakültesi’nden
mezun oldu ve Beyin Cerrahisi
alanında ihtisasını Ankara Numune
Eğitim ve Araştırma Hastanesi’nde
tamamladı. Prof. Dr. John H. Zhang’la
birlikte Loma Linda Üniversitesi
Nörolojik Bilimleri Bölümü’nde
doktora sonrası araştırmacı olarak
çalıştı. Nörovasküler hastalıklar ve
nöroonkoloji alanında ihtisaslaşmıştır.
İrem Durmaz Şahin, lisans
derecesini 2009 yılında İhsan
Doğramacı Bilkent Üniversitesi
Moleküler Biyoloji ve Genetik
Bölümü’nden aldı. Yüksek
lisans (2011) ve doktora (2016)
eğitimlerini İhsan Doğramacı Bilkent
Üniversitesi’nde Moleküler Biyoloji ve
Genetik alanında yaptı.
İsmail Lazoğlu, lisans eğitimini 1989
yılında İstanbul Teknik Üniversitesi
Makine Mühendisliği Bölümü’nde
tamamladı. 1992 ve 1997 yıllarında
yüksek lisans ve doktora eğitimlerini
Georgia Institute of Technology
Makine Mühendisliği Bölümü’nde
yaptı.
Kemal Baysal, İstanbul Üniversitesi
İstanbul Tıp Fakültesi’nden 1985
yılında mezun oldu. Biyokimya
doktorasını 1993’de Ohio State
Üniversitesi’nde tamamladı.
Amerika Birleşik Devletleri’nde
çeşitli üniversitelerde post-doktoral
çalışmalar yaptı.
Kemal S. Türker, lisans eğitimini
diş hekimliği alanında tamamladı.
Doktora eğitimini İskoçya’da bulunan
Glasgow Üniversitesi Fizyoloji
Bölümü’nde yaptı. 1983 ve 2007
yılları arasında Avustralya’da Adelaide
Üniversitesi Tıp Fakültesi’nde
araştırmalarını yürüttü.
Kerem Pekkan, doktorasını ODTÜ’de
tamamladıktan sonra Georgia Teknoloji
Enstitüsü’nde Biyomedikal Mühendisliği
Bölümü’nde kalp damar mühendisliği
ve kan akışkanlar mekaniği üzerine
uzun süre araştırmalar yürüttü ve
öğretim üyeliği yaptı. Daha sonra
Carnegie Mellon Üniversitesi’nde
bağımsız araştırma laboratuvarını
kurdu. Çalışmalarına Koç Üniversitesi
Mühendislik Fakültesi’nde devam
ediyor.
KUTTAM FAALİYET RAPORU 2017-2020 35
ÖĞRETİM ÜYELERİ
Levent Beker, ODTÜ’den lisans
ve yüksek lisans derecelerini
aldıktan sonra, UC Berkeley’de
doktora çalışmalarını, Stanford
Üniversitesi’nde doktora sonrası
çalışmalarını tamamladı.
Mehmet Cengiz Onbaşlı, lisans
eğitimini Bilkent Üniversitesi
Elektrik ve Elektronik Mühendisliği
Bölümü’nde, doktora eğitimini
Massachusetts Institute of
Technology Malzeme Bilimi ve
Mühendisliği Bölümü’nde tamamladı.
Mehmet Kaya, 1989 yılında
İstanbul Üniversitesi Sağlık Bilimleri
Enstitüsü’nden tıbbi fizyoloji alanında
doktora unvanı; 1991 yılında doçent
ve 1998’de de profesör unvanı aldı.
Mert Erkan, tıp ve cerrahi asistanlık
eğitimlerini İstanbul Üniversitesi’nde
tamamladıktan sonra Heidelberg
Üniversitesi’nde doktora sonrası
araştırmacı olarak bulundu.
Metin Sitti, lisans ve yüksek lisans
derecesini Boğaziçi Üniversitesi’nin
Elektrik-Elektronik Mühendisliği
Bölümü’nden ve doktora derecesini
Tokyo Üniversitesi’nin Elektrik
Mühendisliği Bölümü’nden aldı.
Murat Hasanreisoğlu, TED
Ankara Koleji’ni bitirdikten sonra tıp
eğitimini Ankara Üniversitesi Tıp
Fakültesi’nde tamamladı. 2003-2009
yıllarında Rabin Medical Center Göz
Hastalıkları Anabilim Dalı’nda (İsrail)
araştırma görevlisi olarak çalıştı.
36
KUTTAM FAALİYET RAPORU 2017-2020
Müjdat Zeybel, Hacettepe
Üniversitesi Tıp Fakültesi’nden
mezun oldu. İç hastalıkları uzmanlığı
sonrasında gastroenteroloji yan dal
uzmanlığını Türkiye’de tamamladı.
Yan dal uzmanlığının son senesinde
Newcastle Üniversitesi’nde karaciğer
fibrozisi ve yıldızsı hücrelerinin
epigenetik kontrolü üzerine
çalışmaya başladı.
N. Volkan Adsay, 1982’de TED
Ankara Koleji’ni ve 1988’de Hacettepe
Tıp Fakültesi’ni ilk tamamladı.
Amerika Birleşik Devletleri’nde
Patoloji ve Laboratuvar Bilimleri
ihtisasları yaptı ve American Board of
Pathology sertifikası aldı.
Nathan Lack, doktorasını Oxford
Üniversitesi’nin farmakoloji
bölümünde 2009 yılında tamamladı
ve sonrasında Vancouver Prostat
Merkezi’nde Dr. Emma Guns ve Prof.
Dr. Paul Rennie ile doktora sonrası
çalışmalarını yürüttü.
Nuray Ulusu, Tıp Fakültesi’nde
biyokimya profesörü olarak çalışıyor.
Enerji metabolizmasında ve oksidatif
stres, diyabet, Alzheimer hastalığı
ve metabolik sendrom gibi çeşitli
hastalıkların biyokimyasal ve
moleküler temelleriyle ilgileniyor.
Nurhan Özlü, lisans eğitimini 2001
yılında Bilkent Üniversitesi Moleküler
Biyoloji ve Genetik Bölümü’nde aldı.
2005 yılında da Almanya’nın Dresden
kentinde bulunan Max Planck Hücre
Biyolojisi ve Genetiği Enstitüsü’nde
doktorasını tamamladı.
Özgür Barış Akan, lisans ve yüksek
lisans derecelerini Bilkent Üniversitesi
(1999) ve ODTÜ Elektrik-Elektronik
Mühendisliği (2002) Bölümü’nde,
doktora derecesini Georgia Institute
of Technology Elektrik ve Bilgisayar
Mühendisliği’nde (2004) tamamladı.
KUTTAM FAALİYET RAPORU 2017-2020 37
ÖĞRETİM ÜYELERİ
Özgür Öktem, Erciyes
Üniversitesi’nde lisans eğitimini
tamamladı, ihtisasını Marmara
Üniversitesi kadın hastalıkları ve
doğum alanında yaptı.
Özlem Keskin, 1999 yılında Boğaziçi
Üniversitesi Kimya Mühendisliği
Bölümü’nden mezun oldu. Bilim
Akademisi üyesidir. 1999-2001
yılları arasında ABD Ulusal Kanser
Enstitüsü-Ulusal Sağlık Enstitüleri’nde
doktora sonrası araştırmacı olarak
çalıştı.
Özlem Yalçın, Akdeniz Üniversitesi
Tıp Fakültesi Fizyoloji Anabilim
Dalı’ndan doktorasını aldı. Kaliforniya
Üniversitesi San Diego’da Prof.
Dr. Paul Johnson ve Prof. Dr.
Pedro Cabrales ile doktora sonrası
araştırmacı olarak çalıştı.
Safiye Çavdar, lisans eğitim
hayatına Hacettepe Üniversitesi
Fen Fakültesi’nde devam etti. Daha
sonra Hacettepe Tıp Fakültesi’nde
yüksek lisans ve Cerrahpaşa Tıp
Fakültesi’nde doktora programlarını
tamamladı.
Savaş Taşoğlu, lisans ve yüksek
lisans derecelerini ODTÜ (2006)
ve Koç Üniversitesi (2008), doktora
derecesini UC Berkeley (2011) Makina
Mühendisliği Bölümü’nden aldı.
Seda Kızılel, lisans ve yüksek lisans
eğitimlerini Boğaziçi Üniversitesi
Kimya Mühendisliği Bölümü’nde
tamamladı, doktora derecesini
Illinois Institute of Technology’de
Biyomedikal Mühendisliği alanında
aldı.
38
KUTTAM FAALİYET RAPORU 2017-2020
Serçin Karahüseyinoğlu, Hacettepe
Üniversitesi Tıp Fakültesi’nden
mezun oldu ve uzmanlığını Ankara
Üniversitesi Tıp Fakültesi Histoloji-
Embriyoloji Anabilim Dalı’nda yaptı.
Serkan Kır, doktora eğitimini
2011 yılında Texas Southwestern
Üniversitesi Tıbbi Merkezi’nde
tamamladı. Doktora sonrası eğitim
bursunu Dana-Farber Cancer
Institute/Harvard Tıp Fakültesi’nde
Prof. Dr. Bruce ile tamamladı.
Tamer Önder, lisans eğitimini
Cornell Üniversitesi Moleküler
Biyoloji ve Genetik Bölümü’nde,
doktora tezini Prof. Dr. Robert
Weinberg süpervizörlüğünde
kanser metastazı ve kanserli kök
hücreleri üzerine Whitehead Institute
ve Massachusetts Institute of
Technology’de (MIT) tamamladı.
Tuğba Bağcı-Önder, 2002
yılında Bilkent Üniversitesi
Moleküler Biyoloji ve
Genetik Bölümü’nden
mezun oldu. 2008 yılında
Tufts Üniversitesi Sackler
Biyomedikal Bilimler
Enstitüsü’nde nörobilim
alanında doktorasını
tamamladı.
Yasemin Gürsoy
Özdemir, 1992 yılında
Hacettepe Üniversitesi
Tıp Fakültesi’nden mezun
olduktan sonra, aynı
fakültede nöroloji ihtisasına
devam etti. Nörobilim
alanında doktora eğitimini
de aynı üniversitede
tamamladı.
Yıldız Tütüncü, İstanbul
Üniversitesi Cerrahpaşa
Tıp Fakültesi Tıbbi Biyolojik
Bilimler Bölümü’nden
mezun oldu. Yüksek
lisans ve doktora eğitimini
immünoloji alanında
İstanbul Üniversitesi’nde
tamamladı.
Yüksel Peker, İstanbul
Üniversitesi İstanbul
Tıp Fakültesi’nden 1985
yılında mezun oldu ve
1987’de İsveç’e yerleşerek
iç hastalıkları ve göğüs
hastalıkları alanlarında
ihtisaslarını Skaraborg
Eğitim Araştırma Hastanesi
ile Göteborg Üniversitesi
Tıp Fakültesi Sahlgrenska
Hastanesi’nde tamamladı.
KUTTAM FAALİYET RAPORU 2017-2020 39
DOKTORA SONRASI ARAŞTIRMACILAR
Ahmet Cingöz, lisans
eğitimini İstanbul
Üniversitesi Biyoloji
Bölümü’nde, yüksek lisans
eğitimini ise Marmara
Üniversitesi Tıp Fakültesi
Tıbbi Biyokimya Anabilim
Dalında tamamladı.
Ardından Koç Üniversitesi
Tıp Fakültesi’nde Hücresel
ve Moleküler Tıp Doktora
Programı’ndan mezun oldu.
Alişan Kayabölen, lisans
eğitimini 2012 yılında
ODTÜ Moleküler Biyoloji
ve Genetik Bölümü’nde
tamamladı. Yüksek lisansını
yine ODTÜ’de Biyomedikal
Mühendisliği Bölümü’nde,
doktorasını ise Koç
Üniversitesi’nde hücresel
ve moleküler tıp alanında
tamamladı.
Ayşe Derya Cavga, lisans
ve yüksek lisans eğitimini
Bilkent Üniversitesi
Moleküler Biyoloji ve
Genetik Bölümü’nde
tamamladı, doktorasını Koç
Üniversitesi Hesaplamalı
Sistem Biyolojisi (COSBI)
Laboratuvarı’nda tamamladı.
Berna Morova, lisans,
yüksek lisans ve doktora
eğitimlerini İstanbul
Teknik Üniversitesi Fizik
Mühendisliği Bölümü’nde
tamamladı.
Buse Cevatemre, lisans
eğitimini Celal Bayar
Üniversitesi’nde, yüksek
lisans ve doktora eğitimlerini
Uludağ Üniversitesi’nde
tamamladı.
Can Özcan, lisans eğitimini
Uludağ Üniversitesi’nde
tamamlayarak veteriner
hekim unvanı aldı.
Doktora çalışmalarını
Uludağ Üniversitesi’nde
biyokimya ve kanser hücre
metabolizması alanında
tamamladı.
Ceren Tunca, lisans
derecesini Sabancı
Üniversitesi Biyolojik
Bilimler ve Biyomühendislik
Bölümü’nden, yüksek lisans
ve doktora derecelerini
ise Boğaziçi Üniversitesi
Moleküler Biyoloji ve
Genetik Bölümü’nden aldı.
Ceren Tunçer, lisans
eğitimini ODTÜ Biyoloji
Bölümü’nde tamamladıktan
sonra İngiltere’de
Birmingham Üniversitesi
Tıp Fakültesi’nde lisansüstü
eğitimini tamamladı.
40
KUTTAM FAALİYET RAPORU 2017-2020
Deniz Uğurlu-Çimen,
moleküler biyoloji ve
genetik alanında lisans
ve yüksek lisans eğitimini
Bilkent Üniversitesi’nde,
doktora eğitimini ise Koç
Üniversitesi’nde tamamladı.
Ehsan Sarayloo, yüksek
lisansını kimya mühendisliği
alanında İran Bilim ve
Teknoloji Üniversitesi’nde
tamamladı, doktorasını ise
Koç Üniversitesi Kimya
ve Biyoloji Mühendisliği
Bölümü’nde yaptı.
Elanur Yılmaz, lisans
derecesini Hacettepe
Üniversitesi Biyoloji
Bölümü’nden, yüksek
lisansını Aydın Adnan
Menderes Üniversitesi
Biyoloji Bölümü’nde balık
genetiği üzerine aldı.
Doktora derecesini Akdeniz
Üniversitesi Tıp Fakültesi
Tıbbi Biyoloji Programı’nda
tamamladı.
Elif Uğurel, lisans derecesini
İstanbul Üniversitesi
Cerrahpaşa Tıp Fakültesi
Tıbbi Biyolojik Bilimler
Bölümü’nde aldıktan sonra
yüksek lisans ve doktora
eğitimlerini İstanbul
Üniversitesi Deneysel Tıp
Araştırma Enstitüsü’nde
tamamladı.
Emine Şekerdağ, hem
lisans hem de yüksek lisans
eğitimini Hollanda’da Leiden
Üniversitesi’nde biyofarmasötik
bilimler alanında
aldı ve ardından Türkiye’de
Koç Üniversitesi’nde
nörobilim dalında doktora
eğitimini tamamladı.
İlknur Sur, lisans eğitimini
Gazi Üniversitesi’nde,
yüksek lisans eğitimini
Yeditepe Üniversitesi’nde,
doktora eğitimini Cologne
Üniversitesi’nde tamamladı.
Muhammed Yüksel,
Belçika’daki Ghent
Üniversitesi Hastanesi’nde
lisans, yüksek lisans ve
doktora derecelerini
aldı. İmmünolojideki
doktora derecesi için 1,5
yıl Ghent’de, iki yıldan
fazla bir süre de Yale
Üniversitesi’nde (USA)
araştırma yaptı.
Arzu Temizyürek,
Ankara Üniversitesi
Veterinerlik Fakültesi’nden
mezun oldu, akabinde
Boğaziçi Üniversitesi Tıp
Fakültesi’nde nörobilim
doktorasını tamamladı.
2019 yılından itibaren
KUTTAM’da araştırmalarını
sürdürüyor.
KUTTAM FAALİYET RAPORU 2017-2020 41
DOKTORA SONRASI ARAŞTIRMACILAR
Nazlı Ezgi Özkan-Küçük,
lisans eğitimini İstanbul
Üniversitesi Moleküler
Biyoloji ve Genetik
Bölümü’nde tamamladı,
ardından İstanbul
Üniversitesi Deneysel
Tıp Araştırma Enstitüsü
Moleküler Tıp Anabilim
Dalı’nda yüksek lisans
derecesini aldı. Doktorasını
Koç Üniversitesi’nde
tamamladı.
Nesibe Peker, lisans
eğitimini 2013 yılında
Bilkent Üniversitesi
Moleküler Biyoloji ve
Genetik Bölümü’nde
tamamladı. Doktora için
aynı yıl TEV-SINGA bursunu
kazanarak Singapur’daki
Nanyang Technological
University’de eğitimini
tamamladı.
Noushin Zibandeh,
lisans eğitimini Tebriz
Üniversitesi’nde, yüksek
lisans eğitimini Ankara
Üniversitesi’nde, doktora
eğitimini Marmara
Üniversitesi’nde tamamladı.
Robin Palvadeau,
Rennes 1 Üniversitesi
(Fransa) Biyoloji ve
Fizyoloji Bölümü’nden
mezun olduktan sonra
yüksek lisans derecesini
biyoinformatik alanında
yaptı.
Şükriye Bilir, lisans
derecesini İstanbul Teknik
Üniversitesi Moleküler
Biyoloji ve Genetik
Bölümü’nden aldı.
Yüksek lisans ve doktora
eğitimlerini ise Osaka
Üniversitesi’nde tamamladı.
Öyküm Kaplan Arabacı,
lisans eğitimini İstanbul
Teknik Üniversitesi Moleküler
Biyoloji ve Genetik
Bölümü’nde, yüksek lisans
eğitimini Boğaziçi Üniversitesi
Moleküler Biyoloji ve Genetik
Bölümü’nde, doktora
çalışmalarını ise Göttingen
Üniversitesi Beynin Moleküler
Fizyolojisi Programı’nda ve
Max Planck Deneysel Tıp
Araştırma Enstitüsü’nde
tamamladı.
Özgecan Kayalar, lisans,
yüksek lisans ve doktora
eğitimlerini İstanbul
Üniversitesi Biyoloji
Bölümü’nde ve yan dal
eğitimini aynı üniversitenin
Moleküler Biyoloji ve
Genetik Bölümü’nde
tamamladı.
Özgür Albayrak,
lisans eğitimini Kocaeli
Üniversitesi Kimya
Bölümü’nde tamamladı.
Yüksek lisans derecesini
Yeditepe Üniversitesi’nde
immünoloji üzerine
aldı. Doktorasını ise Koç
Üniversitesi Tıp Fakültesi
Sağlık Bilimleri Enstitüsü
Hücresel ve Moleküler Tıp
Bölümü’nde yaptı.
42
KUTTAM FAALİYET RAPORU 2017-2020
Yashar Esmaeilian, lisans
eğitimini Urmia Üniversitesi
Veterinerlik Fakültesi’nde,
yüksek lisans ve doktora
derecesini ise Ankara
Üniversitesi Biyoteknoloji
Enstitüsü Biyoteknoloji
Programı’nda tamamladı.
Yunus Akkoç, İstanbul
Kültür Üniversitesi’nden
lisans derecesine sahiptir.
Doktora derecesini
Dr. Devrim Gözüacık
gözetiminde Moleküler
Biyoloji, Genetik ve
Biyomühendislik
Bölümü’nde Sabancı
Üniversitesi’nde tamamladı.
Anwaar Nazeer, 2010’da
Pakistan Ulusal Tekstil
Üniversitesi’nde mühendislik
lisansıyla mezun olduktan
sonra 2018’de Koç
Üniversitesi Biyomedikal
Bilimler ve Mühendislik
Enstitüsü’nde doktorasını
tamamladı.
Caroline Pirkevi
Çetinkaya, Fransa’da
Nice-Sophia Antipolis
Üniversitesi’nde, Hücre
Biyolojisi ve Fizyoloji
dalında lisans yaptı. 2002’de
Boğaziçi Üniversitesi’nde
yüksek lisansa başladı,
2005’te doktorayla devam
etti. 2020’den bu yana
KUTTAM çatısı altındaki
Nörodejenerasyon Araştırma
Laboratuvarı’nda (NDAL)
çalışıyor.
KUTTAM FAALİYET RAPORU 2017-2020 43
ALTYAPI VE
SUNULAN
HİZMETLER
44
KUTTAM FAALİYET RAPORU 2017-2020
KUTTAM, hem temel hem de farklı disiplinlerden
araştırmacıların multidisipliner araştırmaları
için bir araya gelmelerine ortam ve kaynak
sağlıyor. Farklı disiplinlerden akademi ve endüstri
araştırmacılarının ihtiyaçlarına uygun gelişmiş
teknolojik yenilikler ile KUTTAM, altyapısını her
sene zenginleştiriyor ve bünyesinde değer katan
inovasyonları geliştirmeyi hedefliyor. Merkez, artan
araştırmacı sayısı ve kurum dışı hizmet taleplerini
karşılamak için laboratuvar rezervasyon ve
malzeme yönetim sistemi, talep takip sistemiyle
profesyonel bir şekilde laboratuvar yönetim kalitesi
sunuyor. Araştırmacılar, altyapının gelişmiş
donanımlarını nitelikli ve akademik araştırma
temelli teknik cihaz sorumluları eşliğinde
kullanabiliyorlar. Ayrıca farklı disiplinlerden
araştırmacılar, projelerini zenginleştirmek adına
tüm bilgi birikimleri ile tecrübelerini, laboratuvar
teknik ve protokollerini birbirleriyle paylaşıyorlar.
KUTTAM FAALİYET RAPORU 2017-2020 45
HÜCRESEL VE
MOLEKÜLER
GÖRÜNTÜLEME
LABORATUVARI
Sorumlu
Akademisyenler ve
Teknik Uzmanlar
Serçin Karahüseyinoğlu, MD
skarahuseyinoglu@ku.edu.tr
Alper Kiraz, PhD
akiraz@ku.edu.tr
0212 338 11 61
0212 338 17 01
Bülent Ahıshalı, MD
bahishali@ku.edu.tr
0212 338 11 63
Dilek Ertoy Baydar, MD
dertoy@ku.edu.tr
0850 250 82 50
Berna Morova, PhD
bmorova@ku.edu.tr
0212 338 15 88
Nesligül Şentürk, Laboratuvar Uzman
Yardımcısı
nsenturk@ku.edu.tr
0850 250 82 50
Zeynep Seçil Atakan, Biyolog
zatakan@kuh.ku.edu.tr
0850 250 82 50
Laboratuvar hizmet talepleriniz için:
kuttam@ku.edu.tr
Lokasyon
Koç Üniversitesi Hastanesi
Koç Üniversitesi Rumelifeneri Kampüsü
46
KUTTAM FAALİYET RAPORU 2017-2020
Hücresel ve Moleküler
Görüntüleme Laboratuvarı, tek
bir laboratuvar altyapısı altında
geniş spektrumda sunulan
görüntüleme sistemleri ile
araştırmacıların görüntülemeye
yönelik hedeflerine
ulaşabilmelerine olanak sağlıyor.
KUTTAM Hücresel ve Moleküler Görüntüleme
Laboratuvarı, temel ve klinik alan araştırmacılarına
en kapsamlı görüntüleme teknikleriyle ilgili
kişiselleştirilmiş yardım, eğitim ve destek
sağlayan gelişmiş bir görüntüleme merkezidir.
Laboratuvar, Koç Üniversitesi Hastanesi Sağlık
Bilimleri Kampüsü KUTTAM yerleşkesinde, 4. ve 5.
katlarda 115 m 2 ve Koç Üniversitesi Rumelifeneri
Kampüsü’nde 91 m 2 alan olmak üzere toplam 206
m 2 lik alanda yer alıyor.
Hücrelerin ve dokuların biyolojik, morfolojik,
moleküler ve fizyodinamik özelliklerinin ayrıntılı
bir şekilde ortaya konulmasını sağlayan, hem canlı
ve tespit edilmiş örneklerde hem de biyolojik
olmayan örneklerde yüksek çözünürlükte görüntü
elde edilmesine olanak veren ve Türkiye’de pek
çok merkezde bulunmayan farklı özellikteki
mikroskop sistemleri modern bir teknik altyapıyla
kullanıma sunuluyor.
Mikroskopların kullanımlarına izin verilmeden önce
tüm kullanıcıların temel eğitimi tamamlamaları
gerekiyor. Aynı zamanda yeni kullanıcılara veya
kurum dışı hizmet sağlanan araştırmacılara yüksek
vasıflı teknik personel eşliğinde destek veriliyor.
Mikroskopların kullanımı ve mikroskoplarla ilişkili
teknik prosedürlerin uygulanması konusunda
yardım ve eğitim için randevu alınabiliyor,
programlı eğitimlere katılım sağlanabiliyor.
KUTTAM FAALİYET RAPORU 2017-2020 47
> İnsan granüloza hücreleri
HÜCRESEL VE MOLEKÜLER GÖRÜNTÜLEME LABORATUVARI
BAŞLICA DONANIMLAR
• Geçirimli Elektron Mikroskobu (TEM) (Hitachi HT7800)
• Multifoton Mikroskop Sistemi (Leica DMi6/ TCS SP8-MP)
• Süperçözünürlüklü Konfokal Mikroskop Sistemi (Leica TCS SP8 STED 3X)
• Dijital Işık Düzlemi Düzenekli ve İnkübatörlü Konfokal Mikroskop Sistemi
(Leica DMi8/TCS SP8/DLS)
• İnkübatörlü Konfokal Mikroskop Sistemi (Leica DMi8/TCS SP8)
• Lazer Mikrodiseksiyon Mikroskobu (Leica DM 3000/LMD7)
• Fluoresan Mikroskop ve Canlı Hücre Görüntüleme Sistemi (Leica DMi8)
• Fluoresan Mikroskop ve Canlı Hücre Görüntüleme Sistemi (Zeiss Axio Observer Z1)
• Fluoresan Mikroskop (Zeiss Axio Imager M1)
• Aydınlık Alan Araştırma Mikroskobu (Zeiss Axio Lab A1)
> Hücresel ve Moleküler Görüntüleme
Laboratuvarı
48
KUTTAM FAALİYET RAPORU 2017-2020
Hücresel ve Moleküler Görüntüleme Laboratuvarı’nda
bulunan mikroskoplar geniş bir spektrumda
mikroskobik görüntüleme yapılmasını sağlıyor.
Geçirimli Elektron Mikroskobu (TEM)
Mikroskopideki gelişmeler hücreleri çok daha
yakından tanımamıza olanak sağlıyor. KUTTAM
altyapısında bulunan geçirimli elektron mikroskobu
ile çok yüksek çözünürlükte görüntüleme yapılarak
hücrenin organelleri, zarları ve iskeleti gibi birçok
yapısal bileşenin ince yapısı detaylı bir şekilde
incelenebiliyor. Klinik uygulamalarda böbrek,
solunum yolları, sindirim sistemi ve deri gibi çeşitli
dokulardan alınan hasta biyopsilerinin, sperm ve
kan gibi çeşitli örneklerin elektron mikroskobik
değerlendirmeleri bazı hastalıkların patolojik
tanısında önemli katkılar sağlıyor. Yüksek çözümleme
gücü sayesinde virüsler de görüntülenebiliyor ve
güncel COVID-19 pandemisinde olduğu gibi yapılan
araştırmalarda değerli bilgiler elde ediliyor. 20kV ile
120kV arasında çalışabilme potansiyeli mikroskobun
malzeme bilimleri için de elverişli şekilde kullanılmasını
mümkün kılıyor.
Multifoton Mikroskop Sistemi
Örnek kalınlığı mikroskopide önemli bir parametredir
ve kalınlık arttıkça görüntü alınabilmesi için ışığın daha
derine girmesi gereklidir. Multifoton mikroskobu kızıl
ötesi eksitasyon lazeri sayesinde kalın örneklerde (beyin
dilimleri, embriyolar, organın tümü) görüntüleme
olanağı sağlıyor. Canlı hayvanlarda fluorokrom işaretli
yapıların gerçek zamanlı olarak görüntülenebilmesi
bu mikroskop sistemini pek çok sistemden farklı ve
özgün kılıyor. Sistem üzerinde bulunan diğer lazerler
ve tarayıcı başlık, düz mikroskop düzeneğinde konfokal
görüntüleme yapılmasına da olanak tanıyor.
Süperçözünürlüklü Konfokal Mikroskop Sistemi
Mikroskopide son yıllarda yer alan en heyecan verici
gelişmelerden biri nanometre ölçeğinde çözünürlük
sağlayan süperçözünürlük mikroskoplarıdır. KUTTAM’da
bulunan süperçözünürlük mikroskobu STED (Stimulated
Emission Depletion) teknolojisini kullanıyor ve 20-40
nanometreye kadar çözünürlüğe ulaşmak mümkün
olabiliyor. Sistem üzerinde bulunan beyaz ışık lazeri, çok
renkli görüntülemeyi mümkün kılıyor ve özellikle ince
örneklerde hücre işlevleri sırasında süper çözünürlükte
görüntüleme yapılmasına olanak veriyor.
> TEM
KUTTAM FAALİYET RAPORU 2017-2020 49
HÜCRESEL VE MOLEKÜLER GÖRÜNTÜLEME LABORATUVARI
> Multifoton Mikroskobu
> Süperçözünürlük Mikroskobu
> Dijital Işık Düzlemi Mikroskobu
Dijital Işık Düzlemi Düzenekli
ve İnkübatörlü Konfokal
Mikroskop Sistemi
Görüntüleme için ışık gereklidir
ancak çok fazla ışık hücrelere
zarar verebilir. Düşük ışık
aydınlatmasının yüksek hızda
görüntüleme ile birleştirildiği
bu sistem özellikle doku ve
organların oluşumu ve gelişimi
sırasında izlenen hızlı ve
periyodik işlevlerin uzun süreli
üç boyutlu görüntülemesi
için kullanılabiliyor. Canlı veya
hazırlanmış, şeffaf ve kalın
örneklerin görüntülenmesine
olanak sağlayan sistemle birlikte
bulunan konfokal mikroskop,
örneklerde yüksek çözünürlükte
hızlı görüntülemeye olanak
sağlıyor. Sistemde yer alan
inkübasyon kabini, sıcaklık ve
karbondioksit kontrolleri ile canlı
yapıların fluoresan görüntülemesi
kısa ve uzun süreli olarak
gerçekleştirilebiliyor.
İnkübatörlü Konfokal
Mikroskop Sistemi
Konfokal mikroskop sistemi
biyolojik örneklerin yüksek
çözünürlükte arka plan gürültüsü
ya da örneğin başka bölgelerine
ait fluoresan gürültüsü
olmadan görüntülenmesine
imkan tanıyor. Fluorokrom ile
işaretli canlı veya sabitlenmiş
hücreler lazer tarama sistemi
ile x-y eksenlerinde düzlemsel
olarak taranarak örneğin tek
bir düzlemdeki görüntüsü
oluşturuluyor. Bu işlemin
z-eksenindeki diğer düzlemler
için tekrarlanması ile elde
edilen optik kesitler üç boyutlu
görüntülemeye imkan veriyor.
Sistemde yer alan inkübasyon
kabini, sıcaklık ve karbondioksit
kontrolleri ile canlı hücre
görüntülemeleri kısa ve uzun süreli
olarak gerçekleştirilebiliyor.
50
KUTTAM FAALİYET RAPORU 2017-2020
> Canlı Hücre Görüntüleme Sistemi
> İnkübatörlü Konfokal Mikroskop Sistemi
Lazer Mikrodiseksiyon Mikroskobu
Lazer mikrodiseksiyon mikroskop sistemi UV
lazer ile lam veya kültür kabı üzerine alınmış doku
kesitinden direkt olarak kesme yoluyla örnek almak
için tasarlanmıştır. Boyalı veya boyasız, tespit edilmiş
veya canlı doku ve hücrelerden son derece hassas
şekilde alınabilen parçalar RNA izolasyonu, immün
işaretlemeler, genomiks, pretomiks, transkriptomiks
ve metabolomiks gibi amaçlarla kullanılabiliyor.
Sistem üzerinde bulunan lazerle kemik, diş, bitki,
ağaç gibi daha kalın ve sert yapıların kesimi de
sağlanabiliyor.
Fluoresan Mikroskop ve Canlı Hücre
Görüntüleme Sistemleri
Canlı hücrelerin görüntülenmesi hücrenin fizyolojik
işlevlerinin gerçek zamanlı olarak ortaya konulmasını
sağlayan bir yöntemdir. Hücrenin işlevlerini
yerine getirirken izlenebilmesi ve in vitro hücresel
tepkilerin görülmesi, hücre davranışının değişmesini
sağlayacak yaklaşımların oluşturulmasında kritik
rol oynar. Bu sistemler hücrelerin uzun süreli
gözlemlerde dahi sağlıklı ve canlı kalmalarının
sağlanabilmesi için sıcaklık, pH, nem ve ışık
kontrolünün sağlandığı inkübasyon ekipmanı ile
donatılmıştır. Sistemlerde canlı görüntülemede
önemli bir problem olan odak ayarının otomatik
olarak yapılması uzun süreli inkübasyonu
destekliyor. Fluorokromla işaretlenmiş hücrelerin
görüntülenmesinde ters stand, motorize tabla ve
DIC desteğiyle görüntüleme sağlanıyor.
> Fare seminifer tübüllerinde spermatogenetik hücreler
> Bölünmekte olan hücrenin kromozomları
KUTTAM FAALİYET RAPORU 2017-2020 51
NANO ÖLÇEKLİ
TEKNOLOJİ
VE 3 BOYUTLU
(3D) PROTOTİP
LABORATUVARI
Sorumlu
Akademisyenler ve
Teknik Uzmanlar
Savaş Taşoğlu, PhD
stasoglu@ku.edu.tr
Muzaffer Bütün, Laboratuvar Sorumlusu
mbutun@ku.edu.tr
0212 338 08 69
0212 338 17 50
Laboratuvar hizmet talepleriniz için:
kuttam@ku.edu.tr / kuttam3Dprototip@ku.edu.tr / 3D@ku.edu.tr
Lokasyon
Koç Üniversitesi Rumelifeneri Kampüsü
52
KUTTAM FAALİYET RAPORU 2017-2020
3D Prototip Laboratuvarı,
uygulamalı, temel ve klinik
araştırmacılara, üç boyutlu
prototiplemenin tüm yönleriyle
ilgili eğitim ve destek sağlayan,
ileri düzeyde gelişmiş bir
biyoüretim merkezidir.
KUTTAM’ın 3D Prototip Laboratuvarı, Koç
Üniversitesi Rumelifeneri Kampüsü’ndeki SNA
Binası’nın KUTTAM alanında ortak kullanım
tesisinde 68 m 2 lik alanda yer alıyor. Merkez,
araştırmacılara yalnızca randevuyla açıktır.
Ekipmanları kullanmalarına izin verilmeden
önce tüm kullanıcıların eğitim almaları gerekiyor.
Aletlerin kullanımı ve teknik prosedürlerin
uygulanmasıyla ilgili eğitim ve yardım, randevu
ve programlanmış hizmet içi eğitim oturumlarıyla
sağlanıyor.
KUTTAM FAALİYET RAPORU 2017-2020 53
NANO ÖLÇEKLİ TEKNOLOJİ VE 3 BOYUTLU (3D) PROTOTİP LABORATUVARI
TEMEL AMAÇLAR
• KUTTAM araştırmacılarına ve dış iştirakçilere minyatürleştirmeden faydalanan ya da
faydalanmayan uygulamaların detaylı araştırmasını yürütmede bilgi sağlamak
• Mikroakışkan çip üretimi ve implant, scaffold gibi çeşitli klinik uygulamalar için prototiplendirme
dahil çeşitli tıbbi kullanımlar için mevcut ve gelişmekte olan 3D baskı teknolojileri konusunda
rehberlik etmek
• 3D baskı teknolojisinin avantajları ve kısıtlamalarıyla ilgili danışmanlık sağlamak
• Platformlarının karakterizasyonu gibi tasarım ve sonradan işleme dahil olmak üzere 3D
prototipleme hizmeti sağlamak
BAŞLICA DONANIMLAR
• EOS M290 Metal 3D Yazıcı Sistemi
• HP Multi Jet Fusion 580 Renkli 3D Hızlı Prototipleme Cihazı
• Kumlama Makinesi
• Fırınlama Makinesi (2.000 °C dereceye kadar)
54
KUTTAM FAALİYET RAPORU 2017-2020
Renkli 3 Boyutlu Yazıcı HP Jet Fusion 580HP
Ar-Ge ve eğitimde uygun maliyet küçük orta
ölçekli ürün geliştirme ekipleri, tasarım firmaları ve
üniversiteler için özel olarak üretilen HP Jet Fusion
580, bu topluluklar için maliyet avantajı sağlıyor. HP
Jet Fusion 580 3D Yazıcı modeli ürün geliştirme,
tasarım odaklı firmalar ve araştırma laboratuvarları
olan üniversiteler için tasarlanan, fiyat performans
açısından en uygun kompakt ve profesyonel üretim
çözümlerinden biridir.
M 290 Metal 3 Boyutlu Yazıcı EOS
Metalik mühendislik parçalarını eklemeli imalatla
oluşturmak için Doğrudan Metal Lazer Sinterleme
(DMLS) teknolojisi kullanan metal üç boyutlu yazıcıdır.
Sağlam sistem tasarımı ve güçlü 400 Watt fiber lazeri,
güvenilir şekilde ve yüksek performansla uzun süre
üretim yapılabilmesini sağlıyor. Lazerin yüksek ışın
kalitesi ve mükemmel ayrıntı çözünürlüğü, parçadan
parçaya, işten işe ve makineden makineye homojen
parça özelliklerinin görülmesini garantiler. Tüm müşteri
gereksinimlerini kapsayan, piyasada bulunan en geniş
onaylanmış malzeme ve süreç yelpazesiyle eklemeli
üretim için ideal bir yazıcıdır. Mevcut toz şeklindeki
malzemelerden bazıları AlSi10Mg, kobalt-krom, yüksek
dayanımlı çelik, nikel alaşımları ve farklı paslanmaz çelik
ve titanyum dereceleridir. Yazıcı sistemiyle kullanılan
CAM aracı EOSPRINT, hızlı ve kolay bir iş akışı yönetimi
sağlayan CAD verilerinin optimizasyonuna olanak
tanıyor. EOS parametre düzenleyici modülü, ürün
geliştiricilere, uygulamaya özel optimizasyon için
büyük bir özgürlük sağlayan geniş ve açık bir araç seti
sunuyor.
üretim teknolojisine uyum sağladıkça, üç boyutlu
basımla üretilen metal parçalar tıp, havacılık ve enerji
uygulamaları için çok sık kullanılmaya başlanacak.
DMLS, daha önce görülmemiş yeteneklere sahip,
hâlâ gelişmekte olan bir teknolojidir. DMLS’den
yapılan parçalar, havacılık endüstrisinde roket motoru
manifoldlarında, enjektörlerde ve yakıcı gömleklerinde
kullanılıyor. Bazı enerji şirketleri rotorlar, statorlar ve
prototip türbinler geliştirmek için DMLS kullanmaya
başlamıştır. Biyouyumlu malzemelerle DMLS parçaları,
diş ve ortodonti cihazları, cerrahi aletler, ortopedik
implantlar ve eğitim modelleri olarak kullanılıyor.
Enjeksiyon Makinesi
Plastik ham maddenin, yüksek sıcaklıkta eritilmesi
ve bir kalıp içine enjekte edilmesiyle gerçekleştirilen
imalat yöntemine plastik enjeksiyon adı veriliyor. Plastik
enjeksiyon ile üretim metodu endüstriyel alanlarda
çokça kullanılıyor; yaşamın içindeki en küçük parçadan
en büyüğüne pek çok apart plastik enjeksiyon metodu
kullanılarak imal ediliyor. Enjeksiyon Makinesi’yle
dünya standartlarında test numuneleri için gerekli
olan parçalar üretiliyor. Ayrıca uygun kalıplarla medikal
teknik analitik parçalar da üretilebiliyor. Enjeksiyon
Makinesi 2021’in ilk aylarında KUTTAM’ın altyapı
teknolojisi arasına eklenecek.
DMLS teknolojisi, önümüzdeki yıllarda ideal metal
üretimi yöntemleri arasına girme vaadi gösteriyor.
Büyüyen bir katmanlı üretim teknolojisi olarak,
DMLS’nin 2023 yılına kadar kullanımının neredeyse iki
katına çıkacağı tahmin ediliyor. Endüstriler eklemeli
KUTTAM FAALİYET RAPORU 2017-2020 55
MOLEKÜLER TIP
LABORATUVARI
Sorumlu
Akademisyenler ve
Teknik Uzmanlar
Yasemin Gürsoy Özdemir, MD
ygursoy@ku.edu.tr
Tuğba Bağcı-Önder, PhD
tuonder@ku.edu.tr
0850 250 82 50
0212 338 10 77
Laboratuvar hizmet talepleriniz için:
kuttam@ku.edu.tr
Lokasyon
Koç Üniversitesi Hastanesi
Koç Üniversitesi Rumelifeneri Kampüsü
56
KUTTAM FAALİYET RAPORU 2017-2020
Moleküler Tıp Laboratuvarı’nda
tüm moleküler ve hücresel
araştırma teknolojilerine tek bir
laboratuvarda ulaşılabiliyor.
Moleküler Tıp Laboratuvarı, insan fizyolojisi ve
hastalıklarının moleküler ve hücresel düzeyde anlaşılması
amacıyla pek çok interdisipliner araştırmanın yürütüldüğü
ve tüm modern tekniklerin kullanılmasına imkan sağlayan
geniş altyapıya sahip bir laboratuvardır. Kliniğe translasyon
imkanı sağlayacak pek çok araştırmaya ev sahipliği
yapan Moleküler Tıp Laboratuvarı bünyesinde kanser
biyolojisi, kök hücre biyolojisi, hücre biyokimyası ve
fizyolojisi, immünoloji, histoloji/embriyoloji, nörobiyoloji
ve farmakoloji alanlarında çalışmalar yürütülüyor.
Ortak kullanıma açık altyapısı sayesinde tüm güncel
teknolojiler bir arada bulunuyor, çalışmalar efektif ve
dinamik bir biçimde yapılabiliyor. Laboratuvarın amacı,
ulaşılmak istenen teknolojilere hızlı erişerek translasyonel
araştırmaların verimini artırmak ve ileride kliniğe
uyarlanabilecek yeni teknoloji ve bilginin birikimine katkı
sağlamaktır.
Koç Üniversitesi Hastanesi’nde 425 m 2 ve Rumelifeneri
Kampüsü’nde 570 m 2 alana sahip olan Moleküler Tıp
Laboratuvarı’nın tasarımı, kurum içi ve kurum dışı
araştırmacıların aynı alanda ve bütün cihazlara eşit
erişime sahip şekilde çalışmalarına olanak sağlıyor. Koç
Üniversitesi Hastanesi’nde üç, Rumelifeneri Kampüsü’nde
altı adet özel havalandırma sistemi ve izolasyonu olan,
toplam 29 adet laminar akım sistemi ve çok sayıda
inkübatörün yer aldığı, primer hücre kültürü ve hücre
hatlarının çalışabileceği, gen mühendisliği yaklaşımının
lentiviral/retroviral yöntemlerle uygulanabildiği ayrı
mekanları içeriyor. Ayrıca pek çok son model cihaz ve
teknolojinin bulunduğu bir laboratuvar olup dünyanın
birçok merkezinde yapılan bilimsel çalışmalarla
yarışabilecek altyapı kapasitesine sahiptir.
Moleküler Tıp Laboratuvarı’ndan faydalanarak çalışmalarını
yürüten toplam 25 araştırma grubu bulunuyor. Bu
gruplarda rol alan doktora sonrası araştırmacılar, doktora
ve yüksek lisans öğrencileri ve teknik elemanlar büyük
bir uyum ve disiplin içinde çalışıyor; karşılıklı etkileşimin
yüksek olduğu dinamik bir merkezin kaynağında önemli
rol oynuyor.
KUTTAM FAALİYET RAPORU 2017-2020 57
MOLEKÜLER TIP LABORATUVARI
UYGULANAN BAŞLICA YÖNTEMLER VE
KULLANILAN BAŞLICA CİHAZLAR
Hücre ve Dokulardan Gen İzolasyonu
Gen İfadelerinin Araştırılması (qRT-PCR)
Protein İfadelerinin Araştırılması (Western
Blot)
Hücresel Canlılık ve Ölüm Ölçümleri
Hücresel Metabolizma Ölçümleri
Hücrelerde Zamana Bağlı Büyüme Ölçümleri
Yüksek Çözünürlüklü ve Verimli İlaç
Taramaları
Hücre Motilitesinin Ölçümü
Moleküler Klonlama Teknikleri
shRNA Kütüphanelerinin Oluşturulması ve
Taramalarda Kullanılması
CRISPR/Cas9 Bazlı Genetik Fonksiyonel
Taramalar
Lentiviral / Retroviral Gen Aktarımı
• Sonikatör, Diagenode Bioruptor
• Sonikatör, Sonica Q700-220
• Real Time PCR, Roche Light Cycler 480 II
• Real Time PCR, Thermo Scientific Piko
• Real Time PCR, Applied Biosystem QuantStudio 7 Flex
• Üç Boyutlu Dijital PCR, Applied Biosystem QuantStudio 3D
• PCR System Thermal Cycler Applied Biosystem Proflex
• Thermal Cycler BioRad T100 model
• Kemilüminesans ve IR Protein Görüntüleme Cihazı, LiCor
Odysses FC Infrared (IR)
• Protein Transfer Sistemi, BioRad Trans Blot Turbo
• Dikey Jel Dökümantasyon Sistemi, BioRad Mini-PROTEAN Tetra
Cell-Trans Blot Cell
• Protean IEF-Stainer- Dodeca 1D Elektroforez
• Protein Görüntüleme Sistemi, BioRad ChemiDoc MP
• Jel ve Floresan Protein Görüntüleme Cihazı, BioRad XR+
• Yatay Jel Dökümantasyon Sistemi, BioRad SubGel GT
• Hücre Analiz Cihazı, Merck Millipore Muse
• Mikroplate Okuyucu, Biotek H1 Synergy MFD
• Mikroplate Yıkayıcı, Biotek
• Promega GloMax® Multi+Detection System/Reader
• Gerçek Zamanlı Hücre Metabolizma Analiz Sistemi, Seahorse XF
• Otomatik Hücre Görüntüleme ve Ölçme Sistemi, Biotek Cytation 5
• Otomatik Multipipetleme Cihazı, Biotek Multiflo FL
• Otomatik İnkübatör, Biotek BioSpa 8
• Hücre Yaşam Analiz Cihazı, Roche- RTCA SP- Xcelligence
• Hücre İnvazyon Analiz Cihazı, Roche-RTCA DP - Xcelligence
• Floresan Mikroskop ve Canlı Hücre Görüntüleme Sistemi, Leica
DMi8
• Floresan Mikroskop ve Canlı Hücre Görüntüleme Sistemi, Zeiss
Axio Observer Z1
• Transfeksiyon Sistemi, Lonza 4D Nucleofector Core and X Unit
• Transfeksiyon Sistemi, İnvitrogen Neon
58
KUTTAM FAALİYET RAPORU 2017-2020
Epigenetik Araştırma Yöntemleri
Kromatin Imunopresipitasyon (ChIP)
Pyrosekanslama
Yeni Nesil Dizileme
Hücre ve Dokularda Protein Görüntülenmesi
İmmünofloresan ve İmmünohistokimya
Yöntemleri
Hücre ve Dokularda Akım Sitometresi ile
Ölçümler
İşaretli Hücre İzolasyonu
Biyokimyasal Ölçümler ve Enzimatik Aktivite
Araştırılması
Moleküler Hematofizyoloji Çalışmaları
Mikromanipülasyon Yöntemleri
• DNA Metilasyon Sekanslaması ,QIAGEN Q96 ID
• Sonikatör, Diagenode Bioruptor
• Sonikatör, Sonica Q700-220
• Tek Hücre Sekanslama Cihazı, 10X Genomiks Chromium
• Yeni Nesil Sekanslama Cihazı, Illumina MiSeq
• DNA Fragment Analiz Cihazı, Advanced Analytical Fragment
Analiz
• Cryostat Cihazı, Leica CM1950 UV
• Ultramikrotom Cihazı, Leica- EM UC7RT
• Mikrotom, Leica EM KRM3
• Akım Sitometri, BD FACS Aria TM III-4L
• Akım Sitometri, BD Accuri C6
• Akım Sitometri, INVITROGEN ATTUNE NXT
• Nanopartikül Ebat ve Konsantrasyon Ölçüm Cihazı, Nanosight
NS300
• Spektrofotmetre, Nanodrop Thermo Scientific ND 2000C
• Analit Ölçüm Cihazı, Merck Millipore Magpix Multiplex
• Spektrofotometre, GE Healthcare 2100 pro
• Hücre Analizörü, LORCA Mechatronics Laser-destekli optikal
rotasyonal
• Hücre Geçiş Analizörü, ABX
• Agregometre Fotometrik eritrosit ve Kapiller (koni-plak) (plakplak)
(Myrenne)
• Viskometre Brookfield Koni-plak rotasyonel ve Rheolog
Scanning-Capillary
• Hemogram Hematology Analyzer ABX
• Veri kayıt sistemi Dataq 16 kanal bilgisayarlı ve National Instruments 8
kanal bilgisayarlı
• Akım indikatörü
• Mikro akım ölçer
• İzole Kan Damarı Perfüzyon Sistemi
• Manipülatörler, Narishige MMO-4/MM94
• Mikroenjektörler, Narishige IM-11-2
• Mikroskop, Zeiss Axiovert
• Piezo Manipulatör Primetech
KUTTAM FAALİYET RAPORU 2017-2020 59
MOLEKÜLER TIP LABORATUVARI
OTOMATIZE ÇOK AMAÇLI CANLI HÜCRE
GÖRÜNTÜLEME ÜNITESI
Yaşam bilimlerinde acil çözüm bekleyen önemli araştırma soruları biyolojik
sistemlerin sürekli ve kapsamlı bir incelemesini gerektiriyor. Bu incelemelerin
daha hızlı ve güvenilir şekilde gerçekleştirilebilmesi için ileri ve yeni
teknolojilerin araştırma ortamına dahil edilmesi giderek daha önemli hale
geliyor. Otomatize Çok Amaçlı Canlı Hücre Görüntüleme Ünitesi yüksek
teknolojili donanımı sayesinde yaşam bilimlerinde görüntü ve okuma bazlı
geniş bir yelpazedeki essey’lerin çoklu plaka formatında otomatize şekilde
gerçekleştirilmesine olanak sağlıyor. Ünite bünyesindeki Biotek Cytation 5
Hücre Görüntüleyici Çok Amaçlı Okuyucu, çoklu-plaka formatında floresans,
aydınlık alan ve faz kontrast görüntülemenin yanı sıra, floresans, luminesans ve
absorbans ölçüme olanak sağlayan filtre ve monokromatör modülleri içeriyor.
Cytation5’in bütünleşik yazılımı olan Gen5, hücrelerin fenotipik ve niceliksel
analizi için görüntü işlemeye dayalı birçok araç sunuyor. BioSpa 8 Otomatize
İnkübatörün sağladığı oksijen kontrollü inkübasyon ortamı sayesinde aynı
anda sekiz farklı çoklu plakada canlı hücre deneylerinin otomatizasyonu
sağlanabiliyor. MultiFlo FX Otomatize Çok Amaçlı Dispenser ile 6-1534 kuyulu
kültür plakalarına 500 nL kadar küçük hacimlerde pipetleme yapılabiliyor.
Ünite bünyesinde
gerçekleştirilebilecek başlıca
incelemeler
• Otomatize Hücre Sayımı ve
Hücre Canlılığı
• Kültür Ortamında Hücre
Yoğunluğunun Ölçümü
• Hücre Kültürlerinde Büyüme
Kinetiğinin Monitörize Edilmesi
• Üç Boyutlu Yapıların
Görüntülenmesi
• Apoptozis ve Nekrozun Kinetik
Ölçümü
• Hücre Stresi
• Hücre Göçü ve İnvazyon
MAGPIX® MULTIPLEKS CIHAZI
MAGPIX sistemi, MILLIPLEX manyetik boncuk sistemiyle çalışan multi-analit panelleri sayesinde küçük hacimlerde
tek seferde birden fazla analitin hızlı ve doğru çalışmasına olanak sağlıyor. Tek bir reaksiyon hacminde 50’ye kadar
farklı analiti tarayabiliyor ve 60 dakikada 96 kuyucuklu plakayı okuyabiliyor. Kanser, kardiyovasküler hastalıklar,
diyabet, hücre sinyalizasyonu, apoptoz, inflamutuvar hastalıklar, toksisite ve endokrin hastalıklar alanlarında yapılan
çalışmalar için hızlı ve efektif bir biyomarker taranmasını mümkün kılıyor.
60
KUTTAM FAALİYET RAPORU 2017-2020
10X GENOMIKS SINGLE CELL
SEQUENCING CIHAZI
Next GEM teknolojisiyle desteklenen Chromium
platformu tek hücre analizi yapmakta kullanılıyor.
Gen ifadesi, kromatin erişilebilirliği, hücre yüzeyi
proteinleri, bağışıklık klonotipi, antijen özgüllüğü
ve CRISPR düzenlemeleri dahil hücre aktivitesinin
moleküler okumalarını birden çok boyutta
yakalayabiliyor. Bu teknolojinin anahtarı, her biri
aşağı akış analizi için tanımlayıcı barkod içeren
on binlerce tek hücre bölümü oluşturabilmesidir.
Cihaz, gelişmiş mikroakışkanları kullanarak tek hücre
bölümlemesini ve barkodlandırılmasını dakikalar
içinde gerçekleştirebiliyor. Cihazın içinde “GEM”
olarak adlandırılan on binlerce tek hücre emülsiyon
damlacıkları oluşturuluyor. (GEM ismi emülsiyon
içindeki jel boncuğundan geliyor.) Emülsiyon
içindeki jel boncuklarının oluşturulması için cihazın
içinde barkodlanmış jel boncukları hücrelerle veya
çekirdekle, enzimlerle ve bölümlere ayırma yağıyla
karıştırılıyor. Her GEM tek bir reaksiyon damlacığı
olarak işlev görüyor, jel boncukları çözülüyor ve
ilgilenilen moleküller her bir hücreden alınarak
barkodlanıyor. Barkodlamadan sonra, aynı hücredeki
veya çekirdekteki tüm fragmanlar ortak bir 10x barkod
taşıyor.
SEAHORSE HÜCRE
METABOLIT ANALIZ SISTEMI
Rumelifeneri KUTTAM yerleşkesinde bulunan Seahorse Gerçek Zamanlı Hücre metabolizma analiz sistemi birden fazla
analiti (çözünmüş oksijen ve serbest protonlar) mikroplaka formatında gerçek zamanlı olarak ölçebilen tek platformdur.
XFe / XFp analizörleri çeşitli yapışkan ve süspansiyon hücreleri ile birlikte kullanılıyor (sürekli ve birincil hücreler dahil).
Ayrıca izole mitokondriler, izole edilmiş iskelet kası lifleri, adacıklar, sferoidler, memeli ve memeli olmayan sistemler ve
hücrelerle (C.elegans, D. melanogaster, maya ve Zebrabalıkları gibi) kullanılabiliyor. XFe, 3D kültürlerde mitokondriyal
solunumu ve glikolitik aktiviteyi analiz edebilen tek ticari platformdur. XF teknolojisi, tripsinizasyona gerek kalmadan
yapışık hücrelerde oksijen tüketiminin ölçülmesine izin veriyor ve Cell-Tak® veya diğer doku bağlama ortamı veya
teknikleriyle süspansiyon hücreleriyle birlikte kullanılabiliyor. Non-invazif ve tahribatsız ölçüm, boya veya etiket
eklenmesini gerektirmediğinden hücreler canlı kalıyor ve başka bir çalışmada kullanılabiliyor. XFe24 model cihazın
kullanımı için kuyu başına yaklaşık 25.000-40.000 hücre yeterli oluyor.
KUTTAM FAALİYET RAPORU 2017-2020 61
OMİKS
LABORATUVARI
Sorumlu
Akademisyenler ve
Teknik Uzmanlar
Nurhan Özlü, PhD
nozlu@ku.edu.tr
Seda Kızılel, PhD
skizilel@ku.edu.tr
0212 338 10 71
0212 338 18 36
Nazlı Ezgi Özkan Küçük, PhD
nazozkan@ku.edu.tr
0212 338 10 00
Büşra Akarlar, MSc
Laboratuvar Uzman Yardımcısı
bakarlar@ku.edu.tr
0212 338 17 13
Laboratuvar hizmet talepleriniz için:
kuttam@ku.edu.tr / kuttamomiks@ku.edu.tr
Lokasyon
Koç Üniversitesi Rumelifeneri Kampüsü
62
KUTTAM FAALİYET RAPORU 2017-2020
Omiks Laboratuvarı’nda
elde edilen verilerin
analizi için Thermo
Fisher Scientific
Proteome Discoverer,
Matrix Science Mascot,
Maxquant, Scaffold
ve Protein Pilot gibi
pek çok farklı program
kullanılıyor.
Rumelifeneri Kampüsü’nde 61 m 2 lik alana kurulu
Omiks Laboratuvarı’nda kütle spektrometribazlı
proteomik yöntemlerle doku, hücre ve
vücut sıvılarından elde edilen proteinlerin
geniş ölçekte analizleri yapılıyor. Karşılaştırmalı
proteomik yaklaşımlar kontrol ve hastalıklı koşullar
arasındaki küçük farkları bile tespit edebiliyor.
Kütle spektrometrisi temelli yöntemler kullanılarak
model organizmalardan ya da doğrudan
hastalardan elde edilen hücre, doku ya da vücut
sıvısı kökenli protein örneklerinde geniş ölçekli
protein analizi ve karakterizasyonu yapılıyor. Ayrıca
karşılaştırmalı niteliksel ve niceliksel analizlerle
post-translasyonel modifikasyonlar, protein
kompleksleri ve protein-protein etkileşimleri de
belirlenebiliyor.
KUTTAM FAALİYET RAPORU 2017-2020 63
OMİKS LABORATUVARI
BAŞLICA DONANIMLAR
• Thermo Scientific Q Exactive HF Hibrid Quadrupole-Orbitrap LC-MS/MS
kütle spektrometresi
• Thermo Scientific Dionex Ultimate 3000 NCS-3500RS nano sıvı
kromatografisi
• Thermo Scientific Easy Nano LC 1200 sıvı kromatografisi
ÇALIŞMALAR
Omiks Laboratuvarı’nda yapılan analizler, kanser
ve diğer patolojik durumların erken tanıda
yüksek öneme sahip biyo-belirteçlerin tespitinde
ya da tedavi sırasında kullanılan ilaçların
hücrelerdeki proteinler üzerindeki etkilerinin
araştırılmasında kullanılıyor. Örneğin normal
ve kanserli böbrek dokularından elde edilen
örnekler, kimyasal işaretleme uygulandıktan
sonra geniş ölçekte niceliksel olarak analiz
ediliyor ve örnekler üzerinden kanser
biyobelirteçleri tespiti yapılıyor.
Bir diğer örnek çalışmada, COVID-19’lu
hastaların plazma proteomları inceleniyor.
COVID-19 hastalarından elde edilen plazma
örnekleri kütle spektrometresi ile analiz ediliyor
ve hastaların plazma protein profillerinin hastalık
patolojisi ve prognozu ile ilişkisi araştırılıyor.
Yüksek ölçekli proteomik analizlere ek olarak
laboratuvarda yer alan Dionex UltiMate 3000
HPLC Sistemi ile analit ölçme ve saflaştırma
çalışmaları da yapılıyor. Yüksek basınçlı sıvı
kromatografisi olarak da bilinen yüksek
performanslı sıvı kromatografisi (HPLC), bir
karışımdaki her bileşeni moleküler yapılarına
64
KUTTAM FAALİYET RAPORU 2017-2020
ve moleküler bileşimlerine göre ayırmak, saptamak ve
ölçmek için kullanılan analitik bir tekniktir. Bu teknik,
kompleks örneklerin kütle spektrometre tabanlı analiz
öncesi farklı fraksiyonlara ayrılması için kullanılabildiği
gibi laboratuvar ortamında sentezlenen peptitlerin
tanımlanması ve saflaştırılmasında da kullanılabiliyor.
Örneğin sentezlenen RGD ve CREKA gibi peptitler,
Dionex UltiMate 3000 HPLC sistemiyle analiz ediliyor.
İlk olarak peptidin piklerini kromatografta tespit edip
ardından fraksiyonel toplayıcı yardımıyla safsızlıkları
gidererek saflaştırılmış numune elde ediliyor.
Laboratuvarda proteinleri farklı polimerlerle
işlevselleştirme çalışmaları da yapılıyor. Örneğin
polietilen glikolün (PEG) bir IL-1 protein reseptörü
ile işlevselleştirilmesine çalışılıyor ve başarılı
işlevselleştirmeyi kontrol etmek için HPLC kullanılıyor.
Ek olarak malzeme karakterizasyonu, tanımlama ve
saflaştırma için HPLC kullanılan farklı projeler üzerinde
çalışılıyor. Halihazırda devam eden projeler arasında
COVID-19 için IL-1Ra sentezi, tip 1 diyabet tedavisi
için proteinlerin PEGilasyonu ve limbal kök hücre
eksikliğinin tedavisi için ligandların sentezi yer alıyor.
Bu çalışmalara ek olarak pek çok farklı grupla iş
birliği çalışmaları da devam ediyor. Son üç yıl içinde,
KUTTAM-Omik Merkezi Laboratuvarı kurularak gerek
kurum dışı, gerekse kurum içinden diğer gruplara
proteomik analiz olanağı sunulması sağlandı.
KUTTAM-Omik Merkezi Laboratuvarı, son teknoloji
kütle spektrometresi ve yüksek performanslı sıvı
kromatografisinin yanı sıra, analitik kolon çekme ve
doldurma sistemiyle donatıldı. Bu sistem sayesinde
hazır analitik kolonların ithalatına bağımlılık azaltıldı.
Son zamanlarda iş birliği yapılan araştırmacıların
bulunduğu kurumlar arasında Koç Üniversitesi
Hastanesi, Koç Üniversitesi Mühendislik Fakültesi,
9 Eylül Üniversitesi ve İzmir Yüksek Teknoloji Enstitüsü
yer alıyor.
KUTTAM FAALİYET RAPORU 2017-2020 65
HAREKET
ANALİZİ VE
KOGNİSYON
LABORATUVARI
Sorumlu
Akademisyenler
Hale Yapıcı Eser, MD
hyapici@ku.edu.tr
0850 250 82 50
Atay Vural, MD, PhD
atayvural@ku.edu.tr
0850 250 82 50
Laboratuvar hizmet talepleriniz için:
kuttam@ku.edu.tr
Lokasyon
Koç Üniversitesi Hastanesi
66
KUTTAM FAALİYET RAPORU 2017-2020
Hareket Analizi ve Kognisyon Laboratuvarı, insan bilişsel sistem ve hareket
kabiliyetlerini ayrıntılı ve verimli bir şekilde nitelendirilebilecek teknoloji ve
yaklaşımları kullanarak farklı hasta gruplarında etkilendiği bilinen bu işlevlerin
tanımlanabilmesi, incelenebilmesi, izlenebilmesi ve iyileştirilmesini hedefliyor.
Hareket Analizi ve Kognisyon Laboratuvarı, Koç
Üniversitesi Hastanesi’nde 5. katta 84 m 2 lik alanda
bulunuyor.
Kognisyon Laboratuvarı’nda obezite, Parkinson hastalığı,
duygudurum bozuklukları ve somatik belirti bozuklukları
ile stresin etki mekanizmalarının anlaşılması amacıyla
birçok araştırma yürütülüyor. Laboratuvarda Shimmer3
EKG ve IMU sensörleri, ConensysPRO yazılımları
mevcuttur. Merkezde geliştirilen kullanıcı dostu test ve
üstün analitik yöntemlerle dikkat, bellek, karar verme,
öğrenme ve algı gibi kognisyonun temel bileşenlerinin
sağlığı sayısal bir şekilde nitelendirilip izleniyor. Ayrıca
interoseptif farkındalığın mekanizmaları tanımlanmaya
çalışılıyor. Yakın zamanda sanal gerçeklikle akut sosyal
stres oluşturmak için gereken altyapının kurulması
tamamlanacak.
Hareket Analizi Laboratuvarı’nda ataksi, spastisite,
Parkinson hastalığı, multipl skleroz gibi nörolojik
sebeplere bağlı yürüme ve hareket bozuklukları üzerinde
araştırmalar yürütülerek bu hastalıkların tanı ve takibini
kolaylaştırmaya yönelik yeni teknolojiler geliştirmek
üzerine çalışılıyor. Bu hastalıkların dışında ortopedi ve
fizik tedavi alanlarını ilgilendiren yürüme, eklem ve
postür bozuklukları üzerinde de araştırmalar yürütülüyor.
Projeler, multidisipliner bir yaklaşımla hekimler,
fizyoterapistler, orthotistler ve mühendislerden oluşan bir
ekip tarafından yürütülüyor.
Laboratuvarda 16 kablosuz sensör ve EMG
elektrotlarından oluşan Noraxon myoMotion Research
Pro IMU sistemi, iki metrelik Zebris basınç platformu
sistemi ve Q-Motor sistemi bulunuyor. Bu sayede
hastalarda ve gönüllülerde herhangi bir hareket
bozukluğuna yol açmaksızın her türlü üst ve alt uzuv
hareketi, denge ve yürüme verisi kaydedilebiliyor.
Laboratuvardaki çalışmaların bir amacı da genetik temelli
ataksi, spastisite, Parkinsonizm gibi nadir hastalıkların
seyrini daha iyi anlayabilmek ve tedaviye cevabı daha
hassas bir şekilde ölçebilmektir. Laboratuvarın bu
konudaki çalışmaları Avrupa Birliği tarafından fonlanan
European Joint Project Rare Disorders programınca da
destekleniyor.
KUTTAM FAALİYET RAPORU 2017-2020 67
BİYOMEKANİK ve
DAYANIKLILIK
LABORATUVARI
Sorumlu
Akademisyenler ve
Teknik Uzmanlar
Savaş Taşoğlu, MD
stasoglu@ku.edu.tr
Muzaffer Bütün, Laboratuvar Sorumlusu
mbutun@ku.edu.tr
0212 338 08 69
0212 338 17 50
Laboratuvar hizmet talepleriniz için:
kuttam@ku.edu.tr / kuttambiyomekanik@ku.edu.tr
Lokasyon
Koç Üniversitesi Rumelifeneri Kampüsü
68
KUTTAM FAALİYET RAPORU 2017-2020
Biyomekanik ve Dayanıklılık
Laboratuvarı, mekanik
testlerin ve materyal
karakterizasyonunun
tüm yönleriyle ilgili kişisel
yardım, eğitim ve desteğiyle,
uygulamalı, temel ve klinik
araştırmacılar sağlayan, ileri
mekanik test merkezidir.
Koç Üniversitesi Rumelifeneri Kampüsü’nde
32 m 2 lik alanda konumlanan Biyomekanik
ve Dayanıklılık Laboratuvarı’nın ana hedefi,
KUTTAM araştırmacılarına ve dış iştirakçilere
biyomalzemelerin mekanik dayanımı ve
oluşabilecek problemleri hakkında detaylı
araştırma yürütmek için bilgi sağlamaktır.
Bunun yanında, araştırmacılara ve dış
iştirakçilere, basit bir matris yapısı içinde
minimum adım kullanarak çeşitli dinamik
ve yarı statik test metotları gibi hangi
karakterizasyon deneylerinin yapılacağı
konusunda danışmanlık sağlamaktır.
INSTRON PREMIUM E10000LT
(ÇİFT EKSENLİ) ELEKTRODİNAMİK
TEST SİSTEMİ
• Instron Premium Electropuls E10000LT Test
Sistemi
• ±10000N, ±100 Nm Dinamik Yük Hücresi
• 10kn / 100Nm Mekanik Kama Hareketli Saplar
• 12, 6mm Düz ve 3-18mm Yuvarlak Örnekleri
Kaplamak Için 5 Set Jaw Yüzleri
• Instron 8800MT Kontrolör
• Instron Wavematrix 2 Dinamik Test Yazılımı
• Instron Wavematrix 2 Hesaplama Modülü
• Instron Bluehill Universal Statik Test Yazılımı
• Yüksek Performanslı Bilgisayar
• Sistem Kurulumu, Hizmete Sokma ve Eğitimi
• Yük Hücresi Kalibrasyonu
KUTTAM FAALİYET RAPORU 2017-2020 69
BİYOİSTATİSTİK,
BİYOİNFORMATİK
ve VERİ YÖNETİMİ
LABORATUVARI
Sorumlu
Akademisyenler ve
Teknik Uzmanlar
Mehmet Gönen, PhD
mehmetgonen@ku.edu.tr
Arzu Baygül, PhD
abaygul@ku.edu.tr
0212 338 18 13
0850 250 82 50
Hamzah Syed, PhD
hsyed@ku.edu.tr
0212 338 10 00
Laboratuvar hizmet talepleriniz için:
kuttam@ku.edu.tr
Lokasyon
Koç Üniversitesi Rumelifeneri Kampüsü
Koç Üniversitesi Hastanesi
70
KUTTAM FAALİYET RAPORU 2017-2020
Biyoistatistik, Biyoinformatik
ve Veri Yönetimi
Laboratuvarı’nın temel
amacı, çok sayıda hastalık
için multi-omik ve klinik
verileri yönetmek ve
işlemek, veri analitiği ile
içgörü oluşturmaktır.
Biyoistatistik, Biyoinformatik ve Veri Yönetimi Laboratuvarı’nda
araştırmacılar, mevcut analiz tekniklerinin sınırlı olduğu kanıtlanan
sorunları çözmek için yeni metodoloji ve yazılım geliştirmeye
odaklanıyorlar. Laboratuvar, elde edilen verilerin hastalar ve
toplum sağlığı için faydalı olabilecek sonuçlara dönüşmesini
hedefliyor. Mevcut Hizmetler, RNA-Seq / scRNA-seq / WGS /
ATAC-Seq / CRISPR-screen / metabolomik veri QC ve analizini
içeriyor. Laboratuvar ekibi klinik araştırmalara çalışma tasarımı,
veri yönetimi, örnek büyüklüğü/güç hesabı, istatistiksel analiz
planı, biyoistatistiksel analiz ve yorumlama, raporlama, tablolama,
meta analiz gibi konularda biyoistatistiksel danışmanlık da sağlıyor.
Bunun yanı sıra, araştırmacılar için interaktif, bilgisayar tabanlı,
temel ve ileri biyoistatistik kursları düzenleniyor.
Biyoistatistiksel Hizmetler
Biyoistatistik Eğitimleri
2019 Eylül-2020 Aralık tarihleri arasında KUTTAM Biyoistatistik,
Biyoinformatik ve Veri Yönetimi Laboratuvarı bünyesinde 401
danışmanlık seansında yüzlerce projeye çalışma tasarımı,
örneklem büyüklüğü hesabı, veri yönetimi/düzenlenmesi,
biyoistatistiksel analiz ve meta analiz danışmanlık desteği verildi.
2020 yılında yaklaşık 60 hekimin
aktif katılımıyla biri yerinde,
ikisi çevrim içi olmak üzere üç
kez SPSS Uygulamalı Temel
Biyoistatistik Kursu düzenlendi.
KUTTAM FAALİYET RAPORU 2017-2020 71
DENEY HAYVANLARI
ve ZEBRA BALIĞI
LABORATUVARI
Sorumlu
Akademisyenler ve
Teknik Uzmanlar
Hakan Orer, MD
horer@ku.edu.tr
Elanur Yılmaz, PhD
elanuryilmaz@ku.edu.tr
0212 338 11 64
0212 338 1000
Nihan Coşkun, Veteriner Hekim
ncoskun@ku.edu.tr
0850 250 82 50
Ali Cihan Taşkın, PhD
Laboratuvar Sorumlusu
ataskin@ku.edu.tr
0212 338 11 81
Laboratuvar hizmet talepleriniz için:
kuttam@ku.edu.tr
Lokasyon
Koç Üniversitesi Rumelifeneri Kampüsü
Koç Üniversitesi Hastanesi
72
KUTTAM FAALİYET RAPORU 2017-2020
Deney Hayvanları ve
Zebra Balığı
Laboratuvarlarının
öncelikli amaçları,
teknoloji
inovasyonu,
altyapısının
geliştirilmesi ve
laboratuvar
yönetim kalitesinin
artırılmasıdır.
KUTTAM FAALİYET RAPORU 2017-2020 73
DENEY HAYVANLARI VE ZEBRA BALIĞI LABORATUVARI
Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı Koruma Kontrol Genel Müdürlüğü’nden alınan çalışma izniyle faaliyete başlayan
Deney Hayvanları Laboratuvarı, 332 m 2 lik alana yayılan 41 bağımsız bölümden oluşuyor. Deney hayvanları üretimi
ve araştırmasını hedefleyen laboratuvar; iki adet operasyon odası, bir adet hücre kültürü odası, üç adet davranış
odası, in vivo görüntüleme odası, nekropsi odası, muayene odası ve diğer yardımcı odalardan oluşuyor. Laboratuvar
Altyapısı yenilikleri olarak üretim ve bakım kapasitesinin artırılması amacıyla 1 adet 126 fare kafes (Euro tip 2) kapasiteli
Techniplast Green Line IVC sistemi, 1 adet 72 sıçan kafes (Euro tip 3) kapasitesli Techniplast Green Line IVC sistemi ve
kafes sterilizasyonu için 2 adet Hirayama 110L otoklav kurulumu yapıldı. Araştırma kapasitesinin artırılması amacıyla
PhenoMaster CaloSystem DFBW Act.XYZ metabolik kafes sistemi, iki adet RWD marka gaz anestezi cihazı, cerrahi
suitlerde kullanılmak üzere 2 adet Kent Scientific marka PhysioSuite, non invasive CODA tansiyon aleti, 1 adet Leica S6
F12 I model cerrahi mikroskop kurulumları sağlandı. Laboratuvar kalitesinin artırılması amacıyla, The Association for
Assessment and Accreditation of Laboratory Animal Care International (AAALAC) akreditasyon programına başvuru
yapıldı.
Araştırmacı eğitimi amacıyla, üç farklı dönemde (2017, 2018 ve 2019) Deney Hayvanları Kullanım Sertifikası Eğitim
Programı (A Grubu araştırmacılar için) düzenlendi. Ayrıca 2018 yılında, İstanbul Üniversitesi Deneysel Tıp Araştırma
Enstitüsü iş birliğiyle II. Sinir Bilimi Yöntemleri Kursu’nun in vivo deneysel model eğitimi verildi. Yeni araştırmacılar için
çevirim içi oryantasyon programı oluşturuldu. Bilgi Teknolojileri Birimi ile Etik Kurul onaylı proje takip ve hayvan talebi
için Laboratuvar Hayvanları Yönetimi Programı (KULAM) hazırlandı. Embriyoların dondurulmasıyla ırklarının genetik
kaynağını koruma (transgenik gibi) ve kafes bakım maliyetini düşürmek hedefiyle SSV (Solid Slow Vitrification) embriyo
dondurma tekniğiyle embriyo bankası oluşturuldu. Proje kapsamında kurum içi araştırmacılara hayvan üretim, bakım,
eğitim, deneysel destek, yurt dışı hayvan temin organizasyonu ve veterinerlik hizmetleri sunuluyor. Kurum dışı
üniversitelere de hayvan satış ve proje hizmetleri sağlanıyor.
74
KUTTAM FAALİYET RAPORU 2017-2020
ZEBRA BALIĞI LABORATUVARI
16 Nisan 2019’da Tarım ve Orman Bakanlığı’ndan 151 numaralı çalışma izni alınan Zebra Balığı Laboratuvarı, kurum
içi ve kurum dışı araştırmacılara hayvan üretimi, bakımı ve kullanım eğitimi sağlamak amacıyla kuruldu. Laboratuvar
aracılığıyla kurum içi ve kurum dışı deneysel destek, hayvan satışı ve veterinerlik hizmetleri, yurtdışı hayvan temin
organizasyonu sağlanıyor.
Laboratuvarın altyapısında deneysel amaçlarla kullanıma sunulan 1 adet Leica M205 FA stereo mikroskop, 1 adet
Leica DLS numune hazırlama mikroskobu, 1 adet Memmert IN55 inkübatör bulunuyor. Hayvanların bakımı için 1
adet Tecniplast Zebtec CLS medium zebra balığı akvaryum sistemi ve 1 adet karantina koşulları için Techniplast
Zebtec Stand Alone zebra balığı akvaryum sistemi mevcut. Sistemler, balıkların yaşam koşullarına uygun su
değerlerini koruma özelliğine sahiptir. Ayrıca su kalite kontrolleri, analiz için akredite olan firma tarafından düzenli
olarak yapılıyor ve balıkların sağlığını tehdit edebilecek değişimler belirlenip önlem alınıyor. Hayvan sağlığı
kontrolleri ve analizleri düzenli olarak yapılıyor ve hayvanların sağlık bilgileri kayıt altına alınıyor.
Ocak 2020’de ilk yavrular elde edilip koloni kurulmaya başlandı. Böylece balıkların gelişimlerine en uygun
beslenme rutini izleniyor. Yine 2020’nin başında ilk hayvan satışı gerçekleştirildi. Altyapı yeniliği olarak WPI
Manuel Mikromanipülasyon/Mikroenjeksiyon cihazı ve WPI 4 adımlı mikropipet Puller kullanıma sunuldu.
Hayvan talebi takibi amacıyla elektronik form oluşturuldu ve talepler kayıt altına alınmaya başlandı. 2021
yılında deneyleri başlaması planlanan, Etik Kurul onayları alınmış iki adet proje daha bulunuyor.
KUTTAM FAALİYET RAPORU 2017-2020 75
NÖRODEJENERASYON
ARAŞTIRMA
LABORATUVARI (NDAL)
Sorumlu
Akademisyenler ve
Teknik Uzmanlar
A. Nazlı Başak, PhD
nbasak@ku.edu.tr
İlknur Yıldız Aydın, Yönetici Asistanı
iyildizaydin@ku.edu.tr
0850 250 82 50 / 23811
0850 250 82 50 / 2695
Selda Dağdeviren Dığın,
Bölüm Asistanı
sdagdevirendigin@ku.edu.tr
0850 250 82 50 / 2695
Irmak Şahbaz,
Laboratuvar Koordinatörü
esahbaz@ku.edu.tr
0850 250 82 50 / 2692
Müge Kovancılar Koç,
Laboratuvar Asistanı
mugekoc@ku.edu.tr
0850 250 82 50 / 2692
Laboratuvar hizmet talepleriniz için:
kuttam@ku.edu.tr / kuttamndal@googlegroups.com
Lokasyon
Koç Üniversitesi Hastanesi
76
KUTTAM FAALİYET RAPORU 2017-2020
NDAL, güncel teknolojik
altyapısı, güçlü bilgi
birikimi ve donanımlı
ekibiyle Türkiye’de
ve uluslararası
platformlarda nadir
hastalık araştırmasında
mükemmeliyet merkezi
olarak kabul gören özgün
bir laboratuvardır.
2018 yılından bu yana araştırmalarına
KUTTAM’da devam eden NDAL, kuruluşundan
15 yıl sonra bugün, güncel teknolojik altyapısı,
güçlü bilgi birikimi ve donanımlı ekibiyle
Türkiye’de ve uluslararası platformlarda
nadir hastalık araştırmasında mükemmeliyet
merkezi olarak kabul gören özgün bir
laboratuvara evrildi. NDAL, etkin dergilerdeki
bilimsel yayınlarıyla, ulusal ve uluslararası
toplantılara katkılarıyla, birçok uluslararası
konsorsiyumdaki etkin konumuyla ve iki yılda
bir düzenlenen Suna Kıraç Nörodejenerasyon
Konferanslarına yaptığı ev sahipliğiyle dünya
çapında görünürlüğü olan itibarlı bir laboratuvar
konumundadır. KUTTAM’daki lokasyonu NDAL’ı
süreklilik ve kurumsallık arz eden bir yapı haline
getirmiştir.
KUTTAM FAALİYET RAPORU 2017-2020 77
NÖRODEJENERASYON ARAŞTIRMA LABORATUVARI (NDAL)
BAŞLICA DONANIMLAR
HÜCRE KÜLTÜRÜ
• Leica DM4000B Mikroskop
• Beckman Coulter Allegra X-22 Santrifüj
• Thermo Su Banyosu
• ESCO Class II Kabin
• Arçelik -20 °C/+4 °C Buzdolabı
• Thermo Water Jacketed CO 2
İnkübatör
DNA İZOLASYON
• Magna Pure 24 System
• Magna Pure Compact Instrument 8’li
• GFL Su Banyosu
ARAŞTIRMA LABORATUVARI
• Applied Biosystems Real-time PCR System
• Thermo Nanodrop 2.000 °C
• Biorad T100 PCR
• Techne PCR
• Biorad Elektroforez Tankı
• Biorad Western Blot Tankı
• Biorad Power Supply
• Thermo Elektroforez Tankı
• Thermo Power Supply
• Sartorius Hassas Terazi
• JSR JSI-50T Etüv
• Beckman Coulter Mikrofuge 16 Santrifüj
• Mini Santrifüj
• Sigma Santrifüj
• Eppendorf Thermo Mixer Isıtıcı ve Karıştırıcı
• Eppendorf Thermostat 5320 Isıtıcı ve Karıştırıcı
• Heidolph MR 3001 Isıtıcılı Manyetik Karıştırıcı
• Arçelik Mikrodalga Fırın
• Sigma 2-16K Santrifüj
• Sartorius Pb-11 Ph Metre
• Heidolph Duomax 1030 Shaker
• Heidolph Reax Vorteks
• Weseman Çeker Ocak
• Arçelik -20 °C Mini Buzdolabı
• Arçelik -20 °C/+4 °C Buzdolabı
CIHAZ ODASI
• Memmert Su Banyosu
• Thermo -80 °C Buzdolabı
• Biorad Chemidoc MP Imaging System
• Binder Etüv
• Beckman Coulter Auanti-J/E Santrifüj
• Thermo Forma Orbital Shaker
• Stuart Hybridisation Oven/Shaker S130H
• Techne Hybrigene
• Arçelik +4 °C Buzdolabı
• Arçelik -20 °C Mini Buzdolabı
78
KUTTAM FAALİYET RAPORU 2017-2020
NDAL’IN ORGANİZASYON ŞEMASI
A. Nazlı Başak
(Akademik Direktör)
2 İdari Asistan
MOLEKÜLER
ANALIZ
ARAŞTIRMA
Geleneksel DNA
Yöntemleri
1 Laboratuvar Koordinatörü
1 Laboratuvar Asistanı
Yeni Nesil
Dizileme Analizi
3 Doktora Sonrası Araştırmacı
1 Araştırma Asistanı /Biyoinformatik
6 Doktora Öğrencisi
4 Yüksek Lisans Öğrencisi
2 Stajyer Öğrenci
1 TÜBİTAK Bursiyeri
1 Fullbright Bursiyeri
KUTTAM FAALİYET RAPORU 2017-2020 79
BİYOGÜVENLİK
SEVİYE-3 (BSL-3)
LABORATUVARI
Sorumlu
Akademisyenler ve
Teknik Uzmanlar
Füsun Can, PhD
fucan@ku.edu.tr
Özlem Doğan, PhD
ozldogan@ku.edu.tr
0212 338 11 62
0212 338 08 35
Laboratuvar hizmet talepleriniz için:
kuttam@ku.edu.tr
Lokasyon
Koç Üniversitesi Hastanesi
80
KUTTAM FAALİYET RAPORU 2017-2020
Biyogüvenlik Seviye-3
Laboratuvarı, araştırmacılara
Türkiye’de ve dünyada
tehdit oluşturan yeni
enfeksiyonların etkeni
olan mikroorganizmalarla
hücresel ve moleküler
seviyede ileri düzey
çalışmalar yapabilme imkanı
sunuyor.
Koç Üniversitesi Hastanesi içinde 100
m 2 lik alana kurulu olan Biyogüvenlik
Seviye 3 (BSL-3) Laboratuvarı Avrupa
Birliği standartlarına uygun olarak
tasarlanmış negatif basınçlı, üç
ayrı çalışma ünitesinden oluşuyor.
Laboratuvarda hava akımı, temiz
alandan enfeksiyon ajanlarının üretildiği
ve çalışıldığı iç odalara yöneltiliyor,
böylelikle kirli hava iç odalarda tutulup
ayrı bir havalandırma kanalından
yüksek düzey filtreleme sistemleriyle
hastane dışına veriliyor. Her çalışma
ünitesinin biyogüvenlik kabini, soğutma
ve inkübatör sistemi bulunuyor.
Araştırmacılar, BSL-3 Laboratuvarı’nda
tam korumalı laboratuvar giysileri ve tam
kapalı akülü havalandırma sistemiyle
(PAPR) çalışıyorlar. Kasım 2018’de
uluslararası bağımsız kuruluş tarafından
sertifika almaya hak kazanan laboratuvar,
kuruluş ve uygulama prosedürleri
açısından uluslararası biyogüvenlik
standartlarına bağlıdır. BSL-3 Laboratuvarı
2021 yılında Koç Üniversitesi İş Bankası
Enfeksiyon Hastalıkları Uygulama ve
Araştırma Merkezi’ne devredilmiştir.
Öncelikli çalışma alanları
• Antiviral ilaç dizaynı
• Viral enfeksiyonların tanısında
yeni testlerin geliştirilmesi
• Hızlı tanı testlerinin
validasyonu
• Viral patogenez ve virulans
çalışmaları
KUTTAM FAALİYET RAPORU 2017-2020 81
KLİNİK ARAŞTIRMA
ÜNİTESİ
Klinik Araştırma Ünitesi’nin kuruluş amacı, yüksek kaliteli klinik ve biyomedikal
cihaz araştırmaları yapmak için araştırma ekosistemi oluşturmaktır.
Sorumlu
Akademisyenler ve
Teknik Uzmanlar
İhsan Solaroğlu, MD
isolaroglu@ku.edu.tr
Rana Cansu Eğitimci,
Klinik Araştırma Ünitesi Planlama ve
Geliştirme Uzman Yardımcısı
regitimci@kuh.ku.edu.tr
0850 250 82 50
0850 250 82 50
Laboratuvar hizmet talepleriniz için:
ctunit@ku.edu.tr
Lokasyon
Koç Üniversitesi Hastanesi
82
KUTTAM FAALİYET RAPORU 2017-2020
Yetenekli gençleri ve saygın akademisyenleri bir araya getiren ve
disiplinlerarası araştırmaya katkıda bulunan Klinik Araştırma Ünitesi
(Clinical Trials Unit-CTU) ve Faz 1 Klinik Araştırma Merkezi (Phase 1
Clinical Trial Center- CTC) Koç Üniversitesi Hastanesi bünyesinde yer
alıyor. CTC, Türkiye Tıbbi Cihaz ve İlaç Kurumu tarafından onaylanan,
Türkiye’nin ilk yüksek riskli ilaç araştırma merkezi oldu. CTU, klinik
araştırmaların tasarımından etkin ve zamanında tamamlanmasına kadar
her adımda ihtiyaç duyulan bilimsel ve teknik desteği sağlıyor. Ünite, etik
kurullar tarafından onaylanan hem farmasötik hem de biyomedikal ekipman
alanında çok merkezli randomize kontrollü çalışmaların yönetimi için tasarlandı.
Hem CTU hem de CTC, modern standartlara uygun olarak fiziksel altyapının
ötesinde araştırmacılara her türlü uzmanlık, danışmanlık ve destek sağlıyor.
CTU’da ve CTC’de araştırmacılar, araştırma kuruluşları ve sağlık
endüstrisiyle ortaklık yapılarak aşağıdaki alanlarda hizmet sunuluyor:
• Faz 1 - 4 klinik araştırma
• Araştırmacı tarafından başlatılan ve sektöre bağlı klinik araştırmalar
• Girişimsel ve girişimsel olmayan klinik araştırmalar
• Küçük moleküllü kimyasal ilaçlar, biyofarmasötikler, tıbbi cihazlar ve
teşhis gibi çeşitli tıbbi ürünler üzerine klinik araştırma
• İş ve proje tasarımı (stratejik araştırma
danışmanlığı ve çalışma fizibilite
değerlendirmesi)
• Merkez yönetimi (merkez proje yönetimi,
araştırma etiği, merkez bütçesi ve ödeme
yönetimi, merkez sözleşme yönetimi
ve yasal işler, saha koordinatörü desteği,
biyolojik örnek yönetimi, araştırma ilacı
yönetimi ve arşivleme)
• Faz 1, erken faz ve klinik farmakoloji
deneme yönetimi (gönüllü alınması,
araştırma planlaması, klinik operasyon
planlanması)
• Sözleşmeli araştırma hizmetleri (protokol
geliştirme, proje yönetimi, izleme, veri
yönetimi, istatistik, tıbbi yazım ve yayın)
• Mesleki eğitim (merkezde eğitim, çevrim
içi öğrenme ve sınavlar)
KUTTAM FAALİYET RAPORU 2017-2020 83
İŞ BİRLİĞİ AĞI
Acıbadem Üniversitesi
Adnan Menderes Üniversitesi
Afyonkarahisar Üniversitesi
Ankara Üniversitesi
Atılım Üniversitesi
Bilkent Üniversitesi
Bath Üniversitesi, İngiltere
Brown Üniversitesi, ABD
Boston Üniversitesi, ABD
Charité Üniversitesi, Almanya
Claude Bernard Lyon 1 Üniversitesi, Fransa
Çukurova Üniversitesi
Dalhousie Üniversitesi, Kanada
Denz Medical, Avusturya
Dokuz Eylül Üniversitesi
East Anglia Üniversitesi, Birleşik Krallık
Gebze Yüksek Teknoloji Enstitüsü
Gothenburg Üniversitesi, İsveç
Hacettepe Üniversitesi
Heidelberg Üniversite Hastanesi, Almanya
Hong Kong Üniversitesi, Çin
Illinois Üniversitesi, ABD
Lizbon Teknik Üniversitesi, Portekiz
İnventram AŞ
İstanbul Teknik Üniversitesi
İstanbul Üniversitesi
İstinye Üniversitesi
Hongik Üniversitesi, Güney Kore
Kaliforniya Üniversitesi, ABD
84
KUTTAM FAALİYET RAPORU 2017-2020
İŞ BİRLİKLERİ
Katip Çelebi Üniversitesi
Kocaeli Üniversitesi
Konya Meram Üniversitesi
Lizbon Üniversitesi, Portekiz
Ludwig-Maximillian Üniversitesi, Almanya
Lund Üniversitesi, İsveç
Tübingen Üniversitesi,
Almanya
Stanford Üniversitesi, ABD
The Open Üniversitesi,
Birleşik Krallık
TÜBİTAK Marmara Araştırma Merkezi
Marmara Pendik Eğitim Araştırma Hastanesi
Medipol Üniversitesi
Max Planck Enstitüsü, Almanya
Monash Üniversitesi, Avustralya
Montreal Üniversitesi, Kanada
Münih Teknik Üniversitesi, Almanya
Nebraska Üniversitesi, ABD
Otago Üniversitesi, Yeni Zelanda
Oxford Üniversitesi,
Birleşik Krallık
Pittsburgh Üniversitesi, ABD
Potsdam Üniversitesi, Almanya
Sağlık Bakanlığı Kartal Eğitim
Araştırma Hastanesi
Uluslararası niteliklere sahip, en yetkin
mezunları yetiştirmek misyonuyla
hareket eden Koç Üniversitesi,
küresel çapta tanınmış, saygın
kurumlarla iş birlikleri gerçekleştiriyor;
akreditasyonlar kazanıyor, stratejik
ortaklıklar kuruyor ve seçkin birliklere
üye oluyor. Sosyal sorumluluk
bilinciyle hareket eden Koç
Üniversitesi, uluslararası sözleşme
ve standartlara bağlılığıyla bir dünya
vatandaşı olduğunu kanıtlıyor.
Koç Üniversitesi, ulusal ve uluslararası
düzeyde kamu kuruluşları ve özel
kurumlarla (üniversiteler, Avrupa
Komisyonu, kamu kurumları,
araştırma ve geliştirme kurumları, iş
dünyası ve sanayi kuruluşları) çeşitli
araştırma projelerinde iş birliği içinde
çalışıyor. Bu vizyona paralel olarak
KUTTAM; bireyler, gruplar, bölümler,
kurumlar, sektörler ve ülkeler de dahil
olmak üzere her düzeyde araştırma
iş birliğine açık ve heveslidir. KUTTAM
potansiyel ortaklarla, tamamlayıcı
bakış açısıyla iş birliği kurmayı
ve verimli sinerjiler geliştirmeyi
hedefliyor.
KUTTAM kısa süre önce Graph
Commons ile iş birliği yaparak
etkileşimli bir iş birliği ağ haritası
yayınladı. Ağ haritası, KUTTAM'ın
her üyesini ve mevcut iş birliklerini
gösteriyor. Bu çalışmayla sadece
KUTTAM'ın hangi alanlarda iş birliğine
girdiğinin yanı sıra, ortaklıkları daha
da genişletmek için yeni bağlantılar
keşfetmek mümkün. Daha iyi
ortaklıklar geliştirmekle birlikte bu
ağla, disiplinlerarası çalışma ortamının
ve bilincinin artırılması amaçlanıyor.
Uppsala Üniversitesi, İsveç
Yeditepe Üniversitesi
İş birliği ağımızı
incelemek için kare
kodu taratabilirsiniz.
KUTTAM FAALİYET RAPORU 2017-2020 85
ARAŞTIRMA
PERFORMANSI
KUTTAM’ın öncelikli hedefi inovatif biyomedikal
cihazların geliştirilmesi ve bu süreci besleyecek
temel bilgi birikiminin artırılmasıdır. Araştırmacılar
ilgi alanlarında temel bilim araştırmalarını yürütme
özgürlüğüne sahiptir ve KUTTAM tüm alanlarda
“yüksek etkili araştırmayı” sürekli olarak destekler.
Güçlü araştırma kültürü, disiplinlerarası araştırmaları
mümkün kılan son teknolojiyle donatılmış altyapısı,
öğretim üyelerinin kapasitesi, ulusal ve uluslararası
araştırma fonlarını alma becerisi, organizasyonel gücü
ve sürdürülebilir araştırma desteği KUTTAM’ın itici
gücünü oluşturuyor.
86
KUTTAM FAALİYET RAPORU 2017-2020
SAYILARLA GENEL ARAŞTIRMA ÇIKTISI
KUTTAM’ın hakemli bilimsel dergilerde yayınlanan alanlar bazında makale sayıları ve akademik
çıktının Alan Ağırlıklı Atıf Etkisi (AAAE)* yıllar bazında aşağıda sunuluyor. Bu veriler SciVal’dan
alınmıştır ve zaman içinde değişiklik gösterebilir. KUTTAM’ın akademik çıktısı, araştırmacılarının
SciVal veri tabanında özellikle tıp alanı altında indekslenen makalelerinin taranmasıyla
değerlendiriliyor. Ancak öğretim üyelerinin tıp dışındaki mühendislik, kimya, nörobilim, MBGE,
immünoloji gibi alanlarda da indekslenen çok sayıda makalesi mevcuttur. Bu nedenle, tıp
alanında indekslenen makaleler KUTTAM öğretim üyelerinin akademik çıktısının sadece bir
kısmını temsil eder.
Tüm alanlarda yayınlanan makalalerin dergi gruplarına göre dağılımları
TOPLAM
2017
147
87
20
34
6
2018
152
100
26
21
5
2019
182
116
40
16
10
2020**
249
153
54
22
20
Q1 Q2 Q3 Q4
* Uluslararası arenada bir alanda akademik çıktının yüksek etkisinden söz etmek için AAAE’nin 1,00’in üzerinde olması önemlidir. 1,00’den büyük bir AAAE,
yayınlara benzer yayınlar için dünya ortalamasına göre beklenenden daha fazla atıfta bulunulduğunu gösterir. Örneğin 1,44 puanı, bir makaleye beklenenden
%44 daha fazla atıfta bulunulduğu anlamına gelir. KUTTAM akademik çıktısının AAAE skorunun, Koç Üniversitesi’nin tıp alanındaki tüm makalelerinin ortalama
AAAE’nin üzerinde olması, bir mükemmeliyet merkezi olma yolunda ilerlemesinin önemli bir göstergesidir.
** 2020 yılı geçici verileridir.
KUTTAM FAALİYET RAPORU 2017-2020 87
SAYILARLA GENEL ARAŞTIRMA ÇIKTISI
Makale-Alt Alan (%)
Farmakoloji, Toksikoloji ve
Farmasötik
İmmünoloji ve
Mikrobiyoloji
2,8
3,3
Multidisipliner
Kimya
Mühendisliği
4,6
2,1
3,7
Kimya
4,8
Bilgisayar Bilimi
6,4
Fizik ve
Astronomi
2,0
Matematik
6,6
Nörobilim
1,7
1,7
3,2
8,0
Psikoloji
Tüm alanlarda
basılan
makalelerin %81,7’si
Q1 ve Q2
dergilerdedir.
Malzeme Bilimi
Tarım ve
Biyolojik Bilimler
Diğer
11,1
22,4
Tıp
Mühendislik
15,6
Biyokimya, Genetik ve
Moleküler Biyoloji
Yıllar Bazında Makale Sayısı
1.500
1.272
1.200
1.013
931
900 758
600
300 167 171 186
258
Veri Seti
Genel Araştırma Performansı "Tüm Alanlar"
Kurum
KUTTAM
Tarih Aralığı 2017 - 2020
Konu Sınıflaması
ASJC
Dahil Edilen Yayın Türleri Tümü
Kendine Atıf (Self-citations) Dahil
Veri Kaynağı
Scopus
2017
2018 2019 2020*
Son Güncelleme Tarihi 02/10/21
Alan Ağırlıklı Atıf Etkisi
Veri Tarihi 02/16/21
1,8
1,42
1,37
2017 2018 2019 2020*
1,34
Uluslararası Kollaborasyon (%) 47,3 62 51,6 52,3
1,2
1,06
1,06
1,26
1,12
1,05
Makale Sayısı 167 171 186 258
Atıflar 1928 1843 963 452
Alan Ağırlıklı Atıf Etkisi 1,06 1,42 1,37 1,12
0,6
2017
2018 2019 2020*
Açık Erişim Makale (%) 51,7
KUTTAM
KOÇ ÜNİVERSİTESİ
* 2020 yılı geçici verileridir.
88
KUTTAM FAALİYET RAPORU 2017-2020
TIP
Makale-Alt Alan (%)
1,9
Endokrinoloji,
Diyabet ve
Metabolizma
2,4
2,4
1,7
Dermatoloji
Onkoloji
Biyokimya (tıbbi)
1,7
2,1
Anatomi
2,6
Kadın Hastalıkları
ve Doğum
Hepatoloji
2,8
Bulaşıcı
Hastalıklar
2,8
18,6
Diğer
Gastroenteroloji
3,4
Tıp (çeşitli)
3,4
Genel Tıp
Tıp alanında
basılan makalelerin
%72,2’si Q1 ve Q2
dergilerdedir.
3,6
Psikiyatri ve Ruh
Sağlığı
3,6
8,6
3,6
Nöroloji (klinik)
4,3
7,3
5,1
4,7
3,9
Oftalmoloji
Genetik (klinik)
Cerrahi
4,5
4,9
İmmünoloji
ve Alerji
Kardiyoloji ve
Kardiyovasküler Tıp
Fizyoloji (tıbbi)
Pediatri, Perinatoloji ve
Çocuk Sağlığı
Akciğer ve
Solunum Tıbbı
Patoloji ve Adli
Tıp
Yıllar Bazında Makale Sayısı
600
555
500
400
320
365
300
268
200
117
100
0
70
62 75
2017 2018 2019 2020*
Alan Ağırlıklı Atıf Etkisi
Veri Seti
Genel Araştırma Performansı "Tıp"
Kurum
KUTTAM
Tarih Aralığı 2017 - 2020
Konu Sınıflaması
ASJC
Dahil Edilen Yayın Türleri Tümü
Kendine Atıf (Self-citations) Dahil
Veri Kaynağı
Scopus
Son Güncelleme Tarihi 02/10/21
Veri Tarihi 02/16/21
2
1,5
1
0
1,12
0,77
2017
1,53
1,09
2018
1,79
1,01
2019
0,79
2020*
0,97
2017 2018 2019 2020*
Uluslararası Kollaborasyon (%) 47,1 66,1 56 50,4
Makale Sayısı 70 62 75 117
Atıflar 859 727 420 133
Alan Ağırlıklı Atıf Etkisi 1,12 1,53 1,79 0,79
Açık Erişim Makale (%) 52,5
KUTTAM
KOÇ ÜNİVERSİTESİ
* 2020 yılı geçici verileridir.
KUTTAM FAALİYET RAPORU 2017-2020 89
SAYILARLA GENEL ARAŞTIRMA ÇIKTISI
MÜHENDISLIK
Makale-Alt Alan (%)
4,5
Genel Mühendislik
3,8
Diğer
5,4
Endüstri ve İmalat
Mühendisliği
5
Kontrol ve Sistem
Mühendisliği
32
Elektrik ve
Elektronik
Mühendisliği
12,2
Malzemelerin
Mekaniği
Mühendislik
alanında basılan
makalelerin
%80,4’ü Q1 ve Q2
dergilerdedir.
16,2
Makine Mühendisliği
19,4 Biyomedikal
Mühendisliği
Yıllar Bazında Makale Sayısı
Veri Seti
Genel Araştırma Performansı “Mühendislik”
200
150
100
50
118
51
168 165
143
39 28
42
Kurum
KUTTAM
Tarih Aralığı 2017 - 2020
Konu Sınıflaması
ASJC
Dahil Edilen Yayın Türleri Tümü
Kendine Atıf (Self-citations) Dahil
0
2017
2018 2019 2020*
Veri Kaynağı
Scopus
Son Güncelleme Tarihi 02/10/21
Alan Ağırlıklı Atıf Etkisi
Veri Tarihi 02/16/21
2,5
2
1,5
1
0,5
0,95
0,88
2017
2,15
1,54
1,38
1,17
1,27
1,23
2018 2019 2020*
2017 2018 2019 2020*
Uluslararası Kollaborasyon (%) 37,3 53,8 35,7 50
Makale Sayısı 51 39 28 42
Atıflar 423 336 161 91
Alan Ağırlıklı Atıf Etkisi 0,95 1,38 1,27 1,54
Açık Erişim Makale (%) 48,1
KUTTAM
KOÇ ÜNİVERSİTESİ
* 2020 yılı geçici verileridir.
90
KUTTAM FAALİYET RAPORU 2017-2020
BIYOKIMYA, GENETIK VE MOLEKÜLER BIYOLOJI
Makale-Alt Alan (%)
5,6
4,8
Gelişimsel
Biyoloji
Biyoteknoloji
5,9
Fizyoloji
5,9
3,4
3,4
Klinik
Biyokimya
Kanser
Araştırması
2,5
Moleküler
Tıp
Biyofizik
Biyokimya, Genetik
ve Moleküler
Biyoloji alanında
basılan makalelerin
%74,8’si Q1 ve Q2
dergilerdedir.
2,5
1,9
Yapısal
Biyoloji
Diğer
16,7
12,1
Moleküler
Biyoloji
15,3
Biyokimya
Genetik
9,0
Genel Biyokimya, Genetik
ve Moleküler Biyoloji
10,7
Hücre Biyolojisi
Yıllar Bazında Makale Sayısı
200
164
150
109
100
88
70
84
50
57
42 43
0
2017 2018 2019 2020*
Alan Ağırlıklı Atıf Etkisi
Veri Seti
Kurum
Genel Araştırma Performansı "Biyokimya,
Genetik ve Moleküler Biyoloji"
KUTTAM
Tarih Aralığı 2017 - 2020
Konu Sınıflaması
Dahil Edilen Yayın Türleri
Kendine Atıf (Self-citations)
Veri Kaynağı
ASJC
Tümü
Dahil
Scopus
Son Güncelleme Tarihi 02/10/21
Veri Tarihi 02/16/21
1,5
1,2
1,25
1,39
1,22
1,26
1,2
2017 2018 2019 2020*
Uluslararası Kollaborasyon (%) 66,7 74,4 66,7 53,6
Makale Sayısı 42 43 57 84
Atıflar 461 541 344 140
0,9
0,9
2017
1,06 0,93
2018 2019 2020*
Alan Ağırlıklı Atıf Etkisi 0,9 1,39 1,26 1,2
Açık Erişim Makale (%) 59,3
KUTTAM
KOÇ ÜNİVERSİTESİ
* 2020 yılı geçici verileridir.
KUTTAM FAALİYET RAPORU 2017-2020 91
SAYILARLA GENEL ARAŞTIRMA ÇIKTISI
KİMYA MÜHENDİSLİĞİ
Makale-Alt Alan (%)
Kolloid ve Yüzey Kimyası
3,4 3,4
3,4
Kimya Mühendisliği
(çeşitli)
Akışkan Akımı ve
Transfer Süreci
6,8
Kataliz
8,5
Proses Kimyası
ve Teknolojisi
Kimya Mühendisliği
alanında basılan
makalelerin %86,3’ü
Q1 ve Q2 dergilerdedir.
47,5
Biyomühendislik
27,1
Genel Kimya
Mühendisliği
Yıllar Bazında Makale Sayısı
60
51
50
44
40
40
30
29
20
16
10
10
13 14
2017 2018 2019 2020*
Alan Ağırlıklı Atıf Etkisi
Veri Seti
Kurum
Genel Araştırma Performansı "Kimya
Mühendisliği"
KUTTAM
Tarih Aralığı 2017 - 2020
Konu Sınıflaması
Dahil Edilen Yayın Türleri
Kendine Atıf (Self-citations)
Veri Kaynağı
ASJC
Tümü
Dahil
Scopus
Son Güncelleme Tarihi 02/10/21
Veri Tarihi 02/16/21
2,5
2,33
2,0
1,5
1,0
0,5
1,04
0,8
2017
1,03
0,92 0,97
2018 2019
1,56
1,31
2020*
2017 2018 2019 2020*
Uluslararası Kollaborasyon (%) 70 37,5 46,2 57,1
Makale Sayısı 10 16 13 14
Atıflar 145 155 85 37
Alan Ağırlıklı Atıf Etkisi 1,25 1,1 1,11 1,63
Açık Erişim Makale (%) 50,9
KUTTAM
KOÇ ÜNİVERSİTESİ
* 2020 yılı geçici verileridir.
92
KUTTAM FAALİYET RAPORU 2017-2020
FARMAKOLOJI, TOKSIKOLOJI VE FARMASÖTIK
Makale-Alt Alan (%)
5,1
Genel Farmakoloji, Toksikoloji ve
Farmasötik
12,8
Toksikoloji
30,8
Farmakoloji
25,6
Farmasötik Bilim
Farmakoloji,
Toksikoloji ve
Farmasötik alanında
basılan makalelerin
%90,3’ü Q1 ve Q2
dergilerdedir.
25,6
İlaç Keşfi
Yıllar Bazında Makale Sayısı
25
25
Veri Seti
Kurum
Genel Araştırma Performansı "Farmakoloji,
Toksikoloji ve Farmasötik"
KUTTAM
20
15
10
5
0
13
8
2017
15
12
9
10
4
2018 2019 2020*
Tarih Aralığı 2017 - 2020
Konu Sınıflaması
ASJC
Dahil Edilen Yayın Türleri Tümü
Kendine Atıf (Self-citations) Dahil
Veri Kaynağı
Scopus
Son Güncelleme Tarihi 02/10/21
Alan Ağırlıklı Atıf Etkisi
Veri Tarihi 02/16/21
2,0
1,65
1,5
1,23
1,63
1,14
2017 2018 2019 2020*
Uluslararası Kollaborasyon (%) 87,5 75 22,2 20
1,0
0,98
0,66
0,92
Makale Sayısı 8 4 9 10
Atıflar 116 66 50 19
0,5
0,55
Alan Ağırlıklı Atıf Etkisi 1,34 1,79 1,06 1,54
2017
2018 2019 2020*
Açık Erişim Makale (%) 54,8
KUTTAM
KOÇ ÜNİVERSİTESİ
* 2020 yılı geçici verileridir.
KUTTAM FAALİYET RAPORU 2017-2020 93
SAYILARLA GENEL ARAŞTIRMA ÇIKTISI
MALZEME BILIMI
Makale-Alt Alan (%)
5,4
4,2
Metaller ve
Alaşımlar
Polimerler ve
Plastikler
1,8
0,6
Seramikler ve Kompozitler
Malzeme Bilimi (çeşitli)
10,2
Yüzeyler ve
Kaplamalar
13,2
Materyal
Kimyası
Malzeme Bilimi
alanında basılan
makalelerin
%80’i Q1 ve Q2
dergilerdedir.
28,1
Elektronik,
Optik ve
Manyetik
Materyaller
15,0
Biyomateryaller
21,6
Genel Malzeme Bilimleri
Yıllar Bazında Makale Sayısı
Veri Seti
Genel Araştırma Performansı "Malzeme Bilimi"
150
120
115
122
118
Kurum
KUTTAM
Tarih Aralığı 2017 - 2020
90
76
Konu Sınıflaması
ASJC
60
30
30 27 24
35
Dahil Edilen Yayın Türleri
Kendine Atıf (Self-citations)
Tümü
Dahil
0
2017
2018 2019 2020*
Veri Kaynağı
Scopus
Son Güncelleme Tarihi 02/10/21
Alan Ağırlıklı Atıf Etkisi
2,5
2,22
Veri Tarihi 02/16/21
2
1,5
1
0,5
1,23
1,1
0,78 1,15 1,13
1,07
0,74
2017 2018 2019 2020*
KUTTAM KOÇ ÜNİVERSİTESİ
2017 2018 2019 2020*
Uluslararası Kollaborasyon (%) 33,3 59,3 33,3 48,6
Makale Sayısı 30 27 24 35
Atıflar 283 274 153 75
Alan Ağırlıklı Atıf Etkisi 0,99 1,31 1,23 1,27
Açık Erişim Makale (%) 35,3
* 2020 yılı geçici verileridir.
94
KUTTAM FAALİYET RAPORU 2017-2020
NÖROBILIM
Makale-Alt Alan (%)
7,9
Duyu Sistemleri
5,3
Nörobilim (çeşitli)
5,3
Bilişsel Nörobilim
3,5
Biyolojik Psikiyatri
Nörobilim alanında
basılan makalelerin
%61,8’i Q1 ve Q2
dergilerdedir.
3,5
Gelişimsel
Nörobilim
28,9
Genel
Nörobilim
11,4
Davranışsal
Nörobilim
17,5
Nöroloji
16,7
Hücresel ve
Moleküler
Nörobilim
Yıllar Bazında Makale Sayısı
Veri Seti
Genel Araştırma Performansı "Nörobilim"
80
70
60
50
40
30
20
37
21
2017
80
49 48
25 26
24
2018 2019 2020*
Kurum
KUTTAM
Tarih Aralığı 2017 - 2020
Konu Sınıflaması
ASJC
Dahil Edilen Yayın Türleri Tümü
Kendine Atıf (Self-citations) Dahil
Veri Kaynağı
Scopus
Son Güncelleme Tarihi 02/10/21
Alan Ağırlıklı Atıf Etkisi
Veri Tarihi 02/16/21
1,0
0,8
0,6
0,91
0,83
0,76
0,67
0,61 0,71
0,7
0,66
2017 2018 2019 2020*
2017 2018 2019 2020*
Uluslararası Kollaborasyon (%) 42,9 64 34,6 58,3
Makale Sayısı 21 25 26 24
Atıflar 106 188 76 21
Alan Ağırlıklı Atıf Etkisi 0,72 0,88 0,81 0,77
Açık Erişim Makale (%) 50
KUTTAM
KOÇ ÜNİVERSİTESİ
KUTTAM FAALİYET RAPORU 2017-2020 95
96ÖNE ÇIKAN YAYINLAR
AN APPROACH TO
MONITORING HOME-
CAGE BEHAVIOR IN MICE
THAT FACILITATES DATA
SHARING
Yazar: Fuat Balcı
İtalyan Teknoloji Enstitüsü’nden Dr. Valter Tucci’nin
araştırma grubu ile ortak olarak gerçekleştirdiği çalışmayla
Dr. Fuat Balcı, merkezi sinir sistemi hastalıklarının fare
modellerinin yüksek verimlilik ve kalitede otomatik bir
şekilde fenotiplemesi için yeni bir sistem geliştirdi. Bu
sistemde model organizma, bakımının yapıldığı kafeste,
günde 24 saat ve birkaç gün boyunca araştırmacının
hiçbir müdahalesine gerek olmadan bir bilgisayar
programı tarafından kontrol edilen üniteler aracılığıyla
test ediliyor. Elde edilen çok boyutlu (örneğin bilişsel
performans, sirkadiyen aktivite) veriler özellikle veri
madenciliği uygulamalarına elverişli olmakla birlikte,
farklı bilişsel fonksiyonların beyin aktivitesine ilişkin
elektrofizyolojik ölçümleri de içerecek şekilde hesaplamalı
yöntemler aracılığıyla daha iyi anlaşılmasına olanak
sağlayacak niteliktedir. Geliştirilen sistem ayrıca
programlama deneyimi olmayan araştırmacıların, deney
tasarımından veri paylaşımına kadar araştırmalarının her
aşamasını yönetebilmek için kolayca kullanabilecekleri
ve açık kaynak olarak sunulan bir analitik platform
içeriyor. Bu teknolojinin özellikle büyük çaplı fenotipleme
çalışmalarının verimini ve kalitesini artıracağı ve bu
alandaki önemli sınırlılıkları ortadan kaldırarak hayvan
çalışmalarından elde edilen verilerin insan sağlığı
çıktılarına dönüştürülmesini kolaylaştıracağı öngörülüyor.
Tam metne ulaşmak için
https://www.nature.com/articles/nprot.2018.031
HUMAN CRY1 VARIANTS
ASSOCIATE WITH
ATTENTION DEFICIT/
HYPERACTIVITY
DISORDER
Yazar: Ayşe Nazlı Başak
Ayşe Nazlı Başak’ın çalışmasında “reverse
phenotyping” yaklaşımını kullanarak ADHD ve
uykusuzluk yakınmaları olan 15 birbirinden bağımsız
çok-nesilli büyük ailede majör sirkadyen ritim
geni olan Cryptochrome1’in kodlayıcı bölgesinde
heterozigot varyantlar tanımlandı. Bu varyantlar
sirkadyen moleküler ritimde işlevsel değişimlere
neden olurken davranışsal semptomlarla da
aralarında mekanistik bir bağlantıya işaret ettiler. Bu
varyantlardan biri, CRY1∆11 c.1657+3A>C, Avrupalıların
yaklaşık yüzde birinde bulunuyor, dolayısıyla tanısal
ve tedavisel bir belirteç olarak öne çıkıyor. Ayrıca
tanımlanan diğer bir varyant, CRY1∆6 c.825+1G>A,
BMAL1/CLOCK’a azalmış bir afinite gösterirken aritmik
bir sirkadyen fenotipe neden oluyor. Genotip-fenotip
korelasyonu bu varyantın etkilenmiş ailede ADHD
ve DSPD (delayed sleep phase disorder) ile birlikte
kalıtıldığını gösterdi. Son olarak 9.438 birbirinden
bağımsız erişkin Avrupalı örneği içeren fenomçapında
bağlantı analizinde CRY1∆11’in majör
depresif bozukluk, insomnia ve anksiyete ile ilişkili
olduğu görüldü. Bu sonuçlar özgün bir sirkadyenpsikiyatrik
fenotip grubuna işaret etmektedir ki,
bunların “circiatric hastalıklar” terminolojisi altında
sınıflandırılması öneriliyor.
Tam metne ulaşmak için
https://www.jci.org/articles/view/135500
KUTTAM FAALİYET RAPORU 2017-2020
APPLICATIONS OF
AUGMENTED REALITY IN
OPHTHALMOLOGY
Yazarlar: Hakan Ürey, Afsun Şahin
ENHANCEMENT OF THE LIPID
PRODUCTIVITY AND FATTY ACID
METHYL ESTER PROFILE OF
CHLORELLA VULGARIS BY TWO
ROUNDS OF MUTAGENESIS
Yazarlar: Halil Kavaklı, Can Erkey
Koç Üniversitesi’nde yürütülen öncü artırılmış
gerçeklik çalışmaları ve göz kliniğiyle olan
yakın iş birlikleri dolayısıyla Dr. Hakan Ürey ve
Dr. Afsun Şahin bu alanda derleme makalesi
yazmak üzere “Biomedical Optics Express”
dergisi editörleri tarafından davet edildiler.
Bu çalışma kapsamında İspanya Murcia
Üniversitesi’nden Dr. Pablo Artal’ın da iş
birliğiyle artırılmış gerçeklik teknolojisinin göz
hastalıkları teşhis ve tedavisinde kullanımına
yönelik gelişmeleri inceleyen ekip, başa takılan
ekran teknolojileri, bilgisayar destekli holografi
ve göz hareketi takip sistemlerindeki bilimsel
araştırmaların mevcut durumunu, optik ve
elektronik mühendisliğinin göz hastalıklarındaki
yerini geniş bir spektrumda ele aldı. Bu
kapsamda, presbiyopi, göz tembelliği ve şaşılık
gibi akomodasyon ve derinlik hissi kaybıyla ilgili
hastalıklar; katarakt ve keratokonus gibi lens ve
kornea hastalıkları; sarı nokta, glokom ve renk
körlüğü gibi retina ve optik sinir hastalıklarıyla
ilgili akademik ve endüstriyel çalışmaları
değerlendiren makalede farklı teknolojilerin
kıyaslamalı analizi de bulunuyor.
Dr. Halil Kavaklı ve Dr. Can Erkey biyodizel üretimi için
uygun “Chlorella vulgaris”in lipid üretkenliğini artırmak
amacıyla tür iyileştirme metotları kullanarak yağ içeriği ve
biyokütlesi yüzde 67’den fazla olan bir mutant geliştirdiler.
Gaz kromatografisi-kütle spektrofotometrik analizleri, elde
edilen mutantın metil ester yağ asit içeriğinin yabanıl tip
hücrelere kıyasla 3,9 kat daha yüksek olduğunu gösterdi.
Buna ek olarak, biyodizel için uygun olan doymuş ve tekli
doymamış yağ asitleri miktarlarının da mutant türde daha
yüksek düzeyde üretildiği görüldü. Bu sonuçlar elde edilen
türün gelecekte biyodizel üretimi için oldukça uygun
olduğunu gösteriyor.
Tam metne ulaşmak için
https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/
S0960852417321090?via%3Dihub
Tam metne ulaşmak için
https://doi.org/10.1364/BOE.405026
KUTTAM FAALİYET RAPORU 2017-2020 97
ÖNE ÇIKAN YAYINLAR
ANALYSIS OF SINGLE AMINO
ACID VARIATIONS IN SINGLET
HOT SPOTS OF PROTEIN-
PROTEIN INTERFACES
Yazarlar: Attila Gürsoy, Özlem Keskin, Sıla Özdemir
PLASMA CELL-FREE DNA
METHYLATION: A LIQUID
BIOMARKER OF HEPATIC
FIBROSIS
Yazar: Müjdat Zeybel
Attila Gürsoy, Özlem Keskin ve doktora öğrencileri Sıla
Özdemir’in çalışmalarında hastalıklarda kritik rol oynadığı
bilinen tekli amino asit varyasyonları (TAV’lar) irdelendi.
TAV’ların protein ara yüzeylerindeki dağılımı, hastalıklarla
ilintili olabilir. Ara yüzeylerde sıcak noktalar adı verilen amino
asitler proteinlerin bağlanmalarında önemlidirler ve bir
araya kümelenerek sıcak bölgeleri oluştururlar. Tekli sıcak
noktalar, sıcak bölgelerin dışındaki tek başına bulunan sıcak
noktalardır. Bu çalışmada, literatürden toplanan deneysel
termodinamik verilerle TAV’ların istatistiksel ve yapısal
analizleri gerçekleştirildi. Protein etkileşimlerini kararsız
hale getiren TAV’ların sıcak bölgelerden ve enerjik olarak
daha az önemli ara yüzey amino asitlerinden ziyade tekli
sıcak noktalarda bulunma olasılığının daha yüksek olduğu
gösterildi. Şaşırtıcı bir şekilde, tekli sıcak noktaların hastalığa
neden olan TAV’lara tekabül gelme eğilimi yüksekken sıcak
nokta olmayan amino asitler hastalığa sebep vermeyen
TAV’lara denk geliyor. Çalışma, tekli sıcak noktaların ve
TAV’ların protein stabilitesi ve işlevi üzerinde önemli bir
etkiye sahip olduğunu gösteriyor.
Tam metne ulaşmak için
https://academic.oup.com/bioinformatics/article/34/17/
i795/5093252?login=true
Kronik karaciğer hastalığının tanı ve
derecelendirilmesinde karaciğer biyopsisi ana
yöntemdir. Özellikle alkol dışı yağlı karaciğer
hastalığının sıklığının önemli ölçüde artması
nedeniyle girişimsel olmayan testlere gereksinim
artmıştır. Dr. Müjdat Zeybel liderliğinde,
İngiltere’den Prof. Dr. Mann ve Almanya’dan Prof.
Dr. Distler’i içeren araştırma grubu, hücresiz ortam
PPAR gamma DNA metilasyonunun değişik
fibroproliferatif hastalıklardaki tanısal potansiyelini
değerlendirdiler. Plazma PPAR gamma DNA
metilasyonu alkol dışı yağlı karaciğer hastalığı,
hepatit B ilişkili karaciğer hastalığı ve hepatosellüler
karsinom varlığında karaciğer fibrozisini
öngörmede etkili bulundu. Bu yöntem risk
gruplarında ve toplumda kronik karaciğer hastalığı
taramasına olanak sağlayabilecek bir keşif olarak
görüldü ve “Gut” dergisinde yayınlandı.
Tam metne ulaşmak için
https://gut.bmj.com/content/67/10/1907.abstract
98
KUTTAM FAALİYET RAPORU 2017-2020
INHIBITION OF THE
COACTIVATORS CBP/EP300
FACILITATE CELLULAR
REPROGRAMMING
RSPO2 INHIBITION OF RNF43
AND ZNRF3 GOVERNS LIMB
DEVELOPMENT INDEPENDENTLY
OF LGR4/5/6
Yazar: Tamer Önder Yazarlar: Hülya Kayserili, Bruno Reversade
MAY 2019 VOL 15 NO 5
www.nature.com/naturechemicalbiology
Spotting new antibiotics
FATTY ACIDS
A DREADDed mouse
RNA APTAMERS
Mango-III goes globular
CELL BIOLOGY
Collapsing the bridge
Dr. Tamer Önder ve Grubu, Oxford Üniversitesi’nden
araştırmacılarla yürüttükleri çalışmada 2012 yılında
Nobel Tıp Ödülü almış olan ve hastalara özgü kök hücre
geliştirilmesini sağlayan hücresel yeniden programlama
metodunu daha verimli hale getirecek ve hızlandıracak bir
yöntem geliştirdi. Yenileyici tıp alanında pek çok kullanım
alanı olması beklenen bu tip uyarılmış pluripotent kök
hücrelerin (UPKH) üretimini optimize etmek üzere yapılan
kimyasal taraması sonucunda, 2 epigenetik faktörü hedef
alan inhibitör molekülerinin kök hücre üretimini önemli bir
miktarda artırdığı gösterildi. Böylelikle UPKH teknolojisinin
dejeneratif hastalıkların tedavisinde kullanımlarını
sağlayacak klinik öncesi çalışmalar daha çabuk ve kolay
yapılabilecek.
Tam metne ulaşmak için
https://www.nature.com/articles/s41589-019-0264-z
Dr. Hülya Kayserili ve Dr. Bruno Reversade
önderliğinde, uluslararası klinisyenler ve
araştırmacıların da katkısı ile tetra-ameli (kolları ve
bacakları gelişmemiş) sendromlu fetuslarda RSPO2
geninin kol ve bacakların oluşumunda anahtar rolü
olduğu gösterildi. İnsanlar ve hayvanlarda RSPO2
proteini olmadığında kol/bacakların oluşmadığı
gözlenirken RSPO2’nin iki reseptörü RNF43/
ZNRF3’ün işlevi ortadan kaldırıldığında canlılarda
(Xenopus; kurbağa embriyoları) fazla sayıda kol/
bacak oluştuğu gösterildi. Bu çalışma kanserlerin
oluşumunu da daha iyi anlamamızı sağlayacak
öncül bir çalışmadır çünkü aynı genler, RSPO2
ile RNF43/ZNRF3, kolorektal kanserli hastalarda
da mutasyona uğramaktadır. Nature dergisinde
yayınlanan bu çalışma, bazı türlerde örneğin
semenderlerde ampute edilen uzuvların tekrar nasıl
oluştuğunu da anlamamıza yardımcı olabilir.
Tam metne ulaşmak için
https://www.nature.com/articles/s41586-018-0118-y
KUTTAM FAALİYET RAPORU 2017-2020 99
KUTTAM, temel ve uygulamalı bilimler alanlarında dünya çapında yetkinliklerini
kanıtlamış olan Koç Üniversitesi Tıp Fakültesi, Fen Fakültesi, Mühendislik Fakültesi
ve Sosyal Bilimler öğretim üyelerine disiplinlerarası araştırmalar yapabilmelerini
sağlayan eşsiz bir imkan sunuyor. Bu kapsamda araştırma ve araştırmacı çeşitliliğini,
ulusal ve uluslararası iş birliği ağını, araştırma kalitesini ve alan dağılımlarını temsil
edebilecek 150 makale aşağıda listelenmiştir.
MAKALE YAZARLAR YIL DERGİ DOI
Biodegradable Untethered Magnetic
Hydrogel Milli-Grippers
A Review of Bioresorbable Implantable
Medical Devices: Materials, Fabrication,
and Implementation
Zwitterionic 3D-Printed Non-
Immunogenic Stealth Microrobots
Ultra-Efficient and High-Quality
White Light-Emitting Devices using
Fluorescent Proteins in Aqueous
Medium
Microstructure of early embryonic
aortic arch and its reversibility
following mechanically altered
hemodynamic load release
Size-Based Sorting of Emulsion
Droplets in Microfluidic Channels
Patterned with Laser-Ablated Guiding
Tracks
Pseudopterosin and
O-methyltylophorinidine suppress
cell growth in a 3D spheroid coculture
model of pancreatic ductal
adenocarcinoma
Aging impairs perceptual decisionmaking
in mice: integrating
computational and neurobiological
approaches
Frequency and clinicopathologic
associations of DNA mismatch repair
protein deficiency in ampullary
carcinoma: Routine testing is indicated
NLRP7 plays a functional role in
regulating BMP4 signaling during
differentiation of patient-derived
trophoblasts
Androgen Suppresses
Hyperosmolarity-Induced
Inflammatory Mediators in Human
Corneal Epithelial Cells
Revisiting the complex architecture of
ALS in Turkey: Expanding genotypes,
shared phenotypes, molecular
networks, and a public variant
database
Goudu, S.R.| Yasa, I.C.| Hu, X.| Ceylan, H.| Hu,
W.| Sitti, M.
2020
Singh, R.| Bathaei, M.J.| Istif, E.| Beker, L. 2020
Cabanach, P.| Pena-Francesch, A.| Sheehan,
D.| Bozuyuk, U.| Yasa, O.| Borros, S.| Sitti, M.
Sadeghi, S.| Melikov, R.| Conkar, D.| Firat-
Karalar, E.N.| Nizamoglu, S.
Celik, M.| Goktas, S.| Karakaya, C.| Cakiroglu,
A.I.| Karahuseyinoglu, S.| Lashkarinia, S.S.|
Ermek, E.| Pekkan, K.
Rehman, A.U.| Coskun, U.C.| Rashid, Z.|
Morova, B.| Jonáš, A.| Erten, A.| Kiraz, A.
Xie, B.| Hänsel, J.| Mundorf, V.| Betz, J.|
Reimche, I.| Erkan, M.| Büdeyri, I.| Gesell, A.|
Kerr, R.G.| Ariantari, N.P.| Yu, H.| Proksch, P.|
Teusch, N.| Mrsny, R.J.
Gür, E.| Duyan, Y.A.| Türkakın, E.| Arkan, S.|
Karson, A.| Balcı, F.
Xue, Y.| Balci, S.| Aydin Mericoz, C.| Taskin,
O.C.| Jiang, H.| Pehlivanoglu, B.| Muraki, T.|
Memis, B.| Saka, B.| Kim, G.E.| Bandopadhyay,
S.| Knight, J.| El-Rayes, B.F.| Sarmiento, J.|
Reid, M.D.| Erkan, M.| Basturk, O.| Adsay, V.
Alici-Garipcan, A.| Özçimen, B.| Süder, I.|
Ülker, V.| Önder, T.T.| Özören, N.
Zibandeh, N.| Yıldız, E.| Özer, B.| Taş, A.Y.|
Sahin, A.
Tunca, C.| Şeker, T.| Akçimen, F.| Coşkun, C.|
Bayraktar, E.| Palvadeau, R.| Zor, S.| Koçoğlu,
C.| Kartal, E.| Şen, N.E.| Hamzeiy, H.| Özoğuz
Erimiş, A.| Norman, U.| Karakahya, O.|
Olgun, G.| Akgün, T.| Durmuş, H.| Şahin, E.|
Çakar, A.| Başar Gürsoy, E.| Babacan Yıldız,
G.| İşak, B.| Uluç, K.| Hanağası, H.| Bilgiç, B.|
Turgut, N.| Aysal, F.| Ertaş, M.| Boz, C.| Kotan,
D.| İdrisoğlu, H.| Soysal, A.| Uzun Adatepe,
N.| Akalın, M.A.| Koç, F.| Tan, E.| Oflazer, P.|
Deymeer, F.| Taştan, Ö.| Çiçek, A.E.| Kavak, E.|
Parman, Y.| Başak, A.N.
Advanced Functional
Materials
Advanced Healthcare
Materials
10.1002/adfm.202004975
10.1002/
adhm.202000790
2020 Advanced Materials 10.1002/adma.202003013
2020
2020
Advanced Materials
Technologies
American Journal of
Physiology - Heart
and Circulatory
Physiology
2020 Analytical Chemistry
2020 Bioengineering
2020
Brain Structure and
Function
10.1002/admt.202000061
10.1152/
AJPHEART.00495.2019
10.1021/acs.
analchem.9b04308
10.3390/
bioengineering7020057
10.1007/s00429-020-
02101-x
2020 Cancer 10.1002/cncr.33135
2020
Cell Death and
Disease
2020 Cornea
10.1038/s41419-020-
02884-1
10.1097/
ICO.0000000000002291
2020 Human Mutation 10.1002/humu.24055
100
KUTTAM FAALİYET RAPORU 2017-2020
MAKALE YAZARLAR YIL DERGİ DOI
Multifunctional alginate-based
hydrogel with reversible crosslinking
for controlled therapeutics delivery
A loss-of-function NUAK2 mutation in
humans causes anencephaly due to
impaired Hippo-YAP signaling
Oncogenic K-Ras4B Dimerization
Enhances Downstream Mitogenactivated
Protein Kinase Signaling
Proximal Biotinylation-Based
Combinatory Approach for Isolating
Integral Plasma Membrane Proteins
CLIC4 and CLIC1 bridge plasma
membrane and cortical actin network
for a successful cytokinesis
Targeted delivery of lacosamideconjugated
gold nanoparticles into the
brain in temporal lobe epilepsy in rats
3D Printing of Cytocompatible
Gelatin-Cellulose-Alginate Blend
Hydrogels
Androgen receptor-binding sites are
highly mutated in prostate cancer
Biosynthetic self-healing materials for
soft machines
Interval timing deficits and their
neurobiological correlates in aging mice
Loss of PYCR2 Causes
Neurodegeneration by Increasing
Cerebral Glycine Levels via SHMT2
Dihydrotestosterone suppression of
proinflammatory gene expression in
human meibomian gland epithelial cells
Systematic characterization of
chromatin modifying enzymes
identifies KDM3B as a critical regulator
in castration resistant prostate cancer
Beyond the heterodimer model for
mineralocorticoid and glucocorticoid
receptor interactions in nuclei and at DNA
Bioinspired underwater locomotion of
light-driven liquid crystal gels
Acoustically powered surface-slipping
mobile microrobots
Multifunctional surface microrollers
for targeted cargo delivery in
physiological blood flow
Elucidating the interaction dynamics
between microswimmer body and
immune system for medical microrobots
Magnetically Actuated Soft Capsule
Endoscope for Fine-Needle Biopsy
Sensitivity Study for the Key
Parameters in Heterospheroid
Preparation with Insulin-Secreting-
Cells and Mesenchymal Stem Cells
Batool, S.R.| Nazeer, M.A.| Ekinci, D.| Sahin,
A.| Kizilel, S.
Bonnard, C.| Navaratnam, N.| Ghosh, K.|
Chan, P.W.| Tan, T.T.| Pomp, O.| Yu Jin Ng,
A.| Tohari, S.| Changede, R.| Carling, D.|
Venkatesh, B.| Altunoglu, U.| Kayserili, H.|
Reversade, B.
Muratcioglu, S.| Aydin, C.| Odabasi, E.|
Ozdemir, E.S.| Firat-Karalar, E.N.| Jang, H.|
Tsai, C.-J.| Nussinov, R.| Kavakli, I.H.| Gursoy,
A.| Keskin, O.
Akdag, M.| Yunt, Z.S.| Kamacioglu, A.|
Qureshi, M.H.| Akarlar, B.A.| Ozlu, N.
Kagiali, Z.C.U.| Saner, N.| Akdag, M.| Sanal, E.|
Degirmenci, B.S.| Mollaoglu, G.| Ozlu, N.
Ugur Yilmaz, C.| Emik, S.| Orhan, N.|
Temizyurek, A.| Atis, M.| Akcan, U.|
Khodadust, R.| Arican, N.| Kucuk, M.| Gurses,
C.| Ahishali, B.| Kaya, M.
Erkoc, P.| Uvak, I.| Nazeer, M.A.| Batool, S.R.|
Odeh, Y.N.| Akdogan, O.| Kizilel, S.
Morova, T.| McNeill, D.R.| Lallous, N.| Gönen,
M.| Dalal, K.| Wilson, D.M.| Gürsoy, A.| Keskin,
Ö.| Lack, N.A.
Pena-Francesch, A.| Jung, H.| Demirel, M.C.|
Sitti, M.
Gür, E.| Duyan, Y.A.| Arkan, S.| Karson, A.|
Balcı, F.
Escande-Beillard, N.| Loh, A.| Saleem, S.N.|
Kanata, K.| Hashimoto, Y.| Altunoglu, U.|
Metoska, A.| Grandjean, J.| Ng, F.M.| Pomp,
O.| Baburajendran, N.| Wong, J.| Hill, J.|
Beillard, E.| Cozzone, P.| Zaki, M.| Kayserili, H.|
Hamada, H.| Shiratori, H.| Reversade, B.
Sahin, A.| Liu, Y.| Kam, W.R.| Darabad, R.R.|
Sullivan, D.A.
Saraç, H.| Morova, T.| Pires, E.| McCullagh,
J.| Kaplan, A.| Cingöz, A.| Bagci-Onder, T.|
Önder, T.| Kawamura, A.| Lack, N.A.
Pooley, J.R.| Rivers, C.A.| Kilcooley, M.T.| Paul,
S.N.| Cavga, A.D.| Kershaw, Y.M.| Muratcioglu,
S.| Gursoy, A.| Keskin, O.| Lightman, S.L.
Shahsavan, H.| Aghakhani, A.| Zeng, H.| Guo,
Y.| Davidson, Z.S.| Priimagi, A.| Sitti, M.
2020
2020
2020
2020
International
Journal of Biological
Macromolecules
Journal of
Experimental
Medicine
Journal of Molecular
Biology
Journal of Proteome
Research
10.1016/j.
ijbiomac.2020.02.042
10.1084/JEM.20191561
10.1016/j.jmb.2020.01.002
10.1021/acs.
jproteome.0c00113
2020 Life Science Alliance 10.26508/lsa.201900558
2020 Life Sciences 10.1016/j.lfs.2020.118081
2020 Macromolecular
Bioscience
2020 Nature
Communications
2020 Nature Materials
10.1002/mabi.202000106
10.1038/s41467-020-
14644-y
10.1038/s41563-020-
0736-2
2020 Neurobiology of Aging 10.1016/j.
neurobiolaging.2020.02.021
2020 Neuron
10.1016/j.
neuron.2020.03.028
2020 Ocular Surface 10.1016/j.jtos.2020.02.006
2020 Oncogene
2020 PLoS ONE
10.1038/s41388-019-
1116-8
10.1371/journal.
pone.0227520
2020 PNAS 10.1073/pnas.1917952117
Aghakhani, A.| Yasa, O.| Wrede, P.| Sitti, M. 2020 PNAS 10.1073/pnas.1920099117
Alapan, Y.| Bozuyuk, U.| Erkoc, P.| Karacakol,
A.C.| Sitti, M.
Yasa, I.C.| Ceylan, H.| Bozuyuk, U.| Wild, A.-
M.| Sitti, M.
2020 Science Robotics
2020 Science Robotics
10.1126/scirobotics.
aba5726
10.1126/scirobotics.
aaz3867
Son, D.| Gilbert, H.| Sitti, M. 2020 Soft Robotics 10.1089/soro.2018.0171
Bal, T.| Inceoglu, Y.| Karaoz, E.| Kizilel, S. 2019
ACS Biomaterials
Science and
Engineering
10.1021/
acsbiomaterials.9b00570
KUTTAM FAALİYET RAPORU 2017-2020 101
ÖNE ÇIKAN YAYINLAR
MAKALE YAZARLAR YIL DERGİ DOI
An Electrochemical Gelation Method
for Patterning Conductive PEDOT:PSS
Hydrogels
Perovskite-Based Optoelectronic
Biointerfaces for Non-Bias-Assisted
Photostimulation of Cells
Programmable Collective Behavior in
Dynamically Self-Assembled Mobile
Microrobotic Swarms
Sex differences in the timing behavior
performance of 3xTg-AD and wild-type
mice in the peak interval procedure
A biallelic mutation links MYORG to
autosomal-recessive primary familial
brain calcification
Effects of methyl-beta-cyclodextrin
on blood-brain barrier permeability in
angiotensin II-induced hypertensive rats
ARv7 Represses Tumor-Suppressor
Genes in Castration-Resistant Prostate
Cancer
Head and neck cancers promote an
inflammatory transcriptome through
coactivation of classic and alternative
NF-B pathways
The fungal metabolite chaetocin is a
sensitizer for pro-apoptotic therapies
in glioblastoma
The pro-apoptotic Bcl-2 family
member Harakiri (HRK) induces cell
death in glioblastoma multiforme
Colloidal Aluminum Antimonide
Quantum Dots
Advances in the epigenetics of
fibroblast biology and fibrotic diseases
Developments in integrative modeling
with dynamical interfaces
Image-Based Flow Cytometry and
Angle-Resolved Light Scattering to
Define the Sickling Process
New ternary iron(iii) aminobisphenolate
hydroxyquinoline complexes as
potential therapeutic agents
Tumor-Derived Ligands Trigger
Tumor Growth and Host Wasting via
Differential MEK Activation
Targeting nNOS ameliorates the severe
neuropathic pain due to chronic
pancreatitis
Feig, V.R.| Tran, H.| Lee, M.| Liu, K.| Huang, Z.|
Beker, L.| Mackanic, D.G.| Bao, Z.
Aria, M.M.| Srivastava, S.B.| Sekerdag, E.|
Dikbas, U.M.| Sadeghi, S.| Pering, S.R.|
Cameron, P.J.| Gursoy-Ozdemir, Y.| Kavakli,
I.H.| Nizamoglu, S.
2019 Advanced Materials 10.1002/adma.201902869
2019
Advanced Materials
Interfaces
10.1002/admi.201900758
Yigit, B.| Alapan, Y.| Sitti, M. 2019 Advanced Science 10.1002/advs.201801837
Gür, E.| Fertan, E.| Kosel, F.| Wong, A.A.| Balcı,
F.| Brown, R.E.
Forouhideh, Y.| Müller, K.| Ruf, W.| Assi, M.|
Şeker, T.| Tunca, C.| Knehr, A.| Strom, T.M.|
Gorges, M.| Schradt, F.| Meitinger, T.| Ludolph,
A.C.| Pinkhardt, E.H.| Başak, A.N.| Kassubek,
J.| Uttner, I.| Weishaupt, J.H.
Atış, M.| Akcan, U.| Uğur Yılmaz, C.| Orhan, N.| Düzgün,
P.| Deniz Ceylan, U.| Arıcan, N.| Karahüseyinoğlu, S.|
Nur Şahin, G.| Ahıshalı, B.| Kaya, M.
Cato, L.| de Tribolet-Hardy, J.| Lee, I.|
Rottenberg, J.T.| Coleman, I.| Melchers, D.|
Houtman, R.| Xiao, T.| Li, W.| Uo, T.| Sun, S.|
Kuznik, N.C.| Göppert, B.| Ozgun, F.| van
Royen, M.E.| Houtsmuller, A.B.| Vadhi, R.|
Rao, P.K.| Li, L.| Balk, S.P.| Den, R.B.| Trock,
B.J.| Karnes, R.J.| Jenkins, R.B.| Klein, E.A.|
Davicioni, E.| Gruhl, F.J.| Long, H.W.| Liu, X.S.|
Cato, A.C.B.| Lack, N.A.| Nelson, P.S.| Plymate,
S.R.| Groner, A.C.| Brown, M.
Yang, X.| Cheng, H.| Chen, J.| Wang, R.| Saleh,
A.| Si, H.| Lee, S.| Guven-Maiorov, E.| Keskin,
O.| Gursoy, A.| Nussinov, R.| Fang, J.| Van
Waes, C.| Chen, Z.
Ozyerli-Goknar, E.| Sur-Erdem, I.| Seker, F.|
Cingöz, A.| Kayabolen, A.| Kahya-Yesil, Z.|
Uyulur, F.| Gezen, M.| Tolay, N.| Erman, B.|
Gönen, M.| Dunford, J.| Oppermann, U.|
Bagci-Onder, T.
Kaya-Aksoy, E.| Cingoz, A.| Senbabaoglu,
F.| Seker, F.| Sur-Erdem, I.| Kayabolen, A.|
Lokumcu, T.| Sahin, G.N.| Karahuseyinoglu,
S.| Bagci-Onder, T.
Bahmani Jalali, H.| Sadeghi, S.| Sahin, M.|
Ozturk, H.| Ow-Yang, C.W.| Nizamoglu, S.
2019
Behavioural Brain
Research
10.1016/j.bbr.2018.11.047
2019 Brain 10.1093/brain/awy343
2019 Brain Research
10.1016/j.
brainres.2019.03.024
2019 Cancer Cell 10.1016/j.ccell.2019.01.008
2019
2019
Ulukan, B.| Sila Ozkaya, Y.| Zeybel, M. 2019
Ozdemir, E.S.| Nussinov, R.| Gursoy, A.|
Keskin, O.
Goktas, P.| Sukharevsky, I.O.| Larkin, S.|
Kuypers, F.A.| Yalcin, O.| Altintas, A.
Matos, C.P.| Yildizhan, Y.| Adiguzel, Z.| Pavan,
F.R.| Campos, D.L.| Pessoa, J.C.| Ferreira, L.P.|
Tomaz, A.I.| Correia, I.| Acilan, C.
Song, W.| Kir, S.| Hong, S.| Hu, Y.| Wang, X.|
Binari, R.| Tang, H.-W.| Chung, V.| Banks, A.S.|
Spiegelman, B.| Perrimon, N.
Demir, I.E.| Heinrich, T.| Carty, D.G.| Saricaoglu,
Ö.C.| Klauss, S.| Teller, S.| Kehl, T.| Mota Reyes, C.|
Tieftrunk, E.| Lazarou, M.| Bahceci, D.H.| Gökcek,
B.| Ucurum, B.E.| Maak, M.| Diakopoulos, K.N.|
Lesina, M.| Schemann, M.| Erkan, M.| Krüger, A.|
Algül, H.| Friess, H.| Ceyhan, G.O.
Cancer Immunology
Research
Cell Death and
Disease
2019 Cell Death Discovery
2019 Chemistry of Materials
2019
Current Opinion in
Pharmacology
Current Opinion in
Structural Biology
10.1158/2326-6066.CIR-
18-0832
10.1038/s41419-019-
2107-y
10.1038/s41420-019-
0144-z
10.1021/acs.
chemmater.9b00905
10.1016/j.coph.2019.10.001
10.1016/j.sbi.2018.10.007
2019 Cytometry Part A 10.1002/cyto.a.23756
2019 Dalton Transactions 10.1039/c9dt01193e
2019 Developmental Cell
2019 EBioMedicine
10.1016/j.
devcel.2018.12.003
10.1016/j.
ebiom.2019.07.055
102
KUTTAM FAALİYET RAPORU 2017-2020
MAKALE YAZARLAR YIL DERGİ DOI
May iron(III) complexes containing
phenanthroline derivatives as ligands
be prospective anticancer agents?
Mechanics of a pressure-controlled
adhesive membrane for soft robotic
gripping on curved surfaces
The glycosylation site of myelin
oligodendrocyte glycoprotein affects
autoantibody recognition in a large
proportion of patients
Cryptochrome deletion in p53 mutant
mice enhances apoptotic and antitumorigenic
responses to UV damage
at the transcriptome level
Luteal granulosa cells from natural
cycles are more capable of maintaining
their viability, steroidogenic activity and
LH receptor expression than those of
stimulated IVF cycles
Channel Sensing in Molecular
Communications with Single Type of
Ligand Receptors
Stimuli-responsive poly(hydroxyethyl
methacrylate) hydrogels from
carboxylic acid-functionalized
crosslinkers
Utility of gonadotropin-releasing
hormone agonists for fertility
preservation: Lack of biologic basis and
the need to prioritize proven methods
A novel homozygous FBXO38 variant
causes an early-onset distal hereditary
motor neuronopathy type IID
Structures and anticancer activity
of chlorido platinum(II) saccharinate
complexes with mono- and
dialkylphenylphosphines
Bypassing pro-survival and resistance
mechanisms of autophagy in EGFRpositive
lung cancer cells by targeted
delivery of 5FU using theranostic Ag2S
quantum dots
MAB21L1 loss of function causes
a syndromic neurodevelopmental
disorder with distinctive c erebellar,
o cular, cranio f acial and g enital
features (COFG syndrome)
Facial muscle activity contaminates
EEG signal at rest: Evidence from
frontalis and temporalis motor units
Interval timing is disrupted in female
5xFAD mice: An indication of altered
memory processes
Inter- and intra-tumoural
heterogeneity in cancer-associated
fibroblasts of human pancreatic ductal
adenocarcinoma
Motor units as tools to evaluate profile
of human Renshaw inhibition
Matos, C.P.| Adiguzel, Z.| Yildizhan, Y.|
Cevatemre, B.| Onder, T.B.| Cevik, O.| Nunes,
P.| Ferreira, L.P.| Carvalho, M.D.| Campos, D.L.|
Pavan, F.R.| Pessoa, J.C.| Garcia, M.H.| Tomaz,
A.I.| Correia, I.| Acilan, C.
Song, S.| Drotlef, D.-M.| Paik, J.| Majidi, C.|
Sitti, M.
Fernandez, I.M.| MacRini, C.| Krumbholz,
M.| Hensbergen, P.J.| Ederveen, A.L.H.|
Winklmeier, S.| Vural, A.| Kurne, A.| Jenne, D.|
Kamp, F.| Gerdes, L.A.| Hohlfeld, R.| Wuhrer,
M.| Kümpfel, T.| Meinl, E.
Cavga, A.D.| Tardu, M.| Korkmaz, T.| Keskin,
O.| Ozturk, N.| Gursoy, A.| Kavakli, I.H.
Bildik, G.| Akin, N.| Seyhan, A.| Esmaeilian, Y.|
Yakin, K.| Keles, I.| Balaban, B.| Ata, B.| Urman,
B.| Oktem, O.
2019
2019
2019
2019
Kuscu, M.| Akan, O.B. 2019
Bingol, H.B.| Agopcan-Cinar, S.| Bal, T.| Oran,
D.C.| Kizilel, S.| Kayaman-Apohan, N.| Avci, D.
Turan, V.| Bedoschi, G.| Rodriguez-Wallberg,
K.| Sonmezer, M.| Silva Pacheco, F.| Oktem,
O.| Taylor, H.| Oktay, K.
Akçimen, F.| Vural, A.| Durmuş, H.| Çakar, A.|
Houlden, H.| Parman, Y.G.| Nazlı Başak, A.
Icsel, C.| Yilmaz, V.T.| Cevatemre, B.| Aygun,
M.| Ulukaya, E.
Duman, F.D.| Akkoc, Y.| Demirci, G.| Bavili, N.|
Kiraz, A.| Gozuacik, D.| Acar, H.Y.
Rad, A.| Altunoglu, U.| Miller, R.| Maroofian,
R.| James, K.N.| Ça Layan, A.O.| Najafi,
M.| Stanley, V.| Boustany, R.-M.| Ye Il, G.|
Sahebzamani, A.| Ercan-Sencicek, G.| Saeidi,
K.| Wu, K.| Bauer, P.| Bakey, Z.| Gleeson, J.G.|
Hauser, N.| Gunel, M.| Kayserili, H.| Schmidts,
M.
Yilmaz, G.| Budan, A.S.| Ungan, P.| Topkara,
B.| Türker, K.S.
Gür, E.| Fertan, E.| Alkins, K.| Wong, A.A.|
Brown, R.E.| Balcı, F.
Neuzillet, C.| Tijeras-Raballand, A.| Ragulan,
C.| Cros, J.| Patil, Y.| Martinet, M.| Erkan, M.|
Kleeff, J.| Wilson, J.| Apte, M.| Tosolini, M.|
Wilson, A.S.| Delvecchio, F.R.| Bousquet, C.|
Paradis, V.| Hammel, P.| Sadanandam, A.|
Kocher, H.M.
Özyurt, M.G.| Piotrkiewicz, M.| Topkara, B.|
Weisskircher, H.-W.| Türker, K.S.
European Journal of
Medicinal Chemistry
Extreme Mechanics
Letters
Frontiers in
Immunology
Functional and
Integrative Genomics
10.1016/j.
ejmech.2019.04.070
10.1016/j.eml.2019.100485
10.3389/
fimmu.2019.01189
10.1007/s10142-019-
00680-5
2019 Human Reproduction 10.1093/humrep/dey353
2019
2019
2019
2019
2019
2019
2019
2019
IEEE Transactions on
Communications
Journal of Biomedical
Materials Research -
Part A
Journal of Clinical
Oncology
Journal of Human
Genetics
Journal of Inorganic
Biochemistry
Journal of Materials
Chemistry B
Journal of Medical
Genetics
Journal of Neural
Engineering
Journal of
Neuroscience
Research
10.1109/
TCOMM.2019.2933202
10.1002/jbm.a.36714
10.1200/JCO.18.00420
10.1038/s10038-019-
0652-y
10.1016/j.
jinorgbio.2019.03.008
10.1039/c9tb01602c
10.1136/
jmedgenet-2018-105623
10.1088/1741-2552/ab3235
10.1002/jnr.24418
2019 Journal of Pathology 10.1002/path.5224
2019 Journal of Physiology 10.1113/JP277129
KUTTAM FAALİYET RAPORU 2017-2020 103
ÖNE ÇIKAN YAYINLAR
MAKALE YAZARLAR YIL DERGİ DOI
Determinants of depressive mood in
coronary artery disease patients with
obstructive sleep apnea and response
to continuous positive airway pressure
treatment in non-sleepy and sleepy
phenotypes in the RICCADSA cohort
Stress relaxation and humidity dependence in
sodium alginate-glycerol films
Systems-level Analysis Reveals Multiple
Modulators of Epithelial-mesenchymal
Transition and Identifies DNAJB4 and
CD81 as Novel Metastasis Inducers in
Breast Cancer
Biocompatible Quantum Funnels for
Neural Photostimulation
Mechanical properties of honeycomb
nanoporous silicon: A high strength and
ductile structure
Bromodomain inhibition of the
coactivators CBP/EP300 facilitate
cellular reprogramming
SMCHD1 is involved in de novo
methylation of the DUX4-encoding
D4Z4 macrosatellite
Fabrication and characterization
of large numerical aperture, highresolution
optical fiber bundles based
on high-contrast pairs of soft glasses for
fluorescence imaging
Band Alignment Engineers Faradaic and
Capacitive Photostimulation of Neurons
Without Surface Modification
3D spatial organization and networkguided
comparison of mutation profiles
in Glioblastoma reveals similarities
across patients
Transcranial magnetic stimulation
induced early silent period and rebound
activity reexamined
Transmitter and Receiver Architectures for
Molecular Communications: A Survey on
Physical Design with Modulation, Coding,
and Detection Techniques
A novel method for PEGylation of
chitosan nanoparticles through
photopolymerization
Human genetics and neuropathology
suggest a link between miR-218
and amyotrophic lateral sclerosis
pathophysiology
Balcan, B.| Thunström, E.| Strollo, P.J.| Peker, Y. 2019
Giz, A.S.| Aydelik-Ayazoglu, S.| Catalgil-Giz, H.|
Bayraktar, H.| Alaca, B.E.
Kagiali, Z.C.U.| Sanal, E.| Karayel, Ö.| Polat, A.N.|
Saatci, Ö.| Ersan, P.G.| Trappe, K.| Renard, B.Y.|
Önder, T.T.| Tuncbag, N.| Şahin, Ö.| Ozlu, N.
Bahmani Jalali, H.| Karatum, O.| Melikov, R.|
Dikbas, U.M.| Sadeghi, S.| Yildiz, E.| Dogru, I.B.|
Ozgun Eren, G.| Ergun, C.| Sahin, A.| Kavakli, I.H.|
Nizamoglu, S.
2019
2019
Journal of Sleep
Research
Journal of the
Mechanical Behavior
of Biomedical
Materials
Molecular and
Cellular Proteomics
2019 Nano Letters
10.1111/jsr.12818
10.1016/j.
jmbbm.2019.103374
10.1074/mcp.RA119.001446
10.1021/acs.
nanolett.9b01697
Esfahani, M.N.| Alaca, B.E.| Jabbari, M. 2019 Nanotechnology 10.1088/1361-6528/ab36d6
Ebrahimi, A.| Sevinç, K.| Gürhan Sevinç, G.|
Cribbs, A.P.| Philpott, M.| Uyulur, F.| Morova, T.|
Dunford, J.E.| Göklemez, S.| Arı, Ş.| Oppermann,
U.| Önder, T.T.
Dion, C.| Roche, S.| Laberthonnière, C.| Broucqsault,
N.| Mariot, V.| Xue, S.| Gurzau, A.D.| Nowak, A.|
Gordon, C.T.| Gaillard, M.-C.| El-Yazidi, C.| Thomas,
M.| Schlupp-Robaglia, A.| Missirian, C.| Malan, V.|
Ratbi, L.| Sefiani, A.| Wollnik, B.| Binetruy, B.| Campana,
E.S.| Attarian, S.| Bernard, R.| Nguyen, K.| Amiel, J.|
Dumonceaux, J.| Murphy, J.M.| Déjardin, J.| Blewitt,
M.E.| Reversade, B.| Robin, J.D.| Magdinier, F.
Morova, B.| Bavili, N.| Yaman, O.| Yigit, B.| Zeybel,
M.| Aydin, M.| Dogan, B.| Kasztelanic, R.| Pysz, D.|
Buczynski, R.| Kiraz, A.
Srivastava, S.B.| Melikov, R.| Aria, M.M.| Dikbas,
U.M.| Kavakali, I.H.| Nizamoglu, S.
Dincer, C.| Kaya, T.| Keskin, O.| Gursoy, A.|
Tuncbag, N.
Özyurt, M.G.| Haavik, H.| Nedergaard, R.W.|
Topkara, B.| Şenocak, B.S.| Göztepe, M.B.| Niazi,
I.K.| Türker, K.S.
Kuscu, M.| Dinc, E.| Bilgin, B.A.| Ramezani, H.|
Akan, O.B.
2019
2019
Nature Chemical
Biology
Nucleic Acids
Research
10.1038/s41589-019-
0264-z
10.1093/nar/gkz005
2019 Optics Express 10.1364/OE.27.009502
2019
2019
Physical Review
Applied
PLoS Computational
Biology
2019 PLoS ONE
2019
Proceedings of the
IEEE
10.1103/
PhysRevApplied.11.044012
10.1371/journal.
pcbi.1006789
10.1371/journal.
pone.0225535
10.1109/
JPROC.2019.2916081
Bozuyuk, U.| Gokulu, I.S.| Dogan, N.O.| Kizilel, S. 2019 RSC Advances 10.1039/c9ra00780f
Reichenstein, I.| Eitan, C.| Diaz-Garcia, S.| Haim, G.|
Magen, I.| Siany, A.| Hoye, M.L.| Rivkin, N.| Olender, T.|
Toth, B.| Ravid, R.| Mandelbaum, A.D.| Yanowski, E.|
Liang, J.| Rymer, J.K.| Levy, R.| Beck, G.| Ainbinder, E.|
Farhan, S.M.K.| Lennox, K.A.| Bode, N.M.| Behlke, M.A.|
Möller, T.| Saxena, S.| Moreno, C.A.M.| Costaguta, G.|
van Eijk, K.R.| Phatnani, H.| Al-Chalabi, A.| Başak, A.N.|
van den Berg, L.H.| Hardiman, O.| Landers, J.E.| Mora,
J.S.| Morrison, K.E.| Shaw, P.J.| Veldink, J.H.| Pfaff, S.L.|
Yizhar, O.| Gross, C.| Brown, R.H.| Ravits, J.M.| Harms,
M.B.| Miller, T.M.| Hornstein, E.
2019
Science Translational
Medicine
10.1126/scitranslmed.
aav5264
104
KUTTAM FAALİYET RAPORU 2017-2020
MAKALE YAZARLAR YIL DERGİ DOI
Label-free detection of nanoparticles
using depth scanning correlation
interferometric microscopy
Robust, Long-Term Culture of
Endoderm-Derived Hepatic Organoids
for Disease Modeling
A new substrate for glutathione reductase:
Glutathione coated Ag2S quantum dots
Deep Insight into PEGylation of
Bioadhesive Chitosan Nanoparticles:
Sensitivity Study for the Key
Parameters Through Artificial Neural
Network Model
Silk-Based Aqueous Microcontact
Printing
Biomaterial Disk Lasers by Suppressing
the Coffee Ring Effect
Light-Triggered Drug Release from
3D-Printed Magnetic Chitosan
Microswimmers
Effective neural photostimulation
using indium-based type-II quantum
dots
Energy-efficient modulation and
physical layer design for low terahertz
band communication channel in 5G
femtocell Internet of Things
Spontaneous integration of temporal
information: implications for
representational/computational
capacity of animals
Inadequate brain glycogen or sleep
increases spreading depression
susceptibility
Reversible switching of wetting
properties and erasable patterning
of polymer surfaces using plasma
oxidation and thermal treatment
Analysis of single amino acid
variations in singlet hot spots of
protein-protein interfaces
Enhancement of the lipid productivity
and fatty acid methyl ester profile of
Chlorella vulgaris by two rounds of
mutagenesis
C-Abl is not actıvated in DNA damageinduced
and Tap63-mediated oocyte
apoptosıs in human ovary
Endogenous c-Jun N-terminal kinase
(JNK) activity marks the boundary
between normal and malignant
granulosa cells article
Cell death mechanisms in stroke and
novel molecular and cellular treatment
options
A homozygous loss-of-function
camk2a mutation causes growth
delay, frequent seizures and severe
intellectual disability
Aygun, U.| Urey, H.| Yalcin Ozkumur, A. 2019 Scientific Reports
Akbari, S.| Sevinç, G.G.| Ersoy, N.| Basak, O.|
Kaplan, K.| Sevinç, K.| Ozel, E.| Sengun, B.|
Enustun, E.| Ozcimen, B.| Bagriyanik, A.|
Arslan, N.| Önder, T.T.| Erdal, E.
Aydemir, D.| Hashemkhani, M.| Durmusoglu,
E.G.| Acar, H.Y.| Ulusu, N.N.
Bozuyuk, U.| Dogan, N.O.| Kizilel, S. 2018
Ganesh Kumar, B.| Melikov, R.| Mohammadi
Aria, M.| Ural Yalcin, A.| Begar, E.| Sadeghi, S.|
Guven, K.| Nizamoglu, S.
2019 Stem Cell Reports
2019 Talanta
2018
Bakis Dogru, I.| Melikov, R.| Nizamoglu, S. 2018
Bozuyuk, U.| Yasa, O.| Yasa, I.C.| Ceylan, H.|
Kizilel, S.| Sitti, M.
Bahmani Jalali, H.| Mohammadi Aria, M.|
Dikbas, U.M.| Sadeghi, S.| Ganesh Kumar,
B.| Sahin, M.| Kavakli, I.H.| Ow-Yang, C.W.|
Nizamoglu, S.
ACS Applied Materials
and Interfaces
ACS Biomaterials
Science and
Engineering
ACS Biomaterials
Science and
Engineering
Khalid, N.| Yilmaz, T.| Akan, O.B. 2018 Ad Hoc Networks
10.1038/s41598-019-
45439-x
10.1016/j.
stemcr.2019.08.007
10.1016/j.
talanta.2018.10.049
10.1021/acsami.8b11178
10.1021/
acsbiomaterials.8b00040
10.1021/
acsbiomaterials.8b00917
2018 ACS Nano 10.1021/acsnano.8b05997
2018 ACS Nano 10.1021/acsnano.8b02976
10.1016/j.
adhoc.2018.06.009
Gür, E.| Duyan, Y.A.| Balcı, F. 2018 Animal Cognition 10.1007/s10071-017-1137-z
Kilic, K.| Karatas, H.| Dönmez-Demir, B.| Eren-
Kocak, E.| Gursoy-Ozdemir, Y.| Can, A.| Petit,
J.-M.| Magistretti, P.J.| Dalkara, T.
Rashid, Z.| Atay, I.| Soydan, S.| Yagci, M.B.|
Jonáš, A.| Yilgor, E.| Kiraz, A.| Yilgor, I.
2018 Annals of Neurology 10.1002/ana.25122
2018
Applied Surface
Science
Ozdemir, E.S.| Gursoy, A.| Keskin, O. 2018 Bioinformatics
Sarayloo, E.| Simsek, S.| Unlu, Y.S.| Cevahir, G.|
Erkey, C.| Kavakli, I.H.
Bildik, G.| Acılan, C.| Sahin, G.N.|
Karahuseyinoglu, S.| Oktem, O.
Bildik, G.| Akin, N.| Senbabaoglu, F.| Esmalian,
Y.| Sahin, G.N.| Urman, D.| Karahuseyinoglu,
S.| Ince, U.| Palaoglu, E.| Taskiran, C.| Arvas,
M.| Guzel, Y.| Yakin, K.| Oktem, O.
2018
2018
2018
Şekerdağ, E.| Solaroğlu, I.| Gürsoy-özdemir, Y. 2018
Chia, P.H.| Zhong, F.L.| Niwa, S.| Bonnard,
C.| Utami, K.H.| Zeng, R.| Lee, H.| Eskin,
A.| Nelson, S.F.| Xie, W.H.| Al-Tawalbeh, S.|
El-Khateeb, M.| Shboul, M.| Pouladi, M.A.| Al-
Raqad, M.| Reversade, B.
Bioresource
Technology
Cell Death and
Disease
Cell Death and
Disease
Current
Neuropharmacology
10.1016/j.
apsusc.2018.02.089
10.1093/bioinformatics/
bty569
10.1016/j.
biortech.2017.11.105
10.1038/s41419-018-
1026-7
10.1038/s41419-018-
0459-3
10.2174/1570159X1666618
0302115544
2018 eLife 10.7554/eLife.32451
KUTTAM FAALİYET RAPORU 2017-2020 105
ÖNE ÇIKAN YAYINLAR
MAKALE YAZARLAR YIL DERGİ DOI
Cholesterol metabolism promotes
B-cell positioning during immune
pathogenesis of chronic obstructive
pulmonary disease
Recontacting or not recontacting? A
survey of current practices in clinical
genetics centres in Europe
Neurotrophin-3 provides neuroprotection
via TrkC receptor dependent pErk5
activation in a rat surgical brain injury model
Extracellular glucose level regulates
dependence on GRP78 for cell
surface localization of multipass
transmembrane proteins in HeLa cells
Differential bilateral primary motor
cortex tDCS fails to modulate choice
bias and readiness in perceptual
decision making
Dynamic landscape of pancreatic
carcinogenesis reveals early molecular
networks of malignancy
Impact of the ST101 clone on fatality
among patients with colistin-resistant
Klebsiella pneumoniae infection
Unraveling the molecular mechanism
of interactions of the Rho GTPases
Cdc42 and Rac1 with the scaffolding
protein IQGAP2
Labeling Carboxyl Groups of Surface-
Exposed Proteins Provides an Orthogonal
Approach for Cell Surface Isolation
Sequential Coating of Insulin Secreting
Beta Cells within Multilayers of
Polysaccharide Nanogels
Surface Stress Effect on Silicon
Nanowire Mechanical Behavior: Size
and Orientation Dependence
Structural control of InP/ZnS core/shell
quantum dots enables high-quality white
LEDs
RSPO2 inhibition of RNF43 and
ZNRF3 governs limb development
independently of LGR4/5/6
Structural basis of RIP2 activation and
signaling
Jia, J.| Conlon, T.M.| Sarker, R.S.J.| Taşdemir,
D.| Smirnova, N.F.| Srivastava, B.| Verleden,
S.E.| Güneş, G.| Wu, X.| Prehn, C.| Gao, J.|
Heinzelmann, K.| Lintelmann, J.| Irmler, M.|
Pfeiffer, S.| Schloter, M.| Zimmermann, R.|
Hrabé de Angelis, M.| Beckers, J.| Adamski,
J.| Bayram, H.| Eickelberg, O.| Yildirim, A.Ö.
Sirchia, F.| Carrieri, D.| Dheensa, S.| Benjamin, C.|
Kayserili, H.| Cordier, C.| Van El, C.G.| Turnpenny,
P.D.| Melegh, B.| Mendes, Á.| Halbersma-Konings,
T.F.| Van Langen, I.M.| Lucassen, A.M.| Clarke, A.J.|
Forzano, F.| Kelly, S.E.
Akyol, O.| Sherchan, P.| Yilmaz, G.| Reis, C.|
Ho, W.M.| Wang, Y.| Huang, L.| Solaroglu, I.|
Zhang, J.H.
Toyoda, Y.| Akarlar, B.| Sarov, M.| Ozlu, N.|
Saitoh, S.
Turkakin, E.| Akbiyik, S.| Akyol, B.| Gürdere, C.|
Çakmak, Y.Ö.| Balci, F.
Kong, B.| Bruns, P.| Behler, N.A.| Chang, L.|
Schlitter, A.M.| Cao, J.| Gewies, A.| Ruland, J.|
Fritzsche, S.| Valkovskaya, N.| Jian, Z.| Regel,
I.| Raulefs, S.| Irmler, M.| Beckers, J.| Friess,
H.| Erkan, M.| Mueller, N.S.| Roth, S.| Hackert,
T.| Esposito, I.| Theis, F.J.| Kleeff, J.| Michalski,
C.W.
Can, F.| Menekse, S.| Ispir, P.| Atac, N.|
Albayrak, O.| Demir, T.| Karaaslan, D.C.|
Karahan, S.N.| Kapmaz, M.| Azap, O.K.|
Timurkaynak, F.| Yavuz, S.S.| Basaran, S.|
Yoruk, F.| Azap, A.| Koculu, S.| Benzonana, N.|
Lack, N.A.| Gönen, M.| Ergonul, O.
Sila Ozdemir, E.| Jang, H.| Gursoy, A.| Keskin,
O.| Li, Z.| Sacks, D.B.| Nussinov, R.
Küçük, N.E.O.| Şanal, E.| Tan, E.| Mitchison, T.|
Özlü, N.
Bal, T.| Oran, D.C.| Sasaki, Y.| Akiyoshi, K.|
Kizilel, S.
2018
2018
2018
EMBO Molecular
Medicine
European Journal of
Human Genetics
Experimental
Neurology
10.15252/
emmm.201708349
10.1038/s41431-018-
0131-5
10.1016/j.
expneurol.2018.06.002
2018 FEBS Letters 10.1002/1873-3468.13232
2018
2018 Gut
2018
2018
2018
2018
Frontiers in
Neuroscience
Journal of
Antimicrobial
Chemotherapy
Journal of Biological
Chemistry
Journal of Proteome
Research
Macromolecular
Bioscience
10.3389/fnins.2018.00410
10.1136/
gutjnl-2015-310913
10.1093/jac/dkx532
10.1074/jbc.RA117.001596
10.1021/acs.
jproteome.7b00825
10.1002/mabi.201800001
Esfahani, M.N.| Alaca, B.E. 2018 Mechanics of Materials 10.1016/j.
mechmat.2018.09.004
Kumar, B.G.| Sadeghi, S.| Melikov, R.| Aria, M.M.|
Jalali, H.B.| Ow-Yang, C.W.| Nizamoglu, S.
Szenker-Ravi, E.| Altunoglu, U.| Leushacke,
M.| Bosso-Lefèvre, C.| Khatoo, M.| Thi Tran,
H.| Naert, T.| Noelanders, R.| Hajamohideen,
A.| Beneteau, C.| De Sousa, S.B.| Karaman,
B.| Latypova, X.| Başaran, S.| Yücel, E.B.| Tan,
T.T.| Vlaminck, L.| Nayak, S.S.| Shukla, A.|
Girisha, K.M.| Le Caignec, C.| Soshnikova,
N.| Uyguner, Z.O.| Vleminckx, K.| Barker, N.|
Kayserili, H.| Reversade, B.
Gong, Q.| Long, Z.| Zhong, F.L.| Teo, D.E.T.|
Jin, Y.| Yin, Z.| Boo, Z.Z.| Zhang, Y.| Zhang, J.|
Yang, R.| Bhushan, S.| Reversade, B.| Li, Z.|
Wu, B.
2018 Nanotechnology
2018 Nature
2018
Nature
Communications
10.1088/1361-6528/
aac8c9
10.1038/s41586-018-
0118-y
10.1038/s41467-018-
07447-9
106
KUTTAM FAALİYET RAPORU 2017-2020
MAKALE YAZARLAR YIL DERGİ DOI
Biallelic loss of human CTNNA2,
encoding N-catenin, leads to ARP2/3
complex overactivity and disordered
cortical neuronal migration
Mutant KRAS-driven cancers depend
on PTPN11/SHP2 phosphatase
An approach to monitoring home-cage
behavior in mice that facilitates data sharing
In vivo confocal microscopy detects
bilateral changes of corneal immune
cells and nerves in unilateral herpes
zoster ophthalmicus
Scanning fiber microdisplay: design,
implementation, and comparison to
MEMS mirror-based scanning displays
Modeling convection-diffusionreaction
systems for microfluidic
molecular communications with
surface-based receivers in Internet of
Bio-Nano Things
Information Theoretical Analysis
of Synaptic Communication for
Nanonetworks
Schaffer, A.E.| Breuss, M.W.| Caglayan,
A.O.| Al-Sanaa, N.| Al-Abdulwahed, H.Y.|
Kaymakçalan, H.| Yılmaz, C.| Zaki, M.S.|
Rosti, R.O.| Copeland, B.| Baek, S.T.| Musaev,
D.| Scott, E.C.| Ben-Omran, T.| Kariminejad,
A.| Kayserili, H.| Mojahedi, F.| Kara, M.| Cai,
N.| Silhavy, J.L.| Elsharif, S.| Fenercioglu, E.|
Barshop, B.A.| Kara, B.| Wang, R.| Stanley,
V.| James, K.N.| Nachnani, R.| Kalur, A.|
Megahed, H.| Incecik, F.| Danda, S.| Alanay, Y.|
Faqeih, E.| Melikishvili, G.| Mansour, L.| Miller,
I.| Sukhudyan, B.| Chelly, J.| Dobyns, W.B.|
Bilguvar, K.| Jamra, R.A.| Gunel, M.| Gleeson,
J.G.
Ruess, D.A.| Heynen, G.J.| Ciecielski, K.J.| Ai,
J.| Berninger, A.| Kabacaoglu, D.| Görgülü,
K.| Dantes, Z.| Wörmann, S.M.| Diakopoulos,
K.N.| Karpathaki, A.F.| Kowalska, M.| Kaya-
Aksoy, E.| Song, L.| Van Der Laan, E.A.Z.|
López-Alberca, M.P.| Nazaré, M.| Reichert,
M.| Saur, D.| Erkan, M.M.| Hopt, U.T.| Sainz,
B.| Birchmeier, W.| Schmid, R.M.| Lesina, M.|
Algül, H.
2018 Nature Genetics
2018 Nature Medicine
10.1038/s41588-018-
0166-0
10.1038/s41591-018-
0024-8
Balzani, E.| Falappa, M.| Balci, F.| Tucci, V. 2018 Nature Protocols 10.1038/nprot.2018.031
Cavalcanti, B.M.| Cruzat, A.| Sahin, A.| Pavan-
Langston, D.| Samayoa, E.| Hamrah, P.
Khayatzadeh, R.| Civitci, F.| Ferhanoglu, O.|
Urey, H.
Kuscu, M.| Akan, O.B. 2018 PLoS ONE
Ramezani, H.| Khan, T.| Akan, O.B. 2018
Numerical error monitoring Duyan, Y.A.| Balcı, F. 2018
P2X7 receptor antagonist delivery
vehicle based on photocrosslinked
amphiphilic hybrid gels
Comparative phosphoproteomic analysis
reveals signaling networks regulating
monopolar and bipolar cytokinesis
Improving microcirculatory reperfusion
reduces parenchymal oxygen radical
formation and provides neuroprotection
Loss-of-Function Mutations in LGI4, a
Secreted Ligand Involved in Schwann
Cell Myelination, Are Responsible for
Arthrogryposis Multiplex Congenita
Environment, global climate change,
and cardiopulmonary health
Single transverse mode protein laser
2018 Ocular Surface 10.1016/j.jtos.2017.09.004
2018 Optics Express 10.1364/OE.26.005576
Proceedings - IEEE
INFOCOM
Psychonomic Bulletin
and Review
10.1371/journal.
pone.0192202
10.1109/
INFOCOM.2018.8486255
10.3758/s13423-018-
1506-x
Aydin, D.| Kizilel, S. 2018 RSC Advances 10.1039/c8ra01460d
Karayel, Ö.| Şanal, E.| Giese, S.H.| Kagiali,
Z.C.Ü.| Polat, A.N.| Hu, C.-K.| Renard, B.Y.|
Tuncbag, N.| Özlü, N.
Taskiran-Sag, A.| Yemisci, M.| Gursoy-
Ozdemir, Y.| Erdener, S.E.| Karatas, H.| Yuce,
D.| Dalkara, T.
Xue, S.| Maluenda, J.| Marguet, F.| Shboul, M.|
Quevarec, L.| Bonnard, C.| Ng, A.Y.J.| Tohari,
S.| Tan, T.T.| Kong, M.K.| Monaghan, K.G.| Cho,
M.T.| Siskind, C.E.| Sampson, J.B.| Rocha, C.T.|
Alkazaleh, F.| Gonzales, M.| Rigonnot, L.| Whalen,
S.| Gut, M.| Gut, I.| Bucourt, M.| Venkatesh, B.|
Laquerrière, A.| Reversade, B.| Melki, J.
Bayram, H.| Bauer, A.K.| Abdalati, W.|
Carlsten, C.| Pinkerton, K.E.| Thurston, G.D.|
Balmes, J.R.| Takaro, T.K.
Dogru, I.B.| Min, K.| Umar, M.| Bahmani Jalali,
H.| Begar, E.| Conkar, D.| Firat Karalar, E.N.|
Kim, S.| Nizamoglu, S.
2018 Scientific Reports
2018 Stroke
2017
2017
American Journal of
Human Genetics
American Journal
of Respiratory and
Critical Care Medicine
10.1038/s41598-018-
20231-5
10.1161/
STROKEAHA.118.020711
10.1016/j.ajhg.2017.02.006
10.1164/rccm.201604-
0687PP
2017 Applied Physics Letters 10.1063/1.5007243
KUTTAM FAALİYET RAPORU 2017-2020 107
ÖNE ÇIKAN YAYINLAR
MAKALE YAZARLAR YIL DERGİ DOI
Rapid alleviation of parkinson’s disease
symptoms via electrostimulation of
intrinsic auricular muscle zones
Plasma DNA methylation: A potential
biomarker for stratification of liver
fibrosis in non-alcoholic fatty liver
disease
GLI1 inactivation is associated
with developmental phenotypes
overlapping with Ellis-van Creveld
syndrome
Clinically Distinct Phenotypes of
Canavan Disease Correlate with
Residual Aspartoacylase Enzyme
Activity
FSH Stimulation promotes progesterone
synthesis and output from human
granulosa cells without luteinization
Induced-Pluripotent-Stem-Cell-
Derived Primitive Macrophages
Provide a Platform for Modeling
Tissue-Resident Macrophage
Differentiation and Function
Disrupted latent decision processes in
medication-free pediatric OCD patients
Behçet Disease serum is
immunoreactive to neurofilament
medium which share common epitopes
to bacterial HSP-65, a putative trigger
Coagulation measurement from
whole blood using vibrating optical
fiber in a disposable cartridge
Inhibition of pre–supplementary
motor area by continuous theta burst
stimulation leads to more cautious
decision-making and more efficient
sensory evidence integration
A potential non-invasive glioblastoma
treatment: Nose-to-brain delivery of
farnesylthiosalicylic acid incorporated
hybrid nanoparticles
Are you early or late?: Temporal error
monitoring
Homozygous mutation in NUP107
leads to microcephaly with steroidresistant
nephrotic condition similar to
Galloway-Mowat syndrome
Relation between Protein Intrinsic
Normal Mode Weights and Pre-
Existing Conformer Populations
Cakmak, Y.O.| Apaydin, H.| Kiziltan, G.|
Gündüz, A.| Ozsoy, B.| Olcer, S.| Urey, H.|
Cakmak, O.O.| Ozdemir, Y.G.| Ertan, S.
Hardy, T.| Zeybel, M.| Day, C.P.| Dipper, C.|
Masson, S.| McPherson, S.| Henderson, E.|
Tiniakos, D.| White, S.| French, J.| Mann, D.A.|
Anstee, Q.M.| Mann, J.
Palencia-Campos, A.| Ullah, A.| Nevado, J.|
Yildirim, R.| Unal, E.| Ciorraga, M.| Barruz, P.|
Chico, L.| Piceci-Sparascio, F.| Guida, V.| De
Luca, A.| Kayserili, H.| Ullah, I.| Burmeister,
M.| Lapunzina, P.| Ahmad, W.| Morales, A.V.|
Ruiz-Perez, V.L.
Mendes, M.I.| Smith, D.E.C.| Pop, A.| Lennertz,
P.| Fernandez Ojeda, M.R.| Kanhai, W.A.| van
Dooren, S.J.M.| Anikster, Y.| Barić, I.| Boelen,
C.| Campistol, J.| de Boer, L.| Kariminejad, A.|
Kayserili, H.| Roubertie, A.| Verbruggen, K.T.|
Vianey-Saban, C.| Williams, M.| Salomons, G.S.
Oktem, O.| Akin, N.| Bildik, G.| Yakin, K.| Alper,
E.| Balaban, B.| Urman, B.
Takata, K.| Kozaki, T.| Lee, C.Z.W.| Thion, M.S.|
Otsuka, M.| Lim, S.| Utami, K.H.| Fidan, K.|
Park, D.S.| Malleret, B.| Chakarov, S.| See, P.|
Low, D.| Low, G.| Garcia-Miralles, M.| Zeng,
R.| Zhang, J.| Goh, C.C.| Gul, A.| Hubert, S.|
Lee, B.| Chen, J.| Low, I.| Shadan, N.B.| Lum,
J.| Wei, T.S.| Mok, E.| Kawanishi, S.| Kitamura,
Y.| Larbi, A.| Poidinger, M.| Renia, L.| Ng, L.G.|
Wolf, Y.| Jung, S.| Önder, T.| Newell, E.| Huber,
T.| Ashihara, E.| Garel, S.| Pouladi, M.A.|
Ginhoux, F.
Erhan, C.| Bulut, G.Ç.| Gökçe, S.| Ozbas, D.|
Turkakin, E.| Dursun, O.B.| Yazgan, Y.| Balcı, F.
Lule, S.| Colpak, A.I.| Balci-Peynircioglu, B.|
Gursoy-Ozdemir, Y.| Peker, S.| Kalyoncu, U.|
Can, A.| Tekin, N.| Demiralp, D.| Dalkara, T.
Yaraş, Y.S.| Gündüz, A.B.| Saglam, G.| Ölçer, S.|
Civitçi, F.| Baris, I.| Yaralioglu, G.| Urey, H.
Tosun, T.| Berkay, D.| Sack, A.T.| Çakmak, Y.Ö.|
Balcı, F.
Sekerdag, E.| Lüle, S.| Bozdağ Pehlivan, S.|
Öztürk, N.| Kara, A.| Kaffashi, A.| Vural, I.|
Işıkay, I.| Yavuz, B.| Oguz, K.K.| Söylemezoğlu,
F.| Gürsoy-Özdemir, Y.| Mut, M.
2017
2017 Gut
2017
Frontiers in Human
Neuroscience
Human Molecular
Genetics
10.3389/
fnhum.2017.00338
10.1136/
gutjnl-2016-311526
10.1093/hmg/ddx335
2017 Human Mutation 10.1002/humu.23181
2017 Human Reproduction 10.1093/humrep/dex010
2017 Immunity
2017
2017
2017
2017
2017
Akdoğan, B.| Balci, F. 2017
Rosti, R.O.| Sotak, B.N.| Bielas, S.L.| Bhat,
G.| Silhavy, J.L.| Aslanger, A.D.| Altunoglu,
U.| Bilge, I.| Tasdemir, M.| Yzaguirrem,
A.D.| Musaev, D.| Infante, S.| Thuong, W.|
Marin-Valencia, I.| Nelson, S.F.| Kayserili, H.|
Gleeson, J.G.
Ozgur, B.| Ozdemir, E.S.| Gursoy, A.| Keskin,
O.
2017
2017
Journal of Affective
Disorders
Journal of
Autoimmunity
Journal of Biomedical
Optics
Journal of Cognitive
Neuroscience
Journal of Controlled
Release
Journal of
Experimental
Psychology: General
Journal of Medical
Genetics
Journal of Physical
Chemistry B
10.1016/j.
immuni.2017.06.017
10.1016/j.jad.2016.09.011
10.1016/j.jaut.2017.08.002
10.1117/1.JBO.22.11.117001
10.1162/jocn_a_01134
10.1016/j.
jconrel.2017.06.032
10.1037/xge0000265
10.1136/
jmedgenet-2016-104237
10.1021/acs.jpcb.6b10401
108
KUTTAM FAALİYET RAPORU 2017-2020
MAKALE YAZARLAR YIL DERGİ DOI
Mesenchymal stem cells and ligand
incorporation in biomimetic poly(ethylene
glycol) hydrogels significantly improve
insulin secretion from pancreatic islets
Quinacrine Mediated Sensitization of
Glioblastoma (GBM) Cells to TRAIL through
MMP-Sensitive PEG Hydrogel Carriers
A Proof-of-Concept for Epigenetic
Therapy of Tissue Fibrosis: Inhibition
of Liver Fibrosis Progression by
3-Deazaneplanocin A
Superplastic behavior of silica nanowires
obtained by direct patterning of
silsesquioxane-based precursors
De novo mutations in SMCHD1
cause Bosma arhinia microphthalmia
syndrome and abrogate nasal
development
Biallelic mutations in the 3'
exonuclease TOE1 cause
pontocerebellar hypoplasia and
uncover a role in snRNA processing
Alterations of erythrocyte rheology
and cellular susceptibility in end stage
renal disease: Effects of peritoneal
dialysis
Fundamentals of molecular
information and communication
science
Proteomics in Cell Division
ELABELA deficiency promotes
preeclampsia and cardiovascular
malformations in mice
Epigenetic Reprogramming of
Lineage-Committed Human
Mammary Epithelial Cells Requires
DNMT3A and Loss of DOT1L
Bal, T.| Nazli, C.| Okcu, A.| Duruksu, G.|
Karaöz, E.| Kizilel, S.
2017
Erkoc, P.| Cingöz, A.| Onder, T.B.| Kizilel, S. 2017
Zeybel, M.| Luli, S.| Sabater, L.| Hardy, T.|
Oakley, F.| Leslie, J.| Page, A.| Moran Salvador,
E.| Sharkey, V.| Tsukamoto, H.| Chu, D.C.K.|
Singh, U.S.| Ponzoni, M.| Perri, P.| Di Paolo, D.|
Mendivil, E.J.| Mann, J.| Mann, D.A.
Yilmaz, M.| Wollschläger, N.| Esfahani, M.N.|
Osterle, W.| Leblebici, Y.| Alaca, B.E.
Gordon, C.T.| Xue, S.| Yigit, G.| Filali, H.| Chen, K.|
Rosin, N.| Yoshiura, K.-I.| Oufadem, M.| Beck, T.J.|
McGowan, R.| Magee, A.C.| Altmüller, J.| Dion, C.|
Thiele, H.| Gurzau, A.D.| Nürnberg, P.| Meschede,
D.| Mühlbauer, W.| Okamoto, N.| Varghese, V.|
Irving, R.| Sigaudy, S.| Williams, D.| Ahmed, S.F.|
Bonnard, C.| Kong, M.K.| Ratbi, I.| Fejjal, N.| Fikri,
M.| Elalaoui, S.C.| Reigstad, H.| Bole-Feysot,
C.| Nitschké, P.| Ragge, N.| Lévy, N.| Tunçbilek,
G.| Teo, A.S.M.| Cunningham, M.L.| Sefiani, A.|
Kayserili, H.| Murphy, J.M.| Chatdokmaiprai, C.|
Hillmer, A.M.| Wattanasirichaigoon, D.| Lyonnet,
S.| Magdinier, F.| Javed, A.| Blewitt, M.E.| Amiel, J.|
Wollnik, B.| Reversade, B.
Lardelli, R.M.| Schaffer, A.E.| Eggens, V.R.C.|
Zaki, M.S.| Grainger, S.| Sathe, S.| Van Nostrand,
E.L.| Schlachetzki, Z.| Rosti, B.| Akizu, N.|
Scott, E.| Silhavy, J.L.| Heckman, L.D.| Rosti,
R.O.| Dikoglu, E.| Gregor, A.| Guemez-Gamboa,
A.| Musaev, D.| Mande, R.| Widjaja, A.| Shaw,
T.L.| Markmiller, S.| Marin-Valencia, I.| Davies,
J.H.| De Meirleir, L.| Kayserili, H.| Altunoglu, U.|
Freckmann, M.L.| Warwick, L.| Chitayat, D.| Blaser,
S.| Ça Layan, A.O.| Bilguvar, K.| Per, H.| Fagerberg,
C.| Christesen, H.T.| Kibaek, M.| Aldinger, K.A.|
Manchester, D.| Matsumoto, N.| Muramatsu,
K.| Saitsu, H.| Shiina, M.| Ogata, K.| Foulds, N.|
Dobyns, W.B.| Chi, N.C.| Traver, D.| Spaccini,
L.| Bova, S.M.| Gabriel, S.B.| Gunel, M.| Valente,
E.M.| Nassogne, M.-C.| Bennett, E.J.| Yeo, G.W.|
Baas, F.| Lykke-Andersen, J.| Gleeson, J.G.
Ertan, N.Z.| Bozfakioglu, S.| Ugurel, E.| Sinan,
M.| Yalcin, O.
Akan, O.B.| Ramezani, H.| Khan, T.| Abbasi,
N.A.| Kuscu, M.
Üretmen Kagıalı, Z.C.| Şentürk, A.| Özkan
Küçük, N.E.| Qureshi, M.H.| Özlü, N.
Ho, L.| Van Dijk, M.| Chye, S.T.J.|
Messerschmidt, D.M.| Chng, S.C.| Ong, S.| Yi,
L.K.| Boussata, S.| Goh, G.H.-Y.| Afink, G.B.|
Lim, C.Y.| Dunn, N.R.| Solter, D.| Knowles, B.B.|
Reversade, B.
Breindel, J.L.| Skibinski, A.| Sedic, M.|
Wronski-Campos, A.| Zhou, W.| Keller, P.J.|
Mills, J.| Bradner, J.| Onder, T.| Kuperwasser,
C.
Journal of Tissue
Engineering and
Regenerative Medicine
Macromolecular
Bioscience
2017 Molecular Therapy
2017 Nanotechnology
10.1002/term.1965
10.1002/mabi.201600267
10.1016/j.
ymthe.2016.10.004
10.1088/1361-6528/
aa5b80
2017 Nature Genetics 10.1038/ng.3765
2017 Nature Genetics 10.1038/ng.3762
2017 PLoS ONE
2017
Proceedings of the
IEEE
10.1371/journal.
pone.0171371
10.1109/
JPROC.2016.2537306
2017 Proteomics 10.1002/pmic.201600100
2017 Science 10.1126/science.aam6607
2017 Stem Cell Reports
10.1016/j.
stemcr.2017.06.019
KUTTAM FAALİYET RAPORU 2017-2020 109
FONLANAN
PROJELER
110
KUTTAM FAALİYET RAPORU 2017-2020
KOÇ ÜNİVERSİTESİ
TEKNOLOJİ TRANSFER
OFİSİ (TTO) İLE DAHA
GÜÇLÜYÜZ!
Koç Üniversitesi, Avrupa
Komisyonu'nun EURAXESS
platformu tarafından
verilen Araştırmada İnsan
Kaynakları Mükemmeliyet
Ödülü’nü aldı.
EBRU TAN
EMRAH GÖKER
MELTEM İŞANLAR
OYA GÜL
MUKADDER EZEL YILMAZ
Direktör
Proje Geliştirme Yöneticisi
Proje Yönetimi ve Süreç
Geliştirme Yöneticisi
Proje Uzmanı
Proje Uzmanı
BEGÜM AKTAŞ
BUDAKOĞLU
Proje Uzman Yardımcısı
NAZLI BAŞKAN
ISPARTALI
Proje Sorumlusu
TANSU CEYLA
ERENLER
Proje Uzman Yardımcısı
PELIN GÜNDOĞDU
Teknoloji Transferi Uzmanı
BERKE TURGAY
GEZER
Üniversite-Sanayi İş Birliği
Uzmanı
TTO, üniversite-sanayi iş birliği çerçevesinde KUTTAM’a ve KUTTAM’da araştırmalarını yürüten
akademisyenlere destek vermeye devam ediyor.
• Özellikle, Koç Üniversitesi’nin dış paydaşlar ve sanayi
firmalarıyla gerçekleştirdiği toplantı ve etkinliklerde KUTTAM’ın
tanıtımına da büyük önem verilerek merkez faaliyetleri
hakkında bilgilendirmeler gerçekleştiriliyor. Böylelikle merkezin
iş birliği olanakları sanayi firmalarının ve dış paydaşların ilgisine
sunuluyor.
• Firmalardan gelen araştırma ihtiyaçları ve talepleri
doğrultusunda, ilgili akademisyenlerle irtibata geçilip ortak
projeler geliştirilmesi amacıyla toplantılar organize ediliyor.
• KUTTAM’daki araştırmacılar ile akademisyenlerin ihtiyaçları
ve proje hedefleri doğrultusunda, projelerin dış paydaşlar
ve özellikle firmalar ortaklığında gerçekleştirilmesi için
hem mevcutta iş birliği yapılan hem de daha önce iş birliği
yapılmayan firmalarla temaslar kuruluyor.
• KUTTAM’daki akademisyenler güncel destekler, teşvikler, açık
çağrılar ve firmalardan gelen talepler konusunda sürekli olarak
bilgilendiriliyor ve akademisyenlerin iş birliği çerçevelerinin
genişletilmesine yönelik çalışmalarda bulunuluyor.
• Merkez kapsamında geliştirilen projeler doğrultusunda firmalar
ve KUTTAM akademisyenleriyle yakın temas halinde, projelerin
idari kısmında da destekler veriliyor. (Örneğin Tarabios ve
AstraZeneca ile gerçekleştirilen çalışmalar)
• İnterdisipliner araştırma yaklaşımına katkı sağlanması
amacıyla, Koç Üniversitesi Tıp Fakültesi haricindeki diğer
fakülte ve bölümlerde gerçekleştirilen çalışmalardan, ilgili
olanların KUTTAM ile entegrasyonunun sağlanması için
akademisyenlerin bir araya getirildiği çalışmalar da yürütülüyor.
KUTTAM FAALİYET RAPORU 2017-2020 111
AVRUPA ARAŞTIRMA KONSEYİ
TARAFINDAN DESTEKLENEN
PROJELER
Avrupa Araştırma Konseyi
(European Research Council/
ERC), öncül (frontier) araştırma
projelerini ve bu projeleri
gerçekleştirecek bilim insanlarını
sadece bilimsel mükemmeliyet
kriterine göre değerlendirerek
fonluyor. ERC’nin amacı ulusal
programlarla fonlanması
genellikle zor olan büyük bütçeli
ve yüksek riskli/yüksek kazanımlı
akademik araştırma projelerine
kaynak sağlamaktır.
112
KUTTAM FAALİYET RAPORU 2017-2020
Mehmet Cengiz Onbaşlı, MD
Manyetik ve optik ince film malzeme ve aygıtlar üstüne teorik
ve deneysel araştırmalar yapıyorum. Manyetik malzemeler
kullanarak çok hızlı, az yer kaplayan, az enerji ve pil tüketen
ve kendi içinde bellek özelliği gösterebilen mikroişlemciler
tasarlamayı hedefliyorum. Bu hedef doğrultusunda yeni
manyetik ve optik yalıtkan malzemeler üreterek geliştiriyor,
yenilikçi aygıt mimarileri modelliyor, üretip test ediyorum.
2020 yılında yeni fonlanan ERC Başlangıç Desteği projemde
termodinamik limitlere yakın ölçüde az enerji tüketebilen
ve çok geniş frekans bantlarında çalışabilecek spintronik
malzeme ve aygıtları gerçekleştireceğim. Proje kapsamında
tek veya birkaç atom kalınlığındaki iki boyutlu malzemeler
kullanarak elektronların spin’lerini işleyebilen aygıt ve katmanlar
geliştiriyorum. Projenin hedeflerine ulaşması sonucunda
mikroişlemci çiplerin ve yapay zeka fonksiyonlarının mobil
cihazlarda günümüzdekinden en az yüz kat daha az enerji
tüketmesi mümkün olabilecek. Ayrıca yepyeni temel fizik ve
kimyasal etkiler bu yeni malzemelerde keşfedilerek yeni Nobel
ödüllerinin konusu olabilecek mekanizmalar detaylı şekilde
anlaşılacak.
KUTTAM FAALİYET RAPORU 2017-2020 113
AVRUPA ARAŞTIRMA KONSEYİ
TARAFINDAN DESTEKLENEN
PROJELER
Kerem Pekkan, PhD
Araştırma çalışmalarımı kalp-damar yapısal mekaniği ve kan akışkanlar
dinamiği üzerine sürdürüyorum. Tıp doktorlarıyla ortak çalıştığımız klinik
etkisi büyük olan konulara öncelik veriyorum. Kardiyovasküler biyoloji ve
mekaniğin kesişimi bilimsel açıdan birçok bilinmeyenle dolu ve çalışmalarıma
yön veriyor. Türkiye’nin ilk ERC projesini aldım ve bunu Koç Üniversitesi’nde
tamamladım. Bu projede damarların büyümesini bilgisayarda 3 boyutlu
olarak modelleyebildiğimiz bir teknoloji seviyesine ulaştık. Bilgilerimizi
komplike çocuk kalp hastalıklarının tedavilerinde uyguluyoruz. Temel
çalışmalarımız sırasında doğal olarak yeni tıbbi cihaz alternatifleri ortaya
çıkıyor. Bunlardan biri olan iATVA yapay kalp pompamız 2020 yılında ERC’nin
Proof of Concept programıyla fonlandı. Yapay kalp alanında çığır açıcı olan
bu proje dışardan elektrik gerektirmiyor ve hastanın kendi aort akışındaki
enerjiyi kullanıyor. Bu sayede enfeksiyon problemine neden olan kabloları
ve tüpleri kullanmak zorunda kalmıyoruz ve hastaya özel yapay kalpleri 3
boyutlu yazıcılarda üretebiliyoruz. Elektrik motoru kullanmamamız bu yeni
yapay kalp konseptinin maliyetini oldukça azaltıyor.
114
KUTTAM FAALİYET RAPORU 2017-2020
Türkiye’nin ilk ERC projesini Prof. Dr.
Kerem Pekkan aldı, Koç Üniversitesi’nde
yürüttü ve tamamladı. Bu projede
damarların büyümesinin bilgisayarda
3 boyutlu olarak modellenebildiği bir
teknoloji seviyesine ulaşıldı.
KUTTAM FAALİYET RAPORU 2017-2020 115
AVRUPA KOMİSYONU
TARAFINDAN DESTEKLENEN
PROJELER
İhsan Solaroğlu, MD
Organ Nakli İmmünolojisi Araştırma Mükemmellik Merkezi
(Transplant Immunology Research Centre of Excellence/TIREX)
Koç Üniversitesi, Dr. İhsan Solaroğlu’nun yürütücüsü olduğu
Organ Nakli İmmünolojisi Araştırma Mükemmellik Merkezi (TIREX)
projesiyle, Ufuk 2020 Programı Mükemmeliyetin Yayılımı ve Katılımın
Genişletilmesi Alanı (ERA-Chairs) çağrısında, Avrupa Komisyonu
tarafından 2,5 milyon avro ile desteklenmeye hak kazandı. Söz
konusu Avrupa Birliği fonunu Türkiye’ye kazandıran ilk araştırmacı
olan Dr. Solaroğlu, genç akademisyenlere ve araştırmacılara örnek bir
model ve cesaret kaynağı oldu.
Koç Üniversitesi Tıp Fakültesi bu projeyle organ nakli immünolojisi
araştırmaları için bir mükemmeliyet merkezi kurmayı hedefliyor.
TIREX, organ nakli immünolojisinin araştırma ve klinik alanlarındaki
ulusal ve Avrupa merkezli potansiyelini değerlendirme, bir bilgi
merkezi vazifesi üstlenerek alandaki yerel ve bölgesel araştırma
merkezlerinin Avrupa’daki belli başlı mükemmeliyet merkezleriyle
bağlantısını kurma misyonunu üstlenecek. Bunun yanı sıra, özellikle
116
KUTTAM FAALİYET RAPORU 2017-2020
TIREX, KUTTAM için tamamlayıcı nitelikte bir
araştırma merkezi olarak küresel bir Ar-Ge ve
üretim merkezi olma yolunda ve tıbbi cihaz
alanında rekabetçi bir konuma ulaşmada
Türkiye’ye büyük ivme kazandıracak.
Orta Doğu ve Asya’daki köklü uluslararası
araştırma topluluklarıyla doğrudan bir
ara birim oluşturma ve sürekli bilimsel
ilerlemelerle sağlık, demografik değişim
ve esenlik konusundaki toplumsal, ulusal,
bölgesel ve Avrupa bazındaki sorunların
üzerine etkin biçimde eğilecek. TIREX’in
araştırma konuları arasında organ işlevselliğini
eski haline getirme ve nakil öncesi hücre
ölümü ve bağışıklık sistemi saldırısına karşı
direncini geliştirme amaçlı yeni teknikler ve
tedaviler, nakil sonrası bakım, başarısız nakil
hastalarda sensitizasyonun önlenmesi ve
tedavisi yer alacak. Merkezde ayrıca araştırma
etiği, fikri mülkiyet, ticarileştirme ve girişimcilik
konularını ele alan ticarileştirme beceri eğitimi
verilecek.
ve uluslararası kuruluşlarla daha iyi
entegrasyonunun sağlanabilmesi için bir
Endüstri ve Politika Danışma Kurulu kurmayı
hedefliyor. Bunun da ötesinde ilgili sektör
aktörlerini ortak Ar-Ge girişimleri ve uygulama
odaklı araştırma konularında birlikte çalışmaya
yönlendirecek bir Kurumsal İştirakler Programı
oluşturulması amaçlanıyor. Bu vesileyle
KUTTAM, Türkiye’nin küresel bir Ar-Ge ve
üretim merkezi olması, organ nakli alanında
rekabetçi bir konuma ulaşmasının yanı sıra,
Türkiye’de sağlık endüstrisinin arzulanan
hedeflerine ulaşmasına katkıda bulunacak.
TIREX, finansman olanaklarının yaratılması,
araştırma sonuçlarının Türk endüstrisi
tarafından ticarileştirilmesi, ulusal
KUTTAM FAALİYET RAPORU 2017-2020 117
2232 İLE DESTEKLENEN PROJELER
Türkiye Bilimsel ve Teknik Araştırma
Kurumu’nun (TÜBİTAK) dünyanın önde gelen
araştırma kurumlarında çalışan bilim insanlarını
Türkiye’ye davet etmek amacıyla 2018’in
sonunda açtığı 2232 kodlu Uluslararası Lider
Araştırmacılar Programı kapsamında yurt
dışından Koç Üniversitesi’ne gelerek üç yıllık
projeler yürütmek amacıyla başvuru yapan 18
bilim insanının 14’ü desteklenmek için seçildi. Bu
büyük başarıya imza atan ve Koç Üniversitesi’ne
yeni öğretim üyeleri olarak katılan 14 öncü bilim
insanının dördü KUTTAM’da TÜBİTAK destekli
çalışmalarını sürdürüyorlar.
Gözde Korkmaz, PhD
Son 12 yıldaki araştırma alanım, düzenleyici DNA ögelerinin
önemini tanımlamak için tarafsız işlevsel genetik tarama
yaklaşımlarının uygulanması ve geliştirilmesi üzerine
yoğunlaşıyor. Bu bakış açısı doğrultusunda ve TÜBİTAK
2232-Uluslararası Lider Araştırmacılar Programı kapsamında
desteklenen araştırmacılardan biri olarak, genomik
dengesizliklere karışan bölgelerde bulunan yeni kanser genlerini
ve düzenleyici DNA ögelerini tespit etmeyi amaçlıyorum.
Meme kanseri gibi katı tümörlerin, tümör ömrü boyunca
optimal olmayan metabolik koşullarla başa çıkmak için
gen kopya sayısı değişikliklerini tercih ettiği biliniyor. Meme
kanserinin başlaması ve ilerlemesi için oldukça önemli olmakla
birlikte, kromozomal kazanç/kayıp sonucu gen ekspresyonunun
deregülasyonu detaylı olarak araştırılmamış. Elde ettiğim
deneyimlerden faydalanarak bir kromozom segmenti CRISPR
ile hedef alınacak ve fonksiyonel genetik taramalar yapılacak.
Böylelikle kanserin ilerlemesinde, metastazda ve muhtemelen
tedaviye dirençte anahtar rol oynayan gen ve düzenleyici DNA
ögelerinin belirlenmesini hedefliyorum. Projenin bir diğer çıktısı
olarak antikanser tedavilerinin daha iyi öngörücü biyolojik
belirteçlerinin tanımlanması mümkün.
118
KUTTAM FAALİYET RAPORU 2017-2020
Ece Öztürk, PhD
TÜBİTAK 2232-Uluslararası Lider Araştırmacılar Programı tarafından desteklenen projemizde, küçük hücreli olmayan akciğer
kanserinde tumorigenez ve patolojik ilerleyiş mekanizmalarını incelemek üzere fizyolojik olarak anlamlı, üç boyutlu tümör
modelleri oluşturmayı hedefliyoruz. Mikroçevrenin tümörijenik hücre sinyalleşmesi üzerindeki öneminin yakın zamanda kabul
edilmesi, doku mühendisliği, moleküler biyoloji ve tıp bilimlerini birleştiren disiplinlerarası yaklaşımlara çok önemli bir ihtiyaç
olduğunu gösteriyor. Yaklaşımımızın kilit noktası, anormal tümör doku yapısını taklit etmek için mekanik özellikler, biyokimyasal
içerik, interstisyel basınç, bozunabilirlik gibi çok sayıda mikroçevresel yönün bağımsız ve esnek modülasyonunu sağlamak ve
bu doku özelliklerinin patolojik olayları nasıl etkilediğine dair kapsamlı bir araştırma yürütmektir. Bu mikroçevresel bakış açısıyla,
akciğer tümör oluşumu, anjiyogenez, metastaz ve ilaç direnci mekanizmalarını inceleyeceğiz. Çalışmalarımız, bu akciğer
tümör modellerindeki tümör hücresi sinyalleşme mekanizmalarının yanı sıra, tümör-stroma ve hücre-matriks etkileşimlerine
de odaklanacaktır. Koç Üniversitesi Göğüs Cerrahisi Anabilim Dalı ile iş birliği içinde, hasta heterojenliğini ve ilaç direnci
mekanizmalarını güvenilir bir şekilde gözlemlemek ve incelemek için hastaya özgü tümör modelleri oluşturmak amacıyla
hastalardan alınmış akciğer tümör hücreleriyle de çalışılacak. Bu modeller hassas tıp yaklaşımı gözetilerek, hasta tümörlerinin
etkin bir şekilde taklit edilmesini, güvenilir bir ilaç test etme platformu olarak kullanılmasını ve gelecekte etkili tedavi rejimlerinin
hastaya özgü şekillerde oluşturulabilmesini hedefleyecektir. Daha sonra mühendislik yaklaşımlarımızı, akciğer kanserinin
farklı alt türlerinin yanı sıra, diğer tümör türlerine (pankreas, beyin, meme, yumurtalık gibi) klinik iş birlikleriyle genişletmeyi
planlıyoruz. Metastaz çalışmamız doğrultusunda, tümörlerin (intravazasyondan ekstravazasyona) çoklu doku kültürü sistemleri
içinde sağlıklı hedef dokularla etkileşimini incelemek için modeller oluşturmayı amaçlıyoruz. Bu yaklaşımlarla, mikroçevrenin
tümör hücrelerinin metastatik hedefleme mekanizmalarındaki etkisini incelemenin yanı sıra, tedavilerin karmaşık ve ilerlemiş
bir hastalık modeli üzerinde test edilebileceği çoklu doku sistemleri oluşturmayı öngörüyoruz. Mikroçevrenin tümörlerin
bağışıklık durumunun (sıcak ve soğuk tümörler) yanı sıra, bağışıklık hücrelerinin tümör hücreleriyle etkileşiminin (bağışıklıktan
kaçış mekanizmaları) belirlenmesindeki rolünü de araştırmayı planlıyoruz. Bu yaklaşımlarla immüno-onkoloji çalışmaları için
temel oluşturacak tümör modelleri oluşturacağız.
KUTTAM FAALİYET RAPORU 2017-2020 119
2232 İLE DESTEKLENEN PROJELER
Nathalie Escande-Beillard, PhD
“Nadir tanı konulmamış hastalıklar”, dünya çapında multidisipliner araştırmalar için önemli bir odak
noktasıdır. Günümüz dizileme teknolojisinin o kadar gelişmiştir ki artık tarihte daha önce hiç olmadığı kadar
hızlı bir şekilde daha fazla insanda hastalığa neden olan geni keşfedebileceğimiz bir zamandayız. Yine
de birçok çok nadir görülen bozukluğun genetik temeli iyi bir şekilde tanımlanmamıştır. Prenatal genetik,
nadir bozukluklar ve gelişmiş sekanslama teknolojisi üzerine tanınmış klinik deneyimiyle Koç Üniversitesi
Tıp Fakültesi Tıbbi Genetik Bölümü ve KUTTAM hastalığa neden olan mutasyonları hızlı bir şekilde çözmek
için ideal bir ortamdır. Temelde teknik bilgi transferine dayanan bu projenin amacı, Koç Medikal Genetik
Departmanı yeteneklerini aşağıdakiler yoluyla genişletmektir:
1. Mevcut biyobankayı, fonksiyonel doğrulama ve Türkiye’deki akademik araştırmacılar için bir materyal
kaynağı olması için diğer nadir hastaların hücreleriyle (fibroblastlar, keratinositler ve iPSC hücreleri gibi)
büyütmek.
2. Spesifik fenotipi potansiyel olarak hastalığa neden olan bir genle ilişkilendirmek ve yeni bağlanları
bulmak için fonksiyonel çalışmalar yapmak. (Zebra Balığı Laboratuvarı’nda hayvan modellemesi
geliştirilecek, in-vitro tahlil paneli, biyobanktan alınan hasta hücreleriyle gerçekleştirilecek.)
3. Potansiyel ilaç hedeflerinin veya tanısal belirteçlerin tanımlanması için hastalığa neden olan proteinprotein
etkileşimlerinin tanımlanması. (Proteomik haritalama, APEX yakınlık etiketleme tekniği ve kütle
spektrometresi gibi güçlü teknikler kullanılarak yapılacak.)
Bu “yetim hastalıklar” araştırma programı sadece nadir hastalığı olan hastalar ve aileleri için faydalı
olmayacak, aynı zamanda günümüz Türkiye’deki doktora öğrencilerinin yetişmesine de katkı sağlayacak.
Ayrıca insanlarda hastalığa neden olan genlerin tanımlanması ve onaylanmasının, Türkiye’deki ilaç
endüstrisini ve yaygın hastalıklara yönelik potansiyel uygulamalarıyla ilaç keşfi ilgisini artıracağını tahmin
ediyoruz.
120
KUTTAM FAALİYET RAPORU 2017-2020
Savaş Taşoğlu, PhD
Tüm primer beyin tümörlerinin ve merkezi sinir sistemi tümörlerinin yüzde 28’ini, kötü huylu tümörlerin ise yüzde
80’inini beyindeki destek dokulardan kaynaklanan glioma’lar oluşturuyor. Bu kanserleri etkili bir şekilde tedavi etme
becerimiz, hastalık hakkındaki bilgimiz ve yeni tedavileri doğru modeller üzerinde test edebilme becerimizle sınırlıdır.
Mevcut biyolojik araştırma yöntemleri, hayvan testlerine ve iki boyutlu doku kültürlerine dayanıyor ancak insan
dokusunun fizyolojik olarak doğru modellerini sağlamada başarısız oluyor. Bu ise biyomedikal araştırmaları ilerletmek
için uygun ve fizyolojik olarak ilgili doku modellerine zorunlu bir gereksinimin olduğunu gösteriyor. Mikroakışkanlar
ve hidrojeller bünyesinde yapılan hücre kapsülleme uygulamasındaki ilerlemeler, bu ihtiyaçları karşılamaya çalışırken
önemli adımlar attı. Fakat bu teknolojileri fizyolojik olarak ilgili doku modellerinin mühendisliğinde kullanma potansiyeli
ise henüz tam olarak anlaşılamadı. Bu öneride, mikroakışkan kanallardan akışa maruz kalabilen üç boyutlu (3D)
mikro-desenli hücresel yapılara sahip bir mikroakışkan cihaz kullanarak kanser biyolojisi araştırması yer alıyor. Bu
mikrofizyolojik platform; mikroakışkanlardan, 3D yapılar içinde hücre kapsüllemesinden ve farklı hücre türlerinin
mikro-ölçekli modellemesinden faydalanıyor. Bu çalışma, gliomanın fizyolojik koşullarını doğru bir biçimde taklit eden
uzamsal örüntülü bir ortak-kültür mikroçevresi sağlayacak. Geliştirilen modeli kullanarak hücresel gliomagenezi, glioma
hücre göçünü ve anjiyogenezi anlamayı ve önerilen uygunluk düzeyini göstermek için ilaç duyarlılığını test etmeyi
hedefliyoruz.
KUTTAM FAALİYET RAPORU 2017-2020 121
KUTTAM, yarattığı ekosistemle Koç
Üniversitesi’nde araştırma kültüründe
bir (d)evrime yol açtı.
Dört yıl gibi kısa bir süre içinde çok
aktörlü ve çok disiplinli çalışmaların
başarılı şekilde yürütülebilmesi için
eşsiz bir ortam sağladığını ispat eden
KUTTAM, yarattığı ekosistemle Koç
Üniversitesi’nde araştırma kültüründe
bir (d)evrime yol açtı. Olağanüstü bir
çaba ile yaratılan bu ekosistem, biyomedikal
alanda temel araştırmalardan
başlayarak interdisipliner yaklaşımın, ortaya
çıkarılacak inovatif ürünlerin gerek
sanayi-üniversite iş birliği temelinde
gerekse devlet kamu kurum kuruluşları
ve yatırımcılar tarafından desteklendiği
bir çevrim sürecini hayata geçirdi.
KUTTAM altyapısı kullanılarak yürütülen
uluslararası ve ulusal kaynaklardan
fonlanmış çok sayıda proje bulunuyor.
KUTTAM ekibinin dört yıl içinde aldığı
araştırma ve altyapı fonlarının toplam
büyüklüğü ise 120 milyon TL’nin
üzerindedir. Proje isimleri ve detayları
gizlilik ilkesi nedeniyle tam liste olarak
paylaşılmamaktadır.
SEED hakkında
Dış kaynaklı fonların yanı sıra, Koç
Üniversitesi Tohumlama Araştırma
Fonu (SEED) kapsamında desteklenen
çok sayıda proje mevcuttur. Bu
fon; yenilikçi, başlangıç aşamasındaki
araştırma fikirlerini desteklemek üzere
tasarlanmış olup tüm disiplinlere açıktır.
Bu program bilimsel gelişim ve yeniliğe
olanak sağlamak için esasen yaratıcılığı,
özgür düşünmeyi ve merak ederek
araştırmayı destekleyen bir programdır.
Program, Araştırma ve Geliştirmeden
Sorumlu Rektör Yardımcılığı Ofisi
tarafından yönetiliyor. Programın temel
hedefi özgür düşünen ve kavramsal
sınırlamaları olmayan projeleri teşvik
etmek; bu sayede evrensel bilime ve
Türkiye’deki bilimsel gelişime katkıda
bulunmaktır.
122
KUTTAM FAALİYET RAPORU 2017-2020
30
70.000.000
61.295.298,13
25
23
24
60.000.000
50.000.000
20
16
40.000.000
15
30.000.000
10
7
9
15.747.326,00
6
8
23.710.888,00
8
6
20.000.000
5
0
1
4.146.623,00
464.035,00
3
3
1.625.052,84
1
1
9.806.037,00
1.477.064,80
10.000.000
0
2017
2018 2019 2020
ULUSLARARASI PROJE SAYISI ULUSAL PROJE SAYISI SEED PROJE SAYISI SANAYI PROJE SAYISI
ULUSAL
SEED
ULUSLARARASI
KUTTAM’da yürütülüp uluslararası ve ulusal kaynaklardan
fonlanan projelerden bazıları
• Diyabet Hastalarına Yönelik Girişimsel Olmayan Sürekli Glikoz
Ölçümü İçin Giyilebilir Sistem Geliştirilmesi
• Yüksek Dereceli Merkezi Sinir Sistemi Tümörü Hastalarında
Tümör Doku Kesitlerinde ve Serumda Meydana Gelen Moleküler
Değişikliklerin SERS (Surface Enhanced Raman Spectroscopy)
ile Belirlenmesi ve Hastalığın Tanısında Kullanılmasının
Gösterilmesi
• Kuantum Nokta Temelli Subretinal Implant ile Retinal Distrofide
Gömme Yetisinin Geri Kazanılması
• Korneal in Vivo Konfokal Mikroskopi Görüntülerinin Analizi İçin
Yapay Zeka Algoritmalarının Geliştirilmesi
• Çocuk ve Yenidoğan Hastalara Özel, Ameliyat Öncesi Bilgisayar
Destekli Kalp Damar Cerrahisi Biyomekanik Planlama ve
Yama Kondüit Tasarım
• Protez için Entegre Elektronik Cilt
• COVID-19 Tanı Kiti Geliştirme Projesi
KUTTAM FAALİYET RAPORU 2017-2020 123
TÜBİTAK 2247-A
Ulusal Lider Araştırmacılar Programı
TÜBİTAK Bilim İnsanı Destek
Programları Başkanlığı
tarafından yürütülen program
kapsamında bilimin ve
teknolojinin her alanında
Türkiye açısından çığır açıcı
nitelikte gelişmeler sağlamaya
yönelik hedefler içeren,
alanında önemli boşlukları
giderme ve araştırmacılara
yeni bir bakış açısı kazandırma
fırsatı sunan, önemli bir
keşif ve/veya buluş yapma
potansiyeli olan projelere ve
bu projeleri gerçekleştirecek
olan, yurt içindeki bilim
insanlarına destek verilmesi
hedefleniyor.
124
KUTTAM FAALİYET RAPORU 2017-2020
2020 yılında araştırmacılarımızdan Hakan Ürey, Serkan
Kır, Özlem Keskin Özkaya, Elif Nur Fırat Karalar ve Kerem
Pekkan’ın projeleri desteklenmeye layık görüldü.
Hakan Ürey
Serkan Kır
Özlem Keskin Özkaya
Elif Nur Fırat Karalar
Kerem Pekkan
KUTTAM FAALİYET RAPORU 2017-2020 125
TÜBİTAK STAR PROGRAMI
GELECEĞİN YILDIZLARI KUTTAM’DA!
Lisans öğrencilerinin öğrenimlerinin yanı sıra, bilimsel araştırma projelerinde
görev almaları ve yaratıcılık, mühendislik, problem çözme ve entelektüel
becerilerini geliştirmeleri için TÜBİTAK, STAR Stajyer Araştırmacı Programı’nı
hayata geçirdi. Bilim temelli bilgi ve teknoloji üretimi ile milli teknoloji
hamlesine ve bunun için ihtiyaç duyulan nitelikli insan kaynağının
gelişimi süreçlerine katkı sağlamak amacıyla ilk kez yürütülen bu program,
KUTTAM’ın geleceğin bilim yıldızlarına ev sahipliği yapmasına da fırsat
tanıyor. Program kapsamında desteklenen lisans öğrencilerini gelin daha
yakından tanıyalım.
Ahmet Rasim Emirdağı
Elektrik-Elektronik Mühendisliği Bölümü-
Fizik Bölümü 3. Sınıf Öğrencisi
KUTTAM okulda bulunduğum süre boyunca
sürekli duyduğum, çalışmalarını hayranlıkla
takip ettiğim ve dahil olmak istediğim bir
merkezdi. Bir mühendis olarak KUTTAM’da
beni en çok etkileyen nokta, merkezin
disiplinlerarası araştırma ve çalışma ortamıydı.
Geniş bir çerçevede alanında uzman
akademisyenlerle çalışma ve onlardan bir
şeyler öğrenme fırsatına sahip olabilirdim.
Bu hayalimi KUTTAM bünyesindeki Hareket
Analizi Laboratuvarı’nı keşfettiğimde
gerçekleştirebileceğimi fark ettim. STAR
Programı kapsamında laboratuvarda stajyer
araştırmacı olarak nörodejeneratif hastalıklar
ve bu hastalıkların hareket analizleriyle
takibinin sağlanması üzerine çalışma fırsatı
buldum. Veri analizi, veri görselleştirme gibi
alanlarda kendimi geliştirme fırsatı bulmanın
yanı sıra, iyi bir araştırmacı olmak için
kendime mükemmel bir fırsat oluşturuyorum.
Batu Özlüşen
Tıp Fakültesi 3. Sınıf Öğrencisi
Koç Üniversitesi Tıp Fakültesi’ndeki ilk yılımda Doç. Dr. Tamer
Önder’in KUTTAM’daki Kök Hücre Laboratuvarı’nda lise
yıllarından beri üzerine yoğunlaşmanın hayalini kurduğum
araştırma konularını ve teknikleri gözlemleme şansım
oldu. 1. sınıfın sonunda KUTTAM’da yaptığım iki aylık yaz
stajıyla artık hayalini kurduğum alanlarda deney yapabilir
hale gelmiştim. 2. sınıftan itibaren Doç. Dr. Atay Vural ve
Doç. Dr. Tamer Önder’in “Çocukluk Çağının Amiyotrofik
Lateral Skleroz Hastalığı olan Brown-Vialetto-Van Laere
Sendromunda Hastalık Mekanizmalarının ve Tedavi
Hedeflerinin İncelenmesi” adlı ortak projesinde yer alıyorum.
Nörodejeneratif hastalıkların indüklenmiş pluripotent kök
hücre teknolojisiyle modellenmesi konusunda birçok
yeni teknik ve bilgi edindiğim bu proje kapsamında
STAR Programı’na kabul edildim. Araştırmam esnasında
2020 Nobel Kimya Ödülü’ne layık görülen CRISPR/Cas9
teknolojisini kullanarak gen nakavt deneyleri, hücre kültürü
çalışmaları, gen klonlama ve virüs paketleme gibi önemli
deneyler gerçekleştirdim. İyi bir araştırmacı doktor olma
yolunda kendimi geliştirmeye çalışırken KUTTAM’ın öğrencilere
uluslararası standartlarda olan bir araştırma iklimi sağlamasını
çok önemli bir fırsat olarak değerlendiriyorum.
126
KUTTAM FAALİYET RAPORU 2017-2020
Fadime Tokmak
Bilgisayar Mühendisliği 3. Sınıf Öğrencisi
Bilgisayar Mühendisliği Bölümü’nde eğitim aldığım süreçte edindiğim bilgileri insanlara katkısı
en yüksek şekilde nasıl kullanabileceğimi düşünürken mesleğimin sağlık bilimleri alanındaki
uygulamalarıyla tanıştım ve bu alana yönelmeye karar verdim. Hedefim derin öğrenme
yöntemleriyle fizyolojik sinyallerin işlenmesi ve analizi üzerine kendimi geliştirmek ve bu alanda
akademik çalışmalar yapmak. Şu an KUTTAM’da hareket problemleri olan hastaların teşhis ve tedavi
süreçlerinin güçlendirilmesi için hareket sırasında toplanan sinyalleri analiz etmek üzere çalışıyoruz.
Bu proje ilgi duyduğum, çalışmak istediğim alanla ilgili kendimi geliştirmeme, farklı uygulama alanları
görmeme ve tecrübe kazanmama olanak tanıdı. Bu süreçte STAR Programı’ndan destek almak,
hayallerimin ve çabamın desteklenmeye değer olduğunu hissetmek benim için çok onur verici.
Laşin Özbek
Tıp Fakültesi-Moleküler Biyoloji ve Genetik Bölümü 2. Sınıf Öğrencisi
Üniversite tercih döneminde Koç Üniversitesi’nin araştırma olanaklarını ve KUTTAM’ı araştırıp tercihimi
bu doğrultuda yapmıştım. Koç Üniversitesi’ne geldiğim günden beri en çok istediğim şeylerden biri
KUTTAM’daki çalışmaları yakından görmekti. KUTTAM’ı ve araştırma dünyasını tanımaya 1. sınıfta
başladım. İlk yılımda kanser, epigenetik, nöroimmünoloji alanlarında yapılan araştırmaları yakından
tanıma fırsatım oldu. Bunun yanında temel moleküler biyoloji teknikleri, akım sitometri gibi ileri
teknikler ve bu tekniklerin veri analizleri hakkında da fikir sahibi oldum. Daha sonra TÜBİTAK’ın stajyer
araştırmacı destekleme programıyla Dr. Atay Vural’ın yürüttüğü “Otoimmün Nörolojik Hastalıklarda
İmmünopathogenezin ve Klinik Özelliklerle İlişkili İmmünolojik Parametrelerin Araştırılması” adlı
projede çalışmaya STAR Programı kapsamında devam ettim. Bu olanaklar, literatürü daha iyi anlamamı
sağlayarak beni nöroloji ve immünoloji alanlarında daha çok okumaya ve araştırmaya teşvik etti.
Numan Batur
Elektrik-Elektronik Mühendisliği Bölümü-Bilgisayar Mühendisliği Bölümü 3. Sınıf Öğrencisi
Koç Üniversitesi’ne geldiğim günden bu yana en büyük hedefim bu kurumda gerçekleşen akademik
çalışmalara katkı sağlamak ve araştırmacı kimliğimi geliştirmek oldu. Tıp ve mühendislik alanlarının
kesişiminin ve tıptaki mühendislik uygulamalarının büyük bir öneme sahip olduğunu ve çok değerli bir
araştırma alanı yarattığını düşünüyorum. Bu bağlamda KUTTAM bünyesinde gerçekleştirilen çalışmalarda
yer almak benim için hem çok büyük bir fırsat hem de çok önemli bir tecrübe oldu. STAR Programı bana
resmi olarak “araştırmacı” sıfatını sağlayan program olduğundan benim için çok kıymetli. Çalışmalarımın
TÜBİTAK tarafından destekleniyor ve ödüllendiriliyor oluşu bana hem motivasyon hem de gurur veriyor.
Ömer Tarık Esengür
Tıp Fakültesi 4. Sınıf Öğrencisi
Lisans eğitimine başladığım günden bu yana akademik araştırma dünyasının bir parçası olmak için
uğraşıyordum. STAR Programı aracılığıyla artık resmen bu dünyanın içinde olmanın büyük sevincini
yaşıyorum. Yalnızca klinik çalışmalarla yetinmeyip laboratuvarlarda da hünerlerini gösterebilen
hekimlerin dünya üzerindeki etkilerinin ne kadar büyük olabileceğinin farkındayım. Bu yüzden
araştırmacı bir klinisyen olmak şu anki en büyük hedefim. Bu hedefe yaklaşırken okulumdan ve
TÜBİTAK’tan böyle bir destek almış olmaktan gurur duyuyorum. STAR Programı’nın gelecek yıllarda
benim gibi, bilimsel araştırmaya ilgi duyan daha çok öğrenciye destek olmasını ve onlara da bu yolda
kılavuz olmasını diliyorum.
KUTTAM FAALİYET RAPORU 2017-2020 127
128
KUTTAM FAALİYET RAPORU 2017-2020
KUTTAM FAALİYET RAPORU 2017-2020 129
ÜNİVERSİTE
SANAYİ
İŞ BİRLİĞİ
130
KUTTAM FAALİYET RAPORU 2017-2020
BEYONDCARE® MOBIL EKG TAKIP SISTEMI
Beyondcare® ile giyilebilir sağlık teknolojileri
ve biyosensörler yardımıyla hastaların günlük
hayatlarında kesintisiz ve uzun süreli takip
edilmeleri sağlanırken elde edilen veriler, bulut
üzerinde makine öğrenmesine dayalı akıllı
algoritmalarla analiz edilir ve anlık olarak sağlık
çalışanının erişimine sunulur. Beyondcare®
içinde bulunan EKG, solunum, sıcaklık ve hareket
sensörleriyle elde edilen verilerden kardiyo, fiziksel
durum ve uyku analizleri yapılır. BeyondCare®,
kablosuz ve suya dayanıklı tasarımıyla hastanın
hayatına konfor katarak hafif ve ergonomik
tasarımıyla kullanım kolaylığı sağlar, uzun süreli
takiple sağlık çalışanının teşhis süreçlerini
kolaylaştırır.
KUTTAM’ın sanayi-üniversite iş birliği niteliğindeki
desteğiyle ürünün geliştirme sürecinde analiz
sonucu elde edilen raporlar, KUTTAM hekimlerinin
görüşleri doğrultusunda ihtiyaca göre şekillendirildi.
Koç Üniversitesi Hastanesi Kardiyoloji Servisi’nde
iki protokollü klinik çalışma yürütüldü. Klinik
çalışmalar sonucu sahadan alınan geri bildirimler,
KUTTAM hekimleriyle değerlendirilerek ürünün
kullanılabilirliğini artırmak üzere ürün geliştirme
sürecinde Arçelik İnovasyon ekipleri tarafından girdi
olarak kullanıldı.
Klinik çalışmaya ait makale*, “Journal of
Electrocardiology” dergisinde yayınlandı. KUTTAM
hekimleri Asia Pacific Heart Rhythm Society’nin
uluslararası bir panelinde çalışmayla ilgili “Clinical
Validation of an ECG Smart Patch” konulu
bir sunum gerçekleştirdiler. Koç Üniversitesi
Hastanesi’nde BeyondCare® Mobil EKG Takip
Sistemi’nin entegrasyonu tamamlanarak ürün
kullanıma hazır hale getirildi.
*“The quality of ECG data acquisition, and diagnostic performance of
a novel adhesive patch for ambulatory cardiac rhythm monitoring in
arrhythmia detection”. Karaoğuz MR, Yurtseven E, Aslan G, Deliormanlı
BG, Adıgüzel Ö, Gönen M, Li KM, Yılmaz EN.J Electrocardiol. 2019 Feb
28;54:28-35.
EARSTIM
Earstim cihazı, kulak üzerine verilen ağrısız elektrik uyarılarıyla
Parkinson hastalığının belirli semptomlarını önemli seviyede
azaltıyor. Geliştirilen platform teknolojisi, iki adet uluslararası
patentle korunuyor. Earstim cihazı, Koç Üniversitesi Tıp
Fakültesi ile Elektrik-Elektronik Mühendisliği Bölümlerinde
multidisipliner geliştirme sürecini takiben, KUTTAM desteğiyle
Türkiye’de üç klinik araştırmada kullanıldı. Koç Üniversitesi
Hastanesi, bu çalışmalardaki merkezlerdendir. Cihazın
ticarileştirilmesi amaçlı, mühendislik geliştirmeleri ve klinik
araştırmaları devam ediyor.
KUTTAM FAALİYET RAPORU 2017-2020 131
ÜNİVERSİTE SANAYİ İŞ BİRLİĞİ
TARABIOS
Tarabios, bir damla kan örneğiyle
pıhtılaşma süresini (PT/ INR değeri) bir
dakikanın altında bir zamanda ve yüksek
hassasiyetle belirleyebiliyor. Geliştirilen
biyosensör teknolojisi, fiber optiğe dayalı
mekanik bir ölçüm sistemidir ve aynı
zamanda başka kan testlerine de olanak veren
ve üç adet uluslararası patentle korunan bir platform
teknolojisidir. Tarabios platformu, elektronik ve optik
sistemlerin bulunduğu cihaz ve tek kulanımlık kartuştan
oluşuyor.
Projenin yürütüldüğü özel laboratuvar alanının
KUTTAM bünyesinde olması, multidisipliner bir ortamda
çalışma imkanı sunarak gerekli tıbbi, biyoteknolojik,
teknik malzeme, test cihazları, prototipleme ve uzman
desteğine kısa sürede ulaşılabilmesini sağladı. Ayrıca Koç
Üniversitesi bünyesinde Mühendislik
Bilimleri yanında Tıp/Biyoteknoloji
Bölümlerinin olması projenin
yürütülmesini hızlandırıyor. Projenin 200
hastayla gerçekleştirilen ön klinik testleri, Koç
Üniversitesi Hastanesi ve Koşuyolu Hastanesi’nde
başarılı bir şekilde tamamlandı. Ticarileşme faaliyetleri
ise devam ediyor.
2019’da AIFD’nin düzenlediği Bio Start-up yarışmasında
birinci seçilen Tarabios, Amerika Birleşik Devletleri’nde
Bio Convention etkinliğine katılma hakkı kazandı.
Koç Holding firmaları arasında yapılan En Başarılı
Koçlular yarışmasında “Yaratıcı Yenilikçiler”
kategorisinde birincilik ödülüne layık görüldü. Mart
2020’de yapılan Bio Türkiye Uluslararası Kongresi’nde de
Start-up Başarı Ödülü aldı.
CRANIBOT MİKROCERRAHİ PLATFORMU
Craniobot, beyin damar sistemi çalışmalarında hassas bir şekilde kranial
pencere açılmasına izin veren bir mikrocerrahi platformdur. Craniobot’un
öncelikle yüzey yükseklik haritası çıkaran ucuyla istenilen bölgenin kafatası
yükseklik haritası hassas bir şekilde çıkarılır. Daha sonra, oluşturulan
profille Craniobot, altta yatan dokulara zarar vermeden kranial pencerenin
açılmasını sağlar. Craniobot ayrıca kafatası inceltme ve küçükten büyüğe
kraniotomi açmak için de kullanılabilir. Craniobot cihazı serbest erişimli
uluslararası bir çalışmaya paralel olarak Optofil A.Ş. tarafından geliştirildi.
Cihazın KUTTAM bünyesindeki laboratuvar testleri devam ediyor. Cihazın
ticarileştirilmesi amaçlı mühendislik geliştirmeleri Optofil A.Ş., klinik testleri
ve deneyleri ise KUTTAM bünyesinde gerçekleştiriliyor. Cihazın son
kullanıcı bir ürün haline getirilmesi için araştırmalar ve çalışmalar sürüyor.
QUANTACELL
QuantaCell, küçük, hızlı, kullanıcı dostu çözümleri ve kullanıcı dostu arayüzüyle
rahatlıkla kullanılabilen bir otomatik hücre sayım cihazıdır. Özgün optik tasarımı
ve görüntü işleme algoritmasıyla hücre konsantrasyonunu, hücre boyut
dağılımını ve canlılık oranını ölçebiliyor. QuantaCell otomatik hücre sayım cihazı,
Optofil A.Ş. tarafından özgün bir ticari ürün olarak geliştirildi. Cihazın hücre
sayım algoritmalarının geliştirilmesi ve klinik testlerinin tamamlanması KUTTAM
laboratuvarlarında gerçekleştiriliyor. QuantaCell 2020 yılında Optofil A.Ş. tarafından
son kullanıcı ürün haline getirildi ve kullanıma sunuldu.
132
KUTTAM FAALİYET RAPORU 2017-2020
ROBOTIK CERRAHI KOL
Geleneksel yöntemlerin yerini alacak teknolojileri
geliştirmek ve beyin ameliyatlarının hassasiyetini
artırmanın odak noktası haline geldiği günümüzde,
KUTTAM çatısı altında üniversite-sanayi iş birliği
kapsamında yürütülen projelerden biri de Robotik
Cerrahi Kol’dur. Robotik Cerrahi Kol, hayati
önem taşıyan beyin ameliyatlarında beynin
derin bölgelerine erişmeyi ve işlem yapmayı
kolaylaştırmayı hedefliyor. Beyin gibi “kusursuz” bir
organa “mükemmel” şekilde yaklaşmayı amaçlayan
Robotik Cerrahi Kol’un piyasadaki az sayıda rakibine
göre eşsiz özelliklere sahip olması için çalışmalar
devam ediyor. Geliştirilen robotik cerrahi sistem,
kendisine yüklenen radyolojik görüntüleri işleyecek,
sahip olduğu sensör ve optik sistemlerle hedeflenen
noktaya yüksek hassasiyette götürecek, ulaşılan
dokunun patolojik olup olmadığını ayırt etmeyi
sağlayacak ve daha da önemlisi arka planda çalışan
yapay zeka ile cerraha en güvenli giriş noktası ve
ilerleyeceği yolu önerecek.
destekli nöroşirurjinin ilerlemesi için büyük fırsat
yaratıyor. Son yıllarda fonksiyonel nöroşirurji alanında
kullanıma giren az sayıda robotik cerrahi kol, robot
yardımlı cerrahilerin sayısında artışa yol açtı.
Robot destekli bir ameliyatın ilk uygulamasının
beyin ve sinir cerrahisinde olmasına rağmen,
günümüzde robotik sistemler diğer tıp alanlarına
kıyasla daha az kullanılıyor. Görüntüleme teknikleri
ve mühendislikteki gelişmeler bilgisayar ve robotik
ÇOK FONKSİYONLU PORTATİF SOLUNUM DESTEK CİHAZI
CPAP, APAP, BiPaP, ASV
operasyonel modlarında
çalışabilen hafif ve taşınabilir
çok fonksiyonlu solunum
destek cihazıdır. Nebulizer
ve nemlendirici sistemlerle
entegre edilebilir. Hastaya özel
otomatik kalibrasyon sistemine
sahiptir. Akut veya kronik
solunum problemlerinde destek
sağlayabilir. Koç Üniversitesi
Üretim ve Otomasyon Araştırma
Merkezi’nde Başarı Teknoloji
Firması için özel olarak geliştirilen
yeni bir sistemdir.
KUTTAM FAALİYET RAPORU 2017-2020 133
ÜNİVERSİTE SANAYİ İŞ BİRLİĞİ
ARÇELİK SAĞLIK KİOSKU
Arçelik ve KUTTAM tarafından geliştirilen Self Check
in Health Kiosk Yerinde Göz Hastalıkları Takip
Sistemi’nin klinik aşamalara geçiş sürecinde ihtiyaç
duyulan teknik ve kognitif desteğin yanı sıra, etik kurul
süreçleri hakkında da her türlü akademik destek KUTTAM
ekibi tarafından sunuldu. Health Kiosk sistemi bünyesinde
yer alan Diyabetik Retinopati Teşhisinde Karar Destek
Sistemi modülünün teknik altyapısı Tayvan merkezli ITRI
şirketi tarafından sağlandı. Elde edilen verilerin analizi
ve kullanılacak istatistiksel yöntemlerin seçimi, büyük
verinin işlenmesi tamamen KUTTAM araştırmacıları
tarafından yürütüldü. Bunların yanı sıra;
• Ürün geliştirme sürecinde yapılan analizler
sonucunda elde edilen raporlar, karşılıklı bilgi
alışverişinde bulunarak KUTTAM hekimlerinin
geri bildirimleri doğrultusunda ihtiyaca yönelik
şekillendirildi.
• Koç Üniversitesi Hastanesi Göz Hastalıkları
Kliniği’nde Diyabetik Retinopati Teşhisinde Karar
Destek Sistemi modülünün Mayıs-Eylül 2019
arasında 100 hastayla klinik validasyon çalışması
gerçekleştirildi.
• Klinik çalışmalar sonucu sahadan alınan
geri bildirimler KUTTAM hekimleriyle birlikte
değerlendirilerek ürünün kullanılabilirliğini artırmak
üzere ürün geliştirme sürecinde Ar-Ge ekipleri
tarafından girdi olarak kullanıldı.
• Gerçekleştirilen klinik çalışmanın akademik
makalesi (Validation Results of a Deep Learning
Algorithm for Detection of Diabetic Retinopathy
with Lesion Localization from Retinal Fundus
Photographs) iki tarafın verdiği destekle Eylül
2019’de bitirildi ve uluslararası Association for
Research in Vision and Ophthalmology (ARVO)
cemiyetinin Mayıs 2020’de gerçekleştirilmesi
planlanan yıllık toplantısında sunuldu.
• Koç Üniversitesi Hastanesi’nde Diyabetik Retinopati
Teşhisinde Karar Destek Sistemi’nin Health Kiosk
Göz Hastalıkları Takip Sistemi ile entegrasyonu
tamamlanarak ticari olarak sunum için hazır hale
getirildi.
Arçelik ve KUTTAM arasında yürütülen iş birliğiyle;
• Türkiye’de ilk defa şeker hastalıklarına bağlı göz
sorunlarını yerinde tespit edebilen mobil teletıp
entegre yapay zeka tabanlı self check in sağlık
kiosku üretildi.
• Mobil yapay zeka entegre teletıp teknolojilerinin
hasta takibi, kronik hastalıklar, uzaktan hasta bakımı,
sağlık turizmi, yaşlı bakımı uygulamaları ve sağlıklı
yaşam programlarında kullanılabilme potansiyeli
gösterildi.
• Uzaktan Hasta Takip Sistemleri kapsamında
geliştirilmekte olan cihaz ve sensörlerin teşvikinin
önü açıldı.
• Mühendis-hekim iş birliği sonucu oluşturulan akıllı
algoritmalar sayesinde hekimlere karar destek
sistemi sunan öncü bir teknoloji oluşturuldu,
sağlıkla ilgili makine öğrenmesi destekli yapay zeka
algoritmalarının geliştirilmesinin önü açıldı.
134
KUTTAM FAALİYET RAPORU 2017-2020
YÜKSEK ÇÖZÜNÜRLÜKLÜ MIKROENDOSKOP
Dr. Berna Morova’nın yürütücülüğünde Koç Üniversitesi Fizik Bölümü ve KUTTAM ile ortak yürütülen çalışmalarda
gelişmiş aydınlatma teknikleri kullanılarak yüksek çözünürlüklü floresan mikroendoskop geliştiriliyor. Bu
mikroendoskopta kamera önüne monte edilmiş optik sistem ve gelişmiş fiber demetiyle seçici alan aydınlatması
kullanan taşınabilir, yüksek çözünürlüklü hücresel görüntüleme sistemi üzerine çalışılıyor.
IŞIK TABAKASI FLORESANS MIKROSKOPISI
Doç. Dr. Müjdat Zeybel’in
yürütücülüğünde Koç
Üniversitesi Tıp Fakültesi,
Koç Üniversitesi Fizik
Bölümü ve İstanbul
Teknik Üniversitesi
Elektronik ve Haberleşme
Mühendisliği’nden
araştırmacılar ile
KUTTAM bünyesinde
yürütülen çalışmalarda
bir ışık tabakası floresans
mikroskobu geliştirildi
ve bu cihazla CLARITY
tekniği kullanılarak
saydamlaştırılmış biyopsi
örneklerinin çok renkli
floresans görüntülemesi
çalışmaları yürütülüyor.
KUTTAM FAALİYET RAPORU 2017-2020 135
PATENTLER
136
KUTTAM FAALİYET RAPORU 2017-2020
PATENT
KONUSU
BAŞVURULAN
PATENT OFİSİ
BAŞVURUNUN
DURUMU
Migren Tedavisi için Poloxamer Kaplı Karbenoksolon
İçeren Nanopartiküller
Türkiye
Değerlendirme aşamasında
A Method and Apparatus for Detecting Nanoparticles
and Biological Molecules
ABD
Değerlendirme aşamasında
Hidrojel İçeren Mikrofluidik Çiplerde Hücre
Büyümesi, Anjiyogenez
Türkiye
Değerlendirme aşamasında
Tarabios
ABD, Avrupa
Patentlidir. Klinik çalışmaları
KUTTAM'da devam ediyor.
Stoparkinson ABD, Avrupa, Japonya Patentlidir.
Beyondcare
ABD, Avrupa
Patentlidir. Klinik araştırmaları
KUTTAM'da tamamlandı.
Microfluidic Thromboelastometry Instrument (PCT/
TR2018/050405)
Türkiye, Avrupa, ABD
Değerlendirme aşamasında
Intensive Care Unit Noise Monitor ABD, Avrupa Değerlendirme aşamasında
Automated Urine Monitor ABD, Avrupa Değerlendirme aşamasında
New Magnetorheological Fluid Damper System for
Increasing Stability of Boring Bars (Sponge-type and
Annular)
Anthracene-Functionalized Dual Cross-Linked
Glycan-Based Hydrogel with Reversible Crosslinking
and a Method for Their Preparation
ABD, Avrupa
ABD, Avrupa
Değerlendirme aşamasında
Değerlendirme aşamasında
Fluoro/(Trifluoromethoxy)-2-Indolinone Derivatives ABD, Avrupa Değerlendirme aşamasında
Uyarılmış Pluripotent Kök Hücreden Farklılaştırılan
Epcam+ Endodermal Progenitor Hücrelerden,
Uzun Süreli ve İşlevsel Hepatik Organoid (Ehepo)
Kültürünün Oluşturulması
Türkiye
Değerlendirme aşamasında
KUTTAM FAALİYET RAPORU 2017-2020 137
ÖDÜLLER
138
KUTTAM FAALİYET RAPORU 2017-2020
KUTTAM’da araştırmacılar, yürüttükleri
projelerden elde edilen bilgilerle yeni
nesil tanı ve tedavi yöntemlerinin
geliştirilmesine imkan sağlıyorlar.
KUTTAM FAALİYET RAPORU 2017-2020 139
ÖDÜLLER
AFSUN ŞAHIN
• Avrupa Görme
ve Göz Araştırma
Derneği Genç
Araştırmacı
Ödülü, European
Association for
Vision and Eye
Research, 2019
ATAY VURAL
• Georg Forster
Deneyimli
Araştırmacılar
İçin Araştırma
Bursu, Alexander
von Humboldt
Foundation, 2017-
2018
BUSE CEVATEMRE
• Moleküler Kanser
Araştırmaları
Merkezi (MOKAD)
Genç Temel
Kanserler
Araştırmacısı Ödülü,
7. Multidisipliner
Kanser Araştırmaları
ve 1. Temel Onkoloji
Kongresi, 2018
CEYDA AÇILAN
AYHAN
• Bilim Kadınları
Ödülü, L’Oreal, 2018
ELIF NUR FIRAT
KARALAR
• Bilim Ödülü, İzmir
Biyotıp ve Genom
Merkezi (IBG), 2020
• Yılın Bilim İnsanı
Ödülü, Science
Heroes Association,
2019
FILIZ
ŞENBABAOĞLU
• Avrupa Moleküler
Biyoloji
Organizasyonu
(EMBO) Kısa
Dönemli Bursu*,
2018
FUAT BALCI
• Mustafa Parlar
Ödülü, ODTÜ Parlar
Vakfı, 2019
GÜLNIHAL ÖZCAN
• En İyi Sözel
Sunum Ödülü,
7. Multidisipliner
Kanser Araştırmaları
ve 1. Temel Onkoloji
Kongresi, 2018
* Oxford Üniversitesi’nde Prof. Udo Oppermann’ın laboratuvarında üç ay boyunca Beyin Kanseri ve İlaç Direnci
140
KUTTAM FAALİYET RAPORU 2017-2020
HAKAN ÜREY
HALE YAPICI ESER
HASAN BAYRAM
HÜLYA KAYSERILI
• Sedat Simavi Bilim
Ödülü, Sedat Simavi
Vakfı, 2019
• Genç Bilim İnsanları
Ödülü, BAGEP -
Bilim Akademisi,
2020
• Amerikan Toraks
Derneği (ATS)
Bursu, American
Thoracic Society,
2018
• Üstün Araştırma
Ödülü, Koç
Üniversitesi, 2019
İHSAN
SOLAROĞLU
• Başarı Ödülü,
TÜBİTAK, 2020
• Koç Üniversitesi
Rektörlük Özel
Ödülü, Koç
Üniversitesi, 2019
İREM ŞAHIN
• Women in Science,
L’Oreal, 2020
MEHMET CENGIZ
ONBAŞLI
• GEBİP - Üstün Genç
Bilim İnsanları
Ödülü, TÜBA, 2019
MEHMET GÖNEN
• Aziz Sancar Özel
Teşvik Ödülü,
TÜSEB, 2020
• Genç Bilim İnsanları
Ödülü, BAGEP -
Bilim Akademisi,
2017
KUTTAM FAALİYET RAPORU 2017-2020 141
ÖDÜLLER
METIN SITTI
• Yılın Atılım Ödülü,
World Science
Submit, 2020
MURAT
HASANREISOĞLU
• Uluslararası Eğitim
Ödülü, American
Academy of
Ophthalmology,
2020
MÜJDAT ZEYBEL
• Üstün Araştırma
Ödülü, Koç
Üniversitesi, 2019
NATHAN LACK
• Genç Bilim İnsanları
Ödülü, BAGEP -
Bilim Akademisi,
2020
ÖZGÜR BARIŞ
AKAN
• TÜBİTAK Bilim
Ödülü, TÜBİTAK
2020
• ACM NanoCom
Outstanding
Milestone Award,
Association
for Computing
Machinery, 2019
ÖZGÜR ÖKTEM
• TCG Sedat Simavi
Ödülü, Health
Science Ödülü**,
2018
SAVAŞ TAŞOĞLU
• Genç Bilim İnsanları
Ödülü, BAGEP - Bilim
Akademisi, 2020
• Sedat Simavi Health
Science Ödülü, Türkiye
Gazeteciler Cemiyeti,
2020
• Yılın Bilim İnsanı
Ödülü, Science Heroes
Association, 2019
SEÇIL VURAL
• Genç Bilim İnsanları
Ödülü, BAGEP - Bilim
Akademisi, 2020
• 10. Türkan Saylan
Bilim Ödülü,
Association
for Supporting
Contemporary Life,
2020
• Women in Science,
L’Oreal, 2019 ve 2020
** Endojen c-Jun N-Terminal Kinaz (JNK) Aktivitesi, Normal ve Kötü Huylu Granüloza Hücreleri Arasındaki Sınırı Belirler
142
KUTTAM FAALİYET RAPORU 2017-2020
SEDA KIZILEL
• Avrupa Görme
ve Göz Araştırma
Derneği Genç
Araştırmacı
Ödülü, European
Association for
Vision and Eye
Research, 2019
SEDAT
NIZAMOĞLU
• Yılın Bilim İnsanı
Ödülü, Science
Heroes Association,
2019
TAMER ÖNDER
• TÜBİTAK Özel Teşvik Ödülü,
TÜBİTAK 2020
• Sabri Ülker Bilim Ödülü, Sabri Ülker
Vakfı, 2019
• Newton Gelişim Bursu***, Tıp
Bilimleri Akademisi, 2016-2019
TARABIOS - Optik
MEMS Laboratuvarı ve
KUTTAM iş birliği ile
geliştirilen Bir Damla
Kandan Hastalık Test
Cihazı, En Başarılı
Koçlular yarışmasında
“Yaratıcı Yenilikçiler”
kategorisinde birincilik
ödülüne layık görüldü
*** Yeniden Programlama ve Uyarılmış Pluripotent Kök Hücre Üretiminde Yeni Epigenetik Kimyasal Probların Keşfi ve Kullanımı
KUTTAM FAALİYET RAPORU 2017-2020 143
LİSANSÜSTÜ
EĞİTİM
Sağlık hizmetlerinin geleceği, temel bilginin hasta yatağına hızla
ulaşmasını gerektiriyor. Çok iyi eğitilmiş KUTTAM mezunları Türkiye’nin
küresel düzeyde bilgiye dayalı rekabet gücünün artırılmasına katkıda
bulunuyor ve Türkiye’de sağlık endüstrisinin gelişimine ve sürekliliğinin
sağlanmasına hizmet ediyorlar. Yüksek kalitede eğitim ve araştırma
olanaklarını kullanarak eğitimdeki yenilikler ile toplum ve dünya sağlığının
iyileştirilmesi için geleceğin liderlerini yetiştirmeyi amaçlayan KUTTAM
enstitüleri, sağlık alanındaki araştırmalarıyla dünyayı etkileyerek alanında
ulusal lider olmayı hedefliyor. Koç Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü
ve Fen Bilimleri Enstitüsü’nün disiplinlerarası anlayışla yürüttükleri yüksek
lisans programları, uluslararası arenada tanınmış öğretim üyelerinin
danışmanlığında kendisini sağlık bilimleri alanında geliştirmek isteyen
öğrencilere açıktır. KUTTAM, yüksek eğitim kalitesine sahip yüksek lisans
öğrencilerine çığır açıcı araştırma olanakları sağlayan, her türlü altyapı ve
teknik desteği veren çok önemli bir ekosistemdir.
144
KUTTAM FAALİYET RAPORU 2017-2020
FEN BILIMLERI ENSTITÜSÜ (GSSE)
Koç Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, kuruluşundan bu yana hızlı bir büyüme göstermiş olup alanında dünya
çapında ün yapmış ve ödüllü birçok öğretim görevlisiyle çalışmalarına devam ediyor. Enstitü, Nanomalzeme,
Biyoteknoloji, Biyoenformatik, Sürdürülebilir Enerji, Sistem Mühendisliği ve Sistem Biyolojisi, İlaç Tasarımı,
Sinyal İşleme, Optik, Telekomünikasyon, Elektromanyetik, Nanoteknoloji, Robotik, Mekatronik, Biyomekanik,
Fotonik, Kuantum Fiziği, Kombinatorik ve Çizge Kuramı, Topoloji gibi geniş uygulama alanlarına sahip
konularda araştırmalarına devam ediyor. Fen Bilimleri Enstitüsü, günümüzün teknolojik ve bilimsel ihtiyaçlarını
göz önünde bulundurarak giderek büyüyen akademik yelpazesiyle eğitime hizmet vermeyi hedefliyor. 2001
yılında öğrenci almaya başlayan Koç Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü’nde şu anda 17 yüksek lisans ve 14
doktora olmak üzere 31 program bulunuyor.
Mühendislik Lisansüstü Programları
• Bilgisayar Bilimleri ve Mühendisliği
• Biyo-Medikal Bilimler ve Mühendislik
• Elektrik ve Elektronik Mühendisliği
• Endüstri Mühendisliği*
• Endüstri Mühendisliği ve İşletme Yönetimi**
• Hesaplamalı Bilimler ve Mühendislik
• Kimya ve Biyoloji Mühendisliği
• Malzeme Bilimi ve Mühendisliği
• Makine Mühendisliği
• Optoelektronik ve Fotonik Mühendisliği*
Fen Lisansüstü Programları
• Biyo-Medikal Bilimler ve Mühendislik
• Fizik
• Hesaplamalı Bilimler ve Mühendislik
• Malzeme Bilimi ve Mühendisliği
• Matematik
• Moleküler Biyoloji ve Genetik
• Optoelektronik ve Fotonik Mühendisliği*
Daha fazla bilgi için: https://gsse.ku.edu.tr/ gsse@ku.edu.tr
*Sadece yüksek lisans programı bulunmaktadır.
**Sadece doktora programı bulunmaktadır.
KUTTAM FAALİYET RAPORU 2017-2020 145
LİSANSÜSTÜ EĞİTİM
KOÇ ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ (GSHS)
Koç Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, sağlık bilimleri alanında özgün çalışmalar yapmak isteyen
yüksek lisans ve doktora öğrencilerine ve öğretim üyelerine entegrasyon sağlayan bir platform oluşturur.
Laboratuvarlardan klinik uygulamalara yeni, inovatif teknolojilerin ve bilgilerin transferi sağlık alanında
önemli bir gerekliliktir. Bu amaca ulaşmak için MS ve PhD programları önemli bir başlangıç noktasıdır. Koç
Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, 5 doktora ve 9 yüksek lisans programı, yüksek eğitim kalitesi ve son teknoloji
laboratuvarlarıyla translasyonel çalışmalara olanak sağlıyor. Enstitü programları, uluslararası arenada tanınmış
öğretim üyelerinin süpervizyonunda kendini sağlık bilimleri alanında geliştirmek isteyen öğrencilere açıktır.
Enstitüden mezun olan yüksek lisans ve doktora öğrencileri, hem sanayide hem de tanınmış üniversitelerde
akademik kadrolarda yer buluyor.
Yüksek Lisans Programları
• Tıbbi Fizyoloji
• Tıbbi Mikrobiyoloji
• İmmünoloji (Tezli ve Tezsiz)
• Nörobilim
• Hücresel ve Moleküler Tıp
• Üreme Biyolojisi
• Küresel Sağlık (Tezli ve Tezsiz)
• Hemşirelik
• Yoğun Bakım Hemşireliği
Doktora Programları
• Nörobilim
• Hücresel ve Moleküler Tıp
• İmmünoloji
• Üreme Tıbbı
• Hemşirelik
Daha fazla bilgi için: https://gshs.ku.edu.tr/ gshs@ku.edu.tr
146
KUTTAM FAALİYET RAPORU 2017-2020
PhD/MSc ÖĞRENCİLERİ
İsim Soyisim Bölüm Derece
AHMET HOŞER Hücresel ve Moleküler Tıp Yüksek Lisans
ALİ CENK AKSU Hücresel ve Moleküler Tıp Doktora
ALİCAN KUŞOĞLU Hücresel ve Moleküler Tıp Doktora
ALİHAN ERDAĞI Nörobilim Doktora
ANIL ŞAFAK KAÇAR Nörobilim Doktora
ARDA ODABAŞ Moleküler Biyoloji ve Genetik Doktora
ATA BERK DEMİR Nörobilim Doktora
AYÇA ŞAHİN Nörobilim Yüksek Lisans
AYLİN SEREN GÜLLER Üreme Biyolojisi Yüksek Lisans
AYSU BİLGE GÖKYÜZÜ Nörobilim Doktora
AYŞE SERAY GÜZEL Hücresel ve Moleküler Tıp Doktora
AYŞENUR OKAN Nörobilim Yüksek Lisans
BAHAR HASANUSTA Nörobilim Doktora
BARIŞ SERGİ Hücresel ve Moleküler Tıp Doktora
BATUHAN MERT KALKAN Hücresel ve Moleküler Tıp Doktora
BENGÜL ÇETİN Moleküler Biyoloji ve Genetik Doktora
BERFİN IRMAK TORUN Biyomedikal Bilimler ve Mühendislik Yüksek Lisans
BERNA ÖZER Hücresel ve Moleküler Tıp Yüksek Lisans
BETİLAY TOPKARA Nörobilim Doktora
BETÜL ERSOY Hücresel ve Moleküler Tıp Doktora
BRUNILDA MEZANI Üreme Tıbbı Doktora
BUĞRAHAN GÜLTEKİN Hücresel ve Moleküler Tıp Doktora
BUKET YİĞİT Hücresel ve Moleküler Tıp Doktora
BURGE ULUKAN Hücresel ve Moleküler Tıp Doktora
BÜŞRA BAYIRBAŞI Moleküler Biyoloji ve Genetik Yüksek Lisans
BÜŞRA İZGİ Nörobilim Doktora
BÜŞRA KÖSE Nörobilim Doktora
BÜŞRA YILDIRIM Hücresel ve Moleküler Tıp Yüksek Lisans
CANAN BAYRAKTAR Hücresel ve Moleküler Tıp Doktora
CANDAN YASEMİN EREN Nörobilim Doktora
CANSEL VATANSEVER Hücresel ve Moleküler Tıp Doktora
CANSU EĞİTİMCİ İmmunoloji Tezsiz Yüksek Lisans
CEMRE AKŞAHİN Nörobilim Doktora
CEMRE UÇARYILMAZ Hücresel ve Moleküler Tıp Yüksek Lisans
CEREN SULTAN YILDIZ Üreme Biyolojisi Yüksek Lisans
CEYDA NUR ALTINTIŞIK Nörobilim Yüksek Lisans
CEYDA ÖZLER Nörobilim Yüksek Lisans
KUTTAM FAALİYET RAPORU 2017-2020 147
PHD/MSC ÖĞRENCİLERİ
İsim Soyisim Bölüm Derece
DEMET KUL Hücresel ve Moleküler Tıp Doktora
DENİZ ALTUNSU Hücresel ve Moleküler Tıp Doktora
DENİZ MORTAZAVİ Hücresel ve Moleküler Tıp Doktora
DENİZ ÖZEN Hücresel ve Moleküler Tıp Doktora
DEREN DEMİREL Hücresel ve Moleküler Tıp Doktora
DİLA ATAK Nörobilim Doktora
DİLARA AYDEMİR Nörobilim Doktora
DOĞANCAN ÖZTURAN Moleküler Biyoloji ve Genetik Doktora
DUYGU AYDEMİR Hücresel ve Moleküler Tıp Doktora
DUYGU YAZICI Hücresel ve Moleküler Tıp Doktora
EBRU YILMAZ Hücresel ve Moleküler Tıp Doktora
ECE ÇEPNİ Hücresel ve Moleküler Tıp Doktora
ECE İLTÜMÜR Üreme Tıbbı Doktora
ECEM AYVAZ Nörobilim Doktora
EDA KUŞAN Hücresel ve Moleküler Tıp Doktora
ELİF BAYRAKTAR Nörobilim Doktora
ELİF KANSIZ Hücresel ve Moleküler Tıp Doktora
ELİF MERVE AYDIN Hücresel ve Moleküler Tıp Doktora
ELİF YAPICI Moleküler Biyoloji ve Genetik Yüksek Lisans
ERDOST YILDIZ Nörobilim Doktora
ESRA ÖZKAN Nörobilim Doktora
EVRİM GÖKSEL Hücresel ve Moleküler Tıp Doktora
EZGİ KURT Hücresel ve Moleküler Tıp Yüksek Lisans
EZGİ YAĞMUR KALA Hücresel ve Moleküler Tıp Doktora
FARINAZ NAZMI İmmunoloji Doktora
FATMA ÖZ Biyomedikal Bilimler ve Mühendislik Yüksek Lisans
FERZAN BETÜL BERBER Moleküler Biyoloji ve Genetik Yüksek Lisans
FRANCESKO HELA Hücresel ve Moleküler Tıp Doktora
FRANCIS K. COOPER Tıbbi Mikrobiyoloji Yüksek Lisans
GAMZE TURAN Hücresel ve Moleküler Tıp Doktora
GENÇER GENÇ Nörobilim Doktora
GHAZAL NARIMANFAR Hücresel ve Moleküler Tıp Yüksek Lisans
GİZEM BABUÇÇU Tıbbi Mikrobiyoloji Yüksek Lisans
GİZEM NUR ŞAHİN Üreme Tıbbı Doktora
GİZEM SÖYLER Üreme Tıbbı Doktora
GÖKÇE GÖKMENOĞLU Nörobilim Yüksek Lisans
GÖKTUĞ AKYOLDAŞ Nörobilim Doktora
GÖKTUĞ KARABIYIK Hücresel ve Moleküler Tıp Doktora
GÜL EYİKUDAMACI İmmunoloji Doktora
GÜLBEN GÜRHAN Hücresel ve Moleküler Tıp Doktora
GÜLİN ÖZCAN Hücresel ve Moleküler Tıp Doktora
148
KUTTAM FAALİYET RAPORU 2017-2020
İsim Soyisim Bölüm Derece
GÜLSÜM DENİZ Nörobilim Yüksek Lisans
GÜLŞAH ŞİMŞİR Moleküler Biyoloji ve Genetik Yüksek Lisans
HADI RAJABI Hücresel ve Moleküler Tıp Doktora
HANDE ÖZKAN Hücresel ve Moleküler Tıp Doktora
HANDE SÜER Hücresel ve Moleküler Tıp Doktora
HİLAL DİLŞAD ARABACI Moleküler Biyoloji ve Genetik Doktora
HİLAL TAŞKIRAN Hücresel ve Moleküler Tıp Yüksek Lisans
HÜLYA TORUN Biyomedikal Bilimler ve Mühendislik Yüksek Lisans
HÜMEYRA NUR KALELİ Hücresel ve Moleküler Tıp Doktora
İPEK BULUT Hücresel ve Moleküler Tıp Doktora
İREM AKBULAK Nörobilim Yüksek Lisans
İREM YENİDOĞAN İmmunoloji Tezsiz Yüksek Lisans
JALE BORAL Hücresel ve Moleküler Tıp Doktora
JANEETA RACHEL THOMAS Üreme Tıbbı Doktora
JAWAD BADRAN Tıbbi Mikrobiyoloji Yüksek Lisans
JUDİ KESIBİ Nörobilim Yüksek Lisans
KARDELEN AKAR Nörobilim Yüksek Lisans
KARDELEN YANGIN Biyomedikal Bilimler ve Mühendislik Doktora
KAYHAN YAKIN Üreme Tıbbı Doktora
KENAN SEVİNÇ Moleküler Biyoloji ve Genetik Doktora
MARWAN AHMAD NASHABAT Hücresel ve Moleküler Tıp Doktora
MEHMET YUNUS ÇOMAR Üreme Biyolojisi Yüksek Lisans
MERVE GÖZEL Hücresel ve Moleküler Tıp Doktora
MERVE KAYIŞ Hücresel ve Moleküler Tıp Doktora
MİNA MAMIPOUR Hücresel ve Moleküler Tıp Doktora
MOHAMMAD MOHAMMADI ARIA Biyomedikal Bilimler ve Mühendislik Doktora
MOHAMMADREZA YOUSEFI Nörobilim Doktora
MORTEZA HEIDARZADEH Nörobilim Doktora
MUHAMMET MUSTAFA ÖZTÜRK Nörobilim Yüksek Lisans
NAREG PINARBAŞI Hücresel ve Moleküler Tıp Doktora
NARGES SHOMALIZADEH Nörobilim Doktora
NAZ UZUNALİOĞLU Hücresel ve Moleküler Tıp Yüksek Lisans
NAZAN AKKAYA Nörobilim Doktora
NESLİHAN ÇİLEK Hücresel ve Moleküler Tıp Doktora
NİL KIRIŞÇIOĞLU İmmunoloji Yüksek Lisans
NİLHAN TORLAK Hücresel ve Moleküler Tıp Doktora
NUR KONYALILAR Hücresel ve Moleküler Tıp Doktora
NURİYE SOLCAN Moleküler Biyoloji ve Genetik Yüksek Lisans
ORHAN AĞCAOĞLU Hücresel ve Moleküler Tıp Doktora
ÖZEN LEYLEK Hücresel ve Moleküler Tıp Doktora
ÖZGÜR CAN EREN İmmunoloji Doktora
KUTTAM FAALİYET RAPORU 2017-2020 149
PHD/MSC ÖĞRENCİLERİ
İsim Soyisim Bölüm Derece
ÖZGÜR ÖZTOP ÇAKMAK Nörobilim Doktora
ÖZLEM YEDİER Moleküler Biyoloji ve Genetik Doktora
PELİN KOCDOR Nörobilim Doktora
PIRIL HİLAL SARAÇOĞLU Hücresel ve Moleküler Tıp Doktora
RAMİZ DEMİR Hücresel ve Moleküler Tıp Doktora
ROJBİN EL İmmunoloji Yüksek Lisans
SABA KHOSHBAKHT Hücresel ve Moleküler Tıp Yüksek Lisans
SAHRA ARAS Hücresel ve Moleküler Tıp Yüksek Lisans
SANEM COŞKUN DUMAN Nörobilim Doktora
SEÇİL VURAL İmmunoloji Doktora
SELİN SELVİ Nörobilim Doktora
SEMİH ARBATLI Hücresel ve Moleküler Tıp Doktora
SENA ÖZKAN Hücresel ve Moleküler Tıp Doktora
SERCAN GÜLOĞLU Hücresel ve Moleküler Tıp Doktora
SETENAY GUPSE ÖZCAN Hücresel ve Moleküler Tıp Doktora
SEVAL KÜBRA KORKUNÇ İmmunoloji Yüksek Lisans
SEVGİ ÖZTÜRK Tıbbi Mikrobiyoloji Yüksek Lisans
SEVGİ SARICA Hücresel ve Moleküler Tıp Doktora
SEVGİ YUSUFOĞLU Üreme Tıbbı Doktora
SILA TURGUT Hücresel ve Moleküler Tıp Yüksek Lisans
SINA MOJTAHEDI Biyomedikal Bilimler ve Mühendislik Doktora
SİNEM ERKAN Hücresel ve Moleküler Tıp Yüksek Lisans
SÜMEYRA SAĞLAM Nörobilim Yüksek Lisans
ŞEYMA TEKGÜL Moleküler Biyoloji ve Genetik Yüksek Lisans
TANSU DORAN Nörobilim Doktora
TEVRİZ DİLAN DEMİR Hücresel ve Moleküler Tıp Doktora
TUĞÇE GÜL Nörobilim Doktora
UFUK CAN SOLMAZ Moleküler Biyoloji ve Genetik Yüksek Lisans
UĞUR AKCAN Nörobilim Doktora
YAĞMUR ERGÜN Üreme Biyolojisi Yüksek Lisans
YASEMİN KUVVET Nörobilim Yüksek Lisans
YELİZ ÇELİK Nörobilim Doktora
ZAKHIRIDDIN KHOJAKULOV Nörobilim Doktora
ZEYNEP ECE KULOĞLU İmmunoloji Yüksek Lisans
ZEYNEP GÜLÇE TALAY İmmunoloji Doktora
150
KUTTAM FAALİYET RAPORU 2017-2020
MEZUNLAR
İsim Soyisim
Program
Mezuniyet
Yılı
Danışman
Güncel Pozisyonu
GAMZE BİLDİK Üreme Biyolojisi 2016 Özgür Öktem
NİDA KARAHAN Üreme Biyolojisi 2018 Serçin Karahüseyinoğlu
MD Anderson Cancer Center, Doktora
Sonrası Araştırmacı
University of Wisconsin Madison,
Doktora Sonrası Araştırmacı
YAĞMUR ÇETİN TAŞ Nörobilim 2018 Yasemin Gürsoy Özdemir Doktora Sonrası Araştırmacı
KÜBRA SARI Üreme Biyolojisi 2019 Serçin Karahüseyinoğlu
Sağlık Bilimleri Üniversitesi, Histoloji-
Embriyoloji, Doktora Sonrası
Araştırmacı
AHMET CİNGÖZ Hücresel ve Moleküler Tıp 2019 Tuğba Bağcı-Önder KUTTAM, Doktora Sonrası Araştırmacı
EZGİ ÖZYERLİ Hücresel ve Moleküler Tıp 2019 Tuğba Bağcı-Önder KUTTAM, Doktora Sonrası Araştırmacı
MÜGE ATIŞ Hücresel ve Moleküler Tıp 2019 Mehmet Kaya
Montreal Üniversitesi, Doktora Sonrası
Araştırmacı
NAZLI ATAÇ Hücresel ve Moleküler Tıp 2019 Füsun Can KUTTAM, Doktora Sonrası Araştırmacı
FİLİZ ŞENBABAOĞLU Hücresel ve Moleküler Tıp 2019 Tuğba Bağcı-Önder
Oxford Üniversitesi, Doktora Sonrası
Araştırmacı
MERVE ÖZGÜR Nörobilim PHD 2019 Safiye Çavdar İzmir Ekonomi Üniversitesi, Dr. Öğr. Üyesi
EMİNE ŞEKERDAĞ Nörobilim PHD 2019 Yasemin Gürsoy Özdemir KUTTAM, Doktora Sonrası Araştırmacı
FİDAN ŞEKER Hücresel ve Moleküler Tıp 2020 Tuğba Bağcı-Önder KUTTAM, Doktora Sonrası Araştırmacı
ALİŞAN KAYABÖLEN Hücresel ve Moleküler Tıp 2020 Tuğba Bağcı-Önder KUTTAM, Doktora Sonrası Araştırmacı
ÖZGÜR ALBAYRAK Hücresel ve Moleküler Tıp 2020 Füsun Can KUTTAM, Doktora Sonrası Araştırmacı
CEREN ŞEREF Hücresel ve Moleküler Tıp 2020 Nathan Lack Helsinki Ziyaretçi Araştırmacı
YAĞMUR ERGÜN Üreme Biyolojisi 2020 Serçin Karahüseyinoğlu
Yale Üniversitesi, Doktora Sonrası
Araştırmacı
KUTTAM FAALİYET RAPORU 2017-2020 151
GÖRÜŞLER
DIŞ KULLANICILARDAN
KUTTAM kullanıcı grubu, Koç
Üniversitesi öğretim üyeleri,
lisans ve lisans öğrencileri ve
diğer üniversitelerden, araştırma
merkezlerinden ve şirketlerden
araştırmacılar dahil olmak üzere
geniş bir yelpazeye yayılıyor.
Gelişmiş ekipman kullanımına izin
verilmeden önce tüm kullanıcıların
eğitilmiş olmaları gerekiyor.
Aletlerin kullanımında eğitim,
yardım ve ilgili teknik prosedürler,
randevuyla ve planlanan hizmet içi
eğitim oturumlarında veriliyor. Koç
Üniversitesi kullanıcıları, kullanıcı
bilgileri tanımlandıktan sonra
“labagenda” takvimiyle rezervasyon
yapabiliyorlar.
152
KUTTAM FAALİYET RAPORU 2017-2020
Prof. Dr. Bünyamin Akgül
İzmir Yüksek Teknoloji Enstitüsü
2019 yılında KUTTAM Omiks Laboratuvarı’ndan aldığımız hizmetlerden çok memnun
olduğumuzu belirtmek isterim. Yaşamış olduğumuz teknik sorunlarla ilgili değişik
platformlardaki yaklaşım, yönlendirme ve bilgilendirmeler oldukça memnuniyet
vericiydi. Bu deneyimler ışığında KUTTAM’la çalışmaya devam etmeyi düşünüyoruz.
Prof. Dr. Şermin Genç
Dokuz Eylül Üniversitesi
Biz periferik serum/plazma örneklerinden elde ettiğimiz ekzozomlardan
immunfiksasyon yöntemi ile nöron derive ekzozomları ayırıyoruz. Koç Üniversitesi’nde
hizmet aldığımız TÜBİTAK projesinde esas amaçlarımızdan biri kontrol ve Alzheimer
hastalarının nöron derive ekzozomlarının proteom profilini karşılaştırmaktı. Protein
miktarı çok az örneklerden proteom analizi yapıp yapamayacağımız konusunda
endişeliydik. Koç Üniversitesi’nde önce sınırlı sayıda örnekle ön deneme yaptık.
Proteom analizinin kantitatif yapılabildiğini ve Alzheimer hastalarının nöron derive
ekzozomlarında protein miktarlarının kantitatif olarak kontrollerden farklı olduğunu
gördük. Proteomik sonuçlarımızı hemoglobin ELISA ile daha geniş bir hasta grubunda
çalıştık. Başvurduğumuz andan itibaren Koç Üniversitesi Proteomik Birimi’nin
çalışmamızı destekleyici yaklaşımı bizi oldukça memnun etti. Çalışma sonuçlarını da
pek çok merkezden daha hızlı elde ettik.
Dr. Öğretim Üyesi Yavuz Oktay
İzmir Biyotıp ve Genom Merkezi
Öncelikle hizmet alımı süreci boyunca gösterilen yakın ilgi için KUTTAM’a çok
teşekkür etmek isterim. Bilimsel danışma aşamasından örneklerin gönderilmesi,
işlenmesi ve sonuçların raporlanması aşamasına kadar her uğrakta sağlanan destek
bizim için oldukça değerliydi. Analizlerin hızlı biçimde tamamlanması ve sonuçların
en kısa sürede elimize ulaştırılması bizi daha da memnun etti.
KUTTAM FAALİYET RAPORU 2017-2020 153
Asiye Karakullukçu
Aksense Start-up
“Hastane Enfeksiyonları için Erken ve Hızlı Tanı Sistemlerinin Geliştirilmesi” başlıklı projemiz için laboratuvar
altyapısı ve bilimsel destek sunan KUTTAM, gerek altyapı desteğiyle gerekse nitelikli insan kaynağıyla
yenilikçi sağlık çözümleri geliştirmek için Türkiye’nin en ideal araştırma merkezlerinden biridir. Türkiye
Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu (TÜBİTAK) tarafından desteklenen ve TÜBİTAK-1507 KOBİ Ar-
Ge Başlangıç Destek Programı tarafından finanse edilen projemiz için gerekli olan protein saflaştırma ve
karakterizasyon testlerini KUTTAM’ın sağladığı altyapı ve bilimsel destek sayesinde gerçekleştiriyoruz.
Prof. Dr. Alper Okyar
İstanbul Üniversitesi
KUTTAM’ın özellikle fiziki koşullarının hayvan refahı açısından
yeterli olduğunu düşünüyorum. En önemli husus bence budur.
Yurt dışından nakavt deney hayvanı getirilmesi, üretimi ve bakımı
hususunda da gerektiği gibi hizmet aldık ve almaya devam ediyoruz.
Yöneticiler ve çalışanlar yetkinliğe sahip. Bunun dışında deney
hayvanı tedariki ve gerçekleştirilen işlemler hakkında da yeterli
ölçüde bilgilendirme yapıldığını belirtmek isterim.
Dr. Canan Uğur Yılmaz
Uppsala Üniversitesi
Deney Hayvanları Laboratuvarı’nda çalıştığım süre boyunca alanında uzman ve pratik
becerileriyle desteklerini esirgemeyen laboratuvar çalışanları ile laboratuvarın sağladığı
altyapı sayesinde araştırmamı en uygun şartlarda sürdürdüm. Hem araştırmacılara
sunduğu olabilecek en üst düzeydeki üretim imkanı hem de bu olanakların
sürdürülebilirliği için oluşturulan düzenle KUTTAM Deney Hayvanları Laboratuvarı
Türkiye için büyük bir kazanım. Güvenlikten temin edilen hizmete dek her aşamanın
son derece profesyonelce yürütüldüğü laboratuvar, in vivo bilimsel araştırmaların
yürütülmesinde son derece kıymetli bir birim.
154
KUTTAM FAALİYET RAPORU 2017-2020
Prof. Dr. Siyami Karahan
Kırıkkale Üniversitesi
Öncelikle KUTTAM’ı yetiştirdiği nude (çıplak) farelerin sağlık, mikrobiyolojik
ve genetik kalitesi için tebrik ediyor ve teşekkürlerimi sunuyorum.
Hayvanların gönderim organizasyonu açısından da hiçbir sıkıntı
yaşanmaması bizi ayrıca memnun etti. Ülkemizde böylesi bir hizmeti
sunabilecek bir kurumun olması oldukça mutluluk verici. Bu tür ikinci bir
alımda ilk tercihimiz KUTTAM olacaktır. Ayrıca bazı teknik sorunlarımıza
getirilen pratik ve akılcı yaklaşımdan dolayı da teşekkür ederiz.
Sena Nomak
RS Research
Türkiye’de geliştirilen bir ilaç adayının insanlar üzerindeki
etkilerinin denenmesi konusunda Sağlık Bakanlığı’ndan
şimdiye kadar verilen ilk onayı alan RS Research, klinik
çalışmalara çok yakında başlamaya hazırlanıyor. Bu
aşamaya kadar ülkemizde getirilmiş bir ilaç adayına dair
yapılan ilk Faz-1 çalışmasını verimli bir şekilde yürütmeye ve
tüm paydaşlarımızın gelecekte yapılacak çalışmalara yönelik
bilgi birikimi kazandığı bir iş birlikteliği modeli yaratmaya
büyük önem veriyoruz. KUTTAM, bu yaklaşımımızda en
büyük destekçimiz ve çözüm ortağımız oldu. Bağlantıların
parçalardan daha büyük önem taşıdığı, aktörleri değişse
de iş birlikteliği modeliyle sürdürülebilir ve her bileşeni için
kazanç sağlayan yol haritalarının çizildiği bir ekosistemi
tasarlarken KUTTAM gibi uyumlu bir ortağı yanımızda
bulmak bize hız kazandırıyor. Güçlü altyapısı, uzman ekibi,
sonuç odaklı ve yenilikçilik anlayışını benimsemiş iş modeli
ile KUTTAM, eminiz ki Türkiye’de daha nice ilklere imza atan
bilim insanlarına destek ve güven sağlayacaktır.
KUTTAM FAALİYET RAPORU 2017-2020 155
GÖRÜŞLER
MEZUNLARDAN
Yağmur Ergün
Mezun
2018 yılında Koç Üniversitesi Üreme Biyolojisi Yüksek Lisans programına başvururken,
alacağım iyi eğitimin yanında, KUTTAM gibi eşsiz imkanlara sahip bir laboratuvarda
çalışacağımı hiç düşünmemiştim. Laboratuvara girip deney yapmaya başladığım ilk anlardan
itibaren bilimsel araştırmalarımız için sağlanmış olan tüm olanakların fazlalığı karşısında
oldukça şaşırdığımı söylemeliyim. Mezun olup aralarından ayrılmış olsam da KUTTAM’ın bir
parçası olduğum için çok mutluyum.
Filiz Şenbabaoğlu
Mezun
Müge Atış
Mezun
Koç Üniversitesi Hücresel ve Moleküler Tıp doktora programından Doç. Dr.
Tuğba Bağcı-Önder danışmanlığında 2019 yılında mezun oldum. Şu anda
Oxford Üniversitesi’nde kanserde ilaç direnci alanında doktora sonrası araştırmacı
olarak çalışıyorum. Doktora sırasında edindiğim araştırma tecrübelerinin ve
değerli öğretim üyelerinden aldığım danışmanlıkların kariyerimde ilerlememe
yardımcı olduğunu düşünüyorum. Koç Üniversitesi’nde geçirdiğim süre boyunca
çalışmalarımı dünya çapında çeşitli konferanslarda sunma şansı da buldum.
Ayrıca Oxford’a gerçekleştirdiğim üç aylık araştırma ziyaretini EMBO kısa süreli
bursiyeri olarak tamamladım. Oxford’ta doktora sonrası araştırmacı olarak her gün
kullandığım becerileri bana kazandıran KUTTAM’ın seçkin araştırma tesislerine ve
olağanüstü öğretim üyelerine minnettarım.
Doktora sonrası araştırmacı olarak Kuzey Amerika’nın en büyük çocuk hastanesindeki
araştırma merkezinde çalışıyorum. Koç Üniversitesi’nde altı yıl eğitim almış ve
doktora çalışmalarını da KUTTAM’da 3,5 yılda tamamlamış biri olarak KUTTAM’ın
yüksek etki faktörlü yayınları bulunan diğer üniversite ve araştırma merkezleriyle
rahatça yarışabileceğini söyleyebilirim. Bunun en önemli sebepleri en son teknoloji
ürünlerinin KUTTAM’a kazandırılması ve kurumun sahip olduğu sağlam akademik
kadrodur. Diğer yandan doktora ve yüksek lisans öğrencilerine sağlanan maddi ve
sosyal destek KUTTAM’da bilimsel ortamın sağlıklı bir şekilde ilerlemesine büyük katkı
sunuyor. İstanbul gibi kozmopolit bir şehirde biz bilim insanlarına huzurlu, güvenli ve
dünya standartlarında bilimsel bir ortam sağlayan KUTTAM’ın daha nice başarılara imza
atacağına eminim.
156
KUTTAM FAALİYET RAPORU 2017-2020
Nida Karahan
Mezun
Koç Üniversitesi Üreme Biyolojisi yüksek lisans programında geçirdiğim iki yıl, akademik kariyerimin en
önemli dönüm noktalarından biri oldu. Üniversitenin desteğiyle çalışmalarımı uluslararası toplantılarda
sunma şansını elde ederek tecrübe ve vizyon kazandım. Aldığım eğitimin kalitesi uluslararası standartlarda
olduğu için ABD’de kariyerime devam etme fırsatım oldu. Şu anda Wisconsin-Madison Üniversitesi’nde
sinirbilim alanında araştırma uzmanı olarak çalışıyorum. Akademik kariyerime Koç Üniversitesi’nde
başladığım için gurur duyuyorum ve devam eden destekleri için tüm Sağlık Bilimleri Enstitüsü’ne teşekkür
ediyorum.
İÇ KULLANICILARDAN
İrem Yenidoğan
Tıpta Uzmanlık Öğrencisi
Kayhan Yakın
Doktora Öğrencisi
KUTTAM, yaratıcılıkla geleceğin inşa edildiği bir merkez. Rutin tedavileri vermenin
yeterli olmadığının hep daha iyisini yapmanız gerektiğini size hatırlatan, motivasyon
kaybına izin vermeyen bir araştırma merkezi. Koç Üniversitesi Hastanesi’nin ilk asistan
ekibine dahil bir hekim olarak, üniversitenin ayrıcalığını bana hissettiren fiziksel olarak
hastanenin merkezinde, tabiri caizse kalbinde, yer alan dördüncü katı çok seviyorum.
KUTTAM’ı Türkiye’de bilimin merkez üssü olarak tanımlamak isterim. KUTTAM, 46 yaşındayken, uzun ve yoğun
bir kariyer sonrası doktora yapmaya karar veren bir klinisyene, bilim üretmenin hazzını, “clinical scientist”
olmanın keyfini yaşatan, zihninde algılarında yepyeni pencereler açan, “yurt dışında yapılıyor ama Türkiye’de
olmaz, yapılamaz” klişesini yerle bir eden bir merkez. KUTTAM’da çalışma deneyimini yaşadığım için kendimi
çok şanslı görüyorum.
Muhammed Yüksel
Doktora Sonrası Araştırmacı
KUTTAM, alanında deneyimli ekiplerin yer aldığı, kurulu düzeni ve birinci sınıf
teknolojisiyle bana ve diğer araştırmacılara mevcut, ele alınmamış bilmeceler ile ilgili
çok boyutlu araştırma imkanı sağlıyor. Disiplinlerarası eğitimi teşvik ederek ufkumuzu
daha da genişleten yaklaşımı sayesinde kendimi araştırma alanında daha da güçlenmiş
hissediyorum.
KUTTAM FAALİYET RAPORU 2017-2020 157
Noushin Zibandeh
Doktora Sonrası Araştırmacı
Multidisipliner araştırmaların gücüne inandığım için “Temel bilimler ile mühendislik bilimlerini birleştiren
çalışmaları nasıl yaparız?” sorusuna daha çok odaklandım. KUTTAM bana, farklı alanlarda çalışan akıl hocalarım
ve çalışma arkadaşlarımla bilgi alışverişinde bulunabildiğim, demokrat ve özgür bir çalışma ortamı sunuyor.
Ayrıca bünyesindeki üstün teknolojik donanıma sahip ekipmanlar sayesinde özgün çalışma modelleri
oluşturarak projelerimi gerçekleştirebilmemi sağlıyor.
Buse Cevatemre
Doktora Sonrası Araştırmacı
Doktora sonrası araştırmalarımı devam ettirmek üzere KUTTAM bünyesinde
çalışmayı istememin sebebi, alanında yetkin ve dünya çapında araştırmacıları
bir araya toplayan bir merkez olmasıdır. Etki değeri yüksek araştırmaların,
disiplinlerarası çalışmalar sayesinde gerçekleştiğini benimseyen temel bilim
ve klinik araştırmacılarıyla takım halinde çalışarak kanser tedavisi için yenilikçi
çözümler geliştirmeye çalışmak beni heyecanlandırıyor.
Ahmet Cingöz
Doktora Sonrası Araştırmacı
Koç Üniversitesi Hücresel ve Moleküler Tıp doktora programından mezun oldum. Doktora
çalışmalarımı KUTTAM laboratuvarlarında yapmak benim için büyük bir şanstı. Geniş cihaz ve
malzeme ağının yanı sıra, KUTTAM’ın sunduğu en önemli avantajlardan biri de bünyesinde
alanlarında deneyimli öğretim üyeleri ve araştırmacıları barındırması. Doktora öğrenimim sırasında
bu tecrübelerden yararlanma olanağı da buldum. Bunlara ilaveten Harvard gibi dünyanın önde
gelen üniversiteleriyle ortak çalışmalar yürütme ve belirli süreler boyunca bu üniversitelerde
bulunma şansını da yakaladım. Çalışmalarımı KUTTAM’da doktora sonrası araştırmacı olarak
sürdürüyorum.
İlknur Sur
Doktora Sonrası Araştırmacı
Türkiye’de kaliteli bir şekilde çalışmasını yürüten KUTTAM gibi bir merkezin
geçen zaman içinde altyapısını geliştirmeye çalışması çok önemlidir.
Akademik ve bilimsel yolda en güzel şekilde ilerlememiz için bize her daim
ışık olan, en güzel yol haritasını bizlere sunan değerli akademisyenlerin de
KUTTAM’da olması çok kıymetli. Bilim benim için “ateşten denizleri mumdan
kayıklarla geçmek” gibi bir vazgeçilmez bağlılık oldu ise, KUTTAM bu
vazgeçilmezimi devam ettirdiğim yerdir.
158
KUTTAM FAALİYET RAPORU 2017-2020
Elanur Yılmaz
Doktora Sonrası Araştırmacı
Sahip olduğu altyapısıyla KUTTAM, yıllar önce hayalini kurduğum alanda
hem akademik hem de idari yönden güçlü bir ekibin parçası olarak çağı
takip eden araştırmalar yapabilmeme olanak sağlayan, yeni projeler
üretmemi motive eden ve en önemlisi bilimsel heyecanımı sürekli artıran
yenilikçi ve dinamik bir merkezdir. Bilim, bizimle olsun.
Nazlı Ataç
Doktora Öğrencisi
Yüksek lisans ve doktora derecemi Koç Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü’nden aldıktan
sonra, kimya kökenli lisans eğitimimi sağlık bilimleriyle birleştirebileceğim bir çalışma alanı
yarattığı için Koç Üniversitesi’ne minnettarım. Ekim 2019’dan beri Koç Üniversitesi bünyesinde
Prof. Dr. Füsun Can’ın ekibinde doktor araştırma görevlisi olarak araştırmalarıma devam
ediyorum. İlgi alanım antibiyotik direnci olmakla beraber bursiyer olarak çalıştığım TÜBİTAK
projesi, üriner enfeksiyonların tedavisi için hedefe yönelik taşıyıcı bir ilaç sistemi geliştirmeyi
amaçlıyor. Araştırma imkanlarının ne denli geniş çapta olduğunu ve Koç Üniversitesi’nin dünya
çapındaki bağlantılarını da düşündüğümde Koç Üniversitesi ailesinin bir parçası olmaktan
mutluluk duyuyorum.
Dila Atak
Doktora Öğrencisi
Doktora araştırmalarıma başladığım günden beri KUTTAM’ın
araştırmacılarına sağladığı en gelişmiş teknolojilere sahip laboratuvar
altyapılarını kullanabilmenin ayrıcalığını hissediyorum. Bilimin geleneksel,
düşünsel ve pratik sınırlarını kolaylıkla ve hızla aşmamıza imkan sağlayan
KUTTAM’ın, hastalıkların tanı, izlem ve tedavi süreçlerine katkı sağlayacak
nitelikte bilgiler üretme ve bunları klinik pratiğe aktarma konusunda
gösterdiği başarıyla örnek olduğuna inanıyorum.
KUTTAM FAALİYET RAPORU 2017-2020 159
ETKİNLİKLER
Uluslararası Beyin
ve Sinir Cerrahisi
Kursu
Güneydoğu Beyin ve Sinir Cerrahisi
Topluluğu’nun (SeENS) dört ayrı
ülkede gerçekleştirmeyi planladığı
“Sinir Cerrahisinin İpek Yolu” başlıklı
uluslararası sinir cerrahisi eğitim
serisinin ilk ayağı Türkiye’de KUTTAM,
Koç Üniversitesi Tıp Fakültesi ve
Türk Nöroşirürji Derneği iş birliğiyle
düzenlendi. 18-20 Ağustos 2017’de
Koç Üniversitesi ve İstanbul Kongre
Merkezi’nde gerçekleştirilen
Uluslararası Beyin ve Sinir Cerrahisi
Kursu’na Prof. Dr. Tarik Tihan ve Prof.
Dr. Kim Burchiel onur konuğu olarak
katılım gösterdi. Dünyanın farklı
bölgelerindeki genç bilim insanlarının
yan yana gelmesini sağlayarak
bilimsel bilgilerin paylaşılacağı ve yeni
ortaklıkların geliştirilebileceği zeminler
yaratmanın amaçlandığı kursa 43
ülkeden 110’u aşkın araştırmacı katıldı.
İlaçta İnovasyon ve
Ar-Ge Etkinliği
Koç Üniversitesi Sağlık Bilimleri
Enstitüsü İnovasyon Toplantıları’nın
ilki “İlaçta İnovasyon ve Ar-Ge:
Ülkemizdeki Durum” başlığıyla 3 Ekim
2017’de Koç Üniversitesi Hastanesi
ArtLab Salonu’nda düzenlendi. Açılış
konuşmasını Prof. Dr. Yasemin Gürsoy
Özdemir’in gerçekleştirdiği etkinliğe
Prof. Dr. Levent Öner “İlaçta Patent
ve İnovasyon İlişkisi: Türkiye’de İlaç
Araştırma ve Geliştirme Çalışmaları”
başlıklı konuşmasıyla, Prof. Dr. Rana
Sanyal ise “Türkiye’de Yeni İlaç Yapılır
mı?” başlıklı konuşmasıyla katıldı.
Etkinlik, Araştırmacı İlaç Firmaları
Derneği’nin araştırmacı ve sanayi iş
birliğine odaklanan konuşmasıyla sona
erdi.
2. Deneysel
Sinirbilim
Yöntemleri
Kursu
İstanbul Üniversitesi Aziz
Sancar Deneysel Tıp Araştırma
Enstitüsü Sinirbilim Anabilim
Dalı tarafından düzenlenen
2. Deneysel Sinirbilim
Yöntemleri Kursu 13 Şubat-16
Mart 2018 tarihlerinde
gerçekleştirildi. KUTTAM’ın
desteğiyle düzenlenen
eğitimin sinirbilimle ilgilenen
araştırmacıların gelişimlerini
desteklemesi amaçlandı.
160
KUTTAM FAALİYET RAPORU 2017-2020
1. Uluslararası
Koç Üniversitesi
Kardiyovasküler
Araştırmalar
Sempozyumu
1. Uluslararası Koç Üniversitesi
Kardiyovasküler Araştırmalar
Sempozyumu “Biodegradable
Materials and Stem Cells in
Cardiac Surgery” başlığıyla 18
Mayıs 2018’de Sevgi Gönül Kültür
Merkezi’nde düzenlendi. KUTTAM,
Koç Üniversitesi Tıp Fakültesi
ve Koç Üniversitesi Mühendislik
Fakültesi ortaklığıyla hayata
geçirilen sempozyumun açılış
konuşmasını Koç Üniversitesi
Rektörü Prof. Dr. Umran S. İnan
gerçekleştirdi.
Frontiers in
Reproduction and
Stem Cells Kursu
Frontiers in Reproduction and
Stem Cells Kursu, Koç Üniversitesi
Tıp Fakültesi, Uluslararası Hücre
Araştırmaları Organizasyonu, Üreme
Sağlığı ve İnfertilite Derneği (TSRM)
ve KUTTAM ortaklığıyla 11-17 Kasım
2018 tarihlerinde düzenlendi. Kursta
genç araştırmacılara reprodüktif biyoloji
alanındaki temel ve ileri seviyedeki
laboratuvar teknikleri aktarıldı. Teorik
sunumlara ilaveten program kapsamında
katılımcılar, eğitimciler tarafından
hazırlanan danışmanlık oturumlarına da
katıldı. Sunumların kamuya açık olarak
gerçekleştirildiği derse 16 araştırmacı kabul
edildi. Koç Üniversitesi Tıp Fakültesi’nde
gerçekleştirilen dersin direktörlüğünü Prof.
Dr. Barış Ata, Dr. Denny Sakkas, Dr. Gerald
Schatten ve Dr. Emre Seli yaptı.
Kimyasal
Epigenetik Mini
Sempozyumu
Newton Destek Programı Kimyasal
Epigenetik Mini Sempozyumu
28-29 Mart 2019’da KUTTAM’da
gerçekleştirildi. Etkinliğin ilk üç
oturumunda Prof. Udo Opperman,
Doç. Dr. Tamer Önder, Prof. Akane
Kawamura, Doç. Dr. Nathan Lack,
Dr. Adam Cribbs ve Doç. Dr.
Tuğba Bağcı-Önder sunumlarını
gerçekleştirdiler. İki gün süren mini
sempozyumun ikinci bölümünde
Dr. Martin Philpott, Dr. Hilal Saraç,
Kenan Sevinç, Dr. Tom McAllister ve
Filiz Şenbabaoğlu araştırma konuları
hakkında konuşmalar yaptı.
KUTTAM FAALİYET RAPORU 2017-2020 161
KOÇ ÜNİVERSİTESİ HAYVAN DENEYLERİ YEREL ETİK KURULU
3R İlkesi ve Etik
Son Başvuru Tarihi 20 Ağustos 2019
Sertifika Türü A Kategorisinde araştırmacılar için
fare ve sıçan türlerinde geçerlidir.
Kimler Katılabilir En az lisans öğrencisi seviyesinde
araştırmacılar
Kontenjan
30 kişi
Katılım Ücreti Kurum içi: 900 TL
Kurum dışı: 1100 TL
Kampüste konaklama ayrıca ücrete tabidir.
Ders Saati
Teorik 10 saat (CITI)** ve 30 saat
Uygulama: 35 saat
Toplam: 75 saat
İletişim/Kayıt
Konaklama
Deney Modelleri
HADYEK Sekreteryası
Tel: +90 212 338 1176
E-posta: hadyek@ku.edu.tr
Alternatif Yöntemler
Uygulama Yolları
Hayvan Refahı
*Bu program, T.C. Tarım ve Orman Bakanlığı, Doğa Koruma ve Milli Parklar
Genel Müdürlüğünün, 2019/3 sayılı «Deney Hayvanları Kullanım Sertifikası
Eğitim Programına Dair Genelge» sine uygun olarak hazırlanmıştır.
**Koç Üniversitesi, ABD’de Miami Üniversitesinde yerleşik Uluslararası CITI
(Collaborative Institutional Training Initiative) programına üyedir.
5 th Suna Kıraç Conference on Neurodegeneration - Istanbul
ORGANIZERS: Robert H. Brown Jr, Jeffrey D. Macklis and A. Nazlı Başak
SPEAKERS
William W. Seeley, M.D.
University of California, San Francisco
Junying Yuan, Ph.D.
UCSF Neurodegenerative Disease Brain Bank
Harvard Medical School
UCSF Memory and Aging Center
Department of Cell Biology
Jeemen Sreedharan, M.D., Ph.D.
Michael Coleman, Ph.D.
King's College London
University of Cambridge
Department of Basic and Clinical Neuroscience
Babraham Institute
Özgün Uyan, Ph.D. Student
Aaron DiAntonio, M.D., Ph.D.
UMass Medical School
Washington University, School of Medicine
Department of Neurology
Department of Developmental Biology
Daniel Jarosz, Ph.D.
Lukas J. Neukomm, Ph.D.
Stanford University
University of Lausanne
Stanford Cancer Institute and ChEM-H
Department of Fundamental Neurosciences Chemical and Systems Biology and
Developmental Biology
Alexandra Catherine Byrne, Ph.D.
UMass Medical School
Daryl A. Bosco, Ph.D.
Department of Neurobiology
UMass Medical School
Department of Neurology
A. Nazlı Başak, Ph.D.
Koç University, School of Medicine
Christopher Henderson, Ph.D.
Molecular Biology and Genetics
Biogen
Suna and Inan Kıraç Foundation, KUTTAM-NDAL VP, Neuromuscular and Movement Disorders
Research and Early Development
Tayfun Özçelik, M.D., Ph.D.
Bilkent University
Don W. Cleveland, Ph.D.
Department of Molecular Biology and Genetics University of California, San Diego
Head, Laboratory of Cell Biology
Jeffrey D. Macklis, M.D., Ph.D.
Ludwig Institute for Cancer Research
Harvard University Medical School
Department of Cellular and Molecular Biology
Center for Brain Science
Department of Stem Cell and Regenerative Biology Robert H. Brown, Jr., M.D., D.Phil.
UMass Medical School
Gregory A. Petsko, D. Phil.
Head, Department of Neurology
Harvard University Medical School and
Brigham & Women’s Hospital
Kevin Eggan, Ph.D.
Ann Romney Center for Neurologic Diseases Harvard Medical School
Cornell University
Department of Stem Cell and Regenerative Biology
Adjunct Professor of Biomedical Engineering The Stanley Center for Psychiatric Research
Broad Institute of MIT and Harvard
ETKİNLİKLER
BİLİMSEL ETKİLEŞİMLİ
VII. Deney
Hayvanları Kullanım
Sertifika Programı*
SELECTIVE CELLULAR VULNERABILITIES IN ALS
AND RELEVANT THERAPEUTIC MODIFICATION
OF GENE EXPRESSION
November 7 th - 9 th , 2019, Pera Museum
2-8 Eylül 2019
Koç Üniversitesi
Rumelifeneri Kampüsü
www.skcon.org
Astra-Zeneca
İş Birliği
Konferansı
22 Mayıs 2019’da KUTTAM ve
Koç Üniversitesi ev sahipliğinde
Astra-Zeneca İş Birliği
Konferansı düzenlendi. Etkinliğe
Dr. Hitesh Sanganee ve Dr. Pınar
Akçakaya konuşmacı olarak
katıldı. Astra-Zeneca şirketinin
Gelişmekte Olan Yenilikler,
Bilimsel İş Birlikleri ve Ortaklıklar
Direktörü Dr. Sanganee
“Transforming AstraZeneca’s
R&D Productivity: Truth-seeking
Curiosity and Scientific Rigor”
başlıklı bir sunum gerçekleştirdi.
Astra-Zeneca şirketinde Kıdemli
Araştırmacı Bilim İnsanı olarak
çalışmalarını sürdüren Dr.
Akçakaya ise etkinlikte “Career
Journey that Brings Success in
Science” başlıklı bir konuşma
yaptı.
7. Deney Hayvanları
Kullanım Sertifika
Programı
7. Deney Hayvanları Kullanım
Sertifika Programı, Koç
Üniversitesi Hayvan Deneyleri
Yerel Etik Kurulu’nun (HADYEK)
yürütücülüğünde, KUTTAM ve Koç
Üniversitesi ortaklığıyla 2-8 Eylül
2019 tarihlerinde gerçekleştirildi.
Sertifika programına katılanlar
ilk olarak Koç Üniversitesi’nin
üye olduğu ve Miami Üniversitesi
tarafından koordine edilen CITI
(Collaborative Institutional Training
Initiative) programına katılarak eğitim
aldılar. Ulusal mevzuatın gerektirdiği
ancak CITI programının kapsamadığı
konular ise ayrı bir oturumda işlendi.
Teorik dersleri takiben 35 saatlik
uygulamalı eğitimi de tamamlayan
katılımcılar sertifika almaya hak
kazandı. Hayvan refahı, alternatif
yöntemler ve deney modelleri
başlıklarının ağırlıklı olarak ele alındığı
programa 30 araştırmacı katıldı.
5. Suna Kıraç
Nörodejenerasyon
Konferansı
5. Suna Kıraç Nörodejenerasyon
Konferansı “Selective Cellular
Vulnerabilities in ALS and Relevant
Therapeutic Modification of
Gene Expression” başlığıyla 7-9
Kasım 2019’da Pera Müzesi’nde
gerçekleştirildi. Nörodejenerasyon
Araştırma Laboratuvarı (NDAL),
KUTTAM, Koç Üniversitesi ve Suna
ve İnan Kıraç Vakfı ortaklığıyla;
Robert H. Brown Jr, Jeffrey D.
Macklis ve A. Nazlı Başak’ın
düzenleyiciliğinde gerçekleştirilen
konferansa yurt içi ve yurt dışından
pek çok araştırmacı sunumlarıyla
katkıda bulundu.
162
KUTTAM FAALİYET RAPORU 2017-2020
6. Biyomalzeme
Günleri
KUTTAM tarafından düzenlenen 6.
Biyomalzeme Günleri 9-10 Aralık
2019 tarihlerinde Sevgi Gönül
Oditoryumu’nda gerçekleştirildi.
Bu yılki teması “Sağlık Alanında
Biyomalzemeler ve Translasyonel
Tıp Uygulamaları” olarak belirlenen
etkinlikte iki gün boyunca
biyomalzeme alanındaki son
gelişmelerin tartışıldı. Etkinliğin
“Türkiye’de Biyomalzeme
Alanında Girişimcilik Paneli”
başlıklı son oturumunda ise
faaliyetlerini biyomalzeme alanında
yoğunlaştıran start-up temsilcileri
söz aldı.
3. Ulusal Proteomik
Kongresi
KUTTAM’ın Türk Proteomik
Derneği’yle yaptığı ortak çalışma
neticesinde 3. Ulusal Proteomik
Kongresi, 27-29 Şubat 2020 tarihleri
arasında Koç Üniversitesi’nde
düzenlendi. Kongrede hücre
biyolojisi ve fonksiyonel
proteomik, yapısal proteomik,
multi-omiks yaklaşımlar, posttranslasyonel
modifikasyon analizi,
biyoinformatik, proteogenomik ve
model organizmalarda proteomik
konularında bildiriler sunuldu.
Kongre katılımcılarına 1. Proteomik
Kursu aracılığıyla teorik ve
uygulamalı eğitim fırsatı da verildi.
Proteomik çalışmaların Türkiye’de
yaygınlaşmasına katkı sağlamak
amacıyla 27 Şubat’ta düzenlenen
kurs kapsamında katılımcılara
proteomik araştırmalar hakkında
detaylı teorik eğitimle birlikte temel
LC-MS/MS uygulamaları, örnek
hazırlığı, veri ve biyoinformatik
analizleri de kapsayan uygulamalı
eğitim sunuldu.
KUTTAM Graduate
Research
Conference
KUTTAM tarafından ilki düzenlenen
KUTTAM Graduate Research
Conference, 19 Aralık 2020’de
çevrim içi olarak gerçekleştirildi.
Açılış konuşmasını Prof. Dr. Metin
Sitti ve Prof. Dr. Mazhar Adlı’nın
yaptığı konferans kapsamında dört
oturum düzenlendi. İlk oturum Prof.
Dr Hakan Ürey moderatörlüğünde
“Bioengineering Approaches” başlığı
altında yapıldı. “Cancer Biology”
başlıklı ikinci oturum Doç. Dr. Ceyda
Açılan Ayhan moderatörlüğünde
gerçekleştirildi. Üçüncü oturum Doç.
Dr. Nurhan Özlü moderatörlüğünde
“Molecular and Cellular Biology”
başlığıyla düzenlendi. Son
oturum ise Prof. Dr. Afsun Şahin
moderatörlüğünde “Diseases and
Clinical Applications” başlığı altında
yapıldı. Oturumların sonunda seçilen
sunum sahiplerine ödülleri verildi.
KUTTAM FAALİYET RAPORU 2017-2020 163
ETKİNLİKLER
KUTTAM’DAN VENICE VR EXPANDED
2020’YE DESTEK
Koç Üniversitesi KARMA Gerçeklik Laboratuvarı ile ortak düzenlenen ve 2-12 Eylül 2020 tarihleri arasında Soho
House’ta gerçekleştirilen Venice VR Expanded 2020, Venedik Uluslararası Film Festivali çerçevesindeki resmi
yaratıcı VR yarışmasıdır. Portland, Amsterdam, Barselona, Berlin, Kopenhag, Cenevre, Hangzhou, Modena,
Montreal, Moskova, Paris, Taipei ve Venedik’le birlikte İstanbul’un da bu yaratıcı ağın bir parçası olduğu bu
etkinlikte 24 ülkeden 44’ün üzerinde sanatçının Sanal Gerçeklik projeleri izleyiciyle buluşturuldu. KUTTAM,
organizasyona sanal gerçeklik gözlüğü, bilgisayar gibi teknik ekipman, öğrenci desteği ve hijyen koşullarının
en iyi şekilde sağlanması konularında destek verdi. Etkinlik her bir kişi arasında en az 2,5 metre mesafe olacak
ve aynı anda mekanda en fazla 18 kişi bulunacak şekilde tasarlandı. Her cihazın uluslararası standartlara uygun
şekilde temizlendiği etkinlik, KUTTAM tarafından sağlanan denetimciler tarafından kontrol edildi.
164
KUTTAM FAALİYET RAPORU 2017-2020
KOÇ ÜNIVERSITESI ÇOCUK VE ERGEN RUH SAĞLIĞI
EKIBI VE KARMA GERÇEKLIK LABORATUVARI ILE
ORTAK ÇALIŞMALAR
Koç Üniversitesi Çocuk ve Ergen Ruh Sağlığı ekibi KUTTAM bünyesinde Koç Üniversitesi KARMA Gerçeklik
Laboratuvarı ile ortak olarak iki yıldan fazla süredir bilimsel araştırmalar yürütüyor. Bu kapsamda sanal
gerçeklik, artırılmış gerçeklik, biyosensörler ve gelişmiş bilişsel bataryalar gibi yeni ve ölçülebilir teknolojiler
yardımıyla çocukluk çağı psikiyatrik hastalıklarının davranışsal, duygusal, sosyal ve bilişsel özelliklerini daha iyi
anlamak, yeni terapi ve tedavi modaliteleri tasarlamak için araştırmalar gerçekleştiriliyor. Kronik hastalık teşhisi
konan çocuklara ve ebeveynlerine yönelik teknoloji destekli psikoterapi müdahaleleri ve destekler üzerine,
ayrıca erken dönem ebeveyn çocuk etkileşimini iyileştirici deneyim odaklı koruyucu ve önleyici müdahaleler
üzerine araştırmalar yapılıyor.
AKTİF OLARAK
DEVAM EDEN
PROJELER
1. SWIMMING WITH THE DOLPHINS
Rahatlatıcı bir sanal gerçeklik deneyimi sırasında hikaye anlatma
tekniğinin etkilerinin değerlendirilmesi
2. MY HOSPITAL BUDDY
Kronik hastalıkları olan çocuklar için tasarlanmış bir artırılmış gerçeklik
uygulaması
3. FIRST ENCOUNTER
İlk Karşılaşma: Ebeveyn-bebek etkileşimini ve bağlanmasını iyileştirmek
için bir sanal gerçeklik deneyimi
4. EBEVEYN- BEBEK ETKİLEŞİMİNDE SENKRONİ
Ebeveyn-bebek etkileşiminde senkroni: bakış, mimik, hareket ve temas
KUTTAM FAALİYET RAPORU 2017-2020 165
PANDEMİ VE
KUTTAM
KUTTAM, pandemide
bir yandan
çalışanlarının
refahını ve sağlığını
korumaya çalışırken
tüm enerjisini bu
küresel sorunun
ulusal mücadelesine
katkı sunmaya
yoğunlaştırdı.
• Hızlı bir şekilde COVID-19 sürecinde laboratuvar kullanım
ilkeleri el kitapçığını hazırladı ve Koç Üniversitesi için bir
örnek teşkil etti.
• Ulusal bir araştırma merkezi olma bilinciyle derhal
harekete geçti. RT-PCR testlerinde tecrübesi olan
yüksek lisans ve doktora öğrencileri, TÜSEB’in açtığı
tanı laboratuvarlarında gönüllü olarak çalışma isteklerini
ilettiler. KUTTAM’daki mevcut teknolojinin bir kısmı, Sağlık
Bakanlığı’nın tanı laboratuvarlarında kullanılmak üzere
TÜSEB’e verildi.
• Yapılan tanısal testlere altyapı katkısı sunuldu.
• Üniversite kampüsü ve tüm araştırma laboratuvarlarının
kapanmasına rağmen KUTTAM’da COVID-19 özelinde
araştırma yürüten tüm araştırmacıların laboratuvarlara
güvenli bir şekilde ulaşmaları ve çalışmaları sağlandı.
166
KUTTAM FAALİYET RAPORU 2017-2020
• Web tabanlı bir iş birliği haritası yayımlandı.
Bu sayede COVID-19 özelinde hem klinik hem
translasyonel hem de temel araştırmalar yürüten
araştırmacıların birbirlerinin yürüttüğü araştırmalar
hakkında farkındalığının artırılması ve yeni iş birliği
olanakları sağlandı.
• Geniş bir interdisipliner ekiple Prof. Dr. İhsan
Solaroğlu’nun yürütücülüğünde yazılan tanı kiti
projesi TÜSEB tarafından hızla fonlandı. Halen
klinik validasyonu yürütülen yüksek hassasiyet,
hızlı yanıt süresi ve düşük maliyetli tanı kitinin
yakında tanıtılması planlanıyor.
geliştirilmesiyle ilgili projelerin bazıları devam
ediyor, bazıları ise tamamlandı.
• Evde sağlık hizmeti verebilmek için geliştirilen
cihazların COVID-19 özelinde de kullanılma
potansiyeli önem teşkil etti ve konunun önemi bir
kez daha vurgulanmış oldu.
• BSL3 altyapısı büyük bir fırsat yarattı. ODTÜ ve
Sabancı Üniversitesi iş birliğiyle gerçekleştirilen
proje hedefine ulaşırsa gelecekte karşılaşılacak
yeni enfeksiyonlarda da dört hafta içinde tanı
kitleri üretebilecek yetkinliğe sahip olunacak.
• Yapay zekâ temelli tanı, yayılımı önlemeye ve
bulaş profilinin çıkarılmasına yönelik projeler,
yardımcı cihazlar için örneğin; ECMO cihazı
prototip üretimi ve bunların kanüllerinin
KUTTAM FAALİYET RAPORU 2017-2020 167
168
KUTTAM FAALİYET RAPORU 2017-2020
ARAŞTIRMA
GRUPLARI
KUTTAM FAALİYET RAPORU 2017-2020 169
BIYOMEDIKAL
UYGULAMALARA
YÖNELIK
ARAŞTIRMALAR
Hakan Ürey ve Biosensör Proje Ekibi
170
KUTTAM FAALİYET RAPORU 2017-2020
Neler yapıyoruz?
Hakan Ürey ve Araştırma Grubu, KUTTAM bünyesinde
biyomedikal uygulamalara yönelik araştırmalar yapıyor. Ekip
tarafından geliştirilen derinlik taramalı korelasyon interferometrik
mikroskobu etiketsiz olarak biyolojik nano-parçacıkları
algılayabiliyor. Holografik Görüş Simülatörü, katarakt ameliyatları
için translasyonel tıp alanında katma değeri yüksek yerli bir ürün
geliştirilmesine olanak sağlayacak. Tarabios hasta başı ölçüm cihazı
ise bir damla kan örneğiyle kan testleri yapma olanağı sunan
özgün kartuş ve cihaz tasarımıyla ticarileşme yolunda ilerliyor.
KUTTAM FAALİYET RAPORU 2017-2020 171
BİYOMEDİKAL UYGULAMALARA YÖNELİK ARAŞTIRMALAR
Araştırma odağı
Prof. Dr. Hakan Ürey ve Ekibi, mevcut teknolojilerin çözemediği bazı optik
problemleri çözme hedefi taşıyan çeşitli projeler gerçekleştiriyorlar.
ÖDÜLLER
Prof. Dr. Hakan Ürey,
“Artırılmış Gerçeklik İçin
3 Boyutlu Holografik
Gözlük” adlı çalışmasıyla
Fen Bilimleri alanında
Sedat Simavi Ödülü’ne
layık görüldü.
Tarabios’la
• 2019 AIFD-Bio Start-up Yarışması Birinciliği
• ABD’de Bio Convention etkinliğine katılma hakkı
• En Başarılı Koçlular-Yaratıcı Yenilikçiler Kategorisi Birinciliği
• Bio Türkiye Uluslararası Kongresi Start-up Başarı Ödülü
> Optik düzenek-ortak yollu geniş alanlı interferometrik mikroskop.
Örnek LED kullanılarak aydınlatılmıştır. Nanoparçacıklardan
saçılan ışık ile örnek yüzeyinden yansıyan referans ışık toplanarak
CMOS kamera üzerinde görüntü oluşturulmuştur.
> a) Çeşitli boyuttaki nanoparçacıkların DSC interferometrik görüntüleri (solda)
ve yakınlaştırılmış görüntü (sağda).
b) Aynı bölgenin elektron mikroskobuyla alınan görüntüsü (solda) ve tek bir
parçacığın yakınlaştırılmış görüntüsü (sağda). Aynı parçacık yakınlaştırılmış
DSC görüntüsünde (b-sağda) yeşil çerçeveyle gösterilmiştir.
Avrupa’daki en iyi araştırmacıları ve çığır açıcı projeleri destekleyen Avrupa Araştırma Konseyi (European Research Council/ERC),
Koç Üniversitesi Elektrik ve Elektronik Mühendisliği Bölümü öğretim üyesi ve KUTTAM üyesi olan Prof. Dr. Hakan Ürey’in mevcut
teknolojilerin çözemediği bazı optik problemleri çözme hedefi taşıyan projesini farklı uygulama alanlarında ticarileşme çalışmaları
için üçüncü kez destekleme kararı aldı. ERC tarafından yalnızca ileri düzey araştırmacıların desteklendiği projelere verilen 150 bin
avroluk Proof of Concept (PoC) desteği kapsamında giyilebilir holografik teknolojilerin medikal uygulaması üzerine araştırmalarını
sürdürecek olan Ürey’in “Artırılmış Gerçeklik ve 3 Boyutlu Uygulamalar için Yeni Görüntüleme ve İzleme Teknolojileri” adlı projesi,
2,5 milyon avro ile ERC tarafından desteklenen Türkiye’den ilk mühendislik projesi olmuştu. Prof. Dr. Ürey, daha önce ERC Advanced
fonu almış projelerin başvurduğu ve başarı oranının yüzde 25 gibi sınırlı olduğu bu rekabet seviyesi yüksek ortamda bu desteği
üçüncü kez almaya hak kazanan Avrupa’daki ilk araştırmacı olarak çok ciddi bir başarıya imza atmış oldu.
172
KUTTAM FAALİYET RAPORU 2017-2020
YÜRÜYEN ARAŞTIRMALAR
DERİNLİK TARAMALI KORELASYON
İNTERFEROMETRİK MİKROSKOBU
Virüs, vezikül, protein gibi biyolojik parçacıkların tek
parçacık düzeyinde karakterize edilmesi; kanser gibi
hastalıkların tanısı, tedavi süreçlerinin izlenmesi ve yeni
biyoayraçların keşfedilmesi için oldukça önemlidir.
Biyoayraç etiket kullanımına dayalı yöntemlerde örnek
hazırlama prosedürleri karmaşıktır. Optik Mikrosistemler
Laboratuvarı’nda geliştirilen derinlik taramalı korelasyon
interferometrik mikroskobuyla, etiket ve biyo-ayraç
kullanımına gerek olmadan 30 nm çapındaki dielektrik
parçacıkların görüntüleri, 300 μm x 200 μm’lik geniş
bir görüş alanıyla algılanabiliyor. Geliştirilen teknik, farklı
yüksekliklerde alınan (derinlik tarama) görüntülerin,
akıllı algoritmalarla korelasyonunun hesaplanması
prensibine dayanıyor ve nano boyutlu parçacıkların
tespitinin yanında, boyutlarının da hesaplanmasına
olanak veriyor. Bu çalışmada tümör hücrelerinden
ayrıştırılan eksozomların etiketsiz olarak
görüntülenebildiği gösterilmiştir.
HOLOGRAFİK GÖRÜŞ SİMÜLATÖRÜ
Katarakt ameliyatı için Holografik Görüş Simülatörü
başlıklı projede hastaların ameliyat sonrası
görüşünün nasıl olacağını gösteren bir simülatör
gözlük tasarlanıyor. Holografik ekranlar yardımıyla
hastanın gözbebeğindeki belki milimetrik boyutta
olan sağlam alanlar tespit edilip bu alanlardaki göz
kusurları düzeltilerek bir ışık huzmesi gönderiliyor.
Bu cihaz sayesinde hastalar kendisine sunulan
birçok farklı göz içi lensi opsiyonunu önceden
deneyimleme ve doktorla birlikte değerlendirme
şansına sahip olacak. Prof. Dr. Hakan Ürey’in
laboratuvarında geliştirilen cihazın göz takip
sistemi, yazılım sistemi gibi teknolojik kısımları
tamamlandıktan sonra Koç Üniversitesi Tıp Fakültesi
Göz Hastalıkları Ana Bilim Dalı öğretim üyesi ve
KUTTAM üyesi Prof. Dr. Afsun Şahin ile birlikte klinik
çalışmaları yapılacak. Dünyada en yaygın yapılan
operasyon olan katarakt ameliyatında gerek hasta
gerekse doktor için büyük kolaylık sağlayacak bu
proje, translasyonel tıp alanında katma değeri yüksek
yerli bir ürün geliştirilmesine de olanak sağlayacak.
TARABIOS HASTA BAŞI ÖLÇÜM CİHAZI
Tarabios, Koç Üniversitesi Optik Mikrosistemler
Laboratuvarı’nda Prof. Dr. Hakan Ürey öncülüğünde,
İnventram ve KUTTAM destekleriyle geliştirilen
pıhtılaşma zamanını ölçen hasta başı ölçüm (POC)
cihazıdır. Cihaz bir damla kan örneğiyle pıhtılaşma
süresini (PT/İNR değeri) bir dakikanın altında bir
zamanda ve yüksek hassasiyetle belirleyebiliyor.
Tarabios platformu, elektronik ve optik sistemlerin
bulunduğu cihaz ve tek kullanımlık kartuştan oluşur
ve birçok uluslararası patentle korunmaktadır. Projenin
yürütüldüğü özel laboratuvar alanının KUTTAM
bünyesinde olması nedeniyle multidisipliner bir
ortamda çalışma imkanı elde edilerek gerekli tıbbi,
biyoteknolojik ve teknik malzemeye, test cihazlarına,
prototipleme ve uzman desteğine kısa sürede
ulaşılabiliyor. 200 hastayla ön klinik testleri Koç
Üniversitesi Hastanesi ve Koşuyolu Hastanesi’nde
başarılı bir şekilde tamamlanan projenin ticarileşme
faaliyetleri devam ediyor.
KUTTAM FAALİYET RAPORU 2017-2020 173
KAN HASTALIKLARIN
TANISINDA TEK DAMLA
KAN FAZLASIYLA YETER
Özlem Yalçın ve Ekibi
174
KUTTAM FAALİYET RAPORU 2017-2020
Neler yapıyoruz?
Bir damla kan bir kişinin sağlığı hakkında çok şey söyleyebilir.
Kalp hastalığı, diyabet, anemi ve pıhtılaşma bozuklukları gibi
birçok hastalığa sadece bir damla kan kullanılarak tanı konulabilir.
Özlem Yalçın ve Araştırma Grubu daha doğru, daha ucuz, sağlık
sorunlarının erken teşhisine imkan veren, insanları tedavi etme
ve hastalıkları önleme konusunda devrim yaratacak projeler
üzerinde çalışıyor. Ayrıca laboratuvarda akıllı telefonlarla çekilen
el resimlerinden derin öğrenme ve makine öğrenme araçlarıyla
anemi teşhisi koyabilen teknolojiler geliştiriliyor.
KUTTAM FAALİYET RAPORU 2017-2020 175
KAN HASTALIKLARIN TANISINDA TEK DAMLA KAN FAZLASIYLA YETER
Araştırma odağı
Özlem Yalçın ve Araştırma Grubu’nun temel odak alanları arasında hematolojik
tanıda derin öğrenme tekniklerinin uygulanması, hemostatik fonksiyonu hızla
değerlendiren mikroakışkan tabanlı testlerin geliştirilmesi, damar sisteminde
akışkanlar mekaniği, dokularda kan akımının yerel düzenlenmesiyle ilgili
mekanizmalar ve elektriksel olarak uyarılabilir kanser hücrelerinin foto-aktif
polimerler aracılı uzaktan öldürülmesi bulunuyor.
ÖDÜLLER VE FONLAR
Bilim Akademisi
Genç Bilim
İnsanları Ödülü
TÜBİTAK BIDEB
2232 Doktora
Sonrası Yurda
Dönüş Bursu
TÜBİTAK
Araştırma Fonları
(1003, 1001, 3501)
Koç Üniversitesi
Tohumlama Fonu
TÜBİTAK
1512 BIGG
Teknogirişim
Sermayesi
Desteği
İTÜ Arı
Teknokent
Kuluçka ve
Magnet Ödülü
İstanbul Sanayi
Odası Geleceğin
Sanayicisi Büyük
Ödülü
Türkiye Teknoloji
Geliştirme
Vakfı 250K Sağlık
Teknolojilerinde
Müşteri ve İş
Geliştirme Programı
Üstün Başarı Ödülü
Royal Academy
of Engineering
Leaders in
Innovation
Fellowship Birincilik
Ödülü
SON 5 YILDA DESTEKLENEN ARAŞTIRMA PROJELERİ
2015-2018 TÜBİTAK 3501, The role of shear
forces and effective factors in the regulation
of red blood cell deformability
2015-2017 TÜBİTAK 1003, Development of
a portable thromboelastometry device for
evaluating the coagulation pathway
2017-2019 TÜBİTAK 3501, Detection of
diagnostic and prognostic markers in
patients with immune thrombocytopenic
purpura (ITP)
2019-2021 TÜBİTAK 1001, Identification
of diagnostic and prognostic indicators
of hypercoagulability in patients with
pseudoexfoliation syndrome
2019-2020 TÜBİTAK 1512 BIGG (Individual
Young Enterprise) Program, Microtem Global
Coagulation Cascade Analyzer
2019-2023 EU Fast Track Innovation, Smart
POC/ Self-care Blood Type Measurement
Device
2019-2021 EU Cooperation in Science and
Technology-COST action, Network for
Research in Vascular Ageing (VascAgeNet)
CA18216
2020-2023 TÜBİTAK 1001, Photoelectrical
stimulation of voltage-gated ion channels
in cancer cells enables a novel approach in
cancer therapy
2020-2021 TÜBİTAK BIDEB 2209 Research
Project Support Program for Undergraduate
Students, evaluation of sub-hemolytic blood
damage in dialysis patients subjected to
mechanical shear force
2020-2021 TÜBİTAK 1512 BIGG (Individual
Young Enterprise) Program, Development
of disposable cartridges to be designed as
disposable with a portable reading unit for
ABO blood group measurement
176
KUTTAM FAALİYET RAPORU 2017-2020
YÜRÜYEN PROJELER
RBCDEFSS: ERİTROSİT DEFORMABİLİTESİNİN DÜZENLENMESİ
Özlem Yalçın ve ekibi, kanın reolojik özelliklerinin dolaşım sistemi üzerine etkilerini detaylı olarak araştırıyor.
Bu çalışmalarda anemi, polisitemi gibi fizyopatolojik durumların dolaşım sistemi üzerindeki etkileri inceleniyor.
Ekibin uzun vadeli hedefi, dolaşımın yerel düzenlenmesinde etkili olan eritrosit faktörlerinin ve bu faktörlerin yer
aldığı fizyopatolojik tablonun ayrıntılarıyla incelenmesidir. Bu sayede koroner arter hastalığı, damar sertliği, orak
hücre anemisi, inflamatuar bağırsak hastalığı, kardiyak sendrom X, iskemik şok ve doğumsal kalp hastalığı gibi
durumlarda eritrosit kaynaklı sorunların mekanizmaları ortaya konulacak.
MICROTEM: MİKROFLUİDİK TROMBOELASTOMETRE CİHAZI
Bu cihaz aktif kanaması ve kanama bozukluğu olan hastaların üçte birinin hayatta kalma şansını yüzde 100’e
kadar artırabilecek bir teknolojiye sahiptir. Cihaz mikroakışkan tabanlı olup pıhtılaşma yolaklarını çok hızlı bir
şekilde analiz edebiliyor. Bu sayede kanamalı ve kanama bozuklukları olan hastalarda pıhtılaşma yolaklarının
ayrıntılı şekilde değerlendirilmesi ve kanama kaynağının hızla belirlenmesi mümkün olur. Cihazın yaygın kullanımı
kanama ve transfüzyonla ilişkili komplikasyonları en aza indirecek.
E-DEEPSMARTANEMİA: MOBİL ANEMİ TARAMA
Bu projede hedef, hastalara invazif işlem uygulamadan yalnızca akıllı telefonlarda çekilen bir fotoğrafla anemi
risklerini belirlemektir. Projede farklı hasta gruplarından alınan fotoğraf örnekleri geliştirilen algoritmayla analiz
edilebiliyor.
İCTEP: İNOVATİF KANSER TERAPİ STRATEJİLERİ
Kanser tedavisi, ekibin bir başka araştırma konusudur. Bu alanda iki farklı çalışma yürütülüyor: Birinci projede
elektriksel olarak uyarılabilen kanser hücrelerinde hücre ölümünü sağlamak için voltaj kapılı iyon kanallarının
foto-elektriksel stimülasyonu amaçlanıyor. Bu özgün teknoloji, invazifliğinin az olması ve kablosuz uzaktan
tedavi edebilme imkanları olan fotodinamik terapi ve radyoterapinin tüm avantajlarına sahiptir, aynı zamanda
hücre stimülasyonu ve hücre ölüm mekanizmalarının uyarılması için daha az ışık gücüne ihtiyacı vardır. Hücre
ölümünün tetiklenme mekanizması, hücre membranında ışık uyarımı yoluyla elektriksel yüklerin oluşturulmasına
dayanır ve fototermal terapi ya da radyoterapideki gibi kimyasal/enzimatik reaksiyonların veya oksijenin varlığını
gerektirmez.
Hayatımızın her alanına girmiş olan nano teknoloji, kanser tedavisinde hücrelerin kemoterapiye yanıtını artırmak
için de kullanılıyor. Ekip, kemoterapi ajanlarına karşı direnç geliştiren kanser hücrelerinde, nano-taşıyıcı platformlar
üreterek kanser hücrelerinin kemoterapiye cevap vermesini hedefliyor. Bu çalışmada kemoterapi verimliliğini
artırmak için ilaç direncine neden olan hedef proteinlerin belirlenmesi amaçlanıyor.
KUTTAM FAALİYET RAPORU 2017-2020 177
BIREYSELLEŞTIRILMIŞ TIP:
KIŞI VE HASTALIKLARA ÖZGÜ
PLURIPOTENT KÖK HÜCRE
ÜRETIMI
Tamer Önder ve Ekibi
178
KUTTAM FAALİYET RAPORU 2017-2020
Neler yapıyoruz?
Tamer Önder ve Araştırma Grubu, hücreleri yeniden
programlamanın moleküler mekanizmalarını ortaya
çıkarmak ve uyarılmış pluripotent kök hücre (UPKH)
oluşumunda rol oynayan genleri keşfetmek üzerine
yoğunlaşıyor.
> Kişiye özel
geliştirilmiş
bir uyarılmış
pluripotent kök
hücre kolonisi
KUTTAM FAALİYET RAPORU 2017-2020 179
BIREYSELLEŞTIRILMIŞ TIP: KIŞI VE HASTALIKLARA ÖZGÜ PLURIPOTENT KÖK HÜCRE ÜRETIMI
Araştırma odağı
Tamer Önder ve Ekibi hücreleri yeniden programlamanın moleküler
mekanizmalarını araştırmaya odaklanıyor. Aynı zamanda genetik hastalıkların
kök hücre temelli modellerini oluşturarak yeni tedavi yöntemleri geliştirmeyi
amaçlıyor.
ÖNEMLİ BAŞARILAR
Kan ve periferik kan
hücrelerinde kişi ve
hastalık-özgü insan
uyarılmış pluripotent
kök hücrelerin üretimine
yönelik bir protokol
geliştirilmesi 1
Genetik bir
oto-inflammatuar hastalık
olan Ailevi Akdeniz Ateşi’nin
ilk kök hücre temelli
modelinin oluşturulması
ve bu modelin immunoloji
çalışmalarında
kullanılması 2,3
UPKH verimini
artıran yeni
kimyasalların
keşfedilmesi 4
Genetik karaciğer
hastalıklarında kişiye
özgü ve kök hücre temelli
organoid modellerinin
geliştirilmesi 5
1. Fidan K et al. (2016) Transgene-Free Disease-Specific iPSC Generation from Fibroblasts and Peripheral Blood
Mononuclear Cells. Methods Mol Biol. 1353:215-31.
2. Fidan K et al. (2015) Generation of integration-free induced pluripotent stem cells from a patient with Familial
Mediterranean Fever (FMF). Stem Cell Research. Volume 15, Issue 3: 694-696.
3. Takata K et al. (2017) Induced-Pluripotent-Stem-Cell-Derived Primitive Macrophages Provide a Platform for
Modeling Tissue-Resident Macrophage Differentiation and Function. Immunity. 47(1):183-198.
4. Ebrahimi A*, Sevinç K* et al. (2019) Bromodomain inhibition of the coactivators CBP/EP300 facilitate cellular
reprogramming. Nature Chemical Biology. 15(5):519-528.
5. Akbari S*, Sevinç GG* et al. (2019) Robust, Long-Term Culture of Endoderm-Derived Hepatic Organoids for
Disease Modeling. Stem Cell Reports. 13(4):627-641.
İlgili makaleleri
okumak için kare
kodu taratabilirsiniz.
ÖDÜLLER
TÜBİTAK Teşvik Ödülü - 2020
İzmir Biyotıp ve Genom Merkezi (İBG) Bilim Madalyası - 2019
Sabri Ülker Uluslararası Bilim Ödülü - 2019
TÜSEB Aziz Sancar Teşvik Ödülü - 2018
TÜBA-GEBİP Ödülü - 2015
180
KUTTAM FAALİYET RAPORU 2017-2020
YÜRÜYEN PROJELER
Deri hücresi gibi farklılaşmış vücut hücrelerinin UPKH’lere dönüştürülmesi, kök hücre ve rejeneratif (yenileyici)
tıp alanlarında bir devrim niteliğindedir. UPKH tabanlı hücresel tedaviler günümüzde kesin bir tedavisi
bulunmayan pek çok genetik, kompleks ve dejeneratif hastalık için önemli bir tedavi potansiyeline sahiptirler.
Ancak bu hücrelerin üretimi ve güvenli bir şekilde uygulanabilmeleri önünde birtakım engeller bulunuyor. Bu
engeller ancak yeniden programlama mekanizmalarının detaylı bir şekilde ortaya çıkarılmasıyla aşılabilecektir.
Bu nedenle;
• KUTTAM Kök Hücre Laboratuvarı’nın araştırmaları
bu mekanizmaları ortaya çıkarmak ve UPKH
oluşumunda rol oynayan genleri keşfetmek üzerine
yoğunlaşıyor.
• Ekip, araştırmalarında özellikle CRISPR gibi
yeni nesil genomik metotlar ve kimyasal
kütüphanelerinin taranması yoluyla kromatin
düzenleyici genlerin hücresel yeniden
programlamadaki rolünü ortaya çıkarıyor.
• Bunlara ilaveten nadir genetik hastalıklara özgü
UPKH’ler geliştirerek bu hastalıkların tedavisinde yol
gösterici olabilecek in vitro modellerini oluşturuyor.
KUTTAM FAALİYET RAPORU 2017-2020 181
GÖZ, BEYNE
AÇILAN BİR
PENCEREDİR
Afsun Şahin ve Ekibi
182
KUTTAM FAALİYET RAPORU 2017-2020
Neler yapıyoruz?
Birçok sistemik ve nörolojik hastalığa göz
muayenesiyle tanı konulabilir. Afsun Şahin
ve Araştırma Grubu, kornea ve oküler yüzey
hastalıkları, retina bozuklukları ve üveit
gibi önemli halk sağlığı sorunlarında yeni
tanı, tedavi ve rehabilitasyon yöntemleri
geliştirmek için çalışıyor.
KUTTAM FAALİYET RAPORU 2017-2020 183
GÖZ BEYNE AÇILAN BİR PENCEREDİR
Araştırma odağı
Görme Araştırmaları Grubu, göz hastalıkları alanında disiplinlerarası araştırmalara
odaklanıyor. Yenilikçi biyomateryal ve moleküller ile klinik arasında bir köprü görevi
gören araştırma grubu, dünyada translasyonel oftalmoloji üzerine çalışan sayılı
laboratuvarlardandır.
Metabolik
ve nörolojik
hastalıklarda kornea
ve retina yapısını
inceleyerek yeni
tanı yöntemleri
geliştiriliyor.
Yenilikçi nanoteknoloji
ve biyomateryal
temelli yaklaşımlarla
hedefli ilaç taşıyıcı
sistemler geliştiriliyor.
Yenilikçi görüntüleme
yöntemleri ile
derin öğrenmeyi
birleştirerek göz
hastalıklarında tanı
ve takip için yeni
bir klinik yaklaşım
geliştiriliyor.
Kök hücre ve eksozom
temelli tedavilerini
yenilikçi biyomateryal
teknolojileriyle
birleştirerek tedavi
edilemeyen kornea ve
retina hastalıklarında
yeni tedavi yöntemleri
geliştiriliyor.
184
KUTTAM FAALİYET RAPORU 2017-2020
YÜRÜYEN PROJELER
Afsun Şahin ve Grubu, Koç Üniversitesi Mühendislik Fakültesi’nin farklı araştırma gruplarıyla iş birliği yaparak
Optik-MEMS uygulamalarından kök hücre tedavilerine, nano-elektronik malzemelerden yenilikçi genetik
manipülasyon tekniklerine, birçok farklı alanda translasyonel çalışmalar yürütüyor. Bu kapsamda yapılan
çalışmalar şöyle:
• Koç Üniversitesi Optik-MEMS Laboratuvarı
Direktörü Prof. Dr. Hakan Ürey’in geliştirdiği
holografi teknolojisi kullanılarak katarakt hastaları
için görsel bir simülatör üzerinde çalışılıyor. ERC
Proof of Concept desteği alan proje kapsamında
geliştirilen prototip Koç Üniversitesi Hastanesi’nde
hastalar üzerinde denenmeye başlandı.
• Koç Üniversitesi Kimya ve Biyoloji Mühendisliği
Bölümü’yle yapılan ortak çalışmalarda korneanın
limbal kök hücre yetmezliği ve keratokonus
hastalıklarına yenilikçi tedavi yöntemleri geliştiriyor.
Doç. Dr. Seda Kızılel’in araştırma grubuyla
yürütülen çalışmalarda keratokonus hastalığında
görünür ışıkla korneal çapraz bağlama yöntemi
geliştirildi ve çalışma patentlendi. Laboratuvardan
elde edilen korneal limbal kök hücreleri ve onlardan
elde edilen eksozomlar farklı yapay ekstraselüler
iskeletlere yüklenerek başta kök hücre yetmezliği
olmak üzere birçok oküler yüzey hastalığının
tedavisinde kullanılabilecek kişisellleştirilmiş
nanomateryaller tasarlanıyor.
• Koç Üniversitesi’nin Elektrik ve Elektronik
Mühendisliği Bölümü’yle ortak yürütülen
çalışmalarda yenilikçi foto-elektrik yüzeylerin retinal
dejenerasyondan kaynaklanan görme kayıplarının
tedavisinde kullanımı araştırılıyor. Doç. Dr. Sedat
Nizamoğlu ve ekibiyle birlikte, özellikle kuantum
nokta temelli nano-elektronik devrelerle retina ve
görme korteksinin uyarımı hem hücre düzeyinde
hem de canlı düzeyinde çalışılıyor.
KUTTAM FAALİYET RAPORU 2017-2020 185
BAZEN GÜÇLÜ YÖNÜMÜZ
ASLINDA ZAAFIMIZDIR:
KANSER HÜCRELERINI
KENDI SILAHIYLA
VURMAK
Ceyda Açılan Ayhan ve Ekibi
186
KUTTAM FAALİYET RAPORU 2017-2020
Neler yapıyoruz?
Laboratuvar Grubu, kanser
hücrelerini seçici olarak
öldürmek amacıyla onlara
özgü anormallikleri ayırt edici
unsur olarak kullanıp stratejiler
geliştirerek değişik tedavi
yaklaşımları test ediyor.
Plk4 proteiniyle
tetiklenmiş rozet şekilli
sentrozomların konfokal
mikroskobuyla 3 boyutlu
rekonstrüksiyonu
KUTTAM FAALİYET RAPORU 2017-2020 187
BAZEN GÜÇLÜ YÖNÜMÜZ ASLINDA ZAAFIMIZDIR: KANSER HÜCRELERINI KENDI SILAHIYLA VURMAK
Araştırma odağı
Laboratuvarda kanser hücrelerinin bölünmesi sırasında sıklıkla görülen
kromozomal ayrılma kusurlarının altında yatan moleküler sebepleri anlamaya
ve hedefli anti-kanser ilaç moleküllerinin ilaçların karakterizasyonu ile
moleküler etki mekanizmalarının araştırılmasına odaklanılıyor.
ÖDÜLLER
2017
Türkiye Bilimler
Akademisi
Üstün Başarılı Genç
Bilim İnsanı Ödülü
2018
L’Oréal UNESCO
Bilim Kadını Ödülü
2018
Türkiye Bilim
Akademisi
Genç Bilim İnsanları
Ödülü
2019
Moleküler Kanser
Araştırma Derneği
Yılın Temel Kanser
Araştırmacısı Ödülü
2019
Bahçeşehir
Üniversitesi 7. İlaç
Tasarımı Kongresi
Poster Birincilik Ödülü
2019
Dr. Nejat F.
Eczacıbaşı Tıp
Ödülleri
Bilimsel Araştırma
Ödülü
2020
bioRender
Bilimsel Görsel Özet
Grafik Ödülü
188
KUTTAM FAALİYET RAPORU 2017-2020
YÜRÜYEN PROJELER
Moleküler açıdan bakıldığında hiçbir kanser birbirinin aynısı değildir. Her biri, kanserleşme yolunda farklı
bir mutasyon ve anormallik setiyle donatılmıştır. Bu anormallikler, kanser hücrelerine hayatta kalmak için
gerekli avantajları sağlarken aynı zamanda onları normal hücrelerden farklı kıldıkları için ilaç hedefi olarak
da hizmet eder. Günümüzde kullanılan kemoterapötik ilaçlar çoğunlukla tümöre özgü yaklaşımlardan uzak
olup sağlıklı dokularda da yıkıcı yan etkilere sahiptir. Laboratuvarda iki konuya odaklanılıyor:
• Birincisi, kanser hücrelerinin bölünmesi sırasında
sıklıkla görülen kromozomal ayrılma kusurlarının
altında yatan moleküler sebepleri anlamaktır.
Normal hücrelerin aksine, tümör hücrelerinde
sıklıkla çok kutuplu hücre bölünmelerine
sebep olan ekstra sentrozomlar bulunur. Çok
kutuplu bölünme, bir hücrenin ikiden fazla
hücreye bölünmesi olarak açıklanabilir. Tahmin
edilebileceği üzere çok kutuplu bölünme
sonucu bir hücrenin genomik materyalinin eşit
miktarda dağılması neredeyse imkansızdır ve
daha az kromozomu miras alan hücrelerde ölüm
tetiklenir. Bu sebeple, fazla sentrozomu olan
kanser hücreleri, sentrozomlarını kümeleyerek
iki kutuplu bölünme yolları geliştirmiştir ve bu
şekilde ölümden kaçabilir. Ekip daha önceki
çalışmalarında sentrozom kümelenmesi
için Nek2A kinazın rolünü araştırdı ve fazla
anlatımının bu kümeleri dağıtarak ÇKB’ye yol
açtığını gösterdi. Bu projede, kanser hücrelerinde
sentrozom kümelenmesinin engellenmesi
için Nek2A kinazın etki mekanizmasının
aydınlatılması amaçlandı. Bu şekilde, ekstra
sentrozomlara sahip olan kanser hücrelerinin
hedefli olarak öldürülebilmesini sağlayacak yeni
terapötik yaklaşımların bulunması hedefleniyor.
• İkincisi, hedefli anti-kanser ilaç moleküllerinin
ilaçların karakterizasyonu ve moleküler etki
mekanizmalarının araştırılmasıdır. Epigenetik
yolaklardaki kusurlar, artmış anlatım seviyeleri
veya anormal aktivite paternleri kanserlerde hücre
proliferasyonunun temel sürücüleri olabilir. Bu
duruma örneklerin başında belki de karma soylu
lösemilerdeki (MLL) MLL-AF9 füzyon geni yer alır.
MLL geninin normal fonksiyonu gelişimsel genlerin
anlatımını regüle ederken kimerik MLL anormal aktivite
gösterir ve malignant transformasyon sürecinde
önemli rol oynar. Laboratuvar grubunun bu projedeki
amacı, MLL-AF9 füzyon proteinini taşıyan hastalarda
bu transformasyonu geri çevirecek epigenetik süreçleri
hedefleyerek lösemi tedavisi için kişiselleştirilmiş bir
ilaç yaklaşımı geliştirmektir. Epigenetik yolaklardaki
fonksiyonel değişiklikler sadece karsinogenez
sırasında değil, aynı zamanda kanser hücrelerinde
ilaç direncinin gelişimi sırasında da ortaya çıkar. Bu
nedenle laboratuvarda, klinikte kullanılan terapötik
ilaçları kullanarak taksan dirençli prostat kanseri
hücre modelleri oluşturuldu ve taksan direncini geri
çevirebilecek epigenetik faktörleri hedefleyen ilaç
molekülleri belirlendi. Bu moleküllerin nasıl çalıştığını
anlamak amacıyla moleküler etki mekanizmalarına
dair araştırmalara devam ediliyor.
KUTTAM FAALİYET RAPORU 2017-2020 189
KALP VE DAMAR
HASTALIKLARININ
OLUŞUM
MEKANIZMALARI
Kemal Baysal ve Ekibi
190
KUTTAM FAALİYET RAPORU 2017-2020
Neler yapıyoruz?
Kemal Baysal ve Ekibi, aterosklerozun gelişim
mekanizmasını açıklamaya yönelik yeni yaklaşımlara
odaklanıyor. Bu kapsamda damarı oluşturan hücrelerin
arasındaki ekzozom alışverişinin karakterizasyonu
üzerine çalışılıyor.
KUTTAM FAALİYET RAPORU 2017-2020 191
KALP VE DAMAR HASTALIKLARININ OLUŞUM MEKANİZMALARI
Araştırma odağı
Kalp damar hastalıkları dünyada ölüme yol açan hastalıkların başında geliyor. Bu
hastalıkların oluşum mekanizmalarının ortaya konması, yeni tanı ve tedavilerin
geliştirilmesi translasyonel araştırmaların öncelikli hedefleri arasındadır.
TÜBİTAK 1001 Projesi
Tümör Anjiyogenezinin
Mikrofluidik
Çipler Üzerinde
Görüntülenmesi
192
KUTTAM FAALİYET RAPORU 2017-2020
YÜRÜYEN PROJELER
• Bir TÜBİTAK 1001 projesi olan Tümör Anjiyogenezinin
Mikrofluidik Çipler Üzerinde Görüntülenmesi, Koç
Üniversitesi, Fizik ve Elektrik-Elektronik Mühendisliği
Bölümleri Öğretim Üyesi Prof. Dr. Alper Kiraz’ın
grubuyla ve İTÜ Elektrik-Elektronik Fakültesi,
Elektronik ve Haberleşme Bölümü Öğretim
Üyesi Dr. Ahmet Erten’in gruplarıyla ortak olarak
KUTTAM’da yürütülüyor. Proje kapsamında endotel
hücreler, kolajen hidrojellerde üç boyutlu ortamda
kültüre ediliyor ve tümörlerden salınan anjiyogenik
faktörlerin ya da eklenen antianjiogenik moleküllerin
bu hücrelerin anjiyogenik yanıtına etkileri konfokal
mikroskopi yöntemleriyle inceleniyor.
• PCSK9, bir proprotein konvertaz enzimdir. Hepatik
hücre membranlarındaki LDL reseptörleriyle
etkileşir ve bunların internalizasyonu sonrasında
lizozomlara taşınarak degrade olmalarını sağlar,
böylelikle dolaşımdaki LDL düzeyinin artmasına
yol açar. Araştırmalar, PCSK9’un aterosklerozun
her aşamasında önemli rolleri olduğuna işaret
ediyor. PCSK9’un Aterosklerozdaki Rolü projesinde,
Koç Üniversitesi Tıp Fakültesi Kardiyoloji Anabilim
Dalı Başkanı Prof. Dr. Dilek Ural’ın grubuyla iş birliği
yapılarak PCSK9’un vasküler düz kas hücreleri üzerindeki
etkilerinin moleküler düzeyde ortaya konulması
hedefleniyor. Projeyle ilgili deneyler, KUTTAM Topkapı
yerleşkesinde yürütülüyor. Bu projede Kraliyet
Teknoloji Enstitüsü’ne (İsveç) bağlı bir araştırma
merkezi olan Science for Life Lab’de görev yapan
Prof. Dr. Adil Mardinoğlu ve Prof. Dr. Jan Boren’le
ortaklık devam ediyor.
• Ekzozomlar, protein, lipid ve nükleik asit içeren,
membranla çevrili nano boyutlu (40-120 nm)
yapılardır. Damar dokusunda oluşan ekzozomların
aterosklerozun gelişiminde önemli rol oynadıkları
raporlanmıştır. İçerdikleri mikro RNA’lar başka
hücrelere aktarılmakta ve alıcı hücrelerde gen
ekspresyonunu regüle edebilmektedir. TÜBİTAK
1001 projesi olarak desteklenen bu çalışmada,
endotel ve vasküler düz kas hücrelerinin birlikte
kültür edildikleri koşullarda oluşan ekzozomların,
bu hücrelerin arasında parakrin ve endokrin
iletişimdeki rollerinin ortaya çıkarılması
amaçlanıyor.
KUTTAM FAALİYET RAPORU 2017-2020 193
KALBİN
BİLİMSEL
SIRLARININ
İZİNDE
Kerem Pekkan ve Ekibi
194
KUTTAM FAALİYET RAPORU 2017-2020
Neler yapıyoruz?
Kerem Pekkan ve Ekibi, biyomedikal mühendisliği
uzmanlığı doğrultusunda embriyonik dönemde
çocuk kalp hastalıklarının oluşumunu anlamaya
yönelik temel çalışmalar yapıyor. Ayrıca çocuk kalp
cerrahisi ve invazif tedavi yöntemleriyle kan akışının
önemli olduğu tıbbi cihazları geliştirmeyi amaçlıyor.
KUTTAM FAALİYET RAPORU 2017-2020 195
KALBİN BİLİMSEL SIRLARININ İZİNDE
Araştırma odağı
Biyolojik akışkanlar mekaniği, kan dolaşımı ve kalp-damar biyomekaniği
konuları Kerem Pekkan ve ekibinin ilgilendiği alanlardır.
ÖDÜLLER
Prof. Helmut Reul
Young Investigators
Award 2005
National Science
Foundation (NSF)
CAREER Award
2010
Mimics İnovasyon
Ödülleri Birinciliği
2010
Türkiye’nin İlk ERC
Ödülü
2013
European Molecular
Biology Organization
(EMBO) Young
Investigator Program
Faculty
2016
En İyi Moderatörlü
Poster Ödülü
7 th EuroELSO
Congress on
ECMO-ECLS
2018
ODTÜ Parlar Vakfı
Bilim Ödülü
2020
TÜBİTAK Ulusal Lider
Araştırmacı
2021
> Akciğer hava akışı > Beyin ven kan damar akışı > Aorta
196
KUTTAM FAALİYET RAPORU 2017-2020
> Embryonik kalp
> Embryonik hipoplastik sol kalp modeli
YÜRÜYEN PROJELER
• Araştırma Grubu, şu an iki TÜBİTAK 1003 öncelikli
alan projesini yürütüyor. Bunlardan ilki kapsamında
geliştirilen, rekonstruktif çocuk kalp cerrahisinde
kullanılan yamaların bilgisayar destekli ameliyat
öncesi tasarımlarının yapılabildiği yazılım
tamamlanmak üzeredir. Bu yazılım damarın
zaman içinde büyümesini ve kan basıncından
dolayı oluşan kuvvetlerin etkisini göz önüne
alıyor. Çıktıları arasında dört uluslararası yayın ve
iki uluslararası patent olan bu proje önemli bir
ticarileştırme projesi olan ERC-PoC programıyla da
desteklendi. Çocuk kalp hastalarında kan akışlarının
modellendiği çalışmalar devam ediyor. Diğer 1003
projesi ise Türkiye’de önemli bir ihtiyaç olan kan
oksijenatörlerinin tasarımlarını ve prototip üretimlerini
hedefliyor.
• Ekibin uluslararası TÜBİTAK projesi, EKMO
sistemlerinde kullanılan çift cidarlı kanullerin
geliştirilmesine odaklanıyor. Bu projedeki çıktılar
beş uluslararası yayın aracılığıyla bilim dünyasıyla
paylaşıldı.
• Ekip, kardiyovasküler biyoloji ve mekanik alanda
hemen hemen tüm deneyleri yapabilecek altyapıya
sahiptir. Biyolojik deneylerin yanı sıra, in-vitro cihaz
testleri ve doku mühendisliğine yönelik çalışmalar da
devam ediyor.
KUTTAM FAALİYET RAPORU 2017-2020 197
KAN-BEYİN BARİYERİNİ
ÇÖZÜMLEYEREK BEYNE
ETKİN DOZDA İLAÇ TAŞIMA
Mehmet Kaya-Bülent Ahıshalı ve Ekibi
198
KUTTAM FAALİYET RAPORU 2017-2020
Neler yapıyoruz?
Kan-Beyin Bariyeri (KBB) Araştırma Grubu; in vitro ve in
vivo koşullarda bariyer tipteki beyin kan damarlarının
fonksiyonlarını açıklamaya çalışıyor.
KUTTAM FAALİYET RAPORU 2017-2020 199
KAN-BEYİN BARİYERİNİ ÇÖZÜMLEYEREK BEYNE ETKİN DOZDA İLAÇ TAŞIMA
Araştırma odağı
Laboratuvarda, ilaçları etkin dozlarda beyne taşımak için özellikle Kan Beyin
Bariyeri’ndeki hem transsellüler hem de parasellüler geçiş yolaklarının işlevsel ve
yapısal özelliklerinin anlaşılmasına odaklanılıyor. Ayrıca deneysel hayvan modelleri
kullanılarak nanotaşıyıcılar aracılığıyla hem organik hem de kimyasal ilaçları etkin
dozda beyne aktarma yolları üzerine araştırmalar yapılıyor.
ÖDÜLLER
Türk Epilepsi
ile Savaş
Derneği 2018
Yayınlanmış
En İyi Makale
Ödülü
Türkiye Ulusal
Fizyoloji
Konferansı 2019
En İyi Deneysel
Çalışma 2.lik
Ödülü
Türk Epilepsi
ile Savaş
Derneği 2018
En İyi Deneysel
Araştırma
Ödülü
İŞ BİRLİKLERİ
• Araştırma grubunun TÜBİTAK destekli tamamlanmış ve devam eden 1001, 1002, 2515 COST Programı, 2522 İkili
İş Birliği ve 2535 İkili İş Birliği projeleri bulunuyor.
• Bu projelerin bir kısmı The Open University (İngiltere), Uppsala University (İsveç), Montreal University (Kanada),
University of Nebraska (ABD), Szeged University (Macaristan) ve Tehran University (İran) ile iş birliği altında
başvuruları yapılmış veya ortak olarak yürütülüyor.
• Araştırma Grubu bu etkinlikleriyle bilimsel kongre ve sempozyumlarda en iyi araştırma, yayın ve bildiri
başlıklarında birçok ödül kazandı.
200
KUTTAM FAALİYET RAPORU 2017-2020
YÜRÜYEN PROJELER
• Beyindeki kan damarlarını döşeyen endotel
hücrelerinin yapılandırdığı KBB, kanda bulunan birçok
maddeye karşı beyni korumak için kan dokusu
ile beyin yapıları arasında bir bariyer oluşturur. Bu
sayede nöronların normal fonksiyonlarını yerine
getirmeleri için optimal bir mikroçevre sağlanır.
Ancak birçok patolojik koşulda KBB bütünlüğü
bozulduğu için beyni koruma görevini yerine
getiremez. Diğer yandan büyük molekül ağırlıklı
ilaçların yaklaşık yüzde 100’ü, küçük molekül
ağırlıklı ilaçların da yaklaşık yüzde 98’i KBB
varlığından dolayı etkili olmaları için gereken
dozlarda beyne ulaşamazlar. Bu durumda
ilaçların çok yüksek dozlarda kullanılması gerekir
ve kaçınılmaz periferik yan etkilerle karşılaşılır.
Laboratuvarda, ilaçları etkin dozlarda beyne
aktarmak için KBB’deki hem transsellüler hem de
parasellüler geçiş yolaklarının işlevsel ve yapısal
özelliklerinin anlaşılması için çalışılıyor.
• Ekibin güncel araştırma projelerinde, nanotaşıyıcılar
aracılığıyla hem organik hem de kimyasal ilaçları
etkin dozda beyne aktarma yolları üzerine
araştırmalar yapılıyor. Bu amaçla, antiepileptik
ilaç tedavilerine karşı yaklaşık yüzde 30 oranında
dirençli temporal lob epilepsisi vakalarında yeni
tedavi protokolleri geliştirmek üzere deneysel
hayvan modelleri ile hücre ve doku kültürü teknikleri
kullanılıyor. Nörodejeneratif hastalıklarda bu gibi
yenilikçi tedavi yaklaşımları klinik açıdan büyük
önem taşıyor. Bu amaçla KBB tarafından beyne geçişi
büyük oranda engellenen bir antiepileptik ajan olan
lacosamidin, glukoz ligandı eklenmiş altın yapısındaki
nanoparçacıklara bağlanarak beyne hedefli olarak
taşınmasını sağlamak üzere deneysel hayvan modeli
üzerinde araştırmalara devam ediliyor. Ekibin bu
çalışmalardaki temel yaklaşımı, nörodejeneratif
hastalıkların tedavisinde kullanılan ilaçların dozlarını
miligram düzeylerinden nanotaşıyıcı kullanarak
mikrogram düzeylerine indirmek ve bu sayede
hem etkin bir tedavi sağlamaya hem de yüksek ilaç
dozlarının beraberinde getirdiği periferik yan etkileri
ortadan kaldırmaya çalışmaktır.
KUTTAM FAALİYET RAPORU 2017-2020 201
SAĞLIKLI UYKU,
EMNİYETLİ SÜRÜŞ,
KALİTELİ YAŞAM
Yüksel Peker ve Ekibi
202
KUTTAM FAALİYET RAPORU 2017-2020
Neler yapıyoruz?
Yüksel Peker ve Araştırma Grubu, sürücülerde
simülatör ortamında uykululuk hali tespiti
çalışmalarının yanı sıra, uyku apnesinin tanı ve
tedavisinde yeni metotlar üzerine çalışıyor ve yeni
moleküler biyolojik araştırmalar yapıyor.
KUTTAM FAALİYET RAPORU 2017-2020 203
UYKU TIBBI ARAŞTIRMALARI LABORATUVARI
Araştırma odağı
Uyku Tıbbı Araştırmaları Ekibi, multidisipliner yaklaşımla Uyku Apne Sendromu
başta olmak üzere, Uyku Tıbbı’nın diğer alanlarında araştırmalar yapıyor.
ÖDÜLLER
American
Thoracic Society
Fellowship
(Yüksel Peker)
2020
European Sleep
Research Society
Young Scientist
Abstract Award
(Yeliz Çelik)
2020
Türk Toraks Derneği
Uyku Bozuklukları
Çalışma Grubu
En İyi Sözlü Bildiri
(Yeliz Çelik)
2020
204
KUTTAM FAALİYET RAPORU 2017-2020
YÜRÜYEN PROJELER
• İlk etapta Koç Üniversitesi Hastanesi Uyku
Laboratuvarı içinde, ağır vasıta sürücülerinde
simülatör destekli uykululuk hali tespiti için bir
simulatör modülü geliştirildi. TÜBİTAK-TEYDEB
destekli devam eden bu projede sürüş simülatörü,
göz ve EEG analizleriyle çalışmalar devam ediyor.
• Uyku Apne tanı ve tedavisinde, metabolik,
kardiyovasküler, serebrovasküler, oftalmolojik
ve gestasyonel ilişkiler konusunda ortak klinik
çalışmalar planlanıyor. Tanısal çalışmalar bağlamında
mühendislik fakülteleriyle de ortak projeler
düşünülüyor.
• Rumelifeneri Kampüsü Deney Hayvanları
Laboratuvarı’nda kurulması planlanan intermittent
hipoksi modülünde de yukarıda bahsedilen
alanlarda moleküler biyolojik araştırmalar yapılacak.
• Yüksel Peker’in İsveç’te Göteborg ve Lund
Üniversiteleri ve Amerika Birleşik Devletleri’nde
Harvard, Pittsburg ve Yale Üniversiteleri bağlantıları
ile uluslararası ortak çalışmalar için de bir altyapı
oluşturuluyor.
KUTTAM FAALİYET RAPORU 2017-2020 205
SISTEM FARMAKOLOJISI
ILE MIDE KANSERINDE
KEMOTERAPI DIRENCINI
AŞMAK
Gülnihal Özcan ve Ekibi
206
KUTTAM FAALİYET RAPORU 2017-2020
Neler yapıyoruz?
Araştırma Grubu, kanserden ölümlerin
üçüncü en sık nedeni olan mide kanserinde
kemoterapi direncinden sorumlu sinyal
ağlarının dinamiğini sistem yaklaşımı ile
inceleyerek, kemoterapi direncini aşacak ilaç
hedeflerinin tanımlanması ve kombinasyon
kemoterapisinde sinerjizmi arttıracak yeni
stratejiler geliştirilmesi için çalışıyor.
KUTTAM FAALİYET RAPORU 2017-2020 207
SİSTEM FARMAKOLOJISI ILE MIDE KANSERINDE KEMOTERAPI DIRENCINI AŞMAK
Araştırma odağı
Kanser, genetik instabilite, epigenetik değişiklikler ve mikroçevrenin etkisi
altında sürekli yeniden şekillenen dinamik bir hastalıktır. Kanserin bu faktörlerle
evrimi, tümör kitlesi içinde muazzam bir uzamsal ve zamansal heterojeniteye
neden olur. Kanserin dinamik ve heterojen doğası, kanser tedavisindeki
önemli soruları yanıtlamak için molekül, hücre ve hücre popülasyonu
düzeyinde bütüncül ve dinamik incelemeyi zorunlu kılar. Ekip bu nedenle
araştırmalarında kanser hücrelerinin bütüncül bir yaklaşımla ve zaman bağımlı
olarak sürekli incelenmesine olanak sağlayan araçlar kullanıyor.
ÖDÜLLER
Antalya
Onkolojide İz
Bırakanlar Zirvesi
Gastrointestinal
Kanserler Sözlü
Bildiri Ödülü
Moleküler Kanser
Araştırma Derneği
1. Uluslararası
Multidisipliner Kanser
Araştırma Kongresi
Sözlü Bildiri
Üçüncülük Ödülü
Moleküler Kanser
Araştırma Derneği
7. Multidisipliner Kanser
Araştırma ve 1. Temel
Onkoloji Kongresi
Sözlü Bildiri Birincilik
Ödülü
PROJE DESTEKLERİ
• TÜBİTAK 3501 Kariyer Geliştirme Programı
• TÜBİTAK 3001 Başlangıç Ar&Ge Projeleri Destekleme Programı
208
KUTTAM FAALİYET RAPORU 2017-2020
YÜRÜYEN ARAŞTIRMALAR
KOMBINASYON KEMOTERAPISINDE SINERJIZM
Kemoterapötikler ve moleküler hedefe yönelik ajanlar, kanserde tedavi etkinliğini artırmak, advers ilaç reaksiyonlarını
azaltmak ve kemoterapi direncindeki hücresel heterojeniteyi hedeflemek için kombine edilir. Bu hedeflere
ulaşılabilmesi için esas kriter ise sinerjizmdir. Sinerjizmin derecesi, ilaçların akılcıl seçilmesinin yanı sıra, doğru bir
uygulama sırası ve şemasına bağlıdır. Ekip, araştırmalarında geniş bir yelpazedeki kemoterapötikler ve moleküler
hedefe yönelik ajanlarla kombinasyon çalışmaları yürüterek sinerjizmin moleküler belirteçlerini tanımlamayı ve
kombinasyon tedavisinde sinerjizmi artıracak stratejiler geliştirmeyi hedefliyor.
KEMOTERAPI DIRENCININ EVRIMSEL DINAMIĞI
1950’li yıllardan bu yana, etkili kemoterapötikler ve moleküler hedefe yönelik ajanların geliştirilmesi konusunda
önemli ilerlemeler kaydedilmiştir. Birincil tedavide bu ajanlar tümör büyüklüğünde önemli bir azalma sağlasa
da hastaların çoğunda sağ kalan kanser hücreleri kemoterapiye adapte olarak kemoterapiye dirençli klonların
oluşmasına ve en sonunda tümör kitlesinin yeniden büyümesine neden olmaktadır. Bu nedenle kemoterapi direnci
kanser tedavisinde en büyük zorluklardan biridir. Kemoterapötiklerin seçici baskısı altında dirençli hücreler, bir
rezervuar gibi davranmakta ve tümör kitlesindeki kemoterapi direnç haritasının sürekli evrilmesine yol açmaktadır.
Bu evrim hem tek hücre düzeyinde sinyal ağındaki değişiklikleri, hem de hücre popülasyonunun direnç haritasındaki
topolojik değişiklikleri içermektedir. Ekibin çalışmaları kanser hücresi sinyal ağının ve hücre popülasyonu topolojisinin,
kemoterapötiklerin etkisi altında nasıl evrildiğini ve kemoterapi direncine neden olduğunu incelemeyi hedefliyor.
DEV KANSER HÜCRELERİ
Dev kanser hücreleri, kanser hücre popülasyonunda gözlenen dev tek-çekirdekli ya da çok-çekirdekli, poliploid (bir
çift kromozom setinden daha fazla sayıda kromozom içeren) hücrelerdir. Uzun yıllardır ileri evre ya da kemoterapi
sonrası incelenen tümör kesitlerinde sıklıkla gözlenmektedirler. Mitotik yetmezlik sonucu geliştiği ve sessiz olduğu
düşülen bu hücreler, kanser progresyonunda rolü olmayan hücreler olarak kabul edilmiş ve yalnızca histopatolojik
tanıda yardımcı araçlar olarak ele alınmışlardır. İlaç geliştirme çalışmaları da bu hücrelerden ziyade hızlı çoğalabilen ve
koloni oluşturabilen kanser hücrelerine odaklanmıştır. Ancak son 10 yıldaki çalışmalar, poliploid dev kanser hücrelerinin
kemoterapötiklerin seçici baskısından kurtulabildiğini ve bir rezervuar gibi davranarak amitotik bölünme yoluyla birincil
hücre popülasyonundan çok daha dirençli ve heterojen yeni bir hücre popülasyonu oluşturabildiğini gösteriyor. Bu
gözlemler poliploid dev kanser hücrelerinin, kanser tedavisindeki başarısızlığın temel nedenlerinden biri olabileceğine
işaret ediyor ve Araştırma Grubu’nun mide kanseri hücre modellerindeki çalışmaları da bunu doğruluyor. Mide kanserinde
kemoterapi direncini aşabilmek için dev kanser hücresi oluşumundan sorumlu süreçlerin genomik, proteomik ve
metabolomik düzeyde incelenmesi ve bu hücreleri devre dışı bırakacak ilaç hedeflerinin belirlenmesi amaçlanıyor.
KUTTAM FAALİYET RAPORU 2017-2020 209
PROSTAT KANSERİNİ
DAHA İYİ TEDAVİ
EDEBİLMEK İÇİN TEMEL
BİYOLOJİYİ ANLAMAK
Nathan Lack ve Ekibi
210
KUTTAM FAALİYET RAPORU 2017-2020
Neler yapıyoruz?
Prostat kanseri, her yedi erkekten birini etkileyen
oldukça yaygın bir hastalıktır. Araştırma Grubu, prostat
kanserinin moleküler dayanaklarını ortaya çıkararak
bu yaygın hastalığı daha iyi tedavi edebilmek için
çalışmalar sürdürüyor.
KUTTAM FAALİYET RAPORU 2017-2020 211
PROSTAT KANSERİNİ DAHA İYİ TEDAVİ EDEBİLMEK İÇİN TEMEL BİYOLOJİYİ ANLAMAK
Araştırma odağı
Ekibin ana hedefi androjen reseptörünün (AR) mekanizmasını daha iyi anlayarak,
AR varyantlarını karakterize ederek ve epigenetik belirleyicilerin karakterizasyonu
ile prostat kanseri tedavileri için yeni terapi teknikleri geliştirmektir.
ANA ODAK NOKTALARI
AR’nin gen
ekspresyonunu
nasıl
etkilediğinin
anlanması
Daima aktif olan
AR varyantlarının
karakterizasyonu
AR bağlanma
bölgelerindeki
kodlama yapmayan
mutasyonların
karakterizasyonu
İleri safha prostat kanserine etkin bir
tedavi yöntemi geliştirebilmek için
potent küçük molekül inhibitörlerinin
saptanması
AR çalışmaları için
yeni fonksiyonel
genomik
tekniklerinin
geliştirilmesi
Özgün AR
antagonistlerinin
saptanması
Prostat
kanserinde Lizin
Demetillerinin
karakterizasyonu
212
KUTTAM FAALİYET RAPORU 2017-2020
.0
E
E
B
Constitutive
C
Constitutive AInducible
5.0 2.5 0 2.5 5.0
YÜRÜYEN 30 PROJELER
# co-accessible ARBS per CRE
Peak Height
EtOH
DHT
UMAP 2
UMAP 1
10
Figure 5
ConstitutiveD Inducible Inactive E
Random
F
Inactive
Inducible
EtOH
DHT
1
-2 -1 0 1 2 -1 0 2
-2 0 2
2 -2 0 4
Inactive
*** *** ***
Impact on network complexity (w)
Promoter
Pe
Random
BMPR1B
ns
Peak Height
B
A
EtOH DHT EtOH DHT EtOH DHT EtOH DHT
Inducible Constitutive Inactive Non-clinical
EtOH
DHT
UMAP 2
BMPR1B
Constitutive
D
EtOH
DHT
Impact on network complexity (w)
Inducible
1.25
1.00
0.75
0.50
0.25
UMAP 1
Inactive
10
Figure 5
Random
-2 -1 0 1 2 -1 0 1 2
BMPR1B Random
ns
EtOH DHT EtOH DHT EtOH DHT EtOH DHT
0
Impact on network complexity (w)
***
E
ns
***
Promoter
ns
B
C
Peak Height
Constitutive Inducible Inactive
20
EtOH DHT
• Prostat kanseri tedavileri arasında en etkili
geliştirilmesi ve spesifik Inactive AR bağlanma bölgelerinin
yöntemlerden 10 birisi AR-aracılı transkripsiyonun
rollerinin karakterize edilmesi ekibin hedefleri
inhibe edilmesidir. Bu yöntem ilk evrede hastalığı
Inducible
arasında yer alıyor. Bu yaklaşımların yanında, açık
-2 0 2
-2 0 2 4
etkili bir şekilde yavaşlatsa da nihayetinde hastalık
tüm genom dizileme verilerin karakterize edilerek
EtOH DHT EtOH DHT EtOH DHT EtOH DHT
Constitutive
yinelenir. Kastrasyon (kısırlaştırma) sonrasında dahi
spesifik hızlandırıcıların C
gen transkripsiyonu
Constitutive Inducible Inactive
5.0 2.5 0 2.5 5.0
AR sinyalizasyonun prostat kanseri büyümesinde
üzerindeki 30 etkisinin *** de daha
# co-accessible
belirgin *** ARBS
olarak
per CRE *** ortaya
etkili olduğuna dair geniş çaplı kanıtlar bulunuyor.
konulması da amaçlanıyor.
20
AR sinyalizasyonunun androjen yokluğunda Fnasıl
Promoter devam Inducible ettiğine Constitutive dair çalışmalar, Inactive Non-clinical daima EtOH aktif olarak
• Ekip, hesapsal tarama ve yüksek çıktılı testler ile,
10
ekspresyonu EtOHdevam eden AR varyantları DHT DHT (ARV) da dahil transkripsiyonel aktivasyon için gerekli olan kritik
olmak üzere birçok mekanizmanın devreye girdiğini UMAP 1 *** yardımcı *** aktivatörleri hedefleyen AR için özgün
1.25
gösteriyor. Bu splays (splice) varyantları sinyalizasyonun inhibitörlerin geliştirilmesi üzerine çalışmaya
başlaması için androjen varlığına
1.00
D
ihtiyaç duymadıkları da devam ediyor. Hem prostat kanseri hücre
E F
için doğası itibarıyla bütün FDA onaylı olan ve AR’ı
hatlarında hem hayvan modellerinde yüksek etki
0.75
Promoter Constitutive
hedefleyen terapi yöntemlerine dirençlidirler. Daima
gösteren birçok potent Inactive bileşik Non-clinical saptayan araştırma
EtOH
DHT
EtOH DHT
aktif olan AR varyantları kastrasyon durumunda prostat grubu, diğer hastalık bulgularına benzer şekilde,
1.25
0.50
***
kanserinin büyümesine neden Inactive olduğu gibi oldukça
AR’ı hedefleyen çoklu ilaç tedavisinin direnç
1.00
yüksek seviyede AR-aracılı transkripsiyonu da indükler. 0.25
geliştirme mekanizmasını oldukça yavaşlattığına
0.75
Araştırma Grubu, tıpkı vücutta normalden daha çok
inanıyor. Ayrıca, bu bileşikler güçlü bir kimyasal
Inducible
0
BMPR1B bulunan androjen konstantrasyonunun BMPR1B etkilediği gibi prob sağlayarak AR aktivasyonu mekanizmasının
0.50
Constitutive Inducible Inactive
ARV’lerin de hücresel senesansı indüklediğini ve kalıcı anlaşılmasını sağlıyor.
0.25
Constitutive
bir şekilde prostat kanserinde hücre proliferasyonunu
• Histonların post-translasyonel modifikasyonu 0 gen
inhibe ettiğini gözlemlemiştir. Kanserin BMPR1B
BMPR1B
5.0
ARV’lerden
2.5 0 2.5 5.0
transkripsiyonunu ve hücresel fonksiyonu büyük
faydalanmadan önce varyantlar tarafından # co-accessible indüklenen
ARBS per CRE
senesansa direnç geliştirmesi gerektiğini ispat etti.
Nathan Lack ve Ekibi, halen bu direncin nasıl ortaya
çıktığına dair araştırmalara devam ediyorlar.
• Aktivasyonu takiben, AR sitoplazmadan
nükleusa taşınır ve burada yüz binlerce farklı
kromozomal bölgeye bağlanır. Bu bölgelerin
büyük çoğunluğu, cis-düzenleyici hızlandırıcı
gibi davranır ve kromatin döngüleme aracılığıyla
spesifik distal promotörler ile etkileşime girerek
gen transkripsiyonunu indükler. Bu basit bir işlem
değildir ve birçok hızlandırıcı aynı promotör ile
etkileşime aynı anda girebilir.Bu kompleks yapı
sebebiyle tek bir AR bağlanma bölgesinin spesifik
bir gen ekspresyonu üzerindeki etkisini anlamak
oldukça zordur. Bu nedenle CRISPR/Cas9 sistemini
kullanarak özgün fonksiyonel genomik teknikler
oranda etkiliyor. Bu nedenle bu modifikasyonları
“yazan”, “okuyan” ya da “silen” proteinlerin, hücrenin
temel doğasını belirlediği düşünülüyor. Bu
epigenetik modifikasyonları yapan enzimlerdeki
disregülasyonun, prostat kanserinin hem gelişme
hem de devam eden hücre proliferasyonu
mekanizmalarına dahil olduğuna dair çoğalan
kanıtlar elde ediliyor. Prostat kanseri için kritik olan
enzimlerin daha iyi anlaşılabilmesi adına ekip,
hem baskılayıcı hem aktive edici metil işaretlerini
kaldırabilen bir enzim ailesi olan lizin demetilleri
(KDM) üzerine çalışmalar yürütüyor. Prostat
kanserinde hücre proliferasyonu için gerekli olan
birçok KDM enzimi saptamış olmakla birlikte bu
enzimlerin aksiyon mekanizmasını anlamak ve
farmakolojik bir hedef olarak yararlanmak adına
Nathan Lack ve Ekibi tarafından yapılan çalışmalar
devam ediyor.
30
20
Inducible
***
Constitutive Inducible Inactive
Constitutive
EtOH
-2 -1 0 1 2
Constitutive
***
EtOH
Constitutive
DHT
In
KUTTAM FAALİYET RAPORU 2017-2020 213
BIYOMEDIKAL
SORUNLARA
ÇÖZÜM BULMAK
Seda Kızılel ve Ekibi
214
KUTTAM FAALİYET RAPORU 2017-2020
Neler yapıyoruz?
Seda Kızılel ve Araştırma Grubu multidisipliner bir
yaklaşım kullanarak malzeme bilimi ve mühendislik
arasında biyomedikal sorunlara çözüm bulmak
hedefiyle çalışmalarını sürdürüyor.
KUTTAM FAALİYET RAPORU 2017-2020 215
BİYOMEDİKAL SORUNLARA ÇÖZÜM BULMAK
Araştırma odağı
Ekibin en büyük tutkusu, mikroçevrelerine cevap verebilen ve işlevi yerine
getirirken görünmez kalabilen küçük ölçekli implante edilebilir dağıtım araçları
oluşturmaktır.
EKİPTEN ÖNEMLI ATILIMLAR
Max Planck Institute ile iş birliği neticesinde
yeni bir makale, Ağustos 2018’de “ACS Nano”
(Etki değeri: 14.588) dergisinde yayınlandı.
Kitozan nanoparçacıkların sentezi, PEGilasyonu
ve Yapay Nöral Network (ANN) ile matematiksel
modellenmesi konusundaki makale, Eylül
2018’de “ACS Applied Materials & Interfaces”
(Etki değeri: 8.758) dergisinde yayınlandı.
Rubab’in ilk yazar olduğu, tersine çapraz
bağlı aljinat hidrojeller konusundaki makale,
Şubat 2020’de “International Journal of
Biological Macromolecules” (Etki değeri:
5.162) dergisinde yayınlandı.
Max Planck Institute ile iş birliği neticesinde
yeni bir makale, Mayıs 2020’de “Advanced
Science” (Etki değeri: 15.804) dergisinde
yayınlandı.
ONUR ÖDÜLLERİ
Prof. Dr. Seda Kızılel, Kasım 2018’de Koç Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Umran İnan tarafından Üstün Fakülte Ödülü’nü (Mühendislik
Fakültesi) aldı.
Grubun üyelerinden Uğur Bozüyük, Haziran 2018’de; Nihal Olcay Doğan, Haziran 2019’da Koç Üniversitesi Akademik
Mükemmellik Ödülü’ne layık görüldüler. Grubun üyeleri son üç yıldır bu ödülü alıyorlar.
216
KUTTAM FAALİYET RAPORU 2017-2020
YÜRÜYEN PROJELER
• Biyomalzemeler ve Doku Mühendisliği Araştırma
Grubu, insülin salgılayan adacıkların kapsüllenmesi
için benzersiz, fonksiyonel hidrojellerin tasarlanması
ve ayrıca duyarlı mikro / nanojellerden moleküllerin
iletimini kontrol etmek için araçlar tasarlanmasıyla
biliniyor.
• Özellikle hücre nakli teknolojisinin sınırlarını
zorlamak için insülin salgılayan adacıkların kapsül
içine alınmasında immüno-izolasyon bariyerleri
olarak hidrojeller kullanılıyor. Ayrıca tümör
tedavisiyle ilgili beyin tümör hücrelerinde/kanser
hücrelerinde apoptozu indüklemek için benzersiz
ve hedefli araç tasarımıyla moleküllerin veya
ilaçların ekibin tercih ettiği zamanda bir uyarana
duyarlı olarak salınması üzerine tasarımlar yapılıyor.
• Grup ayrıca nanoparçacıkları plazmid DNA ile
çapraz bağlayabiliyor, kanser hücresi ölümünü
indüklemek için genetik olarak modifiye edilmiş
hücrelerden bir apoptotik proteinin salgılanmasını
sağlayabiliyor veya kornea rejenerasyonu için
limbal kök hücreler ile küresel organoid modelleri
geliştirebiliyor.
Biyomalzemeler ve Doku Mühendisliği Araştırma Grubu’nun çalışmalarının kliniğe dönüştürülebilmesi konusunda
yüksek potansiyeli bulunuyor. KUTTAM, Koç Üniversitesi Tıp Fakültesi ile Fen ve Mühendislik Fakülteleri arasındaki
altyapı ve iş birliği ortamını sağlayarak ekibin araştırmalarını klinik ihtiyaçlarla birleştirme konusunda çok önemli
rol oynuyor.
KUTTAM FAALİYET RAPORU 2017-2020 217
KOÇ ÜNIVERSITESI
ÜRETIM VE
OTOMASYON
ARAŞTIRMA MERKEZI
İsmail Lazoğlu ve Ekibi
218
KUTTAM FAALİYET RAPORU 2017-2020
Neler yapıyoruz?
İsmail Lazoğlu ve Ekibi, yeni ileri üretim
teknolojilerini ve mekatronik, otomasyon, robotik
sistemlerini geliştiriyor. Ayrıca yenilikçi medikal
sistemler, cihazlar ve yapay organlar tasarlıyor ve
üretiyor.
> Koç Üniversitesi Üretim ve Otomasyon Araştırma Merkezi’nde
geliştirilen ve canlıya implante edilen Türkiye’nin ilk yerli yapay kalp
pompası (Istanbul Heart VAD)
KUTTAM FAALİYET RAPORU 2017-2020 219
KOÇ ÜNIVERSITESI ÜRETIM VE OTOMASYON ARAŞTIRMA MERKEZI
Araştırma odağı
Üretim ve Otomasyon Araştırma Merkezi’nde yenilikçi medikal sistemlerin,
cihazların ve yapay organların tasarımına ve üretimine odaklanılıyor.
ÖDÜLLER
2016
International
Federation
of Inventor
Assocıation
En İyi Akademik
Patent Ödülü
2016
World Intellectual
Property
Organization
Altın Madalya
2018
Doctorclub
Istanbul Heart VAD
için Yılın Medikal
Endüstri ARGE
İnovasyon Ödülü
2020
Koç Üniversitesi
Outstanding Faculty
Award
220
KUTTAM FAALİYET RAPORU 2017-2020
YÜRÜYEN PROJELER
Kuruculuğunu ve direktörlüğünü Prof. Dr. İsmail Lazoğlu’nun yaptığı Koç Üniversitesi Üretim ve Otomasyon Araştırma
Merkezi’nde disiplinlerarası bir çalışma ortamında makine, elektronik, bilgisayar, mekatronik, uzay ve havacılık mühendisliğinin
yanı sıra, malzeme bilimi, fizik ve tıp alanlarından uzman yaklaşık 40 araştırmacıyla geniş bir spektrumda çok sayıda bilimsel
araştırma yürütülüyor. Medikal alanda gerçekleştirilen projelerden bazıları şunlardır:
• Yetişkinler için vücut içine yerleştirilebilen yerli kalp
pompası ve destek sisteminin geliştirilmesi (Istanbul
Heart VAD)
• Bebekler ve çocuklar için yerli kalp pompası
sisteminin geliştirilmesi
• Ameliyatlar için özel robotik sistem geliştirilmesi
• Metal implant üretimi için yerli 3D Metal Printer
sisteminin geliştirilmesi
• Solunum sorunu yaşayan hastalar için yenilikçi çok
fonksiyonlu ve portatif solunum destek sisteminin
tasarımı ve üretimi
• Kalça implantlarının ömür ve aşınma analizleri
• Beyin zarının mekanik analizleri
• Damarların mekanik analizleri
• Kemik kırıklarına yönelik yenilikçi dinamik kemik
implant sisteminin geliştirilmesi
• Akıllı kemik implantlarının geliştirilmesi
• Femur başı kırıklarında floroskopik görüntülemedeki
risklerin tespiti için matematiksel modelleme ve
yazılım geliştirilmesi
• Göğüs kemiğinin birleştirilmesi için Süperelastik
Nitonol malzemenin analizi
• Biyonik el geliştirilmesi
• Biyonik ayak geliştirilmesi
• Burun kıkırdaklarının mekanik analizi
• Yenilikçi omurga implantlarının tasarımı ve üretimi
• Kanser ilaçları için yüksek hassasiyetli otomatik ilaç
infüzyon sisteminin geliştirilmesi
KUTTAM FAALİYET RAPORU 2017-2020 221
BEYIN KANSERINDE YENI
NESIL TEDAVI HEDEFLERI:
EPIGENETIK FAKTÖRLER
Tuğba Bağcı-Önder ve Ekibi
222
KUTTAM FAALİYET RAPORU 2017-2020
Neler yapıyoruz?
Tuğba Bağcı-Önder ve Araştırma Grubu
yetişkinlerde sık görülen glioblastoma multiforme
(GBM) ve çocuklarda sık görülen medulloblastoma
(MB) üzerinde çalışıyor. Kromatin düzenleyicilerin,
ilaç yanıtında, radyasyon tedavisi cevabında ve
kanser yayılımında oynadığı rolleri farklı moleküler
yöntemlerle araştırıyor.
KUTTAM FAALİYET RAPORU 2017-2020 223
BEYİN KANSERİ ARAŞTIRMA VE TEDAVİ LABORATUVARI
Araştırma odağı
Laboratuvarda, beyin kanserlerinin moleküler biyolojisi üzerine çalışılıyor,
epigenetik değişimlerin, kanser hücrelerinin terapi cevabını nasıl etkilediğine
odaklanılıyor.
FONLAR ve ÖDÜLLER
TÜBİTAK
araştırma fonları
(1003, 1001, 3501,
1002)
Royal Society
Newton Fonu
Koç Üniversitesi
Tohumlama Fonu
Marie Curie
Entegrasyon
Bursu
L’Oréal
UNESCO Bilim
Kadınları
Ödülü
Bilim Akademisi
Genç Bilim
İnsanları Ödülü
2012’de kurulan Beyin Kanseri Araştırma ve Tedavi Laboratuvarı (TBO Lab), Türkiye’de tamamen beyin tümörü
araştırmalarına odaklanmış birkaç laboratuvardan biri, belki de tek laboratuvardır. Çalışmalarını, 2016’daki kuruluşundan
itibaren, en üst seviye olanaklarıyla yüksek kalitede kanser araştırmasına imkan sağlayan KUTTAM bünyesindeki
disiplinlerarası ağda sürdürüyor. Kuruluşundan itibaren pek çok mezun (5 yüksek lisans ve 7 doktora öğrencisi) veren
laboratuvarın halihazırda uyum içinde çalışan beş doktora sonrası araştırmacısı ve 5 doktora öğrencisi bulunuyor. TBO
Lab, KUTTAM’daki çalışma ortaklarının yanı sıra, Harvard Üniversitesi, Oxford Üniversitesi, Massachusetts Teknoloji
Enstitüsü (MIT) gibi prestijli üniversiteler ve Yapısal Genom Konsorsiyumu (SGC) gibi organizasyonlarla ortak çalışmalar
yürütüyor.
224
KUTTAM FAALİYET RAPORU 2017-2020
> İnsan beyin tümörü
hücrelerinin SCID
farelerde tümör
oluşturmasının
görüntülenmesi.
Tümör hücreleri fluc
geniyle işaretlenerek
fare beynine implant
edilmiştir. Tümör
büyümesi farklı
zaman aralıklarında
IVIS cihazıyla
görüntülenmiştir.
YÜRÜYEN PROJELER
• Laboratuvar Grubu’nun yaptığı araştırmalar, GBM
ve MB gibi beyin tümörlerinin ardında yatan
biyolojiyi daha iyi anlama fırsatı sunuyor. Hem
pediatrik hem de yetişkin beyin tümörlerinde ortak
problem tedaviye dirençli kanser hücrelerinin
gelişmesi ve bunun sonucunda kaçınılmaz kanser
nüksü olarak biliniyor. Bu nedenle tedavi direncinin
ardında yatan biyolojik mekanizmaların daha iyi
anlaşılması ve daha etkili tedavi yaklaşımlarının
geliştirilmesi büyük önem taşıyor.
• Kanserlerin tedaviye neden ve nasıl direnç
geliştirdiği büyük ölçüde bilinmiyor. Aslında,
kanserlerin tedaviye nasıl uyum sağladıkları ve
daha agresif bir seviyeye ilerledikleri hâlâ gizemini
koruyor. Tümör tipine ve kullanılan ilaç tedavisine
bağlı olarak bu durum bazen genetik mutasyonlarla
veya ilaç metabolizması, taşınması veya alternatif
hayatta kalım yolaklarına adaptasyon gibi ilaç
direnci sağlayan ikincil olaylarla açıklanabiliyor. Bu
ikincil olayların altında yatan mekanizmalar, direnç
fenotipi için gerekli “altyapıyı” sağlayan epigenetik
mekanizmalar aracılığıyla, gen ifadeleri açısından
yarı-kararlı hücre popülasyonlarının seçilimini
içeriyor.
• Laboratuvarda CRISPR/Cas9 temelli fonksiyonel
taramalar, kimyasal biyoloji, genomiks, hesaplamalı
biyoloji ve beyin tümörü hayvan modelleri birlikte
kullanılarak tedavi direncine yol açan epigenetik
mekanizmaları deşifre etmek amaçlanıyor. Bu
amaç doğrultusunda in vitro tedavi direnci
modelleri geliştiriliyor ve bu modellerde
epigenetik değişimler inceleniyor. Bunların
sonucunda nihai olarak direnci kırabilecek, yeni
epigenetik tedaviler geliştirilmesi hedefleniyor.
KUTTAM FAALİYET RAPORU 2017-2020 225
YENILIKÇI TANI VE
GÖRÜNTÜLEME
YÖNTEMLERI GELIŞTIRMEK
İhsan Solaroğlu-M. Cengiz Onbaşlı ve Ekibi
226
KUTTAM FAALİYET RAPORU 2017-2020
Neler yapıyoruz?
Araştırma grubu, klinikte karşılaşılan sorunları
mühendislik teknikleriyle çözmeyi hedefliyor. Klinikte
ihtiyaç duyulan özel patoloji slaytları, patolojik tanı
destek yazılımları, yapay zeka modelleri, tanı kitleri ve
ameliyat mikroskobu gibi yenilikçi tanı ve görüntüleme
yöntemleri ve teknolojilerini geliştiriyor ve klinik
testlerini tamamlıyor.
KUTTAM FAALİYET RAPORU 2017-2020 227
YENILIKÇI TANI VE GÖRÜNTÜLEME YÖNTEMLERI GELIŞTIRMEK
Araştırma odağı
Laboratuvarın araştırma odağı, beyin tümörlerinin tanı ve
görüntülemesine olanak sağlayacak Raman Spektroskopisi
ve Yüzey Güçlendirilmiş Raman Spektroskopisi (SERS) temelli
yöntem ve teknolojiler geliştirmektir.
ANA ODAK NOKTALARI
Beyin tümörlerinin cerrahide Raman
spektroskopisiyle gerçek zamanlı tanısı,
haritalandırılması ve doğru sınırlardan çıkarılması
için özel mikroskop geliştirilmesi
Beyin tümörlerinin
yüzey güçlendirilmiş
Raman spektroskopisi
(SERS) çipiyle yüksek
hassasiyette moleküler
patolojik analizi
Beyin tümörlerinin
yüksek doğrulukta
teşhisi için patolojik
tanı destek yazılımı
ve yapay zeka
modelleri
Virüs ve biyolojik
savaş ajanlarının
tespiti için aptamer
ve SERS temelli
mikroakışkan tanı kit
platformu
Geliştirilen bütün
yöntem ve teknolojilerin
gerçek hasta
örnekleriyle klinik
validasyonu
228
KUTTAM FAALİYET RAPORU 2017-2020
YÜRÜYEN PROJELER
• Beyin tümörlerinin optik teknolojilerle tespiti: Prof.
Dr. İhsan Solaroğlu ve Dr. Öğr. Üyesi Mehmet Cengiz
Onbaşlı’nın araştırma ekipleri, Koç Üniversitesi Hastanesi
Patoloji Departmanıyla iş birliği yaparak en ölümcül
kanser olan glioblastomanın Raman spektroskopisiyle
patoloji kesitlerinde ve açık beyin ameliyatlarında analizi
ve tümör sınıflamasını sağlayacak projeler yürütüyor.
Bu projelerde bir Raman spektroskopik ameliyat
mikroskobu, yapay zeka modeli ve özel bir patoloji slayt
tasarımı geliştiriliyor ve klinik validasyonu tamamlanıyor.
Çalışmalar, TÜBİTAK 1001 ve TÜSEB projeleriyle
fonlanıyor.
• Patolojideki beyin tümör kesitlerinin başarıyla analizi
ve sınıflanması: Patoloji arşivlerindeki parafine gömülü
beyin tümör dokusu kesitlerinin Raman spektroskopisiyle
analizi için parafini çözebilecek bir örnek hazırlama
protokolü geliştirildi. Bu protokolle hazırlanan tümör
kesiti örneklerinden ölçülen ve optimize edilen Raman
spektrumları sayesinde örneklerin glioblastoma ve beyaz
maddeden kaynaklanan sinyalleri tespit edildi. Raman
spektrum ölçüm protokolleri optimize edilerek tümör
ve beyaz madde ayrımı yapılabilir hale getirildi. Yapay
zeka modelleri geliştirilerek çok sayıda hastadan alınan
beyin tümörü ve ilişkili doku türleri yüksek doğrulukta
tespit edilmeye başlandı. Sonuçlar, dünyaca ünlü SPIE
konferanslarında bilim kamuoyuyla paylaşıldı.
• Beyin tümörlerinin yapay zeka modelleri ve özel slayt
tasarımlarıyla patolojide daha yüksek doğrulukta
teşhis edilmesi: Raman spektroskopisi moleküllere
özel sinyaller verse de düşük kontrast nedeniyle hassas
teşhis yapılmasına olanak tanımıyor. Bu nedenle Raman
ölçümlerinin kontrastının özel slayt tasarımlarıyla
artırılmasına ihtiyaç duyuluyor. Bu çalışmada, Raman
sinyalini güçlendirmek amacıyla cam yüzeyler
nanometrik altın desenlerle kaplanıyor ve bu desenler
yapay zeka modelleriyle optimize ediliyor. Böylece
yüksek sinyal kontrastı elde edilmeye başlandı ve
patolojik tanı için Raman ölçüm hassasiyeti artırıldı.
• Beyin tümörlerinin Raman spektroskopik ameliyat
mikroskobuyla yüksek çözünürlüklü tespiti ve
doğru sınırlardan çıkarılması: Beyin tümörleri
günümüzde manyetik rezonans görüntüleme tekniğiyle
görüntüleniyor ve açık beyin ameliyatlarında doğru
sınırlardan tümörün çıkarılması için yeterli çözünürlük
sunamıyor. Bu çalışmada Raman spektroskopisi
kullanılarak tümörün teşhisi ve sınırlarının gerçek zamanlı
belirlenmesi için yüksek çözünürlüklü bir mikroskop
geliştiriliyor. Böylece cerrahi müdahale sırasında tümör
kalıntısının beyinde kalması ve neticesindeki nüks
olasılığı azaltılıyor. Gereğinden büyük bir alanın beyinden
çıkarılması engellenerek hastanın yaşamsal fonksiyonları
ve hayat kalitesinin korunması sağlanabilecek.
KUTTAM FAALİYET RAPORU 2017-2020 229
ÜREME TIBBI VE
JİNEKOLOJİK
KANSER
Özgür Öktem ve Ekibi
230
KUTTAM FAALİYET RAPORU 2017-2020
Neler yapıyoruz?
Jinekolojik kanserlerle ilgili olarak sık (yüzey epitel)
ve nadir (granüloza hücreli tümör) görülen over
(yumurtalık) kanserlerinde anormal çalışan sinyal
yolakları konularının yanı sıra, üreme tıbbıyla ilgili
olarak over biyolojisi/folikülogenez, korpus luteum
biyolojisi, endometriozis, yardımcı üreme teknikleri ile
kanser tedavilerinin yumurta hücresi üzerine olumsuz
etkileri ve korunma yolları konularında araştırmalar
yapılıyor.
KUTTAM FAALİYET RAPORU 2017-2020 231
ÜREME TIBBI VE JİNEKOLOJİK KANSER
Araştırma odağı
Jinekolojik kanserlerde yüzey epitel kanserler ve granuloza hücreli yumurtalık kanser
hücrelerinde çalışan anormal sinyal yolaklar ve tümör baskılayıcı mekanizmaların
aberasyonları ve bunların genetik/farmakolojik yolla düzeltilmesi konuları ağırlıkla
çalışılıyor. Üreme fonksiyonuyla ilgili olarak over biyolojisi/folikülogenez, korpus
luteum biyolojisi, seks steroidlerin sentez mekanizmaları, endometriozis, yardımcı
üreme teknikleri yanında kanser tedavilerinin yumurta hücresi üzerine olan olumsuz
etkileri ve korunma yolları konularında araştırmalar yapılıyor.
ÖDÜLLER
2018
Sedat Simavi
Sağlık Bilimleri
Ödülü
232
KUTTAM FAALİYET RAPORU 2017-2020
YÜRÜYEN PROJELER
• JNK isimli mitojen ile aktive olan protein enzimin
endojen kinaz aktivitesinin GCT (granülosa hücre
tümörü) numunelerinde ve hücre hatlarında
belirgin bir şekilde arttığı keşfedildi. Buna
karşın mitotik malign olmayan insan granüloza
hücrelerinde kinaz aktivitesi çok azdı. GCT hücre
dizilerinde JNK yolunun iki farklı farmakolojik inhibitör
(SP600125 ve AS601245) veya siRNA ile inhibisyonu;
in vitro hücre büyümesinde doza bağlı bir azalma,
artan apoptoz ve azalan östradiol ve AMH üretimleriyle
sonuçlandı. JNK inhibisyonu aynı zamanda asenkron
hücrelerde mitoz belirteci fosfo-histon H3Ser 10 için
pozitif hücre sayısında bir azalmayla, S fazı sırasında
EdU alımının azalması ve senkronize edilmiş hücrelerde
G2 / M-fazı geçişinde hücre döngüsünü durdurdu.
Hastalardan elde edilen GCT örneklerinin 24 saat
boyunca JNK inhibitörleriyle ex vivo tedavisi, in vitro
büyümeleriyle östradiol ve AMH üretimlerini önemli
ölçüde azalttı. Ayrıca insan GCT ksenograft modelinde,
JNK inhibitörleri ve siRNA’nın uygulanmasından sonra
SCID farelerinde in vivo tümör büyümesi ve plazma
AMH seviyeleri önemli ölçüde azaldı. Bu bulgular,
JNK yolunu hedeflemenin şu anda cerrahiden
öte küratif bir tedavisi bulunmayan granüloza
hücreli tümörlerin tedavisinde terapötik fayda
sağlayabileceğini düşündürüyor.
• Dr. Öktem ve ekibi ayrıca farklı kemoterapi ilaçlarına
maruz kaldıktan sonra insan yumurtalığında oosit
hasarı ve apoptozun moleküler mekanizmalarını
araştırıyor. Literatürde kemoterapi maruziyeti
sonrası TAp63 aktive olarak oosit ölümüne yol
açtığı, onkojenik BCR-ABL ve c-kit inhibitörü
imatinib isimli ilacın c-abl i inhibe ederek hayvan
modellerinde kemoterapi hasarından oosit ve over
dokusunu koruduğu iddia edilirken Dr. Öktem
ve Ekibi bunun insan over dokusunda koruyucu
olmadığı gibi tam tersi toksik etkiler gösterdiğini
ortaya koydu. “Nature Group Cell Death and
Disease” dergisinde yayınlanan bu çalışmadan
sonra bu ilacın koruyucu olmadığı yönünde başka
gruplar da yayınlar yaptılar.
• Stimüle IVF sikluslarında serum progesteron
düzeyi ovulasyondan önce yükselebilir ve gebelik
başarı oranını düşürebilir. Bu fenomenin nasıl
oluştuğu yıllarca ortaya konulamadı. Araştırma
Grubu’nun yaptığı bu çalışmada FSH hormonunun
direkt progesteron yapımını artıran 3B-HSD isimli
hormonu uyararak üretimini artırdığı ve klasik iki
hücre iki gonadotropin teorisine göre androjenik
ara ürünleri estrojen yapımı için beklerken
progestesterona dönüşüp kana geçtiği tespit edildi.
Bu çalışmasıyla Dr. Öktem Amerikan Üreme Sağlığı
Derneği (ASRM) tarafından ödüllendirildi ve bu
çalışması üreme konusunda en prestijli dergi olan
“Human Reproduction”da yayınlandı.
• Ovulasyon yani yumurtalama sonrası salınan
progesterone hormonu gebeliğin oluşumu ve
devamı için zorunludur. Bu hormonun yumurtalıkta
salınmasını sağlayan hücre içi sinyal yolaklarının keşfi
ve moleküler karekterizasyonunu yaptığı iki çalışması
yakın zamanda üreme tıbbının en prestijli temel bilim
dergisi “Biology of Reproduction” ve “Nature Group
Cell Death and Discovery”de yayınlandı.
• Dr. Öktem halihazırda üreme hormonlarının
sentezinde rol alan yeni moleküler mekanizmalar,
eluteal faz ve defekti, ndometriozis, over
kanseri, polikistik over sendromu konularında
araştırmalarına devam ediyor.
KUTTAM FAALİYET RAPORU 2017-2020 233
İNTRAUTERİN YAŞAMI
NASIL BAŞLAR VE
DEVAM EDER?
Serçin Karahüseyinoğlu ve Ekibi
234
KUTTAM FAALİYET RAPORU 2017-2020
Neler yapıyoruz?
Serçin Karahüseyinoğlu ve Araştırma Grubu in vitro ve in vivo modellerde üreme hücre ve
organlarının gelişimi, döllenme, embriyo oluşumu, implantasyon ve fetüs gelişimi sırasında süregelen
biyolojik süreçleri araştırıyor, farklı kaynaklardan elde edilen kök hücrelerin üreme alanında kullanılma
potansiyeli üzerinde çalışmalar yapıyor. Geniş bir spektrumda sürdürülen bu araştırmalarda CRISPR
gibi genom düzenleme teknolojileri kullanılarak üreme alanında moleküler modifikasyonların
etkilerinin ortaya konulmasının yanı sıra, polimerik malzemelerin bu alanda olası kullanımının
araştırılması hedefleniyor. İnsan ve hayvanlardan elde edilen hücre dizilerinin yanı sıra, fare ve zebra
balığı gibi organizmalardan elde edilen gamet, embriyo ve somatik hücrelerin biyolojik davranışlarının
mikro ve nano ölçekte gerçek zamanlı olarak konfokal, süperçözünürlük, düzlem ışık ve multifoton
mikroskopisi gibi ileri seviye mikroskopi yöntemleriyle gösterilmesi amaçlanıyor.
KUTTAM FAALİYET RAPORU 2017-2020 235
İNTRAUTERİN YAŞAM NASIL BAŞLAR VE DEVAM EDER?
Araştırma odağı
Laboratuvarda yapılan araştırmalar özellikle memelilerde üreme alanındaki zorlukların
ortaya konulması ve bu zorlukların aşılması için gerekli bilimsel yaklaşımların oluşturulup
deneysel olarak uygulanmasına odaklanıyor. Bu amaçla oluşturulan üç boyutlu in vitro
ve in vivo modellerde kök hücreler, polimerik taşıyıcılar, genom edisyonu yapılmış fare
gametleri, embriyoları ve somatik hücreleri kullanılıyor.
DEVAM EDEN ÇALIŞMALAR
Gametogenez, fertilizasyon, implantasyon ve üremeyle
ilgili diğer biyolojik süreçlerde bilinmeyenlerin
ortaya çıkarılması amacıyla in vivo ve in vitro hayvan
modellerinin oluşturulması ve genom edisyon
teknolojilerinin bu alanda kullanılması
İnsan göbek kordonu, plasenta ve kan dokularından
elde edilen mezenkimal kök hücrelerin farklılaştırma
ve gelişimsel süreçler gibi çeşitli biyolojik olaylardaki
davranışlarının incelenmesi
> Doğum sonrasında kullanılmayan
bir yapı olan insan göbek kordonu
mezenkimal kök hücrelerin
izolasyonu ve incelenmesi için
oldukça elverişlidir.
> İnsan göbek kordonundan
elde edilen mezenkimal kök
hücreleri. Hücrelerin çekirdekleri
(kırmızı) hücre iskeletiyle (yeşil)
çevreleniyor.
236
KUTTAM FAALİYET RAPORU 2017-2020
YÜRÜYEN PROJELER
• Üremeye yardımcı tedavilerdeki gelişmelere karşın
infertilite, sağlıklı çocuk sahibi olmak isteyen
çok sayıda çift için sorun teşkil etmeye devam
ediyor. Gametlerin sayı ve kalitesindeki sorunların
yanı sıra, tekrarlayan implantasyon başarısızlığı
infertiliteye yol açan önemli sebepler arasında
bulunuyor. Üreme ve Gelişim Biyolojisi Araştırma
Laboratuvarı’nda yapılan araştırmalar kapsamında
fare embriyosunun implantasyonuyla ilgili biyolojik
süreçler, hücre dışı matriksle kaplanarak kullanılan
köpük ve film gibi polimerik malzemelerle oluşturulan
in vitro üç boyutlu modellerde çalışılıyor. Fare
embriyosunun daha sonra in vitro fertilizasyon
(IVF) laboratuvarlarında embriyo transferi sırasında
kullanılabilir şekilde dizayn edilebilme ihtimali
olan polimerik taşıyıcılar üzerinde gösterdiği
implantasyon kabiliyeti araştırılıyor.
• İmplantasyon sırasındaki biyolojik sürecin detaylı
olarak incelenmesinin yanı sıra, CRISPR/Cas 9
genom edisyonu ile implantasyonla ilgili genleri
düzenlenmiş fare embriyolarının implantasyon
kapasitesinin modifikasyonu ve fare gametlerinin
fertilizasyon kabiliyetinin CRISPR/dCas 9 ile
değiştirilmesi de ekibin çalışma konuları arasında
bulunuyor.
• Yeni çalışılmaya başlanan organizmalardan biri
olan zebra balığında da gametler ve gonadların
özellikleri ve üreme çalışmaları için kullanılma
potansiyelleri inceleniyor.
• Mezenkimal kök hücrelerin indükte edilme
ve üreme alanında kullanılma potansiyelleri
araştırılıyor.
> Fare endometriyumunda
bulunan glandüler yapılar
(sarı) implantasyon sırasında
önemli rol oynar.
• Yaşamın en az üç boyutlu olması nedeniyle
laboratuvardaki araştırmaların bir kısmı biyolojik
süreçlerin x, y ve z eksenlerinde makrodan
nano ölçeğe kadar düzlem ışık, multifoton
ve süperçözünürlük mikroskoplarıyla
görüntülenmesine odaklanıyor. Bu bağlamda,
canlı veya tespit edilmiş şeffaf, şeffaflandırılmış
veya transgenik doku, organ ve küçük
organizmalarda özel görüntüleme yöntemlerinin
kullanılabilmesi için örnek hazırlama teknikleri
üzerinde çalışmak da ekibin araştırmalarının
önemli bir odak noktasıdır. Altyapı, ekipman ve
laboratuvar malzemeleri açısından tam teşekküllü
olarak hazırlanan KUTTAM laboratuvarları sayesinde
bu çalışmalar bilimsel çalışmanın gerektirdiği
yüksek standartlarda multidisipliner olarak
ilerletilebiliyor.
KUTTAM FAALİYET RAPORU 2017-2020 237
NÖROLOJİK HASTALIKLARDA
BEYİN MİKROSİRKÜLASYONU,
KAN BEYİN BARİYERİ VE
HEDEFLENDİRİLMİŞ İLAÇ
TAŞIMA SİSTEMLERİ
Yasemin Özdemir ve Ekibi
238
KUTTAM FAALİYET RAPORU 2017-2020
Neler yapıyoruz?
Ekip, nörolojik ve sistemik hastalıklarda beyin
mikrosirkülasyonunda, kan beyin bariyerinde ve
ekstrasellüler matriks elemanlarında meydana
gelen değişiklikleri hem hücresel düzeyde in-vitro
hem de in-vivo deneysel modellerde inceliyor. Elde
edilen veriler ışığında kliniğe geçebilecek yeni tedavi
hedefleri geliştirmek de ekibin öncelikli çalıştığı
alandır.
KUTTAM FAALİYET RAPORU 2017-2020 239
NÖROLOJİK HASTALIKLARDA BEYİN MİKROSİRKÜLASYONU, KAN BEYİN BARİYERİ VE HEDEFLENDİRİLMİŞ İLAÇ TAŞIMA SİSTEMLERİ
Araştırma odağı
Laboratuvarda yapılan araştırmalarla sistemik ve nörolojik hastalıkların beyin
mikrosirkülasyonu üzerindeki etkilerinin özellikle kan beyin bariyeri bileşenleri üzerinde
anlaşılması amaçlanıyor. Multipl sklerozda mikrosirkülasyon değişiklikleri ve perisitlerin
rolü, diyabet ve hipertansiyon gibi sistemik hastalıkların beyin mikrosirkülasyonu ve
bilişsel beceriler üzerindeki etkileri, kan beyin bariyerini geçmek için nanopartikül bazlı
ilaç taşıma sistemleri gelişimi için stratejiler üzerine odaklanılıyor.
ÖDÜLLER VE BURSLAR
2001 IBRO
Doktora Sonrası
Çalışma için
Burs
2005 TÜBA
GEBİP Ödülü
2006 Eczacıbaşı
Bilim Teşvik
Ödülü
2007 Bilim
Teşvik Ödülü,
Hacettepe
Üniversitesi
2007 Güven
Hastanesi I.
Aysun Temizel
Genç Bilim
İnsanı Ödülü
2008 TÜBİTAK
Bilim Teşvik
Ödülü
2019 Türkiye
Gazeteciler
Cemiyeti Sedat
Simavi Vakfı
Ödülü
YÜRÜTÜLEN VE TAMAMLANAN PROJELER
• Multiple Skleroz Patofizyolojisinde Perisitlerin Rolü TÜBİTAK/2017-2019 (Tamamlandı)
• Multiple Skleroz Hastalığında Perisitlerin Rolünün Hastalık Alt Tiplerinde Araştırılarak Klinik
Tarama Sistemi Geliştirilmesi TÜBİTAK/2018-2021 (Devam ediyor)
• Hipertansiyon ve Diyabet gibi Sistemik Hastalıklarda Kanbeyin Bariyeri ve Perisitlerin
İncelenmesi Koç Üniversitesi Tohumlama Fonu/2018-2020 (Sonuçlandı)
240
KUTTAM FAALİYET RAPORU 2017-2020
> ASMA ve Kollajen
> ASMA ve Kollajen
> İsolectin ve DAPİ
YÜRÜYEN PROJELER
• Kan beyin bariyeri; endotel hücreleri, astrosit son ayakları, perisitler ve bazal laminadan oluşur. Perisitler bu
yapıda önemli bir rol oynar. Yasemin Özdemir ve Ekibi’nin ana araştırma odağı, hastalık patofizyolojisinde
perisitlerin rolüdür. Laboratuvar Grubu özellikle nörodejenerasyonla seyreden hastalıklar ve sistemik hastalıkların
patofizyolojisinde kan beyin bariyerinin etkilerini anlamak için iDisco ve Clarity gibi beyin şeffaflaştırma protokollerini
kullanıyor. Bu yaklaşımlarla yapılan çalışmalarda, beyin mikrosirkülasyonunda önemli değişiklikler tespit edildi. Ekip
bunun yanı sıra, perisit ablasyonu için transgenik fareler ile perisitleri genetik olarak floresan etiketli fareler kullanarak
ileri görüntülemeler yapıyor.
• Ekip aynı zamanda, in vitro ortamda 3D primer nöron kültürü oluşturuyor. Matrigel hücre dışı matriks yüzeylerde
ekilen primer nöronların fonksiyonel ve morfolojik olarak in vivo ortamlara daha yakın bir davranış sergilediği tespit
edildi.
• Ayrıca Hacettepe Üniversitesi Eczacılık Fakültesi İlaç Teknolojisi Bölümü ile iş birliği içinde yeni tedavi yaklaşımlarında
kullanılabilecek nanopartikül bazlı ilaç taşıyıcı sistemleri geliştiriliyor. Buna bir örnek olarak anti-tümör ilaç içeren
nanopartikül bazlı taşıma sisteminin burundan beyne geçişte etkin olduğu ve beyin tümörlerinin tedavisinde
kullanılabileceği gösterildi.
KUTTAM FAALİYET RAPORU 2017-2020 241
NÖRODEJENERATİF
HASTALIKLARIN
TEMELİNDEKİ
MEKANİZMALARI
EVRENSEL BOYUTTA
ARAŞTIRMAK
Ayşe Nazlı Başak ve Ekibi
242
KUTTAM FAALİYET RAPORU 2017-2020
Neler yapıyoruz?
Nörodejenerasyon Araştırma
Laboratuvarı’nın (NDAL) araştırmaları,
ilerleyici ve dejeneratif beyin
hastalıklarındaki moleküler süreçleri
incelemeyi ve nörodejenerasyona
neden olan mekanizmaları anlamayı
amaçlar. Henüz tedavisi olmayan bu
hastalıklar için ancak mekanizma
ve yolakları anlayarak tedaviler
geliştirilebilir. NDAL’ın ana hedefi
nörodejeneratif süreçleri araştırarak
sağaltım çalışmalarını hızlandırmaktır.
KUTTAM FAALİYET RAPORU 2017-2020 243
NÖRODEJENERATİF HASTALIKLARIN TEMELİNDEKİ MEKANİZMALARI EVRENSEL BOYUTTA ARAŞTIRMAK
Araştırma odağı
NDAL, kompleks nörolojik hastalıklarda patolojik mekanizmaları araştıran ve
tam kapsamlı moleküler analiz yapabilen Türkiye’deki tek araştırma merkezidir.
NDAL’IN 2020 PROGRAMI VE ÖTESİ
2019 2020
Project MinE:
Sporadik
ALS’de Yeni
Gen Keşfi
PREPARE:
Uluslararası
Resesif Ataksi
Konsorsiyumu
ROPAD:
Uluslararası
Parkinson
Hastalığı
Araştırması
Türkiye’nin
Hassas
Genetik
Haritası
SOLVE-RD: Nadir
Hastalıklarda Yeni
Gen Araştırması
LIPAD
LRRK2-PD
EJP/ATX
PROSPAX: Spastik
Ataksiler: Avrupa
Araştırma Projesi
GENESIS Veri
Bankası
C9ORF72
Modifiye Edici
Genler
GeNDAL:
NDAL Varyant
Tarayıcısı
CANVAS
ATX
ALS2-Temelli
MNH
SOD1-Temelli
ALS için İlaç
Geliştirme
ASAP-GP2
2020 2021
SEÇİLMİŞ YAYINLAR (2019-2021)
• Palvadeu et al., 2019, Neurogenetics.
• Reichenstein et al., 2019, Science Translational Medicine.
• Tazelaar et al., 2020, Brain Communications.
• Dick Schijven, PhD et al., 2020, Neurobiology of Aging.
• Traschütz et al., 2020, Annals of Neurology 2020.
• Tunca et al., 2020, Human Mutation.
• Yetim et al., 2020, European Journal of Neurology.
• Johnathan Cooper- Knock et al., 2020, Cell reports.
• Onat et al., 2020, Journal of Clinical Investigation.
• Andreas Traschütz, Andrea Cortese et al., 2020, Neurology.
• Zhongbo, Maarofian, Başak et al., 2020, European Journal of Neurology.
• Stephanie R Shepheard PhD1, 2020, JAMA Neurology.
• Sanderson et al., 2021, BRAIN.
• Matthieu Moisse et al., 2021, Annals of Neurology.
• Vural, Şimşir, Tekgül et al., 2021, Movement Disorders.
244
KUTTAM FAALİYET RAPORU 2017-2020
YÜRÜYEN PROJELER
• Suna ve İnan Kıraç Vakfı’nın çok değerli ve mutlak
desteğiyle kısa sürede özgün bilgi birikimi ve teknolojik
altyapısını oluşturan NDAL, nörodejeneratif hastalık
araştırmalarının Türkiye’deki öncüsü ve referans merkezi
haline gelmiştir. Bu başarılı süreç NDAL’ı dünyanın önde
gelen araştırma merkezleriyle rekabet edecek düzeye
taşımış, 2007 yılından beri yapılan İstanbul Suna Kıraç
Nörodejenerasyon Konferansları dizisi de laboratuvarın
uluslararası görünürlüğünü artırmak konusunda oldukça
önemli bir rol oynamıştır. Bugün uluslararası iş birlikleri ve
büyük konsorsiyum projeleriyle, yüksek sayıda hastalık
örneği ve hasta verisinin yanında, kendini araştırmaya
adamış, donanımlı ekibiyle NDAL, KUTTAM ile
mükemmel bir uyum içinde çalışmalarına devam ediyor.
Koç Üniversitesi gibi prestijli bir araştırma kurumunun
en güncel teknolojiyle donatılmış, multidisipliner
Tıp Fakültesi’nin bünyesinde olmak NDAL’a geniş
iş birliği, yoğun araştırma ve akademik açıdan etkin
olma olanakları sağladığı gibi NDAL da karşılığında
öğrencilerine akademik açıdan güçlü, tam donanımlı,
nitelikli bir eğitim ve evrensel ölçekte araştırmaya
hazırlayan bir çalışma ve laboratuvar ortamı sağlıyor.
Nörolojik hastalıklar genetik bilimine meydan okuyan
en önemli hastalık grubu olmakla beraber, genetik
için en iyi modelleri oluştururlar. Nörobilim adı verilen
genç ve hızla gelişmekte olan kompleks disiplin;
genetik, nöroloji ve translasyonel araştırmanın kesişim
noktasındadır. Bu noktada, temel bilimcilerle klinisyenler
arasındaki etkileşimin gerekliliği ön plana çıkıyor.
• Farklı medeniyetleri buluşturan özgün coğrafi konumu ve
tarihiyle Anadolu, etnik heterojenite açısından çok zengindir,
bir yandan da yakın akraba evlilikleri dolayısıyla makro ölçekte
ne kadar karışıksa mikro ölçekte de o denli benzerdir. Bu
özellikler Türk toplumunu genetik çalışma açısından son
derece özgün ve ilgi çekici kılıyor. GeNDAL (NDAL Varyant
Tarayıcısı) Türk toplumunun henüz detaylı incelenmemiş
ve tanımlanmamış olan genom/varyant dizileme
verisini bilim camiasıyla paylaşan açık erişimli ve
anonim bir kaynaktır.
KUTTAM FAALİYET RAPORU 2017-2020 245
KARAR VERME VE
ZAMAN ALGISININ
ALTINDA YATAN
MEKANIZMALAR
Fuat Balcı ve Ekibi
246
KUTTAM FAALİYET RAPORU 2017-2020
Neler yapıyoruz?
Laboratuvarda; karar verme, zaman algısı
ve hata izleme fonksiyonlarının altında
yatan bilişsel ve nöral mekanizmaların yanı
sıra, bu fonksiyonların farklı merkezi sinir
sistemi hastalıkları ile yaşlanmada nasıl
etkilendiği insanlarda ve hayvan modellerinde
araştırılıyor.
KUTTAM FAALİYET RAPORU 2017-2020 247
KARAR VERME VE ZAMAN ALGISININ ALTINDA YATAN MEKANIZMALAR
Araştırma odağı
Karar verme, zaman algısı ve hata izleme fonksiyonlarının farklı merkezi sinir
sistemi hastalıkları ile yaşlanmada nasıl etkilendiğine odaklanılıyor. Tranlasyonel
yaklaşımda ve beyin ile davranış arasındaki ilişkinin anlaşılmasında hesaplamalı
modeller ortak analitik arayüzler olarak kullanılıyor.
ÖDÜLLER
TÜBİTAK
1001 Proje
Performans
Ödülü
ODTÜ
Prof. Mustafa
Parlar Eğitim ve
Araştırma Vakfı
Araştırma Teşvik
Ödülü
248
KUTTAM FAALİYET RAPORU 2017-2020
YÜRÜYEN ARAŞTIRMALAR
• Karar verme, zamanlama ve hata izleme adaptif
işlevler ve bireylerin refahı için büyük önem taşıyan
bilişsel fonksiyonlardır. Örneğin, karar vermenin
önemli özelliklerinden biri, kararlardaki hız-doğruluk
ödünleşimidir (HDÖ) ve ödülü maksimize eden
kararlar bu ödünleşimin optimizasyonunu gerektirir.
Laboratuvarda yakın zamanda transkraniyal
manyetik uyarım kullanarak hız-doğruluk
ödünleşiminin altında yatan nöral mekanizmalar
insanlarda araştırıldı. Elde edilen sonuçlar,
pre-süplemanter motor alanın hız-doğruluk
ödünleşimindeki nedensel rolünü ortaya koydu.
Bu beyin bölgesinin aktivitesinin uyarılması
daha az temkinli, aynı bölgenin aktivitesinin
baskılanması daha temkinli kararlara neden oldu.
Bu etkiler, hesaplamalı modelleme sonucunda
saklı karar süreçleri seviyesinde keşfedilebildi.
Karar vermenin bir başka önemli ögesi duysal
bilgilerin zamana bağlı olarak bütünleştirilmesidir.
Örneğin, pediatrik obsesif-kompulsif
bozuklukta karar vermeden önce duysal
bilgilerin bütünleştirme verimliliğinin düştüğü
gözlemlendi. Çok benzer bir bilişsel bozulma fare
yaşlılık modelinde de gözlemlenip karar vermede
yaşa bağlı olarak gözlenen bu bozuklukla ilişkili
nörobiyolojik unsurlar araştırıldı. Bu çalışmalar,
dopamin fonksiyonundaki bozulmanın (örneğin
ventral tegmental alandaki dopamin nöron
sayısının ve dorsomedial striatumdaki dopamin
akson terminal yoğunluğunun azalması) yaşa
bağlı olarak azalan duysal bilgilerin bütünleştirme
verimliliğindeki potansiyel rolüne işaret ediyor.
• Ekip ayrıca zaman algısının yaşlanmaya bağlı
nasıl değiştiğini inceliyor. Örneğin, yaşlı farelerin
ödül beklentilerinin yönlendirdiği zamanlama
davranışını beklenen ödül verilmediğinde dahi
sonlandıramadığı bulundu. Aynı çalışmada
yaşlı farelerin zamanlama davranışını daha
yavaş öğrendiği gözlemlendi. Laboratuvar
grubunun çalışmaları, zamanlama davranışını
sonlandıramamanın ventral tegmental alandaki
dopamin nöron sayısıyla, zamanlama davranışının
geç öğrenilmesininse medial septum/diagonal
banttaki kolinerjik nöron sayısıyla ilişkili olduğunu
ortaya koydu. Aynı zamanda, Alzheimer hastalığında
zaman algısının bozulduğu ve bu bozulmanın
zaman belleğinin konsolidasyonundaki bozulmayla
açıklanabileceği gösterildi. Zaman algısının
altında yatan nöral mekanizmaların araştırılması
hesaplamalı modeller ışığında sürdürülüyor. Bu
çalışmalardan elde edilecek bilgilerin, beyindeki
kronometrenin keşfedilmesinin yanında,
zamanlama bozukluklarının gözlemlendiği
hastalıkların (örn. DEHB, Parkinson hastalığı,
Alzheimer hastalığı) daha iyi anlaşılmasına ışık
tutacağı öngörülüyor.
• Son olarak yakın zamanda insanların zamansal,
sayısal ve uzamsal hatalarının yönünü ve miktarını
herhangi bir geribildirim almadan izleyebildikleri
keşfedildi. Bu bilişsel yeti için “metrik hata izleme”
terimi alana kazandırıldı. Bu keşif, beynin hata
sinyallerini düzeltme davranışına nasıl çevirdiğinin
daha iyi anlaşılmasına ek olarak bilişsel ve
davranışsal rijitlik ile ilişkilendirilen hastalıkların
daha iyi anlaşılmasını sağlayacak. Bu yönde
yaptıkları çalışmayla ekip, otizm spektrum hastalığı
olan bireylerin zamansal hatalarını izlemekte
zorlandıklarını buldu. Şu anda bu bilişsel yetinin
Parkinson hastalığında nasıl etkilendiği inceleniyor.
Ekibin sürdürmekte olduğu çalışmalarda karar
vermenin ve zaman algısının altında yatan nöral
mekanizmalar optogenetik ve elektrofizyoloji
yöntemlerini de içeren birçok güncel ve etkili
yöntemle araştırılıyor.
KUTTAM FAALİYET RAPORU 2017-2020 249
STRES BEYNI
NASIL ETKILER?
Hale Yapıcı Eser ve Ekibi
250
KUTTAM FAALİYET RAPORU 2017-2020
Neler yapıyoruz?
Hale Yapıcı Eser ve Araştırma Grubu erişkin bilişsel
bozuklukları, ödül sistemi bozuklukları ile psikiyatrik
bozuklukların diğer bedensel hastalıklarla ilişkilerinin
mekanizmalarını araştırıyor. Bu araştırmaların
arkasındaki mantık, psikiyatrik tanı ve semptomların
beyinde sunulduğu, psikiyatrik bozuklukların ortak
nörobiyolojik temelleri olabileceği ve stresin, beyni daha
fazla psikiyatrik semptom için indükleyen ve değiştiren
önemli bir faktör olduğu bilgisidir.
KUTTAM FAALİYET RAPORU 2017-2020 251
STRES BEYNI NASIL ETKILER?
Araştırma odağı
Erişkin bilişsel bozuklukların, ödül sistemi bozukluklarının, psikiyatrik
bozuklukların diğer bedensel hastalıklarla ilişkilerinin mekanizmaları için daha
iyi psikiyatrik tanımlamaların yapılabilmesine odaklanılıyor.
ÖDÜLLER VE DESTEKLER
BAGEP
ÖDÜLÜ
2020
TÜBİTAK 3501 - Obezitede Görülebilen Duygusal
Düzenleme, Bilişsel Değişiklikler, Dürtü Kontrol Sorunları,
Ödül Sistemindeki Bozuklukların Bariyatrik-Metabolik Cerrahi
Öncesinde ve Sonrasında Değerlendirilmesi, İzlenmesi ve
İlişkili Biyopsikososyal Risk Faktörlerinin Belirlenmesi
2020
TÜBİTAK 1001
Stres, Yapısal Kromozom
Anormalliğine Sahip
Hastaların Klinik
Fenotiplerini Nasıl
Etkiler?
2020
KU SEED FUND
A New Virtual
Reality Application
for Social Defeat
Stress Induction in
Behavioral Research
2019
KU SEED FUND
The Role of
Chronic Stress on
Mitochondria Related
Neurodegeneration in
Parkinson’s Disease
2017
252
KUTTAM FAALİYET RAPORU 2017-2020
YÜRÜYEN ARAŞTIRMALAR
Psikiyatrik bozukluklar arasında yüksek eş tanı alma ihtimali mevcuttur. Ayrıca psikiyatrik bozukluklar, sıklıkla
diabet, kanser, immunolojik hastalıklar gibi diğer bedensel hastalıklarla da birlikte görülebilmektedir. Laboratuvarın
mevcut araştırmaları bünyesinde hem deney hayvanı modelleri hem de insanlar üzerinde beyindeki ödül
yanıtlarını belirleyen mekanizmalar, nörodejenerasyon ve stresin nörobiyolojik etkilerine translasyonel olarak
tanımlama ve psikolojik strese karşı hem ruhsal hem de fiziksel dayanıklılık geliştirme için moleküler, hücresel ve
bağlantısal hedefler bulunmaya çalışılıyor.
• Ekibin Koç Üniversitesi Hastanesi’ndeki
laboratuvarında, insanda sosyal yenilgi stresi yaratan
ekolojik bir model oluşturuldu ve bu modelle
uygulanan akut stresin hem kalp atış hızını, kan
basıncını, tükürük kortizol düzeylerini ve PANAS
ölçeğiyle değerlendirilen olumsuz duygu bildirimini
artırdığı hem de sol ön insula dinlenme durumu
fonksiyonel bağlantısallığını belirti değişikliklerini
açıklayacak şekilde değiştirdiği gösterildi. Bu tasarım
ve yaklaşım kullanılarak sosyal yenilgi stresinden
etkilenen nöroanatomik korelasyonlar bulunması,
farmakolojik manipülasyonlar eklenerek ve farklı
hasta grupları kullanılarak laboratuvar ortamında
tekrarlanabilecek bir sosyal yenilgi paradigması
üretilmesi konusunda çalışmalara devam ediliyor.
Bu amaçla Koç Üniversitesi KARMA Laboratuvarı
iş birliğiyle, alınan Koç Üniversitesi Tohumlama
Fonu sayesinde bir akut sosyal stres sanal gerçeklik
uygulamasının geliştirilmesi üzerine çalışılıyor. Ayrıca
insanda ve hayvan modelinde kronik stresli yaşam
olaylarının Parkinson hastalığı nörodejerasyonu
üzerine olan etkisi ve olumsuz yaşam olaylarının
otobiyografik bellek üzerine etkileri araştırılıyor.
• Obezite ve psikiyatrik bozukluklar arasındaki ilişki
de ekibin çalışma alanlarından biridir. Metabolik
hastalıklar ile beyin hastalıkları birçok sebeple
benzerlikler gösterir ve birbirlerinin oluşumuna
yol açabilir. Laboratuvarda yürütülen bir sistematik
derleme çalışmasında, aslında gastrointestinal bir
peptid olarak bilinen ve yeme kontrolünde rolü
olan GLP-1 molekülünün beyinde de birçok alanda
reseptörleri olduğu, bu reseptörler üzerinden
ikincil mesajcıları kullanarak hücre fonksiyonlarını
etkilediği ve hem apoptozu önleyerek hem
de nörotrofik etki göstererek ve inflamasyonu
azaltarak Parkinson, Alzheimer hastalığı ile
diğer nöral hasarla giden hastalıklarda nöron
hücrelerini koruyucu etki gösterebildiği özetlendi.
Bir diğer araştırmada da GLP-1 agonistlerini
kullanmanın diabetik hastalarda bilişsel
fonksiyonlar ve ödül yanıtlarını regüle ettiği ve
bu hastaların daha fazla kognitif hata bildirdiği
saptandı. Ayrıca yurt dışı iş birlikleriyle yürütülen
ve yakın zamanda yayınlanmış olan bir araştırmada
GLP-1 genine ait polimorfizmlerin insanda anhedoni
ve ödül yanıtlarıyla ilişkili olduğu gösterildi. Bu sürede
ayrıca, beyin ödül yanıtlarını daha iyi incelemeye
yönelik yöntemler geliştirmeye odaklı olarak Snaith-
Hamilton Keyif Alma Ölçeği’nin Türkçe geçerliliği de
sağlandı.
• Günümüzde obezitenin önemli tedavi
yöntemlerinden biri olan ve gün geçtikçe daha
çok hastaya uygulanmaya başlayan bariatrik
cerrahi, obez hastalarda hızlı fiziksel değişim
sağlıyor ancak bu değişimin psikiyatrik bileşenleri
ve beyinde oluşturduğu değişiklikler net olarak
bilinmiyor. Ekip yürüttükleri araştırmayla bu konuda
da yön gösterici bulgulara erişmeyi umuyor. Bu
laboratuvarda bariatrik cerrahi öncesi ve sonrasında
hem bilişsel hem de afektif özellikler açısından
prospektif izlem sağlanıyor ve değişimlerin
nörobiyolojik temelleri açıklanmaya çalışılıyor.
KUTTAM FAALİYET RAPORU 2017-2020 253
AKCİĞER
HASTALIKLARININ
AYDINLATILMASI
Hasan Bayram ve Ekibi
254
KUTTAM FAALİYET RAPORU 2017-2020
Neler yapıyoruz?
Kronik Akciğer Hastalıkları Araştırma Grubu, Hasan Bayram’ın danışmanlığında
kronik obstrüktif akciğer hastalığının (KOAH) patogenezinde sirkadyen ritmin
rolü, sağlıklı ve KOAH’lı hasta donörlerden alınan cerrahi akciğer dokusundan
nazal ve bronş organoidi oluşturma ve üç boyutlu organoid modelleri
kullanılarak akciğer hastalıklarında epitel hücrelerinin rolü üzerine projeler
yürütüyor. Son zamanlarda, koronavirüs hastalığının (COVID 19) ortaya
çıkmasıyla hastalığın gelişiminde hava yolu epitel hücrelerinin rolü, ilişkili
risk faktörleri ve SARS-CoV-2 virüsünün havada taşınmasıyla ilgili çalışmalar
gerçekleştiriliyor.
KUTTAM FAALİYET RAPORU 2017-2020 255
AKCİĞER HASTALIKLARININ AYDINLATILMASI
Araştırma odağı
Araştırma Grubu, kronik obstrüktif akciğer hastalığı (KOAH), astım, bronşektazi, akciğer
kanseri, primer siliyer diskinezi (PCD) ve idiyopatik pulmoner fibrozis (IPF) gibi kronik
akciğer hastalıklarına odaklanıyor. Ekibin araştırmalarının ana odaklarından biri de
solunum sistemi hastalıklarının gelişiminde önemli bir risk oluşturan insan yapımı
nanopartiküller, hava kirleticilerinin ve solunum virüslerinin (SARS-CoV-2 gibi) solunum
sistemi hastalıklarının gelişimindeki rollerini belirlemeye yöneliktir.
HEDEFLER
Akciğer
hastalıklarının
(KOAH, astım, PCD,
IPF gibi) moleküler
patogenezinin
aydınlatılması
Kronik akciğer
hastalıklarının
tedavisine yönelik
hedef moleküllerin
belirlenmesi
Çeşitli solunum virüslerinin (SARS-CoV-2 gibi)
akciğer biyolojisine (oksidatif stres, inflamasyon,
hücre ölümü gibi) etkilerinin araştırılması ve
virüsün havada taşınması ve yayılmasıyla ilgili
mekanizmaların aydınlatılması
Akciğer kanserinde
tanısal ve prognostik
belirteçlerin
bulunması, hastalığın
tedavisine yönelik ilaç
adayı moleküllerin
geliştirilmesi
İŞ BİRLİKLERİ
• Grup, Institute of Lung Biology and Disease, Helmholt Zentrum Munchen, Imperial College of London, University California Davis, Old
Dominon University, Isfahan University of Medical Sciences gibi yurt dışı üniversite ve kurumlar ile, yurt içinden İstanbul, Cerrahpaşa, Yıldız
Teknik, Acıbadem, Marmara, Medeniyet, Çukurova, Gaziantep ve Eskişehir Teknik üniversiteleri ile Koç Üniversitesi bünyesindeki, Tıp, Fen ve
Mühendislk fakültelerindeki çeşitli bölümler ile iş birliği yapıyor.
• Araştırma Grubu, TÜBİTAK ve ulusal fonlar ve yurt dışı ikili iş birliği destekleri ile çalışmalarını sürdürüyor. Yakın zamanda TÜBİTAK ve Çin
Ulusal Bilim Fonu’ndan aldıkları fon ile Shenzen University, Hubei University ve Wuhan Institute of Virology ile COVID-19 araştırmaları
üzerinden iş birliği yapılmaya başlandı.
256
KUTTAM FAALİYET RAPORU 2017-2020
YÜRÜYEN PROJELER
• KOAH, önemli bir halk sağlığı sorununu oluşturuyor;
hastalığın prevalansı, morbidite ve mortalitesi gittikçe
artıyor. Hastalık, dünya genelinde üçüncü ölüm nedenini
oluşturuyor. Toksik gaz, irritan ve sıklıkla sigara dumanına
maruziyet, hava yolları ve akciğer parankiminde
inflamasyon, fibrozis ve yeniden yapılanmaya yol açarak
hava yollarında obstrüksiyon ve solunum fonksiyon
kaybına neden oluyor. Ne yazık ki hastalığı tedavi
eden, progresyonunu durduran etkili bir tedavi henüz
bulunmuyor. Hasan Bayram ve Ekibi’nin KOAH’a yönelik
araştırmalarında, hastalığın gelişiminde sirkadyen ritmin rolü
ve hastalıkta progenitör/kök hücrelerin rolünü araştırmaya
yönelik çalışmalar devam ediyor. Hastalığın patofizyojisinin
anlaşılması ve farklı terapötik yaklaşımların ortaya çıkarılması
amaçlanıyor. Ekibin obstrüktif akciğer hastalıklarıyla ilgili
diğer çalışmaları hava yolu epitel hücrelerinin siliyer
aktivitesinin KOAH, bronşektazi ve PCD gelişimindeki rolünü
araştırmaya yöneliktir.
• Akciğer kanseri halen dünyada kansere bağlı ölümlerde
başı çekiyor. Hastalığın erken tanısı, progresyonu
ve metastazıyla ilgili birçok bilinmeyen bulunuyor.
Mevcut ilaçlarla kemoterapi bütün olgularda başarılı
olmayabiliyor ve ilerleyen aşamalarda tedavi direnci
ortaya çıkabiliyor. Ekibin kanser alanındaki araştırmaları
hastalardaki kanser dokusu, kan ve vücut sıvılarından
yararlanarak erken tanı ve prognozu gösterecek
belirteçler bulmayı amaçlıyor. Laboratuvar Grubu,
halihazırda bulunan ilaçların terapötik potansiyellerini
araştırmanın yanında, kanserogenezde önemli olan
spesifik yolak ve proteinleri hedefleyen yeni bileşiklerin
geliştirilmesini hedefliyor.
• Ekip önceki çalışmalarında ozon, nitrojen oksitleri ve
dizel egzoz partikülleri (DEP) gibi hava kirleticilerinin
hava yolu epitel hücrelerinde inflamatuar değişikliklere,
hücrenin fonksiyonunda, proliferasyon ve ölümünde
bozukluklara yol açtığını gösterdi. Hava kirleticilerin
hücrelerde oluşturdukları olumsuz etkinin altında yatan
mekanizmalar üzerine araştırmalar devam ediyor.
• COVID-19 pandemisi 2019’un sonlarında başlayarak
bütün dünyada yaygın hastalık ve ölümlere yol açıyor.
Ekip aynı zamanda çeşitli akciğer hastalıklarına sahip
bireylerin, başta SARS-CoV-2 olmak üzere solunum
virüslerine duyarlılığının ve hastalığın şiddetindeki
değişimlerin altında yatan moleküler ve immun
mekanizmaların aydınlatılmasının yanında iki boyutlu
primer epitel kültürlerinde ve üç boyutlu organoid
modellerinde hava kirleticilerinin ve solunum virüslerinin
hava yolu epiteline etki mekanzimalarının araştırıldığı
çalışmalar yürütüyor.
KUTTAM FAALİYET RAPORU 2017-2020 257
ENZIMLERIN YENI
YÖNLERININ NANOBOYUTTAN
HÜCREYE UZANAN KEŞFI
Nuray Ulusu ve Ekibi
258
KUTTAM FAALİYET RAPORU 2017-2020
Neler yapıyoruz?
Ekip, Alzheimer, ALS, kanser, diyabet ve SMA gibi çeşitli hastalıklarda oksidatif stres
metabolizmasının rolünü mitokondriyel ve sitozolik temelde araştırıyor. Nanopartikül ve
nanoçiçeklerin ilaç taşıyıcı, görüntüleyici, hedef veya kişiselleştirilmiş ilaç alanlarında
kullanılmaları için polimer kaplamaları ve enzim immobilizasyonu gibi çeşitli modifikasyonlarını
inceliyor. Kardiyovasküler ve ortopedik hastalıklarda hasta örneklerinin ve kullanılan
biyomalzemelerin biyomekanik özelliklerini araştırıyor, yeni biyomalzemelerin daha işlevli hale
gelmesi için cerrahlarla koordinasyonlu çalışmalara devam ediyor. Yeni sentezlenmiş ve klinik
araştırma fazında olan veya geçecek olan karbonik anhidrazların biyouyumluluk testleri ve
apoptoza etkileri farklı kanser türleri üzerinde inceleniyor. Ayrıca endüstriyel Ar-Ge firmalarıyla
çeşitli biyopolimerlerin biyomalzeme ve yara iyileşmesinde kullanımları araştırılıyor.
> Yeni nesil biyomalzemelerin hücre
üzerinde biyokimyasal ve biyomekanik
rollerinin incelenmesi
KUTTAM FAALİYET RAPORU 2017-2020 259
ENZIMLERIN YENI YÖNLERININ NANO BOYUTTAN HÜCREYE UZANAN KEŞFI
Araştırma odağı
Kuantum dot, kitosan, nanoflowerler ve yeni nanopartiküller ile çeşitli
nanomalzemelerin farmasötik ve biyomedikal uygulamaları Nuray Ulusu ve
Ekibi’nin çalışmalarının odak noktasıdır.
ANA ODAK NOKTALARI
Biyokimyasal Biyomekanik Moleküler
Biyoloji
> Enzimlerin aktivite ve stabilizasyonunun yeni immobilizasyon tekniklerinden nanoflower yapıları içinde incelenmesi
260
KUTTAM FAALİYET RAPORU 2017-2020
>
Yeni nesil
biyomalzemelerin
hücre üzerinde
biyokimyasal
ve biyomekanik
rollerinin
incelenmesi
YÜRÜYEN PROJELER
Ekip; ilaçlar, oksidatif stres, diyabet, Alzheimer hastalığı (AD), spinal müsküler atrofi (SMA), metabolik sendrom,
insanlarda amyotrofik lateral skleroz (ALS) ve transgenik sıçanlar dahil olmak üzere çeşitli hastalıklarda hücresel,
fizyolojik ve biyokimyasal değişiklikleri açıklamak için deneylerinde biyokimyasal, biyomekanik ve moleküler
biyoloji tekniklerini kullanıyor. Laboratuvarın temel araştırma amacı; yaşlanmada, endokrin bozucular, ilaçlar,
oksidatif stres, transgenik hayvan modellerinde, diyabette, Alzheimer hastalığında, metabolik sendromda,
amyotrofik lateral skleroz gibi çeşitli hastalıklarda biyokimyasal mekanizmaların nasıl değiştiğini anlamaktır.
• Nuray Ulusu ve Araştırma Grubu halen biyomedikal
uygulamalar için kullanılabilen biyomalzemeler
üzerinde çalışıyor.
• Laboratuvarın ayrıca enzim eksiklikleri, enzim
saflaştırma ve karakterizasyonu, enzim kinetikleri
konusunda deneyimi bulunuyor. Bu nano
bileşiklerin metabolik yollardaki temel enzimler
üzerindeki etkilerini inceleyebilmek için uygun
hücre hatlarında in vitro, sonra uygun hayvan
modellerinde in vivo koşullarda eser element
ve mineral metabolizması, sitotoksitite ve
biyouyumluluk deneyleri yapılıyor.
• Laboratuvar, SOD1 mutant amyotrofik lateral
skleroz modeli transgenik sıçanların sitosolik ve
mitokondriyal metabolik düzenlemeleri üzerinde
çalışıyor.
KUTTAM FAALİYET RAPORU 2017-2020 261
PROTEOMIK UYGULAMALARLA
KANSER OLUŞUM
MEKANIZMALARININ
ARAŞTIRILMASI
Nurhan Özlü ve Ekibi
262
KUTTAM FAALİYET RAPORU 2017-2020
Neler yapıyoruz?
Araştırma grubu, hücre biyolojisi
tekniklerini ve son teknoloji
proteomik yöntemlerini kullanarak kanser
oluşum mekanizmalarını, özellikle
hücre bölünmesi ve metastaz
mekanizmalarını araştırıyor.
KUTTAM FAALİYET RAPORU 2017-2020 263
PROTEOMİK UYGULAMALARLA KANSER OLUŞUM MEKANİZMALARININ ARAŞTIRILMASI
Araştırma odağı
Ekip, proteomik çalışmalarıyla hücrelerde meydana gelen biyokimyasal
değişiklerin araştırılabilmesi için güçlü araçlar ortaya koymayı hedefliyor.
ÖDÜLLER
L’Oréal Genç
Bilim Kadını
Ödülü
2012
Türkiye Bilimler
Akademisi Genç
Bilim İnsanları
(TÜBA GEBIP)
Ödülü
2013
X. EuPa
(Avrupa Proteomik Derneği)
Yıllık Kongresi, En İyi Poster Ödülü
2016
Newton
Uluslararası Bursu
Royal Society
2017
Türkiye Bilimler
Akademisi Genç
Bilim İnsanları
(TÜBA GEBIP)
Ödülü
2017
ERA-Net E-rare
Nadir Hastalıklar
Araştırma
Projesi
2018
TÜBİTAK
Teşvik Ödülü
2019
264
KUTTAM FAALİYET RAPORU 2017-2020
YÜRÜYEN PROJELER
Hücre bölünmesi ve hücre göçü, kanser gelişimi sırasında etkilenen süreçlerdir. Bu nedenle bu süreçlerin ardındaki
biyokimyasal değişikliklerin tespiti kanser hücrelerini hedefleyebilmek açısından büyük önem taşıyor. Proteomik çalışmalar,
hücrelerde meydana gelen biyokimyasal değişikliklerin araştırılabilmesi için oldukça güçlü araçlar ortaya koyuyor.
• Ekibin araştırma odaklarından birinde, kanserli
hücrelerinin farklı bölünme evrelerindeki (interfaz,
mitoz, sitokinez) fosfoproteomları niceliksel
proteomik yöntemler kullanarak kıyaslandı. Bu
çalışmayla birlikte sitokinez sırasında düzenlenen
fosforilasyon hedeflerinin ayrıntılı bir listesi
ortaya çıktı. Ayrıca hücre iskeleti, hücre zarı ve
hücre döngüsü mekanizması arasında bağlantılı
bir şebeke ortaya koyuldu. (Sci Rep. 2018 Feb
2;8(1):2269 ve JPR 2015 Dec Sep 4;14(9):4087-98.)
• Protein modifikasyonlarında meydana gelen
değişimlerin yanı sıra, hücre yüzey proteomunda
meydana gelen değişimler de ekibin araştırma
alanları arasında yer alıyor. Hücre yüzey proteinleri,
ilaç hedefi olarak kullanılabilme potansiyeline sahip
oldukları için aday hücre yüzey biyobelirteçlerinin
tanımlanması yüksek önem arz ediyor. Bu
nedenle Laboratuvar Grubu’nun çalışmaları, hücre
yüzey proteinlerinin analizi için yeni yaklaşımlar
geliştirilmesi üzerine de yoğunlaşıyor. (J Proteome
Res. 2018 May 4;17(5):1784-1793.)
• Bölünen kanserli hücrelerin proteomlarının
niceliksel proteomik yaklaşımlarla karşılaştırıldığı
çalışma sonucunda hücre bölünmesi sırasında
yüzey yerleşimi artan ve bu nedenle potansiyel
ilaç hedefi olarak değerlendirilebilecek bir grup
proteinin belirlenmesi sağlandı. (EMBO J 2015
Jan 13;34(2):251-65.) Takip eden çalışmalarda, bu
adaylar arasından iki protein karakterize edildi.
Yine proteomik yaklaşımlar kullanılarak etkileşim
partnerleri belirlendi ve sitokinez sırasındaki rolleri
açığa çıkarıldı. (Life Sci Alliance. 2019 Dec 26;3(2).)
• Nurhan Özlü ve Ekibi’nin bir diğer çalışmasında
niceliksel proteomik yaklaşımlar kullanılarak insan
epitel hücrelerinin (HMLE) mezenkimal hücrelere
dönüşümünü tetikleyen translasyon sonrası
protein modifikasyonların sistemik analizi yapıldı.
Bu çalışmayla belirlenen iki yeni metastaz
tetikleyici protein, metastazı önleyebilmek
adına ilaç hedefi olarak değerlendirilebilme
potansiyeline sahiptir. (Mol Cell Proteomics. 2019
Sep;18(9):1756-1771.)
Grubun araştırma odaklarının yanı sıra, pek çok farklı grupla iş birliği çalışmaları da devam ediyor. Son üç yılda
KUTTAM-Omik Merkezi Laboratuvarı kurularak gerek kurum dışı, gerekse kurum içinden diğer gruplara proteomik
analiz olanağı sunulması sağlandı. KUTTAM-Omik Merkezi Laboratuvarı, son teknoloji kütle spektrometresi ve
yüksek performanslı sıvı kromatografisinin yanı sıra, analitik kolon çekme ve doldurma sistemiyle donatıldı. Bu
sistemler sayesinde proteomik analizlerde dışarıya bağımlıklık azaltıldı.
KUTTAM FAALİYET RAPORU 2017-2020 265
OTOİMMÜN NÖROLOJİK
HASTALIKLARIN MEKANİZMASINI
ANLAMAK: LABORATUVARDAN
KLİNİĞE
Atay Vural ve Ekibi
266
KUTTAM FAALİYET RAPORU 2017-2020
Neler yapıyoruz?
Araştırma Grubu, multipl skleroz ve benzeri
hastalıkların mekanizmalarını araştırmanın
yanında, tanı ve tedavide kullanılabilecek
yeni yöntemler geliştirmeyi hedefliyor.
KUTTAM FAALİYET RAPORU 2017-2020 267
OTOİMMÜN NÖROLOJİK HASTALIKLARIN MEKANİZMASINI ANLAMAK: LABORATUVARDAN KLİNİĞE
Araştırma odağı
MS ve diğer demiyelinizan hastalıklar yaklaşık her 1.000 kişiden birinde
görülen ve ciddi sonuçları olabilen hastalıklardır. Araştırma Grubu hem hasta
numuneleri hem de deney modellerini kullanarak bu hastalıkların tanı ve
tedavisini kolaylaştıracak yöntemler geliştirmeye çalışıyor.
FONLAR
TÜBİTAK
3501
TÜBİTAK
2226 - H2020/
MSCA Cofund
TÜBİTAK
1001
Alexander von
Humboldt Return
Fellowship
ERA-NET Rare
Disorders
PROJE DESTEKLERİ
• TÜBİTAK 3501 destekli projede multipl skleroz veya
MOG antikor hastalığı şüphesi olan hastaların kan
ve beyin omurilik sıvısı örnekleri ileri akım sitometri
teknikleri ve canlı hücre testleriyle inceleniyor.
• TÜBİTAK 2236 - H2020/MSCA Cofund destekli
projede multipl skleroz hastalığının mekanizmaları
deneysel modeller kullanılarak aydınlatılmaya
çalışılıyor.
• TÜBİTAK 1001 destekli projede nadir bir hastalık
olan çocukluk çağının ALS hastalığının moleküler
genetik temelleri, hasta deri hücreleri motor
nörona dönüştürülerek inceleniyor.
• Alexander von Humboldt Return Fellowship
desteğiyle multipl skleroz hastalığının gidişatını
etkileyebilen özel bir hücre tipinin özellikleri
inceleniyor.
• ERA-NET Rare Disorders Programı kapsamında
katılımcısı olunan PROSPAX çok uluslu ve çok
disiplinli projede nadir hastalıklar olan spastik
ataksi tanısı almış hastaların hastalıklarının seyirleri
sensörlü hareket analizi ve gelişmiş MR teknikleriyle
yıllık takipler halinde inceleniyor.
268
KUTTAM FAALİYET RAPORU 2017-2020
YÜRÜYEN PROJELER
• Laboratuvarın temel araştırma konularından biri,
yeni tanı MS hastalarının kan ve beyin omurilik
sıvılarındaki bağışıklık hücrelerinin tiplerini ve
patolojik özelliklerini incelemek. Bu sayede hastalığı
daha ağır seyredecek olan kişilerin erkenden tespit
edilmesi ve yeni tedavi hedeflerinin saptanması
amaçlanıyor. (TÜBİTAK 3501)
• Grup ayrıca nörolojik hastalık tanısı almış bireylerin
serumlarında hastalık ilişkili otoantikorları
saptayabilen tanısal testler geliştirme üzerine
çalışıyor. Laboratuvar bu amaç için 30’dan fazla
klinikle iş birliği yapıyor. (TÜBİTAK 3501)
• Ekip çalışmalarında deneysel otoimmün
ensefalomiyelit modellerini de kullanıyor. Canlı
2-foton mikroskopi, floresan aktif hücre sıralama
ve transkriptomik yöntemlerle nöroinflamasyon
mekanizmaları inceleniyor. (TÜBİTAK 2236)
• Araştırma Grubu, Mühendislik Fakültesi’yle iş birliği
içinde yeni in vivo görüntüleme ve üç boyutlu
görüntü analizi yöntemleri üzerine de araştırmalar
yürütüyor.
• Ekip ayrıca çocukluk çağı başlangıçlı motor nöron
hastalığında yeni bir hastalık geni tanımlama
üzerine de çalışmalar yürütüyor. Bunun için
NDAL ve Stem Cell Lab ile iş birliği içinde tüm
ekzom dizileme, uyarılmış pluripotent kök hücre
ve CRISPR/Cas9 yöntemleri kullanılıyor. (TÜBİTAK
1001)
KUTTAM FAALİYET RAPORU 2017-2020 269
SAĞLIK VE HASTALIKTA
HÜCRESEL STRES
YANITLARI VE OTOFAJİ
Devrim Gözüaçık ve Ekibi
270
KUTTAM FAALİYET RAPORU 2017-2020
Neler yapıyoruz?
Devrim Gözüaçık ve Araştırma Grubu, hücresel
stres ve otofaji yanıtlarında rol oynayan
yeni bileşenler ve moleküler mekanizmalar
keşfediyorlar. Bu düzeneklerdeki bozuklukların
hastalık oluşum ve gelişimi üzerine etkilerini
ortaya çıkarıyorlar. Ekibin özgün buluşları,
yeni tanı ve takip yöntemleri yanında yüksek
teknolojili ilaçlar geliştirmeyi sağlıyor.
KUTTAM FAALİYET RAPORU 2017-2020 271
SAĞLIK VE HASTALIKTA HÜCRESEL STRES YANITLARI VE OTOFAJİ
Araştırma odağı
Laboratuvarda yapılan araştırmalar hücresel stres yanıtları ve otofajiyi düzenleyen
yeni RNA’lar, proteinler ve metabolizma ürünleri keşfetmeyi sağlıyor. Ekibin
bulduğu özgün moleküllerin ve sinyal yolaklarının nasıl çalıştıkları ortaya
konuluyor. Devrim Gözüaçık ve Araştırma Grubu’nun buluşları, kanser ve
dejeneratif hastalıkların oluşum ve gelişimlerini daha iyi anlamalarını, hastalık tanı,
takip ve tedavisi için yeni yaklaşımlar geliştirmelerini sağlıyor.
ANA ODAK NOKTALARI
Hücresel stres ve
otofaji yolaklarını
düzenleyen yeni
moleküllerin ve
sinyal yolaklarının
keşfi
Otofaji ile kanser
uyku hali arasındaki
bağlantıların
araştırılması, metastatik
kansere karşı yeni tanı
ve tedavi yöntemleri
geliştirilmesi
Küçük RNA’ların
kanser ve otofajideki
rollerinin araştırılması,
kansere karşı RNA
temelli yeni tanı ve
tedavi yöntemleri
geliştirilmesi
Özgün buluşlar
ışığında, biyoçip
temelli yeni
hastalık tanı ve
takip yöntemleri
geliştirilmesi
Otofajinin kanser
kök hücrelerindeki
ve kanser-stroma
ilişkisindeki rolünün
ortaya çıkarılması,
buluşların tanı
ve tedavi amaçlı
kullanımı
Otofajinin tümöre
karşı bağışıklık
yanıtlarındaki
rolünün
araştırılması, yeni
immün tedaviler
geliştirilmesi
Kanser ve
nörodejeneratif
hastalıklara karşı
özgün ve hedefli küçük
molekül, antikor ve
nano teknolojik ilaçlar
geliştirilmesi.
272
KUTTAM FAALİYET RAPORU 2017-2020
YÜRÜYEN ARAŞTIRMALAR
• Hücreler, stres koşulları altında hayatta kalmak için çeşitli
stres yanıtları geliştirmişlerdir. Önemli stres yanıtlardan
birisi otofajidir. Araştırma Grubu, (Y2H, siRNA, miRNA,
Cripr/Cas9 taramaları gibi) işlevsel genetik taramalar,
(transkriptomik, proteomik, metabolomik analizler
gibi) omik analizler, biyokimyasal, moleküler, hücresel
yöntemler ve deney hayvanları kullanarak otofaji stres
yanıtını düzenleyen yeni RNA, protein ve metabolizma
ürünleri keşfediyor. Ekip, özgün moleküllerin otofaji sinyal
yolakları içindeki görevlerini ortaya koyuyor, yeni bağlantı
ve yolaklar keşfetmek üzere çalışıyor.
• Otofaji alanındaki yeni buluşların hastalıklarla ve özellikle
kanser oluşum, gelişim, metastaz ve tekrarı (relaps)
ile bağlantısını ortaya çıkarmak için 2 ve 3 boyutlu
hücre kültür sistemleri, deney hayvanlarına kanser nakil
modelleri, transgenik ve nakavt fareler geliştiriliyor.
Ekibin çalışmalarında moleküler biyoloji, genetik, genetik
mühendisliği ve biyokimya teknikleri yanında, floresan
ve lusiferaz teknikler, konfokal mikroskopi, elektron
mikroskopisi ve MRI gibi en ileri hücresel ve tüm hayvan
görüntüleme yaklaşımları ile ileri histopatoloji yöntemleri
kullanılıyor. Klinisyen doktorlar ve adli tıp uzmanlarıyla
yapılan iş birlikleri sayesinde araştırma takımının
buluşlarının insan sağlığı için önemi hasta doku örnekleri
ve primer hücreler kullanılarak teyit ediliyor.
• Otofaji ve mitofaji bozukluklarının nörodejenerasyon,
özellikle Parkinson hastalığı ve iskemik beyin hastalığı
oluşumundaki rolü inceleniyor.
• Laboratuvar Grubu, buluşlarının kliniğe translasyonu
amacıyla nano teknoloji ve biyoçip temelli tanı sistemleri
geliştiriyor. Küçük molekül, antikor ve nano teknoloji
temelli yeni ilaçlar keşfediyor.
• Laboratuvar, ABD’deki NIH destekli AIM Otofaji
Mükemmeliyet Merkezi, Uluslararası Otofaji Ağı,
Uluslararası Hücre Ölümü Araştırmaları Derneği (ICDS),
Avrupa Birliği Otofaji ve Protein Yıkım Mekanizmaları
Ağları, EMBO, ECDO, EACR dahil birçok kurum ve kuruluş
ile iş birlikleri yürütüyor.
KUTTAM FAALİYET RAPORU 2017-2020 273
SİSTEM BİYOLOJİSİ
MOLEKÜLER SEVİYEDE
HASTALIK MEKANİZMALARINI
ANLAMAK
Attila Gürsoy-Özlem Keskin ve Ekibi
274
KUTTAM FAALİYET RAPORU 2017-2020
Neler yapıyoruz?
Attila Gürsoy-Özlem Keskin ve Ekibi, büyük ölçekli yapısal
protein etkileşimlerinin tahmini ve sinyal yolaklarının
modellenmesi için algoritmaların ve yazılımların
geliştirilmesi üzerine çalışıyor. Ayrıca kanser başta olmak
üzere karmaşık genetik hastalıklarda, moleküler seviyede
mutasyonların sinyal yolaklarına olan etkisinin ve fenotipik
özelliklerle olan ilişkilerinin bulunması için çalışmalarını
sürdürüyor.
KUTTAM FAALİYET RAPORU 2017-2020 275
SİSTEM BİYOLOJİSİMOLEKÜLER SEVİYEDE HASTALIK MEKANİZMALARINI ANLAMAK
Araştırma odağı
Attila Gürsoy-Özlem Keskin ve Ekibi, sistem biyolojisiyle ilintili metotlar
geliştirip hastalıkların mekanizmasını anlamayı hedefliyor. Moleküler dinamik,
derin öğrenme ve yapısal hizalama algoritmaları ve omiks verilerini kullanarak
proteinlerin atomik seviyedeki etkileşimlerini ve dinamiklerinin tahmini, mutasyonyapı-dinamik-fonksiyon
arasındaki ilişkilerin çıkarılması konusunda araştırmalar
yapıyor. Özellikle kanser yolaklarını anlamaya odaklanan ekip, kanserde sıklıkla
mutasyona uğradığı bilinen Ras proteinlerini çalışıyor. Ras proteinleri bütün
kanserlerde yüzde 35, pankreas kanserlerinde yüzde 95 mutasyona uğrayan, ilaç
tasarımı için önemli bir hedef proteindir. Grup, geliştirdiği metotları kullanarak Ras
sinyal yolaklarının araştırılmasına odaklanıyor.
YÜRÜYEN PROJE DESTEKLERİ
ERA-CVD: Nöronal
Fonksiyon
Üzerindeki
Kardiyovasküler
Stres Etkileri:
Bilişsel Bozukluğa
Hücre İçi Yollar
(Cardiostressci)
TÜSEB: 2019-TA-02 Hesaplamalı Yapısal
Biyoloji Stratejik Ar-Ge Proje Çağrısı
kapsamında desteklenen “Yapısal benzerlik
kullanarak ilaçların yeniden konumlandırması
ve yeni hedef proteinlerin bulunması”
TÜBİTAK 2247:
2247-A Ulusal Lider
Araştırmacılar Programı,
İNSAN İNTERAKTOM
PROJESİ: Genom
ölçeğinde yapısal
protein-protein
etkileşim veri
kaynağı
ÖDÜLLER
• Bilim Akademisi Üyesi
• TÜBİTAK Bilim Ödülü
• Koç Üniversitesi Outstanding Faculty Award
• TWAS (The Academy of Sciences for the
Developing World) Teşvik Ödülü
• Türkiye Bilimler Akademisi Genç Bilim İnsanı
(TÜBA GEBİP) Ödülü, 2006
• UNESCO-L’Oréal Co-Sponsored Fellowship
for Young Women in Life Sciences, Fellow of
Europe and North America, 2005
276
KUTTAM FAALİYET RAPORU 2017-2020
YÜRÜYEN PROJELER
• ERA-CVD Projesi: Vasküler bilişsel bozukluğun
(Vascular cognitive impairement, CI) kardiyovasküler
hastalıkla (CVD) sıkı bir şekilde bağlantılı olduğu
bilinmektedir. CardioStressCI projesinin temel
amacı, her iki koşulu birbirine bağlayan nedensel
mekanizmaları tanımlamak ve doğrulamaktır.
• TÜBİTAK-Ulusal Lider Projesi: Deneysel çalışmalar
insan interaktomun yüzde 1-10‘luk kısmını kapsadığı
için güvenilir hesaplamalı metotlarla interaktom
bulunması son derece önemlidir. Ekibin interaktomu
bulmak istemesinin asıl amacı hücredeki biyolojik
süreçleri, hastalıkların sebeplerini derinlemesine
anlamak ve hastalıkların tedavisinde akılcı çözümler
bulabilmektir.
• NIH ile ortak proje: Ras proteinleri hücre dışından
bir sinyal geldiğinde aktif hale geliyor, daha sonra
da alt efektörlerini aktif hale getirerek sinyalin adım
adım iletilmesini sağlıyor. Bu proteini hedef alan
terapötik stratejilerin geliştirilebilmesinde önemlidir
ve bu yönde Ras sinyal yolaklarının genom ölçeğinde
interaktomunun çıkarılması hedefleniyor.
KUTTAM FAALİYET RAPORU 2017-2020 277
DAHA İLERİSİ İÇİN
HERKESİN
GÖRÜŞÜ
ÖNEMLİ!
278
KUTTAM FAALİYET RAPORU 2017-2020
Çıkardığımız Dersler
Koç Topluluğu genelinde uygulanan Çalışan Bağlılığı ve Memnuniyeti Araştırması 2020 yılında KUTTAM’da da
gerçekleştirildi. KUTTAM çalışanları ankete çevrim içi ortamdan katılım sağladılar. Anket, bağımsız bir kuruluş
olan Kincentric & IDE Consulting tarafından uluslararası gizlilik standartlarıyla yürütüldü. Kişisel cevaplar
hakkında Koç Üniversitesi dahil hiç kimseye bilgi verilmedi ve genel bir raporlama yapıldı. Değerlendirmeler,
Çalışan Bağlılığı ve Memnuniyeti Araştırması vasıtasıyla KUTTAM’a ve merkezin tüm yönetim kademesine
ulaştırılarak bundan sonraki iyileştirme çalışmalarına temel teşkil etti.
KUTTAM özelinde Çalışan Bağlılığı ve Memnuniyeti Araştırması sonuçları aşağıdaki gibidir. Oranlar, Koç
Üniversitesi’nde yapılan Çalışan Bağlılığı ve Memnuniyeti Araştırması anket sonuçlarıyla (genel skorlar,
bağlılık kategorilerine ait ayrıntılı skorlar) karşılaştırılmalı olarak sunuluyor. Bağlılık kategorilerine ait skorlar
incelendiğinde KUTTAM’ın “Ödüllendirme ve Takdir” alt başlığı dışında tüm kategorilerde Koç Üniversitesi
genelinden daha yüksek skorlar aldığı dikkat çekiyor. Özellikle “Marka, Altyapı Olanakları, Karar Alma,
Performans Yönetimi, İş Birliği, Yetenek ve Kadro” kategorilerinde KUTTAM oldukça yüksek skorlara sahiptir.
Bu anketten çıkarılan ders, KUTTAM Yönetim Kurulu’na merkezin çalışanları için daha etkin “ödüllendirme ve
takdir” mekanizmalarının hayata geçirilmesi konusunda harekete geçilmesini teklif etmek, alınacak aksiyonların
takibini yapmak ve etkisini gözlemlemek olacaktır.
Çalışan Bağlılığı ve Memnuniyeti Araştırması Sonuçları
100%
Bağlılık
Marka
Üst Yönetim
İlk Yönetici
Kariyer &
Gelişim
Karar Alma
Performans
Yönetimi
Ödüllendirme
& Takdir
İşbirliği
Yetkilendirme/
Otonomi
İş Aktiviteleri
Altyapı
Olanakları
Çeşitlilik &
Kapsama
Yetenek &
Kadro
İş/ Özel Yaşam
Dengesi
80%
60%
40%
20%
0%
83%
85%
55%
70%
60%
71%
59%
40%
73%
56%
74%
74%
71%
56%
71%
VPRD-KUTTAM - 2020 83% 85% 55% 70% 60% 71% 59% 40% 73% 56% 74% 74% 71% 56% 71%
Koç Üniversitesi - 2020 70% 76% 53% 67% 55% 56% 44% 45% 66% 55% 74% 61% 69% 42% 59%
Fark
(VPRD-KUTTAM - KU Genel)
13 9 1 3 5 15 15 -5 7 1 1 13 2 13 12
KUTTAM FAALİYET RAPORU 2017-2020 279
DİREKTÖRDEN
GELECEĞE
DAİR
KUTTAM’ın kuruluşunun Koç
Üniversitesi’nde araştırma kültüründe
bir (d)evrime yol açtığı açık. Bu altyapı
ve işletim modeli Türkiye’nin ihtiyaç
duyduğu inovatif biyomedikal ürün
geliştirme ekosisteminin iyi bir örneği
olacak. 2021’de KUTTAM’ın 6550
kapsamında değerlendirilmesi için
başvuru yapılması planlanıyor.
280
KUTTAM FAALİYET RAPORU 2017-2020
KUTTAM tanıtım
filmini izlemek için kare
kodu taratabilirsiniz.
Prof. Dr. İhsan Solaroğlu
Kurucu Direktör
Araştırma altyapılarının yaşam döngüsü içinde
bulunan aşamalar göz önünde bulundurulduğunda
KUTTAM’ın kurulum ve gelişme evresini
tamamladığı, olgunlaşma sürecinde ve ulusal
yeterlik aşamalarına doğru ilerlediği dikkat
çekiyor. Bu süreçte diğer tüm merkezler için
de geçerli olan bazı zorlukların olduğu göz ardı
edilmemelidir. KUTTAM için karşılaşabileceği
potansiyel başlıca zorluklar şöyle özetlenebilir:
Sürdürülebilirlik
Üniversite bünyesindeki araştırma merkezleri,
endüstriyle yakın iş birliği içinde çalışmalı,
araştırmacılara sürekli hizmet verebilmeli ve
etkili bir yönetime sahip sürdürülebilir yapıya
dönüştürülmelidir. KUTTAM için üniversitenin
amaç ve hedeflerini karşıladığı sürece bir
finansman planının da hazırlanması hayati önem
taşıyor. Elbette istikrar için ihtiyaçlar sadece
bütçeyle sınırlı değil.
Araştırma Kalitesini En Üst
Düzeye Çıkarmak
Daha fazla sayıda doktoralı araştırmacının
KUTTAM ekibine katılması ve KUTTAM çatısı
altında tam/yarı zamanlı çalışan öğretim üyesi
sayısının artırılmasıyla merkezdeki bilimsel
çıktının artacağı açıktır. Bununla birlikte
araştırmanın niteliğini artırmak için öğrencilerle
farklı kariyerlere sahip öğretim üyeleri arasındaki
etkileşim şansı artırılmalıdır. Mükemmeliyet için
sadece yöneticilerin değil, tüm paydaşların gayret
göstermesi gerekiyor.
Araştırma Kültürünü Değiştirmek
Koç Üniversitesi’nde 19 araştırma merkezi
bulunmasına karşın, KUTTAM’ın farklı bir idari yapısı,
vizyonu ve misyonu vardır. Laboratuvar altyapısı,
kişilere adanmış laboratuvarlar yerine merkezi ortak
kullanımlı laboratuvarlar olarak yapılandırıldı. En
azından ilk yılları boyunca üniversite çapında tüm
öğretim üyeleri, lisansüstü öğrencilerini KUTTAM’da
çalışmaya teşvik etmeli ve disiplinlerarası
araştırmanın faydaları konusunda ikna etmelidir.
Aktivistler bu konuda ödüllendirilmelidir.
Yönetim
Üniversite yönetimi KUTTAM’ın bir sonraki liderini
şimdiden hazırlamalıdır. Zamanını ekip ruhu
oluşturmak, ortak bir vizyon yaratmak için bir araya
getirmeye adayacak yöneticilere ihtiyaç vardır.
KUTTAM ayrıca taleplere, sorunlara ve fırsatlara hızlı
tepki verebilmek için belirli bir hareket özgürlüğüne
sahip olmalıdır. Bir üniversitenin stratejisine karar
verecek en doğru kişiler üniversitenin başarılarından
doğrudan sorumlu kişilerdir. Ortaklıkların başarısını
veya başarısızlığını insanlar belirler. İş birliği yalnızca
sınırları kolayca aşan ve köprü kurmaları gereken
iki kültürü derin bir anlayışa sahip kişiler tarafından
yönetildiğinde iyi çalışır.
Başarı için Koç Üniversitesi
Desteği
İnovasyonda sürdürülebilir başarı için KUTTAM,
endüstri ve akademi arasında samimi, uzun
vadeli, stratejik ortaklıklar geliştirmelidir. Koç
Üniversitesi’nin rolü bu doğal eğilimi bundan sonra
da kolaylaştırmak olmalıdır.
KUTTAM FAALİYET RAPORU 2017-2020 281
282
KUTTAM FAALİYET RAPORU 2017-2020
KUTTAM FAALİYET RAPORU 2017-2020 283
KOÇ ÜNIVERSITESI TRANSLASYONEL
TIP ARAŞTIRMA MERKEZI
2017-2020
284
KUTTAM FAALİYET RAPORU 2017-2020
KUTTAM FAALİYET RAPORU 2017-2020 285
Rumelifeneri-KUTTAM
Koç Üniversitesi, Rumelifeneri Yolu
34450 Sarıyer İstanbul
T: 0212 338 11 54
Koç Üniversitesi Hastanesi-KUTTAM
Davutpaşa Cad. No: 4
34010 Topkapı İstanbul
T: 0850 250 82 50
kuttam.ku.edu.tr